Άρθρο 13 Περιορισμοί χωροθέτησης σταθμών Α.Π.Ε.

Να καθορισθεί ρητά η οικολογική παροχή για τα μικρά υδροηλεκτρικά (ΜΥΗΕ), που σήμερα και μετά την αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Υδάτων παραμένει μετέωρη. Με τα αρχικά Σχέδια Διαχείρισης και σε εφαρμογή της Οδηγίας 2000/60 για την προστασία των υδάτων καθορίσθηκε ως οικολογική παροχή το 50% της μέσης ετήσιας και της μέσης θερινής ροής του υδατορέματος αλλά μετά την 1η αναθεώρηση των ίδιων Σχεδίων δε συναντάμε καμία αναφορά σε οικολογική παροχή, σύμφωνη με την προαναφερόμενη Οδηγία 2000/60.

Σε συνδυασμό με το άρθρο 44 του παρόντος θα πρέπει να απαγορευτεί πλήρως η εγκατάσταση ΑΠΕ στις ζώνες των αρθρων 14α, 14β. Στην ζωνη 14γ να επιτρέπονται «Εγκαταστάσεις ΑΠΕ ισχύος μικρότερης του 0.5 MW μόνο για αποκεντρωμένες χρήσεις ή για διαχείριση αποβλήτων».
Στην ζώνη 14δ να επιτρεπονται με τις επιφυλάξεις του Ειδικού Χωροταξικού και των αναγραφόμενων στις παρακάτω ειδικές παρατηρήσεις:

Α .Για τους ΑΣΠΗΕ πρέπει να τεθούν οι κάτωθι περιορισμοί στην χωροθέτηση:
-Πλήρης Αποκλεισμός εγκατάστασης άνω της ισοϋψούς των 600 μέτρων. Η εγκατάσταση σε μεγάλα υψόμετρα οδηγεί σε δυσανάλογα έργα οδοποιίας με δυσμενή χαρακτηριστικά που προκαλούν τεράστιες επιπτώσεις στα ορεινά τοπία και στην βιοποικιλότητα τους.
-Πλήρης απαγόρευση εγκατάστασης εντός περιοχών Natura 2000 [ΖΕΠ+ΕΖΔ]

Β. Για τους ΜΥΗΕ πρέπει να μειωθεί δραστικά το επιτρεπόμενο μήκος εκτροπής στα πρότυπα των πρακτικών της Βόρειας Ιταλίας. Είναι αδιανόητα μήκη εκτροπής μερικών χιλιομέτρων στον μέσο ρου ρεμάτων με συνεπακόλουθη επέμβαση σε μεγάλο μήκος και αφετέρου την διατάραξη του ισοζυγίου μάζας φερτών και του νερού.
Ο τρόπος υπολογισμού της οικολογικής παροχή στην πλειοψηφία των έργων βασίζεται είτε σε πολύ γενικά μετεωρολογικά και υδρολογικά στοιχεία χωρίς καμία εξειδίκευση είτε σε μη ελεγχόμενες επιτόπιες μετρήσεις παροχής από τον ενδιαφερόμενο.
Να επανέλθει τροποποιημένη η διάταξη του άρθρου 4 της ΥΑ Δ6/Φ1/οικ.12160 [ΦΕΚ 1552/Β/99] που καταργήθηκε και όριζε υποχρεωτικές επιτόπιες μετρησεις παροχών από κοινού με την ΔΕΔΗΕ για διαπίστωση της ορθότητας των υδρολογκών υπολογισμών.

Γ. Η εγκατάσταση των Φ/Β πρέπει να απαγορευτεί καθολικά σε Γεωργική Γη Υψηλής παραγωγικότητας

1. Χωροθέτηση ΑΠΕ σε περιοχές του Δικτύου Natura 2000 μόνο αν το επιτρέπουν οι επερχόμενες ΕΠΜ.
2. Υιοθέτηση και εφαρμογή ευρωπαΐκών οδηγιών για χωροθέτηση και εκτίμηση επιπτώσεων ΑΠΕ σε πανιδα και οικότοπους (πριν και κατά την εγκατάσταση και κατα τη λειτουργία).
3. Οι μελέτες επιπτώσεων και όλες οι σχετικές εργασίες (πεδίου και γραφειου) να γίνονται από ανεξάρτητους μελετητές με αποδεδειγμένη σχετική εμπειρία.
4. Εκτός περιοχών του Δικτύου Natura 2000, όχι σε Γεωργική Γη Υψηλής παραγωγικότητας, όχι σε άλου τύπου προστατευομενες φυσικές περιοχές (γεωπάρκα, κοντά προστατευόμενους φυσικούς σχηματισμούς, σπήλαια κ.α.)

Δεδομένης της έκτασης του νομοσχεδίου, της πληθώρας από διατάξεις που χρήζουν σοβαρής ανάλυσης, του εντοπισμού σειράς από πολύ προβληματικές διατάξεις, και των τομέων που αγγίζει το νομοσχέδιο, θεωρούμε απαραίτητη την παράταση της διαβούλευσης τουλάχιστον μέχρι το τέλος του Μαρτίου.

Η <> της παραγράφου 3α θα πρέπει να αναφέρεται πιο συγκεκριμένα σε αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης της κοίτης του υδατορέμματος σε τοπογραφικό διάγραμμα συγκεκριμένης κλίμακας εξαρτημένου από το Εθνικό σύστημα αναφοράς Ε.Γ.Σ.Α 87 σύμφωνα με τις κείμενες τεχνικές προδιαγραφές σύνταξης των τοπογραφικών διαγραμμάτων (ενδεικτικά: Π.Δ.696/74).
Επίσης το <> της παραγράφου 3β πρέπει να αποτυπώνεται με προβολικές συντεταγμένες της προβολής ΤΜ87 του Ε.Γ.Σ.Α 87 επάνω στο τοπογραφικό διάγραμμα.

Θεωρώ ότι θα πρέπει να επιτρέπεται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε αναδασωτέα. Όλες οι άλλες ΑΠΕ επιτρέπονται, εξαιρούνται μόνο τα φωτοβολταϊκα με το άρθρο 53, παρ.3γ, Ν 998/79. Πρόκειται για ξεκάθαρη διάκριση. Επιπλέον αφού επιτρέπεται η εγκατάσταση Φ/Β στα δασικά, γιατί όχι και στα αναδασωτέα; Τι νόημα έχει αυτή η απαγόρευση; Άλλωστε η πρόσφατη απόφαση του ΣΤΕ του 2018 για τα ΑΠΕ σε αναδασωτέα το επιτρέπει.Θα πρέπει να καταργηθεί η παράγραφος 3γ. Ειδικά για τις μικρές μονάδες μέχρι 1ΜW οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι μικρο-επενδυτές (πλέον μια μονάδα 1MW πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν τα πρώτα 100άρια) είναι πάρα πολλές και επομένως δεν χρειάζεται ακόμα ένα εμπόδιο.

Το ιστολόγιο «Λιγνίτης, ο δικός μας μαύρος χρυσός» συμφωνεί καταρχήν με όλους όσους ζητούν παράταση της διαβούλευσης, ωστόσο, λόγω και των ειδικών συνθηκών που έχει διαμορφώσει η πανδημία κορονοϊού, προτείνει τη συνολική απόσυρση του εντελώς προβληματικού νομοσχέδιου.

Ειδικά για το Άρθρο 13:
Η χωροθέτηση αιολικών θα πρέπει να συνδεθεί με την απόσταση ασφαλείας ανθρώπων και ζώων από την εκπομπή υποήχων των ανεμογεννητριών, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην από Νοέμβριο 2018 εκπομπή της Γερμανικής κρατικής τηλεόρασης ZDF “planet)e” με θέμα “Infrasound, Noise we can’t hear” (Υπόηχοι, θόρυβος που δεν μπορούμε ν’ ακούσουμε). Η εκπομπή είναι διαθέσιμη (στα αγγλικά) στο σύνδεσμο ^[1].

Σύμφωνα με όσα αναφέρει, μια ανεμογεννήτρια ισχύος 5MW δυνητικά εκπέμπει υπόηχους σε απόσταση έως 20 χιλιομέτρων! Η εκπομπή υποήχων έχει συνδεθεί με προβλήματα υγείας σε ανθρώπους και ζώα, με πληθώρα επιστημονικών δημοσιεύσεων τα τελευταία χρόνια.

Συνεπώς, ειδικά για τα χερσαία αιολικά πρέπει να διακοπεί κάθε περαιτέρω ανάπτυξή τους στο σύνολο της χώρας, για την προστασία του πληθυσμού και της άγριας πανίδας. Στο τέλος του 2019 έχουμε ήδη βάλει πάνω από 3500MW, τα οποία μάλιστα αποδείχθηκαν στην πράξη εντελώς αναξιόπιστη χρυσοπληρωμένη ηλεκτροδότηση. Τα πάνω από 3500MW χερσαία αιολικά, διασκορπισμένα σε ολόκληρη τη χώρα, αποδείχθηκαν εντελώς ανίκανα ν’ αντικαταστήσουν αξιόπιστα έστω και μία παλιά λιγνιτική μονάδα των 300MW.

Για τα φωτοβολταϊκά, θα πρέπει να προταχθεί η εγκατάσταση σε στέγες στα Μη Διασυνδεμένα Νησιά που δεν προβλέπεται να συνδεθούν στο Διασυνδεμένο Σύστημα δίκτυο την προσεχή δεκαετία, προκειμένου να υποκαταστήσουμε με στοιχειωδώς αξιόπιστο τρόπο εισαγωγές πετρελαίου.

Για την εγκατάσταση σε περιοχές που καλύπτονται ήδη απ’ το Διασυνδεμένο Σύστημα θα πρέπει επίσης να προταχθεί η εγκατάσταση στις στέγες έναντι εγκαταστάσεων σε εκτάσεις. Σε κάθε περιοχή θα πρέπει να προβλεφθεί η μέγιστη φέρουσα ικανότητα και να μην εξετάζονται αποσπασματικά ένα-ένα τα έργα.

Να απαγορευθεί κάθε εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε καλλιεργούμενες εκτάσεις, οποιασδήποτε παραγωγικής ικανότητας.

Να προβλεφθεί η υποχρέωση εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σε συστοιχίες πάνω σε κατάλληλες βάσεις, προκειμένου να μειωθεί η εδαφική έκταση που καλύπτεται.

Το όριο στο 2. για τους Φ/Β Σταθμούς να ανέλθει σε 40στρ./MW κι αυτό για 2 απόλυτα πραγματικούς λόγους:

1. Παγκοσμίως η τάση για εγκατάσταση Φ/Β Σταθμών μεγάλης ισχύος, συμπεριλαμβάνει μονοαξονικά συστήματα ιχνηλάτησης καθώς και συστήματα αποθήκευσης. Για αυτά απαιτούνται σαφώς περισσότερα απο 30στρ./MW.

2. Οι Δημόσιες εκτάσεις είναι μόνο δασικές και σε μεγάλα υψόμετρα και απαιτείται νέα χάραξη οδοποιίας εξωτερικής και εσωτερικής. Επιπλέον μεγάλα τμήματα μένουν αναξιοποίητα λόγω αρνητικών κλίσεων, απότομων κλίσεων , ανώμαλων εδαφών όπως και ύπαρξης συστάδων βλάστησης που θα μείνουν εκτός κάτοψης εγκατάστασης του Φ/Β Σταθμού

Οπότε το προτεινόμενο όριο να αλλάξει σε 40 στρ/MW

Με εκτίμηση,

Χ. Συρικέλας

Αν θέλουμε να προστατέψουμε τα αναδασωτέα πρέπει να επιτραπεί σε αυτά η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, αλλιώς κινδυνεύουν με οικοπεδοποίηση, ειδικά οι μικρές εκτάσεις. Ούτως η άλλως τα φωτοβολταϊκά δεν αλλοιώνουν το τοπίο, ούτε και προκαλούν καμία σοβαρή όχληση και στο κάτω κάτω μειώνουν τις εκπομπές CO2 πολύ περισσότερο από τη χαμηλή βλάστηση που θα φύτρωνε στο αναδασωτέο, η οποία θα φυτρώσει έτσι κι αλλιώς στο φωτοβολταϊκό, ανάμεσα στις σειρές των παννέλων. Ας ξεφύγουμε από τις αγκυλώσεις του παρελθόντος, τα φωτοβολταϊκά μειώνουν τις εκπομπές CO2 και είναι ακριβώς αυτό που χρειαζόμαστε άμεσα.

Η χωροθέτηση αιολικών θα πρέπει να συνδεθεί με την απόσταση ασφαλείας ανθρώπων και ζώων από την εκπομπή υποήχων των ανεμογεννητριών, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην από Νοέμβριο 2018 εκπομπή της Γερμανικής κρατικής τηλεόρασης ZDF “planet)e” με θέμα “Infrasound, Noise we can’t hear” (Υπόηχοι, θόρυβος που δεν μπορούμε ν’ ακούσουμε). Η εκπομπή είναι διαθέσιμη (στα αγγλικά) στο σύνδεσμο ^[1].
Σύμφωνα με όσα αναφέρει, μια ανεμογεννήτρια ισχύος 5MW δυνητικά εκπέμπει υπόηχους σε απόσταση έως 20 χιλιομέτρων! Η εκπομπή υποήχων έχει συνδεθεί με προβλήματα υγείας σε ανθρώπους και ζώα, με πληθώρα επιστημονικών δημοσιεύσεων τα τελευταία χρόνια.
Συνεπώς, ειδικά για τα χερσαία αιολικά πρέπει να διακοπεί κάθε περαιτέρω ανάπτυξή τους στο σύνολο της χώρας, για την προστασία του πληθυσμού και της άγριας πανίδας. Στο τέλος του 2019 έχουμε ήδη βάλει πάνω από 3500MW, τα οποία μάλιστα αποδείχθηκαν στην πράξη εντελώς αναξιόπιστη χρυσοπληρωμένη ηλεκτροδότηση. Τα πάνω από 3500MW χερσαία αιολικά, διασκορπισμένα σε ολόκληρη τη χώρα, αποδείχθηκαν εντελώς ανίκανα ν’ αντικαταστήσουν αξιόπιστα έστω και μία παλιά λιγνιτική μονάδα των 300MW.
Για τα φωτοβολταϊκά, θα πρέπει να προταχθεί η εγκατάσταση σε στέγες στα Μη Διασυνδεμένα Νησιά που δεν προβλέπεται να συνδεθούν στο Διασυνδεμένο Σύστημα δίκτυο την προσεχή δεκαετία, προκειμένου να υποκαταστήσουμε με στοιχειωδώς αξιόπιστο τρόπο εισαγωγές πετρελαίου.
Για την εγκατάσταση σε περιοχές που καλύπτονται ήδη απ’ το Διασυνδεμένο Σύστημα θα πρέπει επίσης να προταχθεί η εγκατάσταση στις στέγες έναντι εγκαταστάσεων σε εκτάσεις. Σε κάθε περιοχή θα πρέπει να προβλεφθεί η μέγιστη φέρουσα ικανότητα και να μην εξετάζονται αποσπασματικά ένα-ένα τα έργα.
Να απαγορευθεί κάθε εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε καλλιεργούμενες εκτάσεις, οποιασδήποτε παραγωγικής ικανότητας.
Να προβλεφθεί η υποχρέωση εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σε συστοιχίες πάνω σε κατάλληλες βάσεις, προκειμένου να μειωθεί η εδαφική έκταση που καλύπτεται.

Να απαγορευτεί η εγκατάσταση βιομηχανικών αιολικών σταθμών σε όλη την έκταση της χώρας!
Οι βιομηχανικοί αιολικοί σταθμοί που έχουν ήδη εγκατασταθεί σε πολλές, ορεινές κυρίως, περιοχές, να απομακρυνθούν άμεσα και να γίνει προσπάθεια αποκατάστασης του φυσικού τοπίου!
Το ενεργειακό κέρδος από την τοποθέτηση γιγαντιαίων ανεμογεννητριών είναι αποδεδειγμένα μηδαμινό ή ελάχιστο, ενώ το περιβαλλοντικό κόστος τεράστιο και μόνιμο!
Πολλές φυσικές περιοχές , οι περισσότερες του δικτύου Natura 2000, έχουν δυστυχώς μετατραπεί σε βιομηχανικές ζώνες, εξαιτίας της εγκατάστασης βιομηχανικών αιολικών σταθμών και των συνοδών έργων. Αυτό είναι ανεπίτρεπτο, καταστροφικό και έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την ανάγκη προστασίας της φυσης!

Η χωροθέτηση των φωτοβολταϊκών πάρκων συμβάλλει ουσιαστικά στον κατακερματισμό των οικοτόπων των περιοχών του δικτύου NATURA 2000. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι στις πεδινές εκτάσεις του δικτύου NATURA 2000 αρμοδιότητας του ΦΔ ΚαΜαΚεΒεΔεΠη μόνο για το 2019 έχουν κατατεθεί φάκελοι περιβαλλοντικής αδειοδότησης που καλύπτουν το 50% της συνολικής έκτασης (650.000 στρ από τα 1.300.000 στρ των ΠΠ). Το ποσοστό αυξάνει εάν από την συνολική έκταση αποκλείσουμε τις εκτάσεις υψηλής παραγωγικότητας ή τις εκτάσεις που προορίζονται για άλλες χρήσεις ( κτηνοτροφική, αγροτική, βιοτεχνική). Αυτό έχει ως συνέπεια τον αποκλεισμό στην ελευθεροεπικοινωνία ειδών άγρια πανίδας (Canis aureus, Lutra lutra ) καθώς και τα πεδία διατροφής για είδη ορνιθοπανίδας ( Falco naumanni) που είναι σε καθεστώς προστασίας σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. Είναι λοιπόν επιτακτική ανάγκη να οριστεί η χωρητικότητα των εκτάσεων σε Φ/Β καθώς και η χωρική τους κατανομή αλλά και προδιαγραφών στην περίφραξη που δεν θα αποκλείουν την ελευθεροεπικοινωνία και μετακίνηση των ειδών.

Θα πρέπει να εναρμονιστεί η νομοθεσία με την υπ αριθμ. 2579/5-12-2018 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας και να γίνει άρση συγκεκριμένων περιορισμών εγκατάστασης φωτοβολταϊκών:

Εν συντομία:

1.Η παράγραφος 3γ του άρθρου 53 του Νόμου 998/79, όπως ισχύει σήμερα, μετά την τροποποίησή του από το άρθρο 36 του Νόμου 4280/2014 (ΦΕΚ 159/Α/2014) αναφέρει: «3γ Ειδικότερα, εγκαταστάσεις εκμετάλλευσης ηλιακής ενέργειας από φωτοβολταϊκούς σταθμούς σε δάση και αναδασωτέες εκτάσεις απαγορεύονται» (ενώ επιτρέπεται για τις υπόλοιπες ΑΠΕ)
2.Ήδη με την παρ. 3α του ιδίου άρθρου επιτρέπεται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε δασικές εκτάσεις κατόπιν χορήγησης έγκρισης επέμβασης κλπ.
3.Όλες οι πράξεις αναδάσωσης συνοδεύονται από τεχνική έκθεση του οικείου Δασαρχείου που προσδιορίζει ακριβώς ποιά ήταν η βλάστηση πριν την πρόταση αναδάσωσης (αν ήταν δασική ή δάσος).
4.Ήδη η πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας υπ αριθμ. 2579/5-12-2018, δίνει κατευθύνσεις σχετικά με την εγκατάσταση σταθμών ΑΠΕ επί αναδασωτέων. Ειδικότερα στην 7η σκέψη αναφέρει …” Εξ άλλου, κατά την έννοια της διατάξεως του άρθρου 117 παράγρ. 3 του Συντάγματος, δεν αποκλείεται η θέσπιση από το νομοθέτη ρυθμίσεως, δια της οποίας παρέχεται η δυνατότητα, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, να εγκριθεί επέμβαση σε έκταση που έχει κηρυχθεί αναδασωτέα, ακόμη και πριν αυτή ανακτήσει τη δασική μορφή της, προκειμένου να εκτελεσθεί έργο, το οποίο αποβλέπει στην εξυπηρέτηση ανάγκης με ιδιαίτερη κοινωνική, εθνική ή οικονομική σημασία, αν η εκτέλεση του έργου στην έκταση αυτή είναι απολύτως αναγκαία και επιτακτική, στο μέτρο που η παρέλευση του απαιτούμενου για την πραγματοποίηση της αναδάσωσης χρονικού διαστήματος θα είχε ως συνέπεια τη ματαίωση του επιδιωκόμενου δημόσιου σκοπού. Στα έργα αυτά περιλαμβάνονται τα σημαντικά δημόσια έργα και έργα υποδομής, όπως αυτά των παρ. 1 και 2 του άρθρου 58, μεταξύ των οποίων οι σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε. και τα συνοδά έργα, για τα οποία εκδίδεται σχετική έγκριση επέμβασης.»
5. Δεδομένου του επιτακτικόυ στόχου για την περεταίρω διείσδηση των ΑΠΕ στο ενεργειακό μίγμα της χώρας μας, θα πρέπει να επιτραπεί η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών επί αναδασωτέας έκτασης, υπό την προϋπόθεση ότι η βλάστηση πριν την καταστροφή της ήταν δασική και όχι δάσος, αφού ούτως ή άλλως επιτρέπεται η εγκατάσταση τέτοιων σταθμών επί δασικών εκτάσεων.
6.Είναι υποχρέωση του νομοθέτη να εναρμονίζεται με τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας.
7.Με την παραπάνω ρύθμιση, αν τελικά υιοθετηθεί, θα είναι βέβαιη η αποκατάσταση τελικά της δασικής βλάστησης μετά το πέρας της ζωής του φωτοβολταϊκού σταθμού αφού ο επενδυτής δεσμεύεται για αυτήν, ενώ σε αντίθετη περίπτωση η αναδάσωση πιθανότατα δε θα πραγματοποιηθεί ποτέ.
8.Προτείνεται η κατάργηση της παραγράφου 3γ του άρθρου 53 του Νόμου 998/79, ή μετατροπή της σε «3γ Ειδικότερα, εγκαταστάσεις εκμετάλλευσης ηλιακής ενέργειας από φωτοβολταϊκούς σταθμούς σε δάση απαγορεύονται, αλλά επιτρέπονται σε αναδασωτέες εκτάσεις οι οποίες πριν την κύρηξή τους ήταν δασικές και όχι δάση, σύμφωνα με τη σχετική εισήγηση του δασαρχείου που συνοδεύει την πράξη αναδάσωσης»
9.Θα μπορούσε να τεθεί όριο ισχύος 1 MW για εγκατάσταση Φ/Β σε αναδασωτέα, όπως έγινε και για τη γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας (ΓΓΥΠ), ώστε, σύμφωνα με την ίδια λογική, «να μην δούμε μεγάλα φ/β να μπαίνουν σε αναδασωτέες εκτάσεις και να ενισχύσουμε την μικρή και διεσπαρμένη παραγωγή»

Δούκας Πάρις
Μηχανολόγος Μηχανικός
Ελληνικές Ανανεώσιμες

Αρθρο 2 – Προτείνουμε το μέγεθος να οριστεί στα 40 στρ/ MW με δεδομένο οτι σε αρκετές εκτάσεις πιθανώς να υπάρχουν γεωμορφολογικές διαφορές – ανάποδες κλίσεις καθώς και οτι σε ολα τα έργα πλέον χωροθετούνται ιχνηλάτες , υποσταθμοί, συστήματα αποθήκευσης κλπ και συνεπώς να μην υπάρχουν περιορισμοί

Η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, η Καλλιστώ και η Ελληνική Εταιρία για την Προστασία της Φύσης παραπέμπουν στα σχόλια που έχουν αναρτήσει από κοινού στο άρθρο 1 του Σχεδίου νόμου και τα οποία αφορούν συνολικά το Σχέδιο νόμου.

Οι διατάξεις που περιέχονται στα άρθρα 1 έως 47 του Σχεδίου νόμου παραβιάζουν το άρθρο 24 του Συντάγματος, το γράμμα και το πνεύμα της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, όπως έχει ερμηνευθεί από το Δικαστήριο της ΕΕ, γενικές αρχές, όπως η αρχή της πρόληψης και θεμελιώδη δικαιώματα, όπως το άρθρο 37 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων.

Ακόμη, καταγγέλλεται η προσχηματικότητα της διαδικασίας διαβούλευσης, καθώς το ΥΠΕΝ δεν έκανε δεκτό το κοινό αίτημα των περιβαλλοντικών οργανώσεων για παράταση της διαδικασίας διαβούλευσης, παρά τις εξαιρετικές συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί το τελευταίο διάστημα – ελέω κοροναϊού – και παρά το ότι κατά την πρόσφατη διμηνιαία συνάντηση με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις, τον Φεβρουάριο 2020, υπήρξε διαβεβαίωση προς όλες τις περιβαλλοντικές οργανώσεις που ήταν παρούσες ότι θα υπήρχε επαρκής χρόνος για τη διαβούλευση.

Άρθρο 13, παρ. 1

Η παράγραφος αυτή θα πρέπει, για λόγους σαφήνειας και ακρίβειας, να αναδιατυπωθεί ως εξής:

«1. Όσον αφορά στους χερσαίους αιολικούς σταθμούς δεν επιτρέπεται:

(α) Η απόσταση μεταξύ ανεμογεννητριών εντός του ίδιου πολυγώνου να είναι
μεγαλύτερη από 5*D.
Ως D θεωρείται η μεσοσταθμική γεωμετρική διάμετρος των
ανεμογεννητριών του σταθμού.

(β) Η απόσταση μεταξύ ανεμογεννητριών να είναι μικρότερη από αυτήν που
προβλέπουν οι οικίες διατάξεις του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού
Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις Α.Π.Ε. όπως κάθε φορά
ισχύει.

(γ) Τα όρια του πολυγώνου να εκτείνονται σε απόσταση μεγαλύτερη από 3,5*D
από τις θέσεις των ανεμογεννητριών.

(δ) Ο περιορισμός 1.α. ως άνω δεν λαμβάνεται καθόλου υπόψη για το τμήμα
της έκτασης για το οποίο ο αιτών υποβάλλει υπεύθυνη δήλωση ότι έχει
εξασφαλίσει το δικαίωμα νόμιμης χρήσης μη δημόσιας έκτασης.».

Άρθρο 13, παρ. 2

Είναι πλέον ώριμο και απολύτως αναγκαίο το μέτρο της θεσμοθέτησης φέρουσας ικανότητας και για τα Φ/Β, έτσι ώστε, όπως γίνεται τώρα για τα αιολικά, να μην υποβάλλονται αιτήσεις Φ/Β έργων σε περιοχές όπου έχει κορεστεί η σχετική φέρουσα ικανότητα. Η θεσμοθέτηση φέρουσας ικανότητας για τα φωτοβολταικά, κατ’ αναλογία των αιολικών, καθίσταται επιτακτική μετά τη δραματική αύξηση των σχετικών επενδυτικών αιτημάτων κατά εκατοντάδες και της συνολικής αιτούμενης ισχύος τους κατά χιλιάδες MW. Αλλιώς, είναι πολύ ορατός ο κίνδυνος κάλυψης τεραστίων εκτάσεων ανά την επικράτεια με ομοιόμορφες ανακλαστικές επιφάνειες, που πέραν της προφανούς οπτικής όχλησης, μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά και το μικροκλίμα των περιοχών όπου εγκαθίστανται. Το μέτρο, λοιπόν, της θεσμοθέτησης φέρουσας ικανότητας για Φ/Β είναι μεν αναγκαίο για να οριοθετήσει/εκλογικεύσει/τακτοποιήσει την επί θύρας ταχύρρυθμη ανάπτυξη των Φ/Β, αλλά απαιτεί ενσωμάτωση στο υπό τροποποίηση ΕΧΠ-ΑΠΕ, η οποία πρέπει οπωσδήποτε να προβλεφθεί από τώρα.

Άμεσα, όμως, μπορεί να θεσμοθετηθεί στο Σχέδιο Νόμου η έκδοση Υπουργικής Απόφασης που θα καθορίζει συγκεκριμένη ποσόστωση στη διάθεση ηλεκτρικού χώρου για κάθε τεχνολογία ΑΠΕ, με βάση τους στόχους του ΕΣΕΚ, ανά Περιφέρεια ή σημείο σύνδεσης (Υ/Σ), η οποία θα λαμβάνεται υπ’ όψη στη χορήγηση βεβαίωσης (εξέταση περιθωρίων/προοπτικής κορεσμού από έργα που έχουν ήδη αιτηθεί Οριστική Προσφορά Σύνδεσης, π.χ. απόφαση ΡΑΕ για Πελοπόννησο).

Εναλλακτικά, η ως άνω Υπουργική Απόφαση μπορεί να καθορίσει ένα ενιαίο ανώτατο ποσοστό κάλυψης γης για Φ/Β (κατά το πρότυπο της γης υψηλής παραγωγικότητας), το οποίο θα εξειδικεύεται σε εγκατεστημένη ισχύ ανά Δημοτική Ενότητα. Το ποσοστό αυτό θα ισχύσει μέχρι την ολοκλήρωση και θεσμοθέτηση του νέου ΕΧΠ-ΑΠΕ, το οποίο θα προβλέπει αναλυτικότερα τα κριτήρια και τη μέθοδο υπολογισμού της φέρουσας ικανότητας για τα Φ/Β.

Είναι πολύ γενικό, ωστόσο ρυθμίζει ένα πολύ σημαντικό και ουσιαστικό ζήτημα. Χρειάζονται ειδικές προβλέψεις/ρυθμίσεις σχετικά με αποστάσεις από αρχαιολογικούς τόπους, μνημεία κλπ, καθώς και περιοχές NATURA2000, και σύνδεση με την αντίστοιχη οικεία νομοθεσία

Στο αρ 13 , αναφέρεται ότι η χωροθέτηση των ανεμογεννητριών θα γίνεται με την επιφύλαξη των όρων του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου για ΑΠΕ.
Σε αυτό το Ειδικό Πλαίσιο στο άρθρο 6 και 14, αναφέρει, ότι
Πρέπει να αποκλείεται η χωροθέτηση αιολικών πάρκων εντός των τμημάτων των λατομικών περιοχών και μεταλλευτικών και εξορυκτικών ζωνών που λειτουργούν επιφανειακά.

Αφ ενός μεν το Ειδικό πλαισιο έχει λήξει (είναι από το 2008) αφ ετερου θα πρέπει το Υπουργείο να αναγνωρίσει ότι οι ΟΠΥ είναι πυλώνας οικονομικής ανάπτυξης και να υποστηρίξει τον κλαδο προς την GREEN DEAL εποχή και θα πρέπει να παρει τώρα τέτοια μέτρα που να προωθουν τέτοια ανάπτυξη. Η απαγόρευση αιολικών πάρκων εντός των λατομικών και μεταλλευτικών κσι εν γενει εξορυκτικών περιοχών είναι προς την αντιθετη κατευθυνση και θα πρεπει να αποσυρθεί ΑΜΕΣΑ

Εισάγεται για διαβούλευση υπό τη σκιά (πλέον) των γεγονότων σχετικά με τον COVID-19 το νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος με τον τίτλο «Εκσυγχρονισμός Περιβαλλοντικής Νομοθεσίας». Την πρωτοβουλία αυτή χαιρετίζουμε ως θετική γιατί θέλουμε να πιστεύουμε πως αποτελεί προσπάθεια βελτίωσης των συνθηκών διαβίωσης στον πλανήτη μας και σαν τέτοια έχει ιδιαίτερα σημασία. Τι συνιστά όμως εκσυγχρονισμό στην Περιβαλλοντική Νομοθεσία; Συνιστά άραγε εκσυγχρονισμό το να μην συμπεριληφθούν στο νομοσχέδιο αυτό διατάξεις που θα τροποποιούν την ΚΥΑ 49828/2008, «Έγκριση ειδικού πλαισίου χωροταξικού σχεδιασμού και αειφόρου ανάπτυξης για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και της στρατηγικής μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων αυτού» (ΦΕΚ 2464/Β/3-12-2008) σχετικά με την εγκατάσταση ανεμογεννητριών σε ευαίσθητες περιοχές προστασίας της φύσης, όπως περιοχές NATURA 2000; Μερικοί σχετικοί προβληματισμοί ακολουθούν:
Στη σελίδα 251η του υπό έγκριση Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα τίθεται ως εθνικός στόχος έως το έτος 2030 για ηλεκτροπαραγωγή από αιολικά πάρκα ως εγκατεστημένη ισχύς τα 7,0 GW στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας.
1)Άρα, η εγκατεστημένη ισχύς των 7,0 GW αυτή ανά δήμο/ανά την επικράτεια/ισομερώς θα έπρεπε να επιμερίζεται σε σύνολο 332 δήμων της επικράτειας (7,0 GW ή 7000 MW/332 δήμοι) = 21,08 MW/ανά δήμο περίπου ή περίπου 10 ανεμογεννήτριες ονομαστικής ή εγκατεστημένης ισχύος 2 MW;
2)Είναι ακριβής ή όχι ο υπολογισμός ότι είναι δυνατόν με βάσει την παραπάνω Κ.Υ.Α. (Φ.Ε.Κ. 2464/Β/2008) σε δύο (2) δήμους (Βέροιας και Νάουσας) από τους τριακόσιους τριάντα δύο (332) δήμους της χώρας να εγκατασταθούν τυπικές ανεμογεννήτριες ονομαστικής ισχύος 1564,2 ΜW περίπου, δηλαδή το 1/5 περίπου του τιθέμενου ανωτέρω στόχου;
3)Είναι ακριβής ή όχι ο παρακάτω υπολογισμός με βάση την παραπάνω Κ.Υ.Α.:
– Στον Δήμο Βέροιας (έκταση 796.000 στρέμματα) είναι δυνατό να εγκατασταθούν περίπου : 501,6 τυπικές ανεμογεννήτριες (των 2 MW;) (= 0.66 Χ 760.000 : 1000) ή ονομαστική ισχύς σε ΜW 501,6 Χ 2 MW = 1003,2 MW.
– Στον Δήμο Νάουσας (έκταση 425.000 στρέμματα) είναι δυνατό να εγκατασταθούν περίπου : 280,5 τυπικές ανεμογεννήτριες (των 2 ΜW) (= 0,66 X 425.000 : 1000) ή ονομαστική ισχύς σε MW 280,5 X 2 MW = 561 MW;
4)Είναι αληθές ή όχι ότι υπάρχει ενδιαφέρον από τις εταιρίες εγκαθιστούν και λειτουργούν αιολικά πάρκα να τα εγκαταστήσουν μόνο στο όρος Βέρμιο των παραπάνω Δήμων της Ημαθίας;
5)Εάν ναι, οι παραπάνω αριθμοί αφορούν κατά την ουσία εγκατάσταση ανεμογεννητριών μόνο στην εδαφική περιοχή του όρους Βερμίου των παραπάνω Δήμων της Ημαθίας, όπου μάλιστα υπάρχουν οριοθετημένες περιοχές προστασίας της φύσης περί τα 300.000 στρέμματα, εντός μάλιστα των οποίων είναι δυνατή με βάση το νόμο σήμερα η εγκατάσταση των ανεμογεννητριών ή όχι;
6)Οι άδειες ηλεκτροπαραγωγής για την εγκατάσταση και λειτουργία των αιολικών πάρκων ανά τη χώρα δίδονται με βάση τον εθνικό στόχο, όπως τίθεται στη σελίδα 251η του υπό έγκριση Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα ή με βάσει την εν λόγω Κ.Υ.Α. (Φ.Ε.Κ. 2464/Β/2008) ή με βάσει κάποιο άλλο τρόπο;
7)Αλήθεια με ποιον τρόπο τίθεται ο εθνικός στόχος για την ενέργεια και το κλίμα και με ποιον τρόπο νομοθετείται κατά τα άνω μνημονευόμενα η χωροθέτηση αιολικών εγκαταστάσεων;
8)Πρέπει ή όχι να επιτρέπεται η εγκατάσταση αιολικών πάρκων σε προστατευόμενες για τη φύση περιοχές;
9)Πρέπει ή όχι προτού προβλεφθεί η δυνατότητα χωροθέτησης αιολικών πάρκων σε προστατευόμενες για τη φύση περιοχές να εξαντλείται κάθε άλλη δυνατή επιλογή ως προς την χωροθέτησή τους; Έγινε αυτή η στάθμιση;
10)Έχει άραγε υπολογιστεί το περιβαλλοντικό κόστος, το οποίο αναπόφευκτα συνοδεύει όλα τα παραπάνω; Πότε και με ποια πράξη;
10)Πόσα άραγε ευρωπαϊκά και εθνικά κονδύλια έχουν δοθεί και πόσα πρόκειται να δοθούν σχετικά; Πόσα χρήματα έχουν δοθεί μέσω των λογαριασμών Δ.Ε.Η. για πράσινη ενέργεια;
11)Τα χρήματα αυτά θα μπορούσαν ή όχι να αφορούν την εξοικονόμηση ενέργειας σε σπίτια, επιχειρήσεις και μεταφορές;
12)Μήπως τελικά μετά από όλα αυτά αξίζει κανείς να ξανασκεφτεί το θέμα και να πράξει κάτι αναντίρρητα εκσυγχρονιστικό και αειφορικό;
Η αλήθεια είναι πως άνθρωπος δεν νοείται χωρίς ενέργεια. Ούτε όμως άνθρωπος νοείται χωρίς το περιβάλλον. Όσο φτάνει η ανθρώπινη γνώση, ο πλανήτης μας είναι τόσο μοναδικός όσο και υπέροχος. Οι πρόγονοι μας φρόντισαν γι’ αυτόν. Εμείς έχουμε χρέος να παραδώσουμε στους απογόνους μας ένα κόσμο, όπου η ζωή σε αυτόν θα είναι όχι ανυπόφορη, αλλά ευχάριστη. Καιρός να πράξουμε κάτι πραγματικά εκσυγχρονιστικό.

Τέλος, οφείλουμε να εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη μας σε όλους όσους με αυτοθυσία συμβάλλουν στη διαχείριση του προβλήματος που εμφανίστηκε σχετικά με τον COVID-19 και να ευχηθούμε γρήγορα και ανώδυνα να ξεπεράσουμε την περιπέτεια αυτή.

Όσον αφορά του αιολικούς σταθμούς το υπό εξέταση σχέδιο νόμου θέτει μεταξύ άλλων ως περιορισμό την μη χωροθέτηση ανεμογεννητριών, όπου η μεταξύ τους απόσταση είναι μικρότερη από 2,5* D, υπό την επιφύλαξη των διατάξεων του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις ΑΠΕ.
Δεδομένου ότι η διάρκεια του υφιστάμενου Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης έχει παρέλθει (ΦΕΚ Β’ 2464/2008) και θα πρέπει να αναθεωρηθεί, κρίνεται σκόπιμο να μην συμπεριληφθεί δεσμευτικά στο νέες διατάξεις του υπό εξέταση Σχεδίου Νόμου. Με το Ειδικό Πλαίσιο τέθηκαν μεταξύ άλλων γεωγραφικοί, γεωμετρικοί και τεχνικοί περιορισμοί που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την χωροθέτηση των έργων, καθώς και περιορισμοί σχετικά με την πυκνότητα των έργων που μπορούν να εγκατασταθούν σε μια περιοχή, οι οποίοι 12 χρόνια μετά χρήζουν επικαιροποίησης και επανεκτίμησης.

Υπάρχουν τεράστια προβλήματα στην αδειοδότηση φωτοβολταϊκών (φ/β) σταθμών.

Όπως είναι γνωστό η εγκατάσταση φ/β σταθμών επιτρέπεται σε δασικές εκτάσεις (όχι σε δάση).

Παρόλα αυτά, υπάρχει μία παράλογη απαγόρευση: Υπάρχουν δασικές εκτάσεις που εκχερσώθηκαν, και παραχωρήθηκαν για δασική χρήση. Στις εκτάσεις αυτές σύμφωνα με εγκύκλιο του ΥΠΕΚΑ – ΑΔΑ:ΩΑ3Ε0-ΕΔΤ, η οποία ερμηνεύει το Ν.3208/2003 – άρθρο 17, παρ.1, θεωρείται ότι δεν επιτρέπεται η αλλαγή χρήσης τέτοιων εκτάσεων. Αυτό γιατί σύμφωνα με το νόμο: «Δημόσια και ιδιωτικά δάση και δασικές εκτάσεις που παραχωρήθηκαν για γεωργική ή δενδροκομική καλλιέργεια με τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, όπως αυτές κατά καιρούς ίσχυσαν και κωδικοποιήθηκαν με τα άρθρα 14 έως και 27 του Δασικού Κώδικα, εφόσον αξιοποιήθηκαν κατά τους όρους της παραχώρησης ή της εκχέρσωσης, εκδόθηκαν οριστικά παραχωρητήρια και ουδέποτε μετέβαλαν τη χρήση για την οποία παραχωρήθηκαν δεν υπάγονται καθ` οιονδήποτε τρόπο στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας και μπορούν να διαθέτουν για χρήση, συναφή προς το σκοπό της παραχώρησης.»

Το παράλογο έγκειται στα ακόλουθα:
– Αν η έκταση η οποία ήταν δασική, παρέμενε μέχρι και σήμερα δασική θα επιτρεπόταν η εγκατάσταση φ/β
– Σήμερα που η έκταση είναι γεωργική επιτρέπεται η εγκατάσταση φ/β (καθώς τέτοιες εκτάσεις δεν είναι ΓΓΥΠ)
– Σε έκταση που ήταν δασική και παραχωρήθηκε για αγροτική χρήση όμως δεν επιτρέπεται η εγκατάσταση φ/β

Υπάρχουν πάρα πολλές τέτοιες περιπτώσεις φ/β οι οποίες έχουν υποβάλλει αιτήσεις άδειας παραγωγής στη ΡΑΕ, και θα κληθούν να πληρώσουν το τέλος καταχώρησης, χωρίς να ξέρουν αν θα επιλυθεί το προφανές πρόβλημα.

Παρακαλούμε όπως άμεσα προβλέψετε ότι : «Σε δασικές εκτάσεις που παραχωρήθηκαν για γεωργική ή δενδροκομική καλλιέργεια με τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, επιτρέπεται η εγκατάσταση σταθμών ΑΠΕ»

Θα πρέπει να λυθεί και το πρόβλημα της εγκατάστασης φωτοβολταϊκων σε εκτάσεις ΔΑ, οι οποίες ήταν δασικές εκτάσεις προ του 1945, αλλά αγροτικές σήμερα. Το πρόβλημα προκύπτει γιατί αυτές δύναται να χαρακτηριστούν αναδασωτέες. Ωστόσο, παρόλο που ακόμα και σε αναδασωτέες εκτάσεις (ΑΝ) επιτρέπονται άλλες τεχνολογίες ΑΠΕ (βλ. ΣΤΕ 2579/2018, όπου επιτρέπεται σε αιολικά να μπαίνουν σε αναδασωτέες εκτάσεις), τα φωτοβολταϊκά δεν επιτρέπονται σε αυτές (ΑΝ) καθώς ούτε και σε ΔΑ ενώ επιτρέπονται σε δημόσιες δασικές (ΔΔ), πράγμα παράλογο.

Το όριο για τους Φ/Β Σταθμούς να αυξηθεί σε όριο >40στρ./MW, καθώς πλειάδα αδειών μεγάλης κλίμακας που έχουν υποβάλει αιτήματα άδειας παραγωγής εγκαθίστανται σε δασικές εκτάσεις με μεγάλη ανομοιογένεια εδάφους (κλίσεις, ρέματα, κλπ).

Παρ. 2. Πλέον του περιορισμού των 30 στρ/ΜW για τα ΦΒ, είναι πλέον απολύτως αναγκαίο να θεσμοθετηθεί φέρουσα ικανότητα και για τα Φ/Β, όπως γίνεται και για τα αιολικά και να καθοριστεί ένα ενιαίο ανώτατο ποσοστό κάλυψης γης για Φ/Β ανα περιοχή (κατά το πρότυπο της γης υψηλής παραγωγικότητας), έτσι ώστε να αποφευχθεί το φαινόμενο να καταλαμβάνονται ανεξέλεγκτα τεράστιες εκτάσεις ανα την επικράτεια.

Παράγραφος 2
Όσον αφορά φωτοβολταϊκούς σταθμούς επί εδάφους σε δημόσιες εκτάσεις, το πολύγωνο δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 40στρ./MW.

Για τις ιδιωτικές εκτάσεις οπου θα γίνει φ/β, να υποβάλετε ΥΔ του αιτούντος πως έχει την σύμφωνη γνώμη απο του/ς ιδιοκτήτη/ες ΟΛΗΣ της έκτασης, εφόσος αυτή είναι μη δημόσια.

Προτείνουμε την απαγόρευση χωροθέτησης Α.Π.Ε. σε περιοχές Natura και σε περιοχές πλησίον Προστατευόμενων Φυσικών Σχηματισμών.
Προτείνουμε την προώθηση και επέκταση του προγράμματος φωτοβολταϊκών net metering σε οικίες και επιχειρήσεις ώστε να πωλείται ρεύμα στη ΔΕΗ στην αξία που και η ΔΕΗ πουλά στους καταναλωτές.

Προσθήκη

Αποκλείεται η χωροθέτηση αιολικών πάρκων εντός των τμημάτων των λατομικών περιοχών

(i) Προτείνεται η διαγραφή της περίπτωσης (α) της παρ. 1 καθώς η εφαρμογή της θα οδηγήσει σε κατακερματισμό των πολυγώνων εγκατάστασης των έργων, με αποτέλεσμα την ύπαρξη περισσότερων μεμονωμένων έργων με πολλαπλά δίκτυα, ενώ θα μπορούσαν να προωθηθούν μεγαλύτερης κλίμακας έργα με περισσότερα του ενός πολύγωνα εγκατάστασης, που ενδεχομένως να είναι περισσότερο βιώσιμα.
Σε περίπτωση που συμπεριληφθεί η σχετική διάταξη, καθώς αυτή δεν είναι σαφώς διατυπωμένη, προτείνεται εναλλακτικά ο περιορισμός της απόστασης μεταξύ ανεμογεννητριών κατά 5*D να αφορά ανεμογεννήτριες του ιδίου σταθμού, μεταξύ των οποίων δεν παρεμβάλλεται άλλη ανεμογεννήτρια και που βρίσκονται εντός του ίδιου πολυγώνου εγκατάστασης.
Επίσης, θα πρέπει να υπάρξει ξεκάθαρη πρόβλεψη για τα έργα με υφιστάμενη άδεια παραγωγής που δεν πληρούν το σχετικό κριτήριο.

(ii) Προτείνεται η τροποποίηση του τελευταίου εδαφίου της περίπτωσης (β) της παρ. 1 ως ακολούθως:
«Για το παραπάνω ως D θεωρείται ο μέσος όρος των διαμέτρων των γειτονικών ανεμογεννητριών».

(iii) Προτείνεται η τροποποίηση της παρ. 2 ως ακολούθως:
«Όσον αφορά φωτοβολταϊκούς σταθμούς επί εδάφους σε δημόσιες εκτάσεις, το πολύγωνο δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 40στρ./MW. Εφόσον το πολύγωνο είναι μεγαλύτερο από 40στρ./MW, ο αιτών υποβάλλει υπεύθυνη δήλωση στο Ηλεκτρονικό Μητρώο ότι έχει εξασφαλίσει το δικαίωμα νόμιμης χρήσης μη δημόσιας έκτασης για το υπερβάλλον τμήμα της έκτασης».