Με τον παρόντα νόμο θεσπίζονται μέτρα και πολιτικές για τη βελτιστοποίηση της προσαρμογής της χώρας στην κλιματική αλλαγή και τη διασφάλιση της πορείας απανθρακοποίησης της χώρας έως το 2050. Ειδικότερα, θεσπίζονται μέτρα και πολιτικές για την ενίσχυση της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή με το μικρότερο δυνατό κόστος, ενδιάμεσοι στόχοι μετριασμού των ανθρωπογενών εκπομπών για το 2030 και το 2040, μηχανισμός κατάρτισης προϋπολογισμών άνθρακα για τους βασικούς τομείς της οικονομίας, δείκτες παρακολούθησης της προόδου προς επίτευξη των σχετικών στόχων, διαδικασίες αξιολόγησης της προόδου και αναπροσαρμογής των στόχων, καθώς και λήψης πρόσθετων μέτρων, ενώ προβλέπεται και η δημιουργία συστήματος διακυβέρνησης και συμμετοχής για την ανάληψη κλιματικής δράσης. Επίσης, θεσπίζονται μέτρα για τον μετριασμό των εκπομπών από την ηλεκτροπαραγωγή, τον κτιριακό τομέα, τις μεταφορές και τις επιχειρήσεις.
Τα σχόλια είναι απενεργοποιημένα Στο "Άρθρο 2 Αντικείμενο"
#1 Σχόλιο Από WWF Ελλάς (εκ μέρους συμμαχίας οργανώσεων και φορέων) Στις 21 Ιανουάριος, 2022 @ 16:17
Όπως περιγράφηκε και στον σχολιασμό του άρθρου 1, είναι απαραίτητο οι στόχοι να θεσπιστούν ως νομικά δεσμευτικοί. Οι ενδιάμεσοι κλιματικοί στόχοι είναι σημαντικοί για την αξιόπιστη και σταθερή πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα. Δυστυχώς, από το γράμμα του άρθρου 1 προκύπτει ότι οι καθορισμένοι ενδιάμεσοι στόχοι δεν είναι υποχρεωτικοί.
Η αναφορά στο δεύτερο εδάφιο σε πολιτικές προσαρμογής “με το μικρότερο δυνατό κόστος”, δίνει τη λανθασμένη εντύπωση ότι πολιτικές που έχουν τη δυνατότητα κυριολεκτικά να σώζουν ζωές και φυσικό κεφάλαιο αξιολογούνται κατά βάση με οικονομικά κριτήρια. Προτείνεται να απαλειφθεί η εν λόγω διατύπωση και να αντικατασταθεί με “βέλτιστα μέτρα και πολιτικές σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα”.
Το σχόλιο υπογράφεται από συμμαχία οργανώσεων και φορέων: Γ.Σ.Ε.Ε – Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδος, MEDASSET, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Οικολογική Εταιρία Ανακύκλωσης, Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Καλλιστώ, Νόμος & Φύση, Γιατροί του Κόσμου, Vouliwatch, Greenpeace, WWF Ελλάς]
#2 Σχόλιο Από Δρ. Μαρία Τσιαφούλη Στις 26 Ιανουάριος, 2022 @ 20:00
Το άρθρο δεν αναφέρεται στην προστασία και ενίσχυση των καταβόθρων άνθρακα (carbon sinks), δηλαδή στα εδάφη.
#3 Σχόλιο Από ΕΛΕΝΗ ΚΑΠΕΤΑΝΑΚΗ-ΜΠΡΙΑΣΟΥΛΗ, ομ. καθηγήτρια Π. Αιγαίου Στις 26 Ιανουάριος, 2022 @ 21:26
Το άρθρο 2 βρίσκεται σε αναντιστοιχία με το άρθρο 1. Συνδυάζει έναν ασαφή (βελτιστοποίηση της προσαρμογής της χώρας στην κλιματική αλλαγή) και ένα σαφή (διασφάλιση της πορείας απανθρακοποίησης της χώρας έως το 2050) στόχο.
Παραλείπει να αναφερθεί με σαφήνεια, και όχι γενικόλογα, στην ενίσχυση των καταβοθρών για απορροφήσεις άνθρακα και στις σχετικές γενικές και ειδικές δράσεις.
Η δεύτερη πρόταση ΔΕΝ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ μνεία των στόχων ενίσχυσης καταβοθρών (όπως το αναφέρει ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός διαρκώς). Κατά συνέπεια, δεν μνημονεύεται η παρακολούθηση των μεταβολών στις καταβόθρες και των αντίστοιχων απορροφήσεων.
#4 Σχόλιο Από Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία Στις 27 Ιανουάριος, 2022 @ 17:34
Θα πρέπει στο αντικείμενο του νόμου να προστεθεί η διασφάλιση των εθνικών, ενωσιακών και διεθνών στόχων για την προστασία της βιοποικιλότητας. Κρίνεται αναγκαία η αναγόρευση της διάταξης αυτής στον κλιματικό νόμο
Η πρόβλεψη στο σχέδιο νόμου περί θέσπισης μέτρων και πολιτικών για την ενίσχυση της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή με το μικρότερο δυνατό κόστος, παραπέμπει σε οικονομική αντιμετώπιση του ζητήματος. Προτείνεται η τροποποίηση της φράσης ως εξής «Ειδικότερα, θεσπίζονται στοχευμένα μέτρα και πολιτικές για την ενίσχυση της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή λαμβάνοντας υπόψη τα τελευταία διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα».
#5 Σχόλιο Από Ινστιτούτο Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης (ΙΕΝΕ) Στις 28 Ιανουάριος, 2022 @ 10:53
Eνώ γίνεται μόνο μια αόριστη αναφορά σε μέτρα και πολιτικές για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, όλοι οι αναφερόμενοι στόχοι, μηχανισμοί, δείκτες, αξιολογήσεις, αναθεωρήσεις και μέτρα αφορούν αποκλειστικά στον μετριασμό. Θεωρούμε ότι θα πρέπει να υπάρξουν αντίστοιχες προβλέψεις και σε σχέση με την ενεργειακή φτώχεια και τον ενεργειακό εφοδιασμό.
#6 Σχόλιο Από Ernst & Young (Hellas) Certified Auditors Accountants S.A. Στις 28 Ιανουάριος, 2022 @ 12:30
Στον ορισμό 2 αναφέρονται τα μέτρα για τον μετριασμό των εκπομπών: «Επίσης, θεσπίζονται μέτρα για τον μετριασμό των εκπομπών από την ηλεκτροπαραγωγή, τον κτιριακό τομέα, τις μεταφορές και τις επιχειρήσεις.».
Σχόλιο:
Προτείνεται να προστεθεί και η διάσταση των εκπομπών που οφείλονται στην κατανάλωση προϊόντων και υπηρεσιών από τους πολίτες-καταναλωτές.
#7 Σχόλιο Από ΔΕΣΦΑ Στις 28 Ιανουάριος, 2022 @ 13:49
Θεωρούμε ότι αντικείμενο και στόχο του νόμου θα πρέπει να αποτελεί η «κλιματική ουδετερότητα» ή διαφορετικά, η επίτευξη «μηδενικού ισοζυγίου εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου» σε κάποια ημερομηνία-στόχο, σύμφωνα και με την εκπεφρασμένη ευρωπαϊκή στρατηγική. Κατά συνέπεια, προτείνουμε ο όρος «αποανθρακοποίηση» να αντικατασταθεί από τον όρο «κλιματική ουδετερότητα».
#8 Σχόλιο Από Μάρκος Γκουβάς Στις 28 Ιανουάριος, 2022 @ 14:10
Ο νόμος αυτός πρέπει να αλλάξει ριζικά με κάποιον τρόπο ή να αποσυρθεί τελείως, διότι στηρίζεται σε κλιματικά σενάρια που μπορεί να ισχύουν, αλλά μπορεί και να μην ισχύουν. Οποιοσδήποτε μετεωρολόγος προσπαθήσει να εμβαθύνει στο θέμα του ρόλου των αερίων του θερμοκηπίου στη θέρμανση της ατμόσφαιρας, βρίσκεται, από ένα σημείο και μετά, αντιμέτωπος με τεράστιες δυσκολίες, σχετικές με το χάσμα μεταξύ μικροφυσικής των αερίων θερμοκηπίου και φυσικών ατμοσφαιρικών διεργασιών, καθώς και με τις πάμπολλες παραδοχές και απλοποιήσεις προς αντιμετώπισή τους.
Αλλά και αν αποδειχθούν τελικά τα κλιματικά σενάρια αληθή, μαζί με όσους τα υποστηρίζουν και επειδή ακριβώς οι εκλύσεις αερίων θερμοκηπίου από την Ελλάδα είναι μηδαμινές σε παγκόσμια κλίμακα, ο εν λόγω νόμος δεν παύει να είναι άδικος για τους Έλληνες πολίτες:
1. Για τους λόγους που ο γράφων έχει εκθέσει ως σχόλια στο Άρθρο 14 (Μέτρα για τη μείωση των εκπομπών από τα κτίρια) στις 27 Νοεμβρίου 2021 και ώρα 21:49.
2. Διότι δεν αφήνει περιθώρια χρήσης του ελληνικού λιγνίτη (Άρθρα 10 (παρ. 1γ) και 11) σε έκτακτες καταστάσεις υπερβολικής αύξησης τιμών ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου, όπως έχει συμβεί φέτος.
3. Διότι «η μεγαλύτερη δυνατή διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και η «σταδιακή εξάλειψη όλων των ορυκτών καυσίμων και την υποκατάστασή τους από ΑΠΕ» (Άρθρο 10, παρ. 1β και 1γ) θα σταθούν αιτίες περαιτέρω υποβάθμισης του ελληνικού φυσικού τοπίου, μείωσης των ολιγάριθμων αρπακτικών μας πτηνών στα κορφοβούνια, αλλά και περισσότερων, δυσκολότερων αγροτοδασικών πυρκαγιών τα καλοκαίρια για τους εξής λόγους:
Α) Οι τεράστιες σειρές ανεμογεννητριών με τις μεγάλες τους διαστάσεις θα δυσχεραίνουν το έργο των εναερίων πυροσβεστικών μέσων.
Β) Η μεγάλη, ανοργάνωτη μέχρι σήμερα, διασπορά των φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων θα προκαλεί διάσπαση των πυροσβεστικών δυνάμεων (για την προστασία τους), καθώς και ανάγκη χρήσης περισσότερων πυροσβεστικών μέσων από ό,τι συνήθως.
Γ) Δεν θα είναι εφικτή η χρήση έμμεσων μεθόδων καταστολής πυρκαγιών υπό το φόβο μην προκληθούν βλάβες στις διάσπαρτες ΑΠΕ.
Δ) Αυξάνεται πολύ η πιθανότητα πρόκλησης βλαβών στις εγκαταστάσεις αυτές λόγω ρίψης νερού από επίγεια και εναέρια μέσα.
Ε) Αυξάνουν οι κίνδυνοι πρόκλησης ατυχημάτων στους πυροσβέστες από ηλεκτροπληξία (κατά τη ρίψη νερού), από εισπνοή δηλητηριωδών καπνών από καιόμενα λάδια και υλικά φωτοβολταϊκών κλπ.
ΣΤ) Αυξάνεται η πιθανότητα εκδήλωσης πυρκαγιών, εξαιτίας της πύκνωσης του εναέριου δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος σε περιοχές με φυσική βλάστηση.
4. Διότι δεν προβλέπεται η μετατροπή των υπαρχόντων υποδομών (ατμοηλεκτρικών σταθμών) προς παραγωγή ρεύματος από δασική βιομάζα και υπολείμματα γεωργικών καλλιεργειών η αύξηση των οποίων, εξαιτίας της ελλιπούς διαχείρισης, οδηγεί αναπόφευκτα σε καταστροφικές πυρκαγιές. Η παραγωγή ενέργειας από δασική βιομάζα και υπολείμματα καλλιεργειών αφενός συνιστά τη μόνη αληθινή ανανεώσιμη πηγή ενέργειας, αφετέρου συμβάλλει στην αύξηση της εργασιακής απασχόλησης, ιδιαίτερα στην επαρχία (σε αντίθεση με τις ΑΠΕ).
5. Διότι, τέλος, ποιος ο λόγος της υφιστάμενης έντασης των σχέσεων μας με γειτονικούς λαούς για κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου που δεν θα χρησιμοποιηθούν ποτέ;
Δρ. Μάρκος Γκουβάς
δασολόγος και μετεωρολόγος
#9 Σχόλιο Από Μάρκος Γκουβάς Στις 28 Ιανουάριος, 2022 @ 14:58
Ο νόμος αυτός πρέπει να αλλάξει ριζικά με κάποιον τρόπο ή να αποσυρθεί τελείως, διότι στηρίζεται σε κλιματικά σενάρια που μπορεί να ισχύουν, αλλά μπορεί και να μην ισχύουν. Οποιοσδήποτε μετεωρολόγος προσπαθήσει να εμβαθύνει στο θέμα του ρόλου των αερίων του θερμοκηπίου στη θέρμανση της ατμόσφαιρας, βρίσκεται, από ένα σημείο και μετά, αντιμέτωπος με τεράστιες δυσκολίες, σχετικές με το χάσμα μεταξύ μικροφυσικής των αερίων θερμοκηπίου και φυσικών ατμοσφαιρικών διεργασιών, καθώς και με τις πάμπολλες παραδοχές και απλοποιήσεις προς αντιμετώπισή τους.
Αλλά και αν αποδειχθούν τελικά τα κλιματικά σενάρια αληθή, μαζί με όσους τα υποστηρίζουν και επειδή ακριβώς οι εκλύσεις αερίων θερμοκηπίου από την Ελλάδα είναι μηδαμινές σε παγκόσμια κλίμακα, ο εν λόγω νόμος δεν παύει να είναι άδικος για τους Έλληνες πολίτες:
1. Για τους λόγους που ο γράφων έχει εκθέσει ως σχόλια στο Άρθρο 14 (Μέτρα για τη μείωση των εκπομπών από τα κτίρια) στις 27 Νοεμβρίου 2021 και ώρα 21:49.
2. Διότι δεν αφήνει περιθώρια χρήσης του ελληνικού λιγνίτη (Άρθρα 10 (παρ. 1γ) και 11) σε έκτακτες καταστάσεις υπερβολικής αύξησης τιμών ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου, όπως έχει συμβεί φέτος.
3. Διότι «η μεγαλύτερη δυνατή διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και η «σταδιακή εξάλειψη όλων των ορυκτών καυσίμων και την υποκατάστασή τους από ΑΠΕ» (Άρθρο 10, παρ. 1β και 1γ) θα σταθούν αιτίες περαιτέρω υποβάθμισης του ελληνικού φυσικού τοπίου,
μείωσης των ολιγάριθμων αρπακτικών μας πτηνών στα κορφοβούνια,
αλλά και περισσότερων, δυσκολότερων αγροτοδασικών πυρκαγιών τα καλοκαίρια για τους εξής λόγους:
Α) Οι τεράστιες σειρές ανεμογεννητριών με τις μεγάλες τους διαστάσεις θα δυσχεραίνουν το έργο των εναερίων πυροσβεστικών μέσων.
Β) Η μεγάλη, ανοργάνωτη μέχρι σήμερα, διασπορά των φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων θα προκαλεί διάσπαση των πυροσβεστικών δυνάμεων (για την προστασία τους), καθώς και ανάγκη χρήσης περισσότερων πυροσβεστικών μέσων από ό,τι συνήθως.
Γ) Δεν θα είναι εφικτή η χρήση έμμεσων μεθόδων καταστολής πυρκαγιών υπό το φόβο μην προκληθούν βλάβες στις διάσπαρτες ΑΠΕ.
Δ) Αυξάνεται πολύ η πιθανότητα πρόκλησης βλαβών στις εγκαταστάσεις αυτές λόγω ρίψης νερού από επίγεια και εναέρια μέσα.
Ε) Αυξάνουν οι κίνδυνοι πρόκλησης ατυχημάτων στους πυροσβέστες από ηλεκτροπληξία (κατά τη ρίψη νερού), από εισπνοή δηλητηριωδών καπνών από καιόμενα λάδια και υλικά φωτοβολταϊκών κλπ.
ΣΤ) Αυξάνεται η πιθανότητα εκδήλωσης πυρκαγιών, εξαιτίας της πύκνωσης του εναέριου δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος σε περιοχές με φυσική βλάστηση.
4. Διότι δεν προβλέπεται η μετατροπή των υπαρχόντων υποδομών (ατμοηλεκτρικών σταθμών) προς παραγωγή ρεύματος από δασική βιομάζα και υπολείμματα γεωργικών καλλιεργειών η αύξηση των οποίων, εξαιτίας της ελλιπούς διαχείρισης, οδηγεί αναπόφευκτα σε καταστροφικές πυρκαγιές. Η παραγωγή ενέργειας από δασική βιομάζα και υπολείμματα καλλιεργειών αφενός συνιστά τη μόνη αληθινή ανανεώσιμη πηγή ενέργειας, αφετέρου συμβάλλει στην αύξηση της εργασιακής απασχόλησης, ιδιαίτερα στην επαρχία (σε αντίθεση με τις ΑΠΕ).
5. Διότι, τέλος, ποιος ο λόγος της υφιστάμενης έντασης των σχέσεων μας με γειτονικούς λαούς για κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου που δεν θα χρησιμοποιηθούν ποτέ;
Δρ. Μάρκος Γκουβάς
Δασολόγος και μετεωρολόγος