Yπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

1. Κάθε οργανισμός ή επιχείρηση που προτίθεται να προβεί σε εκτέλεση εργασιών επεξεργασίας αποβλήτων που ανήκουν στην κατηγορία Α ή Β του ν. 4014/2011 (Α’ 209) λαμβάνει πριν από την έναρξη εργασιών Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (Α.Ε.Π.Ο.) ή Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις (ΠΠΔ) και υπόκειται σε έγκριση ή γνωστοποίηση λειτουργίας σύμφωνα με τον ν. 4442/2016 (Α’ 230).
Οι περιβαλλοντικοί όροι που αφορούν στις εργασίες επεξεργασίας αποβλήτων αποτελούν αυτοτελές κεφάλαιο της Α.Ε.Π.Ο. και ορίζουν τουλάχιστον τα ακόλουθα:
α) τους τύπους και τις ποσότητες αποβλήτων που μπορούν να υποβληθούν σε επεξεργασία,
β) για κάθε τύπο επιτρεπόμενης εργασίας, τις τεχνικές και άλλες απαιτήσεις που σχετίζονται με τη συγκεκριμένη εγκατάσταση,
γ) τα μέτρα ασφάλειας και προφύλαξης που λαμβάνονται,
δ) τη μέθοδο που χρησιμοποιείται για κάθε τύπο εργασίας,
ε) τις εργασίες παρακολούθησης και ελέγχου, οι οποίες είναι αναγκαίες και
στ) τη νομοθεσία σχετικά με την παύση και τη μέριμνα μετά από την παύση λειτουργίας μιας εγκατάστασης.
2. Εάν η αρμόδια υπηρεσία θεωρεί ότι η προβλεπόμενη μέθοδος επεξεργασίας των αποβλήτων δεν είναι σύμφωνη προς το άρθρο 4 ή δεν είναι περιβαλλοντικά αποδεκτή για άλλους λόγους του παρόντος νόμου, απορρίπτει με ειδικά αιτιολογημένη απόφασή της την έκδοση της Α.Ε.Π.Ο..
3.α) Για τη συλλογή και μεταφορά επικίνδυνων αποβλήτων απαιτείται άδεια συλλογής και μεταφοράς, η χρονική ισχύς της οποίας ορίζεται σε δέκα (10) έτη. Αναφορικά με τις άδειες συλλογής και μεταφοράς επικίνδυνων αποβλήτων, οι οποίες είναι σε ισχύ κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, η δεκαετής διάρκεια καταλαμβάνει μόνο τις ανανεώσεις αυτών.
Η άδεια για τη συλλογή και μεταφορά επικίνδυνων αποβλήτων σε πλείονες της μιας αποκεντρωμένες διοικήσεις ή εφόσον αυτά προέρχονται από πλείονες της μιας αποκεντρωμένες διοικήσεις, εκδίδεται με απόφαση του προϊσταμένου της Διεύθυνσης Διαχείρισης Αποβλήτων της Γενικής Γραμματείας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Η άδεια για τη συλλογή και μεταφορά επικίνδυνων αποβλήτων, εφόσον αυτή πραγματοποιείται εντός των γεωγραφικών ορίων μιας αποκεντρωμένης διοίκησης, εκδίδεται με απόφαση του προϊσταμένου της αρμόδιας διεύθυνσης της οικείας αποκεντρωμένης διοίκησης.
β) Για τη χορήγηση της έγκρισης ή τη γνωστοποίηση λειτουργίας της παρ. 8 και για την άδεια συλλογής και μεταφοράς της περ. α) της παρούσας για τη διαχείριση επικινδύνων αποβλήτων, απαιτείται ασφαλιστήριο συμβόλαιο στο οποίο:
βα) προσδιορίζεται ο ασφαλιζόμενος οργανισμός ή επιχείρηση,
ββ) προσδιορίζονται οι εργασίες διαχείρισης που καλύπτονται,
βγ) προσδιορίζονται τα χαρακτηριστικά επικινδυνότητας, όπως κωδικός ΕΚΑ, κλάση UN, αριθμός ΗP των αποβλήτων που πρόκειται να διαχειριστούν,
βδ) αναγράφεται ότι η ασφαλιστική κάλυψη αφορά σε ζημιές προς τρίτους και στην επαναφορά του περιβάλλοντος στην πρότερη κατάσταση, σε περίπτωση ζημιάς αυτού,
βε) αναγράφεται ότι, σε περίπτωση διασυνοριακής μεταφοράς, η ασφαλιστική κάλυψη αφορά σε όσα προβλέπονται στο άρθρο 6 του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1013/2006 (L 190), όπως τα έξοδα μεταφοράς και ανάκτησης ή διάθεσης, το κόστος αποθήκευσης για ενενήντα (90) ημέρες και τα έξοδα που προκύπτουν, όταν η μεταφορά ή η ανάκτηση ή η διάθεση δεν μπορεί να ολοκληρωθεί όπως προβλεπόταν ή είναι παράνομη,
βστ) αναγράφεται το ύψος της ασφαλιστικής κάλυψης, το οποίο προσδιορίζεται, κατ’ ελάχιστο, ως εξής:
i. για εργασίες διάθεσης (D1 έως και D15) ή ανάκτησης (R1 έως και R13):
α) ένα εκατομμύριο (1.000.000) ευρώ ετησίως για τις εγκαταστάσεις που κατατάσσονται στην Α1 κατηγορία σύμφωνα με τον ν. 4014/2011,
β) 0,5 εκατομμύρια ευρώ για τις εγκαταστάσεις που κατατάσσονται στην Α2 κατηγορία σύμφωνα με τον ν. 4014/2011,
ii. για τη διασυνοριακή μεταφορά: ένα εκατομμύριο (1.000.000) ευρώ ετησίως,
iii. για τη συλλογή και μεταφορά: 0,5 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Η αναγραφή στο ασφαλιστήριο συμβόλαιο των αριθμών κυκλοφορίας των οχημάτων μεταφοράς αποβλήτων είναι προαιρετική.
Για κάθε επιμέρους εργασία διαχείρισης, ο υπόχρεος οργανισμός ή η επιχείρηση προσκομίζει στην αδειοδοτούσα αρχή βεβαίωση του ασφαλιστικού φορέα στην οποία βεβαιώνεται ότι η εν λόγω εργασία καλύπτεται από το ασφαλιστήριο συμβόλαιο. Επί αδυναμίας ασφαλιστικής κάλυψης των προαναφερόμενων εργασιών, ο οργανισμός ή η επιχείρηση προσκομίζει στην αδειοδοτούσα αρχή τουλάχιστον ισόποση εγγυητική επιστολή υπέρ του Δημοσίου.
Σε περίπτωση αδυναμίας ασφαλιστικής κάλυψης συγκεκριμένου αποβλήτου, κατά τη συλλογή και μεταφορά, διασυνοριακή ή μη, ο οργανισμός ή η επιχείρηση μπορεί να προσκομίσει στην αδειοδοτούσα αρχή εγγυητική επιστολή υπέρ του Δημοσίου, ίση με το ένα πέμπτο (1/5) των αντίστοιχων ως άνω ελαχίστων ποσών. Τα ποσά αυτά, όταν καταπίπτουν, διατίθενται μέσω του τακτικού προϋπολογισμού του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αποκλειστικά για την προστασία και διαχείριση του περιβάλλοντος.
Εξαιρούνται από την απαίτηση ασφαλιστηρίου συμβολαίου οι οργανισμοί ή επιχειρήσεις που ανακτούν τα δικά τους απόβλητα στον τόπο παραγωγής τους.
γ) Στην περίπτωση διαμετακόμισης, κατά την έννοια της παρ. 32 του άρθρου 2 του Κανονισμού (ΕΚ) 1013/2006. επικινδύνων αποβλήτων δεν απαιτούνται:
γα) η έκδοση έγγραφης συγκατάθεσης αλλά δίδεται σιωπηρή συγκατάθεση σύμφωνα με το άρθρο 9 του Κανονισμού (ΕΚ) 1013/2006 και,
γβ) η καταβολή του παραβόλου της παρ. Β.2.3.β του άρθρου 7 της υπό στοιχεία Η.Π.13588/725/2006 κοινής απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Οικονομίας και Οικονομικών, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Μεταφορών και Επικοινωνιών και Εμπορικής Ναυτιλίας (Β’ 383).
δ) Για τις εξαγωγές αποβλήτων με σκοπό τη διάθεσή τους (εργασίες D), στο πλαίσιο της υποβολής κοινοποίησης σύμφωνα με το άρθρο 4 του Κεφαλαίου Ι του Κανονισμού (ΕΚ) 1013/2006 στη Διεύθυνση Διαχείρισης Αποβλήτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, πριν την εξαγωγή των αποβλήτων, τεκμηριώνεται η εφαρμογή της ιεράρχησης των αποβλήτων, σύμφωνα με το άρθρο 4 και εφόσον προορίζονται για διάθεση τεκμηριώνεται η μη υλοποίηση αυτής εντός της χώρας.
ε) Για τη συλλογή και μεταφορά μη επικίνδυνων αποβλήτων δεν απαιτείται άδεια. Για τους οργανισμούς ή επιχειρήσεις που εκτελούν εργασίες συλλογής και μεταφοράς μη επικίνδυνων αποβλήτων σε επαγγελματική βάση, απαιτούνται εγγραφή και καταχώριση στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων (ΗΜΑ) του άρθρου 53. Ως εκτέλεση εργασιών συλλογής και μεταφοράς μη επικίνδυνων αποβλήτων σε επαγγελματική βάση νοείται η δραστηριοποίηση στον τομέα της εκτέλεσης εργασιών συλλογής και μεταφοράς της παρούσας είτε για λογαριασμό τρίτων είτε για την εξυπηρέτηση ιδίων αναγκών.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την εγγραφή στο ΗΜΑ είναι ο φορέας της δραστηριότητας συλλογής και μεταφοράς να διαθέτει ασφαλιστήριο συμβόλαιο, στο οποίο αναγράφεται ότι η ασφαλιστική κάλυψη αφορά σε τρίτους και στην επαναφορά του περιβάλλοντος στην πρότερη κατάσταση σε περίπτωση ζημιάς, ύψους κατ’ ελάχιστο εκατό χιλιάδων (100.000) ευρώ ετησίως. Από την υποχρέωση ασφάλισης εξαιρούνται οι ο.τ.α..
Στο ασφαλιστήριο συμβόλαιο της παρούσας προσδιορίζονται οι κωδικοί ΕΚΑ των αποβλήτων και τα αναφερόμενα στις υποπερ. βα), βδ) και βε) της περ. β). Η αναγραφή στο ασφαλιστήριο συμβόλαιο των αριθμών κυκλοφορίας των οχημάτων μεταφοράς αποβλήτων είναι προαιρετική.
Για τον υπολογισμό του ασφαλίστρου από τις ασφαλιστικές εταιρίες μπορεί να λαμβάνονται υπόψη κριτήρια όπως ο ετήσιος κύκλος εργασιών, η ποσότητα και το είδος των μεταφερόμενων αποβλήτων, καθώς και ο αριθμός των μεταφορών.
Οι ανωτέρω προϋποθέσεις ισχύουν και για τα απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΑΗΗΕ), καθώς και για τα οχήματα τέλους κύκλου ζωής (ΟΤΚΖ) με κωδικούς ΕΚΑ 16 02 11, 160104, 16 02 13, 20 01 21, 20 01 23 και 20 01 35, υπό τον όρο ότι ο εξοπλισμός είναι ακέραιος.
στ) Αν ο οργανισμός ή η επιχείρηση δραστηριοποιείται τόσο σε εργασίες διάθεσης, ανάκτησης, συλλογής και μεταφοράς και διασυνοριακής μεταφοράς επικινδύνων αποβλήτων όσο και σε εργασίες συλλογής και μεταφοράς μη επικίνδυνων αποβλήτων, το ύψος της ασφαλιστικής κάλυψης είναι ίσο με το άθροισμα των επιμέρους ποσών ασφαλιστικής κάλυψης που ορίζονται στο παρόν για κάθε εργασία στην οποία δραστηριοποιείται ο οργανισμός ή η επιχείρηση. Το ύψος των ποσών ασφαλιστικής κάλυψης των περ. β) και δ) δύναται να αναπροσαρμόζεται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
4. Για την αποκατάσταση Χώρου Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (ΧΑΔΑ) υποβάλλεται από τον οικείο ο.τ.α. α’ βαθμού με τη συνδρομή του οικείου ΦοΔΣΑ του οποίου ο ο.τ.α. α’ βαθμού αποτελεί μέλος κατόπιν σχετικής προγραμματικής σύμβασης σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 246 του ν. 4555/2018 (Α’ 133), Τεχνική Μελέτη Περιβαλλοντικής Αποκατάστασης του ΧΑΔΑ, στη Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της οικείας αποκεντρωμένης διοίκησης. Η σχετική άδεια χορηγείται με απόφαση του συντονιστή της αποκεντρωμένης διοίκησης.
5. Προϋπόθεση για την έκδοση κάθε άδειας που καλύπτει την αποτέφρωση ή τη συναποτέφρωση με ανάκτηση ενέργειας είναι να πραγματοποιείται η ανάκτηση ενέργειας με υψηλό επίπεδο ενεργειακής απόδοσης, σύμφωνα με το Παράρτημα ΙΙ.
6. Στη ΜΠΕ που υποβάλλεται για την περιβαλλοντική αδειοδότηση κάθε εγκατάστασης που εκτελεί εργασίες επεξεργασίας αποβλήτων και κατατάσσεται στην κατηγορία Α’ του ν. 4014/2011, πέραν των προβλεπομένων στην υπό στοιχεία οικ. 170225/20.1.2014 (Β’ 135) απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, αποτυπώνονται τεκμηριωμένα η διαχείριση αποβλήτων, λαμβανομένων υπόψη όσων προβλέπονται στο άρθρο 4 με έμφαση στην ποιοτική και ποσοτική σύσταση των αποβλήτων που παράγονται ή υποβάλλονται σε εργασίες επεξεργασίας, καθώς και πλήρη διαστασιολόγηση των εγκαταστάσεων επεξεργασίας.
7. Οι εγκαταστάσεις που κατατάσσονται στην κατηγορία Β’ του ν. 4014/2011 λαμβάνουν Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις (ΠΠΔ).
8. Οι εγκαταστάσεις επεξεργασίας των παρ. 6 και 7 υπόκεινται σε έγκριση ή γνωστοποίηση λειτουργίας, σύμφωνα με τον ν. 4442/2016 (Α’ 230) και την υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/11936/836/8.2.2019 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης, Οικονομικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Β’ 436).
Στην γνωστοποίηση ή έγκριση λειτουργίας περιλαμβάνονται, εκτός από τα στοιχεία που απαιτούνται από την νομοθεσία, τουλάχιστον τα ακόλουθα:
α) Όλα τα απαραίτητα στοιχεία της εγκατάστασης ή της επιχείρησης.
β) Οι εργασίες επεξεργασίας των αποβλήτων (κωδικός R ή D).
γ) Οι κωδικοί αποβλήτων σύμφωνα με τον ΕΚΑ που υπόκεινται στις προηγούμενες εργασίες.
9. Οι μονάδες ανακύκλωσης πλοίων κατά την έννοια του σημείου 7 της παρ. 1 του άρθρου 3 του Κανονισμού (ΕΕ) 1257/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Νοεμβρίου 2013, για την ανακύκλωση πλοίων και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1013/2006 και της οδηγίας 2009/16/ΕΚ (L 330), λαμβάνουν άδεια ανακύκλωσης πενταετούς διάρκειας από τον προϊστάμενο της Διεύθυνσης Διαχείρισης Αποβλήτων. Για τη λήψη της άδειας ο φορέας της μονάδας ανακύκλωσης πλοίων προσκομίζει στην αρμόδια υπηρεσία τα ακόλουθα:
α) την ΑΕΠΟ ή τις ΠΠΔ του,
β) την άδεια, έγκριση ή γνωστοποίηση λειτουργίας,
γ) το σχέδιο μονάδας ανακύκλωσης πλοίων κατά την έννοια του σημείου 17 της παρ. 1 του άρθρου 3 του Κανονισμού 1257/2013/ΕΕ και
δ) δήλωση δέσμευσης ότι θα πληροί τις απαιτήσεις της παρ. 2 του άρθρου 13 του Κανονισμού 1257/2013/ΕΕ σύμφωνα με το σημείο ια της παρ. 1 του άρθρου 13 του ανωτέρω Κανονισμού.