Προστίθεται άρθρο 27Α στο ν. 4042/2012 ως εξής:
«Άρθρο 27Α
Χωριστή συλλογή και ανακύκλωση στις σχολικές μονάδες
- Από 1ης.9.2021 κάθε σχολική μονάδα πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης πρέπει να διαθέτει κάδους ή περιέκτες σε συγκεκριμένα σημεία του σχολικού συγκροτήματος για τη χωριστή συλλογή αποβλήτων των ακόλουθων ρευμάτων, με σκοπό την ανακύκλωση:
α) απόβλητα συσκευασιών, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 10Β του ν. 2939/2001 (Α’ 179),
β) βιοαπόβλητα, και
γ) έντυπο χαρτί.
- Αρμόδιοι για τη συλλογή των αποβλήτων της παρ. 1 είναι οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) α’ βαθμού, με την επιφύλαξη της παρ. 3 του άρθρου 10Β του ν. 2939/2001.»
Τους κάδους και τους περιέκτες στις σχολικές μονάδες ποιος θα τις προμηθεύσει? Οι ΟΤΑ ή τα ΣΕΔ? Η Συλλογή αυτών με τι εξοπλισμό θα γίνεται? Θα τον χορηγήσουν τα ΣΕΔ.
Είναι δυνατή η καθιέρωση χωριστής συλλογής βιοαποβλήτων στις σχολικές μονάδες από 1/9/2021 όταν σε όλη σχεδόν σε όλη την Ελλάδα υπάρχουν ελάχιστοι αποδέκτες?
Να αναφερθεί ότι αυτά είναι τα ελάχιστα ρεύματα χωριστής συλλογής αποβλήτων στα σχολεία. Στην εγκύκλιο Φ13/14368/Δ7/3-2-2020, του Υπουργείου Παιδείας αναφέρεται και η δυνατότητα χωριστής συλλογής φορητών μπαταριών και μικρών ηλεκτρικών συσκευών. Επιπλέον, θα μπορούσαν τα σχολεία να αποτελούν σημεία ευαισθητοποίησης μαθητών με πολλαπλασιαστικά οφέλη για μεταφορά της ευαισθητοποίησης σε γονείς και να λειτουργούν ως σημεία συλλογής για απόβλητα που συναντιούνται σε νοικοκυριά όπως χρησιμοποιημένα τηγανέλαια και ρούχα. Αντίστοιχα πιλοτικά σε σχολεία, πραγματοποιούνται.
Άρθρο 25
• Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να επιβάλλεται η διακριτή συλλογή βιολογικών αποβλήτων, σε περιοχές που ακόμη δεν λειτουργούν εγκαταστάσεις διαχείρισης των βιολογικών αποβλήτων. Αν δεν υπάρχουν τελικοί αποδέκτες, τότε αυτή η κατηγορία αποβλήτων θα οδηγείται αναγκαστικά σε ταφή, και το μήνυμα της διαλογής στην πηγή θα είναι πολύ δύσκολο στη συνέχεια να γίνει αποδεκτό από τις τοπικές κοινωνίες, όταν κατασκευαστούν οι εγκαταστάσεις αυτές.
• Πρέπει να αντικατασταθεί ο όρος «βιοαπόβλητα», που δεν υπάρχει στους ορισμούς του άρθρου 3 του παρόντος. Προφανώς εννοούνται τα «βιολογικά απόβλητα».
• Δεν υπάρχει πρόβλεψη διαχείρισης του έντυπου χαρτιού. Η διαχείρισή του δεν μπορεί να γίνει στα ΚΔΑΥ της ΕΕΑΑ η οποία δεν είναι αρμόδια για το υλικό αυτό. Προτείνεται η καταβολή τέλους για τη διαχείριση του έντυπου χαρτιού στις εκδοτικές επιχειρήσεις.
Στα ρεύματα χωριστής συλλογής στις σχολικές μονάδες να προστεθούν τα απόβλητα φορητών ΗΣ&Σ.
Καλό είναι να θεσμοθετηθεί οι Σχολικές επιτροπές να μπορούν να συνάπτουν συμβόλαια συνεργασίας με επιχειρήσεις του χώρου της ανακύκλωσης.
Μέσω της σχολικής επιτροπής θα μπορούσαν να πωλούνται τα χαρτί, το πλαστικό, το γυαλί και το αλουμίνιο που θα συγκεντρώνουν οι μαθητές και έτσι να υπάρχουν έσοδα για τα σχολεία. Αυτό θα αποτελούσε ένα επιπλέον κίνητρο για τους μαθητές και τους γονείς τους εκτός από το κίνητρο της σωτηρίας του πλανήτη και της εξοικονόμησης πόρων.
Οι διατάξεις του συγκεκριμένου άρθρου μας βρίσκουν σύμφωνους όπως ορίζει επίσης και η διάταξη που ορίζει τους Δήμους αρμόδιους για την συλλογή των προαναφερθέντων αποβλήτων. Προτείνεται, τέλος, η τοποθέτηση εξοπλισμού χωριστής συλλογής αποβλήτων να συνοδεύεται και από προγράμματα/δράσεις περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και ενημέρωσης των μαθητών γύρω απο τα οφέλη της χωριστής συλλογής και τις αρχές της κυκλικής οικονομίας.
Προς Θεού. Έχετε φαντασθεί τι θα γίνει, στις περιοχές που ακόμη δεν λειτουργούν εγκαταστάσεις διαχείρισης των βιολογικών αποβλήτων, όταν γίνει αντιληπτό ότι τα βιολογικά απόβλητα πάνε για ταφή; Και όταν πραγματικά θα λειτουργήσουν αυτές οι εγκαταστάσεις, άντε να πείσεις τους δημότες να εφαρμόζουν τη Διαλογή στη Πηγή.
Ο όρος βιοαπόβλητα δεν υπάρχει στους ορισμούς του άρθρου 3 του παρόντος. Προφανώς εννοούνται τα ¨βιολογικά απόβλητα¨. Πρέπει λοιπόν να αντικατασταθεί.
Πώς θα γίνεται η αποκομιδή του έντυπου χαρτιού; Πού θα πηγαίνει για περαιτέρω διαχείριση; Στα ΚΔΑΥ της ΕΕΑΑ η οποία δεν είναι αρμόδια για το υλικό αυτό; Επιτέλους θα βρεθεί κάποιος με κότσια να επιβάλλει στους εκδότες καταβολή τέλους για τη διαχείριση του έντυπου χαρτιού;
Χωριστή συλλογή στα σχολεία ανακυκλώσιμα και οργανικά.
Προτείνεται να προστεθεί και ρεύμα για πλαστική φιάλη μέχρι να υλοποιηθεί η εγγυοδοσία.
α)Αρμόδιοι για την συλλογή ορίζονται οι Δήμοι. Εννοείται ότι για την προμήθεια των κάδων θα είναι τα σχολεία;
β) Για το έντυπο χαρτί δεν υπάρχει ΣΕΔ μεγάλης εμβέλειας μήπως η προθεσμία 1-9-2021 να αφορά την λειτουργία ΣΕΔ και όχι την προμήθεια κάδων;Επίσης δεν έχουν πρόσβαση τα απορριμματοφόρα σε όλα τα σχολεία.
γ) τα σχολεία δεν έχουν αξιόλογη ποσότητα βιοαποβλήτων εκτός ίσως αυτά που λειτουργούν εστιατόρια. Άν πρέπει η συλλογή να γίνεται τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα θα υπάρχει ποσότητα αποβλήτου ή μόνο οι οσμές; Ίσως θα πρέπει να είναι δυνητική η προμήθεια κάδου βιοαποβλήτων στα σχολεία.
Για την εξυπηρέτηση των σχολικών μονάδων και δεδομένης της υποστελέχωσης των υπηρεσιών των Δήμων θα πρέπει να αρθούν οι περιορισμοί στις προσλήψεις.
Άρθρο 25. Προσθήκη στην παράγραφο 1.
«Από 1ης.9.2021 κάθε σχολική μονάδα πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης πρέπει να διαθέτει κάδους ή περιέκτες ή μονάδες επιτόπιας επεξεργασίας σε συγκεκριμένα σημεία του σχολικού συγκροτήματος για τη χωριστή συλλογή αποβλήτων των ακόλουθων ρευμάτων, με σκοπό την ανακύκλωση:»
Η ευρωπαϊκή Οδηγία αναφέρει ρητά χωριστά ρεύματα για χαρτί, πλαστικό, γυαλί, μέταλλο και βιοαπόβλητα. Η διατήρηση του κάδου ανακύκλωσης συσκευασιών έχει αποδειχθεί με βεβαιότητα ως αναποτελεσματική. Γιατί διατηρείται αυτός ο κάδος? Με ποιο τρόπο θα γίνει η επιμόρφωση και η ευαισθητοποίηση των παιδιών ως προς την ανακύκλωση και την κομποστοποίηση? Επίσης, τι μέτρα λαμβάνονται για να διασφαλιστεί πως το παραγόμενο κομπόστ θα είναι καλής ποιότητας και τι προβλέψεις υπάρχουν για την αξιοποίησή του? Χρειάζεται να δοθούν κονδύλια σε ΟΤΑ και κοινωνικές επιχειρήσεις ώστε να μπορέσει να ενσωματωθεί αυτή η νέα πρακτική στη νοοτροπία των πολιτών και των παιδιών. Όχι μόνο κονδύλια για να τοποθετηθούν οι κάδοι, αλλά για ενημέρωση, για δράσεις ευαισθητοποίησης σε επίπεδο σχολείου και γειτονιάς.
Με τα βιοαπόβλητα είναι δύσκολο να λειτουργήσει, αφού μιλάμε βέβαια για κάδο κλειστού τύπου, καφέ, συλλογής οργανικών. Ακόμη κι αν βρεθεί κατάλληλος χώρος σε κάθε αυλή σχολείου και γίνει σωστός διαχωρισμός από τα παιδιά και/ή τους εκπαιδευτικούς και η συλλογή με κατάλληλα αυτοκίνητα γίνει π.χ. 2 φορές την εβδομάδα, πού θα μεταφέρει τον Σεπτέμβριο του 2021 τα υλικά ο Δήμος; Σε ποια αδειοδοτημένη μονάδα και σε ποια απόσταση; Στην περιοχή μου, για παράδειγμα, μιλάμε για 60 σχολεία… Νομίζω πως ειδικά τα βιοαπόβλητα θα πρέπει να ξεκινήσουν πιλοτικά κι όχι με υποχρεωτική εφαρμογή, σε μονάδες όπου υπάρχει ενδιαφέρον και περιβαλλοντικές ομάδες για υποστήριξη.
Σύμφωνα με το τροποποιημένο άρθρο 22 της Ευρωπαϊκής Oδηγίας των Aποβλήτων για τα βιολογικά απόβλητα, τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023 τα βιολογικά απόβλητα είτε διαχωρίζονται και ανακυκλώνονται στην πηγή είτε συλλέγονται χωριστά και δεν αναμιγνύονται με άλλα είδη αποβλήτων.
Εντούτοις, το νέο Ελληνικό νομοσχέδιο δεν φαίνεται να εισάγει κάποια υποχρέωση όσο αφορά την χωριστή διαλογή βιοαποβλήτων σε όλες τις οικοδομές, πλην τα σχολεία!
Στο νέο νομοσχέδιο θα πρέπει να εξεταστεί η σοβαρή αυτή έλλειψη και αυτό να συμπληρωθεί κατάλληλα.
Σύμφωνα με το τροποποιημένο άρθρο 11 της Ευρωπαϊκής Oδηγίας των Aποβλήτων, τα κράτη μέλη καθιερώνουν χωριστή συλλογή τουλάχιστον για το χαρτί, τα μέταλλα, τα πλαστικά και το γυαλί και, από 1ης Ιανουαρίου 2025,τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα. Η οδηγία δεν αναφέρει ότι οι συσκευασίες είναι η μόνη πηγή των πιο πάνω ρευμάτων.
Εντούτοις, το νέο Ελληνικό νομοσχέδιο δεν φαίνεται να εισάγει κάποια υποχρέωση όσο αφορά: (1) τόσο την χωριστή διαλογή ανακυκλώσιμων ρευμάτων για τις παλιές οικοδομές, (2) όσο και την ανακύκλωση ρευμάτων πλαστικού, χαρτιού, μετάλλου, γυαλιού πέραν από αυτές που προέρχονται από συσκευασίες (πλην τα σχολεία για το χαρτί).
Ως εκ τούτου, οι πιθανές ελλείψεις στο νομοσχέδιο θα πρέπει να εξεταστούν λεπτομερώς και αυτό να συμπληρωθεί κατάλληλα.