Η παράγραφος 2 του άρθρου 15 του ν. 2742/1999 (Α΄207), όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως εξής :
Έργο των ΦΔΠΠ είναι:
1. Η εφαρμογή, η παρακολούθηση, η αξιολόγηση και η επικαιροποίηση των σχεδίων διαχείρισης, κατ’ εφαρμογή των Οδηγιών 2009/147/ΕΚ και 92/43/ΕΟΚ για τα Άγρια Πτηνά και τους Οικότοπους αντίστοιχα, για την αειφορική διαχείριση και προστασία του φυσικού κεφαλαίου του δικτύου Natura 2000.
2. Η κατάρτιση ετήσιας έκθεσης για την προστατευόμενη περιοχή με προτεραιότητα στην κατάσταση διατήρησης των προστατευτέων αντικειμένων.
3. Η κατάρτιση του εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας του Δ.Σ. του φορέα.
4. Η κατάρτιση και σύνταξη του κανονισμού διοίκησης και λειτουργίας της προστατευόμενης περιοχής.
5. Η ευθύνη εφαρμογής του κανονισμού διοίκησης και λειτουργίας της προστατευόμενης περιοχής έπειτα από σχετική έγκρισή του από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
6. Η σύνταξη ανά τριετία της έκθεσης αξιολόγησης των ρυθμίσεων της προστατευόμενης περιοχής.
7. Η ανεύρεση, η διασφάλιση και η αξιοποίηση χρηματοδοτικών εργαλείων για την προώθηση νέων τοπικών αναπτυξιακών προτύπων και δράσεων.
8. Η αποτελεσματική και χρηστή διάθεση και διαχείριση των πηγών εσόδων των ΦΔΠΠ για τη βελτίωση του βαθμού διατήρησης των προστατευτέων αντικειμένων των περιοχών ευθύνης τους και την ενίσχυση της τοπικής ανάπτυξης.
9. Η κατάρτιση μελετών και η διεξαγωγή ερευνών, καθώς και η εκτέλεση τεχνικών ή άλλων έργων, που περιλαμβάνονται στα οικεία σχέδια διαχείρισης και είναι απαραίτητα για την προστασία, διατήρηση, αποκατάσταση και ανάδειξη των προστατευτέων αντικειμένων που εμπίπτουν στην περιοχή ευθύνης τους.
10. Η μέριμνα για τη συλλογή, ταξινόμηση και επεξεργασία περιβαλλοντικών στοιχείων και δεδομένων για τις περιοχές ευθύνης τους. Τα ανωτέρω στοιχεία διαβιβάζονται υποχρεωτικά στο ΥΠΕΝ και αποτελούν πηγή ανατροφοδότησης για την επικαιροποίηση των σχεδίων διαχείρισης της παρ. 1 του παρόντος άρθρου.
11. Η παροχή αιτιολογημένων γνωμοδοτήσεων κατά τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης των έργων και δραστηριοτήτων, που εμπίπτουν στις περιοχές ευθύνης τους ή των οποίων οι επιπτώσεις επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα το προστατευτέο αντικείμενο.
12. Η παροχή γνώμης εντός 25 ημερών από την έγγραφη ενημέρωση του ΦΔΠΠ από τις αρμόδιες αρχές για έργα ή δραστηριότητες που δεν υπόκεινται στη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Σε περίπτωση που ο ΦΔΠΠ δεν εκφέρει γνώμη εντός της άνω προθεσμίας, τεκμαίρεται η συμφωνία του.
13. Η παροχή γνώμης για κάθε άλλο θέμα, για το οποίο ζητείται η γνώμη του ΦΔΠΠ από τις αρμόδιες αρχές.
14. Η διαβούλευση με την τοπική κοινωνία και τους παραγωγικούς φορείς των περιοχών ευθύνης τους, με στόχο την ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής παραμέτρου και της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς στα τοπικά αναπτυξιακά πρότυπα.
15. Η ανάληψη εκπόνησης και εκτέλεσης εθνικών, ευρωπαϊκών ή διεθνών προγραμμάτων και δράσεων σχετικών με την περιοχή ευθύνης τους, τα οποία προάγουν ή προβάλλουν τους σκοπούς των ΦΔΠΠ.
16. Η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του πληθυσμού σε θέματα αναγόμενα στο έργο και στους σκοπούς των ΦΔΠΠ. Στο πλαίσιο αυτό, οι ΦΔΠΠ μπορούν να ιδρύουν και να λειτουργούν κέντρα πληροφόρησης και να αναλαμβάνουν σχετική εκδοτική δραστηριότητα έντυπης ή και ηλεκτρονικής μορφής.
17. Η διοργάνωση και συμμετοχή σε προγράμματα κατάρτισης και επιμόρφωσης καθώς και σε συνέδρια, ημερίδες, επιμορφωτικά σεμινάρια και άλλες ενημερωτικές εκδηλώσεις για την ανάδειξη των στόχων της διαχείρισης των προστατευτέων αντικειμένων της περιοχής ευθύνης τους.
18. Η επικουρία των αρμόδιων διοικητικών και δικαστικών αρχών στον έλεγχο της εφαρμογής της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, της περί δασών, αλιείας και θήρας νομοθεσίας, των περιβαλλοντικών και πολεοδομικών όρων που ισχύουν για έργα ή δραστηριότητες που πραγματοποιούνται στις περιοχές ευθύνης τους. Για το σκοπό αυτό, οι ΦΔΠΠ εισηγούνται ή αναφέρουν, για τις περιοχές ευθύνης τους, προς τις αρμόδιες αρχές τις πράξεις ή παραλείψεις εκείνες που συνιστούν παράβαση των όρων και περιορισμών που καθορίζονται από τα προεδρικά διατάγματα. Επίσης, οι ΦΔΠΠ δύνανται να θέτουν στη διάθεση των αρμόδιων αρχών τα αναγκαία μέσα και προσωπικό που απαιτούνται για την εκτέλεση αποφάσεων, με τις οποίες επιβάλλονται κυρώσεις ή άλλα μέτρα προστασίας της περιοχής.
19. Η διαχείριση δημόσιων εκτάσεων που παραχωρούνται προς τον ΦΔΠΠ ή μισθώνονται από αυτόν κατά τις κείμενες διατάξεις, η αγορά και ενοικίαση ιδιωτικών εκτάσεων που περιλαμβάνονται στην περιοχή ευθύνης του και η πραγματοποίηση σε αυτές των προβλεπόμενων, στον οικείο κανονισμό διοίκησης και λειτουργίας και στο σχέδιο διαχείρισης, αναγκαίων παρεμβάσεων.
20. Η έγκριση δραστηριοτήτων ξενάγησης εντός της περιοχής ευθύνης του ΦΔΠΠ.
21. Η χορήγηση αδειών επιστημονικής έρευνας και τεχνικών δοκιμών και αναλύσεων για τα προστατευτέα αντικείμενα, εντός των ορίων της περιοχής ευθύνης τους, σε συνεργασία με άλλες αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες, με απαραίτητη προϋπόθεση τη γνωστοποίηση των πορισμάτων από τις παραπάνω δραστηριότητες στον οικείο ΦΔΠΠ αμέσως μετά την ολοκλήρωσή τους.
22. Η υποστήριξη οικοτουριστικών προγραμμάτων, σε συνεργασία με άλλους αρμόδιους δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς.
23. Για την εκπλήρωση των αρμοδιοτήτων τους, οι ΦΔΠΠ συνεργάζονται με το ΥΠΕΝ, όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των διεθνών οργανισμών, τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες, νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου ημεδαπά ή αλλοδαπά, οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και των δύο βαθμίδων, καθώς και κάθε άλλο οργανισμό του ευρύτερου δημόσιου τομέα ημεδαπό ή αλλοδαπό. Οι ΦΔΠΠ μπορούν να συνεργάζονται επίσης με ημεδαπά και αλλοδαπά εκπαιδευτικά ιδρύματα, ερευνητικά κέντρα, οργανισμούς του ίδιου ή συγγενούς επιστημονικού ενδιαφέροντος, μη κυβερνητικές οργανώσεις, καθώς και με φυσικά πρόσωπα ή νομικά πρόσωπα του ιδιωτικού τομέα που δραστηριοποιούνται στο πεδίο δράσης τους.
Παρ. 1 Θα πρέπει να προστεθεί και η κατάρτιση των Σχεδίων Διαχείρισης. Οι ΦΔ, ως διαχειριστές της περιοχής, θα πρέπει να είναι αρμόδιοι/υπεύθυνοι, ή κατ’ ελάχιστον να συμβάλλουν ισάξια (μαζί με τον κρατικό συναρμόδιο φορέα), στην κατάρτιση των Σχεδίων Διαχείρισης των περιοχών τους.
Παρ. 12 Η αναφερόμενη προθεσμία να γίνει από 35-45 ημέρες (και όχι 20), για να επαρκεί για να συγκληθεί το ΔΣ του ΦΔ. Επιπλέον να απαλειφθεί η διάταξη «Σε περίπτωση που ο ΦΔΠΠ δεν εκφέρει γνώμη εντός της άνω προθεσμίας, τεκμαίρεται η συμφωνία του».
Παρ. 18 Θα πρέπει να αποδοθούν προανακριτικές αρμοδιότητες στους επόπτες-φύλακες των ΦΔ, καθώς και η δυνατότητα να επιβάλλουν πρόστιμα στους παραβάτες. Αυτό θα τους δώσει την δυνατότητα να εκπληρώσουν το έργο τους, ως υπεύθυνα όργανα για την αποτροπή περιβαλλοντικών παραβάσεων, που σήμερα δεν είναι δυνατό να επιτευχθεί πλήρως, λόγω έλλειψης των σχετικών αρμοδιοτήτων.
Παρ. 20 Θα πρέπει να προστεθεί και η δυνατότητα διενέργειας ξενάγησης από τους ΦΔ και όχι μόνο της έγκρισης αυτής. Πολλοί ΦΔ έχουν ξεναγούς στο προσωπικό τους και πραγματοποιούν ξεναγήσεις στις προστατευόμενες περιοχές.
Τέλος, να προστεθεί η αρμοδιότητα για την χορήγηση ειδικού σήματος /πιστοποίησης για προϊόντα/υπηρεσίες που παράγονται/ασκούνται εντός της περιοχής αρμοδιότητας του ΦΔ, σύμφωνα με τους όρους που καθορίζονται στο ΠΔ χαρακτηρισμού ή στο Σχέδιο Διαχείρισης της περιοχής.
1)ΠΑΡ 3. Η κατάρτιση του εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας του Δ.Σ. των Φ.Δ. πρέπει να γίνει άπαξ. Εξ άλλου υπάρχουν γενικές διατάξεις για τη λειτουργία των συλλογικών οργάνων.
2)Πόροι για την προστασία και διαχείρισης της περιοχής: Η σχετική
Παρ. 7 να προστεθεί Η ανεύρεση, η διασφάλιση και η αξιοποίηση χρηματοδοτικών εργαλείων από δημόσια ή ιδιωτικά προγράμματα και πηγές για την προστασία, διαχείριση, αποκατάσταση και ανάδειξη των προστατευόμενων περιοχών και την προώθηση νέων τοπικών αναπτυξιακών προτύπων.
3)Διάθεση πόρων και για τη συνολική και ολοκληρωμένη διαχείρισης της περιοχής:
Παρ. 8. Να συμπληρωθεί ότι η διαχείριση υπόκειται στους κανόνες διαφάνειας και ότι «…για τη βελτίωση του βαθμού διατήρησης των προστατευτέων αντικειμένων και την ολοκληρωμένη διαχείριση των περιοχών ευθύνης τους και την ενίσχυση της τοπικής ανάπτυξης.»
Να προστεθεί η υποχρέωση του ΔΣ (ή του Προέδρου, ή του Προεδρείου του ΔΣ) να δημοσιοποιεί ετησίως τον οικονομικό απολογισμό του φορέα με ανάρτηση στην διαύγεια και στον ιστότοπο του ΥΠΕΝ. Γενικά να κατοχυρωθεί η διαφάνεια στην οικονομική διαχείριση και η κοινή κατάταξη των εξόδων σε κατηγορίες με περιορισμούς κατά το πρότυπο των ευρωπαϊκών κανονισμών πχ δεν μπορεί ένα μεγάλο ποσοστό του προϋπολογισμού να σπαταλάται σε μετακινήσεις των μελών του ΔΣ.
4)Ρόλος επιστημονικής παρακολούθησης της προστατευόμενης περιοχής
Η επιστημονική παρακολούθηση αποτελεί σημαντικό έργο των ΦΔΠΠ. Θα πρέπει να προβλέπεται σαφώς, ειδικά δε καθώς προβλέπονται και σχετικές ετήσιες εκθέσεις αξιολόγησης της κατάστασης των προστατευτέων αντικειμένων και της περιοχής. (η επιστημονική παρακολούθηση να περιλαμβάνεται στις ετήσιες εκθέσεις αξιολόγησης)
5)Ενίσχυση του ρόλου της γνωμοδότησης:
Ο ΦΔΠΠ έχει τον βασικό ρόλο για την προστασία και τη διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών της αρμοδιότητας τους. Θα πρέπει η γνωμοδότηση του να έχει μεγαλύτερη βαρύτητα και δεσμευτικότητα σε σχέση με άλλους φορείς εφόσον θίγονται τα προστατευτέα αντικείμενα ή η ακεραιότητα της περιοχής. Επίσης η γνωμοδότηση του ΦΔΠΠ θα πρέπει να επεκταθεί και στον συνολικότερο σχεδιασμό που επηρεάζει τις προστατευόμενες περιοχές, δηλαδή και στο επίπεδο της στρατηγικής περιβαλλοντικής εκτίμησης.
Παρ. 11. Να συμπληρωθεί ως εξής: «Η παροχή σύμφωνων αιτιολογημένων γνωμοδοτήσεων κατά τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης των έργων και δραστηριοτήτων και της στρατηγικής περιβαλλοντικής εκτίμησης σχεδίων και προγραμμάτων, που εμπίπτουν στις περιοχές ευθύνης τους ή των οποίων οι επιπτώσεις επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα το προστατευτέο αντικείμενο.» Οι γνωμοδοτήσεις είναι ένα έργο των ΦΔ που γίνεται αποσπασματικά επειδή δεν έχει ολοκληρωθεί το κανονιστικό θεσμικό πλαίσιο ώστε να υπάρχει στο τι επιτρέπεται και τι όχι. Δεν υπάρχει πουθενά η υποχρέωση ολοκλήρωσης του κανονιστικού θεσμικού πλαισίου, ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη σαφήνεια στο τι επιτρέπεται και τι απαγορεύεται και να μειωθεί ο χρόνος και η ουσία των γνωμοδοτήσεων.
Οι περισσότερες ΕΠΜ (και πολλά από τα ΠΔ) δεν παρεμβαίνουν στην ισχύουσα εκτός σχεδίου δόμηση (ο μόνος οριζόντιος περιορισμός που επιβλήθηκε το 2011 δηλ η αρτιότητα σε 10 στρέμματα είναι ανεπαρκής).Άρα είναι αναγκαίο να προβλεφθεί ένα χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης των θεσμικών ρυθμίσεων και έγκρισης των Σχεδίων Διαχείρισης. Έτσι μόνο θα ισχυροποιηθεί ουσιαστικά ο ρόλος του φορέα και της σχετικής γνωμοδότησης.
6)Παρ. 12. να διευκρινιστεί ότι η διάταξη αυτή αφορά τα έργα που δεν υπόκεινται σε περιβαλλοντική αδειοδότηση αλλά ούτε έγκριση Πρότυπων περιβαλλοντικών δεσμεύσεων (ΠΠΔ).
7)Ενίσχυση της διαβούλευσης
Η διαβούλευση θα πρέπει να αφορά όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Η βασική στόχευση θα πρέπει να είναι η ολοκληρωμένη διαχείριση, η αποτελεσματική προστασία και η ανάδειξη των προστατευόμενων περιοχών, και επιπλέον της τοπικής ανάπτυξης.
Παρ 14. Να συμπληρωθεί ως εξής: «Η διαβούλευση με την τοπική κοινωνία και τους παραγωγικούς φορείς των περιοχών ευθύνης τους, και άλλους εμπλεκόμενους φορείς με στόχο την ολοκληρωμένη διαχείριση, αποτελεσματική προστασία και την ανάδειξη των αξιών των προστατευόμενων περιοχών καθώς και την ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής παραμέτρου στα τοπικά αναπτυξιακά πρότυπα.»
9)Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση:
Παρ. 16 Να συμπληρωθεί ως εξής: «Η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του πληθυσμού σε θέματα αναγόμενα στο έργο και στους σκοπούς των ΦΔΠΠ και στις αξίες των προστατευόμενων περιοχών. Στο πλαίσιο αυτό, οι ΦΔΠΠ μπορούν να ιδρύουν και να λειτουργούν κέντρα πληροφόρησης και να αναλαμβάνουν σχετική εκδοτική δραστηριότητα έντυπης ή και ηλεκτρονικής μορφής.»
Επίσης, Η έννοια της ενημέρωσης /ευαισθητοποίησης πρέπει να αφορά και τις παραγωγικές δυνάμεις και όχι μόνο τους πολίτες. Ιδίως να αναφέρεται στους ιδιοκτήτες γης και επενδυτές (ή υποψήφιους επενδυτές) στις εκτάσεις των προστατευόμενων περιοχών.
10) Παρ. 17 Θεωρούμε ότι η παρακάτω αναδιατύπωση αποσαφηνίζει τον ρόλο των ΦΔΠΠ:
«Η διοργάνωση και συμμετοχή σε προγράμματα κατάρτισης και επιμόρφωσης καθώς και σε συνέδρια, ημερίδες, επιμορφωτικά σεμινάρια και άλλες ενημερωτικές εκδηλώσεις για την προώθηση και ανάδειξη των στόχων της προστασίας των προστατευτέων αντικειμένων και της περιοχής ευθύνης τους καθώς και της συμβατής οικοανάπτυξης των περιοχών προστασίας και των περιοχών ευρύτερης εμβέλειας αυτών.»
11)Εποπτεία – Φύλαξη:
Επαναλαμβάνουμε τη θέση μας ότι η φύλαξη των προστατευόμενων περιοχών αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα που διασφαλίζει την αποτελεσματικότητα της προστασίας. Το σχέδιο νόμου δεν επιλύει τα ζητήματα φύλαξης που αφορούν στους ΦΔΠΠ και έχουν αναδειχθεί τα προηγούμενα χρόνια. Οι παρακάτω προσθήκες δεν επιλύουν τα ζητήματα αλλά συμπληρώνουν το πλαίσιο:
Παρ. 18: «Η επικουρία των αρμόδιων διοικητικών και δικαστικών αρχών στον έλεγχο της εφαρμογής της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, … καθώς και των ειδικότερων όρων και ρυθμίσεων που αφορούν την κάθε περιοχή. Για το σκοπό αυτό, οι φορείς διαχείρισης εποπτεύουν την περιοχή αρμοδιότητας τους, εισηγούνται ή αναφέρουν, για τις περιοχές ευθύνης τους, προς τις αρμόδιες αρχές τις πράξεις ή παραλείψεις εκείνες που συνιστούν παράβαση των όρων και περιορισμών που καθορίζονται από τα προεδρικά διατάγματα τις πράξεις χαρακτηρισμού τους.» Επίσης, οι φορείς διαχείρισης δύνανται να θέτουν στη διάθεση των αρμόδιων αρχών τα αναγκαία μέσα και προσωπικό που απαιτούνται για την εκτέλεση αποφάσεων με τις οποίες επιβάλλονται κυρώσεις ή άλλα μέτρα προστασίας της περιοχής. Αντίστοιχα, αρμόδιες αρχές δύναται να διαθέτουν –κατόπιν αιτήματος του ΦΔ- τα αναγκαία μέσα και προσωπικό που απαιτούνται για την ενίσχυση του έργου των ΦΔΠΠ στην εποπτεία των περιοχών ή και να επιχειρούν από κοινού με τα στελέχη των ΦΔΠΠ.
12) «Οι οργανισμοί οφείλουν να συνδράμουν τους φορείς στο έργο τους παρέχοντας κάθε αναγκαίο στοιχείο και πληροφορία.»
Προτείνονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις:
<>
Παράγραφος 18: Σχετικά με το νευραλγικό ρόλο των φυλάκων, οι οποίοι βρίσκονται στην αιχμή του όλου εγχειρήματος θεωρούμε ότι θα πρέπει να προαχθούν σε εργαζόμενους αυξημένου κύρους ανάλογο της ευθύνης που καλούνται ν’ αναλάβουν.
1. Η συμμετοχή των ΦΔΠΠ στην εκπόνηση Σχεδίων Διαχείρισης πρέπει να προβλέπεται καθαρά. Γνωρίζουν όχι μόνο το φυσικό αντικείμενο αλλά και όλο το πλέγμα των ανθρωπογενών δραστηριοτήτων και δομών της περιοχής, στοιχεία απαραίτητα για μια αποδοτική διαχείριση.
11. Πρόβλεψη συμμετοχής του Φορέα σε επιτροπές και δομές χάραξης στρατηγικών και λήψης αποφάσεων που αγγίζουν το περιβάλλον στην ευρύτερη περιοχή. Έτσι οι ΦΔ βρίσκουν την πραγματική τους θέση στη «διαχείριση» των Προστατευόμενων Περιοχών.
Εκτός από τη χορήγηση αδειών διεξαγωγής ερευνών στο Νόμο 2742/99 προβλεπόταν και η δυνατότητα υλοποίησης μελετών. Επιπρόσθετα πρέπει να εξεταστεί ο τρόπος με τον οποίο θα διασφαλίζεται η ενημέρωση των ΦΔ ώστε να παρακολουθούν την υλοποίηση των έργων (όχι υποχρεωτικά με φυσική παρουσία) και να διασφαλίζεται η ροή πληροφορίας ώστε να φθάνουν στο ΦΔ και στοιχεία που σχετίζονται με την υλοποίηση ώστε να μπορούν να ενημερώσουν – στηρίξουν μελλοντικές πράξεις. Η μέχρι τώρα εμπειρία έδειξε ότι η υποχρέωση ενημέρωσης ήταν αποσπασματική.
Το θέμα της εξεύρεσης πόρων πρέπει να εξεταστεί σοβαρά ώστε να διαμορφωθεί μια δομή και λειτουργία των ΦΔ που να είναι ικανή να απορροφά πόρους. Τέτοιου τύπου αδυναμίες έχουμε παρατηρήσει στο παρελθόν. Στην ίδια λογική είναι και το θέμα της κάλυψης της ίδιας συμμετοχής σε χρηματοδοτικά προγράμματα που το απαιτούν.
Ο Πρόεδρος του ΦΔΥΑ
Κωνσταντίνος Κουτσικόπουλος
Θα πρέπει να είναι ξεκάθαρο: «οι ΦΔΠΠ δε δημιουργήθηκαν για να υποκαταστήσουν άλλες Δημόσιες Υπηρεσίες. Ο ρόλος τους αφορά στη συνδρομή των αρμόδιων Υπηρεσιών και στον καλύτερο συντονισμό του έργου τους. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να επισημανθεί η χρησιμότητά τους ως πλατφόρμες διακίνησης πληροφοριών και επεξεργασίας τους προκειμένου να αξιοποιηθούν στη λήψη διαχειριστικών αποφάσεων. Οφείλουν να έχουν την ευθύνη συγκρότησης σφαιρικής άποψης για τις Π.Π. εντός των ορίων ευθύνης τους, της αναγνώρισης των γνωσιακών κενών & προβληματικών σημείων, καθώς επίσης και της υπεύθυνης ενημέρωσης των Αρχών, των Υπηρεσιών και των πολιτών».
Ο Πρόεδρος του ΦΔΥΑ
Κωνσταντίνος Κουτσικόπουλος
Η Συμβουλευτική Επιτροπή είναι απαραίτητη και θα πρέπει να ενσωματωθεί στο νόμο για κάθε Φορέα Διαχείρισης – άλλοι Φορείς έχουν κάποια ετοιμότητα πχ Θερμαϊκού άλλοι όχι. Ο λόγος είναι ότι το φυσικό περιβάλλον με τα προστευταία αντικείμενα του είναι και επιταχυντικός και ανασταλτικός παράγοντας στις διάφορες οικονομικές και άλλες δραστηριότητες των τοπικών κοινωνιών, με αποτέλεσμα τις συγκρούσεις. Αυτές λοιπόν είναι καλύτερα – αποδείχτηκε την πράξη – να τις λύνουμε εντός του θεσμού της μόνιμης διαβούλευσης που είναι οι Φορείς Διαχείρισης, παρά εκτός. Η Συμβουλευτική Επιτροπή ως συστατικό στοιχείο των Φορέων Διαχείρισης που αντικαθιστά τα πολυμελή ΔΣ, θα πρέπει να εκφράζεται στον παρόντα νόμο, σχετικά με την δεσμευτικότητα της γνώμη της.
ΓΚΕΝΙΟΥ ΕΛΕΝΗ
ΔΑΒΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ
ΙΝΤΖΙΔΟΥ ΧΡΥΣΑΝΘΗ
ΤΣΟΛΑΚΙΔΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ
ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΙΔΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
Άρθρο 4: Για να είναι πιο αποτελεσματικό το έργο της εποπτείας- φύλαξης των Φορέων Διαχείρισης ΠΠ πρέπει να προβλεφθεί ότι οι επόπτες – φύλακες μπορούν να έχουν αρμοδιότητες ανακριτικού υπαλλήλου.
Άρθρο 4, παρ 7. Στην αξιοποίηση των χρηματοδοτικών εργαλείων πρέπει πρωτίστως να περιληφθεί η προώθηση δράσεων για τη διαχείριση και προστασία της περιοχής.
Άρθρο 4, παρ. 20: Να προβλεφθεί και η δυνατότητα πραγματοποίησης ξεναγήσεων από τους ίδιους τους φορείς και όχι μόνον η έγκριση δραστηριοτήτων ξενάγησης άλλων φορέων. Άλλωστε, στο άρθρο 8, παρ. ε (Πόροι των ΔΦΠΠ) μεταξύ των άλλων εσόδων περιλαμβάνει και αυτό από ξεναγήσεις.
Άρθρο 4, παρ. 21: Είναι, ενδεχομένως, λίγο προβληματικό (και πολύ γραφειοκρατικό) να προβλέπεται η χορήγηση άδειας για επιστημονική έρευνα και από τους φορείς σε συνεργασία με άλλες δημόσιες υπηρεσίες. Προτείνω ο φορέας να γνωμοδοτεί στην αρμόδια υπηρεσία, η οποία θα έχει την ευθύνη της χορήγησης άδειας.
Δυστυχώς είναι φανερό ότι το ΥΠΕΝ εξακολουθεί να μην τιμά επί της ουσίας το έργο του προσωπικού των ΦΔ. Η στάση του όλα αυτά τα χρόνια υπήρξε μάλλον απαξιωτική και καθόλου υποστηρικτική ως όφειλε. Λόγω του θεσμικού τους πλαισίου, οι Φορείς όλα αυτά τα χρόνια βιώνουν την εχθρικότητα των τοπικών κοινωνιών γιατί αποτελούν όργανο της εκάστοτε κεντρικής εξουσίας, αλλά, κατά έναν παρανοϊκό τρόπο, αποτελούν ταυτόχρονα κι έναν «παίκτη» χωρίς δύναμη-εξουσία και κύρος στο τραπέζι των διαβουλεύσεων ή στην πάταξη των παραβιάσεων της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Το προσωπικό των ΦΔ εξακολουθεί να μην έχει προανακριτικές αρμοδιότητες γεγονός που το καθιστά «αδύναμο κρίκο» και αναποτελεσματικό στην φύλαξη και επόπτευση, με αποτέλεσμα να μην χαίρει του σεβασμού και του κύρους που είναι απαραίτητα για την επιτυχή επιτέλεση των καθηκόντων του. Βεβαίως,απαιτείται εκπαίδευση και επιμόρφωση του προσωπικού σε θέματα δημόσιας διοίκησης (ίσως σε συνεργασία με την Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης), ώστε να αισθάνεται σιγουριά και ασφάλεια στην επιτέλεση των καθηκόντων του, όπως επίσης και ειδική εκαπαίδευση για τους φύλακες ώστε να ανταπεξέρχονται στα διευρυμένα καθήκοντά τους – εφόσον τους δοθούν!
Θεωρώ ότι θα πρέπει να συμπεριληφθεί η γνωμοδότηση ή/και απόδοση ευθυνών σε περιστατικά υποβάθμισης του περιβάλλοντος (μιας και οι ΦΔΠΠ είναι αρμόδιοι για κάθε δραστηριότητα εντός των χώρων εποπτείας τους).
Ο τίτλος του άρθρου «Έργο ΦΔΠΠ» σαμποτάρει το ρόλο τους ως όργανα διοίκησης και διαχείρισης των Προστατευόμενων Περιοχών. Το άρθρο αυτό πρέπει να ορίζει τις αρμοδιότητες των ΦΔΠΠ εντός των περιοχών ευθύνης τους.
Θα πρέπει να περιλαμβάνεται ρητά η επόπτευση-φύλαξη στις αρμοδιότητες των ΦΔΠΠ, η οποία είναι ένας από τους βασικούς πυλώνες της δράσης τους. Το προσωπικό εποπτείας των ΦΔΠΠ, παρόλο που δεν έχει προανακριτικά καθήκοντα, αποτελεί το προσωπικό με τη συχνότερη παρουσία στις προστατευόμενες περιοχές. Η μη σαφής αναφορά της στερεί από τους ΦΔΠΠ μία από τις βασικές λειτουργίες τους, αλλά επίσης την απαραίτητη γνώση που πρέπει να έχουν για τις περιοχές ευθύνης τους, γιατί οι επόπτες επιτελούν πλήθος άλλων εργασιών στο πεδίο, όπως περιβαλλοντική παρακολούθηση, υλοποίηση διαχειριστικών δράσεων, ενημέρωση και βοήθεια χρηστών της προστατευόμενης περιοχής. Η επόπτευση-φύλαξη αποτελεί κεντρικό άξονα της λειτουργίας ενός ΦΔΠΠ και επιβάλλεται από τις παραγράφους 1 και 2 του ίδιου άρθρου.
Παράγραφος 1: Θα πρέπει να περιλαμβάνεται σαφώς η αρμοδιότητα της κατάρτισης και ευθύνης εφαρμογής των σχεδίων διαχείρισης των ΠΠ σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον 1650/86 όπως ισχύει για όλους τους τύπους Προστατευόμενων Περιοχών και όχι μόνο κατ’ εφαρμογή των Ευρωπαϊκών Οδηγιών. Η αρμοδιότητα αυτή είχε ανατεθεί στους ΦΔΠΠ με το υπό αντικατάσταση άρθρο του ν. 2742/99 και αφαιρείται για λόγους εξυπηρέτησης συγκεκριμένων καταστάσεων. Οι ΦΔΠΠ έχοντας μόνιμη φυσική παρουσία στην περιοχή έχουν ταυτόχρονα την πληρέστερη γνώση για αυτήν. Ένας ΦΔΠΠ σε τακτική λειτουργία και με τους απαιτούμενους πόρους μπορεί να καταρτίσει σχέδιο διαχείρισης για την περιοχή ευθύνης του, προς εξυπηρέτηση του δημόσιου συμφέροντος.
Παράγραφος 2: Η κατάρτιση της ετήσιας έκθεσης πρέπει να βασίζεται σε συγκεκριμένες οριζόντιες κατευθύνσεις, άρα η παράγραφος 2 πρέπει να αναδιατυπωθεί. Διαφορετικά είτε θα είναι μη εφαρμόσιμη, είτε ο κάθε ΦΔΠΠ θα συντάσσει την έκθεση κατά βούληση με αποτέλεσμα το περιεχόμενο να μην μπορεί να αξιοποιηθεί για την εξαγωγή συμπερασμάτων σε επίπεδο επικράτειας.
Παράγραφος 4: Στις αρμοδιότητες των ΦΔΠΠ να αναφέρεται η κατάρτιση του κανονισμού λειτουργίας, υπηρεσιών και προσωπικού και όχι μόνο ο κανονισμός εσωτερικής λειτουργίας του ΔΣ. Σε ένα σχέδιο Νόμου με τίτλο «Οργάνωση και λειτουργία ΦΔΠΠ» είναι αυτονόητο ότι πρέπει να περιλαμβάνονται ρυθμίσεις που αφορούν την τακτική λειτουργία αυτών, δηλαδή το οργανόγραμμα και οι κανονισμοί λειτουργίας.
Παράγραφοι 7 και 8: Ο ρόλος ίδρυσης των ΦΔΠΠ είναι η προστασία και η διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών. Η αναπτυξιακή διάσταση αποτελεί αρμοδιότητα άλλων υπάρχοντων φορέων (πχ. Αναπτυξιακές Εταιρείες Τοπικής Αυτοδιοίκησης) οι οποίες μπορούν να συνεπικουρούνται από τους ΦΔΠΠ. Η χρήση των πόρων των ΦΔΠΠ για την τοπική ανάπτυξη στερεί πόρους οικονομικούς και ανθρώπινους από το βασικό τους έργο που είναι η προστασία και η διαχείριση.
Παράγραφος 9: Πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα για τις ανάγκες των ΦΔΠΠ στον τεχνικό εξοπλισμό που απαιτείται για τη λειτουργία του καθώς και για τη συντήρηση και συνέχιση των έργων που στο παρελθόν έχει υλοποιήσει.
Παράγραφος 10: Θα πρέπει να υπάρχει σαφής αναφορά στο αντικείμενο της επιστημονικής παρακολούθησης ειδών και τύπων οικοτόπων στις περιοχές ευθύνης των ΦΔΠΠ. Αποτελεί κεντρικό άξονα της λειτουργίας ενός ΦΔΠΠ και επιβάλλεται από τις παραγράφους 1 και 2 του ίδιου άρθρου.
Παράγραφος 11: Η παροχή γνωμοδοτήσεων που προβλέπονται στις παραγράφους 11 και 12 του παρόντος θα πρέπει να είναι σύμφωνη για συγκεκριμένες κατηγορίες έργων ή δραστηριοτήτων ανάλογα με τον τύπο ή την περιοχή χωροθέτησής τους και να εξειδικεύονται από το Σχέδιο Διαχείρισης της ΠΠ.
Παράγραφος 12: Το χρονικό διάστημα για την παροχή γνώμης θα πρέπει να είναι όσο προβλέπεται από τη νομοθεσία για την περιβαλλοντική αδειοδότηση, ειδικά λαμβάνοντας υπόψη τη λειτουργία των ΦΔΠΠ, που είναι απαραίτητη η συνεδρίαση των ΔΣ για τη λήψη αποφάσεων.
Παράγραφος 13:Πρέπει να δίνεται η δυνατότητα οι ΦΔΠΠ να παρέχουν γνώμη για κάθε θέμα και όποτε οι ίδιοι κρίνουν ότι επιβάλλεται για ειδικά θέματα διαχείρισης και προστασίας.
Παράγραφος 16: Θα πρέπει να αναφέρεται ρητά το αντικείμενο της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.
Παράγραφος 18: Θα πρέπει και αντίστοιχα οι σχετικές αρμόδιες αρχές να υποστηρίζουν τους ΦΔΠΠ στο έργο τους.
Ως γενική παρατήρηση, θα έθετα πως ο κύριος ρόλος των ΦΔΠΠ είναι η προστασία της φύσης με ενεργό ή παθητική διαχείριση (φύλαξη), και δευτερευόντως όλες οι άλλες δραστηριότητες όπως η οικοξενάγηση, ή η ανάληψη πρωτοβουλιών για την τοπική ανάπτυξη. Θα έλεγα πως ο ρόλος που ιδρύονται και λειτουργούν με βάση την Ευρωπαϊκή και Εθνική Νομόθεσία θα πρέπει να είναι: (α) η προστασία των οικοτόπων και ειδών των Οδηγιών για την βελτίωση και εξασφάλιση της ευνοϊκής κατάστασης διατήρησής τους, (β) η προστασία των ενδημικών ειδών, (γ) η προστασία των απειλούμενων ειδών με βάση την εθνική (κόκκινο βιβλίο) και παγκόσμια κατάσταση (IUCN), (δ) η βελτίωση της κατάστασης των οικοσυστημάτων και η διασφάλιση των οικοσυστημικών τους υπηρεσιών, (ε) η διαχείριση των ανθρωπογενών δραστηριοτήτων που εμπίπτουν στην περιοχή ευθύνης τους, όπως η θήρα, η αλιεία, ή η χρήση του οδικού δικτύου, με στόχο την αειφορική χρήση των πόρων για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, (στ) η δημιουργία και επικαιροποίηση βάσεων δεδομένων για τη βιοποικιλότητα εντός της περιοχής ευθύνης τους, με συλλογή πρωτογενών δεδομένων από το προσωπικό τους.
Ο τρόπος που διατυπώνονται οι ευθύνες των ΦΔΠΠ είναι ασαφής ως προς το ποιος είναι ο κύριος ρόλος τους και ποιοι οι δευτερεύοντες. Δεν είναι αναπτυξιακές εταιρείες για την εξασφάλιση πόρων για την τοπική ανάπτυξη, ούτε οικοτουριστικά γραφεία, ούτε κέντρα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Το σχέδιο νόμου χάνει την ουσία για το σκοπό που ιδρύει και χρηματοδοτεί τους ΦΔΠΠ. Θα ήθελα επί παραδείγματι να υπήρχε σαφής αναφορά πως η θήρα (ή και η αλιεία) εντός ΦΔΠΠ θα πρέπει να πραγματοποιούνται αποκλειστικά και μόνο με την ύπαρξη διαχειριστικών σχεδίων θήρας, υπό την εποπτεία των ΦΔΠΠ, και με ένα σύστημα παρακολούθησης και ελέγχου της κάρπωσης, όπως σχεδόν σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες.
Το 3 & 4 θα πρέπει να συγχωνευτούν, καθώς αφορούν στο ίδιο πράγμα.
7. Η ανεύρεση, η διασφάλιση και η αξιοποίηση χρηματοδοτικών εργαλείων όχι μόνο για αναπτυξιακές δράσεις, αλλά κυρίως για την αύξηση της γνώσης (έρευνα) και τις δράσεις διαχείρισης και προστασίας.
21. Η χορήγηση αδειών επιστημονικής έρευνας και τεχνικών δοκιμών και αναλύσεων για τα προστατευτέα αντικείμενα, εντός των ορίων της περιοχής ευθύνης τους, θα πρέπει να παραμείνει ως έχει στην αρμόδια διεύθυνση του ΥΠΕΝ. Θα πρέπει να δημιουργηθεί στο ΥΠΕΝ μια πλατφόρμα τροφοδότησης των καίριων ερευνητικών ευρημάτων, εντός συγκεκριμένου πλαισίου πνευματικών δικαιωμάτων. Η έννοια «πορίσματα» είναι γενική. Δεν θα πρέπει να ζητείται από τους ερευνητές η διάθεση των πρωτογενών δεδομένων της έρευνάς τους ως βάση δεδομένων, εκτός και αν οι ίδιοι το επιθυμούν, ούτε από την άλλη να μη γνωρίζει η Ελληνική Πολιτεία τη γνώση που παράγεται επί της βιοποικιλότητας εντός της εθνικής επικράτειας.
Τέλος, η φύλαξη είναι ιδιαίτερα σημαντική εντός ΦΔΠΠ. Οι φύλακες θα πρέπει να έχουν εκπαίδευση στα όπλα και στο φυσικό περιβάλλον πριν αναλάβουν οποιοδήποτε ρόλο. Θα πρέπει να διαμορφωθεί το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο για να έχουν ανακριτικές δυνατότητες και δικαίωμα αυτοφόρων συλλήψεων. Θα πρέπει επίσης να λειτουργεί 24 ωρη τηλεφωνική γραμμή καταγγελιών για την πάταξη της παρανομίας. Η ως έχουσα κατάσταση υποβαθμίζει το ρόλο των φυλάκων σε απλούς επόπτες, απουσία οποιασδήποτε εξουσίας για την πάταξη των παρανομιών, και το έργο τους είναι σαφώς αναποτελεσματικό, όσο και αν το προσωπικό των φυλάκων σε ορισμένους ΦΔΠΠ είναι εξαιρετικό.
Να υπάρξει πρόνοια ώστε να συμμετέχουν και στη συλλογή επιστημονικών δεδομένων και αυτοψιών στο πεδίο κατόπιν κατάλληλης εκπαίδευσης από το επιστημονικό προσωπικό του Φ.Δ. Θα αυξηθεί έντονα η αποτελεσματικότητα και η εξοικονόμηση πόρων του ΦΔΠΠ εάν αξιοποιήσει το δυναμικό των φυλάκων για αυτό το σκοπό.
Κατόπιν της υπ. αριθμ. 63/17-11-2017 ομόφωνης απόφασης του Δ.Σ. του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου προτείνεται η τροποποίηση του άρθρου 4 ως εξής:
«…11. Η παροχή σύμφωνης γνώμης εντός 30 ημερών κατά τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης των έργων και δραστηριοτήτων, που εμπίπτουν στις περιοχές ευθύνης τους ή των οποίων οι επιπτώσεις επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα το προστατευτέο αντικείμενο. 12. Η παροχή σύμφωνης γνώμης εντός 30 ημερών από την έγγραφη ενημέρωση του ΦΔΠΠ από τις αρμόδιες αρχές για έργα ή δραστηριότητες που δεν υπόκεινται στη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Σε περίπτωση που ο ΦΔΠΠ δεν εκφέρει γνώμη εντός της άνω προθεσμίας, τεκμαίρεται η συμφωνία του… 21. Η χορήγηση αδειών επιστημονικής έρευνας και τεχνικών δοκιμών και αναλύσεων για τα προστατευτέα αντικείμενα, εντός των ορίων της περιοχής ευθύνης τους, σε συνεργασία με άλλες αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες, ως αποκλειστική αρμοδιότητα του Φορέα, με απαραίτητη προϋπόθεση τη γνωστοποίηση των πορισμάτων από τις παραπάνω δραστηριότητες στον οικείο ΦΔΠΠ αμέσως μετά την ολοκλήρωσή τους…».
1) Πρέπει οι φορείς να αξιολογούνται με το πόσο σε ετήσια βάση συμβάλουν στην αύξηση της τουριστικής κίνησης δηλαδή όταν όταν στο νομό έχουμε π.χ. 10000 τουρίστες, πόσους επισκέπτες είχε ο φορέας και τι πόσο εισέπραξε σε σχέση με τα έξοδα που είχε για την εξυπηρέτηση των.
Και δίνω ένα παράδειγμα:
Δεν νοείται να περνούν χιλιάδες τουρίστες από μπροστά από τον Φορέα κατευθυνόμενοι προς το νησί της Θάσου και να μην παίρνει αναλογικά μερίδιο σε επισκεψιμότητα και έσοδα.
2) Πρέπει οι ΦΔΠΠ και οι εργαζόμενοι δηλ. η ψυχή των να αξιολογούνται για την πολύχρονη εμπειρία και τεχνογνωσία των που είναι ΚΕΦΑΛΑΙΟ σαν πόρος που μεταφράζεται ή μη; π.χ. να διαχέεται προς απόκτηση υποστήριξης και συνεπικουρικότητα η δυνατότητα από τους ΦΔΠΠ δημιουργίας σχολείων πεδίου για επαγγελματίες του αγροτουτουρισμού όπως οδηγούς βουνού, συνοδούς επισκεπτών, αλιέων που σύμφωνα με τον σχετικά πρόσφατο νόμο περί αλιευτικού τουρισμού θέλουν να ασχοληθούν επι του αντικειμένου και ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΜΙΑ ΣΧΟΛΗ ΑΛΙΕΩΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΥΔΑΤΩΝ ΑΛΛΑ ΟΥΤΕ ΚΑΙ ΘΑΛΑΣΣΗΣ πόσο μάλλον μια σχολή εξειδίκευσης αυτών των ανθρώπων σε νέα αντικείμενα βιοποριστικού είδους που τους καθιστούν πρεσβευτές της μεγαλύτερης έκτασης χωρικά της Ελλάδας και του πολιτισμού της (για 365 μ/7 ε/24 ω επέκτασης του τουρισμού π.χ. στην θάλασσα έχει κρύο και τρικυμία αλλά σε ένα ποτάμι ή λίμνη που είναι προστατευμένο λόγω γεωμορφολογίας; )
3) Θα ήταν καλό να εξεταστεί κατά πόσο ο ΕΟΤ προβάλει το έργο και τις δράσεις των ΦΔ. Δυστυχώς το παρόν δεν μου δίδει την δυνατότητα υποβολής του καλαίσθητου πολυσέλιδου φυλλαδίου προβολής του αντίστοιχου τουρκικού οργανισμού τουρισμού που με προμήθευσε το αντίστοιχο γραφείο πληροφόρησης αλλά σας δίνω το ΜΟΤΟ:
the bird watching (ornithology) is unlimited and can be done for 365 days and 24 hours
αυτό για όσους ψάχνουν νέους τρόπους τρόπους επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου όμως προϋπόθεση είναι και η αλλαγή του ωραρίου όλων όσων εμπλέκονται. π.χ. ο τοπικός Ξενοδόχος θα πρέπει να σερβίρει πρωινό -π.χ. καβουρμά με αυγά- σε διάφορη ώρα για τους επισκέπτες, πιθανόν πριν το χάραμα ή το δείπνο -π.χ. τραχανόσουπα- τις μεταμεσονύχτιες ώρες μετά την παρατήρηση των νυκτόβιων αλλά και ο εργαζόμενος στον φορέα διαχ/σης θα πρέπει να μπορεί να εργάζεται και να συνεργάζεται με την τοπική κοινωνία και το σαββατοκύριακο ή τις νυκτερινές ώρες εφόσον απαιτείται.
4) Πρέπει οι φορείς να αξιολογούνται με το πόσο σε ετήσια βάση συμβάλουν στην προσέλκυση επιστημονικού προσωπικού και εθελοντών για υλοποίηση δράσεων π.χ. πόσους εθελοντές προσέλκυσε για να γίνει μια καταγραφή ενός ενδημικού είδους της χλωρίδας και από ποιες χώρες.
5) Πρέπει οι φορείς να αξιολογούνται με το πόσο είναι σε θέση ένα πρόγραμμα αφού το υλοποιήσουν να μπορούν να το συντηρήσουν είτε είναι άυλο π.χ. παρακολούθηση και καταγραφή σπανίου είδους ή και μοναδικού στην Ελλάδα όπως οι μέδουσες Craspedacusta sowbergii εσωτερικών υδάτων στο Διαβολόρεμα στην περιοχή του Σουφλίου είτε υλικών όπως πληροφοριακές πινακίδες, κιόσκια πληροφόρησης, ξύλινες κατασκευές παρατηρητηρίων κ.α. που με το πέρασμα των ετών αρχίζουν να καταρρέουν.
6) Πρέπει οι φορείς να είναι σε θέση να μπορούν να παρακολουθούν και να επιβλέπουν και πλησίον εκτός του τομέα ευθύνης τους κάποιων απειλούμενων ή μοναδικών σπανίων ειδών της χλωρίδας και της πανίδας της Ελλάδας. π.χ. το οικοσύστημα ενός ποταμού είναι διαμήκες σε σχέση με τα όρια ενός ΦΔΠΠ και εκτείνεται εκτός ορίων του.
7) Θα ήταν καλό να εξεταστεί αν οι Θηροφύλακες έχουν καλή συμβολή στην «αστυνόμευση» μετά από εκπαίδευση από τους Φορείς σε θέματα που μπορούν να συμπράξουν. Επίσης οι Θηροφύλακες θα έπρεπε να ελέγχουν και να επιβάλουν πρόστιμα υπέρ των Φ.Δ. και την αλιεία των εσωτερικών υδάτων και όχι μόνο η Ελληνική Αστυνομία.
8) Είναι πολύ θετικό ότι επεκτείνονται οι προστατευόμενες περιοχές και σε νησιά της άγονης γραμμής όπως αυτό της Σαμοθράκης αλλά θα πρέπει να γίνει συντονισμένη προσπάθεια για πολιτική έκπτωσης τόσο στα εισιτήρια όσο και μέριμνα διαμονής των εργαζομένων καθόσον έκτος από τις απεργίες των ναυτεργατών -που ίσως είναι προβλέψιμες- υπάρχει ο υπαρκτός κίνδυνος εγκλωβισμού ένθεν και κακείθεν λόγω ετησίας συντήρησης ή ξαφνικών μηχανικών βλαβών πλοίων αλλά και καιρού μη επιτρέποντος τον απόπλου των.
9) Θα πρέπει να θεσμοθετηθεί η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση κυρίως του πληθυσμού της υπαίθρου ως προς την περισυλλογή θανόντων ζώων, πτηνών, ιχθύων και άλλων ειδών ως και η κατάσχεση εφόσον απαιτείται για την αξιοποίησή των τόσο για τις αιτίες θανάτου όσο και για την ταρίχευση των για των εμπλουτισμό μουσείων, ιδιωτικών συλλογών αλλά και ανταλλαγής αυτών με άλλα άλλων κρατών δίδοντας έσοδα και κύρος στους Φ.Δ. π.χ. πολλές φορές έχουμε δει στην τηλεόραση καρχαρίες μεγάλου μεγέθους σε ιχθυοπωλεία ή ιδιωτικά σκάφη ψαράδων με κορυφαίο την σχετική ανακοίνωση για φωτογραφία επωνύμου “Η διεθνής περιβαλλοντική οργάνωση WWF τονίζει ότι η αλιεία του εξαβράγχιου καρχαρία απαγορεύεται από την εθνική νομοθεσία από το 1981, με το προεδρικό διάταγμα 67/1981”
10) Θα πρέπει να θεσμοθετηθεί η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση μέσα από τους ΦΔΠΠ κυρίως του πληθυσμού της υπαίθρου σε θέματα διατάραξης του οικοσυστήματος κυρίως στην Δυτική και Βόρειο Ελλάδα βλέπε πλήθος σχετικών δημοσιευμάτων π.χ.
http://www.xanthipress.gr/afou-mazepsan-ta-panta-apo-votana-sta-vouna-tora-psarevoun-ke-paranoma/
http://oladeka.com/2017/02/σύλληψη-πέντε-αλλοδαπών-στη-λίμνη-της/
http://www.protothema.gr/environment/article/685302/mastiga-tis-hloridas-tis-dramas-i-paranomi-sullogi-aromatikon-futon/
http://www.kathimerini.gr/780789/article/epikairothta/perivallon/paranomh-syllogh-arwmatikwn-fytwn
και αυτές είναι περιπτώσεις που ήρθαν στην επιφάνεια γιατί η περίπτωση ατόμων από παρακείμενη κυρίως δυτικά της Ελλάδας ανεπτυγμένης ευρωπαϊκής χώρας να συλλέγουν ενδημικά ή σπάνια είδη και κατόπιν να αποκτούν “μοναδική πατέντα DNA” επί του είδους είτε να το τροποποιούν και έτσι να κλέβουν την μοναδική βιοποικιλότητα σε σχέση με τις λοιπές χώρες της Ευρώπης και να αναπτύσσουν την οικονομία τους με εμάς θεατές.
11) Θα πρέπει να θεσμοθετηθεί η δημιουργία μέσα από τους ΦΔΠΠ κοινής τράπεζας ή “βιβλιοθήκης” DNA των ΦΔΠΠ δίδοντας έσοδα και κύρος στους Φ.Δ. αλλά και ενός κοινού ταμείου που σαν σκοπό θα έχει την χρηματοδότηση δράσεων επικοινωνίας, συνδιοργάνωσης, συντονισμού, κ.λ.π. δράσεων για την αποφυγή του φαινομένου να κατά το λαϊκό απόφθεγμα “να μην γνωρίζει η αριστερά τι ποιεί η δεξιά”
12) Θα πρέπει να θεσμοθετηθεί η δημιουργία μέσα από τους ΦΔΠΠ κοινού φορέα ΦΔΠΠ διάχυσης τεχνογνωσίας προσέλκυσης χρηματοδοτήσεων απευθείας από την Ευρωπαϊκή Ένωση βασιζόμενη στην αρχή της επικουρικότητας της Ε.Ε. παρακάμπτοντας την γραφειοκρατία του Κράτους μας και της δημιουργίας πελατειακών σχέσεων
13) Η αλλαγή ονομασίας των ΦΔΠΠ έχει διάφορα κόστη με το πιο απλό π.χ. όπως κόστος αλλαγής σφραγίδων, επιστολόχαρτων, νέων ενημερωτικών εντύπων, των ίδιων των πινακίδων των κτηρίων λειτουργίας των κ.λ.π. Αυτό το κόστος ποιος θα το επιβαρυνθεί; από ποιους πόρους;
Μήτσαλας Μιχαήλ
Εθελοντής ΦΔΠΠ, περιηγητής
12. «Η παροχή γνώμης εντός 25 ημερών από την έγγραφη ενημέρωση του ΦΔΠΠ … Σε περίπτωση που ο ΦΔΠΠ δεν εκφέρει γνώμη εντός της άνω προθεσμίας, τεκμαίρεται η συμφωνία του.».
-Αυτό το χρονικό όριο, κατά την άποψή μου, είναι πολύ μικρό και ενέχει κινδύνους χρήσης του για έργα αντίθετα στις αρχές προστασίας του περιβάλλοντος.
14,16, 17. Η «διαβούλευση» με την τοπική κοινωνία και τους παραγωγικούς φορείς των περιοχών ευθύνης τους και η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του πληθυσμού σε θέματα αναγόμενα στο έργο και στους σκοπούς των ΦΔΠΠ γίνεται, ήδη, σε μεγάλο βαθμό, κυρίως με την λειτουργία των κέντρων πληροφόρησης. Η ενδυνάμωση, στήριξη και προβολή των υφιστάμενων Κέντρων Πληροφόρησης των Φ.Δ. και η αύξηση αυτών θα έχει ως αποτέλεσμα την συνέχεια και τη διάρκεια στην επίτευξη των ανωτέρω σκοπών. Επίσης, η διοργάνωση και συμμετοχή σε προγράμματα κατάρτισης και επιμόρφωσης καθώς και σε συνέδρια, ημερίδες, επιμορφωτικά σεμινάρια και άλλες ενημερωτικές εκδηλώσεις είναι σημαντική, σε συνδυασμό με την συνεχή επιμόρφωση και εκπαίδευση του προσωπικού των κέντρων πληροφόρησης, καθώς το αντικείμενό τους απαιτεί συνεχή, εντός του φορέα, γνωστική ανέλιξη και εξέλιξη.
18. «Για το σκοπό αυτό, οι ΦΔΠΠ εισηγούνται ή αναφέρουν, για τις περιοχές ευθύνης τους, προς τις αρμόδιες αρχές τις πράξεις ή παραλείψεις εκείνες που συνιστούν παράβαση των όρων και περιορισμών που καθορίζονται από τα προεδρικά διατάγματα.»
-Αυτές τις εισηγήσεις, πως θα τις διαχειρίζονται, μέσα σε ποια χρονικά πλαίσια και με ποιο τρόπο θα εξασφαλίζονται θετικά αποτελέσματα;
20, 22. Πώς προβλέπεται να γίνεται «Η έγκριση δραστηριοτήτων ξενάγησης εντός της περιοχής ευθύνης του ΦΔΠΠ.» και «η υποστήριξη οικοτουριστικών προγραμμάτων»;
21.Η γνωστοποίηση των πορισμάτων από τις παραπάνω δραστηριότητες στον οικείο ΦΔΠΠ αμέσως μετά την ολοκλήρωσή τους είναι σημαντική, όπως σημαντική είναι και η ανατροφοδότηση από τους αποδέκτες αυτών, μέσα στα πλαίσια συγκεκριμένων στόχων.
1) Πρέπει οι φορείς να αξιολογούνται με το πόσο σε ετήσια βάση συμβάλουν στην αύξηση της τουριστικής κίνησης δηλαδή όταν όταν στο νομό έχουμε π.χ. 10000 τουρίστες, πόσους επισκέπτες είχε ο φορέας και τι πόσο εισέπραξε σε σχέση με τα έξοδα που είχε για την εξυπηρέτηση των.
Και δίνω ένα παράδειγμα:
Δεν νοείται να περνούν χιλιάδες τουρίστες από μπροστά από τον Φορέα κατευθυνόμενοι προς το νησί της Θάσου και να μην παίρνει αναλογικά μερίδιο σε επισκεψιμότητα και έσοδα.
2) Πρέπει οι ΦΔΠΠ και οι εργαζόμενοι δηλ. η ψυχή των να αξιολογούνται για την πολύχρονη εμπειρία και τεχνογνωσία των που είναι ΚΕΦΑΛΑΙΟ σαν πόρος που μεταφράζεται ή μη; π.χ. να διαχέεται προς απόκτηση υποστήριξης και συνεπικουρικότητα η δυνατότητα από τους ΦΔΠΠ δημιουργίας σχολείων πεδίου για επαγγελματίες του αγροτουτουρισμού όπως οδηγούς βουνού, συνοδούς επισκεπτών, αλιέων που σύμφωνα με τον σχετικά πρόσφατο νόμο περί αλιευτικού τουρισμού θέλουν να ασχοληθούν επι του αντικειμένου και ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΜΙΑ ΣΧΟΛΗ ΑΛΙΕΩΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΥΔΑΤΩΝ ΑΛΛΑ ΟΥΤΕ ΚΑΙ ΘΑΛΑΣΣΗΣ πόσο μάλλον μια σχολή εξειδίκευσης αυτών των ανθρώπων σε νέα αντικείμενα βιοποριστικού είδους που τους καθιστούν πρεσβευτές της μεγαλύτερης έκτασης χωρικά της Ελλάδας και του πολιτισμού της (για 365 μ/7 ε/24 ω επέκτασης του τουρισμού π.χ. στην θάλασσα έχει κρύο και τρικυμία αλλά σε ένα ποτάμι ή λίμνη που είναι προστατευμένο λόγω γεωμορφολογίας; )
3) Θα ήταν καλό να εξεταστεί κατά πόσο ο ΕΟΤ προβάλει το έργο και τις δράσεις των ΦΔ. Δυστυχώς το παρόν δεν μου δίδει την δυνατότητα υποβολής του καλαίσθητου πολυσέλιδου φυλλαδίου προβολής του αντίστοιχου τουρκικού οργανισμού τουρισμού που με προμήθευσε το αντίστοιχο γραφείο πληροφόρησης αλλά σας δίνω το ΜΟΤΟ:
the bird watching (ornithology) is unlimited and can be done for 365 days and 24 hours
αυτό για όσους ψάχνουν νέους τρόπους τρόπους επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου όμως προϋπόθεση είναι και η αλλαγή του ωραρίου όλων όσων εμπλέκονται. π.χ. ο τοπικός Ξενοδόχος θα πρέπει να σερβίρει πρωινό -π.χ. καβουρμά με αυγά- σε διάφορη ώρα για τους επισκέπτες, πιθανόν πριν το χάραμα ή το δείπνο -π.χ. τραχανόσουπα- τις μεταμεσονύχτιες ώρες μετά την παρατήρηση των νυκτόβιων αλλά και ο εργαζόμενος στον φορέα διαχ/σης θα πρέπει να μπορεί να εργάζεται και να συνεργάζεται με την τοπική κοινωνία και το σαββατοκύριακο ή τις νυκτερινές ώρες εφόσον απαιτείται.
4) Πρέπει οι φορείς να αξιολογούνται με το πόσο σε ετήσια βάση συμβάλουν στην προσέλκυση επιστημονικού προσωπικού και εθελοντών για υλοποίηση δράσεων π.χ. πόσους εθελοντές προσέλκυσε για να γίνει μια καταγραφή ενός ενδημικού είδους της χλωρίδας και από ποιες χώρες.
5) Πρέπει οι φορείς να αξιολογούνται με το πόσο είναι σε θέση ένα πρόγραμμα αφού το υλοποιήσουν να μπορούν να το συντηρήσουν είτε είναι άυλο π.χ. παρακολούθηση και καταγραφή σπανίου είδους ή και μοναδικού στην Ελλάδα όπως οι μέδουσες Craspedacusta sowbergii εσωτερικών υδάτων στο Διαβολόρεμα στην περιοχή του Σουφλίου είτε υλικών όπως πληροφοριακές πινακίδες, κιόσκια πληροφόρησης, ξύλινες κατασκευές παρατηρητηρίων κ.α. που με το πέρασμα των ετών αρχίζουν να καταρρέουν.
6) Πρέπει οι φορείς να είναι σε θέση να μπορούν να παρακολουθούν και να επιβλέπουν και πλησίον εκτός του τομέα ευθύνης τους κάποιων απειλούμενων ή μοναδικών σπανίων ειδών της χλωρίδας και της πανίδας της Ελλάδας. π.χ. το οικοσύστημα ενός ποταμού είναι διαμήκες σε σχέση με τα όρια ενός ΦΔΠΠ και εκτείνεται εκτός ορίων του.
7) Θα ήταν καλό να εξεταστεί αν οι Θηροφύλακες έχουν καλή συμβολή στην «αστυνόμευση» μετά από εκπαίδευση από τους Φορείς σε θέματα που μπορούν να συμπράξουν. Επίσης οι Θηροφύλακες θα έπρεπε να ελέγχουν και να επιβάλουν πρόστιμα υπέρ των Φ.Δ. και την αλιεία των εσωτερικών υδάτων και όχι μόνο η Ελληνική Αστυνομία.
8) Είναι πολύ θετικό ότι επεκτείνονται οι προστατευόμενες περιοχές και σε νησιά της άγονης γραμμής όπως αυτό της Σαμοθράκης αλλά θα πρέπει να γίνει συντονισμένη προσπάθεια για πολιτική έκπτωσης τόσο στα εισιτήρια όσο και μέριμνα διαμονής των εργαζομένων καθόσον έκτος από τις απεργίες των ναυτεργατών -που ίσως είναι προβλέψιμες- υπάρχει ο υπαρκτός κίνδυνος εγκλωβισμού ένθεν και κακείθεν λόγω ετησίας συντήρησης ή ξαφνικών μηχανικών βλαβών πλοίων αλλά και καιρού μη επιτρέποντος τον απόπλου των.
9) Θα πρέπει να θεσμοθετηθεί η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση κυρίως του πληθυσμού της υπαίθρου ως προς την περισυλλογή θανόντων ζώων, πτηνών, ιχθύων και άλλων ειδών ως και η κατάσχεση εφόσον απαιτείται για την αξιοποίησή των τόσο για τις αιτίες θανάτου όσο και για την ταρίχευση των για των εμπλουτισμό μουσείων, ιδιωτικών συλλογών αλλά και ανταλλαγής αυτών με άλλα άλλων κρατών δίδοντας έσοδα και κύρος στους Φ.Δ. π.χ. πολλές φορές έχουμε δει στην τηλεόραση καρχαρίες μεγάλου μεγέθους σε ιχθυοπωλεία ή ιδιωτικά σκάφη ψαράδων με κορυφαίο την σχετική ανακοίνωση για φωτογραφία επωνύμου “Η διεθνής περιβαλλοντική οργάνωση WWF τονίζει ότι η αλιεία του εξαβράγχιου καρχαρία απαγορεύεται από την εθνική νομοθεσία από το 1981, με το προεδρικό διάταγμα 67/1981”
10) Θα πρέπει να θεσμοθετηθεί η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση μέσα από τους ΦΔΠΠ κυρίως του πληθυσμού της υπαίθρου σε θέματα διατάραξης του οικοσυστήματος κυρίως στην Δυτική και Βόρειο Ελλάδα βλέπε πλήθος σχετικών δημοσιευμάτων π.χ.
http://www.xanthipress.gr/afou-mazepsan-ta-panta-apo-votana-sta-vouna-tora-psarevoun-ke-paranoma/
http://oladeka.com/2017/02/σύλληψη-πέντε-αλλοδαπών-στη-λίμνη-της/
http://www.protothema.gr/environment/article/685302/mastiga-tis-hloridas-tis-dramas-i-paranomi-sullogi-aromatikon-futon/
http://www.kathimerini.gr/780789/article/epikairothta/perivallon/paranomh-syllogh-arwmatikwn-fytwn
και αυτές είναι περιπτώσεις που ήρθαν στην επιφάνεια γιατί η περίπτωση ατόμων από παρακείμενη κυρίως δυτικά της Ελλάδας ανεπτυγμένης ευρωπαϊκής χώρας να συλλέγουν ενδημικά ή σπάνια είδη και κατόπιν να αποκτούν “μοναδική πατέντα DNA” επί του είδους είτε να το τροποποιούν και έτσι να κλέβουν την μοναδική βιοποικιλότητα σε σχέση με τις λοιπές χώρες της Ευρώπης και να αναπτύσσουν την οικονομία τους με εμάς θεατές.
11) Θα πρέπει να θεσμοθετηθεί η δημιουργία μέσα από τους ΦΔΠΠ κοινής τράπεζας ή “βιβλιοθήκης” DNA των ΦΔΠΠ δίδοντας έσοδα και κύρος στους Φ.Δ. αλλά και ενός κοινού ταμείου που σαν σκοπό θα έχει την χρηματοδότηση δράσεων επικοινωνίας, συνδιοργάνωσης, συντονισμού, κ.λ.π. δράσεων για την αποφυγή του φαινομένου να κατά το λαϊκό απόφθεγμα “να μην γνωρίζει η αριστερά τι ποιεί η δεξιά”
12) Θα πρέπει να θεσμοθετηθεί η δημιουργία μέσα από τους ΦΔΠΠ κοινού φορέα ΦΔΠΠ διάχυσης τεχνογνωσίας προσέλκυσης χρηματοδοτήσεων απευθείας από την Ευρωπαϊκή Ένωση βασιζόμενη στην αρχή της επικουρικότητας της Ε.Ε. παρακάμπτοντας την γραφειοκρατία του Κράτους μας και της δημιουργίας πελατειακών σχέσεων
13) Η αλλαγή ονομασίας των ΦΔΠΠ έχει διάφορα κόστη με το πιο απλό π.χ. όπως κόστος αλλαγής σφραγίδων, επιστολόχαρτων, νέων ενημερωτικών εντύπων, των ίδιων των πινακίδων των κτηρίων λειτουργίας των κ.λ.π. Αυτό το κόστος ποιος θα το επιβαρυνθεί; από ποιους πόρους;
Χρειάζεται να γίνει μια επιπλέον προσθήκη στην παρ. 20 ώστε να λυθεί το πρόβλημα με τα οχήματα των Φορέων Διαχείρισης και να μπορουν αυτοί να βγαζουν άδειες μεταφοράς επισκεπτών από τις Διευθύνσεις Μεταφορών των Περιφερειών.
Στο άρθρο 4 στην παράγραφο 20 να προστεθει:
«Η οργάνωση από τους ίδιους και η έγκριση δραστηριοτήτων ξενάγησης εντός της περιοχής ευθύνης από τους Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών. Για την επίτευξη του ανωτέρω σκοπού (των ξεναγήσεων) οι Φορείς Διαχείρισης μπορούν να εκδίδουν άδειες κυκλοφορίας λεωφορείων, σκαφών και ειδικών οχημάτων για την μεταφορά επισκεπτών εντός της προστατευόμενης περιοχής τους».
Αθανασιάδης Ανδρέας
Πρόεδρος Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Δέλτα Έβρου
Αναφορικά για τους Φύλακες Περιβάλλοντος των Φ.Δ.Π.Π. το έργο τους δεν περιορίζεται μόνο στην εποπτεία – φύλαξη της προστατευόμενης περιοχής αλλά συμμετέχουν στα προγράμματα επιστημονικής παρακολούθησης (monitoring), στην διενέργεια αυτοψιών στα πλαίσια των γνωμοδοτήσεων για έγκριση περιβαλλοντικής αδειοδότησης έργων και επιχειρήσεων , στην ενημέρωση επισκεπτών της Π.Π. καθώς και στις δράσεις ενημέρωσης – ευαισθητοποίησης.
Όπως περιγράφεται στο σχέδιο νόμου οι «αρμοδιότητες» των Φυλάκων Περιβάλλοντος των Φ.Δ.Π.Π. (παρ 18) είναι πολύ γενικές και ασαφείς. Πρωτίστως θα πρέπει να δοθούν αρμοδιότητες ειδικών προανακριτικών υπαλλήλων (όπως έχουν δοθεί και στους ιδιωτικούς φύλακες θήρας των κυνηγετικών οργανώσεων) για όσον αφορά θέματα τα οποία άπτονται παραβάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας (περί δασών, θήρας και αλιείας νομοθεσία καθώς και των περιβαλλοντικών και πολεοδομικών όρων που ισχύουν για έργα ή δραστηριότητες που πραγματοποιούνται στην περιοχή ευθύνης τους). Η επικουρία στο έργο των αρμόδιων διοικητικών και δικαστικών αρχών θα είναι πιο ουσιαστική αν τα όργανα της πολιτείας, όπως οι φύλακες περιβάλλοντος, οι οποίοι βρίσκονται συνεχώς στο πεδίο και οι οποίοι πρωτογενώς αντιμετωπίζουν περιστατικά παραβατικότητας , αποκτήσουν έστω το δικαίωμα ελέγχου (πχ αδειών αλιείας κα) και επιβολής προστίμων μιας και στις περισσότερες των περιπτώσεων δεν είναι δυνατή η άμεση αντιμετώπιση της παράβασης (δεν μπορεί να γίνει ταυτοποίηση του παραβάτη ούτε κράτηση του μέχρι την έλευση των αρμοδίων αρχών). Για να εισηγηθεί ή να αναφέρει ο φύλακας περιβάλλοντος παράβαση θα πρέπει να μπορεί να ελέγξει την νομιμότητα της .
Φελιάς Χρήστος
Σίμος Σωτήριος
Σώζος Παύλος