1. Τα ποσά που καταλογίζονται στην Ελληνική Δημοκρατία από 1ης.7.2022 ως χρηματικά πρόστιμα λόγω παραβιάσεων της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τα απόβλητα και την επεξεργασία των αστικών λυμάτων που απορρέουν από πράξεις ή παραλείψεις φυσικών ή νομικών προσώπων, των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης (ο.τ.α.) ή νομικών προσώπων των ο.τ.α. ή λοιπών οργανισμών ή επιχειρήσεων για τη διαχείριση των αποβλήτων και την επεξεργασία των αστικών λυμάτων, επιβάλλονται ως χρηματικά πρόστιμα στα πρόσωπα αυτά.
Στην περίπτωση των ο.τ.α., τα οφειλόμενα ποσά παρακρατούνται κατά τη διαδικασία κατανομής των κεντρικών αυτοτελών πόρων στους ο.τ.α.. Το ύψος του παρακρατούμενου ποσού από τους ανωτέρω πόρους αντιστοιχεί στο επιβληθέν πρόστιμο, λαμβανομένων υπόψη των κριτηρίων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον καθορισμό του. Για τον σκοπό αυτό και μετά από την έκδοση της πρόσκλησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περί της καταβολής των ποσών των χρηματικών κυρώσεων και τη γνωστοποίηση αυτής στα Υπουργεία Οικονομικών, Εσωτερικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μετά από εισήγηση του Γενικού Γραμματέα Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο Υπουργός Εσωτερικών με απόφασή του προβαίνει στον επιμερισμό των καταλογιζόμενων ποσών στους ο.τ.α. α΄ βαθμού. Σε περίπτωση επιβολής προστίμου για την ύπαρξη Χώρου Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Αποβλήτων (ΧΑΔΑ), σύμφωνα με την παρούσα, ο ο.τ.α. εντός των ορίων αρμοδιότητας του οποίου βρίσκεται ο ΧΑΔΑ, υπέχει ευθύνη.
Αν το πρόστιμο που επιβλήθηκε, οφείλεται σε υπαιτιότητα ή συνυπαιτιότητα των νομικών προσώπων των ο.τ.α., είναι δυνατός ο συμψηφισμός οφειλών των ο.τ.α. προς τα πρόσωπα αυτά. Για τον επιμερισμό του προστίμου στους υπαίτιους ο.τ.α. συνεκτιμώνται ο πληθυσμός τους και ο βαθμός συμμόρφωσής τους κατά τον χρόνο καταλογισμού σύμφωνα με την νομοθεσία. Τα ανωτέρω επιβάλλονται ανεξάρτητα από ποινική, αστική ή διοικητική ευθύνη του φορέα ή οργανισμού, η οποία προβλέπεται από άλλες διατάξεις.
2. Στην περίπτωση πράξεων ή παραλείψεων επιχειρήσεων για τη διαχείριση των επικίνδυνων «ιστορικών» αποβλήτων, τα οφειλόμενα ποσά επιμερίζονται στους υπαίτιους στη βάση των ποσοτήτων επικινδύνων αποβλήτων (ιστορικά απόβλητα) για τη διαχείριση των οποίων δεν εφαρμόζονται η ενωσιακή και η εθνική νομοθεσία. Με απόφαση του αρμοδίου οργάνου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας επιβάλλονται ως πρόστιμα τα καταλογιζόμενα ποσά στις επιχειρήσεις, τα οποία εισπράττονται σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (Κ.Ε.Δ.Ε – ν.δ. 356/1974, Α’ 90) και βεβαιώνονται από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. στον κωδικό αριθμό εσόδων (ΚΑΕ) προϋπολογισμού 3739. Κατά της απόφασης αυτής επιτρέπεται προσφυγή ενώπιον του αρμόδιου διοικητικού πρωτοδικείου, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 53 του ν. 3900/2010 (Α΄ 213) εντός εξήντα (60) ημερών από την ημέρα κοινοποίησής της στην επιχείρηση, σύμφωνα με το άρθρο 67 του ν. 2717/1999 (Α’ 97). Τα ανωτέρω επιβάλλονται ανεξάρτητα από ποινική, αστική ή διοικητική ευθύνη του φορέα, οργανισμού ή επιχείρησης, η οποία προβλέπεται από άλλες διατάξεις.
Τα σχόλια είναι απενεργοποιημένα Στο "Άρθρο 70 Συνέπειες μη συμμόρφωσης με την ευρωπαϊκή νομοθεσία (Άρθρο 36 της Οδηγίας 2008/98/ΕΚ όπως έχει τροποποιηθεί με την παρ. 26 του άρθρου 1 της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/851)"
#1 Σχόλιο Από ΚΕΔΕ Στις 9 Ιούνιος, 2021 @ 16:58
Διαφωνούμε να επιβάλλονται τα χρηματικά πρόστιμα στους ΟΤΑ, γιατί η διαχείριση των αποβλήτων δεν καθυστέρησε με δική τους ευθύνη, αλλά με ευθύνη της Πολιτείας.
#2 Σχόλιο Από ΔΕΗ Α.Ε. – Διεύθυνση Περιβάλλοντος Στις 10 Ιούνιος, 2021 @ 14:22
παρ. 2
Δεν πρέπει να επιβάλλονται πρόστιμα σε επιχειρήσεις για τη διαχείριση των ιστορικά αποθηκευμένων αποβλήτων, ενώ η Χώρα δεν διαθέτει κατάλληλους αδειοδοτημένους ΧΥΤΕΑ.
Επιπρόσθετα, τα «ιστορικά αποθηκευμένα απόβλητα» αφορούν εκείνα τα απόβλητα που βρίσκονται επί μακρόν αποθηκευμένα σε χώρους εγκαταστάσεων διαχείρισης αποβλήτων και όχι στον χώρου του παραγωγού. Στο πλαίσιο αυτό, δεν γίνεται ορθή ερμηνεία της Οδηγίας 2008/98/ΕΚ κατόπιν της έκδοσης σχετικής εγκυκλίου (13141/11.03.2016), όπου δεν υπάρχει διάκριση μεταξύ της προσωρινής αποθήκευσης αποβλήτων εν αναμονή της συλλογής τους στο χώρο του παραγωγού και της προκαταρκτικής αποθήκευσης αποβλήτων εν αναμονή της επεξεργασίας τους στο χώρο των εγκαταστάσεων διαχείρισης αποβλήτων. Αυτή η παρερμηνεία οδηγεί και στην επιβολή σχετικών χρονικών περιορισμών στην προσωρινή αποθήκευση αποβλήτων στις ΑΕΠΟ εγκαταστάσεων, που είναι όμως μόνο παραγωγοί αποβλήτων και καμία εργασία διαχείρισης αποβλήτων δεν εκτελείται σε αυτές.
Η εν λόγω διάκριση αναφέρεται σαφώς στις παρ. 15 και 15 του προοιμίου της Οδηγίας 2008/98/ΕΚ, στην απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 5ης Οκτωβρίου 1999 στις συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-175/98 και C-177/98, καθώς και στα αναγραφόμενα στις Κατευθυντήριες Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ερμηνεία βασικών προβλέψεων της Οδηγίας 2008/98/ΕΚ για τα απόβλητα (Guidance on the interpretation of key provisions of Directive 2008/98/EC on waste, Εuropean Commission, DG Environment, 2012), όπου στην Παρ. 1.5.2.1 αναφέρεται:
«The preliminary storage of waste pending its collection takes place at the site of generation. This preliminary storage, pending collection on the site where the waste is produced, is not a waste treatment operation according to entries D15 Annex I (together with footnote (***)) and R13 Annex II (together with footnote (*****)) to the WFD».
Επισημαίνεται επίσης ότι, παρά τις μεγάλες προσπάθειες που συστηματικά καταβάλλονται, πολύ συχνά είναι πρακτικά αδύνατη η τήρηση της παραπάνω απαίτησης λόγω, τόσο των ιδιαιτεροτήτων της Χώρας (εγκαταστάσεις απομακρυσμένες και με δυσκολίες πρόσβασης, μικρά νησιά μακριά από την ηπειρωτική Χώρα, κ.λπ.), όσο και της προαναφερθείσας έλλειψης αδειοδοτημένων ΧΥΤΕΑ. Είναι λογικό ότι για την απομάκρυνση ενός αποβλήτου θα πρέπει πρώτα να συγκεντρωθεί μια κατάλληλη επαρκής ποσότητα προκειμένου να μεταβεί ο συλλέκτης/μεταφορέας να την παραλάβει. Επιπλέον, για την μεταφορά των επικινδύνων αποβλήτων από νησιωτικές εγκαταστάσεις, απαιτείται πλοίο μεταφοράς επικινδύνων φορτίων. Ωστόσο, σε πολλά νησιά και ιδιαίτερα σε μικρά, δεν εκτελούνται δρομολόγια πλοίων μεταφοράς επικινδύνων καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου και ιδιαίτερα την τουριστική περίοδο. Στην περίπτωση αυτή για να γίνει μεταφορά θα πρέπει να συγκεντρωθούν μεγάλες ποσότητες, αλλιώς το κόστος είναι τεράστιο.
Τέλος, σημειώνεται ότι τα προσεχή έτη αναμένεται να προκύψουν πολύ μεγάλες ποσότητες αποβλήτων στο πλαίσιο των εργασιών απολιγνιτοποίησης. Είναι αναμενόμενο ότι για τη διαχείριση αυτών των μεγάλων ποσοτήτων, που θα περιλαμβάνουν και επικίνδυνα απόβλητα, θα απαιτηθεί ικανό χρονικό διάστημα, ενώ η έλλειψη κατάλληλα αδειοδοτημένων χώρων δεν βοηθά προς αυτή την κατεύθυνση. Συνεπώς, ακόμα και γι’ αυτή την περίπτωση, δεν θεωρείται εύλογο να κινδυνεύει ο παραγωγός των αποβλήτων με επιβολή προστίμων.