Yπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

1. Οι ιδιοκτήτες, νομείς ή κάτοχοι ακινήτων, όπως ιδίως γηπέδων, οικοπέδων, κτισμάτων ή κατασκευών, οφείλουν να τα διατηρούν πάντοτε ελεύθερα από επικίνδυνα απόβλητα, όπως αυτά ορίζονται στην παρ. 2 του άρθρου 3, συμπεριλαμβανομένων και των αποβλήτων αμιάντου ή αποβλήτων υλικών που περιέχουν αμίαντο.
2. Ο ιδιοκτήτης, νομέας ή κάτοχος ακινήτου όπως ιδίως γηπέδου, οικοπέδου, κτίσματος ή κατασκευής, στο οποίο βρίσκονται επικίνδυνα απόβλητα συμπεριλαμβανομένων και των αποβλήτων αμιάντου ή αποβλήτων υλικών που περιέχουν αμίαντο, υποχρεούται:
α) Να μεριμνά ο ίδιος αμελλητί για την ασφαλή συλλογή και μεταφορά τους, σύμφωνα με τη νομοθεσία για τη διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων.
β) Ειδικά για τα απόβλητα αμιάντου οικιακής προέλευσης, επιτρέπεται στα νοικοκυριά να παραδίδουν σε δημοτικές εγκαταστάσεις ή σε εγκαταστάσεις που ενεργούν για λογαριασμό του οικείου ο.τ.α. μη εύθρυπτο αμίαντο που παράγεται από εργασίες ανακαίνισης που εκτελούν οι ίδιοι υπό την προϋπόθεση ότι αυτός είναι κατάλληλα περιτυλιγμένος με αδιαπέραστο υλικό ή σε κατάλληλη σακούλα, ώστε να εμποδίζεται η απόξεση ινών αμιάντου στον αέρα.
γ) Να εξασφαλίζει την ακώλυτη πρόσβαση στο ακίνητο αυτό και να επιτρέπει τη συλλογή και μεταφορά των επικίνδυνων αποβλήτων, από φυσικά ή νομικά πρόσωπα, δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, τα οποία διαθέτουν σχετική άδεια, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 50 του ν. 4042/2012 (Α’ 24). Ειδικά για την εκτέλεση έργων και εργασιών αφαίρεσης αμιάντου και υλικών που περιέχουν αμίαντο, τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα πληρούν και τις προϋποθέσεις της υπ` αρ. 4229/395/2013 (Β’ 318) κοινής απόφασης των Υπουργών Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας και Υγείας.
δ) Να συναινεί σε τακτικούς ή έκτακτους ελέγχους των αρμοδίων ελεγκτικών αρχών της αποκεντρωμένης διοίκησης στο ακίνητο αυτό, προκειμένου να διαπιστωθεί η ύπαρξη επικίνδυνων αποβλήτων συμπεριλαμβανομένων των αποβλήτων αμιάντου και αποβλήτων υλικών που περιέχουν αμίαντο, καθώς και η συνδρομή περίπτωσης κινδύνου για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον, από την παρουσία των αποβλήτων αυτών.
4. Η διακρίβωση και αξιολόγηση της ρύπανσης σε χώρο, όπως ιδίως γήπεδο, οικόπεδο, κτίσμα ή κατασκευή όπου υπάρχουν επικίνδυνα απόβλητα, καθώς και η διακρίβωση του κατόχου των επικινδύνων αποβλήτων πραγματοποιούνται από την αρμόδια υπηρεσία περιβάλλοντος της οικείας αποκεντρωμένης διοίκησης, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παρ. 1 του άρθρου 12 της υπό στοιχεία ΗΠ 13588/725/2006 (Β’ 383), κοινής απόφασης των Υπουργών Εμπορικής Ναυτιλίας, Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης & Αποκέντρωσης, Μεταφορών & Επικοινωνιών, Οικονομίας & Οικονομικών και Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Ειδικά σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών, στη διαδικασία που προβλέπεται στην παρούσα, η διακρίβωση και αξιολόγηση της ρύπανσης πραγματοποιούνται και από τους ελεγκτές της Γενικής Διεύθυνσης του Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών, εφόσον ζητηθεί η συνδρομή τους. Για τη διαπίστωση των περιστατικών που προβλέπονται στην παρούσα, συντάσσεται σχετική έκθεση αυτοψίας.
5. Σε περίπτωση που ο ιδιοκτήτης, νομέας ή κάτοχος του ακινήτου δεν τηρεί τις υποχρεώσεις που προβλέπονται στην παρ. 2, ύστερα από διαπίστωση των αρμοδίων οργάνων, σύμφωνα με τη διαδικασία της παρ. 4, αυτός καλείται από τον Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης, να προβεί στην απομάκρυνση των αποβλήτων μέσα σε προθεσμία είκοσι (20) ημερών από την επίδοση σε αυτόν της έκθεσης αυτοψίας. Μετά την παρέλευση τριάντα (30) ημερών από την ανωτέρω κλήτευση, και εφόσον διαπιστωθεί από τα αρμόδια όργανα ότι δεν έχουν απομακρυνθεί τα απόβλητα, εκδίδεται απόφαση του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης για την απομάκρυνσή τους από τον υπόχρεο, μέσα σε προθεσμία που δεν υπερβαίνει τις είκοσι (20) ημέρες από την επίδοση της απόφασης. Η κλήτευση των υπόχρεων προσώπων και η επίδοση της απόφασης ενεργούνται σύμφωνα με τον ν. 2717/1999 (Α’ 97). Σε περίπτωση εγκαταλελειμμένων γηπέδων, οικοπέδων ή κτισμάτων στα οποία διαπιστώνεται αρμοδίως η ύπαρξη επικίνδυνων αποβλήτων, ή σε περίπτωση που τα πρόσωπα αυτά είναι άγνωστα ή άγνωστης διαμονής, η έκθεση αυτοψίας, η κλήτευση και η απόφαση του Συντονιστή τοιχοκολλώνται στο ακίνητο και στον πίνακα ανακοινώσεων του καταστήματος της αποκεντρωμένης διοίκησης και του οικείου δήμου.
Σε περίπτωση που ο υπόχρεος δεν συμμορφώνεται με την απόφαση του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης, η αρμόδια υπηρεσία περιβάλλοντος της αποκεντρωμένης διοίκησης, ύστερα από σχετική εντολή του αρμόδιου Εισαγγελέα Πρωτοδικών, προβαίνει σε συλλογή και απομάκρυνση των επικίνδυνων αποβλήτων και καταλογίζει τη σχετική δαπάνη στον ιδιοκτήτη και στον επικαρπωτή του ακινήτου.
Οι δαπάνες για την επισκευή του ακινήτου συνεπεία των εργασιών αποξήλωσης των επικίνδυνων αποβλήτων βαρύνουν αποκλειστικά τον ιδιοκτήτη του και τον νομέα του, εκτός αν, από υπαιτιότητα των προσώπων που εκτελούν τις εργασίες αποξήλωσης, προκλήθηκαν στο ακίνητο ζημίες που δεν είναι αναγκαίες για την απομάκρυνση των αποβλήτων.
6. Σε περίπτωση ρύπανσης γηπέδου ή οικοπέδου με επικίνδυνα απόβλητα λόγω φυσικής καταστροφής, συνεπεία της οποίας απαιτείται επείγουσα διαχείριση των αποβλήτων αυτών, λαμβάνονται από τις αρμόδιες αρχές τα αναγκαία μέτρα για την άμεση συλλογή και απομάκρυνση των αποβλήτων αυτών από ιδιωτικούς χώρους, με σκοπό την προστασία της δημόσιας υγείας και του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παρ. 1 έως και 5. Σε περίπτωση που τα υπόχρεα κατά την παρ. 2 πρόσωπα, υποβάλλουν αμελλητί και πάντως το αργότερο μέσα σε τρεις (3) μήνες από την επέλευση της καταστροφής, στην αρμόδια διεύθυνση περιβάλλοντος της οικείας αποκεντρωμένης διοίκησης, αίτηση για απομάκρυνση από την ιδιοκτησία τους, επικίνδυνων αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένων και των αποβλήτων αμιάντου, η δαπάνη για τις εργασίες αποξήλωσης, απομάκρυνσης και μεταφοράς βαρύνει τον προϋπολογισμό του αρμόδιου υπουργείου. Για τις δαπάνες που έγιναν για την επισκευή του ακινήτου συνεπεία των εργασιών αποξήλωσης των επικίνδυνων αποβλήτων ισχύει αναλόγως η παρ. 5.
7. Ειδικά στην περίπτωση που ο υπόχρεος παρακωλύει τον έλεγχο από τα αρμόδια όργανα επιβάλλονται ποινή φυλάκισης μέχρι τρεις (3) μήνες και πρόστιμο σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 30 του ν. 1650/1986 (Α’ 160).
8. Οι εταιρείες ή οργανισμοί που διαθέτουν ή διαχειρίζονται δίκτυα ύδρευσης ή αποχέτευσης, οι σωλήνες των οποίων περιέχουν αμίαντο, μετά την εκτέλεση εργασιών επισκευής, αφαίρεσης ή αντικατάστασης τμημάτων σωληνώσεων, υποχρεούνται να μεριμνούν οι ίδιες αμελλητί για την ασφαλή συλλογή και μεταφορά των επικίνδυνων αποβλήτων, από φυσικά ή νομικά πρόσωπα δημόσιου ή ιδιωτικού δικαίου που διαθέτουν σχετική άδεια, σύμφωνα με το άρθρο 50 του ν. 4042/2012 (Α’ 24).
Εφόσον τεκμηριώνεται από τη σχετική εκτίμηση του κινδύνου του άρθρου 3 του π.δ. 212/2006 (Α’ 212) ότι οι εργασίες επισκευής και αντικατάστασης των σωληνώσεων συνιστούν σποραδική και μειωμένης έντασης έκθεση των εργαζομένων κατά την έννοια της παρ. 2 του άρθρου 3 του π.δ. 212/2006, τότε οι εργασίες αυτές είναι δυνατόν να εκτελούνται από το προσωπικό των εταιριών αυτών ή αντίστοιχων εργολάβων, χωρίς να απαιτείται να διαθέτουν άδεια ίδρυσης και λειτουργίας επιχείρησης που δραστηριοποιείται στην εκτέλεση εργασιών διαχείρισης αμιάντου (ΕΑΚ) κατά την έννοια της υπ’ αρ. 4229/395/2013 κοινής απόφασης των Υπουργών Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας και Υγείας (Β’ 318). Η ως άνω εξαίρεση δεν αίρει σε καμία περίπτωση τις υποχρεώσεις του εργοδότη για τη λήψη όλων των προβλεπόμενων προληπτικών και προφυλακτικών μέτρων του π.δ. 212/2006 για την προστασία των εργαζομένων.