1. Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ)
Α. Το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) καθορίζει τη στρατηγική, τις πολιτικές και τους στόχους για τη διαχείριση των αποβλήτων σε εθνικό επίπεδο. Αποτελεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης των αποβλήτων, το οποίο προσδιορίζει τις γενικές κατευθύνσεις για τη διαχείρισή τους και υποδεικνύει τα κατάλληλα μέτρα.
Β. Για ορισμένα ρεύματα αποβλήτων, των οποίων η διαχείριση, λόγω της ποιοτικής και ποσοτικής σύστασής τους, καθώς και των εξειδικευμένων εγκαταστάσεων που απαιτούνται για τη διαχείρισή τους, χρήζει ειδικότερης συνολικής αντιμετώπισης, μπορεί να καταρτίζονται ειδικά σχέδια διαχείρισης, τα οποία εμπεριέχονται στο ΕΣΔΑ και ρυθμίζουν συνολικά, σε επίπεδο χώρας, την ολοκληρωμένη διαχείριση των αποβλήτων αυτών.
Γ. Το ΕΣΔΑ είναι στρατηγικός και πολιτικός σχεδιασμός, εκπονείται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας σύμφωνα με το άρθρο 54 και εγκρίνεται με Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου. Το Υπουργικό Συμβούλιο μπορεί να προβεί σε τροποποιήσεις του, εφόσον τις θεωρεί αναγκαίες, προκειμένου να καταστεί δυνατή η εφαρμογή και να βελτιωθεί η λειτουργικότητά του. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και των εκάστοτε συναρμόδιων υπουργών εγκρίνονται ειδικά σχέδια διαχείρισης για ρεύματα αποβλήτων, ως προς τα οποία κρίνεται αναγκαία η ειδικότερη αντιμετώπιση της διαχείρισης σε εθνικό επίπεδο.
2. Περιφερειακά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ)
α) Για κάθε περιφέρεια καταρτίζεται Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ). Το ΠΕΣΔΑ αποτελεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης του συνόλου των αποβλήτων, τα οποία παράγονται σε μία περιφέρεια, προσδιορίζει τις γενικές κατευθύνσεις για τη διαχείρισή τους, σε συμφωνία με τις κατευθύνσεις του Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων και του Εθνικού Προγράμματος Πρόληψης Αποβλήτων και υποδεικνύει τα κατάλληλα μέτρα που προωθούν ιεραρχικά και συνδυασμένα: α) την πρόληψη, β) την επαναχρησιμοποίηση, γ) την ανακύκλωση, δ) άλλου είδους ανάκτηση, όπως ανάκτηση ενέργειας, και ε) την ασφαλή τελική διάθεση σε επίπεδο περιφέρειας.
β) Το Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) εγκρίνεται από την περιφέρεια με απόφαση του περιφερειακού συμβουλίου εντός δύο (2) μηνών από τη γνώμη του αρμόδιου οργάνου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Σε περίπτωση άπρακτης παρέλευσης της προθεσμίας των δύο (2) μηνών, η έγκριση του ΠΕΣΔΑ γίνεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Η απόφαση δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
γ) Για την αντιμετώπιση προβλημάτων που προκύπτουν στη διαχείριση των Αστικών Αποβλήτων (ΑΑ), τα οποία οφείλονται σε απρόβλεπτες καταστάσεις που προκαλούν ή ενδέχεται να προκαλέσουν κατάσταση έκτακτης ανάγκης με κίνδυνο την υποβάθμιση του περιβάλλοντος ή να απειλήσουν τη δημόσια υγεία και δεν επιδέχονται αναβολή, το αρμόδιο όργανο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας δύναται, για λόγους δημοσίου συμφέροντος, να λάβει με απόφασή του οποιοδήποτε πρόσφορο μέτρο για την επίλυση του προβλήματος, περιλαμβανομένης και της μεταφοράς των ΑΑ σε μία ή περισσότερες νομίμως λειτουργούσες εγκαταστάσεις διαχείρισης αποβλήτων. Η ανωτέρω απόφαση δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και εκτελείται υποχρεωτικά από τους εμπλεκόμενους φορείς διαχείρισης ΑΑ, βαρυνομένου του ωφελουμένου φορέα με το σύνολο της απαιτούμενης δαπάνης. Με απόφαση του αρμοδίου οργάνου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας δύναται να επιχορηγείται ο ωφελούμενος φορέας για το σύνολο ή μέρος της απαιτούμενης δαπάνης και η σχετική δαπάνη βαρύνει το Πράσινο Ταμείο. Η παρούσα περίπτωση εφαρμόζεται και στην περίπτωση άμεσης παύσης της λειτουργίας των χώρων ανεξέλεγκτης διάθεσης αποβλήτων (ΧΑΔΑ) που λειτουργούν σε διαχειριστικές ενότητες περιφερειών, στις οποίες δεν υπάρχει νόμιμος εν λειτουργία Χώρος Υγειονομικής Ταφής (ΧΥΤ) προβλεπόμενος από το αντίστοιχο ΠΕΣΔΑ ή νόμιμος εν λειτουργία χώρος αποθήκευσης. Για την έκδοση της απόφασης λαμβάνονται υπόψη ιδίως η φέρουσα ικανότητα των εγκαταστάσεων παραλαβής των ΑΑ και το συνολικό κόστος διαχείρισης των ΑΑ. Τα ανωτέρω ισχύουν κατ’ αντιστοιχία και για την περίπτωση κατά την οποία εν λειτουργία ΧΥΤ έχει κορεστεί ή παύσει τη λειτουργία του με απόφαση του αρμόδιου για τη διαχείρισή του οργάνου, η οποία δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
(δ) Το ΠΕΣΔΑ μπορεί να εκπονείται για περισσότερες της μίας περιφέρειες. Σε αυτή την περίπτωση, το ΠΕΣΔΑ καταρτίζεται από τους οικείους περιφερειακούς ΦοΔΣΑ και εγκρίνεται με κοινή απόφαση των αρμοδίων περιφερειακών συμβουλίων, η οποία εκδίδεται και κυρώνεται κατά τη διαδικασία των περ. α) και β). Μετά την κύρωσή του, το ΠΕΣΔΑ υλοποιείται από τους οικείους περιφερειακούς ΦοΔΣΑ.
Άρθρο 55, παρ. 2 εδ. β’. Αν υπάρχει μόνο ένας ΦοΔΣΑ σε μια Περιφέρεια, αυτός έχει τη σχετική αρμοδιότητα, σύμφωνα με το άρθρο 227 παρ. 2 του ν. 4555/2018. Δεν προβλέπεται το όργανο που έχει την ευθύνη εκπόνησης των ΠΕΣΔΑ, σε Περιφέρειες με περισσότερους από ένα ΦοΔΣΑ.
Προτεινόμενη προσθήκη :
Αν λειτουργεί μόνον ένας ΦΟΔΣΑ του άρθρου 225 εντός των ορίων μίας περιφέρειας, αυτός έχει την αρμοδιότητα της εκπόνησης και υλοποίησης του Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) της εν λόγω περιφέρειας, σύμφωνα με το άρθρο 35 του ν. 4042/2012.
Αν σε μια Περιφέρεια λειτουργούν περισσότεροι από ένα ΦοΔΣΑ, η αρμοδιότητα ανατίθεται κατόπιν σύναψης προγραμματικής σύμβασης μεταξύ των υφιστάμενων ΦοΔΣΑ, υπό τις εξής προϋποθέσεις:
α) Την εκπόνηση του ΠΕΣΔΑ αναλαμβάνει ΦοΔΣΑ που πληροί τις προϋποθέσεις τεχνικής επάρκειας του άρθρου 44 του ν. 4412/2016, όπως ισχύει.
β) Αν σε μια Περιφέρεια υπάρχουν δύο ΦοΔΣΑ και πληρούν και οι δύο τις προϋποθέσεις, ή που κανείς δεν πληροί τις προϋποθέσεις, την εκπόνηση αναλαμβάνει ο ΦοΔΣΑ, οι Δήμοι μέλη του οποίου παράγουν την μεγαλύτερη ποσότητα αποβλήτων της Περιφέρειας.
γ) Αν σε μια Περιφέρεια υπάρχουν τρεις ΦοΔΣΑ, την εκπόνηση του ΠΕΣΔΑ αναλαμβάνει ο ΦοΔΣΑ που πληροί τις προϋποθέσεις τεχνικής επάρκειας. Αν περισσότεροι από ένα ΦοΔΣΑ πληρούν τις προϋποθέσεις, η εκπόνηση ανατίθεται στο ΦοΔΣΑ που έχει τη συναίνεση ενός ακόμα ΦοΔΣΑ. Το ίδιο συμβαίνει σε περίπτωση που κανένας ΦοΔΣΑ δεν πληροί τις προϋποθέσεις τεχνικής επάρκειας.
Προστίθεται εδ. γ’ : «Η πορεία υλοποίησης του ΠΕΣΔΑ παρακολουθείται σε ετήσια βάση από το ΦοΔΣΑ που έχει την ευθύνη εκπόνησής του. Σε περίπτωση διαπίστωσης σημαντικών αποκλίσεων από τους τεθέντες στόχους, είναι δυνατή η τροποποίησή του, με την ίδια διαδικασία που προβλέπεται για την έγκριση του αρχικού ΠΕΣΔΑ.»
Τα εδ. γ’ και δ’ γίνονται δ’ και ε’.