Κεφάλαιο Γ’: ΑΠΟΔΟΣΗ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΕΦΟΔΙΑΣΜΟ Άρθρο 13 Προώθηση της απόδοσης στη θέρμανση και ψύξη – Τροποποίηση άρθρου 15 του ν. 4342/2015 (άρθρο 14 και άρθρο 24 παρ. 6 της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ)

 

Οι παρ. 1, 4, 5, 7, 11, 12 και 18 του άρθρου 15 του ν. 4342/2015 (Α’ 143)  τροποποιούνται και το άρθρο 15 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 15

Προώθηση της απόδοσης στη θέρμανση και ψύξη

(άρθρο 14 και άρθρο 24 παρ. 6 της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ)

  1. 1. Η Διεύθυνση Ηλεκτρικής Ενέργειας της Γενικής Γραμματείας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει την ευθύνη για την εκπόνηση περιεκτικής αξιολόγησης του δυναμικού υλοποίησης της συμπαραγωγής υψηλής απόδοσης και της αποδοτικής τηλεθέρμανσης και τηλεψύξης, η οποία περιλαμβάνει τα πληροφοριακά στοιχεία που αναφέρονται στο Παράρτημα VIII και λαμβάνει υπόψη την ανάλυση του δυναμικού συμπαραγωγής υψηλής απόδοσης που αναφέρεται στον ν. 3734/2009 (Α’ 8).
  2. Η περιεκτική αξιολόγηση της παρ. 1 εγκρίνεται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και κοινοποιείται από τη Γενική Γραμματεία Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας έως την 31η Δεκεμβρίου 2015 στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η αξιολόγηση επικαιροποιείται και κοινοποιείται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανά πενταετία, ύστερα από αίτημά της. Αν έχει ήδη εκπονηθεί ισοδύναμη αξιολόγηση, αυτή κοινοποιείται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
  3. Με αποφάσεις του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και των κατά περίπτωση αρμόδιων Υπουργών ή Περιφερειαρχών θεσπίζονται μέτρα για τη χρήση σε κεντρικό ή τοπικό ή περιφερειακό επίπεδο αποδοτικών συστημάτων θέρμανσης και ψύξης, εκεί όπου χρησιμοποιείται συμπαραγωγή υψηλής απόδοσης και σε συνδυασμό με την ανάπτυξη τοπικών ή περιφερειακών αγορών θερμότητας.
  4. Για τους σκοπούς της αξιολόγησης που αναφέρεται στην παρ. 1, η Διεύθυνση Ηλεκτρικής Ενέργειας της Γενικής Γραμματείας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει την ευθύνη για την ανάλυση κόστους-οφέλους, η οποία εγκρίνεται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και:

α) καλύπτει όλη την επικράτεια και βασίζεται στις κλιματικές συνθήκες, την οικονομική σκοπιμότητα και την τεχνική καταλληλότητα σύμφωνα με το Μέρος III του Παραρτήματος VIII,

β) μπορεί να διευκολύνει τον εντοπισμό των πιο αποδοτικών λύσεων από άποψη πόρων και κόστους για την εκπλήρωση των απαιτήσεων θέρμανσης και ψύξης,

γ) αποτελεί τμήμα της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων βάσει της κοινής απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Οικονομίας και Οικονομικών, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων υπό στοιχεία ΥΠΕΧΩΔΕ/ΕΥΠΕ/οικ.107017/28.08.2006 (Β’ 1225) με την οποία ενσωματώθηκε η Οδηγία 2001/42/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Ιουνίου 2001 σχετικά µε την εκτίµηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων σχεδίων και προγραµµάτων (ΕΕ L 197 της 31.7.2001) στις περιπτώσεις έργων για τα οποία απαιτείται Στρατηγική Περιβαλλοντική Εκτίμηση.

  1. 5. Αν από την αξιολόγηση που αναφέρεται στην παρ. 1 και την ανάλυση κόστους-οφέλους που αναφέρεται στην παρ. 4 προκύπτουν δυνατότητες υλοποίησης της συμπαραγωγής υψηλής απόδοσης ή της αποδοτικής τηλεθέρμανσης και τηλεψύξης, τα οφέλη των οποίων υπερβαίνουν τα κόστη, εκδίδεται απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας μετά από εισήγηση της Διεύθυνσης Ηλεκτρικής Ενέργειας της Γενικής Γραμματείας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Με την απόφαση θεσπίζονται μέτρα για την ανάπτυξη αποδοτικών υποδομών τηλεθέρμανσης και τηλεψύξης ή για τη διευκόλυνση της ανάπτυξης συμπαραγωγής υψηλής απόδοσης και τη χρήση θέρμανσης και ψύξης από απορριπτόμενη θερμότητα και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, σύμφωνα με τις παρ. 1, 2, 7 και 14.
  2. Αν η αξιολόγηση που αναφέρεται στην παρ. 1 και η ανάλυση κόστους-οφέλους που αναφέρεται στην παρ. 4 δεν εντοπίσουν δυνατότητες τα οφέλη των οποίων υπερβαίνουν τα κόστη, περιλαμβανομένου του διοικητικού κόστους για τη διεξαγωγή της ανάλυσης κόστους- οφέλους που αναφέρεται στην παρ. 7, δεν εφαρμόζονται οι απαιτήσεις της παρ. 5.
  3. 7. Ανάλυση κόστους-οφέλους διενεργείται, από τους φορείς λειτουργίας των παρακάτω εγκαταστάσεων, σύμφωνα με το Παράρτημα IX, υποχρεωτικά, όταν:

α) σχεδιάζεται μια νέα θερμική εγκατάσταση ηλεκτροπαραγωγής με συνολική ονομαστική θερμική ισχύ άνω των είκοσι μεγαβάτ (20 MW), προκειμένου να αξιολογηθούν το κόστος και τα οφέλη από τη λειτουργία της εγκατάστασης ως εγκατάστασης συμπαραγωγής υψηλής απόδοσης,

β) ανακαινίζεται μια υφιστάμενη θερμική εγκατάσταση ηλεκτροπαραγωγής με συνολική ονομαστική θερμική ισχύ άνω των είκοσι μεγαβάτ (20 MW), προκειμένου να αξιολογηθούν το κόστος και τα οφέλη από τη μετατροπή της σε συμπαραγωγή υψηλής απόδοσης,

γ) σχεδιάζεται ή ανακαινίζεται βιομηχανική εγκατάσταση με συνολική ονομαστική θερμική ισχύ άνω των είκοσι μεγαβάτ (20 MW) που παράγει απορριπτόμενη θερμότητα σε χρήσιμα επίπεδα θερμοκρασίας, προκειμένου να αξιολογηθούν το κόστος και τα οφέλη από τη χρήση της απορριπτόμενης θερμότητας για την κάλυψη οικονομικά αιτιολογημένης ζήτησης μέσω συμπαραγωγής και από τη σύνδεση αυτής της εγκατάστασης σε δίκτυο τηλεθέρμανσης και τηλεψύξης,

δ) σχεδιάζεται ένα νέο δίκτυο τηλεθέρμανσης και τηλεψύξης ή όταν σε υφιστάμενο δίκτυο προβλέπεται νέα εγκατάσταση παραγωγής ενέργειας με συνολική ονομαστική θερμική ισχύ άνω των είκοσι μεγαβάτ (20 MW), ή όταν υφιστάμενη εγκατάσταση αυτών των χαρακτηριστικών πρόκειται να ανακαινιστεί, προκειμένου να αξιολογηθούν το κόστος και τα οφέλη από τη χρήση της απορριπτόμενης θερμότητας από βιομηχανικές εγκαταστάσεις που βρίσκονται σε μικρή απόσταση.

Η ανάλυση κόστους-οφέλους περιλαμβάνει οικονομική ανάλυση, σύμφωνα με το Παράρτημα IX. Με απόφαση του Υπουργού, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μετά από εισήγηση της Διεύθυνσης Ηλεκτρικής Ενέργειας της Γενικής Γραμματείας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας θεσπίζονται κατευθυντήριες αρχές για τη μέθοδο, τις παραδοχές και τον χρονικό ορίζοντα της οικονομικής ανάλυσης.

  1. Η τοποθέτηση εξοπλισμού για τη δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα που παράγεται σε εγκαταστάσεις καύσης με σκοπό την αποθήκευσή του σε γεωλογικούς σχηματισμούς σύμφωνα με όσα προβλέπονται στην κοινή απόφαση των Υπουργών Αναπληρωτή Οικονομικών, Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής με αριθμό Η.Π. 48416/2037/Ε.103/7.11.2011 (Β’ 2516) με την οποία συμμορφώθηκε το εθνικό δίκαιο με την Οδηγία 2009/31/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Απριλίου 2009 σχετικά με την αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα σε γεωλογικούς σχηματισμούς και για την τροποποίηση της Οδηγίας 85/337/ΕΟΚ του Συμβουλίου, των Οδηγιών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 2000/60/ΕΚ, 2001/80/ΕΚ, 2004/35/ΕΚ, 2006/12/ΕΚ και 2008/1/ΕΚ, και του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1013/2006 (ΕΕ L 140 της 5.6.2009), δεν θεωρείται ανακαίνιση για τους σκοπούς των περ. β’, γ’ και δ’ της παρ. 7.
  2. Η ανάλυση κόστους-οφέλους που αναφέρεται στις περ. γ’ και δ’ της παρ. 7 απαιτείται να διεξάγεται σε συνεργασία με τις εταιρείες που είναι υπεύθυνες για τη λειτουργία των δικτύων τηλεθέρμανσης και τηλεψύξης.
  3. Από την υποχρέωση της παρ. 7 εξαιρούνται:

α) οι εγκαταστάσεις ηλεκτροπαραγωγής για την κάλυψη της ζήτησης σε περιόδους αιχμής ή την παραγωγή εφεδρικής ενέργειας που προορίζονται να λειτουργούν λιγότερο από χίλιες πεντακόσιες (1.500) ώρες ετησίως κατά μέσο όρο για περίοδο πέντε (5) ετών,

β) οι εγκαταστάσεις που πρέπει να βρίσκονται κοντά σε χώρο αποθήκευσης σε γεωλογικούς σχηματισμούς που έχουν εγκριθεί δυνάμει της κοινής απόφασης των Υπουργών Αναπληρωτή Οικονομικών, Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής με αριθμό Η.Π. 48416/2037/Ε.103/7.11.2011 (Β’ 2516)γ) οι βιομηχανικές εγκαταστάσεις, ονομαστικής θερμικής ισχύος άνω των είκοσι μεγαβάτ (20 MW), για τις οποίες ο λόγος της ετήσιας απορριπτόμενης θερμότητας (μετρούμενη σε γιγαβατώρες – GWh) προς την απόσταση (μετρούμενη σε χιλιόμετρα – km) από το δίκτυο τηλεθέρμανσης / τηλεψύξης είναι μικρότερος από 1,5.

  1. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μετά από εισήγηση της Διεύθυνσης Ηλεκτρικής Ενέργειας της Γενικής Γραμματείας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, καθορίζεται διαδικασία επαλήθευσης για το κριτήριο εξαίρεσης που αναφέρεται στην περ. α’ της παρ. 10.
  2. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μετά από εισήγηση της Διεύθυνσης Ηλεκτρικής Ενέργειας της Γενικής Γραμματείας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, καθορίζονται τα κατώτατα όρια, εκφρασμένα ως ποσά της διαθέσιμης χρήσιμης απορριπτόμενης θερμότητας, ως ζήτηση για θερμότητα ή ως αποστάσεις μεταξύ των βιομηχανικών εγκαταστάσεων και των δικτύων τηλεθέρμανσης, για την εξαίρεση μεμονωμένων εγκαταστάσεων από τις περ. γ’ και δ’ της παρ. 7.
  3. Τα κατώτατα όρια της παρ. 12 και οι εξαιρέσεις της παρ. 10 κοινοποιούνται από τη Γενική Γραμματεία Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μεταγενέστερες αλλαγές που επέρχονται σε αυτές κοινοποιούνται εκ νέου.
  4. Κατά την έγκριση των αδειών των αποφάσεων του Υπουργού Ανάπτυξης με αριθμό Δ5- ΗΛ/Β/Φ.1/οικ.17951/6.12.2000 (Β’ 1498), του Υφυπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής με αριθμό ΥΑΠΕ/Φ1/14810/4.10.2011 (Β’ 2373) και του Αναπληρωτή Υπουργού Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας με αριθμό 483/35/Φ.15/17.1.2012 (Β’ 158), εκτός από όσα ορίζονται στις αποφάσεις αυτές:

α) λαμβάνονται υπόψη τα αποτελέσματα της περιεκτικής αξιολόγησης που αναφέρεται στην παρ. 1,

β) διασφαλίζεται ότι πληρούνται οι απαιτήσεις της παρ. 4, και

γ) λαμβάνεται υπόψη το αποτέλεσμα της ανάλυσης κόστους-οφέλους που αναφέρεται στην παρ. 7.

  1. Με αποφάσεις των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Ανάπτυξης και Επενδύσεων κατά περίπτωση, μπορεί να καθορίζονται εξαιρέσεις για μεμονωμένες εγκαταστάσεις από την απαίτηση, βάσει των κριτηρίων αδειοδότησης που αναφέρονται στην παρ. 14, να θέτουν σε εφαρμογή επιλογές των οποίων τα οφέλη υπερβαίνουν το κόστος, εφόσον συντρέχουν επιτακτικοί νομικοί, ιδιοκτησιακοί ή οικονομικοί λόγοι να το πράττουν. Οι εξαιρέσεις αυτές αποστέλλονται από τις αρμόδιες Γενικές Γραμματείες στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή με αιτιολογημένη κοινοποίηση της απόφασης εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία της λήψης της.
  2. Οι παρ. 7 έως και 15 εφαρμόζονται σε εγκαταστάσεις οι οποίες καλύπτονται από την κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής με αριθμό 36060/1155/Ε.103/16.6.2013 (Β’ 1450) με την οποία ενσωματώθηκε στην εθνική νομοθεσία η Οδηγία 2010/75/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Νοεμβρίου 2010 περί βιομηχανικών εκπομπών (ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχος της ρύπανσης) (ΕΕ L 334 της 17.12.2010), με την επιφύλαξη των απαιτήσεών της.
  3. Κάθε διαθέσιμη στήριξη της συμπαραγωγής υπόκειται στον όρο ότι η παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια προέρχεται από συμπαραγωγή υψηλής απόδοσης και η απορριπτόμενη θερμότητα χρησιμοποιείται αποτελεσματικά για να επιτευχθεί εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας. Η δημόσια στήριξη της συμπαραγωγής, και της παραγωγής και των δικτύων τηλεθέρμανσης υπάγεται στους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων, κατά περίπτωση.
  4. Η Διεύθυνση Ηλεκτρικής Ενέργειας και η Διεύθυνση Ενεργειακών Πολιτικών και Ενεργειακής Αποδοτικότητας της Γενικής Γραμματείας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχουν την ευθύνη για την εκπόνηση ετήσιων εκθέσεων, οι οποίες υποβάλλονται από τη Γενική Γραμματεία Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή έως τις 30 Απριλίου κάθε έτους και περιλαμβάνουν στατιστικά στοιχεία για:

α) την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας από συμπαραγωγή υψηλής και χαμηλής απόδοσης σύμφωνα με τη μεθοδολογία του Παραρτήματος I, σε σχέση με το συνολικό δυναμικό παραγωγής θερμότητας και ηλεκτρικής ενέργειας,

β) το δυναμικό συμπαραγωγής θερμότητας και ηλεκτρικής ενέργειας και για τα καύσιμα που χρησιμοποιούνται στη συμπαραγωγή,

γ) την παραγωγή και το δυναμικό τηλεθέρμανσης και τηλεψύξης σε σχέση με τη συνολική παραγωγή και το δυναμικό θερμότητας και ηλεκτρικής ενέργειας και,

δ) την εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας που επιτυγχάνεται με την εφαρμογή συμπαραγωγής σύμφωνα με τη μεθοδολογία του Παραρτήματος II.».

  • Άρθρο 13
    Χαρακτηριστικό του συγκεκριμένου άρθρου είναι να απαριθμήσει κανείς τις ευθύνες (οι οποίες δεν αποδίδονται φυσικά ποτέ στο διηνεκές) και τις Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις που απαιτούνται με βάση την υφιστάμενη στελέχωση του ΥΠΕΝ, και θα καταλήξει εύκολα στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για νέες ευχές. Πολλώ δε μάλλον που η τεχνολογία της Συμπαραγωγής, της Τηλεψύξης και της Τηλεθέρμανσης δεν ταιριάζουν – σε αντίθεση με την υπόλοιπη Ευρώπη – στην Ελληνική κουλτούρα και τις ανάγκες της αγοράς, παρότι μέχρι σήμερα υπάρχουν επιτυχημένα παραδείγματα τηλεθέρμανσης από ανάκτηση θερμότητας σε εργοστάσια. Στο κλίμα και την Ελληνική πραγματικότητα ταιριάζουν κατά σειρά:
    1. Πρωτίστως η Ηλιακή ψύξη η οποία αποτελεί ένα τεχνολογικό σύμμαχο στην ευστάθεια του δικτύου, τόσο σε ότι αφορά τις δυσανάλογες θερινές αιχμές, όσο και στην αγορά εξισορρόπησης (μαζί με τα μέσα αποθήκευσης θερμικής και ηλεκτρικής ενέργειας).
    2. Δευτερευόντως περιπτώσεις τηλεθέρμανσης ή τηλεψύξης από ανάκτηση θερμότητας σε εργοστάσια, χωρίς να υποτιμάται η αξία τους, δεδομένου ότι ικανοποιούν σε μεγάλο βαθμό την πράσινη συμφωνία για το κλίμα στην Ευρώπη.
    3. Ιδιωτικές υποδομές γεωθερμίας για εξασφάλιση θερμικής άνεσης καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.