Το άρθρο 25 του ν. 4042/2012 (Α’ 24) αντικαθίσταται ως εξής:
«Άρθρο 25
Διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού
1. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, προκειμένου να ενισχυθούν η επαναχρησιμοποίηση και πρόληψη, η ανακύκλωση και άλλες μορφές ανάκτησης αποβλήτων, λαμβάνονται μέτρα για να εξασφαλισθεί ότι τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα, τα οποία κατ’ επάγγελμα παράγουν, αναπτύσσουν, παρασκευάζουν, μεταποιούν, επεξεργάζονται, πωλούν ή εισάγουν προϊόντα, φέρουν διευρυμένη ευθύνη παραγωγού. Τα μέτρα αυτά μπορούν να περιλαμβάνουν την αποδοχή των επιστρεφόμενων προϊόντων και των αποβλήτων που παραμένουν μετά από τη χρήση των προϊόντων αυτών, καθώς και τη συνακόλουθη διαχείριση των αποβλήτων και την οικονομική ευθύνη για τις δραστηριότητες αυτές. Στα μέτρα αυτά μπορεί να περιλαμβάνεται η υποχρέωση για την παροχή διαθέσιμων στο κοινό πληροφοριών σχετικά με τον βαθμό στον οποίο το προϊόν μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί ή να ανακυκλωθεί.
Εάν αυτά τα μέτρα περιλαμβάνουν τη θέσπιση Προγραμμάτων Διευρυμένης Ευθύνης Παραγωγού (ΠΔΕΠ), ισχύουν οι γενικές ελάχιστες απαιτήσεις που ορίζονται στο άρθρο 25α και εξειδικεύονται περαιτέρω στον ν. 2939/2001 (Α’ 179).
1α. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Ανάπτυξης και Επενδύσεων και του κατά περίπτωση συναρμοδίου Υπουργού μπορούν να λαμβάνονται κατάλληλα μέτρα για να ενθαρρύνουν τον σχεδιασμό των προϊόντων και των συστατικών μερών των προϊόντων, κατά τρόπον ώστε να μειώνονται ο αρνητικός αντίκτυπός τους στο περιβάλλον και η παραγωγή αποβλήτων κατά τη διάρκεια της παραγωγής και της συνακόλουθης χρήσης των προϊόντων και για να εξασφαλίζουν ότι η ανάκτηση και η διάθεση των προϊόντων που έχουν καταστεί απόβλητα πραγματοποιούνται σύμφωνα με τα άρθρα 29 και 14.
Τα εν λόγω μέτρα ενθαρρύνουν, μεταξύ άλλων, την ανάπτυξη, την παραγωγή και την εμπορία προϊόντων και συστατικών μερών προϊόντων που είναι κατάλληλα για πολλαπλές χρήσεις, περιέχουν ανακυκλωμένα υλικά, είναι ανθεκτικά από τεχνική άποψη και εύκολα επισκευάσιμα και, αφού καταστούν απόβλητα, είναι κατάλληλα για προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και για ανακύκλωση, προκειμένου να διευκολυνθεί η ορθή ιεράρχηση των αποβλήτων. Τα μέτρα λαμβάνουν υπόψη τον αντίκτυπο των προϊόντων σε ολόκληρη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους, συμπεριλαμβανομένων της ιεράρχησης των αποβλήτων και, όπου έχει εφαρμογή, της δυνατότητας πολλαπλής ανακύκλωσης.
2. Για την εφαρμογή της διευρυμένης ευθύνης παραγωγού, λαμβάνονται υπόψη το τεχνικώς εφικτό και το οικονομικώς βιώσιμο, καθώς και το σύνολο των επιπτώσεων στο περιβάλλον, την ανθρώπινη υγεία και την κοινωνία και διασφαλίζεται η εύρυθμη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.
3. Η διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού εφαρμόζεται με την επιφύλαξη της ευθύνης για τη διαχείριση των αποβλήτων βάσει της παρ. 1 του άρθρου 24 και με την επιφύλαξη της ειδικότερης νομοθεσίας για τις κατηγορίες αποβλήτων και τα προϊόντα.».
Τα σχόλια είναι απενεργοποιημένα Στο "Άρθρο 8 Διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού – Αντικατάσταση του άρθρου 25 του ν. 4042/2012 (παρ. 8 άρθρου 1 της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/851)"
#1 Σχόλιο Από COMBATT A.E. Στις 1 Δεκέμβριος, 2020 @ 17:10
Στα άρθρα 8, 9 και 10 του σ/ν δίνεται το πλαίσιο των Προγραμμάτων Διευρυμένης Ευθύνης Παραγωγού. Όμως, δεν παρέχεται ούτε η απαιτούμενη νομοθετική σύνδεση με τα ΣΣΕΔ και τους Φορείς ΣΣΕΔ. Θα πρέπει να καταστεί σαφής η διάκριση (ή σύνδεση) μεταξύ Φορέα ΣΣΕΔ και Προγράμματος ΔΕΠ, αν δηλαδή κάθε φορέας αποτελεί και ένα ΠΔΕΠ, ή αν κάθε Φορέας υλοποιεί ένα ΠΔΕΠ, και άρα το ΠΔΕΠ στην πραγματικότητα είναι το εγκεκριμένο επιχειρησιακό του σχέδιο.
#2 Σχόλιο Από Πλιάσσας Ορέστης Στις 2 Δεκέμβριος, 2020 @ 11:38
Στη παράγραφο 1, Στη πρόταση «Τα μέτρα αυτά μπορούν να περιλαμβάνουν την αποδοχή των επιστρεφόμενων προϊόντων…» πρέπει να αντικατασταθεί το ¨μπορούν¨ με το ¨υποχρεούνται¨. Ομοίως στη πρόταση «Στα μέτρα αυτά μπορεί να περιλαμβάνεται η υποχρέωση για την παροχή διαθέσιμων……» πρέπει να αντικατασταθεί το ¨μπορεί¨ με το ¨πρέπει¨.
Στη παράγραφο 2, Τα αναφερόμενα εδώ για την εφαρμογή τους, ποιός θα το κρίνει; τα Υπουργεία ή ο παραγωγός; Προφανώς πρέπει τα Υπουργεία, αλλά πρέπει εδώ να διασαφηνιστεί
#3 Σχόλιο Από ΜΕΤΡΟ ΑΕΒΕ Στις 3 Δεκέμβριος, 2020 @ 13:18
1. Μέχρι την έκδοση των ΚΥΑ (δεν υπάρχει αναφορά πότε θα εκδοθούν) δεν είναι σαφές εάν όλα τα αναφερόμενα φυσικά ή νομικά πρόσωπο θα υπόκεινται στις ίδιες υποχρεώσεις.
2. Σε κάθε περίπτωση το συνολικό κόστος διαχείρισης θα πρέπει να επιμερίζεται με τρόπο ανάλογο της ευθύνης που φέρει κάθε μέλος των εμπλεκόμενων φορέων από την παραγωγή ενός προϊόντος, μέχρι τη στιγμή που καθίσταται απόβλητο.
#4 Σχόλιο Από Δίκτυο ΦοΔΣΑ Στις 4 Δεκέμβριος, 2020 @ 11:55
Άρθρο 8
• Στην παράγραφο 1, και στην πρόταση «Τα μέτρα αυτά μπορούν να περιλαμβάνουν την αποδοχή των επιστρεφόμενων προϊόντων…» πρέπει να αντικατασταθεί το «μπορούν» με το «υποχρεούνται». Ομοίως στη πρόταση «Στα μέτρα αυτά μπορεί να περιλαμβάνεται η υποχρέωση για την παροχή διαθέσιμων……» πρέπει να αντικατασταθεί το «μπορεί» με το «πρέπει».
Για τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα, τα οποία κατ’ επάγγελμα παράγουν, αναπτύσσουν, παρασκευάζουν, μεταποιούν, επεξεργάζονται, πωλούν ή εισάγουν προϊόντα και τα οποία ορθώς φέρουν τη διευρυμένη ευθύνη παραγωγού, θα πρέπει να είναι υποχρεωτική και όχι δυνητική, η ευθύνη για σχεδιασμό και διάθεση προϊόντων που αποδεδειγμένα θα μπορούν να ανακυκλωθούν, αλλιώς θα πρέπει να οργανώνουν και να υλοποιούν προγράμματα αποδοχής επιστρεφόμενων συσκευασιών ή προϊόντων. Με τον τρόπο αυτό σταδιακά θα κυκλοφορούν στο εμπόριο προϊόντα και συσκευασίες τους, που μπορούν να ανακυκλωθούν ως έχουν, καθώς αν χρειάζεται ο παραγωγός προϊόντος να υλοποιεί και πρόγραμμα ανακύκλωσης από επιστροφή, το κόστος του προϊόντος θα αυξάνεται και σταδιακά θα αποσύρεται λόγω έλλειψης ζήτησης.
Επομένως, η άποψη του Δικτύου είναι ότι στην πρόταση «Τα μέτρα αυτά μπορούν να περιλαμβάνουν την αποδοχή των επιστρεφόμενων προϊόντων…» πρέπει να αντικατασταθεί το «μπορούν» με το «υποχρεούνται». Ομοίως στη πρόταση «Στα μέτρα αυτά μπορεί να περιλαμβάνεται η υποχρέωση για την παροχή διαθέσιμων……» πρέπει να αντικατασταθεί το «μπορεί» με το «πρέπει».
#5 Σχόλιο Από Άννα Λεκατσά Στις 4 Δεκέμβριος, 2020 @ 13:00
Εκ της Γρηγόρης ΑΒΕΕ: Η αποδοχή των επιστρεφόμενων προϊόντων δεν είναι σαφές τι περιλαμβάνει. Να αποσαφηνιστεί αν νοείται η αποδοχή επιστροφής και για είδη όπως τα τρόφιμα ή με αυτή την περιγραφή νοείται η ενίσχυση της αναδιανομής των τροφίμων;
Στα μέτρα περιλαμβάνεται υποχρέωση παροχής πληροφοριών στο κοινό, με οδηγίες για επαναχρησιμοποίηση ή ανακύκλωση, άρα για υλικά συσκευασίας (μη τρόφιμα).
Η διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού πρέπει να προβλέπει περαιτέρω πληροφορίες για παροχή πληροφοριών και για τα τρόφιμα, και να προβλέπεται αναφορά ότι να λαμβάνονται τα μέτρα του άρθρου 12 του παρόντος σχεδίου.
#6 Σχόλιο Από Σπύρος Καραμούτσος Ελληνική Επιτροπή EERA (European Electronics Recyclers Association) Στις 4 Δεκέμβριος, 2020 @ 13:52
Στο Άρθρο 8 περιγράφεται πολύ ελαστικά η ευθύνη των παραγωγών στο τέλος της ζωής των προϊόντων που παράγουν. Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι όσο αφορά τις Ηλεκτρονικές συσκευές, αυτές μικραίνουν σε όγκο και μάζα, γίνονται φορητές με (πολύ εύκολα εύφλεκτες) μπαταρίες Λιθίου και ο κλειστός σχεδιασμός τους δεν διευκολύνει τη διαχείριση τους.
Η ευθύνη των παραγωγών είναι πραγματικά πολύ πιο σοβαρή και θα πρέπει να ληφθεί υπόψη στο νομοσχέδιο.
Δεν υπάρχει πρόβλεψη, αντίστοιχη αυτής του άρθρου 9 παρ.3 α,γ για τα ΣΕΔ (στοιχεία κόστους που καθορίζουν το ύψος των χρηματικών εισφορών που επιβάλλουν στους παραγωγούς αποβλήτων), που να αφορά στους διαχειριστές αποβλήτων / εργολάβους των ΣΕΔ και στον τρόπο που καθορίζονται οι αμοιβές τους (gate fee) για τις παρεχόμενες υπηρεσίες. Το κόστος αυτό δεν μπορεί να ορισθεί διοικητικά. Οι αρχές όμως που διέπουν τη μεθοδολογία καθορισμού του πρέπει να ορισθούν κατ’ αντιστοιχία με τις οριζόμενες για τα ΣΕΔ και τις εισφορές τους. Η ρύθμιση οφείλει να αφορά στη σύννομη λειτουργία ολόκληρης της αλυσίδας αξίας, με κλείσιμο του ισοζυγίου μάζας μέχρι τη τελική διάθεση Έχουν παρατηρηθεί φαινόμενα περιβαλλοντικής επιβάρυνσης και αθέμιτου ανταγωνισμού, μέσω freeriding. Προτείνεται η εισαγωγή του «εύλογου κατ’ ελάχιστον κόστους διαχείρισης» ανά κατηγορία αποβλήτων, η οποία θα πρέπει να στοιχειοθετείται από μελέτη ανεξάρτητου ευυπόληπτου μελετητή. Ομοίως στο άρθρο 59 παρ. 5 και 6α).
#7 Σχόλιο Από ΔΙΑΔΥΜΑ ΑΕ Στις 4 Δεκέμβριος, 2020 @ 13:56
Για τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα, τα οποία κατ’ επάγγελμα παράγουν, αναπτύσσουν, παρασκευάζουν, μεταποιούν, επεξεργάζονται, πωλούν ή εισάγουν προϊόντα και τα οποία ορθώς φέρουν τη διευρυμένη ευθύνη παραγωγού, θα πρέπει να είναι υποχρεωτική και όχι δυνητική, η ευθύνη για σχεδιασμό και διάθεση προϊόντων που αποδεδειγμένα θα μπορούν να ανακυκλωθούν, αλλιώς θα πρέπει να οργανώνουν και να υλοποιούν προγράμματα αποδοχής επιστρεφόμενων συσκευασιών ή προϊόντων. Με τον τρόπο αυτό σταδιακά θα κυκλοφορούν στο εμπόριο προϊόντα και συσκευασίες τους, που μπορούν να ανακυκλωθούν ως έχουν, καθώς αν χρειάζεται ο παραγωγός προϊόντος να υλοποιεί και πρόγραμμα ανακύκλωσης από επιστροφή, το κόστος του προϊόντος θα αυξάνεται και σταδιακά θα αποσύρεται λόγω έλλειψης ζήτησης.
Πρόταση: Με προοπτική 3ετίας, κανένα προϊόν και συσκευασία του, που δυνητικά μετά τη χρήση του θα καταστεί αστικό απόβλητο, να μην μπορεί να κυκλοφορεί αν δεν είναι πλήρως ανακυκλώσιμο ή σε αντίθετη περίπτωση ο παραγωγής του θα είναι υποχρεωμένος να εφαρμόζει πρόγραμμα ανακύκλωσης από επιστροφή.
#8 Σχόλιο Από INWASTE AE Στις 4 Δεκέμβριος, 2020 @ 16:49
Η ανάθεση της ευθύνης για τη μετα-καταναλωτική φάση ορισμένων αγαθών στους παραγωγούς είναι αρκετά ενδιαφέρουσα, εφαρμόσιμη και με σχετικά άμεσα περιβαλλοντικά οφέλη.
Η ανάθεση αυτής της ευθύνης θα μπορούσε κατ ‘αρχήν να παρέχει κίνητρα για την πρόληψη των αποβλήτων στην πηγή, την προώθηση του σχεδιασμού προϊόντων για το περιβάλλον και την υποστήριξη της επίτευξης δημόσιων στόχων ανακύκλωσης και διαχείρισης υλικών.
Προτείνεται, εντός του πλαισίου και για τη βελτίωση των μέτρων, να συμπεριληφθεί, η εκπόνηση μελέτών LCA (life cycle analysis) και MCA (multi criteria analysis) από τους, παραγωγούς ώστε να λαμβάνουν τις βέλτιστες περιβαλλοντικά και όχι μόνο επιλογές αλλά και με σκοπό, την άμεση “χρηματοποίηση” των επιπτώσεων».