1. Με κοινή απόφαση των Υπουργών ΠΕΚΑ και Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, που εκδίδεται μέσα σε δύο (2) χρόνια από την έναρξη ισχύος της παρούσης απόφασης, εγκρίνεται εθνικό πρόγραμμα δημιουργίας και λειτουργίας Χώρων Τροφοδοσίας Πτωματοφάγων Αρπακτικών Πτηνών (ΧΤΑΠ), σε ΖΕΠ με είδη χαρακτηρισμού ευκαιριακά ή αποκλειστικά πτωματοφάγα αρπακτικά πτηνά, δηλαδή τα είδη όρνιο (Gyps fulvus), ασπροπάρης (Neophron percnopterus), μαυρόγυπας (Aegypius monachus), γυπαετός (Gypaetus barbatus), τσίφτης (Milvus migrans), χρυσαετός (Aquila chrysaetos), θαλασσαετός (Haliaeetus albicila), σπιζαετός (Hieraaetus fasciatus), αετογερακίνα (Buteo rufinus), μαυροπελαργός (Ciconia nigra). Με την απόφαση αυτή καθορίζονται συγκεκριμένα τα κριτήρια για την χωροθέτηση του ΧΤΑΠ, για τις αποστάσεις τους από τις αποικίες ή φωλιές των αρπακτικών, για τον περιορισμό της θήρας πλησίον των ταϊστρών και για την τροφοδοσία των ΧΤΑΠ. Το πρόγραμμα υλοποιείται από τις αρμόδιες Δασικές Υπηρεσίες του ΥΠΕΚΑ.
2. Οι αρμόδιες υπηρεσίες Περιβάλλοντος και Δασών των Περιφερειών, μεριμνούν για τον έλεγχο των πληθυσμών ανταγωνιστικών ειδών προς τα προστατευόμενα είδη και τα είδη χαρακτηρισμού, όπως ιδίως το είδος ασημόγλαρος (Larus michahelis) και το είδος κουρούνα (Corvus corone cornix). Επιτρέπεται ο έλεγχος του πληθυσμού των ανταγωνιστικών ειδών σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις και μετά την σύμφωνη γνώμη της αρμόδιας Υπηρεσίας του Υπουργείου ΠΕΚΑ και εφ’ όσον αυτό αποδεδειγμένα αποσκοπεί στην προστασία αποικιών, θέσεων φωλεοποίησης και εν γένει κρίσιμων ενδιαιτημάτων προστατευόμενων ειδών.
3. Ειδική μέριμνα λαμβάνεται από τις αρμόδιες υπηρεσίες Περιβάλλοντος και Δασών των Περιφερειών, καθώς και από τις κατά τόπους λιμενικές υπηρεσίες, για την καταπολέμηση των αρουραίων που απειλούν ενδιαιτήματα σε νησίδες αναπαραγωγής προστατευόμενων ειδών και ειδών χαρακτηρισμού όπως ο μαυροπετρίτης (Falco eleonorae), ο Αιγαιόγλαρος (Larus auduinii), ο θαλασσοκόρακας (Phalacrocorax aristotelis), ο αρτέμης (Calonectris diomedea), ο μύχος (Puffinus yelkuan) και ο υδροβάτης (Hydrobates pelagicus).
4. Οι αρμόδιες υπηρεσίες Περιβάλλοντος και Δασών των Περιφερειών, σε συνεργασία με τις τοπικές δασικές υπηρεσίες και υπηρεσίες αγροτικής ανάπτυξης, μεριμνούν για τοποθέτηση τεχνητών φωλιών (μεμονωμένων ή συγκροτημάτων) ιδίως για το είδος μαυροπετρίτης (Falco eleonorae), σε ΖΕΠ, όπου για τα συγκεκριμένα είδη έχουν εκπονηθεί Σχέδια Διαχείρισης από τα οποία προβλέπεται η τοποθέτηση τεχνητών φωλιών. Η μέριμνα αφορά επίσης τη δημιουργία τεχνητών νησίδων και σχεδίων για υδρόβια και παρυδάτια είδη σε υγροτόπους που υφίστανται σημαντική απώλεια σχετικών ενδιαιτημάτων, εφόσον αυτό προτείνεται από τα οικεία Σχέδια Διαχείρισης.
Άρθρο 15- Διαχειριστικές Δράσεις για τα είδη χαρακτηρισμού εντός ΖΕΠ.
Τα μέτρα για τον έλεγχο ανταγωνιστικών ειδών δεν περιέχουν συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, ενώ δεν είναι σαφές ποια υπηρεσία είναι τελικά αρμόδια για το μέτρο αυτό. Το ίδιο ισχύει για την καταπολέμηση των αρουραίων σε νησίδες, όπως και για την τοποθέτηση τεχνιτών φωλιών. Τα μέτρα αυτά είναι από τα πιο ειδικά στην παρούσα ΚΥΑ και μπορούν να αποφέρουν ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα για την προστασία μεμονωμένων ΖΕΠ. Κάθε μέτρο για να είναι εφαρμόσιμο και αποτελεσματικό είναι αναγκαίο να συνοδεύεται από χρονοδιάγραμμα και τον καθορισμό αρμοδιοτήτων. Ειδάλως η ΚΥΑ δεν αποτελεί παρά «ευχολόγιο».
Πρόταση: Προτείνεται η επαναδιατύπωση των παρακάτω παραγράφων στο άρθρο 15:
«2. α) Εντός δύο (2) ετών από την υπογραφή της παρούσας, η Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος του ΥΠΕΧΩΔΕ εκπονεί Σχέδιο Δράσης για την αντιμετώπιση των ειδών εισβολέων και των επιπτώσεών τους στα είδη χαρακτηρισμού των ΖΕΠ. Συγκεκριμένα οι αρμόδιες υπηρεσίες μεριμνούν για τον έλεγχο των πληθυσμών ανταγωνιστικών ειδών προς τα προστατευόμενα είδη και τα είδη χαρακτηρισμού, όπως ιδίως το είδος ασημόγλαρος (Larus michahelis) και το είδος κουρούνα (Corvus corone cornix).
β) Επιτρέπεται ο έλεγχος του πληθυσμού των ανταγωνιστικών ειδών σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις και μετά την σύμφωνη γνώμη της αρμόδιας Υπηρεσίας του Υπουργείου ΠΕΚΑ και εφ’ όσον αυτό αποδεδειγμένα αποσκοπεί στην προστασία αποικιών, θέσεων φωλεοποίησης και εν γένει κρίσιμων ενδιαιτημάτων προστατευόμενων ειδών.»
«4. Οι αρμόδιες υπηρεσίες Δασών των Περιφερειών, εντός (2) ετών από την έναρξη ισχύος της παρούσας, υλοποιούν πρόγραμμα τοποθέτησης τεχνητών φωλιών (μεμονωμένων ή συγκροτημάτων), ιδίως για το είδος κιρκινέζι (Falco naumanni) και για το είδος μαυροπετρίτης (Falco eleonorae), εντός ΖΕΠ.»
Άρθρο 15.
παρ. 3. Ειδική μέριμνα πρέπει να λαμβάνεται και στις περιπτώσεις διαφυγής στο φυσικό περιβάλλον ξενικών ειδών (όπως αμερικάνικων μινκ, μυοκαστόρων κ.ά.) που μπορεί να προκαλέσουν πολύ σοβαρά προβλήματα στην πανίδα της ευρύτερης περιοχής αλλά και στις οικονομικές δραστηριότητες των κατοίκων.
Παρ. 5. Πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη η περίπτωση του Κορμοράνου Phalacrocorax carbo (ένα αποκλειστικά ψαροφάγο πουλί του οποίου ο πληθυσμός αυξάνει στην Ευρώπη) που προκαλεί σοβαρές ζημιές σε ημιεκτατικά ιχθυοτροφεία που λειτουργούν σε ανοιχτές λιμνοθάλασσες. Ιδιαίτερα ευάλωτα είναι αυτά της Αν. Μακεδονίας και Θράκης (Πόρτο Λάγος, Δέλτα Έβρου) καθώς και αυτά της Δυτικής Ελλάδας (Μεσολόγγι, Αμβρακικός) κι ενδεχομένως και αλλού. Οι απώλειες εμπορεύσιμων ειδών ψαριών είναι σε κάποιες περιπτώσεις πολύ μεγάλες κι έχουν φέρει σε απόγνωση τους ψαράδες παρά τα όσα προστατευτικά μέτρα λαμβάνουν. Πληροφορίες για το μέγεθος του προβλήματος μπορείτε να βρείτε σε πρακτικά των ετήσιων συνεδρίων των ιχθυολόγων. Το πρόβλημα είναι γνωστό σε όλες τις χώρες της Ευρώπης όπου λαμβάνονται μέτρα για τον περιορισμό του και πρέπει κάποια στιγμή να αντιμετωπιστεί και στην Ελλάδα.
-Στο αρθ 15 παρ.1 δεν προβλέππεται καθαρά σε πόση απόσταση από τον χώρο τροφοδοσίας επιτρέπεται η εγκατάσταση Α/Γ.
-Ομοίως πιό ποσοστό των περιοχών ΖΕΠ και Natura μπορεί να καλυφθεί από Α/Γ.
Η μόνη καθαρή λύση ειναι η μη εγκατάσταση Α/Γ σε περιοχές ΖΕΠ και Natura για να αποφευχθούν ακυρώσεις από Ελληνικά και Ευωπαικά Δικαστηρια.
Στο προηγούμενο σχόλιο μου, έγραψα (εκ παραδρομής) Μαυρόγυπα, ενώ ήθελα να γράψω Μαυροπελαργό.
– «Με κοινή απόφαση των Υπουργών ΠΕΚΑ και Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, που εκδίδεται μέσα σε δύο (2) χρόνια από την έναρξη ισχύος της παρούσης απόφασης…».
Ξανά τα ίδια.
Πρώτα να δούμε όλα αυτά και μετά το νομοσχέδιο να βγει σε διαβούλευση…ΠΡΟΧΕΙΡΟΤΗΤΑ.
– «Οι αρμόδιες υπηρεσίες Περιβάλλοντος και Δασών των Περιφερειών…».
Με τι πόρους θα συμβούν αυτά? Εδώ υπάρχει αμφιβολία για τους πόρους που αφορούν βασικά θέματα βιωσιμότητας της Περιφέρειας, που πρέπει να λυθούν πρώτα. ΠΡΟΧΕΙΡΟΤΗΤΑ, ΒΙΑΣΥΝΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΛΕΙΨΕΙΣ…ΤΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΠΟΣΥΡΘΕΙ.
– «Επιτρέπεται ο έλεγχος του πληθυσμού των ανταγωνιστικών ειδών….»
Κανενός είδους έλεγχος πληθυσμών δεν πρέπει να υφίσταται. Πρέπει επιτέλους να καταλάβουμε πως δεν πρέπει να παρεμβένουμε στη φύση- αυτή ξέρει να βρίσκει τις ισοροπίες της- και πρέπει επίσης να καταλάβουμε, πως πρόβλημα δημιουργείτε ΜΟΝΟ ΟΤΑΝ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΒΑΛΕΙ ΤΟ ΧΕΡΑΚΙ ΤΟΥ!
– «Ειδική μέριμνα λαμβάνεται από τις αρμόδιες υπηρεσίες Περιβάλλοντος και Δασών των Περιφερειών, καθώς και από τις κατά τόπους λιμενικές υπηρεσίες….για την καταπολέμηση των αρουραίων».
Ποιά είναι η ειδική μέριμνα? Με τι πόρους θα ληφθεί η μέριμνα αυτή? Νομοθετήματα χωρίς αντίκρισμα κρίνουμε εδώ? Εδώ το λιμενικό δεν έχει πετρέλαιο για τις βασικές του αρμοδιότητες….στις βραχονησίδες για τους αρουραίους θα τρέχει?
Με τι πόρους θα τα κάνουν όλα αυτά οι Περιφέρειες? ΤΟ 4% από το ΦΠΑ, που θα πρωτοπάει?
Θα πρέπει να αφαιρεθεί από τη λίστα των (έστω και ευκαιριακά) πτωματοφάγων ο Μαυρόγυπας καθώς δεν υπάρχει καμία μελέτη που να το αποδεικνύει. Επίσης και η Αετογερακίνα δεν έχει καταγραφεί ποτέ να χρησιμοποιεί τέτοιες ταϊστρες. Τέλος, θα έπρεπε να δοθεί βαρύτητα στη κατασκευή τεχνητών φωλιών για το Κιρκινέζι που απειλείται από την έλλειψη χώρων φωλεοποίησης και όχι το Μαυροπετρίτη, που φωλιάζει στο έδαφος, χωρίς την ανάγκη κάποιας περίτεχνης φωλιάς.
Κυρία Υπουργέ,
με κάθε επιφύλαξη, ως προς την εναρμόνιση των σκέψεών μου σε σχέση με το πνεύμα και τους σκοπούς του παρόντος Σχεδίου, έχω να παρατηρήσω τα εξής:
Οι περιοχές ΖΕΠ έχουν οριστεί με κάποια κριτήρια (μελέτες, παρατηρήσεις, κ.λ.π) αλλά δε σημαίνει υποχρεωτικά ότι εντός των ορίων τους βρίσκεται πάντα το κύριο αντικείμενο (είδη πουλιών, μέγεθος πληθυσμών) προστασίας στο οποίο υποτίθεται ότι απευθύνονται. Για παράδειγμα, πολλά πουλιά μπορεί να μετακινούνται κατά δεκάδες χιλιόμετρα μακρύτερα από την περιοχή στην οποία υποτιθεται ότι διαβιούν, προκειμένου να εξασφαλίσουν τροφή. Αυτό σημαίνει ότι τα «όρια» των ΖΕΠ είναι των ανθρώπων και όχι της φύσης.
Με βάση το παραπάνω σχεπτικό, προτείνω:
Α) να προβλέπεται η δυνατότητα / υποχρέωση των αρμόδιων Υπηρεσιών για εφαρμογή παρόμοιων μέτρων και σε περιοχές εκτός ΖΕΠ, αρκεί να υπάρχει η κατάλληλη επιστημονική / τεχνική τεκμηρίωση (εφικτότητα, σκοπιμότητα, τρόπος κατασκευής των σχετικών υποδομών, κλπ.
Β) Ακόμα και περιοχές που δεν είναι σήμερα σημαντικές (π.χ.: ακαλλιέργητες γαίες εντός ευρύτερων αγροτικών περιοχών) να μπορούν (εφόσον αναπλαστούν / ενισχυθούν περιβαλλοντικά και τεκμηριωθεί επιστημονικά/ μελετητικά η ανάπλασή τους) να μπορούν να χαρακτηριστούν ως περιοχές υψηλής φυσικής αξίας και να τυγχάνουν ανάλογης διαχείρισης, δηλ. περιβαλλοντικής αποκατάστασης με σκοπό να λειτουργήσουν στο μέλλον ως τόποι φωλιάσματος, διατροφής κ.λ.π. Η σημασία αυτού είναι η επέκταση / επαναδημιουργία των σημαντικών περιοχών για τη διαβίωση των πουλιών, ειδικά σε εκτεταμένες γεωργικές περιοχές όπου σήμερα έχουν σχεδόν εκτοπιστεί τα φυσικά οικοσυστήματα (και οι οποίες θα μπορούσαν να επιτελούν ρόλο φυσικού οικοσυστήματος και υποστήριξης της βιοποικιλότητας). Για παράδειγμα, στη θεσσαλική πεδιάδα, στην οποία πολύ λίγα φυσικά ενδιαιτήματα έχουν πλέον απομείνει, οι περιβαλλοντικές αναπλάσεις θα μπορούσαν να συμβάλλουν σημαντικά στην ενίσχυση και διατήρηση της βιοποικιλότητας – χωρίς κατ’ ανάγκην να αφορούν περιοχές ΖΕΠ.