Για να δείτε το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) – αναθεωρημένη έκδοση πατήστε εδώ.
Αρχική Αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ)Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) – αναθεωρημένη έκδοση
Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) – αναθεωρημένη έκδοση
- 366 ΣχόλιαΕθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) – αναθεωρημένη έκδοση
Πλοήγηση στη Διαβούλευση
Αναρτήθηκε
22 Αυγούστου 2024, 15:50
Ανοικτή σε Σχόλια έως
16 Σεπτεμβρίου 2024, 11:00
Εργαλεία
Εκτύπωση Εξαγωγή Σχολίων σεΣτατιστικά
366 Σχόλια 366 Σχόλια επι της Διαβούλευσης 35093 - Όλα τα ΣχόλιαΌλες οι Διαβουλεύσεις
- Ρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό της διαχείρισης αποβλήτων, τη βελτίωση του πλαισίου εξοικονόμησης ενέργειας, την ανάπτυξη των έργων ενέργειας και την αντιμετώπιση πολεοδομικών ζητημάτων
- Αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ)
- Ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των πολυεπίπεδων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στους τομείς: α) της διαχείρισης υδάτων, β) της διαχείρισης και προστασίας των δασών...
- Διατάξεις για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειες και την προστασία του φυσικού και χωροταξικού περιβάλλοντος
- Μετονομασία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων
- ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ – ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΩΝ ΟΔΗΓΙΩΝ ΕΕ 2018/2001 ΚΑΙ 2019/944
- Εθνικός Κλιματικός Νόμος – Μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή
- Δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση για το Εθνικό Πρόγραμμα Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων
- Διαβούλευση στο σχέδιο για την Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/2002 σχετικά με την τροποποίηση της οδηγίας 2012/27/ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση
- Απαγόρευση καλλιέργειας ΓΤΟ
- Καθορισμός κανόνων, μέτρων και όρων για την αντιμετώπιση κινδύνων από ατυχήματα μεγάλης έκτασης
- ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2012-27-ΕΕ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
- Αναθεώρηση Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ)
- Βοσκήσιμες γαίες Ελλαδας
- Κτήμα Τατοϊου
- Εγκριση κώδικα για την προστασία των νερών στο πλαίσιο οδηγίας
- Ανακύκλωση-βελτίωση αποβλήτων
- ΚΥΑ αειφορίας
- φυσικό αέριο -τροποιήσεις ν.4001/2011
- Ενσωμάτωση οδηγίας 2012/27/ΕΕ
- Σύσταση ΑΕ και τροποιοίσεις ν. 4123/2013
- Σχέδιο της κύριας έκθεσης της Ολλανδικής εταιρίας HVA με αντικείμενο τη βελτίωση της διαχείρισης υδάτων, αγροτικών καλλιεργειών και αντιπλημμυρικής προστασίας στην Περιφέρεια Θεσσαλίας
- Όροι δόμησης, κατασκευής, επιτρεπόμενες χρήσεις γης για κέντρα δεδομένων, χωροταξικές και πολεοδομικές ρυθμίσεις, αξιοποίηση πόρων Πράσινου Ταμείου και λοιπές περιβαλλοντικές και ενεργειακές διατάξεις
- Τροποποίηση του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων
- Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/944 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 5ης Ιουνίου 2019
- Διατάξεις για την απλοποίηση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, των περιβαλλοντικών επιθεωρήσεων και την προστασία του περιβάλλοντος
- ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΔΕΙΟΔΟΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΑΝΑΝΕΩΣIΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ -Β’ ΦΑΣΗ, AΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
- Δημόσια Διαβούλευση για το Σχέδιο Νόμου «Ολοκληρωμένο Πλαίσιο για τη Διαχείριση Αποβλήτων»
- Νέο Σχέδιο Δράσης της Ελλάδας για την Κυκλική Οικονομία – Οδικός Χάρτης
- Έκθεση μακροπρόθεσμης στρατηγικής για την κινητοποίηση επενδύσεων για την ανακαίνιση και μετατροπή του εθνικού κτιριακού αποθέματος
- Προώθηση της Ανακύκλωσης–Ενσωμάτωση των Οδηγιών 2018/851 και 2018/852 της 30ής Μαΐου 2018.
- «Στρατηγική για την Ανάπτυξη της Εθνικής Υποδομής Γεωχωρικών Πληροφοριών (ΕΥΓΕΠ)»
- Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (Master Plan) για τις λιγνιτικές περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης
- Διαβούλευση για το σχέδιο νόμου «Ενσωμάτωση της Οδηγίας 2019/904/ΕΕ σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον»
- Δημόσια Διαβούλευση για το σχέδιο νόμου «Εκσυγχρονισμός της Χωροταξικής και Περιβαλλοντικής νομοθεσίας»
- Δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση για το «Εθνικό Πρόγραμμα Ελέγχου Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης (ΕΠΕΑΡ)»
- Σχέδιο νόμου «Μετάβαση στην κινητικότητα χαμηλών εκπομπών: Μέτρα προώθησης και λειτουργία της αγοράς ηλεκτροκίνησης»
- ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ
- Σχέδιο διατάξεων για ενσωμάτωση Οδηγιών 2019/692 και 2018/844
- Δημόσια Διαβούλευση για τη Μακροχρόνια Στρατηγική για το έτος 2050
- Δημόσια διαβούλευση για το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ)
- ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΑΓΟΡΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΔΕΗ, ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΔΕΠΑ ΚΑΙ ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΩΝ ΑΠΕ»
- Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του Ειδικού Χωρικού Σχεδίου (ΕΧΣ) για το Εκθεσιακό Κέντρο Θεσσαλονίκης
- Μητροπολιτικός Φορέας Γουδή - Ιλισίων
- Καθορισμός των Προδιαγραφών και του Περιεχομένου των Σχεδίων Δράσης Ειδών και Τύπων Οικοτόπων στο πλαίσιο εφαρμογής των διατάξεων του ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60 Α')
- Κατηγοριοποίηση παραβάσεων και καθορισμός διαδικασίας επιβολής προστίμων
- Σύστημα αειφορίας βιοκαυσίμων σύμφωνα με το άρθρο 21 του ν. 4062/2012
- Σύστημα αειφορίας βιοκαυσίμων και βιορευστών σύμφωνα με το άρθρο 32η του ν. 3468/2006
- Χορήγηση οικονομικών αντισταθμισμάτων σε εφαρμογή των διατάξεων των παρ. 1 και 4 του άρθρου 22 του ν. 1650/1986
- Κανονισμός Τιμολόγησης των ΦΟΔΣΑ και Ρυθμίσεις για την ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας
- Χαρακτηρισμός της υδάτινης, χερσαίας και ευρύτερης περιοχής της λίμνης Παμβώτιδας (Ιωαννίνων),Π.Ε. Ιωαννίνων ως Περιφερειακό Πάρκο, και καθορισμός χρήσεων γης, όρων και περιορισμών δόμησης
- Περιβαλλοντική διαχείριση των περιοχών με οικιστικές πυκνώσεις, ιώδους περιγράμματος
- Εθνικός Σχεδιασμός για την Ενέργεια και το Κλίμα
- Σύσταση Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών
- Κατηγοριοποίηση παραβάσεων του άρθρου 19Α του ν.4062/2012 και όρια προστίμων
- Εθνικό Σχέδιο για την αύξηση του αριθμού των κτιρίων με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας (άρθρο 9 της Οδηγίας 2010/31/ΕΕ)
- Σχέδιο Στρατηγικής Ανάπτυξης της Δασοπονίας 2018-2038 (Εθνική Στρατηγική για τα Δάση)
- Χαρακτηρισμός χερσαίων, υδάτινων και θαλάσσιων περιοχών ως Εθνικού Πάρκου
- Έρευνα, εκμετάλλευση και διαχείριση του γεωθερμικού δυναμικού της χώρας και άλλες διατάξεις
- Εθνικό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης
- Εθνική Στρατηγική για την Κυκλική Οικονομία
- ΝΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΔΟΜΗΜΕΝΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
- Σύσταση του Οργανισμού Εθνικού Κτηματολογίου
- Οργάνωση και λειτουργία φορέων διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών
- Τροποποίηση του άρθρου 15Α του ν. 3054/2002 & αντικατάσταση ΚΥΑ κριτηρίων & μεθοδολογία κατανομής βιοντίζελ
- Ενσωμάτωση της Οδηγίας 2015/1513
- Ενσωμάτωση της Οδηγίας 2015/652
- ΣΧΕΔΙΟ ΚΥΑ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ
- ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΑΠΟΣΥΜΠΙΕΣΗΣ ΠΕΠΙΕΣΜΕΝΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΚΑΙ ΒΟΗΘΗΤΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ
- Έρευνα και εκμετάλλευση λατομικών ορυκτών και άλλες διατάξεις
- «Ενεργειακές Κοινότητες και άλλες διατάξεις»
- Κανονισμός Πυροπροστασίας Κτιρίων
- ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΧΡΗΣΕΩΝ ΓΗΣ
- ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ - ΧΩΡΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ – ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
- Ίδρυση Εθνικού Οργανισμού Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσκευασιών και άλλων προϊόντων
- Χαρακτηρισμός της χερσαίας περιοχής του δάσους Δαδιάς, Λευκίμης, Σουφλίου ως Εθνικού Πάρκου Δάσους Δαδιάς, Λευκίμης, Σουφλίου, καθορισμός ζωνών προστασίας αυτού, χρήσεων, όρων και περιορισμών
- Μεθοδολογία υπολογισμού της Ειδικής Τιμής Αγοράς τεχνολογιών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης και άλλες διατάξεις
- Σχέδιο αντικατάστασης του άρθρου 15Α του Ν3054_2002 Οργάνωση της αγοράς πετρελαιοειδών και άλλες διατάξεις
- Αναδιοργάνωση της ελληνικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας σε εφαρμογή της νομοθεσίας για την ολοκλήρωση της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και άλλες διατάξεις
- Σύσταση και τήρηση Μητρώου Πιστοποιημένων Αξιολογητών Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων σύμφωνα με το άρθρο 16 του ν. 4014/2011(Α΄ 209)
- Έγκριση γενικών κανόνων κοστολόγησης και τιμολόγησης υπηρεσιών ύδατος. Μέθοδος και διαδικασίες για την ανάκτηση κόστους των υπηρεσιών ύδατος στις διάφορες χρήσεις του
- Χαρακτηρισμός της περιοχής του Εθνικού Δρυμού Λευκών Ορέων ως Εθνικού Πάρκου
- Καθορισμός τεχνικών προδιαγραφών χάραξης, σήμανσης
- Καθορισμός κριτηρίων, μεθοδολογίας κατανομής αυτούσιου βιοντίζελ και ρύθμιση κάθε σχετικού θέματος…
- Χαρακτηρισμός χερσαίων και υδάτινων περιοχών της Οροσειράς Ροδόπης ως Εθνικό Πάρκο
- Κατηγοριοποίηση παραβάσεων και καθορισμός διαδικασίας επιβολής προστίμων σχετικά με την τήρηση των κριτηρίων αειφορίας βιοκαυσίμων και βιορευστών.
- Νέο καθεστώς στήριξης των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού και θερμότητας υψηλής απόδοσης
- Πράξεις εισφοράς σε γη και σε χρήμα
- Χωροταξικός και πολεοδομικός σχεδιασμός
- Επίσπευση διαδικασιών κατάρτισης, θεώρησης και κύρωσης των δασικών χαρτών και λοιπές διατάξεις
- Καθορισμός Κανόνων
- Ρυθμιστικά σχέδια Αθήνας και Θεσσαλονίκης
- Χαρακτηρισμός των χερσαίων και θαλάσσιων περιοχών των «GR2330005, «GR2330008 και «GR2550005…
- Δημιουργία νέας καθετοποιημένης εταιρίας Ηλεκτρικής ενέργειας
- Ρυθμίσεις για την εξυγίανση ειδικού λογαριασμού
- Πλαίσιο για την ασφάλεια στις υπεράκτιες εργασίες έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων
- Δημόσια διαβούλευση για το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ)
- Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός. Εναρμόνιση με την Οδηγία 2014/89/ΕΕ
- ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
- Ρύθμιση θεμάτων Κ.Δ.Ε.Π.Α.Π
Στο Κεφάλαιο 2.2.2 Οι εκπομπές και απορροφήσεις του τομέα χρήσης γης, αλλαγής χρήσης γης και δασοπονίας (LULUCF), αναφέρεται ότι η πλειονότητα των απορροφήσεων CO2 προέρχεται κυρίως από τα διαχειριζόμενα ελληνικά δάση, ενώ σημαντική είναι η συμβολή των καλλιεργήσιμων εκτάσεων, καθώς και των χορτολιβαδικών (σελ.95). Προτείνουμε να συμπεριληφθεί ότι οι υγρότοποι επίσης συμβάλλουν στη δέσμευση του άνθρακα (Abdul Malak, et al., 2021) κι ότι το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας – Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων/Υγροτόπων διενεργεί πιλοτική έρευνα για την εκτίμηση της δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα από λιμναία οικοσυστήματα
Abdul Malak, D., Marin, A.I., Trombetti, M., San Roman, S., 2021, Carbon pools and sequestration potential of wetlands in the European Union, European Topic Centre on Urban, Land and Soil Systems, Viena and Malaga, ISBN: 978-3-200-07433-0, 72p. https://www.eionet.europa.eu/etcs/etc-di/products/etc-uls-report-10-2021-carbon-pools-and-sequestration-potential-of-wetlands-in-the-european-union/@@download/file/Carbon%20pools%20and%20sequestration%20potential.pdf
Στο Κεφάλαιο 2.2.2 Οι εκπομπές και απορροφήσεις του τομέα χρήσης γης, αλλαγής χρήσης γης και δασοπονίας (LULUCF), αναφορικά με τα εθνικά και ευρωπαϊκά προγράμματα στα οποία διενεργείται έρευνα για τη βελτίωση της επιστημονικής γνώσης σχετικά με παραμέτρους του τομέα LULUCF (σελ. 97), *προτείνουμε να συμπεριληφθεί και το ευρωμεσογειακό έργο INTERREG Wetland4Change, μέσω του οποίου το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας – Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων/Υγροτόπων διεξάγει επιστημονική έρευνα για να εκτιμήσει την οικοσυστημική υπηρεσία απορρόφησης και αποθήκευσης άνθρακα από τους υγροτόπους, καθώς και τις εκπομπές που παράγουν.
Στο Κεφάλαιο 3.1.3 Μέτρα και πολιτικές για την αύξηση της συμβολής του τομέα LULUCF στην κλιματική ουδετερότητα, αναφέρεται η συνεισφορά των μέτρων του ΣΣ ΚΑΠ (σελ. 212). Προτείνουμε να γίνει αναφορά στη συνεργασία της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης του ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027 με το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας – Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων/Υγροτόπων για τη βέλτιστη εφαρμογή του προτύπου Καλής Γεωργικής και Περιβαλλοντικής Κατάστασης 2 (ΚΓΠΚ 2) στο πλαίσιο της ενισχυμένης αιρεσιμότητας του Στρατηγικού Σχεδίου της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, για την προστασία των υγροτόπων και τυρφώνων ως αποθήκες άνθρακα (με τη χρηματοδότηση από το διακρατικό έργο INTERREG EUROPE – RIWET).
Για όλους εμάς που μετέχουμε ως μικροεπενδυτές με κοινά αιτήματα έργων 500Kw με ενεργειακές κοινότητες και έχουμε υποβάλλει εδώ και 3-4 χρόνια αιτήματα για λήψη ΟΠΣ, θα πρέπει να υπάρξει η αντίστοιχη προτεραιότητα που δυστυχώς η τελευταία σχετική υπουργική απόφαση ΔΕΝ έλαβε καθόλου υπόψη της και από πρώτους στη σειρά αξιολόγησης μας πέταξε στη ΣΤ κατηγορία. Είναι κράτος δίκαιου αυτό με προγραμματισμό και οργάνωση;
Αύξηση της φιλοδοξίας του ΕΣΕΚ συνολικά, ώστε να συμβαδίζει με τα πορίσματα της επιστήμης για κλιματική ουδετερότητα πολύ πριν το 2050.
100% καθαρή ενέργεια ως το 2035, με σωστή χωροθέτηση των εγκαταστάσεων, διαβούλευση με την τοπική κοινωνία και ενίσχυση των σχημάτων ενεργειακών κοινοτήτων πολιτών.
Εξάλειψη της οικονομικής στήριξης των ορυκτών καυσίμων, με σημείο εκκίνησης έναν λεπτομερή κατάλογο των επιδοτήσεων ορυκτών καυσίμων και χρονοδιάγραμμα για τη σταδιακή
Είμαστε επενδυτές ενεργειακών κοινοτήτων 500KW μικρών πάρκων και αγρότες ιδιοκτήτες χωραφιών, που για χρόνια έχουμε μισθώσει τα χωράφια μας σε εταιρείες και δεν λαμβάνουμε μισθώματα και οι περισσότεροι από εμάς , συμμετέχουν και ενεργά ως μέλη στις ενεργειακές κοινότητες που με τον νόμο Σκρέκα τον Αύγουστο του 2022 , βγάλατε από την πρώτη σειρά προτεραιότητας τις ενεργειακές κοινότητες και προωθήσατε τις μεγάλες άδειες και τους μεγάλο επενδυτές και μας βάλατε στην Γ2 κατηγορία να περιμένουμε τόσα χρόνια!
Όπως και τα 500kw που ήταν ομαδοποιημένα τα πετάξατε στην ΣΤ κατηγορία να μην πάρουν ποτέ όρους σύνδεσης !
Ειδικά στη Φλώρινα περιμένουμε 4 χρόνια όλος ο Νομός να πάρουμε όρους σύνδεσης, η κατάσταση είναι στο απροχώρητο ,ο ίδιος ο πρωθυπουργός μίλησε για πράσινη μετάβαση , δώστε προτεραιότητα ξανά άμεσα στις ενεργειακές κοινότητες με χιλιάδες κόσμου σε λιγνιτικές περιοχές και παραμεθόριες ,όπως η Φλώρινα και διορθώστε την τεράστια αδικία άμεσα του 2022, όπου στις 14 Αυγούστου με τον νόμο Σκρέκα μας πήγατε χρόνια πίσω !! ο Νομός μας βράζει δεν έχουμε άλλη υπομονή για την πράσινη μετάβαση που υποσχέθηκε ο πρωθυπουργός και θα πρέπει άμεσα να διορθώσετε την αδικία με την ειδική επιτάχυνση που είπατε για τις λιγνιτικές και ειδικά παραμεθόριες περιοχές !
Δεν γίνεται να δίνεται άδειες σε μεγάλο επενδυτές με 30 χιλιόμετρα απόσταση από τα σύνορα και εμείς που ζούμε εδώ να μας κοροϊδεύετε τόσα χρόνια !
Θα πρέπει να δίνεται η δυνατότητα στον ΑΔΜΗΕ να εξετάζει παράλληλα και τα αιτήματα της κατηγορίας Γ’ των ενεργειακών κοινοτήτων. Αυτή είναι και η λογική σειρά.
Δεν υπάρχει καμιά λογική στο να περιμένουμε να εξεταστούν τα αιτήματα που είναι στην κατηγορία Γ.
Πρέπει να εξετάζονται ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ για να μην καθυστερούν άλλο οι όροι των έργων.
Για όλους εμάς που μετέχουμε ως μικροεπενδυτές σε Ενεργειακές Κοινότητες και έχουμε υποβάλλει εδώ και 3-4 χρόνια αιτήματα για λήψη ΟΠΣ, θα πρέπει να υπάρξει η αντίστοιχη προτεραιότητα που δυστυχώς η τελευταία σχετική υπουργική απόφαση ΔΕΝ έλαβε καθόλου υπόψη της.
Μας υποσχεθήκατε προτεραιότητα στις Ενεργειακές Κοινότητες για λήψη όρων, βάλαμε ότι οικονομίες είχαμε και τώρα περιμένουμε πότε θα μας δοθούν. Κάθε υπουργική απόφαση που βγαίνει μας πάει και πιο πίσω. Επιτέλους δώστε προτεραιότητα στους μικροεπενδυτές.
Παρά τις υποσχέσεις για προτεραιότητα στις Ενεργειακές Κοινότητες που υποβάλλουν αιτήματα σε απολιγνιτοποιημένες ζώνες, δίνονται όρους μόνο σε μεγάλες εταιρείες. Πρέπει να δοθούν όροι σε όλους εμάς που έχουμε βάλει ότι οικονομίες είχαμε και περιμένουμε τόσα χρόνια να ξεκινήσουν τα έργα.
Σαν μικροεπενδυτές προσπαθούμε να κάνουμε κάτι στην περιοχή μας που έχει τόσες ιδιαιτερότητες να μην φύγουμε από αυτή και εσείς οι ίδιοι μας αποτρέπετε από το να κάνουμε οτιδήποτε παραγωγικό. Που είναι οι προτεραιότητες των έργων των Ενεργειακών κοινοτήτων που υποσχεθήκατε;
Είχαμε καταθέσει για λήψη ΟΠΣ πριν καν βγει η Υπουργική απόφαση και ήμασταν πρώτοι στη σειρά για όρους. Με την υπουργική απόφαση μας πήγατε 3ους και τώρα θέλετε να μας πάτε ακόμα πιο πίσω! Αυτή είναι η προτεραιότητα που υποσχεθήκατε στις Εν. Κοινότητες και στους μικρούς επενδυτές;
Στις 12 Αυγούστου 2022 δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως η υπ’ αριθμόν ΥΠΕΝ/ΓΔΕ/84014/7123 απόφαση, για τον καθορισμό πλαισίου προτεραιότητας στη χορήγηση οριστικών προσφορών σύνδεσης για σταθμούς ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ και σταθμούς αποθήκευσης από τον ΔΕΔΔΗΕ και τον ΑΔΜΗΕ, ακόμη και σε περιοχές που έχουν χαρακτηριστεί κορεσμένα δίκτυα.
Είχε προηγηθεί ο Ν. 4951/2022 και ειδικότερα το άρθρο 89, με το οποίο νομοθετήθηκε πλαίσιο προτεραιότητας για τη σύνδεση με το Σύστημα των συγκεκριμένων έργων. Η εξειδίκευση του ήρθε με την υπουργική απόφαση.
Το υπουργείο αποφάσισε και καθόρισε το μοντέλο ταξινόμησης, το οποίο περιλαμβάνει έξι ομάδες προτεραιότητας, με πολλές υποομάδες η κάθε μία.
Στην ομάδα Α, πρώτοι που θα συνδεθούν είναι σταθμοί ΑΠΕ που βρίσκονται έως 30 χλμ. από τα σύνορα της χώρας. Σταθμοί που σύμφωνα με την άδεια παραγωγής ή τη Βεβαίωση Παραγωγού ή τη Βεβαίωση Ειδικών Έργων εγκαθίστανται αποκλειστικά μέσα στα γεωγραφικά όρια περιοχών που βρίσκονται σε απόσταση έως 30 χιλιομέτρων από τα σύνορα και αφορούν σε μεμονωμένα αιτήματα χορήγησης οριστικής προσφοράς σύνδεσης σταθμών μέγιστης ισχύος παραγωγής μεγαλύτερης από 200MW (>200MW).
Εξηγήστε μας παρακαλούμε με ποιο σκεπτικό δίνεται άμεση προτεραιότητα σε άδειες παραγωγής δηλαδή σε μεμονωμένα έργα μεγαλοεπενδυτών και όχι σε ενεργειακές κοινότητες που απαρτίζονται από πολλά μέλη και που απέχουν από τα σύνορα 30 χλμ.;
Για ποιο λόγο γίνεται αυτή η διάκριση σε βεβαιώσεις παραγωγών και σε ενεργειακές κοινότητες μία κατηγορία έργων που θα έπρεπε να έχει υψηλή προτεραιότητα, καθώς υπηρετούν τον στόχο της εξοικονόμησης ενέργειας και την ανάπτυξη της ενεργειακής δημοκρατίας και δεν είναι στην ομάδα Α προτεραιότητας ;
Επίσης πως γίνεται να αναιρεί προηγούμενο σας ΦΕΚ για τα ομαδοποιημένα αιτήματα στον ΑΔΜΗΕ το νέο σας ΦΕΚ αφού πολλοί παραγωγοί και συνάδερφοι εκτός από ενεργειακές κοινότητές κατέθεσαν στον ΑΔΜΗΕ ομαδοποιημένα και πολλά έργα μικρότερα των 500KW, με αυτά τα έργα τί θα γίνει ; Γιατί τα εξαιρείται από την προτεραιοποίηση και αναιρείται τον όρο ομαδοποιημένα βάζοντας μόνο τις ενεργειακές κοινότητες στην Γ2 σειρά προτεραιότητας χωρίς την ομαδοποίηση με 500kw έργα ;
Για ποιο λόγο επιβάλατε «κούρεμα» στην ισχύ κάθε έργου της τάξης του 20% και ειδικά στις ενεργειακές κοινότητες και στις περιοχές απολιγνιτοποίησης σε μια περίοδο όπου όλοι και ο πρωθυπουργός μιλάει για πράσινη μετάβαση;
Ποιος είναι ο λόγος που πρέπει να έχουν προτεραιότητα τα μεγάλα μεμονωμένα έργα και όχι αντιστοίχου μεγέθους έργα αλλά μέσω ενεργειακών κοινοτήτων και πολλαπλών φορέων ομαδικού αιτήματος ; Δεν πρέπει μια βασική στόχευση μέσα από την πράσινη ενεργειακή μετάβαση να είναι και η οικονομική ενίσχυση του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου μέσω της συμμετοχής τους σε αυτή ;
Ζητούμε άμεσα να αλλάξει η υπουργική απόφαση και να μπουν οι ενεργειακές κοινότητες άμεσα στην Α κατηγορία προτεραιοποίησης μαζί με τα ομαδοποιημένα αιτήματα 500KW , που πλέον βρίσκονται στην ΣΤ κατηγορία και ειδικά οι κοινότητες σε περιοχές απολιγνιτοποίησης να προηγούνται όλων των υπολοίπων.
Ζητούμε να παραμείνουν τα ομαδοποιημένα έργα ως έχουν χωρίς αλλαγές , σε όσα κατατέθηκαν και έργα 500kw και ζητούμε οι ενεργειακές κοινότητες να έχουν πρώτη θέση στην ενεργειακή δημοκρατία της χώρας μας που αφορούν χιλιάδες επενδυτές και ιδιοκτήτες χωραφιών και όχι μεμονωμένα μεγάλα έργα με βεβαιώσεις παραγωγών και μεγαλοκτηματίες.
Κρίνουμε πως γίνεται μια κατάφορη παραβίαση και της νομοθεσίας και της λογικής με την προτεραιοποίηση που δώσατε ως τετελεσμένο στην αγορά χωρίς διαβούλευση και σας καλούμε σε διάλογο με την αγορά και τους εκπροσώπους της και τον σύνδεσμο μας ,για την εξεύρεση λύσεων που θα μπορέσουν να σταθούν και νομικά και με βάση την λογική των επενδυτών και των χιλιάδων μελών ενεργειακών κοινοτήτων στην Ελλάδα που αισθάνονται πως αδικούνται κατάφορα !
Για όλους εμάς που μετέχουμε ως μικροεπενδυτές με κοινά αιτήματα έργων 500Kw με ενεργειακές κοινότητες και έχουμε υποβάλλει εδώ και 3-4 χρόνια αιτήματα για λήψη ΟΠΣ, θα πρέπει να υπάρξει η αντίστοιχη προτεραιότητα που δυστυχώς η τελευταία σχετική υπουργική απόφαση ΔΕΝ έλαβε καθόλου υπόψη της και από πρώτους στη σειρά αξιολόγησης μας πέταξε στη ΣΤ κατηγορία. Είναι κράτος δίκαιου αυτό με προγραμματισμό και οργάνωση;
Μας υποσχεθήκατε προτεραιότητα στα κοινά αιτήματα για λήψη όρων, βάλαμε ότι οικονομίες είχαμε και τώρα περιμένουμε πότε θα μας δοθούν. Κάθε υπουργική απόφαση που βγαίνει μας πάει και πιο πίσω. Επιτέλους δώστε προτεραιότητα στους μικροεπενδυτές.
Παρά τις υποσχέσεις για προτεραιότητα στα κοινά αιτήματα που υποβάλλουν σε απολιγνιτοποιημένες ζώνες, δίνονται όρους μόνο σε μεγάλες εταιρείες. Πρέπει να δοθούν όροι σε όλους εμάς που έχουμε βάλει ότι οικονομίες είχαμε και περιμένουμε τόσα χρόνια να ξεκινήσουν τα έργα.
Σαν μικροεπενδυτές προσπαθούμε να κάνουμε κάτι στην περιοχή μας που έχει τόσες ιδιαιτερότητες να μην φύγουμε από αυτή και εσείς οι ίδιοι μας αποτρέπετε από το να κάνουμε οτιδήποτε παραγωγικό.
Είχαμε καταθέσει για λήψη ΟΠΣ πριν καν βγει η Υπουργική απόφαση και ήμασταν πρώτοι στη σειρά για όρους. Με την υπουργική απόφαση μας πήγατε 6ους και τώρα θέλετε να μας πάτε ακόμα πιο πίσω! Αυτή είναι η προτεραιότητα που υποσχεθήκατε στις Εν. Κοινότητες και στους μικρούς επενδυτές;
Ο ΑΔΜΗΕ έχει καθυστερήσει τις απαντήσεις τους για πάνω από 3 χρόνιά, αντί των 2 μηνών του ΦΕΚ με αποτέλεσμα να φύγουν τα έργα εκτός χρονοδιαγράμματος.
Ήδη Με ΦΕΚ ο προηγούμενος υπουργός ενέργειας Κος Σκρέκας, άλλαξε την προτεραιοποίηση και ενώ είμασταν έτοιμοι να πάρουμε όρους σύνδεσης τον Σεπτέμβριο του 2022 , πήγαμε πίσω στην Γ2 κατηγορία και ακόμη αναμένουμε
Zητούμε , από τον Υπουργό Ενέργειας & Περιβάλλοντος, να μας δοθεί προτεραιότητα διότι ήδη καταπατήθηκε μια φορά .
Με τα όρια επίσης για τα χωράφια υψηλής παραγωγικότητας , θα βγουν εκτός συστήματος ΑΔΜΗΕ και θα απορριφθούν οι αιτήσεις μας αν ισχύσει το όριο υψηλής παραγωγικότητας που πρέπει να αλλάξει και να μην ισχύει σε χωράφια αναδασμού ή στην περιοχή να δοθεί άλλο ποσοστό μόνο για τις περιοχές απολιγνιτοποίησης.
Να σας τονίσω επίσης πως σχεδόν κάθε οικογένεια στη Φλώρινα έχει δώσει χωράφι ή χωράφια της σε ενεργειακή κοινότητα η μικροεπενδυτές των 500KW που συμμετέχουν και οι ίδιοι σε πολλές περιπτώσεις με άλλα μέλη τους σε ενεργειακές κοινότητες, υπάρχουν ήδη τεράστιες αντιδράσεις από τον κόσμο και την τοπική κοινωνία , ειδικά στις περιοχές απολιγνιτοποίησης που τους υποσχεθήκατε ανταποδοτικά οφέλη.
Εξαιρέστε αυτές τις περιοχές από οτιδήποτε άλλο ,δώστε προτεραιοποίηση αποκλειστικά για περιοχές απολιγνιτοποίησης παραμεθόριες όπως η Φλώρινα και λύστε το θέμα της υψηλής παραγωγικότητας άμεσα με τροπολογία.
Ο Πρωθυπουργός πρόσφατα δήλωσε : ‘’Διεκδικούμε την ενεργειακή μας αυτάρκεια και αυτό σημαίνει επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας , ξεπερνώντας κάθε γραφειοκρατικό εμπόδιο.’’
Αυτά που συμβαίνουν όμως με 3 παρατάσεις με αλλαγές τελευταία στιγμή στους όρους μιας επένδυσης που έχει και λαϊκό ευρύ χαρακτήρα με συμμετοχή τοπικών πολιτών και αγροτών με χωράφια τους και πολιτών, όπως είναι οι ενεργειακές κοινότητες , είναι απαράδεκτο και ζητάμε την εξαίρεση τους και προτεραιοποίηση τους στον ΑΔΜΗΕ.
ΤΙ ΖΗΤΑΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΠΟΛΙΓΝΙΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΦΛΩΡΙΝΑ ΓΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ
1. ΑΜΕΣΑ ΤΟΥΣ ΟΡΟΥΣ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΔΜΗΕ με ειδική προτεραιοποίηση για τις ενεργειακές κοινότητες και τα έργα 500kw, για τα έργα στην Δυτική Μακεδονία και Φλώρινα μετά από 3 αναβολές και παρατάσεις , διότι δεν ευθυνόμαστε εμείς για την αδυναμία έγκαιρης απάντησης εκ μέρους του ΑΔΜΗΕ , για οποιοδήποτε άλλο σχεδιασμό πλέον.
2. ΛΥΣΗ ΣΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΥΨΗΛΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΕΡΓΑ ΣΤΟΝ ΝΟΜΟ ΦΛΩΡΙΝΑΣ ΚΟΖΑΝΗΣ λόγω απολιγνιτοποίησης και σχεδίου εκμετάλλευσης χωραφιών αναδασμού.
3. ΣΕ ΧΩΡΑΦΙΑ ΑΝΑΔΑΣΜΟΥ ΝΑ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΙΚΑ για ενεργειακές κοινότητες και 500KW
Καταρχάς θα θέλαμε να επισημάνουμε ότι λόγω: α) της διαχρονικά στενής συνεργασίας μας με το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας, β) των απαιτήσεων της παρ. 3 του άρθρου 4 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, την οποία η χώρα μας κύρωσε με τον ν.4074/2012, σύμφωνα με την οποία κατά την ανάπτυξη και εφαρμογή της νομοθεσίας και των πολιτικών, για να εφαρμοστεί η παρούσα Σύμβαση και σε άλλες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που αφορούν ζητήματα σχετικά με τα άτομα με αναπηρίες, τα Συμβαλλόμενα Κράτη θα πρέπει να συμβουλεύονται συνεχώς και να εμπλέκουν ενεργά τα άτομα με αναπηρίες μέσω των αντιπροσωπευτικών οργανώσεών τους και γ) των προβλέψεων της παρ. 1 του άρθρου 62 του ν.4488/2017, σύμφωνα με την οποία «Τα διοικητικά όργανα και οι αρχές εντάσσουν τη διάσταση της αναπηρίας σε κάθε δημόσια πολιτική, διοικητική διαδικασία, δράση, μέτρο και πρόγραμμα της αρμοδιότητάς τους με στόχο την εξάλειψη, αποκατάσταση και αποτροπή ανισοτήτων μεταξύ ατόμων με και χωρίς αναπηρίες […]», αναμέναμε ότι θα υπήρχε συνεργασία μαζί μας κατά την κατάρτιση του αναθεωρημένου σχεδίου ΕΣΕΚ, ήτοι πριν τη δημόσια διαβούλευσή του, όπως αναφέρετε ότι πράξατε με άλλες οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών (βλ. ενότητα 1.6.2). Δυστυχώς όμως αυτό δεν συνέβη.
Ακολουθεί η παράθεση των διαπιστώσεων και προτάσεών μας:
Α1 Διαπιστώσεις: Από το σχέδιο του αναθεωρημένου ΕΣΕΚ απουσιάζει όχι μόνο η αποτίμηση του αντίκτυπου των μέχρι σήμερα εφαρμοζόμενων πολιτικών και μέτρων ενίσχυσης της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή στα ανθρώπινα δικαιώματα, και δη στα ανθρώπινα δικαιώματα των πλέον ευάλωτων ομάδων πληθυσμού, όπως είναι τα άτομα με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις, αλλά και η εκτίμηση των επιπτώσεων των σχεδιαζόμενων πολιτικών και μέτρων ενίσχυσης της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή στα δικαιώματά τους, παρά το γεγονός ότι την τελευταία δεκαετία αρκετά ψηφίσματα στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών και αποφάσεις που εγκρίθηκαν στο Πλαίσιο της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή, η οποία μνημονεύεται στις «Εισαγωγικές Παρατηρήσεις» του σχεδίου του αναθεωρημένου ΕΣΕΚ (βλ. σ.13), αναγνωρίζουν ότι τα άτομα με αναπηρία, αποτελούν μια εκ των πληθυσμιακών ομάδων των οποίων τα δικαιώματα ενδέχεται να επηρεαστούν αρνητικά από την κλιματική αλλαγή.
Πιο συγκεκριμένα, στο πιο πρόσφατο Ψήφισμα του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και την Κλιματική Αλλαγή (42/21 – “Human Rights and Climate Change”, 23 July 2019) αναγνωρίζεται ότι «[…]η εξάλειψη της φτώχειας είναι κρίσιμη για την εφαρμογή των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (Ατζέντα 2030), την ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και την προώθηση και προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία, τα οποία επηρεάζονται δυσανάλογα από τις αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής» και σημειώνεται ότι «[…] οι υποχρεώσεις και οι ευθύνες για τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως κατοχυρώνονται στα νομικά κείμενα περί δικαιωμάτων του ανθρώπου, παρέχουν ρόλο στα κράτη και σε άλλους φορείς, συμπεριλαμβανομένων των επιχειρήσεων, να προωθούν, να προστατεύουν και να σέβονται, όπως ενδείκνυται, τα ανθρώπινα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία, κατά την ανάληψη δράσης για την αντιμετώπιση των δυσμενών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής».
Επιπρόσθετα, το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών:
[…] 5. Καλεί όλα τα κράτη να υιοθετήσουν μια ευρεία, ολοκληρωμένη, ανταποκρινόμενη στα ζητήματα φύλου και χωρίς αποκλεισμούς προσέγγιση στις πολιτικές προσαρμογής και μετριασμού των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, σύμφωνα με το Πλαίσιο της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή, τον στόχο και τις αρχές της, για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του οικονομικού, πολιτιστικού και κοινωνικού αντίκτυπου και των προκλήσεων που αντιπροσωπεύει η κλιματική αλλαγή, για την πλήρη και αποτελεσματική απόλαυση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για όλους, και ιδιαίτερα για την υποστήριξη της ανθεκτικότητας και προσαρμοστικότητας των ατόμων με αναπηρία τόσο στις αγροτικές όσο και στις αστικές περιοχές προκειμένου να ανταποκριθούν στις δυσμενείς επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, […]
7. Προτρέπει τα κράτη να ενισχύσουν και να εφαρμόσουν πολιτικές που στοχεύουν στην αύξηση της συμμετοχής των ατόμων με αναπηρία στην ανταπόκριση στην κλιματική αλλαγή σε τοπικό, εθνικό, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο […]».
Στη Γνωμοδότηση Πρωτοβουλίας (SOC/770, 2023) «Η κλιματική κρίση και οι επιπτώσεις της στις ευάλωτες ομάδες» της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΕΟΚΕ), με εισηγητή τον Ιωάννη Βαρδακαστάνη, πρόεδρο της Ε.Σ.Α.μεΑ. και του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία, αναφέρεται ότι «Οι ευάλωτες ομάδες είναι λιγότερο προετοιμασμένες να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που θα δημιουργήσει η κλιματική κρίση για το βιοτικό τους επίπεδο τα επόμενα χρόνια, και έχουν επίσης λιγότερους διαθέσιμους πόρους για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτήν. Ως εκ τούτου, ελλοχεύει σημαντικός κίνδυνος όσον αφορά την άσκηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους» (βλ. παρ. 1,3). Επιπρόσθετα επισημαίνεται ότι «Η εξέταση της διασύνδεσης μεταξύ των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, των ευάλωτων ομάδων και των κοινωνικών ανισοτήτων, και η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η κλιματική αλλαγή και η μετάβαση στην πράσινη ενέργεια μπορούν να εντείνουν τις υφιστάμενες κοινωνικές και περιβαλλοντικές αδικίες είναι πρωταρχικής σημασίας, ιδίως εφόσον είναι πιθανό οι περιθωριοποιημένες κοινότητες να επιβαρυνθούν δυσανάλογα από την κλιματική κρίση […]» (βλ. παρ. 1.8). Για παράδειγμα η αύξηση των τιμών των ορυκτών καυσίμων με στόχο την ενθάρρυνση της χρήσης των μέσων μαζικής μεταφοράς, θα οδηγούσε, επειδή τα περισσότερα εξ’ αυτών δεν είναι προσβάσιμα στα άτομα με αναπηρία, σε διακρίσεις σε βάρος τους και στην παραβίαση του δικαιώματός τους στην ελεύθερη μετακίνηση και στην ανεξάρτητη διαβίωση στην κοινότητα.
Πέραν όμως των προαναφερθέντων:
• στο προοίμιο της Συμφωνίας των Παρισίων για την Κλιματική Αλλαγή, που αποτελεί την πρώτη οικουμενική, νομικά δεσμευτική παγκόσμια συμφωνία για το κλίμα, η οποία κυρώθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση τον Οκτώβριο του 2016 και από την χώρα μας με τον ν.4426/2016, αναγνωρίζεται ότι «η κλιματική αλλαγή αποτελεί κοινό μέλημα των ανθρώπων, τα (συμβαλλόμενα) μέρη θα πρέπει, κατά τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, να σέβονται, να προωθούν και να εξετάζουν τις αντίστοιχες υποχρεώσεις τους σε σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα, το δικαίωμα στην υγεία, τα δικαιώματα των αυτοχθόνων πληθυσμών, των τοπικών κοινοτήτων, των μεταναστών, των παιδιών, των ατόμων με αναπηρίες και των προσώπων που βρίσκονται σε ευάλωτη κατάσταση και το δικαίωμα στην ανάπτυξη, καθώς και την ισότητα των φύλων, τη χειραφέτηση των γυναικών και την ισότητα μεταξύ των γενεών»,
• στην Ατζέντα 2030 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, η καθολική πρόσβαση σε προσιτές, αξιόπιστες και σύγχρονες υπηρεσίες ενέργειας περιλαμβάνεται στον Στόχο 7,
• στον Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων η ενέργεια περιλαμβάνεται μεταξύ των βασικών υπηρεσιών στις οποίες όλοι έχουν δικαίωμα πρόσβασης (Αρχή 20),
• στην Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία-«Ένωση ισότητας: στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 2021-2030» επισημαίνεται ότι «[…] η κλιματική αλλαγή […] μπορεί να έχει σημαντικότερο αντίκτυπο στα άτομα με αναπηρία, τα οποία μπορεί να διατρέξουν κίνδυνο αν επηρεαστούν βασικές υπηρεσίες και υποδομές . Συνεπώς, είναι εξαιρετικά σημαντικό να διασφαλιστεί ότι η πράσινη μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη και ανθεκτική κοινωνία είναι δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς και ότι αφορά και τα άτομα με αναπηρία.»,
• στον ν.4488/2017 προβλέπεται ότι «1. Κάθε φυσικό πρόσωπο ή νομικό πρόσωπο δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου υποχρεούται να διασφαλίζει την ισότιμη άσκηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία στο πεδίο των αρμοδιοτήτων ή δραστηριοτήτων του, λαμβάνοντας κάθε πρόσφορο μέτρο και απέχοντας από οποιαδήποτε ενέργεια ή πρακτική που ενδέχεται να θίγει την άσκηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία. Ιδίως υποχρεούται: α) να αφαιρεί υφιστάμενα εμπόδια κάθε είδους, β) να τηρεί τις αρχές καθολικού σχεδιασμού σε κάθε τομέα της αρμοδιότητάς του ή της δραστηριοποίησής του, προκειμένου να διασφαλίζει για τα άτομα με αναπηρία την προσβασιμότητα των υποδομών, των υπηρεσιών ή των αγαθών που προσφέρει, γ) να παρέχει, όπου απαιτείται σε συγκεκριμένη περίπτωση, εύλογες προσαρμογές υπό τη μορφή εξατομικευμένων και κατάλληλων τροποποιήσεων, ρυθμίσεων και ενδεδειγμένων μέτρων, χωρίς την επιβολή δυσανάλογου ή αδικαιολόγητου βάρους, δ) να απέχει από πρακτικές, κριτήρια, συνήθειες και συμπεριφορές που συνεπάγονται διακρίσεις σε βάρος των ατόμων με αναπηρία, ε) να προάγει με θετικά μέτρα την ισότιμη συμμετοχή και άσκηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία στον τομέα της αρμοδιότητας ή δραστηριότητάς του» (άρθρο 61, παρ. 1).
Στο Σχέδιο Δράσης για την Καταπολέμηση της Ενεργειακής Ένδειας του 2021 προβλέπεται, όπως αναφέρεται στο σχέδιο του αναθεωρημένου ΕΣΕΚ, αφενός η σύσταση μηχανισμού παρακολούθησης και ελέγχου «με σκοπό τη συνεχή αξιολόγηση των εφαρμοζόμενων πολιτικών διασφαλίζοντας την απρόσκοπτη και αποτελεσματική εφαρμογή του σύμφωνα με τις απαιτήσεις και τους στόχους του ΕΣΕΚ έως το έτος 2030» (σ.153), αφετέρου «η κατάρτιση έκθεσης προόδου σε ετήσια βάση, όπου αποτυπώνεται η εξέλιξη του φαινομένου της ενεργειακής ένδειας […]. Στόχος της έκθεσης προόδου είναι η αποτίμηση της επίτευξης του στόχου μείωσης των επιπέδων της ενεργειακής ένδειας σε σχέση με το προηγούμενο έτος, η εξειδίκευση των μέτρων πολιτικής σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση τους και η διαμόρφωση προτάσεων στην περίπτωση σημαντικών αποκλίσεων» (σ.153). Ωστόσο στο σχέδιο του αναθεωρημένου ΕΣΕΚ δεν περιλαμβάνεται καμία αναφορά στα αποτελέσματα των εκθέσεων από το 2021 και μετά. Στη Γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ «Αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας και ανθεκτικότητα της ΕΕ: προκλήσεις από οικονομική και κοινωνική σκοπιά (διερευνητική γνωμοδότηση κατόπιν αιτήματος της Τσεχικής Προεδρίας)» (SOC/717, 2022), με εισηγητή τον Ιωάννη Βαρδακαστάνη, «Η ΕΟΚΕ καλεί τα κράτη μέλη που επιδεικνύουν έλλειψη προσήλωσης όσον αφορά την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας στο πλαίσιο των εθνικών σχεδίων τους για την ενέργεια και το κλίμα, να εντείνουν τις προσπάθειές τους με σαφή πλαίσια παρακολούθησης και αξιολόγησης. Επιπρόσθετα, σημειώνεται ότι «Η υποβολή αληθών και βελτιωμένων εκθέσεων είναι καίριας σημασίας, δεδομένου ότι υπάρχουν ελάχιστα διαθέσιμα στοιχεία υψηλής ποιότητας σχετικά με τον τρόπο ποσοτικοποίησης και παρακολούθησης της ενεργειακής φτώχειας».
Α2. Προτάσεις:
Α2.1 Συλλογή δεδομένων για την κατάρτιση των ετήσιων εκθέσεων προόδου με διττό σκοπό: i) την αξιολόγηση των εφαρμοζόμενων πολιτικών ενίσχυσης της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή στους πολίτες με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και τις οικογένειές τους και ii) την εκτίμηση των επιπτώσεων των σχεδιαζόμενων πολιτικών ενίσχυσης της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή στους πολίτες με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και τις οικογένειές τους.
Α2.2 Συμπερίληψη ρητής αναφοράς στο αναθεωρημένο ΕΣΕΚ στην υποχρέωση συνεργασίας του Παρατηρητηρίου Ενεργειακής Ένδειας με το Παρατηρητήριο Θεμάτων Αναπηρίας της Ε.Σ.Α.μεΑ., το οποίο είναι θεσμοθετημένος συνεργάτης της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής και των λοιπών φορέων του Ελληνικού Στατιστικού Συστήματος αναφορικά με την υποχρέωσή τους να αναπτύσσουν, παράγουν και διαδίδουν επίσημες στατιστικές για τα άτομα με αναπηρία και τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν κατά την άσκηση των δικαιωμάτων τους (βλ. ν.4488/2017, άρθρο 68).
Β1. Διαπιστώσεις: Στο σχέδιο του αναθεωρημένου ΕΣΕΚ υπάρχει μόνο μια ρητή αναφορά στα άτομα με αναπηρία (βλ. σ. 235) και αρκετές αναφορές σε μέτρα προς όφελος των οικονομικά ευπαθών και ενεργειακά ευάλωτων νοικοκυριών. Βέβαια σύμφωνα με το άρθρο 52 του ν.4001/2011 στους ευάλωτους πολίτες, περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, τόσο τα άτομα με αναπηρία και τα άτομα που χρήζουν μηχανικής υποστήριξης όσο και οι σύζυγοι και τα άτομα που έχουν την επιμέλεια ατόμων με αναπηρία. Ωστόσο, αυτό που θα θέλαμε να επισημάνουμε είναι ότι οι όροι «ευάλωτα νοικοκυριά», «ευάλωτοι πολίτες», «ευάλωτες ομάδες», «ευάλωτοι πληθυσμοί», οι οποίοι χρησιμοποιούνται κατά κόρον στο σχέδιο του αναθεωρημένου ΕΣΕΚ, είναι ασαφείς όροι-ομπρέλα, που περιλαμβάνουν ετερογενείς μεταξύ τους ομάδες, οι οποίες αντιμετωπίζουν διαφορετικά εμπόδια και έχουν διαφορετικές ανάγκες. Επίσης, οι εν λόγω όροι αναπαράγουν τη μη ορατότητα των πληθυσμιακών ομάδων που υφίστανται διακρίσεις και αποκλεισμό και δεν ευνοούν τη δυνατότητα άσκησης κοινωνικού ελέγχου από την πλευρά των αντιπροσωπευτικών οργανώσεών τους, και, συνακόλουθα, την παροχή λογοδοσίας από την πλευρά του κράτους.
Λόγω της κύρωσης από τη χώρα μας της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, κείμενα στρατηγικής σημασίας, όπως είναι και το παρόν, τυγχάνουν λεπτομερούς εξέτασης από ευρωπαϊκά και διεθνή όργανα, καθώς και από ευρωπαϊκές και διεθνείς αντιπροσωπευτικές οργανώσεις των ατόμων με αναπηρία. Η συμπερίληψη σ’ αυτά τα κείμενα ρητών αναφορών στα άτομα με αναπηρία αποτελεί δείκτη συμπερίληψης της διάστασης της αναπηρίας, η οποία υπαγορεύεται από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες. Για παράδειγμα στο «Disability Rights in Climate Policies: 2023 Status Report» , που εκπονήθηκε από το Πανεπιστήμιο McGill και τη Διεθνή Συμμαχία για την Αναπηρία (International Disability Alliance), περιλαμβάνεται πίνακας αξιολόγησης των χωρών που έχουν κυρώσει τη Συμφωνία των Παρισίων (μεταξύ των οποίων και η χώρα μας) αναφορικά με τον βαθμό συμπερίληψης της διάστασης της αναπηρίας στις Εθνικά Καθορισμένες Συνεισφορές τους και στα μέτρα πολιτικής τους για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Η Ελλάδα, μαζί με άλλες 20 χώρες, κατατάσσεται στην προτελευταία θέση (βαθμός 0.5). Οι πολιτικές για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής του Καναδά (βαθμός 9), της Κόστα Ρίκα (βαθμός 8,5), της Σιέρα Λεόνε (βαθμός 8), του Κάβο Βέρντε (βαθμός 7), του Κιριμπάτι (βαθμός 7) και της Ζιμπάμπουε (βαθμός 6.5), αν και δεν ευθυγραμμίζονται πλήρως με τις υποχρεώσεις που έχουν αναλάβει στο πλαίσιο της κύρωσης της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, ενσωματώνουν σε μεγαλύτερο βαθμό σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες τη διάσταση της αναπηρίας (βλ. σ. 6 και 7).
Επιπρόσθετα, στην ενότητα 3.4.6. του σχεδίου του αναθεωρημένου ΕΣΕΚ περιλαμβάνονται μέτρα προς όφελος των ευάλωτων νοικοκυριών, δίχως όμως να περιλαμβάνεται ρητή αναφορά στη συμμετοχή των οργανώσεων που εκπροσωπούν τους πολίτες που διαβιούν σε αυτά τα νοικοκυριά στη διαμόρφωση των νέων μέτρων. Τα μέτρα αυτά (Μ1: Σχήμα Κοινωνικού Τιμολογίου και μετριασμός επιπτώσεων από την κρίση του κόστους ενέργειας, Μ2: Δέσμη κανονιστικών μέτρων για την προστασία των πληττόμενων νοικοκυριών, Μ3: Ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων κατοικίας των πληττόμενων νοικοκυριών και προώθηση εγκατάστασης σταθμών ΑΠΕ για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών τους, Μ4: Παροχή κινήτρων σε υφιστάμενους μηχανισμούς για δράσεις σε πληττόμενα νοικοκυριά – Καθεστώτα Επιβολής Υποχρέωσης Ενεργειακής Απόδοσης, Μ5: Αξιοποίηση του θεσμού Κοινοτήτων Ανανεώσιμης Ενέργειας και Κοινοτήτων Πολιτών για την αντιμετώπιση της ενεργειακής ένδειας, Μ6: Καινοτόμα χρηματοδοτικά εργαλεία για την υλοποίηση δράσεων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης σε πληττόμενα νοικοκυριά από την ενεργειακή ένδεια, Μ7: Ενημέρωση και εκπαίδευση των πληττόμενων νοικοκυριών στο πλαίσιο των Καθεστώτων Επιβολής Υποχρέωσης Ενεργειακής Απόδοσης, Μ8: Διενέργεια στοχευμένων δράσεων ενημέρωσης και εκπαίδευσης, Μ9: Ίδρυση Υπηρεσιών Μιας Στάσης) είναι πολύ γενικά και χρήζουν περαιτέρω εξειδίκευσης. Δίχως τη συνεργασία με τις οργανώσεις που εκπροσωπούν τους πολίτες που διαβιούν σε αυτά τα ευάλωτα νοικοκυριά, όπως είναι η Ε.Σ.Α.μεΑ., οι οποίες διαθέτουν εξειδικευμένη τεχνογνωσία και πολύχρονη εμπειρία, δεν είναι βέβαιο ότι τα εν λόγω μέτρα είτε θα είναι προσβάσιμα σε αυτούς του πολίτες είτε θα τους ωφελήσουν πραγματικά.
Θα θέλαμε να επισημάνουμε ότι η εφαρμογή μέτρων με στόχο τον μετριασμό των επιπτώσεων από την κρίση κόστους ενέργειας είναι ζωτικής σημασίας για τα άτομα με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και τις οικογένειές τους, που διαχρονικά ανήκουν στις ασθενέστερες οικονομικά ομάδες πολιτών, καθώς οι υψηλές τιμές ενέργειας ενδέχεται να έχουν τις παρακάτω αρνητικές συνέπειες σε αυτά: i) αύξηση του ήδη υψηλού ποσοστού φτώχειας που παρουσιάζουν, ii) εγκατάλειψη των υποστηρικτικών τεχνολογιών που τα άτομα με αναπηρία χρησιμοποιούν λόγω της αύξησης του κόστους αγοράς και λειτουργίας τους, εάν δεν υπάρχει στήριξη για την απόκτηση και για τη λειτουργία τους, iii) επιδείνωση της αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης λόγω της μείωσης της χρήσης συστημάτων ψύξης ή θέρμανσης στις κατοικίες με στόχο τη μείωση των ενεργειακών δαπανών των νοικοκυριών τους, iv) αύξηση του κοινωνικού αποκλεισμού και διαχωρισμού των ατόμων με κινητική αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα λόγω του περιορισμού των μετακινήσεών τους με τα δικά τους οχήματα, τα οποία αναγκάζονται να χρησιμοποιούν λόγω απουσίας προσβασιμότητας στα μέσα μαζικής μεταφοράς και στο δομημένο περιβάλλον, με στόχο τη μείωση των ενεργειακών δαπανών των νοικοκυριών τους κ.α.
Στη Γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ «Αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας και ανθεκτικότητα της ΕΕ: προκλήσεις από οικονομική και κοινωνική σκοπιά (διερευνητική γνωμοδότηση κατόπιν αιτήματος της Τσεχικής Προεδρίας)» (SOC/717, 2022), με εισηγητή τον Ιωάννη Βαρδακαστάνη, επισημαίνεται πως «[…] η ενεργειακή φτώχεια είναι αποτέλεσμα κοινωνικών, περιβαλλοντικών, οικονομικών και γεωπολιτικών παραγόντων, (και πως ως εκ τούτου) απαιτείται ολιστική προσέγγιση, συμπεριλαμβανομένης μιας συνολικής ανάλυσης του ζητήματος και της συμμετοχής διαφόρων ενδιαφερόμενων μερών, από τους καταναλωτές, τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και τις επιχειρήσεις έως τις ευρωπαϊκές, εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές» (παρ. 3.1). Επιπρόσθετα, όπως ήδη προαναφέρθηκε, στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (άρθρο 4, παρ.3), προβλέπεται ότι κατά την ανάπτυξη και εφαρμογή της νομοθεσίας και των πολιτικών, για να εφαρμοστεί η Σύμβαση και σε άλλες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που αφορούν ζητήματα σχετικά με τα άτομα με αναπηρίες, τα Κράτη που την έχουν κυρώσει -όπως είναι και η χώρα μας- πρέπει να συμβουλεύονται συνεχώς και να εμπλέκουν ενεργά τα άτομα με αναπηρίες μέσω των αντιπροσωπευτικών οργανώσεών τους.
Β2. Πρόταση: Συμπερίληψη ρητής αναφοράς στο αναθεωρημένο ΕΣΕΚ για συμμετοχή της Ε.Σ.Α.μεΑ. -ήτοι της τριτοβάθμιας οργάνωσης εκπροσώπησης των ατόμων με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους στην ελληνική Πολιτεία και κοινωνία, και εταίρου διά νόμου της ελληνικής Πολιτείας σε θέματα αναπηρίας- τόσο στον επανασχεδιασμό των υφιστάμενων πολικών και μέτρων προς όφελος των ευάλωτων νοικοκυριών όσο και στην εκπόνηση των νέων, με στόχο την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των πολιτών με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους στις πολιτικές και μέτρα μετριασμού των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Γ.1 Διαπίστωση: Η ενεργειακή φτώχεια δεν αντιμετωπίζεται μόνο με τα μέτρα που περιλαμβάνονται στην ενότητα 3.4.6 στο σχέδιο του αναθεωρημένου ΕΣΕΚ. Στη Γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ «Αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας και ανθεκτικότητα της ΕΕ: προκλήσεις από οικονομική και κοινωνική σκοπιά (διερευνητική γνωμοδότηση κατόπιν αιτήματος της Τσεχικής Προεδρίας)» (SOC/717, 2022), επισημαίνεται ότι επειδή «η ενεργειακή φτώχεια έχει τις ρίζες της στη γενική φτώχεια, είναι επίσης σημαντικό […] τα κράτη μέλη να συνεχίσουν να εστιάζουν στη μείωση της φτώχειας συνολικά. Η παρούσα κρίση μας υπενθυμίζει τη διαρκή ανάγκη να βελτιωθούν η πρόσβαση στην απασχόληση, η κοινωνική ένταξη και το αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο, με ιδιαίτερη προσοχή στα άτομα που ζουν σε αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές […]» (παρ. 1.7). Σύμφωνα με το 13ο Στατιστικό Δελτίο του Παρατηρητήριου Θεμάτων Αναπηρίας της Ε.Σ.Α.μεΑ.(15.05.2023), «Τα άτομα με σοβαρή αναπηρία 16-64 ετών, το 2022, αντιμετωπίζουν σοβαρές υλικές και κοινωνικές στερήσεις σε ποσοστό 26,3%, έναντι του 13,6% των πολιτών χωρίς αναπηρία. Παρότι ο δείκτης από το 2017 και μετά καταγράφει πτωτική πορεία, ωστόσο μεταξύ των ετών 2020 και 2021 καταγράφει εκ νέου ανοδική τροχιά».
Γ2. Πρόταση: Αξιοποίηση των υφιστάμενων χρηματοδοτικών εργαλείων (π.χ. ΕΣΠΑ, Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας κ.α.) με στόχο την αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των ευάλωτων νοικοκυριών μέσω της εφαρμογής στοχευμένων δράσεων στους τομείς της επαγγελματικής κατάρτισης, της απασχόλησης, της υγείας και της κοινωνικής φροντίδας.
Δ1. Διαπίστωση: Στο σχέδιο του αναθεωρημένου ΕΣΕΚ δεν περιλαμβάνεται αναφορά στη σύνδεση της ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων συνάθροισης κοινού και των κατοικιών στα οποία διαβιούν άτομα με αναπηρία με τη βελτίωση της προσβασιμότητάς τους στα άτομα με αναπηρία, παρά το γεγονός ότι στην Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία-«Ένωση ισότητας: στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 2021-2030» αναφέρεται ότι «[…] η Επιτροπή έχει προτείνει να αρθούν, στο πλαίσιο της ανακαίνισης κτιρίων για τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας, τα εμπόδια στην προσβασιμότητα».
Δ2. Πρόταση: Συμπερίληψη ρητής αναφοράς στο αναθεωρημένο σχέδιο του ΕΣΕΚ στη σύνδεση της ενεργειακής αναβάθμισης των δημόσιων και ιδιωτικών κτηρίων με μέτρα για τη βελτίωση της προσβασιμότητάς τους στα άτομα με αναπηρία.
Περισσότερη προσπάθεια ώστε να επιτευχθεί το συντομότερο η παροχή στο 100% καθαρής ενέργειας πριν το 2035. Καμπάνια με παροχή γνώσεων για την καταπολέμηση των μύθων για τις αρνητικές επιπτώσεις των ΑΠΕ αλλά και σωστή χωροθέτηση των εγκαταστάσεων, ολοκληρωμένη μελέτη και εφαρμογή της αποτελεσματικής λειτουργίας τους, σαφές και άμεσο πρωταρχικό όφελος για τις τοπικές κοινωνίες και ενίσχυση των σχημάτων ενεργειακών κοινοτήτων πολιτών.
Σταδιακή εξάλειψη της οικονομικής ενίσχυσης των ορυκτών καυσίμων και τέλος στις επενδύσεις σε νέες υποδομές ορυκτών καυσίμων. Τέλος στα σχέδια για εξορύξεις για νέα κοιτάσματα υδρογοναθράκων αλλά και στις σχετικές συζητήσεις στον δημόσιο διάλογο.
Προστασία και αποκατάσταση της φύσης με λύσεις που βασίζονται στη φύση. Όχι σε μεγάλης κλίμακας παρεμβάσεις στη φύση με κόστος, κινδύνους και αβέβαια οφέλη (π.χ. φράγμα Συκιάς).
Πολιτική νερού. Μεγαλύτερη έμφαση σε έργα εμπλουτισμού του υδροφόρου ορίζοντα, αλλαγή καλλιεργειών και συστημάτων άρδευσης στη γεωργία (ας τελειώνουμε με το βαμβάκι στην Ελλάδα). Καμπάνια για την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης αλλά και των τουριστών στην σπατάλη του νερού στις τουριστικές περιοχές και αναγκαστική εκπόνηση και εφαρμογή τοπικών σχεδίων για την διαχείριση των πόρων βάσει των τοπικών ιδιαιτεροτήτων στις περιοχές με υπερτουρισμό. Αντικίνητρα για τις πισίνες, κίνητρα για στέρνες και ανακύκλωση υδάτινων πόρων.
Sympower contribution to Greece’s National Energy & Climate Plan (please check specific proposals at the end of the text)
Sympower is a flexibility service provider that helps customers adapt successfully towards the energy transition. By combining proprietary software and hardware, we provide an end-to-end solution that offers real-time monitoring and balancing of electricity supply and demand. Our software platform manages over 1,5 GW of flexible distributed energy resources in 10+ countries (Sweden, Finland, Norway, Denmark, Netherlands, Poland, Hungary, Czechia, Greece and Italy). We operate in the Greek balancing market with 70MW of demand-side assets aiming to facilitate the participation of more than 300 MW by the end of 2024.
First of all, we would like to express our support towards seeing the Greek government submitting a revised version of its previous national energy and climate plan (NCEP) including ambitious targets and proposals on how to address the 5 dimensions of the energy union, namely 1) decarbonisation 2) energy efficiency 3) energy security 4) internal energy market and finally 5) research, innovation and competitiveness.
The NCEP submitted includes an overview of those technologies that are expected to lead to climate neutrality as well as their outlook over the next years decades and until reaching year 2050. As the NCEP acknowledges, (table ΕΣ 1, p. 21 & 22 ) demand response services are considered among those technologies that is of utmost importance to face a rapid increase if Greece wants to achieve its energy & climate goals.
Demand response, and in general, flexibility providers, can offer multiple benefits not only for the energy system itself but also on an environmental and socio-economical level.
Energy security
The electricity grid needs flexibility to keep the system balanced at all times. On one hand, the massive introduction of RES into the energy market and the move towards a decentralised, renewable-based energy system create the need for increasing rates of flexibility that cannot be provided solely by the declining, traditional sources, namely fossil-based electricity plants. At the same time, current energy targets foresee increasing rates of the electrification of energy demand that, for a successful energy transition, will have to be met by renewable energy supply. Both of the above will necessitate significant rates of flexibility embedded into the energy system that will provide for a stable, reliable and sustainable energy system. It is therefore crucial that providers of flexibility services, such as demand side response,, become active or benefit from a supportive legislative and regulatory framework, in order to unlock flexibility for balancing the electricity network. Demand-side resources have already proven their role and will continue to be crucial in providing the necessary capabilities for the security of the supply, both for resource adequacy and operational security.
Environmental benefits
On a direct level, it is true that fossil-fueled power plants (especially gas) still play an important role in balancing the grid. These power plants do this by constantly adjusting their production to the demand for electricity. To be able to have flexible production, the plants need to run at a lower capacity. For example, when a power plant occasionally has to ramp up its production by 10%, it can only run at 90% of its full capacity. Therefore, electricity production is less efficient, because the higher the production of power plants, the higher the efficiency of that production. In this regard, when more and more ancillary services are provided by demand-side flexibility instead of power plants, these plants will be able to run at a higher capacity and electricity is produced more efficiently. Therefore, less CO2 is emitted due to electricity production. In this way, carbon emissions are directly reduced by demand response for ancillary services.
On an indirect level, flexibility is a major instrument for the energy transition. Based on the most recent projections, energy consumption mostly as a result of electrification needs to double by 2045. Meeting electrification needs involves incorporating many new types of variable loads alongside climate goals which require expanding intermittent renewable energy capacity. Therefore, maintaining existing inflexible low-carbon production presents a significant challenge necessitating greater system flexibility. In this scenario, demand-side flexibility serves as a crucial bridge in aligning variations in non-dispatchable renewable energy sources with electricity demand as well balances variable loads with inflexible, low-carbon production. This enables the accommodation of more fossil-free and low-carbon production, especially in the short term, where there is a high demand for flexible resources to be quickly implemented.
Furthermore, increasing demand side flexibility can further support long-term decisions on a cleaner national energy mix. If demand-side flexibility demand response can provide grid balancing services, peak shaving, etc. for less than the running costs of a fossil fuel plant, an important part of the business case for those fossil fuel plants disappears. This can lead either directly to the plant closing earlier than otherwise or to it being forced to charge more for the electricity that it produces. In this way the overall price of fossil electricity is increased in the market, and therefore making a better business case for renewables. To give one clear example of this: various studies have found that the grid can accommodate about 30% of annual electricity demand from inflexible, variable generation sources (i.e. wind and solar) without alternative ways of balancing the supply and demand of electricity. Any higher than this, and wind or solar production must be curtailed, because most electricity plants have a minimum output and cannot produce less than that minimum. Otherwise, plants have to be turned down completely. Demand response makes the energy system more flexible and this allows a higher penetration of renewable energy while minimising curtailment. Its fast, fossil-free and cost-effective implementation can help manage fluctuations in both energy production and consumption while addressing constraints in both production and grid availability across various markets and time periods.
Socio-economic benefits:
The rise of renewables in energy generation has created a new reality in energy prices for both consumers and producers: on the one hand, very high & often sky-rocketing prices when renewables are not able to cover the existing demand (i.e. a huge cost burden for consumers) and that expensive fossil-fuelled plants are called upon to cover residual demand and low, on the other hand often negative prices when renewable energy sources produce a high quantity of electricity that cannot be consumed at that moment, nor stored for later and exceeds demand, leading to an oversupply of electricity (i.e. low return of investment for renewable producers).
With more renewable energy entering the market, these phenomena are expected to become more often and more frequent and intense. Apart from the profound importance of generating more electricity from renewable sources to mitigate high electricity prices negative prices are a challenge of the energy transition requiring systemic approach solutions and signalling the need for a more conducive policy framework for a flexible electricity system. With the right policies favouring demand-side flexibility in place, consumers would be incentivised to invest in flexible assets, such as e-boilers or batteries, and work with flexibility service providers to profit from negative prices. In a scenario combining negative electricity prices with demand-side response, commercial and industrial consumers can use their flexibility to perform energy-intensive tasks during periods of negative prices, like charging batteries or operating machinery.
In view of the above and considering the current NECP provisions put under public consultation we would like to urge the Greek government to consider the following measures when it comes to demand side response & flexibility:
-> Set clear & incremental targets for Demand Side flexibility. As also mentioned in the European Commission’s Recommendation (Dec 2023) of the draft updated integrated NECP which specifically calls for “[…] clear objectives and targets for demand response to improve the flexibility of the energy system, in light of an assessment of the flexibility needs and describe specific measures to facilitate energy system integration in the context of Article 20a of Directive (EU) 2018/2001 as amended[…], the need for clear, measurable targets is crucial towards achieving our highly ambitious energy and climate policy targets. Setting clear and measurable flexibility targets, with a specific focus on leveraging demand-side solutions, creates a roadmap for immediate action. These targets are more than just goals; they are a powerful signal to investors, developers, and consumers.This can then foster informed decision-making and swift action from all stakeholders.
-> Supportive market design. The Greek government in cooperation with the NRA and the TSO/DSO will need to further enhance the market design that encourages end users’ participation in offering their flexibility by:
1)Removing barriers should start from granting full market access to demand-side flexibility (which could be considered a low hanging fruit) and in particular aggregated forms so as to enhance efficiency & reliability. Offering demand response services is often hindered by technical barriers which do not enable demand response to express its whole flexibility potential. An example is the current methodology for ancillary services (mFRR and aFRR) that does not enable Demand Response to express its whole flexibility potential. In a typical Demand Response portfolio, the flexible assets usually represent a minor share compared to the total consumption capacity under the main metering point. For this minor share to be fully reflected and correctly evaluated, methodologies that rely on the use of dedicated metering devices i.e.sub-meters will need to be promoted by the Greek TSO.
2) Tangible stand alone incentives will need to be provided to consumers to electrify and adjust their energy consumption patterns regularly, both implicitly and explicitly.
(a) for instance the Polish TSO has announced a scheme where consumers are remunerated for voluntarily & temporarily increasing their power consumption when there is an electricity generation surplus https://www.pse.pl/uslugi-dsr/interwencyjne-ofertowe-zwiekszenie-poboru-mocy-przez-odbiorcow b) the French NRA has implemented NEBEF since 2014 to provide incentives for Demand Side response participation in energy markets https://www.services-rte.com/en/learn-more-about-our-services/participate-nebef-mechanism)
Furthermore, aligning these incentives with broader goals (zero carbon emission, energy efficiency, grid stability, etc.) is crucial for further encouraging stakeholders’ participation. For this to be realised, (counter) incentives that push consumers back to re-gasification (i.e. using natural gas for their operation instead of electricity) will need to be phased out entirely. Along with failing to achieve the climate objectives, no tangible demand response/flexibility can occur if consumers are pushed towards returning to fossil fuels for their production lines.
3)To ensure RES curtailments are diminished, it is crucial that flexibility is properly incentinvized. Most recent projections foresee an even higher rate of RES curtailments compared to the one mentioned under the NECP. The Greek government needs to provide a suitable framework that will enable harnessing the full potential of technologies’ providing flexibility services. For instance, a PV being curtailed in the wholesale market could compensate its economic loss through offering ancillary services in the balancing markets, thus significantly improving its business case. For this to happen though, a favourable framework for providing flexibility services will need to be in place. Specific measures could include setting up non-fossil flexibility support schemes (as prompted also by Article 19g of the revised EC Regulation 2019/943), allow bidding with negative prices on the mFRR down segment or a wider national capacity remuneration mechanism that would promote the participation of flexibility services
-> While the installation of smart meters in households is a prerequisite for offering demand response services at low voltage (households & small customers/industry), we find that this measure will not instantly unlock demand response’s full potential at this level. Without the necessary education and smart devices’ equipment, a smart meter cannot act as a silver bullet suddenly making demand response happen for low voltage customers. The Greek government should therefore consider and promote the use of smart systems (not just smart meters) that could enable the expansion of demand side services for low-voltage customers.
-> As prompted by Article 19e of EU Regulation 2019/943, assign the NRA or a different body with the task to adopt a report on the estimated flexibility needs for a period of at least the next 5 to 10 years at national level, in view of the need to cost effectively achieve security and reliability of supply and decarbonise the electricity system considering (as mentioned in the Article) “[..] the potential of non-fossil flexibility such as demand response and energy storage, including aggregation and interconnection, to fulfill the flexibility needs, both at transmission and distribution levels […] and “[…] evaluate the barriers for flexibility in the market and propose relevant mitigation measures and incentives, including the removal of regulatory barriers and possible improvements to markets and system operation services or products;[…]
Readily, available, cost-effective and fossil-free flexibility solutions is a win-win solution compared to the traditional approach of relying on fossil fuels or length and costly infrastructure development. This is not a future solution; it’s a critical capability we need right now. The current and growing demand for flexibility in our energy system cannot be ignored.
Αύξηση της φιλοδοξίας του ΕΣΕΚ συνολικά, ώστε να συμβαδίζει με τα πορίσματα της επιστήμης για κλιματική ουδετερότητα πολύ πριν το 2050.
100% καθαρή ενέργεια ως το 2035, με σωστή χωροθέτηση των εγκαταστάσεων, διαβούλευση με την τοπική κοινωνία και ενίσχυση των σχημάτων ενεργειακών κοινοτήτων πολιτών.
Εξάλειψη της οικονομικής στήριξης των ορυκτών καυσίμων, με σημείο εκκίνησης έναν λεπτομερή κατάλογο των επιδοτήσεων ορυκτών καυσίμων και χρονοδιάγραμμα για τη σταδιακή κατάργησή τους. Επιπλέον, θα πρέπει επιτέλους να μπει τέλος στις επενδύσεις σε νέες υποδομές ορυκτών καυσίμων και στις εξορύξεις για νέα κοιτάσματα υδρογονανθράκων.
Έμφαση στην προστασία και αποκατάσταση της φύσης με προτεραιοποίηση λύσεων που βασίζονται στη φύση (nature-based solutions). Κρίσιμο σημείο είναι η εκτροπή του Αχελώου, την οποία υποστηρίζει με απαράδεκτο τρόπο το ΕΣΕΚ, προβάλλοντας το ‘φαραωνικό’ φράγμα Συκιάς ως δήθεν απαραίτητο για την πράσινη μετάβαση.
Η συνεργασία με το Ισραήλ στον τομέα της ενέργειας δεν είναι αποδεκτή. Δεν μπορούμε να συνεργαζόμαστε με ένα κράτος που παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα σε τόσο μεγάλο βαθμό. Επίσης το ίδιο ισχύει για το Αζερμπαϊτζάν, από το οποίο θέλουμε να παίρνουμε φυσικό αέριο ενώ παραβιάζει τα δικαιώματα του αδελφικού λαού των Αρμενίων.
Τα έργα ορυκτού αερίου και οι αναφορές σε έρευνες υδρογονανθράκων δεν έχουν καμία θέση στο ΕΣΕΚ και στη χώρα μας γενικότερα.
Το ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΩΜΑΤΕΙΟ »ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΑΡΜΟΝΙΑ» που αγωνίζεται ,επικοινωνεί με διεθνείς οργανώσεις και με την ιδιότητα του AMBASSADOR FOR CLIMATE CHANGE ενημερώνει για κάθε δράση που θέτει σε κίνδυνο τους στόχους της μείωσης της υπερθέρμανσης του πλανήτη ,καταγγέλει την απαράδεκτη διευκόλυνση των αεροπορικών εταιρειών και της εταιρείας διοίκησης του Διεθνούς αερολιμένα Αθηνών για την ανεξέλεγκτη λειτουργία τους και τον σχεδιασμό επεκτασης της χωρητικότητας του »Ελ. ΒΕΝΙΖΈΛΟΣ»και της δραστηριότητας των εταιρειών.Οι αναπτυξιακοί στόχοι όμως ΟΦΕΙΛΟΥΝ να συνυπολογίζουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και τις επιπτώσεις στην υγεία του θιγόμενου πληθυσμού .Ζητάμε να εκπονούνται ανεξάρτητες επιστημονικές μελέτες που να τα θέτουν ως απόλυτες προτεραιότητες. Αυριο γιορτάζεται απο 120 οργανώσεις σε 15 χώρες στις 5 ηπείρους η πρώτη Διεθνής Ημέρα κατάργησης των νυχτερινών απο/προσγειώσεων γι αυτούς ακριβώς τους λόγους. Ας ευχηθούμε η χώρα μας επιτέλους να συνταχθεί με τις αντίστοιχες δράσεις κρατών που ήδη προχώρησαν σε καινοτόμες αποφάσεις στην κατευθυνση της πρόληψης και της προστασίας καταργώντας την σχεδιαζόμενη φαραωνική επέκταση της χωρητικότητας του Δ.Α.Α και σταματώντας την ευεργετική μεταχείρηση των εξαιρετικά ρυπογόνων εταιρειών με …επιδοτήσεις και μειωμένη φορολόγηση καυσίμων-κηροζίνης.Συμβαίνει ήδη παντού ας αρχίσει να μας αφορά πριν να είναι πολύ αργά….
Το Πανελλήνιο Σωματείο ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΑΡΜΟΝΙΑ που αγωνίζεται ,επικοινωνεί με Διεθνείς οργανώσεις και με την ιδιότητα του AMBASSADOR for CLIMATE CHANGE ενημερώνει για κάθε δράση που θέτει σε κίνδυνο τους στόχους της μείωσης της θερμανσης του πλανήτη ,καταγγέλει την ανεξήγητη διευκόλυνση των αεροπορικών εταιρειών και της εταιρειας του αεροδρομίου »Ελ. Βενιζέλος» την ανεξέλεγκτη λειτουργία τους και τον σχεδιασμό επέκτασης της χωρητικότητας του αερολιμένα και της δραστηριότητας των εταιρειών. Οι ενεργειακοί στόχοι ΟΦΕΙΛΟΥΝ να συνυπολογίζουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις που φυσικά σχετίζονται και με την υγεία του θιγόμενου ,όμορου πληθυσμού. Ζητάμε να εκπονούνται ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΕΣ ,επιστημονικές μελέτες που να θέτουν σε απόλυτη προτεραιότητα την προστασία της υγείας και του περιβάλλοντος . Αύριο γιορτάζεται επίσημα απο 120 οργανώσεις σε 15 χώρες και 5 ηπείρους η Διεθνής ημέρα κατάργησης των νυχτερινών απο/προσγειώσεων γι αυτούς ακριβώς τους λόγους .Ας ευχηθούμε η χώρα μας να συνταχθεί με τις δράσεις κρατών που προχωρούν σε καινοτόμες αποφάσεις και να αποδεσμευτεί απο παρωχημένες ,επικίνδυνες πρακτικές καταργώντας την φαραωνική επέκταση της χωρητικότητας του αεροδρομίου ,σταματώντας την ευεργετική μεταχείρηση των εταιρειών με επιδοτήσεις (!;) και μειωμένη φορολόγηση της κηροζίνης Συμβαίνει παντού!ας αρχίσει να αφορά ΚΑΙ την χώρα μας.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η Hydrogène de France (HDF Energy) είναι μια γαλλική εταιρία παραγωγός κυψελών καυσίμου κλίμακας-MW υψηλής απόδοσης, οι οποίες χρησιμοποιούνται στους τομείς της βιομηχανίας, των βαρέων μεταφορών (βαρέα οχήματα, σιδηρόδρομοι και ναυτιλία) καθώς και στην ηλεκτροπαραγωγή. Η μονάδα παραγωγής των κυψελών καυσίμου που βρίσκεται στο Μπορντώ της Γαλλίας έχει χαρακτηριστεί ως Έργο Σημαντικού Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος και ως τέτοιο έχει λάβει χρηματοδότηση από την Γαλλική Κυβέρνηση και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στα πλαίσια του προγράμματος Hy2Move. Παράλληλα, η εταιρία επενδύει και αναπτύσσει έργα ΑΠΕ που μετατρέπουν τις παραδοσιακές διακοπτόμενες τεχνολογίες ΑΠΕ σε ΑΠΕ πλήρως ελεγχόμενης παραγωγής, μέσα από τη παραγωγή & μακροχρόνια αποθήκευση υδρογόνου και τη χρήση του για σκοπούς ηλεκτροπαραγωγής από τις κυψέλες καυσίμου κατάντη-του-μετρητή (behind-the-meter).
Η ΠΡΟΤΑΣΗ
Στην Ελλάδα, η εταιρία σχεδιάζει την ανάπτυξη υβριδικών μονάδων πλήρως ελεγχόμενης παραγωγής ΑΠΕ κατά την έννοια του 2(14) του Ν. 4414/2016 η οποία αναφέρει «Σταθμοί Ελεγχόμενης Παραγωγής Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α.: οι σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που αξιοποιούν βιομάζα ή βιοαέριο, οι σταθμοί που αξιοποιούν γεωθερμικό δυναμικό, οι ηλιοθερμικοί σταθμοί καθώς και οι σταθμοί Σ.Η.Θ.Υ.Α.»).
Η καινοτόμος τεχνολογική πρόταση της HDF Energy συνδυάζει σε μια συστάδα ‘κατάντη του μετρητή’ (behind-the-meter) τα εξής τμήματα: φωτοβολταϊκό ή αιολικό πάρκο, παραγωγή (ηλεκτρόλυση νερού) και αποθήκευση υδρογόνου, κυψέλες καυσίμου και μπαταρία λιθίου. Η λύση δύναται με αυτό το τρόπο να παρέχει σταθερή, αδιάκοπη, και προβλεπόμενη ενέργεια ελεγχόμενης παραγωγής στο δίκτυο του ΑΔΜΗΕ (για έργα που αναπτύσσονται στο ηπειρωτικό δίκτυο) ή του ΔΕΔΔΗΕ (για τη περίπτωση έργων σε μη διασυνδεδεμένες νήσους- ΜΔΝ). Αξίζει να αναφερθεί πως η λύση είναι σχεδιασμένη να παρέχει στρατηγικές υπηρεσίες δικτύου, αντίστοιχες με αυτές που παρέχει μια θερμική μονάδα (black-start, island mode και μηχανική αδράνεια είναι κάποια ενδεικτικά παραδείγματα).
Η λύση στοχεύει στη σταθερή παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας η οποία ομοιάζει στα χαρακτηριστικά θερμικού σταθμού (υψηλή διαθεσιμότητα), με δεσμεύσεις για τον μη-διακοπτόμενο (non-intermittent) χαρακτήρα παροχής ρεύματος στο δίκτυο. Το υδρογόνο παράγεται στον ίδιο χώρο με το ΦΒ πάρκο, χρησιμοποιώντας ηλεκτρολύτη ο οποίος θα τροφοδοτείται με ρεύμα από το ΦΒ πάρκο, χωρίς να χρειάζεται εφοδιασμός υδρογόνου από εξωτερικές πηγές για την ομαλή λειτουργία του έργου, διασφαλίζοντας ως εκ τούτου στην περεταίρω ενεργειακή ασφάλεια της χώρας γενικά. Αυτό είναι ιδιαιτέρως σημαντικό σχετικά με την αδιάκοπη παροχή ηλεκτρικής ενέργειας στις περιοχές στις οποίες αναπτύσσονται τα έργα (γεγονός υψίστης σημασίας στη περίπτωση ΜΔΝ τα οποία πλήττονται απο σημαντικές διακοπές ρεύματος). Οι προαναφερθείσες τεχνολογίες είναι δοκιμασμένες αλλά ο συνδυασμός τους στην ανωτέρω λύση της HDF Energy είναι καινοτόμος. Τέλος, επιθυμούμε να γίνει σαφές πως είμαστε εταιρία ηλεκτροπαραγωγής μέσω του συνδυασμού διακοπτόμενων τεχνολογιών ΑΠΕ και τεχνολογιών υδρογόνου και αποθήκευσης και ότι το αντικείμενό μας δεν σχετίζεται με τη παραγωγή υδρογόνου για έκχυση στα υπάρχοντα ή υπό ανάπτυξη δίκτυα του ΔΕΣΦΑ.
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΑΣΗΣ
Η λύση μπορεί να αναπαραχθεί σε διαφορετικά μέρη ανεξαρτήτως γεωγραφικών χαρακτηριστικών (deployable), διαφορετικές χωρητικότητες (modular & scalable), ενώ μπορούν αποδεδειγμένα να λάβουν χρηματοδότηση από τα πλέον αξιόπιστα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (bankable) κρίνοντας από έργα της εταιρίας τα οποία έχουν κλείσει χρηματοδότηση και βρίσκονται σε φάση κατασκευής (CEOG). Έργα της εταιρίας που χρησιμοποιούν μόνο κυψέλες καυσίμου για σκοπούς ηλεκτροπαραγωγής βρίσκονται ήδη σε λειτουργία.
ΣΤΟΧΟΣ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑΣ ΣΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ
Η HDF Energy στοχεύει να συμβάλλει με τις επενδύσεις της στην επίτευξη των στόχων των εθνικών στρατηγικών για την ενέργεια με τρόπο που εξυπηρετεί το περιβάλλον, τις εθνικές ανάγκες ηλεκτροπαραγωγής καθώς και συνεισφέροντας στην εύρυθμη λειτουργία των δικτύων μεταφοράς και διανομής ηλεκτρισμού. Ως εκ τούτου είναι τιμή μας να συνεισφέρουμε στη δημόσια διαβούλευση για το αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) που λαμβάνει τόπο αυτές τις μέρες.
Συγκεκριμένα:
Α – Σελίδα 25: IV. Εξέλιξη της μετάβασης προς την κλιματική ουδετερότητα (net zero) και προτεραιότητες ανά χρονική περίοδο: Α΄ Περίοδος (2025-2030): Ταχεία διείσδυση ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή και κατασκευή υποδομών εξηλεκτρισμού της τελικής κατανάλωσης ενέργειας)
Αναφορικά με τα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας:
Δεδομένης της χαμηλής αυτονομίας που παρέχουν οι τεχνολογίες των μπαταριών ως μέσον αποθήκευσης ενέργειας (2 και 4 ώρες ήταν η απαιτούμενη αυτονομία σύμφωνα με τους πρόσφατους διαγωνισμούς), το εγγενές ρίσκο της τεχνολογικής εξάρτησης όπως υφίσταται τη δεδομένη στιγμή (εκτενής αναφορά γίνεται στο 2.8) από χώρες όπως η Κίνα ή η Ρωσία για τη παροχή σπάνιων γαιών καταστούν σαφές πως οι μπαταρίες είναι μια μόνο από της λύσεις για την αποθήκευση ενέργειας. Αυτή είναι μια από τις λύσεις για αποθήκευση, η οποία όμως περιορίζεται σε υπηρεσίες εξισορρόπησης εντός-της-ημέρας (intraday balancing) και έχει περιορισμένο πεδίο εφαρμογής στη μακροχρόνια αποθήκευση, καθώς οι κατασκευαστές μπαταριών δεν μπορούν να εγγυηθούν αυτονομία αποθήκευσης πέραν των 6-8 ωρών.
Η αντλιοταμίευση είναι μια ορθή συμπληρωματική πρόταση. Μολαταύτα, είναι μια τεχνολογία της οποίας η υλοποίηση υπόκειται σε γεωμορφολογικούς περιορισμούς, επομένως δεν μπορεί να θεωρηθεί deployable, ελεύθερη δηλαδή να αναπτυχθεί οπουδήποτε κατά βούληση. Αυξανόμενα ζητήματα λειψυδρίας που παρατηρούνται όλο και πιο συχνά, δύνανται να θέσουν ζητήματα ακόμα και εύρυθμης λειτουργίας των μονάδων αντλιοταμίευσης, προκαλώντας ζητήματα ενεργειακής ασφάλειας. Αυτή η θέση ενισχύεται από την αυξανόμενη εξάλειψη υδάτινων όγκων και τη μακρά διάρκεια ζωής των έργων αντλιοταμίευσης (80 έτη) η οποία καθιστά δύσκολη οποιαδήποτε πρόβλεψη για τη τεχνική βιωσιμότητα των έργων.
Υπάρχει ως εκ τούτου η ανάγκη για εισαγωγή επιπλέον τεχνολογιών οι οποίες μπορούν να αναπτυχθούν χωρίς σημαντικούς περιορισμούς (deployable) και οι οποίες ιδανικά να είναι, (i) Ευρωπαϊκής παραγωγής, (ii) μεγαλύτερης αυτονομίας από τις συμβατικές μπαταρίες, (iii) που να μην υπόκεινται σε γεωγραφικούς περιορισμούς και (iv) να μην χρειάζονται μεγάλους όγκους υδάτων για τη λειτουργεία τους.
Θα θέλαμε να προσκαλέσουμε το Υπουργείο να λάβει υπόψιν επιπλέον δοκιμασμένες και bankable λύσεις διαθέσιμες στην αγορά, οι οποίες μπορούν να παρέχουν καθαρή ηλεκτρική ενέργεια με παραγωγικά χαρακτηριστικά κάλυψης αιχμής (peak-shaving) και μονάδας βάσης (baseload) καθώς και υπηρεσίες δικτύου.
Αναφορικά με την ενθάρρυνση συνδυασμού ΑΠΕ με συστήματα αφαλάτωσης νερού προκειμένου να λυθεί το πρόβλημα υδροδότησης των νησιών:
Οι ΑΠΕ, ειδικότερα τα φωτοβολταϊκά συστήματα μπορούν να είναι καταναλωτής νερού. Μια τεχνολογία παραγωγής ΑΠΕ μέσω παραγωγής και αποθήκευσης υδρογόνου για τη χρήση από κυψέλες καυσίμου για ηλεκτροκπαραγωγή, εξ’ορισμού χρειάζεται νερό. Σε πολλές γεωγραφίες όπου αναπτύσσουμε έργα αυτή τη στιγμή, η αφαλάτωση τόσο για τη χρήση των έργων κατά τη διαδικασία ηλεκτρόλυσης καθώς και τη παροχή αφαλατωμένου νερού σε τοπικές κοινότητες είναι κάτι που εξετάζουμε εξ’ορισμού.
Β – Σελίδα 39: V. Ποσοτικά αποτελέσματα ΕΣΕΚ: Δ. Προβλεπόμενη παραγωγή και κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας & Πίνακας-ΕΣ 3 Εγκατεστημένη ισχύς μονάδων ηλεκτροπαραγωγής ανά τεχνολογία (ΜW))
Από σύνολο 36.490 MW που προβλέπεται να είναι σε λειτουργία το 2030 παρατηρούμε ότι η μοναδική πλήρως ελεγχόμενη ΑΠΕ κατά τον ορισμό του Ν. 4414/2016 είναι η βιομάζα και το βιοαέριο με συνεισφορά 81 MW (0.2% στο τελικό μείγμα, 0.13% στο τελικό μείγμα του 2040 και 0.05% το 2050).
Η μη αναφορά στις λοιπές ΑΠΕ πλήρους ελεγχόμενης παραγωγής του Ν. 4414/2016 όπως η γεοθερμία και τα ηλιοθερμικά προκαλεί εντύπωση. Η μη αναφορά αφορά τεχνολογίες οι οποίες όχι μόνο αποτελούν τη μια ομάδα από τις τέσσερεις συνολικά ομάδες ενεργειακών επενδύσεων που δύνανται να λάβουν χαρακτηρισμό Στρατηγικής Επένδυσης (Ν. 4864/2021) αλλά αναφέρονται ως τεχνολογίες οι οποίες πρέπει να προωθηθούν (Σημείο 3.2.8 της παρούσας έκδοσης του ΕΣΕΚ). Αναφορικά με τη γεωθερμία το ΕΣΕΚ (σελ. 129) αναφέρει πως «στόχος με ορίζοντα το έτος 2030 είναι να διευρυνθεί η έρευνα για γεωθερμικά πεδία και να επιτευχθεί η ανάπτυξη δυναμικού τουλάχιστον 100 MWe». Αυτό είναι χρήσιμο παρόλα αυτά οι γεωμορφολογικές δεσμεύσεις στις οποίες υπόκειται αυτή η τεχνολογία καθιστούν σαφές ότι η ανάπτυξη της γεωθερμίας δεν θα είναι κατά βούληση (deployable) και ως εκ τούτου θα παραμείνει περιορισμένη. Παρόλα αυτά, η χωρητικότητα αυτή δεν αναφέρεται στο πίνακα ΕΣ-3, ενώ αναφέρεται χωρητικότητα περί τα 6 GW για ηλεκτροπαραγωγή απο φυσικό αέριο, κάτι το οποίο έρχεται σε αντίθεση με τις δεσμεύσεις για μείγμα καθαρού μηδενικού αποτυπώματος άνθρακα έως το 2050. Ήδη στη Γερμανία αναμένεται ο πρώτος διαγωνισμός γιαμετάβαση απο το φυσικό αέριο σε λύσεις που σχετίζονται με το υδρογόνο ή ακόμα και για Η2-ready λύσεις.
Προτείνουμε το άνοιγμα των στόχων για αυτές και άλλες τεχνολογίες ΑΠΕ πλήρως ελεγχόμενης παραγωγής κατά τις στοχεύσεις των Ν. 4414/2016 και Ν. 4864/2021.
Γ – Σελίδα 193: 2.10 Έρευνα, καινοτομία και ανταγωνιστικότητα – 2.10.1 Στόχοι
Γίνεται αναφορά στην «ενσωμάτωση της νέας γνώσης και της καινοτομίας στα υπάρχοντα αλλά και σε νέα προϊόντα, υπηρεσίες, παραγωγικά συστήματα και αλυσίδες αξίας» καθώς και «την απασχόληση επιστημονικού δυναμικού υψηλών προσόντων και εξειδίκευσης (brain gain)». Επίσης, το χρονοδιάγραμμα του ΕΣΕΚ για το έτος 2030 αναφέρεται στην «εστίαση σε τεχνολογίες καθαρών μηδενικών εκπομπών οι οποίες αναμένεται να συμβάλλουν σημαντικά στη μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% κάτω από τα επίπεδα του έτους 1990 το έτος 2030. Οι στόχοι αυτοί σχετίζονται με τεχνολογίες που είναι εμπορικά διαθέσιμες: τεχνολογίες έξυπνης διαχείρισης ενέργειας, φωτοβολταϊκά και θερμικά ηλιακά συστήματα, μπαταρίες αποθήκευσης, βιώσιμο βιοαέριο βιομεθάνιο, δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα στη βιομηχανία και μονάδες ηλεκτρόλυσης και κυψέλες καυσίμου».
Από τις τεχνολογίες που αποτελούν το μέσον για τη στόχευση μείωσης των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55%, υπάρχουν διαθέσιμες προτάσεις που συνδυάζουν αρκετές από αυτές. Στη δική μας πρόταση συγκεκριμένα, συνδυάζονται τεχνολογίες έξυπνης διαχείρισης ενέργειας, φωτοβολταϊκών, μπαταριών αποθήκευσης, ηλεκτρόλυσης και κυψελών καυσίμου ενώ είναι πιο deployable σε σχέση με άλλες τεχνολογίες που αναφέρονται όπως η ηλιοθερμική, και οι τεχνολογίες βιώσιμου βιοαερίου και βιομεθανίου.
Δ – Σελίδα 268: 3.2.2 «Μέτρα και πολιτικές για τη διασφάλιση υλοποίησης επενδύσεων ΑΠΕ και Αποθήκευσης – Προώθηση διμερών συμβάσεων, ανάπτυξη υβριδικών συστημάτων στα νησιά»
Αναφέρεται ο καθοριστικός ρόλων τεχνολογιών αποθήκευσης, είτε ως μεμονωμένοι σταθμοί είτε σε συνδυασμό με σταθμούς ΑΠΕ: «Εγκεκριμένα σχήματα τα οποία ενδεχομένως επεκταθούν, όπως είναι το εγκεκριμένο SA.60064 για τη χορήγηση λειτουργικής ενίσχυσης σε σταθμούς ΑΠΕ ισχύος που συνδυάζονται με μονάδα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας πίσω από τον μετρητή».
Υπάρχουν διαθέσιμες τεχνολογίες που συνδυάζουν τεχνολογίες ΑΠΕ με μονάδα αποθήυκευσης ηλεκτρικής ενέργειας πίσω-από-το-μετρητή οι οποίες μπορούν να παρέχουν τη λειτουργική αυτονομία έως 24 ώρες. Συγκεκριμένα, τεχνολογίες όπως η παραγωγή και μακροχρόνια αποθήκευση υδρογόνου για χρήση στην ηλεκτροπαραγωγή μέσω κυψελών καυσίμου (κατά τις ώρες αιχμής και των νυχτερινών ωρών) μπορούν να συνεισφέρουν στην μείωση του ανθρακικου αποτυπώματος της Ελλάδας καθώς και της εξάρτησης του μειγματος απο ορυκτά καύσιμα.
Ως εκ τούτου προτείνουμε η εξέταση θέσπισης εφαρμοστέας λειτουργικής ενίσχυσης να δώσει προτεραιότητα σε τεχνολογίες που μπορούν να παρέχουν πράσινη ενέργεια κατά τη διάρκεια των ωρών αιχμής και των νυχτερινών ωρών καθώς και υπηρεσίες δικτύου, επιταχύνοντας την αποεξάρτηση απο θερμικές μονάδες ορυκτών καυσίμων στο ηπειρωτικό δίκτυο και το δίκτυο των ΜΔΝ.
Ε – Σελίδα 405: 3.9.1 Μέτρα και πολιτικές για την προώθηση της έρευνας και καινοτομίας
Βιοενέργεια
Πολύ θετική εξέλιξη, δεδομένων των χαρακτηριστικών μη διακοπτόμενης παραγωγής ΑΠΕ και των χαρακτηριστικών πλήρως ελεγχόμενης ΑΠΕ υπό την έννοια του Ν. 4414/2016. Παρόλα αυτά, ζητήματα παροχής πρώτης ύλης (feedstock) και ως εκ τούτου ζητήματα εφοδιαστικής αλυσίδας, scalability και deployability παραμένουν.
Γεωθερμική ενέργεια μεγάλου βάθους
Πολύ θετική εξέλιξη, δεδομένων των χαρακτηριστικών μη διακοπτόμενης παραγωγής ΑΠΕ και των χαρακτηριστικών πλήρως ελεγχόμενης ΑΠΕ υπό την έννοια του Ν. 4414/2016. Παρόλα αυτά, ζητήματα περιορισμού λόγω γεωμορφολογίας και ως εκ τούτου ζητήματα scalability και deployability παραμένουν.
Βιομηχανία υδρογόνου
Αναφέρεται η «περαιτέρω ανάπτυξη των αεριοστρόβιλων, στατικών κυψελών καυσίμου και κινητήρων και στροβίλων αμμωνίας, που υποστηρίζουν το δυναμικό του υδρογόνου ως επιλογή χαμηλών εκπομπών άνθρακα για συμπαραγωγή και για την παροχή ευελιξίας στα συστήματα ισχύος που φθάνουν σε υψηλά μερίδια μεταβλητής ενέργειας από ΑΠΕ».
Προτείνουμε, πέραν από την χρήση στατικών κυψελών καυσίμου για την παροχή ευελιξίας στα συστήματα με υψηλά μερίδια μεταβλητής ενέργειας από ΑΠΕ, συστήματα κυψελών καυσίμου να συμπεριληφθούν υπόψιν του ΕΣΕΚ και σαν μέσο ηλεκτροπαραγωγής πίσω από το μετρητή, για το συνδυασμό διακοπτόμενων ΑΠΕ με συστήματα μακροχρόνιας αποθήκευσης υδρογόνου και ηλεκτροπαραγωγής μέσω κυψελών καυσίμου τα οποία θα παράγουν πράσινη αδιάκοπη ενέργεια επί 24 ώρης βάσης με δυνατότητα παροχής υπηρεσιών δικτύου όταν αυτό χρειάζεται. Λύσεις στατικών κυψελών καυσίμου για ηλεκτροπαραγωγή (τεχνολογικά ώριμες, οικονομικά ανταγωνιστικές, bankable και σε κλίμακα πολλαπλών MW) υπάρχουν και είναι διαθέσιμες και είναι θετικό να βλέπουμε οτι είναι υπόψιν του Υπουργείου Ενέργειας.
Στη διάθεσή σας για περαιτέρω διευκρινήσεις.
Με εκτίμηση,
Γεώργιος Εξάρχου
Hydrogène de France (HDF Energy)
Business Development Manager, Greece & Cyprus
1. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις δεοντολογικές αρχές του ΕΣΕΚ (περιπτώσεις 1,2 παραγρ. 2.3.5) προτείνεται:
α. Να δοθεί άμεση προτεραιότητα διασύνδεσης σε Μικρά Υδροηλεκτρικά Έργα ως έργα τεχνολογίας βάσης του συστήματος στην απόκτηση όρων σύνδεσης. Ειδικότερα για έργα εν λειτουργία τα οποία βρίσκονται σε διαδικασία αύξησης ισχύος, επειδή τα υδρολογικά δεδομένα επιτρέπουν την διάθεση στο δίκτυο αυξημένης ισχύος χωρίς καμία επιπλέον κατασκευή.
β. Να απλοποιηθεί η αδειοδοτική διαδικασία των Μικρών Υδοηλεκτρικών Έργων, δεδομένου του ιδιαίτερου χαρακτήρα τους (αρμοδιότητα ποταμών, απομακρυσμένες περιοχές) που οδηγεί σε πιο χρονοβόρες αδειοδοτικές διαδικασίες έναντι άλλων μορφών ΑΠΕ, με αποτέλεσμα ο ηλεκτρικός χώρος να υπερκαλύπτεται από τις άλλες μορφές ενέργειας.
2. Μεταξύ των κατά καιρούς θέσεων του ΕΣΜΥΕ έχει προταθεί να τίθενται σε άμεση προτεραιότητα σύνδεσης πλεονάζουσας ισχύος (εύρεση ηλεκτρικού χώρου) ΜΥΗΕ που βρίσκονται ΗΔΗ σε λειτουργία και δύναται χωρίς καμία αλλαγή στον εξοπλισμό να αποδώσουν στο σύστημα από την επόμενη κιόλας ημέρα επιπλέον ενέργεια. Τα έργα αυτά είναι αυτή τη στιγμή στην πράξη ελάχιστα, επομένως δεν θα επιβαρυνθεί το δίκτυο από εισροή υπέρμετρης πλεονάζουσας ισχύος. Δεδομένων των συνθηκών στη αγορά ενέργειας , είναι ακατανόητο να υπάρχουν ήδη λειτουργούντες σταθμοί με εγκατεστημένη ισχύ την οποία δεν μπορούν να αποδώσουν στο δίκτυο λόγω κορεσμού από μελλοντικά έργα που ΔΕΝ έχουν ξεκινήσει να κατασκευάζονται και πιθανότατα δεν πρόκειται να υλοποιηθούν ΠΟΤΕ. Επισημαίνεται ότι το πνεύμα της πρότασης αυτής, είχε γίνει αποδεκτό από τους νομοθέτες και είχε γίνει προσπάθεια να ενσωματωθεί στον Ν4951/2022. Στην πράξη όμως η διατύπωση του κειμένου εμποδίζει την άμεση εφαρμογή της ανωτέρω πρότασης.
3. Κατόπιν των ανωτέρω προτείνεται όπως π.χ. στην υποπερ. δβ) της περ. δ) της παραγράφου 18 του άρθρου 5 του Νόμου 4951/2022 προστεθεί ακροτελεύτια η φράση:
‘’Ειδικά για τα ΜΥΗΕ η μέγιστη ισχύς της παραγωγής του Σταθμού αυξάνεται όχι παραπάνω από πέντε Μεγαβάτ (5MW) για σταθμούς που συνδέονται στο Σύστημα και τρία Μεγαβάτ (3MW) για σταθμούς που συνδέονται στο Δίκτυο.’’, ή οιαδήποτε αναδιατύπωση του κειμένου νομοτεχνικά επαρκής που θα επιτρέπει την πλήρη αξιοποίηση της εγκατεστημένης ισχύος σε ΗΔΗ λειτουργούντα ΜΥΗΕ.
4. Σε συνδυασμό των ανωτέρω, θα ήταν μία λύση να δεσμεύεται ενδεχομένως και κατά περίπτωση (ανάλογα με την περιοχή) ένα ποσοστό του διατιθέμενου ηλεκτρικού χώρου στον νομό για έργα ΜΥΗΕ, τα οποία έχουν μείνει πίσω στο ποσοστό διείσδυσής τους στο ενεργειακό μίγμα.
Στην υπουργική απόφαση υπάρχουν δυστυχώς ελάχιστα MW για ΟΠΣ σε Αιολικά. Θα πρέπει τουλάχιστον να γίνουν 250MW για να μπορέσουν να προχωρήσουν έστω μερικά από το έργα που περιμένουμε τόσα χρόνια
Σαν μικροεπενδυτές προσπαθούμε να κάνουμε κάτι στην περιοχή μας που έχει τόσες ιδιαιτερότητες για να μην φύγουμε από αυτή και εσείς οι ίδιοι μας αποτρέπετε απο το να κάνουμε οτιδήποτε παραγωγικό. Που είναι οι προτεραιότητες των έργων των Ενεργειακών κοινοτήτων που υποσχεθήκατε στις απολιγνιτοποιημένες ζώνες?
Παρά τις υποσχέσεις για προτεραιότητα στις Ενεργειακές Κοινότητες που υποβάλλουν αιτήματα σε απολιγνιτοποιημένες ζώνες, δίνονται όρους μόνο σε μεγάλες εταιρείες. Πρέπει να δοθούν όροι σε όλους εμάς που έχουμε βάλει ότι οικονομίες είχαμε και περιμένουμε τόσα χρόνια να ξεκινήσουν τα έργα.
Είχαμε καταθέσει για λήψη ΟΠΣ πριν καν βγει η Υπουργική απόφαση και ήμασταν πρώτοι στη σειρά για όρους. Με την υπουργική απόφαση μας πήγατε 3ους και τώρα θέλετε να μας πάτε ακόμα πιο πίσω! Αυτή είναι η προτεραιότητα που υποσχεθήκατε στις Εν.Κοινότητες και στους μικρούς επενδυτές?
Μας υποσχεθήκατε προτεραιότητα στις Ενεργειακές Κοινότητες για λήψη όρων, βάλαμε ότι οικονομίες είχαμε και τώρα περιμένουμε πότε θα μας δοθούν. Καθε υπουργική απόφαση που βγαίνει μας πάει και πιο πίσω. Επιτέλους δώστε προτεραιότητα στους μικροεπενδυτές.
Για όλους εμάς που μετέχουμε ως μικροεπενδυτές σε Ενεργειακές Κοινότητες των 60 και πλέον μελών και έχουμε υποβάλλει εδώ και 3-4 χρόνια αιτήματα για λήψη ΟΠΣ, θα πρέπει να υπάρξει η αντίστοιχη προτεραιότητα που δυστυχώς η τελευταία σχετική υπουργική απόφαση ΔΕΝ έλαβε καθόλου υπόψη της.
Δεν υπάρχει καμιά λογική στο να περιμένουμε να εξεταστούν τα αιτήματα που είναι στην κατηγορία Γ. Πρέπει να εξετάζονται ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ για να μην καθυστερούν άλλο οι όροι των έργων.
Θα πρέπει να δίνεται η δυνατότητα στον ΑΔΜΗΕ να εξετάζει παράλληλα και τα αιτήματα της κατηγορίας Γ’ και ειδικότερα αιτήματα ενεργειακών κοινοτήτων άνω των 60 μελών . Αυτή είναι και η λογική σειρά
Στην υπουργική απόφαση υπάρχουν δυστυχώς ελάχιστα MW για ΟΠΣ σε Αιολικά. Θα πρέπει τουλάχιστον να γίνουν 250MW για να μπορέσουν να προχωρήσουν έστω μερικά από το έργα που περιμένουμε τόσα χρόνια
Σαν μικροεπενδυτές προσπαθούμε να κάνουμε κάτι στην περιοχή μας που έχει τόσες ιδιαιτερότητες για να μην φύγουμε από αυτή και εσείς οι ίδιοι μας αποτρέπετε απο το να κάνουμε οτιδήποτε παραγωγικό. Που είναι οι προτεραιότητες των έργων των Ενεργειακών κοινοτήτων που υποσχεθήκατε στις απολιγνιτοποιημένες ζώνες?
Παρά τις υποσχέσεις για προτεραιότητα στις Ενεργειακές Κοινότητες που υποβάλλουν αιτήματα σε απολιγνιτοποιημένες ζώνες, δίνονται όρους μόνο σε μεγάλες εταιρείες. Πρέπει να δοθούν όροι σε όλους εμάς που έχουμε βάλει ότι οικονομίες είχαμε και περιμένουμε τόσα χρόνια να ξεκινήσουν τα έργα.
Είχαμε καταθέσει για λήψη ΟΠΣ πριν καν βγει η Υπουργική απόφαση και ήμασταν πρώτοι στη σειρά για όρους. Με την υπουργική απόφαση μας πήγατε 3ους και τώρα θέλετε να μας πάτε ακόμα πιο πίσω! Αυτή είναι η προτεραιότητα που υποσχεθήκατε στις Εν.Κοινότητες και στους μικρούς επενδυτές?
Μας υποσχεθήκατε προτεραιότητα στις Ενεργειακές Κοινότητες για λήψη όρων, βάλαμε ότι οικονομίες είχαμε και τώρα περιμένουμε πότε θα μας δοθούν. Καθε υπουργική απόφαση που βγαίνει μας πάει και πιο πίσω. Επιτέλους δώστε προτεραιότητα στους μικροεπενδυτές.
Είναι απαραίτητο να γίνουν οι εξής βελτιώσεις:
Αύξηση της φιλοδοξίας του ΕΣΕΚ συνολικά, ώστε να συμβαδίζει με τα πορίσματα της επιστήμης για κλιματική ουδετερότητα πολύ πριν το 2050.
100% καθαρή ενέργεια ως το 2035, με σωστή χωροθέτηση των εγκαταστάσεων, διαβούλευση με την τοπική κοινωνία και ενίσχυση των σχημάτων ενεργειακών κοινοτήτων πολιτών.
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ NATURA. ΟΧΙ ΒΑΠΕ ΣΤΙΣ ΚΑΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ
Εξάλειψη της οικονομικής στήριξης των ορυκτών καυσίμων, με σημείο εκκίνησης έναν λεπτομερή κατάλογο των επιδοτήσεων ορυκτών καυσίμων και χρονοδιάγραμμα για τη σταδιακή κατάργησή τους. Επιπλέον, θα πρέπει επιτέλους να μπει τέλος στις επενδύσεις σε νέες υποδομές ορυκτών καυσίμων και στις εξορύξεις για νέα κοιτάσματα υδρογονανθράκων.
Έμφαση στην προστασία και αποκατάσταση της φύσης με προτεραιοποίηση λύσεων που βασίζονται στη φύση (nature-based solutions). Κρίσιμο σημείο είναι η εκτροπή του Αχελώου, την οποία υποστηρίζει με απαράδεκτο τρόπο το ΕΣΕΚ, προβάλλοντας το ‘φαραωνικό’ φράγμα Συκιάς ως δήθεν απαραίτητο για την πράσινη μετάβαση.
Για όλους εμάς που μετέχουμε ως μικροεπενδυτές σε Ενεργειακές Κοινότητες των 60 και πλέον μελών και έχουμε υποβάλλει εδώ και 3-4 χρόνια αιτήματα για λήψη ΟΠΣ, θα πρέπει να υπάρξει η αντίστοιχη προτεραιότητα που δυστυχώς η τελευταία σχετική υπουργική απόφαση ΔΕΝ έλαβε καθόλου υπόψη της.
Δεν υπάρχει καμιά λογική στο να περιμένουμε να εξεταστούν τα αιτήματα που είναι στην κατηγορία Γ. Πρέπει να εξετάζονται ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ για να μην καθυστερούν άλλο οι όροι των έργων.
Θα πρέπει να δίνεται η δυνατότητα στον ΑΔΜΗΕ να εξετάζει παράλληλα και τα αιτήματα της κατηγορίας Γ’ και ειδικότερα αιτήματα ενεργειακών κοινοτήτων άνω των 60 μελών . Αυτή είναι και η λογική σειρά
Στην υπουργική απόφαση υπάρχουν δυστυχώς ελάχιστα MW για ΟΠΣ σε Αιολικά. Θα πρέπει τουλάχιστον να γίνουν 250MW για να μπορέσουν να προχωρήσουν έστω μερικά από το έργα που περιμένουμε τόσα χρόνια
Σαν μικροεπενδυτές προσπαθούμε να κάνουμε κάτι στην περιοχή μας που έχει τόσες ιδιαιτερότητες για να μην φύγουμε από αυτή και εσείς οι ίδιοι μας αποτρέπετε απο το να κάνουμε οτιδήποτε παραγωγικό. Που είναι οι προτεραιότητες των έργων των Ενεργειακών κοινοτήτων που υποσχεθήκατε στις απολιγνιτοποιημένες ζώνες?
Παρά τις υποσχέσεις για προτεραιότητα στις Ενεργειακές Κοινότητες που υποβάλλουν αιτήματα σε απολιγνιτοποιημένες ζώνες, δίνονται όρους μόνο σε μεγάλες εταιρείες. Πρέπει να δοθούν όροι σε όλους εμάς που έχουμε βάλει ότι οικονομίες είχαμε και περιμένουμε τόσα χρόνια να ξεκινήσουν τα έργα.
Είχαμε καταθέσει για λήψη ΟΠΣ πριν καν βγει η Υπουργική απόφαση και ήμασταν πρώτοι στη σειρά για όρους. Με την υπουργική απόφαση μας πήγατε 3ους και τώρα θέλετε να μας πάτε ακόμα πιο πίσω! Αυτή είναι η προτεραιότητα που υποσχεθήκατε στις Εν.Κοινότητες και στους μικρούς επενδυτές?
Μας υποσχεθήκατε προτεραιότητα στις Ενεργειακές Κοινότητες για λήψη όρων, βάλαμε ότι οικονομίες είχαμε και τώρα περιμένουμε πότε θα μας δοθούν. Καθε υπουργική απόφαση που βγαίνει μας πάει και πιο πίσω. Επιτέλους δώστε προτεραιότητα στους μικροεπενδυτές.
Για όλους εμάς που μετέχουμε ως μικροεπενδυτές σε Ενεργειακές Κοινότητες των 60 και πλέον μελών και έχουμε υποβάλλει εδώ και 3-4 χρόνια αιτήματα για λήψη ΟΠΣ, θα πρέπει να υπάρξει η αντίστοιχη προτεραιότητα που δυστυχώς η τελευταία σχετική υπουργική απόφαση ΔΕΝ έλαβε καθόλου υπόψη της.
Δεν υπάρχει καμιά λογική στο να περιμένουμε να εξεταστούν τα αιτήματα που είναι στην κατηγορία Γ. Πρέπει να εξετάζονται ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ για να μην καθυστερούν άλλο οι όροι των έργων.
Θα πρέπει να δίνεται η δυνατότητα στον ΑΔΜΗΕ να εξετάζει παράλληλα και τα αιτήματα της κατηγορίας Γ’ και ειδικότερα αιτήματα ενεργειακών κοινοτήτων άνω των 60 μελών . Αυτή είναι και η λογική σειρά
1. Έχοντας υπ’ όψιν τις δεοντολογικές αρχές του ΕΣΕΚ (περιπτώσεις 1,2 παραγρ. 2.3.5) προτείνεται:
α. Να δοθεί άμεση προτεραιότητα διασύνδεσης σε Μικρά Υδροηλεκτρικά Έργα ως έργα τεχνολογίας βάσης του συστήματος στην απόκτηση όρων σύνδεσης. Ειδικότερα για λειτουργούντα έργα που βρίσκονται σε διαδικασία αύξησης ισχύος, επειδή τα υδρολογικά δεδομένα επιτρέπουν την διάθεση στο δίκτυο αυξημένης ισχύος χωρίς καμία επιπλέον κατασκευή.
β. Να απλοποιηθεί η αδειοδοτική διαδικασία των Μικρών Υδοηλεκτρικών Έργων, δεδομένου του ιδιαίτερου χαρακτήρα τους (αρμοδιότητα ποταμών, απομακρυσμένες περιοχές) που οδηγεί σε πιο χρονοβόρες αδειοδοτικές διαδικασίες έναντι άλλων μορφών ΑΠΕ, έχοντας ως αποτέλεσμα ο ηλεκτρικός χώρος να υπερκαλύπτεται από τις άλλες μορφές ενέργειας.
2. Μεταξύ των κατά καιρούς θέσεων του ΕΣΜΥΕ έχει προταθεί να τίθενται σε άμεση προτεραιότητα σύνδεσης πλεονάζουσας ισχύος (εύρεση ηλεκτρικού χώρου) ΜΥΗΕ που βρίσκονται ΗΔΗ σε λειτουργία και δύναται χωρίς καμία αλλαγή στον εξοπλισμό να αποδώσουν στο σύστημα από την επόμενη κιόλας ημέρα επιπλέον ενέργεια. Τα έργα αυτά είναι αυτή τη στιγμή στην πράξη ελάχιστα, επομένως δεν θα επιβαρυνθεί το δίκτυο από εισροή υπέρμετρης πλεονάζουσας ισχύος. Δεδομένων των συνθηκών στη αγορά ενέργειας , είναι ακατανόητο να υπάρχουν ήδη λειτουργούντες σταθμοί με εγκατεστημένη ισχύ την οποία δεν μπορούν να αποδώσουν στο δίκτυο λόγω κορεσμού από μελλοντικά έργα που ΔΕΝ έχουν ξεκινήσει να κατασκευάζονται και πιθανότατα δεν πρόκειται να υλοποιηθούν ΠΟΤΕ. Επισημαίνεται ότι το πνεύμα της πρότασης αυτής, είχε γίνει αποδεκτό από τους νομοθέτες και είχε γίνει προσπάθεια να ενσωματωθεί στον Ν4951/2022. Στην πράξη όμως η διατύπωση του κειμένου εμποδίζει την άμεση εφαρμογή της ανωτέρω πρότασης.
3. Σε συνέχεια των ανωτέρω προτείνεται όπως π.χ. στην υποπερ. δβ) της περ. δ) της παραγράφου 18 του άρθρου 5 του Νόμου 4951/2022 να προστεθεί ακροτελεύτια η φράση:
‘’Ειδικά για τα ΜΥΗΕ η μέγιστη ισχύς της παραγωγής του Σταθμού αυξάνεται όχι παραπάνω από πέντε Μεγαβάτ (5MW) για σταθμούς που συνδέονται στο Σύστημα και τρία Μεγαβάτ (3MW) για σταθμούς που συνδέονται στο Δίκτυο.’’, ή οιαδήποτε αναδιατύπωση του κειμένου νομοτεχνικά επαρκής που θα επιτρέπει την πλήρη αξιοποίηση της εγκατεστημένης ισχύος σε ΗΔΗ λειτουργούντα ΜΥΗΕ.
4. Σε συνδυασμό των ανωτέρω, θα ήταν μία λύση να δεσμεύεται ενδεχομένως και κατά περίπτωση (ανάλογα με την περιοχή) ένα ποσοστό του διατιθέμενου ηλεκτρικού χώρου στον νομό για έργα ΜΥΗΕ, τα οποία έχουν μείνει πίσω στο ποσοστό διείσδυσής τους στο ενεργειακό μίγμα.
1. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις δεοντολογικές αρχές του ΕΣΕΚ (περιπτώσεις 1,2 παραγρ. 2.3.5) προτείνεται:
α. Να δοθεί άμεση προτεραιότητα διασύνδεσης σε Μικρά Υδροηλεκτρικά Έργα ως έργα τεχνολογίας βάσης του συστήματος στην απόκτηση όρων σύνδεσης. Ειδικότερα για έργα εν λειτουργία τα οποία βρίσκονται σε διαδικασία αύξησης ισχύος, επειδή τα υδρολογικά δεδομένα επιτρέπουν την διάθεση στο δίκτυο αυξημένης ισχύος χωρίς καμία επιπλέον κατασκευή.
β. Να απλοποιηθεί η αδειοδοτική διαδικασία των Μικρών Υδοηλεκτρικών Έργων, δεδομένου του ιδιαίτερου χαρακτήρα τους (αρμοδιότητα ποταμών, απομακρυσμένες περιοχές) που οδηγεί σε πιο χρονοβόρες αδειοδοτικές διαδικασίες έναντι άλλων μορφών ΑΠΕ, με αποτέλεσμα ο ηλεκτρικός χώρος να υπερκαλύπτεται από τις άλλες μορφές ενέργειας.
2. Μεταξύ των κατά καιρούς θέσεων του ΕΣΜΥΕ έχει προταθεί να τίθενται σε άμεση προτεραιότητα σύνδεσης πλεονάζουσας ισχύος (εύρεση ηλεκτρικού χώρου) ΜΥΗΕ που βρίσκονται ΗΔΗ σε λειτουργία και δύναται χωρίς καμία αλλαγή στον εξοπλισμό να αποδώσουν στο σύστημα από την επόμενη κιόλας ημέρα επιπλέον ενέργεια. Τα έργα αυτά είναι αυτή τη στιγμή στην πράξη ελάχιστα, επομένως δεν θα επιβαρυνθεί το δίκτυο από εισροή υπέρμετρης πλεονάζουσας ισχύος. Δεδομένων των συνθηκών στη αγορά ενέργειας , είναι ακατανόητο να υπάρχουν ήδη λειτουργούντες σταθμοί με εγκατεστημένη ισχύ την οποία δεν μπορούν να αποδώσουν στο δίκτυο λόγω κορεσμού από μελλοντικά έργα που ΔΕΝ έχουν ξεκινήσει να κατασκευάζονται και πιθανότατα δεν πρόκειται να υλοποιηθούν ΠΟΤΕ. Επισημαίνεται ότι το πνεύμα της πρότασης αυτής, είχε γίνει αποδεκτό από τους νομοθέτες και είχε γίνει προσπάθεια να ενσωματωθεί στον Ν4951/2022. Στην πράξη όμως η διατύπωση του κειμένου εμποδίζει την άμεση εφαρμογή της ανωτέρω πρότασης.
3. Κατόπιν των ανωτέρω προτείνεται όπως π.χ. στην υποπερ. δβ) της περ. δ) της παραγράφου 18 του άρθρου 5 του Νόμου 4951/2022 προστεθεί ακροτελεύτια η φράση:
‘’Ειδικά για τα ΜΥΗΕ η μέγιστη ισχύς της παραγωγής του Σταθμού αυξάνεται όχι παραπάνω από πέντε Μεγαβάτ (5MW) για σταθμούς που συνδέονται στο Σύστημα και τρία Μεγαβάτ (3MW) για σταθμούς που συνδέονται στο Δίκτυο.’’, ή οιαδήποτε αναδιατύπωση του κειμένου νομοτεχνικά επαρκής που θα επιτρέπει την πλήρη αξιοποίηση της εγκατεστημένης ισχύος σε ΗΔΗ λειτουργούντα ΜΥΗΕ.
4. Σε συνδυασμό των ανωτέρω, θα ήταν μία λύση να δεσμεύεται ενδεχομένως και κατά περίπτωση (ανάλογα με την περιοχή) ένα ποσοστό του διατιθέμενου ηλεκτρικού χώρου στον νομό για έργα ΜΥΗΕ, τα οποία έχουν μείνει πίσω στο ποσοστό διείσδυσής τους στο ενεργειακό μίγμα.
1. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις δεοντολογικές αρχές του ΕΣΕΚ (περιπτώσεις 1,2 παραγρ. 2.3.5) προτείνεται:
α. Να δοθεί άμεση προτεραιότητα διασύνδεσης σε Μικρά Υδροηλεκτρικά Έργα ως έργα τεχνολογίας βάσης του συστήματος στην απόκτηση όρων σύνδεσης. Ειδικότερα για έργα εν λειτουργία τα οποία βρίσκονται σε διαδικασία αύξησης ισχύος, επειδή τα υδρολογικά δεδομένα επιτρέπουν την διάθεση στο δίκτυο αυξημένης ισχύος χωρίς καμία επιπλέον κατασκευή.
β. Να απλοποιηθεί η αδειοδοτική διαδικασία των Μικρών Υδοηλεκτρικών Έργων, δεδομένου του ιδιαίτερου χαρακτήρα τους (αρμοδιότητα ποταμών, απομακρυσμένες περιοχές) που οδηγεί σε πιο χρονοβόρες αδειοδοτικές διαδικασίες έναντι άλλων μορφών ΑΠΕ, με αποτέλεσμα ο ηλεκτρικός χώρος να υπερκαλύπτεται από τις άλλες μορφές ενέργειας.
2. Μεταξύ των κατά καιρούς θέσεων του ΕΣΜΥΕ έχει προταθεί να τίθενται σε άμεση προτεραιότητα σύνδεσης πλεονάζουσας ισχύος (εύρεση ηλεκτρικού χώρου) ΜΥΗΕ που βρίσκονται ΗΔΗ σε λειτουργία και δύναται χωρίς καμία αλλαγή στον εξοπλισμό να αποδώσουν στο σύστημα από την επόμενη κιόλας ημέρα επιπλέον ενέργεια. Τα έργα αυτά είναι αυτή τη στιγμή στην πράξη ελάχιστα, επομένως δεν θα επιβαρυνθεί το δίκτυο από εισροή υπέρμετρης πλεονάζουσας ισχύος. Δεδομένων των συνθηκών στη αγορά ενέργειας , είναι ακατανόητο να υπάρχουν ήδη λειτουργούντες σταθμοί με εγκατεστημένη ισχύ την οποία δεν μπορούν να αποδώσουν στο δίκτυο λόγω κορεσμού από μελλοντικά έργα που ΔΕΝ έχουν ξεκινήσει να κατασκευάζονται και πιθανότατα δεν πρόκειται να υλοποιηθούν ΠΟΤΕ. Επισημαίνεται ότι το πνεύμα της πρότασης αυτής, είχε γίνει αποδεκτό από τους νομοθέτες και είχε γίνει προσπάθεια να ενσωματωθεί στον Ν4951/2022. Στην πράξη όμως η διατύπωση του κειμένου εμποδίζει την άμεση εφαρμογή της ανωτέρω πρότασης.
3. Κατόπιν των ανωτέρω προτείνεται όπως π.χ. στην υποπερ. δβ) της περ. δ) της παραγράφου 18 του άρθρου 5 του Νόμου 4951/2022 προστεθεί ακροτελεύτια η φράση:
‘’Ειδικά για τα ΜΥΗΕ η μέγιστη ισχύς της παραγωγής του Σταθμού αυξάνεται όχι παραπάνω από πέντε Μεγαβάτ (5MW) για σταθμούς που συνδέονται στο Σύστημα και τρία Μεγαβάτ (3MW) για σταθμούς που συνδέονται στο Δίκτυο.’’, ή οιαδήποτε αναδιατύπωση του κειμένου νομοτεχνικά επαρκής που θα επιτρέπει την πλήρη αξιοποίηση της εγκατεστημένης ισχύος σε ΗΔΗ λειτουργούντα ΜΥΗΕ.
4. Σε συνδυασμό των ανωτέρω, θα ήταν μία λύση να δεσμεύεται ενδεχομένως και κατά περίπτωση (ανάλογα με την περιοχή) ένα ποσοστό του διατιθέμενου ηλεκτρικού χώρου στον νομό για έργα ΜΥΗΕ, τα οποία έχουν μείνει πίσω στο ποσοστό διείσδυσής τους στο ενεργειακό μίγμα.
1. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις δεοντολογικές αρχές του ΕΣΕΚ (περιπτώσεις 1,2 παραγρ. 2.3.5) προτείνεται:
α. Να δοθεί άμεση προτεραιότητα διασύνδεσης σε Μικρά Υδροηλεκτρικά Έργα ως έργα τεχνολογίας βάσης του συστήματος στην απόκτηση όρων σύνδεσης. Ειδικότερα για έργα εν λειτουργία τα οποία βρίσκονται σε διαδικασία αύξησης ισχύος, επειδή τα υδρολογικά δεδομένα επιτρέπουν την διάθεση στο δίκτυο αυξημένης ισχύος χωρίς καμία επιπλέον κατασκευή.
β. Να απλοποιηθεί η αδειοδοτική διαδικασία των Μικρών Υδοηλεκτρικών Έργων, δεδομένου του ιδιαίτερου χαρακτήρα τους (αρμοδιότητα ποταμών, απομακρυσμένες περιοχές) που οδηγεί σε πιο χρονοβόρες αδειοδοτικές διαδικασίες έναντι άλλων μορφών ΑΠΕ, με αποτέλεσμα ο ηλεκτρικός χώρος να υπερκαλύπτεται από τις άλλες μορφές ενέργειας.
2. Μεταξύ των κατά καιρούς θέσεων του ΕΣΜΥΕ έχει προταθεί να τίθενται σε άμεση προτεραιότητα σύνδεσης πλεονάζουσας ισχύος (εύρεση ηλεκτρικού χώρου) ΜΥΗΕ που βρίσκονται ΗΔΗ σε λειτουργία και δύναται χωρίς καμία αλλαγή στον εξοπλισμό να αποδώσουν στο σύστημα από την επόμενη κιόλας ημέρα επιπλέον ενέργεια. Τα έργα αυτά είναι αυτή τη στιγμή στην πράξη ελάχιστα, επομένως δεν θα επιβαρυνθεί το δίκτυο από εισροή υπέρμετρης πλεονάζουσας ισχύος. Δεδομένων των συνθηκών στη αγορά ενέργειας , είναι ακατανόητο να υπάρχουν ήδη λειτουργούντες σταθμοί με εγκατεστημένη ισχύ την οποία δεν μπορούν να αποδώσουν στο δίκτυο λόγω κορεσμού από μελλοντικά έργα που ΔΕΝ έχουν ξεκινήσει να κατασκευάζονται και πιθανότατα δεν πρόκειται να υλοποιηθούν ΠΟΤΕ. Επισημαίνεται ότι το πνεύμα της πρότασης αυτής, είχε γίνει αποδεκτό από τους νομοθέτες και είχε γίνει προσπάθεια να ενσωματωθεί στον Ν4951/2022. Στην πράξη όμως η διατύπωση του κειμένου εμποδίζει την άμεση εφαρμογή της ανωτέρω πρότασης.
3. Κατόπιν των ανωτέρω προτείνεται όπως π.χ. στην υποπερ. δβ) της περ. δ) της παραγράφου 18 του άρθρου 5 του Νόμου 4951/2022 προστεθεί ακροτελεύτια η φράση:
‘’Ειδικά για τα ΜΥΗΕ η μέγιστη ισχύς της παραγωγής του Σταθμού αυξάνεται όχι παραπάνω από πέντε Μεγαβάτ (5MW) για σταθμούς που συνδέονται στο Σύστημα και τρία Μεγαβάτ (3MW) για σταθμούς που συνδέονται στο Δίκτυο.’’, ή οιαδήποτε αναδιατύπωση του κειμένου νομοτεχνικά επαρκής που θα επιτρέπει την πλήρη αξιοποίηση της εγκατεστημένης ισχύος σε ΗΔΗ λειτουργούντα ΜΥΗΕ.
4. Σε συνδυασμό των ανωτέρω, θα ήταν μία λύση να δεσμεύεται ενδεχομένως και κατά περίπτωση (ανάλογα με την περιοχή) ένα ποσοστό του διατιθέμενου ηλεκτρικού χώρου στον νομό για έργα ΜΥΗΕ, τα οποία έχουν μείνει πίσω στο ποσοστό διείσδυσής τους στο ενεργειακό μίγμα.
Για όλους εμάς που μετέχουμε ως μικροεπενδυτές με κοινά αιτήματα έργων 500Kw και έχουμε υποβάλλει εδώ και 3-4 χρόνια αιτήματα για λήψη ΟΠΣ, θα πρέπει να υπάρξει η αντίστοιχη προτεραιότητα που δυστυχώς η τελευταία σχετική υπουργική απόφαση ΔΕΝ έλαβε καθόλου υπόψη της.
1. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις δεοντολογικές αρχές του ΕΣΕΚ (περιπτώσεις 1,2 παραγρ. 2.3.5) προτείνεται:
α. Να δοθεί άμεση προτεραιότητα διασύνδεσης σε Μικρά Υδροηλεκτρικά Έργα ως έργα τεχνολογίας βάσης του συστήματος στην απόκτηση όρων σύνδεσης. Ειδικότερα για έργα εν λειτουργία τα οποία βρίσκονται σε διαδικασία αύξησης ισχύος, επειδή τα υδρολογικά δεδομένα επιτρέπουν την διάθεση στο δίκτυο αυξημένης ισχύος χωρίς καμία επιπλέον κατασκευή.
β. Να απλοποιηθεί η αδειοδοτική διαδικασία των Μικρών Υδοηλεκτρικών Έργων, δεδομένου του ιδιαίτερου χαρακτήρα τους (αρμοδιότητα ποταμών, απομακρυσμένες περιοχές) που οδηγεί σε πιο χρονοβόρες αδειοδοτικές διαδικασίες έναντι άλλων μορφών ΑΠΕ, με αποτέλεσμα ο ηλεκτρικός χώρος να υπερκαλύπτεται από τις άλλες μορφές ενέργειας.
2. Μεταξύ των κατά καιρούς θέσεων του ΕΣΜΥΕ έχει προταθεί να τίθενται σε άμεση προτεραιότητα σύνδεσης πλεονάζουσας ισχύος (εύρεση ηλεκτρικού χώρου) ΜΥΗΕ που βρίσκονται ΗΔΗ σε λειτουργία και δύναται χωρίς καμία αλλαγή στον εξοπλισμό να αποδώσουν στο σύστημα από την επόμενη κιόλας ημέρα επιπλέον ενέργεια. Τα έργα αυτά είναι αυτή τη στιγμή στην πράξη ελάχιστα, επομένως δεν θα επιβαρυνθεί το δίκτυο από εισροή υπέρμετρης πλεονάζουσας ισχύος. Δεδομένων των συνθηκών στη αγορά ενέργειας , είναι ακατανόητο να υπάρχουν ήδη λειτουργούντες σταθμοί με εγκατεστημένη ισχύ την οποία δεν μπορούν να αποδώσουν στο δίκτυο λόγω κορεσμού από μελλοντικά έργα που ΔΕΝ έχουν ξεκινήσει να κατασκευάζονται και πιθανότατα δεν πρόκειται να υλοποιηθούν ΠΟΤΕ. Επισημαίνεται ότι το πνεύμα της πρότασης αυτής, είχε γίνει αποδεκτό από τους νομοθέτες και είχε γίνει προσπάθεια να ενσωματωθεί στον Ν4951/2022. Στην πράξη όμως η διατύπωση του κειμένου εμποδίζει την άμεση εφαρμογή της ανωτέρω πρότασης.
3. Κατόπιν των ανωτέρω προτείνεται όπως π.χ. στην υποπερ. δβ) της περ. δ) της παραγράφου 18 του άρθρου 5 του Νόμου 4951/2022 προστεθεί ακροτελεύτια η φράση:
‘’Ειδικά για τα ΜΥΗΕ η μέγιστη ισχύς της παραγωγής του Σταθμού αυξάνεται όχι παραπάνω από πέντε Μεγαβάτ (5MW) για σταθμούς που συνδέονται στο Σύστημα και τρία Μεγαβάτ (3MW) για σταθμούς που συνδέονται στο Δίκτυο.’’, ή οιαδήποτε αναδιατύπωση του κειμένου νομοτεχνικά επαρκής που θα επιτρέπει την πλήρη αξιοποίηση της εγκατεστημένης ισχύος σε ΗΔΗ λειτουργούντα ΜΥΗΕ.
4. Σε συνδυασμό των ανωτέρω, θα ήταν μία λύση να δεσμεύεται ενδεχομένως και κατά περίπτωση (ανάλογα με την περιοχή) ένα ποσοστό του διατιθέμενου ηλεκτρικού χώρου στον νομό για έργα ΜΥΗΕ, τα οποία έχουν μείνει πίσω στο ποσοστό διείσδυσής τους στο ενεργειακό μίγμα.
Σχόλια συγκεκριμένα για τις ενεργειακές κοινότητες
Χαιρετίζουμε την ξεκάθαρη αναφορά των ενεργειακών κοινοτήτων και της αυτοπαραγωγής/αυτοκατανάλωσης εντός της ευρύτερης στρατηγικής προώθησης των ΑΠΕ. Ζητούμε τη θέσπιση συγκεκριμένων και φιλόδοξων ποσοτικών στόχων και για αυτές τις δύο κατηγορίες – τόσο ξεχωριστά όσο και συνδυαστικά. Κάτι τέτοιο θα αναδείκνυε τη συμμετοχή των πολιτών στην ενεργειακή μετάβαση ως στρατηγική προτεραιότητα. Όπως επισημαίνει και η Ευρωπαϊκή Συμμαχία για την Κοινοτική Ενέργεια (Community Power Coalition), τέτοιοι στόχοι έχουν θεσπιστεί στο ΕΣΕΚ της Πορτογαλίας και Ισπανίας, ενώ σχετικοί στόχοι βρίσκονται υπό συζήτηση και στη Γαλλία, Ρουμανία, Πολωνία, Σλοβενία και Βουλγαρία. Η θέσπιση ενός συγκεκριμένου ποσοτικού στόχου αναφέρεται και στα σχόλια της Επιτροπής στο προσχέδιο του ΕΣΕΚ, τον Δεκέμβριο του 2023.
Ζητούμε πιο εκτενή ανάλυση των (μελλοντικών) μέτρων υποστήριξης προς τις ενεργειακές κοινότητες καθώς και ευρύτερα για την προώθηση της ιδιο-κατανάλωσης. Ένας τομέας εθνικής προτεραιότητας στον οποίο οι ενεργειακές κοινότητες θα χρειαστούν περαιτέρω υποστήριξη, είναι η αποθήκευση & η ευελιξία (demand response). Η μετάβαση των ενεργειακών κοινοτήτων σε καθεστώς Virtual Net Billing (από Virtual Net Metering) καθιστά τη χρήση συστήματος αποθήκευσης απαραίτητη για την οικονομική βιωσιμότητα των έργων. Για να μπορέσουν όμως τέτοια έργα να είναι οικονομικά προσιτά προς τους πολίτες θα χρειαστούν δημόσιες επιδοτήσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να μοχλευθούν από το ΕΣΠΑ, το Ταμείο Ανάκαμψης, και το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα. Οι ενεργειακές κοινότητες μπορούν να παίξουν έναν καταλυτικό ρόλο στην ευαισθητοποίηση των πολιτών γύρω από την ευέλικτη χρήση ενέργειας (πχ implicit & explicit demand response). Η θέσπιση συγκεκριμένου υπο-στόχου για έργα αποθήκευσης αλλά και απόκρισης ζήτησης από ενεργειακές κοινότητες θα μπορούσε επίσης να εξεταστεί.
Κρίνουμε ως θετική την αναφορά στην “μόνιμη, και μακροπρόθεσμη καταπολέμηση του φαινομένου της ενεργειακής ένδειας και όχι στον παροδικό μετριασμό του φαινομένου” και ως εκ τούτου επισημαίνουμε την ανάγκη εφαρμογής μέτρων στήριξης προς ενεργειακές κοινότητες προς αυτή την κατεύθυνση. Ειδικότερα, προτείνουμε την ένταξη των ενεργειακών κοινοτήτων στο Σχέδιο Δράσης για την καταπολέμηση της Ενεργειακής Ένδειας, ως μηχανισμό αντιμετώπισης της ενεργειακής ένδειας σε τοπικό επίπεδο, καθώς με την κατάλληλη κρατική υποστήριξη μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά στον εντοπισμό και στην υποστήριξη οικονομικά και ενεργειακά ευάλωτων πολιτών. Ήδη ενεργειακές κοινότητες σε ολόκληρη την Ελλάδα εφαρμόζουν (ή θα εφαρμόσουν στο άμεσο μέλλον) έργα εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού παρέχοντας δωρεάν ενέργεια σε ευάλωτα νοικοκυριά (Μινώα – Κρήτη, Υπέριων & Collective Energy – Αθήνα, Κοινέργεια – Ιωάννινα, Ηλιοτρόπιο – Λέσβος, ΕΣΕΚ – Καρδίτσα). Τέτοια έργα εξασφαλίζουν μία μακροπρόθεσμη (≥ 25 χρόνια) λύση παροχής φθηνής/δωρεάν ενέργειας σε ευάλωτα νοικοκυριά.
Κρίνουμε ως θετικές τις πολιτικές αντικατάστασης των θερμικών μονάδων με συστήματα ΑΠΕ + αποθήκευσης στα μικρά μη-διασυνδεδεμένα νησιά. Τονίζουμε την ανάγκη τέτοια έργα, συμπεριλαμβανομένων και αυτών εντός της Πρωτοβουλίας ‘GR-eco islands’, να υλοποιηθούν με τη συστηματική συμπερίληψη και ενημέρωση των τοπικών κοινοτήτων (όπως έγινε στην Τήλο), ή/και με την άμεση συμμετοχή τους στα εν λόγω έργα μέσω ενεργειακών κοινοτήτων (όπως έγινε στην Χάλκη).
Κρίνουμε ως θετική την πολιτική επέκταση των διμερών συμβάσεων ενέργειας (Power Purchase Agreements – PPAs) καθώς μπορούν να συμβάλλουν στη σταθεροποίηση των τιμών ενέργειας. Ζητούμε τη διευκόλυνση της συμμετοχής των ενεργειακών κοινοτήτων σε τέτοια σχήματα
Κρίνεται θετική η διακριτή αναφορά στο Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, αλλά λείπει η οποιαδήποτε αναφορά στον ρόλο των ενεργειακών κοινοτήτων, ως εργαλείο τοπικής και συμπεριληπτικής ανάπτυξης.
Ακολουθώντας τις οδηγίες της Επιτροπής, η χάραξη του νέου χωροταξικού για τις ΑΠΕ, και δη των Περιοχών Επιτάχυνσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας” οφείλει να λάβει υπόψη τη συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών και ενεργειακών κοινοτήτων.
Για την απρόσκοπτη ανάπτυξη των ενεργειακών κοινοτήτων στην Ελλάδα απαιτείται ένας μόνιμος μηχανισμός επικοινωνίας και ένας δομημένος διάλογος μεταξύ της Κυβέρνησης και των εκπροσώπων των ενεργειακών κοινοτήτων (πχ μέσω της σύστασης ενός working group). Η Ελληνική ομοσπονδία, γνωστή ως “Δέσμη”, έχει ήδη προβεί σε πολλαπλές δράσεις πολιτικής συνηγορίας, συγκεντρώνοντας πολύτιμη εμπειρία από το πεδίο σχετικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ενεργειακές κοινότητες. Ως εκ τούτου, η Δέσμη μπορεί να παίξει καταλυτικό ρόλο στην εφαρμογή του “ειδικού μηχανισμού τεχνικής βοήθειας” για τις ενεργειακές κοινότητες, αλλά και στην υποστήριξη του ΚΑΠΕ & ΥΠΕΝ στον “εντοπισμό και την εξάλειψη των εμποδίων στην ανάπτυξη τους καθώς και την συνεχή απλοποίηση και επικαιροποίηση του θεσμικού πλαισίου που τις διέπει”.
Γενικά Σχόλια
Ο στόχος μείωσης των ΑτΘ κατά 72-80% μέχρι το 2040 κρίνεται ανεπαρκής, αν ληφθεί υπόψη ο νέος υπο-διαπραγμάτευση στόχος για μείωση της τάξης του 90% μέχρι το 2040 από την Κομισιόν (ο οποίος προκύπτει από την σχετική ανάλυση του ανεξάρτητου φορέα European Scientific Advisory Board on Climate Change). Αξίζει να σημειωθεί πως ανάλυση του Climate Action Network καταδεικνύει πως για να ευθυγραμμιστεί με τον στόχο του 1,5oC, η ΕΕ οφείλει να μειώσει τις εκπομπές της κατά 100% (net) μέχρι το 2040.
Ζητούμε την άμεση απόσυρση των έργων ορυκτού αερίου, καθώς και των αναφορών σε έρευνες υδρογονανθράκων από το ΕΣΕΚ. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Ενέργειας σε σχετική του έκθεση από το 2021 τόνισε πως η επίτευξη του παγκόσμιου στόχου του 1,5oC προϋποθέτει καμία νέα επένδυση σε έργα και υποδομές ορυκτών καυσίμων. Το ίδιο μήνυμα ανέδειξε και η πρόσφατη έκθεση από την Σύμβαση-Πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (UNFCCC). Με 8,5 δισεκατομμύρια ευρώ σε προτεινόμενα -ή υπό κατασκευή έργα- η Ελλάδα πρωτοστατεί Ευρωπαϊκά στην ανάπτυξη του ορυκτού αερίου . Η συνεχιζόμενη εξάρτηση από τα (εισαγόμενα) ορυκτά καύσιμα για τη θέρμανση και την ψύξη, τα κτίρια, τη βιομηχανία και τις μεταφορές θα συμβάλει στον πληθωρισμό αυξάνοντας το κόστος διαβίωσης, καθώς και τη γεωπολιτική ανασφάλεια. Ταυτόχρονα, η καθυστερημένη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων κινδυνεύει να πλήξει περισσότερο τους πιο ευάλωτους, ιδίως καθώς το πεδίο εφαρμογής του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών επεκτείνεται τελικά στα κτίρια και τις μεταφορές από το 2027/8. Η χρήση του αερίου πρέπει να μειωθεί ριζικά σε όλους τους τομείς της ζήτησης ενέργειας (κτίρια, μεταφορές, βιομηχανία) με απώτερο στόχο την πλήρη και διατομεακή απεξάρτηση μέχρι το 2040.
Οι επιδοτήσεις ρυπογόνων ορυκτών καυσίμων μέχρι ΥΚΩ πρέπει -και μπορούν- να καταργηθούν συντομότερα (δηλαδή πριν το 2029 όποτε και προβλέπονται οι τελευταίες διασυνδέσεις των νησιών) με τη συστηματική προώθηση έργων ΑΠΕ (+αποθήκευσης) και εξοικονόμησης στα νησιά, ως ζήτημα εθνικής προτεραιότητας. Ως προς το επίδομα θέρμανσης (από πετρέλαιο και ορυκτό αέριο), κρίνεται απαραίτητη η θέσπιση συγκεκριμένου χρονικού πλαισίου πλήρους κατάργησής. Δεδομένης και της επερχόμενης αύξησης των τιμών στις μεταφορές και τη θέρμανση λόγω ΣΕΔΕ2, η εμπροσθοβαρής επένδυση σε έργα απανθρακοποίησης αυτών των τομέων είναι κρίσιμη. Η υποστήριξη των πολιτών για την εγκατάσταση συστημάτων ιδιο-παραγωγής ενέργειας & για την συμμετοχή σε ενεργειακές κοινότητες, αποτελεί ένα μέτρο μακροπρόθεσμης καταπολέμησης της ενεργειακής φτώχειας, το οποίο μπορεί να αντικαταστήσει την ατελέσφορη επιδοματική πολιτική των ορυκτών καυσίμων.
Τέλος, ως μέλη του Ευρωπαϊκού Δικτύου Climate Action Network, σας παραπέμπουμε στο αρχείο Energy Compass for the Policy Cycle 2024 – 2029, όπου δίνεται έμφαση στους εξής πυλώνες της ενεργειακής μετάβασης:
Εξοικονόμηση και απόλυτη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας
Δίκτυα
Ευελιξία & Αποθήκευση
Δίκαιη Μετάβαση
Άμεση Απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα
-Αύξηση της φιλοδοξίας του ΕΣΕΚ συνολικά, ώστε να συμβαδίζει με τα πορίσματα της επιστήμης για κλιματική ουδετερότητα πολύ πριν το 2050.
-100% καθαρή ενέργεια ως το 2035, με σωστή χωροθέτηση των εγκαταστάσεων, διαβούλευση με την τοπική κοινωνία και ενίσχυση των σχημάτων ενεργειακών κοινοτήτων πολιτών.
-Εξάλειψη της οικονομικής στήριξης των ορυκτών καυσίμων, με σημείο εκκίνησης έναν λεπτομερή κατάλογο των επιδοτήσεων ορυκτών καυσίμων και χρονοδιάγραμμα για τη σταδιακή κατάργησή τους. Επιπλέον, θα πρέπει επιτέλους να μπει τέλος στις επενδύσεις σε νέες υποδομές ορυκτών καυσίμων και στις εξορύξεις για νέα κοιτάσματα υδρογονανθράκων.
Έμφαση στην προστασία και αποκατάσταση της φύσης με προτεραιοποίηση λύσεων που βασίζονται στη φύση (nature-based solutions). Κρίσιμο σημείο είναι η εκτροπή του Αχελώου, την οποία υποστηρίζει με απαράδεκτο τρόπο το ΕΣΕΚ, προβάλλοντας το ‘φαραωνικό’ φράγμα Συκιάς ως δήθεν απαραίτητο για την πράσινη μετάβαση.
Για την ενεργειακή αναβάθμιση του οδοφωτισμού έχουν προβλεφθεί συγκεκριμένα μέτρα και προγράμματα (πίνακες 20 και 21). Ακριβώς το ίδιο πρέπει να γίνει και για την ενεργειακή αναβάθμιση του φωτισμού των δημόσιων κτηρίων.
Ο φωτισμός σε ένα δημόσιο κτήριο πρέπει να αποτελεί μια ξεχωριστή και αυτόνομη κατηγορία εξοικονόμησης ενέργειας, διότι η μείωση της εγκαταστημένης ισχύος είναι άμεση και εύκολα μετρήσιμη. Το κέλυφος του κτηρίου ή τα κουφώματά του, δεν έχουν ονομαστική κατανάλωση και δεν μπορεί να μετρηθεί η εξοικονόμηση ενέργειας που προσφέρει η αναβάθμισή τους.
Επιπλέον, με την αντικατάσταση των παλιών και ενεργοβόρων φωτιστικών με φωτιστικά νέας τεχνολογίας χαμηλής κατανάλωσης (LED), θα πρέπει να ακολουθήσει η εγκατάσταση και η χρήση συγκεκριμένου έξυπνου λογισμικού, για τη συνολική διαχείριση του φωτισμού με την δυνατότητα άμεσης ενημέρωσης των καταναλώσεων αλλά και τυχόν σφαλμάτων.
Το λογισμικό αυτό σε συνδυασμό με έξυπνους αισθητήρες παρουσίας και φυσικού φωτός θα επιφέρει μεγαλύτερη εξοικονόμηση ενέργειας, αφού τα φωτιστικά θα ανάβουν όσο χρειάζεται και όταν χρειάζεται.
Το εξαιρετικά αργοπορημένο και μέτριας φιλοδοξίας αναθεωρημένο ΕΣΕΚ χρήζει σημαντικής βελτίωσης. Κατ’ ελάχιστον, και στην παρούσα χρονική περίοδο, είναι απαραίτητο να γίνουν οι εξής βελτιώσεις:
Αύξηση της φιλοδοξίας του ΕΣΕΚ συνολικά, ώστε να συμβαδίζει με τα πορίσματα της επιστήμης για κλιματική ουδετερότητα πολύ πριν το 2050.
100% καθαρή ενέργεια ως το 2035, με σωστή χωροθέτηση των εγκαταστάσεων, διαβούλευση με την τοπική κοινωνία και ενίσχυση των σχημάτων ενεργειακών κοινοτήτων πολιτών.
Εξάλειψη της οικονομικής στήριξης των ορυκτών καυσίμων, με σημείο εκκίνησης έναν λεπτομερή κατάλογο των επιδοτήσεων ορυκτών καυσίμων και χρονοδιάγραμμα για τη σταδιακή κατάργησή τους. Επιπλέον, θα πρέπει επιτέλους να μπει τέλος στις επενδύσεις σε νέες υποδομές ορυκτών καυσίμων και στις εξορύξεις για νέα κοιτάσματα υδρογονανθράκων.
Έμφαση στην προστασία και αποκατάσταση της φύσης με προτεραιοποίηση λύσεων που βασίζονται στη φύση (nature-based solutions). Κρίσιμο σημείο είναι η εκτροπή του Αχελώου, την οποία υποστηρίζει με απαράδεκτο τρόπο το ΕΣΕΚ, προβάλλοντας το ‘φαραωνικό’ φράγμα Συκιάς ως δήθεν απαραίτητο για την πράσινη μετάβαση.
Τι μπορείς να κάνεις;
Συνολικά επί του Σχεδίου:
1.Παρότι δεν τεκμηριώνεται (οι ανάγκες ως τώρα για στήριξη από τις μονάδες φυσικού αερίου ικανοποιούνται πλήρως ) προβλέπεται όμως καθαρή προσθήκη ισχύος 1,6GW φυσικού αερίου μέχρι το 2030. Χαρακτηριστικά από το 2035 και μετά οι μονάδες αερίου της χώρας προβλέπεται να λειτουργούν με συντελεστή ισχύος μόλις 7,6% (από 50-60% σήμερα). ΔΕν πρέπει να προβλεφθεί ΚΑΜΙΑ νέα μονάδα φυσ. αερίου
2. Προβλέπεται μεγάλη ώθηση στα ΜΙΚΡΑ ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΑ. Η κατασκευή μικρών ΥΗ σταθμών, όπως προκύπτει από την μέχρι τώρα πολυετή εμπειρία, έχει δυσανάλογα μεγάλες και μη δικαιολογήσιμες επιπτώσεις στα παρθένα μικρά ποτάμια και πολλές χώρες ακόμα και στα Βαλκάνια έχουν προχωρήσει στην απαγόρευση τέτοιων έργων. Δεν έχει νόημα να πλήξουμε βαριά από περιβαλλοντική πλευρά 100-200 ποταμάκια για όση ενέργεια μπορούν να παράγουν 10 μεγάλες ανεμογεννήτριες στη θάλασσα και σε πολύ μικρότερο κόστος.
3.Η κατανομή της ισχύος ΑΠΕ ανα περιφέρεια σήμερα είναι σοβαρά προσανατολισμένη σε μικρό αριθμό περιφερειακών ενοτήτων (περιοχές προτεραιότητας). Χρειάζεται περισσότερο αποκεντρωμένη κατανομή και αυτό δεν γίνεται στο νέο ΕΣΕΚ.
4. Η ολοκλήρωση της απολιγνιτοποίησης για το 2028 δεν συνάδει καν με το πρόγραμμα της ΔΕΗ, που έχει ορίζοντα το 2026. Αυτό πρέπει να τεθεί ως όριο, το 2026, έχει οικονομικό και φυσικά κλιματικό νόημα.
Το ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΙΝΗΜΑ θεωρεί ότι το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, οφείλει να εξειδικεύει τους στόχους για την κλιματική ουδετερότητα, βάζοντας όμως πάντα την οικολογική και περιβαλλοντική διάσταση. Η στόχευση δεν μπορεί να είναι μόνο αριθμοκεντρική ως προς τα ενεργειακά ή τα οικονομικά δεδομένα. Οι προτεινόμενες πολιτικές θα πρέπει να έχουν ως σημείο αναφοράς και την υπεράσπιση της φύσης. Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο βασικός λόγος που υπάρχει το ΕΣΕΚ είναι για να αντιμετωπίσουμε την Κλιματική Κρίση, από την Κλιματική Αλλαγή. Επίσης, η αλληλουχία των προτεινόμενων πολιτικών σε κάποιες περιπτώσεις δείχνει ελλειματική προσέγγιση όσον αφορά την προτεραιοποίηση τους. Για παράδειγμα, η κατασκευή υπεράκτιων ανεμογεννητριών σταθερής έδρασης, χωρίς την ολοκλήρωση του θαλάσσιου χωροταξικού δεν μπορεί να είναι σοβαρή πρόταση. Στο πλαίσιο αυτό το ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΙΝΗΜΑ συμμετέχοντας στη διαβούλευση για το ΕΣΕΚ καταθέτει τις εξής 10 προτάσεις:
1. Να θεσμοθετηθεί ο Εθνικός Χωρικός Ενεργειακός Σχεδιασμός, λαμβάνοντας υπόψη την φέρουσα ικανότητα κάθε περιοχής για τις Βιομηχανικές ΑΠΕ, δίνοντας προτεραιότητα στις οικιακές ΑΠΕ και στις Ενεργειακές Κοινότητες Σχημάτων Πολιτών, χαμηλής κλίμακας.
2. Όπως αναφέρεται και στο ΕΣΕΚ, είναι απαραίτητη η ενίσχυση της ανθεκτικότητας και ο εκσυγχρονισμός των ενεργειακών συσσωρευτών και των δικτύων μεταφοράς ενέργειας. Αυτή την εποχή είναι το κυρίαρχο πρόβλημα. Όμως, ακόμα δεν έχει προτείνει η κυβέρνηση ικανό σχέδιο για το δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας που να μπορεί να αντέξει την αυξανόμενη διείσδυση των ΑΠΕ και των στόχων που έχουν τεθεί. Αυτή τη στιγμή, τεράστιο πλήθος νέων αιτημάτων ΑΠΕ είναι σε αναμονή, λόγω αδυναμίας του δικτύου. Όσον αφορά τους ενεργειακούς συσσωρευτές, τις λεγόμενες «μπαταρίες», η τεχνολογική εξέλιξη δίνει τη δυνατότητα, για νέους πιο φιλόδοξους στόχους , από αυτούς που υπάρχουν στο ΕΣΕΚ.
3. Να υπάρξει επαναπροσέγγιση των φιλόδοξων στόχων του ΕΣΕΚ συνολικά, ώστε να συμβαδίζει με τις «πράσινες» πολιτικές για κλιματική ουδετερότητα πολύ πριν το 2050. Στο πλαίσιο αυτό ζητάμε την στοχοθέτηση 100% καθαρής ενέργειας ως το 2035, με σωστή χωροθέτηση των εγκαταστάσεων. Βασική πολιτική προτεραιότητα, πρέπει να είναι η διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες στο πλαίσιο της συμμετοχικής διαδικασίας. Τηρώντας τον βασικό κανόνα της τοπικοποίησης να ενισχυθούν και να δοθεί προτεραιοτητα σε σχήματα ενεργειακών κοινοτήτων πολιτών.
4. Να μην δίνονται άδειες για αιολικά πάρκα σε δάση , περιοχές NATURA και καμένες εκτάσεις. Ειδικά μετά την κάθε φωτιά να παύει να ισχύει η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που έγινε πριν τις φωτιά, αφού όπως είναι λογικό έχουν αλλάξει τα δεδομένα της μελέτης. Πλήρη διαφάνεια για την αναδάσωση όλων των δασών που έχουν καεί. Θέσπιση προγράμματος «Υιοθεσίας Αναδάσωσης» των καμένων περιοχών από τις εταιρείες που έχουν τις ανεμογεννήτριες.
5. Να δοθεί έμφαση στις νέες τεχνικά εξελιγμένες μορφές των ΑΠΕ, που είναι φιλικότερες προς το περιβάλλον, με καλύτερες αποδόσεις και πολύ λιγότερες οχλούσες χρήσεις. Να υπάρχει ειδικός ενεργειακός σχεδιασμός για τις αστικές περιοχές, που έχουν μεγαλύτερο αλλά και διαφορετικά εξειδικευμένο πρόβλημα. Να δημιουργηθεί το θεσμικό πλαίσιο σχετικά με την απομάκρυνση και την ανακύκλωση των μηχανημάτων παραγωγής Α.Π.Ε. όταν αυτά φτάνουν στο τέλος της ζωής τους που διαρκούν γύρω στα 25 χρόνια. Η υποχρέωση απομάκρυνσης, ανακύκλωσης αλλά και η αποκατάσταση των περιοχών αυτών πρέπει να είναι υποχρέωση των παραγωγών ενέργειας.
6. Να υπάρξει απαγόρευση των εξορύξεων υδρογονανθράκων. Εξάλειψη της οικονομικής στήριξης των ορυκτών καυσίμων. Οριστικό τέλος σε κάθε είδους επένδυση στις υποδομές ορυκτών καυσίμων.
7. Στο Πράσινο Υδρογόνο πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη έμφαση όταν σχεδόν όλη η Ευρώπη το τρέχει με εξαιρετικά γοργούς ρυθμούς. Το σχετικό κεφάλαιο χρειάζεται επανεξέταση με βάση τα τελευταία δεδομένα και τους κανονισμούς σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο. Οπωσδήποτε πρέπει να εξεταστεί ως προς τη συμμόρφωση με Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς, και κυρίως με τον «ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ (ΕΕ) 2023/1804 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 13ης Σεπτεμβρίου 2023 για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων και για την κατάργηση της οδηγίας 2014/94/ΕΕ.» , όπου υπάρχει ο κίνδυνος να δεχθούμε πρόστιμο για μη συμμόρφωση.
8. Στις υφιστάμενες οικοδομές, η συναίνεση των ιδιοκτητών για τοποθέτηση φωτοβολταικών, η άλλων ΑΠΕ να είναι πλειοψηφική και όχι ομόφωνη. Επίσης να γίνει υποχρεωτική η τοποθέτηση συστημάτων ηλιοθερμίας ( ηλιακοί θερμοσίφωνες ) σε νέες πολυκατοικίες και κτήρια.
9. Οι ενεργειακοί στόχοι , πρέπει να έχουν ως βασική συνισταμένη στην προστασία και αποκατάσταση της φύσης με προτεραιοποίηση λύσεων που βασίζονται στη φύση. Ως εκ τούτου, η εκτροπή του Αχελώου, με το «φαραωνικό» φράγμα Συκιάς είναι τελείως αντίθετο με τη φιλοσοφία της αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης από την κλιματική αλλαγή. Στο ίδιο πλαίσιο σκέψης πρέπει να απαγορευτεί η τοποθέτηση ΑΠΕ σε εύφορη γη, καθώς μειώνει την διαθέσιμη καλλιεργήσιμη γη. Είναι όμως σημαντικό να δοθούν κίνητρα και προτεραιότητα στους αγρότες να χρησιμοποιήσουν ΑΠΕ μικρής τάξης μεγέθους, για να μειωθεί το ενεργειακό κόστος στην πηγή παραγωγής των προϊόντων. Επίσης, κατά την εφαρμογή της αντλιοαποταμίευσης για αποθήκευση ενέργειας, στις περιπτώσεις που χρησιμοποιείται ταμιευτήρας που έχει κατασκευαστεί για αρδευτικούς σκοπούς, θα πρέπει να δίνεται προτεραιότητα στη χρήση του νερού για άρδευση και δευτερευόντως για αποταμίευση ενέργειας.
10. Στα οικιακά φωτοβολταϊκά να επιτρέπεται η εγκατάσταση ισχύος μεγαλύτερης των 10,8 με αποθήκευση, ώστε η επιπλέον ενέργεια να αυτοκαταναλώνεται χωρίς να συνυπολογίζεται στο net billing. Παράλληλα να εξεταστούν και άλλες εναλλακτικών πηγών θέρμανσης όπως η γεωθερμία και να δοθούν κίνητρα για τη χρήση τους.