Τροποποιούνται οι παρ. 2, 4, 9 και 10 και προστίθεται παρ. 15 στο άρθρο 4Β του ν. 2939/2001 , το οποίο διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 4Β
Διατάξεις γενικής εφαρμογής για τα ΑΣΕΔ και ΣΣΕΔ
- Οι παραγωγοί συσκευασίας, οι παραγωγοί ή διαχειριστές άλλων προϊόντων, υποχρεούνται να σχεδιάζουν, να οργανώνουν και να λειτουργούν σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης.
- Σε οργάνωση ΑΣΕΔ ή σε συμμετοχή σε ΣΣΕΔ υποχρεούνται:
α) Οι παραγωγοί συσκευασίας της περ. α’ της παρ. 16 του άρθρου 2, που:
αα) συσκευάζουν αγαθά ή αναθέτουν σε τρίτο τη συσκευασία αγαθών για λογαριασμό τους ή εισάγουν συσκευασμένα αγαθά ή
ββ) κατασκευάζουν ή εισάγουν συσκευασίες, οι οποίες προορίζονται να γεμίζονται σε σημείο πώλησης, συμπεριλαμβανομένων των σακουλών μεταφοράς,
β) οι παραγωγοί συσκευασίας της περ. β’ της παρ. 16 του άρθρου 2, που πωλούν απευθείας σε νοικοκυριά και/ή σε άλλους χρήστες συσκευασμένα αγαθά ή συσκευασίες, οι οποίες προορίζονται να γεμίζονται στο σημείο πώλησης, και
γ) οι παραγωγοί ή διαχειριστές άλλων προϊόντων, όπου το περιεχόμενο του ορισμού «άλλα προϊόντα» εξειδικεύεται για κάθε συγκεκριμένο προϊόν με την απόφαση της παρ. 1 του άρθρου 17.
- Αν το ΣΣΕΔ δεν περιλαμβάνει το σύνολο των κατηγοριών ή υλικών ή ειδών συσκευασίας ή άλλου προϊόντος, οι παραγωγοί της παραγράφου 2 υποχρεούνται να συμμετέχουν και σε άλλο κατάλληλο ΣΣΕΔ ως προς την κατηγορία, το υλικό, το είδος της συσκευασίας ή την κατηγορία ή το είδος του άλλου προϊόντος, που δεν περιλαμβάνεται στο ΣΣΕΔ στο οποίο έχουν ενταχθεί. Αν το ΑΣΕΔ δεν περιλαμβάνει το σύνολο των κατηγοριών ή υλικών ή ειδών συσκευασίας ή άλλου προϊόντος, οι παραγωγοί της παραγράφου 2 υποχρεούνται να συμμετέχουν σε άλλο κατάλληλο ΣΣΕΔ ως προς την κατηγορία, το υλικό, το είδος της συσκευασίας ή την κατηγορία ή το είδος του άλλου προϊόντος, που δεν περιλαμβάνεται στο ΑΣΕΔ που έχουν οργανώσει.
- Η συμμετοχή των υπόχρεων της παρ. 2 σε ΣΣΕΔ πραγματοποιείται με την υπογραφή σχετικής σύμβασης με τον φορέα ΣΣΕΔ. Η συμμετοχή σε ΣΣΕΔ:
α) συνεπάγεται την υποχρέωση καταβολής στον φορέα ΣΣΕΔ χρηματικής εισφοράς για κάθε συσκευασία ή άλλο προϊόν που διαθέτει ο υπόχρεος στην αγορά, στην οποία περιλαμβάνεται και το ποσοστό επί της εισφοράς που αποδίδεται στον Ε.Ο.ΑΝ., σύμφωνα με το άρθρο 24Ε,
β) παρέχει το δικαίωμα στον υπόχρεο να χρησιμοποιεί σήμανση με την ένδειξη που περιγράφεται στη σύμβαση ως απόδειξη της ένταξής του στο ΣΣΕΔ,
γ) απαλλάσσει τους υπόχρεους από την ευθύνη της εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων συσκευασιών ή άλλων προϊόντων, εφόσον ο φορέας ΣΣΕΔ με τον οποίο είναι συμβεβλημένοι δεν αποκλίνει από τους συνολικούς στόχους του σε ποσοστό μεγαλύτερο του πενήντα τοις εκατό (50%). Εάν ένας φορέας ΣΣΕΔ αποκλίνει από επιμέρους στόχο σε ποσοστό μεγαλύτερο του πενήντα τοις εκατό (50%), οι συμβεβλημένοι με αυτόν υπόχρεοι παραγωγοί δεν απαλλάσσονται της ευθύνης για τον συγκεκριμένο στόχο.
- Οι χρηματικές εισφορές που καταβάλλουν στους φορείς ΣΣΕΔ οι υπόχρεοι της παραγράφου 2, οι οποίοι εντάσσονται σε αυτά, διατίθενται αποκλειστικά για την κάλυψη του κόστους της εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων συσκευασιών ή άλλων προϊόντων με σκοπό την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί. Οι χρηματικές εισφορές πρέπει να καλύπτουν το συνολικό κόστος της διαχείρισης αποβλήτων για τα προϊόντα τα οποία διαθέτουν στην αγορά, στο οποίο περιλαμβάνονται ιδίως: α) το κόστος της χωριστής συλλογής και μεταφοράς, διαλογής και επεξεργασίας που απαιτείται για την επίτευξη των στόχων διαχείρισης των αποβλήτων, αφού αφαιρεθούν τα έσοδα από την επαναχρησιμοποίηση ή τις πωλήσεις δευτερογενών πρώτων υλών των συνεργαζόμενων με τα ΣΣΕΔ Ο.Τ.Α. Α΄ Βαθμού ή φορέων διαχείρισης αποβλήτων, β) το κόστος παροχής επαρκούς πληροφόρησης στους κατόχους αποβλήτων σχετικά με τα διαθέσιμα συστήματα, γ) το κόστος ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης των πολιτών για την πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων και τη χωριστή συλλογή, δ) το κόστος συγκέντρωσης στοιχείων και υποβολής εκθέσεων, ε) οι δαπάνες αυτοέλεγχου των ΣΣΕΔ και οι δαπάνες των τακτικών ανεξάρτητων ελέγχων που υποστηρίζουν τους αυτοελέγχους, στ) το διοικητικό κόστος. Ο προσδιορισμός του ύψους των χρηματικών εισφορών γίνεται με βάση το πραγματικό κόστος στο τέλος του κύκλου ζωής των επιμέρους προϊόντων ή ομάδων παρόμοιων προϊόντων, αφού ληφθεί υπόψη η δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσής τους και βασίζεται στο βελτιστοποιημένο κόστος των υπηρεσιών που παρέχονται στις περιπτώσεις κατά τις οποίες δημόσιες επιχειρήσεις διαχείρισης αποβλήτων είναι υπεύθυνες για την εκπλήρωση μέρους των λειτουργικών υποχρεώσεων. Τα ΣΣΕΔ, κατά τον προσδιορισμό της χρηματικής εισφοράς, λαμβάνουν υπόψη το κριτήριο της παρούσας παραγράφου, καθώς και την υποχρέωση δημιουργίας κινήτρων οικολογικού σχεδιασμού των προϊόντων με σκοπό τη διευκόλυνση της πρόληψης επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης και τη συνεισφορά στην αποδοτικότητα των πόρων.
- Κάθε ΑΣΕΔ ή ΣΣΕΔ πρέπει να σχεδιάζεται, να οργανώνεται και να λειτουργεί ούτως ώστε να: α) αποφεύγεται η διάκριση σε βάρος των εισαγόμενων προϊόντων, καθώς και εμπόδια στο εμπόριο ή στρεβλώσεις στον ανταγωνισμό, σύμφωνα με το εθνικό και ενωσιακό δίκαιο, β) λαμβάνονται κατά κύριο λόγο υπόψη οι απαιτήσεις σε θέματα προστασίας: αα) του περιβάλλοντος και της υγείας, ββ) της υγιεινής και της ασφάλειας των καταναλωτών, γγ) των δικαιωμάτων βιομηχανικού και εμπορικού απορρήτου, γ) επιλέγεται η πλέον ενδεδειγμένη μέθοδος εναλλακτικής διαχείρισης της προετοιμασίας επαναχρησιμοποίησης, συλλογής, μεταφοράς, αποθήκευσης, ανάκτησης και ανακύκλωσης των αποβλήτων, σύμφωνα με την ιεράρχηση των δράσεων και εργασιών διαχείρισης αποβλήτων του άρθρου 29 του ν. 4042/2012 και κατ’ εφαρμογή των προγραμμάτων του άρθρου 5 του παρόντος, δ) δημιουργούνται κίνητρα οικολογικού σχεδιασμού των προϊόντων με σκοπό τη διευκόλυνση της πρόληψης επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης και τη συνεισφορά στην αποδοτικότητα των πόρων, ε) προσδιορίζεται με σαφήνεια το γεωγραφικό επίπεδο και το είδος του προϊόντος που αφορά, στ) διατίθενται τα αναγκαία λειτουργικά και οικονομικά μέσα για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του στο πλαίσιο της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού, ζ) εφαρμόζεται επαρκής μηχανισμός αυτοελέγχου που υποστηρίζεται από τακτικούς ανεξάρτητους ελέγχους για την αξιολόγηση της οικονομικής διαχείρισης του φορέα και της ποιότητας των στοιχείων που συλλέγονται και υποβάλλονται στον Ε.Ο.ΑΝ., η) τίθενται στη διάθεση του κοινού πληροφορίες σχετικά με την ιδιοκτησία του φορέα, τους παραγωγούς ή διαχειριστές που έχουν ενταχθεί στο ΣΣΕΔ και τον αριθμό Εθνικού Μητρώου Παραγωγών (ΕΜΠΑ) αυτών, το ύψος των χρηματικών εισφορών που καταβάλλονται συνολικά από αυτούς, αλλά και πληροφορίες για τις επιχειρήσεις διαχείρισης αποβλήτων, όπως είναι τα στοιχεία της επιχείρησης που κάνει τη διαχείριση των αποβλήτων, το είδος των εργασιών εναλλακτικής διαχείρισης που υλοποιεί, η περιβαλλοντική αδειοδότηση αυτών, οι κωδικοί Ευρωπαϊκού Καταλόγου Αποβλήτων (ΕΚΑ) που διαχειρίζεται, καθώς και ο αριθμός Ηλεκτρονικού Μητρώου Αποβλήτων (ΗΜΑ) των επιχειρήσεων και των Ο.Τ.Α. που συνεργάζονται με το φορέα ΣΣΕΔ ή ΑΣΕΔ.
- Οι παραγωγοί υποχρεούνται να υποβάλλουν στον Ε.Ο.ΑΝ. και στα ΣΣΕΔ αληθή στοιχεία για τις ποσότητες συσκευασιών και άλλων προϊόντων που διαθέτουν στην αγορά.
- Οι κατασκευαστές και οι εισαγωγείς συσκευασιών με σκοπό τη διάθεση στην ελληνική αγορά έχουν υποχρέωση να παραλαμβάνουν το δευτερογενές υλικό, όπως ορίζεται στην παράγραφο 14 του άρθρου 2 και προέρχεται από την επεξεργασία αποβλήτων συσκευασίας, και να το χρησιμοποιούν για την παραγωγή νέων προϊόντων.
- Α. Για την έκδοση απόφασης έγκρισης οργάνωσης και λειτουργίας ΣΕΔ, ο ενδιαφερόμενος καταθέτει στον Ε.Ο.ΑΝ. φάκελο, ο οποίος περιλαμβάνει:
α) στοιχεία για τον φορέα ΣΕΔ και,
β) εξαετές επιχειρησιακό σχέδιο για την οργάνωση και λειτουργία του νέου ΣΕΔ.
Το περιεχόμενο του φακέλου αναφέρεται στο παράρτημα Ι, το οποίο δύναται να τροποποιείται με απόφαση του Ε.Ο.ΑΝ. Με την ίδια απόφαση μπορεί να καθίσταται υποχρεωτική η υποβολή του φακέλου με ψηφιακά μέσα, καθώς και η συμπλήρωση αίτησης με προκαθορισμένο περιεχόμενο. Ο Ε.Ο.ΑΝ. αποφαίνεται επί του αιτήματος εντός τεσσάρων (4) μηνών από την υποβολή του, μετά την άπρακτη πάροδο της οποίας το αίτημα θεωρείται εγκεκριμένο.
Εάν κατά την εξέταση του φακέλου παρατηρηθούν ελλείψεις ή απαιτηθούν διευκρινίσεις, ο ενδιαφερόμενος οφείλει να απαντήσει το αργότερο εντός δύο (2) μηνών από την έγγραφη ενημέρωσή του και ο Ε.Ο.ΑΝ. να αποφανθεί εντός δύο (2) μηνών από την υποβολή συμπληρώσεων ή και διευκρινίσεων. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης του ενδιαφερόμενου με τις υποδείξεις του Ε.Ο.ΑΝ., ο Ε.Ο.ΑΝ. εγκρίνει το αίτημα, καθορίζοντας τους όρους και υποχρεώσεις σχετικά με την οργάνωση και τη λειτουργία του ΣΕΔ.
Η απόφαση έγκρισης της οργάνωσης και λειτουργίας του νέου ΣΕΔ έχει εξαετή διάρκεια και τίθεται σε ισχύ με τη δημοσίευσή της στο διαδικτυακό τόπο «ΔΙΑΥΓΕΙΑ».
Β. Για την ανανέωση της έγκρισης οργάνωσης και λειτουργίας ΣΕΔ απαιτείται ο φορέας ΣΕΔ να έχει τηρήσει τους όρους έγκρισης και λειτουργίας του ΣΕΔ χωρίς ουσιώδη απόκλιση, να τεκμηριώνονται επαρκώς οι μη ουσιώδεις αποκλίσεις και τηρούνται τα άρθρα 4Α, 4Β και 4Γ.
Για την απόδειξη της τήρησης αυτών, ο φορέας ΣΕΔ καταθέτει στον Ε.Ο.ΑΝ. φάκελο, τουλάχιστον τρεις (3) μήνες πριν τη λήξη της προηγούμενης απόφασης έγκρισης, ο οποίος περιλαμβάνει:
α) στοιχεία για τον φορέα ΣΕΔ,
β) συνοπτική αποτίμηση προηγούμενης περιόδου λειτουργίας του ΣΕΔ, αρχής γενομένης από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της προηγούμενης απόφασης έγκρισής του και,
γ) επιχειρησιακό σχέδιο για την οργάνωση και λειτουργία του κατά την αμέσως επόμενη πενταετή περίοδο.
Ως προς τη διαδικασία ανανέωσης έγκρισης και τη διάρκεια της απόφασης έγκρισης εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα στην παρ. 9. Μέχρι την έκδοση απόφασης επί του αιτήματος ανανέωσης έγκρισης, ο φορέας ΣΕΔ λειτουργεί με βάση τους όρους της προηγούμενης απόφασης έγκρισης.
Γ. Για την εξέταση του αιτήματος για την έγκριση ή την ανανέωση της έγκρισης ΣΕΔ απαιτείται καταβολή από τον φορέα στον Ε.Ο.ΑΝ. ανταποδοτικού τέλους, το ύψος του οποίου ανέρχεται:
α) σε έξι χιλιάδες (6.000) ευρώ για την περίπτωση ΑΣΕΔ με γεωγραφική κάλυψη μιας Περιφέρειας και σε δεκαοκτώ χιλιάδες (18.000) ευρώ σε μεγαλύτερη γεωγραφική κάλυψη,
β) σε δώδεκα χιλιάδες (12.000) ευρώ για την περίπτωση ΣΣΕΔ με γεωγραφική κάλυψη μιας Περιφέρειας και σε τριάντα έξι χιλιάδες (36.000) σε μεγαλύτερη γεωγραφική κάλυψη.
Δ. Η διαδικασία και οι ειδικότερες προϋποθέσεις έγκρισης, ανανέωσης, τροποποίησης ή ανάκλησης της έγκρισης και κάθε άλλο θέμα σχετικό με την εφαρμογή του παρόντος, μπορεί να ρυθμίζονται με απόφαση του Δ.Σ. του Ε.Ο.ΑΝ., η οποία τίθεται σε ισχύ με την ανάρτησή της στον διαδικτυακό τόπο «ΔΙΑΥΓΕΙΑ».
- Οι αποφάσεις έγκρισης των ΣΕΔ περιλαμβάνουν κατ’ ελάχιστον όρους που αφορούν:
α) Στις συσκευασίες και τα άλλα προϊόντα ή και τα απόβλητα που αφορούν το ΣΕΔ.
β) Σε ειδικά θέματα συμμόρφωσης του φορέα ΣΕΔ, με βάση τα άρθρα 4Β και 4Γ.
γ) Στη γεωγραφική εμβέλεια του ΣΕΔ.
δ) Στους ποσοτικούς στόχους ανά είδος και κατηγορία αποβλήτου και, όπου κρίνεται σκόπιμο, και ανά ακολουθούμενη μέθοδο εναλλακτικής διαχείρισης σύμφωνα με την περ. ε) και τις αντίστοιχες προθεσμίες για την επίτευξή τους. Οι στόχοι μπορούν να υπερβαίνουν τους εθνικούς στόχους, εφόσον κρίνεται αναγκαίο για την ελαχιστοποίηση της πιθανότητας μη επίτευξης του εθνικού στόχου.
ε) Στους ποσοτικούς στόχους, η μη επίτευξη του συνόλου των οποίων αποτελεί κριτήριο για την εφαρμογή της περ. γ) της παρ. 4.
στ) Στις μεθόδους εναλλακτικής διαχείρισης που εφαρμόζει το ΣΕΔ, με αναφορά στις εργασίες εναλλακτικής διαχείρισης που περιλαμβάνει κάθε μέθοδος.
ζ) Στη συνεργασία με τους υπόχρεους παραγωγούς συσκευασιών, άλλων προϊόντων ή υπόχρεους παραγωγούς αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένων των χρηματικών εισφορών.
η) Στη συνεργασία με φορείς διαχείρισης αποβλήτων του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, όπως τους ΟΤΑ Α’ βαθμού, όπου έχει εφαρμογή.
θ) Στη συνεργασία με έτερους φορείς ΣΕΔ, όπου έχει εφαρμογή.
ι) Στις δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης.
ια) Στις υποχρεώσεις του φορέα ΣΕΔ προς τον Ε.Ο.ΑΝ.
ιβ) Σε ειδικούς κατά περίπτωση όρους.
- Ο Ε.Ο.ΑΝ. τηρεί το Εθνικό Μητρώο Παραγωγών Συσκευασιών και Άλλων Προϊόντων (ΕΜΠΑ), στο οποίο καταχωρίζονται υποχρεωτικά οι υπόχρεοι παραγωγοί συσκευασιών και οι υπόχρεοι παραγωγοί άλλων προϊόντων της παραγράφου 2. Από την υποχρέωση καταχώρισης στο μητρώο εξαιρούνται οι διαχειριστές των ΑΕΚΚ, όπως αυτοί ορίζονται στο άρθρο 3 της 36259/1757/2010 (Β΄ 1312) κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθορίζονται ο τρόπος κατάρτισης και τήρησης του μητρώου, η διαδικασία εγγραφής στο μητρώο και τα στοιχεία που απαιτούνται για την καταχώριση.
- Η τήρηση των υποχρεώσεων των παραγράφων 2 και 11 αποτελούν ειδικό όρο εκτέλεσης της σύμβασης σύμφωνα με το άρθρο 130 του ν. 4412/2016.
- Η παράγραφος 5 δεν εφαρμόζεται στην περίπτωση των φορέων ΣΣΕΔ αποβλήτων από εκσκαφές, κατασκευές και κατεδαφίσεις (ΑΕΚΚ).
- Οι υπόχρεοι παραγωγοί της παραγράφου 2 υποχρεούνται να αναγράφουν τον αριθμό του Εθνικού Μητρώου Παραγωγών Συσκευασιών και άλλων προϊόντων στα παραστατικά πώλησης, τα οποία αναφέρονται στα άρθρα 8 έως 14 του ν. 4308/2014 (Α΄ 251).
- Εάν το διοικητικό συμβούλιο του Ε.Ο.ΑΝ. διαπιστώσει, βάσει της αξιολόγησης της ετήσιας απολογιστικής έκθεσης του ΣΕΔ ή κατόπιν ελέγχου ότι δεν τηρούνται οι όροι της απόφασης έγκρισης του ΣΕΔ, επιβάλλει στον φορέα ΣΕΔ ειδικούς όρους ή τροποποιεί τους όρους της απόφασης έγκρισης, ιδίως αυτούς που αφορούν στο ύψος των χρηματικών εισφορών ή στην εμβέλεια του ΣΕΔ σε γεωγραφικό επίπεδο ή σε επίπεδο προϊόντων. Στην περίπτωση που το διοικητικό συμβούλιο του Ε.Ο.ΑΝ. διαπιστώσει ότι η επίδοση του ΣΕΔ το οποίο έχει συμπληρώσει τρία (3) έτη λειτουργίας, αποκλίνει για δυο (2) συνεχόμενα έτη κατά ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) και άνω σε σχέση με τους στόχους που υποχρεούται να επιτυγχάνει, βάσει της απόφασης έγκρισης, για όλα ή για κάποιο από τα υλικά, η απόφαση έγκρισης οργάνωσης και λειτουργίας του ΣΣΕΔ παύει αυτοδικαίως να ισχύει για τα αντίστοιχα υλικά.
παρ. 4, εδ. γ): Θεωρούμε ότι δεν είναι δυνατόν να αφήνει η πολιτεία στον υπεύθυνο διαχειριστή την ευθύνη να γνωρίζει τις επιδόσεις κάθε ΣΣΕΔ που έχει έγκριση λειτουργίας. Η σημαντική απόκλιση από τους επιμέρους στόχους για δύο συνεχόμενα έτη πρέπει να αποτελεί κριτήριο αξιολόγησης και όρο αναστολής ή παύσης λειτουργίας του ΣΕΔ, με απόφαση του ΕΟΑΝ που θα αναρτάται στην ΔΙΑΥΓΕΙΑ.
Παρ. 9: Με την εν λόγω διάταξη ουσιαστικά καταργείται κάθε έννοια ισονομίας απέναντι στα ΣΣΕΔ, τα οποία υποβάλλουν ολοκληρωμένους και συμμορφωμένους σύμφωνα με τις υποδείξεις της κείμενης νομοθεσίας και του ΕΟΑν φακέλους. Ουσιαστικά εντός τεσσάρων ή το πολύ έξι μηνών, μπορεί οποιοδήποτε αίτημα υποψήφιου ΣΣΕΔ να εγκριθεί ακόμα και αν έχει σημαντικές και καθοριστικές ελλείψεις, θέτοντας όρους στην απόφαση έγκρισής του.
Συνεπώς, ένα ΣΣΕΔ με σημαντικές ελλείψεις θα μπορεί να λειτουργεί έως ώτου ελεγχθεί, εάν λειτουργεί σύμφωνα με τους όρους της απόφασης του ΕΟΑν και να ανταγωνίζεται άλλα υφιστάμενα ΣΣΕΔ, τα οποία έχουν υποστεί χρονοβόρες και κοστοβόρες διαδικασίες προκειμένου να υποβάλουν ολοκληρωμένο και συμμορφωμένο με τις υποδείξεις του ΕΟΑν επιχειρησιακό σχέδιο.
Η διάταξη δημιουργεί τετελεσμένα εγκρίσεων κατά παρέκκλιση των κριτηρίων που θέτει ο Νόμος και ο ΕΟΑΝ, επιβαρύνει παράλογα και αντιπαραγωγικά τον ΕΟΑΝ, όσες προσπάθειες στελέχωσης του κι αν ευοδωθούν, με επιπλέον ελέγχους και επιπλέον αποφάσεις του ΔΣ.
Παραδείγματα ελλείψεων που μπορεί να έχουν τέτοιου είδους φάκελοι και παρόλα αυτά να εγκρίνονται εντός έξι (τέσσερις + δύο μετά την απαίτηση συμπληρωματικών στοιχείων) μηνών:
1) Ελλείψεις τεχνοοικονομικής τεκμηρίωσης των εισφορών
2) Ελλείψεις στην τεκμηρίωση του στόχου ανακύκλωσης
3) Ελλείψεις σε θέματα προγραμμάτων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού
4) Ελλείψεις στο σύστημα εποπτείας και ελέγχου, συμπεριλαμβανομένου του αυτοελέγχου
Συγκεκριμένα για τα ΑΕΚΚ, βάσει αυτής της διάταξης θα δύναται ένα υποψήφιο ή υφιστάμενο ΣΣΕΔ ΑΕΚΚ, να υποβάλλει αίτημα για εμβέλεια σε μια συγκεκριμένη Π.Ε. χωρίς να περιλαμβάνει για αυτήν στο φάκελό του πρόθεση συνεργασίας με μονάδα ανακύκλωσης και να εγκρίνεται θέτοντας όρο να υποβάλλει σύμφωνο συνεργασίας εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος με μονάδα ανακύκλωσης στην απόφαση έγκρισής του. Ωστόσο το εν λόγω ΣΣΕΔ όσο δεν ελέγχεται ως προς τη τήρηση των όρων έγκρισης λειτουργίας του από τον ΕΟΑν θα μπορεί να συμβάλλεται στην εν λόγω Π.Ε. με υπόχρεους – διαχειριστές χωρίς να δύναται να τους εξυπηρετήσει με πραγματικές υπηρεσίες επεξεργασίας / ανακύκλωσης.
Με βάση όλα τα παραπάνω είναι φανερό ότι η συγκεκριμένη διάταξη επ’ ουδενί λόγο δεν μπορεί να εφαρμοστεί στα ΣΣΕΔ ΑΕΚΚ.
παράγραφος 15, στο άρθρο 59: «η απόφαση έγκρισης οργάνωσης και λειτουργίας του ΣΣΕΔ παύει αυτοδικαίως να ισχύει για τα αντίστοιχα υλικά»
Παύει η απόφαση έγκρισης για «τα αντίστοιχα υλικά». Δηλαδή εάν τα επιμέρους υλικά για τα οποία έχει λάβει έγκριση ένα ΣΕΔ είναι 7, και οι στόχοι δεν πληρούνται για τα 6 από αυτά, η έγκριση του ΣΕΔ εξακολουθεί να ισχύει κανονικά, χωρίς κανένα πρόβλημα…
ΜΠΡΑΒΟ και πάλι – η ανακύκλωση θα πάει πολύ μπροστά! (με αρκετά βήματα προς τα πίσω…)
Με έκπληξη διαπιστώνεται ότι όπως φαίνεται στην παράγραφο 9 του άρθρου 59, το οποίο τροποποιεί το άρθρο 4Β του 2939/2001,
ο αρμόδιος φορέας ΕΟΑΝ, δεν έχει πλέον την αρμοδιότητα να απορρίπτει αιτήματα φορέων ή υποψήφιων φορέων που δεν συμμορφώνονται με την υφιστάμενη νομοθεσία !!! Αντίθετα, έχει την υποχρέωση να τους εγκρίνει (!!!!) και να φτιάξει τους όρους με τους οποίους αυτοί θα λειτουργούν, δηλαδή στην παρούσα διάταξη, υποχρεώνεται στην πράξη, ο δημόσιος φορέας ΕΟΑΝ να φτιάχνει το επιχειρησιακό σχέδιο των φορέων (!!!!) – μετατρέπεται από εποπτεύον φορέας σε σύμβουλο των φορέων και μάλιστα χωρίς αμοιβή.
ΠΡΩΤΑΚΟΥΣΤΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ! Η ελληνική πατέντα σε όλο της το μεγαλείο!!!
Μπράβο στο νομοθέτη!!!
Υπόχρεοι οργάνωσης ΑΣΕΔ ή συμμετοχής σε ΣΣΕΔ θα πρέπει να είναι και οι επιχειρήσεις ηλεκτρονικού εμπορίου που κάνουν πωλήσεις μέσω διαδικτύου. Εναλλακτικά, θα μπορούσε η υποχρέωση αυτή να καλύπτεται από τις πλατφόρμες που φιλοξενούν αυτές τις επιχειρήσεςις (π.χ. Skroutz, BestPrice, Amazon, κλπ.)
Σημείο 4γ. Οι υποχρεώσεις των παραγωγών όταν εγγράφονται στα συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης θα πρέπει να είναι ξεκάθαρες, και σύμφωνες με την αρχή της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού. Η υποχρέωση εγγραφής σε ΣΕΔ και η καταβολή χρηματικής εισφοράς, καλύπτει την διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέδιο του ΣΕΔ.
Εαν δεν επιτυγχάνονται οι στόχοι του ΣΕΔ, είναι στη δικαιοδοσία της επιβλέπουσας αρχής, του ΕΟΑΝ, που ελέγχει το ΣΕΔ, να επιβάλει κυρώσεις, τροποποιητικές ενέργειες μέχρι και ανάκληση της άδειας. Η ανάκληση όμως θα πρέπει να γίνεται με βάση κάποια διαπιστωτική πράξη, που θα ρυθμίζει τα διοικητικά θέματα που θα προκύψουν από την ανάκληση (διαχείριση οικονομικών θεμάτων ΣΕΔ, αποπληρωμές προς τρίτους, διαχείριση συμβάσεων παραγωγών, συμβάσεων με εμπλεκόμενους φορείς, διαχείριση αποθεματικού κλπ…)
Στη τροποποίηση του άρθρου 48 του ν. 2939/2001: στην παρ. 4γ) η απαλλαγή της ευθύνης των υπόχρεων εφόσον το ΣΣΕΔ δεν αποκλίνει από τους στόχους του σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50% γελοιοποιεί το νόμο.
• Παρ. 4 γ. Η ρύθμιση της παραγράφου θεωρούμε ότι δεν είναι ορθή. Ο παραγωγός που τηρεί τις υποχρεώσεις του, σύμφωνα με τον νόμο και τη σύμβαση με εγκεκριμένο ΣΣΕΔ, δεν είναι σωστό να να φέρει την ευθύνη για την μη επίτευξη των στόχων του ΣΣΕΔ. Όταν ένα ΣΣΕΔ διαθέτει σε ισχύ έγκριση αυτό σημαίνει ότι η δυνατότητά του να ανταποκριθεί στους στόχους έχει ελεγχθεί στο πλαίσιο της διαδικασίας έγκρισης και αξιολογείται ετησίως από τον ΕΟΑΝ .
• Παρ. 9 Σημείο Α «Εάν κατά την εξέταση του φακέλου ………………. λειτουργία του ΣΕΔ». Η ρύθμιση θα πρέπει να ελεγχθεί, καθώς από τη διατύπωση φαίνεται ότι ο ΕΟΑΝ υποχρεούται να εγκρίνει το αίτημα για έγκριση φορέα ΣΣΕΔ ακόμη κι όταν αυτός παραλείπει να καλύψει ελλείψεις του φακέλου και παρέχει τις διευκρινίσεις που έχουν ζητηθεί.
• Παρ. 9 Σημείο Β. περ. (γ). Αναφέρεται ότι το επιχειρησιακό σχέδιο για την ανανέωση της έγκρισης αφορά την επόμενη πενταετία. Ως 6ο έτος ανανέωσης της έγκρισης υποθέτουμε ότι θεωρείται το τρέχον. Σκόπιμο θα ήταν να διευκρινίζεται.
• Παρ. 15 τελευταίο εδάφιο. Η αυτοδίκαια παύση ισχύος της έγκρισης μπορεί να δημιουργήσει σύγχυση. Θα πρέπει να προβλέπεται ρητά η έκδοση διαπιστωτικής πράξης σ’ αυτή την περίπτωση, ώστε να μην δημιουργείται σύγχυση στους υπόχρεους παραγωγούς.
Στην παρ. 9 Σημείο Β. περ. (γ) αναφέρεται ότι το επιχειρησιακό σχέδιο αφορά την επόμενη πενταετία. Να διευκρινιστεί εάν ως 6ο έτος ανανέωσης της έγκρισης θεωρείται το τρέχον.
Στην παρ. 15 τελευταίο εδάφιο, δεδομένου ότι η αυτοδίκαια παύση ισχύος μπορεί να δημιουργήσει σύγχυση, σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να προβλέπεται η έκδοση διαπιστωτικής πράξης, ώστε να ενημερώνονται και οι υπόχρεοι παραγωγοί.
To προτελευταίο εδάφιο της παρ. 9 σημείο Α. πρέπει να ελεγχθεί καθώς καθώς από τη ρύθμιση, όπως είναι διατυπωμένη, συνάγεται υποχρέωση του ΕΟΑΝ να εγκρίνει αίτημα φορέα ΣΣΕΔ ακόμη και σε περίπτωση που αυτός δεν έχει ανταποκριθεί, καλύπτοντας ελλείψεις του φακέλου και παρέχοντας τις διευκρινίσεις που του έχουν ζητηθεί από την υπηρεσία.
Η διάταξη της παραγράφου 4 γ θα πρέπει να επανεξετασθεί. Ο παραγωγός που συμβάλλεται με εγκεκριμένο ΣΣΕΔ και τηρεί τις υποχρεώσεις του (προερχόμενες από τον νόμο και τη σύμβαση) πρέπει να καλύπτεται συνολικά έναντι της νομοθεσίας, χωρίς επιπλέον όρους που αφορούν την επίτευξη των στόχων. Δεν είναι ορθό να μετατίθεται στον παραγωγό η ευθύνη για την μη επίτευξη των στόχων του ΣΣΕΔ, για όσο διάστημα το ΣΣΕΔ συνεχίζει να διαθέτει έγκριση. Πρακτικά άλλωστε μπορεί να υπάρχει μόνο ένα εγκεκριμένο ΣΣΕΔ για μία κατηγορία προϊόντων και επομένως ο παραγωγός να μην έχει δυνατότητα επιλογής. Όταν ένα ΣΣΕΔ διαθέτει σε ισχύ έγκριση αυτό σημαίνει ότι η δυνατότητά του να ανταποκριθεί στους στόχους έχει ελεγχθεί στο πλαίσιο της διαδικασίας έγκρισης ενώ αξιολογείται σε ετήσια βάση από τον ΕΟΑΝ, ο οποίος έχει αρμοδιότητα επιβολής κυρώσεων. Πρέπει να σημειωθεί ότι στην παρ. 11 η συγκεκριμένη απόκλιση από τους στόχους (άνω του 50% ) συνδέεται με αυτοδίκαια παύση ισχύος της απόφασης έγκρισης μόνο εφόσον η παράβαση πραγματοποιείται για 2 συνεχόμενα έτη.
Στο αρθ. 52, παραγ. 2, μαζί με το ΑΦΜ να προστεθεί «και οι ΚΑΔ δραστηριότητας» ώστε να διασταυρώνονται με τη βάση δεδομένων του ΕΜΠΑ και να προκύπτει η υπόχρεη ή μη δραστηριότητα και προϊόντα του ν. 2939/01, 4042/12 κλπ.
Στο ίδιο αρθ. 52, παραγ.3, η όλη πρόβλεψη και διατύπωση είναι ελλιπής, διότι:
Ο έλεγχος της εφαρμογής του νόμου απόκειται στην Πολιτεία, και όχι στη βούληση του υποχρέου να δηλώσει «υπόχρεος»ή «μη υπόχρεος». Ο έλεγχος διενεργείται με βάση τον ΚΑΔ δραστηριότητας που είναι δημοσίως καταχωρημένος.
Σε περίπτωση που η διάταξη διατηρηθεί και αρκεσθεί στην «υπεύθυνη δήλωση» υποχρέου ή μή , τότε τουλάχιστον να γίνει πληρέστερη. Ητοι,
Η παράγραφος αναφέρει αόριστα «σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία» χωρίς να προσδιορίζει για ποιές διατάξεις πρόκειται. Ενώ πρέπει να τεθεί:
«…την κείμενη νομοθεσία περί εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων σύμφωνα με το ν. 2939/01 , ν. 4042/12 και σχετικών διατάξεων». ‘Ετσι μόνο θα έχει ουσιαστικό περιεχόμενο η υπεύθυνη δήλωση.
Επιλέον, στην ίδια διάταξη να ορίζεται ότι «στο περιεχόμενο της υπεύθυνης δήλωσης προς το ΓΕΜΗ , θα αναφέρονται οι ΚΑΔ δραστηριότητος με τα προϊόντα που διαθέτει στην αγορά» ο δηλών υπεύθυνα, φυσικό ή νομικό πρόσωπο».
Ετσι μόνο μπορεί να επιβληθούν κυρώσεις για ψευδή δήλωση , που ορίζει η παρ.4 του άρθρου αυτού.
Το αρθ. 59, περ. 15, στο δεύτερο εδάφιο, ορίζει ότι η απόκλιση 50% από το στόχο επί δύο έτη για όλα ή για κάποιο από τα υλικά μπορεί να επιφέρει αυτοδίκαιη παύση της έγκρισης λειτουργίας του ΣΕΔ. Αυτό είναι αβάσιμο, έως και καταχρηστικό και αντίκειται στις γενικές αστικές και εμπορικές διατάξεις του νόμου, αλλά και στις ειδικές διατάξεις της λειτουργίας και του σκοπού των ΣΕΔ.
ΝΑ ΑΦΑΙΡΕΘΕΊ άλλως να τεθούν άλλοι έλεγχοι, περιορισμοί ή κυρώσεις που ούτως ή άλλως προβλέπονται με άλλες διατάξεις
Στο αρθρο 59, παραγ.4, περιπ. γ), τίθεται ο (νέος) όρος ότι , η συμμετοχή των υπόχρεων παραγωγών στον φορέα ΣΣΕΔ, «απαλλάσσει τους υπόχρεους από την ευθύνη της εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων συσκευασιών και άλλων προϊόντων, αφ΄όσον ο φορέας ΣΣΕΔ με το οποίο είναι συμβεβλημένοι δεν αποκλίνει από τους συνολικούς στόχους σε ποσοστό 50%.Εάν ένας φορέας αποκλίνει από επιμέρους στόχο σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50% οι συμβεβλημένοι με αυτόν υπόχρεοι παραγωγοί δεν απαλλάσσονται της ευθύνης για το συγκεκριμένο στόχο». Η ρύθμιση δεν καθιστά ευδιάκριτο για τους υπόχρεους παραγωγούς τί σημαίνει ότι «δεν απαλλάσσονται της ευθύνης για το συγκεκριμένο στόχο» σε περίπτωση μη κάλυψης του συγκεκριμένου στόχου από το ΣΕΔ που συμμετέχουν.
Πρέπει να ορίζεται άν η «μη απαλλαγή της ευθύνης αυτής» μεταφράζεται σε χρηματικά πρόστιμα ή διοικητικές & άλλες κυρώσεις. Διαφορετικά , πρέπει να ορίζεται α)τί δικαιούνται ή τί υποχρεούνται να κάνουν σε τέτοια περίπτωση β) άν θίγεται ολικά ή μερικά η Σύμβαση με το ΣΕΔ και σε κάθε περίπτωση αζημίως για το ΣΕΔ. και γ) με ποιά διάταξη προσδιορίζεται η εν λόγω ευθύνη τους,πχ. το αρθ.25 περί διευρυμένης ευθύνης παραγωγού.
Στο δεύτερο εδάφιο της ίδιας περίπτωσης, «… 50% απόκλισης από επιμέρους στόχο….», πρακτικά θα προκαλέσει προβλήματα λειτουργίας στα ΣΕΔ και στους υπόχρεους παραγωγούς , και πρέπει να αφαιρεθεί.
Θα πρέπει η εκάστοτε επιχείρηση να ελέγχει εάν το ΣΣΕΔ αποκλίνει από τους στόχους;
Ασάφεια για το τι ακριβώς πρέπει να κάνει μια επιχείρηση σε περίπτωση που αποκλίνει το ΣΣΕΔ.
Το άρθρο (59.4γ) το έχει δει ο ΕΟΑΝ; Με βάση την Οδηγία 62/1994 οι υπόχρεοι έχουν μεταβιβάσει την ευθύνη τους στο ΣΣΕΔ. Η παράγραφος (4γ) θέλει πολύ συζήτηση από τον ΕΟΑΝ, διότι πιθανά να υπάρχει απόκλιση/ασυμβατότητα από το πνεύμα και τις επιταγές της Οδηγίας 62/1994. Προτείνω ότι εάν η απόκλιση του ΣΣΕΔ από τους στόχους είναι μεγαλύτερη από το 50% θα πρέπει να χειρίζεται το θέμα ο ΕΟΑΝ έγκαιρα, με διορθωτικές κινήσεις και εν τέλει με κυρώσεις.
Στην παράγραφο 5 αναφέρεται για υποχρέωση του eco-modulation αλλά δεν αναφέρει τι, πως, πότε και πόσο. Θέλει πολύ ακόμη δουλειά αυτή η παράγραφος.
Η παράγραφος 13 εξαιρεί πάλι τα ΣΕΔ για ΑΕΚΚ από την κάλυψη του κόστους λόγω συλλογής – μεταφοράς. Θα πρέπει είτε να λυθεί πολιτικά το θέμα για όλα τα ΣΕΔ των ΑΕΚΚ που δεν φαίνεται να θέλει η πολιτεία, είτε να σταματήσουν όλες οι εξαιρέσεις για τα ΑΕΚΚ.
Το σημείο 15 είναι πολύ προβληματικό. Θα υπάρξουν περιπτώσεις που η εφαρμογή της παραγράφου 15 θα υποχρεώσει να κλείσουν ΣΣΕΔ χωρίς να υπάρχει άλλη επιλογή διαχείρισης. Και εάν ένα υλικό δεν πιάσει το στόχο, τότε θα πάει σε άλλο ΣΣΕΔ και για πόσο χρόνο; Προτείνεται μάλλον η απόσυρση της παραγράφου 15 και ο ΕΟΑΝ να αναλαμβάνει να διαχειρίζεται τις αποκλίσεις και εάν θέλει να επιβάλλει και κλείσιμο του ΣΣΕΔ.