1. Το άρθρο 1 του ν. 998/1979 αντικαθίσταται ως εξής:
«Σκοπός του παρόντος νόμου είναι ο καθορισμός των συγκεκριμένων μέτρων προστασίας για τη διατήρηση, ανάπτυξη και βελτίωση των δασών, δασικών εκτάσεων και δημοσίων γαιών των παραγράφων 5α και 5β του άρθρου 3 του παρόντος, σύμφωνα με την αρχή της αειφορίας και σε συνάρτηση με το ιδιαίτερο νομικό καθεστώς που διέπει την ιδιοκτησία και την εκμετάλλευση αυτών, όπως και ο προσδιορισμός κατά περίπτωση των όρων και προϋποθέσεων υπό τις οποίες οι προστατευτέες εκτάσεις μπορεί στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης να μεταβάλλουν την κατά προορισμό χρήση τους ή να εξυπηρετούν και άλλες χρήσεις, για λόγους επιβαλλόμενους από το δημόσιο συμφέρον».
2. Η παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 998/1979 αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Οι εκτάσεις του άρθρου 3 του παρόντος, που διέπονται από τις προστατευτικές διατάξεις αυτού, συνιστούν εθνικό κεφάλαιο που η προστασία του αποτελεί υποχρέωση των κρατικών οργάνων κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους, και συγχρόνως υποχρέωση και δικαίωμα των πολιτών».
3. Μετά την παρ. 2 του άρθρου 2 του ν. 998/1979 προστίθεται νέα παρ. 3, ως εξής:
«3. Οι παραπάνω εκτάσεις θεωρούνται δημόσιες, εκτός αν υπάγονται σε μία από τις περιπτώσεις του άρθρου 10 του ν. 3208/2003».
4. Το άρθρο 3 του ν. 998/1979, όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως εξής:
«1. α) Ως δάσος ή δασικό οικοσύστημα νοείται το οργανικό σύνολο άγριων φυτών με ξυλώδη κορμό πάνω στην αναγκαία επιφάνεια του εδάφους, τα οποία, μαζί με την εκεί συνυπάρχουσα χλωρίδα και πανίδα, αποτελούν μέσω της αμοιβαίας αλληλεξάρτησης και αλληλοεπίδρασής τους, ιδιαίτερη βιοκοινότητα (δασοβιοκοινότητα) και ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον (δασογενές).
β) Δασική έκταση υπάρχει όταν στο παραπάνω σύνολο η άγρια ξυλώδης βλάστηση, υψηλή ή θαμνώδης, είναι αραιά.»
2. Ως δάση και δασικές εκτάσεις νοούνται και οι οποιασδήποτε φύσεως ασκεπείς εκτάσεις (φρυγανώδεις ή χορτολιβαδικές εκτάσεις, βραχώδεις εξάρσεις και γενικά ακάλυπτοι χώροι) που περικλείονται, αντιστοίχως, από δάση και δασικές εκτάσεις, καθώς και οι υπεράνω των δασών ή δασικών εκτάσεων ασκεπείς κορυφές ή αλπικές ζώνες των ορέων και οι άβατοι κλιτύες αυτών.
3. Οι λωρίδες που καλύπτονται από δασική βλάστηση και αποτελούν δασοβιοκοινότητα, υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος άρθρου.
4 α) Στις διατάξεις του παρόντος νόμου υπάγονται και τα εντός των πόλεων και των οικιστικών περιοχών πάρκα και άλση, το περιαστικό πράσινο και οι δασωτέες ή αναδασωτέες εκτάσεις.
β) Ως πάρκα και άλση κατά την έννοια του παρόντος νόμου νοούνται: i) οι υφιστάμενες εντός του οικιστικού ιστού ως και οι χαρακτηρισμένες από το εγκεκριμένο σχέδιο πόλης ως πάρκα και άλση κοινόχρηστες εκτάσεις, οι οποίες καλύπτονται από δασική βλάστηση φυσικώς ή τεχνητώς δημιουργημένη
ii) οι εκτάσεις, οι οποίες χαρακτηρίζονται από το εγκεκριμένο σχέδιο πόλης ως κοινόχρηστοι χώροι χωρίς άλλο ιδιαίτερο χαρακτηρισμό και φέρουν από την έγκριση του σχεδίου εν τοις πράγμασι χαρακτήρα πάρκου ή άλσους και
iii) οι κοινόχρηστοι χώροι πρασίνου, που περιβάλλο¬νται από τον οικιστικό ιστό χωρίς να έχουν ενταχθεί σε σχέδιο πόλης, φέρουν δασική βλάστηση, φυσικώς ή τεχνητώς δημιουργηθείσα και λειτουργούν εκ των πραγμάτων ως πάρκα και άλση.
γ) Στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας υπάγονται και τμήματα πάρκου ή άλσους, τα οποία φέρουν μη δα-σική βλάστηση συνδέονται όμως οργανικά με το σύνολο του πάρκου ή άλσους υπό την έννοια ότι συμβάλλουν στη διατήρηση της φυσικής ισορροπίας του συνόλου.
δ) Περιαστικό πράσινο κατά την έννοια της δασικής νομοθεσίας είναι η πέριξ του σχεδίου πόλεων και οικιστικών περιοχών δημόσια έκταση που φέρει ή που προορίζεται να φέρει φυσική ή τεχνητή δασική βλάστηση.
5. α) Δημόσιες γαίες είναι οι εκτάσεις στις οποίες συγκροτούνται φυσικά οικοσυστήματα αποτελούμενα από φρυγανική, ποώδη ή άλλη αυτοφυή βλάστηση ή από δασική μεν βλάστηση αλλά με βαθμό εδαφοκάλυψης των δασικών ειδών σε ποσοστό μικρότερο του δεκαπέντε τοις εκατό (15%).
β) Στην κατηγορία των δημοσίων γαιών υπάγονται και οι βραχώδεις ή πετρώδεις εκτάσεις των πεδινών, λοφωδών και ανωμάλων εδαφών, οι βαλτώδεις εκτάσεις, τα ορεινά ρέματα που δεν φέρουν δασική βλάστηση, καθώς και οι μονίμως κατακλυζόμενες από γλυκά ή υφάλμυρα ύδατα, στις οποίες αναπτύσσεται ποώδης ή ξυλώδης βλάστηση που δεν προσδίδει δασική μορφή και δεν είναι δυνατή η γεωργική καλλιέργεια.
Στις ανωτέρω εκτάσεις των κατηγοριών 5α και 5β του παρόντος δεν υπάγονται τα δημόσια κτήματα.
γ) Οι δημόσιες γαίες δεν κηρύσσονται αναδασωτέες σύμφωνα με την διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 37 του παρόντος νόμου. Η αναγνώριση της κυριότητας ή άλλων εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί των εκτάσεων αυτών υπάγεται, κατά περίπτωση, στην αρμοδιότητα των επιτροπών του άρθρου 7 του ν. 2308/1995 (ΦEK 114 A), όπως ισχύει, ή των πολιτικών δικαστηρίων.
6. Δεν υπάγονται οπωσδήποτε στις διατάξεις του παρόντος νόμου:
α) Οι γεωργικώς καλλιεργούμενες εκτάσεις.
β) Οι εκτάσεις της παραγράφου 5α του παρόντος, που στη λήψη Α/Φ ετών 1945 ή εφόσον αυτές δεν είναι ευκρινείς του 1960, εμφανίζουν αγροτική μορφή.
γ) Οι δασικές φυτείες που συγκροτούνται επί γεωργικών εδαφών.
δ) Οι αλυκές.
ε) Αμμώδεις εκτάσεις που δεν καταλαμβάνονται από δασική βλάστηση και δεν υπάγονται στην κατηγορία των δημοσίων γαιών.
στ) Τα πεδινά ρέματα που δεν φέρουν δασική βλάστηση.
ζ) Οι περιοχές για τις οποίες υφίστανται εγκεκριμένα σχέδια πόλεως ή καταλαμβάνονται υπό οικισμών προϋφισταμένων του έτους 1923, τα όρια των οποίων έχουν εγκριθεί με πράξεις της Διοίκησης σύμφωνα με τις διατάξεις των προεδρικών διαταγμάτων της 21.11-1.12.1979 (ΦΕΚ 693Δ΄), της 2.3-13.3.1981 (ΦΕΚ 138Δ΄) ή της 24.4-3.5.1985 (ΦΕΚ 181Δ΄), ή βρίσκονται εντός ορίων εγκεκριμένων πολεοδομικών μελετών ή ρυμοτομιών σχεδίων και όπως τα όρια αυτά έχουν εφαρμοσθεί στο έδαφος ή πρόκειται περί οικοδομήσιμων εκτάσεων των οικιστικών περιοχών του Ν 947/1979
η) Οι εκτάσεις των παραγράφων 5α και 5β του παρόντος, που εμπίπτουν σε μία από τις περιπτώσεις του άρθρου 10 του ν. 3208/2003.
5. Η παρ.1 του άρθρου 6 του ν. 998/1979 αντικαθίσταται ως εξής:
«Σε κάθε περίπτωση που είναι απαραίτητο να προσδιορισθεί η αξία δάσους, δασικής έκτασης ή δημόσιας γαίας των παραγράφων 5α και 5β του άρθρου 3 του παρόντος για οποιαδήποτε αιτία, ο προσδιορισμός αυτός ενεργείται με βάση τη θέση τους, τις παραγωγικές, προστατευτικές, υδρονομικές, αισθητικές και λοιπές λειτουργίες τους, λαμβανομένης υπ’ όψιν, προκειμένου περί δάσους ή δασικής έκτασης, της, κατά νόμο, αδυναμίας χρησιμοποιήσεώς τους για οικιστικούς σκοπούς ή άλλη εκμετάλλευση ξένη προς τον προορισμό τους. Για τον εν λόγω προσδιορισμό δεν δύναται να ληφθούν υπ’ όψιν συγκριτικά στοιχεία αναφερόμενα σε γειτονικές οικοπεδικές εκτάσεις ή έτερα στοιχεία εμφανίζοντα το δάσος ή την δασική έκταση ή τη δημόσια γαία, ως έχοντα οικοπεδική αξία».
6. Η παρ. 2 του άρθρου 6 του ν. 998/1979 καταργείται.
Το «νέο» αυτό σ/ν (το οποίο, σε ορισμένες περιπτώσεις, κωδικοποιεί ιδιαίτερα κακές, πρόσφατες και ήδη ισχύουσες ρυθμίσεις) πλήττει καίρια τόσο την προστασία των δασικών οικοσυστημάτων, όσο και την βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας. Είναι τόσο προβληματικό ώστε δεν μπορεί να αποτελέσει βάση για συζήτηση και θα πρέπει να αποσυρθεί στο σύνολό του. Για τον λόγο αυτό, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις Αρχέλων, Δίκτυο Μεσόγειος SOS, Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Εταιρία Προστασίας Πρεσπών, Καλλιστώ, Greenpeace, ΜΟm και WWF Ελλάς περιορίζονται σε ένα συνοπτικό σχολιασμό.
Προκαταρκτικά, θα θέλαμε να τονίσουμε 3 σημεία:
(α) Είναι σαφές ότι το ΥΠΕΚΑ δεν επιθυμεί ουσιαστική δημόσια συζήτηση και διαβούλευση για τα κεφαλαιώδη ζητήματα του σ/ν. Ο χρόνος διαβούλευσης που αφιερώνεται σε μία οποιαδήποτε απλή Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων είναι μεγαλύτερος. Το μέλλον του φυσικού μας περιβάλλοντος αξίζει μόλις 10 ημέρες διαβούλευσης.
(β) Δεν υπάρχει καμία απολύτως επιστημονική βάση για τις επιλογές του σ/ν. Από την αιτιολογική έκθεση, απουσιάζουν βασικά ενημερωτικά στοιχεία – για παράδειγμα, η συνολική έκταση της χώρας που αλλάζει καθεστώς. Προφανείς ανακρίβειες (π.χ., «τροποποιούνται…διατάξεις… με σκοπό την πληρέστερη εναρμόνιση …με τις συνταγματικές διατάξεις …και την πρόσφατη νομολογία») παρουσιάζονται ως γεγονότα.
(γ) Σήμερα, ο μόνος ορισμός του δάσους και της δασικής έκτασης βρίσκεται στην ερμηνευτική δήλωση του άρθρου 24 του Συντάγματος 1975/2001 [πρβλ. επίσης ΑΕΔ 27/1999], η οποία επιλύει το θέμα οριστικά, με πλήρη δέσμευση και περιωπή συνταγματικού κανόνα, και χωρίς επιφύλαξη νόμου. Ο ορισμός αυτός, που αξιοποιεί ποιοτικά και όχι ποσοτικά κριτήρια [πρβλ. και ΣτΕ (Ολ.) 32/2013, σκ. 16η], δεν μπορεί να τροποποιηθεί από τον κοινό νομοθέτη. Διατάξεις και εγκύκλιοι που ρυθμίζουν τα θέματα αυτά με διαφορετικό τρόπο είναι συνεπώς αμφίβολης συνταγματικότητας.
Σημείωση: Οι αναφορές σε άρθρα αφορούν διατάξεις που τροποποιούνται από το σ/ν, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά.
Ειδικότερα:
1. Δημιουργείται μία νέα κατηγορία εκτάσεων χωρίς ουσιαστική προστασία. Το σ/ν εισάγει μία νέα κατηγορία εκτάσεων: τις «Δημόσιες Γαίες» [άρθρο 1, παράγραφοι 5α και 5β]. Οι εκτάσεις αυτές δεν απολαμβάνουν ουσιαστικής προστασίας: ενδεικτικά, είναι διαθέσιμες για διάφορες, συχνά οχλούσες χρήσεις [άρθρα 51 παρ. 4, 53 παρ. 5, 57 παρ. 4, 57 παρ. 6], ανοικοδόμηση [«ένταξη σε οικιστικές περιοχές», άρθρο 60 παρ. 2], οι επεμβάσεις σε αυτές γίνονται με μειωμένο αντάλλαγμα χρήσης [άρθρο 45 παρ. 8, προτελευταίο εδάφιο], και δεν κηρύσσονται αναδασωτέες [άρθρο 3, παράγραφος 5γ]: μάλιστα, για γεωργική εκμετάλλευση, μπορούν να αποχαρακτηριστούν, ακόμα και αν έχουν προγενέστερα κηρυχθεί αναδασωτέες [άρθρο 8, που αντικαθιστά το άρθρο 67 παρ. 4 ν. 998/1979]. Φαίνεται ότι ορισμένες δημόσιες γαίες θα αποτελέσουν συγχρόνως και δημόσιους βοσκότοπους [άρθρο 15 παρ. 1]. Η εξαίρεσή τους από το καθεστώς των αναδασωτέων θα αποθρασύνει τους εμπρηστές, θα «νομιμοποιήσει» το εμπρησμό ως μέσο διαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος, και θα θέσει σε κίνδυνο τους γειτονικούς οικισμούς, και τα παρακείμενα δάση και δασικές εκτάσεις. Στον βαθμό που οι «δημόσιες γαίες» εμπεριέχουν δασικές εκτάσεις σύμφωνα με την συνταγματική ερμηνευτική δήλωση, οι διατάξεις αυτές είναι αμφίβολης συνταγματικότητας [άρθρο 24 παρ. 1 και 117 παρ. 3 Συντάγματος του 1975/2001]. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι «δημόσιες γαίες» εντός δημόσιων κτημάτων, δασωμένων αγρών με τίτλους κυριότητας, και ορισμένων ιδιωτικών δασικών εκτάσεων στις οποίες το Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα κυριότητας δεν έχουν ούτε την ελάχιστη αυτή προστασία [πρβλ. άρθρα 3 παρ. 5 (β) τελευταίο εδάφιο, και 3 παρ. 6 (β) και (η)]. Φαίνεται, τέλος, ότι οι λατομικές ζώνες (οι οποίες ΔΕΝ ταυτίζονται με τα λατομεία) δεν θα κηρύσσονται αναδασωτέες [άρθρο 4 παρ. 1], ασχέτως αν καλύπτονται από «δημόσιες γαίες», δάση ή δασικές εκτάσεις.
2. Οι εκτάσεις αυτές έχουν μεγάλη οικολογική σημασία. Πρόκειται κυρίως για τα φρυγανικά οικοσυστήματα, αν και περιλαμβάνονται και εκτάσεις με χαμηλή θαμνώδη και ποώδη βλάστηση, αμμοθίνες και υγρότοποι. Τουλάχιστον, ο νομοθέτης θα έπρεπε να διαφοροποιήσει τα οικοσυστήματα αυτά από τις υπόλοιπες «δημόσιες γαίες», καθώς πολλά από αυτά φέρουν σημαντική και απειλούμενη βιοποικιλότητα, παρέχουν ποικιλία οικοσυστημικών υπηρεσιών και βέβαια δεν περιλαμβάνονται σε άλλη περιβαλλοντική νομοθεσία. Επιπρόσθετα, πολλές από τις εκτάσεις που καλύπτονται από φρύγανα αποτελούν πρόδρομες φυτοκοινωνίες υποβαθμισμένων υψηλών δασών από διάφορες αιτίες (συνεχόμενες πυρκαγιές, βοσκή κλπ). Ωστόσο, ακόμα και αν κάποια φρυγανώδη οικοσυστήματα θεωρούνται τελικές φυτοκοινωνίες (climax) δύνανται να χαρακτηριστούν ως δασικές εκτάσεις (σύμφωνα και με το άρθρο 24 του Συντάγματος) καθώς πέρα από τον ξυλώδη κορμό που φέρουν τα περισσότερα είδη που αναπτύσσονται σε αυτές, παρέχουν μια σειρά από «δασοπονικές λειτουργίες και προϊόντα» (όπως για παράδειγμα: προστασία νερού και εδάφους, συμμετοχή στον κύκλο του άνθρακα και του οξυγόνου, παραγωγή φαρμακευτικών ουσιών και αφεψημάτων, ενώ αποτελούν και την κύρια πηγή για τη μελισσοκομία της χώρας). Είναι χαρακτηριστικό ότι από τους 115 τύπους οικότοπων κοινοτικής σημασίας που εξαπλώνονται στην Ελλάδα, οι 26 αφορούν εκτάσεις με «φρυγανική, ποώδη ή άλλη αυτοφυή βλάστηση». Ο αριθμός των οικότοπων ανέρχεται σε 35 αν συνυπολογιστούν οι περιοχές με αμμοθινική βλάστηση και σε 52 αν σε αυτές προσθέσουμε και τους οικότοπους που απαντώνται σε υγροτοπικές περιοχές. Επιπρόσθετα, θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η πλειοψηφία των φυτών της Ελλάδας αφορά θαμνώδη, φρυγανώδη και ποώδη είδη (5.500 είδη από τα 6.000 περίπου είδη ανώτερων φυτών που απαντώνται στην Ελλάδα). Σε πολλές περιοχές της χώρας, οι παραπάνω εκτάσεις αποτελούν τη μόνη ή κύρια μορφή δασικών εκτάσεων. Για παράδειγμα, οι βασικές καλύψεις γης στην Κρήτη, το 2007, αφορούσαν κατά 42,7% σε εκτάσεις χαμηλής βλάστησης, 46,5% σε γεωργικές εκτάσεις και μόνο το 6,18 και 1,63% αφορούσαν σε εκτάσεις θαμνώδους βλάστησης (θαμνώνες αείφυλλων – πλατύφυλλων και θαμνότοποι) και δάση αντίστοιχα (Λιαρίκος κ.α., Η Ελλάδα τότε και τώρα: Διαχρονική χαρτογράφηση των καλύψεων γης, 1987-2007, WWF Ελλάς, Αθήνα, 2012, διαθέσιμο στο: http://issuu.com/wwf-greece/docs/diahroniki-hartografisi 2012). Αξίζει δε να σημειωθεί ότι η Κρήτη, ήδη κατά την εικοσαετία 1987-2007, απώλεσε περίπου 254.000 στρέμματα εκτάσεων με χαμηλή βλάστηση, προς όφελος της επέκτασης της γεωργικής γης (Λιαρίκος κ.α., ο.π.). Παρόμοια είναι η εικόνα και στα νησιά του Αιγαίου, καθώς το 2007, η επικρατέστερη κάλυψη γης ήταν οι εκτάσεις χαμηλής βλάστησης (40,5%) και ακολουθούσαν οι γεωργικές εκτάσεις (35,9%). Την ίδια εικοσαετία (1987-2007), τα νησιά του Αιγαίου απώλεσαν περισσότερα από 500.000 στρέμματα εκτάσεων χαμηλής βλάστησης. Οι εκτάσεις αυτές δεν θα προστατεύονται πλέον από την δασική νομοθεσία, και οι τάσεις καταστροφής τους θα επιταχυνθούν με το σ/ν.
3. Σε όσα δάση και δασικές εκτάσεις εξακολουθεί να αναγνωρίζει το νομοσχέδιο, οι επιτρεπτές επεμβάσεις αυξάνονται και εντείνονται. Για το σκοπό αυτό, το σ/ν υιοθετεί τρεις μεθόδους. Πρώτον, το σ/ν «ανοίγει» ορισμένες κατηγορίες δασών και δασικών εκτάσεων σε χρήσεις που, μέχρι σήμερα, ήταν απαγορευμένες σε αυτά: πλέον, και ενδεικτικά, στα παραθαλάσσια δάση, είναι δυνατή η εκχέρσωση για γεωργική εκμετάλλευση [άρθρο 47 παρ. 4 (α), σε σχέση με το ισχύον 46 παρ. 3 (α) ν. 998/1979]. Στα δάση/δασικές εκτάσεις με ιδιαίτερο επιστημονικό, αισθητικό, και οικολογικό ενδιαφέρον και στα δάση/δασικές εκτάσεις που προστατεύονται από το κοινοτικό δίκαιο (Natura 2000) επιτρέπονται εφεξής η εκχέρσωση για αγροτική εκμετάλλευση, οι κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις κάθε είδους [άρθρο 47α παράγραφος 3, που προέρχεται από το άρθρο 13 παρ. 1 ν. 4056/2011, σε σχέση με την προϊσχύουσα διάταξη του 46 παρ. 5 ν. 998/1979], και οι τουριστικές εγκαταστάσεις [άρθρο 49 παρ. 7 β’ εδάφιο, σε σχέση με το ισχύον 51 παράγραφος 2 ν. 998/1979]. Ειδικά όσον αφορά τις γεωργικές εκχερσώσεις, είναι πλέον επιτρεπτές ακόμα και σε προστατευόμενες βάσει του εθνικού δικαίου περιοχές [πρβλ. άρθρο 47 παρ. 13, που επιτρέπει την εφαρμογή των παραγράφων 1 έως 4 του 47 εντός περιοχών του άρθρου 19 ν. 1650/86]. Επιπλέον, θεσμοθετούνται, για πρώτη φορά, χρήσεις για τις αναδασωτέες εκτάσεις [άρθρο 46].
Δεύτερον, προστίθενται νέες χρήσεις στις ήδη υφιστάμενες: για παράδειγμα, εγκαταστάσεις Σωμάτων Ασφαλείας [57 παρ. 1 (στ)], χώροι αποθήκευσης και επεξεργασίας στερεών και υγρών αποβλήτων [57 παρ. 1 ζ), μέχρι σήμερα επιτρεπτές μόνο εφόσον οι εγκαταστάσεις αυτές αποτελούν «δημόσια έργα και έργα υποδομής» του 58 παρ. 1 ν. 998/1979], ενώ η αναπτυξιακή προσπάθεια της χώρας φαίνεται ότι απαιτεί και σκαπτικές εργασίες για ανεύρεση θησαυρού [57 παρ. 3], ακόμα και εντός δασών και αναδασωτέων εκτάσεων.
Τρίτον, χρήσεις επιτρεπτές κατά το ισχύον καθεστώς γίνονται ακόμα πιο επιβαρυντικές: για παράδειγμα, το σ/ν διευκολύνει την χωροθέτηση εγκαταστάσεων ειδικής τουριστικής υποδομής με αθλητικές εγκαταστάσεις (π.χ., γήπεδα golf) εντός ακόμα περισσότερων δασών και δασικών εκτάσεων, μειώνοντας την απαραίτητη δασοκάλυψη της έκτασης από 80% σε 60%) [πρβλ. 49 παρ. 8 τελευταίο εδάφιο, σε σχέση με το ισχύον 51 παρ. 3 ν. 998/1979, όπως προστέθηκε με το 55 παρ. 13 ν. 4030/2011]. Είναι χαρακτηριστικό ότι, από τον άρχικό ν. 998/79, ο συντελεστής δόμησης έχει διπλασιαστεί [από 10% σε 20%], ενώ δεν προσμετρώνται οδοί και συνοδά έργα [πρβλ. 5 παρ. 8 του ν. 4179/2013]. Φυσικά πρόσωπα θα μπορούν πλέον να εγκαθιστούν τελεφερίκ σε δάση και δασικές εκτάσεις [πρβλ., σήμερα, 52 ν. 3498/2006 και 7 παρ. 2 ν. 3208/2003], υπό την προϋπόθεση (μεταξύ άλλων) ότι το τελεφερίκ δεν θα αλλοιώνει αισθητικά το τοπίο (!) [49 παρ. 4 , τελευταίο εδάφιο].
4. Νομιμοποιείται σωρεία παράνομων επεμβάσεων εντός δασών και δασικών εκτάσεων. Η συνεχής υπονόμευση του κράτους δικαίου και της ισότητας των πολιτών συνεχίζεται, και αποκτά κωμικοτραγικές διαστάσεις: δίνονται, για πολλοστή φορά, νέες προθεσμίες για τη νομιμοποίηση δραστηριοτήτων που συνεχίζονται χωρίς τις απαραίτητες άδειες, όπως λατομεία σχιστολιθικών πλακών [άρθρο 18], εγκαταστάσεις δομικών ή μηχανικών κατασκευών για κεραίες, πομπούς, αναμεταδότες [άρθρο 19 παρ. 1], διάφορες κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις κάθε κλίμακας [άρθρο 20 παρ. 5], κατασκηνώσεις [άρθρο 20 παρ. 8], ορειβατικά καταφύγια [άρθρο 20 παρ. 8], χιονοδρομικά κέντρα [άρθρο 20 παρ. 6], υφιστάμενες εγκαταστάσεις χωρίς έγκριση επέμβασης μέσα σε πάρκα και άλση [58 παρ. 4]. Εφόσον τα παραπάνω δεν είναι αρκετά, μία παράδοξη, και ακατάληπτη διάταξη [20 παρ. 9], επιτρέπει και την έκδοση οικοδομικής άδειας και νομιμοποίηση «υφιστάμενων κτισμάτων» σε «δημόσια και η δάση και δασικές εκτάσεις», με παραπομπή σε διάταξη που επανειλημμένα έχει κηρυχθεί αντισυνταγματική [50 παρ. 2 ν. 998/79· πρβλ. ΣτΕ 3403/2001, 2625/2010]. Το σ/ν εξαιρεί από την δασική νομοθεσία εκτάσεις που εκχερσώθηκαν για γεωργική χρήση πριν το Σύνταγμα του ’75 [άρθρο 47 παρ. 5, που προέρχεται από το άρθρο 29 παρ. 1 ν. 4061/2012], χωρίς να απαιτεί, όπως η νομολογία, αυτό να έχει συμβεί με νόμιμη αιτία (και όχι ύστερα από αυθαίρετη και παράνομη ανθρώπινη ενέργεια) και να είναι αδύνατη η ανατροπή της νόμιμα δημιουργημένης πραγματικής κατάστασης [πρβλ. ΣτΕ 2257/2002, 2188/2005, 3456/2007, 2858/2007, 291/2009]. Προφανώς, στις δημόσιες γαίες, θα είναι σύντομα δυνατή και η νομιμοποίηση αυθαιρέτων, αφού αυτή απαγορεύεται μόνο σε δάση και δασικές εκτάσεις [πρβλ. άρθρο 2 παρ 2 στ) ν. 4178/2013, και παρόμοια άρθρα σε όλους τους νόμους περί αυθαιρέτων].
5. Αποδιοργάνωση των δασικών υπηρεσιών και ταλαιπωρία των πολιτών. Σε αντίθεση με τις προθέσεις των συντακτών, τα πράγματα θα περιπλακούν. Το καθεστώς με το οποίο θα κριθούν χιλιάδες υποθέσεις αλλάζει: μεταξύ άλλων, εκκρεμείς υποθέσεις άρσης και ανάκλησης πράξεων κήρυξης εκτάσεων ως αναδασωτέων [άρθρο 20(Ι) παρ. 4], αλλά και νέες πράξεις χαρακτηρισμού [π.χ., άρθρο 14 παρ. 8 ν. 998/1979, όπως προστίθεται με το άρθρο 3 του σ/ν], στις οποίες με το ισχύον καθεστώς ο δασάρχης σήμερα δεν μπορεί να επανέλθει. Αυτές, θα κριθούν με τις νέες διατάξεις: μάλιστα, καταργείται η υποχρεωτική παραπομπή στην πρωτοβάθμια επιτροπή της ανάκλησης των πράξεων αναδάσωσης [σήμερα, βάσει του 36 παρ. 3 ν. 3698/2008], με όλα τα εχέγγυα που αυτή παρέχει, και πλέον αρκεί μία απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης [άρθρο 4 παρ. 3]. Δασικοί χάρτες σε φάση εκπόνησης αναπόφευκτα θα καθυστερήσουν περισσότερο. Τα ήδη αποδυναμωμένα δασαρχεία θα κληθούν να (επαν)εξετάσουν τα κρίσιμα ζητήματα που θα ανακύψουν, εγκαταλείποντας τις διαχειριστικές τους αρμοδιότητες. Σε κάθε περίπτωση, οι απλοί πολίτες θα πρέπει να περιμένουν τους «μεγάλους επενδυτές» [άρθρο 14 παρ. 10 (α) ν. 998/79, όπως αντικαθίσταται από το άρθρο 3 του σ/ν]. Σε μία εποχή που ενθαρρύνονται οι ενδικοφανείς προσφυγές, για να αποσυμφορηθεί το Συμβούλιο της Επικρατείας, καταργούνται οι δευτεροβάθμιες επιτροπές [άρθρο 2 παρ. 2], στερώντας μία δυνατότητα του πολίτη να επιτύχει την τροποποίηση των πράξεων χαρακτηρισμού χωρίς τα έξοδα και την καθυστέρηση μίας αίτησης ακύρωσης.
Για όλους τους παραπάνω λόγους, οι συνυπογράφουσες περιβαλλοντικές οργανώσεις καλούν το ΥΠΕΚΑ να αποσύρει αμέσως το νομοσχέδιο και να ξεκινήσει μια ουσιαστική και ευρεία διαβούλευση για την πραγματικά βιώσιμη πορεία που η χώρα αξίζει.
Βόλος,27/09/2013 ΠΑΝΔΟΙΚΟ2013-14/1
ΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΝΔΟΙΚΟ ΠΑΝΩ ΣΤΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΑ ΔΑΣΗ
1) Το Πανελλήνιο Δίκτυο Οικολογικών Οργανώσεων (ΠΑΝΔΟΙΚΟ) δεν αντιλαμβάνεται γιατί υπάρχει τόση βιασύνη (9 μέρες διαβούλευσης) για ένα τόσο σοβαρό νομοσχέδιο όπως είναι αυτό για τα δάση.
2) Επειδή η προστασία των δασών είναι συνταγματικά κατοχυρωμένη, θεωρούμε το νομοσχέδιο ευθέως αντισυνταγματικό, αφού είναι και ευθέως καταστροφικό για τα δάση, το περιβάλλον και την οικονομία της χώρας.
3) Με το νομοσχέδιο αίρεται η προστασία του εκτάσεων που αντιπροσωπεύουν το 13,6% της επιφάνειας της χώρας. Οι εκτάσεις αυτές θα προσφέρονται πλέον για ποικίλες επιχειρηματικές δραστηριότητες (ΧΥΤΑ, εκπαιδευτήρια, αθλητικές εγκαταστάσεις, νοσοκομεία, ιερές μονές, σωφρονιστικά καταστήματα, κεραίες ραδιοτηλεοπτικών μέσων, υδροτριβεία, πάρκα κεραιών, κέντρα υποδοχής μεταναστών κ.λπ.). Η Ελληνική γη δεν είναι εμπόρευμα.
4) Βέβαια δεν ομολογείται ότι συγκεκαλυμμένα πρόκειται να αναπτυχθούν μεγάλες και καταστροφικές επενδύσεις, όπως μεταλλεία, γήπεδα γκολφ, μεγάλες τουριστικές μονάδες, real estate κλπ. Προς επιβεβαίωση αυτού σημειώνουμε ότι περιλαμβάνονται περιζήτητες προς εκμετάλλευση παραθαλάσσιες και νησιωτικές περιοχές, στις οποίες δεν υπάρχει άλλου είδους δασική βλάστηση.
5) Αφού, παρά τη συνταγματική επιταγή δε θα κηρύσσονται αναδασωτέες, θα γίνουν βορά στους εμπρηστές, οι οποίοι ξέρουν πολύ καλά τη δουλειά τους. Δεν αποφεύγουν την «αξιοποίησή» τους ακόμα και περιοχές Natura.
6) Επιβραβεύονται οι καταπατητές αφού αναστέλλεται η καταβολή προστίμων.
7) Νομιμοποιείται, για πολλοστή φορά, σωρεία παρανομιών, ακόμα και στα τελείως αναγκαία για τις πόλεις μας πάρκα και άλση.
Επειδή το μέλλον του τόπου μας συναρτάται απόλυτα από τη διατήρηση και προστασία του περιβάλλοντος, το ΠΑΝΔΟΙΚΟ είναι απολύτως αντίθετο με τις διατάξεις του και την ψήφισή του.
Πληροφορίες: Κώστας Βολιώτης 6977-686838
Η Εκτελεστική Γραμματεία του ΠΑΝΔΟΙΚΟ
Ν. Ασλάνογλου 6946-381707,
Ι. Βερβερίδης 6976-789871,
Κ. Βολιώτης 6977-686838,
Σωτ. Γκανάτσιος 6977-334733,
Γ. Καλλιαμπέτσος 6944-842384,
Παν. Κατσουλάκος 6977-606827,
Μ. Χουλιέρη 6978-026141
Τα μέλη ΔΕΠ και το επιστημονικό προσωπικό του Τμήματος Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, καταθέτουμε με το παρόν τις παρατηρήσεις μας πάνω στο κείμενο του σχεδίου νόμου «Δασικά οικοσυστήματα: Ορισμοί, μέτρα προστασίας, ανάπτυξης και διαχείρισης» που τίθεται για διαβούλευση στην ιστοσελίδα του ΥΠΕΚΑ.
Διαπιστώνουμε ότι το προτεινόμενο σχέδιο νόμου είναι εξαιρετικά προβληματικό από επιστημονική άποψη, ενώ ταυτόχρονα εντοπίζουμε πολλά σημεία του που αν εφαρμοστούν θα οδηγήσουν με σιγουριά σε καταστάσεις και αποτελέσματα αντίθετα προς το σκοπό του νόμου, όπως αυτός αναφέρεται στο άρθρο 1 παρ.1 και στο άρθρο 24 του Συντάγματος. Αν το σχέδιο αυτό γίνει νόμος του Κράτους θα πληγεί σε πολύ μεγάλο βαθμό η ακεραιότητα των δασικών και χερσαίων γενικά οικοσυστημάτων της χώρας μας, με ανυπολόγιστες συνέπειες για τη βιοποικιλότητα της χώρας, την οικονομία της υπαίθρου και κάθε μελλοντική δυνατότητα αειφόρου ανάπτυξης του τόπου γενικότερα. Και αυτό τη στιγμή που η παγκόσμια κοινότητα και ειδικότερα η Ε.Ε. κινούνται προς την αντίθετη κατεύθυνση με σκοπό τη διαφύλαξη του περιβάλλοντος εν όψει της κλιματικής αλλαγής και της απερήμωσης και ταυτόχρονα της βελτίωσης της ποιότητας ζωής των πολιτών μέσα από μια υπαιθροκεντρική και αειφόρο ανάπτυξη.
Η αναπτυξιακή πορεία που ακολούθησε τις τελευταίες δεκαετίες η χώρα μας δεν ήταν αειφορική, ούτε ορθολογική και δημιούργησε παγιωμένες στρεβλές καταστάσεις, που από τη μία ζημιώνουν το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής των κατοίκων της χώρας μας και από την άλλη επιβαρύνουν την ελληνική οικονομία με τεράστιες δαπάνες αποκατάστασης περιβάλλοντος και αποζημιώσεις πληγέντων, καθώς επίσης και πρόστιμα που πληρώνει η χώρα μας για περιβαλλοντικές παραβάσεις. Την εποχή της κρίσης, το ζητούμενο πρέπει να είναι η επίτευξη της ανάπτυξης σε μακροπρόθεσμη βάση, μέσα από την αειφορική εκμετάλλευση των φυσικών μας πόρων και όχι η βραχυπρόθεσμη επίτευξη αμφίβολου κέρδους που ταυτόχρονα θυσιάζει κάθε μελλοντική προοπτική. Το σχέδιο νόμου που δημοσιεύτηκε επιδεινώνει πολύ την ήδη προβληματική περιβαλλοντική εικόνα της χώρας μας και έρχεται σε αντίθεση με κάθε έννοια μακροπρόθεσμης και αειφόρου ανάπτυξης.
Αντιλαμβανόμαστε ότι η ισχύουσα δασική νομοθεσία πρέπει να βελτιωθεί και να εφαρμοστεί με σωστό τρόπο. Δεν είμαστε αντίθετοι σε μια προσπάθεια διόρθωσης του ισχύοντος νομικού πλαισίου που θα προκύψει υπολογίζοντας τις ανάγκες της κοινωνίας και τα σύγχρονα περιβαλλοντικά προβλήματα, ύστερα από επαρκή διαβούλευση και διάλογο με επιστημονικούς και κοινωνικούς φορείς. Δεν θα μπορούσαμε όμως ποτέ να συμφωνήσουμε σε ένα σχέδιο νόμου που δίνεται σε διαβούλευση για τόσο μικρό χρονικό διάστημα, τη στιγμή μάλιστα που πολλά ΑΕΙ στη χώρα μας δεν λειτουργούν λόγω άλλων προβλημάτων στην ανώτατη παιδεία. Ούτε μπορούμε να δεχτούμε σαν κείμενο εργασίας, που θα αποτελέσει βάση διαπραγμάτευσης, ένα κείμενο με τόσο προβληματικές και αμφιβόλου αποτελέσματος θέσεις.
Για το λόγο αυτό καλούμε το ΥΠΕΚΑ να αποσύρει το παρόν κείμενο και να ξεκινήσει μία νέα προσπάθεια βελτίωσης της δασικής νομοθεσίας με τη συνδρομή της επιστημονικής κοινότητας και με στόχο ένα αποκεντρωμένο και υπαιθροκεντρικό μοντέλο ανάπτυξης που θα βασίζεται πάνω στην αειφορική αξιοποίηση του φυσικού πλούτου της χώρας μας.
Λόγω του περιορισμένου χρόνου δεν ήταν δυνατό να ετοιμάσουμε μια γνωμοδότηση για όλα τα σημεία του σχεδίου νόμου. Σας στέλνουμε μερικές βασικές παρατηρήσεις επί του κειμένου που τεκμηριώνουν την άποψη που διαμορφώσαμε:
Στο άρθρο 1 παρ.1, όπου αναφέρεται ο σκοπός του νόμου, συγχέεται η συνταγματική υποχρέωση που έχει το Κράτος να προστατεύει τα δάση με «το ιδιαίτερο νομικό καθεστώς που διέπει την ιδιοκτησία και την εκμετάλλευση αυτών». Η διατύπωση αυτή καθιστά το ιδιοκτησιακό καθεστώς ισότιμο αν όχι ισχυρότερο των χρήσεων γης, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά στη δασική νομοθεσία από το 1928. Επισημαίνουμε ότι με την προσέγγιση αυτή, όσοι βρέθηκαν με ιδιοκτησίες σε δάση, δασικές εκτάσεις, λιβάδια και άλλα οικοσυστήματα δεν δεσμεύονται πλέον από τις προστατευτικές διατάξεις του νόμου αυτού και μπορούν να προβούν σε αλλαγές χρήσης γης.
Στο ίδιο άρθρο και ίδια παράγραφο, επιτρέπονται αλλαγές χρήσης γης με γνώμονα την έννοια του «δημόσιου συμφέροντος», που όπως αναφέρεται εδώ είναι πολύ ασαφής και πρέπει να γίνει πιο συγκεκριμένη. Εντύπωση δε προκαλεί η αναφορά τόσων εξαιρέσεων από την προστασία της δασικής χρήσης στο πρώτο άρθρο και στην πρώτη παράγραφο του νόμου, όπου δίνεται η φιλοσοφία και ο σκοπός του.
Στο άρθρο 1 παρ.3, θεωρούνται οι κατηγορίες εκτάσεων του άρθρου 2 του 998/79 (δάση, δασικές εκτάσεις, κλπ) ως δημόσιες, εκτός και αν οι εκτάσεις είναι ιδιωτικές με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία. Ο Ν. 998/79 στο άρθρο 2 αναφέρει ότι η χρήση γης είναι ανώτερη της ιδιοκτησίας, Η προσθήκη αυτή του σχεδίου νόμου είναι πλεονασμός και με τον τρόπο που γίνεται μπορεί να ερμηνευτεί και ότι τα ιδιωτικά δάση εξαιρούνται των διατάξεων του νέου νόμου.
Στο άρθρο 1 παρ.4, περιλαμβάνονται στα δάση και δασικές εκτάσεις και «οι οποιασδήποτε φύσεως ασκεπείς εκτάσεις (φρυγανώδεις ή χορτολιβαδικές εκτάσεις, βραχώδεις εξάρσεις και γενικά ακάλυπτοι χώροι) που περικλείονται, αντιστοίχως, από δάση και δασικές εκτάσεις» χωρίς να αναφέρονται άλλες τέτοιες εκτάσεις με διάσπαρτα και μεμονωμένα δέντρα ή θάμνους, όπως αναφέρονταν στον παλαιό νόμο. Υπόψη ότι το μεσογειακό τοπίο της χώρας μας είναι ιδιαίτερα πολυποίκιλο και πολλές τέτοιες εκτάσεις θα βρεθούν εκτός προστασίας χρήσης γης.
Στο άρθρο 1 παρ.4 &5α) εντάσσεται μια νέα κατηγορία των «δημόσιων γαιών», που από τον ορισμό της φαίνεται ότι είναι υποκατηγορία των χορτολοβαδικών εκτάσεων και περιλαμβάνει κυρίως οικοσυστήματα με φρυγανώδη βλάστηση. Όπως φαίνεται στα άρθρα που ακολουθούν, οι «δημόσιες γαίες» εξαιρούνται της προστασίας χρήσης γης και δεν κηρύσσονται αναδασωτέες αν καταστραφούν. Αυτό αφήνει σχεδόν όλα τα παράκτια οικοσυστήματα της χώρας απροστάτευτα. Σημειώνουμε ότι πρόκειται για οικολογικά πολύτιμες εκτάσεις που αφορούν το 15% τουλάχιστον της ελληνικής επικράτειας, οι περισσότερες δε εξ αυτών βρίσκονται κοντά σε αστικές και τουριστικές περιοχές. Τα οικοσυστήματα αυτά
φιλοξενούν πλούσια βιοποικιλότητα ενώ τα περισσότερα από αυτά υπάγονται σε διεθνές, κοινοτικό ή εθνικό καθεστώς προστασίας.
Στο ίδιο σημείο και πάλι για τις «δημόσιες γαίες», πρόκειται για έναν όρο που δημιουργεί σύγχυση μεταξύ της χρήσης γης και της ιδιοκτησίας. Αυτό είναι ένα σημείο που ο νέος νόμος θα έπρεπε να επιλύσει και όχι να περιπλέξει περισσότερο. Αυτή η σύγχυση είναι επιστημονικά απαράδεκτη και δυσκολεύει την προστασία των ιδιωτικών δασών και δασικών εκτάσεων από αλλαγή χρήσης, όπως αναφέρθηκε και στην παρ.3 του ίδιου άρθρου.
Στο άρθρο 1 παρ.4 &5β) εντάσσονται επιπλέον στη νέα κατηγορία των «δημόσιων γαιών» μια σειρά οικοσυστημάτων που δεν φέρουν μεν δασική βλάστηση αλλά είναι πολύτιμα οικοσυστήματα με πλούσια βιοποικιλότητα και προστατεύονται ήδη από άλλες εθνικές ή κοινοτικές συνθήκες ή διατάξεις. Πρόκειται να δημιουργηθούν νομικά κενά και αντιφάσεις που θα οδηγήσουν σε ταλαιπωρία των πολιτών και καταστροφή πολύτιμων περιοχών.
Στο άρθρο 1 παρ.4 &5γ) οι «δημόσιες γαίες» δεν κηρύσσονται αναδασωτέες κατά παραβίαση του άρθρου 117 του Συντάγματος και κάθε έννοιας προστασίας. Η μη κύρηξη μιας καμένης έκτασης ως αναδασωτέας ενθαρρύνει εμπρησμούς και παράνομες εκχερσώσεις με στόχο την αλλαγή χρήσης, ιδιαίτερα δε στην παράκτια τουριστική ζώνη. Οι συνέπειες για την ελληνική φύση θα είναι ολέθριες.
Στο άρθρο 4 παρ.2 η «ανάκτηση της δασικής μορφής» είναι επιστημονικά ασαφής έννοια και μπορεί να γίνει σε χρονικό διάστημα από λίγους μήνες μέχρι 200 χρόνια, ανάλογα με την οπτική γωνία. Η άρση του καθεστώτος της αναδάσωσης μπορεί να αποβεί ενάντια στο σκοπό που αυτό αρχικά κηρύχθηκε.
Στο άρθρο 5 γίνεται αναφορά σε μια σειρά εξαιρέσεων όπου επιτρέπεται η άρση της δασικής χρήσης γης. Κρίνουμε ότι η αναφορά στις εξαιρέσεις αυτές είναι υπερβολική (π.χ. έρευνες για θησαυρούς, εγκατάσταση δενδρωδών καλλιεργειών σε διάκενα δάσους, χώροι απόθεσης αποβλήτων, ιστοί μέτρησης ανέμου, τουριστικά συγκροτήματα) και θα δημιουργήσει τεράστια πίεση στα δασικά οικοσυστήματα. Η ισχύουσα δασική νομοθεσία προβλέπει διατάξεις αποχαρακτηρισμών για επενδύσεις όπως είναι διάφορα τουριστικά περίπτερα, ΑΠΕ, λατομεία, κ.α. Η διεύρυνση αυτή των επιτρεπτών πλέον «επενδύσεων» το μόνο που θα πετύχει θα είναι την καταστροφή του φυσικού κεφαλαίου της χώρας. Από τις εξαιρέσεις αυτές δεν γλυτώνουν ούτε τα λιγοστά πάρκα και άλση των ελληνικών πόλεων.
Γνωρίζουμε καλά ότι καμία οικονομική κρίση δεν επιλύεται με ασυντόνιστες ενέργειες που προωθούν βραχυπρόθεσμες και εξαιρετικά αμφίβολες επενδύσεις σε βάρος της φυσικής μας κληρονομιάς. Αντίθετα θεωρούμε ότι μία σωστά οργανωμένη και αειφορική δασοπονία και λιβαδοπονία μπορεί να συμβάλλει ουσιαστικά στην ανάπτυξη της υπαίθρου μέσα από την ενίσχυση της πρωτογενούς παραγωγής και ταυτόχρονα να διαφυλάξει την ποιότητα ζωής των πολιτών της χώρας μας.
Ορεστιάδα 26/9/2013
Ο Πρόεδρος της Γ.Σ. του Τμήματος
Κωνσταντίνος Σούτσας
Καθηγητής
ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ ΣΤΟ Σ/Ν:
«Δασικά οικοσυστήματα : Ορισμοί, μέτρα προστασίας, ανάπτυξης και διαχείρισης»
Υπάρχουν περιοχές στην Ελληνική Επικράτεια, όπου με βάση τις διατάξεις του Ν.Δ του 1923 άρχισαν να αναπτύσσονται οικιστικά και στη συνέχεια με πράξεις της Διοίκησης, που δεν ανακλήθηκαν, από το 1940 έως και το 1979, καθορίσθηκαν τα όρια τους και χαρακτηρίστηκαν ως οικισμοί προϋφιστάμενοι του έτους 1923 (με συνοδεία αναλυτικών διαγραμμάτων σε ΦΕΚ)
Με βάση αυτόν τον χαρακτηρισμό, εκδόθηκαν χιλιάδες νόμιμες οικοδομικές άδειες από τις αντίστοιχες πολεοδομίες, έγιναν χιλιάδες συμβολαιογραφικές πράξεις θεωρώντας τις ιδιοκτησίες, που βρίσκονται στις παραπάνω περιοχές, ως ιδιοκτησίες εντός ορίων οικισμού προϋφιστάμενου του έτους 1923.
Επίσης όλα αυτά τα χρόνια οι κατά τόπους Οικονομικές Εφορίες τις θεωρούν ως περιοχές οικιστικές με υψηλή τιμή αντικειμενικής αξίας.
Τέλος στις παραπάνω περιοχές έχουν γίνει έργα κοινής ωφέλειας, που έχουν χρηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ελληνικό Κράτος και σε αρκετές από αυτές έχουν ξεκινήσει και ολοκληρώνονται οι πολεοδομικές μελέτες.
Αυτή η εξέλιξη ανακόπτεται από τον Ν. 3889/2010, αφού κατατάσσει τις παραπάνω περιοχές, στις περιοχές εκτός σχεδίου, δεν αποδέχεται το ήδη διαμορφωμένο κοινωνικό, οικονομικό, πολεοδομικό και περιβαλλοντικό καθεστώς και τις οδηγεί μέσα από αβέβαιες καταστάσεις και χρονοβόρες διαδικασίες στον επανακαθορισμό της ήδη από 60 και πλέον ετών ύπαρξής τους.
Η σχετική αρμοδιότητα του Νομάρχη για καθορισμό των ορίων βασιζόταν στην παλαιότερη νομοθεσία περί αποκεντρώσεως και ιδίως στις γενικές ρήτρες που καθιέρωναν την αποθετική μεταβίβαση εξουσιών και το «τεκμήριο αρμοδιότητας» υπέρ των Νομαρχών» (ΠΔ 532/1970)
Σε τμήματα εντός των προϋφισταμένων οικισμών του 1923, εκδόθηκαν αποφάσεις αναδάσωσης -πράξεις κανονιστικού περιεχομένου μεταγενέστερα της οριοθέτησης των οικισμών, χωρίς νόμιμη, πλήρη και επαρκή αιτιολογία στο μέτρο που υπερβαίνουν τα όρια του οικισμού προ του 1923. Η αιτιολογία της Νομαρχιακής Απόφασης αναδάσωσης δεν μπορεί να θεωρηθεί επαρκής, όταν δεν αναφέρεται καθόλου και αποσιωπά την ύπαρξη των ορίων του οικισμού.
ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ – ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΕΙΣ ΤΟΥ Σ/Ν : «Δασικά οικοσυστήματα : Ορισμοί, μέτρα προστασίας, ανάπτυξης και διαχείρισης»
Η παράγραφος 4.6.ζ του άρθρου 1 του παραπάνω Σ/Ν, αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«ζ) Οι περιοχές για τις οποίες υφίστανται εγκεκριμένα σχέδια πόλεως ή καταλαμβάνονται υπό οικισμών προϋφισταμένων του έτους 1923, τα όρια των οποίων έχουν εγκριθεί με πράξεις της Διοίκησης σύμφωνα με τις διατάξεις των προεδρικών διαταγμάτων της 21.11-1.12.1979 (ΦΕΚ 693Δ΄), της 2.3-13.3.1981 (ΦΕΚ 138Δ΄) ή της 24.4-3.5.1985 (ΦΕΚ 181Δ΄) ή όπως τα όρια αυτά περιγράφονται στις πράξεις της Διοίκησης «περί καθορισμού ορίων οικισμών νομίμως υφισταμένων του έτους 1923» δυνάμει του Ν.Δ. 532/1970 (ΦΕΚ 103Α) και μέχρι την ισχύ του Π.Δ. της 21.11-1.12.1979(ΦΕΚ Δ/693) τα δε όριά τους αποτυπώνονται στα σχετικά συνημμένα διαγράμματα, που είναι δημοσιευμένα σε ΦΕΚ όπως έχουν εφαρμοστεί στο έδαφος και επιπλέον στους παραπάνω οικισμούς υφίστανται εγκεκριμένα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια..
Επίσης περιοχές που βρίσκονται εντός ορίων εγκεκριμένων πολεοδομικών μελετών ή ρυμοτομικών σχεδίων και όπως τα όρια αυτά έχουν εφαρμοσθεί στο έδαφος ή πρόκειται περί οικοδομήσιμων εκτάσεων των οικιστικών περιοχών του Ν 947/1979»
ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ ΣΤΟ Σ/Ν:
«Δασικά οικοσυστήματα : Ορισμοί, μέτρα προστασίας, ανάπτυξης και διαχείρισης»
Η παράγραφος 3 του άρθρου 4 του Σ/Ν αντικαθίσταται ως ακολούθως:
3. Η παράγραφος 4 του άρθρου 44 του ν. 998/1979 (Α΄ 289), όπως προστέθηκε με το άρθρο 36 του ν. 3698/2008 (Α΄ 198), αντικαθίσταται ως εξής:
«4. Για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου αυτού, καθώς και όταν ανακαλείται πράξη κηρύξεως εκτάσεως ως αναδασωτέας για οποιαδήποτε πραγματική ή νομική αιτία, απαιτείται απόφαση του Γενικού Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, η οποία εκδίδεται αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν αιτήσεως οποιουδήποτε έχει έννομο συμφέρον μετά από εισήγηση της αρμόδιας Δασικής Υπηρεσίας και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Η ανωτέρω εισήγηση χορηγείται εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριών μηνών, η οποία άρχεται από την υποβολή του σχετικού αιτήματος στον Γενικό Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
Για τις περιοχές του στοιχείου ζ της παραγράφου 4.6 του άρθρου 1 του παρόντος νόμου, τυχόν πράξεις της Διοίκησης περί υπαγωγής στη Δασική Νομοθεσία, που εκδόθηκαν κατά το χρόνο ισχύος των αποφάσεων οριοθέτησής των, αίρονται αυτοδικαίως ως προς αυτές, μέχρι την έκδοση της απόφασης του Γενικού Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης και συνεχίζουν να έχουν ισχύ μόνο για το τυχόν, εκτός των περιοχών αυτών, τμήμα.
ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ ΣΤΟ Σ/Ν:
«Δασικά οικοσυστήματα : Ορισμοί, μέτρα προστασίας, ανάπτυξης και διαχείρισης»
Στο άρθρο 5 – επιτρεπτές επεμβάσεις, αντικαθίσταται το άρθρο 60 του ν. 998/1979 ως εξής :
Αρθρο 60
Σχέδια πόλεως
1. Επέκταση εγκεκριμένου σχέδιου πόλεως ή επέκταση οικισμού υφισταμένου προ του 1923 ή δημιουργία οικιστικής περιοχής επιτρέπεται να γίνει μετά την κύρωση των δασικών χαρτών και δεν είναι δυνατόν να περιλαμβάνει δημόσια δάση και δασικές εκτάσεις των παραπάνω κυρωμένων χαρτών.
2. Επιτρέπεται η ένταξη δημόσιων γαιών των παραγράφων 5α και 5β του άρθρου 3 του παρόντος και βάσει του κυρωμένου δασικού χάρτη, των ιδιωτικών δασικών εκτάσεων, διατηρώντας την μορφή τους, σε οικιστική περιοχή, εφ’ όσον η ένταξη αυτών επιβάλλεται από τον προβλεπόμενο πολεοδομικό σχεδιασμό για την επίτευξη του περιβαλλοντικού ισοζυγίου και της αειφόρου ανάπτυξης της οικιστικής περιοχής.
ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ ΣΤΟ Σ/Ν:
«Δασικά οικοσυστήματα : Ορισμοί, μέτρα προστασίας, ανάπτυξης και διαχείρισης»
Υπάρχουν περιοχές στην Ελληνική Επικράτεια, όπου με βάση τις διατάξεις του Ν.Δ του 1923 άρχισαν να αναπτύσσονται οικιστικά και στη συνέχεια με πράξεις της Διοίκησης, που δεν ανακλήθηκαν, από το 1940 έως και το 1979, καθορίσθηκαν τα όρια τους και χαρακτηρίστηκαν ως οικισμοί προϋφιστάμενοι του έτους 1923 (με συνοδεία αναλυτικών διαγραμμάτων σε ΦΕΚ)
Με βάση αυτόν τον χαρακτηρισμό, εκδόθηκαν χιλιάδες νόμιμες οικοδομικές άδειες από τις αντίστοιχες πολεοδομίες, έγιναν χιλιάδες συμβολαιογραφικές πράξεις θεωρώντας τις ιδιοκτησίες, που βρίσκονται στις παραπάνω περιοχές, ως ιδιοκτησίες εντός ορίων οικισμού προϋφιστάμενου του έτους 1923.
Επίσης όλα αυτά τα χρόνια οι κατά τόπους Οικονομικές Εφορίες τις θεωρούν ως περιοχές οικιστικές με υψηλή τιμή αντικειμενικής αξίας.
Τέλος στις παραπάνω περιοχές έχουν γίνει έργα κοινής ωφέλειας, που έχουν χρηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ελληνικό Κράτος και σε αρκετές από αυτές έχουν ξεκινήσει και ολοκληρώνονται οι πολεοδομικές μελέτες.
Αυτή η εξέλιξη ανακόπτεται από τον Ν. 3889/2010, αφού κατατάσσει τις παραπάνω περιοχές, στις περιοχές εκτός σχεδίου, δεν αποδέχεται το ήδη διαμορφωμένο κοινωνικό, οικονομικό, πολεοδομικό και περιβαλλοντικό καθεστώς και τις οδηγεί μέσα από αβέβαιες καταστάσεις και χρονοβόρες διαδικασίες στον επανακαθορισμό της ήδη από 60 και πλέον ετών ύπαρξής τους.
Η σχετική αρμοδιότητα του Νομάρχη για καθορισμό των ορίων βασιζόταν στην παλαιότερη νομοθεσία περί αποκεντρώσεως και ιδίως στις γενικές ρήτρες που καθιέρωναν την αποθετική μεταβίβαση εξουσιών και το «τεκμήριο αρμοδιότητας» υπέρ των Νομαρχών» (ΠΔ 532/1970)
Σε τμήματα εντός των προϋφισταμένων οικισμών του 1923, εκδόθηκαν αποφάσεις αναδάσωσης -πράξεις κανονιστικού περιεχομένου μεταγενέστερα της οριοθέτησης των οικισμών, χωρίς νόμιμη, πλήρη και επαρκή αιτιολογία στο μέτρο που υπερβαίνουν τα όρια του οικισμού προ του 1923. Η αιτιολογία της Νομαρχιακής Απόφασης αναδάσωσης δεν μπορεί να θεωρηθεί επαρκής, όταν δεν αναφέρεται καθόλου και αποσιωπά την ύπαρξη των ορίων του οικισμού.
ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ ΣΤΟ Σ/Ν:
«Δασικά οικοσυστήματα : Ορισμοί, μέτρα προστασίας, ανάπτυξης και διαχείρισης»
Η παράγραφος 3 του άρθρου 4 του Σ/Ν αντικαθίσταται ως ακολούθως:
3. Η παράγραφος 4 του άρθρου 44 του ν. 998/1979 (Α΄ 289), όπως προστέθηκε με το άρθρο 36 του ν. 3698/2008 (Α΄ 198), αντικαθίσταται ως εξής:
«4. Για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου αυτού, καθώς και όταν ανακαλείται πράξη κηρύξεως εκτάσεως ως αναδασωτέας για οποιαδήποτε πραγματική ή νομική αιτία, απαιτείται απόφαση του Γενικού Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, η οποία εκδίδεται αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν αιτήσεως οποιουδήποτε έχει έννομο συμφέρον μετά από εισήγηση της αρμόδιας Δασικής Υπηρεσίας και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Η ανωτέρω εισήγηση χορηγείται εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριών μηνών, η οποία άρχεται από την υποβολή του σχετικού αιτήματος στον Γενικό Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
Για τις περιοχές του στοιχείου ζ της παραγράφου 4.6 του άρθρου 1 του παρόντος νόμου, τυχόν πράξεις της Διοίκησης περί υπαγωγής στη Δασική Νομοθεσία, που εκδόθηκαν κατά το χρόνο ισχύος των αποφάσεων οριοθέτησής των, αίρονται αυτοδικαίως ως προς αυτές, μέχρι την έκδοση της απόφασης του Γενικού Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης και συνεχίζουν να έχουν ισχύ μόνο για το τυχόν, εκτός των περιοχών αυτών, τμήμα.
ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ ΣΤΟ Σ/Ν:
«Δασικά οικοσυστήματα : Ορισμοί, μέτρα προστασίας, ανάπτυξης και διαχείρισης»
Στο άρθρο 5 – επιτρεπτές επεμβάσεις, αντικαθίσταται το άρθρο 60 του ν. 998/1979 ως εξής :
Αρθρο 60
Σχέδια πόλεως
1. Επέκταση εγκεκριμένου σχέδιου πόλεως ή επέκταση οικισμού υφισταμένου προ του 1923 ή δημιουργία οικιστικής περιοχής επιτρέπεται να γίνει μετά την κύρωση των δασικών χαρτών και δεν είναι δυνατόν να περιλαμβάνει δημόσια δάση και δασικές εκτάσεις των παραπάνω κυρωμένων χαρτών.
2. Επιτρέπεται η ένταξη δημόσιων γαιών των παραγράφων 5α και 5β του άρθρου 3 του παρόντος και βάσει του κυρωμένου δασικού χάρτη, των ιδιωτικών δασικών εκτάσεων, διατηρώντας την μορφή τους, σε οικιστική περιοχή, εφ’ όσον η ένταξη αυτών επιβάλλεται από τον προβλεπόμενο πολεοδομικό σχεδιασμό για την επίτευξη του περιβαλλοντικού ισοζυγίου και της αειφόρου ανάπτυξης της οικιστικής περιοχής.
Με τις διατάξεις του υπόψη σχεδίου Νόμου για πρώτη φορά κατά τρόπο συγκεκριμένο και ανάλογο με την ιδιαιτερότητα του κλάδου μας, ρυθμίζεται το θέμα των χερσαίων εγκαταστάσεων μονάδων υδατοκαλλιέργειας, σε δασικές εκτάσεις.
Ικανοποιείται πάγιο αίτημα του κλάδου το οποίο επανειλημμένα και επί σειρά ετών έχει τεθεί στις αρμόδιες αρχές, χωρίς αποτέλεσμα και επιλύονται προβλήματα των επιχειρήσεων.
Για τη βελτίωση των διατάξεων, όσον αφορά τον κλάδο των υδατοκαλλιεργειών, με δεδομένη την κατηγορία των έργων από περιβαλλοντική άποψη, προτείνουμε στο άρθρο 5 του Σχεδίου Νόμου (άρθρο 51 του Ν.998/79) να προστεθεί δεύτερο εδάφιο στην παράγραφο 2, με το οποίο να επιτρέπεται κατ’ εξαίρεση η εγκατάσταση έργων της κατηγορίας αυτής και σε δάση και δασικές εκτάσεις των κατηγοριών δ’ και ε’ της παραγράφου 2 του άρθρου 4 υπό τον περιοριστικό πάντοτε όρο, η απόσταση των έργων να είναι μεγαλύτερη των χιλίων (1.000) μέτρων, προκειμένου για μονάδες θαλασσινών ειδών και πεντακόσια (500) μέτρα, για μονάδες ειδών γλυκών νερών, αντίστοιχα, από τουριστικές περιοχές ή λουτροπόλεις (κατηγορία δ) και από αρχαιολογικούς και ιστορικούς χώρους ή μνημεία ή παραδοσιακούς οικισμούς (κατηγορία ε).
Αχιλλέας Χεκίμογλου – Πρόεδρος Δ.Σ. ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΩΝ ΙΧΘΥΟΚΑΛΛΙΕΡΓΗΤΩΝ
Η Ελληνική Λιβαδοπονική Εταιρεία (ΕΛΕ):
Θεωρεί ότι το χρονικό περιθώριο που το παρόν σχέδιο νόμου “Δασικά οικοσυστήματα: Ορισμοί, μέτρα προστασίας, ανάπτυξης και διαχείρισης” τίθεται σε δημόσια διαβούλευση είναι απελπιστικά περιορισμένο, ιδιαίτερα μάλιστα αφού δεν προηγήθηκε καμία ενημέρωση ούτε ζητήθηκε η άποψη διαφόρων εμπλεκόμενων φορέων (πανεπιστημιακά τμήματα, επιστημονικά σωματεία, επαγγελματικά σωματεία, μη κυβερνητικές οργανώσεις κ.ά.). Αποτέλεσμα είναι η αδυναμία έκφρασης εμπεριστατωμένων και τεκμηριωμένων θέσεων επί του συνόλου του σχεδίου νόμου. Παράλληλα, το χρονικό διάστημα που επελέγη να κατατεθεί το σχέδιο νόμου σε διαβούλευση, σε περίοδο αναταραχών στην πανεπιστημιακή κοινότητα, καθιστά ανέφικτη μια ολοκληρωμένη προσέγγιση στα καθοριστικά θέματα διαχείρισης του φυσικού πλούτου της χώρας που τίθενται. Με αυτό τον τρόπο η έννοια της δημόσιας διαβούλευσης υποβαθμίζεται σημαντικά.
Δεδομένης της έλλειψης επαρκούς χρόνου για ουσιαστική μελέτη του σχεδίου νόμου, σταχυολογήθηκαν ορισμένα μόνο άρθρα στα οποία ακολουθεί σχολιασμός:
Η Ελληνική Λιβαδοπονική Εταιρεία (ΕΛΕ):
1. Διαπιστώνει ότι ο όρος «λιβάδι» απουσιάζει από το σχέδιο νόμου. Ο επιστημονικός αυτός όρος θα μπορούσε να αξιοποιηθεί για την περιγραφή τόσο των «Δημόσιων βοσκοτόπων» όσο και μεγάλου τμήματος των “Δασικών εκτάσεων” και των «δημόσιων γαιών» (όπως ορίζονται στο παρόν σχέδιο νόμου). Η χρήση του όρου «λιβάδι», σύμφωνα με τις αρχές της επιστήμης της Λιβαδοπονίας, θα μπορούσε να δώσει απάντηση σε αρκετές ασάφειες στο παρόν σχέδιο νόμου.
2. Θεωρεί ότι υπάρχει ασάφεια στον ορισμό των δασών και των δασικών εκτάσεων στο Άρθρο 1, Παράγραφος 4 του σχεδίου νόμου, όπου περιγράφονται «Ως δάση και δασικές εκτάσεις νοούνται και οι οποιασδήποτε φύσεως ασκεπείς εκτάσεις (φρυγανώδεις ή χορτολιβαδικές εκτάσεις, βραχώδεις εξάρσεις και γενικά ακάλυπτοι χώροι) που περικλείονται, αντιστοίχως, από δάση και δασικές εκτάσεις». Η μωσαϊκότητα του μεσογειακού τοπίου δυσχεράνει την εφαρμογή αυτού του ορισμού.
3. Εκφράζει τη διαφωνία της στη χρήση του όρου «δημόσιες γαίες», που αποδίδεται σε όλα τα φυσικά οικοσυστήματα που δεν είναι δάση ή δασικές εκτάσεις (όπως ορίζονται στο παρόν σχέδιο νόμου). Ο όρος που χρησιμοποιείται είναι εσφαλμένος καθώς σύμφωνα με τον ορισμό που δίνεται δεν αποκλείει περιοχές μη δημόσιες. Καθώς στην Ελλάδα υπάρχουν και μη δημόσια δάση και δασικές εκτάσεις, το ίδιο συμβαίνει και για τις «δημόσιες γαίες». Πρόκειται προφανώς για μια σύγχυση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος με το φυσικό χαρακτήρα των εκτάσεων αυτών. Παράλληλα, η αναφορά πως στις εκτάσεις αυτές «δεν είναι δυνατή η γεωργική καλλιέργεια» κρίνεται εξαιρετικά ασαφής. Προτείνεται η αντικατάσταση του όρου «δημόσιες γαίες» με τον όρο «Λοιπά χερσαία φυσικά οικοσυστήματα».
4. Εκφράζει έντονη ανησυχία για το πλήθος των επεμβάσεων που επιτρέπονται ή δύναται να επιτραπούν στις «δημόσιες γαίες» (αλλά και στα δάση και στις δασικές εκτάσεις) χωρίς στην ουσία να συνοδεύονται από περιβαλλοντικές μελέτες με αυστηρά κριτήρια αξιολόγησης των επιπτώσεων τους. Οι επεμβάσεις αυτές είναι δυνατόν να θέσουν σε σοβαρότατο κίνδυνο πολλά φυσικά οικοσυστήματα, με σοβαρές επιπτώσεις σε σημαντικά είδη χλωρίδας και πανίδας που ενδιαιτούν σε αυτά. Είναι χαρακτηριστικό ότι περιοχές που χαρακτηρίζονται ως «δημόσιες γαίες» αποτελούν σημαντικό τμήμα των περιοχών του δικτύου Natura 2000.
5. α) Συμφωνεί με το γεγονός ότι η βόσκηση πρέπει να ασκείται σύμφωνα με διαχειριστικά σχέδια, όμως θεωρεί προβληματικό το γεγονός ότι τα σχέδια αυτά πρέπει να συντάσσονται με μέριμνα των οικείων κτηνοτροφικών οργανώσεων, σύμφωνα με το σχέδιο νόμου. Εγείρεται αρχικά το ερώτημα αν οι ενώσεις των κτηνοτρόφων, όπως αυτές υφίστανται σήμερα, είναι σε θέση να επιληφθούν ενός τόσο σημαντικού ζητήματος σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας. Ακόμη, είναι αμφισβητούμενο αν οι ενώσεις των κτηνοτρόφων είναι σε θέση να αναλάβουν το κόστος εκπόνησης των σχεδίων αυτών. Επίσης, δεν διευκρινίζεται ποιος θα είναι ο συντάκτης των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης. Η ΕΛΕ θεωρεί ότι οι συγκεκριμένες μελέτες πρέπει να αναθέτονται σε εξειδικευμένους επιστήμονες (λιβαδοπόνους) και ελλείψει αυτών σε δασολόγους. Αν και σωστά διατυπώνεται ότι τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης θα «εγκρίνονται με απόφαση του Γενικού Γραμματέα της οικείας αποκεντρωμένης Διοίκησης, μετά από εισήγηση του αρμοδίου Δασάρχη» πουθενά δεν αναφέρεται ποιος θα ασκεί τον έλεγχο εφαρμογής των συγκεκριμένων διαχειριστικών σχεδίων. Θέση της ΕΛΕ είναι ότι αυτό πρέπει να ανατεθεί στα κατά τόπους αρμόδια Δασαρχεία.
β) Επιπρόσθετα, πάγια θέση της ΕΛΕ αποτελεί η θεσμοθέτηση της δυνατότητας μακροχρόνιας μίσθωσης δημοσίων βοσκήσιμων εκτάσεων για βιώσιμες κτηνοτροφικές μονάδες, έτσι ώστε να συνεχιστεί η επιδότηση των υπαρχόντων κτηνοτροφικών επιχειρήσεων ενώ παράλληλα θα αξιοποιηθεί αειφορικά η σχολάζουσα έκταση των απομακρυσμένων λιβαδιών και θα δημιουργηθούν και νέες θέσεις εργασίας, σε σύντομο χρόνο. Ο δικαιούχος οφείλει να διαχειριστεί την έκταση σύμφωνα με το διαχειριστικό σχέδιο ώστε να διατηρήσει τη βλάστηση. Η συγκεκριμένη πρακτική μπορεί να αποδειχθεί πολύ περισσότερο αποτελεσματική τόσο σε κοινωνικοοικονομικό όσο και σε οικολογικό επίπεδο από την υφιστάμενη κατάσταση καταβολής μισθώματος σε ετήσια βάση.
γ) Η ΕΛΕ θεωρεί ότι η αναφορά στο σχέδιο νόμου που ορίζει πως «σε αναδασωτέες λόγω πυρκαγιάς εκτάσεις, εφόσον επήλθε πλήρης αναγέννηση μετά την πυρκαγιά, δύναται να ρυθμίζεται ο χρόνος της απαγόρευσης της βοσκής των κτηνοτροφικών ζώων– αναλόγως των σταθμολογικών συνθηκών του οικοσυστήματος, με απόφαση του Γενικού Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, μετά από εισήγηση του αρμοδίου Δασάρχη και σύμφωνη γνώμη του Δ/ντη Συντονισμού & Επιθεώρησης Δασών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης στην οποία θα βεβαιώνεται ότι δια της βοσκής αυτών δεν κινδυνεύει η επελθούσα αναγέννηση των δασικών οικοσυστημάτων και η ομαλή αποκατάσταση τους» είναι σε θετική κατεύθυνση. Είναι τεκμηριωμένο ότι σε πολλές περιπτώσεις φυσικών οικοσυστημάτων (θαμνώνες αειφύλλων πλατυφύλλων, φρυγανολιβαδικές εκτάσεις κ.ά.) η αποκατάσταση της βλάστησης μετά από πυρκαγιά επέρχεται σε σύντομο χρονικό διάστημα με αποτέλεσμα η βόσκηση να μπορεί να ασκηθεί νωρίτερα από ότι προβλέπεται στο νόμο.
Με εκτίμηση,
για το Δ.Σ. της Ελληνικής Λιβαδοπονικής Εταιρείας,
ο πρόεδρος
Απόστολος Π. Κυριαζόπουλος
Η εξαίρεση δασικών εκτάσεων-που αποτελούν το 15% της ελληνικής επικράτειας και αποκαλούνται «δημόσιες γαίες» – από την υποχρεωτική αναδάσωση οπλίζει το χέρι των επίδοξων εμπρηστών,αφού μετά τη πυρκαγιά,οι εκτάσεις αυτές, δεν θεωρούνται πλέον δασικές και δεν προστατεύονται από το δασικό κώδικα.
Πρόκειται δηλ.για δασικές εκτάσεις με ημερομηνία λήξης την ημέρα της αποτέφρωσής τους από κακόβουλους εμπρηστές.
Η σύγχυση που δημιουργείται μεταξύ ιδιοκτησιακού και δασικού χαρακτήρα στις «δημόσιες γαίες» είναι αντίθετη στη πάγια νομολογία του ΣτΕ ,που διακρίνει το δασικό χαρακτήρα της έκτασης από το ιδιοκτησιακό καθεστώς.Αυτή η σύγχυση εξυπηρετεί μόνο το σκοπό διεύρυνσης της έννοιας των μη δασικών εκτάσεων.
Η άρση της αναδάσωσης για δασικές εκτάσεις που εκχερσώθηκαν για γεωργική χρήση μέχρι το 1975 ,έρχεται σε σύγκρουση με τη νομολογία του ΣτΕ που έκρινε αντισυνταγματική τη διάταξη του άρθρου 38 παρ.1 εδ.2 του Ν.998/79 (ΣτΕ 2895/2004).Και αυτή διάταξη εχει σαν αποτέλεσμα την a posteriori νομιμοποίηση των καταπατήσεων
Η εισαγωγή της έννοιας του «περιαστικού πρασίνου» , δεν είναι τυχαία.Στο άρθρο 5 του ν.δ. προβλέπεται η παραχώρηση εκτάσεων περιαστικών δασών για χώρους αθλητικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων,ενώ σε περιαστικά ακόμη και αναδασωτέα προβλέπεται η κατασκευή έργων για την άνετη και ασφαλή μετακίνηση επισκεπτών (βλέπε ασφαλτοστρώσεις δασικών δρόμων και διάνοιξη νέων) η εξυπηρέτηση των επισκεπτών (βλέπε ταβέρνες ,πάρκινγκ και αναψυκτήρια) διευκόλυνση της σωματικής άσκησης και αναψυχής (βλέπε κολυμβητήρια,γυμναστήρια,γήπεδα γκολφ ,καζίνα,δημοτικά και ιδιωτικά).Ενα νομοσχέδιο με στόχο τη προστασία του περιβάλλοντος θα κήρυσσε όλα τα περιαστικά δάση ,προστατευτικά,όπως εξ άλλου είχε υποχρέωση η πολιτεία από τη θέση σε ισχύ του Ν.3208/2003 (αρθρο 21 παρ.6).
Η διεύρυνση των επιτρεπτών επεμβάσεων στα δάση και τις δασικές εκτάσεις ακόμη και σε αναδασωτέες (από βιομηχανίες και σφαγεία μέχρι χώρους απόθεσης αποβλήτων ,φυλακές και κέντρα κρατησης μεταναστών ) θα έχει σαν αποτέλεσμα την ολοκληρωτική καταστροφή της ελληνικής φύσης και της βιοποικιλότητας.
Η express διαβούλευση των 8 ημερών μάλλον μαρτυρά τον προσχηματικό χαρακτήρα της .
Το υπό ψήφιση σχέδιο νόμου πρέπει να αποσυρθεί στο σύνολό του και να ξεκινήσει νέος διάλογος με την ελληνική κοινωνία με γνώμονα την αειφορία,τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και τη προστασία των δασών ,στο σύνολό τους, που αποτελούν περιβαλλοντικό κεφάλαιο του ελληνικού λαού ,που δεν μπορεί να χαρισθεί σε κανένα στο όνομα μιας καταστροφικης οικονομικά και περιβαλλοντικά ανάπτυξης.
ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ ΤΟΥ Σ/Ν: Αναγκαία η συλλογή, κωδικοποίηση και ο εξορθολογισμός της περί τα δάση νομοθεσίας και η συνάρθρωση της με άλλες χωρικές, τομεακές και αναπτυξιακές νομοθεσίες και πολιτικές, ιδιαίτερα υπό το πρίσμα των διαρκών και επαναλαμβανόμενων απειλών και καταστροφών που υφίστανται τα δάση και τη σημασία τους για την αντιμετώπιση μειζόνων περιβαλλοντικών-οικονομικών προβλημάτων της χώρας, όπως είναι η υποβάθμιση της γης και των υδάτων, της ερημοποίησης, της απώλειας βιοποικιλότητας, κ.ά.
ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΓΙΑ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ: ΕΝΝΕΑ ημέρες για ένα μείζον θέμα προστασίας και διαχείρισης περιβάλλοντος και εθνικού πλούτου;!
ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΞΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ: Το κείμενο (και η αιτιολογική έκθεση) του Σ/Ν επιπλέον δεν έχει μια στοιχειώδη εισαγωγή περί των ουσιωδών στόχων και σκοπών του προτεινόμενου Σ/Ν, βρίθει δυσνόητων παραπομπών σε άρθρ., παρ., εδάφ., κ.λπ. παλαιότερης νομοθεσίας και αποσπασματικών προτάσεων και απαιτεί δυνατούς γνώστες του θέματος και των συγγενών θεμάτων που, επιπλέον, πρέπει να διαθέτουν χρόνο πέραν των εννέα ημερών…. Προσεκτική ανάγνωση όλων των κεφαλαίων οδηγεί στη διαπίστωση ότι υπάρχει μεγάλη διάσταση μεταξύ των δηλωμένων στόχων και των προβλέψεων του προτεινόμενου Σ/Ν. Οι εξαιρέσεις που διατυπώνονται στα άρθρα αναιρούν την αρχική πρόθεση τους.
ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΥ Σ/Ν: δεν είναι καθαρό αν έχει αναληφθεί συστηματική (τεχνική) εκτίμηση των περιβαλλοντικών, κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων του προτεινόμενου νομοσχεδίου στο πρότυπο της Στρατηγικής Εκτίμησης Επιπτώσεων ή γενικότερα της Εκτίμησης Επιπτώσεων (Impact Assessment) της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αν όχι, απαιτείται να γίνει προτού επανεξετασθεί και επανατεθεί σε διαβούλευση…
Οι υποκειμενικές εκτιμήσεις του παρόντος Σ/Ν περί μεγάλης συμβολής στην αειφορική ανάπτυξη, την προστασία του περιβάλλοντος, κ.λπ. δεν συνάδουν με ευνομούμενο, σύγχρονο κράτος που στηρίζει αποφάσεις πολιτικής σε έγκυρες και τεκμηριωμένες αναλύσεις.
ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ: Όπως έχει θιγεί από άλλους σχολιαστές, πλήθος σημείων του Σ/Ν απαιτούν ενδελεχή έλεγχο συνταγματικότητας πέραν των δηλώσεων ότι το Σ/Ν συνάδει με το άρθρο 24 του Συντάγματος, κ.λπ.
«ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΓΑΙΕΣ»: Τα σχόλια των κ.κ. Δ. Μαρκάτου, Η. Μπούση, Π. Δημητρακόπουλου, Μ. Αριανούτσου και άλλων που διατυπώνουν τεκμηριωμένες ενστάσεις ως προς το νόημα και το περιεχόμενο του όρου με καλύπτουν και για τον επόμενο λόγο…
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΕΙΣ ΓΑΙΩΝ: Για λόγους ευνόητους και αυτονόητους, ΚΟΙΝΑ και ΕΠΙΣΗΜΑ ταξινομικά συστήματα γαιών (land classification systems) – όπως έχουν προταθεί και χρησιμοποιούνται από διεθνείς οργανισμούς και την ΕΕ (με βάση την επιστήμη και τις ανάγκες της πρακτικής) – θα πρέπει να χρησιμοποιούνται στα διάφορα νομοθετήματα, περιλαμβανομένου και του παρόντος, ώστε να είναι δυνατή η χαρτογράφηση των γαιών, άμεση η συσχέτιση και εκτίμηση των προβλέψεων διαφορετικών νομοθετημάτων για τις ίδιες κατηγορίες γαιών, η τεκμηρίωση των αλλαγών τους, η εκτίμηση επιπτώσεων, κ.λπ. Η συμφωνία του ταξινομικού συστήματος γαιών με το αναμενόμενο δασολόγιο είναι αυτονόητη.
ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ: Με δεδομένη την άρρηκτη σχέση και χωρική αλληλεξάρτηση/αλληλεπίδραση των δασών και των δασικών εκτάσεων με άλλους φυσικούς πόρους και τους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας, οι σχέσεις του παρόντος Σ/Ν με υφιστάμενα νομοθετικά κείμενα και πολιτικές σχετικά με τη βιοποικιλότητα (και περιοχές ΝΑΤΟΥΡΑ 2000), τους υδατικούς πόρους, τη χωροταξία και πολεοδομία, τη βιομηχανία, την εξόρυξη, τον τουρισμό, κ.λπ. ((Εθνικό Χωροταξικό, Ειδικό Χωροταξικό Τουρισμού, Βιομηχανίας, κ.λπ.) θα έπρεπε να τύχουν ενδελεχούς και τεκμηριωμένης ανάλυσης και ρύθμισης.
ΕΠΙΤΡΕΠΤΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ: Απλή ανάγνωση του Άρθρου 5 αρκεί για να διαπιστωθεί ότι το Σ/Ν επιτρέπει όλες τις χρήσεις του χώρου ανεξαιρέτως και θέτει ευνοϊκούς όρους για την εγκατάσταση τους σε δάση και δασικές εκτάσεις, με τρόπο εμβαλωματικό και αποσπασματικό. Κυρίως, όμως, δημιουργεί τραγικό προηγούμενο για μελλοντικές επεμβάσεις, άρα και απειλές στο δασικό κεφάλαιο της χώρας. Σχόλια στο Άρθρο 5 (Μ. Αριανούτσου, Ε. Κανιάστας, Α. Τσιτσώνης) με καλύπτουν απόλυτα. Το προηγούμενο σχόλιο μου για Σχέσεις με άλλες νομοθεσίες και πολιτικές ισχύει και εδώ.
ΔΗΜΟΣΙΟ ΣΥΜΦΕΡΟΝ: Η επίκληση του δημόσιου συμφέροντος για τις προτεινόμενες ρυθμίσεις είναι προβληματική με δεδομένες τις αδυναμίες και αστοχίες τους καθώς και του τρόπου με τον οποίο ορίζεται και εξυπηρετείται το δημόσιο συμφέρον διαχρονικά…. Τα δάση και οι δασικές εκτάσεις ανήκουν στους κοινούς πόρους, στα «κοινά» (commons, common pool resources) που, ανεξάρτητα από ιδιοκτησιακό καθεστώς, ανήκουν σε όλους και στον καθένα ξεχωριστά. Η διαχείριση τους είναι κοινή ευθύνη όλων και του καθενός χωριστά. Ο νομοθέτης προφανώς δεν αντιμετωπίζει τα δάση ως «κοινά», κάτι που είναι αναμενόμενο στην Ελλάδα όπου η έννοια των «κοινών» σπάνια γίνεται αντικείμενο συζήτησης ακόμα και μεταξύ των ειδικών (νομικών, χωροτακτών, κ.λπ.). όπως συμβαίνει σε πολλές άλλες χώρες του κόσμου, και η έμφαση των δημόσιων πολιτικών είναι προς την ικανοποίηση του ατομικού συμφέροντος με τις γνωστές καταστροφικές συνέπειες στο περιβάλλον και στην οικονομία.
ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ: Με δεδομένα τα κενά, τις παραλείψεις και τις αδυναμίες του παρόντος Σ/Ν, το ερώτημα είναι γιατί προτάθηκε για διαβούλευση καν. Η ριζική αναμόρφωση του και η απόδοση του για διαβούλευση με πολύ περισσότερο διαθέσιμο χρόνο είναι επιβεβλημένη.
Αν πρόκειται να εξυπηρετηθεί το δημόσιο συμφέρον, η προστασία και σοφή διαχείριση του κυριότερου φυσικού κεφαλαίου της χώρας, των δασικών οικοσυστημάτων, αποτελούν το «εκ των ων ουκ άνευ» για την επίτευξη αειφόρου ανάπτυξης στην οποία δηλώνει ότι στοχεύει το παρόν Σ/Ν.
Ελένη Καπετανάκη-Μπριασούλη, καθηγήτρια
Τμήμα Γεωγραφίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Προτείνεται η παράγραφος 4.6.ζ ν’ αντικατασταθεί ως εξής:
ζ) Οι περιοχές για τις οποίες υφίστανται εγκεκριμένα σχέδια πόλεως ή καταλαμβάνονται υπό οικισμών προϋφισταμένων του έτους 1923, τα όρια των οποίων έχουν εγκριθεί με πράξεις της Διοίκησης σύμφωνα με τις διατάξεις των προεδρικών διαταγμάτων της 21.11-1.12.1979 (ΦΕΚ 693Δ΄), της 2.3-13.3.1981 (ΦΕΚ 138Δ΄) ή της 24.4-3.5.1985 (ΦΕΚ 181Δ΄) ή όπως τα όρια αυτά περιγράφονται στις πράξεις της Διοίκησης «περί καθορισμού ορίων οικισμών νομίμως υφισταμένων του έτους 1923» δυνάμει του Ν.Δ. 532/1970 (ΦΕΚ 103Α) και μέχρι την ισχύ του Π.Δ. της 21.11-1.12.1979(ΦΕΚ Δ/693) τα δε όριά τους αποτυπώνονται στα σχετικά συνημμένα διαγράμματα, που είναι δημοσιευμένα σε ΦΕΚ όπως έχουν εφαρμοστεί στο έδαφος και επιπλέον στους παραπάνω οικισμούς υφίστανται εγκεκριμένα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια.
Επίσης περιοχές που βρίσκονται εντός ορίων εγκεκριμένων πολεοδομικών μελετών ή ρυμοτομικών σχεδίων και όπως τα όρια αυτά έχουν εφαρμοσθεί στο έδαφος ή πρόκειται περί οικοδομήσιμων εκτάσεων των οικιστικών περιοχών του Ν 947/1979»
Ας γίνει και μία φορά ένας νόμος που δεν θα αντικαθιστά διατάξεις και δεν θα παραμέμπει σε υποπαραγράφους των υποπαραγράφων.
Πολλά θέματα του παρόντος νόμου είναι στο πόδι φτιαγμένα και θα υπάρχει πρόβλημα στην εφαρμογή τους. Έπρεπε να γίνει από την ομάδα που τον συνέταξε περισσότερη προεργασία, δηλαδή διαβούλευση με τους αρμόδιους φορείς (δασικές υπηρεσίες διαφόρων περιοχών της χώρας, Δ/νσεις Αγροτικής Ανάπτυξης και περιβαλλοντικές οργανώσεις) μιας και τα προβλήματα είναι πολλά και διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή της χώρας μας.
Σχόλιο 1
Αν και με την υπ’αρίθμ. 32/2013 Απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας κρίθηκαν αντισυνταγματικές οι διατάξεις του άρθρου 1, §3, περίπτ. Ι, περίπτ. ΙΙ, περιπτ. ΙΙΙ, εδ. 1ο και εδ. 2ο, στοιχεία α’ και β’ του νόμου 3208/2003 και του άρθρου 1, §§ 6,7 του νόμου 3147/2003 που θέτουν προϋποθέσεις για τον χαρακτηρισμό έκτασης ως δασικής θα πρέπει να αναγνωρισθεί το γεγονός ότι ο συνταγματικός ορισμός του δάσους, δηλαδή ο επιστημονικός ορισμός, είναι εξαιρετικά ασαφής και στην πράξη επιδέχεται πλήθος ερμηνειών. Είναι αδήριτη ανάγκη οι επιστημονικοί ορισμοί που αναφέρονται στην ερμηνευτική δήλωση του συντάγματος να υπαχθούν σε νομικές ρυθμίσεις μέσω αριθμητικώς προσδιοριζόμενων και σαφών κριτηρίων προκειμένου να υπάρξει εξειδίκευση τους ώστε να εφαρμοσθούν κατόπιν με ασφάλεια, αντικειμενικότητα και ομοιομορφία . Ειδικότερα , θα μπορούσε ο ορισμός του δάσους να εφαρμοσθεί συνδυαστικά με άλλα κριτήρια όπως το υψόμετρο, η γεωγραφική θέση, η ευρύτερη μορφή των εκτάσεων, το είδος και η ηλικία των φυτών, δεδομένου μάλιστα ότι αντίστοιχες ρυθμίσεις υπάρχουν σε αρκετές δασικές νομοθεσίες ευρωπαϊκών κρατών. Στην κατεύθυνση αυτή είναι χρήσιμο ο νόμος να εξουσιοδοτεί τον Υπουργό για την καθορισμό εξειδικευμένων και σαφέστατων κριτηρίων που θα προσδιορίζουν το δάσος και την δασική έκταση σύμφωνα πάντα με το σύνταγμα και τις αποφάσεις του ΣτΕ.
Σχόλιο 2.
Η παρ.3 για τις λωρίδες δασικής βλάστησης δεν εξειδικεύει αν αφορά σε αγροτικές εκτάσεις, οι οποίες στους βραγούς, στα πρανή ή σε λωρίδες στα όρια τους δασώθηκαν μεταγενέστερα του 1945(δασωθέντες αγροί). Σε αυτήν την περίπτωση δεν θα πρέπει οι λωρίδες αυτές να μεταβάλλουν το ιδιοκτησιακό των αγροτικών εκτάσεων στις οποίες φύονται ή να μεταβάλλουν τον ευρύτερο αγροτικό χαρακτήρα τους και να αφαιρούνται από την έκταση των γηπέδων επηρεάζοντας την αρτιότητά τους.
Σχόλιο 3.
Δεν υπάρχει πρόβλεψη στην παρ.4. για δημόσια δάση που περιλαμβάνονται σε οριοθετημένους οικισμούς προ του 1923, τα οποία θα πρέπει να υπαχθούν στις διατάξεις του παρόντος νόμου ως πάρκα ή άλση.
Σχόλιο 4. Η νέα κατηγορία των δημοσίων γαιών υπό την προστασία του δασικού νόμου που θεσμοθετεί η παρ.5α και 5β, δεν χρησιμοποιεί τη μορφή των εκτάσεων για να τις εντάξει στο προστατευτικό του καθεστώς αλλά προτάσσει το ιδιοκτησιακό καθεστώς ποικίλων φυσικών οικοσυστημάτων, όπως είναι οι μόνιμα κατακλυζόμενες από ύδατα εκτάσεις, βαλτώδεις κτλ και με ασαφή κριτήρια (δεν είναι δυνατή η γεωργική καλλιέργεια)επιχειρεί να τις εντάξει στην προστασία του περί δασών νόμου δημιουργώντας σύγχυση και αρκετά ερωτηματικά τόσο ως προς τις εκτάσεις που επιχειρεί να καλύψει με το προστατευτικό καθεστώς της δασικής νομοθεσίας η εν λόγω ρύθμιση όσο και ως προς τα κριτήρια ένταξης των εν λόγω εκτάσεων σε αυτό το καθεστώς και την εν γένει εφαρμογή της. Τα φυσικά οικοσυστήματα και ιδίως οι υγρότοποι και οι βαλτώδεις εκτάσεις υπό τον όρο δασική γη θα πρέπει να προσδιοριστουν με σαφήνεια ως προς τα χαρακτηριστικά της μορφής τους και ως προς τα κριτήρια ένταξής τους στον νόμο ανεξαρτήτως του ιδιοκτησιακού καθεστώτος που τα διέπει.
Σχόλιο 5.
Με την προσθήκη των δημοσίων γαιών στις εκτάσεις υπό την προστασία και διαχείριση της δασικής υπηρεσίας, τα δασαρχεία καλύπτουν πλέον μαζί με τις αγροτικές και δασικές εκτάσεις στην κυριολεξία όλη την ύπαιθρο της χώρας. Και βεβαίως ερωτάται ο αρμόδιος υπουργός αν έχει ληφθεί μέριμνα για κάτι τέτοιο και αν έχουν προετοιμασθεί οι Υπηρεσίες και ιδίως τα δασονομεία και τα δασοφυλάκεια για να ανταπεξέλθουν στις νέες αρμοδιότητες και ανάγκες προστασίας και διαχείρισης που θα προκύψουν ακόμη και για εκτεταμένους υγροτόπους διεθνούς σημασίας. Οι δασικές υπηρεσίες βιώνουν την πλήρη απαξίωση και δυστυχώς διαλύονται αντί να ανασυγκροτούνται σε επιχειρησιακό επίπεδο και να ενισχύονται με μέσα και προσωπικό.
Σχόλιο 6.
Με την παρ.η, του άρθρου 6, εξαιρούνται της προστασίας του νόμου οι ιδιωτικές χορτολιβαδικές εκτάσεις αλλά και οι ιδιωτικές βαλτώδεις, πετρώδεις κτλ οι οποίες ενδεχομένως να χρήζουν προστασίας , όπως ορισμένες παραλίμνιες εκτάσεις –σπουδαίοι υγρότοποι διεθνούς και κοινοτικής σημασίας για τα πτηνά. Η εν λόγω ρύθμιση πρέπει να τροποποιηθεί ώστε να επιτύχει την προστασία σημαντικών φυσικών οικοσυστημάτων για την άγρια ζωή ανεξαρτήτως ιδιοκτησιακού καθεστώτος.
Πρόταση για το αρθ.1
Στην παρ. 2 η φράση “που περικλείονται αντιστοίχως από δάση και δασικές εκτάσεις” θα πρέπει να αντικατασταθεί με την φράση “που αποτελούν με βάση τα εδαφολογικά και λοιπά μορφολογικά χαρακτηριστικά συνέχεια και ενιαίο σύνολο με παρακείμενα δάση και δασικές εκτάσεις αντιστοίχως”.
Με την φράση “περικλείονται” στα νησιά για παράδειγμα που περικλείονται από θάλασσα υπάρχει κίνδυνος να εξαφανιστούν οι εκτάσεις αυτές.
ΑΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ: 26/09/2013
Σ/Ν: ΔΑΣΙΚΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ
Η εξαίρεση των οικισμών των προϋφισταμένων του έτους 1923, οι οποίοι έχουν οριοθετηθεί με βάση αποφάσεις της διοίκησης, που έχουν δημοσιευθεί σε ΦΕΚ και στους οποίους έχουν εκδοθεί νόμιμες οικοδομικές άδειες, από τις προβλέψεις του άρθρου 1 παράγραφος 4.6.ξ, θεωρώ ότι αποτελεί κατάφωρη παραβίαση του κράτους δικαίου και της καλώς εννοούμενης εμπιστοσύνης του πολίτη στην πολιτεία.
Η αμφισβήτηση του κύρους των ορίων των οικισμών των προϋφισταμένων του έτους 1923, έγινε με τον Ν. 3889/10, ήτοι 60 χρόνια μετά την οριοθέτησή τους με αποφάσεις της Διοίκησης οι οποίες ουδέποτε ανεκλήθησαν.
Οι οικισμοί αυτοί δεν είναι δυνατόν να αποτελούν και να θεωρούνται μέρος του Δασικού Οικοσυστήματος, διότι επ’ αυτών έχουν χορηγηθεί από τις Πολεοδομίες χιλιάδες νόμιμες οικοδομικές άδειες, έχουν γίνει χιλιάδες μεταβιβάσεις με νόμιμες συμβολαιογραφικές πράξεις, η εφορία έχει εισπράξει και εισπράττει καθημερινά υψηλούς φόρους δεδομένου ότι θεωρούνται οικιστικές περιοχές μεγάλης αντικειμενικής αξίας και έχουν γίνει έργα υποδομής από την κεντρική Διοίκηση και της υπηρεσίες κοινής ωφελείας.
Σε τμήματα των οικισμών αυτών των προϋφισταμένων του έτους 1923 εκδόθηκαν, μεταγενέστερα της οριοθέτησής τους, αποφάσεις αναδάσωσης, οι οποίες πρέπει να ανακληθούν καθότι αναφέρονται σε εκτάσεις εντός ορίων οικισμών ως άνω, οι οποίοι είχαν ήδη οικοδομηθεί και εξακολούθησαν και μετά την αναδάσωση και μέχρι πρόσφατα να οικοδομούνται με νόμιμες άδειες της Πολεοδομίας και όλων των αρμόδιων υπηρεσιών του Δημοσίου.
Σημειωτέον ότι στους ως άνω οικισμούς υφίστανται εγκεκριμένα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια, παρόλα αυτά αντιμετωπίζονται στο ως άνω σχέδιο νόμου περί ‘Δασικών Οικοσυστημάτων’ σαν περιοχές εκτός σχεδίου, θέτοντας σε μόνιμη ομηρία και σε ατέλειωτους δικαστικούς αγώνες δεκάδες χιλιάδες κατοίκους.
Προτείνονται λοιπόν οι εξής συμπληρώσεις/τροποποιήσεις στον Νομοσχέδιο
1. Η παράγραφος 4.6.ζ του άρθρου 1 του παραπάνω Σ/Ν, αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«ζ) Οι περιοχές για τις οποίες υφίστανται εγκεκριμένα σχέδια πόλεως ή καταλαμβάνονται υπό οικισμών προϋφισταμένων του έτους 1923, τα όρια των οποίων έχουν εγκριθεί με πράξεις της Διοίκησης σύμφωνα με τις διατάξεις των προεδρικών διαταγμάτων της 21.11-1.12.1979 (ΦΕΚ 693Δ΄), της 2.3-13.3.1981 (ΦΕΚ 138Δ΄) ή της 24.4-3.5.1985 (ΦΕΚ 181Δ΄) ή όπως τα όρια αυτά περιγράφονται στις πράξεις της Διοίκησης «περί καθορισμού ορίων οικισμών νομίμως υφισταμένων του έτους 1923» δυνάμει του Ν.Δ. 532/1970 (ΦΕΚ 103Α) και μέχρι την ισχύ του Π.Δ. της 21.11-1.12.1979(ΦΕΚ Δ/693) τα δε όριά τους αποτυπώνονται στα σχετικά συνημμένα διαγράμματα, που είναι δημοσιευμένα σε ΦΕΚ όπως έχουν εφαρμοστεί στο έδαφος και επιπλέον στους παραπάνω οικισμούς υφίστανται εγκεκριμένα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια.
Επίσης περιοχές που βρίσκονται εντός ορίων εγκεκριμένων πολεοδομικών μελετών ή ρυμοτομικών σχεδίων και όπως τα όρια αυτά έχουν εφαρμοσθεί στο έδαφος ή πρόκειται περί οικοδομήσιμων εκτάσεων των οικιστικών περιοχών του Ν 947/1979»
2. Η παράγραφος 3 του άρθρου 4 του Σ/Ν αντικαθίσταται ως ακολούθως:
3. Η παράγραφος 4 του άρθρου 44 του ν. 998/1979 (Α΄ 289), όπως προστέθηκε με το άρθρο 36 του ν. 3698/2008 (Α΄ 198), αντικαθίσταται ως εξής:
«4. Για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου αυτού, καθώς και όταν ανακαλείται πράξη κηρύξεως εκτάσεως ως αναδασωτέας για οποιαδήποτε πραγματική ή νομική αιτία, απαιτείται απόφαση του Γενικού Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, η οποία εκδίδεται αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν αιτήσεως οποιουδήποτε έχει έννομο συμφέρον μετά από εισήγηση της αρμόδιας Δασικής Υπηρεσίας και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Η ανωτέρω εισήγηση χορηγείται εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριών μηνών, η οποία άρχεται από την υποβολή του σχετικού αιτήματος στον Γενικό Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
Για τις περιοχές του στοιχείου ζ της παραγράφου 4.6 του άρθρου 1 του παρόντος νόμου, τυχόν πράξεις της Διοίκησης περί υπαγωγής στη Δασική Νομοθεσία, που εκδόθηκαν κατά το χρόνο ισχύος των αποφάσεων οριοθέτησής των, αίρονται αυτοδικαίως ως προς αυτές, μέχρι την έκδοση της απόφασης του Γενικού Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης και συνεχίζουν να έχουν ισχύ μόνο για το τυχόν εκτός των περιοχών αυτών τμήμα.
4.Στο άρθρο 5 – επιτρεπτές επεμβάσεις αντικαθίσταται το άρθρο 60 του ν. 998/1979 ως εξής :
Αρθρο 60
Σχέδια πόλεως
1. Επέκταση εγκεκριμένου σχέδιου πόλεως ή επέκταση οικισμού υφισταμένου προ του 1923 ή δημιουργία οικιστικής περιοχής επιτρέπεται να γίνει μετά την κύρωση των δασικών χαρτών και δεν είναι δυνατόν να περιλαμβάνει δημόσια δάση και δασικές εκτάσεις των παραπάνω κυρωμένων χαρτών.
2. Επιτρέπεται η ένταξη δημόσιων γαιών των παραγράφων 5α και 5β του άρθρου 3 του παρόντος και ιδιωτικών δασικών εκτάσεων, διατηρώντας την μορφή τους, σε οικιστική περιοχή, εφ’ όσον η ένταξη αυτών επιβάλλεται από τον προβλεπόμενο πολεοδομικό σχεδιασμό για την επίτευξη του περιβαλλοντικού ισοζυγίου και της αειφόρου ανάπτυξης της οικιστικής περιοχής.
ΝΕΟ ΑΡΘΡΟ
Τροποποίηση και συμπλήρωση του ν.3889/2010 και του ν. 4164/2013.
1. Το τμήμα α) της παραγράφου 10 του άρθρου 7 του ν.4164/2013, όπως αντικατέστησε το άρθρο 23 του ν.3889/2010, αντικαθίσταται ως ακολούθως :
«α) με πορτοκαλί χρώμα, το περίγραμμα των ορίων οικισμών, όπως τα όρια αυτά έχουν εγκριθεί, με πράξεις της Διοίκησης σύμφωνα με τις διατάξεις των προεδρικών διαταγμάτων της 21.11-1.12.1979(ΦΕΚ Δ/693), της 2.3-13.3.1981(ΦΕΚ Δ/138) ή της 24.4-3.5.1985(ΦΕΚ Δ/181), ή όπως τα όρια αυτά περιγράφονται στις πράξεις της Διοίκησης «περί καθορισμού ορίων οικισμών νομίμως υφισταμένων του έτους 1923» δυνάμει του Ν.Δ. 532/1970 (ΦΕΚ 103Α) και μέχρι την ισχύ του Π.Δ. της 21.11-1.12.1979(ΦΕΚ Δ/693) τα δε όριά τους αποτυπώνονται στα σχετικά συνημμένα διαγράμματα, που είναι δημοσιευμένα σε ΦΕΚ και όπως έχουν εφαρμοστεί στο έδαφος και επιπλέον στους παραπάνω οικισμούς υφίστανται εγκεκριμένα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια, καθώς και τα όρια των εγκεκριμένων πολεοδομικών μελετών ή ρυμοτομικών σχεδίων και όπως τα όρια αυτά έχουν εφαρμοσθεί στο έδαφος,»
2. Το εδάφιο 18.ββ της παραγράφου 7 του άρθρου 25 του ν.3889/2010, συμπληρώνεται ως ακολούθως :
«ββ. οι πράξεις κήρυξης εκτάσεων, σαφώς οριοθετημένων, ως αναδασωτέων, κατά τις διατάξεις των άρθρων 37 επ. του ν.998/1979, των ευρισκομένων εκτός των περιοχών των οποίων το περίγραμμα των ορίων έχει χαραχθεί αρμοδίως επί των χαρτογραφικών υποβάθρων με πορτοκαλί χρώμα.»
3. Στο τέλος του άρθρου 23 του ν.3889/2010, συμπληρώνονται τα εξής:
«6. Μέχρι την ανάρτηση του δασικού χάρτη, για την έκδοση νέων εν γένει οικοδομικών αδειών, δεν απαιτείται η χορήγηση βεβαίωσης από το οικείο Δασαρχείο, ότι ο χαρακτήρας τους είναι δασικός, σε εκτάσεις κείμενες εντός των οικισμών των αναφερόμενων στο στοιχείο ζ της παραγράφου 4.6 του άρθρου 1 του νόμου «Δασικά οικοσυστήματα : Ορισμοί, μέτρα προστασίας, ανάπτυξης και διαχείρισης».
Η παρούσα διάταξη κατ’ ισχύει οποιασδήποτε άλλης.».
Για τη Δημοτική Παράταξη «Συμμαχία για τον Πολίτη»
Παναγιώτης Βορριάς
Πρόεδρος
ΕΞΩΡΑΪΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
«ΠΡΟΟΔΟΣ»
ΑΝΟΙΞΗ ΑΤΤΙΚΗΣ
Τ.Κ. 145 69
ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ ΣΤΟ Σ/Ν:
«Δασικά οικοσυστήματα : Ορισμοί, μέτρα προστασίας, ανάπτυξης και διαχείρισης»
Υπάρχουν περιοχές στην Ελληνική Επικράτεια, όπου με βάση τις διατάξεις του Ν.Δ του 1923 άρχισαν να αναπτύσσονται οικιστικά και στη συνέχεια με πράξεις της Διοίκησης, που δεν ανακλήθηκαν, από το 1940 έως και το 1979, καθορίσθηκαν τα όρια τους και χαρακτηρίστηκαν ως οικισμοί προϋφιστάμενοι του έτους 1923 (με συνοδεία αναλυτικών διαγραμμάτων σε ΦΕΚ)
Με βάση αυτόν τον χαρακτηρισμό, εκδόθηκαν χιλιάδες νόμιμες οικοδομικές άδειες από τις αντίστοιχες πολεοδομίες, έγιναν χιλιάδες συμβολαιογραφικές πράξεις θεωρώντας τις ιδιοκτησίες, που βρίσκονται στις παραπάνω περιοχές, ως ιδιοκτησίες εντός ορίων οικισμού προϋφιστάμενου του έτους 1923.
Επίσης όλα αυτά τα χρόνια οι κατά τόπους Οικονομικές Εφορίες τις θεωρούν ως περιοχές οικιστικές με υψηλή τιμή αντικειμενικής αξίας.
Τέλος στις παραπάνω περιοχές έχουν γίνει έργα κοινής ωφέλειας, που έχουν χρηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ελληνικό Κράτος και σε αρκετές από αυτές έχουν ξεκινήσει και ολοκληρώνονται οι πολεοδομικές μελέτες.
Αυτή η εξέλιξη ανακόπτεται από τον Ν. 3889/2010, αφού κατατάσσει τις παραπάνω περιοχές, στις περιοχές εκτός σχεδίου, δεν αποδέχεται το ήδη διαμορφωμένο κοινωνικό, οικονομικό, πολεοδομικό και περιβαλλοντικό καθεστώς και τις οδηγεί μέσα από αβέβαιες καταστάσεις και χρονοβόρες διαδικασίες στον επανακαθορισμό της ήδη από 60 και πλέον ετών ύπαρξής τους.
Η σχετική αρμοδιότητα του Νομάρχη για καθορισμό των ορίων βασιζόταν στην παλαιότερη νομοθεσία περί αποκεντρώσεως και ιδίως στις γενικές ρήτρες που καθιέρωναν την αποθετική μεταβίβαση εξουσιών και το «τεκμήριο αρμοδιότητας» υπέρ των Νομαρχών» (ΠΔ 532/1970)
Σε τμήματα εντός των προϋφισταμένων οικισμών του 1923, εκδόθηκαν αποφάσεις αναδάσωσης -πράξεις κανονιστικού περιεχομένου μεταγενέστερα της οριοθέτησης των οικισμών, χωρίς νόμιμη, πλήρη και επαρκή αιτιολογία στο μέτρο που υπερβαίνουν τα όρια του οικισμού προ του 1923. Η αιτιολογία της Νομαρχιακής Απόφασης αναδάσωσης δεν μπορεί να θεωρηθεί επαρκής, όταν δεν αναφέρεται καθόλου και αποσιωπά την ύπαρξη των ορίων του οικισμού.
ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ – ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΕΙΣ ΤΟΥ Σ/Ν : «Δασικά οικοσυστήματα : Ορισμοί, μέτρα προστασίας, ανάπτυξης και διαχείρισης»
Η παράγραφος 4.6.ζ του άρθρου 1 του παραπάνω Σ/Ν, αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«ζ) Οι περιοχές για τις οποίες υφίστανται εγκεκριμένα σχέδια πόλεως ή καταλαμβάνονται υπό οικισμών προϋφισταμένων του έτους 1923, τα όρια των οποίων έχουν εγκριθεί με πράξεις της Διοίκησης σύμφωνα με τις διατάξεις των προεδρικών διαταγμάτων της 21.11-1.12.1979 (ΦΕΚ 693Δ΄), της 2.3-13.3.1981 (ΦΕΚ 138Δ΄) ή της 24.4-3.5.1985 (ΦΕΚ 181Δ΄) ή όπως τα όρια αυτά περιγράφονται στις πράξεις της Διοίκησης «περί καθορισμού ορίων οικισμών νομίμως υφισταμένων του έτους 1923» δυνάμει του Ν.Δ. 532/1970 (ΦΕΚ 103Α) και μέχρι την ισχύ του Π.Δ. της 21.11-1.12.1979(ΦΕΚ Δ/693) τα δε όριά τους αποτυπώνονται στα σχετικά συνημμένα διαγράμματα, που είναι δημοσιευμένα σε ΦΕΚ όπως έχουν εφαρμοστεί στο έδαφος και επιπλέον στους παραπάνω οικισμούς υφίστανται εγκεκριμένα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια..
Επίσης περιοχές που βρίσκονται εντός ορίων εγκεκριμένων πολεοδομικών μελετών ή ρυμοτομικών σχεδίων και όπως τα όρια αυτά έχουν εφαρμοσθεί στο έδαφος ή πρόκειται περί οικοδομήσιμων εκτάσεων των οικιστικών περιοχών του Ν 947/1979»
Για το ΔΣ,
Ο Πρόεδρος
ΛΕΩΝ. Μ. ΡΟΜΠΟΣ
Η εξαίρεση των οικισμών των προυφισταμένων του έτους 1923, οι οποίοι έχουν οριοθετηθεί με βάση αποφάσεις της διοίκησης, που έχουν δημοσιευθεί σε ΦΕΚ και στους οποίους έχουν εκδοθεί νόμιμες οικοδομικές άδειες, απο τις προβλέψεις του άρθρου 1 παράγραφος 4.6.ξ, θεωρώ ότι αποτελεί κατάφωρη παραβίαση του κράτους δικαίου και της καλώς ενοούμενης εμπιστοσύνης του πολίτη στην πολιτεία.
Η αμφισβήτηση του κύρους των ορίων των οικισμών των προϋφισταμένων του έτους 1923, έγινε με τον Ν. 3889/10, ήτοι 60 χρόνια μετά την οριοθέτησή τους με αποφάσεις της Διοίκησης οι οποίες ουδέποτε ανεκλήθησαν.
Οι οικισμοί αυτοί δεν είναι δυνατόν να αποτελούν και να θεωρούνται μέρος του Δασικού Οικοσυστήματος, διότι επι αυτών έχουν χορηγηθεί απο τις Πολεοδομίες χιλιάδες νόμιμες οικοδομικές άδειες, εχουν γίνει χιλιάδες μεταβιβάσεις με νόμιμες συμβολαιογραφικές πράξεις, η εφορία έχει εισπράξει και εισπράτει καθημερινά υψηλούς φόρους δεδομένου ότι θεωρούνται οικιστικές περιοχές μεγάλης αντικειμενικής αξίας και έχουν γίνει έργα υποδομής απο την κεντρική Διοίκηση και της υπηρεσίες κοινής ωφελείας.
Σε τμήματα των οικισμών αυτων των προϋφισταμένων του έτους 1923 εκδόθηκαν, μεταγενέστερα της οριοθέτησής τους, αποφάσεις αναδάσωσης, οι οποίες πρέπει να ανακληθούν καθότι αναφέρονται σε εκτάσεις εντός ορίων οικισμών ως άνω, οι οποίοι είχαν ήδη οικοδομηθεί και εξακολούθησαν και μετά την αναδάσωση και μέχρι πρόσφατα να οικοδομούνται με νόμιμες άδειες της Πολεοδομίας και όλων των αρμόδιων υπηρεσιών του Δημοσίου.
Σημειωτέον ότι στους ως άνω οικισμούς υφίστανται εγκεκριμένα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια, παρόλα αυτά αντιμετωπίζονται στο ως άνω σχέδιο νόμου περί ‘Δασικών Οικοσυστημάτων’ σαν περιοχές εκτός σχεδίου, θέτοντας σε μόνιμη ομηρία και σε ατέλειωτους δικαστικούς αγώνες δεκάδες χιλιάδες κατοίκους.
Προτείνονται λοιπόν οι εξής συμπληρώσεις/τροποποιήσεις στον Νομοσχέδιο¨
1. Η παράγραφος 4.6.ζ του άρθρου 1 του παραπάνω Σ/Ν, αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«ζ) Οι περιοχές για τις οποίες υφίστανται εγκεκριμένα σχέδια πόλεως ή καταλαμβάνονται υπό οικισμών προϋφισταμένων του έτους 1923, τα όρια των οποίων έχουν εγκριθεί με πράξεις της Διοίκησης σύμφωνα με τις διατάξεις των προεδρικών διαταγμάτων της 21.11-1.12.1979 (ΦΕΚ 693Δ΄), της 2.3-13.3.1981 (ΦΕΚ 138Δ΄) ή της 24.4-3.5.1985 (ΦΕΚ 181Δ΄) ή όπως τα όρια αυτά περιγράφονται στις πράξεις της Διοίκησης «περί καθορισμού ορίων οικισμών νομίμως υφισταμένων του έτους 1923» δυνάμει του Ν.Δ. 532/1970 (ΦΕΚ 103Α) και μέχρι την ισχύ του Π.Δ. της 21.11-1.12.1979(ΦΕΚ Δ/693) τα δε όριά τους αποτυπώνονται στα σχετικά συνημμένα διαγράμματα, που είναι δημοσιευμένα σε ΦΕΚ όπως έχουν εφαρμοστεί στο έδαφος και επιπλέον στους παραπάνω οικισμούς υφίστανται εγκεκριμένα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια.
Επίσης περιοχές που βρίσκονται εντός ορίων εγκεκριμένων πολεοδομικών μελετών ή ρυμοτομικών σχεδίων και όπως τα όρια αυτά έχουν εφαρμοσθεί στο έδαφος ή πρόκειται περί οικοδομήσιμων εκτάσεων των οικιστικών περιοχών του Ν 947/1979»
2. Η παράγραφος 3 του άρθρου 4 του Σ/Ν αντικαθίσταται ως ακολούθως:
3. Η παράγραφος 4 του άρθρου 44 του ν. 998/1979 (Α΄ 289), όπως προστέθηκε με το άρθρο 36 του ν. 3698/2008 (Α΄ 198), αντικαθίσταται ως εξής:
«4. Για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου αυτού, καθώς και όταν ανακαλείται πράξη κηρύξεως εκτάσεως ως αναδασωτέας για οποιαδήποτε πραγματική ή νομική αιτία, απαιτείται απόφαση του Γενικού Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, η οποία εκδίδεται αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν αιτήσεως οποιουδήποτε έχει έννομο συμφέρον μετά από εισήγηση της αρμόδιας Δασικής Υπηρεσίας και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Η ανωτέρω εισήγηση χορηγείται εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριών μηνών, η οποία άρχεται από την υποβολή του σχετικού αιτήματος στον Γενικό Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
Για τις περιοχές του στοιχείου ζ της παραγράφου 4.6 του άρθρου 1 του παρόντος νόμου, τυχόν πράξεις της Διοίκησης περί υπαγωγής στη Δασική Νομοθεσία, που εκδόθηκαν κατά το χρόνο ισχύος των αποφάσεων οριοθέτησής των, αίρονται αυτοδικαίως ως προς αυτές, μέχρι την έκδοση της απόφασης του Γενικού Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης και συνεχίζουν να έχουν ισχύ μόνο για το τυχόν εκτός των περιοχών αυτών τμήμα.
4.Στο άρθρο 5 – επιτρεπτές επεμβάσεις αντικαθίσταται το άρθρο 60 του ν. 998/1979 ως εξής :
Αρθρο 60
Σχέδια πόλεως
1. Επέκταση εγκεκριμένου σχέδιου πόλεως ή επέκταση οικισμού υφισταμένου προ του 1923 ή δημιουργία οικιστικής περιοχής επιτρέπεται να γίνει μετά την κύρωση των δασικών χαρτών και δεν είναι δυνατόν να περιλαμβάνει δημόσια δάση και δασικές εκτάσεις των παραπάνω κυρωμένων χαρτών.
2. Επιτρέπεται η ένταξη δημόσιων γαιών των παραγράφων 5α και 5β του άρθρου 3 του παρόντος και ιδιωτικών δασικών εκτάσεων, διατηρώντας την μορφή τους, σε οικιστική περιοχή, εφ’ όσον η ένταξη αυτών επιβάλλεται από τον προβλεπόμενο πολεοδομικό σχεδιασμό για την επίτευξη του περιβαλλοντικού ισοζυγίου και της αειφόρου ανάπτυξης της οικιστικής περιοχής.
Σχετικα με το δασικο νομο για εργα σε δαση.
1.Ισχυουν οι προηγουμενες διαταξεις και συγκεκριμενα το 28% της γης απαγορευεται με παραθυρακια περι αισθητικων δασων,Natura,κλπ.ενω στην Ευρωπη ειναι το 5% της εκτασης.Ισχυουν ακομη διαταξεις με την εγκριση του τοπικου Δασαρχειου ενω θα επρεπε να ισχυει με γνωμη του τοπικου Δημου.
2.Η αρχαιολογικη υπηρεσια θα επρεπε να ενταχθει στην εκλεγμενη περιφερεια και οχι στην περιφερειακη διοικηση.Στο Ν.Λαρισας λειτουργουν δυο περιφερειες αδικαιολογητα.Η επεκταση του αρχαιολογικου χωρου Ολυμπου ως το κεντρο της Ελασσονας,των Γοννων κλπ.ειναι λαθος,θα επρεπε να ισχυει μονο Natura στον Ολυμπο.
3.Ενω εγκριθηκε αιολικο παρκο στην περιοχη Ελασσονας απ΄ολες τις υπηρεσιες και προεγκριση της αρχαιολογιας,απορριφθηκε γιατι τα »πτερυγια» θα φαινονταν απο τον Ολυμπο.
4.Θα μπορουσε να εχει λογω στο συμβουλιο ο εκαστοτε Δημος και η εκλεγμενη περιφερεια.
Η εξαίρεση των οικισμών των προυφισταμένων του έτους 1923, οι οποίοι έχουν οριοθετηθεί με βάση αποφάσεις της διοίκησης, που έχουν δημοσιευθεί σε ΦΕΚ και στους οποίους έχουν εκδοθεί νόμιμες οικοδομικές άδειες, απο τις προβλέψεις του άρθρου 1 παράγραφος 4.6.ξ, θεωρώ ότι αποτελεί κατάφωρη παραβίαση του κράτους δικαίου και της καλώς ενοούμενης εμπιστοσύνης του πολίτη στην πολιτεία.
Η αμφισβήτηση του κύρους των ορίων των οικισμών των προϋφισταμένων του έτους 1923, έγινε με τον Ν. 3889/10, ήτοι 60 χρόνια μετά την οριοθέτησή τους με αποφάσεις της Διοίκησης οι οποίες ουδέποτε ανεκλήθησαν.
Οι οικισμοί αυτοί δεν είναι δυνατόν να αποτελούν και να θεωρούνται μέρος του Δασικού Οικοσυστήματος, διότι επι αυτών έχουν χορηγηθεί απο τις Πολεοδομίες χιλιάδες νόμιμες οικοδομικές άδειες, εχουν γίνει χιλιάδες μεταβιβάσεις με νόμιμες συμβολαιογραφικές πράξεις, η εφορία έχει εισπράξει και εισπράτει καθημερινά υψηλούς φόρους δεδομένου ότι θεωρούνται οικιστικές περιοχές μεγάλης αντικειμενικής αξίας και έχουν γίνει έργα υποδομής απο την κεντρική Διοίκηση και της υπηρεσίες κοινής ωφελείας.
Σε τμήματα των οικισμών αυτων των προϋφισταμένων του έτους 1923 εκδόθηκαν, μεταγενέστερα της οριοθέτησής τους, αποφάσεις αναδάσωσης, οι οποίες πρέπει να ανακληθούν καθότι αναφέρονται σε εκτάσεις εντός ορίων οικισμών ως άνω οι οποίοι είχαν ήδη οικοδομηθεί και εξακολούθησαν μέχρι πρόσφατα να οικοδομούνται με νόμιμες άδειες της Πολεοδομίας.
Σημειωτέον ότι στους ως άνω οικισμούς υφίστανται εγκεκριμένα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια, παρόλα αυτά αντιμετωπίζονται στο ως άνω σχέδιο νόμου σαν περιοχές εκτός σχεδίου, θέτοντας σε μόνιμη ομηρία και σε ατέλειωτους δικαστικούς αγώνες δεκάδες χιλιάδες κατοίκους.
Προτείνονται λοιπόν οι εξής συμπληρώσεις/τροποποιήσεις στον Νομοσχέδιο¨
1. Άρθρο 1, παράγραφος 4.6.ζ προτείνεται να αντικατασταθεί ως εξής:
<>
2. Άρθρο 4, παράγραφος 3, προτείνεται να αντικατασταθεί ως εξής:
<<3. Η παράγραφος 4 του άρθρου 44 του Ν.998/1979 (Α'289), όπως προστέθηκε με το άρθρο 36 του Ν.3698/2008 (Α'198), αντικαθίσταται ως εξής:
<>
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΖΩΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΠΡΟΣ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ : “Δασικά οικοσυστήματα: Ορισμοί, μέτρα προστασίας, ανάπτυξης και διαχείρισης”
Η Ελληνική Ζωολογική Εταιρεία:
Εκφράζει την κάθετη διαφωνία της στην εισαγωγή και χρήση του όρου «δημόσιες γαίες», ο οποίος αποδίδεται σε όλα τα φυσικά οικοσυστήματα που δεν είναι δάση ή δασικές εκτάσεις (όπως ορίζονται στο παρόν σχέδιο νόμου). Με αυτόν τον τρόπο συγχέεται ο φυσικός χαρακτήρας τους με το ιδιοκτησιακό καθεστώς τους. Δημιουργείται λοιπόν ένα σοβαρό πρόβλημα σύγχυσης μεταξύ της επιστημονικής και της νομικής ερμηνείας το οποίο ενδέχεται να επιφέρει δυσμενείς συνέπειες σε αυτές τις περιοχές. Μια πιθανή λύση είναι η αντικατάσταση αυτού του ασαφούς όρου με τον όρο «Φυσικά οικοσυστήματα», που θα επιτρέπει καλύτερο έλεγχο και ορθότερη διαχείρισή τους, τόσο από δημόσιους όσο και ιδιωτικούς φορείς.
Εκφράζει επίσης τη βαθιά της ανησυχία για το πλήθος των επεμβάσεων που επιτρέπονται ή δύναται να επιτραπούν τόσο σε αυτό που ορίζεται ως «δημόσιες γαίες», όσο και σε δάση και σε δασικές εκτάσεις. Οι επεμβάσεις αυτές, έτσι όπως ορίζονται και παρουσιάζονται, ενδέχεται να θέσουν σε κίνδυνο υποβάθμισης, κατακερματισμού ή απώλειας πολλά φυσικά οικοσυστήματα, με σοβαρές επιπτώσεις στα σημαντικά είδη χλωρίδας και πανίδας που υποστηρίζουν, αφού πολλές από τις περιοχές που πλέον χαρακτηρίζονται ως «δημόσιες γαίες», αποτελούν σημαντικό τμήμα των περιοχών του δικτύου Natura 2000 της Μεσογειακής ζώνης. Η Ελλάδα, λόγω της γεωγραφικής της θέσης αποτελεί θώκο ενδιαιτημάτων, που υποχρεούται να προστατεύει και να διαχειρίζεται ορθά, τόσο βάσει εθνικών όσο και κοινοτικών οδηγιών. Λαμβάνοντας υπόψιν αυτά, η χώρα μας κινδυνεύει να περιέλθει σε νομικές περιπέτειες σε κοινοτικό επίπεδο. Επομένως, προτείνουμε την ένταξη των περιοχών αυτών που βρίσκονται σε περιοχές Natura σε καθεστώς προστασίας σύμφωνα με την εθνική και κοινοτική νομοθεσία.
Μέχρι τώρα η δασική νομοθεσία κάλυπτε, εν μέρει, την ανεπάρκεια συγκροτημένης και συνολικής νομοθεσίας περιβαλλοντικής προστασίας. Ωστόσο, επειδή η στρατηγική διατήρησης και προστασίας της φύσης δεν έχει τεθεί ακόμη σε σαφές πλαίσιο στην Ελλάδα, με τις συγκεκριμένες διατάξεις του νομοσχεδίου, δημιουργείται επιπλέον πρόβλημα με τα φυσικά οικοσυστήματα που δεν υπάγονται σε κάποιο καθεστώς διατήρησης. Δεδομένου ότι τέτοιες περιοχές, συνορεύουν με αυτές των περιοχών του Δικτύου Natura 2000, τυχόν προβλεπόμενες επεμβάσεις θα πρέπει να συνοδεύονται από Περιβαλλοντικές Μελέτες βασιζόμενες σε επιστημονικά κριτήρια αξιολόγησης των επιπτώσεων τους σε είδη και οικοσυστήματα. Ειδάλλως δημιουργείται σοβαρός κίνδυνος ενεργειών που θα ζημιώσουν τη χώρα οικολογικά, κοινωνικά, πολιτιστικά και οικονομικά.
Με εκτίμηση,
Για το Δ.Σ. της Ελληνικής Ζωολογικής Εταιρείας
Δ. Γιουλάτος
Αναπλ. Καθηγητής Ζωολογίας
Τμήμα Βιολογίας, Α.Π.Θ.
Η παρ. 6α να διαμορφωθεί ως εξής: «Οι γεωργικά καλλιεργούμενες εκτάσεις καθώς και όσες εκτάσεις παρουσιάζουν τεκμήρια κατά το παρελθόν καλλιέργειας (βαθμίδες, ξηρολιθιές, λιθοσωρούς, οπωροφόρα δένδρα κλπ)και βρίσκονται σε καθεστώς αγρανάπαυσης ή είναι χέρσες και στις οποίες έχει αναπτυχθεί λόγω εγκατάλειψης της καλλιέργειας δασική βλάστηση οιασδήποτε διαπλάσεως με βαθμό συγκόμωσης μέχρι 15 %.»
(Συνέχεια) Εφόσον αντιμετωπίζονται πλέον νομοθετικά οι δημόσιες χορτολιβαδικές, βραχώδεις και πετρώδεις εκτάσεις, πρέπει να αντιμετωπισθούν συνολικά και για τα 35 χρόνια που πέρασαν από τη ψήφιση του ν.998/79. Στην κατηγορία πολλών εξ αυτών των εκτάσεων, μετην διεύρυνση του εννόμου συμφέροντος, δόθηκε η δυνατότητα , ακόμα και σε καταπατητές , να ζητούν να κινείται η ενδικοφανής διαδικασία επίλυσης δασικών αμφισβητήσεων άρθρου 14 ν.998/79. Πολλοί Δασάρχες εξέδωσαν για εκτάσεις που ήσαν σε οριακή από πλευράς δασοκάλυψης κατάσταση, πράξεις χαρακτηρισμού, ότι ήσαν δασικές και οι επιληφθείσες στην συνέχεια Επιτροπές επίλυσης δασικών Αμφισβητήσεων, απεφάνθησαν οριστικά , ότι δεν ήσαν δασικές.Στην πραγματικότητα έκτοτε , έπρεπε να διαχειρίζονται και προστατεύονται ως εκτάσεις των κατηγοριών 5α ή 5β του προτεινομένου σχεδίου, αφού κατά τεκμήριο και πρό του 998/79, διαχειριζόταν ως δημόσιες. Με την σύγχυση που επικρατούσε , πολλές από αυτές τις εκτάσεις έκτοτε αφέθησαν στην τύχη τους. ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ ΠΛΕΟΝ ΝΑ ΑΠΟΣΑΦΗΝΙΣΘΕΙ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΑ Η ΤΥΧΗ ΑΥΤΩΝ ΤΩΝ ΕΚΤΑΣΕΩΝ. Προτείνεται με συμπλήρωματική ρύθμιση, να ορίζεται ρητά, ότι «Η ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΕΚΤΑΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΝΔΙΚΟΦΑΝΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΡΘΡΟΥ 14 ΝΟΜΟΥ 998/79, ΔΕΝ ΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ ΥΠΟΨΗ ΚΑΙ ΔΕΝ ΑΠΟΚΛΕΙΕΙ ΤΟΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟ ΤΟΥΣ ΩΣ ΕΚΤΑΣΕΩΝ ΠΑΡ.5α ¨Η 5β ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 3 ΤΟΥ ΠΑΡΟΝΤΟΣ ΝΟΜΟΥ ΕΦΟΣΟΝ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΓΑΙΕΣ»
(Συνέχεια)Στήν παρ. 5γ του νέου άρθρου 3 του Ν.998/79 , όπως προτείνεται να αντικατασταθεί, θα πρέπει να διευκρινισθεί άν κηρύσσονται οι εκτάσεις αυτές δασωτέες , αφού δεν κηρύσσονται ως αναδασωτέες και πώς προστατεύονται διοικητικά. Ρητά πρέπει να ορισθεί ότι αποβάλλονται διοικητικά οι καταλήπτες τους και καταμηνύονται. Στην περίπτ.6β, του αυτού ως άνω άρθρου, επιβάλλεται να ρυθμισθεί το ιδιοκτησιακό τους ζήτημα , ενόψη και της κατάρτισης του Εθνικού Κτηματολογίου. Χαρίζονται οι εκτάσεις αυτές στους καταλήπτες? Πως και από πιόν θα δηλοποιηθούν αυτές οι εκτάσεις στο Εθνικό Κτηματολόγιο και με ποιούς τίτλους? Επίσης στην περίπτ.6ζ, όσον αφορά τις εκτάσεις των οικισμών που περιγράφηκαν καθ’ όρια ως οικισμοί πρό του 1923, η ρύθμισή τους έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την σχετική κατά καιρούς νομολογία του ΣΤΕ και συνεπώς η ρύθμιση έρχεται σε αναντιστοιχία με την αιτιολογική έκθεση, που μεταξύ άλλων επισημαίνει ότι έλαβε υπόψη την νομολογία του ΣΤΕ (βλέπε ΣΤΕ 264/2005,2513/2001,1503/1997,730/1996, 1742/1994, 2345/1987, 1060/1985,233/1977 κ.ά). Σύμφωνα επίσης με την παρ. 9 άρθρου 45 ν.998/79, οι οριοθεσίες αυτές ως διοικητικές πράξεις, δεν παράγουν έννομα αποτελέσματα ,όσον αφορά δάση και δασικές εκτάσεις, αν δεν τηρήθηκαν οι διατυπώσεις του ν.998/79. Είναι γνωστόν ότι με τις διατάξεις των Π.Δ/των που αναφέρονται στην ρύθμιση, συμπεριελήφθησαν μονομερώς, χωρίς να εκδοθεί σχετική πράξη χαρακτηρισμού από τον οικείο Δασάρχη, αρκετές εκτάσεις ανά την Επικράτεια, μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις ενώ ζητήθηκε η γνώμη του Δασαρχείου, η καθυστέρηση απάντησης λόγω ουσιαστικών αδυναμιών (πολλές εκτάσεις – μεγάλες επιφάνειες), εκλείφθηκε αυθαίρετα ως άπάντηση, οτι δεν υπάρχουν δασικού χαρακτήρα εκτάσεις. Η συγκεκριμένη κατηγορία εκτάσεων, ως προς την προτεινόμενη ρύθμισή τους αποτελεί συνέχεια στις ήδη νομοθετικές πρωτοβουλίες του ΥΠΕΚΑ, στα πλαίσια κατάρτισης του Εθνικού Κτηματολογίου με τον ν.4164/2013.Και εδώ όμως σιωπά ο νομοθέτης ,για τα δικαιώματα του Δημοσίου,δηλαδή συνολικά αυτές οι εκτάσεις που είναι πάνω από 30.000 στρέμματα ανά την Επικράτεια , χαρίζονται στα Οργανωμένα συμφέροντα που επί δεκαετίες λυμαίνονται τις ΄δασικού χαρακτήρα εκτάσεις ,που εικονικά συμπεριελήφθησαν σε τέτοιες οριοθεσίες. Προτείνεται η ρύθμιση να συμπληρωθεί, με αναδιατύπωση, ώστε να ισχύσει μετά την οριστικοποίηση των εγγραφών στο Εθνικό Κτηματολόγιο ,ώστε να φανεί και το μέγεθος του προβλήματος , αλλά και να δει η Πολιτεία πως θα προστατεύσει τα δικαιώματα του Δημοσίου ενόψη μάλιστα της Οικονομικής κρίσης που ταλαιπωρεί τους Έλληνες.
ΣΧΟΛΙΑ* ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΔΑΣΙΚΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ: ΟΡΙΣΜΟΙ, ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ, ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ»
* Το παρόν αποτελεί αποκλειστικά επιστημονική γνώμη των υπογραφόντων
Δημήτρης Μαρκάτος, δικηγόρος, πολιτικός επιστήμονας
Ηλίας Μπούσης, δασοπόνος Αθήνα, Σεπτέμβριος 2013
1. Αρθρο 1 παράγραφος 4 του νομοσχεδίου: Τροποποίηση άρθρου 3 ν. 998/79.
2. Δημόσιες γαίες:
3. Επιχειρείται να εισαχθεί νέα κατηγορία εδαφών, οι δημόσιες γαίες. Εννοούνται οι χορτολιβαδικές ή και απλώς χέρσες εκτάσεις χωρίς ή με αραιά (κάτω του 15%) δασική βλάστηση, που δεν μπορούν να θεωρηθούν δασικές.
4. Ο όρος «δημόσιες» είναι όρος, που δηλώνει καθαρά το ιδιοκτησιακό καθεστώς και είναι άσχετος με τον προσδιορισμό των φυσικών χαρακτηριστικών των εκτάσεων, που είναι και το αποκλειστικό αντικείμενο του νόμου (τίτλος: «προστασία δασικών οικοσυστημάτων» καί όχι χορτολιβαδικών καί χέρσων γαιών).
5. Το να ονομασθούν δημόσιες γαίες όλα τα χέρσα εδάφη, είναι εξαιρετικά επικίνδυνο και ισοδυναμεί με δήμευση των ιδιωτικών εκτάσεων του είδους αυτού, που καλύπτουν μεγάλο μέρος της εκτός σχεδίου γης της χώρας και ανήκουν σε χιλιάδες πολίτες.
6. Διαφαίνεται πρόθεση επανόδου στον Οθωμανικό νόμο της 7 Ραμαζάν Μουσουλμανικού έτους Αιγείρας 1274, δηλ. καθ’ ημάς 1856, όπου τα εδάφη αποτελούσαν δημόσιες γαίες (μιριγέ), ανήκαν στο δημόσιο και επαραχωρούντο μόνο κατά χρήση στους πολίτες. Θεσμός ξένος προς την σύγχρονη δημοκρατία μας και σοβαρό αντικίνητρο ανάπτυξης.
7. Με δεδομένο, ότι η δασική γη πρέπει να προστατεύται, η αγροτική να χρησιμοποιείται για την παραγωγή τροφίμων και η αστική για κατοικία, το μόνο, που απομένει για οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα και ανάπτυξη, είναι τα χορτολιβαδικά ή χέρσα εδάφη, τα οποία, ορθώς, δεν προστατεύονται από το Σύνταγμα, (άρθρα 24 και 117) ως προς την χρήση τους, που επιτρέπεται να μεταβάλλεται και επιβάλλεται να παραμείνει ελεύθερη.
8. Αν ισχύσει τεκμήριο ιδιοκτησίας του δημοσίου και στα χορτολιβαδικά ή χέρσα εδάφη, τότε θα ανοιγούν αμέτρητοι δικαστικοί αγώνες μεταξύ δημοσίου και των ιδιοκτητών των εδαφών αυτών, που θα διαρκέσουν πολλές δεκαετίες, ώστε κυριολεκτικά θα παγώσει κάθε αναπτυξιακή δυνατότητα στην χώρα.
9. Αν το κράτος θέλει να δεσμεύσει τις δικές του (δημόσιες) χορτολιβαδικές ή χέρσες εκτάσεις είναι δικαίωμά του, δεν δικαιούται, όμως, να θίξει τις ιδιωτικές, ούτε υπάρχει συνταγματικό θεμέλιο για να το πράξει, για αυτό και παραμένουν ελεύθερες και από τις διατάξεις του ισχύοντος δασικού νόμου 998/79.
10. Διαφαίνεται, επίσης, διάθεση του κράτους, υπό το πρόσχημα της περιβαλλοντικής προστασίας, να θεωρήσει δημόσιες όλες τις χορτολιβαδικές και χέρσες εκτάσεις και να μπορεί να τις παραχωρεί το ίδιο σε ιδιώτες της επιλογής του.
11. Αυτό τουλάχιστον μαρτυρεί το προτεινόμενο με το νομοσχέδιο τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 5 του τροποποιούμενου άρθρου 3 του ν.998/1979, όπου προτείνεται να μην υπάγονται στην κατηγορία αυτήν, (δημόσιες γαίες), τα δημόσια κτήματα, ως εάν τα δημόσια χορτολιβαδικά ή χέρσα κτήματα να μην χρειάζονταν προστασία, αν αυτή ήταν ο σκοπός.
12. Δηλαδή τα Δημόσια κτήματα ελεύθερα και τα ιδιωτικά κτήματα δεσμευμένα και δημόσια.
13. Είναι γνωστή πρακτική, να επιχειρείται αμιγώς ιδιοκτησιακής φύσεως ισχυροποίηση ή επέκταση των δικαιωμάτων του Δημοσίου εις βάρος των ιδιωτών με πρόσχημα την κήρυξη εδαφών ώς δήθεν φυσικώς προστατευτέων.
14. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι εκτάσεις Αιολικών Πάρκων χιλιάδων στρεμμάτων συμπεριλμβανομένων πολλών ιδιωτικών αγρών, που ονομάζονται δασικές και επομένως κατά τεκμήριο δημόσιες και παραχωρούνται από το Δημόσιο σε ιδιώτες επιχειρηματίες, ενώ οι αληθείς ιδιοκτήτες αγρότες μένουν, να τρέχουν για δεκαετίες στα δικαστήρια, για να αποδείξουν την κυριότητά τους και να ξαναπάρουν τα χωράφια τους.
15. Οι προθέσεις του Δημοσίου σε σχέση με τα χορτολιβαδικά και χέρσα εδάφη αποδεικνύονται καί από την πρόταση του νομοσχεδίου, να τροποποιηθεί και το άρθρο 10 του ν. 3208/2003: Προτείνεται στα χορτολιβαδικά καί χερσα, («δημόσιες γαίες» των παρ. 5α και 5β του άρθρου 3 του ν.998/1979), το Δημόσιο να διεκδικεί δικαιώματα, ακόμη και αν εμπίπτουν στις περιπτώσεις του εν λόγω άρθρου, όπου αποδεικνύται πλήρως, ότι πρόκειται για ιδωτικές εκτάσεις.
16. Δεν θα πρέπει να λησμονείται, ότι το Δημόσιο ενδιαφέρεται να σχηματίσει τράπεζα γής, προκειμένου, όπως ανακοινώνει τελευταία, να την παραχωρήσει στούς διαφόρους οικοδομικούς συνεταιρισμούς σε αντάλλαγμα των δασικών τους εκτάσεων στο πλαίσιο της πολιτικής του επίλυσης των προβλημάτων τους. Τα χορτολιβαδικά ή χέρσα εδάφη παρουσιάζονται ως λίαν ελκυστικά προς τούτο, ασχέτως αν ανήκουν ήδη σε άλλους ιδιώτες ιδιοκτήτες, απο τους οποίους θα αφαιρεθούν, βαπτιζόμενα «δημόσιες γαίες», κατά παράβαση του άρθρου 17 του Συντάγματος και του 1ου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της Ευρωπαικής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, που προστατεύουν την ιδιοκτησία.
17. Θα πρέπει, επομένως, να αποδειχθεί εμπράκτως από την Κυβέρνηση με τις κατάλληλες αλλαγές στο νομοσχέδιο, ότι αυτό αφορά πράγματι τα δασικά οικοσυστήματα καί δεν αποτελεί ψευδώνυμο δούρειο ίππο γιά την δέσμευση, δήμευση καί υφαρπαγή άλλου είδους εδαφών, ασχέτων με το αντικείμενό του.
18. ΠΡΟΤΑΣΗ:
19. Ο όρος «δημόσιες γαίες» πρέπει να απαλειφθεί οπωσδήποτε. Θα πρέπει να επιλεγεί ονομασία σχετική με την φυσική μορφή και μόνο, άσχετη με το ιδιοκτησιακό καθεστώς. Προτείνεται η ονομασία “χορτολιβαδικές ή χέρσες εκτάσεις”.
20. Από αυτές οι ιδιωτικές θα πρέπει να παραμείνουν οπωσδήποτε ελεύθερες στην διάθεση των ιδιοκτητών τους για κάθε χρήση, που επιτρέπεται από τις κείμενες διατάξεις στις εκτός σχεδίου πόλεως περιοχές χωρίς κανένα δικαίωμα του κράτους για επέμβαση επ αυτών και χωρίς να ισχύει επί των χορτολιβαδικών ή χέρσων εκτάσεων το τεκμήριο κυριότητας υπέρ του δημοσίου, που ισχύει για τα δάση και τις δασικές εκτάσεις.
21. Αν το κράτος επιθυμεί, να δεσμεύσει τις δικές του χορτολιβαδικές ή χέρσες εκτάσεις, ας προβλεφθεί στο νομοσχέδιο ο,τιδήποτε για τις δημόσιες εκτάσεις της κατηγορίας αυτής.
22. Επίσης:
23. Να παραμείνει ως έχει και να μή τροποιηθεί το πρώτο εδάφιο του άρθρο 10 του ν. 3208/2003 και να μή συμπεριληφθούν στην εν λόγω διάταξη οι χορτολιβαδικές ή χέρσες εκτάσεις.
24. Αρθρο 8 νομοσχεδίου: Τροποποίηση άρθρου 67 του ν. 998/79.
25. Αγροί που άλλαξαν μορφή.
26. Εξαιρετικά επιτυχής η επιλογή του νομοσχεδίου, να αποδίδονται στους ιδιοκτήτες τους ως αγροί οι εκτάσεις, που αποδεδειγμένα ήταν αγροί από παλαιά και απέκτησαν στη συνέχεια αυτοφυή βλάστηση, όχι όμως και εκείνοι, που απέκτησαν τόση βλάστηση, ώστε κατέστησαν δάση και όχι απλώς δασικές εκτάσεις.
27. Πρόκειται για ορθή στάθμιση μεταξύ της ανάγκης για διατήρηση και προστασία της πολύτιμης παραγωγικής αγροτικής γης και της ανάγκης για προστασία της φυσικής βλάστησης.
28. Το Σύνταγμα επιτρέπει την αλλαγή χρήσης των δασών και των δασικών εκτάσεων, αν προέχουν οι ανάγκες του δημοσίου συμφέροντος. Εν προκειμένω, αφού δεν πρόκειται για εξ αρχής δάση αλλά για αγρούς, που έτυχε και ανέπτυξαν βλάστηση, ορθώς αποδίδονται ελεύθεροι χάριν της διατήρησης και προστασίας της αγροτικής οικονομίας, σημαντικότατης για την ανταγωνιστικότητα αλλά και την επιβίωση της χώρας μας. Ορθώς επίσης κρίνεται, ότι η απελευθέρωση αυτή δεν πρέπει να φθάνει μέχρι το σημείο, να επιτρέπεται η καταστροφή πραγματικών δασών, που μπόρεσαν και αναπτύχθηκαν σε παλαιούς αγρούς.
29. ΟΜΩΣ: Εκείνο, που είναι απαράδεκτο, υποκριτικό, άδικο και, κυρίως, άσχετο με την προστασία των δασων, που σκοπεί το νομοσχέδιο, είναι να κατηγοριοποιείται η προστασία ή μη των εδαφών ανάλογα με τη μορφή των ιδιοκτησιακών τίτλων, που τυχαίνει, να υπάρχουν ή να μην υπάρχουν, να σώζονται ή να μην σώζονται για κάθε ακίνητο.
30. Η προστασία των δασών και των δασικών εκτάσεων είναι θέμα άσχετο με την ιδιοκτησιακή τους κατάσταση.
31. Επομένως, δεν έχει κανένα απολύτως νόημα, ένας παλαιός αγρός, που ανέπτυξε αυτοφυή βλάστηση, να προστατεύεται περισσότερο ή λιγώτερο, ανάλογα με το αν έχει συμβόλαιο προ του 1945, προ του 1975 ή οποτεδήποτε άλλοτε.
32. Ολόκληρα υποθηκοφυλακεία έχουν καταστραφεί στην κατοχή, (Κάντανος, Κορωπί, Καλάβρυτα). Γιατί θα πρέπει οι κάτοικοι των περιοχών αυτών, που ήδη υπέστησαν την συμφορά του φασιστικού ολοκαυτώματος, να στερηθούν τώρα και τους αγρούς τους, απλώς και μόνον επειδή χάθηκαν χωρίς υπαιτιότητά τους οι παλαιοί ιδιοκτησιακοί τίτλοι τους;
33. Στην Ελλάδα δεν υπάρχει δυστυχώς ακόμα κτηματολόγιο και για αυτό δεν φταίνε ασφαλώς οι πολίτες. Η χρησικτησία αποτελεί για αιώνες και ακόμη σήμερα νόμιμο τρόπο απόκτησης κυριότητας, που θεσπίσθηκε και ευλογήθηκε από το ίδιο το κράτος. Εφαρμόσθηκε ευρύτατα από τον λαό και ιδίως από τα φτωχά κοινωνικά στρώματα, των οποίων, εν τούτοις, τα χωράφια δεν ήταν λιγώτερο αληθινά, από όσα είχαν συμβόλαιο, ούτε αμφισβητήθηκαν ποτέ από τις τοπικές κοινωνίες.
34. Το κράτος δεν έχει τίποτε, να φοβηθεί, διότι ως γνωστών η χρησικτησία ιδιωτών δεν ισχύει εναντίον του ήδη από το 1915.
35. Δεν υπάρχει, επομένως, κανένας λόγος να στερηθούν, χάριν δήθεν της προστασίας των δασών, τα χωράφια τους, όσοι τυχαίνει να μην έχουν παλαιό τίτλο, και να διατηρήσουν τα όμοια δικά τους, επι ζημία του περιβάλλοντος, όσοι, ιδίως οι ευπορώτεροι ή, έστω, οι τυχερώτεροι, τυχαίνει να έχουν παλαιούς τίτλους.
36. Ούτε, άλλωστε, υπάρχει λόγος όσοι έχουν νεώτερους τίτλους, να μην μπορούν να κτίσουν και να επιτρέπεται απλώς να καλλιεργούν, αφού και στις δύο περιπτώσεις αλλάζει ούτως ή άλλως η χρήση της έκτασης.
37. ΠΡΟΤΑΣΗ:
38. Η αντιμετώπιση των εκτάσεων, που αποδεδειγμένα ήταν παλαιότερα, (μέχρι το 1945 ή και το 1960), αγροί και άλλαξαν μορφή, αναπτύσσοντας δασική βλάστηση, θα πρέπει να απεμπλακεί τελείως από το ιδιοκτησιακό τους καθεστώς και από το αν υπάρχουν για αυτούς οποιοιδήποτε τίτλοι ιδιοκτησίας, και:
39. (α)εφόσον έχουν γίνει απλά δασικές εκτάσεις και όχι δάση, να αποδίδονται ως ελεύθερες αγροτικές εκτάσεις στους ιδιοκτήτες τους και
40. (β)εφόσον έχουν δημιουργηθεί επάνω σε αυτούς πραγματικά δάση, να προστατεύονται ως δάση σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.
41. Αρθρο 3 νομοσχεδίου: Τροποποίηση άρθρου 14 του ν. 998/79.
42. (α)Πράξεις χαρακτηρισμού επί αναδασωτέων εκτάσεων, (παρ. 9 του προτεινόμενου άρθρου 14).
43. Με το νομοσχέδιο επιχειρείται, να απαγορεύεται στον Δασάρχη, να προβαίνει σε χαρακτηρισμό ως δασικών η μή εκτάσεων, που έχουν κηρυχθεί αναδασωτέες λόγω καταστροφής ή πυρκαιάς, με το σκεπτικό, ότι γιά να κηρυχθούν αναδασωτέες, έχει ήδη αποδειχθεί, ότι ήταν προηγουμένως δασικές, (αναδασωτέες κηρύσσονται μόνον οι κατεστραμμένες δασικές εκτάσεις ή δάση καί όχι βέβαια οι ΄μή δασικές εκτάσεις, όπως οι αγροί).
44. Πρόκειται γιά μία θέση, που έχει διατυπώσει το Συμβούλιο της Επικρατείας, (απόφαση 838/2002), που, όμως έχει επικριθεί τεκμηριωμένα ως νομικά εσφαλμένη και, κυρίως, επειδή δημιουργεί τρομακτικά αδιέξοδα και αδικίες στους πολίτες.
45. Μετά από κάθε πυρκαιά η δασική Υπηρεσία υποχρεούται κατά το Σύνταγμα και τον νόμο, να κηρύξει την καμμένη έκταση αναδασωτέα, εξαιρώντας βέβαια τα τμηματά της, που πρίν την φωτιά ήταν αγροί.
46. Επειδή με ευθύνη του κράτους δεν υπάρχει ακόμη στην χώρα μας Δασικό Κτηματολόγιο, και επειδή είναι αδύνατο στον Δασάρχη, να ελέγξει τα χιλιάδες καμμένα στρέμματα μέσα σε τρεις μήνες μετά από την πυρκαγιά, στην πράξη παρατηρείται το φαινόμενο, να κηρύσσονται αναδασωτέες και να δεσμεύονται για πάντα ολόκληρες οι τεράστιες καμμένες εκτάσεις, δηλαδή και όλοι οι αγροί που περιλαμβάνονται μέσα σε αυτές.
47. Για να μπορέσει ο αγρότης, να ξαναπάρει το χωράφι του, να ζητήσει, δηλαδή, μερική άρση της αναδάσωσης, πρέπει να αποδείξει, ότι πρίν από τη φωτιά αυτό δεν ήταν δάσος ή δασική έκταση.
48. Αυτό, όμως αποδεικνύεται μόνο με πράξη χαρακτηρισμού, που εκδίδει ο Δασάρχης, κατόπιν έρευνας, την οποία πράξη ο ενδιαφερόμενος μπορεί, αν την θεωρεί εσφαλμένη, να την προσβάλει με αντιρρήσεις στις αρμόδιες Επιτροπές Επίλυσης Δασικών Αμφισβητήσεων, που προβλέπει ο νόμος, όπου συμμετέχει και Δικαστής.
49. Εφόσον με το νομοσχέδιο απαγορεύεται στον Δασάρχη, να εκδώσει πράξη χαρακτηρισμού για αναδασωτέα έκταση, ο αγρότης δεν μπορεί ποτέ να αποδείξει, ότι η γή του ήταν χωράφι καί όχι δασική έκταση και ότι από λάθος κηρύχθηκε αναδασωτέα καί την χάνει γιά πάντα, παθαίνοντας περισσότερο κακό από την αναδάσωση, παρά από την φωτιά.
50. ΠΡΟΤΑΣΗ:
51. Ασφαλώς και επιβάλλεται οι καμμένες εκτάσεις να κηρύσσονται αμέσως μετά την καταστροφή τους αναδασωτέες. Θα πρέπει, όμως, να επιτρέπεται καί να υποχρεούται ο Δασάρχης στο πλαίσιο των καθηκόντων του, να εκδίδει πράξη χαρακτηρισμού γιά εδάφη περιλαμβανόμενα στην αναδασωτέα έκταση, χαρακτηρίζοντάς την δασική και προστατευόμενη μέν, λόγω της υπάρχουσας αναδάσωσης, αναφέροντας, όμως, επίσης και χαρακτηρισμό γιά την πραγματική μορφή της πριν από την πυρκαιά.
52. Ετσι θα μπορεί ο πολίτης, να χρησιμοποιήσει την πράξη του Δασάρχη, (ή την επ’ αυτής σχετική απόφαση της αρμόδιας Επιτροπής, αν τυχόν προσφύγει σε αυτήν), γιά να αποδείξει, ότι επρόκειτο για αγρό, (αν αυτό έχει αποδειχθεί από την τελεσίδικη διαδικασία χαρακτηρισμού), και να ζητήσει την μερική άρση της αναδάσωσης, ώστε να ξαναπάρει το χωράφι του και να αποκατασταθεί, έστω καί έπειτα από πολύν καιρό, η αδικία.
53. β)Δικαίωμα του Δασάρχη να ανακαλεί την πράξη χαρακτηρισμού έκτασης ως μή δασικής εντός πενταετίας λόγω πλάνης περί τα πράγματα.(παρ. 7 και 8 του προτεινόμενου νέου άρθρου 14 του ν. 998/1979).
54. Οι γενικές διάτάξεις του Διοικητικού Δικαίου επιτρέπουν ούτως ή άλλως την ανάκληση μιάς Διοικητικής πράξης, όπως είναι η πράξη χαρακτηρισμού του Δασάρχη, αν διαπιστωθεί, ότι αποτελεί προιόν σφάλματος ή παράνομης πράξης, (απάτη, δωροδοκία κλπ).
55. Είναι άχρηστο και επικίνδυνο, το να αναφέρεται στον νόμο, όπως προτείνει το νομοσχέδιο, ότι ο Δασάρχης δύναται, να ανακαλέσει την πράξη εντός πενταετίας καί μάλιστα να μή μπορεί να εκδοθεί νέα πράξη γιά 15 έτη, διότι:
56. Αφενός είναι αδύνατον να πεισθεί οποιοσδήποτε, να επενδύσει σέ μία έκταση, όταν χρειάζεται όχι μόνον μακρά (έως και πολυετής) διαδικασία, γιά να χαρακτηρισθεί αυτή τελεσίδικα ως μή δασική, αλλά και να περιμένει ακόμη πέντε έτη, ώστε να είναι βέβαιος, (πού ούτως ή άλλως δεν είναι), ότι ο χαρακτηρισμός δεν θα ανακληθεί και
57. Αφετέρου, δίδεται κίνητρο στους δασικούς Υπαλλήλους ή τρίτους, να εκβιάζουν όσους έχουν κτίσει σε έκταση χαρακτηρισθείσα μή δασική, απειλώντας με ανάκληση της πράξης χαρακτηρισμού εντός της πενταετίας.
58. Αλλωστε, είναι απαράδεκτο, να προβλέπεται η ανάκληση μόνο της πράξης, που χαρακτηρίζει έκταση ως μή δασική καί όχι κάθε πράξης χαρακτηρισμού, αφού καί οι πράξεις, που χαρακτηρίζουν έκταση ως δασική, μπορεί κάλλιστα να εμπεριέχουν πλάνη περί τα πράγματα.
59. ΠΡΟΤΑΣΗ:
60. Να απαλειφθούν τελείως ως ανωφελείς και επικίνδυνες οι διατάξεις του νομοσχεδίου περί ανάκλησης της πράξης χαρακτηρισμού εντος πενταετίας λόγω πλάνης περί τα πράγματα καί απαγόρευσης έκδοσης νέας γιά 15 έτη.
61. (γ)Εξάμηνη «ανατρεπτική» προθεσμία για έκδοση απόφασης από τις Επιτροπές Επίλυσης Δασικών Αμφισβητήσεων. Τεκμηριο σιωπηρής απόρριψης αντιρρήσεων, (παρ. 3 του προτεινόμενου άρθρου 14).
62. Προφανώς επειδή οι Επιτροπές αργούν να αποφασίσουν, το νομοσχέδιο προτείνει, να τους τεθεί προθεσμία έξι μηνών και αν δεν δεν αποφασίζουν εντός αυτής, να τεκμαίρεται σιωπηρή εκ μέρους των απόρριψη των αντιρρήσεων.
63. Πρόκειται για διάταξη ολέθρια, που όχι απλώς δεν λύνει το πρόβλημα αλλά το πολλαπλασιάζει, διότι:
64. – Παρέχει κίνητρο στην Επιτροπή, να αδιαφορεί και να αδρανεί, απορρίπτοντας, υποτίθεται, συλλήβδην τις αντιρρήσεις, χωρίς φόβο ευθύνης των μελών της, (αφού δεν χρειάζεται να τεκμηριώσουν την υποτιθέμενη απορριπτική απόφασή τους με οποιοδήποτε γραπτό κείμενο). Κυριολεκτικά πρόκειται για διαβατήριο αρνησιδικίας.
65. – Μετά την υποτιθέμενη σιωπηρή απόρριψη των αντιρρήσεών του, δεν απομένει στον πολίτη, παρά να καταφύγει στα διοικητικά Δικαστήρια. Και αν, όμως, δικαιωθεί εκεί, έπειτα από τα πολλά χρόνια, που απαιτεί η διοικητική δίκη, και ακυρωθεί η σιωπηρή απόρριψη, το διοικητικό Δικαστήριο δεν δικαιούται, να δικάσει την υπόθεση στην ουσία της, αλλά υποχρεούται, να την αναπέμψει στην Επιτροπή, για να επαναποφασίσει ορθά.
66. Δηλαδή, θα έχουμε χάσει τουλάχιστον πέντε – έξι χρόνια, για να καταλήξουμε πάλι στην αρχή της διαδικασίας. Όπου, μάλιστα, η Επιτροπή δικαιούται και πάλι να σιωπήσει και ούτω καθ’ εξής!
67. Η επιτάχυνση και, κυρίως, ο σκοπός της διαδικασίας των Επιτροπών δεν επιτυγχάνεται ούτε με τον βιασμό, ούτε με την αδρανοποίηση των δικαζόντων. Είναι χίλιες φορές προτιμότερο, να αργήσει μια απόφαση και να είναι ορθή και υποχρεωτικά και εγγράφως τεκμηριωμένη, παρά να υπάρχει αρνησιδικία και διαρκώς διατηρούμενη και μηδέποτε επιλυόμενη εκκρεμότητα.
68. ΠΡΟΤΑΣΗ:
69. Θα πρέπει οπωσδήποτε να απαλειφθούν από το νομοσχέδιο η εξάμηνη προθεσμία έκδοσης απόφασης των Επιτροπών και το τεκμήριο σιωπηρής απόρριψης των αντιρρήσεων, ως επικίνδυνα και καταστροφικά και να προβλεφθεί ρητή υποχρέωση της Επιτροπής, να εκδίδει αιτιολογημένη απόφαση, χωρίς αναφορά οποιασδήποτε προς τούτο προθεσμίας.
70. Αρθρο 2 παρ. 2 νομοσχεδίου: Τροποποίηση του άρθρου 10 του ν. 998/79.
71. Κατάργηση δευτεροβάθμιας Επιτροπής Επίλυσης Δασικών Αμφισβητήσεων.
72. Κάθε ανθρώπινη κρίση εγγυμονεί κινδύνους σφάλματος. Για τον λόγο αυτόν και για την προστασία των πολιτών η νομοθεσία προβλέπει και δεύτερο βαθμό διαιοδοσίας με ανώτερους και εμπειρότερους δικάζοντες, (Εφετείο για τα Δικαστήρια, Δευτεροβάθμια Επιτροπή για την Επίλυση Δασικών Αμφισβητήσεων).
73. Η κατάργηση του δεύτερου βαθμού δικαιοδοσίας συνεπάγεται βέβαια συντόμευση της διαδικασίας αλλά και λιγώτερη δικαιοσύνη και μεγαλύτερο κίνδυνο λάθους λειτουργώντας ασφαλώς εις βάρος των αδικουμένων διαδίκων.
74. Αξίζει, να σκεφτεί κανείς τον διάδικο, (πολίτη ή και το Δημόσιο!), που βρίσκεται ενώπιον καταφανώς εσφαλμένης απόφασης της πρωτοβάθμιας Επιτροπής και δεν έχει, που αλλού να προσφύγει, (εκτός από την πολυετή και δαπανηρή διαδικασία των ήδη υπερφορτωμένων διοικητικών Δικαστηρίων, που, όπως προεκτέθηκε δεν κρίνουν την ουσία, αλλά, αν ακυρώσουν την απόφαση, αναπέμπουν στην Επιτροπή).
75. ΠΡΟΤΑΣΗ:
76. Θα πρέπει το άρθρο 10 του ν. 998/1979 να παραμείνει ως έχει και να μην καταργηθούν οι Δευτεροβάθμιες Επιτροπές Επίλυσης Δασικών Αμφισβητήσεων.
(Συνέχεια) Στο τέλος του άρθρου 3 παρ. 5β, όπως προτείνεται να αντικατασταθεί, η διατύπωση » Στις ανωτέρω εκτάσεις των κατηγοριών 5α και 5β του παρόντος δεν υπάγονται τα δημόσια κτήματα» είναι εσφαλμένη ή επιζήμια για τα συμφέρονται του Δημοσίου και την προστασία των εκτάσεων , αφού υποδηλώνει ότι όπυ παρανόμως έχουν καταγραφεί ως δημόσια κτήματα , ενάντια στην κείμενη δασική νομοθεσία, από κτηματικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών, δεν προστατεύονται ,ούτε διαχειρίζονται πλέον από τις δασικές Υπηρεσίες. Οι εκτάσεις όμως αυτές , ευρισκόμενες διάσπαρτες στον Ελλαδικό χώρο, χωρίς αποτελεσματική προστασία, θα είναι εύκολη λεία καταπατήσεων, δεδομένου άλλωστε , ότι οι υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών , που είναι αρμόδιες να προστατεύουν τα Δημόσια Κτήματα, δεν είναι αποκεντρωμένες όπως οι δασικές Υπηρεσίες , για να ασκούν αποτελεσματική προστασία.Η διατύπωση πρέπει να γίνει :» Οι ανωτέρω εκτάσεις των κατηγοριών 5α και 5β του παρόντος, δεν παρέχεται δυνατότητα εφ’εξής να εγγράφονται ως δημόσια κτήματα,εκτός αν πρόκειται για εκτάσεις που με άλλες διατάξεις διαχειρίζονται υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών, τυχόν δε εσφαλμένη καταγραφή τους ως δημόσια κτήματα, δεν ισχύει».
(συνέχεια) Αφού επιφέρονται τροποποιήσεις στο άρθρο 3 Ν.998/79 (κάτι που έχει επισημάνει το ΣΤΕ ότι δεν μπορεί να γίνεται, αφού από το 1979 , άπαξ, κρίθηκε ποιές εκτάσεις προστατεύονται περιβαλλοντικά και δεν μπορεί η Πολιτεία μετά από 38 χρόνια από την ψήφιση του Συντ/τος 1975, να επανεκτιμήσει ποιές εκτάσεις δεν θα προστατεύονται και ποιές νέες εκτάσεις πρέπει να εξομοιωθούν στην προστασία με δάση και δασικές εκτάσεις), θα πρέπει όσον αφορά τις δασικές εκτάσεις , να διευκρινισθεί νομοθετικά , το κενό που αφήνει ο όρος » αραιά», ώστε να μην υπάρχουν περιθώρια ερμηνειών. Εκτιμώ ότι η διατύπωση » αραιά σύμφωνα με όσα ορίζει η δασοκομική Επιστήμη» θα καλύψει το κενό.
(συνέχεια)Στην αντικατάσταση του άρθρου 3 Ν.998/79,όπως προτείνεται με την παρ.4 , έχω να παρατηρήσω τα εξής: Η επιπρόσθετη δημιουργεία του όρου «περιαστικό πράσινο» πρέπει να απαλειφθεί, αφενός μεν γιατί αποτελεί πλεονασμό , αφού ως δάση ή δασικές εκτάσεις προστατεύονται με τις προηγηθείσες διατάξεις, αφ’ ετέρου διότι δίδεται σαφώς η εντύπωση, ότι έχει μελετηθεί η εκχώρηση τέτοιας φύσεως εδαφών στους οικείους ΟΤΑ, προκειμένου να καλύψουν αθέμητες επιδιώξεις τους ή να καλύψουν παράνομες μέχρι σήμερα επεμβάσεις τους. Η αντικατάσταση επίσης της διατύπωσης που υπάρχει στον νόμο 998/79,»οι νομίμως κηρυχθείσες ή κηρυσσόμενες ως αναδασωτέες εκτάσεις» με την διατύπωση «δασωτέες ή αναδασωτέες εκτάσει» αφαιρεί ή υποβαθμίζει έντεχνα την σύνδεση της δίαταξης με τα άρθρα 37 και 38 του νόμου, αφού ο νομοθέτης αναμένει , την υποχρεωτική κήρυξη εκτάσεων ως αναδασωτέων , κατά τα εν άρθροις 117 παρ. 3 του Συντ/τος οριζόμενα. Στην αυτή παρ. 4 περ.4βιι, πρέπει να απαλειφθεί η διατύπωση » από την έγκριση του σχεδίου» διότι αντίκειται στην μέχρι σήμερα νομολογία του ΣΤΕ, αφού πρόκειται γιά ήδη υφιστάμενου επί ισχύος του Συντ/τος και προστατευταίου περιβαλλοντικά πρασίνου. Στην περίπτωση 4γ άρθρου 3 , όπως αντικαθίσταται, η διατύπωση»δασικής νομοθεσίας» είναι εσφαλμένη και πρέπει να αναδιατυπωθεί, ώστε να υποδηλήνονται οι διατάξεις του ν.998/79. Η περ΄4δ πρέπει κατά τα ανωτέρω να απαλειφθεί.Οι περίπτώσεις 5α και 5β πρέπει να αναδιατυπωθούν, διότι πρόκειται για ατυχή νομοπαρασκευαστική διατύπωση και στην θέση τους να τεθούν αντίστοιχα: 5α-Στις διατάξεις της εν γένει δασικής νομοθεσίας, υπάγονται και οι δημόσιες γαίες στις οποίες συγκροτούνται φυσικά οικοσυστήματα αποτελούμενα από φρυγανική, ποώδη ή άλλη………… και 5β- Ομοίως ως άνω, οι δημόσιες γαίες που συγκροτούν βραχώδεις ή πετρώδεις εκτάσεις επί των πεδινών, λοφωδών και………..
Κατ’αρχήν πολλές από τις διατάξεις του υπό διαβούλευσή νομοσχεδίου, είχαν συμπεριληφθεί στο παρελθόν σε νομοσχέδιο για τροποποιήσεις στον ν.998/79 και κατά την επεξεργασία στην Κεντρική νομοπαρασκευαστική Επιτροπή της Βουλής, είχε με πρακτικό της επισημανθεί η αντισυνταγματικότητά τους.Πολλές από τις προτεινόμενες προς ψήφιση διατάξεις , για να προωθηθούν, απαιτείται μεταρρύθμιση στα άρθρα 24 και 117 πα.3 του Συντ/τος, και αυτό ο συντάκτης το αγνόησε εντελώς ,άγνωστο για ποιόν λόγο. Όσον αφορά τις επί μέρους διατάξεις: Ως γνωστόν, τα δασικά οικοσυστήματα , αποτελούν τον κορμό στην Συνταγματικά επιβαλλόμενη περιβαλλοντική προστασία της Χώρας , αφού πρόκειται για το 70% και πλέον της χερσαίας επιφανείας της Χώρας.Το ΥΠΕΚΑ που σπεύδει στην τροποποίηση του νομοθετικού πλαισίου,θα έπρεπε να εκμεταλλευθεί το γεγονός και στην αντικατάσταση της παρ.1 άρθρου 2 που προτείνει , να συμπεριλάβει ρυθμίσεις για τους πολίτες,που να τους απαλλάσσουν από τα δυσβάσταχτα δικαστικά έξοδα, ώστε να μπορούν να υλοποιούν αδαπάνως την υποχρέωση προστασίας των δασών και δασικών εκτάσεων, αφού πολλές φορές, είναι αναγκασμένοι να προσφεύγουν στα αρμόδια διοικητικά δικαστήρια , προκειμένου να ακυρώσουν παράνομες πράξεις της διοίκησης , που συνεπάγονται καταστροφές σε δάση και δασικές εκτάσεις.
Χρειάζεται αναμόρφωση το άρθρο, αφού πρώτα συνεκτιμηθεί και η γνώμη του αρμοδιότερου όλων περί των δασών, ομότιμου καθηγητή του Α.Π.Θ. κου Σπύρου Ντάφη. Ο αποκαλούμενος από τον κο Ευάγγελο Βενιζέλο και ως (…) πρύτανης των Ελλήνων δασολόγων (…), στο από 2 –10 – 2000 Ειδικό σημείωμά του επ΄ αφορμή της τότε επιχειρούμενης αναθεώρησης του άρθρου 24 του Συντάγματος, αναλύει πλήρως τις έννοιες του δάσους και των δασικών εκτάσεων.
Σε αυτό κάνει λόγο μεταξύ των άλλων για τις ΄΄ εν γένει δασικές εκτάσεις ΄΄ και παράλληλα πρωτοθέτει, την απαίτηση για την κατηγοριοποίηση των δασικών επιφανειών, καταλήγοντας στο ότι (…) Οι υπόλοιπες δασικές εκτάσεις ( ομαδολοχμοπαγείς θαμνώνες ή Garrigue, οι φρυγανότοποι και οι χορτολιβαδικές εκτάσεις ) πρέπει να τύχουν μιας πολύ χαλαρότερης προστασίας κυρίως μέσω του χωροταξικού σχεδιασμού διότι και αυτά αποτελούν στοιχεία του μεσογειακού τοπίου. Ιδιαίτερα τα φρύγανα είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι του αιγαιοπελαγίτικου τοπίου (…)
Να επανέλθει η τροπολογία που έγινε με τον Ν3208/2003 στο αρθρο 1
παράγραφος Δ, που αντικατέστησε το αρθρο 3 παραγρ. 1-5, του Ν998/79,
ανεβάζοντας το ποσοστό κάλυψης του εδάφους σε 25% από 15% και η οποία ακυρώθηκε στον Νόμο Μπιρμπίλη 3818/2010 κατεβάζοντας το ποσοστό πάλι στο 15% που αφορά την κάλυψη του εδάφους της έκτασης από τις κόμες των δέντρων ή των θάμνων που χαρακτηρίζουν τις χορτολιβαδικές εκτάσεις.
Αυτό έχει μεγάλη σημασία διότι έχει δημιουργήσει μεγάλες ανισότητες
γι’ αυτούς που πρόλαβαν μέσα στα 7 χρόνια που μεσολάβησαν (2003-2010) να αποχαρακτηρίσουν ή να χαρακτηρίσουν τα κτήματά τους αλλά και να
αχρηστεύσει μικροιδιοκτησίες ιδιώς στα νησιά
Η Ελληνική Οικολογική Εταιρεία:
1. Εκφράζει τη διαφωνία της στη χρήση του όρου ‘δημόσιες γαίες’, ο οποίoς αποδίδεται σε όλα τα φυσικά οικοσυστήματα που δεν είναι δάση ή δασικές εκτάσεις (όπως ορίζονται στο παρόν σχέδιο νόμου), συγχέοντας το φυσικό χαρακτήρα τους με το ιδιοκτησιακό καθεστώς τους. Προτείνουμε την αντικατάσταση του όρου ‘δημόσιες γαίες’ με τον όρο ‘Φυσικά οικοσυστήματα’.
2. Εκφράζει τη βαθιά της ανησυχία για το πλήθος των επεμβάσεων που επιτρέπονται ή δύναται να επιτραπούν στις ‘δημόσιες γαίες’ (αλλά και στα δάση και στις δασικές εκτάσεις). Οι επεμβάσεις αυτές θέτουν σε κίνδυνο υποβάθμισης, κατακερματισμού ή απώλειας πολλά φυσικά οικοσυστήματα, με σοβαρές επιπτώσεις στα σημαντικά είδη χλωρίδας και πανίδας που υποστηρίζουν. Για παράδειγμα, οι περιοχές που χαρακτηρίζονται ως ‘δημόσιες γαίες’ με το παρόν, αποτελούν σημαντικό τμήμα των περιοχών του δικτύου Natura 2000 της Μεσογειακής ζώνης. Στο βαθμό που η χώρα δεν έχει καθορίσει τους στόχους διατήρησης, τις προτεραιότητες διατήρησης και τα μέτρα διαχείρισης για τις περιοχές του Δικτύου Natura 2000, ως όφειλε σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές δεσμεύσεις της, αλλά και δεν έχει καθορίσει Σχήμα Διαχείρισης για την πλειονότητα των προστατευομένων περιοχών της (70%), οι όποιες επεμβάσεις σε αυτές θέτουν σε ακόμα μεγαλύτερο κίνδυνο την πλούσια βιοποικιλότητά τους.
3. Θεωρεί ότι για τα φυσικά οικοσυστήματα που δεν υπάγονται σε κάποιο καθεστώς διατήρησης, και τα οποία πολλές φορές καλύπτουν παρακείμενες, των περιοχών του Δικτύου Natura 2000 εκτάσεις, οι όποιες επεμβάσεις θα πρέπει να συνοδεύονται από Περιβαλλοντικές Μελέτες βασιζόμενες σε αυστηρά κριτήρια αξιολόγησης των επιπτώσεων τους σε είδη και οικοσυστήματα.
Με εκτίμηση,
για το Δ.Σ. της Ελληνικής Οικολογικής Εταιρείας
Π. Δημητρακόπουλος
Στην παρ.4,6(β) του άρθρου 1 και στο άρθρο 8 του παρόντος Νόμου αναφέρεται «εκτάσεις που εμφανίζονται με αγροτική μορφή στις Α/φιες του 1945 ή εφόσον αυτές δεν είναι ευκρινείς του 1960 ……» θα πρέπει για λόγους ισονομίας για όλους και μη αμφισβήτησης από κανέναν ως προς την ευκρίνεια των Α/φιων να εξετάζονται σε κάθε περίπτωση οι α/φιες τόσο του 1945 όσο και του 1960 και να λαμβάνονται υπ’όψη και οι δύο (όπως σήμερα αναφέρονται στο άρθρο 12 του Ν.3208/2003).
ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΓΕΝΝΩΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΓΑΙΕΣ:
1.Οι Δημόσιες γαίες είναι εκτάσεις της δασικής νομοθεσίας ή όχι;
2.Είναι προβληματικός ο προσδιορισμός ότι αν είναι δημόσιες είναι δασικές ενώ αν είναι ιδιωτικές δεν είναι.
3.Σκεφθείτε να γίνει τελεσίδικη πράξη χαρακτηρισμού και μετά από χρόνια να κερδηθεί ως ιδιωτική μια τέτοια έκταση. Η απόφαση της επιτροπής του άρθρου 7 του ν. 2308/1995 θα καταργεί την πράξη;;
4.Αν είναι δασικές εκτάσεις γιατί δεν κηρύσσονται ως αναδασωτέες;;
5.Αν είναι δασικές γιατί τα θέματα κυριότητας πάνε στις επιτροπές του άρθρου 7 του ν. 2308/1995 (ΦEK 114 A), όπως ισχύει,και όχι στο ΣΙΔ;;;
Η παράγραφος 5 με την οποία αποσυνδέονται εντελώς από τις αντικειμενικές αξίες αλλά και τις πραγματικές αξίες ακινήτων οι δασικές εκτάσεις και οι δημόσιες γαίες, με μοναδική υποτίθεται προστασία την αδυναμία αλλαγής χρήσης, είναι τουλάχιστον εκ του πονηρού και σαν σκοπό έχει την εξευτελιστική εξαγορά ακινήτων φιλέτων. Μετά με κανένα καινούριο κουνέλι που θα βγάλει το ΥΠΕΚΑ από το καπέλο του (βλ. 4014, 4178) θα νομιμοποιήσει τις αυθαίρετες κατασκευές και αυθαίρετες αλλαγές χρήσης που θα συντελεστούν και όλοι (οι πονηροί) θα είναι χαρούμενοι.
Εδώ μας χρειάζεται πραγματικά τρόϊκα.
Ντροπή σας κύριοι.
Σταματήστε τους μιζαδόρους Δασάρχες και καταργήστε τον κατάπτυστο Ν.998/79. Δικαίωμα πράξης χαρακτηρισμού η μή,να έχει μόνο μία επιτροπή,εκτός δασαρχείου,με δικαστικό,με εξωτερικό δασολόγο μελετητή και με συνεργάτη του Κτηματολογίου.Με Α/Φ του 1945 και 1960,να αποδεικνύεται και αυτόματα να χαρακτηρίζεται μία έκταση ως δασική ή μή.
Εκτάσεις έχουν κηρυχθέι αναδασωτέες,παρά τα απαιτούμενα έγγραφα που προσκομίστηκαν βάσει φωτοερμηνειών διότι έτσι έκρινε ο Άρχων Δασάρχης»με το μαγαζί του».
Ο πολίτης πλέον ανυπεράσπηστος καταδιώκεται με μηνύσεις στα δικαστήρια και εξοντώνεται ηθικά και οικονομικά,διότι δέν κάνατε τη νομοθεσία για την προστασία του δάσους και των Πολιτών,αλλά για να ισχυροποιήσεται το διεφθαρμένο σύστημα των Δασαρχείων που τρομοκρατούν και καταληστέυουν πολίτες που προσπαθούν να καλλιεργήσουν ένα στρέμμα γής.Οι καταγγελίες χιλιάδες και μην κάνετε ότι δεν τις ακούτε,διότι πλέον δεν θα έχουμε Δασαρχεία αλλά Φασισταρχεία!!!
Υπάρχει ανταλλάξιμη δημόσια περιουσία του Υπουργείου Οικονομικών που καλλιεργείται απο πολίτες,χωρίς τίτλους ιδιοκτησίας,αλλά με συμβόλαια και κτίσματα μέ ή΄χωρίς άδεια οικοδομής,τα οποία πρέπει να αποδοθούν με τίμημα στους ενδιαφερόμενους.
Παρ.4
Η παράγραφος 3 του νέου άρθρου 3 ν. 998/1979, σχετικά με τις «λωρίδες που καλύπτονται με δασική βλάστηση», πρέπει να αφαιρεθεί, αφού οι εκτάσεις αυτές περιλαμβάνονται στον ορισμό του δάσους και της δασικής έκτασης.
Οι γαίες των παρ. 5α και 5β δεν πρέπει να φέρουν τον ιδιοκτησιακό προσδιορισμό «δημόσιες» αφού κάποιες από αυτές είναι ιδιωτικές (παρ.6ζ). Ορθότερο θα ήταν οι εκτάσεις αυτές να προσδιορίζονται ως «φυσικές γαίες», αφού αποτελούν φυσικά οικοσυστήματα.
Στο δεύτερο εδάφιο της παρ. 5γ, για τις «δημόσιες γαίες», προβλέπεται διαδικασία αναγνώρισης της κυριότητας ή άλλων εμπράγματων δικαιωμάτων επί των εκτάσεων αυτών. Κάτι ανάλογο όμως δεν προβλέπεται για τις υπόλοιπες κατηγορίες εκτάσεων δασικού χαρακτήρα, αφού με την παρ.6 άρθρου 19 του νέου νόμου παύει να λειτουργεί το Συμβούλιο Ιδιοκτησίας Δασών. Προτείνω να μεταφερθεί ολόκληρο το εδάφιο αυτό στην παράγραφο 3 του άρθρου, που αναφέρεται σε όλες τις εκτάσεις που διέπονται από τις προστατευτικές διατάξεις του νόμου.
H παρ.2 πρέπει να διατυπωθεί σαφέστερα ως εξής:
Η παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 998/1979 αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Οι εκτάσεις των παραγράφων 1 έως 5 του άρθρου 3 του παρόντος νόμου, που διέπονται από τις προστατευτικές διατάξεις αυτού, συνιστούν εθνικό κεφάλαιο που η προστασία του αποτελεί υποχρέωση των κρατικών οργάνων κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους, και συγχρόνως υποχρέωση και δικαίωμα των πολιτών».
Καταρχήν θα πρέπει να τονισθεί ότι είναι απαράδεκτο να δίνεται ελάχιστο χρόνο διαβούλευσης για ένα τόσο σοβαρό ζήτημα που αφορά στην προστασία των δασών και μάλιστα όταν υπεισέρχονατι νέες έννοιες για τον περίφημο ορισμό του δάσους! Είναι γεγονός ότι η προσθήκε στο Σύνταγμα του ορισμού του δάσους και της δασικής έκτασης, που δέχτηκε προηγούμενα το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο (ΑΕΔ), δημιούργησε ορισμένες διχογνωμίες, σχετικά με το εάν η νέα διατύπωση είναι καλύτερη ή χειρότερη από την παλαιά. Ωστόσο, η ανάλυση του ορισμού, είναι μια σύνθετη διαδικασία που απαιτεί γνώσεις νομικές, δασολογικές, οικολογικές αλλά και πολιτικές. Όμως μια τέτοια εργασία είναι πολύ χρήσιμη, ιδιαίτερα σήμερα που «κάποιοι» εισηγήθηκαν ένα νομοσχέδιο που σαφώς ενέχει μια μεθοδευμένη επίθεση κατά της Ελληνικής φύσης. Η αναφορά του οικοσυστήματος, ως μιας νέας έννοιας που υπεισήλθε στο Σύνταγμα, ήταν μια πολύ θετική εξέλιξη, αφού εμφανίζεται σε νομικό κείμενο κάτι που η Δασολογική Επιστήμη είχε υιοθετήσει πολλές δεκάδες χρόνια προηγούμενα. Το οικοσύστημα είναι μια έννοια που περιλαμβάνει τον Οικότοπο, τον Βιότοπο και τις Σχέσεις μεταξύ τους και μεταξύ των στοιχείων τους. Ο οικότοπος, πολύ απλά, είναι ο χώρος πάνω στον οποίο αναπτύσσονται τα φυτά και ζουν τα ζώα. Είναι το έδαφος το νερό και το κλίμα, δηλαδή οι παράγοντες που επηρεάζουν τις συνθήκες διαβίωσης της χλωρίδας και της πανίδας. Ο βιότοπος, ή βιοκοινότητα, είναι η βιομάζα που αναπτύσσεται πάνω στον οικότοπο, ο οποίος αποτελεί και την αναπαραγωγική βάση. Ο βιότοπος αποτελείται από την φυτοκοινότητα και την ζωοκοινότητα. Ανάμεσα στα στοιχεία της ζωοκοινότητας, αλλά και της φυτοκοινότητας, αναπτύσσονται ορισμένες σχέσεις, άλλοτε συναγωνιστικές και άλλοτε ανταγωνιστικές. Επίσης σχέσεις αναπτύσσονται και μεταξύ φυτοκοινότητας και ζωοκοινότητας, μεταξύ οικοτόπου και βιοτόπου, αλλά και μεταξύ επί μέρους στοιχείων τους.
Η έννοια του δασικού οικοσυστήματος, έχει άλλη σημασία εάν την εξετάζουμε από οικολογική σκοπιά, άλλη εάν την εξετάζουμε από άποψη δασοκομική και άλλη εάν την εξετάζουμε από θέση προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.
Από άποψη οικολογική, κάθε χώρος, που συγκεντρώνει ορισμένα ελάχιστα, από τα απαιτούμενα για τον ορισμό του ως οικοσυστήματος (έχει δηλαδή έδαφος, ή φυτά, ή ζώα), θα πρέπει να ορίζεται ως τέτοιος, με μόνο ζητούμενο τον καθορισμό των ορίων του. Με βάση αυτήν την προσέγγιση, κάθε χώρος που περιλαμβάνει φυτά οποιασδήποτε διάπλασης, ύψους, η πυκνότητας, θα πρέπει να χαρακτηρίζεται σαν δάσος.
Από άποψη δασοκομική, «Για δάσος μιλάμε μόνο τότε, όταν τα δένδρα και οι θάμνοι συζούν πάνω σε μια μεγάλη επιφάνεια, σε στενή κοινωνική σχέση μεταξύ τους και σε τόση απόσταση, ώστε με την συγκόμωσή τους να δημιουργούν ένα ξεχωριστό περιβάλλον – το δασογενές περιβάλλον – και όταν μαζί με άλλα είδη από το φυτικό και ζωϊκό βασίλειο δημιουργούν μια ξεχωριστή βιοκοινότητα την οποία ονομάζουμε δασοβιοκοινότητα και αν λάβουμε υπ όψη μας και τον βιότοπο, την ονομάζουμε δασική βιογεωκοινότητα, ή δασικό οικοσύστημα (Σπ. Ντάφης)».
Ο δασοκομικός ορισμός του δάσους, εξυπηρετεί μόνο την διαχείρισή του, επιζητώντας μεγάλες εκτατικά μονάδες, για να μπορεί να αποδίδει και οικονομικά αποτελέσματα.
Από άποψη προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος, ως δασικό οικοσύστημα μπορούμε να χαρακτηρίσουμε κάθε χώρο, ο οποίος έχει στοιχεία φυσικού οικοσυστήματος και χρειάζεται προστασία και ειδική διαχείριση, λόγω της θέσης του, της σύνθεσης των στοιχείων του, της σπουδαιότητάς του στην διατήρηση της φυσικής ισορροπίας. Μέχρι σήμερα, πρακτικά ισχύει η τελευταία εκδοχή του φυσικού – δασικού οικοσυστήματος, με αρκετά θετικά αποτελέσματα.
Ο αναλυθείς ορισμός του δάσους, είναι μισός εάν δεν συναρτηθεί από την παράγραφο 3 του άρθρου 117 του Συντάγματος, που αναφέρει ότι » Δημόσια ή ιδιωτικά δάση και δασικές εκτάσεις που καταστράφηκαν ή καταστρέφονται από πυρκαγιά ή που με άλλο τρόπο αποψιλώθηκαν ή αποψιλώνονται δεν αποβάλλουν για το λόγο αυτό το χαρακτήρα που είχαν πριν καταστραφούν, κηρύσσονται υποχρεωτικά αναδασωτέες και αποκλείεται να διατεθούν για άλλο προορισμό.
Με το άρθρο 117 παρ. 3, στην έννοια του δάσους προστίθενται και όλες οι εκτάσεις περί των οποίων προνοεί το άρθρο αυτό. Επιπρόσθετα προστίθενται και οι εκτάσεις που πριν την ψήφιση του Συντάγματος του 1975 ήταν δάση ή δασικές, δηλαδή και όλες οι χορτολιβαδικές εκτάσεις, οι οποίες στην συντριπτική τους πλειοψηφία είναι έντονα υποβαθμισμένα, ή δυνάμει δάση.
Επομένως στην έννοια του δάσους, περιλαμβάνονται υποχρεωτικά και με Συνταγματική επιταγή, όσα δάση καταστράφηκαν ή καταστρέφονται από πυρκαγιά ή που με άλλο τρόπο αποψιλώθηκαν ή αποψιλώνονται. Το όριο προς το παρελθόν είναι χωρίς χρονικό προσδιορισμό, αρκεί κάποιος να μπορεί να αποδείξει την παρουσία δάσους στο δεδομένο χώρο.
Ως εκ τούτου, ο ορισμός του δάσους, που συνέταξε το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο και δέχτηκε και περιέλαβε το Σύνταγμα, είναι μια βαθιά θετική καινοτομία, που πρέπει να υποστηριχθεί από το νέο νομοθετικό πλαίσιο που θα ψηφιστεί. Το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο δεν έχει καμιά σχέση με αυτή την προσδοκία. Αντίθετα αποτελεί κακογραμμένο σενάριο καταστροφής του δάσους.
Επιπλέον, απαραίτητο στοιχείο θεμελίωσης του δασικού οικοσυστήματος είναι η οργανική ενότητα της χλωρίδας και η εκπλήρωση μίας εκ των λειτουργιών (βλ. και σχετική νομολογία ΣτΕ, Μακρής 1999). Κατ’ αυτήν την έννοια μπορεί να θεωρηθούν ως δασικές εκτάσεις φρυγανώδεις, π.χ. εκτάσεις κοντά στην παραλιακή ζώνη, εφόσον εξυπηρετούν τη διατήρηση του κύκλου του άνθρακα και του νερού, την παραγωγή οξυγόνου, την παροχή ενδιαιτήματος στην άγρια πανίδα κ.λπ. Απεναντίας, αντίστοιχες εκτάσεις στην πεδινή ζώνη, λοφώδεις, ενταγμένες σε ευρύτερες αγροτικές ή κτηνοτροφικές περιοχές θα μπορούσε να χαρακτηριστούν ως χορτολιβαδικές.
Συμπερασματικά, προτείνεται η επαναφορά του άρθρου 3 του ν. 998/79 και οι όποιες τεχνικές λεπτομέρειες προκύπτουν για τις ανάγκες της σύνταξης των δασικών χαρτών, αυτές να δοθούν με τη μορφή οδηγιών ή εγκυκλίων από το Υπουργείο Γεωργίας, αφήνοντας ένα περιθώριο στους δασικούς υπαλλήλους να κρίνουν κατά την αυτοψία την ανάγκη χαρακτηρισμού μιας έκτασης ως δάσους ή δασικής.
Ως προς την επίλυση ορισμένων θεμάτων σχετικά με το ιδιοκτησιακό, πρέπει να ολοκληρωθεί η χαρτογράφηση των δασών στα πλαίσια του Δασολογίου, στο οποίο κάθε έκταση, πέρα από τον ποιοτικό της χαρακτηρισμό κατά τις κατηγορίες των έξι παραγράφων του άρθρου 3 του ν. 998/79, θα φέρει και ποσοτικά στοιχεία (συγκόμωση, έκταση, πλάτος, ύψος βλάστησης, καθώς και άλλα, όπως π.χ. κλίση εδάφους).
Επίσης, κάθε δασική έκταση θα φέρει και τον ποιοτικό χαρακτηρισμό του άρθρου 4 (κατηγορίες δασών και δασικών εκτάσεων, δηλαδή προστατευτικά, παραγωγικά, αναψυχής κ.λπ.). Με την ολοκλήρωση και δημοσιοποίηση της εργασίας αυτής θα είναι δυνατή η εξέταση, επί πραγματικών δεδομένων, του αποχαρακτηρισμού ορισμένων εκτάσεων.
Πρέπει τέλος να τονιστεί από την αρχή ότι είναι άλλο πράγμα τι ορίζεται επιστημονικά ως δάσος και άλλο τι θεωρεί ως δάσος η Πολιτεία για να διασφαλίσει την προστασία του περιβάλλοντος. Οι περιοχές που προστατεύονται μαζί με τα δάση ονομάζονται δασικές εκτάσεις ή δασική γη ή δασικό έδαφος. Τα κριτήρια που θέτει η Πολιτεία για την υπαγωγή εκτάσεων των φυσικών χερσαίων οικοσυστημάτων σε καθεστώς (δασικής) προστασίας ποικίλλουν ανάλογα με τα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες της χώρας.
Έτσι, στις σκανδιναβικές χώρες, όπου η δασοκάλυψη είναι εκτεταμένη και οι περιοχές του βορρά αραιοκατοικημένες, οι ορισμοί του δάσους εμπεριέχουν την έννοια της παραγωγής (κυβικά μέτρα ξυλείας στο εκτάριο), ενώ δεν αποκλείεται και η αλλαγή της χρήσης του εδάφους. Θα πρέπει όμως να ισχύει το ίδιο στις μεσογειακές χώρες, όπου το ξηροθερμικό περιβάλλον, οι πυρκαγιές και η πίεση της βόσκησης έχουν προκαλέσει σε πολλά δάση έντονη υποβάθμιση έως κατάρρευση. Πόσο μάλλον όταν η χώρα μας είναι κατεξοχήν ορεινή και το ιδιοκτησιακό εκκρεμεί από καταβολής νέο-ελληνικού κράτους.
Αγαπητοί συντάκτες
το κατασκεύασμα αυτό δεν διαβάζεται. Καταργείστε όλον τον Ν.998/79 και όλον τον Ν.2308/03 και φτιάξτε έναν καινούργιο νόμο με ότι παραμένει από τους νόμους αυτούς εμπλουτισμένο με τις νέες προσθήκες.
Δοκιμάστε να συντάξετε τον χαρακτηρισμό μιάς έκτασης για να καταλάβετε τι εννοώ:
«χαρακτηρίζεται ως έκταση της παρ. 2 του άρθρου 3 του Ν.998/79 όπως τροποιήθηκε με το εδάφιο 1β της παρ. 4 του άρθρου 1 του νέου νόμου»
Ορισμοί δάσους και δασικής έκτασης (παρ. 4):
Η διάκριση μεταξύ δάσους και δασικής έκτασης επαφίεται σε ένα επισφαλές ποσοστό δασοκάλυψης 10% (δασικές εκτάσεις είναι όσες έχουν δασοκάλυψη από 15-25%). Έχοντας υπόψιν τον εμπειρικό (κατ’ εκτίμηση του αρμόδιου δασικού οργάνου) τρόπο εκτίμησης της δασοκάλυψης στις Πράξεις Χαρακτηρισμού, ο χαρακτηρισμός μιας έκτασης ως δασικής αφορά πρακτικά σε ελάχιστες εκτάσεις.
«ΔΑΣΟΓΕΝΕΣ» περιβάλλον (απαραίτητος όρος για τον χαρακτηρισμό μιας έκτασης ως δάσους) δημιουργείται από δασικά ΔΕΝΤΡΑ, ή από δασική -εν γένει- βλάστηση δυνάμενη υπό φυσικές συνθήκες και υπό τη συνήθη άσκηση δραστηριοτήτων στην εν λόγω περιοχή (π.χ. βόσκηση) να φθάσει στον όροφο των δέντρων. Δασογενές περιβάλλον δεν δύναται να δημιουργηθεί από π.χ. κουμαριές και ρείκια. Έχοντας υπόψιν τον Καν. 2152/2003 (δεν είναι πλέον σε ισχύ), οι ορισμοί του δάσους και δασικής έκτασης θα πρέπει να περιλαμβάνουν συνδυαστικά (και όχι αποκλειστικά) κριτήρια δασοκάλυψης, ύψους βλάστησης και ελάχιστης έκτασης (αναγκαίας επιφάνειας του εδάφους), για την ικανοποίηση των απαιτήσεων της «δασοβιοκοινότητας» και του «δασογενούς» περιβάλλοντος. Ενδεικτικά, τα κριτήρια αυτά θα μπορούσαν να είναι:
ΔΑΣΟΣ: Ελάχιστη έκταση 3 στρ., ελάχιστο ύψος βλάστησης: 2-5 μ. αναλόγως του δασικού είδους, ελάχιστο ποσοστό δασοκάλυψης: 10% και ελάχιστο πλάτος δασολωρίδας: 20 μ.
ΔΑΣΙΚΗ ΕΚΤΑΣΗ: Όλες οι υπόλοιπες εκτάσεις όπου δεν πληρούται έστω ένα από τα παραπάνω κριτήρια. Σε περίπτωση κάλυψης της έκτασης με δέντρα, αρκεί δασοκάλυψη 5% (αραιά ή πενιχρή κάλυψη)
Στην έννοια των ΔΑΣΙΚΩΝ εκτάσεων περιλαμβάνονται γυμνές εκτάσεις που περικλείονται ή βρίσκονται υπεράνω δασών ή δασικών εκτάσεων, κατά τους ανωτέρω ορισμούς.
ΧΟΡΤΟΛΙΒΑΔΙΚΕΣ ΕΚΤΑΣΕΙΣ ή ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΓΑΙΕΣ: Λοιπές εκτάσεις φυσικών οικοσυστημάτων.
Επίσης, η παρ. 6α θα πρέπει να συμπεριλάβει γεωργικά καλλιεργούμενες εκτάσεις που βρίσκονται σε αγρανάπαυση
Η παρ. 6β θα πρέπει να συμπεριλάβει εκτάσεις που φέρουν συστήματα αγροτοδασοπονίας, είτε φέρουν δασική βλάστηση, αλλά η κύρια χρήση τους είναι γεωργική, εφ’ όσον είτε στις Α/Φ έτους 1945, είτε σε εκείνες του 1960 καλλιεργούνται γεωργικά.
ΟΡΕΙΝΑ ΡΕΜΑΤΑ: Επειδή απολαμβάνουν ιδιαίτερη προστασία, σύμφωνα με τη νομολογία του ΣτΕ, θα πρέπει να περιλαμβάνονται οπωσδήποτε στις ΔΑΣΙΚΕΣ ΕΚΤΑΣΕΙΣ, εφ’ όσον δεν φέρουν δασική βλάστηση
ΠΕΔΙΝΑ ΡΕΜΑΤΑ: Λόγω της λειτουργίας τους και τη συμβολή τους στη φυσική ισορροπία, θα πρέπει να περιλαμβάνονται τουλάχιστον στο καθεστώς των ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΓΑΙΩΝ, εφ’ όσον δεν φέρουν δασική βλάστηση
ΥΓΡΟΒΙΟΤΟΠΟΙ: Εφ’όσον εντάσσονται σε κάποιο καθεστώς προστασίας, θα πρέπει να εντάσσονται στις ΔΑΣΙΚΕΣ ΕΚΤΑΣΕΙΣ.
Δρ. Δημήτρης Παλάσκας
Δασολόγος
ΣΥΣΤΑΔΑ ΟΕ
Είναι απόλυτα αποκαρδιωτικό για όποιον εξακολουθεί να πιστεύει πως σ΄αυτό το τόπο κάτι ακόμη θυμίζει Ελλάδα.
Μόνο σε ένα τόπο που τον κυβερνά η μοιρολατρεία και η αποσύνθεση μπορεί να χαράζει τη νομοθετική στρατηγική ο ακυρωτικός δικαστής. Είναι στ’ αλήθεια μια σκέτη απογοήτευση πως αυτός ο τόπος αφέθηκε σε ανθρώπους χωρίς νου και όραμα να τον κυβερνούν. Να μια άλλη τερατοποίηση του πολιτικού βίου. Ο Νομοθέτης υπακούει πειθήνια στην κρίση του δικαστή που του επιβάλλει τη πείσμονα άποψη του. Έχουμε πλήρη στρέβλωση αυτών των πολυδιαφημισμένων διακριτών ρόλων. Για σκεφθείτε λίγο. Για διαβάστε την εισηγητική έκθεση αυτού του εκτρωματικού σκευάσματος του παραψυχολογικού ενδοτισμού και της κακότητας των καρεκλοκένταυρων του ΥΠΕΚΑ. Χωρίς ντροπή για την κατηφόρα του ο τυπικός νομοθέτης ομολογεί επιζητώντας άλλοθι ότι φοβάται το ΣτΕ και ότι δεν έχει θέληση, δεν έχει επιχειρήματα, δεν έχει το σθένος να χαράξει δρόμο για το αύριο αυτού του τόπου. Δεν ξέρει τελικά αν αυτός νομοθετεί ή σέρνεται από τους αυτόκλητους προστάτες του περιβάλλοντος. Για μια ακόμη φορά παραδίνεται η ο ορισμός και η έννοια του δάσους, της δασικής έκτασης και του νεολογισμού της δασοβιοκοινότητας στην ανεξήγητη, ανέλεκτη, αναιτιολόγητη, ασύδοτη και αψυχολόγιτη κρίση του κάθε δασάρχη. Που το πάμε παιδιά; Αρκετά, φτάνει η ταλαιπωρία των πολιτών αυτής της χώρας από τους αυτόκλητους σωτήρες του περιβάλλοντος. Αλλού να αναζητήσετε ευθύνες. Όχι άλλα παιχνίδια στη πλάτη των φωτωχών ανθρώπων. Για διαβάστε πιο κάτω στις πράξεις χαρακτηρισμού. Όλα αναστέλλονται και ανατρέπονται μπροστά στο οργανωμένο συμφέρον της δήθεν αξιοποίησης. Το χρήμα σώζει το περιβάλλον. Ντροπη!
Αίτημα – Πρότασις
Αγοραστών θερινών βοσκότοπων, δυνάμει του με αριθ. 282 ταπίου Μαρτίου 1903 του οθωμανικού κτηματολογίου Βέροιας,ο Μεζαντούρ Πισκουλιάν -Αγκόπ Πισκουλιαν και από τους κληρονόμους του Τακβόρ Πισκουλιάν. Της υπ αριθμ 1152/1918 δημόσιας διαθήκης, του τότε Συμβολαιογράφου Θεσσαλονίκης Γεωργίου Δελληγιάννη, νομίμως δημοσιευθείσης την 11-04-1918 των αρχικών ιδιοκτητών των αγροκτημάτων Κάτω Βέρμιου Ν. Ημαθίας λιβάδι
» Τζουμαγιά » ή » Τζουμά ».
Από τις παραπάνω εκτάσεις αγόρασαν από του έτους 1946 και εντεύθεν θερινούς βοσκότοπους, διάφοροι μικρο κτηνοτρόφοι με συμβόλαια νομίμως συν ταχθέντων τα οποία, μετ εγράφησαν στο υποθηκοφυλακείο Βέροιας.
Εξαιρέθηκε της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης κατ όπιν σχετικής αδείας της υπ αριθμ.182129/15-09-1951 του Υπουργείου Γεωργίας, και δυνάμει της υπ αριθμ πρωτ. 352/12-12-1957 αποφάσεως της Επιτροπής Απαλλοτριώσεων Βέροιας ως ιδιωτική, τοιαύτη ανήκουσα στους δικαιοπάροχους έκταση συνολικού εμβαδού 4.685 στρεμμάτων, για την βόσκηση των ποιμνίων τους και 355 στρεμμάτων καλλιεργήσιμη έκταση, για καλλιέργεια ζωοτροφών και πατάτας για την επιβίωση των οικογενειών τους.
Πρόκειται για 70 οικογένειες κυρίως νομάδων σκηνιτών κτηνοτρόφων που ζούσαν μέσα σε χορτοκαλύβες ορισμένοι ακόμη και σήμερα, χωρίς ρεύμα διότι τα πιο κοντινά χωριά βρίσκονται σε απόσταση 9 χιλιομέτρων. Πουλώντας μέρος από τα ποίμνιά τους αγόρασαν τις μικρές αυτές εκτάσεις δια την θερινή εγκατάσταση τους.
Μετά μεγάλου δε κόπου και θυσιών προσαρμόσθηκαν εις το επάγγελμά τους.
Κατά το διάστημα αυτό των εβδομήντα περίπου ετών επήλθαν πολλαπλές μεταβολές εις το ιδιοκτησιακό καθεστώς των ως άνω εκτάσεων.
Διότι πολλοί εκ των αρχικών αγοραστών απεβίωσαν, άλλες εκτάσεις εδόθησαν ως προίκα, κληρονόμοι των αποβιωσάντων διένειμαν την κληρονομία ή μεταρρύθμισαν αυτές.
Μεταξύ των καθ’ όσον άλλοι εξ αυτών παρέμειναν ως κτηνοτρόφοι και άλλοι ετράπησαν εις άλλα επαγγέλματα αποζημιωθείς υπό των πρώτων.
Έτσι εδημιουργείτο μια μακροχρόνιος νομική και πραγματική κατάστασις.
Δίκαιον είναι και επιβεβλημένο από κοινωνικής και ηθικής πλευράς, όπως ληφθεί νομοθετική μέριμνα προς προστασία αυτών των μικρών γεωργοκτηνοτρόφων – εν τη ουσία ακτημόνων – προς επίλυσιν του νομίμου καθ’ όλα προβλήματός των να μπορούν να μεταβιβάσουν στα παιδιά τους και στα εγγόνια τους.
Δια τους λόγους τούτους, προτείνουμε, όπως ψηφισθεί η ακόλουθος διάταξις:
Θεωρούνται έγκυρα τα συμβόλαια δια των οποίων μεταβιβάστηκαν εκτάσεις υπό των αρχικών ιδιοκτητών ή των κληρονόμων των, των αγροκτημάτων Κάτω Βέρμιου Ν. Ημαθίας λιβάδι » Τζουμαγιά » η » Τζουμά » με συμβόλαια νομίμως συντάχθηκαν.
Όπως ισχύει για τούς αγρούς να ισχύει και για τους θερινούς βοσκότοπους βάσει τον Ν.4061 Άρθρο 22
Μη προβολή δικαιωμάτων κυριότητας από το Δημόσιο
1. Το Ελληνικό Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα
κυριότητας σε ακίνητα, που υπάγονται στο πεδίο εφαρ−
μογής του νόμου αυτού, σύμφωνα με το άρθρο 1, εφόσον
ο νομέας του ακινήτου ή ο δικαιοπάροχός του:
α) Το απέκτησε:
αα) με νόμιμο τίτλο, από επαχθή αιτία, με την προϋ−
πόθεση ότι ο τίτλος του μεταγράφηκε έως την 5.6.1993,
εκτός αν κατά τη κτήση της νομής βρισκόταν σε κακή
πίστη. Σε κακή πίστη βρισκόταν ο νομέας αν δεν συ−
ντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 1042 του Αστικού
Κώδικα. Στο χρόνο νομής προσμετράται και ο χρόνος
νομής του δικαιοπαρόχου του που διανύθηκε με τις
ίδιες προϋποθέσεις,
ββ) βάσει παραχωρητηρίου που δεν έχει μεταγραφεί,
ως προς το εμβαδόν του ακινήτου που αναγράφεται
στο παραχωρητήριο αλλά και των λοιπών στοιχείων
των ακινήτων και των δικαιούχων,
γγ) βάσει παραχωρητηρίου που εκδόθηκε από αναρ−
μόδιο διοικητικό όργανο ή βάσει πράξης δημοτικού ή
κοινοτικού συμβουλίου, μόνο ως προς το εμβαδόν του
παραχωρούμενου ακινήτου.
β) Με απόφαση της Επιτροπής Απαλλοτριώσεων, κρί−
θηκε δικαιούχος οικοπέδου ή κλήρου βάσει των διατάξε−
ων του Αγροτικού Κώδικα και δεν κηρύχθηκε έκπτωτος,
δεν εκδόθηκε όμως το σχετικό παραχωρητήριο. γ) Το νέμεται πριν την 1.1.1965 για γεωργική χρήση, η
οποία εξακολουθεί να ασκείται μέχρι σήμερα. Ο Νομός
Αττικής εξαιρείται από την εφαρμογή της περίπτωσης
αυτής.
2. Η μη προβολή δικαιωμάτων κυριότητας αφορά
μόνο τον δικαιούχο ή το νόμιμο δικαιοπάροχό του που
εμπίπτει στις περιπτώσεις της προηγούμενης παρα−
γράφου.
3. Για τη συνδρομή των προϋποθέσεων της παρα−
γράφου 1, ο ενδιαφερόμενος υποβάλλει αίτημα στην
αρμόδια Επιτροπή Θεμάτων Γης και Επίλυσης Διαφο−
ρών, στην οποία περιγράφει το κατεχόμενο ακίνητο
κατά θέση, εμβαδόν και συντεταγμένες στο ελληνικό
γεωδαιτικό σύστημα αναφοράς, με συνημμένο τοπο−
γραφικό διάγραμμα και υποβάλλει αντίγραφο του επι−
καλούμενου τίτλου κυριότητας ή της σχετικής πράξης
παραχώρησης διοικητικού οργάνου, Δήμου ή Κοινότητας
ή της απόφασης της Επιτροπής Απαλλοτριώσεων, βάσει
της οποίας κρίθηκε δικαιούχος οικοπέδου ή κλήρου. Η
Επιτροπή Θεμάτων Γης και Επίλυσης Διαφορών μπορεί
να ζητήσει από τον ενδιαφερόμενο την προσκόμιση συ−
μπληρωματικών στοιχείων, προκειμένου να διαμορφώσει
την κρίση της, σχετικά με την ταυτότητα του νομέα ή
του ακινήτου και την καλόπιστη νομή, στην περίπτωση
της απόκτησής του με νόμιμο τίτλο από επαχθή αιτία
ή της νομής του ακινήτου πριν την 1.1.1965. Η Επιτροπή
Θεμάτων Γης και Επίλυσης Διαφορών εκδίδει απόφα−
ση για τη μη προβολή δικαιωμάτων κυριότητας στιςπεριπτώσεις που ο ενδιαφερόμενος επικαλείται πράξη
παραχώρησης διοικητικού οργάνου, Δήμου ή Κοινότητας
ή απόφαση της Επιτροπής Απαλλοτριώσεων, βάσει της
οποίας κρίθηκε δικαιούχος.
4. Αν ο ενδιαφερόμενος επικαλείται νόμιμο τίτλο από
επαχθή αιτία και καλόπιστη νομή του ακινήτου ή νομή
του πριν την 1.1.1965 στην Επιτροπή Θεμάτων Γης και
Επίλυσης Διαφορών μετέχει εκπρόσωπος του Νομικού
Συμβουλίου του Κράτους, ως Πρόεδρος αυτής. Η Επι−
τροπή αποφαίνεται για τη μη προβολή δικαιωμάτων του
Δημοσίου στο κατεχόμενο ακίνητο.
5. Τα παραχωρητήρια που εκδόθηκαν στις υποπερι−
πτώσεις ββ΄ και γγ΄ της περίπτωσης α΄ της παραγράφου
1, θεωρούνται έγκυρα και ισχυρά. Για την περίπτωση
β΄ της παραγράφου 1, μετά την έκδοση της απόφασης
της Επιτροπής Θεμάτων Γης και Επίλυσης Διαφορών, ο
Περιφερειάρχης εκδίδει παραχωρητήριο, όπου αναγρά−
φονται τα στοιχεία του αρχικού δικαιούχου και προσ−
διορίζεται το παραχωρούμενο ακίνητο κατά εμβαδόν,
θέση και συντεταγμένες στο ελληνικό γεωδαιτικό σύ−
στημα αναφοράς. Δεν εκδίδεται παραχωρητήριο, αν
οι καθολικοί ή ειδικοί διάδοχοι του δικαιούχου έχουν
μεταγράψει συμβολαιογραφική πράξη ή έχουν επικυρώ−
σει ανώμαλη δικαιοπραξία που αφορά το ίδιο ακίνητο
σύμφωνα, ιδίως, με τις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου
18 του ν. 1644/ 1986, του άρθρου 16 του ν. 3147/2003, της
παρ. 9 του άρθρου 3 του ν. 3399/2005 και του άρθρου
31 του ν. 3698/ 2008. 6. Για το τμήμα του κατεχόμενου ακινήτου για το
οποίο δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παραγρά−
φου 1, ο ενδιαφερόμενος υποβάλλει αίτημα εξαγοράς
του στην Επιτροπή Θεμάτων Γης και Επίλυσης Διαφο−
ρών. Η ίδια Επιτροπή εξετάζει το αίτημα αυτό, σύμφωνα
με τα οριζόμενα στο άρθρο 23.
ΘΑΝΑΣΗΣ ΑΓΓ ΤΖΙΑΜΑΛΗΣ
ΣΩΤΗΡΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣ Τ.Κ.41500
Χαιρετίζουμε την προσπάθεια του Υπουργού ΠΕΚΑ κ.Σταύρου Καλαφάτη να θίξει το όντως «Δασικό Ζήτημα» στην Ελλάδα που έως τώρα αποτελεί χώρο κάθε είδους εκμετάλλευσης.
Δεν κάνει τη μεγάλη τομή όπως αναγνωρίζει και προτάσσει μαζί με άλλα την «κοινωνική συνοχή».
Περιμένουμε τη μεγαλύτερη δυνατή σαφήνεια του νομοσχεδίου.
Αναφέρω για παράδειγμα το άρθρο 1 παρ.6 εδάφ. ζ΄του σχεδίου του νόμου σας, που αγνοεί μάλλον τους οριοθετημένους οικισμούς προ του 1923, που σήμερα είναι πόλεις, σύμφωνα με άλλες διατάξεις (Ε 22314/29.7.1964 αποφ. Υφυπ.Δ.Ε)προ του Συντάγματος του 1975 και άλλες.
Σχετική είναι η γνωμοδότηση υπ’αριθ. 340/2011 του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, το υπ’αριθ. 25956/16.6.2006 και 22201/11.7.2012 έγγραφο του ΥΠΕΚΑ-Γεν.Δ/νση Διοίκησης-Δ/νση Νομοθ.Έργου-Τμήμα Νομικό και Επεξ.Συμβάσεων τις οποίες σας παρακαλούμε όπως λάβετε υπ’όψιν σας.
21.09.2013
Βαμβακάς Δημήτριος
Ασκέλι Πόρου Τροιζηνίας
Παρατηρήσεις επί της διάταξης ΄΄Στις ανωτέρω εκτάσεις των κατηγοριών 5α και 5β του παρόντος δεν υπάγονται τα δημόσια κτήματα΄΄:
Κατά νόμον Δημόσιο Κτήμα είναι κάθε κτήµα που ανήκει κατά πλήρες δικαίωµα κυριότητος στο ∆ηµόσιο, είτε µε τη µορφή της δηµόσιας κτήσης είτε με τη μορφή της ιδιωτικής κτήσης και όχι όποιο δημόσιο κτήμα έχει καταγραφεί από το Υπουργείο Οικονομικών ως ΒΚ. Η ιδιωτική κτήση του δημοσίου, ανάλογα με τη μορφή και τον προορισμό της,διαχειρίζεται είτε από το Υπουργείο Οικονομικών είτε από άλλα Υπουργεία, όπως το ΥΠΕΚΑ, όσον αφορά τη διαχείριση, προστασία και διοίκηση των δασών, των δασικών εκτάσεων, των χορτολιβαδικών εκτάσεων. (αρθρο 1 παρ, 5, Ν. 1539/38)
Με την διατύπωση του σχεδίου νόμου δεν θα υπάρχουν δημόσιες γαίες των παρ. 5α και 5β σε όλη την έκταση των νήσων Ρόδου, Κω, Λέρου, Μεγίστης, που είναι καταγεγραμμένες εξ ολοκλήρου ως ΒΚ από την Κτηματική Υπηρεσία Δωδ/σου, καθώς και σε μεγάλο τμήμα των υπολοίπων νησιών της Δωδ/σου αλλά και της υπόλοιπης χώρας.
Η διατύπωση θα έπρεπε να είναι:΄΄Καταγεγραμμένα από το Υπουργείο Οικονομικών Δημόσια Κτήματα των παρ. 5α και 5β του παρόντος παραδίδονται με πρωτόκολλο παράδοσης- παραλαβής στις αρμόδιες κατά τόπο περιφερειακές Δ/νσεις Δασών, από τις οποίες καταγράφονται στα οικεία βιβλία ιδιοκτησίας ενώ παράλληλα διαγράφονται από τα βιβλία καταγραφής των Κτηματικών Υπηρεσιών.΄΄
-(Παρ.4 <<…3.)Δεν απαιτείται εξειδίκευση σχετικά με τις λωρίδες με την παρ.3 αφού προκύπτει ευθέως από τον ορισμό του Δάσους και της Δασικής έκτασης αρκεί να διευκρινιστεί η "αναγκαία επιφάνεια του εδάφους". Ο όρος "..υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος άρθρου" δεν είναι σαφής ή "υπάγονται στις δ/ξεις των παρ. 1α και 1β του παρόντος άρθρου" ή "υπάγονται στις δ/ξεις της Δασικής Νομοθεσίας" πρέπει να γραφτεί.
– (Παρ.4 <<…4 α,β & γ) Τα άλση και πάρκα (που θεωρούνται Δημόσια σύμφωνα με την παρ.3)πως θα προστατεύονται ιδιοκτησιακά από την Δασική Υπηρεσία αφού δεν θα διαθέτει τα απαραίτητα στοιχεία γιά την τεκμηρίωση της κυριότητας;
– (Παρ.4 <<…5β) Ο όρος "και δεν είναι δυνατή η γεωργική καλλιέργεια" δεν είναι ορθός ή θα πρέπει να εξαληφθεί ή να αλλάξει σε "και όπως υφίστανται δεν επιδέχονται καλλιέργεια"
– (Παρ.4 <<…6α)Οι ετάσεις με αγροτική μορφή (αγροί καλλιεργούμενοι ή σε αγρανάπαυση)
Νομίζω ότι οι περισσότερες χρήσεις είναι επιτρεπτές, για ποιο λόγο προβληματίζεστε. Εφόσον είναι μονίμως κατακλυζόμενες από νερό δεν είναι δυνατή η καλλιέργεια για τον λόγο ότι δεν είναι προσβάσιμα ούτε μηχανήματα ούτε για τον καλλιεργητή
Ιδιαίτερα προβληματική στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο, μεταξύ άλλων, είναι η προσθήκη μιας ακόμη κατηγορίας, της κατηγορίας των «Δημοσίων γαιών» (που περιλαμβάνει ουσιαστικά ότι δεν είναι ψηλό δάσος).
Άρθρο 1, Γενικές Διατάξεις
5. α) Δημόσιες γαίες είναι οι εκτάσεις στις οποίες συγκροτούνται φυσικά οικοσυστήματα αποτελούμενα από φρυγανική, ποώδη ή άλλη αυτοφυή βλάστηση ή από δασική μεν βλάστηση αλλά με βαθμό εδαφοκάλυψης των δασικών ειδών σε ποσοστό μικρότερο του δεκαπέντε τοις εκατό (15%).
β) Στην κατηγορία των δημοσίων γαιών υπάγονται και οι βραχώδεις ή πετρώδεις εκτάσεις των πεδινών, λοφωδών και ανωμάλων εδαφών, οι βαλτώδεις εκτάσεις, τα ορεινά ρέματα που δεν φέρουν δασική βλάστηση, καθώς και οι μονίμως κατακλυζόμενες από γλυκά ή υφάλμυρα ύδατα, στις οποίες αναπτύσσεται ποώδης ή ξυλώδης βλάστηση που δεν προσδίδει δασική μορφή και δεν είναι δυνατή η γεωργική καλλιέργεια.
Κατά τη γνώμη μου, το πρόβλημα δεν είναι η προσθήκη αυτής της κατηγορίας (που επιστημονικά μπορεί να είναι σωστή, αν και όχι με το ασαφές όνομα «Δημόσιες Γαίες»), αλλά το γεγονός ότι αυτή η κατηγορία δεν καλύπτεται από τη δασική νομοθεσία καθώς στις «δημόσιες γαίες» επιτρέπονται ουσιαστικά τα πάντα και κυρίως «επενδύσεις».
Με αυτόν τον τρόπο πολλά φυσικά οικοσυστήματα, με μεγάλο αριθμό ειδών, και μάλιστα ενδημικών, κινδυνεύουν με υποβάθμιση και απώλεια της βιοποικιλότητάς τους. Αυτό αφορά τόσο στις περιοχές Natura, όπου ακόμη δεν έχουν οριστεί στόχοι προστασίας και μέτρα διαχείρισης, αλλά και περιοχές εκτός του Δικτύου Natura.
Επομένως, πρέπει,
(1) να αλλάξει ο ασαφής όρος «Δημόσιες Γαίες» σε «Φυσικές διαπλάσεις» ή «Φυσικά Οικοσυστήματα», και
(2) να υπάγεται και αυτή η κατηγορία σε συγκεκριμένο καθεστώς προστασίας (προφανώς όχι αναδάσωσης), αφού έχει προηγηθεί, κατά περίπτωση, συγκεκριμένη και με σαφή κριτήρια, αξιολόγησή τους.
Μέχρι τώρα η δασική νομοθεσία κάλυπτε, εν μέρει, την ανεπάρκεια συγκροτημένης και συνολικής νομοθεσίας περιβαλλοντικής προστασίας. Με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, υπό την επίφαση του νοικοκυρέματος και της ανάπτυξης, τα πράγματα γίνονται ακόμη πιο δύσκολα. Προσωπικά, δεν είμαι αισιόδοξος γιατί προφανώς τα συμφέροντα είναι μεγάλα και οι ιδεοληψίες που τα συνοδεύουν είναι ισχυρές.
Με τιμή
Σίνος Γκιώκας
Επίκουρος Καθηγητής Βιοποικιλότητας & Εξέλιξης Χερσόβιων Ζώων
Τμήμα Βιολογίας, Πανεπιστήμιο Πατρών
Ως προς την παρ.5β και πιο συγκεκριμένα για τις βαλτώδεις εκτάσεις και τις μονίμως κατακλυζόμενες από γλυκά ή υφάλμυρα ύδατα στις οποίες αναπτύσσεται ποώδης ή ξυλώδης βλάστηση που δεν προσδίδει δασική μορφή και δεν είναι δυνατή η γεωργική καλλιέργεια
καθώς και την παρακάτω αναφορά ότι:
Στις ανωτέρω εκτάσεις των κατηγοριών 5α και 5β του παρόντος δεν υπάγονται τα δημόσια κτήματα,
προκύπτουν τα εξής ερωτήματα-παρατηρήσεις:
1. Με ποια κριτήρια θα τεκμηριώνεται ότι δεν είναι δυνατή η γεωργική καλλιέργεια?
2. Με τον όρο δημόσια κτήματα αναφέρονται αυτά που διαχειρίζονται από τις Υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών?
3. Η εξαίρεση αφορά μόνο τα καταγεγραμμένα δημόσια κτήματα η και τα εκ της φύσεως τους δημόσια κτήματα?
4. Έχει προηγηθεί αλληλογραφία με τις νομικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών?
5. Εφόσον δεν είναι δασικού χαρακτήρα εκτάσεις και δεν υπάρχει προηγούμενο διαχείρισης αυτών των εκτάσεων από τη Δασική Υπηρεσία και η αντίστοιχη εμπειρία ποιός ο σκοπός και τα πλεονεκτήματα για το Δημόσιο από τη συγκεκριμένη αλλαγή Υπηρεσίας διαχείρισης.
-Γιατί τα πεδινά ρέματα που δεν φερουν δασική βλάστηση, δεν κατατάσσονται στο 5β όπως γίνεται με τα ορεινά ρέματα που δεν φερουν δασική βλάστηση;
-Γιατί η παρ. 6β αναφερεται μόνο στην παρ. 5α και όχι και στην 6β;
-Στο 5β η φράση «και δεν ειναι δυνατή η γεωργική καλλιέργεια» ειναι ακατανόητη. Εαν δηλαδή, φέρει δασική βλάστηση και ταυτόχρονα «ειναι δυνατή η γεωργική καλλιέργεια» τι θα ειναι η έκταση αυτή;
ε) Αμμώδεις εκτάσεις που δεν καταλαμβάνονται από δασική βλάστηση, δεν αποτελούν διάκενο ή ασκεπές τμήμα δασικών αμμοθινικών οικοσυσμάτων και δεν υπάγονται στην κατηγορία των δημοσίων γαιών.
4 α) Στις διατάξεις του παρόντος νόμου υπάγονται και τα εντός των πόλεων και των οικιστικών περιοχών πάρκα και άλση, οι εντός και εκτός πόλεων ή οικισμών δενδροστοιχίες, το περιαστικό πράσινο και οι δασωτέες ή αναδασωτέες εκτάσεις.