Το άρθρο 9 του ν. 4342/2015 (Α’ 143) αντικαθίσταται ως εξής:
«Άρθρο 9
Υποχρέωση εξοικονόμησης ενέργειας, καθεστώτα επιβολής της υποχρέωσης ενεργειακής απόδοσης και εναλλακτικά μέτρα πολιτικής
(άρθρο 7, 7α και 7β της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ)
1. Θεσπίζεται εθνικός σωρευτικός στόχος εξοικονόμησης ενέργειας στην τελική χρήση που ισοδυναμεί με:
α. 3,3 εκατομμύρια ΤΙΠ (Τόνους Ισοδύναμου Πετρελαίου) για την χρονική περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2014 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020,
β. 7,3 εκατομμύρια ΤΙΠ για την χρονική περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2021 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2030.
Για την επίτευξη του στόχου της περ. β΄ συνυπολογίζεται η εξοικονόμηση ενέργειας που προκύπτει από μέτρα πολιτικής τα οποία θεσπίζονται είτε πριν από την 31η Δεκεμβρίου 2020 είτε μετά από την ανωτέρω ημερομηνία, εφόσον τα μέτρα αυτά συντελούν σε νέες επιμέρους δράσεις που διεξάγονται μετά την 31η Δεκεμβρίου 2020 και λαμβάνονται υπόψη οι υπολογισμοί της παρ. 4 του άρθρου 7 της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ.
Ο στόχος της περ. β΄ εξακολουθεί να υφίσταται για δεκαετείς περιόδους μετά από το 2030.
2. Η κατανομή νέων εξοικονομήσεων για την περίοδο 2014 έως και 2020 αποτυπώνεται στον Πίνακα 11, στα “Μέτρα Πολιτικής κατά την Εφαρμογή της Οδηγίας για την Ενεργειακή Απόδοση” του Εθνικού Σχεδίου Δράσης Ενεργειακής Απόδοσης (ΕΣΔΕΑ) (Β’ 3023/2015). Ο υπολογισμός της ποσότητας εξοικονόμησης ενέργειας καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου 2021-2030 και η κατανομή νέων εξοικονομήσεων για την ίδια περίοδο αποτυπώνονται στην ενότητα 2.4.1 του Κεφαλαίου 2 του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) (Β’ 4893/2019).
3. Η εξοικονόμηση ενέργειας που επιτυγχάνεται μετά την 31η Δεκεμβρίου 2020 δεν συνυπολογίζεται στην ποσότητα απαιτούμενης εξοικονόμησης ενέργειας για την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2014 έως την 31η Δεκεμβρίου 2020.
4. Η εξοικονόμηση ενέργειας που απορρέει από τα μέτρα πολιτικής που αναφέρονται στις παρ. 8 έως και 14 υπολογίζεται σύμφωνα με το παράρτημα V.
5. Η εξοικονόμηση ενέργειας της παρ. 1 επιτυγχάνεται με την καθιέρωση καθεστώτος επιβολής υποχρέωσης ενεργειακής απόδοσης σύμφωνα με τις παρ. 8 έως και 12, με τη λήψη εναλλακτικών μέτρων πολιτικής τα οποία προβλέπονται στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, ή με συνδυασμό των ανωτέρω.
6. Στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα προβλέπονται μέτρα πολιτικής για την καταπολέμηση της ενεργειακής ένδειας και εκπόνηση Σχεδίου Δράσης, με το οποίο εξειδικεύονται τα μέτρα και ο μηχανισμός διακυβέρνησης για την παρακολούθηση υλοποίησης των σχεδιαζόμενων μέτρων .
7. Στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα αναλύεται η μεθοδολογία αποφυγής διπλομέτρησης της εξοικονόμησης ενέργειας σε περίπτωση αλληλοεπικάλυψης των μέτρων πολιτικής ή των επιμέρους δράσεων.
8. Από την 1η Ιανουαρίου 2017 θεσπίζεται καθεστώς επιβολής υποχρέωσης ενεργειακής απόδοσης, με το οποίο εξασφαλίζεται ότι οι διανομείς ενέργειας και οι εταιρείες λιανικής πώλησης ενέργειας που ορίζονται ως υπόχρεα μέρη σύμφωνα με την παρ. 9 και δραστηριοποιούνται στην ελληνική επικράτεια, αναλαμβάνουν την εξυπηρέτηση μέρους των στόχων των περ. α΄ και β΄ της παρ. 1.
9. Τα καθεστώτα επιβολής υποχρέωσης ενεργειακής απόδοσης της παρ. 8 επιβάλλονται με αντικειμενικά κριτήρια σε υπόχρεα μέρη μεταξύ των διανομέων ενέργειας και των επιχειρήσεων λιανικής πώλησης ενέργειας ή/και των διανομέων καυσίμων που χρησιμοποιούνται στις μεταφορές και των επιχειρήσεων λιανικής πώλησης καυσίμων που χρησιμοποιούνται στις μεταφορές και δραστηριοποιούνται στην ελληνική επικράτεια. Η εκπλήρωση της υποχρέωσης επιτυγχάνεται από τα υπόχρεα μέρη με δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε τελικούς καταναλωτές ή με πιστοποιημένες εξοικονομήσεις ενέργειας που επιτυγχάνουν άλλα μέρη, όπως περιγράφεται στην περ. α’ της παρ. 11.
10. Η ποσότητα της εξοικονομούμενης ενέργειας που απαιτείται συνολικά και από κάθε υπόχρεο μέρος ως υποχρέωση της παρ. 9, εκφράζεται ως κατανάλωση τελικής ενέργειας. Για τη μετατροπή της ενέργειας, εφαρμόζονται οι συντελεστές μετατροπής που αναφέρονται στο Παράρτημα IV.
11. Στο πλαίσιο του καθεστώτος επιβολής υποχρέωσης ενεργειακής απόδοσης:
α) τα υπόχρεα μέρη προσμετρούν την πιστοποιημένη εξοικονόμηση ενέργειας που επιτυγχάνουν οι πάροχοι ενεργειακών υπηρεσιών ή άλλα τρίτα μέρη και,
β) τα υπόχρεα μέρη προσμετρούν την εξοικονόμηση ενέργειας που επιτεύχθηκε σε ένα συγκεκριμένο έτος σαν να είχε επιτευχθεί σε ένα από τα τέσσερα (4) προηγούμενα ή τρία (3) επόμενα έτη, εφόσον η σχετική ημερομηνία δεν υπερβαίνει τη λήξη των περιόδων επιβολής της υποχρέωσης που καθορίζονται στα εδάφια πρώτο και δεύτερο της παρ. 1.
12. Στον ιστότοπο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας δημοσιεύεται σε ετήσια βάση η εξοικονόμηση ενέργειας κάθε υπόχρεου μέρους στο πλαίσιο του καθεστώτος.
13. Με απόφαση του αρμόδιου οργάνου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που εκδίδεται το πρώτο τρίμηνο του επομένου έτους που ακολουθεί το πέρας της περιόδου επιμερισμού του στόχου εξοικονόμησης ενέργειας, διαπιστώνονται οι αποκλίσεις των υπόχρεων μερών μετά από την εκκαθάριση του καθεστώτος από τον φορέα διαχείρισης. Με όμοια απόφαση διαπιστώνεται η εκπλήρωση του στόχου ή μέρους αυτού από τα υπόχρεα μέρη με εξαγορά ή μεταβίβαση, σύμφωνα με όσα ορίζονται στον Κανονισμό Λειτουργίας Καθεστώτος Επιβολής Υποχρέωσης Ενεργειακής Απόδοσης της παρ. 8. Το κόστος εξαγοράς βεβαιώνεται και εισπράττεται από τις Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες (Δ.Ο.Υ.) σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ) (ν.δ. 356/1974, A’ 90) και αποτελεί έσοδο του Ειδικού Ταμείου Ενεργειακής Απόδοσης του άρθρου 21.
14. Όλα τα εναλλακτικά μέτρα πολιτικής πλην των φορολογικών, περιλαμβάνουν διαδικασίες μέτρησης, ελέγχου και επαλήθευσης, με βάση τις οποίες διενεργείται τεκμηριωμένη επαλήθευση σε τουλάχιστον ένα στατιστικά σημαντικό ποσοστό και αντιπροσωπευτικό δείγμα των μέτρων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης που εφαρμόζουν τα μέρη που συμμετέχουν ή έχουν εξουσιοδοτηθεί. Η μέτρηση, ο έλεγχος και η επαλήθευση πραγματοποιούνται κατά τρόπο ανεξάρτητο από τα μέρη που συμμετέχουν ή έχουν εξουσιοδοτηθεί. Οι ανωτέρω διαδικασίες μέτρησης περιγράφονται στο Παράρτημα Γ’ του ΕΣΔΕΑ (Εθνικό Σχέδιο Δράσης Ενεργειακής Απόδοσης) του έτους 2015 (Β’ 3023) και στο Παράρτημα Β’ του ΕΣΔΕΑ του έτους 2018 (Β’ 1001) για την περίοδο της περ. α΄ της παρ. 1, και στο πλαίσιο του ΕΣΕΚ για την περίοδο της περ. β΄ της παρ. 1».
Παρατηρήσεις στην παρ. 1.β του άρθρου 6:
Για την επίτευξη του στόχου της παρ.1.β΄, θεωρούμε ότι είναι εύλογη και θα πρέπει να περιληφθεί και η ενσωμάτωση δράσεων εξοικονόμησης από διανομείς ενέργειας, οι οποίοι καθίστανται Υπόχρεα Μέρη για την περίοδο 2021-2030 και οι οποίοι, πριν την 31η Δεκεμβρίου 2020, έχουν ολοκληρώσει δράσεις που δεν καταμετρήθηκαν στην πρώτη περίοδο (2014-2020) αλλά εξακολουθούν να παρέχουν εξοικονόμηση ενέργειας στην β περίοδο.
Παρατηρήσεις στην παρ. 13 του άρθρου 6:
1: Το Σχήμα των καθεστώτων δεν μπορεί να λειτουργήσει ομαλά χωρίς τη λειτουργία του Ειδικού Ταμείου Ενεργειακής Απόδοσης του άρθρου 21. Πρέπει να ορίζεται στον Νόμο ο πραγματικός χρόνος υλοποίησης του Ταμείου.
2: Nα καταστεί σαφές εάν τα υπόχρεα μέρη σε καθεστώτα επιβολής ενεργειακής απόδοσης δύνανται να χρησιμοποιούν για την κάλυψη της υποχρέωσής τους τα προβλεπόμενα στα άρθρα 16, 17, 18 και 19 (Πληροφόρηση & κατάρτηση, Ενεργειακές υπηρεσίες, Διενέργεια ανταγωνιστικών διαδικασιών, και Σχέδιο δράσης αντιμετώπισης Ενεργειακής Πενίας).
Άρθρο 6
Εφόσον η μεθοδολογία υπολογισμού των καθεστώτων επιβολής βασίζεται στα Deemed savings θα βρίσκεται σε πλήρη αναντιστοιχία με τις πραγματικές εξοικονομήσεις, γιατί συνεχίζουμε το ίδιο λάθος?
Άλλωστε ο κανονισμός 2018/1999 είναι σαφής περί εξορθολογισμού και ενοποίησης των εκθέσεων που υποβάλλονται στην ΕΕ, με ιδιαίτερη μνεία στα πρωτίστως εκτιμώμενα της οδηγίας: (12), (24), (30), (70), ακριβώς γιατί οι εκθέσεις έχουν πολλές ταχύτητες, πχ:
1. Τις πραγματικές ΕΞΕ κατά την τελική χρήση που βασίζονται στον Οδηγό ενεργειακών ελέγχων για τις Μεγάλες επιχειρήσεις
2. Τις υπολογιζόμενες με βάση τον ΚΕΝΑΚ που απέχουν από την πραγματική τελική χρήση, αλλά είναι αναγκαίες για την μελέτη κυρίως και δευτερευόντως για την ταυτότητα των κτηρίων
3. Τις θεωρητικές ΕΞΕ από τα καθεστώτα επιβολής που απέχουν σε υπερθετικό βαθμό από τις πραγματικές ΕΞΕ, αφού η μεθοδολογία τους βασίζεται σε επιδοτούμενα μέτρα, με αποτέλεσμα σε λίγο όλες οι υπόχρεες επιχειρήσεις να έχουν εξοικονομήσει αναντίστοιχα ποσά ενέργειας με την πραγματικότητα.
Μήπως ήρθε η ώρα τουλάχιστον στα καθεστώτα επιβολής να εφαρμόσουμε την μεθοδολογία υπολογισμού των πραγματικών ΕΞΕ κατά την τελική χρήση που χρησιμοποιούμε και στις μεγάλες επιχειρήσεις?