1. Από το 2023, απαγορεύεται η εγκατάσταση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης όπου υπάρχει επαρκώς διαθέσιμο δίκτυο φυσικού αερίου. Με την απόφαση της παρ. 7 του άρθρου 28, η οποία αναθεωρείται τουλάχιστον μία φορά κατ’ έτος, καθορίζονται οι περιοχές στις οποίες υπάρχει επαρκώς διαθέσιμο δίκτυο φυσικού αερίου.
2. Από την 1η.1.2025, απαγορεύεται η εγκατάσταση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης.
3. Από την 1η.1.2030, απαγορεύεται η χρήση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης.
4. Για οικοδομικές άδειες που υποβάλλονται από την 1η.1.2023, τα ειδικά κτίρια της παρ. 21 του άρθρου 2 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79), εξαιρουμένων των τουριστικών καταλυμάτων και των ναών, με κάλυψη μεγαλύτερη των πεντακοσίων (500) τ.μ. υποχρεούνται να τοποθετούν συστήματα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά ή θερμικά ηλιακά συστήματα σε ποσοστό που αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 30% της κάλυψης. Κατ’ εξαίρεση, με απόφαση του οικείου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής του άρθρου 7 του ν. 4495/2017 (Α’ 167) ή, ειδικώς για κτίρια με συνολική προσμετρώμενη στον συντελεστή δόμησης επιφάνεια άνω των πέντε χιλιάδων (5.000) τ.μ., του Κεντρικού Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής του άρθρου 13 του ιδίου νόμου δύναται να εξαιρούνται από την ως άνω υποχρέωση μεμονωμένα κτίρια, εφόσον τεκμηριώνεται η σχετική αναγκαιότητα για λόγους μορφολογικούς ή αισθητικούς. Με την απόφαση της παρ. 8 του άρθρου 28 δύναται να εξαιρούνται από την εφαρμογή της παρούσας και άλλες κατηγορίες ειδικών κτιρίων ή ειδικά κτίρια σε περιοχές με θεσμοθετημένο καθεστώς προστασίας, όπως παραδοσιακοί οικισμοί και διατηρητέα κτίρια.
5. Από το 2023, στο Σχέδιο Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων της παρ. 12 του άρθρου 7 του ν. 4342/2015 (Α’ 143) συμπεριλαμβάνεται ο υπολογισμός του ανθρακικού αποτυπώματος των κτιρίων σύμφωνα με το πρότυπο ISO 14064-1:2018, πεδίο εφαρμογής 1 και 2 ή με άλλη αντίστοιχη μέθοδο.
Σύμφωνα με το άρθρο 10 για την επίτευξη του στόχου της κλιματικής ουδετερότητας εκτός των μέτρων των άρθρων 11 έως 22 του παρόντος, δύνανται να λαμβάνονται και να εφαρμόζονται μέτρα και πολιτικές εκτός των άλλων για τη σταδιακή υποκατάσταση του φυσικού αερίου από ανανεώσιμα αέρια, όπως βιομεθάνιο και πράσινο υδρογόνο, ιδίως στις μεταφορές και τη βιομηχανία. Η απαγόρευση εγκατάστασης καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης από το 2023 όπου υπάρχει επαρκώς διαθέσιμο δίκτυο φυσικού αερίου έρχεται σε αντίθεση με το παραπάνω.
Η απαγόρευση (ή μη) χρήσης καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης θα πρέπει να εξετασθεί σε σχέση με τις κλιματικές ζώνες του Ελλαδικού χώρου. Π.Χ. για τη ζώνη Δ ή/και Γ να επανεξετασθεί η εν λόγω απαγόρευση.
Θεσπίζεται υποχρέωση για οικοδομικές άδειες από 1.1.2023, για τα ειδικά κτήρια με κάλυψη μεγαλύτερη των 500 m2 η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών ή θερμικών ηλιακών συστημάτων σε ποσοστό τουλάχιστον 30% της κάλυψης. Θα πρέπει να διευκρινισθεί εάν οι οικοδομικές άδειες αφορούν σε νέα κτήρια ή αφορούν και σε ανακαινιζόμενα και τι θα ισχύει στην περίπτωση πολλών ιδιοκτησιών. Επίσης θα πρέπει να διευκρινισθεί το καθεστώς εκμετάλλευσης της παραγωγής ενέργειας (net metering?) Τα μεγάλα κτήρια (με συνολική δόμηση μεγαλύτερη των 5.000 m2) δύναται να εξαιρούνται από την υποχρέωση, αλλά θα πρέπει να διευκρινισθεί εάν μπορούν να εξαιρεθούν συνολικά ή μέσω μείωσης του ποσοστού 30%.
Αν και η κάλυψη των ενεργειακών αναγκών ενός κτηρίου από ΑΠΕ κρίνεται έως και επιβεβλημένη, εντούτοις το ποσοστό της κάλυψης δεν θα πρέπει να είναι δεσμευτικό, για λόγους που έχουν σχέση με το αρχικό κόστος της επένδυσης, λειτουργικούς, μορφολογικούς, περιορισμών του δικτύου. Στην παρούσα φάση υπάρχουν συγκεκριμένοι περιορισμοί του ΔΕΔΔΗΕ για την εγκατάσταση σταθμών από αυτοπαραγωγούς με ενεργειακό συμψηφισμό (α) Η ισχύς κάθε σταθμού παραγωγής μπορεί να ανέρχεται μέχρι 20 kW ή μέχρι 50% της συμφωνημένης ισχύος της εγκατάστασης κατανάλωσης (σε kVA), εφόσον το τελευταίο μέγεθος υπερβαίνει τα 20 kW. β) Ειδικά για αυτοπαραγωγούς MT η ισχύς κάθε σταθμού παραγωγής μπορεί να ανέρχεται έως και στο 100% της συμφωνημένης ισχύος κατανάλωσης. γ) Σε κάθε περίπτωση η μέγιστη ισχύς ενός σταθμού παραγωγής δεν μπορεί να υπερβαίνει το όριο των 3 MW). Από τα παραπάνω συμπεραίνουμε ότι εάν παραμείνει το ποσοστό κάλυψης 30%, τότε στην περίπτωση που οι περιορισμοί δεν αλλάξουν και οδηγούν σε ποσοστό κάλυψης <30%, τότε το υπόλοιπο θα πρέπει να καλύπτεται από σταθμό ο οποίος θα προμηθεύει με ενέργεια το δίκτυο (στην παρούσα φάση υπάρχουν κορεσμένες περιοχές και ο ΔΕΔΔΗΕ δεν χορηγεί σχετικές άδειες).
Σε σχέση με τον υπολογισμό του ανθρακικού αποτυπώματος των κτιρίων από το 2023 σύμφωνα με το πρότυπο ISO 14064-1:2018 ή με άλλη αντίστοιχη μέθοδο, θα πρέπει να υπάρξουν διευκρινίσεις, εάν ο υπολογισμός θα «συμπεριληφθεί» στα ηλεκτρονικά προγράμματα που χρησιμοποιούνται για τη σύνταξη ενεργειακής κατάταξης των κτηρίων ή/και σε αυτά που χρησιμοποιούνται για την έκδοση ΠΕΑ και εάν ο υπολογισμός θα αφορά κατανάλωση ενέργειας για κάλυψη αναγκών θέρμανσης – ψύξης, ΖΝΧ ή και ανάγκες για όλες τις επαγγελματικές χρήσεις (π.χ. ψυγεία).
Τέλος, θα πρέπει να διευκρινισθεί εάν στον υπολογισμό του ανθρακικού αποτυπώματος των νέων ειδικών κτηρίων θα συνυπολογίζεται η παραγωγή ενέργειας από τις ΑΠΕ για τις οποίες θα υπάρχει υποχρέωση εγκατάστασης ή εάν θα θεωρείται δράση εξοικονόμησης για να καλυφθεί η υποχρέωση που απορρέει από το άρθρο 16 για μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος κατά 30% μέχρι το 2030 σε σχέση με το 2022.
Παρ.1,2,3: Πρέπει να διευκρινιστεί το πώς και με τι θα αντικατασταθούν οι καυστήρες πετρελαίου θέρμανσης στις περιοχές όπου δεν υπάρχει δίκτυο φυσικού αερίου, με τι κόστος και ποιος θα αναλάβει αυτό το κόστος.
Παρ.4: Για ποιον λόγο να υπάρχει εξαίρεση υποχρέωσης να τοποθετούν συστήματα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά ή θερμικά ηλιακά συστήματα, για τους ναούς και τις τουριστικές εγκαταστάσεις άνω των 500 τμ; Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εξαιρούνται τα τουριστικά καταλύματα, μάλιστα αντίθετα θα πρέπει να έχουν και μεγαλύτερο ποσοστό κάλυψης. Το ποσοστό 30% είναι πολύ χαμηλό για νέα μεγάλα κτίρια. Λόγω της βαρύτητας του τουρισμού θεωρούμε ότι επιβάλλεται να δοθεί από τον νόμο κατεύθυνση στις σχετικές τομεακές ρυθμίσεις για την υποχρεωτικό βιοκλιματικό σχεδιασμό των νέων μονάδων.
Η Ελληνική Εταιρεία Ανάπτυξης Βιομάζας (ΕΛΕΑΒΙΟΜ) θεωρεί ότι δεν έχει ληφθεί υπόψη η σημαντική συνεισφορά της βιοθερμότητας (παραγωγή ανανεώσιμης θερμότητας από βιομάζα) στους στόχους μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στον κτηριακό τομέα.
Σύμφωνα με στοιχεία του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Βιοενέργειας (Bioenergy Europe) το 2019, ο τομέας θέρμανσης – ψύξης στην ΕΕ27 εξακολουθεί να κυριαρχείται σε μεγάλο βαθμό (ποσοστό γύρω στο 78%) από τα ορυκτά καύσιμα, με 136 εκατομμύρια τόνους ισοδυνάμου πετρελαίου να προέρχονται από μη ανανεώσιμες πηγές, κυρίως ορυκτό αέριο), αφήνοντας περιθώρια όμως για περαιτέρω απανθρακοποίηση του τομέα. Το ίδιο έτος η Βιοθερμότητα συνεισέφερε ποσοστό 17,4% επί του συνόλου των ενεργειακών πηγών και αντιπροσώπευσε το 85% της συνολικής κατανάλωσης ανανεώσιμης θέρμανσης και ψύξης, αποσοβώντας την εκπομπή 160 εκατομμυρίων τόνων ισοδυνάμου CO2.
Ωστόσο, η χρήση βιομάζας στον κτιριακό τομέα μπορεί να αποτελεί συχνά πηγή ρύπανσης, καθώς πραγματοποιείται πολλές φορές σε ακατάλληλες εγκαταστάσεις (π.χ. ανοιχτά τζάκια, λέβητες χαμηλής απόδοσης και εκπομπών), με χρήση ακατάλληλων καυσίμων (π.χ. απόβλητα) και από μη πιστοποιημένους χρήστες.
Η ΕΛΕΑΒΙΟΜ θεωρεί ότι οι σύγχρονες λύσεις θέρμανσης από βιομάζα μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην απανθρακοποίηση του κτιριακού τομέα και προτείνει:
• Την ενίσχυση μέσω προγραμμάτων στήριξης (π.χ. Εξοικονομώ) τη μετάβαση σε χρήση σύγχρονων συσκευών καύσης τυποποιημένων στερεών βιοκαυσίμων (π.χ. πελλετών) συγκεκριμένων τεχνικών προδιαγραφών, π.χ. του Κανονισμού (ΕΕ) 2015/1189 σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας 2009/125/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τις απαιτήσεις οικολογικού σχεδιασμού για λέβητες στερεού καυσίμου.
• Την προώθηση της χρήσης τηλεθερμάνσεων με χρήση βιομάζας, σε συνδυασμό με άλλες μοφές ανανεώσιμης ενέργειας και όπου αυτό είναι εφικτό.
Παράλληλα, ο κλιματικός νόμος δε θα πρέπει να προωθεί έμμεσα την επέκταση του δικτύου του φυσικού αερίου ως τον μοναδικό τρόπο μείωσης των εκπομπών από τον κτιριακό τομέα. θα πρέπει επίσης να θέσει σαφή προθεσμία απαγόρευσης εγκατάστασης για το σύνολο των ορυκτών καυσίμων στον κτιριακό τομέα – όχι μόνο για το πετρέλαιο – αλλά και για το ορυκτό αέριο. Προτείνονται οι ακόλουθες προθεσμίες:
• Από 1.1.2035 απαγορεύεται η εγκατάσταση νέων καυστήρων/λεβήτων που χρησιμοποιούν ως καύσιμο ορυκτό («φυσικό») αέριο.
• Από 1.1.2040 απαγορεύεται η χρήση καυστήρων αερίου που δεν τροφοδοτούνται από δίκτυο 100% ανανεώσιμου αερίου, όπως βιομεθάνιο ή/και βιοϋδρογόνο.
Τα μέτρα που προτείνει ο νόμος σχετικά με τη μείωση των εκπομπών από τα κτήρια φαίνεται να εξαντλούνται στη χρήση πετρελαίου και στην αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας. Ωστόσο η τοποθέτηση των συστημάτων που προτείνονται για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας δεν συνοδεύεται από συγκεκριμένη νομοθεσία.
Θεωρούμε αναγκαίο πριν από τα προτεινόμενα μέτρα να εξασφαλιστεί η ορθολογική αναβάθμιση των συστημάτων θέρμανσης του κτηριακού αποθέματος της Ελλάδας και για να γίνει αυτό θα πρέπει να εφαρμοστεί η υπάρχουσα (Εθνική και Ευρωπαϊκή) νομοθεσία για ενεργειακές επιθεωρήσεις συστημάτων θέρμανσης και κλιματισμού. Από τη σωστή εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας μπορεί να υπάρξει πολύ μεγαλύτερη και αποτελεσματικότερη εξοικονόμηση ενέργειας και μείωσης ρύπων χωρίς την ανάγκη οριζόντιων μέτρων. Σωστή εφαρμογή σημαίνει:
– Καθορισμός χρονικού διαστήματος για την 1η ενεργειακή επιθεώρηση όλων των εγκαταστάσεων θέρμανσης και κλιματισμού (προβλεπόταν στο Ν.4122/2013 άρθρο 16 το οποίο είναι εν ισχύ αλλά δεν εφαρμόστηκε ποτέ)
– Υποχρέωση να γίνεται πρώτα ενεργειακή επιθεώρηση συστημάτων θέρμανσης και κλιματισμού και στη συνέχεια η ενεργειακή επιθεώρηση του κτηρίου (όπως προβλέπει ο Νόμος Ν.4122/2013 στο άρθρο 16 το οποίο είναι εν ισχύ και δεν έχει εφαρμοστεί ποτέ).
– Καθορισμός τακτικής επιθεώρησης συστημάτων θέρμανσης και κλιματισμού, όπως προβλεπόταν στην νομοθεσία του 2013 και δεν εφαρμόστηκε ποτέ και όπως προβλέπεται στην Ευρωπαϊκή νομοθεσία (Ευρωπαϊκή οδηγία 844/2018) και δεν υιοθετήθηκε από την Εθνική νομοθεσία (Ν.4685/2020 όπου εξαφανίστηκε ο όρος ‘τακτική’ επιθεώρηση).
Υπάρχουν πολλά άλλα μέτρα που θα πρέπει να προστεθούν, ενδεικτικά:
• έλεγχος της χρήσης βιομάζας και εκπεμπόμενων ρύπων
• τυποποίηση πέλετ και υποχρέωση συμμόρφωσης της χρησιμοποιούμενης βιομάζας με συγκεκριμένες προδιαγραφές τουλάχιστο στις αστικές περιοχές (οι οποίες δεν είναι μόνο η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη) κλπ
• υποχρεωτική αντικατάστασης υπερδιαστασιολογημένων λεβήτων γενικά οι οποίοι δεν είναι αναλογικοί
• υποχρεωτική αντικατάσταση κλιματιστικών χωρίς έλεγχο στροφών
• υποχρεωτική αντικατάσταση παλαιάς τεχνολογίας και υπερδιαστασιολογημένων κυκλοφορητών
Με δεδομένο ότι προτείνεται η απαγόρευση της χρήσης λεβήτων πετρελαίου σταδιακά, γεννάται το ερώτημα αν έχει καταγραφεί το ποσοστό που εκπροσωπούν οι λέβητες πετρελαίου, το μερίδιό τους σε εκπομπή ρύπων σε σχέση με τις άλλες τεχνολογίες, σε τι ποσοστό είναι δυνατό να βελτιωθεί η απόδοσή τους με εφαρμογή νέων τεχνολογιών και σωστή συντήρηση.
Προβλέπει την απαγόρευση α) εγκατάστασης καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης όπου υπάρχει επαρκώς διαθέσιμο δίκτυο φυσικού αερίου, από το 2021, β) την από 1.1.2025 απαγόρευση εγκατάστασης καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης γενικά και γ) την από 1.1.2030 απαγόρευση χρήσης καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης. Οι παραπάνω διατάξεις, και ειδικότερα η γ, η οποία αφορά καθολικά τη χρήση καυστήρων πετρελαίου και την απαγόρευση αυτής από το 2030, ενδεχομένως να αποτυγχάνει να λάβει υπόψιν την κατάσταση παλαιότητας στην οποία βρίσκονται και θα βρίσκονται ως τότε πολλά κτίρια, καθώς και τον παράγοντα της ενεργειακής φτώχειας. Εξετάζοντας τα παραπάνω συνολικά, θα πρέπει να υπάρξει ένα πλαίσιο στήριξης των αδύναμων νοικοκυριών όχι μόνο να μεταβούν από τους υφιστάμενους καυστήρες σε πιο πράσινες επιλογές θέρμανσης όπως είναι ιδανικά οι αντλίες θερμότητας στο πλαίσιο του ευρύτερου εξηλεκτρισμού, αλλά και προκειμένου να συνδυάσουν αυτή τη μετάβαση με μια γενικότερη αναβάθμιση των κτιρίων που θα οδηγήσει σε μείωση των απωλειών και εν τέλει χαμηλότερους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας. Ομοίως με την παραπάνω, και αυτή η διάταξη θα πρέπει να εξεταστεί υπό το πρίσμα της ενεργειακής κρίσης που διανύουμε προκειμένου να μην φέρει τα αδύναμα για την ώρα νοικοκυριά μπροστά σε δυσβάστακτες από άποψη κόστους εναλλακτικές. Επιπλέον, τόσο για τις ενδεχόμενες κτιριακές αναβαθμίσεις, όσο και για τις εγκαταστάσεις ΑΠΕ στα κτίρια, όπως προβλέπονται από το παρόν, θα πρέπει να υπάρξει μέριμνα, πλειοψηφικής λήψης απόφασης, για την περίπτωση των κτιρίων που τελούν υπό καθεστώς συνιδιοκτησίας.
Επίσης, στο Άρθρο 14 να προβλέπεται κατά προτεραιότητα η εγκατάσταση θερμικών ηλιακών συστημάτων για τη κάλυψη των αναγκών σε θέρμανση ή και ψύξη. Η απόδοση ενός θερμικού ηλιακού είναι πολύ μεγαλύτερη από την αντίστοιχη φωτοβολταϊκού.
Προτάσεις αλλαγών –συμπληρώσεων:
Ο Κλιματικός Νόμος θα πρέπει να είναι ένας νόμος πλαίσιο που καθορίζει το σκεπτικό και τις παραμέτρους για την επίτευξη του στόχου της κλιματικής ουδετερότητας μέχρι τα μέσα του αιώνα κι επίσης οργανώνει τις δράσεις για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Δεν πρέπει να αναλώνεται σε λεπτομέρειες ούτε να παγιώνει μεταβατικές ρυθμίσεις. Προτεινόμενες αλλαγές στο σχέδιο νόμου:
• Διαγραφή άρθρου για καυστήρες φυσικού αερίου και επιδότηση αντλιών θερμότητας και ανανεώσιμων πηγών με σημαντική εγχώρια προστιθέμενη αξία (όπως οι ηλιακοί θερμοσίφωνες).
• Πρόβλεψη δεσμευτικών στόχων για εξοικονόμηση στα κτίρια
• Συμπλήρωση με προβλέψεις και στόχους για τον ιδιαίτερα ενεργοβόρο τουριστικό τομέα
• Να προβλέπονται η ανθεκτικότητα κτιρίων και οικισμών απέναντι στην κλιματική αλλαγή
• Αναφορά στην ανάγκη για πολλαπλάσιους πόρους στον τομέα αυτό
14.1., 14.2., 14.3.
• Θα πρέπει να αποφύγουμε την μελλοντική εξάρτηση από καυστήρες φυσικού αερίου πέραν των χρονικών ορίων που θα τεθούν σε άλλο Άρθρο
• Στο σημεία αυτό θα πρέπει να περιληφθούν οι προβλέψεις για το πώς μπορεί να καταπολεμηθεί η ενεργειακή φτώχεια κατά την περίοδο της μετάβασης σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
• Να υπάρχουν σαφείς προβλέψεις –κίνητρα για έξυπνα δίκτυα, οικιακή γεωθερμία και αντλίες θερμότητας
Εφόσον «Από την 1η.1.2025, απαγορεύεται η εγκατάσταση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης.» και «Από την 1η.1.2030, απαγορεύεται η χρήση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης.», τότε κάποιοι καυστήρες πετρελαίου θα χρησιμοποιηθούν για μικρό χρονικό διάστημα σε σχέση με τον κύκλο ζωής τους, το οποίο έρχεται σε αντίθεση με την προσπάθεια για την μείωση των εκπομπών.
Επίσης, τι θα γίνει με τα νησιά και τις απομακρυσμένες περιοχές; Γιατί δεν υπάρχει σχετική πρόβλεψη, μιας και το πιο πιθανό είναι ότι δεν θα έχουν πρόσβαση σε «επαρκώς διαθέσιμο δίκτυο φυσικού αερίου»;
Η εξαίρεση των τουριστικών καταλυμάτων και των ναών θα πρέπει να συνοδεύεται από την υποχρέωση αντισταθμιστικών έργων. Το ίδιο θα πρέπει να ισχύσει και για τις υπόλοιπες εξαιρέσεις.
(σχόλιο επί της παρ. 5 του Άρθρου 14):
1. Το Πρότυπο ISO 14064-1:2018, δεν περιλαμβάνει την μεθοδολογία υπολογισμού του Ανθρακικού Αποτυπώματος. Ίσως θα ήταν προτιμότερη η αναφορά του Green House Gas Protocol ως η ενδεδειγμένη μέθοδος υπολογισμού του Ανθρακικού Αποτυπώματος
2. Ο δόκιμος όρος σύμφωνα με το πρότυπο ISO 14064-1:2018 είναι «Κατηγορία Εκπομπών 1 & 2», όχι «πεδίο εφαρμογής 1 & 2».
Σχόλια ΣΕΕΠΕ στις παρ. 1, 2 και 3 σχετικά με την κατάργηση του Πετρελαίου Θέρμανσης:
Δεν υπάρχει πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στη δέσμη μέτρων Fit for 55 για κατάργηση του Πετρελαίου Θέρμανσης. Επομένως, η απαγόρευση της χρήσης καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης αφορά μια πρωτοβουλία της χώρας μας που θεωρούμε πως είναι σε λάθος κατεύθυνση γιατί:
• Θα αντικατασταθούν καυστήρες πετρελαίου θέρμανσης με αντίστοιχους ορυκτού καυσίμου (φυσικού αερίου), το οποίο έχει μικρή επίδραση στο ανθρακικό αποτύπωμα.
• Θα οδηγήσει τους ασθενέστερους οικονομικά σε χειρότερες λύσεις θέρμανσης, όπως η συστηματική καύση ξύλων οποιασδήποτε προέλευσης / επεξεργασίας, με σοβαρές συνέπειες στην υγεία των πολιτών.
• Θα ενταθεί η ενεργειακή φτώχεια.
• Δεν ενισχύεται έτσι η παραγωγή καυσίμων χαμηλού ανθρακικού αποτυπώματος, τα οποία δεν απαιτούν αλλαγή στις υποδομές και μπορούν να συνεισφέρουν σημαντικά στη μείωση των εκπομπών, ιδιαίτερα αν συνδυαστούν με νέους αποδοτικούς καυστήρες ή/και με ηλιακή ενέργεια, συμβάλλοντας έτσι και στους στόχους αύξησης της χρήσης ΑΠΕ μέσω του υγρού καυσίμου θέρμανσης, αλλά και δυνητικά μέσω και χρήσης φωτοβολταϊκών (υβριδικά συστήματα θέρμανσης).
Επιπλέον των παραπάνω, στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αναθεώρηση της Οδηγίας για την Ενεργειακή Απόδοση των Κτιρίων στα πλαίσια της δέσμης μέτρων Fit for 55, και η οποία εκδόθηκε στις 15.12.21, προβλέπονται τα ακόλουθα:
• Τα Εθνικά Σχέδια Ανακαίνισης Κτιρίων θα πρέπει να συμπεριλαμβάνουν οδικούς χάρτες για τη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων στη θέρμανση και την ψύξη έως το 2040 και να ενσωματωθούν πλήρως στο ΕΣΕΚ (Άρθρο 3).
• Θα είναι η δυνατή η επιδότηση εγκατάστασης λεβήτων που χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα, συμπεριλαμβανομένων των λεβήτων Φυσικού Αερίου, μόνο μέχρι το τέλος του 2026 (Άρθρο 15, σελίδα 61).
• Δεν προτείνεται ημερομηνία κατάργησης σε επίπεδο ΕΕ των λεβήτων ορυκτών καυσίμων, αλλά εισάγεται η νομική βάση για τη θέσπιση απαγορεύσεων σε εθνικό επίπεδο, εφόσον τα Κράτη Μέλη το κρίνουν απαραίτητο. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η πρόταση αντιμετωπίζει την νομική αβεβαιότητα σχετικά με το εάν η θέσπιση απαγορεύσεων χρήσης λεβήτων ορυκτών καυσίμων είναι συμβατή με την νομοθεσία της ΕΕ περί ανταγωνισμού. Πλέον, τα Κράτη Μέλη θα μπορούν να ορίσουν απαιτήσεις για τα συστήματα θέρμανσης με βάση τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου τους ή τον τύπο του καυσίμου που χρησιμοποιείται.
Χαιρετίζουμε την απαγόρευση εγκατάστασης και χρήσης των καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης μέχρι το 2025 και το 2030 αντίστοιχα. Η αντικατάσταση με καυστήρες φυσικού αερίου κρίνεται λάθος, αφού το εν λόγω καύσιμο δεν συμβάλλει στην καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης και ενέχει τον κίνδυνο περαιτέρω επιδείνωσης του φαινομένου εξαιτίας της εκπομπής μεθανίου κατά την καύση του. Η πρόβλεψη θα πρέπει να αφορά αντλίες θερμότητας, ήπια γεωθερμία, φυσικό αερισμό με ανάκτηση θερμότητας και παρόμοια μη ρυπογόνα συστήματα θέρμανσης/κλιματισμού, αντί καυστήρων φυσικού αερίου, ακόμη και σε περιοχές όπου υπάρχει διαθέσιμο δίκτυο ΦΑ.
Για κτίρια που με τεκμηριωμένο λόγο θα εξαιρούνται της υποχρέωσης τοποθέτησης φωτοβολταϊκών συστημάτων από την 1η.1.2023 να παρέχεται η δυνατότητα απομακρυσμένης εγκατάστασης για εικονική αυτοπαραγωγή με όριο την ίδια ή όμορρη περιφέρεια για την Αττική.
Τέλος, για την ουσιαστική μείωση των εκπομπών από τον κτιριακό τομέα (30% των συνολικών εθνικών εκπομπών) είναι απαραίτητες οι ενεργειακές αναβαθμίσεις και η μετατροπή κατοικιών σε κτίρια σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης. Στόχος είναι η συνεργασία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με το Υπουργείο Οικονομικών για το σχεδιασμό προγράμματος ενίσχυσης πολιτών με φορολογικά κίνητρα και επιδότηση έως 100% για τις απαραίτητες παρεμβάσεις στο κτίριό τους, το οποίο θα είναι διαθέσιμο για το σύνολο της κοινωνίας και καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Θα ήθελα να διευκρινίσω τα εξής:
1.- Η διάταξη που έχω προτείνει με το 1ο σχόλιο στο άρθρο 14 πρέπει να εφαρμοστεί για τις οικοδομές που υπάρχουν ήδη, για τις οποίες μέχρι τώρα δεν έχει καθοριστεί η χρήση στέγης και δώματος. Επισημαίνεται ότι στα αστικά κέντρα σχεδόν όλες οι οικοδομές είναι παλιές και δεν ήταν δυνατόν να έχει προβλεφθεί κάτι σχετικό στις άδειες ανεγέρσεώς τους.
2.- Από την διάταξη που έχω προτείνει με το 1ο σχόλιο στο άρθρο 14, σαφώς προκύπτει ότι οι ιδιοκτήτες, που συγκεντρώνουν 51% της οικοδομής, λαμβάνουν εγκύρως απόφαση ότι επιτρέπεται η τοποθέτηση εξοπλισμού παραγωγής ενέργειας στην στέγη και στο δώμα. Επίσης οι έχοντες 51% καθορίζουν εγκύρως, χωρίς την σύμπραξη των λοιπών, το τμήμα της στέγης ή του δώματος που δικαιούται να χρησιμοποιεί ο κάθε ιδιοκτήτης για την τοποθέτηση του δικού του εξοπλισμού παραγωγής ενέργειας. ΄Αρα, οι έχοντες 51% θα προβλέπουν και θα καθορίζουν χώρους για όλους τους ιδιοκτήτες (και για τους μειοψηφούντες). Προκύπτει επίσης ότι όλοι οι ιδιοκτήτες (και οι μειοψηφούντες) είναι ελεύθεροι να αποφασίζουν οι ίδιοι αν θα κάνουν χρήση του δικαιώματός τους ή όχι, δηλαδή ο κάθε ιδιοκτήτης θα αποφασίζει ο ίδιος εάν θα τοποθετήσει στον χώρο, που του αναλογεί, εξοπλισμό.
3.-Στην περίπτωση κατά την οποία ο χώρος της στέγης ή του δώματος που αντιστοιχεί σε κάθε ιδιοκτήτη είναι μικρός και μη εκμεταλλεύσιμος, τότε με απόφαση ιδιοκτητών, που συγκεντρώνουν 51% της οικοδομής, θα μπορεί να τοποθετείται στην στέγη ή στο δώμα εξοπλισμός για παραγωγή ενέργειας που θα χρησιμοποιείται για τον φωτισμό των κοινοχρήστων χώρων της οικοδομής και για την λειτουργία του ανελκυστήρος αυτής, καθώς και για την λειτουργία των τυχόν άλλων κοινοχρήστων εγκαταστάσεων αυτής.
Εν κατακλείδι, για να αξιοποιηθούν οι στέγες και τα δώματα των οικοδομών, οι αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται με πλειοψηφία και όχι με ομοφωνία, γιατί όλοι καταλαβαίνουμε ότι ταύτιση απόψεων δεν υπάρχει και απόφαση με 100 % των ψήφων σε μια οικοδομή δεν μπορεί ποτέ ληφθεί! (εκτός και αν ολόκληρη η οικοδομή ανήκει μόνο σε ένα άτομο).
I. Σωσσίδου, τ. συμβολαιογράφος
Η αντικατάσταση καυστήρων πετρελαίου με ορυκτού αερίου αντιβαίνει σε όλους τους Εθνικούς και Ευρωπαϊκούς στόχους απανθρακοποίησης της οικονομίας και των επιμέρων τομέων της (πχ θέρμανση).
Οι καυστήρες ορυκτού αερίου θα πρέπει να καταργηθούν μαζί με αυτούς του πετρελαίου και να αντικατασταθούν με αειφόρες επιλογές όπως αντλίες θερμότητες (με φωτοβολταϊκά), γεωθερμία κλπ. Ενώ παράλληλα να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στη ρίζα του προβλήματος της ενεργειακής φτώχειας: αναβάθμιση τουλάχιστον 1 εκατομμύριο νοικοκυριών μέχρι το 2030, με ειδική μέριμνα για τα ενεργειακά φτωχά και ευάλωτα νοικοκυριά
Κάποιες χώρες ή/και περιφερειακές αρχές έχουν ήδη προχωρήσει σε αναθεώρηση του πολεοδομικού ρυθμιστικού πλαισίου τους (ή προτίθενται να πράξουν κάτι τέτοιο), καθιστώντας την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών υποχρεωτική για νέα κτίρια ή κτίρια που υφίστανται μείζονα ανακαίνιση. Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις της Καλιφόρνια στις ΗΠΑ, αλλά και η πρόσφατη ανακοίνωση της νέας γερμανικής κυβέρνησης, καθώς και σχετικές αποφάσεις του Βερολίνου, του Αμβούργου, της Βάδης-Βυρτεμβέργης, του Schleswig-Holstein, της Ρηνανίας-Παλατινάτου και της Βρέμης στη Γερμανία, και της Βιέννης στην Αυστρία. Το αίτημα της υποχρεωτικής εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σε νέα κτίρια έχει υιοθετηθεί και από την οργάνωση-ομπρέλα των ευρωπαϊκών Συνδέσμων Φωτοβολταϊκών, την SolarPower Europe.
Το νέο πολιτικό τοπίο που διαμορφώνεται έφερε στο προσκήνιο και τη συζήτηση για την υποχρεωτική εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε κτίρια. Η πρώτη τέτοια απόπειρα είναι η πρόβλεψη στον υπό διαμόρφωση Εθνικό Κλιματικό Νόμο της υποχρεωτικής εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σε ειδικά κτίρια. Αναμφισβήτητα, πρόκειται για ένα βήμα μπροστά σε σχέση με τα ισχύοντα έως σήμερα. Δεδομένων όμως των εξελίξεων που τρέχουν με γοργό ρυθμό, θα ήταν σκόπιμο ο Εθνικός Κλιματικός Νόμος να προβλέψει ακόμη πιο γενναία μέτρα ως το 2030.
Η πρότασή μας λοιπόν (βλέπε αναλυτική τεκμηρίωση στη διεύθυνση https://helapco.gr/wp-content/uploads/HELAPCO_Compulsory_PV.pdf) για την υιοθέτηση ενός άρθρου του Εθνικού Κλιματικού Νόμου που θα καθιστά υποχρεωτική την εφαρμογή φωτοβολταϊκών σε κτίρια είναι η εξής:
“Για οικοδομικές άδειες που υποβάλλονται από την 1η.1.2023, όλα τα κτίρια, με συνολική κάλυψη άνω των πενήντα (50) τ.μ., υποχρεούνται να τοποθετούν συστήματα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά ή/και θερμικά ηλιακά συστήματα σε ποσοστό που αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 30% της κάλυψης. Σε περίπτωση εγκατάστασης και συστήματος αποθήκευσης της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας, το ως άνω ελάχιστο ποσοστό για τα φωτοβολταϊκά πέφτει στο 25%.
Ειδικά για κτίρια κατοικιών, η ελάχιστη ισχύς των φωτοβολταϊκών συστημάτων ανέρχεται σε 2 kWp για κτίρια με 2 διαμερίσματα, 3 kWp για κτίρια με 3-5 διαμερίσματα και 6 kWp για κτίρια με 6 και πλέον διαμερίσματα. Σε περίπτωση εγκατάστασης και συστήματος αποθήκευσης της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας, η ελάχιστη χωρητικότητα των συστημάτων αυτών ανέρχεται σε 6 kWh για κτίρια κατοικιών με έως και 2 διαμερίσματα, 12 kWh για κτίρια με 3-5 διαμερίσματα και 18 kWh για κτίρια με 6 και πλέον διαμερίσματα.
Παράλληλα, για οικοδομικές άδειες που υποβάλλονται από την 1η.1.2023, όλα τα κτίρια, με συνολική κάλυψη άνω των πενήντα (50) τ.μ., υποχρεούνται να έχουν προκατασκευασμένες τις υποδομές/υποδοχές για να δεχθούν φωτοβολταϊκά, συσσωρευτές, φορτιστές για ηλεκτρικά οχήματα, και αντλίες θερμότητας που θα αντικαταστήσουν καυστήρες με συμβατικά καύσιμα. Καθίσταται επίσης υποχρεωτική η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε νέους ανοιχτούς χώρους στάθμευσης οι οποίοι έχουν κατ’ ελάχιστον τριανταπέντε (35) θέσεις στάθμευσης. Στην περίπτωση αυτή η ελάχιστη κάλυψη φωτοβολταϊκών θα πρέπει να ανέρχεται στο 60% του οικοπέδου που είναι κατάλληλο για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών.
Αδυναμία εφαρμογής των ανωτέρω απαιτεί επαρκή τεχνική τεκμηρίωση σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και τις επικρατούσες συνθήκες. Από την υποχρέωση εξαιρούνται κτίρια που χρησιμοποιούνται ως χώροι λατρείας ή θρησκευτικών δραστηριοτήτων, καθώς και κτίρια και μνημεία που προστατεύονται από το νόμο ως μέρος συγκεκριμένου περιβάλλοντος ή λόγω της ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής ή ιστορικής αξίας τους, εφόσον η συμμόρφωση προς τις απαιτήσεις του παρόντος νόμου θα αλλοίωνε, κατά τρόπο μη αποδεκτό, το χαρακτήρα ή την εμφάνισή τους. Η εξαίρεση από την ως άνω υποχρέωση για την τελευταία κατηγορία κτιρίων βεβαιώνεται με απόφαση του οικείου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής του άρθρου 7 του ν.4495/2017 (Α’ 167)”.
Με βάση το προσχέδιο του Εθνικού Κλιματικού Νόμου, από το 2023, απαγορεύεται η εγκατάσταση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης όπου υπάρχει επαρκώς διαθέσιμο δίκτυο φυσικού αερίου. Ταυτόχρονα, από την 1.1.2025, απαγορεύεται η εγκατάσταση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης και από την 1.1.2030, απαγορεύεται η χρήση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης.
Την ίδια ώρα, η αναθεώρηση της Οδηγίας για την Ενεργειακή Απόδοση των Κτιρίων, ως εξειδίκευση των προτάσεων “Fit for 55” της ΕΕ για την υλοποίηση του Green Deal, ανατρέπει τόσο τις προβλέψεις του υφιστάμενου ΕΣΕΚ, όσο και τις νέες πρόνοιες του υπό διαμόρφωση Εθνικού Κλιματικού Νόμου. Όλα τα νέα κτίρια από το 2030 και μετά πρέπει να έχουν μηδενικές εκπομπές, ενώ ειδικά οι νέες κτιριακές υποδομές του Δημοσίου θα πρέπει να είναι μηδενικών εκπομπών ήδη από το 2027. Γενικότερα, προτείνεται η απανθρακοποίηση όλων των κτιρίων στην ΕΕ έως το 2050, άρα η απομάκρυνσή τους από τη χρήση ορυκτών καυσίμων.
Για να εξασφαλιστεί ο μηδενισμός των εκπομπών του κτιριακού τομέα και με δεδομένο ότι η διάρκεια ζωής των συστημάτων θέρμανσης είναι περίπου 20 χρόνια, η νέα Οδηγία προτείνει ότι οι λέβητες με ορυκτά καύσιμα δεν θα είναι επιλέξιμοι για δημόσια στήριξη από το 2027. Η πρόταση της Κομισιόν, εισάγει μια σαφή νομική βάση για τις εθνικές απαγορεύσεις, επιτρέποντας στα κράτη μέλη να ορίσουν απαιτήσεις για τους καυστήρες με βάση τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου ή τον τύπο καυσίμου που χρησιμοποιούν.
Έτσι, οι νέες κατευθύνσεις της Κομισιόν θέτουν καταρχάς σε νέες βάσεις τον Εθνικό Κλιματικό Νόμο στον οποίο πλέον θα πρέπει να συμπεριληφθεί σαφές χρονοδιάγραμμα απεξάρτησης από το ορυκτό αέριο και όχι μόνο για το πετρέλαιο θέρμανσης.
Επίσης, η νέα ευρωπαϊκή Οδηγία θα θέσει σε νέα βάση τον σχεδιασμό για επεκτάσεις των δικτύων φυσικού αερίου στις πόλεις, αλλά και τα μελλοντικά προγράμματα ενεργειακής ανακαίνισης κτιρίων τύπου “Εξοικονομώ”. Τα κτίρια, βάσει της νέας Oδηγίας, θα πρέπει να καταναλώνουν ελάχιστη ενέργεια, να τροφοδοτούνται κυρίως από ανανεώσιμες πηγές και να μην έχουν εκπομπές από καύση ορυκτών καυσίμων.
Την ίδια ώρα, πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν ήδη απαγορεύσει ή δρομολογήσει την απαγόρευση συστημάτων θέρμανσης με ορυκτό αέριο σε νέα κτίρια. Ο παρακάτω πίνακας δείχνει τη σημερινή κατάσταση
Χώρα Έτος απαγόρευσης καυστήρων ορυκτού αερίου σε νέα κτίρια
Γαλλία 2022-2024
Δανία 2013
Ηνωμένο Βασίλειο 2025
Απαγόρευση πωλήσεων καυστήρων αερίου από το 2035
Ιρλανδία 2025
Λουξεμβούργο 2023
Νορβηγία 2015
Ολλανδία 2021
Σουηδία Η πλειοψηφία των κτιρίων θερμαίνεται με τηλεθέρμανση από ΑΠΕ και ανακτώμενη θερμότητα από τη βιομηχανία
Φινλανδία Η πλειοψηφία των κτιρίων θερμαίνεται με τηλεθέρμανση
Νέα Υόρκη, Berkeley, San Francisco, Seattle, Denver Πριν το 2023
Δεδομένου ότι η διεθνής τάση είναι ο εξηλεκτρισμός της θέρμανσης και η κάλυψη των ενεργειακών αναγκών με ΑΠΕ, προτείνεται να τροποποιηθούν οι παράγραφοι 2 και 3 ως ακολούθως:
2. Από την 1η.1.2025, απαγορεύεται η εγκατάσταση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης και ορυκτού αερίου.
3. Από την 1η.1.2030, απαγορεύεται η χρήση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης, ενώ από την 1η.1.2035 απαγορεύεται και η χρήση καυστήρων ορυκτού αερίου.
Διείσδυση ΑΠΕ για τη θέρμανση κτιρίων: Η παράγραφος 1 του άρθρου 14 ναι μεν απαγορεύει την εγκατάσταση νέων καυστήρων πετρελαίου αλλά, καθώς επιβάλλει το μέτρο μόνο σε περιοχές όπου υπάρχει διαθέσιμο δίκτυο ορυκτού αερίου, εμμέσως προωθεί την αντικατάστασή του από καυστήρες ορυκτού αερίου.
Το συγκεκριμένο μέτρο προσκρούει πρώτα από όλα στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αναθεώρηση της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση κτιρίων. Σύμφωνα με το άρθρο 7 αυτής, όλα τα νέα κτίρια πρέπει να είναι μηδενικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου ως το 2030, προϋπόθεση η οποία προφανώς δεν ικανοποιείται αν στα κτίρια εγκατασταθούν νέα συστήματα θέρμανσης με καύσιμο το ορυκτό αέριο.
Επιπλέον, το μέτρο δεν προστατεύει τους πολίτες από τις αυξήσεις των τιμών θέρμανσης για συστήματα που βασίζονται στα ορυκτά καύσιμα, λόγω της αναθεώρησης της οδηγίας για το Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΕΣΕΔΕ). Σύμφωνα με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θεσπίζεται νέο σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών για τους τομείς των οδικών μεταφορών και των κτιρίων το οποίο θα επιβαρύνει οικονομικά τη χρήση ορυκτών καυσίμων σε αυτούς τους τομείς. Κατά συνέπεια η καλύτερη πολιτική επιλογή, τόσο περιβαλλοντικά όσο και οικονομικά, για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, είναι η προώθηση συστημάτων θέρμανσης που βασίζονται στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) με παράλληλη ενίσχυση των έργων εξοικονόμησης ενέργειας.
Δεν είναι διόλου τυχαίο ότι η νέα κυβέρνηση της Γερμανίας δεσμεύεται για μερίδιο ΑΠΕ 50% στη θέρμανση ως το 2030 με παράλληλη εγκατάσταση 4,1-6 εκατομμυρίων νέων αντλιών θερμότητας ως το 2030. Ακόμα πιο συγκεκριμένα, η νέα κυβέρνηση θεσπίζει 65% μερίδιο ΑΠΕ σε κάθε νέο σύστημα θέρμανσης από το 2025, ενώ επιβάλλει ότι από το ίδιο έτος τα νέα κτίρια θα επιτρέπεται να έχουν μόλις το 40% της ενεργειακής κατανάλωσης ενός κτιρίου αναφοράς (ως σήμερα 70%).
Μακριά από το ορυκτό αέριο στη θέρμανση κινείται και η Ολλανδία παρά το μεγάλο μερίδιο που έχει το αέριο στη θέρμανση της χώρας. Πιο συγκεκριμένα σύμφωνα με το Ολλανδικό κλιματικό πακέτο του 2030 (Klimaatakkoord 2030) τουλάχιστον το 75% των νέων κτιρίων που θα χτιστούν την περίοδο 2018-2021 απαγορεύεται να έχουν σύνδεση με το δίκτυο ορυκτού αερίου ενώ προσπάθειες καταβάλλονται για την απεξάρτηση από το ορυκτό αέριο και σε υφιστάμενα κτίρια. Το μέτρο δε έχει στεφθεί με επιτυχία καθώς ως το 2021 παραπάνω από το 90% των νέων κτιρίων δεν είχε σύνδεση με το δίκτυο ορυκτού αερίου. Η Ολλανδία θα επανεξετάσει την πλήρη απαγόρευση των λεβήτων ορυκτού αερίου το 2025.
Επίσης, ο αντίστοιχος κλιματικός νόμος στην Ισπανία προωθεί τη χρήση ΑΠΕ στην ανακαίνιση κτιρίων, τις ενεργειακές κοινότητες ΑΠΕ με στόχο την αυτοπαραγωγή-αυτοκατανάλωση, καθώς και συστήματα θέρμανσης ψύξης με μηδενικό ανθρακικό αποτύπωμα.
Με βάση τα παραπάνω προτείνεται η διαγραφή της παραγράφου 1 του άρθρου 14 και η διατήρηση μόνο της παραγράφου 2 με επίσπευση της απαγόρευσης εγκατάστασης καυστήρων πετρελαίου από το 2025 στο 2023, και χρήσης από το 2030 στο 2025. Πιο συγκεκριμένα:
(νέα παράγραφος 1 του άρθρου 14) Από την 1.1.2023, απαγορεύεται η εγκατάσταση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης.
(νέα παράγραφος 2 του άρθρου 14) Από την 1.1.2025, απαγορεύεται η χρήση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης.
Επιπλέον προτείνεται η προσθήκη ποσοτικών δεσμεύσεων για ελάχιστη διείσδυση ΑΠΕ στη θέρμανση κτιρίων και ελάχιστες προδιαγραφές για την ενεργειακή τους απόδοση ως το 2030 κατά τα πρότυπα της Γερμανίας. Οι ποσοτικοί στόχοι πρέπει να βασιστούν σε μια ρεαλιστική εκτίμηση των δυνατοτήτων εγκατάστασης νέων αντλιών θερμότητας και άλλων συστημάτων θέρμανσης που βασίζονται σε ΑΠΕ τόσο σε νέα όσο και σε υφιστάμενα κτίρια.
Επίσης, το μέτρο για υποχρεωτική εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στις επιφάνειες μεγάλων κτιρίων είναι πολύ θετικό και θα μπορούσε να βελτιωθεί σημαντικά αν αφαιρούνταν η εξαίρεση υποχρέωσης εγκατάστασης για τουριστικά καταλύματα δεδομένου ότι η μείωση των εκπομπών στον τουριστικό τομέα αποτελεί ένα βασικό ζητούμενο, πράγμα που αποτυπώνεται και στο άρθρο 16 του σχεδίου του κλιματικού νόμου για τη μείωση (κατά τουλάχιστον 30%) των εκπομπών από εγκαταστάσεις, μεταξύ των οποίων και οι τουριστικές.
Επιπλέον, προτείνεται να επεκταθεί η πρόβλεψη για αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας σε μεγάλες επιφάνειες με ένα παρόμοιο μέτρο για κατοικίες. Σύμφωνα με τα απλά και πρακτικά πρότυπα της Γερμανίας και την καλά τεκμηριωμένη πρόταση του ΣΕΦ, προτείνεται η προσθήκη νέας παραγράφου στο άρθρο 14, έτσι ώστε η Ελλάδα να αξιοποιήσει το πολύ πλούσιο ηλιακό δυναμικό της στο έπακρο. Πιο συγκεκριμένα:
(νέα παράγραφος, άρθρο 14): “Για οικοδομικές άδειες που υποβάλλονται από την 1η.1.2023, όλα τα κτίρια, με συνολική κάλυψη άνω των πενήντα (50) τ.μ., υποχρεούνται να τοποθετούν συστήματα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά ή/και θερμικά ηλιακά συστήματα σε ποσοστό που αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 30% της κάλυψης. Σε περίπτωση εγκατάστασης και συστήματος αποθήκευσης της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας, το ως άνω ελάχιστο ποσοστό για τα φωτοβολταϊκά πέφτει στο 25%.
Ειδικά για κτίρια κατοικιών, η ελάχιστη ισχύς των φωτοβολταϊκών συστημάτων ανέρχεται σε 2 kWp για κτίρια με 2 διαμερίσματα, 3 kWp για κτίρια με 3-5 διαμερίσματα και 6 kWp για κτίρια με 6 και πλέον διαμερίσματα. Σε περίπτωση εγκατάστασης και συστήματος αποθήκευσης της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας, η ελάχιστη χωρητικότητα των συστημάτων αυτών ανέρχεται σε 6 kWh για κτίρια κατοικιών με έως και 2 διαμερίσματα, 12 kWh για κτίρια με 3-5 διαμερίσματα και 18 kWh για κτίρια με 6 και πλέον διαμερίσματα.
Παράλληλα, για οικοδομικές άδειες που υποβάλλονται από την 1η.1.2023, όλα τα κτίρια, με συνολική κάλυψη άνω των πενήντα (50) τ.μ., υποχρεούνται να έχουν προκατασκευασμένες τις υποδομές/υποδοχές για να δεχθούν φωτοβολταϊκά, συσσωρευτές, φορτιστές για ηλεκτρικά οχήματα, και αντλίες θερμότητας που θα αντικαταστήσουν καυστήρες με συμβατικά καύσιμα. Καθίσταται επίσης υποχρεωτική η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε νέους ανοιχτούς χώρους στάθμευσης οι οποίοι έχουν κατ’ ελάχιστον τριανταπέντε (35) θέσεις στάθμευσης. Στην περίπτωση αυτή η ελάχιστη κάλυψη φωτοβολταϊκών θα πρέπει να ανέρχεται στο 60% του οικοπέδου που είναι κατάλληλο για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών.
Αδυναμία εφαρμογής των ανωτέρω απαιτεί επαρκή τεχνική τεκμηρίωση σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και τις επικρατούσες συνθήκες. Από την υποχρέωση εξαιρούνται κτίρια που χρησιμοποιούνται ως χώροι λατρείας ή θρησκευτικών δραστηριοτήτων, καθώς και κτίρια και μνημεία που προστατεύονται από το νόμο ως μέρος συγκεκριμένου περιβάλλοντος ή λόγω της ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής ή ιστορικής αξίας τους, εφόσον η συμμόρφωση προς τις απαιτήσεις του παρόντος νόμου θα αλλοίωνε, κατά τρόπο μη αποδεκτό, το χαρακτήρα ή την εμφάνισή τους. Η εξαίρεση από την ως άνω υποχρέωση για την τελευταία κατηγορία κτιρίων βεβαιώνεται με απόφαση του οικείου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής του άρθρου 7 του ν.4495/2017 (Α’ 167)”.
Παραγραφος 2.
Δεν μπορεί να εφαρμοστεί το μέτρο που προβλέπει η παράγραφος 2 χωρίς να έχει εξασφαλιστεί σε όλη την Περιφέρεια ανεπτυγμένο δίκτυο φυσικού αερίου
Θα ήταν πολύ θετικό , παράλληλα με τα απαγορευτικά μέτρα που έρχονται για τους καυστήρες πετρελαίου να θεσπιστούν (από τώρα) και οικ. κίνητρα για την αντικατάσταση ή την μετατροπή τους για λειτουργία με φιλικά προς το περιβάλλον καύσιμα.
Η ουσιαστική αντιμετώπιση των χρόνιων, δομικών προβλημάτων του κτιριακού τομέα, με δεδομένο το σημαντικό μερίδιο ευθύνης στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και την κατανάλωση ενέργειας, είναι ένα απαραίτητο βήμα προς την επίτευξη του στόχου της κλιματικής ουδετερότητας. Ειδικότερα όμως, υπό το πρίσμα του ουσιαστικού ρόλου που έχουν τα κτίρια στην καθημερινότητα των πολιτών, ένας φιλόδοξος στόχος για τον ρόλο του κτιριακού τομέα στην κλιματική ουδετερότητα θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής των πολιτών εξασφαλίζοντας καλύτερες και πιο υγιεινές συνθήκες διαβίωσης για όλους. Θα αντιμετωπίσουν επίσης στη ρίζα τους το πρόβλημα του ενεργειακού κόστους, προστατεύοντας τα νοικοκυριά από την ενεργειακή φτώχεια και θωρακίζοντας την οικονομία από μελλοντικές ενεργειακές κρίσεις. Η απειλή της ενεργειακής φτώχειας και οι δυσθεώρητοι λογαριασμοί ενέργειας που αντιμετωπίζουν σήμερα εκατομμύρια νοικοκυριά, μπορεί να αντιμετωπιστεί στην ρίζα της με ένα πρόγραμμα ριζικής ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων.
Υπό αυτό το πρίσμα, οι προβλέψεις του άρθρου 14, κρίνονται ανεπαρκείς καθώς θα έπρεπε να προσανατολίζονται προς τη ριζική ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων και όχι αποσπασματικές παρεμβάσεις. Στόχος πρέπει να είναι η εξάλειψη και όχι απλώς η μείωση των εκπομπών από τα κτίρια.
Όπως αναφέρεται στα τρια πρώτα άρθρα, προβλέπεται η σταδιακή κατάργηση των καυστήρων πετρελαίου και η αντικατάστασή τους από καυστήρες ΦΑ, ενός ακόμα ορυκτού καυσίμου με σημαντικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση κινείται προς τον εξηλεκτρισμό των θερμικών χρήσεων – της βασικής ενεργειακής χρήσης ενός κτιρίου – το εν λόγω άρθρο 14 εγκλωβίζει τον κτιριακό τομέα σε ένα σύστημα υψηλού άνθρακα με χρήση ορυκτού αερίου. Με δεδομένο ότι ένα σύστημα θέρμανσης έχει διάρκεια ζωής περίπου 20 έτη, η πρόβλεψη του άρθρου 14 υπολείπεται σημαντικά από τους ευρωπαϊκούς στόχους που προβλέπουν ότι ο τομέας της θέρμανσης θα πρέπει να αποανθρακοποιηθεί έως το 2040.
Ως εκ τούτου προτείνεται η ενσωμάτωση νομικά δεσμευτικών στόχων έως το 2030 στους παρακάτω τομείς:
συμμετοχή των ΑΠΕ στην τελική κατανάλωση για θέρμανση και ψύξη σε ποσοστό 50%
επίτευξη ενεργειακής απόδοσης σε ποσοστό 50%, σε σύγκριση με τις αντίστοιχες προβολές, όπως αυτές ορίζονται στην οδηγία (ΕΕ) 2018/2002
επίτευξη ενεργειακής απόδοσης σε ποσοστό 50% για τα κτίρια του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα
εξάλειψη της ενεργειακής φτώχειας έως την 1.1.2025
Προς αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να προστεθεί στόχος ριζικής ενεργειακής αναβάθμισης ενός εκατομμυρίου κτιρίων εντός δεκαετίας με έμφαση σε κατοικίες με χαμηλή ενεργειακή απόδοση ή/και ευάλωτα νοικοκυριά. Θα πρέπει επίσης να γίνει ρητή πρόβλεψη για την προώθηση εναλλακτικών και φιλικών προς το κλίμα επιλογών θέρμανσης όπως αντλίες θερμότητας, ήπια γεωθερμία, φυσικός αερισμός με ανάκτηση θερμότητας και παρόμοια μη ρυπογόνα συστήματα θέρμανσης/κλιματισμού, αντί καυστήρων φυσικού αερίου, ακόμη και σε περιοχές όπου υπάρχει διαθέσιμο δίκτυο ΦΑ.
Προτείνεται επίσης να τροποποιηθεί η παράγραφος 2 ως ακολούθως:
2. Από την 1η.1.2025, απαγορεύεται η εγκατάσταση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης και ορυκτού αερίου.
Προτείνεται επίσης να προστεθεί νέα παράγραφος 4 ως ακολούθως:
4. Από την 1η.1.2035 απαγορεύεται η χρήση καυστήρων ορυκτού αερίου.
Στην παράγραφο 4, η εγκατάσταση ΦΒ ή θερμικών ηλιακών συστημάτων περιγράφεται μόνο βάσει της επιφάνειας που θα πρέπει να έχουν τα ανωτέρω συστήματα και όχι βάσει κάποιου ελάχιστου ποσοστού του καταναλισκόμενου φορτίου που θα πρέπει να καλυφθεί. Επίσης, δεν αναφέρεται καμία περαιτέρω συνεπικουρική ενέργεια που θα πρέπει υιοθετηθεί, όπως π.χ. υιοθέτηση συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας καθώς και μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας (βιοκλιματικός σχεδιασμός, τεχνολογίες “έξυπνων” κτιρίων). Ειδικά ως προς τις εξαιρούμενες περιπτώσεις, δεν υπάρχει καμία λογική ειδικά ως προς τα τουριστικά καταλύματα με δεδομένη μάλιστα τη σημαντική ζήτηση ενέργειας που έχουν. Προτείνεται ως εκ τούτου οι διατάξεις της παραγράφου 4 να ισχύουν για όλες τις οικοδομικές άδειες που υποβάλλονται από την 1η.1.2023, με κάλυψη μεγαλύτερη των πενήντα (50) τ.μ. και να τεθεί στόχος για την υποχρεωτική κάλυψη της ζήτησης από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είτε μέσω αυτοπαραγωγής είτε εικονικής αυτοπαραγωγής, ενώ θα πρέπει να υπάρχουν συγκεκριμένες προδιαγραφές και να εξαντλείται το όποιο μέτρο μπορεί να υιοθετηθεί για εξοικονόμηση ενέργειας.
Ειδικά για τον οικιακό τομέα προτείνεται η παρακάτω προσθήκη στην παράγραφο 4:
Ειδικά για κτίρια κατοικιών, η ελάχιστη ισχύς των φωτοβολταϊκών συστημάτων ανέρχεται σε 2 kWp για κτίρια με 2 διαμερίσματα, 3 kWp για κτίρια με 3-5 διαμερίσματα και 6 kWp για κτίρια με 6 και πλέον διαμερίσματα. Σε περίπτωση εγκατάστασης και συστήματος αποθήκευσης της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας, η ελάχιστη χωρητικότητα των συστημάτων αυτών ανέρχεται σε 6 kWh για κτίρια κατοικιών με έως και 2 διαμερίσματα, 12 kWh για κτίρια με 3-5 διαμερίσματα και 18 kWh για κτίρια με 6 και πλέον διαμερίσματα.
Για κτίρια που με τεκμηριωμένο λόγο θα εξαιρούνται της υποχρέωσης τοποθέτησης φωτοβολταϊκών συστημάτων από την 1η.1.2023 θα πρέπει να παρέχεται η δυνατότητα απομακρυσμένης εγκατάστασης για εικονική αυτοπαραγωγή με όριο την ίδια ή όμορρη περιφέρεια για την Αττική.
Γενικές Παρατηρήσεις επί της παραγράφου 4:
δεν φαίνεται να λαμβάνονται υπόψη τα χαρακτηριστικά και οι διαφορετικές χρήσεις που μπορεί να έχει κάθε κτήριο (οικιακός, τριτογενής, κ.ο.κ.) και κατ επέκταση τις διαφορετικές ενεργειακές ανάγκες αυτών, ενώ δεν γίνεται καμία αναφορά στα κτίρια του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα.
Θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η κλιματική ζώνη στην οποία ανήκει το κάθε κτίριο. Κτίρια που βρίσκονται σε ψυχρότερες περιοχές έχουν προφανώς αυξημένες ενεργειακές απαιτήσεις σε θέρμανση και αντιστρόφως. Κίνητρα θα πρέπει να προβλέπονται για ενίσχυση της εξοικονόμησης και της ενεργειακής απόδοσης.
Αναλόγως της γεωγραφικής περιοχής αλλά και του πολεοδομικού σχεδιασμού πρέπει να προβλέπονται αντίστοιχα μέτρα. Π.χ. σε επαρχιακές πόλεις ή δημοτικά κτίρια ενδεχομένως υπάρχουν μεγαλύτερες ελεύθερες επιφάνειες για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών ή ηλιοθερμικών συστημάτων.
Θα πρέπει να ενισχυθεί ο εξηλεκτρισμός των φορτίων θέρμανσης και ψύξης των κτιρίων. Ειδικότερα, η χρήση τεχνολογιών υψηλής απόδοσης κρίνεται απαραίτητη
Θα πρέπει να προωθηθεί ο μετασχηματισμός των κτιρίων από απλούς καταναλωτές (consumers) και παραγωγούς-καταναλωτές (prosumers). Τα κτίρια θα πρέπει αφενός να ελέγχουν/μειώνουν τις ενεργειακές τους απαιτήσεις με χρήση αυτοματισμών (“έξυπνα” κτίρια), αφετέρου να παράγουν και να ιδιοκαταναλώνουν την απαιτούμενη ενέργεια από τη χρήση ΦΒ/θερμικών συστημάτων (συνεπικουρούμενων μελλοντικά και από συστήματα αποθήκευσης της ενέργειας από ΑΠΕ).
Ολα τα νέα κτίρια θα πρέπει να υποχρεούνται να έχουν προκατασκευασμένες τις υποδομές/υποδοχές για να δεχθούν φωτοβολταϊκά, συσσωρευτές, φορτιστές για ηλεκτρικά οχήματα, και αντλίες θερμότητας που θα αντικαταστήσουν καυστήρες πετρελαίου ή ορυκτού αερίου.
Η αδυναμία εφαρμογής της υποχρεωτικής εγκατάστασης συστημάτων ΑΠΕ στον κτιριακό τομέα θα πρέπει να απαιτεί επαρκή τεχνική τεκμηρίωση σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και τις επικρατούσες συνθήκες. Από την υποχρέωση θα πρέπει να εξαιρούνται κτίρια που χρησιμοποιούνται ως χώροι λατρείας ή θρησκευτικών δραστηριοτήτων, καθώς και κτίρια και μνημεία που προστατεύονται από το νόμο ως μέρος συγκεκριμένου περιβάλλοντος ή λόγω της ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής ή ιστορικής αξίας τους, εφόσον η συμμόρφωση προς τις απαιτήσεις του παρόντος νόμου θα αλλοίωνε, κατά τρόπο μη αποδεκτό, το χαρακτήρα ή την εμφάνισή τους. Η εξαίρεση από την ως άνω υποχρέωση για την τελευταία κατηγορία κτιρίων βεβαιώνεται με απόφαση του οικείου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής του άρθρου 7 του ν.4495/2017 (Α’ 167).
Τέλος, για την ουσιαστική μείωση των εκπομπών από τον κτιριακό τομέα (30% των συνολικών εθνικών εκπομπών) είναι απαραίτητες οι ενεργειακές αναβαθμίσεις και η μετατροπή κατοικιών σε κτίρια σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης. Στόχος είναι η συνεργασία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με το Υπουργείο Οικονομικών για το σχεδιασμό προγράμματος ενίσχυσης πολιτών με φορολογικά κίνητρα και επιδότηση έως 100% για τις απαραίτητες παρεμβάσεις στο κτίριό τους, το οποίο θα είναι διαθέσιμο για το σύνολο της κοινωνίας και καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
*Το σχόλιο συνυπογράφεται από συμμαχία οργανώσεων και φορέων: Γ.Σ.Ε.Ε – Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδος, MEDASSET, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Οικολογική Εταιρία Ανακύκλωσης, Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Καλλιστώ, Νόμος & Φύση, Γιατροί του Κόσμου, Vouliwatch, Greenpeace, WWF Ελλάς
-Υπάρχουν χιλιάδες ακίνητα που οι ιδιοκτήτες τους είναι «εγκλωβισμένοι» , λόγω ρυθμισμένων ή μη στεγαστικών δανείων, υπερχρεωμένα νοικοκυριά κλπ (και στον ΤΕΙΡΕΣΙΑ για πολλά χρόνια !!!!) , που δεν μπορούν να υποβάλουν κανένα αίτημα στα επιδοτούμενα ή μη προγράμματα για ενεργειακή αναβάθμιση των κτηρίων τους.
-Απαιτείται να συμπεριληφθεί κατάλληλη νομοθετική πρόβλεψη για τον απεγκλωβισμό τους.
-Αυτό εκτός από το θετικό κοινωνικό αποτέλεσμα θα έχει και θετικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Συμπληρώνω το από 26-11-2021 σχόλιο που έγραψα για το άρθρο 14 διευκρινίζοντας τα εξής:
O Νόμος 4495 / 2017 επιχείρησε να διευκολύνει την βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας των κτηρίων και το Άρθρο 127 του Νόμου αυτού ορίζει: «1. Για την βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας των κτιρίων τα οποία περιλαμβάνουν περισσότερες από μία οριζόντιες ιδιοκτησίες, οι αποφάσεις των γενικών συνελεύσεων των συνιδιοκτητών για την αλλαγή του συστήματος κεντρικής θέρμανσης και την σύνδεση με το δίκτυο ΦΑ ή την εγκατάσταση συστήματος τηλεθέρμανσης ή γεωθερμίας ή αντλιών θερμότητας ή άλλου συστήματος θέρμανσης λαμαβάνονται .. με απόλυτη πλειοψηφία των ψήφων του συνόλου των συνιδιοκτητών, ανεξαρτήτως αν υπάρχει αντίθετη πρόβλεψη στον κανονισμό της οικοδομής .. Με την ίδια πλειοψηφία λαμβάνεται και κάθε άλλη σχετική απόφαση για την υλοποίηση και ρύθμιση των παραπάνω αποφάσεων .. και εν γένει για κάθε απαραίτητη μεταρρύθμιση, μεταβολή ή επέμβαση στους κοινόκτητους και κοινόχρηστους του κτιρίου..
Με την ίδια πλειοψηφία και ανεξαρτήτως αν υπάρχει αντίθετη πρόβλεψη στον κανονισμό της οικοδομής λαμβάνονται και οι αποφάσεις για την μόνιμη αποσύνδεση από το δίκτυο κεντρικής θέρμανσης μεμονωμένων ιδιοκτησιών …
Η απόφαση της πλειοψηφίας των ιδιοκτητών δεν είναι αναγκαία, ανεξαρτήτως αν υπάρχει αντίθετη πρόβλεψη στον κανονισμό της οικοδομής, όταν η τοποθέτηση ανεξάρτητης εγκατάστασης θέρμανσης διενεργείται από κύριες μεμονωμένες ιδιοκτησίες σε υφιστάμενες οικοδομές οι οποίες δεν έχουν εγκατάσταση κεντρικής θέρμανσης
…… Ο απαιτούμενος εξοπλισμός … τοποθετείται εντός της αυτονομούμενης οριζόντιας ιδιοκτησίας ή σε χώρο που ανήκει στην κυριότητα ή στην αποκλειστική χρήση του ιδιοκτήτη…»
Ομως, ο απαιτούμενος εξοπλισμός για συστήματα παραγωγής ενέργειας από τον ήλιο (όπως πχ τα φωτοβολταϊκά) πρέπει να τοποθετηθεί στα δώματα ή στις στέγες, που βέβαια δεν ανήκουν στην κυριότητα ή την αποκλειστική χρήση του ιδιοκτήτη.
Διευκρινίζεται ότι για να συσταθεί δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης στα δώματα ή στις στέγες απαιτείται συναίνεση όλων των συνιδιοκτητών (100%). Κάτι τέτοιο είναι αδύνατο να επιτευχθεί στις ήδη υπάρχουσες οικοδομές. Συνεπώς, ουσιαστικά η ανωτέρω παράγραφος του άρθρου, απαγορεύει πλήρως την τοποθέτηση οποιωνδήποτε συσκευών παραγωγής ενέργειας από τον ήλιο. Αντίθετα, στο πνεύμα του Νόμου είναι να λαμβάνονται οι απόφασεις με 51% και ενδεικτικά αναφέρω ότι ο ίδιος ο Ν 4495 / 2017 στο άρθρο 98 παρ 9 ορίζει ότι “για να υπαχθούν στον νόμο αυτό περιπτώσεις οριζοντίων ιδιοκτησιών ..που αφορούν σε κατάληψη κοινοχρήστου χώρου ή αυθαιρεσίες επι κοινοχρήστων χώρων απαιτείται η συναίνεση του 51% των συνιδιοκτητών..”
Επομένως η παράγραφος που απαιτεί κυριότητα ή αποκλειστική χρήση του χώρου όπου θα τοποθετηθούν ηλιακά πάνελ κ.α. γράφηκε εκ παραδρομής και έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τον σκοπό του Νόμου.
Για τον λόγο αυτό η συγκεκριμένη παράγραφος του άρθρου 127 του Νόμου 4495 / 2017, πρέπει να τροποποιηθεί σύμφωνα την πρόταση που έχω αναλυτικά εκθέσει στο από 26-11-2021 σχόλιό μου στο άρθρο 14 του υπό διαβούλευση νομοσχεδίου.
Μετά τιμής ΙΩΑΝΝΑ Μ. ΣΩΣΣΙΔΟΥ τεως ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΓΡΑΦΟΣ
ΤΗΛ 6944 382 499
Μέσα στο πνεύμα του υπό διαβούλευση Νόμου, η πρόταση που υπέβαλε η συνάδελφός μου κα Ιωάννα Σωσσίδου για την αξιοποίηση του ήλιου στις στέγες και στις ταράτσες των οικοδομών, με απόφαση απλής πλειοψηφίας των συνιδιοκτητών, είναι ένα έτοιμο άρθρο που καθορίζει με κάθε λεπτομέρεια πώς θα γίνει η αξιοποίηση αυτή. Καλό θα ήταν το άρθρο αυτό να συμπεριληφθεί στον Νόμο, ώστε οι ιδιοκτήτες διαμερισμάτων να μπορούν να επωφεληθούν από τον ήλιο με το πρόγραμμα net metering της ΔΕΔΔΗΕ ή άλλα ανάλογα προγράμματα. Μάλιστα η ρύθμιση αυτή δεν συνεπάγεται καμία επιβάρυνση για τον κρατικό προϋπολογισμό.
ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΑ ΠΑΛΗΟΓΙΑΝΝΗ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΓΡΑΦΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Συμφωνώ με την τοποθέτηση ηλιακών πάνελ στις στέγες και ταράτσες των οικοδομων για αυτοκαταναλωση εκάστου διαμερίσματος με απόφαση συνιδιοκτητών που έχουν τουλάχιστον 51/100 είτε το προβλέπει ο κανονισμός της οικοδομής είτε όχι. Συμφωνώ με την πρόταση της κας Σωσσιδου και πιστεύω ότι πρέπει να συμπεριληφθεί ως διαταξη στον νομό. Αθ. Γουγουσης οπτικος
Σωστή η απόφαση της Κυβέρνησης για απολιγνιτοποίηση και για αντικατάσταση του λιγνίτη με ΑΠΕ. Για μεν τις ανεμογενήτριες κάποιοι ισχυρίζονται ότι ασχημαίνουν τα τοπία και τραυματίζουν τα πουλιά, για δε την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών σε χωράφια ισχυρίζονται ότι μειώνεται η αγροτική γη.
Όμως για την τοποθέτηση των φωτοβολταϊκών ή άλλων πάνελ στις στέγες – ταράτσες – δώματα, υπάρχουν μόνο θετικά σχόλια και ΔΕΝ υπάρχει καμία αντίρρηση, γιατί μπορεί να προκύψει μεγάλο όφελος από την αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας που θα παραχθεί από συσκευές στις στέγες και δεν υπάρχει κανένα μειονέκτημα.
Επιπλέον, οι συσκευές που απορροφούν ηλιακή ενέργεια βοηθούν την αντιμετώπιση του φαινομένου του θερμοκηπίου γιατί απορροφούν την ζέστη αντί αυτή να αντανακλάται στο περιβάλλον.
Επίσης οι συσκευές που απορροφούν ηλιακή ενέργεια προσθέτουν θερμομόνωση στον τελευταίο όροφο της οικοδομής, διότι η ταράτσα, όταν επικαλύπτεται από ηλιακά πάνελ ούτε θερμαίνεται απευθείας από τον ήλιο ούτε παγώνει από το κρύο και έτσι προστατεύεται ο τελευταίος όροφος της οικοδομής. Αυτό συνεπάγεται ενεργειακή αναβάθμιση της οικοδομής. Θεωρώ πολύ σωστά τα σχόλια των κ. Σωσσίδου, κ. Μπιζόπουλου, κ. Νακόπουλου, κ Ράμνιαλη.
Θα συμφωνήσω άμεσα με την πρόταση της κυρίας Σωσσίδου και του κυρίου Μπιζόπουλου, διότι είναι υποχρέωση μας απέναντι στις νεότερες γενιές και το μέλλον της Ελλάδος να αρχίσουμε το συντομότερο δυνατό να επενδύουμε σε Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Επίσης είναι κάθε άλλο παρά δημοκρατικό να απαιτείται 100% συναίνεση όλων των ιδιοκτητών για να μπορέσει να αξιοποιήσει ο κάθε ιδιοκτήτης το μέρος της σκεπής που του αντιστοιχεί νόμιμα, όταν τα κόμματα στο ελληνικό κοινοβούλιο θεωρείται ότι έχουν πλειοψηφία και μπορούν να κυβερνήσουν την χώρα με λιγότερο από 50%.
Έχω ζήσει σχεδόν τέσσερις δεκαετίες σε διάφορες τεχνολογικά προηγμένες χώρες της Βορείου Ευρώπης, και δυστυχώς πρέπει να ομολογήσω ότι ειδικά σε θέματα ηλιακής ενέργειας η Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι έχει το μεγαλύτερο ποσοστό ηλιοφάνειας σε όλη την Ευρώπη είναι ουραγός σε θέμα αξιοποίησης αυτής της ενέργειας. Ειδικά σε εποχή όπως η σημερινή που έχει πλέον γίνει κατανοητό από το ευρύ κοινό η ανάγκη μείωσης της ρύπανσης του περιβάλλοντος με CO2, διερωτάται κάνεις γιατί η ελληνική κυβέρνηση δεν προωθεί όχι μόνο νομικά αλλά και έμπρακτα με κίνητρα για επενδύσεις από το εσωτερικό αλλά και από το εξωτερικό όλες τις μορφές ανανεώσιμων ενεργειών. Εκτός του γεγονότος ότι θα καλυτερέψουμε την ποιότητα ζωής ιδιαίτερα στα αστικά κέντρα δεν κάνει να υποτιμούμε ότι επενδύσεις τέτοιου είδους θα δημιουργήσουν και νέες θέσεις εργασίας στην Ελλάδα αλλά και πηγές εσόδων και φόρων για το ελληνικό κράτος, που τόσο πολύ τις χρειάζεται.
Χρήστος Ράμνιαλης, Μηχανολόγος Μηχανικός
Σύμφωνα με το υπ’ αριθµό 4241/756 ΦΕΚ 239/1-3-2000 : «επιβολή περιορισµών στο είδος των χρησιµοποιούµενων καυσίµων στην περιοχή του Ιστορικού Κέντρου της Αθήνας» ορίζεται μεταξύ άλλων και ειδικότερα για τους επαγγελματικούς χώρους ότι απαγορεύεται η χρήση πετρελαίου στις εστίες καύσης για παρασκευή φαγητού και άρτου και για τη θέρμανση νερού και των χώρων τους . Επίσης απαγορεύεται η χρήση πετρελαίου για τη θέρμανση νερού και των χώρων των κατοίκων της ίδιας περιοχής. Παρόλα αυτά δεν έχει υπάρξει μέχρι στιγμή σαφής εφαρμογής του μέτρου. Για τον λόγο αυτό θεωρούμε ότι θα πρέπει να υπάρξει καθορισμός φορέα ελέγχου της υποχρέωσης που προκύπτει από τον Εθνικό Κλιματικό νόμο και των κυρώσεων σε περίπτωση μη εφαρμογής της.
Προτείνεται να τροποποιηθεί η 4η σειρά του σημείου 4 ως εξής «….ενέργειας από φωτοβολταϊκά ή θερμικά ηλιακά συστήματα ή συνδυασμού αυτών, σε ποσοστό που αντιστοιχεί τουλάχιστον στο…»
Τα συστήματα θέρμανσης έχουν μέση διάρκεια ζωής άνω των 20 ετών, επομένως κάθε σύστημα που παράγει εκπομπές εγκατεστημένο το 2030 ή αργότερα θα εξακολουθεί να υπάρχει και μετά το 2050. Η χρήση πετρελαίου και φυσικού αερίου για θέρμανση και ζεστό νερό δεν επιτρέπει την επίτευξη του στόχου απανθρακοποίησης έως το 2050.
Το νομοσχέδιο έχει προσδιορίσει μέτρα για τη κατάργηση της χρήσης πετρελαίου.
Πρέπει να συμπεριληφθούν αντίστοιχα μέτρα για το περιορισμό και τελικά για τη κατάργηση της χρήσης φυσικού αερίου όπως γίνεται σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες.
Προτείνεται να συμπεριληφθεί παράγραφος που να καταργεί την υποχρεωτική μελέτη και εγκατάσταση δικτύου φυσικού αερίου για κάθε νέο κτίριο απο το 2023.
Επίσης απο το 2025 να επιτρέπεται η μόνο η εγκατάσταση υβριδικών συστημάτων με φυσικό αέριο, εφόσον συνδυάζονται με σύστημα ΑΠΕ, ή που η ενεργειακή σήμανση να είναι τουλάχιστον C.
Συμφωνώ απόλυτα με την πρόταση της κας Σωσσίδου, δηλαδή με το 1ο σχόλιο, περί του ότι θα πρέπει να επιτρέπεται η τοποθέτηση ηλιακών πάνελ στα δώματα / ταράτσες των οικοδομών εφόσον συμφωνούν ιδιοκτήτες αυτοτελών χώρων της οικοδομή, στους οποίους χώρους αντιστοιχεί το 51% του οικοπέδου τουλάχιστον. Η τοποθέτηση θα γίνεται σε εμβαδόν ανάλογο του ποσοστού συνιδιοκτησίας ενός εκάστου χώρου στο οικόπεδο και θέλω να προσθέσω να μην λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό του εμβαδού του χώρου τοποθέτησης, το ποσοστό του οικοπέδου που έχει παρακρατηθεί για το δικαίωμα της επέκτασης της οικοδομής καθ’ ύψος όταν έχει εξαντληθεί ο Συντελεστής Δόμησης του οικοπέδου.
Μετά τιμής
Εμ Λιαδάκης
τ. αντιπροεδρος του Συμβ. Συλ. Θ/κης
Ταξιδευω παρα πολυ συχνα στην Γερμανια,και μου εκανε μεγαλη εντυπωση,ποσο ολο και περισσοτερο εκμεταλευονται τον ηλιο,αυτον που εκει βλεπουν με το σταγονομετρο!
Πολυ συντομα εκει θα απαγορευτει το πετρελαιο θερμανσης.
Μια πολη της βορειας Γερμανιας,το Cuxhaven,περα απο τον ανεμο,που εδω και αρκετα χρονια εκμεταλευεται ως πηγη ενργειας πολυ αποτελεσματικα,τωρα επενδυει και στον ηλιο!Το μονο σιγουρο ειναι οτι οι ωρες ηλιοφανειας εκει δεν μπορουν να συγκριθουν με της Ελλαδας!
Καθε κατοικος στην Ελλαδα θα επρεπε να εχει την δυνατοτητα,ευκαιρια να αξιοποιησει την ηλιακη ενεργεια!
Το αρθρο της κας Ιωαννας Σωσσιδου νομιζω αποτελει μια προταση-λυση για τους κατοικους πολυκατοικιων στα αστικα κεντρα.
Οι διατάξεις του άρθρου 14 εκτιμώνται ως θετικές. Αναδεικνύεται ωστόσο για μια ακόμη φορά πως το κύριο βάρος της εφαρμογής θα έχουν οι Δήμοι της χώρας.
Οι ξυλόσομπες και τα τζάκια μολύνουν περισσότερο από τους καυστήρες πετρελαίου.
Η Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία προτείνει την απαγόρευση των τζακιών και ξυλοσομπων.
Αν πραγματικά θέλετε να βοηθήσετε να απαλλαγούμε από τους καυστήρες πετρελαίου τότε να επιδοτήσετε στο 100% την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε κάθε οικία και με πραγματικό όφελος των καταναλωτών στην τιμή του ρεύματος που πληρώνουν. Όλα τα άλλα δεν έχουν κανένα νόημα πλην την φτωχοποίηση των πολιτών και την αύξηση των εσόδων των εταιρειών παραγωγής ενέργειας.
Εκτός τόπου και χρόνου το άρθρο και τα μέτρα. Δεν είναι δυνατόν να απαγορευτεί η χρήση καυστήρων πετρελαίου και να πληρώνει ο κόσμος τεράστια ποσά για θέρμανση με ηλεκτρική ενέργεια. Οι περισσότεροι πολίτες δεν έχουν αυτή την οικονομική δυνατότητα. Προφανώς οστόχος του νόμου είναι να μειωθούν τα εισοδήματα των πολιτών και να αυξηθούν τα έσοδα των εταιρειών παραγωγής ενέργειας. Απαράδεκτο.
Συμφωνώ με το πρώτο σχόλιο του άρθρου αυτού που έγραψε η κα Ιωάννα Σωσσίδου, γιατί μόνο έτσι θα αξιοποιηθεί ο ήλιος και από ιδιώτες
Πολύ σωστά κάνει η Κυβέρνηση προχωρώντας στην ψήφιση Κλιματικού Νόμου. Πρέπει στις στέγες των οικοδομών, οι ιδιοκτήτες διαμερισμάτων που συγκεντρώνουν πάνω απο 51% να μπορούν να τοποθετήσουν πάνελ φωτοβολταϊκών ή άλλων συστημάτων που θα εφευρεθούν στο μέλλον, για να καλύψει ο καθένας τις ανάγκες του διαμερίσματός του σε ηλεκτρική ενέργεια. Απαραίτητο είναι να συμπεριλάβει ο νέος Νόμος μία σχετική διάταξη, διότι μια τέτοια διάταξη ΔΕΝ θα επιβαρύνει καθόλου τον κρατικό προϋπολογισμό και θα ωφελήσει πολλά νοικοκυριά. Σήμερα, απαιτείται ομοφωνία όλων των συνιδιοκτητών της οικοδομής, πράγμα αδύνατο! ΄Ενα πολιτικό κόμμα ορθώς κυβερνά με 40%. Οι ιδιοκτήτες με 51% γιατί να μην μπορούν να αξιοποιήσουν την στέγη της οικοδομής, ώστε να παράγεται ενέργεια για το διαμέρισμα του καθενός με τρόπο φιλικό προς το περιβάλλον?
Είναι σπανιώτατο σε οικοδομές (που έχουν ήδη κτιστεί) να έχει γίνει σύσταση δικαιώματος αποκλειστικής χρήσης, γιατί δεν υπήρχε αυτή η τεχνολογία όταν κτίζονταν οι οικοδομές και δεν μπορούσε να προβλεφθεί ότι θα χρειαζόταν κάτι τέτοιο. Ηλιακούς θερμοσύφωνες που στάζουν και δημιουργούν προβλήματα, πώς βάζουν χωρίς να ρωτούν κανέναν?
απαγορεύετια η χρησ καυστηρων πετρελαιου. οκ . πωσ θα ζεσταθεί καποιοις που δεν εχει στην περιοχή του φυσικο αεριο? μεσω ηλεκτρικης ενεέργειας? δηλαδη ο κουκος αηδονι στην ΔΕΗ ή εναλλακτικους., ή θα κανουμε net metering για να ζεσταθουμε? ή θα βαλουμε ξυλοσομπες / πελλετ ?? στα χαρτια ωραια τα σχρδιαζεστε στην πράξη όμως . πεστε μας πωσ θα ζεσταθουμε όταν δεν ειτρέπεται ο καυστηρας πετρελαιου και δεν υπαρχει φυσικο αέριο . και κατι αλλο στα απομονωμενα σπιτια εντος / εκτος οικισμού , βουνο / θάλασσα πως που θα κανει 100 χρονια θα φτασει το φυσικο αέριο , πως θα ζεσταθουν?
Αν και η φιλοσοφία του νόμου είναι γενικά προς τη σωστή κατεύθυνση, εντούτοις πιστεύω ότι υπάρχουν κάποια σημεία τα οποία πρέπει να αλλαχτούν. Ένα τέτοιο σημείο είναι η παράγραφος 3 του άρθρου 14. Ειδικότερα πιστεύω ότι δεν πρέπει να απαγορευτεί η χρήση των καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης το 2030.
Η άποψή μου αυτή μπορεί να αιτιολογηθεί από την πολύ μικρή συνεισφορά της Ελλάδας στην ατμοσφαιρική ρύπανση (κάτι που έχει επισημανθεί και από άλλους συνσχολιαστές), καθώς και από την κακή οικονομική κατάσταση της πλειοψηφίας των ελληνικών νοικοκυριών.
Προτείνω αντί της απαγόρευσης της χρήσης των καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης, να θεσπιστεί υποχρεωτικός ετήσιος έλεγχος των αερίων (διοξειδίου/μονοξειδίου άνθρακα, οξειδίων αζώτου κλπ.) που εκπέμπονται από τους καυστήρες από πιστοποιημένους εγκαταστάτες καυστήρων (κάτι αντίστοιχο με τον έλεγχο σε ΚΤΕΟ που γίνεται στα αυτοκίνητα).
Ευχαριστώ για την προσοχή σας και πιστεύω ότι η άποψή μου να ληφθεί υπόψη.
Είναι απαραίτητο να μπορούν και όσοι κατοικούν σε διαμερίσματα να χρησιμοποιούν την ταράτσα της οικοδομής για φωτοβολταϊκά ή οποιαδήποτε άλλα συστήματα εφευρεθούν στο μέλλον για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τον ήλιο. Το 51% είναι ένα πολύ λογικό ποσοστό για να ληφθεί απόφαση των συνιδιοκτητών της οικοδομής για ένα τέτοιο θέμα, γιατί 100% δεν υπάρχει. Ασφαλώς και πρέπει να προβλεφθεί μια σχετική ρύθμιση όπως αυτή που έχει ήδη προταθεί από την κα Σωσσίδου και από τον κο Μπιζόπουλο, η οποία ρύθμιση θα έδινε την δυνατότητα και σ’ αυτούς, που δεν έχουν δικό τους οικοπεδο με μονοκατοικία, αλλά έχουν ενα διαμέρισμα σε οικοδομή, να επωφεληθούν από τον ήλιο. Απο την ρύθμιση αυτή μόνο όφελος μπορεί να προκύψει. Μάλιστα, αντίθετα με τα επιδόματα θέρμανσης κ.α., η προτεινόμενη ρύθμιση δεν δημιουργεί καμία επιβάρυνση στον κρατικό προϋπολογισμό.
Προτεραιότητα πρέπει να δοθεί στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων αρχικά και μετά στην υποκατάσταση των καυσίμων. Τέλος, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να απαγορευτεί το πετρέλαιο θέρμανσης με σκοπό την υποκατάσταση του από το φυσικό αέριο. Το φυσικό αέριο είναι επίσης ορυκτό καύσιμο και δεν θα δυσκολέψει την προσπάθεια επίτευξης των στόχων της χώρας για κλιματική ουδετερότητα. Θα πρέπει να γίνει σταδιακή άρση και των δύο παράλληλα ώστε να μην δοθούν ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα και λοκ-ιν στο φυσικό αέριο.
Αναφέρεται στην παράγραφο 3 του άρθρου 14:
«Από την 1η.1.2030, απαγορεύεται η χρήση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης.»
Και ερωτώ: Εδώ στην επαρχία, ΔΕΝ έχουμε στα χωριά Φυσικό Αέριο. ΠΩΣ κύριοι θα θερμαινόμαστε το χειμώνα; Θα επιδοτήσετε την αλλαγή των καυστήρων πετρελαίου με κάτι άλλο; Ποιο θα είναι το διάδοχο καύσιμο ελλείψει του Φυσικού Αερίου;
Αν δεν υπάρχει ΣΑΦΗΣ εναλλακτική, πως λέτε απαγορεύεται η χρήση των υπαρχόντων καυστήρων πετρελαίου;
Όσο σωστός και δίκαιος είναι ο στόχος της παραγράφου 1, τόσο λάθος και άδικοι για τους Έλληνες πολίτες είναι εκείνοι των παραγράφων 2 και 3 του άρθρου 14, της αδιάκριτης, δηλαδή, απαγόρευσης εγκατάστασης και χρήσης καυστήρων πετρελαίου!
Τούτο συμβαίνει, διότι και αν ακόμα αποδειχθεί αληθής η συσχέτιση της σημερινής κλιματικής μεταβλητότητας με την αύξηση της περιεκτικότητας της ατμόσφαιρας σε αέρια του θερμοκηπίου:
1. Η αντικατάσταση ενός καυστήρα πετρελαίου με καυστήρα φυσικού αερίου ή άλλου τύπου θέρμανσης, είναι κάποιες χιλιάδες ευρώ οικονομική επιβάρυνση για τους ιδιοκτήτες ακινήτων, που μέχρι σήμερα έχουν ήδη πληρώσει χιλιάδες ευρώ στον ΕΝΦΙΑ και στον άδικο φόρο του πετρελαίου θέρμανσης. Παρεμπιπτόντως, να θυμίσουμε ότι εξαιτίας του τελευταίου έχουν απωλέσει τη ζωή τους δεκάδες συμπολίτες μας τα τελευταία χρόνια, στην προσπάθειά τους να ζεσταθούν με εναλλακτικούς τρόπους θέρμανσης!
2. Κανείς δεν μπορεί να πιστέψει ότι το δίκτυο του φυσικού αερίου θα έχει επεκταθεί, έως το 2030, μέχρι και το τελευταίο χωριό της Ελλάδος ή το τελευταίο οικοδομικό τετράγωνο των αυθαίρετων οικισμών στην Αττική και αλλού. Κάτι τέτοιο δεν συμφέρει τις εταιρείες φυσικού αερίου.
3. Οι εκλύσεις διοξειδίου του άνθρακα της Ελλάδας αντιπροσωπεύουν μόλις το 0,2% (!!!) των παγκόσμιων εκπομπών αυτού, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα (https://data.worldbank.org/indicator/EN.ATM.CO2E.KT?end=2014&start=2014&view=map).
4. Η θέρμανση με κλιματιστικές μονάδες είναι ανθυγιεινή, ειδικά για τα άτομα με αναπνευστικά προβλήματα, ενώ εκείνη με αντλίες θερμότητας είναι προβληματική όταν επικρατούν πολύ χαμηλές θερμοκρασίες.
Συμφωνώ με την ΠΡΟΤΑΣΗ για την παραγωγή ενέργειας από τον ήλιο στις ΣΤΕΓΕΣ προς αυτοκατανάλωση (π.χ. πρόγραμμα net metering της ΔΕΔΔΗΕ). O Ν 4495 / 2017 στο άρθρο 98 παρ 9 ορίζει ότι “για την υπαγωγή σ’ αυτόν περιπτώσεων που αφορούν σε κατάληψη κοινοχρήστων χώρων .. απαιτείται η συναίνεση του 51% των συνιδιοκτητών”. ΑΝΤΙΘΕΤΑ, ο ίδιος Ν 4495 / 2017 στο άρθρο 127 παρ 2 (που προσθέτει μεταξύ άλλων την παρ 7 στο άρθρο 2 του ΠΔ 420 / 1987) ορίζει ότι “ο απαιτούμενος εξοπλισμός για φωτοβολταϊκά ή άλλα συστήματα παραγωγής ενέργειας … τοποθετείται εντός της αυτονομούμενης οριζόντιας ιδιοκτησίας ή σε χώρο που ανήκει στην κυριότητα ή στην αποκλειστική χρήση του ιδιοκτήτη». Ομως η αποκλειτική χρήση δεν μπορεί να συσταθεί στις υφιστάμενες οικοδομές διότι απαιτείται η συναίνεση 100% των ιδιοκτητών η οποία είναι ανέφικτη. Για τον λόγο αυτό, πρέπει να θεσπιστεί η προτεινόμενη ρύθμιση:
«1.- Οταν οι οριζόντιες ιδιοκτησίες οικοδομής έχουν αυτόνομη θέρμανση, τότε οι συνιδιοκτήτες, που επιθυμούν η ιδιοκτησία τους να έχει φωτοβολταϊκά ή άλλα συστήματα παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (ήλιο ή αέρα), προς αυτοκατανάλωση, εφόσον συγκεντρώνουν τουλάχιστον 51% του οικοπέδου, έχουν το δικαίωμα να τοποθετήσουν τις απαιτούμενες συσκευές (πάνελ κλπ) στην κοινόχρηστη στέγη της οικοδομής (δώμα, κεραμοσκεπή, απόληξη κλιμακοστασίου – ανελκυστήρος κ.α.), καταλαμβάνοντας τόση επιφάνεια όση αντιστοιχεί στο ποσοστό συνιδιοκτησίας τους.
2.- Οι ως άνω ιδιοκτήτες που έχουν τουλάχιστον 51% του οικοπέδου, χωρίς την σύμπραξη των λοιπών συνιδιοκτητών και χωρίς να απαιτείται σύσταση δικαιώματος αποκλειστικής χρήσης, θα καθορίζουν με δήλωσή τους και με σχετικό σχέδιο μηχανικού σε ποια κοινόκτητα τμήματα της στέγης θα τοποθετηθούν οι συσκευές παραγωγής ενέργειας από τον ήλιο ή τον αέρα και υπερ ποιας οριζόντιας ιδιοκτησίας θα είναι η παραγόμενη ενέργεια, προβλέποντας χώρο και για τους λοιπούς μη συμπράττοντες συνιδιοκτήτες και αφαιρώντας από κάθε ιδιοκτήτη τον χώρο που καταλαμβάνει και που σκιάζει ο ηλιακός του θερμοσύφωνας και τον χώρο που καταλαμβάνει και που σκιάζει η καμινάδα του τζακιού του ή / και η ατομική κεραία του, το ατομικό δορυφορικό πιάτο κλπ.
3.- Οι ως άνω ιδιοκτήτες που έχουν τουλάχιστον 51% του οικοπέδου δύνανται να προβαίνουν στην διαδικασία ενώπιον της ΔΕΗ, της ΔΕΔΔΗΕ, της ΡΑΕ και ενώπιον οποιουδήποτε άλλου νομικού ή φυσικού προσώπου για την τοποθέτηση συσκευών παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές σε οποιονδήποτε κοινόχρηστο χώρο της οικοδομής, να υπογράφουν συμβάσεις για οποιοδήποτε πρόγραμμα παραγωγής ρεύματος προς αυτοκατανάλωση με λογιστικό ή ενεργειακό συμψηφισμό (net metering, φωτοβολταϊκά στις στέγες) που ισχύει ή θα ισχύσει στο μέλλον.
4.- Ιδιοκτήτης που έχει ηλιακό θερμοσύφωνα, μπορεί να τοποθετήσει φωτοβολταϊκά πάνελ ή άλλες συσκευές παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (ήλιο, αέρα), αντί για τον ηλιακό θερμοσύφωνα, στον χώρο που καταλαμβάνει ο θερμοσύφωνάς του.”
Στο πλαίσιο του κλιματικού νόμου που πρόκειται να ψηφιστεί, Σας υποβάλλουμε την παρακάτω ΠΡΟΤΑΣΗ Για την παραγωγή ενέργειας από τον ήλιο ή τον αέρα με φωτοβολταϊκά ή άλλα συστήματα. Ο μόνος χώρος όπου υπάρχει αξιοποιήσιμη ηλιακή ενέργεια στο αστικό περιβάλλον είναι οι ΣΤΕΓΕΣ.
Από την κλιματική αλλαγή αλλά και από τις ανάγκες σε ενέργεια (ιδιαίτερα τώρα με τις επικείμενες αυξήσεις) επιβάλλεται να προωθηθεί η χρήση συστημάτων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για παραγωγή ρεύματος προς αυτοκατανάλωση (π.χ. πρόγραμμα net metering της ΔΕΔΔΗΕ). Ομως, στις κοινόκτητες στέγες των υφισταμένων οικοδομών, που περιλαμβάνουν διαμερίσματα και καταστήματα, για να τοποθετηθούν φωτοβολταϊκά ή άλλα συστήματα παραγωγής ενέργειας από τον ήλιο, απαιτείται η συναίνεση των συνιδιοκτητών που συγκεντρώνουν 100 % του οικοπέδου της οικοδομής, η οποία συναίνεση είναι ανέφικτη.
Με σκοπό την καλύτερη αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας,
Προτείνουμε – Αιτούμεθα να θεσπιστεί ρύθμιση ως εξης:
«1.- Οταν οι οριζόντιες ιδιοκτησίες οικοδομής έχουν αυτόνομη θέρμανση, τότε οι συνιδιοκτήτες, που επιθυμούν να έχουν φωτοβολταϊκά ή άλλα συστήματα παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (ήλιο ή αέρα), προς αυτοκατανάλωση, εφόσον συγκεντρώνουν τουλάχιστον 51% του οικοπέδου, έχουν το δικαίωμα να τοποθετήσουν τις απαιτούμενες συσκευές (πάνελ κλπ) στην κοινόχρηστη στέγη της οικοδομής (δώμα, κεραμοσκεπή, απόληξη κλιμακοστασίου – ανελκυστήρος κ.α.), καταλαμβάνοντας τόση επιφάνεια όση αντιστοιχεί στο ποσοστό συνιδιοκτησίας τους.
2.- Οι ως άνω ιδιοκτήτες που έχουν τουλάχιστον 51% του οικοπέδου, χωρίς την σύμπραξη των λοιπών συνιδιοκτητών και χωρίς να απαιτείται σύσταση δικαιώματος αποκλειστικής χρήσης, θα καθορίζουν με δήλωσή τους και με σχετικό σχέδιο μηχανικού σε ποια κοινόκτητα τμήματα της στέγης θα τοποθετηθούν οι συσκευές παραγωγής ενέργειας από τον ήλιο ή τον αέρα και υπερ ποιας οριζόντιας ιδιοκτησίας θα είναι η παραγόμενη ενέργεια, προβλέποντας χώρο και για τους λοιπούς μη συμπράττοντες συνιδιοκτήτες και αφαιρώντας από κάθε ιδιοκτήτη τον χώρο που καταλαμβάνει και που σκιάζει ο ηλιακός του θερμοσύφωνας και τον χώρο που καταλαμβάνει και που σκιάζει η καμινάδα του τζακιού του ή / και η ατομική κεραία του, το ατομικό δορυφορικό πιάτο κλπ.
3.- Οι ως άνω ιδιοκτήτες που έχουν τουλάχιστον 51% του οικοπέδου δύνανται να προβαίνουν στην διαδικασία ενώπιον της ΔΕΗ, της ΔΕΔΔΗΕ, της ΡΑΕ και ενώπιον οποιουδήποτε άλλου νομικού ή φυσικού προσώπου για την τοποθέτηση συσκευών παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές σε οποιονδήποτε κοινόχρηστο χώρο της οικοδομής, να υπογράφουν συμβάσεις για οποιοδήποτε πρόγραμμα παραγωγής ρεύματος προς αυτοκατανάλωση με λογιστικό ή ενεργειακό συμψηφισμό (net metering, φωτοβολταϊκά στις στέγες) που ισχύει ή θα ισχύσει στο μέλλον.
4.- Ιδιοκτήτης που έχει ηλιακό θερμοσύφωνα, μπορεί να τοποθετήσει φωτοβολταϊκά πάνελ ή άλλες συσκευές παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (ήλιο, αέρα), αντί για τον ηλιακό θερμοσύφωνα, στον χώρο που καταλαμβάνει ο θερμοσύφωνάς του.”
O Νόμος 4495 / 2017 επιχείρησε να διευκολύνει την βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας των κτηρίων με το Άρθρο 127 αυτού. Ο Ν 4495 / 2017 στο άρθρο 98 παρ 9 ορίζει ότι “για την υπαγωγή σ’ αυτόν περιπτώσεων που αφορούν σε κατάληψη κοινοχρήστων χώρων .. απαιτείται η συναίνεση του 51% των συνιδιοκτητών”. ΑΝΤΙΘΕΤΑ, για να τοποθετηθούν φωτοβολταϊκά ή άλλα συστήματα παραγωγής ενέργειας από τον ήλιο, ορίζει ότι “ο απαιτούμενος εξοπλισμός … τοποθετείται εντός της αυτονομούμενης οριζόντιας ιδιοκτησίας ή σε χώρο που ανήκει στην κυριότητα ή στην αποκλειστική χρήση του ιδιοκτήτη». Επειδή για να συσταθεί δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης απαιτείται συναίνεση όλων των συνιδιοκτητών (100%), η προϋπόθεση να έχει ο ιδιοκτήτης διαμερίσματος αποκλειστική χρήση στην ταράτσα, ισοδυναμεί με απαγόρευση και αποκλεισμό από συσκευές παραγωγής ενέργειας από τον ήλιο (όπως φωτοβολταϊκά).
Με δεδομένο λοιπόν ότι επιτρέπεται από μεμονωμένο ιδιοκτήτη διαμερίσματος η τοποθέτηση ηλιακού θερμοσύφωνα στην κοινόκτητη ταράτσα χωρίς ο ιδιοκτήτης αυτός να έχει αποκλειστική χρήση σε συγκεκριμένο χώρο της ταράτσας, για ποιο λόγο, προκειμένου να τοποθετηθούν φωτοβολταϊκά ή άλλα συστήματα παραγωγής ενέργειας από τον ήλιο, δεν αρκεί απόφαση του 51% των ιδιοκτητών της οικοδομής, αλλά απαιτείται συναίνεση 100% για σύσταση αποκλειστικής χρήσης?
Επειδή ο ως άνω αποκλεισμός αποτελεί τροχοπέδη στην πράσινη ανάπτυξη και προσβολή των δικαιωμάτων της πλειοψηφίας των συνιδιοκτητών που επιθυμούν καθαρή ενέργεια, ζητείται να επιτραπεί η τοποθέτηση σε κοινόκτητες στέγες και άλλων συσκευών παραγωγής ενέργειας με απόφαση των ιδιοκτητών που έχουν 51%, σύμφωνα με την ανωτέρω πρόταση
Μετά τιμής
ΙΩΑΝΝΑ Μ. ΣΩΣΣΙΔΟΥ τεως ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΓΡΑΦΟΣ
ΤΗΛ 6944 382 499, e-mail: sossidounotar@hotmail.gr