Yπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Προστίθεται περ. η) στην παρ. 1 και τροποποιούνται οι περ. α) και β) της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 2939/2001 (Α’ 179), το οποίο διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 1

Σκοπός

1. Σκοπός του παρόντος είναι:

α) Η κατά προτεραιότητα πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων, σύμφωνα με το άρθρο 23 του ν. 4042/2012 (Α’ 24),

β) η κατά προτεραιότητα προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και η ανακύκλωση των αποβλήτων συσκευασιών και άλλων προϊόντων, σύμφωνα με το άρθρο 27 του ν. 4042/2012,

γ) ο καθορισμός στόχων προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση και η ανακύκλωση των αποβλήτων συσκευασίας από την οποία προκύπτουν σαφή περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά οφέλη, καθώς και η διασφάλιση ότι πολύτιμα υλικά ανακτώνται προοδευτικά και αποτελεσματικά μέσω της ορθής διαχείρισης των αποβλήτων, σύμφωνα με την ιεράρχηση των μεθόδων διαχείρισής τους, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται ότι τα αξιοποιήσιμα υλικά που περιέχονται στα απόβλητα διοχετεύονται ξανά στην οικονομία, συμβάλλοντας έτσι στην κυκλική οικονομία,

δ) η ανάκτηση, άλλου είδους, ως δευτερεύουσα επιλογή και εφόσον έχουν εξαντληθεί οι δυνατότητες εφαρμογής των ανώτερων ιεραρχικά δράσεων και εργασιών διαχείρισης αποβλήτων συσκευασιών και άλλων προϊόντων, σύμφωνα με το άρθρο 29 του ν. 4042/2012,

ε) ο περιορισμός των συνολικών επιπτώσεων της χρήσης των πόρων και η βελτίωση της αποδοτικότητάς της, με την ανάκτηση δευτερογενών πρώτων υλών,

στ) η βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων όλων των φορέων που εμπλέκονται στον κύκλο ζωής των αποβλήτων συσκευασιών και άλλων προϊόντων,

ζ) η εφαρμογή της αρχής της διευρυμένης ευθύνης των παραγωγών, σύμφωνα με το άρθρο 25 του ν. 4042/2012, ώστε να επιτυγχάνεται η προστασία του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης υγείας, σύμφωνα με το πλαίσιο των κανόνων και των απαιτήσεων του άρθρου 29 του ν. 4042/2012, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην αειφόρο ανάπτυξη.

η) Η θέσπιση μέτρων που αποσκοπούν, κατά  προτεραιότητα, στην πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων συσκευασίας και,  ως περαιτέρω θεμελιώδεις αρχές,  στην επαναχρησιμοποίηση των συσκευασιών, στην ανακύκλωση και σε άλλες μορφές ανάκτησης των αποβλήτων συσκευασίας και, ως εκ τούτου, στη μείωση της τελικής διάθεσης των αποβλήτων αυτών, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι πρόληψης και μείωσης των επιπτώσεων των αποβλήτων συσκευασίας στο περιβάλλον, και να εξασφαλιστεί υψηλό επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος, διασφάλισης της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς, αποφυγής εμποδίων στο εμπόριο, στρεβλώσεων και περιορισμών του ανταγωνισμού.

2. Ειδικότερα, με τις ρυθμίσεις του νόμου αυτού επιδιώκεται:

α) Η υλοποίηση της στρατηγικής, της πολιτικής, των στόχων, των δράσεων και των μέτρων του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) που εκπονείται, κυρώνεται και εγκρίνεται  σύμφωνα με τα άρθρα 22 και 35  του ν. 4042/2012,

β) η πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων συσκευασιών και άλλων προϊόντων, σύμφωνα με το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων που εκπονείται, κυρώνεται και εγκρίνεται σύμφωνα με τα άρθρα 23 και 35 του ν. 4042/2012,

γ) η μείωση της τελικής διάθεσης των αποβλήτων συσκευασιών ή άλλων προϊόντων με την ενθάρρυνση κατά προτεραιότητα της προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίησή τους, καθώς και της ανάκτησης υλικών και ανακύκλωσής τους, ώστε να μειωθεί η κατανάλωση ενέργειας και πρωτογενών πρώτων υλών. Η ανάκτηση ενέργειας αποτελεί δευτερεύουσα επιλογή και μόνο εφόσον έχει τηρηθεί αυστηρά η ιεράρχηση των εργασιών διαχείρισης αποβλήτων,

δ) ο καθορισμός ποσοτικών στόχων για την προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση και τις άλλες εργασίες ανάκτησης των αποβλήτων συσκευασιών και άλλων προϊόντων,

ε) ο σχεδιασμός και η καθιέρωση προγραμμάτων επιστροφής (εγγυοδοσίας), συλλογής και ανάκτησης με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων μερών,

στ) η ενθάρρυνση πρωτοβουλιών συμμετοχής της κοινωνικής οικονομίας και η ανάπτυξη συνεργασιών μεταξύ των τοπικών κοινωνιών και των εμπλεκόμενων φορέων στη διαχείριση αποβλήτων με σκοπό την κοινωνική συμμετοχή, τον κοινωνικό έλεγχο και την επίτευξη κοινωνικών συναινέσεων,

ζ) η βελτιστοποίηση της λειτουργίας των Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ) με τη θέσπιση όρων που αποσκοπούν στη διαφάνεια, τον καλύτερο έλεγχο και τον εξορθολογισμό του κόστους των αντίστοιχων υπηρεσιών, καθώς και η προώθηση οικονομικά και περιβαλλοντικά βιώσιμων επενδύσεων, ώστε να προκύπτει ανταποδοτικό όφελος προς τον πολίτη από την ανακύκλωση,

η) ο καθορισμός των βασικών απαιτήσεων ως προς τη σύνθεση και τη φύση της επαναχρησιμοποιήσιμης και αξιοποιήσιμης συσκευασίας και άλλων προϊόντων συμπεριλαμβανομένης της ανακύκλωσης,

θ) ο διαχωρισμός των αποβλήτων στην πηγή, ως ο πλέον δόκιμος τρόπος συλλογής, ώστε να επιτυγχάνεται υψηλό επίπεδο ανακύκλωσης και ανάκτησης υλικών,

ι) ο περιορισμός των συνολικών επιπτώσεων της χρήσης των πόρων και η βελτίωση της αποδοτικότητάς της, με την ανάκτηση δευτερογενών πρώτων υλών και την ανάπτυξη της αντίστοιχης αγοράς,

ια) η υιοθέτηση προτύπων τυποποίησης των συσκευασιών,

ιβ) η πρόβλεψη μέτρων και όρων για τη συμμετοχή στην ευθύνη των παραγωγών συσκευασιών και άλλων προϊόντων,

ιγ) η καθιέρωση προγραμμάτων ενημέρωσης του καταναλωτή για την προσαρμογή της στάσης και της συμπεριφοράς του κατά τη διαχείριση των συσκευασιών και άλλων προϊόντων,

ιδ) η καθιέρωση διαδικασίας πληροφόρησης του κοινού στον τομέα των τεχνικών προτύπων και προδιαγραφών.

3. Οι ρυθμίσεις του νόμου αυτού ως προς τις συσκευασίες και τα απόβλητα των συσκευασιών εναρμονίζονται με τις διατάξεις της Οδηγίας 94/62/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Δεκεμβρίου 1994 «για τις συσκευασίες και τα απόβλητα της συσκευασίας» (EE L 365/10/31.12.1994).