ΕΝΟΤΗΤΑ Γ’ ΕΞΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ (άρθρα 34-94)

 

 

ΜΕΡΟΣ Α’

ΑΣΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑ

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄

ΑΣΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ – ΤΟΜΕΑΚΕΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ

 

Άρθρο 34

Ορισμοί

Για τις ανάγκες του παρόντος, χρησιμοποιούνται οι ακόλουθοι ορισμοί:

α) «Αστική πολιτική»: το σύνολο των στρατηγικών και επιχειρησιακών κατευθύνσεων, ρυθμίσεων, δράσεων και μέτρων που συντελούν στη βιώσιμη, αναπτυξιακή, ομαλή συνύπαρξη και συνεργασία όλων των στοιχείων που διαμορφώνουν και συνθέτουν έναν αστικό χώρο, ιδίως χρήσεων, λειτουργιών, κτιρίων, υποδομών και ανθρωπίνου κεφαλαίου, με στόχο την επίλυση προβλημάτων υποβάθμισης του κτιριακού αποθέματος, των δημόσιων χώρων και υποδομών, της τάσης απομάκρυνσης κατοίκων, της μείωσης της οικονομικής δραστηριότητας, της χαμηλής αισθητικής ποιότητας, της κατασκευαστικής αρτιότητας και ενεργειακής απόδοσης του κτιριακού αποθέματος και γενικότερα, της υποβάθμισης του ανθρωπογενούς, κοινωνικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος. Μέρος της αστικής πολιτικής αποτελούν επιμέρους τομεακές εθνικές στρατηγικές και σχέδια δράσης του παρόντος, καθώς και η Εθνική Στρατηγική για το Περπάτημα του άρθρου 78 του ν. 4986/2022 (Α’ 204).

β) «Αστική Ανθεκτικότητα»: η ικανότητα μιας πόλης μέσω των παραγόντων που τη συνθέτουν, ιδίως κατοίκων, κοινοτήτων, θεσμών, επιχειρήσεων και δομών, να επιβιώνουν, να προσαρμόζονται και να εξελίσσονται ανεξάρτητα από τις χρόνιες πιέσεις και τις καταστάσεις έκτακτης ανάγκης που αντιμετωπίζουν, λειτουργώντας ως ενιαίο σύστημα.

γ) «Σχέδια Αστικής Ανθεκτικότητας»: τα στρατηγικά σχέδια με τα οποία α) γίνεται η διάγνωση του βαθμού ανθεκτικότητας μιας πόλης, β) περιγράφονται οι προτεραιότητες πολιτικής και οι διατομεακές συνεργασίες για την ενίσχυση της αστικής ανθεκτικότητας, γ) καθορίζεται ένα συνεκτικό και ρεαλιστικό σχέδιο χωρικών παρεμβάσεων, δράσεων και συνεργασιών για την πόλη, με στόχο την αντιμετώπιση προκλήσεων στα υπάρχοντα προβλήματα, καθώς και των προβλημάτων που ενδέχεται να προκύψουν στο μέλλον, όπως η αντιμετώπιση της κλιματικής απορρύθμισης, οι προβληματικές υποδομές, το γερασμένο κτιριακό απόθεμα, η μικροκλιματική υποβάθμιση, η ενεργειακή ανεπάρκεια, η προβληματική κοινωνική συνοχή, και δ) περιγράφεται το πρόγραμμα και χρονοδιάγραμμα υλοποίησης και αναπροσαρμογής.

 

Άρθρο 35

Έγκριση Αστικής Πολιτικής

Η Αστική Πολιτική είναι πενταετής και εγκρίνεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Εσωτερικών που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, κατόπιν δημόσιας διαβούλευσης στον διαδικτυακό τόπο «gov.gr» για τριάντα (30) τουλάχιστον ημέρες.

 

Άρθρο 36

Ελάχιστο περιεχόμενο τομεακών εθνικών στρατηγικών και σχεδίων δράσης για θέματα αστικής διαχείρισης

Οι τομεακές εθνικές στρατηγικές και τα σχέδια δράσης για θέματα αστικής διαχείρισης περιλαμβάνουν τουλάχιστον: α) ανάλυση σκοπού, στόχων και κατευθυντήριων αρχών της στρατηγικής, β) προσδιορισμό των θεματικών πεδίων και τομέων προτεραιότητας που χρήζουν μέτρων προσαρμογής, γ) άξονες, μέτρα, χρονοδιάγραμμα, δείκτες παρακολούθησης, ορισμό επισπεύδοντος φορέα, συγκεκριμενοποίηση τυχόν άλλων συναρμόδιων φορέων, δ) προκαταρκτική εκτίμηση του κόστους προσαρμογής, ε) ενσωμάτωση πολιτικών προσαρμογής σε ευρύτερες πολιτικές, στ) διεθνή διάσταση της πολιτικής προσαρμογής, και ζ) προτάσεις για δράσεις ευαισθητοποίησης, εκπαίδευσης και έρευνας.

 

Άρθρο 37

Εθνική Στρατηγική Αστικής Ανθεκτικότητας

  1. Η Εθνική Στρατηγική Αστικής Ανθεκτικότητας (Ε.Σ.Α.Α.) είναι πενταετής και εγκρίνεται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, κατόπιν δημόσιας διαβούλευσης στον διαδικτυακό τόπο «gov.gr» για δεκαπέντε (15) τουλάχιστον ημέρες.
  2. Για τον αποτελεσματικότερο συντονισμό της διαδικασίας εκπόνησης και επικαιροποίησης της Ε.Σ.Α.Α. δύναται να συστήνεται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Ομάδα Ανθεκτικότητας, με τη συμμετοχή στελεχών των αρμόδιων γενικών γραμματειών του Υπουργείου.
  3. Η εκπόνηση της Ε.Σ.Α.Α. δύναται να χρηματοδοτείται από πόρους του Πράσινου Ταμείου, μέσω του προγράμματος δράσεων περιβαλλοντικού ισοζυγίου υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις που ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

 

Άρθρο 38

Εθνική Στρατηγική για τη Διαχείριση του Οικιστικού Αποθέματος

  1. Η Εθνική Στρατηγική για τη Διαχείριση του Οικιστικού Αποθέματος (Ε.Σ.Δ.Ο.Α.) είναι πενταετής και εγκρίνεται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, κατόπιν δημόσιας διαβούλευσης στον διαδικτυακό τόπο «gov.gr» για δεκαπέντε (15) τουλάχιστον ημέρες.
  2. Για τον αποτελεσματικότερο συντονισμό της διαδικασίας εκπόνησης και επικαιροποίησης της Ε.Σ.Δ.Ο.Α. δύναται να συστήνεται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας Ομάδα Διαχείρισης του Οικιστικού Αποθέματος με τη συμμετοχή στελεχών της Γενικής Γραμματείας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και εκπροσώπων του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας.
  3. Η εκπόνηση της Ε.Σ.Δ.Ο.Α. δύναται να χρηματοδοτείται από πόρους του Πράσινου Ταμείου, μέσω του προγράμματος δράσεων περιβαλλοντικού ισοζυγίου υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις που ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

 

Άρθρο 39

Εθνικό Σχέδιο για την Προσβασιμότητα με έμφαση στην Κλιματική Αλλαγή Αποθέματος

  1. Το Εθνικό Σχέδιο για την Προσβασιμότητα με Έμφαση στην Κλιματική Αλλαγή (Ε.Σ.Π.Ε.Κ.Α.) εγκρίνεται με Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου, κατόπιν δημόσιας διαβούλευσης στον διαδικτυακό τόπο «gov.gr» για δεκαπέντε (15) τουλάχιστον ημέρες.
  2. Το Ε.Σ.Π.Ε.Κ.Α. καλύπτει χρονική περίοδο δέκα (10) τουλάχιστον ετών, αξιολογείται τουλάχιστον ανά πενταετία από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και αναθεωρείται, εφόσον απαιτείται, με τη διαδικασία της παρ. 1.
  3. Η εκπόνηση του Ε.Σ.Π.Ε.Κ.Α. δύναται να χρηματοδοτούνται από πόρους του Πράσινου Ταμείου, μέσω του προγράμματος δράσεων περιβαλλοντικού ισοζυγίου υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις που ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

 

Άρθρο 40

Εκπόνηση Σχεδίων Αστικής Ανθεκτικότητας

  1. Μέχρι την 31η Μαΐου 2025 οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α΄ και Β’ βαθμού συντάσσουν Σχέδια Αστικής Ανθεκτικότητας (Σ.Α.Α.).
  2. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ύστερα από γνώμη της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας ή της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδων, κατά περίπτωση, καθορίζονται οι προδιαγραφές, οι όροι και οι τεχνικές οδηγίες για την εκπόνηση των Σ.Α.Α., ο χρόνος επικαιροποίησης αυτών, καθώς και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια.
  3. Τα Σ.Α.Α., καθώς και τα έργα που υποδεικνύονται από αυτά δύνανται να χρηματοδοτούνται από πόρους του Πράσινου Ταμείου, μέσω του προγράμματος δράσεων περιβαλλοντικού ισοζυγίου υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις που ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

 

Άρθρο 41

Στάθμευση ποδηλάτων – Εξουσιοδοτική διάταξη – Προσθήκη άρθρου 26Α στον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό

Στον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό (ν. 4067/2012, Α’ 79, διόρθωση σφάλματος Α΄ 99) προστίθεται άρθρο 26Α ως εξής:

Άρθρο 26Α

Στάθμευση ποδηλάτων

  1. Για την εφαρμογή του παρόντος το «ποδήλατο» ορίζεται σύμφωνα με την παρ. 12 του άρθρου 2 της υπ’ αρ. 376663/28.11.2022 απόφασης του Υφυπουργού Υποδομών και Μεταφορών (Β΄ 6205), όπως εκάστοτε ισχύει.

Η τυπική θέση στάθμευσης ποδηλάτου έχει ελάχιστες διαστάσεις:

α) (0.60 x 2.00) μέτρα, με ελεύθερο χώρο ελιγμών 1.75 στη μικρή διάσταση ή 0.30 μέτρα στη μεγάλη διάσταση και μπορεί να τοποθετείται σε σειρά σύμφωνα με  το σχήμα του Παραρτήματος Α.

β) (1.20 x 1.40) μέτρα αν τοποθετείται υπό γωνία, με ελεύθερο χώρο ελιγμών 1.00 στη μικρή διάσταση ή 0.30 μέτρα στη μεγάλη διάσταση και μπορεί να τοποθετείται σε σειρά σύμφωνα με το σχήμα του παραρτήματος Β.

  1. Σε περίπτωση δημιουργίας πολλών θέσεων στάθμευσης ποδηλάτων αυτή μπορεί να γίνεται και καθ’ ύψος, εφόσον το επιτρεπόμενο ύψος του χώρου στάθμευσης το επιτρέπει, με ελάχιστο ελεύθερο ύψος ανά στάθμη εξυπηρέτησης 1.20 μέτρα.
  2. Οι θέσεις στάθμευσης ποδηλάτων μπορούν να κατασκευάζονται επί των προκηπίων, των ακαλύπτων χώρων και μέσα στις ελάχιστες αποστάσεις Δ ή δ του υποχρεωτικού ακαλύπτου, στους υπόγειους χώρους των κτιρίων και στις επεκτάσεις αυτών, εντός του χώρου της πυλωτής στους ισογείους χώρους των κτισμάτων.
  3. Οι παραπάνω θέσεις δεν προσμετρώνται στον συντελεστή δόμησης, ούτε στον υπολογισμό της επιτρεπόμενης κάλυψης του οικοπέδου και όταν δεσμεύουν χώρο των προκηπίων και των ακάλυπτων χώρων συμμετέχουν στον υπολογισμό της φύτευσης σύμφωνα με το άρθρο 17.
  4. Όταν σε νεοαναγειρόμενες οικοδομές εξασφαλίζονται περισσότερες από πέντε (5) θέσεις στάθμευσης ποδηλάτων, σε οποιαδήποτε επιτρεπόμενη θέση σύμφωνα με το παρόν, προσαυξάνεται κατά δέκα τοις εκατό (10%) η δυνατότητα επέκτασης υπογείων ορόφων, όπως καθορίζεται στην περ. β) της παρ. 6 του άρθρου 17.
  5. Δεν απαιτείται συμβολαιογραφική δέσμευση των θέσεων στάθμευσης ποδηλάτων.
  6. Οι θέσεις στάθμευσης ποδηλάτων μπορούν να έχουν αναμονές για τοποθέτηση πρίζας για στάθμευση και φόρτιση ηλεκτρικών ποδηλάτων.
  7. Το παρόν εφαρμόζεται και σε νομίμως υφιστάμενα κτίρια, σε περιοχές εκτός εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου, καθώς και σε υφιστάμενους οικισμούς χωρίς εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο.
  8. Με προεδρικό διάταγμα, μετά από πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, καθορίζεται ο απαιτούμενος αριθμός θέσεων στάθμευσης μοτοσυκλετών, μοτοποδηλάτων και ποδηλάτων αναλόγως των χρήσεων και του μεγέθους των κτιρίων, με υποχρεωτική εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου 2027.».

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄

ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑΣ

 

Άρθρο 42

Προσβασιμότητα χωρίς φραγμούς για τα άτομα με αναπηρία και τα εμποδιζόμενα άτομα – Τροποποίηση παρ. 4 και προσθήκη περ. δ) στην παρ. 5 του άρθρου 26 Νέου Οικοδομικού Κανονισμού

  1. Η προθεσμία του δευτέρου εδαφίου της παρ. 4 του άρθρου 26 του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ, ν. 4067/2012, Α’ 79, διόρθωση σφάλματος Α΄ 99), για την ολοκλήρωση των απαραίτητων διαμορφώσεων όσον αφορά την προσβασιμότητα των ατόμων με αναπηρία, παρατείνεται, στο τέλος του ίδιου εδαφίου, αφαιρείται η πρόβλεψη περί αυθαιρεσίας, και η παρ. 4 διαμορφώνεται ως εξής:

«4. Στα υφιστάμενα πριν από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου κτίρια, που στεγάζονται φορείς της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4270/2014 (Α` 143), ή έχουν χρήσεις συνάθροισης κοινού, όπως χώροι συνεδρίων, εκθέσεων, μουσείων, συναυλιών, αθλητικών ή πολιτιστικών συγκεντρώσεων, ναοί, θέατρα, κινηματογράφοι, εστιατόρια, ζαχαροπλαστεία, καφενεία, κέντρα διασκέδασης, αίθουσες πολλαπλών χρήσεων, αίθουσες αναμονής επιβατών, τράπεζες, ανταλλακτήρια, χώροι προσωρινής διαμονής, εκπαίδευσης, υγείας και κοινωνικής πρόνοιας, δικαιοσύνης και σωφρονισμού, γραφείων και εμπορίου, βιομηχανίας και βιοτεχνίας, καθώς και στους χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων και πρατηρίων καυσίμων, επιβάλλεται να γίνουν οι απαραίτητες διαμορφώσεις, ώστε οι λειτουργικοί χώροι τους να είναι προσπελάσιμοι από άτομα με αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτομα.

Οι διαμορφώσεις που αναφέρονται στην παρούσα γίνονται σύμφωνα με τις τεχνικές οδηγίες προσαρμογής υφιστάμενων κτιρίων και υποδομών της απόφασης της παρ. 9 και ολοκληρώνονται μέχρι την 31η.5.2024, με την επιφύλαξη της παρ. 10 για τα κτίρια όπου στεγάζονται φορείς της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4270/2014 (Α` 143), με την προϋπόθεση ότι δεν θίγεται ο φέρων οργανισμός του κτιρίου. Η αναστολή των κυρώσεων ισχύει αναδρομικά από την 1η.1.2021. Για τα κτίρια όπου στεγάζονται φορείς της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4270/2014 η αναστολή των κυρώσεων ισχύει σύμφωνα με τις προϋποθέσεις της παρ. 10.

Στις περιπτώσεις που δεν υφίσταται απαιτούμενη συναίνεση των συνιδιοκτητών, οι ανωτέρω διαμορφώσεις δύναται να πραγματοποιηθούν από τον ενδιαφερόμενο και με δαπάνες του, χωρίς τη συναίνεση των λοιπών συνιδιοκτητών, κατά παρέκκλιση των προβλεπόμενων στον Κανονισμό του κτιρίου, κατόπιν απόφασης της Κεντρικής Επιτροπής Προσβασιμότητας του άρθρου 19 του ν. 4495/2017 (Α` 167), που εκδίδεται μετά από σχετική αίτηση του ενδιαφερόμενου, η οποία συνοδεύεται από:

α) πρόσκληση των λοιπών συνιδιοκτητών για την διατύπωση απόψεων προς την Επιτροπή, τα αποδεικτικά κοινοποίησής της,

β) τεχνική έκθεση μηχανικού, με την οποία τεκμηριώνεται ότι η προτεινόμενη διαμόρφωση δεν παρεμποδίζει τη λειτουργία των κοινόχρηστων μερών της πολυκατοικίας και των ιδιοκτησιών και

γ) μελέτη στατικής επάρκειας, που αποδεικνύει τη στατική επάρκεια του κτιρίου μετά τις προβλεπόμενες διαμορφώσεις. Αν από την μελέτη στατικής επάρκειας προκύψει ότι απαιτούνται στατικές ενισχύσεις, αυτές πραγματοποιούνται μονομερώς με δαπάνη του ενδιαφερομένου, με την προϋπόθεση ότι οι επεμβάσεις αυτές περιορίζονται εντός του χώρου που έχει την υποχρέωση διαμορφώσεων.

Ειδικά για τα υφιστάμενα κτίρια που μνημονεύονται στην παρούσα, επιτρέπεται κατ` εξαίρεση η πρόβλεψη ανελκυστήρα με τις ελάχιστες εσωτερικές διαστάσεις θαλάμου που προβλέπει το πρότυπο ΕΛΟΤ-ΕΝ 81-70 «Κανόνες ασφάλειας για την κατασκευή και την εγκατάσταση ανελκυστήρων – Ειδικές εφαρμογές για ανελκυστήρες επιβατών και αγαθών – Μέρος 70:

Προσιτότητα σε ανελκυστήρες ατόμων περιλαμβανομένων και ατόμων με ειδικές ανάγκες» για έναν χρήστη αναπηρικού αμαξιδίου και ενός τουλάχιστον προσβάσιμου σε άτομα με αναπηρία και εμποδιζόμενα άτομα χώρου υγιεινής με κοινή χρήση ανδρών/γυναικών. Υφιστάμενα κτίρια με χρήσεις εμπορίου και γραφείων, εκτός των κτιρίων που στεγάζουν γραφεία υπηρεσιών του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου φορέα, νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου, οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτης και δεύτερης βαθμίδας, καθώς και καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος με ανάπτυγμα τραπεζοκαθισμάτων στον εσωτερικό ή εξωτερικό χώρο, με μικτό εμβαδόν μικρότερο από εκατό (100) τ.μ. μπορούν να εξαιρεθούν μόνο από την υποχρέωση δημιουργίας προσβάσιμων χώρων υγιεινής για το κοινό, εφόσον αυτό προκαλεί δυσανάλογη επιβάρυνση στους ιδιοκτήτες τους.

Ειδικότερα θέματα που αφορούν στην προσαρμογή των παραπάνω κτιρίων ρυθμίζονται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού.».

  1. Στις εξαιρέσεις της παρ. 5 του άρθρου 26 του ΝΟΚ, περί υποχρέωσης διαμορφώσεων για τη διασφάλιση φυσικής πρόσβασης χρηστών αναπηρικού αμαξιδίου, προστίθεται περ. δ) ως εξής:

«δ) ήδη εγκατεστημένες δραστηριότητες σε υφιστάμενα κτίρια, εφόσον παρέχουν στο κοινό τις υπηρεσίες τους μέσω εναλλακτικών τρόπων, όπως αυτοί εξειδικεύονται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.».

 

Άρθρο 43

Εγκατάσταση ανελκυστήρα και αναβατορίου – Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 27 Νέου Οικοδομικού Κανονισμού

Στην παρ. 2 του άρθρου 27 του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ, ν. 4067/2012, Α’ 79, διόρθωση σφάλματος Α΄ 99), περί κατασκευής ανελκυστήρων, κατά παρέκκλιση: α) το τρίτο εδάφιο αντικαθίσταται και διαμορφώνεται ως περ. Α, β) το τέταρτο εδάφιο αντικαθίσταται και διαμορφώνεται ως περ. Β, γ) το πέμπτο εδάφιο διαμορφώνεται ως περ. Γ, δ) στο τέλος του τελευταίου εδαφίου προστίθεται η φράση «και απαιτείται πρακτικό της Γενικής Συνέλευσης της πολυκατοικίας με πλειοψηφία του πενήντα ένα τοις εκατό (51% ) του συνόλου των ψήφων κατά το άρθρο 11 του ν. 3209/2003 (Α΄ 304)», και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής:

«2. Σε νομίμως υφιστάμενα κτίρια που δεν διαθέτουν ανελκυστήρα και κατά τον χρόνο ανέγερσης τους δεν ήταν υποχρεωτική η κατασκευή του επιτρέπεται, κατά παρέκκλιση των διατάξεων του παρόντος και των ειδικών όρων δόμησης της περιοχής, κατασκευή ανελκυστήρα ή άλλων μηχανικών μέσων κάλυψης υψομετρικών διαφορών και του χώρου πρόσβασης σ’ αυτά, με απαραίτητη προϋπόθεση τη σύνταξη ή ενημέρωση της Ταυτότητας Κτιρίου.

Για διατηρητέα κτίρια και παραδοσιακούς οικισμούς απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής.

Α. Όπου στην παρ. 2 του άρθρου 26 η προσαρμογή του κτιρίου είναι υποχρεωτική, αν απαιτείται η κατασκευή ανελκυστήρα ή άλλων μηχανικών μέσων κάλυψης υψομετρικών διαφορών και του χώρου πρόσβασης σ’ αυτά, η κατασκευή αυτών είναι υποχρεωτική, χωρίς τη συναίνεση της πλειοψηφίας των συνιδιοκτητών με δαπάνες του υπόχρεου ή των υπόχρεων, κατά παρέκκλιση κάθε διάταξης και κανονισμού, συμπεριλαμβανομένου του Κανονισμού του κτιρίου.

Β. Αν δεν είναι υποχρεωτική η προσαρμογή του κτιρίου, η κατασκευή ανελκυστήρα είναι δυνατή χωρίς τη συναίνεση της πλειοψηφίας των συνιδιοκτητών, με απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής Προσβασιμότητας του άρθρου 19 του ν. 4495/2017 (Α΄ 167), που εκδίδεται μετά από αίτηση του ενδιαφερόμενου, η οποία συνοδεύεται από αποδεδειγμένη πρόσκληση διατύπωσης απόψεων των λοιπών συνιδιοκτητών προς την Κεντρική Επιτροπή Προσβασιμότητας.

Γ. Αντίστοιχα σε νομίμως υφιστάμενα κτίρια κατοικίας που δεν διασφαλίζουν προσβασιμότητα σε άτομα με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα, επιτρέπεται, κατά παρέκκλιση κάθε διάταξης και κανονισμού, συμπεριλαμβανομένου του Κανονισμού πολυκατοικίας, η τοποθέτηση διάταξης (ράμπας ή αναβατορίου), που διασφαλίζει την πρόσβαση στα άτομα αυτά από το πεζοδρόμιο στους εξωτερικούς κοινόχρηστους χώρους, καθώς και στους λοιπούς εσωτερικούς κοινόχρηστους χώρους του ισογείου και των λοιπών ορόφων υπέρ και υπό αυτό, εφόσον διαμένουν ως ιδιοκτήτες ή ένοικοι στα παραπάνω κτίρια, με απαραίτητη προϋπόθεση την εξασφάλιση της ασφάλειας των χρηστών, τη σύνταξη ή ενημέρωση της Ταυτότητας Κτιρίου και την κάλυψη των εξόδων κατασκευής από τα ενδιαφερόμενα άτομα.

Η τοποθέτηση αναβατορίου για την κάλυψη υψομετρικών διαφορών υπέρ του ενός ορόφου γίνεται βάσει τεχνικής μελέτης και ως προς μεν τη διαστασιολόγηση ακολουθεί τις τεχνικές οδηγίες προσαρμογής υφιστάμενων κτιρίων και υποδομών της απόφασης της παρ. 9 του άρθρου 26 του παρόντος νόμου, ως προς δε τη διαδικασία τοποθέτησης, αδειοδότησης και συντήρησης, ισχύουν τα αντίστοιχα που αφορούν σε ανελκυστήρες και απαιτείται πρακτικό της Γενικής Συνέλευσης της πολυκατοικίας με πλειοψηφία του πενήντα ένα τοις εκατό (51% ) του συνόλου των ψήφων κατά το άρθρο 11 του ν. 3209/2003 (Α΄ 304).».

 

Άρθρο 44

Εθνικό σήμα προσβασιμότητας – Εξουσιοδοτικές διατάξεις – Προσθήκη άρθρου 27Α στον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό

Στον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό (ν. 4067/2012, Α’ 79, διόρθωση σφάλματος Α΄ 99) προστίθεται άρθρο 27Α ως εξής:

«Άρθρο 27Α

Εθνικό σήμα προσβασιμότητας

1.α) Θεσπίζεται «Εθνικό Σήμα Προσβασιμότητας» για την προαγωγή της προσβασιμότητας σε χώρους και εγκαταστάσεις όπου διασφαλίζεται η δυνατότητα πρόσβασης και προσβασιμότητα σε όλους, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα βάσει των άρθρων 26 και 27.

β) Το «Εθνικό Σήμα Προσβασιμότητας» είναι σήμα με ειδικό λογότυπο που χορηγείται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με το οποίο πιστοποιείται ότι ένας χώρος πληροί τις προϋποθέσεις της περ. α).

  1. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθορίζονται οι προδιαγραφές για τις παρεχόμενες υπηρεσίες και οι τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές των εγκαταστάσεων της περ. α), η μορφή και ο τύπος του Εθνικού Σήματος Προσβασιμότητας, η διάρκεια ισχύος του και κάθε άλλο ειδικότερο θέμα.
  2. Με προεδρικό διάταγμα κατόπιν πρότασης των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Πολιτισμού καθορίζονται οι τεχνικές προδιαγραφές για την προσβασιμότητα σε διατηρητέα κτίρια και κτίρια που είναι χαρακτηρισμένα ως μνημεία, παραδοσιακούς οικισμούς, αρχαιολογικούς χώρους και ιστορικούς τόπους.
  3. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, καθορίζονται οι προδιαγραφές, οι όροι και οι τεχνικές οδηγίες για την πρόσβαση ατόμων με αναπηρία στο φυσικό περιβάλλον, ιδίως σε παραλίες, παράλιες όχθες και παρόχθιες ζώνες, καθώς και κάθε άλλη σχετική αναγκαία λεπτομέρεια.
  4. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, καθορίζονται οι προδιαγραφές, οι όροι και οι τεχνικές οδηγίες για την ανεμπόδιστη πρόσβαση ατόμων με αναπηρία σε χώρους καταφυγής και καταυλισμού, καθώς και σε οδεύσεις διαφυγής σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης.
  5. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας εκδίδεται «Τεύχος Προδιαγραφών Προσβασιμότητας Ειδικών Κτιριακών Εγκαταστάσεων και Υποδομών» στο οποίο περιγράφονται  οι όροι, οι τεχνικές οδηγίες και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια για την προσβασιμότητα ατόμων με αναπηρία σε ειδικές κτιριακές εγκαταστάσεις και υποδομές.».

 

Άρθρο 45

Κεντρική Επιτροπή Προσβασιμότητας – Προσθήκη περ. ιε) στην παρ. 2 του άρθρου 19 του ν. 4495/2017

Στην παρ. 2 του άρθρου 19 του ν. 4495/2017 (Α΄ 167), περί των μελών της Κεντρικής Επιτροπής Προσβασιμότητας, προστίθεται περ. ιε) ως εξής:

ιε) Έναν (1) υπάλληλο του Β΄ Τμήματος της Διεύθυνσης Μελετών και Έργων Αστικών Αναπλάσεων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.».

ΜΕΡΟΣ Β’

ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΥΘΑΙΡΕΤΗΣ ΔΟΜΗΣΗΣ – ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ Ν. 4495/2017

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’

ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΔΑ’ Ν. 4495/2017 – ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΑ’ ΣΤΟΝ Ν. 4495/2017

 

Άρθρο 46

Προσθήκη Τμήματος για την αυστηροποίηση του πλαισίου της αυθαίρετης δόμησης στον ν. 4495/2017 – Προσθήκη Τμήματος ΔΑ’ στον ν. 4495/2017

Στον ν. 4495/2017 (Α’ 167), μετά το άρθρο 125, προστίθεται Τμήμα ΔΑ’ και Κεφάλαιο Α’ ως εξής:

«ΤΜΗΜΑ ΔΑ’

ΑΥΣΤΗΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΤΗΣ ΑΥΘΑΙΡΕΤΗΣ ΔΟΜΗΣΗΣ

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’

ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ»

 

Άρθρo 47

Πεδίο εφαρμογής – Προσθήκη άρθρου 125Α στον ν. 4495/2017

Στον ν. 4495/2017 (Α’ 167) προστίθεται άρθρο 125Α ως εξής:

«Άρθρο 125Α

Πεδίο εφαρμογής

  1. Στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος Τμήματος εμπίπτουν όλα τα αυθαίρετα κτίσματα και κατασκευές και όλες οι αυθαίρετες αλλαγές χρήσης που δεν εμπίπτουν ή δεν έχουν υπαχθεί νομίμως σε καθεστώς αναστολής επιβολής κυρώσεων. Εξαιρούνται:

α) η παραχώρηση απλής χρήσης κατά τα άρθρα 13Α του ν. 2971/2001 (Α’ 285) και 8, 9, 11 του ν. 5092/2024 (Α’ 33), καθώς και οποιαδήποτε αλλοίωση της μορφολογίας του εδάφους στον αιγιαλό, την παραλία, την όχθη, την παρόχθια ζώνη, υδάτινο στοιχείο, πυθμένα και υπέδαφος του βυθού της θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και κοίτης πλεύσιμου ποταμού με τη λήψη ή απόληψη χώματος, λίθων ή άμμου ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο, κατά το μέρος που δεν αφορούν σε αυθαίρετα κτίσματα ή κατασκευές,

β) οι επεμβάσεις σε χώρο του αιγιαλού, της παραλίας, τη ζώνη λιμένα, της όχθης, της παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου, πυθμένα και υπεδάφους του βυθού της θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και κοίτης πλεύσιμου ποταμού με ελαφριές κατασκευές και η επισκευή αυτών,

γ) η παράνομη εκχέρσωση και φύτευση μη δασικών φυτών εντός δασών, δασικών, αναδασωτέων ή δημοσίων εκτάσεων των περ. α) και β) της παρ. 5 του άρθρου 3 του ν. 998/1979 (Α΄ 289).».

 

Άρθρο 48

Αρμοδιότητα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τον εντοπισμό και τον έλεγχο της αυθαίρετης δόμησης

1.α) Στη Γενική Διεύθυνση Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας μεταφέρεται, στο σύνολό της, η αρμοδιότητα του ελέγχου και η παρακολούθηση εφαρμογής του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου για την προστασία του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος και της δημόσιας περιουσίας από την αυθαίρετη δόμηση, η αρμοδιότητα επιβολής  κυρώσεων για αυθαίρετα κτίσματα και κατασκευές και για αυθαίρετες αλλαγές χρήσης που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος, ο συντονισμός και η εποπτεία όλων των εμπλεκόμενων υπηρεσιών και φορέων του δημοσίου τομέα για την ορθή εφαρμογή της νομοθεσίας και των πολιτικών που συνάπτονται με τις ανωτέρω αρμοδιότητες, οι οποίες ασκούνται σύμφωνα με τον παρόντα.

β) Στους στρατηγικούς στόχους της Γενικής Διεύθυνσης Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών ανήκει και:

βα) η προστασία του δομημένου και φυσικού περιβάλλοντος, καθώς και της δημόσιας περιουσίας από την αυθαίρετη δόμηση,

ββ) η ενιαία, έγκαιρη και αποτελεσματική υλοποίηση των πολιτικών για την αντιμετώπιση και την καταστολή της αυθαίρετης δόμησης, μέσω του στρατηγικού σχεδιασμού και της καθιέρωσης και εφαρμογής επιχειρησιακών πλάνων και δράσεων για την εφαρμογή του, της καθοδήγησης, του συντονισμού και του ελέγχου των αρμοδίων οργάνων για την αποτελεσματική εφαρμογή του ελεγκτικού έργου,

βγ) η προαγωγή, η παρακολούθηση, ο έλεγχος, ο συντονισμός και η υποστήριξη της εφαρμογής της νομοθεσίας για την αντιμετώπιση και την καταστολή της αυθαίρετης δόμησης,

βδ) ο προγραμματισμός δράσεων και η διασφάλιση χρηματοδοτικών μέσων, ο συντονισμός και η παροχή οδηγιών για την υλοποίηση πολιτικής κατά της αυθαίρετης δόμησης,

βε) η εισήγηση για τη λήψη νομοθετικών ή άλλων μέτρων για τη διαχείριση του ζητήματος της αυθαίρετης δόμησης,

  1. Ειδικότερα, η Γενική Διεύθυνση της παρ. 1 μέσω του Ειδικού Επιθεωρητή Ελέγχου και Καταστολής της Αυθαίρετης Δόμησης είναι αρμόδια για κάθε αναγκαία ενέργεια για τον συντονισμό των ελέγχων των αυθαίρετων κατασκευών και αλλαγών χρήσεων και ιδίως:

α) Εκπονεί και υποβάλλει προς έγκριση στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας ετήσιο στρατηγικό σχέδιο ελέγχων (τακτικών, έκτακτων και δειγματοληπτικών) της αυθαίρετης δόμησης σε όλη την επικράτεια, και καταρτίζει τα σχετικά επιχειρησιακά προγράμματα ελέγχων για την εφαρμογή του στρατηγικού σχεδίου, με βάση γεωγραφικά κριτήρια ή το αντικείμενο του ελέγχου ή το είδος της ελεγχόμενης αυθαιρεσίας, λαμβάνοντας υπόψη για την κατάρτιση του ετήσιου στρατηγικού σχεδίου και των επιχειρησιακών σχεδίων και τους Πίνακες της Διεύθυνσης Εφαρμογής Σχεδιασμού και Ελέγχου Δομημένου Περιβάλλοντος (Δ.Ε.Σ.Ε.Δ.Π.) της περ. γ) της παρ. 3.

β) Συγκροτεί τα κλιμάκια για τη διενέργεια των ελέγχων της αυθαίρετης δόμησης, με τον ορισμό των τακτικών και αναπληρωματικών μελών τους από τα όργανα ελέγχου του άρθρου 125ΙΖ του ν. 4495/2017 (Α’ 167) σύμφωνα με τη διαδικασία που καθορίζεται με την απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας που προβλέπεται στην παρ. 2 του άρθρου 125ΙΖ του ν. 4495/2017.

γ) Εκδίδει τις εντολές, για τη διενέργεια ελέγχου ή επανελέγχου και αυτοψίας, προς τα κλιμάκια ή τα όργανα ελέγχου του άρθρου 125ΙΖ του ν. 4495/2017.

δ) Μεριμνά για την παροχή συνδρομής προς τα κλιμάκια ελέγχου για τη συγκέντρωση όλων των αναγκαίων στοιχείων που αφορούν στα προς έλεγχο κτίσματα και κατασκευές. Για τον σκοπό αυτόν, δύναται να εκδίδει και να αποστέλλει σχετικές εντολές προς τις κατά τόπο αρμόδιες υπηρεσίες (Υπηρεσίες Δόμησης, Δασικές και Κτηματικές Υπηρεσίες), για την άμεση διαβίβαση των εν λόγω στοιχείων.

ε) Αναρτά στον οικείο διαδικτυακό τόπο και προωθεί για τοιχοκόλληση τις εκθέσεις αυτοψίας και τα πρωτοκόλλα κατεδάφισης.

στ) Εκδίδει τα πρωτόκολλα κατεδάφισης του άρθρου 125Ι του ν. 4495/2017.

ζ) Προωθεί τα οριστικά πρωτόκολλα κατεδάφισης στην αρμόδια για την εκτέλεσή τους υπηρεσία, σύμφωνα με το άρθρο 125Ι του ν. 4495/2017.

η) Υποβάλλει, σε συνεργασία με τα όργανα ελέγχου, τις απόψεις της, στα Συμβούλια Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α.) και στο Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α.), στο πλαίσιο της εξέτασης των ενδικοφανών προσφυγών του άρθρου 125Ζ του ν. 4495/2017.

θ) Επιβάλλει τα πρόστιμα των άρθρων 125Θ και 125ΙΓ του ν. 4495/2017.

ι) Ασκεί τις αρμοδιότητες των άρθρων 125Θ έως 125ΙΣΤ του ν. 4495/2017 αναφορικά με τις κυρώσεις.

ια) Εισηγείται την έκδοση αποφάσεων και εγκυκλίων επί θεμάτων που αφορούν την αποστολή της και τα θέματα της αρμοδιότητάς της.

ιβ) Εισηγείται και γνωμοδοτεί για την έκδοση των κανονιστικών πράξεων που αφορούν την εφαρμογή του παρόντος.

ιγ) Αποστέλλει, κατόπιν εισήγησης των κλιμακίων ελέγχου, τις εκθέσεις υπηρεσιακών απόψεων και τον σχετικό διοικητικό φάκελο στα αρμόδια δικαστήρια, κατά την εκδίκαση διαφορών που ανακύπτουν από την εφαρμογή του παρόντος.

ιδ) Υποβάλλει στο τέλος κάθε ημερολογιακού έτους, απολογιστική έκθεση για τους διενεργηθέντες ελέγχους και την εξέλιξή τους, στους Υπουργούς Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.

Με εξαίρεση τις αρμοδιότητες που με τις διατάξεις του παρόντος απονέμονται στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αρμόδιος για την έκδοση των αναγκαίων διοικητικών πράξεων και εγγράφων για την άσκηση των ανωτέρω αρμοδιοτήτων ορίζεται ο  Ειδικός Επιθεωρητής Ελέγχου και Καταστολή της Αυθαίρετης Δόμησης του  άρθρου 51.

  1. Η Δ.Ε.Σ.Ε.Δ.Π. του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ασκεί και τις ακόλουθες αρμοδιότητες:

α) εντοπίζει τα αυθαίρετα κτίσματα και κατασκευές, σε όλη την επικράτεια, αυτεπάγγελτα ή ύστερα από καταγγελία ή κατά τη διενέργεια ελέγχων του άρθρου 57 του ν. 4495/2017 ή ύστερα από έρευνα και επεξεργασία των δεδομένων του συστήματος εντοπισμού αυθαιρεσιών των άρθρων 125Β και 125Ε του ν. 4495/2017, του συστήματος «e-adeies», του συστήματος αυθαιρέτων και του Ενιαίου Ηλεκτρονικού Συστήματος Καταγγελιών, με τη διαδικασία που περιγράφεται στην υπουργική απόφαση της παρ. 3 του άρθρου 125Κ του ν. 4495/2017.

β) Αξιολογεί και προτεραιοποιεί τις καταγγελίες των προς έλεγχο ακινήτων, σύμφωνα με το άρθρο 125Ε του ν. 4495/2017.

γ) Καταρτίζει και διαβιβάζει στη Γενική Διεύθυνση Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών Πίνακες κτισμάτων και κατασκευών προς έλεγχο, με βάση τον αυτεπάγγελτο εντοπισμό τους σύμφωνα με την περ. α) ή ύστερα από την αξιολόγηση και προτεραιοποίηση των καταγγελιών σύμφωνα με την περ. β). Πίνακας κτισμάτων και κατασκευών προς έλεγχο μπορεί να διαβιβάζεται στη Γενική Διεύθυνση Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών και από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας ή και από τον Γενικό Γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος. Οι ανωτέρω Πίνακες μπορεί να περιλαμβάνουν ένα ή περισσότερα κτίσματα ή κατασκευές.

Με εξαίρεση τις αρμοδιότητες που απονέμονται με τις διατάξεις του παρόντος στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας και στον Γενικό Γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος, αρμόδιος για την έκδοση των αναγκαίων διοικητικών πράξεων, για την άσκηση των ανωτέρω αρμοδιοτήτων ορίζεται ο Προϊστάμενος της ανωτέρω Διεύθυνσης.

 

Άρθρο 49

Ειδικός Επιθεωρητής Ελέγχου και Καταστολής της Αυθαίρετης Δόμησης

  1. Συστήνεται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θέση Ειδικού Επιθεωρητή Ελέγχου και Καταστολής της Αυθαίρετης Δόμησης, την οποία καταλαμβάνει μετακλητός υπάλληλος, ο οποίος υπάγεται στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Η θέση του Ειδικού Επιθεωρητή καλύπτεται είτε με πρόσληψη εγνωσμένου κύρους συνταξιούχου προερχόμενου από το σώμα επιθεωρητών περιβάλλοντος, είτε με απόσπαση υπαλλήλου από το ίδιο σώμα, για τριετή θητεία που δύναται να παραταθεί για τρία (3) ακόμη έτη. Η πρώτη θητεία ορίζεται διετής. Η πρόσληψη διενεργείται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και η απόσπαση με κοινή απόφαση του αρμόδιου οργάνου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του αρμόδιου οργάνου του φορέα προέλευσης, κατά παρέκκλιση κάθε αντίθετης γενικής ή ειδικής διάταξης και ειδικότερα ύστερα από προκήρυξη που δημοσιεύεται σε τέσσερις (4), τουλάχιστον, ημερήσιες εφημερίδες πανελλήνιας κυκλοφορίας, καθώς και στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η οποία καλεί τους ενδιαφερόμενους να υποβάλουν υποψηφιότητα μέσα σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, όχι μικρότερο των δεκαπέντε (15) ημερών. Σε περίπτωση πρόσληψης, οι αποδοχές του Ειδικού Επιθεωρητή καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, με την επιφύλαξη του ανωτάτου ορίου της παρ. 1 του άρθρου 28 του ν. 4354/2015 (Α` 176). Σε περίπτωση απόσπασης, οι αποδοχές της κοινής απόφασης του προηγούμενου εδαφίου καταβάλλονται από τον φορέα υποδοχής. Ειδικά σε περίπτωση απόσπασης από όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εφόσον το όργανο αυτό δεν αναλαμβάνει τη μισθοδοσία του, οι ανωτέρω αποδοχές καταβάλλονται από τον φορέα υποδοχής.
  2. Ο Ειδικός Επιθεωρητής για την εκτέλεση του έργου του και την άσκηση των αρμοδιοτήτων του άρθρου 48, συνεργάζεται με τις υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, καθώς και με κάθε άλλη υπηρεσία ή φορέα του δημόσιου τομέα που εμπλέκεται στην υλοποίηση του έργου του, οι οποίοι παρέχουν κάθε αναγκαία συνδρομή.
  3. Με ειδικά αιτιολογημένη απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η θητεία του Ειδικού Επιθεωρητή δύναται να λήξει και πριν από την ολοκλήρωσή της. Ομοίως, δύναται να αρθεί πριν την ολοκλήρωση της θητείας η απόσπαση με ειδικά αιτιολογημένη κοινή απόφαση του αρμόδιου οργάνου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του αρμόδιου οργάνου του φορέα προέλευσης.
  4. Για τη διοικητική και επιστημονική υποστήριξη του έργου του Ειδικού Επιθεωρητή συστήνεται Γραφείο Ειδικού Επιθεωρητή. Έργο του Γραφείου Ειδικού Επιθεωρητή είναι η υποστήριξη του Ειδικού Επιθεωρητή στην εκτέλεση του έργου του. Για την εκτέλεση του έργου του, ο Ειδικός Επιθεωρητής υποστηρίζεται διοικητικά και υλικοτεχνικά από την Γενική Διεύθυνση του Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κατόπιν αιτήματος του Ειδικού Επιθεωρητή, το οποίο απευθύνεται στον Προϊστάμενο της Γενικής Διεύθυνσης του Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών, ο οποίος υποχρεούται να το εγκρίνει.
  5. Προς υποστήριξη του έργου του, ο Ειδικός Επιθεωρητής δύναται να συστήνει και να συγκροτεί, με απόφασή του, ομάδες εργασίας ή επιτροπές συμβουλευτικού χαρακτήρα για θέματα που εμπίπτουν στις αρμοδιότητές του και να ρυθμίζει κάθε σχετική λεπτομέρεια για την οργάνωση και τη λειτουργία τους. Ως μέλη των ομάδων ή των επιτροπών μπορούν να ορίζονται δημόσιοι υπάλληλοι και λειτουργοί, καθώς και επιστήμονες ή εμπειρογνώμονες με εμπειρία ή ειδικές γνώσεις συναφείς με τα ανωτέρω θέματα. Ειδικά τα μέλη των ομάδων ή επιτροπών που έχουν την ιδιότητα του δημοσίου υπαλλήλου ή λειτουργού ή του μετακλητού συνεργάτη, προτείνονται από το κατά περίπτωση αρμόδιο όργανο. Τυχόν αποζημίωση καταβάλλεται από το Πράσινο Ταμείο με τη διαδικασία της παρ. 2 του άρθρου 21 του ν. 4354/2015 (Α΄ 176).

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’

ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΑΥΘΑΙΡΕΤΩΝ – ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΕΣ – ΕΛΕΓΧΟΣ

Άρθρο 50

Προσθήκη Κεφαλαίου για τον εντοπισμό, τις καταγγελίες και τον έλεγχο επί αυθαιρέτων – Προσθήκη Κεφαλαίου Β’ στο Τμήμα ΔΑ’ του ν. 4495/2017

Στο Τμήμα ΔΑ’ του ν. 4495/2017 (Α’ 167), μετά το άρθρο 125Α, προστίθεται Κεφάλαιο Β’ ως εξής:

«ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’

ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΑΥΘΑΙΡΕΤΩΝ – ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΕΣ – ΕΛΕΓΧΟΣ»

 

Άρθρο 51

Δημιουργία διαδικτυακής πλατφόρμας για τον εντοπισμό αυθαιρέτων με χρήση δορυφορικών εικόνων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών – Προσθήκη άρθρου 125Β στον ν. 4495/2017

Στον ν. 4495/2017 (Α’ 167) προστίθεται άρθρο 125Β ως εξής:

«Άρθρο 125Β

Δημιουργία διαδικτυακής πλατφόρμας για τον εντοπισμό αυθαιρέτων με χρήση δορυφορικών εικόνων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών

  1. Στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας δημιουργείται και τηρείται διαδικτυακό χαρτογραφικό Πληροφοριακό Σύστημα Γεωεντοπισμού Αυθαιρέτων (Π.Σ.Γ.Α.), κατά τον ν. 3882/2010 (Α’ 166). Στο Π.Σ.Γ.Α. τίθεται σε λειτουργία πληροφοριακό υποσύστημα περιοδικής χαρτογράφησης και εντοπισμού κάθε νέου κτίσματος: α) εντός γηπέδου, β) εκτός σχεδίου πόλεως και γ) εκτός ορίων οριοθετημένων οικισμών, από το οποίο ενημερώνεται σχετικά η Διεύθυνση Εφαρμογής Σχεδιασμού και Ελέγχου Δομημένου Περιβάλλοντος (Δ.Ε.Σ.Ε.Δ.Π.) του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

2.α) Ο εντοπισμός της αυθαίρετης δόμησης για την προστασία του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος και της δημόσιας περιουσίας μέσω του ελέγχου και της καταστολής των αυθαίρετων κτισμάτων και κατασκευών και των αυθαίρετων χρήσεων, δύναται να πραγματοποιείται και με τη χρήση Συστημάτων μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών (Σ.μηΕ.Α.) ή αεροφωτογραφιών. Αν για τις ανωτέρω απεικονίσεις δεν είναι δυνατή η χρήση Σ.μηΕ.Α. που ανήκουν στο Δημόσιο, η ανωτέρω υπηρεσία είναι δυνατόν να ανατίθεται σε χειριστή που κατέχει άδεια για επαγγελματική χρήση και είναι καταχωρισμένος στο Μητρώο Εκμεταλλευόμενων και Χειριστών Σ.μη.Ε.Α. του άρθρου 11 της υπό στοιχεία Δ/ΥΠΑ/21860/1422/2016 απόφασης του Διοικητή Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (Β΄ 3152), όπως εκάστοτε ισχύει. Οι απεικονίσεις αυτές λαμβάνονται με αποκλειστικό σκοπό τον γεωεντοπισμό αυθαίρετων κτισμάτων και κατασκευών, και στο απολύτως αναγκαίο μέτρο. Αν κατά την εκτέλεση της λήψης των ανωτέρω απεικονίσεων μέσω Σ.μη.Ε.Α. ή αεροφωτογραφιών πραγματοποιείται επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, αυτή πρέπει να είναι σύμφωνη με την ισχύουσα νομοθεσία.

β) Όπου απαγορεύεται η πτήση των ΣΜηΕΑ, η Δ.Ε.Σ.Ε.Δ.Π. απευθύνεται στη Διεύθυνση «Δ4» της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας για την εξασφάλιση άδειας, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 5 του Κανονισμού – γενικό πλαίσιο πτήσεων Συστημάτων μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών – ΣμηΕΑ (Unmanned Aircraft Systems – UAS, Δ/ΥΠΑ/21860/1422/2016, Β’ 3152). Η έγκριση δίνεται εντός μιας εργάσιμης ημέρας. Μετά την έγκριση των πτήσεων, ο οικείος Φορέας Διαχείρισης ενημερώνεται από τη Δ.Ε.Σ.Ε.Δ.Π. για την ημερομηνία και το χρονικό διάστημα, κατά το οποίο θα πραγματοποιηθούν οι σχετικές πτήσεις. Για τις περιπτώσεις πραγματοποίησης των πτήσεων ΣμηΕ.Α. από ιδιώτες, αυτοί πρέπει να είναι κάτοχοι πιστοποιητικού βιομηχανικής ασφάλειας σύμφωνα με τον Εθνικό Κανονισμό Βιομηχανικής Ασφάλειας (Β’ 4071/2020).

γ) Με απόφαση του Ειδικού Επιθεωρητή Ελέγχου και Καταστολής της Αυθαίρετης Δόμησης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ύστερα από εισήγηση του Προϊσταμένου της Δ.Ε.Σ.Ε.Δ.Π., καθορίζονται οι περιοχές και το ειδικότερο αντικείμενο των σχετικών απεικονίσεων, για τις οποίες είναι αναγκαία η χρήση των μέσων αυτών.

δ) Σε κάθε περίπτωση, από τις πτητικές δραστηριότητες της παρούσας εξαιρούνται οι περιοχές που ορίζονται ως Ναυτικά Οχυρά σύμφωνα με τον α.ν. 376/1936. Για τις υπόλοιπες περιοχές πλησίον ή άνωθεν Στρατιωτικών Εγκαταστάσεων τηρούνται οι προβλεπόμενες διαδικασίες λήψης άδειας από τις αρμόδιες Στρατιωτικές Αρχές. Η λήψη άδειας δίνεται εντός μιας εργάσιμης ημέρας.

 

Άρθρο 52

Ενιαίο Ηλεκτρονικό Σύστημα Καταγγελιών – Προσθήκη άρθρου 125Γ στον ν. 4495/2017

Στον ν. 4495/2017 (Α’ 167) προστίθεται άρθρο 125Γ ως εξής:

«Άρθρο 125Γ

Ενιαίο Ηλεκτρονικό Σύστημα Καταγγελιών

  1. Στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας συστήνεται Ενιαίο Ηλεκτρονικό Σύστημα Καταγγελιών (Ε.Η.ΣΥ.ΚΑ. ή Σύστημα), προσβάσιμο μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης (ΕΨΠ-gov.gr). Αντικείμενο του Ε.Η.ΣΥ.ΚΑ. είναι η δημιουργία και τήρηση: α) ψηφιακού αρχείου καταγγελιών για τον εντοπισμό και τον έλεγχο αυθαίρετων κτιρίων και κατασκευών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος, και β) ηλεκτρονικής βάσης δεδομένων για την υποβολή των καταγγελιών και των συνοδών στοιχείων που προβλέπονται στο άρθρο 125Δ, καθώς και για την καταγραφή, αξιολόγηση και προτεραιοποίηση της παρακολούθησης της εξέλιξής τους.
  2. Ο σχεδιασμός, η συνολική υποστήριξη, διαχείριση και η παραγωγική λειτουργία, η τεχνολογική ανάπτυξη, αναβάθμιση και υποστήριξη του Ε.ΗΣ.Υ.ΚΑ. και των ηλεκτρονικών υπηρεσιών του, η συντήρηση του εξοπλισμού και του λογισμικού του, καθώς και η τεχνική υποστήριξη των καταγγελλόντων, των μηχανικών και των αρμοδίων υπηρεσιών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας στη λειτουργία και χρήση του Συστήματος, ανατίθεται στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (Τ.Ε.Ε.), υπό την εποπτεία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
  3. Για την άντληση δεδομένων και αρχείων σχετικά με τα ακίνητα στα οποία αφορούν οι καταγγελίες, το Ε.Η.ΣΥ.ΚΑ. διασυνδέεται με τις υπόλοιπες σχετικές ηλεκτρονικές υπηρεσίες του δημοσίου τομέα, ιδίως το σύστημα έκδοσης ηλεκτρονικών αδειών «e-Άδειες». Το Ε.Η.ΣΥ.ΚΑ. δύναται να διαλειτουργεί και με άλλα πληροφοριακά συστήματα μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, σύμφωνα με τα άρθρα 47 του ν. 4623/2019 (Α’ 134) και 84 του ν. 4727/2020 (Α’ 184).
  4. Το Ε.Η.ΣΥ.ΚΑ. τίθεται σε δοκιμαστική λειτουργία για δύο (2) μήνες. Η λήξη της δοκιμαστικής λειτουργίας του Μητρώου διαπιστώνεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Ένα (1) μήνα μετά τη λήξη της δοκιμαστικής λειτουργίας του Συστήματος αρχίζει η παραγωγική λειτουργία αυτού. Για την έναρξη της παραγωγικής λειτουργίας του Συστήματος εκδίδεται διαπιστωτική απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης.».

 

Άρθρο 53

Διαδικασία υποβολής καταγγελιών στο Ενιαίο Ηλεκτρονικό Σύστημα Καταγγελιών – Προσθήκη άρθρου 125Δ στον ν. 4495/2017

Στον ν. 4495/2017 (Α’ 167) προστίθεται άρθρο 125Δ ως εξής:

«Άρθρο 125Δ

Διαδικασία υποβολής καταγγελιών στο Ενιαίο Ηλεκτρονικό Σύστημα Καταγγελιών

  1. Η καταγγελία υποβάλλεται από τον ενδιαφερόμενο, τον πληρεξούσιο δικηγόρο του ή από εξουσιοδοτούμενο μηχανικό.
  2. Από την έναρξη της παραγωγικής λειτουργίας του Συστήματος, οι καταγγελίες υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω της οικείας ψηφιακής πλατφόρμας του Ενιαίου Ηλεκτρονικού Συστήματος Καταγγελιών (Ε.Η.ΣΥ.ΚΑ.). Εξαιρετικά και αν δεν είναι τεχνικά εφικτή η ηλεκτρονική υποβολή, οι καταγγελίες και τα στοιχεία για την υποστήριξή τους, υποβάλλονται: α) μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, στην ηλεκτρονική διεύθυνση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ή β) σε έγχαρτη μορφή, με αυτοπρόσωπη παρουσία ή μέσω εξουσιοδοτημένου προσώπου, στη Διεύθυνση Εφαρμογής Σχεδιασμού και Ελέγχου Δομημένου Περιβάλλοντος του ως άνω Υπουργείου.

Αν για τη στοιχειοθέτηση της καταγγελίας χρησιμοποιούνται από τον καταγγέλλοντα απεικονίσεις μέσω Συστήματος μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών (Σ.μη.Ε.Α.), αυτές γίνονται δεκτές αν λαμβάνονται μέσω χειριστή που κατέχει άδεια για επαγγελματική χρήση, είναι καταχωρισμένος στο Μητρώο Εκμεταλλευόμενων και Χειριστών Σ.μη.Ε.Α. του άρθρου 11 της υπό στοιχεία Δ/ΥΠΑ/21860/1422/2016 απόφασης του Διοικητή Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (Β΄ 3152) όπως εκάστοτε ισχύει και έχουν τηρηθεί κατά τη λήψη των απεικονίσεων οι κανόνες εναέριας κυκλοφορίας του άρθρου 5 της ιδίας απόφασης. Στην περίπτωση αυτή, στην ανάρτηση των απεικονίσεων στο Ε.Η.ΣΥ.ΚΑ. προβαίνει μόνο ο ανωτέρω χειριστής. Οι αναρτημένες απεικονίσεις διασυνδέονται απευθείας με την καταγγελία, χωρίς να λαμβάνει γνώση ή αντίγραφο αυτών ο καταγγέλλων, ο οποίος δύναται να ενημερώνεται σχετικά μόνο μέσω της ψηφιακής εφαρμογής του Ε.Η.ΣΥ.ΚΑ.. Οι απεικονίσεις λαμβάνονται με αποκλειστικό σκοπό τη στοιχειοθέτηση της βασιμότητας της καταγγελίας και τον γεωεντοπισμό του ακινήτου στο οποίο αφορά η καταγγελία, και στο απολύτως αναγκαίο μέτρο. Αν κατά την εκτέλεση της λήψης των ανωτέρω απεικονίσεων μέσω Σ.μη.Ε.Α. πραγματοποιείται επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, αυτή πρέπει να είναι σύμφωνη με την ισχύουσα σχετική νομοθεσία.

  1. Για την υποβολή της καταγγελίας καταβάλλεται υπέρ του Πράσινου Ταμείου παράβολο ποσού διακοσίων ευρώ (200,00€) μέσω της εφαρμογής «e-paravolo» της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Εξαιρούνται από την υποχρέωση καταβολής παραβόλου, οι φορείς του δημοσίου τομέα, κατά την περ. α΄ της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4270/2014 (Α΄ 143). Τα έσοδα του λογαριασμού διατίθενται για την καταβολή των αποζημιώσεων των ελεγκτών δόμησης που διεξάγουν τους ελέγχους, καθώς και για τις δαπάνες μετακίνησης και διαμονής των υπαλλήλων που απαρτίζουν τα κλιμάκια ελέγχου. Το παράβολο επιστρέφεται σε περίπτωση έστω και μερικής ευδοκίμησης της καταγγελίας.
  2. Αν υποβληθεί σχετικό αίτημα από τον καταγγέλλοντα, ο εκάστοτε διαχειριστής του Ε.Η.ΣΥ.ΚΑ. λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα για την προστασία της ταυτότητας του καταγγέλλοντος, καθώς και κάθε άλλης πληροφορίας, για την οποία ο καταγγέλλων θεωρεί ότι η αποκάλυψή της είναι εξαιρετικά επιζήμια γι’ αυτόν, εφόσον ο καταγγέλλων προσδιορίζει ειδικά τις πληροφορίες και τους λόγους, για τους οποίους ζητεί τη λήψη μέτρων εμπιστευτικότητας.».

 

Άρθρο 54

Αξιολόγηση, προτεραιοποίηση και διαχείριση των καταγγελιών – Προσθήκη άρθρου 125Ε στον ν. 4495/2017

Στον ν. 4495/2017 (Α’ 167) προστίθεται άρθρο 125Ε ως εξής:

«Άρθρο 125Ε

Αξιολόγηση, προτεραιοποίηση και διαχείριση των καταγγελιών

  1. Αρμόδια υπηρεσία για την ενημέρωση του Ενιαίου Ηλεκτρονικού Συστήματος Καταγγελιών (Ε.Η.ΣΥ.ΚΑ.) και την καταχώριση και επεξεργασία των δεδομένων και πληροφοριών του Συστήματος, καθώς και για την αξιολόγηση, προτεραιοποίηση και διαχείριση των καταγγελιών είναι η Διεύθυνση Εφαρμογής Σχεδιασμού και Ελέγχου Δομημένου Περιβάλλοντος (Δ.Ε.Σ.Ε.Δ.Π.) του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Επίσης, η Δ.Ε.Σ.Ε.Δ.Π. είναι αρμόδια για:

α) την ενημέρωση του Ε.Η.ΣΥ.ΚΑ. με τα στοιχεία που αφορούν την εξέλιξη κάθε καταγγελίας, συμπεριλαμβανομένων των ελέγχων που διενεργήθηκαν και των αποτελεσμάτων τους,

β) την καταχώριση στο ανωτέρω Σύστημα των καταγγελιών που υποβάλλονται σε έγχαρτη ή ηλεκτρονική μορφή λόγω τεχνικού προβλήματος του Συστήματος, σύμφωνα με τις περ. α) και β) της παρ. 2 του άρθρου 125Δ, και

γ) την καταχώριση στο Σύστημα, κατά το στάδιο διενέργειας του ελέγχου του αυθαιρέτου, των καταγγελιών που έχουν υποβληθεί, μέχρι την έναρξη της παραγωγικής λειτουργίας του Ε.Η.ΣΥ.ΚΑ..

Με εξαίρεση την ανωτέρω ενημέρωση του Ε.Η.ΣΥ.ΚΑ., η Δ.Ε.Σ.Ε.Δ.Π. δεν υποχρεούται να ενημερώνει τους καταγγέλλοντες ή τα εξουσιοδοτημένα από αυτούς πρόσωπα σχετικά με τη διαχείριση και εξέλιξη της καταγγελίας. Οι τελευταίοι δύνανται να ενημερώνονται σχετικά μόνο μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας του Συστήματος.

  1. Οι καταγγελίες αξιολογούνται βάσει:

α) της συμβατότητάς τους με τις αρμοδιότητες της Δ.Ε.Σ.Ε.Δ.Π.,

β) της επάρκειας των στοιχείων που περιέχουν, ώστε να είναι δυνατή η διερεύνησή τους και η διεξαγωγή ελέγχου ή έρευνας.

  1. Η Δ.Ε.Σ.Ε.Δ.Π. κατόπιν αξιολόγησης κατά την παρ. 2:

α) Αρχειοθετεί τις προδήλως αβάσιμες ή αστήρικτες καταγγελίες, των οποίων είναι αδύνατη η διερεύνηση. Στην περίπτωση αυτή, ο καταγγέλλων δύναται να συμπληρώσει την καταγγελία του με την προσκομιδή, οποτεδήποτε, κάθε στοιχείου, εγγράφου και πληροφορίας για την υποστήριξή της. Στην περίπτωση αυτή, η καταγγελία επαναξιολογείται. Ως χρόνος υποβολής της λογίζεται ο χρόνος συμπλήρωσης από τον καταγγέλλοντα των σχετικών αποδεικτικών στοιχείων. Η Δ.Ε.Σ.Ε.Δ.Π. δεν κωλύεται να επανεξετάσει υπόθεση που τέθηκε στο αρχείο, λαμβάνοντας υπόψη και αξιολογώντας αυτεπάγγελτα στοιχεία ή πληροφορίες των οποίων λαμβάνει γνώση, μέσω δημοσιευμάτων του τύπου, στοιχείων από άλλες δημόσιες αρχές ή και άλλες πηγές.

β) Δύναται, ύστερα από την προτεραιοποίηση της καταγγελίας, σύμφωνα με την παρ. 4:

βα) να διατάξει την άμεση διερεύνησή της και τη διεξαγωγή ελέγχου ή

ββ) να την εντάξει στο πλαίσιο του ευρύτερου προγραμματισμού ελέγχων που έχει εκπονήσει.

Τυχόν παραίτηση του ενδιαφερομένου από την καταγγελία, δεν συνεπάγεται την αναστολή ή τη ματαίωση του ελέγχου της.

  1. Για την προτεραιοποίηση της καταγγελίας ως προς τη διεξαγωγή ελέγχου, η οποία δύναται να διενεργείται είτε ηλεκτρονικά μέσω του Ε.Η.ΣΥ.ΚΑ., είτε από τη Δ.Ε.Σ.Ε.Δ.Π., λαμβάνονται υπόψη τα ακόλουθα κριτήρια:

α) το μέγεθος του αυθαίρετου κτιρίου ή κατασκευής,

β) η εκτίμηση του βαθμού επικινδυνότητας της καταγγελλόμενης πράξης και η αξιολόγηση του άμεσου ή επικείμενου κινδύνου ως προς τις άμεσες ή έμμεσες συνέπειές της στο περιβάλλον, ιδίως στα δάση, τις δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις, στον αιγιαλό, στις παραλίες και στα ρέματα,

γ) η επανάληψη της καταγγελλόμενης πράξης ή η υποτροπή του καταγγελλόμενου.

Μεταξύ των καταγγελιών που προτεραιοποιούνται με βάση τα κριτήρια των περ. α), β) και γ), η Δ.Ε.Σ.Ε.Δ.Π. μπορεί να συνεκτιμά και τη χρονική προτεραιότητά τους, από την ημερομηνία υποβολής της καταγγελίας ή συμπλήρωσης από τον καταγγέλλοντα των αναγκαίων στοιχείων για τη στοιχειοθέτησή της.

  1. Για την αξιολόγηση και την προτεραιοποίηση των καταγγελιών το παρόν εφαρμόζεται και στις καταγγελίες που έχουν υποβληθεί μέχρι την έναρξη της παραγωγικής λειτουργίας του Ε.Η.ΣΥ.ΚΑ..
  2. Η Δ.Ε.Σ.Ε.Δ.Π., ως υπεύθυνος επεξεργασίας, καθώς και ο εκτελών την επεξεργασία, διασφαλίζουν την προστασία των δικαιωμάτων των προσώπων, της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016 «για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ» (L 119) και τον ν. 4624/2019 (Α` 137).».

 

Άρθρo 55

Διαδικασία ελέγχου και αυτοψιών – Προσθήκη άρθρου 125ΣΤ ν. 4495/2017

Στον ν. 4495/2017 (Α’ 167) προστίθεται άρθρο 125ΣΤ ως εξής:

«Άρθρο 125ΣΤ

Διαδικασία ελέγχου και αυτοψιών

  1. Τα μέλη των κλιμακίων ελέγχου, μόλις λάβουν την εντολή ελέγχου, αναζητούν από τις αρμόδιες υπηρεσίες, τα στοιχεία που κατά την κρίση τους είναι αναγκαία για την πληρότητα του ελέγχου, τα οποία οι ανωτέρω υπηρεσίες χορηγούν αμελλητί. Κατά τον χρόνο διενέργειας του ελέγχου και μέχρι την έκδοση της έκθεσης αυτοψίας, τα μέλη των κλιμακίων ελέγχου έχουν πρόσβαση και στα στοιχεία των ηλεκτρονικών εφαρμογών, ύστερα από αυθεντικοποίησή τους με τη διαδικασία της κοινής απόφασης της περ. α) της παρ. 2 του άρθρου 125ΙΙ. Αν οι διενεργούντες τον έλεγχο είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο χειριστών Εκμεταλλευόμενων και Χειριστών και του Συστήματος μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών (Σ.μη.Ε.Α.) ή μεταξύ των στοιχείων που τους έχουν χορηγηθεί περιλαμβάνονται απεικονίσεις μέσω μη επανδρωμένων αεροσκαφών, αυτές δύνανται να χρησιμοποιούνται για την καλύτερη αποτύπωση των πορισμάτων τους.
  2. Η έκθεση αυτοψίας αφορά το αυθαίρετο κτίσμα ή κατασκευή και όχι τον ιδιοκτήτη, νομέα, κάτοχο ή κατασκευαστή του και η μη αναφορά τους δεν ασκεί επιρροή στην πρόοδο της διαδικασίας. Στην έκθεση αυτοψίας διαλαμβάνονται: α) η θέση του κτίσματος ή κατασκευής με συντεταγμένες σε σύστημα αναφοράς «ΕΓΣΑ 87», β) συνοπτική περιγραφή του κτίσματος ή κατασκευής με σκαρίφημα, οι διαστάσεις του και οι διατάξεις που έχουν παραβιαστεί, γ) εισήγηση για τον υπολογισμό του προστίμου ανέγερσης που αναλογεί στην παράβαση, και δ) επισήμανση του δικαιώματος κάθε ενδιαφερομένου για την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής του άρθρου 125Ζ στο κατά τόπο αρμόδιο Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων, εντός της ανατρεπτικής προθεσμίας του ίδιου άρθρου.

Αν κατά τη διενέργεια αυτοψίας του κλιμακίου ελέγχου κριθεί ότι απαιτείται η διενέργεια ελέγχου στον αιγιαλό, την παραλία, την όχθη, τη ζώνη λιμένα, την παρόχθια ζώνη, υδάτινο στοιχείο, πυθμένα και υπέδαφος του βυθού της θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και κοίτης πλεύσιμου ποταμού, καθώς και σε δάση, δασικές ή αναδασωτέες εκτάσεις, για τη διαπίστωση παραβάσεων που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος, το κλιμάκιο ελέγχου ενημερώνει εγγράφως και αμελλητί τη Γενική Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας και Κοινωφελών Περιουσιών του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών ή τη Γενική Διεύθυνση Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αντίστοιχα, προκειμένου να μεριμνήσουν για τον ορισμό υπαλλήλων για τη διενέργεια αυτοψίας.

  1. Η έκθεση αυτοψίας αποστέλλεται ηλεκτρονικά στη Γενική Διεύθυνση Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και στην αρμόδια υπηρεσία, οι οποίες με τη σειρά τους αποστέλλουν ανωνυμοποιημένο, ως προς τα στοιχεία των μελών των κλιμακίων ελέγχου, αντίγραφο της έκθεσης, στην κατά τόπο αρμόδια αστυνομική αρχή, η οποία την τοιχοκολλεί αμελλητί στο ακίνητο. Η τοιχοκόλληση της έκθεσης αυτοψίας συνεπάγεται τη διακοπή των οικοδομικών εργασιών. Η έκθεση αυτοψίας αναρτάται στην ηλεκτρονική σελίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ανωνυμοποιημένη ως προς τα στοιχεία των μελών του κλιμακίου ελέγχου και του φερόμενου ως κυρίου, νομέα, κατόχου ή κατασκευαστή, αν τα στοιχεία των ανωτέρω αναγράφονται σε αυτήν, με επιμέλεια της Γενικής Διεύθυνσης του Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών.
  2. Σε περίπτωση ασυμφωνίας της έκθεσης αυτοψίας με τον διενεργηθέντα επανέλεγχο που διενεργείται, το κλιμάκιο στο οποίο έχει δοθεί η εντολή για επανέλεγχο, είναι αρμόδιο για την έκδοση της οριστικής έκθεσης αυτοψίας, για την οποία εφαρμόζεται η διαδικασία του παρόντος.».

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ’

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ

 

Άρθρο 56

Προσθήκη Κεφαλαίου για τη διοικητική και δικαστική προστασία – Προσθήκη Κεφαλαίου Γ’ στο Τμήμα ΔΑ’ του ν. 4495/2017

Στο Τμήμα ΔΑ’ του ν. 4495/2017 (Α’ 167), μετά το άρθρο 125ΣΤ, προστίθεται Κεφάλαιο Γ’ ως εξής:

«ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ’

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ»

 

Άρθρο 57

Άσκηση και εξέταση ενδικοφανών προσφυγών – Προσθήκη άρθρου 125Ζ στον ν. 4495/2017

Στον ν. 4495/2017 (Α’ 167) προστίθεται άρθρο 125Ζ ως εξής:

«Άρθρο 125Ζ

Άσκηση και εξέταση προσφυγών

1.α) Κατά της έκθεσης αυτοψίας του άρθρου 125Δ, ο ενδιαφερόμενος μπορεί να ασκήσει ενδικοφανή προσφυγή στο Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α.) εντός αποκλειστικής προθεσμίας δέκα (10) ημερών από την τοιχοκόλληση της έκθεσης αυτοψίας στο ακίνητο. Η προθεσμία και η άσκηση της προσφυγής έχουν ανασταλτικό αποτέλεσμα.

β) Άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής δεν χωρεί εάν κατά τον έλεγχο διαπιστωθεί ότι:

βα) εκτελούνται οικοδομικές εργασίες (επ’ αυτοφώρω) και δεν υπάρχει έγκυρη πινακίδα του έργου,

ββ) πρόκειται για αυθαίρετα κτίσματα ή κατασκευές σε ακίνητα των περ. ε), στ), ζ), η), θ), ι), ια), ιβ), ιγ), και ιδ) της παρ. 2 του άρθρου 91,

βγ) πρόκειται για αυθαίρετα κτίσματα ή κατασκευές στη ζώνη λιμένα, στο υδάτινο στοιχείο, στον πυθμένα θάλασσας και στο υπεδάφος του βυθού της θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και κοίτη πλεύσιμου ποταμού.

Στις υποπερ. βα), ββ) και βγ), εφαρμόζεται η διαδικασία του άρθρου 125Ι, για την έκδοση πρωτοκόλλου κατεδάφισης.

  1. Η προσφυγή της παρ. 1, επί ποινή απαραδέκτου: α) συνοδεύεται από αποδεικτικό καταβολής υπέρ του Πράσινου Ταμείου, παραβόλου αα) διακοσίων (200) ευρώ για παραβάσεις επιφάνειας έως και τριάντα (30) τ.μ., αβ) πεντακοσίων (500) ευρώ για παραβάσεις επιφάνειας έως και ογδόντα (80) τ.μ. και αγ) χιλίων (1000) ευρώ για παραβάσεις επιφάνειας άνω των ογδόντα (80) τ.μ., τα οποία επιστρέφονται αν η προσφυγή γίνει δεκτή, εν όλω ή εν μέρει, β) κοινοποιείται από τον προσφεύγοντα στον Προϊστάμενο της Γενικής Διεύθυνσης Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, και γ) αναφέρει τα πλήρη στοιχεία της ταυτότητας του προσφεύγοντος, τη διεύθυνση κατοικίας του ή την έδρα του, τον Αριθμό Φορολογικού Μητρώου και τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, προκειμένου να του κοινοποιηθεί η πρόσκληση ακρόασης ενώπιον του ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. και η απόφαση επί της προσφυγής του. Η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου δύναται να αντλείται αυτόματα από το Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας.
  2. Η απόφαση επί της προσφυγής εκδίδεται μέσα σε έναν (1) μήνα από την υποβολή της, κοινοποιείται δε ηλεκτρονικά στον προσφεύγοντα και στη Γενική Διεύθυνση του Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών, η οποία ενημερώνει σχετικά τις αρμόδιες υπηρεσίες των Υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Υποδομών και Μεταφορών.
  3. Αν απορριφθεί η προσφυγή ή παρέλθει άπρακτη η προθεσμία για την άσκησή της, η έκθεση αυτοψίας καθίσταται οριστική. Η οριστική έκθεση αυτοψίας επέχει θέση πράξης διαπίστωσης παραβάσεων, βάσει της οποίας τα αυθαίρετα κτίσματα ή κατασκευές καθίστανται άμεσα κατεδαφιστέα κατά το άρθρο 125Ι και επισύρουν τις κυρώσεις του άρθρου 125Θ.».

 

Άρθρο 58

Ένδικα βοηθήματα και μέσα – Προσθήκη άρθρου 125Η στον ν. 4495/2017

Στον ν. 4495/2017 (Α’ 167) προστίθεται άρθρο 125Η ως εξής:

«Άρθρο 125Η

Ένδικα βοηθήματα και μέσα

  1. Κατά της απόφασης του Κεντρικού Συμβούλιου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α.), που εκδίδεται επί της ενδικοφανούς προσφυγής του άρθρου 125Ζ και κατά του πρωτοκόλλου κατεδάφισης του άρθρου 125Ι επιτρέπεται αίτηση ακύρωσης ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου της τοποθεσίας του ακινήτου, εντός της εξηκονθήμερης προθεσμίας της παρ. 1 του άρθρου 46 του π.δ. 18/1989 (Α΄ 8), η οποία αρχίζει από την κοινοποίηση της απόφασης του ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. ή του ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. στον προσφεύγοντα ή από την τοιχοκόλληση του πρωτοκόλλου κατεδάφισης στο κτίσμα ή στην κατασκευή, αντίστοιχα. Η προθεσμία και η άσκηση της αίτησης ακύρωσης δεν αναστέλλουν την εκτέλεση της απόφασης του ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. και του πρωτοκόλλου κατεδάφισης. Ο ενδιαφερόμενος δύναται ωστόσο να ζητήσει από το αρμόδιο Διοικητικό Εφετείο την αναστολή της εκτέλεσής τους, εφόσον έχει ασκήσει αίτηση ακύρωσης. Η αίτηση αναστολής εκτέλεσης επιδίδεται με επιμέλεια του αιτούντος, εντός είκοσι τεσσάρων ωρών (24) από την κατάθεσή της, στο όργανο που εξέδωσε την πράξη και στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Η αίτηση ακυρώσεως συζητείται υποχρεωτικά εντός εξήντα (60) ημερών από την κατάθεση της και η οριστική απόφαση εκδίδεται εντός δεκαπέντε (15) ημερών από τη συζήτηση και σε κάθε περίπτωση εντός εβδομήντα πέντε (75) ημερών από την κατάθεσή της. Η απόφαση κοινοποιείται στους διαδίκους με επιμέλεια της γραμματείας του δικαστηρίου εντός δέκα (10) ημερών από τη δημοσίευσή της.
  2. Κατά των αποφάσεων επιβολής προστίμου μη έγκαιρης κατεδάφισης του άρθρου 125ΙΓ, χωρεί αίτηση ακύρωσης ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου της τοποθεσίας του ακινήτου εντός της εξηκονθήμερης προθεσμίας της παρ. 1 του άρθρου 46 του π.δ. 18/1989, που αρχίζει από την κοινοποίηση τους. Οι λόγοι ακυρώσεως είναι απαράδεκτοι κατά το μέρος που καλύπτονται από την απόφαση, επί της αιτήσεως ακυρώσεως, κατά της απόφασης του ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. ή του πρωτοκόλλου κατεδάφισης.

Τα πρόστιμα μη έγκαιρης κατεδάφισης καθίστανται οριστικά αν: α) δεν ασκήθηκε αίτηση ακυρώσεως, ή β) η ασκηθείσα αίτηση ακυρώσεως απορρίφθηκε εν όλω ή εν μέρει.

Έπειτα, βεβαιώνονται από τις αρμόδιες Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες, εισπράττονται κατά τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ν. 4978/2022, Α’ 190) και αποδίδονται στο Πράσινο Ταμείο.».

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ’

ΚΥΡΩΣΕΙΣ

 

Άρθρο 59

Προσθήκη Κεφαλαίου για τις κυρώσεις επί αυθαιρέτων – Προσθήκη Κεφαλαίου Δ’ στο Τμήμα ΔΑ’ του ν. 4495/2017

Στο Τμήμα ΔΑ’ του ν. 4495/2017 (Α’ 167), μετά το άρθρο 125Η, προστίθεται Κεφάλαιο Δ’ ως εξής:

«ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ’

ΚΥΡΩΣΕΙΣ»

 

Άρθρο 60

Κυρώσεις – Προσθήκη άρθρου 125Θ στον ν. 4495/2017

Στον ν. 4495/2017 (Α’ 167) προστίθεται άρθρο 125Θ ως εξής:

«Άρθρο 125Θ

Κυρώσεις

  1. Τα αυθαίρετα κτίσματα, κατασκευές και αλλαγές χρήσης που δεν υπάγονται ή δεν έχουν υπαχθεί νομίμως σε διατάξεις περί αναστολής επιβολής κυρώσεων ή δεν αφορούν σε πολεοδομικές παραβάσεις του άρθρου 81, κατεδαφίζονται ή απομακρύνονται υποχρεωτικά.
  2. Εκτός από την κατεδάφιση, αν διαπιστωθούν αυθαίρετα κτίσματα, κατασκευές ή αλλαγές χρήσης, επιβάλλονται επίσης:

α) πρόστιμα ανέγερσης και μη έγκαιρης κατεδάφισης, σύμφωνα με το άρθρο 125ΙΓ,

β) ποινικές κυρώσεις, σύμφωνα με το άρθρο 125ΙΕ,

γ) αναστολή της άδειας λειτουργίας της οικείας οικονομικής δραστηριότητας, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 125ΙΣΤ,

δ) διακοπή ρευματοδότησης, σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 125ΙΣΤ.».

 

Άρθρο 61

Άμεση κατεδάφιση αυθαιρέτου – Προσθήκη άρθρου 125Ι στον ν. 4495/2017

Στον ν. 4495/2017 (Α’ 167) προστίθεται άρθρο 125Ι ως εξής:

«Άρθρο 125Ι

Άμεση κατεδάφιση αυθαιρέτου

  1. Σε περίπτωση εντοπισμού ύστερα από έλεγχο των κλιμακίων ελέγχου αυθαιρέτου κτίσματος ή κατασκευής, κατά την ώρα που κατασκευάζονται (επ` αυτοφώρω) και δεν υπάρχει έγκυρη πινακίδα του έργου, ο φερόμενος ιδιοκτήτης υποβάλει στην ηλεκτρονική διεύθυνση που υποδεικνύει η Γενική Διεύθυνση Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, εντός αποκλειστικής προθεσμίας δέκα (10) ημερών από την τοιχοκόλληση της έκθεσης αυτοψίας, στοιχεία από τα οποία αποδεικνύεται η νομιμότητα του κτίσματος, της κατασκευής ή της αλλαγής χρήσης, συμπεριλαμβανομένης της άδειας νομιμοποίησης. Αν παρέλθει άπρακτη η ανωτέρω προθεσμία ή τα στοιχεία δεν αποδεικνύουν τη νομιμότητα της κατασκευής, εκδίδεται από τον Προϊστάμενο της Γενικής Διεύθυνσης Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών, μέσα σε προθεσμία τριών (3) εργάσιμων ημερών, πρωτόκολλο κατεδάφισης, το οποίο αποστέλλεται στην αρμόδια υπηρεσία των Υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Υποδομών και Μεταφορών, η οποία τοιχοκολλάται στο ακίνητο, από την αρμόδια αστυνομική αρχή.
  2. Η αρμόδια υπηρεσία των Υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Υποδομών και Μεταφορών κατεδαφίζει το αυθαίρετο το αργότερο εντός ενός (1) μηνός και συντάσσει πρακτικό κατεδάφισης. Αν βρεθούν μηχανικά μέσα, ιδίως οχήματα και δομικά μηχανήματα, ή άλλα υλικά, όπως ξυλότυπος και μεταλλότυπος, κατάσχονται και εκποιούνται με απόφαση του αρμοδίου δικαστηρίου, το οποίο ορίζει μεσεγγυούχο για τη φύλαξη των κατασχεμένων έως την εκποίησή τους. Μέχρι την έκδοση της ανωτέρω απόφασης μεσεγγυούχος ορίζεται ο ιδιοκτήτης, νομέας, κάτοχος ή εργολάβος των αυθαίρετων κατασκευών.».

 

Άρθρο 62

Οικειοθελής κατεδάφιση αυθαιρέτου και απομάκρυνση αυθαίρετης αλλαγής χρήσης/Άδεια νομιμοποίησης – Προσθήκη άρθρου 125ΙΑ στον ν. 4495/2017

Στον ν. 4495/2017 (Α’ 167) προστίθεται άρθρο 125ΙΑ ως εξής:

«Άρθρο 125ΙΑ

Οικειοθελής κατεδάφιση αυθαιρέτου και απομάκρυνση αυθαίρετης αλλαγής χρήσης/Άδεια νομιμοποίησης1. Ο ιδιοκτήτης αυθαίρετου κτίσματος ή κατασκευής δύναται να προβεί αυτοβούλως στην αποδοχή της έκθεσης αυτοψίας και στην κατεδάφιση ή αποκατάσταση της νόμιμης χρήσης, με την επαναφορά των πραγμάτων στην προτέρα κατάσταση, σύμφωνα με το παρόν. Για τον σκοπό αυτόν, υποβάλλει είτε στη Διεύθυνση Εφαρμογής Σχεδιασμού και Ελέγχου Δομημένου Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, είτε ηλεκτρονικά στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που θα δημιουργηθεί προς τον σκοπό αυτό, είτε σε έγχαρτη μορφή αυτοπροσώπως ή μέσω εξουσιοδοτούμενου, υπεύθυνη δήλωση είτε ηλεκτρονική υπεύθυνη δήλωση μέσω του gov.gr, με την οποία αναλαμβάνει την υποχρέωση να προβεί στην κατεδάφιση/απομάκρυνση και αποκατάσταση με ίδια μέσα, εντός προθεσμίας τριάντα (30) εργάσιμων ημερών από την τοιχοκόλληση της έκθεσης αυτοψίας στο ακίνητο. 2. Μετά την κατεδάφιση/απομάκρυνση, που πιστοποιείται από τον ελεγκτή δόμησης που ορίζεται από τον Ειδικό Επιθεωρητή, το κλιμάκιο που είχε συντάξει την έκθεση αυτοψίας ή άλλο κλιμάκιο που συγκροτείται ειδικά για τον σκοπό αυτόν συντάσσει πρωτόκολλο συμμόρφωσης, με το οποίο βεβαιώνεται η εκτέλεση ή μη της κατεδάφισης του συνόλου των αυθαίρετων κτισμάτων και κατασκευών και η επαναφορά των πραγμάτων στην προτέρα κατάσταση από τον ιδιοκτήτη του ακινήτου και το κοινοποιεί στη Γενική Διεύθυνση Επιθεωρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, προκειμένου να εφαρμοστούν, κατά περίπτωση, τα διαλαμβανόμενα στις παρ. 3 έως 6. Η Γενική Διεύθυνση Επιθεωρητών και Ελεγκτών μέσω του Ειδικού Επιθεωρητή ελέγχου και καταστολής της αυθαίρετης δόμησης διατηρεί το δικαίωμα, μετά την πιστοποίηση της κατεδάφισης/αποκατάστασης από τον ελεγκτή δόμησης, να χορηγήσει εντολή επανελέγχου σε κλιμάκιο του άρθρου 125ΙΖ, προκειμένου να επαληθεύσει το πόρισμα του ελεγκτή δόμησης.3. Σε περίπτωση συμμόρφωσης του ιδιοκτήτη, διαγράφεται το πενήντα τοις εκατό (50%) του  προστίμου ανέγερσης και δεν επιβάλλονται ή ανακαλούνται οι διοικητικές κυρώσεις του άρθρου 125Θ, ενώ παύει και η ποινική δίωξη που ασκήθηκε σύμφωνα με το άρθρο 125ΙΕ. Σε περίπτωση μερικής συμμόρφωσης του ιδιοκτήτη, διαγράφεται το πενήντα τοις εκατό (50%) του προστίμου ανέγερσης που αναλογεί στα κατεδαφισθέντα κτίσματα και στις αποκατασταθείσες χρήσεις και κατά τα λοιπά επιβάλλονται οι κυρώσεις των άρθρων 125Θ έως 125ΙΕ. Τα προηγούμενα εδάφια της παρούσας δεν εφαρμόζονται αν ο ιδιοκτήτης είναι υπότροπος.  4. Αν ο ιδιοκτήτης, προβεί στη νομιμοποίηση των αυθαίρετων κατασκευών, επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το πενήντα τοις εκατό (50%) του προστίμου ανέγερσης, καθώς και πρόστιμο μη συμμόρφωσης με την υποχρέωση κατεδάφισης, από τη διαπίστωση του αυθαιρέτου, έως την ημερομηνία έκδοσης της οικοδομικής άδειας. Σε κτίρια που διαθέτουν οικοδομική άδεια, λειτουργούν βιομηχανικές και βιοτεχνικές χρήσεις και έχει συντελεστεί υπέρβαση καθ` ύψος, μέχρι δύο (2) μέτρα, επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το τριάντα τοις εκατό (30%) του προστίμου ανέγερσης και μη συμμόρφωσης με την υποχρέωση κατεδάφισης.5. Για τις πολεοδομικές παραβάσεις της παρ. 3 του άρθρου 81, αν ο υπόχρεος αποκαταστήσει την πολεοδομική παράβαση ή εκδώσει την προβλεπόμενη οικοδομική άδεια, εντός προθεσμίας της παρ. 1 το πρόστιμο ανέγερσης μειώνεται κατά τριάντα τοις εκατό (30%) και τα πρόστιμα μη έγκαιρης συμμόρφωσης διαγράφονται.».

Άρθρο 63

Κατεδάφιση από το Ελληνικό Δημόσιο – Προσθήκη άρθρου 125ΙΒ στον ν. 4495/2017

Στον ν. 4495/2017 (Α’ 167) προστίθεται άρθρο 125ΙΒ ως εξής:

«Άρθρο 125ΙΒ

Διαδικασία κατεδάφισης από το Ελληνικό Δημόσιο

  1. Η κατεδάφιση αυθαιρέτων διενεργείται από την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ή του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, ύστερα από απόφαση του Προϊσταμένου της Γενικής Διεύθυνσης του Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που εκδίδεται μετά την οριστική απόφαση του Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων ή του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων, επί της ενδικοφανούς προσφυγής ή την άπρακτη πάροδο της προθεσμίας άσκησής της, αντίστοιχα ή από την έκδοση του πρωτοκόλλου κατεδάφισης του άρθρου 125Ι.
  2. Για τους σκοπούς της παρ. 1 δύναται να συνάπτονται πολυετείς συμβάσεις πλαίσιο. Σε περίπτωση αδυναμίας εφαρμογής των αποφάσεων κατεδάφισης, λόγω της άρνησης των ιδιωτικών επιχειρήσεων να εκτελέσουν τις σχετικές συμβάσεις, με απόφαση του αρμοδίου για την κατεδάφιση οργάνου, τους επιβάλλεται πρόστιμο, ύψους από έξι χιλιάδες (6.000) έως δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ, ανάλογα με το βάρος της παράβασης, βάσει της οποίας επιβάλλεται η κατεδάφιση.
  3. Κατά την κατεδάφιση του αυθαιρέτου μπορεί να παρίστανται αστυνομικά όργανα ή η λιμενική αρχή για την πρόληψη και καταστολή άδικων πράξεων και μέλη του κλιμακίου που συνέταξαν την έκθεση αυτοψίας ή το πρωτόκολλο κατεδάφισης για την υπόδειξη των αυθαιρέτων. Αν η προσπέλαση στο αυθαίρετο εμποδίζεται για οποιονδήποτε λόγο, ζητείται η συνδρομή της Εισαγγελικής Αρχής. Αν απαιτείται απομάκρυνση των ενοίκων, αυτή γίνεται από αστυνομικά όργανα, η δε εκκένωση του αυθαιρέτου γίνεται από το συνεργείο κατεδάφισης. Οι ενδιαφερόμενοι έχουν δικαίωμα να εκκενώσουν μόνοι τους το αυθαίρετο κτίσμα, πριν από την κατεδάφιση, εφόσον όμως η εκκένωση με πρωτοβουλία του ενδιαφερομένου δεν παρεμβάλλει εμπόδια στην κατεδάφιση.
  4. Για τον τρόπο κατεδάφισης και τα μέσα που χρησιμοποιούνται, για τα υλικά κατεδάφισης, καθώς και για τη φύλαξη ή φθορά των παραρτημάτων και κινητών πραγμάτων του αυθαιρέτου δεν δημιουργείται ευθύνη του Δημοσίου, των οργάνων του ή των προστηθέντων προσώπων. Για τις κατεδαφίσεις συντάσσεται από τον επικεφαλής του συνεργείου σχετικό πρακτικό στο οποίο αναφέρονται και οι διαστάσεις του κτίσματος που κατεδαφίστηκε.
  5. Ο κύριος του κτίσματος, το οποίο κρίνεται κατεδαφιστέο, βαρύνεται με τη δαπάνη κατεδάφισης και αποκατάστασης του περιβάλλοντος χώρου. Το ποσό της δαπάνης των περ. α) και β) καταλογίζεται με απόφαση του αρμοδίου οργάνου του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και εισπράττεται από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ή το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αντίστοιχα, σύμφωνα με τον Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων (ν. 4978/2022, Α’ 190).
  6. O προγραμματισμός του έργου των κατεδαφίσεων καθορίζεται ως κάτωθι:

α) κατεδαφίζεται κατ’ απόλυτη προτεραιότητα και με την εξής σειρά: αα) το σύνολο των νέων αυθαιρέτων κατασκευών που κατασκευάστηκαν μετά την 1η Ιανουαρίου 2024, αβ) το σύνολο των αυθαίρετων κατασκευών που κατασκευάστηκαν μετά την 28η Ιουλίου 2011, αγ) όσα υπήχθησαν στον παρόντα με ψευδείς δηλώσεις,

β) κατεδαφίζεται αριθμός αυθαιρέτων κατ’ ελάχιστον ίσος με τον αριθμό των οριστικών πρωτοκόλλων κατεδάφισης του 2022 βα) κατά πενήντα τοις εκατό (50%) με κριτήρια χρονικής προτεραιότητας και ββ) κατά πενήντα τοις εκατό (50%) με κριτήρια περιβαλλοντικά και χωροταξικά, όπως αυτά εξειδικεύονται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας κατά την παρ. 4 του άρθρου 125ΚΑ.

Κατά παρέκκλιση των ανωτέρω δύναται να προτεραιοποιούνται περιπτώσεις αυθαίρετων κατασκευών, οι οποίες κρίνεται ότι συνεπάγονται σημαντική περιβαλλοντική όχληση.

  1. Στον προϋπολογισμό του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών εγγράφεται υποχρεωτικώς το απαραίτητο κονδύλι για τις κατεδαφίσεις όλων των αυθαιρέτων κατασκευών των δύο (2) προηγούμενων ετών, από το τρέχον έτος κατ’ ελάχιστον.
  2. Ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.) επιλαμβάνεται του συντονισμού της διαδικασίας κατεδάφισης αυθαιρέτων κατασκευών σε ζώνες απόλυτης προστασίας της φύσης και προστασίας της φύσης, οι οποίες καθορίζονται σύμφωνα με τα άρθρα 19 και 21 του ν. 1650/1986 (Α΄ 160) και το δεύτερο εδάφιο της παρ. 11 του άρθρου 13 του ν. 3044/2002 (Α΄ 197), μετά την έκδοση της οριστικής πράξης κατεδάφισης. Η Τεχνική Υπηρεσία του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α., σε συνεργασία με την εκάστοτε Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών του άρθρου 34 του ν. 4685/2020 (Α’ 92), εντός της περιοχής της οποίας βρίσκεται η αυθαίρετη κατασκευή, αναλαμβάνει την εκτέλεση των έργων κατεδάφισης. Ο κύριος του κτίσματος, το οποίο κρίνεται κατεδαφιστέο, βαρύνεται με τη δαπάνη κατεδάφισης και αποκατάστασης του περιβάλλοντος χώρου. Το ποσό της δαπάνης καταλογίζεται με απόφαση του Προέδρου του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. και εισπράττεται σύμφωνα με τον Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων (4978/2022, Α’ 190).

Άρθρο 64

Πρόστιμα ανέγερσης και μη έγκαιρης κατεδάφισης – Προσθήκη άρθρου 125ΙΓ στον ν. 4495/2017

Στον ν. 4495/2017 (Α’ 167) προστίθεται άρθρο 125ΙΓ ως εξής:

«Άρθρο 125ΙΓ

Πρόστιμα ανέγερσης και μη έγκαιρης κατεδάφισης

  1. Τα πρόστιμα ανέγερσης και μη έγκαιρης κατεδάφισης αυθαιρέτων υπολογίζονται ως εξής:

α) το πρόστιμο ανέγερσης είναι ίσο με την αξία του αυθαιρέτου (Αα) επί τον συντελεστή περιβαλλοντικής επιβάρυνσης (Σπ). Η αξία του αυθαιρέτου υπολογίζεται ως το γινόμενο της επιφάνειάς του, πολλαπλασιαζόμενης επί την τιμή ζώνης (Τ.Ζ.) της περιοχής του ακινήτου, όπως αυτή ισχύει κατά την ημερομηνία διαπίστωσης της παράβασης, σύμφωνα με το σύστημα αντικειμενικών αξιών του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών ή όπου δεν υπάρχει σύστημα αντικειμενικών αξιών στη συγκεκριμένη περιοχή, σύμφωνα με το άρθρο 109. Ειδικά για τα αυθαίρετα της περ. β) της παρ. 1 του άρθρου 125Ζ το πρόστιμο προσαυξάνεται και υπολογίζεται σύμφωνα με τα ποσοστά προσαύξησης του Παραρτήματος Γ΄.

β) Ο συντελεστής περιβαλλοντικής επιβάρυνσης ορίζεται σε:

βα) 1,20: για αυθαίρετες κατασκευές που βρίσκονται εντός προστατευόμενων περιοχών, δηλαδή εντός περιοχών Natura, δασών, ρεμάτων, αιγιαλού, κοινόχρηστης παραλίας-όχθης, κοινόχρηστης παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου, πυθμένα και υπεδάφους του βυθού της θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και κοίτης πλεύσιμου ποταμού, ζώνης λιμένα και αρχαιολογικού χώρου ζώνης Α.

ββ) 1,00: για τις υπόλοιπες περιπτώσεις αυθαιρέτων.

Για κάθε αυθαίρετη κατασκευή, εγκατάσταση ή εργασία που λόγω της φύσης της δεν αντιστοιχεί σε επιφάνεια χώρου, η αξία του αυθαιρέτου υπολογίζεται αναλυτικά με τιμές προϋπολογισμού κατά το Παράρτημα Β και, αν δεν υπάρχει καθορισμένη τιμή στο Παράρτημα, με τιμές αγοράς. Ομοίως, με αναλυτικό προϋπολογισμό αντιμετωπίζονται ειδικές πρόχειρες κατασκευές, όπως θερμοκήπια, στέγαστρα βιομηχανικών κτιρίων, καθώς και στέγαστρα εν γένει.

Το ελάχιστο ύψος του προστίμου ανέγερσης είναι διακόσια πενήντα (250,00) ευρώ, για τις περιπτώσεις της υποπερ. (ββ) και χίλια πεντακόσια (1.500) ευρώ για την υποπερ. (βα) της περ. (β) της παρ. 3.

  1. Από την τοιχοκόλληση της έκθεσης αυτοψίας μέχρι την κατεδάφιση ή τη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων, εφόσον προβλέπεται, επιβάλλεται για κάθε έτος μη αποκατάστασης της αυθαιρεσίας, πρόστιμο μη έγκαιρης κατεδάφισης, το οποίο ισούται με το πενήντα τοις εκατό (50%) του προστίμου ανέγερσης.

Ο υπόχρεος σε κατεδάφιση ή νομιμοποίηση ενημερώνει τον Ειδικό Επιθεωρητή ελέγχου και Καταστολής της Αυθαίρετης Δόμησης σχετικά με την οικειοθελή κατεδάφιση ή τη νομιμοποίηση του αυθαιρέτου, προκειμένου να ενεργοποιηθεί η διαδικασία ελέγχου της αποκατάστασης της αυθαιρεσίας σύμφωνα με το άρθρο 125ΙΑ. Από την παράλειψη ενημέρωσης τεκμαίρεται η μη συμμόρφωση του υποχρέου και επιβάλλονται τα προβλεπόμενα πρόστιμα μη έγκαιρης κατεδάφισης.

Το ελάχιστο ύψος του προστίμου μη έγκαιρης κατεδάφισης είναι εκατό (100) ευρώ, για την υποπερ. ββ) της περ. β της παρ. 1 και επτακόσια πενήντα (750,00) ευρώ για την υποπερ. βα) της περ. β) της παρ. 1.

  1. Για τις πολεοδομικές παραβάσεις της παρ. 3 του άρθρου 81, πλην της υποπερ. βα) της περ. β) της παρ. 1 του παρόντος, οι κυρώσεις είναι μόνο διοικητικές και ειδικότερα:

α) Το πρόστιμο ανέγερσης των περ. α) έως δ) της παρ. 3 του άρθρου 81 ανέρχεται σε ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%) της αξίας τους.

β) Για την περ. γ), εφόσον πρόκειται για χώρο με χρήση κατοικία, το ανωτέρω ποσοστό υπολογίζεται στο πέντε τοις εκατό (5%) της αξίας του.

Σε κάθε περίπτωση το πρόστιμο ανέγερσης δεν μπορεί να είναι μικρότερο των διακοσίων πενήντα (250) ευρώ.

γ) Το πρόστιμο μη έγκαιρης κατεδάφισης των περ. α), β), γ) και δ) της παρ. 3 του άρθρου 81 ανέρχεται σε ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) του προστίμου ανέγερσης για κάθε έτος διατήρησης. Σε κάθε περίπτωση, το πρόστιμο μη έγκαιρης κατεδάφισης δεν μπορεί να είναι μικρότερο του είκοσι τοις εκατό (20%) του ελαχίστου προστίμου ανέγερσης ετησίως.

δ) Το πρόστιμο ανέγερσης για τις πολεοδομικές παραβάσεις των περ. ε), στ) και ζ) της παρ. 3 του άρθρου 81, ανέρχεται σε χίλια (1000) ευρώ, ανά περίπτωση πολεοδομικής παράβασης. Το πρόστιμο μη έγκαιρης κατεδάφισης των ανωτέρω περιπτώσεων ανέρχεται στο είκοσι τοις εκατό (20%) του προστίμου ανέγερσης ετησίως, με δυνατότητα εφάπαξ καταβολής ποσού διπλάσιου του προστίμου ανέγερσης για την οριστική διατήρησή τους.

Αν ο υπόχρεος συμμορφωθεί με τις πολεοδομικές διατάξεις και αποκαταστήσει την πολεοδομική παράβαση με την απομάκρυνση της χρήσης ή την κατεδάφιση της αυθαίρετης κατασκευής ή εκδώσει την προβλεπόμενη οικοδομική άδεια όπου επιτρέπεται, μέσα σε προθεσμία τεσσάρων (4) μηνών από τη διαπίστωσή της δεν επιβάλλεται πρόστιμο μη έγκαιρης κατεδάφισης και το πρόστιμο ανέγερσης περιορίζεται στο ελάχιστο ποσό των διακοσίων πενήντα (250) ευρώ.

  1. Δεν επιβάλλεται πρόστιμο σε περίπτωση αναθεώρησης οικοδομικής άδειας που βρίσκεται σε ισχύ, εφόσον τηρούνται το περίγραμμα της οικοδομής, ο συντελεστής δόμησης και ο συντελεστής όγκου.
  2. Δεν επιβάλλεται πρόστιμο σε περίπτωση αναθεώρησης οικοδομικής άδειας που βρίσκεται σε ισχύ, με μεταβολή του περιγράμματος της οικοδομής ή του συντελεστή δόμησης ή του συντελεστή όγκου, εφόσον έχει προηγηθεί η γνωστοποίηση εκτέλεσης πρόσθετων εργασιών της περ. δ) του άρθρου 28.
  3. Δεν επιβάλλονται και δεν αναζητούνται πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης αυθαιρέτων για κτίσματα που έχουν ανεγερθεί με άδεια που εκδόθηκε από την αρμόδια αρχή και μεταγενέστερα ακυρώθηκε ή ανακλήθηκε για οποιοδήποτε λόγο, εκτός αν η ακύρωση ή ανάκληση οφείλεται σε υποβολή αναληθών στοιχείων ή ανακριβείς αποτυπώσεις της υπάρχουσας κατάστασης ή στην εν γένει απατηλή συμπεριφορά του διοικουμένου κατά την έκδοσή της. Η παρούσα δεν θίγει τις διατάξεις περί υποχρεωτικής κατεδάφισης των αυθαιρέτων κτισμάτων, όπως αυτά ορίζονται στον παρόντα.».

 

Άρθρο 65

Τιμή ζώνης – Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 109 ν. 4495/2017

Τα δύο τελευταία εδάφια της παρ. 2 του άρθρου 109 του ν. 4495/2017 (Α΄ 167), περί υπολογισμού προστίμου, αντικαθίστανται, και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής:

«2. Για τα υπόλοιπα ακίνητα της επικράτειας, αν δεν έχει καθοριστεί τιμή ζώνης, σύμφωνα με το σύστημα των αντικειμενικών αξιών του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών στην περιοχή του ακινήτου, για τον υπολογισμό του ενιαίου ειδικού προστίμου ή της αξίας των παραβάσεων λαμβάνεται υπόψη η ελάχιστη τιμή ζώνης που ισχύει στην τοπική ή δημοτική κοινότητα όπου βρίσκεται το ακίνητο και, αν δεν έχει καθοριστεί αυτή, η ελάχιστη τιμή ζώνης που ισχύει στον οικείο δήμο και αν δεν έχει καθοριστεί σε αυτόν, η ελάχιστη τιμή ζώνης που ισχύει στην περιφερειακή ενότητα όπου βρίσκεται το ακίνητο. Για τον υπολογισμό του προστίμου στις περιοχές αιγιαλού, κοινόχρηστης παραλίας, όχθης, κοινόχρηστης παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου, πυθμένα και υπεδάφους του βυθού της θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και κοίτης πλεύσιμου ποταμού, ζώνης λιμένα, λαμβάνεται υπόψη η μέγιστη τιμή ζώνης των όμορων ακινήτων. Αν η μέγιστη τιμή ζώνης δεν έχει καθοριστεί, ισχύει το πρώτο εδάφιο.».

 

Άρθρο 66
 Τρόπος καταβολής και απόδοσης προστίμων – Προσθήκη άρθρου 125ΙΔ στον ν. 4495/2017

Στον ν. 4495/2017 (Α’ 167) προστίθεται άρθρο 125ΙΔ ως εξής:

«Άρθρο 125ΙΔ

Τρόπος καταβολής και απόδοσης προστίμων

  1. Τα πρόστιμα βεβαιώνονται με απόφαση του Ειδικού Επιθεωρητή ελέγχου και καταστολής της αυθαίρετης δόμησης εντός αποκλειστικής προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών, από την παρέλευση άπρακτης της προθεσμίας υποβολής ενδικοφανούς προσφυγής και σε περίπτωση άσκησης ενδικοφανούς προσφυγής από την απόφαση επί αυτής, και αποστέλλονται στην αρμόδια οικονομική υπηρεσία.
  2. Τα πρόστιμα ανέγερσης των αυθαιρέτων καταβάλλονται από τον υπόχρεο σε τριάντα (30) ισόποσες μηνιαίες δόσεις και τα πρόστιμα μη έγκαιρης κατεδάφισης σε δώδεκα (12) μηνιαίες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη μέσα στον επόμενο μήνα από τη βεβαίωση του προστίμου στην αρμόδια οικονομική υπηρεσία.
  3. Αν το οφειλόμενο πρόστιμο εξοφληθεί ολόκληρο εντός του πρώτου μηνός από τη βεβαίωση του προστίμου στην αρμόδια οικονομική υπηρεσία, παρέχεται έκπτωση σε ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%) του ποσού αυτού. Από την εφαρμογή του πρώτου εδαφίου εξαιρούνται τα αυθαίρετα εντός προστατευόμενων περιοχών, ιδίως των αιγιαλών και των κοινόχρηστων παραλιών.
  4. Τα ανωτέρω επιβαλλόμενα πρόστιμα αποδίδονται: α) κατά εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%), στο Πράσινο Ταμείο για δράσεις ελέγχου και καταστολής της αυθαίρετης δόμησης, καθώς και περιβαλλοντικού ισοζυγίου, β) κατά είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών για τη διενέργεια των κατεδαφίσεων.».

 

Άρθρο 67

Ποινικές κυρώσεις – Προσθήκη άρθρου 125ΙΕ στον ν. 4495/2017

Στον ν. 4495/2017 (Α’ 167) προστίθεται άρθρο 125ΙΕ ως εξής:

«Άρθρο 125ΙΕ

Ποινικές κυρώσεις

  1. Οι ιδιοκτήτες ή εντολείς κατασκευής ή εγκατάστασης αυθαιρέτων κατασκευών ή αλλαγών χρήσεως αντίστοιχα και οι εργολάβοι κατασκευής τους τιμωρούνται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο (2) ετών και χρηματική ποινή από πέντε χιλιάδες (5.000) ευρώ έως πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ. Κατά την επιμέτρηση της ποινής του πρώτου εδαφίου λαμβάνονται υποχρεωτικά και αναλογικά υπόψη η αξία της αυθαίρετης κατασκευής και ο βαθμός υποβάθμισης του φυσικού ή πολιτιστικού περιβάλλοντος. Με την ίδια ποινή τιμωρούνται και οι μηχανικοί που εκπόνησαν τις μελέτες ή έχουν την επίβλεψη του έργου, αν διαπιστωθεί ότι οι μελέτες δεν εκπονήθηκαν σύμφωνα με τις διατάξεις που διέπουν την εκπόνησή τους ή σύμφωνα με τα εγκεκριμένα στοιχεία του τοπογραφικού διαγράμματος και του διαγράμματος κάλυψης ή αν διαπιστωθεί ότι οι εργασίες δόμησης δεν εκτελέστηκαν σύμφωνα με τις μελέτες που υποβλήθηκαν ή σύμφωνα με τα εγκεκριμένα στοιχεία του τοπογραφικού διαγράμματος και του διαγράμματος κάλυψης. Για απλές υπερβάσεις άδειας κατασκευής μπορεί να επιβληθεί ελαττωμένη ποινή σύμφωνα με το άρθρο 83 του Ποινικού Κώδικα (ν. 4619/2019, Α’ 95).
  2. Για την εκτέλεση εργασιών δόμησης, χωρίς οικοδομική άδεια ή κατά παράβαση αυτής, στον αιγιαλό, την παραλία, τη θάλασσα, τον πυθμένα, τη ζώνη λιμένα, τη μεγάλη λίμνη, πλεύσιμο ποταμό, ρέματα, όχθη ή παρόχθια ζώνη μεγάλης λίμνης ή πλεύσιμου ποταμού, στους βιότοπους, σε παραλιακά δημόσια κτήματα, στους αρχαιολογικούς χώρους και τους ιστορικούς τόπους, σε κτίρια χαρακτηρισμένα ως μνημεία και σε δάση, δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις, καθώς και σε δημόσιες χορτολιβαδικές και βραχώδεις εκτάσεις των περ. α) και β) της παρ. 5 του άρθρου 3 του ν. 998/1979 (Α΄ 289), διπλασιάζονται τα ελάχιστα και μέγιστα όρια των χρηματικών ποινών της παρ. 1.».

 

Άρθρο 68

Αναστολή λειτουργίας για οικονομικές δραστηριότητες και διακοπή ρευματοδότησης – Προσθήκη άρθρου 125ΙΣΤ στον ν. 4495/2017

Στον ν. 4495/2017 (Α’ 167) προστίθεται άρθρο 125ΙΣΤ ως εξής:

«Άρθρο 125ΙΣΤ

Αναστολή λειτουργίας για οικονομικές δραστηριότητες και διακοπή ρευματοδότησης

  1. Σε περιπτώσεις εντοπισμού αυθαιρέτων κτισμάτων και κατασκευών και αυθαιρέτων αλλαγών χρήσεως, αν πρόκειται για χώρο στον οποίο ασκείται οικονομική δραστηριότητα ή χρησιμοποιείται για την άσκηση και την υποστήριξη της εν γένει λειτουργίας της οικονομικής δραστηριότητας: α) επιβάλλεται προσωρινή αφαίρεσητης άδειας ή της έγκρισης λειτουργίας ή β) εκδίδεται απόφαση προσωρινής διακοπής της λειτουργίας για τις περιπτώσεις άσκησης οικονομικής δραστηριότητας με γνωστοποίηση.

Αρμόδια αρχή για την έκδοση των ως άνω διοικητικών πράξεων είναι η αρχή που εκδίδει την άδεια ή την έγκριση ή η αρχή στην οποία υποβάλλεται η γνωστοποίηση για τη λειτουργία της δραστηριότητας.

  1. Σε περιπτώσεις εντοπισμού αυθαιρέτων κατασκευών και αυθαιρέτων αλλαγών χρήσεως σε χώρους άσκησης οικονομικής δραστηριότητας χωρίς προηγούμενη διαδικασία άδειας, έγκρισης ή γνωστοποίησης, η απόφαση διακοπής της λειτουργίας εκδίδεται από τη Γενική Διεύθυνση του Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
  2. Οι διοικητικές πράξεις της προσωρινής αφαίρεσης της άδειας ή της έγκρισης και της προσωρινής διακοπής της λειτουργίας υλοποιούνται με σφράγιση του χώρου της εγκατάστασης και του παραγωγικού της εξοπλισμού. Όπου δεν ορίζεται ρητά, αρμόδιο όργανο για την εκτέλεση της σφράγισης είναι η αρχή που εξέδωσε τη διοικητική πράξη του πρώτου εδαφίου. Το αρμόδιο όργανο, κατά την εκτέλεση της σφράγισης, δύναται, όπου κρίνει αναγκαίο, να ζητά τη συνδρομή της Ελληνικής Αστυνομίας, η οποία την παρέχει σύμφωνα με τα άρθρα 159 και 161 του π.δ. 141/1991 (Α΄ 58). Η σφράγιση διενεργείται άμεσα, χωρίς έκδοση διακριτής απόφασης, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης γενικής ή ειδικής διάταξης.
  3. Η προσωρινή αφαίρεση της άδειας/έγκρισης ή διακοπή της λειτουργίας και η σφράγιση επιβάλλονται ανεξάρτητα από την άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής και παραμένουν σε ισχύ κατά τον χρόνο εξέτασης αυτής. Αφορούν δε το σύνολο της υποστήριξης και λειτουργίας της οικονομικής δραστηριότητας, στις εγκαταστάσεις της οποίας περιλαμβάνονται οι αυθαίρετες κατασκευές, καθώς και τυχόν άλλες υποστηριζόμενες ή εξαρτώμενες λειτουργικά από τις αυθαίρετες κατασκευές οικονομικές δραστηριότητες. Η αποσφράγιση εγκατάστασης που έχει σφραγιστεί σύμφωνα με το παρόν διενεργείται αν αποδεδειγμένα παύσουν να συντρέχουν οι λόγοι και οι προϋποθέσεις επιβολής της σφράγισης. Η παραβίαση της σφράγισης τιμωρείται σύμφωνα με το άρθρο 178 του Ποινικού Κώδικα (ν. 4619/2019, Α’ 95).
  4. Ταυτόχρονα με τις κυρώσεις της παρ. 1 δύναται να επιβάλλεται και διακοπή ρευματοδότησης κατόπιν σχετικού αιτήματος της Γενικής Διεύθυνσης Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών προς τον Διαχειριστή Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας.».

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε’

ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΥΘΑΙΡΕΤΗΣ ΔΟΜΗΣΗΣ 

 

Άρθρο 69

Προσθήκη Κεφαλαίου για την υποστήριξη της διοικητικής διαδικασίας και των οργάνων καταπολέμησης της αυθαίρετης δόμησης – Προσθήκη Κεφαλαίου Ε’ στο Τμήμα ΔΑ’ του ν. 4495/2017

Στο Τμήμα ΔΑ’ του ν. 4495/2017 (Α’ 167), μετά το άρθρο 125ΙΣΤ, προστίθεται Κεφάλαιο Ε’ ως εξής:

«ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε’

ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΥΘΑΙΡΕΤΗΣ ΔΟΜΗΣΗΣ»

 

Άρθρο 70

Όργανα ελέγχου – Προσθήκη άρθρου 125ΙΖ στον ν. 4495/2017

Στον ν. 4495/2017 (Α’ 167) προστίθεται άρθρο 125ΙΖ ως εξής:

«Άρθρο 125ΙΖ

Όργανα ελέγχου

  1. Οι έλεγχοι και οι επανέλεγχοι της αυθαίρετης δόμησης διενεργούνται δυνάμει σχετικής εντολής του Ειδικού Επιθεωρητή που μπορεί να αφορούν σε ένα ή περισσότερα κτίσματα και κατασκευές ή σε γεωγραφικά προσδιορισμένη περιοχή, από κλιμάκια ελέγχου τα οποία αποτελούνται από τουλάχιστον δύο (2) μέλη που προέρχονται από μια ή περισσότερες από τις κάτωθι κατηγορίες οργάνων ελέγχου, οι οποίες συνιστούν το Μητρώο Οργάνων Ελέγχου Αυθαίρετης Δόμησης:

α) Τους υπαλλήλους της Γενικής Διεύθυνσης Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των υπαλλήλων που υπηρετούν σε αυτή δυνάμει των υπ’ αρ. οικ. 62268/10.8.2018 και 15217/21.2.2019 αποφάσεων του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, όπως εκάστοτε ισχύουν.

β) Τους υπαλλήλους της Γενικής Γραμματείας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

γ) Τους υπαλλήλους των Κτηματικών Υπηρεσιών της Γενικής Διεύθυνσης Δημόσιας Περιουσίας και Κοινωφελών Περιουσιών του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών που υποδεικνύονται για τον σκοπό αυτόν, για όλη την επικράτεια.

δ) Τους Υπαλλήλους των Δασαρχείων, των Διευθύνσεων Δασών και των Διευθύνσεων Αναδασώσεων της Γενικής Γραμματείας Δασών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που υποδεικνύονται για τον σκοπό αυτόν, για όλη την επικράτεια, και ανά κατά τόπο αρμόδια δασική υπηρεσία, από τη Γενική Διεύθυνση Δασών.

Σε περίπτωση μη υπόδειξης των υπαλλήλων των περ. γ) και δ) μέσα στην προθεσμία που τάσσεται από τη Γενική Διεύθυνση Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών, τα μέλη των κλιμακίων ελέγχου από τις ανωτέρω κατηγορίες υπαλλήλων, ορίζονται από το σύνολο των υπαλλήλων των υπηρεσιών των περ. γ) και δ) κατηγορίας κλάδων Πανεπιστημιακής ή Τεχνολογικής Εκπαίδευσης.

ε) Τους ελεγκτές δόμησης που είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Ελεγκτών Δόμησης του άρθρου 14 του ν. 4030/2011 (Α΄249) που τηρείται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

στ) Το σύνολο του επιστημονικού προσωπικού και του προσωπικού φύλαξης των Μονάδων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών, συμπεριλαμβανομένου και του μεταφερόμενου προσωπικού στον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, των καταργηθέντων Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών, στο οποίο έχει ανατεθεί, με το άρθρο 34 του ν. 4685/2020 (Α΄ 92), η αρμοδιότητα ελέγχου για τη διαπίστωση περιβαλλοντικών παραβάσεων που απορρέουν από τις κανονιστικές πράξεις που εκδίδονται κατ` εξουσιοδότηση του άρθρου 21 του ν. 1650/1986 (Α΄ 160). Στις περιπτώσεις κατασκευών στη θαλάσσια ζώνη, η διενέργεια αυτοψίας ανατίθεται σε καταδυτικά συνεργεία καταχωρημένα στο μητρώο που τηρείται από τις λιμενικές αρχές, σύμφωνα με το άρθρο 12 του Γενικού Κανονισμού Λιμένων αρ. 10, περί καταδυτικών εργασιών, όπως αυτός εγκρίθηκε με την υπ’ αρ. 3131.1/20/95/17.11.1995 απόφαση του Υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας (Β’ 978), όπως εκάστοτε ισχύει.

Οι εντολές ελέγχου δύναται να εκδίδονται και κατά παρέκκλιση του ετήσιου στρατηγικού σχεδίου ελέγχων και των σχετικών επιχειρησιακών σχεδίων, όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο. Ο Ειδικός Επιθεωρητής για τον Ελεγχο και την Καταστολή της Αυθαίρετης Δόμησης, δύναται αυτεπάγγελτα ή κατόπιν σχετικής καταγγελίας, να εκδίδει εντολές για τη διενέργεια επανελέγχου της έκθεσης αυτοψίας του άρθρου 125ΣΤ.

  1. Τα κλιμάκια ελέγχου συγκροτούνται με μη δημοσιευτέα απόφαση του Ειδικού Επιθεωρητή Ελέγχου και Καταστολής της Αυθαίρετης Δόμησης, η οποία μπορεί να εκδίδεται και ύστερα από κλήρωση μεταξύ των κατηγοριών των οργάνων ελέγχου της παρ. 1 που διενεργείται ηλεκτρονικά, και κοινοποιείται αποκλειστικά στα οριζόμενα μέλη. Κατ’ εξαίρεση, κλιμάκια ελέγχου μπορεί να συγκροτούνται, χωρίς την τήρηση της διαδικασίας κλήρωσης, και με μη δημοσιευτέα απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας ή του Γενικού Γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος, η οποία υπόκειται στους περιορισμούς του πρώτου εδαφίου. Με τις ανωτέρω αποφάσεις, δύναται να συγκροτούνται και περισσότερα του ενός κλιμάκια ελέγχου.».

 

Άρθρo 71

Ακαταδίωκτο και ασφάλεια των μελών των κλιμακίων ελέγχου – Προσθήκη άρθρου 125ΙΗ στον ν. 4495/2017

Στον ν. 4495/2017 (Α’ 167) προστίθεται άρθρο 125ΙΗ ως εξής:

«Άρθρο 125ΙΗ

Ακαταδίωκτο και ασφάλεια των μελών των κλιμακίων ελέγχου

  1. Τα μέλη των κλιμακίων ελέγχου, όταν δρουν μέσα στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων και των καθηκόντων τους για τη διενέργεια ελέγχου ή επανελέγχου που τους ανατίθεται, σύμφωνα με τον παρόντα, καθώς και ο Ειδικός Επιθεωρητής Ελέγχου και Καταστολής της Αυθαίρετης Δόμησης, δεν ευθύνονται, δεν διώκονται και δεν εξετάζονται για πράξεις ή παραλείψεις που αφορούν την εφαρμογή του, εκτός αν: α) ενήργησαν με πρόθεση για να προσπορίσουν στον εαυτό τους ή σε τρίτον παράνομο περιουσιακό όφελος ή να βλάψουν το Δημόσιο ή τρίτον, β) παραβίασαν το απόρρητο των πληροφοριών και στοιχείων, που περιήλθαν σε γνώση τους κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, γ) παρέβησαν το καθήκον εχεμύθειας του άρθρου 26 του Κώδικα Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (ν. 3528/2007, Α΄ 26).
  2. α) Αν τα μέλη των κλιμακίων ελέγχου ή ο Ειδικός Επιθεωρητής Ελέγχου και Καταστολής της Αυθαίρετης Δόμησης διώκονται για πράξεις ή παραλείψεις κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, σύμφωνα με την παρ. 1, η δικαστική υποστήριξη και εκπροσώπησή τους, ενώπιον των ποινικών δικαστηρίων, δύναται να ανατίθεται:

αα) σε λειτουργό του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους μέχρι τον βαθμό του Δικαστικού Πληρεξουσίου Α’ τάξης, σύμφωνα με τη διαδικασία της παρ. 4 του άρθρου 4 του ν. 4831/2021 (Α΄ 170),

αβ) σε δικηγόρο της επιλογής τους, η αμοιβή του οποίου καταβάλλεται από το Δημόσιο, σύμφωνα με την παρ. 3.

β) Αν τα μέλη των κλιμακίων ελέγχου ή ο Ειδικός Επιθεωρητής Ελέγχου και Καταστολής της Αυθαίρετης Δόμησης ενάγονται για πράξεις ή παραλείψεις κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, σύμφωνα με την παρ. 1, η δικαστική υποστήριξη και εκπροσώπησή τους, ενώπιον των ποινικών δικαστηρίων, δύναται να ανατίθεται σε δικηγόρο της επιλογής τους, η αμοιβή του οποίου καταβάλλεται από το Δημόσιο, σύμφωνα με την παρ. 3, με απόφαση του αρμοδίου οργάνου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

  1. Αν τα μέλη των κλιμακίων ελέγχου ή ο Ειδικός Επιθεωρητής Ελέγχου και Καταστολής της Αυθαίρετης Δόμησης εκπροσωπούνται από δικηγόρο στις αναφερόμενες στην παρ. 2 υποθέσεις, με απόφαση του αρμοδίου οργάνου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας τους καταβάλλονται απολογιστικά σε βάρος του προϋπολογισμού του ανωτέρω υπουργείου, οι δαπάνες στις οποίες αυτοί υποβλήθηκαν μέχρι την αμετάκλητη εκδίκαση της υπόθεσής τους, εφόσον: α) για τις ποινικές υποθέσεις εκδοθεί αμετάκλητη απόφαση, με την οποία οι ελεγκτές κηρύσσονται αθώοι ή απαλλάσσονται των κατηγοριών ή αμετάκλητο βούλευμα δικαστικού συμβουλίου παύει οριστικά την ποινική δίωξη εναντίον τους ή θέτει την υπόθεση στο αρχείο, β) για τις αστικές υποθέσεις, εκδίδεται αμετάκλητη δικαστική απόφαση, με την οποία απορρίπτεται η αγωγή που ασκήθηκε εναντίον τους. Το αιτούμενο ποσό δεν μπορεί να υπερβαίνει το τριπλάσιο του ποσού αναφοράς κάθε διαδικαστικής πράξης ή υπηρεσίας, όπως προσδιορίζεται στους πίνακες του Κώδικα Δικηγόρων (ν. 4194/2013, Α΄ 208) και των παραρτημάτων αυτού.
  2. Στα μέλη των κλιμακίων ελέγχου και τον Ειδικό Επιθεωρητή, κατά τη διάρκεια διενέργειας της αυτοψίας ή και μέχρι την περαίωση της διαδικασίας ελέγχου, σύμφωνα με την εντολή ελέγχου, είναι δυνατόν να παρέχεται, ύστερα από αίτηση των ιδίων ή του Ειδικού Επιθεωρητή Ελέγχου και Καταστολής της Αυθαίρετης Δόμησης, αστυνομική προστασία από πιθανολογούμενες πράξεις εκφοβισμού ή αντεκδίκησης ή παρακώλυσης της διαδικασίας των αυτοψιών και του ελέγχου.».

 

Άρθρο 72

Στελέχωση της Γενικής Διεύθυνσης Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών και της Διεύθυνσης Εφαρμογής Σχεδιασμού και Ελέγχου Δομημένου Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας – Προσθήκη άρθρου 125ΙΘ στον ν. 4495/2017

Στον ν. 4495/2017 (Α’ 167) προστίθεται άρθρο 125ΙΘ ως εξής:

«Άρθρο 125ΙΘ

Στελέχωση της Γενικής Διεύθυνσης Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών και της Διεύθυνσης Εφαρμογής Σχεδιασμού και Ελέγχου Δομημένου Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας

1. Για την αποτελεσματική εκτέλεση της αποστολής και την άσκηση των αρμοδιοτήτων των άρθρων 125ΙΣΤ, 125Β, 125Δ και 125Ε συστήνονται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας οργανικές θέσεις, ως εξής:α) στη Γενική Διεύθυνση Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών, είκοσι (20) θέσεις μονίμου προσωπικού κατηγορίας Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΠΕ) και ειδικότερα έξι (6) θέσεις πολιτικών μηχανικών, έξι (6) αρχιτεκτόνων, έξι (6) τοπογράφων, ενός (1) νομικού και ενός (1) οικονομολόγου, και β) στη Διεύθυνση Εφαρμογής Σχεδιασμού και Ελέγχου Δομημένου Περιβάλλοντος (Δ.Ε.Σ.Ε.Δ.Π.), είκοσι (20) θέσεις μονίμου προσωπικού κατηγορίας ΠΕ και ειδικότερα επτά (7) πολιτικών μηχανικών, έξι (6) αρχιτεκτόνων και επτά (7) τοπογράφων.  Οι ανωτέρω θέσεις δεν δύναται να κατανεμηθούν σε άλλη οργανική μονάδα του Υπουργείου.

  1. Έως την κάλυψη των θέσεων της παρ. 1 για τις ανάγκες άσκησης των αρμοδιοτήτων του παρόντος συνιστάται Μητρώο υποστήριξης ελέγχου αυθαιρέτων. Το Μητρώο τηρείται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Στο Μητρώο εγγράφονται πρόσωπα με εξειδικευμένη και επαρκή εμπειρία στα αντικείμενα που καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Εσωτερικών. Τα μέλη του Μητρώου μπορούν να παρέχουν τις υπηρεσίες τους και μέσω νομικών προσώπων, στα οποία συμμετέχουν ή με τα οποία συνδέονται συμβατικά.

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ’

ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

 

Άρθρο 73

Τελικές διατάξεις – Έγκριση εκτέλεσης εργασιών για κατεδάφιση ειδικών περιπτώσεων κτιρίων – Τροποποίηση παρ. 4 άρθρου 29 ν. 4495/2017

Το εισαγωγικό εδάφιο της παρ. 4 του άρθρου 29 του ν. 4495/2017 (Α΄ 167), περί έγκρισης εκτέλεσης εργασιών, αντικαθίσταται, η φράση της περ. γ) «εφόσον δεν αφορούν σε κτίσματα που υφίστανται προ του έτους 1955» αφαιρείται, προστίθενται νέα εδάφια δεύτερο και τελευταίο, και η παρ. 4 διαμορφώνεται ως εξής:

«4. Για τις εργασίες της παρούσας, απαιτείται έγκριση εκτέλεσης εργασιών, η οποία εκδίδεται αυτόματα, ύστερα από ηλεκτρονική υποβολή τεχνικής έκθεσης και των δικαιολογητικών από τα οποία προκύπτει το δικαίωμα υπαγωγής στην παρούσα, όπως έκθεση επικινδύνως ετοιμόρροπου, έκθεση περί εφαρμογής μέτρων ασφαλείας, έκθεση-αυτοψίας αυθαιρέτου/πρωτόκολλο κατεδάφισης, περαίωση της δήλωσης, καθώς και δήλωσης αρμόδιου μηχανικού ότι αναλαμβάνει την επίβλεψη, σύμφωνα με τους όρους που ορίζει με πράξη το Τμήμα Ελέγχου Δόμησης – Τοπικό Παρατηρητήριο:

α) κατεδάφιση κατασκευών ή κτιρίων, που χαρακτηρίζονται επικινδύνως ετοιμόρροπα, σύμφωνα με τις διατάξεις για επικίνδυνες οικοδομές,

β) εφαρμογή των μέτρων ασφαλείας, που καθορίζονται από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης, σε κτίριο ή κατασκευές που έχουν χαρακτηριστεί επικίνδυνες,

γ) κατεδάφιση ή αποκατάσταση κατασκευών που έχουν κριθεί οριστικά αυθαίρετες ή έχουν υπαχθεί στο άρθρο 106 του παρόντος ή στην παρ. 1α του άρθρου 23 του ν. 4178/2013 (Α` 174), ή αυθαιρέτων κατασκευών, για τις οποίες έχει περαιωθεί η διαδικασία σύμφωνα με τους ν. 3775/2009 (Α` 122) και 3843/2010 (Α΄ 62), καθώς και των κατασκευών που έχουν ενταχθεί στις ρυθμίσεις του ν. 4178/2013 και του παρόντος και για τις οποίες έχει περαιωθεί η διαδικασία ή είναι σε στάδιο οριστικής υπαγωγής και έχει ολοκληρωθεί η υποβολή στο πληροφοριακό σύστημα των απαραίτητων δικαιολογητικών, όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 99 και ειδικότερες διατάξεις του παρόντος.

Αν οι ανωτέρω εργασίες αφορούν σε κτίσματα που υφίστανται προ του έτους 1955, απαιτείται και η υποβολή σχετικής γνωμοδότησης του οικείου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής.

Στις περ. α) και γ), για την έγκριση εκτέλεσης εργασιών απαιτείται επιπλέον να υποβληθούν στοιχεία για τη διαχείριση των αποβλήτων (ΣΔΑ), παρέχοντας τουλάχιστον τις πληροφορίες της παρ. 2 του άρθρου 7 της υπό στοιχεία 36259/1757/Ε103/2010 κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (Β` 1312), τα οποία συνοδεύονται από αντίγραφο υπογεγραμμένης σύμβασης του διαχειριστή των Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) με εγκεκριμένο Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ) ΑΕΚΚ ή απόφαση έγκρισης Ατομικού Συστήματος Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΑΣΕΔ) από το Δ.Σ. του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (Ε.Ο.ΑΝ.). Για τις περιφερειακές ενότητες στις οποίες δεν υπάρχει εγκεκριμένο Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ) ΑΕΚΚ, αντί του αντιγράφου της υπογεγραμμένης σύμβασης, απαιτείται υπεύθυνη δήλωση του διαχειριστή των ΑΕΚΚ για τη διασφάλιση της διαχείρισης των παραγόμενων ΑΕΚΚ και για τη συνεργασία του με ΣΣΕΔ ΑΕΚΚ σε οποιαδήποτε φάση εκτέλεσης των οικοδομικών εργασιών εγκριθεί η λειτουργία του στην αντίστοιχη Περιφερειακή Ενότητα.

Ο αριθμός της έγκρισης που εκδίδεται ηλεκτρονικά, αναρτάται αμελλητί στο διαδίκτυο. Κατόπιν αυτού επιτρέπεται η έναρξη των εργασιών των περ. α), β) και γ).».

 

Άρθρο 74

Προσθήκη Κεφαλαίου για τις εξουσιοδοτικές και μεταβατικές διατάξεις – Προσθήκη Κεφαλαίου ΣΤ’ στο Τμήμα ΔΑ’ του ν. 4495/2017

Στο Τμήμα ΔΑ’ του ν. 4495/2017 (Α’ 167), μετά το άρθρο 125ΙΘ, προστίθεται Κεφάλαιο ΣΤ’ ως εξής:

«ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ’

ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΙΚΕΣ – ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ»

 

Άρθρο 75

Εξουσιοδοτικές διατάξεις – Προσθήκη άρθρου 125Κ στον ν. 4495/2017

Στον ν. 4495/2017 (Α’ 167) προστίθεται άρθρο 125Κ ως εξής:

«Άρθρο 125Κ

Εξουσιοδοτικές διατάξεις

  1. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθορίζονται η διαδικασία, το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης και ο τρόπος λειτουργίας του διαδικτυακού χαρτογραφικού Πληροφοριακού Συστήματος Γεωεντοπισμού Αυθαιρέτων του άρθρου 125Β, καθώς και οι επιπλέον λειτουργίες και υπηρεσίες που διατίθενται σ’ αυτό μέσω αυτού.
  2. α) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, καθορίζονται οι προϋποθέσεις, η διαδικασία, οι όροι, ο ειδικότερος χρόνος υλοποίησης του Ενιαίου Ηλεκτρονικού Συστήματος Καταγγελιών (Ε.Η.ΣΥ.ΚΑ.) του άρθρου 125Γ, τα αρμόδια για την υλοποίηση όργανα και κάθε άλλο ζήτημα σχετικό με τη διαχείριση, την παρακολούθηση, τη χρηματοδότηση, την υλοποίηση, τη λειτουργία και την εκτέλεσή του, καθώς και οι αναγκαίες λεπτομέρειες και τα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα για τη λειτουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του Συστήματος, οι τεχνικές και άλλες λεπτομέρειες για την ανάπτυξη της διαλειτουργικότητάς του και κάθε άλλο σχετικό θέμα για την εφαρμογή του παρόντος. Με όμοια απόφαση, δύναται να καθορίζεται η έναρξη του χρόνου της δοκιμαστικής και της παραγωγικής λειτουργίας του Συστήματος.

β) Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ύστερα από εισήγηση της Διεύθυνσης Εφαρμογής Σχεδιασμού και Ελέγχου Δομημένου Περιβάλλοντος και του Προέδρου του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (Τ.Ε.Ε.), εξειδικεύονται οι επιμέρους υποχρεώσεις του Τ.Ε.Ε. και του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, καθώς και οι αρμοδιότητες εκάστου στο πλαίσιο της ανάθεσης της διαχείρισης και λειτουργίας του Ε.Η.ΣΥ.ΚΑ. στο Τ.Ε.Ε., κατά την παρ. 2 του άρθρου 125Γ.

  1. α) Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, καθορίζεται η προτυποποιημένη μορφή της ηλεκτρονικής και έντυπης καταγγελίας και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παρ. 1 του άρθρου 125Δ.

β) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης εξειδικεύεται η διαδικασία ψηφιακής υποβολής καταγγελιών της παρ. 2 του άρθρου 125Δ, τα πεδία και στοιχεία που συμπληρώνονται και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.

γ) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης εξειδικεύεται η διαδικασία υποβολής καταγγελιών της παρ. 2 του άρθρου 125Δ, μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή έγχαρτα, ο χρόνος ενεργοποίησης αυτής και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.

δ) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, καθορίζεται η διαδικασία για την επιστροφή του παραβόλου της παρ. 5 του άρθρου 125Δ στον καταγγέλλοντα σε περίπτωση ευδοκίμησης της καταγγελίας του, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της ως άνω παραγράφου.

ε) Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, δύναται να καθορίζονται οι διαδικασίες και τα ειδικότερα κριτήρια, πλέον αυτών των παρ. 2 και 4 του άρθρου 125Ε για την αξιολόγηση και την προτεραιοποίηση της καταγγελίας και για την περαιτέρω διαχείρισή της, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή των άρθρων 125Δ και 125Ε.

  1. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας εξειδικεύονται τα κριτήρια της περ. β) της παρ. 5 του άρθρου 125Ι.
  2. α) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών καθορίζεται ο τρόπος υπολογισμού των προστίμων ανέγερσης και μη έγκαιρης κατεδάφισης που επιβάλλονται για αυθαίρετα κτίσματα, κατασκευές και αυθαίρετες αλλαγές χρήσης, σύμφωνα με το άρθρο 125ΙΓ, οι σχετικές παράμετροι που λαμβάνονται υπόψη και ειδικότερα ο υπολογισμός της αξίας του αυθαίρετου και ο συντελεστής περιβαλλοντικής επιβάρυνσης.

β) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής δύναται να προβλέπεται υποχρέωση απόδοσης μέρους των προστίμων του άρθρου 125ΙΓ, που δεν δύναται να ξεπερνά το συνολικό ποσοστό του είκοσι πέντε τοις εκατό (25%), σε εποπτευόμενους φορείς των οικείων Υπουργείων και ρυθμίζεται κάθε θέμα που αφορά στη διαδικασία και τον τρόπο απόδοσης των ποσοστών αυτών.

  1. α) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών ορίζεται τo ανώτατο όριο των ημερών για τις οποίες καταβάλλεται αποζημίωση για τη διανυκτέρευση των μελών των κλιμακίων ελέγχου του άρθρου 125ΙΖ και των προσώπων που ασκούν συντονιστικές αρμοδιότητες των αυτοψιών των κλιμακίων ελέγχου, του προϊσταμένου της Γενικής Διεύθυνσης Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών και των προϊσταμένων του Σώματος Επιθεώρησης Νοτίου Ελλάδος και Βορείου Ελλάδος, καθώς και των οδηγών αυτών.

β) Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, καθορίζεται η ειδικότερη διαδικασία για την επιλογή των τακτικών και αναπληρωματικών μελών των κλιμακίων ελέγχου του άρθρου 125ΙΖ μέσω ηλεκτρονικής κλήρωσης.

  1. α) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, καθορίζονται οι ειδικότερες προϋποθέσεις και η διαδικασία παροχής νομικής υπεράσπισης στα μέλη των κλιμακίων ελέγχου, και κάλυψης των σχετικών δαπανών, προσδιορίζονται το ύψος του ποσού που καταβάλλεται ως δικηγορική αμοιβή, λαμβανομένου υπόψιν του ανωτάτου ορίου όπως αυτό προβλέπεται στην παρ. 4 του άρθρου 57 ν. 4831/2021 (Α΄ 170), η προθεσμία υποβολής του αιτήματος για την πληρωμή των δαπανών, η διαδικασία επιστροφής των δαπανών, καθώς και κάθε άλλο αναγκαίο θέμα για την εφαρμογή του άρθρου 125ΙΗ.

β) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Προστασίας του Πολίτη, καθορίζονται οι ειδικότεροι όροι, προϋποθέσεις, καθώς και η διαδικασία για τη λήψη των μέτρων προστασίας των περ. α) και β) της παρ. 4 του άρθρου 125ΙΗ.

γ) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Προστασίας του Πολίτη, που εκδίδεται έως τις 30 Ιουνίου 2024, καθορίζονται η διαδικασία και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παρ. 4 του άρθρου 125Η.

  1. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Υποδομών και Μεταφορών, και Εσωτερικών δύναται να παρατείνεται η προθεσμία της παρ. 4 του άρθρου 125ΙΙΑ.
  2. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθορίζονται:

α) Οι ειδικότερες αρμοδιότητες της Δ.Ε.Σ.Ε.Δ.Π. και των υπηρεσιών της Γενικής Διεύθυνσης Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών και τα καθήκοντα η άσκηση των οποίων ανατίθεται η σε μέλη του Μητρώου της παρ. 4 του άρθρου 125ΙΘ,

β) τα προσόντα των μελών του Μητρώου,

γ) οι κανόνες που διέπουν την εκτέλεση του έργου τους και τα ζητήματα που αφορούν τη διαδικασία πιστοποίησής τους,

δ) οι ασυμβίβαστες ιδιότητες ,

ε) το όργανο και η διαδικασία ελέγχου και παρακολούθησης αυτών,

στ) οι διοικητικές κυρώσεις και τα τυχόν χρηματικά πρόστιμα που επιβάλλονται σε αυτούς, τα όργανα, η διαδικασία και οι προϋποθέσεις επιβολής των κυρώσεων και των προστίμων,

ζ) οι διοικητικές προσφυγές κατά των κυρώσεων, οι προθεσμίες άσκησής τους και κάθε άλλο σχετικό θέμα,

η) το ύψος των αμοιβών,

θ) η διαδικασία και τα δικαιολογητικά για την είσπραξη της αμοιβής,

ι) η διαδικασία και ο τρόπος καταβολής της αμοιβής,

ια) κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παρ. 4.

Στην ανωτέρω απόφαση, ως προς τις περ. η), θ) και ι), συμπράττει και ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.».

 

Άρθρο 76

Μεταβατικές διατάξεις – Προσθήκη άρθρου 125ΙΙΑ στον ν. 4495/2017

Στον ν. 4495/2017 (Α’ 167) προστίθεται άρθρο 125ΙΙΑ ως εξής:

«Άρθρο 125ΙΙΑ

Μεταβατικές διατάξεις

  1. Η περ. ι) του άρθρου 28 περί άδειας νομιμοποίησης δεν εφαρμόζεται για αυθαίρετες κατασκευές ή χρήσεις που εγκαθίστανται μετά την 1η Μαΐου 2024, εκτός:

α) κτισμάτων και κατασκευών των οποίων η οικοδομική άδεια ακυρώθηκε με αμετάκλητη δικαστική απόφαση για τυπικό λόγο, αν δεν παραβιάζονται οι πολεοδομικές διατάξεις που ίσχυαν κατά τον χρόνο κατασκευής τους και εξακολουθούν να ισχύουν κατά την 1η Μαΐου 2024,

β) της παρ. 2 του άρθρου 106, περί κατασκευών ή εγκαταστάσεων ακινήτων στρατηγικών επενδύσεων,

γ) από τις περιπτώσεις που προβλέπεται διαφορετικά σε ειδικές διατάξεις.

Το άρθρο 125ΙΑ ισχύει και για τις εκθέσεις αυτοψίας και τα πρωτόκολλα κατεδάφισης που έχουν συνταχθεί από τη 2η Νοεμβρίου 2017, μέχρι και την 1η Μαΐου 2024. Στην περίπτωση αυτή, οι ιδιοκτήτες του αυθαιρέτου προβαίνουν σε κατεδάφιση μέχρι την 1η Μαΐου 2024, ύστερα από έκδοση έγκρισης εκτέλεσης εργασιών κατεδάφισης της παρ. 4 του άρθρου 29.

  1. Μέχρι την έκδοση της απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τον καθορισμό της διαδικασίας συγκρότησης των κλιμακίων ελέγχου, τα κλιμάκια του άρθρου 125ΙΖ συγκροτούνται με μη δημοσιευτέα απόφαση του Ειδικού Επιθεωρητή Ελέγχου και Καταστολής της Αυθαίρετης Δόμησης.
  2. Μέχρι την έναρξη της παραγωγικής λειτουργίας του Ενιαίου Ηλεκτρονικού Συστήματος Καταγγελιών (Ε.Η.ΣΥ.ΚΑ.), οι καταγγελίες υποβάλλονται, αξιολογούνται και ελέγχονται με βάση τη διαδικασία που προβλεπόταν μέχρι την 1η Μαΐου 2024.
  3. Πρωτόκολλα κατεδάφισης που έχουν εκδοθεί μέχρι την 1η Μαΐου 2024 εκτελούνται κατά προτεραιότητα, με κριτήριο τη χρονική εγγύτητα της αυθαιρεσίας σε σχέση με την 31η Δεκεμβρίου 2024, από τις υπηρεσίες που ήταν αρμόδιες για την εκτέλεση των κατεδαφίσεων πριν την 1η Μαΐου 2024. Εντός δέκα (10) ημερών από τη λήξη της ανωτέρω προθεσμίας οι αρμόδιες υπηρεσίες διαβιβάζουν στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών το σύνολο των πρωτοκόλλων κατεδάφισης που δεν έχουν εκτελεστεί, καθώς και έκθεση σχετικά με τις εκτελεσθείσες κατεδαφίσεις από την 1η Μαΐου 2024.
  4. Συμβάσεις για την εκτέλεση κατεδαφίσεων, οι οποίες έχουν συναφθεί πριν από την 1η Μαΐου 2024, εκτελούνται, σύμφωνα με το καθεστώς που ίσχυε κατά τον χρόνο της σύναψής τους.
  5. Μέχρι την έναρξη ισχύος της κοινής υπουργικής απόφασης της περ. β) της παρ. 5 του άρθρου 125Κ, για τον καθορισμό της διαδικασίας υπολογισμού των προστίμων που επιβάλλονται κατ’ εφαρμογή του παρόντος, τα πρόστιμα υπολογίζονται βάσει των άρθρων 94 και 109.
  6. Μέχρι την ολοκλήρωση της αναγκαίας προετοιμασίας για την πλήρη λειτουργία των οργανικών μονάδων του άρθρου 125ΙΘ και την άσκηση των αρμοδιοτήτων που τους ανατίθενται με τον παρόντα, η οποία διαπιστώνεται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, οι αρμοδιότητές τους εξακολουθούν να ασκούνται από τα όργανα και τις υπηρεσίες που τις ασκούσαν και σύμφωνα με τις διατάξεις που ίσχυαν μέχρι την 1η Μαΐου 2024.
  7. Μέχρι την έκδοση της κοινής απόφασης της περ. β) της παρ. 8 του άρθρου 125Κ, τα μέτρα προστασίας λαμβάνονται σύμφωνα με τα άρθρα 159 και 161 του π.δ. 141/1991 (Α’ 58).».

 

Άρθρο 77

Καταργούμενες διατάξεις

  1. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος καταργούνται:

α) τα άρθρα 85, 91, 92, 93, και 95 του ν. 4495/2017 (Α’ 167),

β) οι παρ. 4 έως 10 του άρθρου 27 του ν. 2971/2001 (Α’ 285),

γ) το άρθρο 67Α του ν. 998/1979 (Α’ 289),

δ) κάθε άλλη διάταξη που αντίκειται στις διατάξεις του παρόντος.

  1. Για τους σκοπούς του παρόντος δεν εφαρμόζονται οι παρ. 4 έως 10 του άρθρου 27 του ν. 2971/2001 και η παρ. 5 του άρθρου 18 του ν. 5092/2024 (Α΄ 33).

 

ΜΕΡΟΣ Γ’

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’

ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΣΥΝΑΦΗ ΖΗΤΗΜΑΤΑ – ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ Ν. 4067/2012

 

Άρθρο 78

Πρόσβαση σε αθλητικές εγκαταστάσεις που έχουν χωροθετηθεί με εργαλεία πολεοδομικού σχεδιασμού πρώτου επιπέδου

Σε αθλητικές εγκαταστάσεις που έχουν χωροθετηθεί με εργαλεία πολεοδομικού σχεδιασμού πρώτου επιπέδου (Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια, Σχέδια Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτών Πόλεων, Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου ή άλλα διατάγματα χρήσεων γης) ή από διατάγματα που καθορίζουν όρους και περιορισμούς δόμησης σε περιοχές εκτός σχεδίου, όπως τα διατάγματα της παρ. 2 του άρθρου 10 του από 17.71923/16.8.1923 ν.δ. (Α΄ 228) ή Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου του άρθρου 29 του ν. 1337/1983 (Α΄ 33) ή Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Δημόσιων Ακινήτων του άρθρου 12 του ν. 3986/20122 (Α΄ 152) ή Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων του άρθρου 24 του ν. 3894/2010 (Α΄ 204) και του ν. 4608/2019 (Α΄ 66) ή αποφάσεις του Υπουργού Πολιτισμού δια των οποίων καθορίζονται χρήσεις γης, όροι και περιορισμοί δόμησης, και βρίσκονται σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές, η πρόσβαση μπορεί να γίνεται και από δασικές οδούς.

 

Άρθρο 79

Κατασκευή υποσταθμών της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού και επέκταση των θεμελίων των κτιρίων στα προκήπια – Προσθήκη περ. λδ στην παρ. 6 του άρθρου 11 και τροποποίηση άρθρου 17 Νέου Οικοδομικού Κανονισμού

  1. Στο τέλος της παρ. 6 του άρθρου 11 του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ν. 4067/2012, Α’ 79, διόρθωση σφάλματος Α΄ 99), περί μη προσμετρήσεων στον συντελεστή δόμησης, προστίθεται περ. λδ ως εξής:

«λδ. Οι υποσταθμοί διανομής ηλεκτρικής ενέργειας που κατασκευάζονται από τη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού Α.Ε., σε οποιαδήποτε θέση ή στάθμη βρίσκονται, εντός του κτιρίου ή στον ακάλυπτο χώρο του οικοπέδου/γηπέδου.».

  1. Στο τέλος της παρ. 4 του άρθρου 17 του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού, περί ελάχιστων αποστάσεων, προστίθεται περ. ιγ) ως εξής:

«ιγ) Υπέργειοι υποσταθμοί διανομής ηλεκτρικής ενέργειας της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού Α.Ε. (ΔΕΗ Α.Ε.) που δεν μπορούν να κατασκευαστούν σε άλλη υπόγεια ή ισόγεια στάθμη του κτιρίου ή κάτω από την επιφάνεια του ακάλυπτου χώρου συμπεριλαμβανομένων του προκηπίου και των υποχρεωτικών αποστάσεων Δ και δ.».

  1. Στην παρ. 6 του άρθρου 17 του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού, το εισαγωγικό εδάφιο, τροποποιείται ως προς τις επεμβάσεις, κάτω από την οριστική στάθμη των ακάλυπτων χώρων, διευρύνεται, τα δύο τελευταία εδάφια της περ. β), περί προϋποθέσεων επέκτασης υπογείων ορόφων και κατασκευής κάτω από την επιφάνεια των προκήπιων, καταργούνται, προστίθεται περ. δ), και η παρ. 6 διαμορφώνεται ως εξής:

«6. Κάτω από την οριστική στάθμη του εδάφους των ακάλυπτων χώρων συμπεριλαμβανομένων και των τμημάτων τους που βρίσκονται κάτω, εντός των υποχρεωτικών αποστάσεων Δ ή δ του οικοπέδου ή γηπέδου, επιτρέπονται:

α) Η κατασκευή δεξαμενών (αποχέτευσης ακαθάρτων, νερού, υγρών και αερίων καυσίμων), αποθήκης συσσωρευτών φωτοβολταϊκών συστημάτων, μηχανοστασίων υδροστασίων για επεξεργασία νερού, δικτύων για την εξυπηρέτηση του κτιρίου και των απαραιτήτων για τη λειτουργία ασκεπούς πισίνας εγκαταστάσεων, τεχνικών συστημάτων επεξεργασίας λυμάτων και ανακύκλωσης απορριμμάτων, εγκαταστάσεων γεωθερμίας, σύμφωνα με τους όρους και τους περιορισμούς που προβλέπονται από τις κείμενες διατάξεις.

β) Η επέκταση υπογείων ορόφων με τις χρήσεις που ορίζονται στο άρθρο 11:

Για οικόπεδα εμβαδού έως και εξακοσίων (600) τ.μ. επιτρέπεται έως τα όρια του οικοπέδου. Στην περίπτωση αυτή, επιτρέπεται η εξαγορά των θέσεων στάθμευσης που δεν εξασφαλίζονται από τη μελέτη.

Σε οικόπεδα εμβαδού από εξακόσια (600) τ.μ. έως χίλια (1000) τ.μ. επιτρέπεται επέκταση των υπογείων έξω από το περίγραμμα της κάλυψης του κτιρίου και έως τα όρια του οικοπέδου σε ποσοστό έως και 80% του υποχρεωτικώς ακαλύπτου χώρου. Στην περίπτωση αυτήν, επιτρέπεται η εξαγορά των θέσεων στάθμευσης που δεν εξασφαλίζονται από τη μελέτη, σε ποσοστό έως και 30% του συνόλου των απαιτούμενων θέσεων.

Σε περίπτωση που στα οικόπεδα αυτά δεν εξασφαλίζονται από τη μελέτη οι απαιτούμενες θέσεις στάθμευσης στον πρώτο υπόγειο όροφο, μπορεί να επεκτείνονται όλοι οι υπόγειοι όροφοι έως και 100% του υποχρεωτικώς ακαλύπτου χώρου. Στην περίπτωση αυτήν, επιτρέπεται η εξαγορά των θέσεων στάθμευσης που δεν εξασφαλίζονται από τη μελέτη, σε ποσοστό έως και 15% του συνόλου των απαιτούμενων θέσεων.

Σε οικόπεδα εμβαδού άνω των χιλίων (1000) τ.μ. επιτρέπεται επέκταση των υπογείων έξω από το περίγραμμα της κάλυψης του κτιρίου και έως τα όρια του οικοπέδου σε ποσοστό έως και 70% του υποχρεωτικώς ακαλύπτου χώρου. Στην περίπτωση αυτήν, δεν επιτρέπεται εξαγορά θέσεων στάθμευσης.

γ) Εντός και εκτός περιγράμματος κτιρίων και κάτω από την οριστική στάθμη εδάφους (υπόγειοι χώροι και ακάλυπτοι χώροι) επιτρέπονται υδατοδεξαμενές, πισίνες με τις απαραίτητες για τη λειτουργία τους εγκαταστάσεις σε επαφή με δομικά στοιχεία και με τα όρια του οικοπέδου.

δ) Η κατασκευή υποσταθμού ηλεκτρικού ρεύματος της ΔΕΗ Α.Ε. είτε αυτοτελούς, είτε σε τμήμα επέκτασης υπογείου του κτιρίου.».

  1. Οι υποπερ. δ) και ε) της περ. Α. της παρ. 8 του άρθρου 17 του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού, αντικαθίσταται ως εξής:

«δ) Διαπλατύνσεις των θεμελίων εφόσον το πάνω μέρος τους βρίσκεται σε βάθος μεγαλύτερο από σαράντα (40) εκατοστά από τη στάθμη του οριστικά διαμορφωμένου εδάφους.

ε) Υποσταθμός ηλεκτρικού ρεύματος, που κατασκευάζεται από τη ΔΕΗ Α.Ε. με στάθμη της πλάκας επικάλυψης ενός (1,00) μ. τουλάχιστον κάτω από τη στάθμη της οδού και του πέριξ εδάφους.».

  1. Στην περ. Α της παρ. 8 του άρθρου 17 του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού προστίθεται περ. θ ως εξής:

«θ) Οι επεκτάσεις υπογείων ορόφων με τις χρήσεις του άρθρου 11,μ εφόσον η στάθμη της πλάκας επικάλυψης βρίσκεται τουλάχιστον σαράντα (40) εκατοστά κάτω από τη στάθμη του οριστικά διαμορφωμένου εδάφους.».

Άρθρο 80

Θέση κτιρίου και εγκαταστάσεων – Τροποποίηση άρθρου 14 Νέου Οικοδομικού Κανονισμού

Στο άρθρο 14 του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ν. 4067/2012, Α’ 79, διόρθωση σφάλματος Α΄ 99), περί θέσης κτιρίων και εγκαταστάσεων: α) η φράση στο τέλος της περ. β) της παρ. 1 «στο κοινό πλάγιο όριο» αντικαθίσταται από τη φράση «ή να απέχει κατά δ από το κοινό πλάγιο όριο. Και στις δύο αυτές περιπτώσεις είναι δυνατή η εφαρμογή της περ. στ)», β) στην περ. στ) της ίδιας παραγράφου, προστίθεται δεύτερο εδάφιο, γ) στην παρ. 2 προστίθεται τελευταίο εδάφιο, δ) στην παρ. 3 η αναφορά σε «Δ» τρέπεται σε «Δ ή δ», ε) στο τέλος της παρ. 4 προστίθεται η φράση «ή εξασφαλίζουν ελάχιστη διάσταση δ κάθετα προς την πλευρά των ανοιγμάτων», και το άρθρο 14 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 14

Θέση κτιρίου και εγκαταστάσεων

  1. Η τοποθέτηση του κτιρίου στο οικόπεδο σε περιοχές που εντάχθηκαν στο σχέδιο πριν την έναρξη ισχύος των διατάξεων του ν. 1577/1985 (Α’ 210), γίνεται σύμφωνα με τις ακόλουθες διατάξεις και διασφαλίζει την απρόσκοπτη πρόσβαση ατόμων με αναπηρία ή εμποδιζόμενων ατόμων σ’ αυτό:

α) η όψη του κτιρίου στο πίσω όριο του οικοπέδου απέχει κατ’ ελάχιστο απόσταση Δ από αυτό. Αν δεν υφίσταται πίσω όριο λόγω σχήματος του οικοπέδου, δεν είναι υποχρεωτική η απόσταση αυτή.

β) όταν στο κοινό πλάγιο όριο όμορων οικοπέδων υπάρχει κτίσμα σε απόσταση μεγαλύτερη του ενός μέτρου και μικρότερη ή ίση του δ από το κοινό όριο και έχει ανοίγματα στην πλευρά αυτή, το κτίριο οφείλει να έχει κατ’ ελάχιστον απόσταση δ από το κοινό πλάγιο όριο μόνο κατά το τμήμα του οικοπέδου που υπάρχει το παραπάνω κτίσμα του όμορου οικοπέδου. Σε κάθε άλλη περίπτωση το κτίριο δύναται να εφάπτεται ή να απέχει κατά δ από το κοινό πλάγιο όριο. Και στις δύο αυτές περιπτώσεις είναι δυνατή η εφαρμογή της περ. στ).

γ) όταν σε οποιοδήποτε τμήμα των πίσω ή πλάγιων ορίων του οικοπέδου εφάπτεται κτίριο οποιασδήποτε χρήσης και χρονολογίας κατασκευής, το κτίριο μπορεί να εφάπτεται στα όρια αυτά.

δ) όταν το όμορο οικόπεδο είναι αδόμητο ή έχει κτίσμα που έχει κατασκευαστεί πριν από την ένταξη της περιοχής σε σχέδιο, το κτίριο επιτρέπεται να εφάπτεται ή να απέχει από το πλάγιο κοινό όριο απόσταση δ.

ε) όταν το οικόπεδο βρίσκεται σε περιοχές που προβλεπόταν, λόγω συστημάτων δόμησης που ίσχυαν πριν από την ισχύ του ν. 1577/1985, η τοποθέτηση του κτιρίου σε επαφή με πλάγιο κοινό όριο, το κτίσμα μπορεί να τοποθετείται σε επαφή με το πλάγιο κοινό όριο ανεξάρτητα θέσης και χρόνου κατασκευής του κτίσματος του όμορου οικοπέδου.

στ) αν στο δομήσιμο τμήμα του οικοπέδου, που προκύπτει από την εφαρμογή των οικοδομικών γραμμών και των υποχρεωτικών αποστάσεων Δ ή δ, δεν μπορεί να εξασφαλιστεί διάσταση πλευράς εννέα (9,00) μ. σε κάθε διεύθυνση, τότε το κτίριο τοποθετείται μέσα στην υποχρεωτική απόσταση Δ ή δ μέχρι την εξασφάλιση πλευράς κτιρίου εννέα (9,00) μ. σε κάθε διεύθυνση και εάν το τμήμα της υποχρεωτικής απόστασης που απομένει είναι μικρότερο του ενός μέτρου, το κτίριο μπορεί να εφάπτεται του αντίστοιχου ορίου. Η ίδια δυνατότητα τοποθέτησης του κτιρίου μέσα στην υποχρεωτική απόσταση Δ ή δ μπορεί να εφαρμόζεται και για το σύνολο του κοινού ορίου του οικοπέδου όταν αυτό εφάπτεται με περισσότερες της μιας ιδιοκτησίας και προκύπτει υποχρέωση τήρησης απόστασης για μια τουλάχιστον από αυτές.

ζ) σε γωνιακά οικόπεδα αφήνεται υποχρεωτικά ακάλυπτος δΧδ στην απέναντι της γωνίας θέση του οικοπέδου ή σε θέση που η επιφάνεια αυτή συνέχεται με τους ακάλυπτους των όμορων ιδιοκτησιών, με την επιφύλαξη της περ. στ’.

η) εάν το όριο του οικοπέδου είναι κοινό με περισσότερα του ενός οικόπεδα το κτίριο εφάπτεται ή τοποθετείται σε απόσταση Δ ή δ από το κοινό όριο και υποχρεωτικά μόνο κατά το τμήμα του οικοπέδου αυτού.

θ) σε οικόπεδα όπου κατασκευάζονται περισσότερα του ενός κτίρια, και όταν αυτά δεν εφάπτονται, η ελάχιστη απόσταση μεταξύ τους είναι δ.

ι) κτίρια του ίδιου ακινήτου μπορούν να εφάπτονται ή να απέχουν μεταξύ τους κατά ελάχιστη απόσταση 2,50 μ., όταν το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος της περιοχής ή το ύψος στο οποίο εξαντλείται ο σ.δ. δεν ξεπερνά τα 8,50 μ.

  1. Το κτίριο τοποθετείται ελεύθερα στο οικόπεδο σε περιοχές που εντάχθηκαν στο σχέδιο μετά από την έναρξη ισχύος των διατάξεων του ν. 1577/1985. Όπου το κτίριο δεν εφάπτεται με τα πίσω όρια του οικοπέδου αφήνεται απόσταση Δ και οπού δεν εφάπτεται με τα πλάγια όρια του οικοπέδου αφήνεται απόσταση δ. Στην παρούσα εφαρμόζονται οι περ. στ), θ), ι) της παρ. 1 του παρόντος.
  2. Σε περίπτωση εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων ή κατά την επέκταση ή αναθεώρησή τους, όπου το επιτρεπόμενο ύψος των κτιρίων της περιοχής καθορίζεται μέχρι και οκτώ μέτρα και πενήντα εκατοστά (8,50 μ.) και επιβάλλεται η τήρηση απόστασης του κτιρίου από τα όρια του οικοπέδου, επιτρέπεται η απόσταση αυτή να είναι μικρότερη του Δ ή δ της παρ. 1, όχι όμως μικρότερη των 2,50 μ.
  3. Εσοχές του κτιρίου στην περίπτωση που εφάπτεται με τα όρια του οικοπέδου, μπορούν να έχουν οποιαδήποτε απόσταση από το όμορο κτίριο. Ανοίγματα στις εσοχές αυτές δεν δημιουργούν δουλεία για τα όμορα οικόπεδα και προσμετρώνται στον υπολογισμό των ανοιγμάτων για την επάρκεια φυσικού φωτισμού και αερισμού, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις του Κτιριοδομικού Κανονισμού ή εξασφαλίζουν ελάχιστη διάσταση δ κάθετα προς την πλευρά των ανοιγμάτων.
  4. Οι χώροι κλιμακοστασίου καλύπτουν τις προϋποθέσεις φυσικού φωτισμού και αερισμού εφόσον έχουν ανοίγματα προς ακάλυπτους χώρους ή ελεύθερο ανοιχτό χώρο ελάχιστης διάστασης δύο (2,00 μ.) μέτρων κάθετα προς την πλευρά των ανοιγμάτων. Οι χώροι κύριας χρήσης καλύπτουν τις προϋποθέσεις φυσικού φωτισμού και αερισμού εφόσον έχουν ανοίγματα προς ακάλυπτους χώρους ή ελεύθερο ανοιχτό χώρο ελάχιστης διάστασης δ κάθετα προς την πλευρά των ανοιγμάτων.».

 

Άρθρο 81

Κατασκευή ανοικτών εξωστών – Τροποποίηση παρ. 3 άρθρου 16 Νέου Οικοδομικού Κανονισμού

Η παρ. 3 του άρθρου 16 του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ν. 4067/2012, Α’ 79, διόρθωση σφάλματος Α΄ 99), αντικαθίσταται, πλην του τελευταίου της εδαφίου, και διαμορφώνεται ως εξής:

«3. Οι ανοικτοί εξώστες μπορούν να προεξέχουν της οικοδομικής γραμμής, όπως ορίζεται στις υποπερ. α) και β) της παρ. 5 του άρθρου 15, έως πλάτους 1/10 Π και όχι περισσότερο των δύο (2,00) μ., όταν αυτή ταυτίζεται με τη ρυμοτομική γραμμή και κατασκευάζονται σε ύψος τουλάχιστον τριών (3,00) μ. από τη στάθμη του πεζοδρομίου. Οι ανοικτοί εξώστες μπορούν να προεξέχουν της οικοδομικής γραμμής, όπως ορίζεται στις υποπερ. α) και β) της παρ. 5 του άρθρου 15, έως πλάτους δύο (2,00) μ. όταν η οικοδομική γραμμή δεν ταυτίζεται με τη ρυμοτομική γραμμή. Αν η όψη του κτιρίου δημιουργείται σε υποχώρηση από την οικοδομική γραμμή, το βάθος των ανοικτών εξωστών προσαυξάνεται αναλόγως. Οι ανοικτοί εξώστες δύναται να εισέχουν εντός των υποχρεωτικών αποστάσεων Δ ή δ του κτιρίου από τα όρια ή από άλλο κτίριο του ίδιου οικοπέδου με πλάτος έως 1/4 Χ Δ ή 1/4 Χ δ τηρώντας παράλληλα απόσταση από τα όρια του οικοπέδου τουλάχιστον ένα (1,00) μ.. Οι εξώστες, αρχιτεκτονικά και λοιπά δομικά στοιχεία της παρ. 1, αν εξέχουν της ρυμοτομικής γραμμής και βρίσκονται σε ύψος μικρότερο των πέντε (5) μ., απέχουν τουλάχιστον μηδέν κόμμα πενήντα (0,50) μ. από το άκρο του κρασπέδου του πεζοδρομίου και προς την πλευρά της ρυμοτομικής γραμμής σε οριζόντια προβολή. Εφόσον οι ανοικτοί εξώστες φυτεύονται σε ελάχιστο πάχος εδάφους σαράντα (40) εκατοστών, σε οποιοδήποτε επίπεδο, συμμετέχουν στον υπολογισμό της φύτευσης κατά το ποσοστό που φυτεύονται.».

 

Άρθρο 82

Υπαίθριοι χώροι στάθμευσης – Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 17 Νέου Οικοδομικού Κανονισμού

Το τελευταίο εδάφιο της περ. α της παρ. 2 του άρθρου 17 του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ν. 4067/2012, Α’ 79, διόρθωση σφάλματος Α΄ 99) αντικαθίσταται, και η περ. α΄ διαμορφώνεται ως εξής:«α. Ο υποχρεωτικά ακάλυπτος χώρος του οικοπέδου τουλάχιστον κατά τα 2/3 του παραμένει χωρίς επίστρωση και φυτεύεται, όπως προβλέπεται από τις κείμενες διατάξεις. Στον υπολογισμό της φύτευσης συμμετέχουν οι ασκεπείς κατασκευές για την υποδοχή στοιχείων νερού και οι πισίνες σε οποιοδήποτε επίπεδο, καθώς και κατασκευές που επιβάλλονται μετά την ανεύρεση μνημείων για την προστασία και ανάδειξή τους, ύστερα από έγκριση του Υπουργείου Πολιτισμού.Κάθε επιφάνεια που φυτεύεται σε ελάχιστο πάχος εδάφους σαράντα (40) εκατοστών συμμετέχει στον υπολογισμό της απαιτούμενης φύτευσης. Στις παραπάνω επιφάνειες συμπεριλαμβάνονται: φυτεμένα στεγασμένα κεκλιμένα επίπεδα – ράμπες, φυτεμένοι ενιαίοι χώροι στάθμευσης, σύμφωνα με την περ. ιγ` της παρ. 6 του άρθρου 11, φυτεμένοι υπαίθριοι χώροι, φυτεμένες εσοχές στο σώμα του κτιρίου, φυτεμένα δώματα ορόφων (που προκύπτουν από υποχώρηση ορόφων) και φυτεμένοι ανοικτοί εξώστες σε οποιοδήποτε επίπεδο.Οι επιφάνειες κάτω από πέργκολες, στέγαστρα και προστεγάσματα δύνανται να συμμετέχουν στον υπολογισμό της φύτευσης εφόσον φυτεύονται στο επίπεδο εδάφους.Αν δημιουργούνται υπαίθριοι χώροι στάθμευσης, τότε ο υπολογισμός των 2/3 της υποχρεωτικής φύτευσης λαμβάνεται επί του απομειούμενου κατά δέκα ποσοστιαίες μονάδες υποχρεωτικά ακαλύπτου χώρου του οικοπέδου.».

Άρθρο 83

Προσωρινές κατασκευές – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 21 Νέου Οικοδομικού Κανονισμού

Στο πρώτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 21 του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ν. 4067/2012, Α’ 79, διόρθωση σφάλματος Α΄ 99), περί των χώρων τοποθέτησης των προσωρινών κατασκευών, προστίθενται οι ιδιωτικοί χώροι, και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:

«1. Η προσωρινή κατασκευή τοποθετείται σε ιδιωτικούς χώρους, σε ιδιωτικούς χώρους παραχωρημένους σε δημόσια κοινή χρήση όπως ορίζεται στο άρθρο 10 και σε δημόσιους κοινόχρηστους χώρους, υπαίθριους ή στεγασμένους, κατά παρέκκλιση των κείμενων πολεοδομικών όρων της περιοχής και υπό την προϋπόθεση ότι επιτρέπονται οι συγκεκριμένες χρήσεις. Για τις προσωρινές κατασκευές απαιτείται έγκριση τοποθέτησης και λειτουργίας από τον αρμόδιο κατά περίπτωση φορέα, κατόπιν υποβολής απαραίτητων δικαιολογητικών και στοιχείων για την κατασκευή ή συναρμολόγηση και τοποθέτηση, καθώς και προσδιορισμός του χρονικού διαστήματος διατήρησης τους.».

 

Άρθρο 84

Εξουσιοδοτική διάταξη για τις Ζώνες Δυνητικά Υψηλού Κινδύνου Πλημμύρας και περιοχές πλησίον ρεμάτων

Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κατόπιν γνωμοδότησης του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων δύναται να καθορίζονται ειδικές κτιριολογικές ή κτιριοδομικές απαιτήσεις των κτιρίων και κατασκευών σε Ζώνες Δυνητικά Υψηλού Κινδύνου Πλημμύρας, καθώς και σε περιοχές πλησίον ρεμάτων, κατά παρέκκλιση του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ν. 4067/2012, Α’ 79, διόρθωση σφάλματος Α΄ 99).

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’

ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΕΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ

 

Άρθρο 85

Κίνητρα για την επαναλειτουργία, τον εκσυγχρονισμό και την επανάχρηση εγκαταλελειμμένων τουριστικών καταλυμάτων

  1. Η επαναλειτουργία, ο εκσυγχρονισμός και η επανάχρηση τουριστικών καταλυμάτων της περ. α’ της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 4276/2014 (Α’ 155), τα οποία έχουν παύσει να λειτουργούν αδιαλείπτως για χρονικό διάστημα το οποίο υπερβαίνει τα δεκαπέντε (15) έτη, είναι δυνατή κατόπιν υποβολής αίτησης στη Διεύθυνση Αρχιτεκτονικής, Οικοδομικών Κανονισμών και Αδειοδότησης (ΔΑΟΚΑ) του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η οποία περιλαμβάνει τουλάχιστον:

α) Αναλυτική τεχνική τεκμηρίωση των ωφελειών οι οποίες προκύπτουν για το περιβάλλον, την τοπική ή εθνική οικονομία και την κοινωνική συνοχή από την άμεση επαναλειτουργία ή εκσυγχρονισμό και επανάχρηση του τουριστικού καταλύματος, καθώς και την αποφυγή της κατεδάφισής του ή της περαιτέρω εγκατάλειψης και απαξίωσής του.

β) Φάκελο με το αδειοδοτικό ιστορικό του καταλύματος, από το οποίο να προκύπτει ότι έχει ανεγερθεί με βάση νόμιμη οικοδομική άδεια ή έχει υπαχθεί στον ν. 4495/2017 (Α’ 167) περί τακτοποίησης αυθαιρέτων κατασκευών. Στο ιστορικό αυτό περιλαμβάνεται και καταγραφή της περιόδου λειτουργίας του καταλύματος η οποία δεν μπορεί να είναι μικρότερη από δέκα (10) έτη.

γ) Αναλυτική περιγραφή του σχεδίου επαναλειτουργίας και των προβλεπόμενων έργων για τον εκσυγχρονισμό, επανάχρηση ή ανακατασκευή του τουριστικού καταλύματος αυστηρά στα όρια των υφιστάμενων κτιριακών περιγραμμάτων.

Δεν θεωρούνται εγκαταλελειμμένα τουριστικά καταλύματα αυτά για τα οποία έχει εκδοθεί την τελευταία δεκαετία οικοδομική άδεια ή αναθεώρηση αυτής ή η διακοπή της λειτουργίας τους οφείλεται σε διακοπή των οικοδομικών εργασιών ή σε πολεοδομική παράβαση.

  1. Η επαναλειτουργία των τουριστικών καταλυμάτων γίνεται σύμφωνα με τους όρους και περιορισμούς δόμησης και τις χρήσεις γης της περιοχής. Κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης για την περιοχή όπου βρίσκεται εγκατεστημένο το τουριστικό κατάλυμα, παρέχονται οι ακόλουθες δυνατότητες:

α) Να διατηρήσουν την αρχική τους χρήση, να εκσυγχρονίζονται, να επισκευάζονται ή να ανακατασκευάζονται για λόγους χρήσης, λειτουργικότητας, υγιεινής ή αισθητικής με βάση τα σύγχρονα τουριστικά και αρχιτεκτονικά πρότυπα. Ο εκσυγχρονισμός, η επισκευή ή ανακατασκευή των εγκαταστάσεων περιορίζεται εντός των υφιστάμενων κτιριακών περιγραμμάτων και αποσκοπεί στην κάλυψη των σύγχρονων προδιαγραφών λειτουργίας των τουριστικών καταλυμάτων και υποδομών και δεν εκτείνεται στα κατεδαφισθέντα κτίρια ή τμήματα αυτών.

β) Να προβούν σε αναδιαμόρφωση ή ανακατανομή των χώρων τους, κύριας ή βοηθητικής χρήσης, με δυνατότητα νέων κατασκευών. Στην περίπτωση αυτή είναι δυνατή η κατασκευή νέων εγκαταστάσεων με παράλληλη καθαίρεση υφιστάμενων κατασκευών, εφόσον το σύνολο της δόμησης παραμένει αμετάβλητο. Ειδικά στις περιπτώσεις καταλυμάτων που εμπίπτουν σε περιοχές του άρθρου 19 του ν. 1650/1986 (Α΄ 160) ή σε χώρους των άρθρων 13 ή 14 του ν. 4858/2021 (Α’ 220), η δυνατότητα αυτή παρέχεται κατ’ εξαίρεση μόνο ύστερα από γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης ή του αρμοδίου Συμβουλίου του Υπουργείου Πολιτισμού, αντίστοιχα. Ήδη εκδοθείσες γνώμες εξακολουθούν να ισχύουν και υλοποιούνται στο πλαίσιο της παρούσας. Στις περιπτώσεις αυτές, αρμόδια για τον έλεγχο και την έκδοση των απαιτούμενων οικοδομικών αδειών είναι η ΔΑΟΚΑ του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

γ) Να μεταβάλλουν τη χρήση των εγκαταστάσεών τους σε άλλη, ηπιότερη χρήση, όπως μικρές αθλητικές εγκαταστάσεις, εστίαση, αναψυκτήρια ή κατοικία με την προϋπόθεση ότι στην περίπτωση της κατοικίας απαγορεύεται η χρήση ή εκμετάλλευση για βραχυχρόνια μίσθωση, εφόσον με τον τρόπο αυτό τεκμηριώνεται ότι ενισχύεται η περιβαλλοντική αναβάθμιση του ακινήτου και περιορίζεται η ένταση της υφιστάμενης χρήσης. Στις περιπτώσεις αυτές, οι εγκαταστάσεις αυτές θεωρούνται ότι εντάσσονται στην υφιστάμενη χρήση του ακινήτου και, ως προς αυτό, δεν απαιτείται τροποποίηση της υφιστάμενης άδειας.

  1. Στο πλαίσιο της προώθησης της επαναλειτουργίας των εγκαταλελειμμένων τουριστικών καταλυμάτων της παρ. 1, επιτρέπεται η υπαγωγή τους στην κατηγορία των Σύνθετων Τουριστικών Καταλυμάτων του ν. 4002/2011 (Α΄ 180), χωρίς να απαιτείται να συντρέχει η προϋπόθεση της υποπερ. αα) της περ. β) της παρ. 2 του άρθρου 8 του ν. 4002/2011.
  2. Το παρόν δεν καταλαμβάνει καταλύματα τα οποία βρίσκονται στο σύνολό τους σε οικότοπους προτεραιότητας, σε περιοχές απόλυτης προστασίας της φύσης ή σε πυρήνες εθνικών δρυμών, σε εθνικά πάρκα ή σε υγροτόπους διεθνούς σημασίας.
  3. Για την κατ’ αρχήν έγκριση του σχεδίου επαναλειτουργίας εκδίδεται έγκριση από τoν προϊστάμενο της Γενικής Διεύθυνσης Πολεοδομίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μετά από εισήγηση του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων και του Κεντρικού Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής του ν. 4495/2017, καθώς και του Κεντρικού Συμβουλίου Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης, βάσει του ν. 4014/2011 (Α΄ 209).
  4. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Τουρισμού είναι δυνατό να καθορίζεται κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος και, ιδίως, να εξειδικεύονται το περιεχόμενο της αίτησης, τα κριτήρια αξιολόγησης αυτής και η διαδικασία έγκρισής της.

 

Άρθρο 86

Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια – Τροποποίηση άρθρου 6 ν. 4447/2016

Το εισαγωγικό εδάφιο της παρ. 1 και η παρ. 4 του άρθρου 6 του ν. 4447/2016 (Α΄ 241), περί Περιφερειακών Χωροταξικών Πλαισίων, τροποποιούνται με την απαλοιφή της αναφοράς σε ρυθμίσεις, και το άρθρο 6 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 6

Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια

  1. Τα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια αποτελούν σύνολα κειμένων, χαρτών ή και διαγραμμάτων, με τα οποία παρέχονται κατευθύνσεις χωρικής ανάπτυξης και οργάνωσης σε περιφερειακό επίπεδο ιδίως, για:

α) την αποτίμηση, ανάδειξη και αξιοποίηση των ιδιαίτερων αναπτυξιακών και γενικότερα χωρικών χαρακτηριστικών κάθε Περιφέρειας για την ισότιμη ένταξή της στον εθνικό, ενωσιακό και διεθνή χώρο,

β) τη χωρική διάρθρωση των βασικών παραγωγικών τομέων και κλάδων,

γ) τη χωρική διάρθρωση των περιφερειακών δικτύων μεταφορών και της λοιπής τεχνικής υποδομής περιφερειακού ενδιαφέροντος,

δ) τη διάρθρωση του περιφερειακού χώρου (πρότυπο χωρικής οργάνωσης), καθώς και τη χωρική οργάνωση και δομή του οικιστικού δικτύου,

ε) την οικιστική ανάπτυξη και ανασυγκρότηση του αστικού χώρου,

στ) την ανάδειξη, προβολή και προστασία της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς και του οικιστικού και αρχιτεκτονικού περιβάλλοντος κάθε Περιφέρειας,

ζ) τον προσδιορισμό ενεργών παρεμβάσεων και προγραμμάτων χωροταξικού και αστικού χαρακτήρα, όπως ιδίως οι Περιοχές Ειδικών Χωρικών Παρεμβάσεων (ΠΕΧΠ) και τα Σχέδια Ολοκληρωμένων Αστικών Παρεμβάσεων (ΣΟΑΠ) των άρθρων 11 και 12 του ν. 2742/1999 (Α` 207),

η) την προστασία του πολιτιστικού και φυσικού περιβάλλοντος και του τοπίου.

  1. Στα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια περιλαμβάνονται και οι εγκεκριμένοι οργανωμένοι υποδοχείς δραστηριοτήτων, καθώς και τα εγκεκριμένα σχέδια δημόσιων ή ιδιωτικών επενδύσεων μεγάλης κλίμακας, σύμφωνα με τις διατάξεις που τις διέπουν.
  2. Τα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια περιλαμβάνουν σε ειδικό Παράρτημα, που συνοδεύεται από κείμενα και διαγράμματα κατάλληλης κλίμακας, κατευθύνσεις ανά δήμο που αφορούν ιδίως:

α) στη χωροταξική και αναπτυξιακή φυσιογνωμία του δήμου και των επιμέρους δημοτικών ενοτήτων,

β) στη διάρθρωση και δομή του οικιστικού δικτύου και την οικιστική ανάπτυξη,

γ) στην προστασία και ανάδειξη του φυσικού, πολιτιστικού και δομημένου περιβάλλοντος,

δ) στα υπερτοπικά/διαδημοτικά δίκτυα υποδομής,

ε) στη χωρική οργάνωση των παραγωγικών δραστηριοτήτων ή άλλων χρήσεων στον μη αστικό, ιδίως, χώρο,

στ) στις χρήσεις γης και τους όρους δόμησης,

ζ) στην προστασία, διαχείριση και τον σχεδιασμό του τοπίου,

η) στη βιώσιμη αξιοποίηση του ενεργειακού δυναμικού των περιφερειών, με προτεραιότητα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια και τα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια που εγκρίνονται σε κάθε Περιφέρεια πρέπει να εναρμονίζονται με τις αντίστοιχες κατευθύνσεις, ανά δήμο ή δημοτική ενότητα, του οικείου Περιφερειακού Χωροταξικού Πλαισίου.

  1. Τα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια συνοδεύονται από Πρόγραμμα Έργων, Ενεργειών και Προτεραιοτήτων, στο οποίο εξειδικεύονται οι απαιτούμενες για την εφαρμογή τους ενέργειες, έργα, μέτρα και προγράμματα, καθώς και οι φορείς και το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής τους.
  2. Τα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια δεσμεύονται από τις ρυθμίσεις και εναρμονίζονται προς τις κατευθύνσεις των Ειδικών Χωροταξικών Πλαισίων, τις οποίες συντονίζουν, εξειδικεύουν και συμπληρώνουν σε επίπεδο Περιφέρειας, καθώς και τροποποιούν, μόνον εάν παρέχεται ρητώς η δυνατότητα αυτή από το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο. Κατά την κατάρτισή τους λαμβάνονται υπόψη η Εθνική Χωρική Στρατηγική, το περιφερειακό πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, τα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα, τα προγράμματα περιφερειακής ανάπτυξης, το Εθνικό Σχέδιο Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή, το οικείο περιφερειακό σχέδιο προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή, το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, τα Πλαίσια Διαχείρισης Εκτάκτων Αναγκών, καθώς και άλλα γενικά ή ειδικά αναπτυξιακά προγράμματα, πολιτικές και στρατηγικές που επηρεάζουν τη διάρθρωση και ανάπτυξη του χώρου.

Αν διαπιστωθούν ασάφειες ή αντικρουόμενες κατευθύνσεις μεταξύ διαφορετικών Περιφερειακών Χωροταξικών Πλαισίων όμορων Περιφερειών, συγκαλείται, κατόπιν αιτήματος του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας ή του Γενικού Γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το Κεντρικό Συμβούλιο Χωροταξικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕ.ΣΥ.ΧΩ.Θ.Α.), το οποίο γνωμοδοτεί για την άρση της ασάφειας ή αντίκρουσης. Κατόπιν, τροποποιούνται τα αντίστοιχα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια, στα σημεία που κρίθηκε απαραίτητο, σύμφωνα με τη διαδικασία με την οποία είχαν εγκριθεί.

  1. Στον αναπτυξιακό σχεδιασμό κάθε Περιφέρειας, όπως αποτυπώνεται στο 4ετές επιχειρησιακό πρόγραμμα του άρθρου 268 του ν. 3852/2010 (Α` 87) περιλαμβάνονται κατά προτεραιότητα τα έργα και οι δράσεις που προωθούν την εφαρμογή των Περιφερειακών Χωροταξικών Πλαισίων, σύμφωνα και με το πρόγραμμα ενεργειών και προτεραιοτήτων των τελευταίων.
  2. α) Τα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια εκπονούνται υπό την εποπτεία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ύστερα από σχετική ενημέρωση της οικείας Περιφέρειας και υπό την επίβλεψη κοινών με την Περιφέρεια επιτροπών.

β) Για την έγκριση των Περιφερειακών Χωροταξικών Πλαισίων απαιτείται η γνώμη του οικείου Περιφερειακού Συμβουλίου, η οποία παρέχεται μέσα σε προθεσμία δύο (2) μηνών από τη λήψη της σχετικής μελέτης, που του διαβιβάζεται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Μετά την παρέλευση της ανωτέρω προθεσμίας η διαδικασία συνεχίζεται χωρίς τη σχετική γνώμη. Ειδικά για τη χωρική διάρθρωση παραγωγικών τομέων ή κλάδων και περιφερειακών δικτύων μεταφορών και λοιπής τεχνικής υποδομής απαιτείται επιπλέον η γνώμη των κατά περίπτωση αρμόδιων υπουργείων, η οποία παρέχεται εντός προθεσμίας δύο (2) μηνών από τη λήψη της σχετικής μελέτης που τους διαβιβάζεται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Μετά την παρέλευση της ανωτέρω προθεσμίας η διαδικασία συνεχίζεται χωρίς τη σχετική γνώμη.

γ) Το Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξίας διατυπώνει γνώμη, σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 4, για το περιεχόμενο των εκπονούμενων Περιφερειακών Χωροταξικών Πλαισίων εντός προθεσμίας ενός (1) μηνός από την υποβολή του σχετικού ερωτήματος. Μετά την παρέλευση της ανωτέρω προθεσμίας η διαδικασία συνεχίζεται χωρίς τη σχετική γνώμη.

δ) Τα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια υπόκεινται σε διαδικασία Στρατηγικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης και εγκρίνονται μαζί με τις σχετικές Στρατηγικές Μελέτες Περιβαλλοντικής Εκτίμησης με αποφάσεις του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Οι διαδικασίες διαβούλευσης των Περιφερειακών Χωροταξικών Πλαισίων και των οικείων Στρατηγικών Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων είναι κοινές.

  1. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τη συνδρομή των Περιφερειών παρακολουθεί και αξιολογεί την εφαρμογή των Περιφερειακών Χωροταξικών Πλαισίων. Για τον σκοπό αυτόν, συντάσσει τουλάχιστον ανά πενταετία εκθέσεις παρακολούθησης, στις οποίες αναφέρονται ο τρόπος εφαρμογής, τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν, καθώς και ο βαθμός ενσωμάτωσης των κατευθύνσεών τους στα υποκείμενα επίπεδα σχεδιασμού. Στις ίδιες εκθέσεις υποδεικνύονται ενέργειες και δράσεις που κατά περίπτωση απαιτούνται για την αποτελεσματική εφαρμογή των Περιφερειακών Στρατηγικών και κατευθύνσεων και επισημαίνονται ενέργειες και δράσεις που δεν εναρμονίζονται με αυτές τις κατευθύνσεις.

Τα πορίσματα των εκθέσεων αυτών διαβιβάζονται στα συναρμόδια υπουργεία, στις περιφέρειες και τους φορείς και υπηρεσίες, προκειμένου να λαμβάνονται υπόψη στις δράσεις και έργα που άπτονται των αρμοδιοτήτων τους.

  1. Τα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια δεν αναθεωρούνται προτού παρέλθει πενταετία από την έγκριση ή την προηγούμενη αναθεώρησή τους. Πριν από την πάροδο της πενταετίας είναι κατ` εξαίρεση δυνατή η τροποποίησή τους, με στόχο τη βελτίωση και επικαιροποίησή τους, προκειμένου να:

α) αντιμετωπισθούν ζητήματα που ανακύπτουν από την προώθηση ή εφαρμογή προγραμμάτων διεθνούς, ευρωπαϊκού, διασυνοριακού, διακρατικού ή διαπεριφερειακού χαρακτήρα,

β) αντιμετωπιστούν εξαιρετικές ανάγκες από φυσικές ή τεχνολογικές καταστροφές και κινδύνους, στο επίπεδο της οικείας Περιφέρειας,

γ) επέλθουν ήσσονες αλλαγές που απαιτούνται για την επίτευξη των αποτελεσμάτων τους, εφόσον από τις εκθέσεις αξιολόγησης προκύπτει ότι η εφαρμογή τους δεν έχει οδηγήσει στα αποτελέσματα που επιδιώκονται,

δ) αντιμετωπισθούν εξαιρετικές και απρόβλεπτες ανάγκες και νέα δεδομένα, για έργα εθνικής ή περιφερειακής σημασίας, τα οποία δεν περιλαμβάνονταν στον αρχικό σχεδιασμό,

ε) προσαρμοστούν σε νομοθετικές τροποποιήσεις μεταγενέστερες της έγκρισής τους ή σε νέα δεδομένα και κατευθύνσεις χωρικού σχεδιασμού που προκύπτουν από την έγκριση, αναθεώρηση ή τροποποίηση Ειδικών Χωροταξικών Πλαισίων και

στ) ενσωματωθούν νέα αρχαιολογικά δεδομένα και τυχόν επικαιροποιημένο θεσμικό πλαίσιο προστασίας των υφιστάμενων αρχαιοτήτων και μνημείων. Για την αναθεώρηση και τροποποίηση των Περιφερειακών Χωροταξικών Πλαισίων ακολουθείται η διαδικασία της παρ. 7. Δεν απαιτείται να ακολουθηθεί διαδικασία στρατηγικής περιβαλλοντικής εκτίμησης, εάν οι αλλαγές είναι ήσσονος σημασίας.

  1. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας μπορεί να επέρχονται εντοπισμένες και μη ουσιώδεις μεταβολές στα εγκεκριμένα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια, όπως διορθώσεις σφαλμάτων, αποσαφηνίσεις διατυπώσεων, εναρμόνιση κειμένων και διαγραμμάτων.
  2. α. Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια εκπονούνται για όλες τις περιφέρειες της Χώρας, πλην της Περιφέρειας Αττικής. Για την Περιφέρεια Αττικής θέση Περιφερειακού Χωροταξικού Πλαισίου επέχει το Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας.

β. Κατά την εκπόνηση των Περιφερειακών Χωροταξικών Πλαισίων εξετάζονται ζητήματα αλληλεπίδρασης και επικαλύψεων μεταξύ χωροταξικών πλαισίων όμορων Περιφερειών.

γ. Το Περιφερειακό Χωροταξικό Πλαίσιο Κεντρικής Μακεδονίας περιλαμβάνει ειδικό Παράρτημα για τον στρατηγικό σχεδιασμό της Μητροπολιτικής Περιοχής Θεσσαλονίκης. Το Παράρτημα αυτό λαμβάνεται υπόψη κατά την κατάρτιση των πολεοδομικών σχεδίων πρώτου επιπέδου στην περιοχή αυτή.

  1. Όπου στις διατάξεις της ισχύουσας νομοθεσίας αναφέρονται τα «Περιφερειακά Πλαίσια Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης» νοούνται εφεξής τα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια του παρόντος άρθρου.».

Άρθρο 87

Μελέτη, κατασκευή, έλεγχος και παραλαβή έργων τεχνικής υποδομής και συναφών κατασκευών στο πλαίσιο Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων

  1. Η υλοποίηση έργων τεχνικής υποδομής και διαμόρφωσης κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων, τα οποία προβλέπονται σε προεδρικά διατάγματα για την έγκριση Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΕΠΣ) του άρθρου 8 του ν. 4447/2016 (Α’ 241) και η εκτέλεση των οποίων έχει επιβληθεί να γίνεται από τον Φορέα Υλοποίησης του ΕΠΣ και με δαπάνες αυτού, καθώς και τα συνδεόμενα με αυτά επιμέρους έργα κυκλοφοριακού χαρακτήρα, όπως υπόγειοι σταθμοί αυτοκινήτων, πραγματοποιείται, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης, σύμφωνα με την κατωτέρω διαδικασία:

α) Οι μελέτες που είναι αναγκαίες για την εκτέλεση των έργων αυτών εκπονούνται από μελετητές, οι οποίοι επιλέγονται κάθε φορά από τον φορέα υλοποίησης του ΕΠΣ. Με την επιφύλαξη της παρ. 4, οι μελέτες ελέγχονται και εγκρίνονται από Ανεξάρτητο Μηχανικό, όπως αυτός ορίζεται στην παρ. 2, εφόσον είναι σύμφωνες με το ΕΠΣ και το οικείο Ρυμοτομικό Σχέδιο Εφαρμογής (ΡΣΕ), αν αυτό έχει εγκριθεί. Εντός πέντε (5) ημερών από την έγκριση που δίνει ο Ανεξάρτητος Μηχανικός, ο Φορέας Υλοποίησης του ΕΠΣ κοινοποιεί την έγκριση αυτή, καθώς και τις εγκεκριμένες μελέτες στη Γενική Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, για έλεγχο και υποβολή παρατηρήσεων εντός σαράντα (40) ημερών. Σε περίπτωση άπρακτης παρόδου της ανωτέρω προθεσμίας, το έργο θεωρείται ότι έχει εγκριθεί από την υπηρεσία.

β) Η εκτέλεση των εργασιών γίνεται από εργολάβους επιλογής του φορέα υλοποίησης του ΕΠΣ, τη δε επίβλεψη των εργασιών αναλαμβάνει Ανεξάρτητος Μηχανικός, ο οποίος ελέγχει τη συμφωνία των εκτελούμενων εργασιών με τις εγκεκριμένες μελέτες. Ο φορέας υλοποίησης του ΕΠΣ δύναται να αναθέσει την επιλογή εργολάβων σε θυγατρική του εταιρεία ή σε άλλη εταιρεία επιλογής του.

γ) Η σύμφωνη με τις μελέτες εκτέλεση των εργασιών ελέγχεται από Ανεξάρτητο Μηχανικό, ο οποίος υπογράφει και εκδίδει «Βεβαίωση Περαίωσης Έργου», εφόσον διαπιστώσει ότι το έργο πληροί τις προδιαγραφές των σχετικών μελετών. Για τα έργα τεχνικής υποδομής και διαμόρφωσης κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων, η «Βεβαίωση Περαίωσης Έργου» κοινοποιείται, από τον φορέα υλοποίησης του ΕΠΣ, στη Γενική Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Η κοινοποίηση αυτή επέχει θέση πρόσκλησης για την παραλαβή του αντίστοιχου έργου ή του τμήματος αυτού προκειμένου να αποδοθεί προς δημόσια χρήση εντός δεκαπέντε (15) ημερών.

δ) Η Γενική Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών υποχρεούται να παραλάβει το έργο εντός της προθεσμίας της περ. (γ). Προς απόδειξη της παραλαβής αυτής υπογράφεται σχετικό πρωτόκολλο. Σε περίπτωση άπρακτης παρόδου της ανωτέρω προθεσμίας, το έργο θεωρείται ότι έχει παραληφθεί αυτοδίκαια και ότι έχει αποδοθεί στον αρμόδιο φορέα για τη λειτουργία και συντήρησή του.

  1. Ως Ανεξάρτητος Μηχανικός ορίζεται φυσικό ή νομικό πρόσωπο που είναι ανεξάρτητος εμπειρογνώμονας, ο οποίος αναλαμβάνει τον έλεγχο και την έγκριση των μελετών κατασκευής, την επίβλεψη και τον τελικό έλεγχο των έργων της παρ. 1. Ο Ανεξάρτητος Μηχανικός επιλέγεται από τον φορέα υλοποίησης του ΕΠΣ, μεταξύ υποψηφίων οι οποίοι έχουν επαρκή και κατάλληλη εμπειρία και εξοικείωση με έργα παρόμοιου μεγέθους και κλίμακας με το εκάστοτε έργο και οι οποίοι πληρούν τα κριτήρια που τίθενται με την απόφαση της παρ. 3. Η επιλογή του Ανεξαρτήτου Μηχανικού κοινοποιείται στη Γενική Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, η οποία μπορεί να αντιτεθεί στην επιλογή αυτή, μόνον εφόσον ο επιλεγείς δεν πληροί τα κριτήρια της απόφασης της παρ. 3 και μέσα σε αποκλειστική προθεσμία σαράντα (40) ημερών, μετά την παρέλευση της οποίας η επιλογή θεωρείται ότι έχει εγκριθεί αυτοδίκαια.
  2. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Ανάπτυξης και Υποδομών και Μεταφορών, καθορίζονται τα προσόντα του Ανεξάρτητου Μηχανικού, τα καθήκοντά του και τα όρια των αρμοδιοτήτων του, το ελάχιστο περιεχόμενο της σύμβασης μεταξύ φορέα υλοποίησης του ΕΠΣ και Ανεξάρτητου Μηχανικού, η διαδικασία επίλυσης διαφωνιών αναφορικά με την άσκηση των καθηκόντων του Ανεξάρτητου Μηχανικού, τυχόν διαδικασία αντικατάστασής του, η διαδικασία ενημέρωσης του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.
  3. Από τις ρυθμίσεις του παρόντος δεν θίγεται η εφαρμογή του Κώδικα νομοθεσίας για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς (ν. 4858/2021, Α` 220), καθώς και του ν. 4014/2011 (Α` 209) για την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων. Ειδικά στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής αδειοδότησης των έργων στην περιοχή του ΕΠΣ της παρ. 1, η αρμοδιότητα ελέγχου των κυκλοφοριακών μελετών διενεργείται αποκλειστικά από τη Γενική Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης.

 

Άρθρο 88

Ρυμοτομικό σχέδιο εφαρμογής – Τροποποίηση περ. γ) παρ. 3 άρθρου 8 και παρ. 7 άρθρου 10 ν. 4447/2016

  1. Στο πρώτο εδάφιο της περ. γ της παρ. 3 του άρθρου 8 του ν. 4447/2016 (Α΄ 241), περί έγκρισης του Ρυμοτομικού Σχεδίου εφαρμογής, προστίθεται και η τροποποίηση του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου και της πολεοδομικής μελέτης, και η περ. γ) διαμορφώνεται ως εξής:

«γ. Με το προεδρικό διάταγμα έγκρισης των Ε.Π.Σ. μπορεί να εγκρίνεται και το Ρυμοτομικό Σχέδιο εφαρμογής ή να τροποποιείται εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο ή πολεοδομική μελέτη, όπου αυτό απαιτείται.

Αν ο φορέας κίνησης της διαδικασίας του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου είναι κύριος της προς πολεοδόμηση έκτασης, η διαδικασία δημοσιότητας της περ. β’ της παρ. 4 του άρθρου 10 παραλείπεται.».

  1. Στο τέλος της παρ. 5 του άρθρου 10 του ν. 4447/2016, περί έγκρισης Ρυμοτομικού Σχεδίου Εφαρμογής σε περιοχές που έχουν ενταχθεί σε Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια, προστίθεται εδάφιο, και η παρ. 5 διαμορφώνεται ως εξής:

«5. Η έγκριση Ρυμοτομικού Σχεδίου Εφαρμογής σε περιοχές που έχουν ενταχθεί σε Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια μπορεί να γίνει και με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η οποία εκδίδεται ύστερα από γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων. Στην περίπτωση αυτή, τα Ρυμοτομικά Σχέδια Εφαρμογής, πριν από την έγκρισή τους, εκτίθενται με το σχετικό κτηματογραφικό διάγραμμα και τη γνωμοδότηση του αρμοδίου Συμβουλίου στα οικεία δημοτικά καταστήματα επί είκοσι (20) εργάσιμες ημέρες, καθώς και με ανάρτηση στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για το ίδιο χρονικό διάστημα. Το κοινό έχει δικαίωμα πρόσβασης για ενημέρωση, μεταφόρτωση των δεδομένων, υποβολή δηλώσεων ιδιοκτησίας και ενστάσεων. Οι υπηρεσίες αυτές παρέχονται χωρίς να απαιτείται η χρήση ειδικής ηλεκτρονικής άδειας. Τα συμπληρωματικά συνοδευτικά έγγραφα, το τεύχος συντεταγμένων κορυφών και εμβαδών, ο κτηματολογικός πίνακας, ο πίνακας της Πράξης Εφαρμογής και ο πίνακας επικειμένων εκτίθενται στο οικείο δημοτικό κατάστημα, εκτός αν ο τελευταίος πίνακας κυρωθεί μεταγενέστερα, οπότε εκτίθεται χωριστά. Η συλλογή δηλώσεων ιδιοκτησίας διενεργείται στο οικείο ή στα οικεία δημοτικά καταστήματα με επιμέλεια των οικείων Ο.Τ.Α., οι οποίοι εν συνεχεία διαβιβάζουν το σύνολο αυτών στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Για το γεγονός αυτό ειδοποιείται το κοινό με σχετική δημοσίευση σε δύο (2) εφημερίδες, τοπικής ή εθνικής κυκλοφορίας με επιμέλεια των οικείων Ο.Τ.Α. Η προθεσμία του δεύτερου εδαφίου μπορεί να παραταθεί έως και πέντε (5) εργάσιμες ημέρες, μετά από αιτιολογημένη απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Κατ’ εξαίρεση η συλλογή δηλώσεων δύναται να εκκινεί και προ της έκθεσης του Ρυμοτομικού Σχεδίου Εφαρμογής για λόγους επείγοντος ή και διευκόλυνσης της διαδικασίας, αλλά σε κάθε περίπτωση δεν ολοκληρώνεται προ της προθεσμίας του δευτέρου εδαφίου της παρούσας. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν μέσα στην προθεσμία αυτή να λάβουν γνώση των παραπάνω στοιχείων και να υποβάλουν, εγγράφως ή ηλεκτρονικά, ενστάσεις στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τις οποίες οφείλει να εξετάσει εντός σαράντα (40) εργάσιμων ημερών, από τη λήξη της ανωτέρω προθεσμίας. Εφόσον, μετά από την εξέταση των ενστάσεων, προκύπτει ανάγκη τροποποίησης των Ρυμοτομικών Σχεδίων, αυτά αναρτώνται εκ νέου για δέκα (10) εργάσιμες ημέρες προς ενημέρωση του κοινού. Μετά από την άπρακτη πάροδο των ως άνω προθεσμιών, τα Ρυμοτομικά Σχέδια Εφαρμογής προωθούνται προς έγκριση, σύμφωνα με τα όσα ορίζονται στις κείμενες διατάξεις. Η ίδια διαδικασία ακολουθείται για την τροποποίηση εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου ή πολεοδομικής μελέτης.».

  1. Ο ορισμός της παρ. 7 του άρθρου 10 του ν. 4447/2016, επικαιροποιείται και η παρ. 7 διαμορφώνεται ως εξής:

«7. Όπου στις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας αναφέρεται η φράση «Ρυμοτομικό Σχέδιο ή Πολεοδομική Μελέτη», νοείται εφεξής το Ρυμοτομικό Σχέδιο Εφαρμογής του παρόντος.».

 

Άρθρο 89

Γενικές κατηγορίες χρήσεων – Αντικατάσταση παρ. 6 άρθρου 13 ν. 4447/2016

Η παρ. 6 του άρθρου 13 του ν. 4447/2016 (Α΄ 241), περί της ισχύος των πολεοδομικών σχεδίων, αντικαθίσταται ως εξής:

«6. α. Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο, Σχέδιο Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτής Πόλης, Πολεοδομικές Μελέτες και γενικότερα σχέδια και ρυθμίσεις Πολεοδομικού Σχεδιασμού, που εγκρίθηκαν ή τροποποιήθηκαν με τις μεταβατικές διατάξεις του Κεφαλαίου Α΄ και τις χρήσεις γης του Κεφαλαίου Β΄ του ν. 4269/2014 (Α΄142), εξακολουθούν να ισχύουν μέχρις ότου αναθεωρηθούν και αντικατασταθούν με την έγκριση Τοπικού ή Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΤΠΣ/ΕΠΣ), σύμφωνα με τα άρθρα 7 και 8 του παρόντος, με την έγκριση Πολεοδομικής Μελέτης ή άλλης ρύθμισης πολεοδομικού σχεδιασμού.

β. Μέχρι την έγκριση των παραπάνω ΤΠΣ ή ΕΠΣ, κατά την έγκριση των ρυθμίσεων Πολεοδομικού Σχεδιασμού επιπέδου Πολεοδομικών Μελετών, ιδίως ένταξης σε σχέδιο ή αναθεώρησης και τροποποίησης ρυμοτομικού σχεδίου, καθορισμού ή τροποποίησης χρήσεων γης, κοινόχρηστων και κοινωφελών χρήσεων και οριοθέτησης οικισμού, αντί των γενικών κατηγοριών χρήσεων γης του Κεφαλαίου Β΄ του ν. 4269/2014, ισχύουν οι οριζόμενες με το παρόν ως αντίστοιχες, Γενικές Κατηγορίες (Γ.Κ.) χρήσεων γης του π.δ. 59/2018 (Α΄114) ως εξής:

αντί των Γ.Κ. των άρθρων 15 και 16 η Γ.Κ. του άρθρου 2

αντί των Γ.Κ των άρθρων 17 και 32 η Γ.Κ. του άρθρου 3

αντί της Γ.Κ. του άρθρου 18 η Γ.Κ. του άρθρου 4

αντί της Γ.Κ. του άρθρου 19 η Γ.Κ. του άρθρου 5

αντί της Γ.Κ. του άρθρου 20 η Γ.Κ. του άρθρου 6

αντί της Γ.Κ. του άρθρου 21 η Γ.Κ. του άρθρου 7

αντί των Γ.Κ. των άρθρων 22 και 28 η Γ.Κ. του άρθρου 9

αντί των Γ.Κ. των άρθρων 23 και 24 η Γ.Κ. του άρθρου 12

αντί των Γ.Κ. των άρθρων 25 και 26 η Γ.Κ. του άρθρου 8

αντί της Γ.Κ. του άρθρου 27 η Γ.Κ. άρθρου 10

αντί της Γ.Κ. του άρθρου 29 η Γ.Κ. του άρθρου 11

αντί της Γ.Κ. του άρθρου 30 η Γ.Κ. του άρθρου 16

αντί της Γ.Κ. του άρθρου 31 η Γ.Κ. του άρθρου 13

 

Άρθρο 90

Εκτίμηση Φέρουσας Ικανότητας – Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 64 ν. 4964/2022

Η παρ. 2 του άρθρου 64 του ν. 4964/2022 (Α΄ 150), περί εξουσιοδότησης για τη Φέρουσα Ικανότητα (ΦΙ), αντικαθίσταται ως εξής:

«2. Η ΦΙ λαμβάνεται υπόψη κατά την αναθεώρηση των πολεοδομικών σταθεροτύπων της παρ. 2 του άρθρου 12 του ν. 4447/2016 (Α’ 241) και εφαρμόζεται στον πολεοδομικό σχεδιασμό πρώτου επιπέδου.».

Άρθρο 91

Μη απαίτηση τήρησης της διαδικασίας χωροθέτησης επενδυτικού σχεδίου – Προσθήκη περ. ε στην παρ. 5 του άρθρου 12 ν. 3986/2011

Στην παρ. 5 του άρθρου 12 του ν. 3986/2011 (Α ́ 152), περί τροποποίησης εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων, σχεδίων πόλεως και πολεοδομικών μελετών, προστίθεται περ. ε ως εξής:

«ε. Στα ακίνητα τα οποία ρυθμίζονται από τα προεδρικά διατάγματα της περ. α ́ δεν απαιτείται η τήρηση της διαδικασίας χωροθέτησης επενδυτικού σχεδίου του άρθρου 13.».

 

Άρθρο 92

Πολεοδομικές παραβάσεις – Προσθήκη παρ. 3 στο άρθρο 81 ν. 4495/2017

Στην παρ. 3 του άρθρου 81 του ν. 4495/2017 (Α’ 167), περί ορισμών των πολεοδομικών παραβάσεων, προστίθεται περ. η) ως εξής:

«η) εκτέλεση εργασιών κατεδάφισης, που διενεργήθηκαν μέχρι την 1η Μαΐου 2024, χωρίς την προηγούμενη έκδοση της εν λόγω άδειας».

 

Άρθρο 93

Παράταση ισχύος οικοδομικών αδειών σε περιπτώσεις γνωστοποίησης εργασιών

Στο πλαίσιο εργασιών γνωστοποίησης της περ. δ) του άρθρου 28 του ν. 4495/2017 (Α΄ 167), που έλαβαν χώρα από την 1η Ιανουαρίου 2020 έως την 31η Δεκεμβρίου 2021, για τις οποίες έχουν υποβληθεί εμπρόθεσμα φάκελοι αναθεώρησης εν ισχύ οικοδομικών αδειών έως σήμερα, και οι άδειες αυτές δεν έχουν εκδοθεί, χωρίς υπαιτιότητα του κυρίου του έργου, παρατείνονται έως την 30ή Σεπτεμβρίου 2024.

 

Άρθρο 94

Παράταση οικοδομικών αδειών – Τροποποίηση άρθρου 52 ν. 4710/2020

Η προθεσμία του άρθρου 52 του ν. 4710/2020 (Α’ 142), περί ισχύος των οικοδομικών αδειών, παρατείνεται, επέρχονται νομοτεχνικές βελτιώσεις, και το άρθρο 52 διαμορφώνεται ως εξής:«Άρθρο 52

Παρατάσεις οικοδομικών αδειών

Η ισχύς των οικοδομικών αδειών, των αδειών δόμησης και των τυχόν αναθεωρήσεων αυτών που προβλέπονται στις παρ. 5 και 6 του άρθρου 50 του ν. 4495/2017 (Α΄ 167), καθώς και όσων εκδόθηκαν σύμφωνα με τον ν. 4030/2011 (Α’ 249) μετά την 31.12.2017 ή τον ν. 4495/2017 έως τις 30.12.2021, παρατείνεται από τη λήξη της έως τις 31.12.2025.».

  • Παρατηρήσεις –Επισημάνσεις
    Επι των άρθρων 51 και 52 του νομοσχεδίου

    Στο άρθρο 51 «Δημιουργία διαδικτυακής πλατφόρμας για τον εντοπισμό αυθαιρέτων με χρήση δορυφορικών εικόνων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών – Προσθήκη άρθρου 125Β στον ν. 4495/2017» προβλέπεται η δημιουργία και τήρηση από το ΤΕΕ διαδικτυακής πλατφόρμας για τον εντοπισμό αυθαιρέτων με χρήση δορυφορικών εικόνων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών
    Στο άρθρο 52 με τίτλο «Ενιαίο Ηλεκτρονικό Σύστημα Καταγγελιών – Προσθήκη άρθρου 125Γ στον ν. 4495/2017» προβλέπεται η σύσταση στο ΥΠΕΝ ενιαίου Ηλεκτρονικού Σύστηματος Καταγγελιών, του οποίο το σχεδιασμό, την υποστήριξη, διαχείριση, λειτουργία κλπ θα τα αναλάβει το ΤΕΕ.
    Ως γνωστόν τα εμπλεκόμενα υπουργεία έχουν επιδοθεί σε μία «Βιομηχανία» αναθέσεων προς στο ΤΕΕ, οποιασδήποτε Ηλεκτρονικής πλατφόρμας ή συστήματος που αφορά τεχνικό αντικείμενο με το αζημίωτο σε όσα νομοσχέδια προωθούνται προς ψήφιση στη Βουλή και φυσικά το παρόν νομοσχέδιο δεν αποτελεί εξαίρεση.
    Υπενθυμίζουμε ότι τα τελευταία χρόνια έχει ανατεθεί απευθείας στο ΤΕΕ, η διαχείριση, έναντι πολλών εκατομμυρίων ευρώ μέσω ανταποδοτικών τελών τα οποία καταβάλλουν οι πολίτες , πλειάδας ψηφιακών υπηρεσιών, Μητρώων του Κράτους αλλά και προγραμμάτων, μετατρέποντάς το ουσιαστικά σε κερδοσκοπική επιχείρηση και μεγαλοεργολάβο, η οποία νοθεύει τον υγιή ανταγωνισμό αλλοιώνοντας παράλληλα και τους σκοπούς του.
    Το δε πλήθος των διαφορετικών υπηρεσιών και ηλεκτρονικών πλατφορμών που διαχειρίζεται θέτει εν αμφιβόλω την δυνατότητα του για αξιόπιστη διαχείριση και ανταπόκριση στην εξυπηρέτηση πολιτών και Μηχανικών.
    Για τους παραπάνω λόγους θα επαναλάβουμε το αίτημα μας για τήρηση των σχετικών πλατφορμών και συστημάτων όπως και αυτών που αναφέρονται στα άρθρα 51 και 52 από το ίδιο το Υπουργείο και αξιοποίηση του επιστημονικού δυναμικού του Δημοσίου.

    Επι του άρθρου 72
    Στο άρθρο 72 αποκλείονται από την στελέχωση της Γενικής Διεύθυνσης Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών και της Διεύθυνσης Εφαρμογής Σχεδιασμού και Ελέγχου Δομημένου Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ οι Πτυχιούχοι του τεχνολογικού τομέα ανώτατης εκπαίδευσης με τα κατάλληλα προσόντα και προκειμένου να αξιοποιηθεί το σύνολο του τεχνικού επιστημονικού δυναμικού της Χώρας προτείνουμε να συσταθούν και θέσεις του κλάδου ΤΕ μηχανικών αντίστοιχων ειδικοτήτων ( Πολίτικων Δομικών Έργων, Μορφολογίας και Αναστήλωσης , Τοπογράφων και Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας ).
    Επίσης στο Μητρώο της παραγραφού 2 θα πρέπει να εγγράφονται και οι Μηχανικοί ΤΕ που διαθέτουν εξειδικευμένη και επαρκή εμπειρία στα αντικείμενα που θα καθοριστούν από το Υπουργείο.

  • 14 Απριλίου 2024, 21:00 | Θεόδωρος Κάντζος

    ΑΡΘΡΟ 64, Πρόστιμα ανέγερσης και μη έγκαιρης κατεδάφισης

    Στο τελευταίο εδάφιο της παρ.3 να προστεθεί το [εντός αγκίστρων τμήμα] και το εδάφιο να διαμορφωθεί ως εξής :

    «Αν ο υπόχρεος συμμορφωθεί με τις πολεοδομικές διατάξεις και αποκαταστήσει την πολεοδομική παράβαση [των περιπτώσεων δ)] με την απομάκρυνση της χρήσης ή την κατεδάφιση της αυθαίρετης κατασκευής ή εκδώσει την προβλεπόμενη οικοδομική άδεια όπου επιτρέπεται, μέσα σε προθεσμία τεσσάρων (4) μηνών από τη διαπίστωσή της δεν επιβάλλεται πρόστιμο μη έγκαιρης κατεδάφισης και το πρόστιμο ανέγερσης περιορίζεται στο ελάχιστο ποσό των διακοσίων πενήντα (250) ευρώ.»

    Αυτό επειδή γίνεται σύγχυση με τις περιπτώσεις α), β) και γ) οι οποίες, στην ίδια περίπτωση θεραπείας, οφείλουν να ακολουθήσουν τον υπολογισμό των προστίμων της παρ.5 του άρθρου 62.

    Γενικά στη νομοθέτηση, στα τελευταία εδάφια των παραγράφων τα οποία περιλαμβάνουν πολλές περιπτώσεις, να γίνεται με επανάληψη εξαντλητικά σαφές σε ποιες από τις παραπάνω περιπτώσεις αναφέρονται γιατί συνήθως δημιουργείται σύγχυση. Δεν βοηθάει και η παραγραφοποίηση των ΦΕΚ…

    ΑΡΘΡΟ 76, Μεταβατικές διατάξεις

    Ευχαριστώ την ΠΟΜΙΔΑ για την υιοθέτηση των παρατηρήσεών μου στο άρθρο.

  • 14 Απριλίου 2024, 21:19 | Στράτος Κυπαρίσσης

    Ακίνητα που υπάρχουν από τη δεκαετία του 1960 στο κέντρο της Αθήνας και δεν μπορούν να μεταβιβαστούν λόγω επέκτασης σε κοινόχρηστο χώρο εκτός νομίμου όγκου αλλά δύναται να γίνει η υπαγωγή τους στον 4495/2017 με βάση το Άρθρο 98. Δεν μπορεί να γίνει όμως μονομερώς η τροποποίηση της οριζόντιας ιδιοκτησίας επειδή είναι εκτός νομίμου όγκου και ας υπάρχει η επέκταση από την ανέγερση του κτηρίου εδώ και 65 χρόνια χωρίς την παραμικρή όχληση από τους υπόλοιπους συνιδιοκτήτες.

    Προτείνουμε για οποιαδήποτε αυθαιρεσία έχει γίνει από την αρχή της κατασκευής του κτηρίου, να μην απαιτείται συναίνεση των ιδιοκτητών για τη ρύθμιση με το Ν.4495/2017, είτε η αυθαιρεσία καταλαμβάνει/έχει καταληφθεί από τμήμα κοινόχρηστου χώρου εντός ή εκτός νόμιμου όγκου, είτε η αυθαιρεσία καταλαμβάνει/έχει καταληφθεί από τμήμα όμορης οριζόντιας ιδιοκτησίας και ο κάθε ιδιοκτήτης να μπορεί να προβεί μόνος του στη συνέχεια σε συμβολαιογραφική πράξη για τη δική του ιδιοκτησία. Να γίνεται αρχικά υπαγωγή στον 4495/2017 , έπειτα ταυτότητα κτηρίου για την συγκεκριμένη ιδιοκτησία , μονομερής τροποποίηση οριζόντιας ιδιοκτησίας και έπειτα ενιαία δήλωση σε κτηματολόγιο , Ε9 και Δήμο.

  • 14 Απριλίου 2024, 21:10 | WWF Ελλάς

    Ακολουθούν σχόλια για το Μέρος Β’ και το Μέρος Γ’

    ΜΕΡΟΣ Β’ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΥΘΑΙΡΕΤΗΣ ΔΟΜΗΣΗΣ – ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ Ν. 4495/2017

    Με τις διατάξεις του Μέρους Β του σχεδίου νόμου (άρθρα 49 έως 77) ουσιαστικά προτείνεται η δημιουργία ενός νέου συστήματος ελέγχου της αυθαίρετης δόμησης. Από την άποψη της αναλυτικότερης εξειδίκευσης πολλών από τους άξονες παρέμβασης που από κοινού συνιστούν το σύστημα ελέγχου της αυθαίρετης δόμησης (εντοπισμός αυθαιρέτων, καταγγελίες, κυρώσεις κ.ά.), πολλές από τις προτεινόμενες διατάξεις είναι θετικές.

    Ωστόσο, εγείρονται κρίσιμα ζητήματα σχετικά τόσο με τη σκοπιμότητα όσο και την εφαρμοσιμότητα του προτεινόμενου νέου πλαισίου. Κατ’ αρχήν, με τα εν λόγω άρθρα εγκαθιδρύεται νέα δομή, διαδικασίες και εργαλεία προς αντικατάσταση του υφιστάμενου σήμερα συστήματος ελέγχου της αυθαίρετης δόμησης, αυτού των Περιφερειακών και Τοπικών Παρατηρητηρίων, για τα οποία ο σε ισχύ σήμερα νόμος (άρθρα 2-6 και 90-94 ν. 4495/2017) προβλέπει πλήθος ελεγκτικών αρμοδιοτήτων, όπως διαδικασία εντοπισμού, ελέγχου και καταγραφής αυθαιρέτων και ανάρτηση σχετικών χαρτών στο διαδίκτυο, διενέργεια δειγματοληπτικών ελέγχων, επιβολή κυρώσεων κ.ά. Για αυτό το σύστημα, το οποίο ουσιαστικά δεν έχει ποτέ εφαρμοστεί ή έχει εφαρμοστεί άκρως περιορισμένα (και σε κάθε περίπτωση χωρίς ουδέποτε να έχουν δημοσιοποιηθεί σχετικά στοιχεία), το παρόν σχέδιο νόμου προτείνει τη ριζική αναθεώρησή του, με έμφαση στη συγκέντρωση των αρμοδιοτήτων σε κεντρικό επίπεδο και τη χρήση τεχνολογικών εργαλείων, χωρίς ουδέποτε να έχει γίνει τεκμηριωμένη αξιολόγηση των υφιστάμενων προβλέψεων του νόμου και της εφαρμογής τους, ή να έχουν αναληφθεί οι δέουσες διοικητικές ενέργειες κατά τα τελευταία χρόνια προκειμένου όχι μόνο να λειτουργήσει το ισχύον σύστημα αλλά και να αντιμετωπιστούν οι όποιες αδυναμίες του (κυρίως από την άποψη της διοικητικής ανεξαρτησίας και της στελέχωσης), ώστε αυτό να επιτελέσει το σημαντικό του έργο με αποτελεσματικότητα.

    Επιπρόσθετα, οι νέες ελεγκτικές αρμοδιότητες που προβλέπει το σχέδιο νόμου σε διαβούλευση, παρά τις ειδικότερες προβλέψεις σχετικά με τις δομές, τα εργαλεία και τις διαδικασίες, έρχονται να προστεθούν στις ήδη πολυάριθμες και κρίσιμες αρμοδιότητες της Γενικής Διεύθυνσης Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών αλλά και της Διεύθυνσης Εφαρμογής Σχεδιασμού και Ελέγχου Δομημένου Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ. Η πρόβλεψη του σχεδίου νόμου σε διαβούλευση για στελεχιακή ενίσχυση των συγκεκριμένων διευθύνσεων με μόνο συνολικά 40 νέες θέσεις (άρθρο 72) είναι προφανώς ανεπαρκής, εάν κανείς λάβει υπόψη τις πολυάριθμες νέες αρμοδιότητες, τις σχετικές διαδικασίες αλλά και, κυρίως, την κλίμακα του όλου εγχειρήματος που είναι ο έλεγχος της αυθαίρετης δόμησης σε εθνική κλίμακα.

    Για ακόμα μία φορά, φαίνεται ότι το υπουργείο παραγνωρίζει το κρισιμότατο ζήτημα της εξασφάλισης ανθρώπινου δυναμικού σε κρίσιμες υπηρεσίες προστασίας του περιβάλλοντος, ενώ αντίθετα δεν είναι διόλου φειδωλό όταν πρόκειται για προμήθειες ηλεκτρονικών συστημάτων – και drones στη συγκεκριμένη περίπτωση (!).

    Με άλλα λόγια, παρότι οι προτεινόμενες διατάξεις προβάλλονται ως ριζική μεταρρύθμιση του ελέγχου της αυθαίρετης δόμησης, αυτό που πραγματικά θα αποτελούσε τομή θα ήταν η εφαρμογή -ενδεχομένως μετά και από απαραίτητη συμπλήρωση και εξειδίκευση- του υφιστάμενου νομικού πλαισίου. Χωρίς πολιτική βούληση για ουσιαστικό έλεγχο της αυθαίρετης δόμησης, η -ανά κάποια χρόνια- ανακατασκευή του νομικού πλαισίου ενώ πάντοτε εκκρεμεί η εφαρμογή του θα συνεχίσει να αποτελεί κίνηση πολιτικού εντυπωσιασμού χωρίς καμία ουσία και κανένα πραγματικό αποτέλεσμα.

    Άρθρο 47 Πεδίο εφαρμογής – Προσθήκη άρθρου 125Α στον ν. 4495/2017

    Η παρ. 1(β) του άρθρου εξαιρεί από το πεδίο εφαρμογής του νόμου τις επεμβάσεις με ελαφριές κατασκευές -και την επισκευή αυτών- σε αιγιαλό, παραλία, ζώνη λιμένα, όχθη, παρόχθια ζώνη, υδάτινο στοιχείο, πυθμένα και υπέδαφος του βυθού της θάλασσας, λιμνοθάλασσα, λίμνη και κοίτη πλεύσιμου ποταμού. Η πρόβλεψη αυτή ουσιαστικά «αποχαρακτηρίζει» μια σημαντική κατηγορία αυθαίρετων κατασκευών, οι οποίες μάλιστα αφορούν σε ευαίσθητες περιβαλλοντικά περιοχές.

    Η συγκεκριμένη αυτή διάταξη πρέπει όχι μόνο να αποσυρθεί, αλλά να αντικατασταθεί με πρόνοιες ιδιαίτερης βαρύτητας σε ό,τι αφορά τον έλεγχο, τις κυρώσεις, και τελικά την απομάκρυνση αυτού του είδους των επεμβάσεων και την αποκατάσταση του περιβάλλοντος.

    Άρθρο 51 Δημιουργία διαδικτυακής πλατφόρμας για τον εντοπισμό αυθαιρέτων με χρήση δορυφορικών εικόνων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών – Προσθήκη άρθρου 125Β στον ν. 4495/2017

    Ενώ είναι θετική η χρήση της τεχνολογίας για την άσκηση των ελεγκτικών αρμοδιοτήτων της αρμόδιας αρχής, προκαλεί εντύπωση ότι, με το συγκεκριμένο άρθρο, προτείνεται ακόμα ένα πληροφοριακό σύστημα, που επιπλέον όσων είχαν προβλεφθεί προγενέστερα, συνεπικουρείται και από μία ακόμα τεχνολογία, αυτή των Συστημάτων μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών. Όμως δεν έχει ποτέ τεκμηριωθεί από το ΥΠΕΝ ο λόγος που μέχρι σήμερα δεν έχουν ενεργοποιηθεί οι ισχύουσες προβλέψεις του ν. 4495/2017 (άρθ. 85) σχετικά με τη διαδικτυακή ψηφιακή πλατφόρμα ορθοφωτοχαρτών (ή του σχετικού συστήματος τηλεπισκοπικής περιοδικής χαρτογράφησης), καθώς ο σκοπός τους είναι παρεμφερής με αυτόν του νέου συστήματος.

    Άρθρο 53 Διαδικασία υποβολής καταγγελιών στο Ενιαίο Ηλεκτρονικό Σύστημα Καταγγελιών – Προσθήκη άρθρου 125Δ στον ν. 4495/2017

    Από το σύνολο των ρυθμίσεων του άρθ. 53, προκύπτει αναμφίβολα ότι το ΥΠΕΝ επιθυμεί με κάθε τρόπο να αποθαρρύνει τις καταγγελίες για την αυθαίρετη δόμηση. Η στάση αυτή δημιουργεί εύλογα ερωτηματικά, ιδίως αν ληφθεί υπόψη η διαχρονική αναποτελεσματικότητα και παθογένεια που χαρακτηρίζει την δημόσια διοίκηση στο ζήτημα της καταπολέμησης της αυθαίρετης δόμησης. Πρώτα από όλα, το ύψος του παραβόλου (200 ευρώ) (παρ. 5) καθιστά τον μηχανισμό καταγγελιών απρόσιτο για την μεγάλη πλειονότητα των πολιτών. Το δικαίωμα στο περιβάλλον, και η απαίτηση να τηρούνται οι νόμοι που το προστατεύουν δεν είναι προνόμια των ευκατάστατων (πρβλ. παρ. 3, σύμφωνα με την οποία «τα έσοδα του λογαριασμού διατίθενται για την καταβολή των αποζημιώσεων των ελεγκτών δόμησης που διεξάγουν τους ελέγχους, καθώς και για τις δαπάνες μετακίνησης και διαμονής των υπαλλήλων που απαρτίζουν τα κλιμάκια ελέγχου»). Ούτε είναι διακριτοί οι λόγοι για τους οποίους ο πολίτης πρέπει να χρηματοδοτήσει τις πλέον στοιχειώδεις διαδικασίες ελέγχου, ειδικά από την στιγμή που η Πολιτεία έχει αποδυναμώσει (μέχρι ανυπαρξίας) τον προληπτικό έλεγχο: σημειώνεται ότι, για τους ελεγκτές δόμησης, ο νόμος έχει ήδη ορίσει τον τρόπο αποζημίωσής τους (άρθ. 4 υ.α. 60696/2019). To «τιμωρητικό» αυτό παράβολο είναι ιδιαίτερα αποδοκιμαστέο, όπου η αυθαίρετη δόμηση απειλεί περιβαλλοντικά αγαθά μεγάλης αξίας – αρχαιολογικούς χώρους, προστατευόμενες περιοχές, δάση και δασικές εκτάσεις, παρόχθιες και παράκτιες ζώνες, ρέματα, κοκ. Σε κάθε περίπτωση, οι καταγγελίες αξιολογούνται και προτεραιοποιούνται (άρθ. 54) – μία διαδικασία που μπορεί να καθυστερήσει (και μάλιστα επ’ αόριστον) τόσο την επιστροφή όσο και την κατάπτωση του παραβόλου. Στην συνέχεια (άρθ. 54 παρ. 3 και 4), προκύπτει έμμεσα ότι ο νομοθέτης απαιτεί την συμβολή μηχανικού, δικηγόρου (αν όχι και χειριστή drone) για μία προτεραιοποιημένη καταγγελία. Αυτό είναι λάθος: ο μηχανισμός των καταγγελιών δεν θα έπρεπε να είναι προσιτός μόνο σε όσους έχουν γνώση του (ιδιαίτερα πολύπλοκου) δικαίου της δόμησης, ή την δυνατότητα να προσλάβουν ειδικούς. Τέλος, η προτεινόμενη διάταξη δεν προστατεύει την ανωνυμία του καταγγέλλοντα (άρθ. 53 παρ. 4): ο καταγγέλων πρέπει να «προσδιορίσει ειδικά» τους λόγους για τους οποίους ζητάει εμπιστευτικότητα, και προφανώς οι λόγοι αυτοί θα αξιολογηθούν. Η προστασία του καταγγέλλοντα από πιθανά αντίποινα θα έπρεπε να ήταν απόλυτη προτεραιότητα του νομοθέτη, και είναι ο κανόνας σε παρόμοιες διατάξεις (ενδεικτικά, άρθ. 6 παρ. 4 ν. 4792/2021, για καταγγελίες στο πλαίσιο των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών για γεωργικά προϊόντα, άρθ. 67 ν. 4706/2020, για καταγγελίες στο πλαίσιο της προσφοράς δημόσιων αξιών, άρθ. 10 ν. 4808/2021 κ.α.). Τέλος, με δεδομένο ότι η διαχείριση του ΕΗΣΥΚΑ ανατίθεται στο ΤΕΕ (άρθ. 52 παρ. 2), δηλαδή τον διαχειριστή του πληροφοριακού συστήματος του άρθ. 99 ν. 4495/2017, η πιθανότητα σύγκρουσης συμφερόντων είναι υπαρκτή.

    Άρθρο 54 Αξιολόγηση, προτεραιοποίηση και διαχείριση των καταγγελιών – Προσθήκη άρθρου 125Ε στον ν. 4495/2017

    Το άρθρο 54 έχει δύο κύριες αδυναμίες. Καταρχάς, λείπει μία λεπτομερής και επικαιροποιημένη αναφορά στις περιοχές όπου τα αυθαίρετα προτεραιοποιούνται λόγω μεγάλης περιβαλλοντικής επικινδυνότητας. Ο νομοθέτης θα έπρεπε να συμπεριλάβει σαφείς αναφορές στις περιοχές ευαισθησίας όπως προβλέπονται (ή έπρεπε να προβλέπονται) από την νομοθεσία. Επειδή η διάταξη αφορά αυθαίρετα, και όχι νόμιμα, κτίρια, η προτεραιοποίηση πρέπει ρητά να συμπεριλάβει περιοχές που δεν υπάρχει απαγόρευση δόμησης. Τέλος, για να υπάρξει και ο απαραίτητος συντονισμός των συναρμόδιων υπηρεσιών, θα πρέπει να επανεξεταστούν οι «ευαίσθητες» περιοχές: οι ζώνες δυνητικά υψηλού κινδύνου πλημμύρας (ΖΔΥΚΠ), και οι ζώνες ασφαλείας Seveso συνήθως δεν περιλαμβάνονται σε αυτές, αν και θα έπρεπε. Στην συνέχεια, λείπει από την προτεραιοποίηση η ύπαρξη τελεσίδικης δικαστικής απόφασης, μέσω της οποίας έχει ακυρωθεί (ολικά ή μερικά) η διοικητική πράξη που επιτρέπει την δόμηση (ή η πράξη που αποτελεί το έρεισμα της τελευταίας, π.χ. ΑΕΠΟ, έγκριση επέμβασης, παραχώρηση αιγιαλού κτλ.).

    Άρθρο 71 Ειδικές διατάξεις για το ακαταδίωκτο και την ασφάλεια των μελών των κλιμακίων ελέγχου

    (α) Το σημείο (β) του άρθρου 71 παρ. 1 πρέπει να αναδιατυπωθεί, έτσι ώστε να μην παρεμποδίζει την πρόσβαση στην περιβαλλοντική πληροφορία. Πράγματι, το διαδικτυακό χαρτογραφικό Πληροφοριακό Σύστημα Γεωεντοπισμού Αυθαιρέτων (Π.Σ.Γ.Α., άρθ. 51), το Ενιαίο Ηλεκτρονικό Σύστημα Καταγγελιών (Ε.Η.ΣΥ.ΚΑ. ή Σύστημα, άρθ. 52), η έκθεση αυτοψίας άρθ. 55), το πρωτόκολλο κατεδάφισης (άρθ. 61 παρ. 1), η απόφαση επί της ενδικοφανούς προσφυγής (άρθ. 63 παρ. 1) και η βεβαίωση προστίμου του Ειδικού Επιθεωρητή Ελέγχου και Καταστολής της Αυθαίρετης Δόμησης (άρθ. 66 παρ. 1) αποτελούν καταρχήν περιβαλλοντική πληροφορία, με την έννοια της Οδηγίας 2004/3/ΕΚ και της διεθνούς Σύμβασης Άαρχους. Για τον λόγο αυτό, θα πρέπει να είναι δημοσιευτέες (αναρτητέες), και σε κάθε περίπτωση να μπορούν να χορηγηθούν με αίτηση κάθε ενδιαφερόμενου. Τα μέτρα που λαμβάνει η Πολιτεία για την προστασία του περιβάλλοντος δεν αποτελούν εμπιστευτικές πληροφορίες, και τα δικαιώματα των εμπλεκόμενων στην αυθαίρετη δόμηση προστατεύονται επαρκώς με την ανωνυμοποίηση των σχετικών εγγράφων.

    (β) Οι παρ. 2 έως 4 συμβάλλουν στην προστασία των ελεγκτών από παρενοχλητικές αγωγές, μηνύσεις και καταγγελίες, και στην βελτίωση των ελέγχων, και πρέπει να θεωρηθούν θετικές. Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η έκδοση αμετάκλητης απόφασης, τόσο στα ποινικά όσο και στα αστικά δικαστήρια, απαιτεί ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, που συνήθως ξεπερνάει (ενίοτε κατά πολύ) τα 3 χρόνια. Κατά συνέπεια, θα έπρεπε να είναι δυνατή η μερική αποζημίωση (τουλάχιστον ορισμένων εξόδων) πριν την απόφαση αυτή. Στο πρότυπο της νομοθεσίας κατά των SLAPP ένδικων βοηθημάτων, θα πρέπει να υπάρξει μία ευρύτερη παρέμβαση, ώστε στις περιπτώσεις αυτές ο ενάγων (ή μηνυτής) να φέρει το σύνολο των δικαστικών εξόδων.

    ΜΕΡΟΣ Γ’: ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

    Άρθρο 86 Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια – Τροποποίηση άρθρου 6 ν. 4447/2016

    Με το άρθρο 86 απαλείφεται το ρυθμιστικό περιεχόμενο των περιφερειακών χωροταξικών πλαισίων, και τα τελευταία προτείνεται να παρέχουν μόνο “κατευθύνσεις χωρικής ανάπτυξης και οργάνωσης σε περιφερειακό επίπεδο” και όχι πλέον και “όπου απαιτείται, ρυθμίσεις”, όπως είναι η διατύπωση του εισαγωγικού εδαφίου της παρ. 1 άρθ. 6 ν. 4447/2016 όπως ισχύει σήμερα.
    Η πρόταση αυτή ουσιαστικά αποδυναμώνει το περιεχόμενο του σημαντικού αυτού εργαλείου χωροταξικού σχεδιασμού σε επίπεδο περιφέρειας, δεδομένου μάλιστα ότι μέχρι σήμερα δεν έχουν εφαρμοστεί οι προβλέψεις του άρθρου 1 παρ. 1(στ) του νόμου (όπως τροποποιήθηκε με το άρθ. 2 ν. 4759/2020) για προσδιορισμό του διαβαθμισμένου βαθμού δεσμευτικότητας μιας κατεύθυνσης (που μπορεί εναλλακτικά να είναι συμμόρφωση ή συμβατότητα ή λήψη υπόψη). Από αυτήν την άποψη, υπάρχει ο κίνδυνος τα περιφερειακά χωροταξικά πλαίσια να αποδυναμωθούν περαιτέρω, καθώς ούτε στον ίδιο το νόμο αλλά ούτε και στα έως σήμερα εφαρμοσμένα εργαλεία του και τις σχετικές προδιαγραφές μελετών δεν καθίσταται σαφής και αποτελεσματική η σχέση ανάμεσα στα επιμέρους εργαλεία στο ιεραρχικό σύστημα σχεδιασμού. Συνέπεια αυτού είναι η αποδυνάμωση του συνολικού συστήματος χωρικού σχεδιασμού, με τα εργαλεία του να κινδυνεύουν ακόμα περισσότερο να είναι κείμενα θεωρητικού χαρακτήρα ή και τα ίδια τα εργαλεία να προβαίνουν σε χειρισμό των χωρικών παραμέτρων με έναν ιδιαίτερα ανομοιογενή αλλά και άκρως αναποτελεσματικό τρόπο (ειδικά για τα προβλήματα των περιφερειακών πλαισίων βλ. την αποτίμηση για τον χωρικό σχεδιασμό στο WWF 2019, Η περιβαλλοντική νομοθεσία στην Ελλάδα).
    Με βάση τα παραπάνω, ζητάμε απόσυρση του άρθρου 86.

    Άρθρο 87 Μελέτη, κατασκευή, έλεγχος και παραλαβή έργων τεχνικής υποδομής και συναφών κατασκευών στο πλαίσιο Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων

    Με την προτεινόμενη διάταξη, ο θεσμός του «ανεξάρτητου μηχανικού» επεκτείνεται στην υλοποίηση «έργων τεχνικής υποδομής και διαμόρφωσης κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων» που προβλέπονται σε Ε.Π.Σ. Οι χώροι αυτοί μπορεί να περιλαμβάνουν και ευαίσθητα στοιχεία του αστικού και φυσικού περιβάλλοντος – όπως αιγιαλό και παραλία (καθώς και άλλα τμήματα της παράκτιας ζώνης), πάρκα, άλση, αστικό πράσινο, αρχαιολογικούς χώρους, προστατευόμενες περιοχές. Πολύ περισσότερο, τα έργα αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν και κρίσιμες υποδομές (π.χ., κοινόχρηστες οδούς – πρβλ. άρθ. 8 παρ. 1 ν. 4447/2016, υδρευτικά δίκτυα), και μάλιστα υποδομές που σχετίζονται με την ασφάλεια των περίοικων (π.χ., οριοθετηση ρεμάτων, αντιπλημμυρικά έργα). Προφανώς, τα έργα αυτά μπορεί να έχουν ήδη εγκριθεί (σε γενικό πλαίσιο) από το εγκριτικό π.δ. Όμως, η αποτελεσματική τους επίβλεψη και υλοποίηση είναι ένα αίτημα σημαντικό, ειδικά μπροστά στα πολλαπλά προβλήματα του οικιστικού περιβάλλοντος των ελληνικών πόλεων. Η κατασκευή υπόγειων σταθμών αυτοκινήτων κάτω από χώρους αστικού πρασίνου, παρκών (ή αλσών), με υποβάθμιση (ή ολική καταστροφή) του πρασίνου έχει δημιουργήσει δικαιολογημένες αντιδράσεις.

    Πρώτα από όλα, ο μηχανικός αυτός δεν είναι «ανεξάρτητος». Επιλέγεται (και πληρώνεται) αποκλειστικά από τον φορέα του Ε.Π.Σ., και η επιλογή αυτή «κοινοποιείται» στην Γενική Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Υποδομών (άρθ. 87 παρ. 2 του σχεδίου νόμου). Και ναι μεν η Γενική Διεύθυνση μπορεί να «αντιταχθεί», αλλά αυτό μπορεί να συμβεί μόνο για περιοριστικά αναφερόμενους λόγους, οι οποίοι μάλιστα δεν ορίζονται στο σχέδιο νόμου (πρβλ. άρθ. 87 παρ. 3, που παραπέμπει τα θέματα αυτά σε μελλοντική κ.υ.α.). Και όλα αυτά για ένα πρόσωπο που θα ασκεί κατ’ ουσία αρμοδιότητες δημόσιας αρχής, αφού (μεταξύ άλλων) θα βεβαιώνει ότι «ότι το έργο» (το οποίο, θα πρέπει να τονιστεί, θα είναι κοινόχρηστο ή κοινωφελές) «πληροί τις προδιαγραφές των σχετικών μελετών» – με άλλα λόγια, τις προδιαγραφές της νομοθεσίας [προτεινόμενο άρθ. 87 παρ. 1 γ)].

    Δεύτερον, είναι προφανές ότι η προτεινόμενη διάταξη απαλλάσσει αυτά τα κοινόχρηστα και κοινωφελή έργα από οποιαδήποτε διαδικασία ουσιαστικού ελέγχου ή εποπτείας εκ μέρους της δημόσιας αρχής. Τα παραπάνω έργα υπόκεινται σε μία διαδικασία «εικονικής παραλαβής», που δεν διασφαλίζει ούτε την συμφωνία τους με την περιβαλλοντική και τεχνική νομοθεσία και τις εγκεκριμένες προδιαγραφές/μελέτες, ούτε την έλλειψη κακοτεχνιών (πρβλ. το άρθ. 87 παρ. 1 δ του σχεδίου νόμου).

    Τρίτον, θα πρέπει να τονιστεί ότι τα Ε.Π.Σ. μπορεί να αφορούν «περιοχές παρεμβάσεων στο πλαίσιο προγραμμάτων συγχρηματοδοτούμενων από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), όπως οι Ολοκληρωμένες Χωρικές Παρεμβάσεις» (πρβλ. άρθ. 8 παρ. 19α) ν. 4447/2016 όπως ισχύει). Στο πλαίσιο των προγραμμάτων αυτών, οι αρμόδιες αρχές δεσμεύονται από την «οριζόντια αρχή» της πλήρους τήρησης «του περιβαλλοντικού κεκτημένου της Ένωσης» [πρβλ. 9(4) Κανονισμού (ΕΕ) 2021/1060 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Ιουνίου 2021, για τον καθορισμό κοινών διατάξεων κτλ.], καθώς και την από την υποχρέωση «οργάνωσης και υλοποίησης» «εταιρικής σχέσης και πολυεπίπεδης διακυβέρνησης» (πρβλ. άρθ. 9 του ίδιου Κανονισμού). Επιπροσθέτως, παρόμοια προγράμματα υπάγονται σε «ελέγχους πράξεων» με «επιτόπια επαλήθευση της φυσικής υλοποίησης της πράξης» [άρθ. 79(3) του ίδιου Κανονισμού]. Στο βαθμό που τα έργα που υπάγονται στην διάταξη αφορούν εκτέλεση δημόσιας σύμβασης (με την έννοια του άρθ. 2 παρ. 1 ν. 4412/2016 όπως ισχύει), οι αρμόδιες αρχές και υπηρεσίες οφείλουν να διασφαλίσουν την τήρηση των υποχρεώσεων «που απορρέουν από τις διατάξεις της περιβαλλοντικής, κοινωνικοασφαλιστικής και εργατικής νομοθεσίας», οι οποίες αναφέρονται στις οικείες διατάξεις [άρθ. 18 παρ. 2 ν. 4412/2016 όπως ισχύει, πρβλ. και άρθ, 18(2) Οδηγίας 2014/24/ΕΕ]. Οι υποχρεώσεις αυτές δεν μπορούν να μεταφερθούν σε ιδιωτικούς φορείς «αυτοελέγχου» όπως ο «ανεξάρτητος» μηχανικός.

    Τέλος, θα πρέπει να διασφαλιστεί η πρόσβαση στη δικαιοσύνη. Για να αποφευχθούν δικαστικές διαμάχες, θα ήταν καλύτερο να διευκρινιστεί ότι η άπρακτη παρέλευση της προθεσμίας του προτεινομενου άρθ. 87 παρ. 1 (δ) (και η επακόλουθη «αυτοδίκαιη παραλαβή» των έργων) αποτελεί εκτελεστή διοικητική πράξη, που μπορεί να προσβληθεί δικαστικά. Η πρόβλεψη ενός στοιχειώδους μηχανισμού δημοσιότητας για τις πράξεις αποτελεί υποχρέωση μιας ευνομούμενης πολιτείας.

    Άρθρο 90 Εκτίμηση Φέρουσας Ικανότητας – Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 64 ν. 4964/2022

    Με τη διάταξη αυτή καταργείται μια σημαντική -και ανεφάρμοστη μέχρι σήμερα- πρόνοια του ν. 4964/2022 σχετικά με τον ειδικότερο προσδιορισμό της φέρουσας ικανότητας. Η παρ. 2 του άρθ. 64 του νόμου αυτού προβλέπει ότι η μεθοδολογία εκτίμησης της φέρουσας ικανότητας, οι βασικές παράμετροι που την καθορίζουν ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του εξεταζόμενου κάθε φορά χωρικού συστήματος και τα ανεκτά όρια των δεικτών-στόχων των βασικών παραμέτρων της βιώσιμης ανάπτυξής του προσδιορίζονται με προεδρικό διάταγμα. Πλέον καταργείται η πρόβλεψη αυτή, και στη θέση της προτείνεται η φέρουσα ικανότητα να λαμβάνεται υπόψη στα πολεοδομικά σταθερότυπα και να εφαρμόζεται στα Τοπικά και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια.

    Ωστόσο, ο μεθοδολογικός προσδιορισμός της φέρουσας ικανότητας είναι ένα απαιτητικό τεχνικό εγχείρημα το οποίο πρέπει να προσεγγιστεί με συνεκτικό, ενιαίο και αποτελεσματικό τρόπο από επιστημονική και νομική άποψη. Συγχρόνως, η ίδια η έννοια έχει βαρύνουσα σημασία για τον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό, ιδιαίτερα στο πλαίσιο της νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας (βλ. ενδεικτικά ΣτΕ 293/2018, 2242/2020, 1037/2022). Με βάση τα παραπάνω, η απαλοιφή του μεθοδολογικού προσδιορισμού της φέρουσας ικανότητας μέσω π.δ. και, παράλληλα, η τεχνικά ασαφής και επιστημονικά αδόκιμη προσέγγιση που έχει ακολουθηθεί στα προσφάτως εγκεκριμένα πολεοδομικά σταθερότυπα (υ.α. ΥΠΕΝ/ΔΝΕΠ/32892/1414 – ΦΕΚ 200/Δ/01.04.2024, άρθρα 4 και 6) -που σημειωτέον εγκρίνονται ενώ σχεδόν ολοκληρώνεται η α’ φάση εκπόνησης των μελετών των ΤΠΣ- αναμένεται να προκαλέσει πλήθος προβλημάτων στον χωρικό σχεδιασμό, καθώς ουσιαστικά καλείται ο κάθε μελετητής να συγκεκριμενοποιήσει τον ορισμό και τις λοιπές παραμέτρους της έννοιας και να την καταστήσει επιχειρησιακά δόκιμη. Επιπρόσθετα, συνέπεια αυτής της αποσπασματικής και μη συνεκτικής προσέγγισης θα είναι η επαύξηση της ανασφάλειας δικαίου τόσο για την διοίκηση όσο και για όλους τους εμπλεκόμενους.

    Ζητάμε απόσυρση του άρθρου 90. Ταυτόχρονα, είναι αναγκαίο το ΥΠΕΝ να αναλάβει πρωτοβουλία προκειμένου να προσδιοριστούν οι βασικές παράμετροι της φέρουσας ικανότητας μέσα από την εκπόνηση κατάλληλης επιστημονικής μελέτης και τη δέουσα θεσμοθέτησή της (και ακολούθως με αντίστοιχες τροποποιήσεις των πολεοδομικών σταθεροτύπων).

    Άρθρο 91 Μη απαίτηση τήρησης της διαδικασίας χωροθέτησης επενδυτικού σχεδίου – Προσθήκη περ. ε στην παρ. 5 του άρθρου 12 ν. 3986/2011

    Με την προτεινόμενη διάταξη, τα π.δ. ταυτόχρονης έγκρισης ΕΣΧΑΔΑ και τροποποίησης ρυμοτομικού σχεδίου (ή πολεοδομικής μελέτης, ή σχεδίου πόλεως) [άρθ. 12 παρ. 5 (α) ν. 3986/2011, άρθ. 11 μέρος Δ’ ν. 3986/2011, όπως προστέθηκαν με το άρθ. 23 ν. 4864/2021)] απαλλάσσονται από τη διαδικασία χωροθέτησης επενδυτικού σχεδίου (άρθ. 13 ν. 3986/2011).

    Η διάταξη είναι σε εσφαλμένη κατεύθυνση. Με την διαδικασία χωροθέτησης του επενδυτικού σχεδίου εγκρίνονται παράλληλα «οι περιβαλλοντικοί όροι του επενδυτικού σχεδίου και των έργων εξωτερικής υποδομής» καθώς και οι «οι τυχόν απαιτούμενοι ειδικότεροι όροι και μέτρα για την προστασία και ανάδειξη των μνημείων, αρχαιολογικών χώρων, ιστορικών τόπων και λοιπών πολιτιστικών στοιχείων και συνόλων που ενδέχεται να υπάρχουν στην έκταση του εγκεκριμένου ΕΣΧΑΔΑ» [άρθ. 13 παρ. 1 (γ), και 13 παρ. 2 (β) ν. 3986/2011], και μάλιστα με σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Πολιτισμού (ο.π.). Επίσης, σε κάθε περίπτωση, τα ΕΣΧΑΔΑ αυτά «μπορεί να περιέχουν ρυθμίσεις και για τις συνεχόμενες προς το δημόσιο ακίνητο ζώνες αιγιαλού και παραλίας με σκοπό τη δημιουργία τουριστικών λιμένων ή τουριστικών λιμενικών εγκαταστάσεων» (άρθ. 12 παρ. 9α, πρβλ. και άρθ. 14 ν. 3986/2011).

    Κατά συνέπεια, τα ΕΣΧΑΔΑ αυτά έχουν, καταρχήν, σημαντικές περιβαλλοντικές, πολεοδομικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Ωστόσο, με την προτεινόμενη διάταξη, καταργείται η απαίτηση της «σύμφωνης γνώμης» του Υπουργείου Πολιτισμού [άρθ. 13 παρ. 2 (β) ν. 3986/2011], καθώς και η απαίτηση γνωμοδότησης από τους φορείς και υπηρεσίες «που ορίζεται ότι γνωμοδοτούν στις παραγράφους 4 , 5 και 11 του άρθρου 2 του Ν. 4014/2011» [άρθ. 13 παρ. 2(α) ν. 3986/2011 όπως ισχύει]. Η παράκαμψη των διαδικασιών αυτών ενέχει κινδύνους για το ανθρωπογενές και φυσικό περιβάλλον.

    Η θέσπιση των περιβαλλοντικών και ειδικότερων όρων έχει ιδιαίτερη σημασία στην παρούσα περίπτωση και για τρεις πρόσθετους λόγους: πρώτον, οι ίδιες ακριβώς ρυθμίσεις θα εφαρμοστούν και για τα ΕΣΧΑΣΕ, που αναπτύσσονται καταρχήν σε ιδιωτικούς χώρους και δεν σχετίζονται με την αξιοποίηση δημόσιων εκτάσεων ή εξυπηρέτηση δημόσιων σκοπών (άρθ. 7 παρ. 2 εδ. α’ ν. 4864/2021). Δεύτερον, τα ΕΣΧΑΔΑ αυτά (και κατ’ επέκταση, τα ΕΣΧΑΣΕ) μπορούν να παρεκκλίνουν από «τις τυχόν ισχύουσες στην περιοχή γενικές και ειδικές χρήσεις γης και όρους και περιορισμούς δόμησης, καθώς και από τις διατάξεις του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού, εφόσον οι ρυθμίσεις αυτές καθίστανται αναγκαίες για την εκπλήρωση της αποστολής των πιο πάνω ακινήτων και δεν αλλοιώνουν τη γενική φυσιογνωμία της περιοχής και την όλη αισθητική της εικόνα» [άρθ. 12 παρ. 5(α) ν. 3986/2011] – κοντολογίς, από όλο το πολεοδομικό καθεστώς της περιοχής, με την (εξαιρετικά ασαφή ) επιφύλαξη της «διατήρησης της φυσιογνωμίας» της περιοχής. Και τρίτον, διότι με το προτεινόμενο άρθρο 87, με την παραχώρηση όλων των αρμοδιοτήτων ελέγχου υλοποίησης των έργων σε «ανεξάρτητο» μηχανικό επιλογής του φορέα του ΕΣΧΑΔΑ (ή ΕΣΧΑΣΕ), αποδυναμώνεται καίρια ο έλεγχος.

    Σε τελική ανάλυση, η προτεινόμενη διάταξη είναι αλυσιτελής. Η διαδικασία του άρθ. 13 ν. 3986/2011 είχε χαρακτηριστικά «ενιαίας άδειας», που επέτρεπε μία συνολική αντιμετώπιση των πολεοδομικών και περιβαλλοντικών ζητημάτων. Το επενδυτικό «σχέδιο» (σε αντίθεση με το ΕΣΧΑΔΑ) και τα έργα εξωτερικής υποδομής θα εξακολουθούν να απαιτούν έγκριση περιβαλλοντικών όρων (η οποία δεν υποκαθίσταται από την εκπόνηση ΣΜΠΕ, πρβλ. ΣΤΕ 1544/2023 σκ. 17, και άρθ. 11(1) Οδηγίας 2001/42/ΕΚ) και άδεια των αρχαιολογικών υπηρεσιών (εφόσον φυσικά απαιτούνται από τις ειδικές διατάξεις).

    Τέλος, με την ευκαιρία αυτή, σημειώνεται ότι η σύντομη προθεσμία διαβούλευσης των 20 ημερών για τα ΕΣΧΑΔΑ όλων των κατηγοριών (άρθ. 12 παρ. 1 (β) ν. 3986/2011 όπως ισχύει) είναι αντίθετη στο ενωσιακό και διεθνές δίκαιο [mutatis mutandis, άρθ. 6 (7) Οδηγίας 2011/92/ΕΕ, πρβλ. και UN, Maastricht Recommendations on Promoting Effective Public Participation in Decision-making in Environmental Matters (ECE/MP.PP/2014/2/Add.2), παρ. 77].

    Άρθρο 93 Παράταση ισχύος οικοδομικών αδειών σε περιπτώσεις γνωστοποίησης εργασιών

    Κατά το άρθ. 28 παρ. δ) ν. 4495/2017, όπως ισχύει σήμερα, «γνωστοποίηση εκτέλεσης πρόσθετων εργασιών» αποτελεί «η κατά τον χρόνο ισχύος της οικοδομικής άδειας/άδειας αναθεώρησης δήλωση του κυρίου του έργου, που συνοδεύεται από τεχνική έκθεση του εξουσιοδοτημένου επιβλέποντος μηχανικού, με την οποία ενημερώνει την οικεία Υπηρεσία Δόμησης ότι προτίθεται να προβεί σε πρόσθετες εργασίες, που επιτρέπονται από τις πολεοδομικές διατάξεις, αλλά εκτελούνται με δική του ευθύνη καθ’ υπέρβαση της οικοδομικής άδειας/άδειας αναθεώρησης, Για τις πρόσθετες αυτές εργασίες, ο ιδιοκτήτης αναλαμβάνει με δική του ευθύνη την υποχρέωση να υποβάλει αίτηση για έκδοση προέγκρισης άδειας αναθεώρησης ή άδειας αναθεώρησης, εντός τεσσάρων (4) μηνών, εξαιρουμένων των προστατευόμενων από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού αρχαιολογικών χώρων και μνημείων, για τις οποίες θα πρέπει να προηγηθεί των εργασιών η έγκριση δυνάμει του ν. 3028/2002 (Α΄ 153)….».

    Πρόκειται για κατά βάση αυθαίρετες εργασίες (πρβλ. σχετικό ορισμό στο άρθ. 81 παρ. 1 ν. 4495/2017, καθώς και 29 παρ. 1 του ίδιου νόμου, όπως ισχύουν). Και μολονότι μπορεί να «βεβαιώνεται» η τήρηση της πολεοδομικής νομοθεσίας (κατά «δήλωση» των άμεσα εμπλεκόμενων και ωφελούμενων) και να διασφαλίζεται η τήρηση αρχαιολογικής νομοθεσίας (με την έγκριση του ν. 3028/2002), δεν προκύπτει όμως από πουθενά η τήρηση της λοιπής περιβαλλοντικής νομοθεσίας – όπως ενδεικτικά, η τήρηση των περιβαλλοντικών όρων (εφόσον απαιτούνται), ή η εφαρμογή ειδικότερων διαδικασιών που τυχόν απαιτούνται από την δασική νομοθεσία (π.χ., έγκριση επέμβασης), την νομοθεσία για τον αιγιαλό ή την νομοθεσία για τις προστατευόμενες περιοχές (όπως η διαδικασία της «ειδικής οικολογικής αξιολόγησης»), κοκ. Η «ευθύνη» του όποιου μηχανικού (ο οποίος ή η οποία, άλλωστε, δεν «βεβαιώνει» τίποτα το σχετικό) δεν υποκαθιστά τις υποχρεώσεις της πολιτείας, όπως αυτές απορρέουν από το άρθρο 24 του Συντάγματος, το περιβαλλοντικό κεκτημένο της Ένωσης, και την αρχή της πρόληψης.

    Προτείνεται η κατάργηση του θεσμού της «γνωστοποίησης» στο σύνολό του, διότι αντιβαίνει στην βασική αρχή της νομοθεσίας ότι δεν επιτρέπεται η εκτέλεση εργασιών δόμησης χωρίς (κάποιας μορφής) άδεια της αρμόδιας αρχής.

    Άρθρο 94 Παράταση οικοδομικών αδειών – Τροποποίηση άρθρου 52 ν. 4710/2020

    Πρόκειται για μία ακόμα περίπτωση συλλήβδην παράτασης οικοδομικών αδειών (βλ., ενδεικτικά, και μόνο από τις πρόσφατες διατάξεις, άρθ. 60 ν. 4964/2022, άρθ. 52 ν. 4710/2020, άρθ. 12 παρ. 2 ν. 4612/2019, άρθ. 12 ν. 4585/2018, άρθ. 30 παρ. 3 ν. 4513/2018, άρθ. 76 ν. 4368/2016, άρθ. 10 παρ. 20 ν. 4315/2014, άρθ. 11 παρ. 1 έως 3 ν. 4258/14, άρθ. 27 ν. 4122/2013 κ.α.). Με δεδομένο ότι, εύλογα, οι οικοδομικές άδειες έχουν ορισμένη διάρκεια (άρθ. 42 παρ. 2 ν. 4495/2017), οι συνεχείς αυτές νομοθετικές παρεμβάσεις και αλληλοαναιρέσεις δημιουργούν πολλά ερωτηματικά. Πρώτα από όλα, η αδυναμία υλοποίησης των αδειών αυτών εκτείνεται για πλέον των 10 ετών, ενώ οι οικονομικές συνθήκες έχουν βελτιωθεί σημαντικά: συνεπώς δεν προκύπτουν οι λόγοι για τους οποίους πρέπει να «προστατεύονται» οι αρχικές άδειες. Δεύτερον, ενώ με το πρόγραμμα «Κωνσταντίνος Δοξιάδης» (το οποίο, κατά το ΥΠΕΝ, εξελίσσεται κανονικά) επιδιώκεται η ολοκλήρωση ενός σύγχρονου σχεδιασμού για το συντριπτικά μεγαλύτερο κομμάτι της χώρας, δεν προκύπτουν οι λόγοι για τους οποίους πρέπει να διασφαλιστεί η υλοποίηση των οικοδομικών αδειών με προϋφιστάμενους όρους. Τρίτον, πέρα από τον χωροταξικό σχεδιασμό, οι συνεχείς παρατάσεις υπονομεύουν (πριν ακόμα θεσπιστεί) την αστική πολιτική που επιδιώκει να εισαγάγει το μέρος Α’ (ενότητα Γ’) του σχεδίου νόμου.

  • 14 Απριλίου 2024, 21:38 | WWF Ελλάς

    ΜΕΡΟΣ Β’ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΥΘΑΙΡΕΤΗΣ ΔΟΜΗΣΗΣ – ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ Ν. 4495/2017

    Με τις διατάξεις του Μέρους Β του σχεδίου νόμου (άρθρα 49 έως 77) ουσιαστικά προτείνεται η δημιουργία ενός νέου συστήματος ελέγχου της αυθαίρετης δόμησης. Από την άποψη της αναλυτικότερης εξειδίκευσης πολλών από τους άξονες παρέμβασης που από κοινού συνιστούν το σύστημα ελέγχου της αυθαίρετης δόμησης (εντοπισμός αυθαιρέτων, καταγγελίες, κυρώσεις κ.ά.), πολλές από τις προτεινόμενες διατάξεις είναι θετικές.

    Ωστόσο, εγείρονται κρίσιμα ζητήματα σχετικά τόσο με τη σκοπιμότητα όσο και την εφαρμοσιμότητα του προτεινόμενου νέου πλαισίου. Κατ’ αρχήν, με τα εν λόγω άρθρα εγκαθιδρύεται νέα δομή, διαδικασίες και εργαλεία προς αντικατάσταση του υφιστάμενου σήμερα συστήματος ελέγχου της αυθαίρετης δόμησης, αυτού των Περιφερειακών και Τοπικών Παρατηρητηρίων, για τα οποία ο σε ισχύ σήμερα νόμος (άρθρα 2-6 και 90-94 ν. 4495/2017) προβλέπει πλήθος ελεγκτικών αρμοδιοτήτων, όπως διαδικασία εντοπισμού, ελέγχου και καταγραφής αυθαιρέτων και ανάρτηση σχετικών χαρτών στο διαδίκτυο, διενέργεια δειγματοληπτικών ελέγχων, επιβολή κυρώσεων κ.ά. Για αυτό το σύστημα, το οποίο ουσιαστικά δεν έχει ποτέ εφαρμοστεί ή έχει εφαρμοστεί άκρως περιορισμένα (και σε κάθε περίπτωση χωρίς ουδέποτε να έχουν δημοσιοποιηθεί σχετικά στοιχεία), το παρόν σχέδιο νόμου προτείνει τη ριζική αναθεώρησή του, με έμφαση στη συγκέντρωση των αρμοδιοτήτων σε κεντρικό επίπεδο και τη χρήση τεχνολογικών εργαλείων, χωρίς ουδέποτε να έχει γίνει τεκμηριωμένη αξιολόγηση των υφιστάμενων προβλέψεων του νόμου και της εφαρμογής τους, ή να έχουν αναληφθεί οι δέουσες διοικητικές ενέργειες κατά τα τελευταία χρόνια προκειμένου όχι μόνο να λειτουργήσει το ισχύον σύστημα αλλά και να αντιμετωπιστούν οι όποιες αδυναμίες του (κυρίως από την άποψη της διοικητικής ανεξαρτησίας και της στελέχωσης), ώστε αυτό να επιτελέσει το σημαντικό του έργο με αποτελεσματικότητα.

    Επιπρόσθετα, οι νέες ελεγκτικές αρμοδιότητες που προβλέπει το σχέδιο νόμου σε διαβούλευση, παρά τις ειδικότερες προβλέψεις σχετικά με τις δομές, τα εργαλεία και τις διαδικασίες, έρχονται να προστεθούν στις ήδη πολυάριθμες και κρίσιμες αρμοδιότητες της Γενικής Διεύθυνσης Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών αλλά και της Διεύθυνσης Εφαρμογής Σχεδιασμού και Ελέγχου Δομημένου Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ. Η πρόβλεψη του σχεδίου νόμου σε διαβούλευση για στελεχιακή ενίσχυση των συγκεκριμένων διευθύνσεων με μόνο συνολικά 40 νέες θέσεις (άρθρο 72) είναι προφανώς ανεπαρκής, εάν κανείς λάβει υπόψη τις πολυάριθμες νέες αρμοδιότητες, τις σχετικές διαδικασίες αλλά και, κυρίως, την κλίμακα του όλου εγχειρήματος που είναι ο έλεγχος της αυθαίρετης δόμησης σε εθνική κλίμακα.

    Για ακόμα μία φορά, φαίνεται ότι το υπουργείο παραγνωρίζει το κρισιμότατο ζήτημα της εξασφάλισης ανθρώπινου δυναμικού σε κρίσιμες υπηρεσίες προστασίας του περιβάλλοντος, ενώ αντίθετα δεν είναι διόλου φειδωλό όταν πρόκειται για προμήθειες ηλεκτρονικών συστημάτων – και drones στη συγκεκριμένη περίπτωση (!).

    Με άλλα λόγια, παρότι οι προτεινόμενες διατάξεις προβάλλονται ως ριζική μεταρρύθμιση του ελέγχου της αυθαίρετης δόμησης, αυτό που πραγματικά θα αποτελούσε τομή θα ήταν η εφαρμογή -ενδεχομένως μετά και από απαραίτητη συμπλήρωση και εξειδίκευση- του υφιστάμενου νομικού πλαισίου. Χωρίς πολιτική βούληση για ουσιαστικό έλεγχο της αυθαίρετης δόμησης, η -ανά κάποια χρόνια- ανακατασκευή του νομικού πλαισίου ενώ πάντοτε εκκρεμεί η εφαρμογή του θα συνεχίσει να αποτελεί κίνηση πολιτικού εντυπωσιασμού χωρίς καμία ουσία και κανένα πραγματικό αποτέλεσμα.

    Άρθρο 47 Πεδίο εφαρμογής – Προσθήκη άρθρου 125Α στον ν. 4495/2017

    Η παρ. 1(β) του άρθρου εξαιρεί από το πεδίο εφαρμογής του νόμου τις επεμβάσεις με ελαφριές κατασκευές -και την επισκευή αυτών- σε αιγιαλό, παραλία, ζώνη λιμένα, όχθη, παρόχθια ζώνη, υδάτινο στοιχείο, πυθμένα και υπέδαφος του βυθού της θάλασσας, λιμνοθάλασσα, λίμνη και κοίτη πλεύσιμου ποταμού. Η πρόβλεψη αυτή ουσιαστικά «αποχαρακτηρίζει» μια σημαντική κατηγορία αυθαίρετων κατασκευών, οι οποίες μάλιστα αφορούν σε ευαίσθητες περιβαλλοντικά περιοχές.

    Η συγκεκριμένη αυτή διάταξη πρέπει όχι μόνο να αποσυρθεί, αλλά να αντικατασταθεί με πρόνοιες ιδιαίτερης βαρύτητας σε ό,τι αφορά τον έλεγχο, τις κυρώσεις, και τελικά την απομάκρυνση αυτού του είδους των επεμβάσεων και την αποκατάσταση του περιβάλλοντος.

    Άρθρο 51 Δημιουργία διαδικτυακής πλατφόρμας για τον εντοπισμό αυθαιρέτων με χρήση δορυφορικών εικόνων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών – Προσθήκη άρθρου 125Β στον ν. 4495/2017

    Ενώ είναι θετική η χρήση της τεχνολογίας για την άσκηση των ελεγκτικών αρμοδιοτήτων της αρμόδιας αρχής, προκαλεί εντύπωση ότι, με το συγκεκριμένο άρθρο, προτείνεται ακόμα ένα πληροφοριακό σύστημα, που επιπλέον όσων είχαν προβλεφθεί προγενέστερα, συνεπικουρείται και από μία ακόμα τεχνολογία, αυτή των Συστημάτων μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών. Όμως δεν έχει ποτέ τεκμηριωθεί από το ΥΠΕΝ ο λόγος που μέχρι σήμερα δεν έχουν ενεργοποιηθεί οι ισχύουσες προβλέψεις του ν. 4495/2017 (άρθ. 85) σχετικά με τη διαδικτυακή ψηφιακή πλατφόρμα ορθοφωτοχαρτών (ή του σχετικού συστήματος τηλεπισκοπικής περιοδικής χαρτογράφησης), καθώς ο σκοπός τους είναι παρεμφερής με αυτόν του νέου συστήματος.

    Άρθρο 53 Διαδικασία υποβολής καταγγελιών στο Ενιαίο Ηλεκτρονικό Σύστημα Καταγγελιών – Προσθήκη άρθρου 125Δ στον ν. 4495/2017

    Από το σύνολο των ρυθμίσεων του άρθ. 53, προκύπτει αναμφίβολα ότι το ΥΠΕΝ επιθυμεί με κάθε τρόπο να αποθαρρύνει τις καταγγελίες για την αυθαίρετη δόμηση. Η στάση αυτή δημιουργεί εύλογα ερωτηματικά, ιδίως αν ληφθεί υπόψη η διαχρονική αναποτελεσματικότητα και παθογένεια που χαρακτηρίζει την δημόσια διοίκηση στο ζήτημα της καταπολέμησης της αυθαίρετης δόμησης. Πρώτα από όλα, το ύψος του παραβόλου (200 ευρώ) (παρ. 5) καθιστά τον μηχανισμό καταγγελιών απρόσιτο για την μεγάλη πλειονότητα των πολιτών. Το δικαίωμα στο περιβάλλον, και η απαίτηση να τηρούνται οι νόμοι που το προστατεύουν δεν είναι προνόμια των ευκατάστατων (πρβλ. παρ. 3, σύμφωνα με την οποία «τα έσοδα του λογαριασμού διατίθενται για την καταβολή των αποζημιώσεων των ελεγκτών δόμησης που διεξάγουν τους ελέγχους, καθώς και για τις δαπάνες μετακίνησης και διαμονής των υπαλλήλων που απαρτίζουν τα κλιμάκια ελέγχου»). Ούτε είναι διακριτοί οι λόγοι για τους οποίους ο πολίτης πρέπει να χρηματοδοτήσει τις πλέον στοιχειώδεις διαδικασίες ελέγχου, ειδικά από την στιγμή που η Πολιτεία έχει αποδυναμώσει (μέχρι ανυπαρξίας) τον προληπτικό έλεγχο: σημειώνεται ότι, για τους ελεγκτές δόμησης, ο νόμος έχει ήδη ορίσει τον τρόπο αποζημίωσής τους (άρθ. 4 υ.α. 60696/2019). To «τιμωρητικό» αυτό παράβολο είναι ιδιαίτερα αποδοκιμαστέο, όπου η αυθαίρετη δόμηση απειλεί περιβαλλοντικά αγαθά μεγάλης αξίας – αρχαιολογικούς χώρους, προστατευόμενες περιοχές, δάση και δασικές εκτάσεις, παρόχθιες και παράκτιες ζώνες, ρέματα, κοκ. Σε κάθε περίπτωση, οι καταγγελίες αξιολογούνται και προτεραιοποιούνται (άρθ. 54) – μία διαδικασία που μπορεί να καθυστερήσει (και μάλιστα επ’ αόριστον) τόσο την επιστροφή όσο και την κατάπτωση του παραβόλου. Στην συνέχεια (άρθ. 54 παρ. 3 και 4), προκύπτει έμμεσα ότι ο νομοθέτης απαιτεί την συμβολή μηχανικού, δικηγόρου (αν όχι και χειριστή drone) για μία προτεραιοποιημένη καταγγελία. Αυτό είναι λάθος: ο μηχανισμός των καταγγελιών δεν θα έπρεπε να είναι προσιτός μόνο σε όσους έχουν γνώση του (ιδιαίτερα πολύπλοκου) δικαίου της δόμησης, ή την δυνατότητα να προσλάβουν ειδικούς. Τέλος, η προτεινόμενη διάταξη δεν προστατεύει την ανωνυμία του καταγγέλλοντα (άρθ. 53 παρ. 4): ο καταγγέλων πρέπει να «προσδιορίσει ειδικά» τους λόγους για τους οποίους ζητάει εμπιστευτικότητα, και προφανώς οι λόγοι αυτοί θα αξιολογηθούν. Η προστασία του καταγγέλλοντα από πιθανά αντίποινα θα έπρεπε να ήταν απόλυτη προτεραιότητα του νομοθέτη, και είναι ο κανόνας σε παρόμοιες διατάξεις (ενδεικτικά, άρθ. 6 παρ. 4 ν. 4792/2021, για καταγγελίες στο πλαίσιο των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών για γεωργικά προϊόντα, άρθ. 67 ν. 4706/2020, για καταγγελίες στο πλαίσιο της προσφοράς δημόσιων αξιών, άρθ. 10 ν. 4808/2021 κ.α.). Τέλος, με δεδομένο ότι η διαχείριση του ΕΗΣΥΚΑ ανατίθεται στο ΤΕΕ (άρθ. 52 παρ. 2), δηλαδή τον διαχειριστή του πληροφοριακού συστήματος του άρθ. 99 ν. 4495/2017, η πιθανότητα σύγκρουσης συμφερόντων είναι υπαρκτή.

    Άρθρο 54 Αξιολόγηση, προτεραιοποίηση και διαχείριση των καταγγελιών – Προσθήκη άρθρου 125Ε στον ν. 4495/2017

    Το άρθρο 54 έχει δύο κύριες αδυναμίες. Καταρχάς, λείπει μία λεπτομερής και επικαιροποιημένη αναφορά στις περιοχές όπου τα αυθαίρετα προτεραιοποιούνται λόγω μεγάλης περιβαλλοντικής επικινδυνότητας. Ο νομοθέτης θα έπρεπε να συμπεριλάβει σαφείς αναφορές στις περιοχές ευαισθησίας όπως προβλέπονται (ή έπρεπε να προβλέπονται) από την νομοθεσία. Επειδή η διάταξη αφορά αυθαίρετα, και όχι νόμιμα, κτίρια, η προτεραιοποίηση πρέπει ρητά να συμπεριλάβει περιοχές που δεν υπάρχει απαγόρευση δόμησης. Τέλος, για να υπάρξει και ο απαραίτητος συντονισμός των συναρμόδιων υπηρεσιών, θα πρέπει να επανεξεταστούν οι «ευαίσθητες» περιοχές: οι ζώνες δυνητικά υψηλού κινδύνου πλημμύρας (ΖΔΥΚΠ), και οι ζώνες ασφαλείας Seveso συνήθως δεν περιλαμβάνονται σε αυτές, αν και θα έπρεπε. Στην συνέχεια, λείπει από την προτεραιοποίηση η ύπαρξη τελεσίδικης δικαστικής απόφασης, μέσω της οποίας έχει ακυρωθεί (ολικά ή μερικά) η διοικητική πράξη που επιτρέπει την δόμηση (ή η πράξη που αποτελεί το έρεισμα της τελευταίας, π.χ. ΑΕΠΟ, έγκριση επέμβασης, παραχώρηση αιγιαλού κτλ.).

    Άρθρο 71 Ειδικές διατάξεις για το ακαταδίωκτο και την ασφάλεια των μελών των κλιμακίων ελέγχου

    (α) Το σημείο (β) του άρθρου 71 παρ. 1 πρέπει να αναδιατυπωθεί, έτσι ώστε να μην παρεμποδίζει την πρόσβαση στην περιβαλλοντική πληροφορία. Πράγματι, το διαδικτυακό χαρτογραφικό Πληροφοριακό Σύστημα Γεωεντοπισμού Αυθαιρέτων (Π.Σ.Γ.Α., άρθ. 51), το Ενιαίο Ηλεκτρονικό Σύστημα Καταγγελιών (Ε.Η.ΣΥ.ΚΑ. ή Σύστημα, άρθ. 52), η έκθεση αυτοψίας άρθ. 55), το πρωτόκολλο κατεδάφισης (άρθ. 61 παρ. 1), η απόφαση επί της ενδικοφανούς προσφυγής (άρθ. 63 παρ. 1) και η βεβαίωση προστίμου του Ειδικού Επιθεωρητή Ελέγχου και Καταστολής της Αυθαίρετης Δόμησης (άρθ. 66 παρ. 1) αποτελούν καταρχήν περιβαλλοντική πληροφορία, με την έννοια της Οδηγίας 2004/3/ΕΚ και της διεθνούς Σύμβασης Άαρχους. Για τον λόγο αυτό, θα πρέπει να είναι δημοσιευτέες (αναρτητέες), και σε κάθε περίπτωση να μπορούν να χορηγηθούν με αίτηση κάθε ενδιαφερόμενου. Τα μέτρα που λαμβάνει η Πολιτεία για την προστασία του περιβάλλοντος δεν αποτελούν εμπιστευτικές πληροφορίες, και τα δικαιώματα των εμπλεκόμενων στην αυθαίρετη δόμηση προστατεύονται επαρκώς με την ανωνυμοποίηση των σχετικών εγγράφων.

    (β) Οι παρ. 2 έως 4 συμβάλλουν στην προστασία των ελεγκτών από παρενοχλητικές αγωγές, μηνύσεις και καταγγελίες, και στην βελτίωση των ελέγχων, και πρέπει να θεωρηθούν θετικές. Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η έκδοση αμετάκλητης απόφασης, τόσο στα ποινικά όσο και στα αστικά δικαστήρια, απαιτεί ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, που συνήθως ξεπερνάει (ενίοτε κατά πολύ) τα 3 χρόνια. Κατά συνέπεια, θα έπρεπε να είναι δυνατή η μερική αποζημίωση (τουλάχιστον ορισμένων εξόδων) πριν την απόφαση αυτή. Στο πρότυπο της νομοθεσίας κατά των SLAPP ένδικων βοηθημάτων, θα πρέπει να υπάρξει μία ευρύτερη παρέμβαση, ώστε στις περιπτώσεις αυτές ο ενάγων (ή μηνυτής) να φέρει το σύνολο των δικαστικών εξόδων.

    ΜΕΡΟΣ Γ’: ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

    Άρθρο 86 Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια – Τροποποίηση άρθρου 6 ν. 4447/2016

    Με το άρθρο 86 απαλείφεται το ρυθμιστικό περιεχόμενο των περιφερειακών χωροταξικών πλαισίων, και τα τελευταία προτείνεται να παρέχουν μόνο “κατευθύνσεις χωρικής ανάπτυξης και οργάνωσης σε περιφερειακό επίπεδο” και όχι πλέον και “όπου απαιτείται, ρυθμίσεις”, όπως είναι η διατύπωση του εισαγωγικού εδαφίου της παρ. 1 άρθ. 6 ν. 4447/2016 όπως ισχύει σήμερα.
    Η πρόταση αυτή ουσιαστικά αποδυναμώνει το περιεχόμενο του σημαντικού αυτού εργαλείου χωροταξικού σχεδιασμού σε επίπεδο περιφέρειας, δεδομένου μάλιστα ότι μέχρι σήμερα δεν έχουν εφαρμοστεί οι προβλέψεις του άρθρου 1 παρ. 1(στ) του νόμου (όπως τροποποιήθηκε με το άρθ. 2 ν. 4759/2020) για προσδιορισμό του διαβαθμισμένου βαθμού δεσμευτικότητας μιας κατεύθυνσης (που μπορεί εναλλακτικά να είναι συμμόρφωση ή συμβατότητα ή λήψη υπόψη). Από αυτήν την άποψη, υπάρχει ο κίνδυνος τα περιφερειακά χωροταξικά πλαίσια να αποδυναμωθούν περαιτέρω, καθώς ούτε στον ίδιο το νόμο αλλά ούτε και στα έως σήμερα εφαρμοσμένα εργαλεία του και τις σχετικές προδιαγραφές μελετών δεν καθίσταται σαφής και αποτελεσματική η σχέση ανάμεσα στα επιμέρους εργαλεία στο ιεραρχικό σύστημα σχεδιασμού. Συνέπεια αυτού είναι η αποδυνάμωση του συνολικού συστήματος χωρικού σχεδιασμού, με τα εργαλεία του να κινδυνεύουν ακόμα περισσότερο να είναι κείμενα θεωρητικού χαρακτήρα ή και τα ίδια τα εργαλεία να προβαίνουν σε χειρισμό των χωρικών παραμέτρων με έναν ιδιαίτερα ανομοιογενή αλλά και άκρως αναποτελεσματικό τρόπο (ειδικά για τα προβλήματα των περιφερειακών πλαισίων βλ. την αποτίμηση για τον χωρικό σχεδιασμό στο WWF 2019, Η περιβαλλοντική νομοθεσία στην Ελλάδα).
    Με βάση τα παραπάνω, ζητάμε απόσυρση του άρθρου 86.

    Άρθρο 87 Μελέτη, κατασκευή, έλεγχος και παραλαβή έργων τεχνικής υποδομής και συναφών κατασκευών στο πλαίσιο Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων

    Με την προτεινόμενη διάταξη, ο θεσμός του «ανεξάρτητου μηχανικού» επεκτείνεται στην υλοποίηση «έργων τεχνικής υποδομής και διαμόρφωσης κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων» που προβλέπονται σε Ε.Π.Σ. Οι χώροι αυτοί μπορεί να περιλαμβάνουν και ευαίσθητα στοιχεία του αστικού και φυσικού περιβάλλοντος – όπως αιγιαλό και παραλία (καθώς και άλλα τμήματα της παράκτιας ζώνης), πάρκα, άλση, αστικό πράσινο, αρχαιολογικούς χώρους, προστατευόμενες περιοχές. Πολύ περισσότερο, τα έργα αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν και κρίσιμες υποδομές (π.χ., κοινόχρηστες οδούς – πρβλ. άρθ. 8 παρ. 1 ν. 4447/2016, υδρευτικά δίκτυα), και μάλιστα υποδομές που σχετίζονται με την ασφάλεια των περίοικων (π.χ., οριοθετηση ρεμάτων, αντιπλημμυρικά έργα). Προφανώς, τα έργα αυτά μπορεί να έχουν ήδη εγκριθεί (σε γενικό πλαίσιο) από το εγκριτικό π.δ. Όμως, η αποτελεσματική τους επίβλεψη και υλοποίηση είναι ένα αίτημα σημαντικό, ειδικά μπροστά στα πολλαπλά προβλήματα του οικιστικού περιβάλλοντος των ελληνικών πόλεων. Η κατασκευή υπόγειων σταθμών αυτοκινήτων κάτω από χώρους αστικού πρασίνου, παρκών (ή αλσών), με υποβάθμιση (ή ολική καταστροφή) του πρασίνου έχει δημιουργήσει δικαιολογημένες αντιδράσεις.

    Πρώτα από όλα, ο μηχανικός αυτός δεν είναι «ανεξάρτητος». Επιλέγεται (και πληρώνεται) αποκλειστικά από τον φορέα του Ε.Π.Σ., και η επιλογή αυτή «κοινοποιείται» στην Γενική Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Υποδομών (άρθ. 87 παρ. 2 του σχεδίου νόμου). Και ναι μεν η Γενική Διεύθυνση μπορεί να «αντιταχθεί», αλλά αυτό μπορεί να συμβεί μόνο για περιοριστικά αναφερόμενους λόγους, οι οποίοι μάλιστα δεν ορίζονται στο σχέδιο νόμου (πρβλ. άρθ. 87 παρ. 3, που παραπέμπει τα θέματα αυτά σε μελλοντική κ.υ.α.). Και όλα αυτά για ένα πρόσωπο που θα ασκεί κατ’ ουσία αρμοδιότητες δημόσιας αρχής, αφού (μεταξύ άλλων) θα βεβαιώνει ότι «ότι το έργο» (το οποίο, θα πρέπει να τονιστεί, θα είναι κοινόχρηστο ή κοινωφελές) «πληροί τις προδιαγραφές των σχετικών μελετών» – με άλλα λόγια, τις προδιαγραφές της νομοθεσίας [προτεινόμενο άρθ. 87 παρ. 1 γ)].

    Δεύτερον, είναι προφανές ότι η προτεινόμενη διάταξη απαλλάσσει αυτά τα κοινόχρηστα και κοινωφελή έργα από οποιαδήποτε διαδικασία ουσιαστικού ελέγχου ή εποπτείας εκ μέρους της δημόσιας αρχής. Τα παραπάνω έργα υπόκεινται σε μία διαδικασία «εικονικής παραλαβής», που δεν διασφαλίζει ούτε την συμφωνία τους με την περιβαλλοντική και τεχνική νομοθεσία και τις εγκεκριμένες προδιαγραφές/μελέτες, ούτε την έλλειψη κακοτεχνιών (πρβλ. το άρθ. 87 παρ. 1 δ του σχεδίου νόμου).

    Τρίτον, θα πρέπει να τονιστεί ότι τα Ε.Π.Σ. μπορεί να αφορούν «περιοχές παρεμβάσεων στο πλαίσιο προγραμμάτων συγχρηματοδοτούμενων από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), όπως οι Ολοκληρωμένες Χωρικές Παρεμβάσεις» (πρβλ. άρθ. 8 παρ. 19α) ν. 4447/2016 όπως ισχύει). Στο πλαίσιο των προγραμμάτων αυτών, οι αρμόδιες αρχές δεσμεύονται από την «οριζόντια αρχή» της πλήρους τήρησης «του περιβαλλοντικού κεκτημένου της Ένωσης» [πρβλ. 9(4) Κανονισμού (ΕΕ) 2021/1060 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Ιουνίου 2021, για τον καθορισμό κοινών διατάξεων κτλ.], καθώς και την από την υποχρέωση «οργάνωσης και υλοποίησης» «εταιρικής σχέσης και πολυεπίπεδης διακυβέρνησης» (πρβλ. άρθ. 9 του ίδιου Κανονισμού). Επιπροσθέτως, παρόμοια προγράμματα υπάγονται σε «ελέγχους πράξεων» με «επιτόπια επαλήθευση της φυσικής υλοποίησης της πράξης» [άρθ. 79(3) του ίδιου Κανονισμού]. Στο βαθμό που τα έργα που υπάγονται στην διάταξη αφορούν εκτέλεση δημόσιας σύμβασης (με την έννοια του άρθ. 2 παρ. 1 ν. 4412/2016 όπως ισχύει), οι αρμόδιες αρχές και υπηρεσίες οφείλουν να διασφαλίσουν την τήρηση των υποχρεώσεων «που απορρέουν από τις διατάξεις της περιβαλλοντικής, κοινωνικοασφαλιστικής και εργατικής νομοθεσίας», οι οποίες αναφέρονται στις οικείες διατάξεις [άρθ. 18 παρ. 2 ν. 4412/2016 όπως ισχύει, πρβλ. και άρθ, 18(2) Οδηγίας 2014/24/ΕΕ]. Οι υποχρεώσεις αυτές δεν μπορούν να μεταφερθούν σε ιδιωτικούς φορείς «αυτοελέγχου» όπως ο «ανεξάρτητος» μηχανικός.

    Τέλος, θα πρέπει να διασφαλιστεί η πρόσβαση στη δικαιοσύνη. Για να αποφευχθούν δικαστικές διαμάχες, θα ήταν καλύτερο να διευκρινιστεί ότι η άπρακτη παρέλευση της προθεσμίας του προτεινομενου άρθ. 87 παρ. 1 (δ) (και η επακόλουθη «αυτοδίκαιη παραλαβή» των έργων) αποτελεί εκτελεστή διοικητική πράξη, που μπορεί να προσβληθεί δικαστικά. Η πρόβλεψη ενός στοιχειώδους μηχανισμού δημοσιότητας για τις πράξεις αποτελεί υποχρέωση μιας ευνομούμενης πολιτείας.

    Άρθρο 90 Εκτίμηση Φέρουσας Ικανότητας – Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 64 ν. 4964/2022

    Με τη διάταξη αυτή καταργείται μια σημαντική -και ανεφάρμοστη μέχρι σήμερα- πρόνοια του ν. 4964/2022 σχετικά με τον ειδικότερο προσδιορισμό της φέρουσας ικανότητας. Η παρ. 2 του άρθ. 64 του νόμου αυτού προβλέπει ότι η μεθοδολογία εκτίμησης της φέρουσας ικανότητας, οι βασικές παράμετροι που την καθορίζουν ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του εξεταζόμενου κάθε φορά χωρικού συστήματος και τα ανεκτά όρια των δεικτών-στόχων των βασικών παραμέτρων της βιώσιμης ανάπτυξής του προσδιορίζονται με προεδρικό διάταγμα. Πλέον καταργείται η πρόβλεψη αυτή, και στη θέση της προτείνεται η φέρουσα ικανότητα να λαμβάνεται υπόψη στα πολεοδομικά σταθερότυπα και να εφαρμόζεται στα Τοπικά και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια.

    Ωστόσο, ο μεθοδολογικός προσδιορισμός της φέρουσας ικανότητας είναι ένα απαιτητικό τεχνικό εγχείρημα το οποίο πρέπει να προσεγγιστεί με συνεκτικό, ενιαίο και αποτελεσματικό τρόπο από επιστημονική και νομική άποψη. Συγχρόνως, η ίδια η έννοια έχει βαρύνουσα σημασία για τον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό, ιδιαίτερα στο πλαίσιο της νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας (βλ. ενδεικτικά ΣτΕ 293/2018, 2242/2020, 1037/2022). Με βάση τα παραπάνω, η απαλοιφή του μεθοδολογικού προσδιορισμού της φέρουσας ικανότητας μέσω π.δ. και, παράλληλα, η τεχνικά ασαφής και επιστημονικά αδόκιμη προσέγγιση που έχει ακολουθηθεί στα προσφάτως εγκεκριμένα πολεοδομικά σταθερότυπα (υ.α. ΥΠΕΝ/ΔΝΕΠ/32892/1414 – ΦΕΚ 200/Δ/01.04.2024, άρθρα 4 και 6) -που σημειωτέον εγκρίνονται ενώ σχεδόν ολοκληρώνεται η α’ φάση εκπόνησης των μελετών των ΤΠΣ- αναμένεται να προκαλέσει πλήθος προβλημάτων στον χωρικό σχεδιασμό, καθώς ουσιαστικά καλείται ο κάθε μελετητής να συγκεκριμενοποιήσει τον ορισμό και τις λοιπές παραμέτρους της έννοιας και να την καταστήσει επιχειρησιακά δόκιμη. Επιπρόσθετα, συνέπεια αυτής της αποσπασματικής και μη συνεκτικής προσέγγισης θα είναι η επαύξηση της ανασφάλειας δικαίου τόσο για την διοίκηση όσο και για όλους τους εμπλεκόμενους.

    Ζητάμε απόσυρση του άρθρου 90. Ταυτόχρονα, είναι αναγκαίο το ΥΠΕΝ να αναλάβει πρωτοβουλία προκειμένου να προσδιοριστούν οι βασικές παράμετροι της φέρουσας ικανότητας μέσα από την εκπόνηση κατάλληλης επιστημονικής μελέτης και τη δέουσα θεσμοθέτησή της (και ακολούθως με αντίστοιχες τροποποιήσεις των πολεοδομικών σταθεροτύπων).

    Άρθρο 91 Μη απαίτηση τήρησης της διαδικασίας χωροθέτησης επενδυτικού σχεδίου – Προσθήκη περ. ε στην παρ. 5 του άρθρου 12 ν. 3986/2011

    Με την προτεινόμενη διάταξη, τα π.δ. ταυτόχρονης έγκρισης ΕΣΧΑΔΑ και τροποποίησης ρυμοτομικού σχεδίου (ή πολεοδομικής μελέτης, ή σχεδίου πόλεως) [άρθ. 12 παρ. 5 (α) ν. 3986/2011, άρθ. 11 μέρος Δ’ ν. 3986/2011, όπως προστέθηκαν με το άρθ. 23 ν. 4864/2021)] απαλλάσσονται από τη διαδικασία χωροθέτησης επενδυτικού σχεδίου (άρθ. 13 ν. 3986/2011).

    Η διάταξη είναι σε εσφαλμένη κατεύθυνση. Με την διαδικασία χωροθέτησης του επενδυτικού σχεδίου εγκρίνονται παράλληλα «οι περιβαλλοντικοί όροι του επενδυτικού σχεδίου και των έργων εξωτερικής υποδομής» καθώς και οι «οι τυχόν απαιτούμενοι ειδικότεροι όροι και μέτρα για την προστασία και ανάδειξη των μνημείων, αρχαιολογικών χώρων, ιστορικών τόπων και λοιπών πολιτιστικών στοιχείων και συνόλων που ενδέχεται να υπάρχουν στην έκταση του εγκεκριμένου ΕΣΧΑΔΑ» [άρθ. 13 παρ. 1 (γ), και 13 παρ. 2 (β) ν. 3986/2011], και μάλιστα με σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Πολιτισμού (ο.π.). Επίσης, σε κάθε περίπτωση, τα ΕΣΧΑΔΑ αυτά «μπορεί να περιέχουν ρυθμίσεις και για τις συνεχόμενες προς το δημόσιο ακίνητο ζώνες αιγιαλού και παραλίας με σκοπό τη δημιουργία τουριστικών λιμένων ή τουριστικών λιμενικών εγκαταστάσεων» (άρθ. 12 παρ. 9α, πρβλ. και άρθ. 14 ν. 3986/2011).

    Κατά συνέπεια, τα ΕΣΧΑΔΑ αυτά έχουν, καταρχήν, σημαντικές περιβαλλοντικές, πολεοδομικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Ωστόσο, με την προτεινόμενη διάταξη, καταργείται η απαίτηση της «σύμφωνης γνώμης» του Υπουργείου Πολιτισμού [άρθ. 13 παρ. 2 (β) ν. 3986/2011], καθώς και η απαίτηση γνωμοδότησης από τους φορείς και υπηρεσίες «που ορίζεται ότι γνωμοδοτούν στις παραγράφους 4 , 5 και 11 του άρθρου 2 του Ν. 4014/2011» [άρθ. 13 παρ. 2(α) ν. 3986/2011 όπως ισχύει]. Η παράκαμψη των διαδικασιών αυτών ενέχει κινδύνους για το ανθρωπογενές και φυσικό περιβάλλον.

    Η θέσπιση των περιβαλλοντικών και ειδικότερων όρων έχει ιδιαίτερη σημασία στην παρούσα περίπτωση και για τρεις πρόσθετους λόγους: πρώτον, οι ίδιες ακριβώς ρυθμίσεις θα εφαρμοστούν και για τα ΕΣΧΑΣΕ, που αναπτύσσονται καταρχήν σε ιδιωτικούς χώρους και δεν σχετίζονται με την αξιοποίηση δημόσιων εκτάσεων ή εξυπηρέτηση δημόσιων σκοπών (άρθ. 7 παρ. 2 εδ. α’ ν. 4864/2021). Δεύτερον, τα ΕΣΧΑΔΑ αυτά (και κατ’ επέκταση, τα ΕΣΧΑΣΕ) μπορούν να παρεκκλίνουν από «τις τυχόν ισχύουσες στην περιοχή γενικές και ειδικές χρήσεις γης και όρους και περιορισμούς δόμησης, καθώς και από τις διατάξεις του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού, εφόσον οι ρυθμίσεις αυτές καθίστανται αναγκαίες για την εκπλήρωση της αποστολής των πιο πάνω ακινήτων και δεν αλλοιώνουν τη γενική φυσιογνωμία της περιοχής και την όλη αισθητική της εικόνα» [άρθ. 12 παρ. 5(α) ν. 3986/2011] – κοντολογίς, από όλο το πολεοδομικό καθεστώς της περιοχής, με την (εξαιρετικά ασαφή ) επιφύλαξη της «διατήρησης της φυσιογνωμίας» της περιοχής. Και τρίτον, διότι με το προτεινόμενο άρθρο 87, με την παραχώρηση όλων των αρμοδιοτήτων ελέγχου υλοποίησης των έργων σε «ανεξάρτητο» μηχανικό επιλογής του φορέα του ΕΣΧΑΔΑ (ή ΕΣΧΑΣΕ), αποδυναμώνεται καίρια ο έλεγχος.

    Σε τελική ανάλυση, η προτεινόμενη διάταξη είναι αλυσιτελής. Η διαδικασία του άρθ. 13 ν. 3986/2011 είχε χαρακτηριστικά «ενιαίας άδειας», που επέτρεπε μία συνολική αντιμετώπιση των πολεοδομικών και περιβαλλοντικών ζητημάτων. Το επενδυτικό «σχέδιο» (σε αντίθεση με το ΕΣΧΑΔΑ) και τα έργα εξωτερικής υποδομής θα εξακολουθούν να απαιτούν έγκριση περιβαλλοντικών όρων (η οποία δεν υποκαθίσταται από την εκπόνηση ΣΜΠΕ, πρβλ. ΣΤΕ 1544/2023 σκ. 17, και άρθ. 11(1) Οδηγίας 2001/42/ΕΚ) και άδεια των αρχαιολογικών υπηρεσιών (εφόσον φυσικά απαιτούνται από τις ειδικές διατάξεις).

    Τέλος, με την ευκαιρία αυτή, σημειώνεται ότι η σύντομη προθεσμία διαβούλευσης των 20 ημερών για τα ΕΣΧΑΔΑ όλων των κατηγοριών (άρθ. 12 παρ. 1 (β) ν. 3986/2011 όπως ισχύει) είναι αντίθετη στο ενωσιακό και διεθνές δίκαιο [mutatis mutandis, άρθ. 6 (7) Οδηγίας 2011/92/ΕΕ, πρβλ. και UN, Maastricht Recommendations on Promoting Effective Public Participation in Decision-making in Environmental Matters (ECE/MP.PP/2014/2/Add.2), παρ. 77].

    Άρθρο 93 Παράταση ισχύος οικοδομικών αδειών σε περιπτώσεις γνωστοποίησης εργασιών

    Κατά το άρθ. 28 παρ. δ) ν. 4495/2017, όπως ισχύει σήμερα, «γνωστοποίηση εκτέλεσης πρόσθετων εργασιών» αποτελεί «η κατά τον χρόνο ισχύος της οικοδομικής άδειας/άδειας αναθεώρησης δήλωση του κυρίου του έργου, που συνοδεύεται από τεχνική έκθεση του εξουσιοδοτημένου επιβλέποντος μηχανικού, με την οποία ενημερώνει την οικεία Υπηρεσία Δόμησης ότι προτίθεται να προβεί σε πρόσθετες εργασίες, που επιτρέπονται από τις πολεοδομικές διατάξεις, αλλά εκτελούνται με δική του ευθύνη καθ’ υπέρβαση της οικοδομικής άδειας/άδειας αναθεώρησης, Για τις πρόσθετες αυτές εργασίες, ο ιδιοκτήτης αναλαμβάνει με δική του ευθύνη την υποχρέωση να υποβάλει αίτηση για έκδοση προέγκρισης άδειας αναθεώρησης ή άδειας αναθεώρησης, εντός τεσσάρων (4) μηνών, εξαιρουμένων των προστατευόμενων από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού αρχαιολογικών χώρων και μνημείων, για τις οποίες θα πρέπει να προηγηθεί των εργασιών η έγκριση δυνάμει του ν. 3028/2002 (Α΄ 153)….».

    Πρόκειται για κατά βάση αυθαίρετες εργασίες (πρβλ. σχετικό ορισμό στο άρθ. 81 παρ. 1 ν. 4495/2017, καθώς και 29 παρ. 1 του ίδιου νόμου, όπως ισχύουν). Και μολονότι μπορεί να «βεβαιώνεται» η τήρηση της πολεοδομικής νομοθεσίας (κατά «δήλωση» των άμεσα εμπλεκόμενων και ωφελούμενων) και να διασφαλίζεται η τήρηση αρχαιολογικής νομοθεσίας (με την έγκριση του ν. 3028/2002), δεν προκύπτει όμως από πουθενά η τήρηση της λοιπής περιβαλλοντικής νομοθεσίας – όπως ενδεικτικά, η τήρηση των περιβαλλοντικών όρων (εφόσον απαιτούνται), ή η εφαρμογή ειδικότερων διαδικασιών που τυχόν απαιτούνται από την δασική νομοθεσία (π.χ., έγκριση επέμβασης), την νομοθεσία για τον αιγιαλό ή την νομοθεσία για τις προστατευόμενες περιοχές (όπως η διαδικασία της «ειδικής οικολογικής αξιολόγησης»), κοκ. Η «ευθύνη» του όποιου μηχανικού (ο οποίος ή η οποία, άλλωστε, δεν «βεβαιώνει» τίποτα το σχετικό) δεν υποκαθιστά τις υποχρεώσεις της πολιτείας, όπως αυτές απορρέουν από το άρθρο 24 του Συντάγματος, το περιβαλλοντικό κεκτημένο της Ένωσης, και την αρχή της πρόληψης.

    Προτείνεται η κατάργηση του θεσμού της «γνωστοποίησης» στο σύνολό του, διότι αντιβαίνει στην βασική αρχή της νομοθεσίας ότι δεν επιτρέπεται η εκτέλεση εργασιών δόμησης χωρίς (κάποιας μορφής) άδεια της αρμόδιας αρχής.

    Άρθρο 94 Παράταση οικοδομικών αδειών – Τροποποίηση άρθρου 52 ν. 4710/2020

    Πρόκειται για μία ακόμα περίπτωση συλλήβδην παράτασης οικοδομικών αδειών (βλ., ενδεικτικά, και μόνο από τις πρόσφατες διατάξεις, άρθ. 60 ν. 4964/2022, άρθ. 52 ν. 4710/2020, άρθ. 12 παρ. 2 ν. 4612/2019, άρθ. 12 ν. 4585/2018, άρθ. 30 παρ. 3 ν. 4513/2018, άρθ. 76 ν. 4368/2016, άρθ. 10 παρ. 20 ν. 4315/2014, άρθ. 11 παρ. 1 έως 3 ν. 4258/14, άρθ. 27 ν. 4122/2013 κ.α.). Με δεδομένο ότι, εύλογα, οι οικοδομικές άδειες έχουν ορισμένη διάρκεια (άρθ. 42 παρ. 2 ν. 4495/2017), οι συνεχείς αυτές νομοθετικές παρεμβάσεις και αλληλοαναιρέσεις δημιουργούν πολλά ερωτηματικά. Πρώτα από όλα, η αδυναμία υλοποίησης των αδειών αυτών εκτείνεται για πλέον των 10 ετών, ενώ οι οικονομικές συνθήκες έχουν βελτιωθεί σημαντικά: συνεπώς δεν προκύπτουν οι λόγοι για τους οποίους πρέπει να «προστατεύονται» οι αρχικές άδειες. Δεύτερον, ενώ με το πρόγραμμα «Κωνσταντίνος Δοξιάδης» (το οποίο, κατά το ΥΠΕΝ, εξελίσσεται κανονικά) επιδιώκεται η ολοκλήρωση ενός σύγχρονου σχεδιασμού για το συντριπτικά μεγαλύτερο κομμάτι της χώρας, δεν προκύπτουν οι λόγοι για τους οποίους πρέπει να διασφαλιστεί η υλοποίηση των οικοδομικών αδειών με προϋφιστάμενους όρους. Τρίτον, πέρα από τον χωροταξικό σχεδιασμό, οι συνεχείς παρατάσεις υπονομεύουν (πριν ακόμα θεσπιστεί) την αστική πολιτική που επιδιώκει να εισαγάγει το μέρος Α’ (ενότητα Γ’) του σχεδίου νόμου.

  • 14 Απριλίου 2024, 21:24 | Γιώργος Καραταρακης

    Ανοίξτε την Κατηγορία 5, αρκετή ζημιά (που δεν μπορειτε να καταλάβετε) έχετε προξενήσει ήδη.

  • 14 Απριλίου 2024, 20:40 | ΣΕΠΟΧ – ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΟΛΕΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΚΤΩΝ

    ΕΝΟΤΗΤΑ Γ’ ΕΞΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

    Γενικά σχόλια για την Ενότητα Γ’ και την χωροταξική-πολεοδομική πολιτική

    Σχετικά με την αστική πολιτική: Η ενότητα Γ του σχεδίου νόμου (ΜΕΡΟΣ Α’-ΑΣΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑ) αναφέρεται σε πολιτική για το χώρο σε επίπεδο ορισμών, χωρίς να εμβαθύνει περαιτέρω στα θέματα και χωρίς να δεσμεύεται με συγκεκριμένες προτάσεις. Αντίθετα παρατίθενται -χωρίς αιτιολογημένη σύνδεση και χωρίς συνοχή- διάφορα κεφάλαια και άρθρα ποικίλων ρυθμίσεων για πλήθος θεμάτων που αφορούν σε σχεδόν όλους τους σημαντικούς τομείς αρμοδιότητας του ΥΠΕΝ.
    Ο ΣΕΠΟΧ θεωρεί ότι η νεοεισαγόμενη έννοια της «αστικής πολιτικής» εγείρει σοβαρά ερωτηματικά ως προς το περιεχόμενό της και τη σχέση της με το λοιπό σύστημα σχεδιασμού. Ζωηρή είναι η ανησυχία ότι οι συγκεκριμένες αυτές προτάσεις δεν εξυπηρετούν τις επιταγές του άρθρου 24 του Συντάγματος περί πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού και φυσικά οδηγούν σε αποδυνάμωση των οργανωτικών δομών για το χωρικό σχεδιασμό, όπως είναι το Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξίας.
    Σημειώνεται κατά προτεραιότητα ότι δεν διευκρινίζεται η σχέση ανάμεσα στην «αστική πολιτική» με την Εθνική Χωρική Στρατηγική (ν. 4447/2016, άρθρο 3 όπως ισχύει) και το σύστημα σχεδιασμού γενικότερα. Επίσης δεν υπάρχει συγκρότηση και όραμα για την αστική πολιτική στο προτεινόμενο νομοσχέδιο ως θα όφειλε, αλλά πρόδηλη πρόθεση προώθησης επιμέρους επιχειρησιακών κατευθύνσεων, ρυθμίσεων και δράσεων χωρίς διαφαινόμενη και αποτελεσματική συνοχή. Συγκεκριμένα προωθούνται επιμέρους τομεακές εθνικές στρατηγικές (π.χ. η Εθνική Στρατηγική Αστικής Ανθεκτικότητας, η Εθνική Στρατηγική για τη Διαχείριση του Οικιστικού Αποθέματος, η Εθνική Χωρική Στρατηγικής για το Περπάτημα κ.ά.) χωρίς καν να έχει αρχίσει ο δημόσιος διάλογος για την προαναφερόμενη Εθνική Χωρική Στρατηγική.
    Συνολικότερα, η προτεινόμενη εισαγωγή μίας ακόμα «πολιτικής» είναι ενδεικτική του γεγονότος ότι, κατά τελευταία χρόνια και με διάφορες νομοθετικές πρωτοβουλίες, εισάγονται νέες πολιτικές και εργαλεία χωρικού σχεδιασμού, χωρίς να λαμβάνεται οποιαδήποτε μέριμνα από την αρμόδια αρχή προκειμένου να εξορθολογιστεί και να γίνει συνεκτικό και αποτελεσματικότερο το συνολικό σύστημα χωρικού σχεδιασμού. Έτσι, παραμένουν ανεπίλυτα πολλά προβλήματα σχετικά με τη διασύνδεση των διαφόρων επιπέδων σχεδιασμού και των εργαλείων τους, καθώς και της διασύνδεσης που πρέπει να υπάρχει ανάμεσα στις πολιτικές και τα εργαλεία επιμέρους τομέων του περιβάλλοντος (χωρικός σχεδιασμός, κλιματική αλλαγή, ύδατα, δάση κλπ). Αυτά τα κρίσιμα ζητήματα αναδεικνύονται τόσο κατά την εκπόνηση των σχετικών μελετών (με κρισιμότερο και πιο πρόσφατο παράδειγμα αυτό των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων) όσο και κατά την εφαρμογή των πολιτικών και των εργαλείων τους από τη διοίκηση και την αυτοδιοίκηση, και συντελούν στη διαμόρφωση ενός έντονα προβληματικού καθεστώτος που χαρακτηρίζεται από σοβαρή έλλειψη ασφάλειας δικαίου. Δυστυχώς το ΥΠΕΝ δείχνει, για ακόμα μία φορά, να παραγνωρίζει τα ζητήματα αυτά, γεγονός που με τη σειρά του καταδεικνύει την παντελή έλλειψη πολιτικής βούλησης για μια πολεοδομία και χωροταξία που θα είναι σύμμαχος του δημοσίου και του πολίτη για την ανάπτυξη της χώρας και την προστασία του περιβάλλοντος.

    Ειδικότερα σχόλια για την Ενότητα Γ’ και την χωροταξική-πολεοδομική πολιτική

    Άρθρο 34 Ορισμοί
    Ήδη από το πρώτο άρθρο της ενότητας Γ που τιτλοφορείται «εξορθολογισμός της χωροταξικής και πολεοδομικής πολιτικής» απαλείφεται οποιαδήποτε αναφορά στο αστικό πράσινο και την αστική βιοποικιλότητα, ως αυτά να μην αποτελούν κρίσιμα στοιχεία που συνδιαμορφώνουν τον αστικό χώρο, με συνέπεια να διαφεύγουν από τη σχετική μελέτη.
    Θα ήταν ευπρόσδεκτη η απόπειρα του υπουργείου να καλύψει το ντροπιαστικό κενό που καταγράφεται στην μελέτη του ΟΟΣΑ (National Urban Policy in OECD Countries, 2017), όπου η Ελλάδα καταγράφεται ως μη διαθέτουσα κάποια ρητά διαμορφωμένη εθνική αστική πολιτική. Η ίδια διαπίστωση επαναλαμβάνεται και στη μελέτη των συνεργαζόμενων οργανισμών OECD, UN-HABITAT and UNOPS, GLOBAL STATE OF NATIONAL URBAN POLICY, 2021, 2021), όπου και πάλι καταγράφεται η απουσία μιας ρητά διαμορφωμένης εθνικής αστικής πολιτικής. Όμως, η εισαγόμενη με το νομοσχέδιο έννοια της Εθνικής Αστικής Πολιτικής οφείλει να βρει την θέση και την έκτασή της στο νομικό πλαίσιο της χώρας μας, πρόσταγμα το οποίο σημαίνει ότι θα πρέπει να διευκρινιστεί η σχέση της με το υφιστάμενο σύστημα σχεδιασμού του αστικού χώρου. Η κρίσιμη αυτή σχέση φαίνεται ότι διαλανθάνει της σκέψης και των σκοπών του υπουργείου.

    Άρθρο 35 Έγκριση Αστικής Πολιτικής
    Στο άρθρο αυτό, η ανάγκη για διευκρίνηση της παραπάνω περιγραφόμενης σχέσης οξύνεται, καθώς τίθεται ένα κρίσιμο ζήτημα χρονισμού/ συγχρονισμού με τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ) που έχουν την ίδια περίοδο ισχύος για τη ρύθμιση του χώρου.

    Άρθρο 40 Εκπόνηση Σχεδίων Αστικής Ανθεκτικότητας
    Διατυπώνονται ισχυρές επιφυλάξεις ότι στο πλαίσιο των μελετών ανθεκτικότητας, οι οποίες δεν προσδιορίζεται από τον νομοθέτη αν θα αφορούν στην ανθεκτικότητα έναντι κλιματικής κρίσης ή έναντι άλλου κινδύνου, προβλέπεται η πρόταση έργων που δεν θα συνεισφέρουν καθόλου στην αστική ευημερία. Επίσης παράτυπα διανοιγμένες οδοί και άλλα παράτυπα έργα σε οικισμούς και οικιστικά κέντρα «καθαγιάζονται» μετατρεπόμενα σε «οδούς διαφυγής» ή «έργα που συμβάλουν στην ανθεκτικότητα». Διαφαίνεται μάλιστα κίνδυνος να προταθούν νέα έργα αμφιβόλου χρησιμότητας ως απαραίτητα για εξασφάλιση ανθεκτικότητας. Παράδειγμα η μελέτη ανθεκτικότητας της αμέσως προηγούμενης περιόδου του Δήμου Αθηναίων, η οποία αναφερόταν σε ανθεκτικότητα έναντι οικονομικής κρίσης ή έλευσης προσφύγων.

    Άρθρο 44 Εθνικό σήμα προσβασιμότητας
    Δεν γίνεται κατανοητό και δεν τεκμηριώνεται το γιατί προτείνεται να θεσπιστεί Εθνικό σήμα Προσβασιμότητας, αφού υπό το υφιστάμενο σήμερα πλαίσιο επιβάλλει σε κάθε κτίριο να διασφαλίζεται η προσβασιμότητα για ΑΜΕΑ και δίνεται η δυνατότητα να τροποποιούνται κτίρια προς επίτευξη αυτού του σκοπού.

    Άρθρο 78 Πρόσβαση σε αθλητικές εγκαταστάσεις που έχουν χωροθετηθεί με εργαλεία πολεοδομικού σχεδιασμού πρώτου επιπέδου
    Εδώ δημιουργείται ένα νέο δεδομένο με την πρόσβαση σε αυτές τις εγκαταστάσεις μέσω δασικών οδών. Επισημαίνεται, όμως, ότι οι δασικές οδοί μπορούν να παρέχουν πρόσβαση μόνο σε ειδικές χρήσεις που σχετίζονται με δασικές περιοχές π.χ. καταφύγια. Αντίθετα, χρήσεις που χωροθετούνται με το 1ο επίπεδο σχεδιασμού οφείλουν να εξασφαλίζουν κύρια οδό, αναγνωρισμένη, ως οδό πρόσβασης.

    Άρθρο 84 Εξουσιοδοτική διάταξη για τις Ζώνες Δυνητικά Υψηλού Κινδύνου Πλημμύρας και περιοχές πλησίον ρεμάτων
    Οι ζώνες Δυνητικά υψηλού κινδύνου πλημμύρας ή πλησίον ρεμάτων δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπίζονται με μια απόφαση αλλαγής του τρόπου δόμησης. Θα πρέπει να αντιμετωπίζονται συστηματικά με εξειδικευμένες μελέτες, σε συνδυασμό με τον ευρύτερο χωρικό σχεδιασμό και σε συντονισμό με τα εργαλεία της πολιτικής για τη διαχείριση του κινδύνου από πλημμύρες.

    Άρθρο 85 Κίνητρα για την επαναλειτουργία, τον εκσυγχρονισμό και την επανάχρηση εγκαταλελειμμένων τουριστικών καταλυμάτων
    Αναγράφεται ότι η επαναλειτουργία γίνεται σύμφωνα με τις χρήσεις γης της περιοχής, όμως ακολουθούν αντιφατικές διατάξεις. Συγκεκριμένα παρέχεται η δυνατότητα μετατροπής σε ΣΤΚ και πώλησης τμημάτων εγκαταλελειμμένων τουριστικών καταλυμάτων ανεξαρτήτως του μεγέθους τους. Μπορούν να μεταβάλουν τη χρήση τους σε αθλητικές εγκαταστάσεις και σύμφωνα με το άρθρο 78 του σχεδίου νόμο ακόμη και σε Ζώνη Β αρχαιολογικής προστασίας να εξασφαλίσουν πρόσβαση και από δασικές οδούς.

    Άρθρο 86 Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια – Τροποποίηση άρθρου 6 ν. 4447/2016
    Σημειώνεται ότι τη δυνατότητα «ρυθμίσεων» από τα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια στο άρθρο 6 του 4447 επέφερε ο ν. 4759/2020 και όχι ο αρχικός ν. 4447/2016, όπως αναφέρεται στο προτεινόμενο νομοσχέδιο.
    Δυστυχώς ο διαφαινόμενος στόχος του νομοσχεδίου είναι η πλήρης αποδυνάμωση των Περιφερειακών Χωροταξικών Πλαισίων και η πλήρης υπαγωγή και εξάρτησή τους τους από τα Ειδικά Χωρικά Πλαίσια με σημειακές αλλά προσεκτικά επιλεγμένες αλλαγές στο άρθρο 6 του ν 4447/2016.
    Αυτό προκύπτει από δύο βασικές διαπιστώσεις: α) την απάλειψη της δυνατότητας ρυθμίσεων από το περιεχόμενο των ΠΧΠ (άρθ 6, παρ.4), και β) την απάλειψη ολόκληρης φράσης από το άρθ. 6, παρ 3/στ (αφορά στις κατευθύνσεις των ΠΧΠ προς τον υποκείμενο σχεδιασμό) που αναφερόταν στην παροχή κατευθύνσεων ανά Δήμο από τα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια σχετικά με τις χρήσεις γης και όρους δόμησης που θα λαμβάνονταν υπόψη μέχρι τη θεσμοθέτηση του υποκειμένου σχεδιασμού, ειδικά με έμφαση στην προστασία του περιβάλλοντος και της υπαίθρου «με ιδιαίτερη αναφορά στην προστασία της γεωργικής γης».

    Άρθρο 87 Μελέτη, κατασκευή, έλεγχος και παραλαβή έργων τεχνικής υποδομής και συναφών κατασκευών στο πλαίσιο Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων
    Διαφαίνεται στο άρθρο αυτό μια προσπάθεια να δημιουργηθούν οι υποδομές και δίκτυα, που προτείνονται αποσπασματικά από τα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια, πριν να μελετηθούν συνολικά και συστηματικά και τελικά προταθούν από τα Τοπικά πολεοδομικά Σχέδια.

    Άρθρο 90 Εκτίμηση Φέρουσας Ικανότητας
    Η Φέρουσα Ικανότητα (ΦΙ) με βάση τα πολεοδομικά σταθερότυπα (ΦΕΚ 200/Δ/01.04.2024) θα εκτιμάται ανά «χωρικό σύστημα» και θα περιγράφεται σε «έκθεση» αποτελώντας άλλη μια μελέτη που προστίθεται στο σύνολο των μελετών που προτείνονται από το εν λόγω νομοσχέδιο αμφιβόλου χρησιμότητας. Επίσης το γεγονός ότι επιχειρείται η σύμπτυξη της έννοιας ΦΙ με αυτή των σταθερότυπων δημιουργεί την υποψία ότι στόχος είναι η κατάργηση του επιστημονικού προβληματισμού για την ΦΙ.
    Όμως η Φέρουσα Ικανότητα θα έπρεπε να προκύπτει από μια ιδιαίτερα συνεκτική και λεπτομερή ακριβή μελέτη που χειρίζεται ποσοτικά στοιχεία του χώρου προσεγγίζοντας δείκτες (απλούς και σύνθετους) με στόχο να ορίσει ανώφλια μεγεθών χρήσεων και δραστηριοτήτων. Η μεθοδολογία παρουσιάζει τομές και συγγένειες με τις μεθοδολογίες χωρικού σχεδιασμού, ενδεχομένως και σε ορισμένες περιπτώσεις να συμπληρώνει σε βάθος ειδικά προβλήματα που αναφύονται σε συγκεκριμένες περιοχές. Στα ΤΠΣ δεν μπορεί η Φέρουσα Ικανότητα να ενσωματωθεί άκριτα. Αντίθετα θα ήταν δυνατόν είτε εξαρχής είτε κατά τη διάρκεια της εκπόνησης των ΤΠΣ να γίνεται μια εκτίμηση αν είναι αναγκαία και τότε να παρέχεται και η δυνατότητα συλλογής των στοιχείων του χώρου που είναι απολύτως απαραίτητα -έστω και δυσεύρετα- για τις απαιτήσεις που επιβάλει η μελέτη Φέρουσας Ικανότητας. Διαφορετικά, το θέμα θα εκφυλιστεί σε γραφειοκρατική παραγωγή copy-paste «μελετών» Φέρουσας Ικανότητας.
    Γενικότερα, τόσο η μεθοδολογία όσο και το πεδίο εφαρμογής της ΦΙ στο πλαίσιο του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού δεν μπορούν να προσδιορίζονται με αποσπασματικό τρόπο άλλα ούτε και ημιτελώς, όπως φαίνεται να προωθείται με την παρούσα διάταξη και με τα προσφάτως εγκεκριμένα πολεοδομικά σταθερότυπα. Σήμερα ο νόμος προβλέπει ότι η μεθοδολογία και οι λοιπές παράμετροι της ΦΙ προσδιορίζονται με π.δ. (παρ. 2 του άρθ. 64 του ν. 4964/2022), διάταξη την οποία καταργεί το παρόν άρθρο.
    Είναι απαράδεκτη η πρόταση του ΥΠΕΝ να υποβιβάζει το σημαντικό αυτό θέμα στο επίπεδο των πολεοδ. σταθερότυπων και μάλιστα μεσούσης της εκπόνησης των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων, ενώ τόσο η πρακτική του πολεοδομικού σχεδιασμού κατά την τελετυαία 20ετία και οι διάφορες σχετικές επιστημονικές προσεγγίσεις, όσο και η ίδια η νομολογία του ΣτΕ καταδεικνύουν την ανάγκη να υπάρξει μια συνεκτική, επιστημονικά ορθή και επιχειρησιακά δόκιμη προσέγγιση της ΦΙ.

    Γενικά σχόλια για την Ενότητα Γ’ και τον Έλεγχο της Αυθαίρετης Δόμησης

    Με το σχέδιο νόμου προτείνεται μια νέα δομή για τον έλεγχο της αυθαίρετης δόμησης, και ουσιαστικά συγκεντρώνονται (και εξειδικεύονται) όλα οι σχετικές αρμοδιότητες στο κεντρικό επίπεδο της διοίκησης (Γενική Διεύθυνση Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών, Διεύθυνση Εφαρμογής Σχεδιασμού και Ελέγχου Δομημένου Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ).
    Δεν εξηγείται ούτε το γιατί γενικά προτείνεται η αντικατάσταση σχεδόν εκ θεμελίων της υφιστάμενης δομής (Κεντρικό-Περιφερειακά-Τοπικά Παρατηρητήρια ν. 4495/2017), αλλά ούτε και ειδικότερα ποια είναι τα προβλήματα στην ισχύουσα πολιτική και το πώς η νέα πολιτική θα τα επιλύσει. Άλλωστε δεν θα μπορούσε να δοθεί μια τέτοια εξήγηση, καθώς καμία από τις πολιτικές ελέγχου των αυθαιρέτων δεν έχει εφαρμοστεί σε σοβαρό βαθμό κατά τα τελευταία χρόνια, παρά τις συχνές αλλαγές του νόμου και τις ηχηρές ανακοινώσεις της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ. Είναι χαρακτηριστικό ότι ουδέποτε έχει γίνει δημοσιοποίηση στοιχείων (πόσο μάλλον μια συνεκτική αποτίμηση) που να δείχνει ποιο είναι το αποτέλεσμα των πολιτικών της τελευταίας 14ετίας που επιχείρησαν, η μία μετά την άλλη, να «βάλουν τέλος» στην αυθαίρετη δόμηση. Στο μεταξύ, νέα αυθαίρετα δημιουργούνται, δεν διενεργούνται καν οι δειγματοληπτικοί έλεγχοι που προβλέπει ο νόμος, και η επιβολή κυρώσεων αλλά και οι κατεδαφίσεις (με βάση αμετάκλητες δικαστικές αποφάσεις) μετατίθενται διαρκώς στο μέλλον.
    Σε αυτό το πλαίσιο, αντί προτεραιότητα για το ΥΠΕΝ να είναι η εφαρμογή της υφιστάμενης πολιτικής (και συγχρόνως η σοβαρή ενίσχυση με στελέχη και προϋπολογισμό των αρμόδιων αρχών), αυτό αρκείται στο να προτείνει μια νέα πολιτική, στην οποία μάλιστα εκμηδενίζεται σχεδόν ο κρίσιμος ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης. Υπάρχει κίνδυνος ο προτεινόμενος συγκεντρωτισμός να ισχυροποιήσει και να αναπαράγει τα κακώς κείμενα, ενώ συγχρόνως οι όποιοι νέοι (και απαραίτητοι) επικουρικοί μηχανισμοί (τεχνολογία, νέα θεσμικά εργαλεία κλπ) θα έπρεπε να διατεθούν για την ενίσχυση των (αποψιλωμένων) ΥΔΟΜ.
    Η καταπολέμηση της αυθαίρετης δόμησης απαιτεί πολιτική βούληση, έμφαση στην εφαρμογή και διαφάνεια. Καμία από τις συνθήκες αυτές δεν έχει να επιδείξει κατά τα τελευταία χρόνια, διακομματικά, η αρμόδια αρχή.

  • ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ, Π.Ο.ΜΗ.Τ.Ε.Δ.Υ.

    Σχόλιο επί της διαβούλευσης για το σχέδιο νόμου «Ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των πολυεπίπεδων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στους τομείς: α) της διαχείρισης υδάτων, β) της διαχείρισης και προστασίας των δασών, γ) της αστικής ανθεκτικότητας και πολιτικής, δ) της καταπολέμησης της αυθαίρετης δόμησης, ε) της ενεργειακής ασφάλειας»

    Η Π.Ο.ΜΗ.Τ.Ε.Δ.Υ. αποτελεί δευτεροβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση των Πρωτοβάθμιων Δημοσιοϋπαλληλικών Οργανώσεων Μηχανικών ΤΕ, μέλη των οποίων είναι υπάλληλοι με μόνιμη σχέση εργασίας Δημοσίου Δικαίου, προσωπικό των Υπουργείων, Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, Ν.Π.Δ.Δ. και Ο.Τ.Α., πρώτου και δεύτερου βαθμού, καθώς και οι εργαζόμενοι με μόνιμη σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου.
    Είναι σαφές ότι το νομοσχέδιο αποτελεί μια προσπάθεια συγκεντρωτισμού των αρμοδιοτήτων και αποδυνάμωσης της αυτοδιοίκησης, με ταυτόχρονη ιδιωτικοποίηση κρίσιμων δομών της δημόσιας διοίκησης. Η προσπάθεια αυτή είναι μελετημένη και ακολουθεί το δόγμα, αποδυνάμωση, απαξίωση, ιδιωτικοποίηση.

    «Για τον Εξορθολογισμό της Χωροταξικής και Πολεοδομικής Πολιτικής (άρθρα 34-94)»
    Παρατηρούμε ότι ο συγκεντρωτισμός των αρμοδιοτήτων συνεχίζεται και δημιουργεί ένα υδροκέφαλο κράτος, με όλο και περισσότερα κρατικοδίαιτα, υψηλά αμειβόμενα στελέχη. Υφαρπάζονται αρμοδιότητες των ΥΔΟΜ, με ταυτόχρονη απαξίωση και αποδυνάμωση τους.
    Συγκεκριμένα:
    – Εισάγεται η θέση του Ειδικού Επιθεωρητή Ελέγχου και Καταστολής της Αυθαίρετης Δόμησης στο ΥΠΕΝ, ο οποίος θα είναι είτε μετακλητός υπάλληλος, συνταξιούχος του σώματος επιθεωρητών περιβάλλοντος είτε αποσπασμένος υπάλληλος του ιδίου σώματος.
    – Δημιουργείται μια διαδικτυακή πλατφόρμα από το ΤΕΕ γεωεντοπισμού αυθαιρέτων. Η εμπλοκή του ΤΕΕ, για μια ακόμη φορά, γεννά πολλά ερωτήματα ως προς την καταγεγραμμένη πολιτική ιδιωτικοποιήσεων που προσπαθεί να εφαρμόσει η παρούσα κυβέρνηση.
    – Δημιουργείται στο ΥΠΕΝ ένα σύστημα καταγγελιών και επιβάλλεται παράβολο 200 ευρώ για κάθε υποβολή καταγγελίας.
    – Ειδικά κλιμάκια ελέγχου, αποτελούμενα τουλάχιστον από 2 μέλη-υπαλλήλους (όχι απαραίτητα μηχανικούς) διενεργούν τους ελέγχους και επανελέγχους της αυθαίρετης δόμησης. Τα μέλη των κλιμακίων θα προέρχονται από το ΥΠΕΝ ή την Κτηματική Υπηρεσία ή τα Δασαρχεία ή τις Μονάδες Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (συμπεριλαμβανομένου και του μεταφερόμενου προσωπικού του ΟΦΥΠΕΚΑ) ή από τους ελεγκτές δόμησης, που είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Ελεγκτών Δόμησης.
    – Η στελέχωση της α) Γενικής Δ/νσης του Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών και της β) Διεύθυνσης Εφαρμογής Σχεδιασμού και Ελέγχου Δομημένου Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας προβλέπεται να γίνεται από προσωπικό κατηγορίας μόνο ΠΕ, εξαιρώντας τους εξειδικευμένους Μηχανικούς ΤΕ και συγκεκριμένα τις ειδικότητες των Πολιτικών Μηχανικών ΤΕ, με εξειδίκευση στα δομικά έργα και των Τοπογράφων Μηχανικών ΤΕ. Στις 40 θέσεις που προβλέπονται για διορισμό, ούτε μια δεν προβλέπεται να καταληφθεί από ΤΕ Μηχανικό, παρά την απόλυτη και ξεκάθαρη εξειδίκευση που λαμβάνουν στο σύνολο του χρόνου σπουδών τους.
    – Εισάγεται η έννοια και ο ρόλος του ανεξάρτητου μηχανικού, ο οποίος ελέγχει και εγκρίνει τις μελέτες για τα έργα τεχνικής υποδομής και διαμόρφωσης κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων, τα οποία προβλέπονται σε προεδρικά διατάγματα για την έγκριση Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΕΠΣ). Ο ίδιος ιδιώτης ανεξάρτητος μηχανικός επιβλέπει την εκτέλεση των έργων και υπογράφει και εκδίδει τη Βεβαίωση Περαίωσης Έργου, υποκαθιστώντας τις αρμόδιες δημόσιες τεχνικές υπηρεσίες.
    – Θεσπίζεται το ακαταδίωκτο για τα μέλη των κλιμακίων ελέγχου, στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων και των καθηκόντων τους. Η νομική τους υποστήριξη είτε παρέχεται από λειτουργό του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους είτε επιλέγεται νομικός από τα ίδια τα μέλη, η αμοιβή του οποίου καταβάλλεται από το Δημόσιο.
    Ως Πανελλήνια Ομοσπονδία Μηχανικών ΤΕ Δημοσίων Υπαλλήλων διαμαρτυρόμαστε έντονα και καταδικάζουμε την άκρατη ανάγκη της Κυβέρνησης για συγκεντρωτισμό και μεταβίβαση αρμοδιοτήτων στο ΤΕΕ, με την όλο και μεγαλύτερη εμπλοκή του στη δημόσια διοίκηση.
    Δεν αντιλαμβανόμαστε πως ο απλός πολίτης θα εξυπηρετηθεί καλύτερα όταν σημαντικές αρμοδιότητες των Δήμων μεταβιβάζονται στο Υπουργείο και όταν για την καταγγελία για αυθαιρεσία απαιτείται παράβολο 200 ευρώ.
    Ζητούμε την άμεση πρόσληψη Μηχανικών ΠΕ & ΤΕ για τη στελέχωση και ενίσχυση των ΥΔΟΜ και των Τεχνικών Υπηρεσιών, η οποία σε καμία περίπτωση δεν θα επιβαρύνει δημοσιονομικά το κράτος όσο το κόστος των εκτός έδρας μετακινήσεων και των ημερήσιων αποζημιώσεων των μελών των κλιμακίων ελέγχου σε όλη την επικράτεια.
    Ζητούμε την επέκταση του ακαταδίωκτου για το σύνολο των Μηχανικών ΤΕ & ΠΕ που υπηρετούν στο Δημόσιο, εφόσον διώκονται στα πλαίσια της άσκησης των καθηκόντων τους.

    Ζητούμε υλικοτεχνικό εξοπλισμό των αρμόδιων υπηρεσιών και άμεση λειτουργία των ΥΔΟΜ όλων των Δήμων της χώρας. Θεωρούμε ότι η απαξίωση των ΥΔΟΜ και η παύση λειτουργίας των Υπηρεσιών Δόμησης, για πάνω από τους μισούς Δήμους της χώρας, είναι σκόπιμη με βασικό στόχο την απόλυτη ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών. Επιμένουμε ότι για να διασφαλιστεί η αξιοκρατία επιβάλλεται οι ελεγκτικοί μηχανισμοί να παραμείνουν δημόσιοι.

  • 14 Απριλίου 2024, 18:21 | Κωνσταντινος Οικονομου

    στο άρθρο 82 και ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΑ με την παρούσα αναδιατύπωση της παραγ.2 του άρθρου 17 του ΝΟΚ-που αφορά στις περιπτώσεις δημιουργίας υπαίθριων θέσεων Στάθμευσης-,
    θα ήθελα να παρατηρήσω ότι χρειάζονται πλέον και τροποποποιήσεις του ΝΟΚ και/ή του νέου Κτιριοδομικού (όσον αφορά τους υπολογισμούς δένδρων/φύτευσης), ειδικά για τις περιοχές όπου έχει εφαρμογή ο Κανονισμός Πυροπροστασίας Ακινήτων εντός ή πλησίον Δασικών εκτάσεων (ΦΕΚ 3745Β25.05.2024) ο οποίος στο άρθρο 2, -τέλευταίο εδάφιο της παραγρ.2.1.2.-, επιβάλλει “στις περιπτώσεις ακινήτων ιδιαίτερα ψηλής επικινδυνότητας με μοναδική οδό πρόσβασης πλάτους μικρότερου των 6 μ. επιβάλλεται δημιουργία λωρίδας πλάτους 2 μ. κατά μήκος του προσώπου με χαρακτηριστικά ζώνης προστασίας 1.”. Η διάταξη αυτή αποβλέπει στην δημιουργία άκαυστων ζωνών πλάτους 10 μ. (ήτοι 5 μ. από τον άξονα) κατά μήκος των οδών, προκειμένου να είναι δυνατή η διαφυγή των κατοίκων και η ασφαλής κίνηση οχημάτων πυρόσβεσης.
    Συνεπώς στις περιπτώσεις των οικοπέδων (και που προφανώς αφορά και τα τυχόν αδόμητα οικόπεδα αλλά και τα ήδη δομημένα -αφού η μετάδοση φωτιάς δεν λαμβάνει υπόψη το …πότε εκδόθηκε η οικοδομική άδεια… ) με πρόσωπο σε τέτοιες οδούς, δεν είναι δυνατή ή φύτευση δένδρων όπου από το εγκεκριμμένο σχέδιο προβλέπονται προκήπια, σε απόσταση 5 μ. από τον άξονα (ενώ αντίθετα κατά τον ΝΟΚ φυτεύονται υποχρεωτικά με δένδρα και συμμετέχουν στον υπολογισμό της υποχρεωτικής φύτευσης).

  • 14 Απριλίου 2024, 18:42 | Κωνσταντινος

    Στο άρθρο 76 η ημερομηνία της 1ης Μαίου 2024 στην παραγρ.1 του άρθρου 76, θα πρέπει να αντικατασταθεί με “1η Ιανουαρίου 2024” αφού σύμφωνα με τα προηγούμενα άρθρα και το σκεπτικό του νομοσχεδίου αλλά και τις δημόσιες σχετικές δηλώσεις (από μηνών) του αρμόδιου Υπουργού, πλέον δεν είναι δυνατή η δημιουργία αυθαιρέτων μέσω της εκ των υστέρων άδειας νομιμοποίησης. Θα πρέπει εξάλλου να σταλεί και ένα σαφές μήνυμα προς τους αυθαιρετούντες.

  • 14 Απριλίου 2024, 18:51 | Κωνσταντινος

    στο άρθρο 63 η παράγραφος 6 α) που αφορά τον προγραμματισμό κατεδάφισης αυθαιρέτων διαχωρίζοντας “νέα αυθαίρετα από 1.1.2024” και άλλα αυθαίρετα από 28.7.2011 είναι απολύτως λανθασμένος. Δεν μπορεί να γίνονται αυτοψίες, επιδόσεις, απασχόληση υπηρεσιών και συνεργείων κατεδάφισης και όλη η διαδικασία που προβλέπεται στα προηγούμενα άρθρα, για κάποιο “νέο αυθαίρετο μετά την 1.1.2024” ενώ το διπλανό του αυθαίρετο που ανεγέρθηκε οποτεδήποτε μετά την 28.7.2011 να παραμένει στην θέση του.
    Εάν το υπουργείο ΔΕΝ θέλει να γκρεμίζει τα αυθαίρετα, δεν υπάρχει λόγος δημιουργίας και υπηρεσιών και προμηθειών drones και πληροφοριακών συστημάτων, που επιβαρύνουν τον φορολογούμενο.

  • 14 Απριλίου 2024, 18:42 | Κωνσταντινος Οικονομου

    στο άρθρο 53, το παράβολο των 200 ευρώ σε περίπτωση καταγγελίας αυθαίρετου που προβλέπεται στην παραγράφο 3 είναι απαράδεκτα υψηλό και θα πρέπει να μειωθεί στα 50 ευρώ για τον καταγγέλοντα (ή για το σύνολο των καταγγελόντων συνιδιοκτητών όταν αφορά περιπτώσεις συνιδιοκτησιών). Ειδικά στις περιπτώσεις μελών του ΤΕΕ (ιδίως διπλ.Μηχανικών), που κατά τεκμήριο ξέρουν τι καταγγέλουν, να υπάρχει πλήρης απαλλαγή (με αναγραφή στην καταγγελία του Τιίτλου & ΑΜ ΤΕΕ).
    Επιπλέον, σε περιπτώσεις που η καταγγελία ευσταθεί, να προβλεφθεί ως κίνητρο για τα μέλη του ΤΕΕ (διπλωματούχους Μηχανικούς) το ποσό του 25% του προστίμου ανέγερσης και διατήρησης των αυθαιρέτων μετά την 28.07.2011).
    στην παραγράφο 4 θα πρέπει να διασφαλίζεται η ανωνυμία του καταγγέλοντα, ΕΚΤΟΣ εάν ο ίδιος δηλώσει, ότι επιθυμεί να γίνουν γνωστά τα στοιχεία του.

  • 14 Απριλίου 2024, 17:04 | Δημήτριος Γιουλδούρης

    Θέμα: Πολύτεκνοι
    Άρθρο 61
    Άμεση κατεδάφιση αυθαιρέτου – Προσθήκη άρθρου 125Ι στον ν. 4495/2017

    Άρθρο 64
    Πρόστιμα ανέγερσης
    και μη έγκαιρης κατεδάφισης

    Αγαπητέ κύριε Σκυλακάκη

    Εκ μέρους της πολύτεκνης οικογένειας και των μεγάλων στεγαστικών αναγκών αυτής της κοινωνικής ομάδας, κάνουμε έκκληση προς το ΥΠΕΝ πρόσωπό σας, ως το πλέον αρμόδιο, να εξαιρεθούν οι πολύτεκνοι από τις κατεδαφίσεις των κτισμάτων τους και τα υπέρογκα προστίματατα,καθώς η μεγάλη ανάγκη τους οδήγησε σε τέτοιες κινήσεις.
    Παρακαλούμε θερμότατα να συμπεριληφθούν στην υπαγωγή και στο καθεστώς του ν.4495/2017 με την δυνατότητα να μπορέσουν να τακτοποιήσουν τα κτίσματα που ανεγέρθησαν μέχρι τέλους 2023, ως προσθήκες των οικημάτων τους λόγω των στεγαστικών αναγκών τους.
    Θεωρούμε πως θα εκλείψει αυτό το πρόβλημα που ταλανίζει την πολύτεκνη αν δοθεί η δέουσα προσοχή μαζί με την δυνατότητα να θεωρηθούν νόμιμα τα τακτοποιημένα αυθαίρετα με τον ν.4495/2017 και να υπαχθούν σε ευνοϊκές διατάξεις υπερ των πολυτέκνων με δυνατότητα υπέρβασης καθ’ ύψος, κατασκευή σοφίτας, επιπλέον τετραγωνικα μέτρα σε κάθε μέλος της πολύτεκνης οικογένειας και των γονέων αυτών που τους διακονούν.

    Ευχαριστούμε πολύ και ελπίζουμε στις αναγκαίες τροποποιήσεις.

  • 14 Απριλίου 2024, 16:02 | Βασίλης

    Έχοντας συζητήσει με πολλούς συναδέλφους μηχανικούς τους προβληματισμούς μας από την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί και μπλοκάρει την υπογραφή αρκετών συμβολαίων, γνώμη μου για να ξεμπλοκάρουν πολλά προβλήματα που έχουν προκύψει και μπλοκάρουν τις μεταβιβάσεις πολλών ακινήτων είναι ότι πρέπει :
    1) Να δοθεί ξανά η δυνατότητα ρύθμισης αυθαιρέτων κατηγορίας 5.
    2) Στο πιστοποιητικό πληρότητας ταυτότητας να αναγράφεται ότι δεν λαμβάνονται υπόψη αποκλίσεις έως 6% για ακίνητα έως 50 μ², έως 4% για ακίνητα από 50 μ² έως 100 μ² και έως 2% για ακίνητα από 100 μ² και άνω.
    3) Να δοθεί η δυνατότητα στους νέους ιδιοκτήτες που έκαναν συμβόλαια με «όχι σωστές» βεβαιώσεις Ν.4014/2011, Ν.4178/2013 και Ν.4495/2017, να μπορούν να κάνουν ρύθμιση με τον Ν.4495/2017 και να διορθώνουν τα συμβόλαιά τους χωρίς να χρειάζεται να υπογράψουν οι προηγούμενοι ιδιοκτήτες.
    4) Για οποιαδήποτε αυθαιρεσία έχει γίνει από την αρχή της κατασκευής του κτηρίου, να μην απαιτείται συναίνεση των ιδιοκτητών για τη ρύθμιση με το Ν.4495/2017, είτε η αυθαιρεσία καταλαμβάνει/έχει καταληφθεί από τμήμα κοινόχρηστου χώρου, είτε η αυθαιρεσία καταλαμβάνει/έχει καταληφθεί από τμήμα όμορης οριζόντιας ιδιοκτησίας και ο κάθε ιδιοκτήτης να μπορεί να προβεί μόνος του στη συνέχεια σε συμβολαιογραφική πράξη για τη δική του ιδιοκτησία.

  • 14 Απριλίου 2024, 15:10 | Στ.Γεωργοπούλου

    Επισημάνσεις σε άρθρα του νέου νόμου για τον έλεγχο της αυθαίρετης δόμησης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που βρίσκεται σε διαδικασία διαβούλευσης

    Άρθρο 51. : Η παρ. 2.β. προτείνεται να περιοριστεί στη φράση : «Η πραγματοποίηση των πτήσεων ΣμηΕ.Α. θα πρέπει να γίνεται από κατόχους πιστοποιητικού βιομηχανικής ασφάλειας σύμφωνα με τον Εθνικό Κανονισμό Βιομηχανικής Ασφάλειας (Β’ 4071/2020)» διότι : Η πρόβλεψη για χρήση «Συστημάτων μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών» (ΣμηΕΑ) για ανάθεση σε χειριστή που κατέχει άδεια για επαγγελματική χρήση και είναι καταχωρισμένος στο Μητρώο Εκμεταλλευόμενων και Χειριστών Σ.μη.Ε.Α. του άρθρου 11 της υπό στοιχεία Δ/ΥΠΑ/21860/1422/2016 απόφασης του Διοικητή Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (Β΄ 3152), όπως εκάστοτε ισχύει, θα πρέπει να περιοριστεί στο προσωπικό ενός φορέα καθώς δημιουργεί πιθανούς κινδύνους διαρροής δημοσιοποίησης προσωπικών δεδομένων για συμφέροντα που δεν σχετίζονται με τους λόγους των προθέσεων της ανάθεσης, με κίνδυνο δημιουργίας έως και ζητημάτων εθνικής ασφάλειας για πτήσεις σε περιοχές νησιών συνόρων κ.α. Για να εξασφαλισθεί το απολύτως αναγκαίο μέτρο επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, στις απεικονίσεις που θα λαμβάνονται με αποκλειστικό σκοπό τον γεωεντοπισμό αυθαίρετων κτισμάτων και κατασκευών, απαιτείται σύμφωνα με την ισχύουσα ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία η διαχείριση του υλικού που θα συγκεντρώνεται να γίνεται από έναν φορέα (δημόσιου χαρακτήρα) με καθορισμένο τον προβλεπόμενο υπεύθυνο προστασίας προσωπικών δεδομένων ως υπόλογο τυχόν διαρροών. Πέρα των ανωτέρω θα πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη διαβαθμισμένης αναγκαιότητας χρήσης ΣμηΕΑ για την αποφυγή κατάχρησης πόρων για υποθέσεις που μπορούν να επιλυθούν με άλλους τρόπους ελέγχου όπως με αντιπαραβολή σχεδίων με αεροφωτογραφίες και ορθοφωτοχάρτες συγκεκριμένων χρονολογικών περιόδων -με τις οποίες θα πρέπει να εξοπλιστεί η εν λόγω υπηρεσία ελέγχων- σε σχέση με τις φάσεις εξέλιξης της ισχύουσας νομοθεσίας που αφορά στην περιπτωσιολογία των αυθαιρέτων, με επιτόπιους ελέγχους σε σχέση με την προτεραιοποίηση κ.α..
    Άρθρο 52. : Η φράση «τεχνική υποστήριξη των καταγγελλόντων» προτείνεται να αφαιρεθεί καθώς εμπεριέχει τον κίνδυνο να καταχωρηθούν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του «Ενιαίου Ηλεκτρονικού Συστήματος Καταγγελιών» ψευδή παραποιημένα ηλεκτρονικά αρχεία ως στοιχεία των υποθέσεων και ως εκ τούτων για τις περιπτώσεις που ο επιτόπιος έλεγχος θα είναι ανέφικτος λόγω προτεραιοποίησης αναγκαιότητας επιτόπιων ελέγχων ενδέχεται να προκύπτουν εσφαλμένα πορίσματα εις βάρος των πολιτών που βρίσκονται σε αντιδικίες με τους καταγγέλλοντες είτε για περιουσιακά είτε για πολιτικά είτε για προσωπικά ζητήματα μεταξύ τους. Έτσι κι αλλιώς στο άρθρο 53 υπάρχει εξειδίκευση για τον τρόπο κατάθεσης καταγγελίας.
    Άρθρο 53. : Για την επίτευξη της παρ. «…Αν για τη στοιχειοθέτηση της καταγγελίας …-… να είναι σύμφωνη με την ισχύουσα σχετική νομοθεσία» για την κατά το δυνατό εξασφάλιση του : «να λαμβάνονται απεικονίσεις με αποκλειστικό σκοπό τη στοιχειοθέτηση της βασιμότητας της καταγγελίας και τον γεωεντοπισμό του ακινήτου στο οποίο αφορά η καταγγελία, και στο απολύτως αναγκαίο μέτρο» θα πρέπει να διασφαλιστεί η πλήρης εποπτεία, χρήση, νομή και κατοχή των συλλεχθέντων αρχείων φωτογραφικών λήψεων των χειριστών από τον δημοσίου φορέα (ΥΠΕΝ, ΤΕΕ ή αλλο) με προκαθορισμένες ποινές (σε νομοθετική ρύθμιση) για τις περιπτώσεις τυχόν διαρροής τους για άλλους σκοπούς.
    Εάν το παράβολο των 200 ευρώ του καταγγέλλοντα «…επιστρέφεται σε περίπτωση έστω και μερικής ευδοκίμησης της καταγγελίας…» λόγω του πλήθους των καταγγελιών και της συγκέντρωσης διενέργειας του πλήθους των ελέγχων στην επικράτεια, το ποσό που θα συγκεντρώνεται στο Πράσινο Ταμείο για το σκοπό κάλυψης εξόδων μετακίνησης των κλιμακίων από την κεντρική υπηρεσία στους κατά τόπους ελέγχους στις περιφέρειες της χώρας είναι ανέφικτο ισολογισμού.
    Άρθρο 54. : Στα κριτήρια για την προτεραιοποίηση εξέτασης του συνόλου των καταγγελιών από μία κεντρική υπηρεσία δεν υπάρχει πρόβλεψη για συσχέτιση – συνεργασία με τις κατά τόπους κοινωνίες που βιώνουν άμεσα την επίπτωση αυθαιρεσιών μείζονος σημασίας. Η παραπάνω επισήμανση σε συνδυασμό με την παρ. : «Με εξαίρεση την ανωτέρω ενημέρωση … μόνο μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας του Συστήματος….» εμπεριέχει τον κίνδυνο σημαντικές προς εξέταση καταγγελίες μεγάλου βάθος επιπτώσεων στην κάθε επιμέρους τοπική κοινωνία που την αφορά, να καταχωρούνται ως δευτερευούσης σημασίας εάν δεν υποστηρίζονται επαρκώς, στην πρώτη διαλογή τους από την κεντρική υπηρεσία, που είναι φυσικό να μην γνωρίζει τη σπουδαιότητα της κάθε μίας υπόθεσης. Στο άρθρο αυτό θα πρέπει να προβλεφθεί ένας δίαυλος δια λειτουργικότητας με τους κατά τόπους δήμους-τοπικές κοινωνίες.
    Άρθρο 55. : Η φράση : «….ή μεταξύ των στοιχείων που τους έχουν χορηγηθεί…» προτείνεται να αναδομηθεί ως : «….και στα στοιχεία που έχουν συλλέξει…». Οι χειριστές των Σ.μη.Ε.Α. εάν δεν είναι μηχανικοί, συνεπικουρούν το έργο των κλιμακίων ελέγχου και θα πρέπει να δέχονται κατευθύνσεις από τους μηχανικούς μέλη των κλιμακίων που έχουν μελετήσει τις υποθέσεις και είναι σε θέση να κατευθύνουν τη διέλευση των πτήσεων στα επίμαχα σημεία διερεύνησης συνεισφέροντας στον εντοπισμό τόσο της αυθαίρετης κατασκευής όσο και της απόδειξης της απομάκρυνσής της, μόνο ως προς τη γενική της εικόνα. Οι επιμέρους λεπτομέρειες των αυθαιρεσιών και ο χαρακτηρισμός τους αποτυπώνονται με επιτόπιες μετρήσεις, για τον δίκαιο καταλογισμό προστίμων καθώς και τον εντοπισμό συντεταγμένων για τα σημεία των αυθαίρετων κτισμάτων στο χώρο, που απαιτείται βάση νομοθεσίας να είναι προσαρμοσμένα στο ενιαίο γεωδαιτικό σύστημα ΕΓΣΑ, ως σταθερά μετρήσεων του Εθνικού Κτηματολογίου προς αποφυγή λαθών που υφίστανται σε παλαιού τύπου τοπογραφικές αποτυπώσεις κ.α σε συμβόλαια και τίτλους ιδιοκτησιών εμπεριέχοντας τον κίνδυνο δημιουργίας παρανοήσεων.
    Το άρθρο τελειώνει με τη φράση : «Σε περίπτωση ασυμφωνίας της έκθεσης αυτοψίας με τον διενεργηθέντα επανέλεγχο που διενεργείται, το κλιμάκιο στο οποίο έχει δοθεί η εντολή για επανέλεγχο, είναι αρμόδιο για την έκδοση της οριστικής έκθεσης αυτοψίας, για την οποία εφαρμόζεται η διαδικασία του παρόντος» χωρίς να διευκρινίζεται σε ποιες περιπτώσεις διενεργείται επανέλεγχος. Η ασαφής αναγκαιότητα επανελέγχου σε συνδυασμό με την χρήση ορολογίας όπως αυτή της «οριστικής έκθεσης αυτοψίας» δημιουργεί εκ των προτέρων υπόνοιες κατά του κύρους των υπηρεσιών ελέγχου των κλιμακίων. Εξάλλου υπάρχουν προσδιορισμένα βήματα μέσα στη νομοθεσία (εξέταση προσφυγών, αποφάσεις ΚΕΣΥΠΟΘΑ κ.α.) μέχρι την απόφαση επιβολής προστίμου όπου οι εν λόγω εκθέσεις αυτοψίας αποτελούν τη βάση καταγραφής στοιχείων προς εξέταση. Επιπλέον καθώς στο άρθρο 62 περιγράφεται μια περίπτωση επανελέγχου από κλιμάκιο του άρθρου 125ΙΖ, ως δυνατότητα επαλήθευσης πορίσματος ελεγκτή δόμησης η οποία μπορεί να συμπληρωθεί με : «για την οποία εφαρμόζεται η διαδικασία του άρθρου 55», η εν λόγω φράση στο παρόν άρθρο προτείνεται να διαγραφεί.
    Άρθρο 57. : Απαιτείται διευκρίνιση για ποια κατηγορία υποθέσεων εξετάζει το Κ.Ε.Σ.Υ.Π.Ο.Θ.Α. και αν εξακολουθεί την αρμοδιότητά του το Σ.Υ.Π.Ο.Θ.Α (Β) ως προς τις έως τώρα σχετικές υποθέσεις καταγγελιών. Επισημαίνεται επίσης ότι μέσα στο πλήθος των καταγγελιών για αυθαίρετες κατασκευές που εξετάζονται από τις τοπικές Υ.Δομ. περιλαμβάνεται ένας μεγάλος όγκος υποθέσεων (μάντρες, συρματοπλέγματα, κοτέτσια, υπόστεγα καλύβια κλείσιμο σημείων διέλευσης τοπικών οδών κ.ο.κ) που εντάσσονται στον ημερήσιο προγραμματισμό αυτοψιών τους, εντός της περιοχής τους, που διευθετούν κατά βάση θέματα συνύπαρξης των κατοίκων της κάθε περιοχής, ενώ εάν ενταχθούν στον προγραμματισμό μιας κεντρικής υπηρεσίας δεν θα επιλύονται εξαιτίας προτεραιοποίησης με κίνδυνο τη διαιώνιση διαρκών εντάσεων στις τοπικές κοινωνίες.
    Θα πρέπει επίσης να διευκρινιστεί ποια είναι η αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΕΝ που ενημερώνεται από την Γ.Δ.Σ.Ε.Ε. για την επιβολή των κυρώσεων του άρθρου 125Θ (: ΤΕΔΚ/ ΓΔΣΕΕ? ) καθώς και ποια είναι η αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΕΝ (:ΟΦΥΠΕΚΑ?) που εναλλακτικά με την αρμόδια υπηρεσία Υποδομών και Μεταφορών ενημερώνονται για την άμεση κατεδάφιση κατά το άρθρο 125Ι.
    Άρθρο 58. : Καθώς γίνεται αναφορά στο Σ.Υ.Π.Ο.Θ.Α. απαιτείται διευκρίνιση /συμπλήρωση για ποιες από τις περιπτώσεις που εξετάζει σε σχέση με το Κ.Ε.Σ.Υ.Π.Ο.Θ.Α. (βλέπε σχετική επισήμανση στο άρθρο 57).
    Οι προβλεπόμενοι χρόνοι των περιπτώσεων αιτήσεως ακύρωσης στο τέλος του άρθρου θα πρέπει να εναρμονιστούν με την παρ. 2Α του αρθ. 271 του Ν. 5037/2023. Επισημαίνεται ότι μεταξύ του χρόνου αιτήσεως ακύρωσης κατά των αποφάσεων επιβολής προστίμου μη έγκαιρης κατεδάφισης του άρθρου 125ΙΓ, ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου της τοποθεσίας του ακινήτου (εντός της εξηκονθήμερης προθεσμίας της παρ. 1 του άρθρου 46 του π.δ. 18/1989, που αρχίζει από την κοινοποίηση τους), και του χρόνου ενημέρωσης των αρμόδιων Δημόσιων Οικονομικών Υπηρεσιών όπου βεβαιώνονται τα πρόστιμα, έχει μεσολαβήσει, σύμφωνα με την παρ. 2Α του αρθ. 271 του Ν. 5037/2023, η αποστολή της απόφασης επιβολής προστίμου του Προϊσταμένου της Γενικής Δ/νσης του Σώματος Επιθεωρητών και ελεγκτών στην αρμόδια Οικονομική Υπηρεσία από την έκδοσή της με αποτέλεσμα να βεβαιώνεται σε μικρότερους χρόνους των προβλεπομένων των αιτήσεων ακύρωσης.
    Άρθρο 61. : Δεν διευκρινίζεται ποια είναι η αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που αποστέλλεται το πρωτόκολλο κατεδάφισης που εκδίδεται από τον Προϊστάμενο της Γενικής Διεύθυνσης Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών. Καθώς τόσο οι υπηρετούντες μηχανικοί με ειδικότητες σχετικές με τον έλεγχο κτιρίων που ανήκουν στη Γενική Διεύθυνση Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών όσο και οι προβλεπόμενοι στη στελέχωση της υπηρεσίας, είναι, σύμφωνα με τον παρόντα νόμο μέλη των μικτών κλιμακίων και ως εκ τούτων εισηγητές των πρωτοκόλλων κατεδάφισης που εκδίδονται από τον Προϊστάμενο του Σώματος, η εν λόγω φράση θα πρέπει να διορθωθεί ως : «…..εκδίδεται από τον Προϊστάμενο της Γενικής Διεύθυνσης Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών, μέσα σε προθεσμία τριών (3) εργάσιμων ημερών, πρωτόκολλο κατεδάφισης, το οποίο αποστέλλεται στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, ……..» (εάν ως αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΕΝ υπονοείται ο ΟΦΥΠΕΚΑ – παρότι σύμφωνα με το άρθρο 64 επιλαμβάνεται μόνο του συντονισμού των κατεδαφίσεων σε ζώνες προστασίας – θα πρέπει να συμπεριληφθεί).
    Άρθρο 62. : Προτείνεται η φράση : «…η κατεδάφιση/απομάκρυνση, πιστοποιείται από τον ελεγκτή δόμησης που ορίζεται από τον Ειδικό Επιθεωρητή…» να αναδομηθεί ως : «…η κατεδάφιση/απομάκρυνση, πιστοποιείται από τον ελεγκτή δόμησης που ορίζεται με κλήρωση….». Η δημιουργία επίλεκτων ελεγκτών δόμησης χωρίς εμφανή κριτήρια πέραν των προσωπικών του εκάστοτε Ειδικού Επιθεωρητή δημιουργεί υπόνοιες κατά του επιστημονικού κύρους και της ακεραιότητας του συνόλου των ελεγκτών δόμησης και ως εκ τούτου και κατά του κύρους των ελέγχων τους. Για την αντιμετώπιση κρουσμάτων παράβασης των καθηκόντων των ελεγκτών δόμησης θα πρέπει να τεθούν σε βελτιστοποίηση και εφαρμογή οι ήδη υπάρχουσες ή νέες διατάξεις που θα ενισχύουν το κύρος του ρόλου τους.
    Στο τέλος της παρ. 2 : «. Η Γενική Διεύθυνση Επιθεωρητών και Ελεγκτών μέσω του Ειδικού Επιθεωρητή ελέγχου και καταστολής της αυθαίρετης δόμησης διατηρεί το δικαίωμα, μετά την πιστοποίηση της κατεδάφισης/αποκατάστασης από τον ελεγκτή δόμησης, να χορηγήσει εντολή επανελέγχου σε κλιμάκιο του άρθρου 125ΙΖ, προκειμένου να επαληθεύσει το πόρισμα του ελεγκτή δόμησης» προτείνεται να συμπληρωθεί με την «και συντάσσεται νέα έκθεση αυτοψίας για την οποία εφαρμόζεται η διαδικασία του άρθρου 55»
    Άρθρο 63. : «Κατά την κατεδάφιση του αυθαιρέτου μπορεί να παρίστανται ….. και μέλη του κλιμακίου που συνέταξαν την έκθεση αυτοψίας ή το πρωτόκολλο κατεδάφισης για την υπόδειξη των αυθαιρέτων». Η παρουσία των μελών που συνέταξαν την έκθεση αυτοψίας ή το πρωτόκολλο κατεδάφισης στην κατεδάφιση δεν είναι σύννομη με τα σχετικά αρθρα του ν. 5037/2023 περι ανωνυμοποίησης των μικτών κλιμακίων. Εξάλλου το πόρισμα παρέχει όλα τα απαραίτητα στοιχεία (σκαρίφημα του χώρου με επισήμανση των αυθαιρέτων κατασκευών σε σχέση με τα νομίμως υφιστάμενα, επεξηγηματικά σκίτσα, σημειώσεις, και φωτογραφίες των επιμέρους αυθαίρετων κατασκευών) για τον εργοδηγό των συνεργείων κατεδάφισης, ενώ σχετικές υποδείξεις μπορούν να γίνονται ενδοϋπηρεσιακά στη φάση σύνταξης των πλάνων κατεδάφισης.
    Άρθρο 64. : Η παρ. «Αν ο υπόχρεος συμμορφωθεί με τις πολεοδομικές διατάξεις και αποκαταστήσει την πολεοδομική παράβαση με την απομάκρυνση της χρήσης ή την κατεδάφιση της αυθαίρετης κατασκευής ή εκδώσει την προβλεπόμενη οικοδομική άδεια όπου επιτρέπεται, μέσα σε προθεσμία τεσσάρων (4) μηνών από τη διαπίστωσή της δεν επιβάλλεται πρόστιμο μη έγκαιρης κατεδάφισης και το πρόστιμο ανέγερσης περιορίζεται στο ελάχιστο ποσό των διακοσίων πενήντα (250) ευρώ» έρχεται σε αντίθεση με τις παρ. 3,4 και 5 του αρθ. 62 σύμφωνα με τις οποίες : «Σε περίπτωση συμμόρφωσης του ιδιοκτήτη, διαγράφεται το πενήντα τοις εκατό (50%) του προστίμου ανέγερσης και δεν επιβάλλονται ή ανακαλούνται οι διοικητικές κυρώσεις του άρθρου 125Θ, ενώ παύει και η ποινική δίωξη που ασκήθηκε σύμφωνα με το άρθρο 125ΙΕ. …..4. Αν ο ιδιοκτήτης, προβεί στη νομιμοποίηση των αυθαίρετων κατασκευών, επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το πενήντα τοις εκατό (50%) του προστίμου ανέγερσης, καθώς και πρόστιμο μη συμμόρφωσης με την υποχρέωση κατεδάφισης, από τη διαπίστωση του αυθαιρέτου, έως την ημερομηνία έκδοσης της οικοδομικής άδειας…..5. Για τις πολεοδομικές παραβάσεις της παρ. 3 του άρθρου 81, αν ο υπόχρεος αποκαταστήσει την πολεοδομική παράβαση ή εκδώσει την προβλεπόμενη οικοδομική άδεια, εντός προθεσμίας της παρ. 1 το πρόστιμο ανέγερσης μειώνεται κατά τριάντα τοις εκατό (30%) και τα πρόστιμα μη έγκαιρης συμμόρφωσης διαγράφονται.».
    Άρθρο 70. : Από την κατανομή των υποθέσεων ελέγχου από τον Ειδικό Επιθεωρητή, σε κλιμάκια ελέγχου δεν εμφανίζεται στο παρόν άρθρο, η έως σήμερα λειτουργία των τμημάτων ελέγχου κατασκευών των Υ.Δομ. του κάθε Δήμου. Σύμφωνα και με τη σχετική επισήμανση για το αρθρο 57 υπάρχει κίνδυνος εάν ενταχθούν στον προγραμματισμό μιας κεντρικής υπηρεσίας όλες οι υποθέσεις αυθαιρέτων εξαιτίας προτεραιοποίησης δεν θα εξετάζονται οι χαμηλής προτεραιότητας, με κίνδυνο τη διαιώνιση διαρκών εντάσεων στις τοπικές κοινωνίες.
    Άρθρο 72. : «Έως την κάλυψη των θέσεων της παρ. 1 για τις ανάγκες άσκησης των αρμοδιοτήτων του παρόντος συνιστάται Μητρώο υποστήριξης ελέγχου αυθαιρέτων …. Τα μέλη του Μητρώου μπορούν να παρέχουν τις υπηρεσίες τους και μέσω νομικών προσώπων, στα οποία συμμετέχουν ή με τα οποία συνδέονται συμβατικά». Στο συγκεκριμένο άρθρο δεν προσδιορίζονται επ ακριβώς ποιες θα είναι οι υπηρεσίες που θα παρέχουν όσοι ενταχθούν στο εν λόγω Μητρώο. Θα διενεργούν ελέγχους και θα αποστέλλουν αταξινόμητο πληροφοριακό υλικό (φωτογραφίες, σκίτσα κ.ο.κ) στους Επιθεωρητές ?
    Καθώς το έργο των κλιμακίων ελέγχου δεν σταματά στην αυτοψία στο πεδίο ελέγχου αλλά συνεχίζεται με την σύνταξη του πορίσματος μέσω της ανάλυσης και αντιπαραβολής με σχέδια των νομίμως υφιστάμενων κατασκευών ανά χρονολογική περίοδο στις ελεγχόμενες εγκαταστάσεις, την ταξινόμηση των αυθαιρεσιών ανα είδος παράβασης σε σχέση με τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις για τον καταλογισμό προστίμων, την παρακολούθηση τήρησης των προθεσμιών του νόμου από μέρους των παραβατών, τη σύνταξη διοικητικών εγγράφων και εισηγήσεων στο ΚΕΣΥΠΟΘΑ, την παρακολούθηση του έργου των ελεγκτών δόμησης που κληρώνονται στις περιπτώσεις διαπίστωσης των κατεδαφίσεων, τις εισηγήσεις των αποφάσεων επιβολής προστίμων, τη σύνταξη πινάκων καταλογισμού προστίμων και την παρακολούθηση της κάθε υπόθεσης μέχρι την ολοκλήρωσή της με όλες τις διοικητικές διαδικασίες και έγγραφα που συνεπάγεται αυτή και όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 48 του παρόντος νόμου, εμπεριέχεται ο κίνδυνος της συσσώρευσης εκθέσεων πορισμάτων ελέγχου που θα είναι αδύνατο να διεκπεραιωθούν τόσο από το υπάρχον προσωπικό των ΤΕΔΚ της Γ.Δ.Σ.Ε.Ε. όσο και από το προβλεπόμενο στο ίδιο άρθρο.
    Επισημαίνεται ότι τα άλλα τμήματα της Γ.Δ.Σ.Ε.Ε. του ΥΠΕΝ είναι στελεχωμένα με ειδικότητες επιθεωρητών που σχετίζονται με τα αντικείμενά τους και όχι με τον έλεγχο των κτιρίων και τη χρήση εργαλείων σχεδιασμού και ηλεκτρονικών βιβλιοθηκών (e-άδειες, e-κτηματολόγιο κ.α), τον εντοπισμό των νομίμως υφιστάμενων κτισμάτων από τα αυθαίρετα και τις διαδικασίες αποτύπωσής τους, δεν διαθέτουν γνώσεις της πολεοδομικής νομοθεσίας καθώς και χωροταξικές γνώσεις για την ανάγνωση χαρτών και σχεδιαστικών αποτυπώσεων σε αυτούς. Επιπλέον είναι επιφορτισμένα με τα αντικείμενα των τμημάτων τους.
    Από τα παραπάνω και σε συνδυασμό με το άρθρο 48 του παρόντος προκύπτει ότι το βάρος όλων των ελέγχων της χώρας και του συντονισμού των εμπλεκόμενων ιδιωτών ελεγκτών επικεντρώνεται στα δύο ήδη υποστελεχωμένα (σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό τους) τμήματα Τ.Ε.Δ.Κ./Σ.Ε.Ν.Ε. και Τ.Ε.Δ.Κ./Σ.Ε.Β.Ε. της Γ.Δ.Σ.Ε.Ε. του ΥΠΕΝ. Η πρόθεση δημιουργίας ενός μηχανισμού σύμπραξης ιδιωτικών υπηρεσιών με τις δημόσιες υπηρεσίες για την καταστολή της αυθαίρετης δόμησης, απαιτείται, πριν την ψήφιση του παρόντος νόμου, να σχεδιαστεί με λεπτομέρεια και σαφώς προσδιορισμένα βήματα συνεργασίας, ώστε να επιτευχθεί το βέλτιστο αποτέλεσμα.
    Με σεβασμό στην προσπάθεια και ευελπιστώντας στην επιτυχία του νέου νόμου καταστολής της αυθαίρετης δόμησης

  • 14 Απριλίου 2024, 15:27 | ΔΙΠΛΑΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ

    ΔΙΠΛΑΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ
    μηχανολόγος μηχανικός
    Πρόεδρος ΤΚ Μακρυωτίκων
    ΔΕ Πυλάρου,Δήμος Σάμης,
    Κεφαλονιά

    Στο πλαίσιο του άρθρου 76/Μεταβατικές διατάξεις να προστεθεί μια τελευταία παράγραφος στο τέλος της διατύπωσης της παραγράφου 1 του (νέου) άρθρου 125ΙΙΑ του Ν. 4495/17 (δηλαδή αμέσως πριν ξεκινήσει η παράγραφος 2), όπου να προστεθούν τα εξής:
    « Για αυθαίρετες κατασκευές ή χρήσεις της παρ. ι του άρθρου 28 , οι οποίες έχουν εγκατασταθεί μέχρι την 1η Μαΐου 2024 και για τις οποίες είναι ήδη σε εξέλιξη προπαρασκευαστικές ενέργειες για έκδοση αδείας νομιμοποίησης-ενδεικτικά έχουν εκδοθεί βεβαιώσεις Δήμου για στοιχεία οδού/προσώπου οικοπέδου, έχει κατατεθεί στην ΥΔΟΜ αίτηση για θεώρηση όρων δόμησης, έχουν κατατεθεί αιτήσεις για σχετικές εγκρίσεις σε υπηρεσίες και συμβούλια πχ. ΣΑ- ο υπολογισμός των προστίμων ανέγερσης και διατήρησης, θα γίνεται σύμφωνα με το άρθρο 94 παρ. 3β του Ν 4495/2017, όπως ισχύει σήμερα (και δεν καταργείται με το εν λόγω σχέδιο νόμου που έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση)»

    Αιτιολόγηση:

    Η εν λόγω προσθήκη προτείνεται για λόγους ισοτιμίας των πολιτών έναντι του Νόμου. Αυθαίρετα, που εγκαταστάθηκαν μετά την 28-7-2011 είχαν περιθώριο χρόνου τουλάχιστον διετία για να εκδώσουν την προβλεπόμενη από τον νόμο άδεια νομιμοποίησης, οπότε το πρόστιμο ανέγερσης μειωνόταν στο 20% του προβλεπόμενου από το πρωτόκολλο αυτοψίας
    Μετά την ανακοίνωση του νομοσχεδίου, παραμένει μεν η δυνατότητα νομιμοποίησης όσων αυθαιρέτων έχουν εγκατασταθεί μέχρι την 1η Μαΐου 2024, όμως το πρόστιμο ανέγερσης φέρεται να μειώνεται στο 50% του προβλεπόμενου από το πρωτόκολλο αυτοψίας, δηλαδή επί της ουσίας υπερδιπλασιάζεται (σε σχέση με το προϊσχύσαν 20%) και δεν είναι ξεκάθαρο από τη νέα προτεινόμενη διατύπωση του σχεδίου νόμου εάν παρέχεται σημερα η δυνατότητα εφαρμογής της ευνοϊκότερης ρύθμισης (του 20%) που ίσχυε κατά τη στιγμή της επίδικης αυτοψίας κι επιβολής προστίμων, ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος αναδρομικής εφαρμογής δυσμενέστερης διοικητικής κύρωσης) . Η αύξηση αυτή έγινε γνωστή με την δημοσίευση του νομοσχεδίου, δηλαδή προ 10 ημερών και δεν υπάρχει χρόνος για έκδοση οικ. Αδείας μέχρι την ισχύ του νέου νόμου, ώστε να ισχύει το μειωμένο πρόστιμο ανέγερσης.
    Σημειώνεται ότι παρ ότι οι οικ. Άδειες εκδίδονται ηλεκτρονικά, απαιτούνται κατά περίπτωση εγκρίσεις υπηρεσιών και συμβουλίων, όπως αναλύεται στην προτεινόμενη προσθήκη, η έκδοση των οποίων είναι χρονοβόρα.

  • 14 Απριλίου 2024, 13:09 | ΜΕΛΙΝΑ

    Κύριε υπουργέ,
    ΑΡΘΡΟ 64 ΠΑΡ. 6.

    Οφείλετε να δώσετε οριστική λύση σε όσα “αυθαίρετα” έχουν ανεγερθεί με άδεια που εκδόθηκε από την αρμόδια αρχή και μεταγενέστερα ακυρώθηκε ή ανακλήθηκε.
    Δημιουργείται ανασφάλεια σε όσους έχουν αγοράσει ακίνητα από κατασκευαστικές εταιρίες μήπως στο μέλλον για χ-ψ λόγο ακυρωθεί η άδεια και βρεθούν στα χέρια τους με αυθαίρετα ακίνητα.
    Τα οποία μάλιστα δεν θα μπορούν να τακτοποιήσουν-νομιμοποιήσουν, αλλά θα πρέπει να κατέδαφισουνε κιόλας!!!!
    Εννοείται βέβαια πως κανείς ενήμερωμένος αγοραστής,δεν προβαίνει σε αγορά αυτή την στιγμή.
    Είναι ευκαίρια να διορθώσεται αυτή την αδικία και να μπόρουν αυτού του είδους τα αυθαίρετα να νομιμοποιηθούν.

  • 14 Απριλίου 2024, 12:28 | Μανώλης Δομαζάκης

    Άρθρο 85

    Υπάρχουν εγκαταλελειμμένα τουριστικά καταλύματα τα οποία ενώ ανεγέρθηκαν με οικοδομική άδεια ξενοδοχείου του 1971 δεν λειτούργησαν ποτέ με αποτέλεσμα να μένουν σκελετοί μέχρι σήμερα και να επηρεάζουν αρνητικά τοπικές κοινωνίες και φυσικό περιβάλλον. Στην περίπτωση που δεν συμπεριληφθούν στο νόμο λόγω της μη λειτουργίας τους σαν ξενοδοχεία θα ήταν άδικο αλλά και παράλογο αφού η χρήση του ακινήτου δεν έχει να κάνει με το εάν έχει λειτουργήσει η όχι σαν ξενοδοχείο στο παρελθόν.

  • 14 Απριλίου 2024, 11:48 | ΠΟΜΙΔΑ

    Τα σχόλια και οι προτάσεις της ΠΟΜΙΔΑ έχουν ως εξής:

    1. Προσβασιμότητα κτιρίων. Αρθρο 42.
    Στο άρθρο 42 για την μελέτη προσβασιμότητας όπου είναι υποχρεωτική, είναι ιδιαίτερα θετικό ότι απαλείφθηκε η απαράδεκτη ισχύουσα ρύθμιση περί «αυθαιρεσίας» ολοκλήρου του κτιρίου που δεν την διαθέτει.
    Ως καταληκτική ημερομηνία συμμόρφωσης πρέπει να οριστεί όχι η 31/5/2024 αλλά η 30/9/2024, ώστε να δοθεί μια πραγματικά άξια λόγου παράταση ώστε να ενημερωθεί το κοινό, και να καταστεί δυνατή η ανάθεση μελέτης σε μηχανικό και η υλοποίηση των αναγκαίων έργων εξασφάλισης της προσβασιμότητας.

    2. Αρθρο 76, Μεταβατικές διατάξεις. Στο άρθρο αυτό αναφέρεται ότι:
    «Η περ. ι) του άρθρου 28 περί άδειας νομιμοποίησης δεν εφαρμόζεται για αυθαίρετες κατασκευές ή χρήσεις που εγκαθίστανται μετά την 1η Μαΐου 2024, εκτός:
    α) κτισμάτων και κατασκευών των οποίων η οικοδομική άδεια ακυρώθηκε με αμετάκλητη δικαστική απόφαση για τυπικό λόγο, αν δεν παραβιάζονται οι πολεοδομικές διατάξεις που ίσχυαν κατά τον χρόνο κατασκευής τους και εξακολουθούν να ισχύουν κατά την 1η Μαΐου 2024,
    β) της παρ. 2 του άρθρου 106, περί κατασκευών ή εγκαταστάσεων ακινήτων στρατηγικών επενδύσεων,
    γ) από τις περιπτώσεις που προβλέπεται διαφορετικά σε ειδικές διατάξεις.».
    Η απαγόρευση νομιμοποίησης, μετά την 1η Μαΐου 2024, και των πολεοδομικών παραβάσεων της παρ. 3 του άρθρου 81 είναι άδικη και αναιτιολόγητη και προσβάλλει την αρχή της αναλογικότητας, σε σχέση και με τις προβλεπόμενες στη νομοθετούμενη διάταξη σημαντικές και ευρύτατες εξαιρέσεις.
    Επίσης, στο ίδιο άρθρο, είναι παράλογο και ανακόλουθο η προθεσμία της κατεδάφισης, έως την 1η Μαΐου 2024, για τα πρωτόκολλα του διαστήματος 2017-2024, να είναι ίδια με την έναρξη ισχύος του νόμου η οποία δίνει αυτή τη δυνατότητα. Προτείνουμε η δυνατότητα αυτή να ισχύσει σε όλες τις περιπτώσεις.

    ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣΘΗΚΕΣ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΣΤΟ Σ.Ν.

    3. Δυνατότητα μονομερούς διόρθωσης στοιχείων συμβολαίων και συστάσεων οριζοντίου ιδιοκτησίας
    Η εφαρμογή της «Ταυτότητας Κτιρίου» και η συνεπαγόμενη λεπτομερής επιμέτρηση των ιδιοκτησιών έχει ως αποτέλεσμα ακόμη και αν πρόκειται για ελάχιστες μικροδιαφορές στα αναφερόμενα εμβαδά, να έχει καταστεί σήμερα αδύνατη η σύνταξη μεταβιβαστικών συμβολαίων αν δεν προηγηθεί διόρθωση των προηγουμένων συμβολαίων απόκτησης του ακινήτου, όταν δεν υπάρχουν ή δεν στέργουν οι δικαιοπάροχοι. Κυρίως όμως δεκάδες χιλιάδες διαμερίσματα και κάθε είδους οριζόντιες ιδιοκτησίες σε όλη τη χώρα, έχουν καταστεί de facto «πράγματα εκτός συναλλαγής» εξαιτίας ασυμφωνίας της πραγματικής κατάστασής τους με την σύσταση οριζοντίου ιδιοκτησίας, η οποία σχεδόν πάντοτε έχει συνταχθεί πριν την ανέγερση του κτιρίου και δεν έχει λάβει υπόψη της την πραγματική κατάσταση που διαμορφώθηκε κατά την ανέγερσή του.
    Για τους λόγους αυτού σας καλούμε να υιοθετήσετε τις παρακάτω διατάξεις, προκειμένου να επιλυθούν άμεσα τα παρακάτω σοβαρά νομικά προβλήματα, τα οποία παρεμποδίζουν τις εμπράγματες συναλλαγές, τις γονικές παροχές και δωρεές και την ολοκλήρωση του Εθνικού Κτηματολογίου.

    Όπως είναι γνωστόν, σήμερα για να συνταχθεί οποιοδήποτε συμβόλαιο μεταβίβασης ακινήτου, το εμβαδόν του πρέπει να συμπίπτει απολύτως στα εξής έγγραφα:
    1. Συμβόλαιο απόκτησης ακινήτου.
    2. Πράξη σύστασης οριζοντίου ιδιοκτησίας.
    3. Κτηματολογικό Απόσπασμα γεωτεμαχίου.
    4. Πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης κτιρίου.
    5. Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου (ή διηρημένης ιδιοκτησίας) δίμηνης ισχύος.
    6. Κάτοψη του κτίσματος.
    7. Άδεια δόμησης.
    8. Βεβαίωση δήλωσης και μη οφειλής ΕΝΦΙΑ.

    Στα δύο τρίτα των υπό σύνταξη μεταβιβαστικών συμβολαίων προκύπτει σήμερα ανάγκη διόρθωσης των εμβαδών στους δύο πρώτους ιδιοκτησιακούς τίτλους τους (Συμβόλαιο απόκτησης ακινήτου και πράξη σύστασης οριζοντίου ιδιοκτησίας), τα οποία μετρούμενα στην πράξη βρίσκονται ή μεγαλύτερα, ή και μικρότερα από το εμβαδόν που αναφέρεται στον σχετικό ιδιοκτησιακό τίτλο, ώστε να συμφωνούν με τα υπόλοιπα, η οποία διόρθωση στις περισσότερες περιπτώσεις είναι πρακτικά αδύνατη αν δεν υιοθετηθεί επί τέλους η εξής απόλυτα αναγκαία και λεπτομερώς διατυπωμένη νομοθετική πρότασή μας:

    ΕΙΣΗΓΗΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
    Η πλήρης εφαρμογή της «Ταυτότητας Κτιρίου» η οποία επιβάλλει λεπτομερή εμβαδομέτρηση και αποτύπωση όλων των μεταβιβαζόμενων ακινήτων, και ιδιαιτέρως των οριζοντίων ιδιοκτησιών, και η σύγκρισή τους με τα εγκεκριμένα πολεοδομικά σχέδια, με τις κατόψεις που επισυνάπτονται στις σχετικές συμβολαιογραφικές πράξεις, με τις τακτοποιήσεις αυθαιρέτων, τις κτηματολογικές εγγραφές αλλά και τη βεβαίωση ΕΝΦΙΑ ως προς τη διαμερισμάτωση και το εμβαδόν της επιφανείας τους, ακόμη και αν στην πράξη είναι μικρότερο, έχουν «εγκλωβίσει» και φέρει σε πλήρη απόγνωση τους ιδιοκτήτες τους, έχουν καταστήσει εκατοντάδες χιλιάδες ακίνητα περιουσιακά στοιχεία σε όλη τη χώρα «πράγματα εκτός συναλλαγής» και έχουν μετατρέψει σε πραγματικό «Γολγοθά» τη σύνταξη οποιουδήποτε συμβολαίου μεταβίβασης ή και γονικής παροχής ακινήτου, για πολίτες, συμβολαιογράφους, μηχανικούς, δικηγόρους και κτηματομεσίτες !
    Έτσι ακόμη και αν πρόκειται για ελάχιστες μικροδιαφορές στα αναφερόμενα εμβαδά, η σύνταξη μεταβιβαστικών συμβολαίων έχει καταστεί σήμερα αδύνατη αν δεν προηγηθεί διόρθωση των προηγουμένων συμβολαίων απόκτησης του ακινήτου, αδύνατη όταν δεν υπάρχουν ή δεν στέργουν οι δικαιοπάροχοι, ή υπογραφή πράξεων τροποποίησης των οριζοντίων ιδιοκτησιών από όλους τους συνιδιοκτήτες των πολυκατοικιών, πράγματα ουσιαστικά αδύνατα, ιδιαίτερα στα οροφοδιαμερίσματα όπου δεν υπάρχει η πρόσφατα νομοθετηθείσα δυνατότητα της «μονομερούς» τροποποίησης της πράξης σύστασης (παρ. 9Α άρθρου 98 Ν. 4495/2017), όπου δεν υπάρχει όμορος γείτονας για να τη συνυπογράψει.
    Επειδή συνεπώς κάθε μέρα, χιλιάδες πολίτες σε όλη τη χώρα διαπιστώνουν ότι οι ιδιοκτησίες τους είναι αδύνατον να μεταβιβαστούν για τους παραπάνω λόγους, και πρέπει το πρόβλημα να επιλυθεί άμεσα ώστε όλοι οι πολίτες να μπορούν να προβούν σε νόμιμες μεταβιβάσεις των ακινήτων τους, πρέπει να τεθεί σε ισχύ νομοθετική ρύθμιση σύμφωνα με την οποία, και με βάση την ταυτότητα κτιρίου κάθε ακινήτου, που με τον τρόπο αυτό θα αποκτήσει σημαντική χρησιμότητα για τους πολίτες:
    – Ο ιδιοκτήτης ενός ή περισσοτέρων κτισμάτων επί γεωτεμαχίου επί του οποίου δεν έχουν συσταθεί οριζόντιες ή κάθετες ιδιοκτησίες θα μπορεί να προβεί μονομερώς στην διόρθωση των συμβολαιογραφικών πράξεων κτήσης της κυριότητας επί του γεωτεμαχίου αναφορικά με την πραγματική επιφάνεια, το περίγραμμα και τη χρήση των κτισμάτων σύμφωνα με τα στοιχεία της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου υπό την προϋπόθεση ότι δεν μεταβάλλεται κανένα περιγραφικό στοιχείο του γεωτεμαχίου, και
    – Ο ιδιοκτήτης οριζοντίου ή καθέτου ιδιοκτησίας επί κτιρίου θα μπορεί να προβαίνει μονομερώς σε συμβολαιογραφική πράξη τροποποίησης της οριζόντιας ή καθέτου ιδιοκτησίας ως προς την επιφάνεια και το περίγραμμα της οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας εφόσον η σημερινή πραγματική κατάσταση έχει δημιουργηθεί από τον χρόνο ανέγερσης-κατασκευής και αποτυπώνεται στην Ηλεκτρονική Ταυτότητα Αυτοτελούς Διηρημένης Ιδιοκτησίας υπό την προϋπόθεση ότι δεν μεταβάλλονται τα υπόλοιπα περιγραφικά στοιχεία της οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας, οι καταστατικές εν γένει αναλογίες, και τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις όλων των οριζοντίων ιδιοκτησιών του κτιρίου. Η σύμφωνη γνώμη του συνόλου των συνιδιοκτητών θα τεκμαίρεται. Σημειώνεται ότι το εν λόγω τεκμήριο τελεί σαφώς υπό την προϋπόθεση ότι στην εκάστοτε περίπτωση τηρούνται οι προϋποθέσεις υπαγωγής στην παραπάνω ρύθμιση, και δεν θίγεται το δικαίωμα, οποιουδήποτε έχει έννομο συμφέρον, να αμφισβητεί τις προϋποθέσεις υπαγωγής στην ρύθμιση αυτή (π.χ. όταν η αυθαίρετη επέκταση δεν έχει γίνει κατά την ανέγερση της οικοδομής, αλλά αργότερα), προσφεύγοντας στα αρμόδια πολιτικά Δικαστήρια κατά την ειδική διαδικασία της διαφοράς συνιδιοκτητών. Με τον τρόπο αυτό η ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου θα αποκτήσει ουσιαστική αξία και θα καταστεί πραγματικό εργαλείο πλήρους αποκατάστασης όλων των προβλημάτων που δημιουργήθηκαν κατά το παρελθόν κατά την σύνταξη της συντριπτικής πλειοψηφίας των συστάσεων οροφοκτησίας, οι οποίες δεν λάμβαναν υπόψη τους την πραγματική κατάσταση του κτιρίου.
    ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΔΙΑΤΑΞΗ
    «Δυνατότητα μονομερούς διόρθωσης στοιχείων συμβολαίων και συστάσεων οριζοντίου ιδιοκτησίας.
    1. Μετά την παράγραφο 9Α. του άρθρου 98 του Ν. 4495/2017 (ΦΕΚ 167/Α` 3.11.2017) προστίθεται παράγραφος 9Β. ως εξής:
    «9.Β α) Πέραν των ανωτέρω διατάξεων, ο ιδιοκτήτης ενός ή περισσοτέρων κτισμάτων επί γεωτεμαχίου επί του οποίου δεν έχουν συσταθεί οριζόντιες ή κάθετες ιδιοκτησίες, δύναται να προβαίνει μονομερώς στην διόρθωση των συμβολαιογραφικών πράξεων κτήσης της κυριότητας επί του γεωτεμαχίου αναφορικά με την πραγματική επιφάνεια, το περίγραμμα και τη χρήση των κτισμάτων σύμφωνα με τα στοιχεία της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου υπό την προϋπόθεση ότι δεν μεταβάλλεται κανένα περιγραφικό στοιχείο του γεωτεμαχίου. Στην συγκεκριμένη περίπτωση η δήλωση φόρου μεταβίβασης υποβάλλεται μονομερώς.
    β) Ο ιδιοκτήτης οριζοντίου ή καθέτου ιδιοκτησίας δύναται να προβαίνει μονομερώς σε συμβολαιογραφική πράξη τροποποίησης της οριζόντιας ή καθέτου ιδιοκτησίας ως προς την επιφάνεια και το περίγραμμα της οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας εφόσον η σημερινή πραγματική κατάσταση έχει δημιουργηθεί από τον χρόνο ανέγερσης-κατασκευής και πάντως τουλάχιστον προ δεκαετίας και αποτυπώνεται στην Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου ή Αυτοτελούς Διηρημένης Ιδιοκτησίας, υπό την προϋπόθεση ότι δεν μεταβάλλονται τα υπόλοιπα περιγραφικά στοιχεία της οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας, οι καταστατικές εν γένει αναλογίες, και τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις όλων των οριζοντίων ιδιοκτησιών του κτιρίου. Η σύμφωνη γνώμη του συνόλου των συνιδιοκτητών τεκμαίρεται.»
    Επισημαίνουμε για μια ακόμη φορά το κατεπείγον της ανάγκης θεσμοθέτησης των παραπάνω ρυθμίσεων, όχι μόνον για να αντιμετωπιστεί η απαξίωση της περιουσίας σημαντικού τμήματος του ελληνικού λαού, αλλά και να σταματήσει το απαράδεκτο φαινόμενο των πολύμηνων καθυστερήσεων στις μεταβιβάσεις ακινήτων που ταλαιπωρεί τους ιδιώτες, τους υποψήφιους αγοραστές, και όλους τους σχετικούς επαγγελματικούς κλάδους, και παρεμποδίζει την ολοκλήρωση του Εθνικού Κτηματολογίου!

    4. Δυνατότητα μονομερούς κατάργησης του δικαιώματος «υψούν» στις πολυκατοικίες.
    Στις πολυκατοικίες που κατασκευάζονταν κατά τις προηγούμενες δεκαετίες, ο κατασκευαστής ή ο οικοπεδούχος, ή και οι δύο, συνηθέστατα διατηρούσαν ως ιδιαίτερη οριζόντια ιδιοκτησία ένα ποσοστό συνιδιοκτησίας επί του οικοπέδου, προκειμένου να το αποδώσουν σε μελλοντικούς ορόφους (δικαίωμα υψούν), με δικαίωμα μονομερούς ανακατανομής των ποσοστών συγκυριότητας του δικαιώματος αυτού στο γεωτεμάχιο (οικόπεδο). Στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων αυτών, οι συντελεστές δόμησης εξαντλήθηκαν εξαρχής ή μειώθηκαν αργότερα, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει πλέον οποιαδήποτε δυνατότητα υλοποίησης αυτών των δικαιωμάτων.
    Ετσι το προαναφερθέν ποσοστό συνιδιοκτησίας, χαρακτηριζόμενο ως τμήμα οικοπέδου με εξαντλημένο συντελεστή δόμησης στην πραγματικότητα, αν και είναι πλέον άνευ ουσιαστικής χρησιμότητας και οποιασδήποτε αξίας, πρέπει να δηλωθεί στο Κτηματολόγιο και να φορολογηθεί στον ΕΝΦΙΑ και στις λοιπές φορολογίες κεφαλαίου ως αυτοτελές περιουσιακό στοιχείο. Μετετράπη δηλαδή από δικαίωμα σε βάρος. Γι΄αυτό, προκειμένου να αποφύγουν την σχετική άδικη πλέον φορολογική επιβάρυνση αλλά και τις γραφειοκρατικές διατυπώσεις που συνεπάγεται η καταχώρηση των «δικαιωμάτων» τους αυτών, οι περισσότεροι από τους ιδιοκτήτες τέτοιων ποσοστών συνιδιοκτησίας δεν τα έχουν δηλώσει στο Εθνικό Κτηματολόγιο, με αποτέλεσμα αυτά να φαίνονται σήμερα ως «αγνώστου ιδιοκτήτη», ενώ μετά την οριστικοποίηση των πρώτων εγγραφών θα περιέλθουν στο Ελληνικό Δημόσιο, το οποίο έτσι θα καταστεί αναγκαστικός συνιδιοκτήτης στο «δικαίωμα υψούν» σε χιλιάδες πολυκατοικίες σε όλη τη χώρα! Αυτό θα δημιουργήσει πραγματικό χάος τόσο τους συνιδιοκτήτες διαμερισμάτων πολυκατοικιών, αφού το Δημόσιο θα πρέπει να συμμετέχει και να ψηφίζει (!) στις Γενικές Συνελεύσεις τους, όσο και στις υπηρεσίες του Δημοσίου οι οποίες θα κληθούν να «διαχειριστούν» όλα αυτά τα άνευ οποιασδήποτε αξίας ή αντικειμένου περιουσιακά «δικαιώματα» ως δήθεν περιουσία του Δημοσίου.
    Γι΄αυτό, δηλαδή και για να απαλλαγεί και το ίδιο το Δημόσιο από την υποχρέωση διαχείρισης τέτοιων άχρηστων «περιουσιακών στοιχείων» προτείνουμε να προστεθεί νέα παράγραφος στο άρθρο 98 του ν. 4495/2017 με την οποία να ορίζεται ότι:
    «Ο ιδιοκτήτης οριζόντιας ιδιοκτησίας δικαιώματος υψούν δικαιούται να το καταργήσει ολοσχερώς μεταβιβάζοντας το αντίστοιχο ποσοστό της εξ αδιαιρέτου συνιδιοκτησίας επί του γεωτεμαχίου σε άλλη ιδιοκτησία του ή προς ιδιοκτήτη άλλης οριζόντιας ιδιοκτησίας του αυτού κτηρίου, με μονομερή τροποποίηση της πράξης σύστασης οριζοντίου ιδιοκτησίας, χωρίς να απαιτείται η συναίνεση των λοιπών μη εμπλεκομένων συνιδιοκτητών του κτιρίου.».

    5. Επαναφορά της δυνατότητας νομιμοποίησης των αυθαιρέτων κατηγορίας 5
    Η απαγόρευση από 30/09/2020 της υπαγωγής της κατηγορίας 5 αποτελεί θέμα άμεσης προτεραιότητας, καθόσον τα τελευταία χρόνια έχουν καταστεί πράγματα «εκτός συναλλαγής» δεκάδες χιλιάδες ακίνητα σε όλη τη χώρα, που θα μεταβληθούν σε κουφάρια-πληγές του κοινωνικού ιστού και του περιβάλλοντος, ενώ δεν μπορούν να ενταχθούν και στον αναπτυξιακό νόμο προς χρηματοδότηση εκατοντάδες ξενοδοχειακές μονάδες, λόγω των αυθαιρεσιών τους.
    Σήμερα αυτό επιτρέπεται μόνον για ακίνητα που αποκτήθηκαν από πλειστηριασμό, από κληρονομιά, που εκμισθώνονται με σύμβαση leasing, που βρίσκονται σε περιοχές που κηρύχθηκαν εντός του έτους 2020 σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κ.α.
    Η νομοθετική αυτή δυνατότητα προτείνουμε να επανέλθει με την προσθήκη στο νομοσχέδιο διάταξης που θα το επιτρέπει υπό τις εξής προϋποθέσεις:
    1. Η δυνατότητα υπαγωγής θα δοθεί μέχρι την 31/3/2026 και μόνον για αυθαίρετα που χτίστηκαν πριν από τις 28 Ιουλίου του 2011.
    2. Κάθε αίτηση υπαγωγής θα ελέγχεται από ελεγκτή δόμησης για να διαπιστωθεί ότι το ακίνητο πληροί τις προϋποθέσεις για να ενταχθεί στον νόμο. Οι ελεγκτές δόμησης που θα αναλάβουν το συγκεκριμένο έργο θα πρέπει να έχουν την απαιτούμενη εμπειρία και ειδική εκπαίδευση κατά τα πρότυπα των ενεργειακών επιθεωρητών.
    3. Μετά τον επιτυχή πρώτο έλεγχο η δήλωση θα περνά στο επόμενο στάδιο της οριστικής υπαγωγής με την καταβολή του οριζόμενου προστίμου. Η εξαίρεση από την κατεδάφιση θα ισχύσει για 30 χρόνια (ότι ίσχυε για την συγκεκριμένη κατηγορία στον Ν.4178/2013 και Ν.4495/2017 πριν από την κατάργηση της). Η υπαγωγή θα συνδυάζεται υποχρεωτικά με κατάρτιση ηλεκτρονικής ταυτότητας αυτοτελούς διηρημένης ιδιοκτησίας/ κτιρίου έτσι ώστε να υπάρχει μια ολοκληρωμένη εικόνα για τις αυθαιρεσίες της Κατηγορίας 5.
    4. Το πρόστιμο θα είναι κατά αναλογία των προηγούμενων ρυθμίσεων, θα προσαυξάνεται ανάλογα με τον χρόνο υπαγωγής και θα μπορεί να εξοφληθεί σε πολλές μηνιαίες δόσεις, ενώ θα δίνεται η δυνατότητα έκπτωσης, όπως ισχύει και στα υπόλοιπα αυθαίρετα, ήτοι 20% στην εφάπαξ καταβολή ή 10% στην καταβολή του 30% του αναλογούντος προστίμου. Με την καταβολή του προστίμου, ο ιδιοκτήτης του κτίσματος θα εξασφαλίζει τη διατήρησή του για 30 έτη.
    5. Τα έσοδα, σε ποσοστό -περί το 60% όσων συγκεντρωθούν να αποδίδονται σε ειδικό λογαριασμό στο Πράσινο Ταμείο και από εκεί στους δήμους αποκλειστικά για ρυμοτομικές απαλλοτριώσεις, για την εφαρμογή παλαιών σχεδίων πόλεως (προ του 1983).
    6. Τα αυθαίρετα αυτά θα μπορούν να εξαιρεθούν οριστικά από την κατεδάφιση με την εξαγορά ίσου με την υπέρβαση συντελεστή δόμησης (Σ.Δ.) από την Τράπεζα Δικαιωμάτων Δόμησης και Κοινόχρηστων Χώρων, «Τράπεζα Γης», η οποία έχει θεσμοθετηθεί, αλλά δεν έχει λειτουργήσει ακόμη.

  • 14 Απριλίου 2024, 09:06 | ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ

    Π.Ο. Ε.Μ.Δ.Υ.Δ.Α.Σ.

    ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ
    ΕΝΩΣΕΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΥΧΩΝ ΑΝΩΤΑΤΩΝ ΣΧΟΛΩΝ
    Μαυρομματαίων 17, 104 34 ΑΘΗΝΑ
    τηλ: 210-88.16.583 fax: 210-82.59.410 e-mail: emdydas@tee.gr URL: http://www.emdydas.gr

    Αθήνα, 13/4/2024
    Αρ. Πρωτ. : 9342
    Προς: Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας

    Θέμα : Διαβούλευση Νομοσχεδίου ΥΠΕΝ

    Σχετικά με το Σχέδιο Νόμου του ΥΠΕΝ με τίτλο: «Ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των πολυεπίπεδων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στους τομείς: α) της διαχείρισης υδάτων, β) της διαχείρισης και προστασίας των δασών, γ) της αστικής ανθεκτικότητας και πολιτικής, δ) της καταπολέμησης της αυθαίρετης δόμησης, ε) της ενεργειακής ασφάλειας» το οποίο και αναρτήθηκε στη διεύθυνση http://www.opengov.gr/minenv/?p=13310 για διαβούλευση εισαγωγικά έχουμε να επισημάνουμε τα εξής:
    (α) είναι κατά τη γνώμη μας αδιανόητο να μην προσκαλούνται για ανταλλαγή απόψεων οι εμπλεκόμενοι με αυτό φορείς όπως η ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ, η οποία εκπροσωπεί το σύνολο των Διπλωμα-τούχων Μηχανικών της Δημόσιας Διοίκησης. Η Ομοσπονδία μας έχει αιτηθεί 2 φορές συνάντηση με την παρούσα ηγεσία του Υπουργείου και έχει στείλει και 2 τεκμηριωμένα Υπομνήματα σχετικά με τις Υπηρεσίες Δόμησης. Τα μέλη μας είναι αυτά που κυρίως θα κληθούν να υλοποιήσουν τις διατάξεις του και ουδέποτε ενημερωθήκαμε για τις προβλέψεις του
    (β) συνεχίζεται η κακή παράδοση της ελάχιστης δυνατής διαβούλευσης (μόλις 9 μέρες εκ των οποίων μόνο οι 5 εργάσιμες (!) με αποτέλεσμα την αδυναμία των Φορέων να μελετήσουν σε βάθος τις διατάξεις του και να προτείνουν επί της ουσίας διορθώσεις – παρατηρήσεις – συμπληρώσεις. Επιβεβαιώνεται δυστυχώς ότι η διαδικασία της διαβούλευσης λειτουργεί προσχηματικά.
    (γ) για μια ακόμη φορά απουσιάζει η αποτίμηση των προηγούμενων σχετικών Νομοθετικών ρυθμίσεων, με αποτέλεσμα να συνεχίζεται μια πρακτική αποσπασματικής και κακής νομοθέτησης που δεν απολογίζει τις επιπτώσεις της υφιστάμενης Νομοθεσίας, ώστε να διορθώσει αστοχίες, αλλά συνεχίζει με «μπαλώματα» την υφιστάμενη κατεύθυνση εξαφάνισης του Δημόσιου Ελέγχου και υποκατάστασης του από την «ατομική ευθύνη» των ιδιωτών.
    Είναι χαρακτηριστικό ότι οι ισχύουσες διατάξεις τόσο για την εκτός σχεδίου δόμηση, όσο και για τη δυνατότητα πρόσθετης δόμησης μέσω ΝΟΚ έχουν κριθεί αντισυνταγματικές από το ΣτΕ με αποτέλεσμα να προκληθεί έμφραγμα στην οικοδομική δραστηριότητα και ανασφάλεια δικαίου. Όπως μάλιστα χαρακτηριστικά αναφέρει με πρόσφατη του απόφαση το Ε’ Τμήμα του ΣτΕ, στην πραγματικότητα μια οικοδομική άδεια δεν εκδίδεται από την υπηρεσία δόμησης, «αλλά αυτομάτως από το ηλεκτρονικό σύστημα του ΤΕΕ e-adeies με πρωτοβουλία και “ευθύνη” ιδιώτη μηχανικού ή τεχνικής εταιρείας, ύστερα από την ηλεκτρονική υποβολή φακέλου, χωρίς την παρέμβαση της ΥΔΟΜ (…) Η ανεπάρκεια του ασκούμενου από την ΥΔΟΜ και τον δήμο έλεγχου νομιμότητας επιτείνεται εκ του ότι ούτε η κεντρική διοίκηση ασκεί ουσιαστικό έλεγχο επί των εκδιδομένων οικοδομικών αδειών (…). Η έλλειψη ελέγχου επιτείνεται εκ του ότι δεν έχουν εκδοθεί οι αναγκαίες διοικητικές πράξεις για την οργάνωση και λειτουργία βασικών οργάνων ελέγχων, όπως οι ΥΔΟΜ και τα “Παρατηρητήρια δομημένου περιβάλλοντος”, η λειτουργία των οποίων είναι αναγκαία για τον έλεγχο των (σ.σ. ιδιωτών) ελεγκτών δόμησης. Ως εκ τούτου τα αντίστοιχα θέματα ρυθμίζονται με μεταβατικές διατάξεις ή με προβληματικού κύρους εγκυκλίους των εμπλεκομένων υπουργείων με αποτέλεσμα τη σύγχυση αρμοδιοτήτων και την ασάφεια δικαίου». Το ΣτΕ δηλαδή επί της ουσίας «απογυμνώνει» το ισχύον σύστημα έκδοσης πολεοδομικών αδειών ως διάτρητο, εξαρτώμενο από ιδιώτες που δεν ελέγχονται ποτέ. Υπενθυμίζουμε ότι η δημιουργία του συστήματος αυτού καθώς και η κατάργηση του ελέγχου των αδειών είχε παρουσιαστεί από διαδοχικούς υπουργούς Περιβάλλοντος και το Τεχνικό Επιμελητήριο ως πρωτοποριακή, εκμηδενίζουσα την ταλαιπωρία και τη «γραφειοκρατία» και από τις προηγούμενες κυβερνήσεις και από την παρούσα.
    Ο δε Συνήγορος του Πολίτη κος Ποτάκης σε επιστολή του προς τα συναρμόδια Υπουργεία σας εγκαλεί «Για αναποτελεσματική αντιμετώπιση της οργάνωσης και λειτουργίας των Πολεοδομιών της χώρας για χρονικό διάστημα πέραν της δεκαετίας με διαδοχικές και ατελέσφορες ρυθμίσεις, οι οποίες αποβαίνουν επιζήμιες για το αστικό και όχι μόνο περιβάλλον της χώρας». Αναφέρει χαρακτηριστικά: «Σημειώνεται δε, ότι, με το ν. 4495/2017 προβλέφθηκε η δημιουργία νέων υπηρεσιών ελέγχου δόμησης, τα Παρατηρητήρια Δομημένου Περιβάλλοντος, χωρίς να έχει αντιμετωπιστεί η υποστελέχωση των υφιστάμενων πολεοδομικών υπηρεσιών. Σύμφωνα δε με την Εγκύκλιο 1/2017 του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μέχρι της συγκρότηση των Παρατηρητηρίων τις αρμοδιότητες αυτών συνεχίζουν να τις ασκούν οι υπηρεσίες που τις είχαν πριν τη δημοσίευση του νόμου, δηλαδή τα τμήματα αυθαιρέτων των Υ.ΔΟΜ. Στο έγγραφο αυτό είχε γίνει αναφορά στις διατάξεις 2 έως 4 του ν. 4674/2020 (ΦΕΚ 53Α) σχετικά με τη σύσταση Αναπτυξιακών Οργανισμών και Δικτύων Δήμων για την υποβοήθηση των Δήμων στην άσκηση των αρμοδιοτήτων των υπηρεσιών δόμησης με προγραμματική σύμβαση κατά τις διατάξεις του άρθρου 12 του ν. 4412/2016. Η εμπειρία εφαρμογής αυτού του μοντέλου -έστω και περιορισμένη δεν υπήρξε επιτυχής… Η ύπαρξη υποστελέχωσης παρατηρείται και αναφέρεται ως πρόβλημα από μεγάλο αριθμό υπηρεσιών δόμησης. Το συγκεκριμένο ζήτημα αναδεικνύεται ως αφετηρία ενός σημαντικού αριθμού παρεπόμενων προβλημάτων που επηρεάζουν δυσμενώς ολόκληρη τη σχετική διοικητική διαδικασία, όπως έχουμε καταγράψει διεξοδικά στα παλαιότερα έγγραφά μας»
    https://www.emdydas.gr/wp-content/uploads/2024/01/30.1.2024_sinigoros_ydom_9264.pdf

    Συνεπώς όσον αφορά τις διατάξεις των Άρθρων της Ενότητας Γ «Εξορθολογισμός Χωροταξικής και Πολεοδομικής Πολιτικής» μπορούμε να επαναλάβουμε όσα αναφέραμε και τα προηγούμενα έτη με αφορμή τόσο το Ν.4495/17 όσο και τους μεταγενέστερους. Από το 2017 και μετά έχουν εκδοθεί χιλιάδες άδειες οι οποίες δεν έχουν ελεγχθεί. Είναι χαρακτηριστικό ότι όφειλε σύμφωνα με το Νόμο να διενεργηθεί υποχρεωτικά δειγματοληπτικός έλεγχο της νομιμότητας των υποβαλλόμενων μελετών και στοιχείων στο 30% των οικοδομικών αδειών, οι οποίες χορηγούνται χωρίς προέγκριση, καθώς και σε αυθαίρετες κατασκευές που «τακτοποιούνται». Όμως το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) ποτέ δεν έχει ορίσει τον σχετικό αλγόριθμο δυνάμει του οποίου θα πραγματοποιούνταν οι δειγματοληπτικοί έλεγχο, με αποτέλεσμα να μην έχουν ποτέ ελεγχθεί οι άδειες αυτές δημιουργώντας τον κίνδυνο μιας νέας γενιάς e αυθαιρέτων με απρόβλεπτες συνέπειες. Το Νομοσχέδιο χωρίς ποτέ να υπάρξει αυτός ο απολογισμός, προχωρά στην επέκταση του περιορισμού του Δημόσιου Ελέγχου και στον έλεγχο των αυθαίρετων κατασκευών, παραδίδοντας τον στους «ελεγκτές δόμησης» και σε ασαφή κλιμάκια ελέγχου .
    Τα Παρατηρητήρια Δόμησης του Ν.4495/17 ποτέ δε συγκροτήθηκαν και στελεχώθηκαν και με το παρόν Νομοσχέδιο εξαφανίζονται οριστικά. Ο Έλεγχος της Δόμησης σε άλλο επίπεδο διοίκησης από αυτό που εκδίδει τις άδειες και στις έδρες των Περιφερειακών Ενοτήτων θα μπορούσε να αποτελέσει μια λειτουργική διέξοδο, αλλά κανείς δεν είχε την πολιτική βούληση να προχωρήσει σε στελέχωση με προσωπικό και μέσα ώστε οι Υπηρεσίες να κάνουν τη δουλειά τους. Η μεταφορά της αρμοδιότητας σε επίπεδο κεντρικής διοίκησης ακυρώνει την αναγκαία τοπικότητα των ελέγχων. Είναι πρακτικά αδύνατο μια κεντρική Υπηρεσία στην Αθήνα να αναλάβει τον έλεγχο κάθε γωνιάς της χώρας. Επιπλέον, οι προτεινόμενες διαδικασίες είναι ιδιαίτερα δαπανηρές για τον κρατικό προϋπολογισμό, με το κόστος των μετακινήσεων, των ημερήσιων αποζημιώσεων των ασαφών κλιμακίων ελέγχου σε κάθε γωνιά της χώρας. Η προτεινόμενη δε στελέχωση της Γενικής Διεύθυνσης Σώμα-τος Επιθεωρητών και Ελεγκτών και της Διεύθυνσης Εφαρμογής Σχεδιασμού και Ελέγχου Δομημένου Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με συνολικά 40 μόλις Υπαλλήλους είναι ενδεικτική της αντίληψης που κυριαρχεί, όταν για τα Παρατηρητήρια Δόμησης τα σχέδια προέβλεπαν περίπου 500 (!).
    Η Γενική Διεύθυνση Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών ΥΠΕΝ αποτελείται από τα 2 Σώματα Επιθεώρησης Περιβάλλοντος, Δόμησης, Ενέργειας και Μεταλλείων της Βόρειας και της Νότιας Ελλάδας (το καθένα επιπέδου Διεύθυνσης), καθώς και το Συντονιστικό Γραφείο Αντιμετώπισης Περιβαλλοντικών Ζημιών (επιπέδου Τμήματος). Δεν υπάρχει «Σώμα επιθεωρητών περιβάλλοντος», όπως αναφέρει το κείμενο του σχεδίου νόμου. Στα 2 Σώματα υπάγονται τα Τμήματα Επιθεώρησης Δόμησης και Κατεδαφίσεων, που αναλαμβάνουν με το νέο νόμο όλη την αρμοδιότητα ελέγχων. Τα 2 Τμήματα έχουν αυτή τη στιγμή: 12 υπαλλήλους η Βόρεια Ελλάδα και 9 η Νότια, συμπεριλαμβανομένων των Διοικητικών.
    Η επιλογή των Ελεγκτών Δόμησης για τη στελέχωση των Κλιμακίων ελέγχου είναι κατά τη γνώμη μας λανθασμένη και πρέπει να αντικατασταθεί από τους ήδη υπηρετούντες στα Τμήματα Ελέγχου Κατασκευών Υπαλλήλους μαζί με τις αναγκαίες νέες προσλήψεις. Δεν είναι δυνατό να απαλείφεται και να εξαφανίζεται η πείρα ετών που έχει αποκτηθεί από τους Υπαλλήλους Μηχανικούς που δουλεύουν για πολλά χρόνια στο αντικείμενο του ελέγχου των αυθαιρέτων, όπως και να αγνοείται η μελλοντική τους Υπηρεσιακή πορεία. Είναι άδικο συλληβδην υπάλληλοι με δεκαετή ή εικοσαετή εμπειρία στο αντικείμενο, χωρίς καμία πειθαρχική καταδίκη να αναγκάζονται να αλλάξουν ξανά αντικείμενο εργασίας, ειδικά δε όταν κάποιοι από αυτούς μεταφέρθηκαν στους Δήμους λόγω Καλλικράτη. Γενικά, ο νομοθέτης μοιάζει να αγνοεί ότι υπάρχουν υπάλληλοι με αποκλειστική γνώση και εμπειρία και ενασχόληση με αυτό το αντικείμενο. Οι δε ιδιώτες ελεγκτές δόμησης σε καμία περίπτωση δε μπορούν να υποκαταστήσουν τον έλεγχο Δημόσιας Αρχής και πολλές φορές θα βρίσκονται αντικειμενικά σε σύγκρουση συμφερόντων από τη στιγμή που θα ελέγχουν κατασκευές σε περιοχή που δραστηριοποιούνται και οι ίδιοι επαγγελματικά.
    Τα κλιμάκια ελέγχου αποτελούνται από «μέλη» και όχι από Μηχανικούς, όπως θα όφειλαν. Τα ‘μέλη» αυτά μπορούν να είναι όλοι οι υπάλληλοι του Σώματος Επιθεωρητών της Γενικής Γραμματείας Χωρικού Σχεδιασμού, της Κτηματικής, των Δασαρχείων, του ΟΦΥΠΕΚΑ κλπ, δηλαδή υπάλληλοι όλων των ειδικοτήτων και όχι μόνο των ειδικοτήτων μηχανικών που έχουν το δικαίωμα έκδοσης οικοδομικής άδειας! Δηλαδή Διοικητικοί, Οικονομικού, Γεωτεχνικοί, Πληροφορικής, Περιβαλλοντολόγοι κλπ θα μπορούν να κληρωθούν ως μέλη επιτροπών που θα κάνουν αυτοψία, θα συλλέγουν στοιχεία και θα εκπονούν την έκθεση αυθαιρέτου, ενώ δεν έχουν τα επαγγελματικά δικαιώματα, τις σπουδές, τις γνώσεις, την κατάρτιση και την εμπειρία προς τούτο. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα όφειλε να γνωρίζει ότι υπάρχουν Επαγγελματικά δικαιώματα για την άσκηση των αντίστοιχων δραστηριοτήτων και δε μπορεί να τα προσπερνά με αντίστοιχες κινήσεις υποβάθμισης τους.
    Τα ασαφή αυτά κλιμάκια ελέγχου που συγκροτούνται απολαμβάνουν προστατευτικές διατάξεις προστασίας που ποτέ δεν προσφέρθηκαν στους Υπαλλήλους των Υπηρεσιών Δόμησης, οι οποίοι σε πλήθος περιπτώσεων βρέθηκαν ή και βρίσκονται κατηγορούμενοι (ακόμα και με αστικές αγωγές) στα πλαίσια άσκησης των Υπηρεσιακών τους καθηκόντων με ελλιπέστατη μάλιστα Νομική κάλυψη.
    Μας προκαλούν εντύπωση επίσης οι διατύπωσεις του άρθρου 49: Παρ. 1:«Η θέση του Ειδικού Επιθεωρητή καλύπτεται είτε με πρόσληψη εγνωσμένου κύρους συνταξιούχου προερχόμενου από το σώμα επιθεωρητών περιβάλλοντος, είτε με απόσπαση υπαλλήλου από το ίδιο σώμα…». Γιατί συνταξιούχος; Πως αλήθεια μετριέται το «εγνωσμένου κύρους»; Όπως και της Παρ.5 ότι ο Ειδικός Επιθεωρητής δύναται να συστήνει και να συγκροτεί ομάδες εργασίας ή επιτροπές από δημόσιους υπάλληλους, μετακλητούς και ιδιώτες, που αποζημιώνονται από το Πράσινο Ταμείο. Γιατί ιδιώτες και μετακλητοί; Οι ιδιώτες με τι κριτήρια και με ποια διαδικασία επιλέγονται;
    Εν κατακλείδει το Νομοσχέδιο μετά το Ν.4495/17 δίνει το τελειωτικό χτύπημα στις Υπηρεσίες Δόμησης. Εξαφανίζει Υπηρεσίες και Υπαλλήλους με πολυετή πείρα στο αντικείμενο, αναιρεί την αναγκαία τοπικότητα στη διενέργεια ελέγχων αλλά και γνώσης των ειδικών διατάξεων κάθε περιοχής, δεν επιλύει τα χρονίζοντα θέματα πολυνομίας, υποστελέχωσης υπηρεσιών και λειτουργίας θεσμών όπως τα ΣΥΠΟΘΑ, έχει ασαφής μεταβατικές διατάξεις σχετικά με τις εκκρεμούσες υποθέσεις, οι Δήμοι θα στερηθούν πόρους τους οποίους θα καρπωθεί η Κεντρική Διοίκηση, αφού το σύνολο των προστίμων θα καταλήγει στο ΥΠΕΝ κατά 75% και στο ΥΠΟΜΕΔΙ κατά 25%, ενώ το περιβαλλοντικό πρόβλημα των αυθαιρέτων το επωμίζονται οι τοπικές κοινωνίες όπου αυτά βρίσκονται, χωρίς να υπάρχει πρόβλεψη για ανταποδοτική επιστροφή μέρους των εσόδων στην τοπική κοινωνία άμεσα και όχι μέσω αμφίβολων δαιδαλωδών διαδικασιών χρηματοδότησης από το Πράσινο ταμείο.
    Όσον αφορά την αναγκαία στελέχωση των Υπηρεσιών Δόμησης υπενθυμίζουμε στο Υπουργείο:
    • Την αρνητική Απόφαση Επιτρόπου Ελεγκτικού για Λειτουργία Υπηρεσίας Δόμησης από Αναπτυξιακό Οργανισμό, σύμφωνα με την οποία «δε στοιχειοθετείται η φύση αυτής, ως προγραμματικής και δεν πληρούνται περαιτέρω οι ουσιαστικές προϋποθέσεις για τη σύναψη της, που θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν με έγκαιρο προγραμματισμό και ορθή διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού για την υλοποίηση της σύμβασης διαδημοτικής συνεργασίας».
    • Την Απόφαση Αποκεντρωμένης που απορρίπτει Προγραμματική Σύμβαση Δήμου με Αναπτυξιακό Οργανισμό για λειτουργία ΥΔΟΜ με σκεπτικό: «Επομένως δεν είναι νόμιμη προγραμματική σύμβαση αντικείμενο της οποίας είναι η αντιμετώπιση της υποστελέχωσης υπηρεσιών του Δήμου, δια της έμμεσης πρόσληψης προσωπικού που θα ασκεί τα συνήθη καθήκοντα των υπαλλήλων κατά καταστρατήγηση του απορρέοντος από το Σύνταγμα κανόνα στελέχωσης των υπηρεσιών του Δήμου με μόνιμους υπαλλήλους και του, σε συμφωνία με αυτόν, θεσπισθέντος συστήματος πρόσληψης υπαλλήλων, αφού στην πραγματικότητα οι συμβάσεις αυτές υποκρύπτουν πρόσληψη προσωπικού για την κάλυψη κενών οργανικών θέσεων.»
    • Τις ανέλεγκτες επάρκειες που χορηγήθηκαν από τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις με πλασματικά στοιχεία, ώστε να εμφανισθούν πλασματικές στελεχώσεις ΥΔΟΜ με «παράλληλα καθήκοντα» υπαλλήλων ή με αμφίβολες Παροχές Υπηρεσίας από ιδιώτες Μηχανικούς.
    • Η πρόβλεψη για σύσταση (150) θέσεων Μηχανικών στις ΥΔΟΜ, ουδέποτε υλοποιήθηκε
    «Στις Υ.ΔΟΜ. που παρείχαν την 31η.12.2022 διοικητική υποστήριξη και στις Υ.ΔΟΜ. της έδρας κάθε νομού δύναται να συστήνονται, εφόσον οι κενές θέσεις τακτικού προσωπικού δεν επαρκούν, επιπλέον έως εκατόν πενήντα (150) οργανικές θέσεις μονίμου προσωπικού κλάδου και ειδικότητας μηχανικών των κατηγοριών ΠΕ και ΤΕ που απαιτούνται για την κάλυψη της ελάχιστης στελέχωσης, μη προσμετρούμενου σε αυτή του προσωπικού της περ. β’ της παρ. 3 του άρθρου 97Α (δηλαδή δεν προσμετράται το μη τακτικό προσωπικό και το προσωπικό που συνδράμει τους 18 δήμους που ασκούν διοικητική υποστήριξη στο πλαίσιο σύμβασης διαδημοτικής συνεργασίας ή ισχύουσας προγραμματικής σύμβασης). Τόσο οι συνιστώμενες οργανικές θέσεις όσο και οι κενές οργανικές θέσεις κατηγορίας ΠΕ και ΤΕ μηχανικών των ειδικοτήτων που απαιτούνται για την κάλυψη της ελάχιστης στελέχωσης της παρ. 3 α, δύναται να καλυφθούν από τους πίνακες επιλαχόντων της 13Κ/2021 Προκήρυξης του ΑΣΕΠ, κατόπιν έκδοσης της σχετικής εγκριτικής.»

    Αντίστοιχα προφανώς και διαφωνούμε με τις προβλέψεις του Άρθρου 87 για «Ανε-ξάρτητο Μηχανικό» στην έγκριση Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΕΠΣ).

    Όσον αφορά την Ενότητα Α «Προστασία των Υδάτων, των Δασών και του Φυσικού Περιβάλλοντος», υπενθυμίζουμε την κοινή μας τοποθέτηση 6 εμπλεκόμενων Ομοσπονδιών με τίτλο «Όχι στην ιδιωτικοποίηση / εμπορευματοποίηση του νερού. Όχι στην εκχώρηση σε Ανώνυμη Εταιρεία της διαχείρισης των υδάτων της Θεσσαλίας. Το νερό είναι κοινωνικό αγαθό και όχι εμπόρευμα» με την οποία εξηγούμε αναλυτικά του λόγους εναντίωσης μας σε κάθε προοπτική παράδοσης της διαχείρισης των υδάτων της Θεσσαλίας σε ανώνυμη εταιρεία (Ο.Δ.Υ.Θ. Α.Ε.). Είναι φανερό ότι η μεθόδευση ιδιωτικοποίησης του νερού της Θεσσαλίας μέσω της παράδοσης της διαχείρισης σε Ανώνυμη Εταιρεία, αποτελεί προπομπό για την υπόλοιπη χώρα και πρέπει να αποτραπεί.
    https://www.emdydas.gr/wp-content/uploads/2024/03/11.3.2024_6_omospodies_oxi_idiotikop_nero.pdf
    Αντίθετα θα έπρεπε να διασαφηνιστούν οι αρ-μοδιότητες των δημοσίων υπηρεσιών
    και να ενισχυθεί σημαντικά το υπάρχον έμπει-ρο προσωπικό για την διασφάλιση του
    δημοσίου συμφέροντος.

    Οι σκοποί της Α.Ε. θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν από τις υφιστάμενες Δημόσιες Υπηρεσίες μετά από ενίσχυση του υπάρχοντος έμπειρου προσωπικού και την αναγκαία αναπροσαρμογή των αρμοδιοτήτων των δημοσίων υπηρεσιών. Είμαστε αντίθετοι στην μεταφορά στον Ο.Δ.Υ.Θ. Α.Ε., ως σύνολο αρμοδιοτήτων, θέσεων και προσωπικού, της Διεύθυνσης Υδάτων Θεσσαλίας της Γενικής Διεύθυνσης Χωροταξικής και Περιβαλλοντικής Πολιτικής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας – Στερεάς Ελλάδας και της Διεύθυνσης Υδροοικονομίας και Εποπτείας του Τοπικού Οργανισμού Έγγειων Βελτιώσεων της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος, Υδροοικονομίας και Ελέγχου Δόμησης της Περιφέρειας Θεσσαλίας. Ειδικότερα το μόνιμο ή ΙΔΑΧ προσωπικό των εν λόγω Διευθύνσεων θα πρέπει να έχει το δικαίωμα να επιλέξει εάν θα μεταφερθεί στην Ο.Δ.Υ.Θ. Α.Ε. ή θα παραμείνει ως προσωπικό της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας – Στερεάς Ελλάδας και της Περιφέρειας Θεσσαλίας.

    Υπενθυμίζουμε ότι διεκδικούμε Υπηρεσίες Δόμησης που δεν θα λειτουργούν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, αλλά θα είναι πλήρως στελεχωμένες και εξοπλισμένες, ώστε να προστατεύουν αποτελεσματικά το Περιβάλλον και το Δημόσιο Συμφέρον, όπως και το Σύνταγμα επιτάσσει. Δηλώνουμε ότι θα αγωνιστούμε για την αποτροπή των παραπάνω δυσμενών εξελίξεων και θα υπερασπιστούμε το αντικείμενο της εργασίας μας, τα επαγγελματικά μας δικαιώματα και τη λειτουργία των Υπηρεσιών προς όφελος των πολιτών και του Περιβάλλοντος:

    • Επαρκή στελέχωση των ΥΔΟΜ με μηχανικούς ΠΕ και ΤΕ όλων των απαιτούμενων ειδικοτήτων καθώς και με το αναγκαίο προσωπικό όλων των εμπλεκομένων κλάδων, λαμβάνοντας υπόψη την πραγματικότητα όπως γεωγραφία της περιοχής (νησιωτικότητα – ορεινές και δασικές εκτάσεις), έκταση χωρικής αρμοδιότητας, πλήθος αιτημάτων, κλπ
    • Αυξήσεις στις αποδοχές του προσωπικού, σύμφωνα με τις διεκδικήσεις μας.
    • Αποσαφήνιση της κατάστασης των ΥΔΟΜ, με νομοθετική πρόβλεψη για άμεση τροποποίηση των Ο.Ε.Υ. των Δήμων όπου λειτουργούν ΥΔΟΜ, ώστε η Οργανική μονάδα (ΥΔΟΜ) να λειτουργεί σύμφωνα με τις ισχύουσες απαιτήσεις (ελάχιστη στελέχωση, κ.α. σύμφωνα με τις προτάσεις μας).
    • Άμεσα, νέες και επαρκείς σε αριθμό προσλήψεις μηχανικών ΠΕ και ΤΕ μέσω του ΑΣΕΠ, όλων των ειδικοτήτων καθώς και του λοιπού αναγκαίου προσωπικού όλων των εμπλεκομένων κλάδων, με μόνιμες και σταθερές σχέσεις εργασίας κατά αποκλειστικότητα στις ΥΔΟΜ, με τη ρητή απαγόρευση ότι οι Δήμαρχοι δεν θα μπορούν να μετακινούν τους υπαλλήλους στις τεχνικές ή άλλες υπηρεσίες των δήμων, ούτε να τους επιβάλλουν (και μάλιστα άτυπα στην πλειοψηφία των περιπτώσεων) παράλληλα καθήκοντα.
    • Εξοπλισμό των Υπηρεσιών Δόμησης με σύγχρονα μέσα και εργαλεία για την αποτελεσματικότερη και αποδοτικότερη εργασία τους. Υπολογιστές, εκτυπωτές, σαρωτές, οθόνες, συνδέσεις στο διαδίκτυο, το απαραίτητο λογισμικό και ότι άλλο απαιτείται.
    • Κατάργηση του νομοθετικού πλαισίου που επιτρέπει τις προσωρινές και νομικά επισφαλείς ή αμφισβητούμενες λύσεις ανάθεσης καθηκόντων Δημόσιας Αρχής σε Συμβασιούχους Έργου, ή στην ΕΕΤΑΑ ή στους Αναπτυξιακούς Οργανισμούς με τις οποίες θα δημιουργηθούν τεράστια θέματα νομιμότητας με τις εκδοθείσες Διοικητικές Πράξεις (οικοδομική άδεια, έκθεση επικινδύνου, έκθεση αυτοψίας αυθαίρετης κατασκευής, κλπ).
    • Επανεξέταση των Επιπέδων της λειτουργίας των ΥΔΟΜ από τους Δήμους σε συνάρτηση με τη λειτουργία των Παρατηρητηρίων Δόμησης κι επαναφορά τους στο προγενέστερο διοικητικό καθεστώς των πρώην νομαρχιών, νυν Περιφερειακών Ενοτήτων.
    • Κωδικοποίηση και απλοποίηση της πολεοδομικής Νομοθεσίας, ώστε να καταστεί προσβάσιμη σε όλους.
    • Νομική Υποστήριξη σε κάθε ΥΔΟΜ από εξειδικευμένους Νομικούς καθώς και Νομική Κάλυψη των υπαλλήλων σε οποιοδήποτε είδος δικαστικής διένεξης (ποινικής, αστικής κλπ.) εφόσον αυτή ανάγεται στα πλαίσια της άσκησης των καθηκόντων τους στις ΥΔΟΜ.
    • Απαλλαγή από τις αποκλειστικές προθεσμίες ολίγων ημερών, που προβλέπει κατά περίπτωση ο νέος πολεοδομικός νόμος 4759/2020, οι οποίες είναι ανεφάρμοστες και ανεδαφικές, μέχρι να συγκροτηθούν και να στελεχωθούν οι Υπηρεσίες.
    • Υποχρεωτική προέγκριση άδειας για όλες τις Κατηγορίες (1,2 και 3).
    • Κάλυψη εξόδων μετακίνησης εντός και εκτός έδρας.
    • Τήρηση της ισχύουσας νομοθεσίας για διαπίστωση από την οικεία Αποκεντρωμένη Διοίκηση της επάρκειας της ελάχιστης στελέχωσης με την έκδοση των απαιτούμενων αποφάσεων.

  • 13 Απριλίου 2024, 20:55 | ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

    Αξιότιμοι Κύριοι,
    Όπως γνωρίζετε, η ΕΕΔΣΑ αποτελεί τον επιστημονικό φορέα που επιθυμεί να συμβάλει στη διαμόρφωση βιώσιμων λύσεων για την προώθηση της κυκλικής οικονομίας και την ορθολογική διαχείριση των αποβλήτων.
    Με αφορμή το Σχέδιο Νόμου ΥΠΕΝ του θέματος, θα θέλαμε να σας γνωρίσουμε τα ακόλουθα.
    Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία στο Ν.3463/2006 και ειδικότερα στο άρθρο 209, παρ. 6, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 22 παρ.8 Ν.4258/2014,ΦΕΚ Α 94/14.4.2014, και διαμορφώθηκε τελικά με το άρθρο 13 Ν.4513/2018,ΦΕΚ Α 9/2.1.2018., ισχύει (υπογράμμιση δική μας):

    «6. Κατά παρέκκλιση των πολεοδομικών διατάξεων, τεχνικά έργα και εγκαταστάσεις που εξυπηρετούν την ύδρευση και αποχέτευση «την τηλεθέρμανση» δήμων ή κοινοτήτων, την άρδευση περιοχών τους, καθώς και την κατασκευή και λειτουργία χώρων υγειονομικής ταφής απορριμμάτων (Χ.Υ.Τ.Α.) και Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων, τα οποία προβλέπονται από τεχνικές μελέτες, δεν υπόκεινται στους όρους και περιορισμούς των διατάξεων αυτών και για την κατασκευή τους δεν απαιτείται η έκδοση άδειας δόμησης από τις αρμόδιες αρχές. Όσα από τα τεχνικά έργα και τις εγκαταστάσεις αυτές έχουν μεγάλο όγκο ή ύψος εκτελούνται ύστερα από γνωμοδότηση του αρμόδιου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής.»

    Η ανωτέρω νομοθετική πρόβλεψη που εφαρμόζεται τα τελευταία 18 χρόνια (2006-2024) έχει επιταχύνει και απλουστεύσει την υλοποίηση σημαντικών τεχνικών έργων ειδικού σκοπού προστασίας του περιβάλλοντος, διασφάλισης της δημόσιας υγείας και της ποιότητας ζωής των πολιτών.
    Ο νομοθέτης κατά την περίοδο της ανωτέρω θεσμοθέτησης (2006), απαρίθμησε τα δύο είδη έργων διαχείρισης αστικών στερεών αποβλήτων (απορριμμάτων) που προβλέπονταν για κατασκευή εκείνη την περίοδο από τη σχετική νομοθεσία (ΧΥΤΑ και Σταθμούς Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων).
    Σήμερα 18 χρόνια μετά, λόγω των απαιτήσεων που απορρέουν από την κοινοτική (Οδηγίες ΕΕ) και εθνική νομοθεσία (Ν4819/2021), τον ΕΣΔΑ (ΠΥΣ 8/2020) απαιτείται η διεύρυνση της ανωτέρω απαρίθμησης 2 κατηγοριών έργων (ΧΥΤΑ και Σταθμούς Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων) με μία (1) επιπλέον κατηγορία των έργων επεξεργασίας αστικών στερεών αποβλήτων, με σκοπό την ανακύκλωση και την ανάκτηση.
    Άλλωστε η επιπλέον κατηγορία των έργων επεξεργασίας αστικών στερεών αποβλήτων, έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των αναγκών για έργα ΧΥΤΑ/Υ και επεκτάσεις αυτών με αποτέλεσμα τη συμβολή τους σε μικρότερες επιπτώσεις στο περιβάλλον με βάση την πυραμίδα διαχείρισης του ΕΣΔΑ και της νομοθεσίας της ΕΕ.
    Σήμερα 20 τουλάχιστον έργα επεξεργασίας αστικών στερεών αποβλήτων είναι δρομολογημένα σε μεγάλο βαθμό (περιβαλλοντική αδειοδότηση, τεχνικές μελέτες, ένταξη σε χρηματοδοτικά προγράμματα) που αναμένεται να συμβασιοποιηθούν από τους αρμόδιους ΦΟΔΣΑ, προς κατασκευή εντός του 2024 και του 2025.
    Με το υφιστάμενο πλαίσιο έργα απαιτούν μετά την συμβασιοποίηση, πολύμηνες καθυστερήσεις στην πολεοδομική αδειοδότησή τους που ξεπερνούν τους 8 και κάποιες φορές τους 12 μήνες, ενώ συνήθως χωροθετούνται σε περιοχές εντός ΧΥΤΑ/Υ που έχουν ήδη εξαιρεθεί τα κτίρια τους από την πολεοδομική αδειοδότηση με τον ανωτέρω Ν.3463/2006.
    Με βάση τα ανωτέρω και την παρακάτω πρόταση μας:
     επιταχύνεται σημαντικά η υλοποίηση δεκάδων δρομολογημένων έργων προστασίας του περιβάλλοντος με την μη απαίτηση άδειας δόμησης
     εξασφαλίζεται ρητά από αρχιτεκτονικής άποψης η τυχόν απόκλιση σε όγκο ή ύψος από τα προβλεπόμενα, ότι θα απαιτεί γνωμοδότηση του αρμοδίου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής
    Επί παραδείγματι, στην εκτός σχεδίου δόμηση, όπως ισχύει σήμερα με το άρθρο 1 του από 08.07.2009 π.δ (ΦΕΚ Β΄365/2009), προστέθηκε στο από 24/31.05.1985 π.δ νέο άρθρο 8Α, το οποίο αφορά «αποκλειστικώς το ειδικό θέμα των έργων διαχείρισης απορριμμάτων», με βάση το οποίο επιτρέπονται παρεκκλίσεις από την κατά κανόνα αρτιότητα του άρθρου 1 και ως προς το ύψος των κτιριακών εγκαταστάσεων, για τα οποία κτίρια δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τα 15,00 μ. Με την παρακάτω πρόταση μας, σε περίπτωση συνεπώς υπέρβασης του ύψους των 15 μέτρων σε εκτός σχεδίου οικόπεδο, θα απαιτείται γνωμοδότηση του αρμοδίου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής.
    Με βάση τα παραπάνω, προτείνεται η ακόλουθη τροποποίηση της παρ.6 του άρθρου 209 του Ν.3463/2006 που αντικαθίσταται ως ακολούθως (με bold η προτεινόμενη προσθήκη):
    «6. Κατά παρέκκλιση των πολεοδομικών διατάξεων, τεχνικά έργα και εγκαταστάσεις που εξυπηρετούν την ύδρευση, αποχέτευση, συλλογή, μεταφορά (Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων), διάθεση (Χ.Υ.Τ.Α., ΧΥΤΥ), επεξεργασίας αστικών στερεών αποβλήτων με σκοπό την ανακύκλωση και την ανάκτηση, καθώς και οι βοηθητικοί χώροι/χώροι αποθήκευσης αυτών, την τηλεθέρμανση δήμων ή κοινοτήτων, την άρδευση περιοχών τους, τα οποία προβλέπονται από τεχνικές μελέτες, δεν υπόκεινται στους όρους και περιορισμούς των διατάξεων αυτών και για την κατασκευή τους δεν απαιτείται η έκδοση άδειας δόμησης από τις αρμόδιες αρχές. Όσα από τα τεχνικά έργα και τις εγκαταστάσεις αυτές έχουν μεγάλο όγκο ή ύψος που παρεκκλίνουν από τα προβλεπόμενα στην πολεοδομική νομοθεσία εκτελούνται ύστερα από γνωμοδότηση του αρμόδιου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής.»

    Είμαστε στην διάθεσή σας.

  • 13 Απριλίου 2024, 14:56 | Χρήστος

    Άρθρο 72
    Αξιότιμε κύριε Υπουργέ.
    Σήμερα σε θέσεις ευθύνης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας είναι τοποθετημένοι πλέον του μόνιμου προσωπικού και υπάλληλοι από το προσωπικό Αορίστου χρόνου.
    Για ποιο λόγο λοιπόν οι νέες θέσεις θα συσταθούν μόνο από μόνιμο προσωπικό;
    Παρακαλώ όπως επανεξετάσετε το άρθρο.
    Ευχαριστώ.

  • 13 Απριλίου 2024, 13:44 | Αλέξανδρος Αθανασόπουλος

    Άρθρο 41.
    Προτείνω την τροποποίηση/αντικατάσταση του άρθρου 41 ώστε να επιτρέπει σε οικοδομές να χρησιμοποιήσουν μέρος της παρόδιας στάθμευσης για την τοποθέτηση ερμαρίου στάθμευσης ποδηλάτων, χωρίς καμιά αύξηση της δόμησης της οικοδομής. Το κίνητρο δηλαδή θα είναι η δωρεάν χρήση μέρους του δρόμου (αν έχει παρόδια στάθμευση) για την ασφαλή στάθμευση ποδηλάτων των κατοίκων της οικοδομής. Η κατασκευή να μπορεί να τοποθετηθεί κατόπιν αιτήματος οποιουδήποτε ιδιοκτήτη ή ένοικου της οικοδομής, με κοινόχρηστα έξοδα της οικοδομής. Οι κατασκευές αυτές θα πρέπει να είναι διάτρητες, ώστε να μπορούν οι αρμόδιες αρχές (π.χ. η δημοτική αστυνομία), και οι γείτονες, να ελέγξουν με απλό οπτικό έλεγχο οτι χρησιμοποιούνται για στάθμευση ποδηλάτων, και όχι για γενική αποθηκευτική χρήση.

    Επιπλέον
    – Nα επιτρέπεται στους δήμους/περιφέρειες να τοποθετούν παρόδιες θέσεις στάθμευσης ποδηλάτων σε χώρους παρόδιας στάθμευσης, πεζόδρομους και πεζοδρόμια (αν απομένει επαρκές νόμιμο πλάτος διέλευσης πεζών). Οι κλειστές θέσεις να μπορούν να ενοικιάζονται στους πολίτες. Παραδείγματα από το Λονδίνο: https://www.podilates.gr/forum/metakinisi-stin-poli/theseis-stathmeysis-podilaton-sto-londino

    – Σε πεζόδρομους, να τοποθετούνται μεταλλικές κατασκευές στάθμευσης ποδηλάτων (τύπου Π), ώστε να μπορεί κάποιος να κλειδώσει το ποδήλατο του για να πάει για ψώνια, για διασκέδαση, κ.λ.π.

    Όπως είναι διατυπωμένο τώρα, το Αρθρο 41 φαίνεται πως έχει μοναδικό σκοπό την αύξηση της πυκνότητας δόμησης, και τη μείωση της φύτευσης, με παραθυράκι/πρόφαση τις θέσεις στάθμευσης ποδηλάτων. Αναφέρονται μόνο οι διαστάσεις των θέσεων στάθμευσης ποδηλάτων, χωρίς να αναφέρονται μεταλλικές κατασκευές για να κλειδώνουν τα ποδήλατα, ούτε κάποιο κριτήριο που να διαπιστώνει οτι οι θέσεις αυτές θα χρησιμοποιούνται για στάθμευση ποδηλάτου και όχι για στάθμευση αυτοκινήτων. Μπορεί λοιπόν με το να βαφτίσει ένας μηχανικός 0.60 * 2 * 5 = 6 τμ ως θέσεις στάθμευσης ποδηλάτου στα σχέδια, τα οποία «δεν προσμετρώνται στον συντελεστή δόμησης, ούτε στον υπολογισμό της επιτρεπόμενης κάλυψης του οικοπέδου» και πιθανόν «συμμετέχουν στον υπολογισμό της φύτευσης», και να επεκτείνει τους υπόγειους χώρους της οικοδομής κατά 10%.

  • 13 Απριλίου 2024, 13:17 | ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ

    ΑΡΘΡΟ 64, ΠΑΡ. 6.
    6. « Δεν επιβάλλονται και δεν αναζητούνται πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης αυθαιρέτων για κτίσματα που έχουν ανεγερθεί με άδεια που εκδόθηκε από την αρμόδια αρχή και μεταγενέστερα ακυρώθηκε ή ανακλήθηκε για οποιοδήποτε λόγο, εκτός αν η ακύρωση ή ανάκληση οφείλεται σε υποβολή αναληθών στοιχείων ή ανακριβείς αποτυπώσεις της υπάρχουσας κατάστασης ή στην εν γένει απατηλή συμπεριφορά του διοικουμένου κατά την έκδοσή της.
    Η παρούσα δεν θίγει τις διατάξεις περί υποχρεωτικής κατεδάφισης των αυθαιρέτων κτισμάτων, όπως αυτά ορίζονται στον παρόντα.»

    Σωστο το πρωτο μερος , εντελως λανθασμενο το τελος της παραγραφου!!!

    Νομιζω ότι είναι τραγικο να ζηταμε από ανθρωπους, να κατεδαφισουν κτισματα που ανεγερθησαν με νομιμη αδεια δινοντας ολα τους τα χρηματα,ισως παιρνοντας και δανειο,που εκαναν ονειρα για αυτά,που μπορει να τα μεταβιβασαν στα παιδια τους ή και να τα πουλησαν.
    Αν γνωριζαν εξ αρχης ότι είναι παρανομα ,ΔΕΝ ΘΑ ΤΑ ΕΧΤΙΖΑΝ

    Πρεπει να ληφθει μεριμνα να μπορουν να τα νομιμοποιησουν ,(εξαλλου ως νομιμα τα εχτισαν) εστω και με ένα τυπικο προστιμο,τυπου περιβαντολογικου τελους.

  • 13 Απριλίου 2024, 13:06 | Χρήστος Σ. Σπυρόπουλος

    Αφορά το άρθρο 81 του Νομοσχεδίου
    (Κατασκευή ανοικτών εξωστών – Τροποποίηση παρ. 3 άρθρου 16 του ΝΟΚ)
    (1) Να διευκρινιστεί ότι η απόσταση του 1,00 μ της παρ. 3 του άρθρου 16 , όταν οι ανοικτοί εξώστες εισέχουν εντός των υποχρεωτικών αποστάσεων Δ ή δ κλπ αφορά ΜΟΝΟ την πλευρά του οικοπέδου όπου κατά το άρθρο 14 επιβάλλεται η εξασφάλιση της απόστασης Δ η δ και όχι τις πλευρές όπου επιτρέπεται η επαφή του κτιρίου.
    (2) Προσοχή ! Το ίδιο ακριβώς να διευκρινιστεί και για την απόσταση του 1,0 μ που αφορά τους κλειστούς εξώστες στην παράγραφο 5.δ του άρθρου 16 του ΝΟΚ.
    (3) Η παραπάνω ζητούμενη διευκρίνιση έχει δοθεί ήδη με το
    Εγγρ. 47352/26.11.2015 (ΔΑΟΚΑ) αλλά αφορά μόνο τους ανοικτούς εξώστες και δεν γίνεται αποδεκτή από πολλές ΥΔΟΜ.
    (4) Να διευκρινιστεί ποιο είναι το επιτρεπόμενο πλάτος των εξωστών στην περίπτωση που το κτίριο εισέρχεται εντός του Δ ή δ κατά εφαρμογή της παραγράφου 1.στ΄ του άρθρου 14. Ισχύει το 1/4 Δ ή 1/4δ ή το επιτρεπόμενο πλάτος είναι ¼ χ(απομένουσα απόσταση) όπως ερμηνεύεται από πολλές ΥΔΟΜ.

  • 13 Απριλίου 2024, 11:13 | Θεόδωρος Κάντζος

    ΑΡΘΡΟ 75, Εξουσιοδοτικές διατάξεις

    Οι αποφάσεις που απαιτούνται (τουλάχιστον 7 αποφάσεις μόνο από ένα Υπουργείο και 12 από περισσότερα) είναι πάρα πολλές για την έναρξη ενός νόμου και δείχνουν χαμηλή ποιότητα νομοθέτησης. Αντίστοιχα, ο νόμος της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας του 2010 απαιτούσε μόνο 2-3 αποφάσεις και εφαρμόστηκε μετά την πρώτη δεκαετία ισχύος του.

    ΑΡΘΡΟ 76, Μεταβατικές διατάξεις

    Η πρόβλεψη για τη μη νομιμοποίηση, μετά την 1η Μαΐου 2024, και των πολεοδομικών παραβάσεων (της παρ.3 του άρθρου 81) προσβάλλει την αρχή της αναλογικότητας ειδικά αν συγκριθεί με τις προβλεπόμενες στη νομοθετούμενη διάταξη εξαιρέσεις.

    Επίσης, στο ίδιο άρθρο, η προθεσμία της κατεδάφισης, έως την 1η Μαΐου 2024, για τα πρωτόκολλα του διαστήματος 2017-2024, δεν μπορεί να είναι ίδια με την έναρξη ισχύος του νόμου η οποία δίνει αυτή τη δυνατότητα.

    ΑΡΘΡΟ 77, Καταργούμενες διατάξεις

    Με τον συλλήβδην τρόπο που καταργούνται τα ήδη ισχύοντα άρθρα του ν.4495 είναι βέβαιο ότι θα δημιουργηθεί κενό νόμου και αδιέξοδα μέχρι την πλήρη λειτουργία των νέων διατάξεων.

  • 13 Απριλίου 2024, 08:24 | Λέανδρος Καπελώτας

    Ο νόμος αυτός:

    1. Αφήνει χωρίς αντικείμενο 150-200 υπαλλήλους
    2. Αφήνει τους Δήμους χωρίς έσοδα.
    3. Βοηθά όσους αυθαιρετούν γιατί θα πρέπει να βρεις μηχανικό, δικηγόρο και 200€ για να κάνεις καταγγελία.
    4. Δεν υπερασπίζεται τα επαγγελματικά δικαιώματα μηχανικών ιδιωτών και δημοσίου.
    5. Έχει αντισυνταγματικές διατάξεις όσον αφορά την ισότητα έναντι του νόμου και την ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος γιατί δίνει προτεραιότητα χρονικά, δηλαδή πρώτα θα γκρεμίσει μια αποθήκη στην Κόρινθο και μετά τα μαγαζιά στην Μύκονο.
    6. Είναι Αθηναιοκεντρικός γιατί για όλα θα αποφασίζουν στα κεντρικά του υπουργείου.
    7. Δεν αναφέρει τι θα γίνει με ενεργές υποθέσεις.
    8. Έχει λογική συζήτησης καφενείου ή σε τηλεπαράθυρο.
    9. Είναι καταδικασμένος να αποτύχει αλλά θα έχει αφήσει πίσω μόνο συντρίμμια.

  • 12 Απριλίου 2024, 20:43 | ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΡΟΥΣΟΓΙΑΝΝΑΚΗΣ

    ΑΡΘΡΟ 64, ΠΑΡ. 6.

    Βρίσκω πολύ λογικό ότι δεν επιβάλλονται και δεν αναζητούνται πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης αυθαιρέτων για κτίσματα που έχουν ανεγερθεί με άδεια που εκδόθηκε από την αρμόδια αρχή και μεταγενέστερα ακυρώθηκε ή ανακλήθηκε για οποιοδήποτε λόγο.
    Δεν βρίσκω καθόλου λογικό ότι παραμένει η υποχρέωση κατεδάφισης.
    Δηλαδή οι εκατοντάδες ή χιλιάδες αγοραστές διαμερισμάτων σε πολυκατοικίες που χτίστηκαν με νόμιμες άδειες, που έκαναν χρήση κινήτρων του ΝΟΚ και επίκειται να ακυρωθούν με αποφάσεις του ΣτΕ δεν θα πληρώσουν μεν πρόστιμο αλλά θα κατεδαφιστούν τα σπίτια τους;
    Σε τι ακριβώς έφταιξαν αυτοί οι άνθρωποι και πρέπει να τιμωρηθούν με αυτόν τον βάναυσο, εξοντωτικό και απολύτως άδικο τρόπο;

  • Άρθρα 34-41
    Με το άρθρο 41 δίνονται κίνητρα για τη θεσμοθέτηση θέσεων στάθμευσης ποδηλάτου σε κτίρια. Αν και αναγνωρίζουμε τόσο την αναγκαιότητα όσο και την τεχνικά ορθή διατύπωση σχετικά με τη χωροθέτηση και τη διαστασιολόγηση των θέσεων στάθμευσης, δεν μπορούμε να μην επισημάνουμε πως δεν είναι απαραίτητο να θεωρείται ως μπόνους για επιπλέον δόμηση. Η χωροθέτηση πέντε θέσεων στάθμευσης που καταλαμβάνει 5-6τμ, μπορεί να συνεπάγεται επέκταση του υπογείου (σύμφωνα με την παρ.5) κατά πολλές δεκάδες μέτρα εκτός του περιγράμματος του κτιρίου, γεγονός που κατά κοινή ομολογία δυσχεραίνει την απορροή των ομβρίων υδάτων. Ίσως η ηγεσία του ΥΠΕΝ, στη οποία έχουμε εμπιστοσύνη, θα έπρεπε να ξαναδεί αυτό το θέμα. Θα θέλαμε με την ευκαιρία να επισημάνουμε ότι αυτό το μέτρο θεσπίζεται εκτός οποιουδήποτε στρατηγικού σχεδιασμού για το ποδήλατο. Θέσεις στάθμευσης σε κάποια κτίρια χωρίς να υπάρχει καμία άλλη πρόβλεψη για την ποδηλατική μετακίνηση στην πόλη (δίκτυα, υποδομές, συνδυασμένη μετακίνηση, παιδεία), σίγουρα κάποιον ποδηλάτη που δεν μπορεί σήμερα να μεταφέρει το ποδήλατό του με το ασανσέρ στον 6 όροφο θα τον βοηθήσει, αλλά από μόνο του δεν εκτιμούμε ότι θα πάει ιδιαίτερα μπροστά την βιώσιμη αστική κινητικότητα στις πόλεις μας. Θέλουμε Εθνική Στρατηγική για το Ποδήλατο, Στρατηγική στην οποία θα ενταχθούν και μέτρα/κίνητρα όπως αυτό του άρθρου 41 που να συντονίζει τις δράσεις για την προώθηση της ποδηλατικής μετακίνησης στο πλαίσιο της βιώσιμης αστικής κινητικότητας. Με τα άρθρα 34 έως 40 θεσπίζονται σειρά Στρατηγικών για την Αστική Πολιτική, την Προσβασιμότητα, την Αστική Ανθεκτικότητα, τη Διαχείριση του Οικιστικού Αποθέματος. Για το Ποδήλατο όμως τι; Το μόνο που υπάρχει είναι ο Οδηγός Δημόσιας Πολιτικής για το Ποδήλατο του Υπουργείου Μεταφορών ο οποίος έκλεισε χρόνο χωρίς να εκδοθεί το πρώτο Εθνικό Σχέδιο Δράσης. Ασχολείται κανένας άραγε στο Υπουργείο Μεταφορών με αυτό το Σχέδιο Δράσης; Μήπως χάνεται άλλη μία ευκαιρία θέσπισης του πλαισίου εκπόνησης της Εθνικής Στρατηγικής για το Ποδήλατο μίας Στρατηγικής που αφορά ξεκάθαρα την Αστική Πολιτική κατά την έννοια του άρθρου 34 του σχεδίου νόμου.

  • 12 Απριλίου 2024, 16:58 | Ηλιας Ζαχαροπουλος

    Όπως προκύπτει από την πρώτη ανάγνωση των διατάξεων που αφορούν στον έλεγχο και καταπολέμηση της αυθαίρετης δόμησης ΟΛΕΣ οι αρμοδιότητες των Τμημάτων Έλεγχου Κατασκευών ΟΛΩΝ των Υπηρεσιών Δόμησης της χώρας θα ασκούνται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών για τις κατεδαφίσεις. Προφανώς ουδείς από τους συντάκτες γνωρίζει και αντιλαμβάνεται την ιδιαιτερότητα και πολυπλοκότητα της διαδικασίας ελεγχου κατασκευών και της επιβολής κυρώσεων. Το σίγουρο είναι ότι μετά την ψήφιση και την εφαρμογή των διατάξεων αυτών θα το αντιληφθουν πολύ γρήγορα οι πολιτικοί προϊστάμενοι. Μόνο για την εξέταση των ενστάσεων το ΚΕΣΥΠΟΘΑ θα πρέπει να συνεδριάζει κάθε μέρα!!!
    Αν η καταγγελία που θα γίνεται μέσω δικηγόρου ή μηχανικού εξασφαλίζει την ανωνυμία του καταγγέλλοντος πολίτη, αφού κάτι τέτοιο υπονοείται, θα γίνουμε μάρτυρες πλήθους καταγγελιών ιδίως κατά επωνύμων που η πρώτη «αυτοψία» και η πρώτη «εκδίκαση ένστασης» θα γίνεται στις μεσημεριανές εκπομπές της τηλεόρασης. Κάτι ανάλογο θα γίνεται και με τις κατεδαφίσεις και την σειρά προτεραιότητας που θα ακολουθείται…Ειλικρινά δεν γνωρίζω ποιος πολιτικός προϊστάμενος θα είναι σε θέση να το αντιμετωπίσει.
    Η οικειοθελής κατεδάφιση με καταβολή του 50% του προστίμου ανέγερσης είναι τελικά διάταξη χωρίς κανένα ενδιαφέρον για εφαρμογή από τον πολίτη. Αν αυτό συνδυαστεί με την μη δυνατότητα τακτοποίησης αυθαιρέτων κατηγορίας 5 και την αδυναμία κατεδάφισης του τεράστιου αριθμού των αυθαιρέτων που θα καταγραφούν νομοτελειακά θα οδηγηθούμε σε νέα κόκκινη γραμμή πέραν αυτής της 28/7/2011.
    Προφανώς για την σύνταξη των διατάξεων αυτών δεν ζητήθηκε η άποψη μηχανικών ή νομικών που έχουν κάποια σχέση με την διαδικασία των αυθαιρέτων διαχρονικά. Το σίγουρο είναι ότι θα δημιουργήσουν τεράστιο πρόβλημα και στους πολίτες και στις υπηρεσίες του υπουργείου και στις πολιτικές ηγεσίες.

    Ηλίας Ζαχαρόπουλος

  • ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΧΟΛΙΟ
    Όπως γνωρίζουν καλά όσοι ασχολούνται με τα σχετικά θέματα, οι νόμοι για την τακτοποίηση αυθαιρέτων, δηλαδή διαδοχικά ο ν. 4014/2011 (που προσβλήθηκε και ακυρώθηκε από το ΣτΕ), ο ν. 4178/2013 (όπου μεταφέρθηκαν οι δηλώσεις αυθαιρέτων που είχαν υποβληθεί στο πλαίσιο του προηγούμενου νόμου και μάλιστα με ευνοϊκότερες οικονομικά ρυθμίσεις) και ο εν ισχύ ακόμη ν. 4495/2017 (στον οποίο μεταφέρθηκαν πάλι παλαιότερες δηλώσεις με ακόμα πιο ευνοϊκές οικονομικά ρυθμίσεις), αποτελούν αρκετές φορές το «εργαλείο» για την, ανά την επικράτεια, τακτοποίηση πολεοδομικών αυθαιρεσιών που έχουν γίνει, όχι πριν την κρίσιμη ημερομηνία της 28.7.2011, αλλά μεταγενεστέρως ενίοτε δε και πολύ πιο πρόσφατα.
    Ιδίως στις εκτός σχεδίου περιοχές και μάλιστα σε εκείνες που η ανοικοδόμηση γνώρισε τα τελευταία χρόνια μεγάλη άνθηση, όπως τα νησιά των Κυκλάδων, πρώτα γίνεται η υπέρβαση κάλυψης ή/και συντελεστή δόμησης πέραν των νόμιμων και μετά επιτυγχάνεται η τακτοποίησή τους ως δήθεν προ-υπαρχόντων του 2011 αυθαιρεσιών.
    Μα υπάρχουν μηχανικοί που βάζουν την υπογραφή τους σε τέτοιες δηλώσεις διακινδυνεύοντας την άδεια τους; Ναι, σαφώς και υπάρχουν, χωρίς να είναι προφανώς η πλειοψηφία των μηχανικών (ευτυχώς). Χαρακτηριστικά παραδείγματα τέτοιων περιπτώσεων βγήκαν στο φως της δημοσιότητας με αφορμή τις μεγάλες αυθαιρεσίες στη Μύκονο.
    Που πάσχει, λοιπόν, το σύστημα; Η απάντηση είναι απλή: Δεν υπάρχει κανένας απολύτως έλεγχος σε οποιοδήποτε στάδιο της όλης διαδικασίας! Η δήλωση υπαγωγής στον νόμο/τακτοποίησης του αυθαιρέτου υποβάλλεται με ευθύνη του μηχανικού, αναρτώνται (ή και δεν αναρτώνται αφού έχει δοθεί παράταση για την ανάρτησή τους) τα απαιτούμενα στοιχεία και το αυθαίρετο κτίσμα θεωρείται «τακτοποιημένο» και ως εκ τούτου νόμιμο και έτοιμο προς μεταβίβαση.
    Και έλεγχος της δήλωσης ή/και των στοιχείων πότε γίνεται; Ποτέ, πλήν μίας περιπτώσεως: Να υπάρξει καταγγελία! Χωρίς καταγγελία, ποτέ κανείς δεν θα ελέγξει αν οι κατασκευές έγιναν πράγματι προ του 2011, ούτε αν τα αναρτημένα στοιχεία τεκμηριώνουν πράγματι τον χρόνο κατασκευής τους προ του 2011. Στην πράξη, τα συνήθως αναρτώμενα είναι μία υπεύθυνη δήλωση του ιδιόκτητη ότι το προς «τακτοποίηση» κτίσμα έχει ανεγερθεί πριν από τις 28.7.2011 και μία φωτογραφία από το google maps, η οποία τις περισσότερες φόρες είναι, ως μέσο, ατελέσφορη για να τεκμηριώσει αν, για παράδειγμα, ένας ημι-υπαίθριος χώρος έχει «κλείσει» ή αν έχει γίνει επέκταση εκτός περιγράμματος οικοδομής. Μόνο λοιπόν εάν υπάρξει καταγγελία στην αρμόδια ΥΔΟΜ ή στο ΣΥΠΟΘΑ η δημόσια αρχή θα ενεργήσει ως ελεγκτικός μηχανισμός. Μέχρι την καταγγελία, ή αν δεν γίνει ποτέ καταγγελία, ισχύει το γνωστό «ό,τι δηλώσεις».
    Είναι προφανές ότι η επικρατούσα κατάσταση, όπως ανωτέρω ενδεικτικά την περιγράφουμε, έχει δημιουργήσει αίσθημα χαλαρότητας, ατιμωρησίας και την γενικότερη αντίληψη ότι «όλα τακτοποιούνται, αρκεί να βρεθεί μηχανικός να βάλει την υπογραφή του».
    Η αλήθεια είναι ότι, για την κατηγορία των μεγάλων παραβάσεων, την λεγόμενη κατηγορία 5, δεν είναι επιτρεπτή οποιαδήποτε υπαγωγή αυθαίρετης κατασκευής μετά τις 30.9.2020. Επειδή όμως «ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες», η δυνατότητα του να κρατά ο αρμόδιος μηχανικός την τακτοποίηση «ανοιχτή», δηλαδή μη περαιωμένη, παρέχει την ευχέρεια ακόμη και σε παραβάσεις κατηγορίας 5 να γίνει μεταβολή προς τα άνω ή προς τα κάτω των τετραγωνικών που τακτοποιούνται και το κυριότερο να γίνουν μεταβολές στις κατόψεις που αποτυπώνουν τις συγκεκριμένες αυθαίρετες κατασκευές και που αναρτώνται σχετικώς. Με απλά λόγια, μετά τις 30.9.2020 δεν μπορώ να τακτοποιήσω νέα παράβαση κατηγορίας 5 αλλά, αν έχω «ανοίξει» τη δήλωση, μπορώ να αυξήσω ή να μειώσω τα τετραγωνικά στα οποία αυτή αφορά και να την «δείξω» διαφορετικά στις κατόψεις και τομές που κατεβάζω και ανεβάζω όσο συχνά θέλω, αφού η δήλωση υπαγωγής δεν έχει περαιωθεί. Ακόμη όμως και εάν η δήλωση έχει περαιωθεί, η διαδικασία για να ανοίξει ξανά μία περαιωμένη τακτοποίηση γίνεται με απλή αίτηση του μηχανικού στο ΤΕΕ, συλλογικό όργανο των μηχανικών, χωρίς να υπάρχει ανάγκη παροχής εξηγήσεων για την αναγκαιότητα του αιτούμενου «ξεκλειδώματος» της δήλωσης.
    Και όλα αυτά σε συνδυασμό με το ότι οι μηχανικοί, εκτός από «τακτοποιήσεις», είναι αυτοί που αιτούνται, και λαμβάνουν σχεδόν αυτοστιγμή, και τις οικοδομικές άδειες (μέσω του γνωστού συστήματος του ΤΕΕ) χωρίς πάλι καμία ανάμειξη της ΥΔΟΜ. Υπάρχουν έτσι περιπτώσεις ακινήτων με αυθαίρετες κατασκευές (που έχουν γίνει μετά τις 28.7.2011) εκ των οποίων άλλες «καλύπτονται» με τακτοποίηση και άλλες με την, εκ των υστέρων προφανώς, έκδοση οικοδομικής άδειας. Και εδώ, χωρίς καταγγελία, ουδείς, πλην του μηχανικού παρεμβάλλεται, ουδείς αρμόδιος επιλαμβάνεται, ουδείς ελέγχει.
    Αντί λοιπόν το νέο σχέδιο νόμου να αντιμετωπίσει τις πιο πάνω παθογένειες του συστήματος, τις οποίες, ας μην γελιόμαστε, εκμεταλλεύονται, και με το παραπάνω, όσοι μπορούν, αντί το νέο σχέδιο νόμου να δώσει οριστικές λύσεις στο θέμα της συνεχιζόμενης αυθαίρετης δόμησης και της εν συνεχεία «τακτοποίησης», εισάγει νέες προβληματικές διατάξεις όπως η μετάθεση των αρμοδιοτήτων ελέγχου των αυθαιρέτων σε όλη την Ελλάδα στους λιγοστούς επιθεωρητές περιβάλλοντος που διαθέτει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στην Αθήνα, ή η ανάθεση στο Τ.Ε.Ε. της δημιουργίας, και τήρησης (!), νέας ηλεκτρονικής πλατφόρμας για τον εντοπισμό των αυθαιρέτων και νέας ηλεκτρονικής πλατφόρμας για την υποβολή των καταγγελιών. Ειδικότερα:

    1. Άρθρο 48
    Με τη ρύθμιση του άρθρου 48 οι πολεοδομικοί έλεγχοι, η αρμοδιότητα ελέγχου για αυθαίρετα κτίσματα και κατασκευές μεταφέρεται από τα κατά τόπους πολεοδομικά γραφεία (υπηρεσίες δόμησης) στους επιθεωρητές περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, οι οποίοι μέχρι σήμερα προέβαιναν μόνο σε περιβαλλοντικούς (όχι πολεοδομικούς) ελέγχους. Διεύθυνση επιθεωρητών περιβάλλοντος θα εντοπίζει τα αυθαίρετα σε όλη την επικράτεια (αυτεπαγγέλτως ή μετά από καταγγελία ή έλεγχο), θα αξιολογεί τις καταγγελίες, θα καταρτίζει πίνακες αυθαιρέτων κλπ.
    Είναι προφανές ότι ορισμένοι επιθεωρητές περιβάλλοντος στο Υπουργείο ή/και η σχετική διεύθυνση επιθεωρητών περιβάλλοντος δεν θα μπορεί να αναλάβει, ούτε πολύ περισσότερο να φέρει εις πέρας, τέτοιο κολοσσιαίο έργο λαμβανομένου υπόψη ότι τα αυθαίρετα στην Ελλάδα έχουν προ πολλού υπερβεί το 1 εκ. ενώ υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες που δεν έχουν υπαχθεί σε καμία (ευεργετική) διάταξη νόμου. Και βέβαια η ανάθεση μέρους των αρμοδιοτήτων των επιθεωρητών περιβάλλοντος σε ιδιώτες ενέχει τα προφανή στην ελληνική πραγματικότητα προβλήματα, ενώ δεν προβλέπονται οι συνέπειες τυχόν πλημμελούς εκπλήρωσης των καθηκόντων των ιδιωτών.

    2. Άρθρο 51
    Στο άρθρο 51 προβλέπεται ότι θα δημιουργηθεί στο Τ.Ε.Ε., όπου και θα τηρείται, «διαδικτυακό χαρτογραφικό Πληροφοριακό Σύστημα Γεωεντοπισμού Αυθαιρέτων (Π.Σ.Γ.Α.), κατά τον ν. 3882/2010 (Α’ 166)».
    Οι ίδιοι δηλαδή οι μηχανικοί, οι οποίοι τηρούν την ηλεκτρονική πλατφόρμα για την έκδοση των οικοδομικών αδειών και την ηλεκτρονική πλατφόρμα για τις «τακτοποιήσεις» αυθαιρέτων βάσει των διατάξεων του ν. 4495/2017 – των οποίων επιχειρείται η βελτίωση με το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου – και οι οποίοι (μηχανικοί) θα πρέπει να ελέγχονται και για τις άδειες και για τις τακτοποιήσεις, είναι αυτοί που θα δημιουργήσουν, και εν συνεχεία θα τηρούν, και το πληροφοριακό σύστημα εντοπισμού αυθαιρέτων.

    3. Άρθρο 52
    Στο άρθρο 52 προβλέπεται επίσης ότι το T.E.E. θα αναλάβει και τη δημιουργία του – τηρούμενου στο Υπουργείο αυτή τη φορά – ηλεκτρονικού συστήματος υποβολής των καταγγελιών για αυθαίρετα, μέσω του οποίου θα υποβάλλονται οι, επώνυμες και μόνο, καταγγελίες.
    Ο ρόλος δηλαδή του Τ.Ε.Ε., συλλογικού οργάνου των μηχανικών, ενισχύεται ακόμα περισσότερο παραγνωρίζοντας ότι, ενώ όλες οι σχετικές ενέργειες των μηχανικών είναι πλέον αυτοματοποιημένες (έκδοση αδειών δόμησης, τακτοποιήσεις, κλπ.), έλεγχος των μηχανικών και των ενεργειών στις οποίες αυτοί προβαίνουν δεν υφίσταται ούτε από την Πολιτεία, ούτε πολύ περισσότερο από το Τ.Ε.Ε.
    Στο ίδιο πλαίσιο, της ανυπαρξίας ελέγχου των μηχανικών εντάσσεται και η δυνατότητά τους (προβλεπόμενη στις ήδη ισχύουσες διατάξεις του ν. 4495/2017, οι οποίες δεν τροποποιούνται με το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο), να κρατούν «ανοικτές» ή να «ξανα-ανοίγουν» τις δηλώσεις τακτοποίησης αυθαιρέτων ή να τις «ανεβάζουν» στο σύστημα αλλά να μην αναρτούν τα σχετικά δικαιολογητικά ή να τα αναρτούν, να τα «κατεβάζουν» και να αναρτούν άλλα, έτσι ώστε να εντάσσονται στις «ανοικτές» δηλώσεις και άλλες αυθαιρεσίες που δεν είχαν «τακτοποιηθεί».

  • 12 Απριλίου 2024, 14:19 | ΠΑΣΕΠΠΕ

    Βελτίωση της διάταξης με πρόταση για εξαίρεση από άδεια δόμησης έργων επεξεργασίας αστικών στερεών αποβλήτων, με σκοπό την ανακύκλωση και την ανάκτηση

    Αξιότιμοι Κύριοι,
    Με τις νέες ρυθμίσεις που προβλέπονται στο οικείο Σχέδιο Νόμου ΥΠΕΝ, αναγνωρίζουμε πρωτίστως ότι καταβάλλεται προσπάθεια να επιλυθούν ζητήματα μεγίστης σημασίας κ ως εκ τούτου, σας προτείνουμε και σας γνωστοποιούμε τα ακόλουθα.
    Θεωρούμε ότι παρουσιάζεται η κατάλληλη ευκαιρία ώστε να επιταχυνθεί σημαντικά η υλοποίηση δεκάδων δρομολογημένων έργων προστασίας του περιβάλλοντος με την μη απαίτηση άδειας δόμησης. Ειδικότερα, σύμφωνα με το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο, τα έργα υφίστανται πολύμηνες καθυστερήσεις στην πολεοδομική αδειοδότηση τους που ξεπερνούν τους 8 και κάποιες φορές τους 18 μήνες, ενώ συνήθως χωροθετούνται σε περιοχές εντός ΧΥΤΑ/Υ που έχουν ήδη εξαιρεθεί τα κτίρια τους από την πολεοδομική αδειοδότηση με τον Ν.3463/2006.
    Με βάση τα παραπάνω και ελλείψει των απαιτούμενων νομοθετικών προβλέψεων, προτείνουμε δια της παρούσης την ακόλουθη πρόταση νομοθετικής ρύθμισης στο σχέδιο νόμου για την τροποποίηση του Ν.3463/2006 και ειδικότερα του άρθρου 209, παρ. 6.
    «6. Κατά παρέκκλιση των πολεοδομικών διατάξεων, τεχνικά έργα και εγκαταστάσεις που εξυπηρετούν την ύδρευση και αποχέτευση «, την τηλεθέρμανση» δήμων ή κοινοτήτων, την άρδευση περιοχών τους, καθώς και την κατασκευή και λειτουργία χώρων υγειονομικής ταφής απορριμμάτων (Χ.Υ.Τ.Α.), Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (Σ.Μ.Α) και Μονάδων Επεξεργασίας αστικών στερεών αποβλήτων (Μ.Ε.Α.) με σκοπό την ανακύκλωση και την ανάκτηση καθώς και οι βοηθητικοί χώροι/χώροι αποθήκευσης αυτών, τα οποία προβλέπονται από τεχνικές μελέτες, δεν υπόκεινται στους όρους και περιορισμούς των διατάξεων αυτών και για την κατασκευή τους δεν απαιτείται η έκδοση άδειας δόμησης από τις αρμόδιες αρχές. Όσα από τα τεχνικά έργα και τις εγκαταστάσεις αυτές έχουν μεγάλο όγκο ή ύψος εκτελούνται ύστερα από γνωμοδότηση του αρμόδιου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής.»
    Η παραπάνω τροποποίηση αφενός μεν θα επιταχύνει τα δρομολογημένα έργα Μονάδων επεξεργασίας αστικών στερεών αποβλήτων (Μ.Ε.Α.) που αναμένεται να συμβασιοποιηθούν από τους αρμόδιους ΦΟΔΣΑ προς κατασκευή εντός των ετών 2024 και 2025, αφετέρου δε θα εξασφαλίζεται ρητά ότι η τυχόν απόκλιση σε όγκο ή ύψος από τα προβλεπόμενα, θα απαιτεί γνωμοδότηση του αρμοδίου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής
    Με την παρούσα πρόταση νομοθετικής ρύθμισης στο σχέδιο νόμου για την τροποποίηση του ν.3463/2006, η οποία εκτιμούμε ότι είναι προς την σωστή κατεύθυνση και ευελπιστούμε ότι θα αποδεχτείτε, ελπίζουμε να επιλυθούν ή έστω να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά όλα τα προαναφερθέντα προβλήματα, ώστε να περιοριστούν οι σοβαρές καθυστερήσεις στα έργα επεξεργασίας αστικών στερεών αποβλήτων με γνώμονα την προάσπιση του δημοσίου συμφέροντος.

    Παραμένουμε στη διάθεσή σας για οποιεσδήποτε διευκρινίσεις ή περαιτέρω πληροφορίες τυχόν χρειαστείτε.

    Με εκτίμηση,
    Το Δ.Σ. του ΠΑΣΕΠΠΕ

  • Άρθρο 39 Εθνικό Σχέδιο για την Προσβασιμότητα με έμφαση στην Κλιματική Αλλαγή Αποθέματος
    Ζητείται η συμπλήρωση του άρθρου 39 ως εξής:
    «1. Το Εθνικό Σχέδιο για την Προσβασιμότητα με Έμφαση στην Κλιματική Αλλαγή (Ε.Σ.Π.Ε.Κ.Α.) εγκρίνεται με Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου, αφού έχει υπάρξει διαβούλευση με την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) και την Εθνική Αρχή Προσβασιμότητας (Ε.Α.Π.) κατόπιν δημόσιας διαβούλευσης στον διαδικτυακό τόπο «gov.gr» για δεκαπέντε (15) τουλάχιστον ημέρες.
    Το Ε.Σ.Π.Ε.Κ.Α. κατά την πορεία υλοποίησής του, αξιολογείται κάθε χρόνο από Ειδική Επιτροπή Παρακολούθησης, στην οποία συμμετέχουν υποχρεωτικά εκπρόσωποι της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) και της Εθνικής Αρχής Προσβασιμότητας (Ε.Α.Π.)
    2. Το Ε.Σ.Π.Ε.Κ.Α. καλύπτει χρονική περίοδο δέκα (10) τουλάχιστον ετών, αξιολογείται τουλάχιστον ανά πενταετία από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και αναθεωρείται, εφόσον απαιτείται, με τη διαδικασία της παρ. 1.
    3. Η εκπόνηση του Ε.Σ.Π.Ε.Κ.Α. δύναται να χρηματοδοτούνται από πόρους του Πράσινου Ταμείου, μέσω του προγράμματος δράσεων περιβαλλοντικού ισοζυγίου υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις που ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.».

    Άρθρο 42 Προσβασιμότητα χωρίς φραγμούς για τα άτομα με αναπηρία και τα εμποδιζόμενα άτομα – Τροποποίηση παρ. 4 και προσθήκη περ. δ) στην παρ. 5 του άρθρου 26 Νέου Οικοδομικού Κανονισμού
    Θεωρούμε απαράδεκτο να δίνεται παράταση για την ολοκλήρωση των απαραίτητων διαμορφώσεων όσον αφορά την προσβασιμότητα των ατόμων με αναπηρία μέχρι την 31η.5.2024, ημερομηνία που σχεδόν συμβαδίζει με την ψήφιση του νομοσχεδίου.
    Ζητάμε να δοθεί εύλογη παράταση στους υπόχρεους για την ολοκλήρωση των απαραίτητων διαμορφώσεων για την προσβασιμότητα των ατόμων με αναπηρία.
    Επίσης να προβλεφθεί η επιβολή κυρώσεων για όποιον υπόχρεο δεν συμμορφώνεται και να η Εθνική Αρχή Προσβασιμότητας (Ε.Α.Π.) να παρακολουθεί αυτή τη διαδικασία.

    Άρθρο 44 Εθνικό σήμα προσβασιμότητας – Εξουσιοδοτικές διατάξεις – Προσθήκη άρθρου 27Α στον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό
    Ζητείται η συμπλήρωση της παρ. 1 ως εξής (βλ. έντονη γραμματοσειρά):
    Στον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό (ν. 4067/2012, Α’ 79, διόρθωση σφάλματος Α΄ 99) προστίθεται άρθρο 27Α ως εξής:
    «Άρθρο 27Α Εθνικό σήμα προσβασιμότητας
    1.α) Θεσπίζεται «Εθνικό Σήμα Προσβασιμότητας» για την προαγωγή της προσβασιμότητας σε χώρους και εγκαταστάσεις όπου διασφαλίζεται η δυνατότητα πρόσβασης και προσβασιμότητα σε όλους, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα βάσει των άρθρων 26 και 27.
    β) Το «Εθνικό Σήμα Προσβασιμότητας» είναι σήμα με ειδικό λογότυπο που χορηγείται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μετά από γνώμη της Εθνικής Αρχής Προσβασιμότητας, με το οποίο πιστοποιείται ότι ένας χώρος πληροί τις προϋποθέσεις της περ. α)»
    Επίσης να προβλεφθεί ότι, πριν την έκδοση όλων των αποφάσεων που αναφέρονται στις παρ. 2, 3, 4, 5 και 6 του ίδιου άρθρου, να ζητείται η γνώμη της Κεντρικής Επιτροπής Προσβασιμότητας και η έγκρισή τους να γίνεται κατόπιν δημόσιας διαβούλευσης στον διαδικτυακό τόπο «gov.gr» για δεκαπέντε (15) τουλάχιστον ημέρες.

  • 12 Απριλίου 2024, 13:02 | ΣΕΦΕΡΛΗ ΙΩΑΝΝΑ

    Άρθρο 80 του Νομοσχεδίου

    Θέση κτιρίου και εγκαταστάσεων – Τροποποίηση άρθρου 14 Νέου Οικοδομικού Κανονισμού

    Αρχικά λόγω της μεγάλης βαρύτητας του εν λόγω άρθρου θα πρέπει να υπάρξουν περισσότερα παραδείγματα και διευκρινήσεις για να μην τίθεται θέμα διαφορετικών ερμηνειών.

    Επιτέλους, έγινε πρόβλεψη αλλαγής της παρ.1β που σε συνδυασμό με την 1στ, δημιουργούσε προβλήματα και παράλογα αποτελέσματα σε πολλές περιπτώσεις τοποθέτησης κτιρίου (κυρίως σε περιοχές με σύστημα δόμησης πρώην πανταχόθεν ελεύθερο).

    Παράγραφος 1στ. Να προστεθεί για να μην υπάρχουν παρερμηνείες ‘ότι ακόμα και αν σύμφωνα με την παράγραφο 1β δεν υπάρχει υποχρέωση τήρησης απόστασης από το ένα ή και δύο πλάγια όρια, το κτίριο δύναται προαιρετικά να τοποθετηθεί ισομοιράζοντας τους υποχρεωτικούς ακάλυπτους από τα δύο πλάγια όρια.

    Να αποσαφηνισθεί στην παρ.1β η απόσταση δ πως υπολογίζεται, με το ύψος του κτιρίου στο όμορο οικόπεδο ή με το ύψος του μελλοντικού κτιρίου στο υπό εξέταση οικόπεδο). Να αποσαφηνιστεί σύμφωνα με την παράγραφο 1β το σημείο που αναφέρει .. μόνο κατά το τμήμα του οικοπέδου που υπάρχει το παραπάνω κτίσμα, πως ορίζεται αυτό το τμήμα (με κάθετη προβολή της όψης που έχει τα ανοίγματα στο όριο του οικοπέδου, ή με κάθετη προβολή του κτιρίου που είναι εντός δ στο όριο του οικοπέδου)

  • 12 Απριλίου 2024, 13:54 | Αθανάσιος

    Στο πλαίσιο του Ν. 4495/17 (αυθαίρετες κατασκευές έως 28/7/2011) πρέπει να προβλεφθεί και η τακτοποίηση αυθαιρέτων που τμήμα τους έχει ανεγερθεί σε όμορα εκτός σχεδίου γήπεδα, όταν συμφωνούν οι όμοροι ιδιοκτήτες. Δεν υπάρχει σχετική ρητή πρόβλεψη στον νόμο και ενδεχόμενη αντίθετη αντιμετώπιση αυτών των περιπτώσεων θα είναι άδικη. Εξάλλου η τακτοποίηση γίνεται για παραβάσεις του σχετικού νομικού πλαισίου που ίσχυε τουλάχιστον μέχρι την 28-7-2011.

  • 12 Απριλίου 2024, 12:24 | ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ

    Κύριε Υπουργέ,
    Αυτήν την παράνοια του αρθρου 116 του 4495 δεν θα βρεθεί κάποιος να την τελειώσει ! Πότε θα διορθωθεί αυτή η ταλαιπωρία! Όσοι μηχανικοί εργαζόμαστε σε περιοχές με Αρχαιολογία ( με την Εθνική κληρονομιά μας ναι ) γιατί θα πρέπει να γονατίζουμε για να κάνουμε μια μεταβίβαση ! Πολύ καλά η Αρχαιολογική Υπηρεσία σε λογικούς χρόνους π.χ. ένα δίμηνο να απαντάει και να εγκρίνει ή να απορρίπτει μια υπαγωγή ! Γιατί δεν συγκροτείτε εκείνο το περίφημο Τοπικό Παρατηρητήριο να τελειώνουμε εκεί ! Η καταργείστε το και αυτό . Μόνον η έγκριση της Υπηρεσίας του ΥΠΠΟ να φτάνει ! Το ΚΕΣΑ γιατί να χρειάζεται για να ταλαιπωρείται και να ταλαιπωρεί και εμάς ? Γιατί θα πρέπει να περιμένουμε 2 ολόκληρα χρόνια για να εγκριθεί μια υπαγωγή και από το ΚΕΣΑ ? Το οποίο επί της ουσίας επικυρώνει την απόφαση της Αρχαιολογίας ! Γιατί ο μηχανικός να είναι μετέωρος για 2 χρόνια μέχρι να τελεσιδικήσει το ΚΕΣΑ ! Είναι δυνατόν ? Αξίζει αυτή η ανασφάλεια ! Εγκριση Αρχαιολογίας και τέλος ! Ελεος Κύριοι με την παράνοια αυτή.
    Κύριε Υπουργέ είσαστε ο μόνος που μπορεί να τελειώσει την γραφειοκρατική αυτή ταλαιπωρία ! Δώστε λύση ! 7 χρόνια υποφέρουμε όσοι δουλεύουμε σε περιοχές με Αρχαιολογικό ενδιαφέρον! Ρωτήστε το πρόεδρο του ΚΕΣΑ ! Δεν ωφελεί σε τίποτα μια ατελέσφορη και τυπική διαδικασία !!!

  • 12 Απριλίου 2024, 09:51 | Τσουραλάκη Μαρία

    Κύριε Υπουργέ,
    Το παρόν συντάχθηκε από ένα απλό και ενεργό πολίτη της χώρας μας, και εκφράζει χιλιάδες άλλους συμπολίτες μας που βρίσκονται εδώ και πολλά χρόνια στην ίδια θέση , στο ίδιο αδιέξοδο , στην ίδια μοίρα.
    Κατά καιρούς έχει αναφερθεί ότι το υπουργείο θα δώσει οριστική λύση στο πρόβλημα , και με κόκκινη γραμμή την 28/7/2011 θα ξεκαθαρίσει την κατάσταση μια και καλή . Αυτό είναι που ζητάμε και εμείς και θεωρούμε ότι το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο είναι η σωστή ευκαιρία και η κατάλληλη στιγμή, και αυτό για τους παρακάτω λόγους.
    Οι ιδιοκτήτες που δεν πρόλαβαν για διάφορους λόγους να ενταχθούν στη ρύθμιση είναι χιλιάδες. Το γεγονός ότι οι ιδιοκτήτες ακινήτων κατηγορίας 5 δεν μπορούν να ρυθμίσουν το κτίσμα τους δείχνει ακατανόητη , συγνώμη αλλά δεν μπορώ να αντιληφθώ τι κερδίσει η χώρα μας από αυτό , μάλλον χάνουμε όλοι από αυτή την απόφαση. Να κατεδαφιστούν χιλιάδες παλαιά ακίνητα που χρησιμοποιούνται ως κατοικίες μάλλον είναι ακατόρθωτο και σοβαρά επιζήμιο . Επίσης με το νέο νομοσχέδιο προβλέπετε μια πιο γρήγορη και εύκολη διαδικασία καταγγελιών , αυτό βέβαια είναι προς τη θετική κατεύθυνση για να σταματήσουν οι νέες αυθαιρεσίες , τι μπορεί να γίνει όμως για τις παλαιές , να κατεδαφιστούν ; θα προκύψει ένα τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα και δεν ξέρω μετά πως μπορεί σταματήσει αυτό.
    Επίσης οι ιδιοκτήτες είναι εγκλωβισμένοι και σε απόγνωση , τι να κάνουν να κατεδαφίσουν το ακίνητο τους για να είναι νόμιμοι και να μην έχουν σπίτι για να μείνουν αυτοί και οι οικογένειες τους ; είναι μια πολύ δύσκολη απόφαση αυτή και δεν ξέρω ποιος από εμάς μπορεί να τη λάβει. Στην παρούσα φάση βρισκόμαστε στο έλεος εκβιασμών κακών γειτόνων , χωρίς να μπορούμε να κάνουμε κάτι για αυτό , στην περίπτωση μας η λέξη απόγνωση αποκτά την πλήρη σημασία της .
    Κατ΄επέκταση των ανωτέρω , σε μια χώρα που χρειάζεται ενέργεια , είναι σεισμογενής , και πλήττεται από καιρικά φαινόμενα δεν μπορούμε ούτε να αναβαθμίσουμε ενεργειακά τα κτίρια , ούτε να τα ασφαλίσουμε , ούτε να προβούμε σε εργασίες συντήρησης .
    Κύριε Υπουργέ , θα παρακαλούσαμε πολύ να εξετάσετε τη δυνατότητα ενταχθεί η κατηγορία 5 στην ρύθμιση , έτσι όπως ισχύει για τις άλλες κατηγορίες και μέχρι το Μάρτιο 2026, με αυτό τον τρόπο όλα τα αυθαίρετα που χτίστηκαν μέχρι την 28/7/2011 θα τυγχάνουν ίσης μεταχείρισης και μετά από αυτή την ημερομηνία θα μπορούσαμε να πούμε ότι γίνεται μια νέα αρχή για το πρόβλημα της αυθαίρετης δόμησης που ταλανίζει τη χώρα μας εδώ και δεκάδες χρόνια.
    Η παρέμβαση σας σε ένα τόσο σοβαρό ζήτημα κρίνεται απαραίτητη, και είναι ευκαιρία μιας ακόμη έμπρακτης απόδειξης ότι βρίσκεστε στο πλευρό των απλών πολιτών , σε μια δημοκρατική χώρα που φροντίζετε για την ισονομία και το δίκαιο.
    Μετά τιμής.

  • 11 Απριλίου 2024, 20:13 | ΓΙΩΡΓΟΣ

    Οι μηχανικοί περιμέναμε αυτό το νομοσχέδιο να δώσει λύσεις σε όλα τα χρονίζοντα προβλήματα αλλα αντί αυτού είδαμε η εκτός σχεδίου δομηση να παραπέμπεται στις καλένδες, η κατηγορία 5 να μην ανοίγει, αλλα θέματα όπως π.χ. το περιβόητο άρθρο 116 του 4495 που μας παραπεμπει στην δίχρονη αναμονή στο ΚΕΣΑ και μετά να δούμε αφού θα έχουν γίνει οι μεταβιβάσεις και όλα βρίσκονται στον αέρα. Επομένως προς τι η όλη αυτή φασαρία ! απλά ΩΔΥΝΕΝ ΟΡΟΣ ΚΑΙ ΕΤΕΚΕ ΜΥΝ !!!

  • 11 Απριλίου 2024, 20:36 | ΣΟΦΙΑ ΚΩΤΤΗ

    Είμαστε η χώρα του παράλογου. Όσοι έχουν κτίσει αυθαίρετα, ιδίως κατηγορία 5 ζητούν και τα ρέστα από την πολιτεία και τους υπόλοιπους πολίτες. Ταλαιπωρούμαι με ένα αυθαίρετο που έχει κτίσει ένας συνιδιοκτήτης οικοπέδου 20 χρόνια. Έχω ακυρώσει την άδειά του στο ΣτΕ, κάθε φορά τακτοποιεί και αρχίζει ο Γολγοθάς ΣΥΠΟΘΑ, Διοικητικό Εφετείο, ΣτΕ, έως ότου ακυρωθεί η τακτοποίησή του αυθαιρέτου με τον ισχύοντα κάθε φορά νόμο. Εν τω μεταξύ κανείς μηχανικός δεν χάνει την άδειά του, γιατί μέχρι να εκδικαστεί στο ΣτΕ η αίτηση ακύρωσης της υπαγωγής παραγράφεται το αδίκημα του μηχανικού.
    Είναι θετικό ότι οι καταγγελίες δεν θα πηγαίνουν πια στις πολεοδομίες, γιατί έχω το γεγονός να κάνει η πολεοδομία τα στραβά μάτια και μάλιστα να στέλνει στο ΣΥΠΟΘΑ εισηγήσεις υπέρ του αυθαίρετου κτίσματος.

    Με εκτίμηση
    Σοφία Κώττη

  • 11 Απριλίου 2024, 18:38 | ΠΑΝΤΣΗΣ Κ

    Αξιότιμοι κύριοι σχολιάζω τα άρθρα 48, 53, 70, 71
    Άρθρο 48
    Αντί να στελεχωθούν οι πολεοδομίες (ΥΔΟΜ) των Δήμων με το απαραίτητο και κατάλληλων ειδικοτήτων δυναμικό, να ελεγχθούν και να αξιολογηθούν για το έργο τους (πχ. με ετήσια καταγραφή των καταγγελιών και των αυτεπαγγέλτως ευρισκόμενων αυθαιρέτων και καταγραφή των εκθέσεων ααυθαιρέτων και δειγματολοπτικό έλεγχο αυτών), να ελεγχθούν και να αξιολογηθούν οι γνωμοδοτήσεις του ΣΥΠΟΘΑ ( για το ορθό των αποφάσεων ιδίως όταν είναι σε αντίθεση με εισήγηση των ΥΔΟΜ) και να καθαρίζει τον χώρο της και το περιβάλλον της η Τοπική Αυτοδιοίκηση δημιουργείται μια δαιδαλώδης διαδικασία καταγραφών, προτεραιοποιήσεων (πάνε οι αριθμοί πρωτοκόλλου και η ισότητα μεταξύ των πολιτών), κληρώσεων ατόμων που δεν έχουν τα επαγγελματικά δικαιώματα για τα κλιμάκια ελέγχου και κάπου αφήνεται και ο θεσμός των ελεκγτων δόμησης μπας και κάποιος ιδιώτης μηχανικός με γνώσεις και επαγγελματικά δικαιώματα εμπλακεί σε καμιά υπόθεση.
    Το περιβάλλον και οι πόλεις δεν προστατεύονται δημιουργώντας και άλλες χρονοβόρες διαδικασίες, στις οποίες εμπλέκονται και άτομα χωρίς το επιστημονικό υπόβαθρο, τα επαγγελματικά δικαιώματα, τη γνώση της πολεοδομικής νομοθεσίας και ειδικά τη γνώση της νομοθεσίας περί δομήσεως.
    Αναφέρεται ότι μεταφέρεται το ΣΥΝΟΛΟ της αρμοδιότητα των αυθαιρέτων στο Σώμα Ελεγκτών και Επιθεωρητών , οι οποίοι σημειωτέον δεν έχουν όλοι υπάλληλοι στο Σώμα τα επαγγελματικά δικαιώματα, την γνώση, την κατάρτιση προς τούτο. Επιπλέον, τελικά το Σώμα Ελεγκτών Επιθεωρητών θα κάνουν απλά κληρώσεις και πίνακες και στατιστικά και διαβιβάσεις εγγράφων ενώ αν διαβάσει κανείς παρακάτω στο άρθρο 70 στο σημαντικότερο κομμάτι του ελέγχου, αυτό της αυτοψίας και της έκθεσης αυθαιρέτου δύναται να συμμετέχουν στα «μέλη» του κλιμακίου ελέγχου ένας σκασμός άσχετοι υπάλληλοι προς αυτό το έργο! Δηλαδή η ΔΕ ΠΕ Διοικητικού, οι ΠΕ Πληροφορικής, ΠΕ Γεωτεχνικοί ΔΕ ΠΕ Οικονομικού του ΥΠΕΝ, της Κτηματικής, κλπ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΑΥΤΟΨΙΑ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΗ ΑΥΘΑΙΡΕΤΟΥ;
    Είναι πραγματικά λυπηρό όταν επαγγελματικό δικαίωμα έκδοσης οικοδομικής άδειας έχουν μόνο Αρχιτέκτονες, Πολιτικοί και Τοπογράφοι μηχανικοί το ΥΠΕΝ να βγάζει σχέδιο νόμου που τον έλεγχο αυθαιρεσίας θα τον κάνουν οι μη έχοντες τα επαγγελματικά δικαιώματα τις γνώσεις και την κατάρτιση. Τότε γιατί δεν γίνονται και Ελεγκτές Δόμησης όλοι οι άνθρωποι ανεξαρτήτως επιπέδου ή ειδικότητας σπουδών;;; …

    Άρθρο 53
    Το ότι ο πολίτης για να καταγγείλει κάτι που κάνει κακό στο περιβάλλον και στην πόλη θα πρέπει να δίνει και 200€ ξεπερνά κάθε όριο της ισότητας των πολιτών. Αν ήταν να μπαίνουν παράβολα για την προστασία του περιβάλλοντος ας έμεναν τα αυθαίρετα στις πολεοδομίες μαζί με τη δυνατότητα των ελεγκτών δόμησης. Δε χρειαζόταν να δίνουμε υψηλόμισθη δουλειά σε συνταξιούχους του σώματος επιθεωρητων και ελεγκτών ή να γίνεται διαδαλώσης διαδικασία ελέγχου των αυθαιρέτων πιθανά και από άσχετους προς το αντικείμενο υπαλλήλους… και το παράβολο αυτό οι Δήμοι θα το χρησιμοποιούσαν για την αποζημίωση κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων που θα συνέβαλε στην προστασία του περιβάλλοντος και όχι στα έξοδα μετακίνησης επιθεωρητών ή άσχετων υπαλλήλων του ΥΠΕΝ από Αθήνα και Θεσσαλονίκη ανά την Ελλάδα και φυσικά στην ημερήσια αποζημιωσής τους. Οι τοπικοί μηχανικοι των πολεοδομιών δεν έχουν έξοδα πέραν του μισθού τους ούτε λαμβάνουν επιμίσθια όπως αυτά των επιθεωρητών για να κάνουν μόνο καταλόγους, ούτε λαμβάνουν ημερήσιες αποζημιώσεις και εκτός έδρας! Τα παράβολα θα πήγαιναν για να αυξηθεί το πράσινο (αποζημιώσεις κοινοχρήστων χώρων), αν μπορεί να θεωρηθεί δυνατόν να δίνεται παράβολο από κάποιον που θέλει να προστατέψει το περιβάλλον. Δεν μπορεί ο κάθε πολίτης να δίνει 200€ και αυτό καταργεί την ισότητα των πολιτών, μια από τις πιο σημαντικές συνταγματικές αρχές. Η δε επιστροφή του σε περίπτωση έστω και μερικής ευδοκίμησης δεν ευσταθεί ως επιχείρημα γιατί δεν έχουν όλοι οι πολίτες 200€ για να προκαταβάλουν!

    Άρθρο 70
    Ο τίτλος του άρθρου θα μπορούσε να είναι Πλήρης ισοπέδωση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των μηχανικών ! Πως ενώ δικαίωμα έκδοσης οικοδομικής άδειας έχουν μόνο Αρχιτέκτονες , Πολιτικοί και τοπογράφοι μηχναικοί μπορούν να μπαίνουν ΟΛΟΙ οι υπάλληλοι της Γενικής Γραμματείας Χωρικού Σχεδιασμού ή όλοι της Γενικής ΔΙεύθυνσης του Σώματος Ελεγκτών και ΕΠιθεωρητών ή της κτηματικής στα κλιμάκια ελέχγου που κάνουν την αυτοψία και την έκθεση αυθαιρέτου; Πραγματικά αδιανότητο! Και πάλι αν αυτό δεν θεωρείται αντισυνταγματικό από το ΥΠΕΝ και το κάνουν σχέδιο νόμου θα μπορούσε η αρμοδιότητα να παρέμενε στους Δήμους και οι δήμοι να κάνουν κληρώσεις σε όλο το προσωπικό τους και να μπαίνουν και οι ΔΕ Γραμματέων σε κλιμάκια ελέγχου και να γίνονται τοπικά οι έλεγχοι χωρις έξοδα μετακινήσεων, εκτός έδρας, ημερήσιων αποζημιώσεων και παχυλών επιμισθίων!
    ΑΝ το Υπουργείο θέλει να γίνεται κεντρικά ο έλεγχος των αυθαιρέτων ας στήσει λοιπόν έναν ορθό μηχανισμό με τους μηχανικούς που έχουν το επαγγελματικό δικαίωμα έκδοσης και ελέγχου αυθαιρέτων (Αρχιτέκτοντες, Πολιτικοί, τοπογράφοι Μηχναικοί) από το Σώμα Ελεγκτών και Επιθεωρητών από τη Διεύθυνση Εφαρμογής Σχεδιασμού και Ελέγχου Δομημένου Περιβάλλοντος (έχουν το όνομα αλλά όχι και τον έλεγχο τελικά αφού το κομμάτι του ελέγχου που μόνο αυτό έχει τελικά βάρος και σημασία το κάνει ο καθείς) και ιδιώτες Ελεγκτές Δόμησης. ΔΙαφορετικά έλεγχο από ανθρώπους χωρίς επιστημονικό υπόβαθρο θα μπορούσαν και οι Δήμοι να κάνουν και χωρίς τα υψηλά έξοδα που προανέφερα και την επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού. Πραγματική προσβολή και για τους ιδιώτες μηχανικούς τόσο αυτούς που εκδίδουν Οικοδομικές Άδειες και χτίζουν τις κατασκευές όσο και για τους Ελεγκτές Δόμησης που μπορεί να κληρωθούν με ένα ΠΕ Οικονομικού της Κτηματικής ή του ΥΠΕΝ να ελέγξουν ένα αυθαίρετο!

    Άρθρο71
    Στην ουσία δεν υπάρχει το ακαταδίωκτο καθώς ο καθείς μπορεί να κάνει μήνυση λέγοντας κατά την άποψή του ότι τα μέλη του κλιμακίου προσπορίζουν δικό τους όφελος ή όφελος για τρίτο (είτε για τον καταγγέλων είτε για τον καταγγελλόμενο ανάλογα με το ποιος θα θιγεί από την έκθεση) και θα τρέχουν στα δικαστήρια για έγγραφες εξηγήσεις και απολογίες. Επίσης σε περίπτωση τέτοια αν σε ένα κλιμάκιο ήταν ένας τοπογράφος μηχανικός και ένας ΠΕ πληροφορικής κάλλιστα θα μπορούσε ο ΠΕ πληροφορικός να αποποιηθεί την όποια ευθύνη λέγοντας ότι δεν έχει σχέση επαγγελματικά με το αντικείμενο αλλά του το ανέθεσαν. Μάλλον οι δημιουργοί του σχεδίου νόμου δεν είχαν επαφή με τον έλεγχο αυθαιρέτων, τις δικαστικές διαστάσεις αυτών και τα επαγγελματικά δικαιώματα.

  • 11 Απριλίου 2024, 16:52 | Γιάννης

    Για να αποκατασταθεί η ασφάλεια δικαίου για τους ιδιοκτήτες και τους μηχανικούς δεδομένων όσων γράφονται σε δημοσιεύματα για τις αποφάσεις του ΣτΕ για τα κίνητρα του ΝΟΚ που αφορούν στην προσαύξηση του ύψους προτείνω να τεθεί ένα ανώτατο όριο της προσαύξησης ύψους προκειμένου να αποφευχθεί η κακή χρήση των κινήτρων.

  • 11 Απριλίου 2024, 15:04 | Παναγιώτης Κεσίσογλου

    Αξιότιμοι κύριοι, παρακαλούμε όπως λάβετε υπόψη τα παρακάτω, όσον αφορά τη βεβαίωση των εσόδων από τακτοποίηση αυθαίρετων κατασκευών.

    Σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 237/2018 Γνωμοδότηση του ΝΣΚ πολλοί Δήμοι χρεώνουν την τακτοποίηση των αυθαίρετων κατασκευών εφόσον πρόκειται για αύξηση της επιφάνειας ηλεκτροδοτούμενων χώρων ή του εμβαδού ακίνητης περιουσίας, αναδρομικά από τις 08.08.2013, ημερομηνία που ορίστηκε ως ενιαίος χρόνος ενάρξεως του καθεστώτος αναστολής επιβολής κυρώσεων και εξαίρεσης από την κατεδάφιση για τις υπαγωγές στους νόμους 4014/11, 4178/13 και 4495/17.

    Ωστόσο στην εν λόγω γνωμοδότηση, η οποία έγινε αποδεκτή από τον Υπουργό Εσωτερικών, αναφέρεται πως δεν συντρέχει λόγος εξαίρεσης από τη γενικά εφαρμοζόμενη αποσβεστική προθεσμία των πέντε ετών, από τη λήξη του οικονομικού έτους στο οποίο ανάγονται οι οφειλές κάτι το οποίο επαναλαμβάνεται και με τη διάταξη του άρθρου 39 του ν. 5027/23 για τη βεβαίωση όλων των εσόδων από τους Δήμους.

    Στις καταργούμενες διατάξεις του ν. 5027/23, δεν αναφέρεται η παραπάνω γνωμοδότηση και επομένως συνεχίζεται η διαφορετική ερμηνεία από τους Δήμους, με κάποιους να χρεώνουν έως και 10 χρόνια πριν (θεωρώντας την ως αποσβεστική προθεσμία) ενώ άλλοι χρεώνουν μόνο την τελευταία πενταετία, επιβαρύνοντας άνισα τους πολίτες.

    Ως εκ τούτου, επειδή είναι ένα μεγάλο θέμα το οποίο χρειάζεται και τη συνεργασία του αρμόδιου Υπουργείου Εσωτερικών, παρακαλούμε όπως προχωρήσετε σε νομοθετική ρύθμιση η οποία θα δίνει σαφείς οδηγίες στην τοπική αυτοδιοίκηση για την ενιαία αντιμετώπιση χρέωσης των εν λόγω κατασκευών.
    Σας ευχαριστώ.

  • 11 Απριλίου 2024, 13:52 | Δημήτρης Πράπας

    To τμήμα ΔΑ΄που προστίθεται έχει το ίδιο πεδίο εφαρμογής με το 2ο και 3ο Κεφάλαιο του Τμήματος Δ του Ν. 4495/17 όπου παραμένουν εκ παραδρομής μάλλον ελάχιστα άρθρα σε ισχύ. Σύμφωνα με το άρθρο 77 Νομοσχεδίου «Από την έναρξη ισχύος του παρόντος καταργούνται: α) τα άρθρα 85, 91, 92, 93, και 95 του ν. 4495/2017 (Α’ 167)» Τι νόημα έχει η ισχύ του άρθρου 94 Ν. 4495/17 πχ μετά την προσθήκη άρθρου 125ΙΓ στον ν. 4495/2017.
    Επί της ουσίας καταργούνται οι περισσότερες αρμοδιότητες αυθαιρέτων των ΥΔΟΜ και των ΣΥΠΟΘΑ Β΄ οι οποίες μεταφέρονται στο Υπουργείο και ΚΕΣΥΠΟΘΑ Β’ που είναι δεδομένο ότι δεν μπορεί να διαχειριστεί το πλήθος και την περίπλοκη φύση όλων αυτών των προσφυγών με τους τοπικούς όρους δόμησης κάθε περιοχής. Η λύση ενδεχομένως είναι πιο απλή και είναι να ενταχθούν όλες οι ΥΔΟΜ (με όλες τις αρμοδιότητες τους – άδειες-Τοπογραφικό-αυθαίρετα-αρχείο) στο Υπουργείο όπως έγινε και με τα επί μέρους δασαρχεία. Διότι θα αρχίσουμε να βλέπουμε και περιπτώσεις που το κλιμάκιο του ΥΠΕΝ ως ιεραρχικά ανώτερο να μπορεί να αμφισβητεί την εγκυρότητα της άδειας της ιεραρχικά κατώτερης ΥΔΟΜ του Δήμου ή την ορθότητα της τακτοποίησης και θα προκύψει μεγάλη ανασφάλεια δικαίου. Η ορθότητα των τακτοποιήσεων παραμένει στα Τμήματα Αυθαιρέτων των ΥΔΟΜ.Εν τέλει πόσες υπηρεσίες θα ασχολούνται μέ ένα αυθαίρετο? Γενικά το σύστημα με τις νομαρχίες (νυν Περιφέρειες/Αποκεντρωμένες) με λιγότερες αλλά πιο οργανωμένες πολεοδομίες λειτουργούσε μάλλον καλύτερα παλιά. Ήδη βλέπουμε ότι κάθε Δήμος εφαρμόζει όσες διατάξεις του ΝΟΚ ορίζει το Δημοτικό συμβούλιο. Το πληροφοριακό σύστημα και την επιλογή των κλιμακιων ελέγχου μπορεί να το διαχειρίζεται το Υπουργείο μέσω του ΤΕΕ αλλά το νέο σύστημα είναι μάλλον αδύνατο να λειτουργήσει χωρίς την στελέχωση του προσωπικού των ΥΔΟΜ και είναι επικίνδυνη η κατάργηση τους ενώ θα μπορούσαν ενδεχομένως να ενσωματωθούν στο σύστημα ελεγκτών. Διότι κατά τα λοιπά υπάρχει αμφιβολία εάν θα είναι πρόθυμοι (με χαμηλές αμοιβές και υψηλό κίνδυνο) οι ιδιώτες ελεγκτές δόμησης σε περιπτώσεις καταγγελιών-διενέξεων και ιδιαίτερα όταν προκύπτουν οδοιπορικά και διανυκτερεύσεις λόγω δυσκολίας μετακίνησης πχ. σε νησιά.

  • 11 Απριλίου 2024, 13:39 | Μαρία Καλυβιανάκη

    Για να καταλάβει ο κόσμος του Νόμου 4495/2017 την παράνοια…
    Αυτή τη στιγμή κτίρια κτισμένα πριν το 1982 μπορούν να τακτοποιηθούν χωρίς μελέτη στατικής επάρκειας….
    Κατοικίες κτισμένες πριν το 1975 μπορούν να τακτοποιηθούν χωρίς μελέτη στατικής επάρκειας….
    Τα παραπάνω κτίρια στην καλύτερη περίπτωση έχουν μελετηθεί με Αντισεισιμικό Κανονισμό του 1959.
    Γνωρίζοντας όλα αυτά τα κακώς κείμενα το Υπουργείο διαλέγει να νομιμοποιήσει τα παραπάνω κτίρια (Κατηογρία 1 και 2) και να κλείσει αλλά και να εγκλωβίσει τους ιδιοκτήτες Κατηγορίας 5.
    Αμέσως πρέπει να ανοίξει η Κατηγορία 5 (προφανώς για κτίρια πριν του 2011) και να γίνουν προσπάθειες για μεγαλύτερη χρηματοδότηση στην Στατική Ενίσχυση.

    Μαρία Καλυβιανάκη
    Πολιτικός Μηχανικός

  • 11 Απριλίου 2024, 13:17 | ΝΙΚΟΣ ΚΩΣΤΑΚΗΣ

    Περιμέναμε να δούμε την επαναλειτουργία της Κατηγορίας 5 και μας κοροιδεύετε?

  • 11 Απριλίου 2024, 12:44 | Αντώνης Δυσσεάκης

    Κανείς δεν θέλει να μην είναι νόμιμος.
    Όταν κλείσατε την Κατηγορία 5 (για τα πριν του 2011 ακίνητα) μας αδικήσατε πάρα πολύ.
    Μένω στην περιοχή Τρείς Βαγιές στο Ηράκλειο Κρήτης. όσοι είχαν λεφτά τακτοποίησαν και όσοι ζορίζονταν δε τακτοποίησαν.
    η κατηγορία 5 πρέπει να ανοίξει και ενας ελεγκτής δόμησης να τσεκάρει τις δηλώσεις. Όλα τα άλλα που κάνετε είναι επικοινωνιακά κόλπα.

  • 11 Απριλίου 2024, 12:18 | |Μανώλης Επταμηνίτης

    Δεν ταιριάζει να φέρεστε στο Ηράκλειο Κρήτης έτσι και να μας εκβιάζετε. Δεν τακτοποιήσαμε με τον Νόμο 4495/2017 γιατί κύριε Σκυλακάκη (άραγε δεν βρέθηκε κανείς να σας το εξηγήσει ?)γιατί το πρόβλημα που αντιμετωπίζαμε λέγεται εξ’ αδιαιρέτου συνιδιοκτησία.
    Ο Δήμος Ηρακλείου στέλνει πρόστιμα σε χιλιάδες πολίτες γιατί την δεκαετία του 90 (με τον τότε Δήμαρχο Αλάνη) ρευματοδοτήθηκαν κατοικίες για λόγους υγείας.
    Το ότι από το 2011 μέχρι σήμερα δεν τακτοποίησαν την κατοικία τους έχει να κάνει (και) με την εξ αδιαιρέτου συνιδιοκτησία.
    Ανοίξτε την Κατηγορία 5, δώστε λύσεις για την εξ αδιαιρέτου συνιδιοκτησία γιατί αυτά με τα drones δεν απασχολούν τον απλό πολίτη.

  • 11 Απριλίου 2024, 12:37 | Γιώργος Ρεθυμνιωτάκης

    Δεν υπάρχει λόγος να κρατάτε κλειστό τον Νόμο 4495/2017 για την Κατηγορία 5. Δεν έχει καμία λογική να κλείνετε τον νόμο »με το έτσι θέλω».

  • 11 Απριλίου 2024, 11:05 | Φωτεινή Μπένου

    Άρθρο 84
    Φοβάμαι ότι το «δύναται» στην διατύπωση του άρθρου δεν είναι αρκετό. Όπως είναι τώρα το άρθρο είναι βούτυρο στο ψωμί για τις ευθύνοφοβες πολεοδομίες, στις περιόχες ευθύνης των οποίων διέρχονται ρέματα, να διακόψουν κάθε δόμηση. Θα ερμηνεύουν το άρθρο κατά το δοκούν και θα ζητούν όλοι υπουργική απόφαση για να προχωρήσουν σε έκδοση οικοδομικών αδειών.
    α)Τι θα γίνεται όμως στις περιπτώσεις που δεν θα απαιτείται υπουργική απόφαση; β)Ποιος θα ορίζει εάν απαιτείται υπουργική απόφαση ή όχι;
    γ)Θα μπορεί η κάθε Υπηρεσία Δόμησης να προσφεύγει και να ζητά υπουργική απόφαση για την περιοχή ευθύνης της και να παραπέμπει έτσι στις καλένδες τις οικοδομικές άδειες που είναι να εκδόσει;
    γ)Τι νομοθεσία θα εφαρμόζεται μέχρι να εκδοθεί η υπουργική απόφαση;

    Οδεύουμε σε σιωπηρή αναστολή από τις Υ.ΔΟΜ. εάν μείνει ως έχει.

    Με εκτίμηση,
    Φωτεινή Μπένου

  • 11 Απριλίου 2024, 09:00 | ΑΘΑΝΆΣΙΟΣ ΜΠΑΡΠΑΛΙΟΣ

    Θα ήθελα να τονίσω ότι επιτέλους πρέπει να εξεταστεί η προσθήκη για τα αυθαίρετα κατηγορίας 5, λόγω της υπερβολικής συσσώρευσης υποθέσεων.Οσο για την ταυτοποίηση εάν είναι πρίν ή μετά το 2011 πιστεύω ότι είναι απλούστατο να διασταυρωθεί αυτό,σας ευχαριστώ για το βήμα και ελπίζω ότι εάν όχι τώρα τουλάχιστον σε επόμενο ν/σ αλλά εντός του έτους να διευθετηθεί το ζήτημα λόγω του ότι πέραν της λύσης ενός μείζονος προβλήματος,θα είναι και ένα μεγάλο έσοδο για τα δημόσια ταμεία μας