ΜΕΡΟΣ ΣΤ’ – ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Άρθρο 113

Αρμοδιότητα μίσθωσης δημοτικών λατομείων – Τροποποίηση παρ. 7 άρθρου 54 ν. 4512/2018

Η παρ. 7 του άρθρου 54 του ν. 4512/2018 (Α’ 5) τροποποιείται, ως προς το αρμόδιο όργανο της δημοτικής νομοθεσίας, και η παρ. 7 διαμορφώνεται ως εξής:

«7. Όπου στις παραγράφους 2, 3, 4, 7, 8, 9, 11 και 12 του άρθρου 53 αναφέρεται το Δημόσιο ή ο Συντονιστής Aποκεντρωμένης Διοίκησης, για τα δημοτικά λατομεία νοούνται ο οικείος δήμος και τα συλλογικά όργανα, που έχουν το τεκμήριο αρμοδιότητας σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3852/2010 (Α΄87) και του Κώδικα περί Δήμων και Κοινοτήτων, αντιστοίχως.».

Άρθρο 114

Αρμοδιότητα Δημοτικού Συμβουλίου επί καταγγελίας μίσθωσης δημοτικών λατομείων

– Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 60 του ν. 4512/2018

Η παρ. 2 του άρθρου 60 του ν. 4512/2018 (Α’ 5) τροποποιείται, ως προς την προσθήκη αρμοδιότητας του δημοτικού συμβουλίου επί καταγγελίας μίσθωσης δημοτικών λατομείων, και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής:

«2. Ο Συντονιστής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης στην περίπτωση λατομείων επί δημοσίων εκτάσεων ή το Δημοτικό Συμβούλιο στην περίπτωση λατομείων επί δημοτικών εκτάσεων αντίστοιχα, μπορεί να καταγγείλει τη σύμβαση μίσθωσης στις εξής περιπτώσεις:

α) αν διαπιστωθεί ότι ο εκμεταλλευτής δεν τηρεί τους όρους της σύμβασης μίσθωσης,

β) αν εκδοθεί πράξη με την οποία διακόπτονται οριστικά οι εργασίες εκμετάλλευσης και δεν ασκήθηκαν τα προβλεπόμενα από τις κείμενες διατάξεις διοικητικά βοηθήματα εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών ή αν αυτά μετά την άσκησή τους απορρίφθηκαν.».

Άρθρο 115

Διάθεση παραβόλων που αφορούν την αξιοποίηση των γεωθερμικών πεδίων και περιοχών αρμοδιότητας Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 15 του ν. 4602/2019

Το δεύτερο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 15 του ν. 4602/2019 (Α’ 45), περί διάθεσης των παραβόλων που αφορούν την αξιοποίηση γεωθερμικών πεδίων και περιοχών αρμοδιότητας του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης, αντικαθίσταται και το άρθρο 15 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 15
Παράβολα

1. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καθορίζονται και αναπροσαρμόζονται τα είδη και τα ποσά των παραβόλων που απαιτούνται για τη χορήγηση άδειας ή έγκρισης, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Μέρους A΄, καθώς και για το παραδεκτό της άσκησης προσφυγής ενώπιον του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 9. Ειδικά, τα ποσά των παραβόλων που αφορούν στην αξιοποίηση του γεωθερμικού δυναμικού των πεδίων τοπικού ενδιαφέροντος και των Περιοχών Γεωθερμικού Ενδιαφέροντος (ΠΓΘΕ) καταβάλλονται στον ειδικό κωδικό του Αναλυτικού Λογαριασμού Εσόδων (ΑΛΕ) της περίπτωσης γ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 8 και τα έσοδα που προκύπτουν από την καταβολή τους διατίθενται αποκλειστικά από την οικεία αποκεντρωμένη διοίκηση για την εν γένει αξιοποίηση των γεωθερμικών πεδίων.
2. Ποσοστό των εισπραττόμενων εσόδων από τα ως άνω παράβολα που καθορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μπορεί να διατεθεί για την κάλυψη δαπανών των αρμόδιων υπηρεσιών για την αξιοποίηση της γεωθερμίας.»

Άρθρο 116

Παράταση ολοκλήρωσης ερευνητικών εργασιών για λατομικά ορυκτά σε δημόσια ή δημοτική έκταση

1. Παρατείνεται κατά ένα (1) έτος από τη λήξη τους η ισχύς των αποφάσεων του Συντονιστή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης περί έγκρισης διενέργειας ερευνητικών εργασιών για λατομικά ορυκτά σε δημόσια ή δημοτική έκταση, οι οποίες δεν έχουν λήξει έως τη δημοσίευση του παρόντος σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 59 του ν. 4442/2016 (Α’ 230), Για το χρονικό διάστημα του πρώτου εδαφίου παρατείναται η προθεσμία ολοκλήρωσης των ως άνω ερευνητικών εργασιών.
2. Η παράταση χορηγείται από τον Συντονιστή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, κατόπιν αιτήματος του ενδιαφερομένου. Εάν η έκταση είναι δημοτική, το αίτημα διαβιβάζεται στον οικείο ο.τ.α., προκειμένου να εκδοθεί απόφαση του οικείου Δημοτικού Συμβουλίου περί έγκρισης της παράτασης. Εντός είκοσι (20) ημερών από την ημερομηνία υποβολής του ως άνω αιτήματος παράτασης, ο Συντονιστής της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης εκδίδει διαπιστωτική πράξη παράτασης.
3. Στην περίπτωση των αποφάσεων έγκρισης διενέργειας ερευνητικών εργασιών, η ισχύς των οποίων έληξε από την 1η.3.2021 έως και τη δημοσίευση του παρόντος και δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία μίσθωσης, παρατείνεται κατά ένα (1) έτος η προθεσμία υποβολής της αίτησης μίσθωσης με απευθείας σύμβαση, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 53 του ν. 4512/2018 (Α’ 5). H παράταση του ενός (1) έτους χορηγείται από τον Συντονιστή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης ή με απόφαση του οικείου Δημοτικού Συμβουλίου, για δημόσια ή δημοτική έκταση αντίστοιχα, κατόπιν αιτήματος του ενδιαφερομένου και υπό την επιφύλαξη ότι για τις υπό κρίση εκτάσεις δεν είναι σε ισχύ κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος έγκριση διενέργειας ερευνητικών εργασιών ή μίσθωσης υπέρ τρίτου ενδιαφερομένου. Η παράταση χορηγείται εντός είκοσι (20) ημερών από την υποβολή της αίτησης και ισχύει από την έκδοση της σχετικής διαπιστωτικής πράξης του Συντονιστή ή της απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου.
4. Σε περίπτωση που, στο πλαίσιο της παρ. 3, έχει ήδη υποβληθεί η αίτηση μίσθωσης με απευθείας σύμβαση, οι σχετικές συνθήκες και προϋποθέσεις συνεκτιμώνται από τον Συντονιστή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης ή από τον οικείο Δήμο, προκειμένου να παραταθούν οι προθεσμίες που χορηγούνται για την υποβολή των σχετικών δικαιολογητικών και την ολοκλήρωση της διαδικασίας μίσθωσης.
5. Αιτήσεις για παράταση των αποφάσεων έγκρισης διενέργειας ερευνητικών εργασιών για λατομικά ορυκτά σε δημόσια ή δημοτική έκταση ή για παράταση της προθεσμίας υποβολής της αίτησης μίσθωσης με απευθείας σύβαση, σύμφωνα με τις παρ. 1 έως 3 υποβάλλονται έως την 30η.9.2022.

Άρθρο 117

Καθορισμός ημερομηνίας υπολογισμού του ύψους της εγγυητικής επιστολής της παρ. 1 του άρθρου 64 του ν. 4442/2016 – Τροποποίηση της παρ. 4 του άρθρου 64 του ν. 4442/2016

Το πέμπτο και το έκτο εδάφιο της παρ. 4 του άρθρου 64 του ν. 4442/2016 (Α’ 230) αντικαθίστανται και η παρ. 4 διαμορφώνεται ως εξής:

«4. Το ύψος της εγγυητικής επιστολής καθορίζεται από την οικεία Αποκεντρωμένη Διοίκηση και αντιστοιχεί στο ποσό των μέγιστων προβλεπόμενων πάγιων μισθωμάτων μίας τριετίας. Αν το ιδιοκτησιακό καθεστώς δεν έχει επιλυθεί αμετάκλητα μέσα στην πρώτη τριετία, ο εκμεταλλευτής υποβάλλει αίτηση για την έκδοση νέας απόφασης καθορισμού του ύψους της εγγυητικής επιστολής τουλάχιστον τρεις (3) μήνες πριν από τη λήξη της τριετίας. Το ύψος της νέας εγγυητικής επιστολής αντιστοιχεί σε ποσό που περιλαμβάνει το σύνολο των αναμενόμενων μισθωμάτων, ύστερα από συμψηφισμό πάγιων και αναλογικών με βάση τα αποτελέσματα της δραστηριότητας της προηγούμενης τριετίας. Η νέα εγγυητική επιστολή κατατίθεται στην αρμόδια υπηρεσία, προς αντικατάσταση της προηγούμενης, έναν (1) τουλάχιστον μήνα πριν από τη λήξη της τριετίας και καλύπτει αθροιστικά τα μισθώματα όλης της προηγούμενης χρονικής περιόδου μέχρι τη λήξη της επόμενης τριετίας.

Λατομεία, τα οποία ήδη λειτουργούν με εγγυητική επιστολή της παρ. 1, συνεχίζουν τη λειτουργία τους και ως ημερομηνία έναρξης υπολογισμού του ύψους αυτής λογίζεται η ημερομηνία έναρξης ισχύος του ν. 4409/2016 (Α΄136). Η ίδια ημερομηνία έναρξης υπολογισμού της εγγυητικής επιστολής ισχύει και για τα λατομεία, που δεν έχουν καταθέσει ακόμα την εγγυητική επιστολή της παρ. 1 του παρόντος και τα οποία συνεχίζουν τη λειτουργία τους, με την προϋπόθεση κατάθεσης αυτής.

Και για τις δύο περιπτώσεις των προηγούμενων εδαφίων, ο τρόπος υπολογισμού της εγγυητικής επιστολής, καθορίζεται σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο.»

Άρθρο 118

Υποχρέωση κατάθεσης εγγυητικής επιστολής από εκμεταλλευτές λατομείων αδρανών υλικών εντός καθορισμένων λατομικών περιοχών και από εκμεταλλευτές μεταλλείων – Τροποποίηση παρ. 22 άρθρου 68 του ν. 4512/2018

Η παρ. 22 του άρθρου 68 του ν. 4512/2018 (Α’ 5) περί κατάθεσης εγγυητικής επιστολής αντικαθίσταται και η παρ. 22 διαμορφώνεται ως εξής:

«22. Οι εκμεταλλευτές όλων των κατηγοριών λατομικών ορυκτών, καθώς και οι εκμεταλλευτές μεταλλείων υποχρεούνται να καταθέσουν στην αρμόδια υπηρεσία της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης ή στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας αντίστοιχα, εγγυητική επιστολή, σύμφωνα την παρ. 2 του άρθρου 55 του παρόντος και την υπό στοιχεία ΔΑΠ/A/Φ.4.2/οικ.176641/2214/28.06.2018 (Β’2909) απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, έως την 31η.12.2022. Σε περίπτωση που έχει ήδη κατατεθεί εγγυητική επιστολή, αναπροσαρμόζεται σύμφωνα με την υπό στοιχεία ΔΑΠ/A/Φ.4.2/οικ.176641/2214/28.06.2018 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, εντός της προθεσμίας του προηγούμενου εδαφίου.

Οι μεταλλευτικοί χώροι που εμπίπτουν στην περ. β) της παρ. 7 του άρθρου 55 του ν. 4223/2013 (Α΄ 287) απαλλάσσονται μέχρι την ημερομηνία εγκατάστασης πλειοδότη από την υποχρέωσης κατάθεσης της εγγυητικής επιστολής της παρ. 2 του άρθρου 55 του παρόντος.».

Άρθρο 119

Νομιμοποίηση ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων εντός λατομικών χώρων

1. Ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις της παρ. 1α του άρθρου 56 του ν. 4512/2018 (Α’5), οι οποίες έχουν κατασκευασθεί εντός λατομικού χώρου μέχρι και την ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος, χωρίς όμως να διαθέτουν τα απαιτούμενα νομιμοποιητικά στοιχεία για την εγκατάσταση και τη λειτουργία τους ως προς το σύνολο ή μέρος αυτών, εντάσσονται στο καθεστώς γνωστοποίησης του άρθρου 65 του ν. 4442/2016 (Α’ 230) και του άρθρου 56 του ν. 4512/2018 (Α’ 5), εφόσον εντός αποκλειστικής προθεσμίας ενός (1) έτους από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος:

α) υποβάλλουν τροποποιητικό προσάρτημα της εγκεκριμένης τεχνικής μελέτης, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στα άρθρα 64Α και 65 του ν. 4442/2016 και 56 του ν. 4512/2018 στην αρμόδια αρχή. Το τροποποιητικό προσάρτημα συνοδεύεται από τα δικαιολογητικά της παρ. 2 του άρθρου 44 του ν. 4512/2018,

β) καταβάλλουν στην υπηρεσία έγκρισης της τεχνικής μελέτης παράβολο, το ύψος του οποίου ορίζεται από τη μαθηματική σχέση:

Παράβολο (ευρώ)= Ισχύς εγκατάστασης χωρίς νομιμοποιητικά στοιχεία (kW) * Α                                                                                                                 όπου:

Α=5, για ισχύ έως 2500 kW                                                                                          και

Α=10, για το μέρος που υπερβαίνει την ισχύ των 2500 kW

Ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) επί του ως άνω παραβόλου εγγράφεται ως πίστωση στον κρατικό προϋπολογισμό ΑΛΕ 1450108001. Το υπόλοιπο ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) αποδίδεται στον ΑΛΕ της Γενικής Διεύθυνσης Ορυκτών Πρώτων Υλών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με κωδικό 1560989001. Το παράβολο επιστρέφεται σε περίπτωση που δεν εγκριθεί το τροποποιητικό προσάρτημα της εγκεκριμένης τεχνικής μελέτης.

2. Η γνωστοποίηση εγκατάστασης και λειτουργίας της ηλεκτρομηχανολογικής εγκατάστασης πραγματοποιείται παραδεκτώς μόνον, αφότου ολοκληρωθεί η διαδικασία έγκρισης του τροποποιητικού προσαρτήματος της τεχνικής μελέτης και υπό την προϋπόθεση ότι ο εκμεταλλευτής έχει εξασφαλίσει όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά σύμφωνα με το άρθρο 65 του ν. 4442/2016.

Άρθρο 120

Επέκταση λατομικής περιοχής από μισθωτή του όμορου χώρου –

Τροποποίηση παρ. 9 άρθρου 48 του ν. 4512/2018

Στην παρ. 9 του άρθρου 48 του ν. 4512/2018 (Α’ 5) προστίθενται τρία τελευταία εδάφια και η παρ. 9 διαμορφώνεται ως εξής:

«9. Με διαδικασία ανάλογη εκείνης του καθορισμού της είναι δυνατή η τροποποίηση, επέκταση ή περιορισμός των ορίων ενεργοποιημένης λατομικής περιοχής ή της χωροταξικής κατανομής εντός αυτής, ύστερα από αίτηση που συνοδεύεται από παράβολο τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ το οποίο καταβάλλεται υπέρ της οικείας Περιφέρειας, και αναπροσαρμόζεται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Σε περίπτωση που η επέκταση των ορίων ενεργοποιημένης λατομικής περιοχής δεν υπερβαίνει ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%) επί της συνολικής έκτασής της και δεν υπάρχουν άλλοι όμοροι λατομικοί χώροι προς διάθεση εντός αυτής, αποκλειστικά και μόνον ο μισθωτής του όμορου λατομικού χώρου εντός της αρχικώς ενεργοποιημένης λατομικής περιοχής, δύναται να υποβάλλει αίτηση για τη μίσθωση λατομικού χώρου εντός της επέκτασης με απευθείας σύμβαση, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 53 του παρόντος. Η διάρκεια της μίσθωσης, καθώς και η έκταση του υπό μίσθωση λατομικού χώρου του προηγούμενου εδαφίου δεν επιτρέπεται να υπερβαίνουν εκείνες του αρχικά μισθωμένου λατομικού χώρου. Αίτηση για επέκταση λατομικής περιοχής κατά τα ανωτέρω μπορεί να υποβληθεί από τον ίδιο μισθωτή άπαξ.».

Άρθρο 121

Αδειοδότηση ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων λατομείων

– Τροποποίηση παρ. 1α άρθρου 56 του ν. 4512/2018

Το πρώτο και το τρίτο εδάφιο της παρ. 1α του άρθρου 56 του ν. 4512/2018 (Α’ 5) τροποποιούνται ως προς την προσθήκη της εγκατάστασης και λειτουργίας ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού εντός λατομικών περιοχών της παρ. 6 του άρθρου 43 του ιδίου νόμου και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:

«1.α. Η εγκατάσταση ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού εντός λατομικών χώρων ή εντός λατομικών περιοχών της παρ. 6 του άρθρου 43, με σκοπό την επεξεργασία (μηχανική, εμπλουτισμού, παραγωγής κονιαμάτων, σκυροδεμάτων, ασφαλτομιγμάτων, ασβέστου και λοιπές κατεργασίες) των λατομικών ορυκτών, του απαραίτητου βοηθητικού εξοπλισμού όπως αντλιών και συστημάτων αερισμού υπογείων, καθώς και άδειας κατασκευής των απαιτουμένων για την εγκατάσταση αυτή τεχνικών δομικών έργων όπως βάσεων έδρασης, κατασκευών για την τροφοδοσία και την αποθήκευση χύδην στερεών υλικών-σιλό, βάθρων και μεταλλικών ικριωμάτων με ή χωρίς τη χρήση οπλισμένου σκυροδέματος, υπόκειται σε καθεστώς γνωστοποίησης σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 65 του ν. 4442/2016. Η εγκατάσταση του εξοπλισμού μπορεί να αρχίσει μόνο μετά την υποβολή της γνωστοποίησης στην αρμόδια υπηρεσία.

Ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις που εγκαθίστανται και λειτουργούν για την εξυπηρέτηση των αναγκών λατομείων, τμήμα των οποίων βρίσκεται εντός του λατομικού χώρου ή εντός των ορίων λατομικής περιοχής της παρ. 6 του άρθρου 43 και το υπόλοιπο εκτός αυτών, θεωρούνται ως ενιαίο σύνολο και αντιμετωπίζονται από την αρμόδια αρχή σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις για το τμήμα αυτό όπου είναι εγκατεστημένο το μεγαλύτερο ποσοστό της ισχύος τους.

β. Για την εγκατάσταση και λειτουργία εντός λατομικών και μεταλλευτικών χώρων αποθηκών εκρηκτικών υλών, απαιτείται άδεια η οποία χορηγείται σύμφωνα με τα άρθρα 105 και 106 του ΚΜΛΕ από την αρμόδια υπηρεσία της οικείας περιφέρειας.

γ. Η λειτουργία εγκαταστάσεων, οι οποίες βρίσκονται πάνω σε οχήματα μέσα σε λατομικούς χώρους και μεταλλεία και χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ANFO ή SLURRIES ή γαλακτωμάτων, επιτρέπεται μόνον ύστερα από άδεια, η οποία χορηγείται από την αρμόδια υπηρεσία της οικείας περιφέρειας σύμφωνα με τα άρθρα 53 και 107 του ΚΜΛΕ.».

Άρθρο 122

 Εγκατάσταση ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού εντός λατομικών χώρων – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 65 του ν. 4442/2016

Στην παρ. 1 του άρθρου 65 του ν. 4442/2016 (Α’ 230) επέρχονται οι εξής τροποποιήσεις: α) στο πρώτο εδάφιο προστίθεται η αναφορά στις λατομικές περιοχές της παρ. 6 του άρθρου 43 του ν. 4512/2018 (Α’ 5), β) προστίθενται τρία τελευταία εδάφια και η παρ. 1 του άρθρου 65 διαμορφώνεται ως εξής:

«1. Η εγκατάσταση ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού εντός λατομικών χώρων των εξορυσσομένων ορυκτών ή εντός λατομικών περιοχών της παρ. 6 του άρθρου 43 του ν. 4512/2018 (Α’ 5), υπόκειται σε καθεστώς γνωστοποίησης, σύμφωνα με το άρθρο 5.

Η γνωστοποίηση πραγματοποιείται αποκλειστικά μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Άσκησης Δραστηριότητας και Ελέγχων (ΟΠΣ ΑΔΕ) του άρθρου 14. Μέχρι την ενεργοποίηση του ΟΠΣ ΑΔΕ, η γνωστοποίηση υποβάλλεται στην αρμόδια υπηρεσία.

Πριν από την υποβολή της γνωστοποίησης ο ενδιαφερόμενος απαιτείται να κατέχει το δικαίωμα εκμετάλλευσης, κατά τα άρθρα 60, 61, 62, 63 και 64 και να έχει εξασφαλίσει:

α) απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων, εφόσον δεν προκύπτει από τις υφιστάμενες σε ισχύ άδειες, εγκρίσεις κ.λπ.,

β) εγκεκριμένη τεχνική μελέτη στην οποία θα περιέχονται, ως Κεφάλαια, το στοιχείο δ΄ και, εφόσον απαιτείται, το στοιχείο ε΄ της παρ. 1 του άρθρου 103 του Κ.Μ.Λ.Ε.,

γ) άδεια χρήσης αιγιαλού και παραλίας ή ζώνης λιμένα, εφόσον απαιτείται, σύμφωνα με το ν. 2971/2001 (Α΄285) και

δ) τις υπεύθυνες δηλώσεις του στοιχείου ιβ΄ του άρθρου 103 του Κ.Μ.Λ.Ε.

Σε περίπτωση δημόσιων και δημοτικών εκτάσεων, πριν από την έναρξη των σχετικών εργασιών απαιτείται να έχει συναφθεί η μίσθωση της έκτασης.

Σε περίπτωση μεταβολής της συνολικής ισχύος των εγκαταστάσεων ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού, δεν απαιτείται τροποποίηση της εγκεκριμένης τεχνικής μελέτης, εφόσον η μεταβολή δεν υπερβαίνει ποσοστό έως και δεκαπέντε τοις εκατό (15%) της ισχύος αυτών. Η κατά το προηγούμενο εδάφιο μεταβολή δεν επιτρέπεται αθροιστικά ανά διετία να υπερβαίνει το ανωτέρω ποσοστό του δεκαπέντε τοις εκατό (15%). Η ανωτέρω μεταβολή κοινοποιείται εγγράφως στην αρμόδια υπηρεσία έγκρισης της τεχνικής μελέτης εντός δύο (2) μηνών από τη λήξη εκάστης διετίας, της πρώτης αρχομένης από την ημερομηνία υποβολής της αρχικής γνωστοποίησης λειτουργίας των εγκαταστάσεων ή της ημερομηνίας χορήγησης της σχετικής άδειας λειτουργίας αυτών.»

Άρθρο 123

Μεταβατική διάταξη για την εφαρμογή του άρθρου 64 του ν. 4442/2016

Εάν έχει ήδη κατατεθεί εγγυητική επιστολή σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 64 του ν. 4442/2016 (Α’ 230), με μεγαλύτερο ύψος από το προβλεπόμενο, τότε αυτή αντικαθίσταται με αντίστοιχη, μικρότερου ύψους, ύστερα από αίτημα του ενδιαφερομένου στην οικεία Αποκεντρωμένη Διοίκηση.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’

ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

Άρθρο 124

Μητρώο πιστοποιημένων αξιολογητών χωρικών μελετών – Τροποποίηση της παρ. 1 του άρθρου 95 του ν. 4759/2020

Στην παρ. 1 του άρθρου 95 του ν. 4759/2020 (Α’ 245) εξειδικεύεται ο τρόπος τήρησης του Μητρώου Πιστοποιημένων Αξιολογητών Χωρικών Μελετών, προστίθεται δεύτερο εδάφιο και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:

«1. Συστήνεται, στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Μητρώο Πιστοποιημένων Αξιολογητών Χωρικών Μελετών (Μ.Α.Χ.Μ.), το οποίο τηρείται σε ηλεκτρονική βάση δεδομένων του ως άνω Υπουργείου. Στο Μητρώο καταχωρούνται όλα τα φυσικά πρόσωπα που διαθέτουν άδεια Πιστοποιημένου Αξιολογητή Μ.Α.Χ.Μ., καθώς και τα νομικά πρόσωπα, μέσω των οποίων οι Αξιολογητές Μ.Α.Χ.Μ. μπορούν να παρέχουν τις υπηρεσίες τους.».

Άρθρο 125

Παραβάσεις – Διοικητικές κυρώσεις – Προσθήκη άρθρου 95Α στον ν. 4759/2020

Στον ν. 4759/2020 (Α’ 245) προστίθεται άρθρο 95Α ως εξής:

«Άρθρο 95Α

Παραβάσεις – Διοικητικές κυρώσεις

1. Διοικητικές κυρώσεις σε βάρος καταχωρούμενων στο Μητρώο Πιστοποιημένων Αξιολογητών Χωρικών Μελετών (Μ.Α.Χ.Μ.) επιβάλλονται για τις παρακάτω παραβάσεις:

α) Άρνηση ανάθεσης διαθέσιμου Αξιολογητή, χωρίς να συντρέχει λόγος σύγκρουσης συμφερόντων ή λόγοι ανωτέρας βίας.

β) Παραβάσεις που σχετίζονται με την άσκηση των καθηκόντων των Αξιολογητών Μ.Α.Χ.Μ. και ειδικότερα:

βα) Μη τήρηση των επιμέρους προθεσμιών, λόγω υπαιτιότητας του Αξιολογητή Μ.Α.Χ.Μ..

ββ) Σοβαρές ελλείψεις στην τεκμηρίωση και πληρότητα των παραδοτέων έργων.

γ) Παράβαση του καθήκοντος εχεμύθειας και εμπιστευτικότητας εκ μέρους του Αξιολογητή Μ.Α.Χ.Μ., ως προς τη χρήση των στοιχείων και πληροφοριών που έχει συγκεντρώσει κατά την εκτέλεση του έργου του.

δ) Παράλειψη του Αξιολογητή Μ.Α.Χ.Μ. να δηλώσει σύγκρουση συμφερόντων ή άλλα στοιχεία που αποτελούν κωλύματα για την άσκηση των καθηκόντων του.

ε) Παράβαση του καθήκοντος αμεροληψίας, ιδίως όταν αυτή οφείλεται σε δωροδοκία.

2. Για τις παραβάσεις της παρ. 1 επιβάλλονται οι εξής κυρώσεις:

α) Για την παράβαση της περ. α) επιβάλλεται αναστολή της άδειάς του επί δύο (2) έτη. Σε περίπτωση δεύτερης παράβασης, αφαιρείται η άδεια του Αξιολογητή Μ.Α.Χ.Μ. και αποκλείεται η χορήγησή της στο ίδιο πρόσωπο.

β) Για τις παραβάσεις της περ. β):

βα) Για κάθε παράβαση της υποπερ. βα) επιβάλλεται πρόστιμο που ορίζεται σε ποσοστό δέκα έως πενήντα τοις εκατό (10% – 50%) της αμοιβής της συγκεκριμένης ανάθεσης, αναλόγως της σοβαρότητας της παράβασης. Σε περίπτωση που τελεσθεί παράβαση σε επόμενη ανάθεση, επιβάλλεται η αναστολή άδειας επί δύο (2) έτη. Σε περίπτωση που τελεσθεί η παράβαση σε τρίτη ανάθεση, αφαιρείται η άδεια του Αξιολογητή Μ.Α.Χ.Μ. και αποκλείεται η εκ νέου χορήγησή της στο ίδιο πρόσωπο.

ββ) Για την παράβαση της υποπερ. ββ) επιβάλλεται αναστολή της άδειας επί δύο (2) έτη. Σε περίπτωση δεύτερης παράβασης, αφαιρείται η άδεια του Αξιολογητή Μ.Α.Χ.Μ. και αποκλείεται η εκ νέου χορήγησή της στο ίδιο πρόσωπο.

γ) Για την παράβαση της περ. γ) επιβάλλεται αναστολή της άδειας επί τρία (3) έτη. Σε περίπτωση δεύτερης παράβασης, αφαιρείται η άδεια.

δ) Για την παράβαση της περ. δ) επιβάλλεται πρόστιμο από δύο χιλιάδες (2.000) έως δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ, αναλόγως της σοβαρότητας της παράβασης, και αναστολή της άδειας επί τρία (3) έτη. Σε περίπτωση δεύτερης παράβασης, το πρόστιμο διπλασιάζεται και αφαιρείται οριστικά η άδεια.

ε) Για την παράβαση της περ. ε) επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το διπλάσιο της αμοιβής που προβλέπεται από την ανάθεση και αφαιρείται οριστικά η άδεια.

Εάν οι παραβάσεις έγιναν από Αξιολογητή Μ.Α.Χ.Μ. που εκτελεί εντολή μέσω νομικού προσώπου, το διοικητικό πρόστιμο οφείλεται εις ολόκληρον από το φυσικό και το νομικό πρόσωπο και οι κυρώσεις που αφορούν στην αναστολή ή αφαίρεση άδειας ή στα πρόστιμα επιβάλλονται και στους δύο.

3. Kατά της πράξης επιβολής της κύρωσης προβλέπεται ενδικοφανής προσφυγή ενώπιον του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας εντός προθεσμίας τριάντα (30) ημερών.

Άρθρο 126

Αρμοδιότητα πρότασης προεδρικού διατάγματος του άρθρου 25 του ν. 2508/1997

Στο τέλος της περ. β της παρ. 9 του άρθρου 25 του ν. 2508/1997 (Α’ 124), περί παραδοσιακών οικισμών, προστίθεται εδάφιο και η παρ. 9 διαμορφώνεται ως εξής:

«9.α. Οι ρυθμίσεις που προβλέπονται από την παρ. 1 του άρθρου 3 του ν. 2242/1994 γίνονται με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας, μετά από γνώμη του Περιφερειακού Σ.Χ.Ο.Π..

Εκκρεμείς διαδικασίες για ρυθμίσεις κατά τα ανωτέρω συνεχίζονται με τις προισχύουσες διατάξεις, εφόσον κατά τη δημοσίευση του παρόντος έχει γνωμοδοτήσει γι`αυτές το Κεντρικό Σ.Χ.Ο.Π..

β. Ειδικά ο καθορισμός των ορίων και των όρων και περιορισμών δόμησης, καθώς και η έγκριση ή τροποποίηση σχεδίων πόλεων και πολεοδομικών μελετών χαρακτηρισμένων ως παραδοσιακών, γίνεται με προεδρικό διάταγμα, κατόπιν προτάσεως του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας μετά από γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α.). Προκειμένου για παραδοσιακούς οικισμούς περιοχών αρμοδιότητας Υπουργών Εσωτερικών (Τομέας Μακεδονίας – Θράκης) και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, οι ανωτέρω ρυθμίσεις ασκούνται από τους Υπουργούς αυτούς, αντίστοιχα. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται οι κείμενες διατάξεις.

Η έγκριση, τροποποίηση, αναθεώρηση ρυμοτομικών σχεδίων, καθώς και η έγκριση ή τροποποίηση όρων και περιορισμών δόμησης και χρήσεων γης που εμπίπτουν σε κηρυγμένους αρχαιολογικούς χώρους/ιστορικούς τόπους του ν. 4858/2021 (Α’ 220) στις περιοχές χωρικής αρμοδιότητας των Υπουργείων Εσωτερικών (Τομέας Μακεδονίας – Θράκης) και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, εγκρίνονται με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται ύστερα από πρόταση των ως άνω, κατά περίπτωση αρμόδιων, Υπουργών και του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού, μετά από γνωμοδότηση του οικείου ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α..».

Άρθρο 127

Προέγκριση Οικοδομικών Αδειών – Τροποποίηση παρ. 1 του άρθρου 35 του ν. 4495/2017

Το πρώτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 35 του ν. 4495/2017 (Α’ 167) τροποποιείται, προκειμένου να προβλεφθεί ότι η προέγκριση οικοδομικής άδειας είναι προαιρετική και αφορά όλες τις κατηγορίες οικοδομικών αδειών του άρθρου 36 του ιδίου νόμου και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:

«1. Η διαδικασία προέγκρισης για την έκδοση οικοδομικής άδειας είναι προαιρετική και αφορά κάθε κατηγορία έκδοσης άδειας του άρθρου 36. Η διαδικασία προέγκρισης άδειας αναθεώρησης είναι υποχρεωτική, εφόσον αφορά σε μεταβολή των πολεοδομικών μεγεθών κάλυψης, δόμησης και όγκου.».

Άρθρο 128

Διαδικασία ελέγχου οικοδομικής άδειας – Τροποποίηση παρ. 2 του άρθρου 38 του ν. 4495/2017

Στην περ. β) της παρ. 2 του άρθρου 38 του ν. 4495/2017 (Α’ 167), περί οικοδομικών αδειών που εξαιρούνται προέγκρισης, προστίθενται οι κατηγορίες αδειών 1 και 2, προβλέπονται τα υποβαλλόμενα ηλεκτρονικά στοιχεία τους και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής:

«2. Οι οικοδομικές άδειες, ανάλογα με την κατηγορία στην οποία ανήκουν, εκδίδονται ως εξής:

α) Οι άδειες που εμπίπτουν στον τρόπο έκδοσης των Κατηγοριών 1, 2 και 3 με προέγκριση του άρθρου 36 εκδίδονται αυτόματα, ύστερα από την ηλεκτρονική υποβολή του φακέλου με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και τις αναγκαίες μελέτες, που προβλέπονται στο άρθρο 40.

Ο αριθμός οικοδομικής αδείας που εκδίδεται ηλεκτρονικά, αναρτάται αμελλητί στο διαδίκτυο και επιτρέπεται η έναρξη των οικοδομικών εργασιών. Οι ανωτέρω έλεγχοι διενεργούνται εντός τριών (3) εργασίμων ημερών από την ημερομηνία υποβολής του φακέλου.

β. Οι άδειες που εμπίπτουν στον τρόπο έκδοσης των Κατηγοριών 1, 2 και 3 χωρίς προέγκριση του άρθρου 36, εκδίδονται αυτόματα, ύστερα από την ηλεκτρονική υποβολή του φακέλου με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και τις αναγκαίες μελέτες, που προβλέπονται στο άρθρο 40. Μεταξύ των υποβαλλόμενων ηλεκτρονικά στοιχείων, συμπεριλαμβάνεται: βα) για τις Κατηγορίες 1 και 2, υποχρεωτική έγγραφη βεβαίωση της αρμόδιας Υ.ΔΟΜ., στην οποία αναγράφονται οι όροι δόμησης που ισχύουν στη θέση του ακινήτου, οι κατά περίπτωση απαραίτητες εγκρίσεις φορέων και υπηρεσιών και ελέγχεται το τοπογραφικό διάγραμμα, και ββ) για την Κατηγορία 3, υποχρεωτική έγγραφη βεβαίωση της αρμόδιας Υ.ΔΟΜ., στην οποία αναγράφονται οι όροι δόμησης που ισχύουν στη θέση του ακινήτου, οι κατά περίπτωση απαραίτητες εγκρίσεις φορέων και υπηρεσιών. Η ανωτέρω έγγραφη βεβαίωση για τις υποπερ. βα) και ββ) εκδίδεται εντός προθεσμίας δέκα (10) ημερών από την υποβολή της σχετικής αίτησης.

Η ανωτέρω έγγραφη βεβαίωση συνοδεύεται υποχρεωτικά από υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 (Α’ 75) του μελετητή μηχανικού, ότι δεν έχουν μεταβληθεί οι όροι και οι προϋποθέσεις δόμησης στην περιοχή του ακινήτου για το οποίο εκδόθηκε.

Ο αριθμός οικοδομικής άδειας που εκδίδεται ηλεκτρονικά, αναρτάται αμελλητί στο διαδίκτυο και επιτρέπεται η έναρξη των οικοδομικών εργασιών.

Η αρμόδια Υ.ΔΟΜ. διενεργεί υποχρεωτικά δειγματοληπτικό έλεγχο της νομιμότητας των υποβαλλόμενων μελετών και στοιχείων, σε ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%) τουλάχιστον των οικοδομικών αδειών που χορηγούνται με την ανωτέρω διαδικασία. Ο υποχρεωτικός δειγματοληπτικός έλεγχος διενεργείται ανά εξάμηνο για τις άδειες του παρελθόντος εξαμήνου».

Άρθρο 129

Διάγραμμα κάλυψης – Τροποποίηση παρ. 3 του άρθρου 39 του ν. 4495/2017

Στην παρ. 3 του άρθρου 39 του ν. 4495/2017 (Α’ 167), περί της κλίμακας των υποβαλλόμενων διαγραμμάτων κάλυψης, α) στην περ. β) διαγράφεται ο υπολογισμός της επιτρεπόμενης δόμησης, β) στην περ. γ) ο όρος της δόμησης αντικαθίσταται από αυτόν του όγκου, γ) μετά την περ. η) προστίθεται αυτοτελές εδάφιο και η παρ. 3 διαμορφώνεται ως εξής:

«3. Το διάγραμμα κάλυψης υποβάλλεται σε κλίμακα 1:100 ή 1:200 ή 1:500 και περιλαμβάνει:

α) Το οικόπεδο ή γήπεδο με τις διαστάσεις και το εμβαδόν του, περίγραμμα του προς οικοδόμηση κτιρίου γεωμετρικά ορισμένο, μονοσήμαντα ορισμένο με ορθογώνιες συντεταγμένες στο κρατικό σύστημα συντεταγμένων.

β) Τους υπολογισμούς της επιτρεπόμενης και πραγματοποιούμενης κάλυψης, το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος, τον πραγματοποιούμενο όγκο του κτιρίου, το συντελεστή κατ` όγκο εκμετάλλευσης, τις πλάγιες και οπίσθιες αποστάσεις και τον υπολογισμό των αναγκών σε χώρους στάθμευσης.

γ) Τα περιγράμματα των επιπέδων του κτιρίου, υπόγειων και υπέργειων, οι διαστάσεις τους, η θέση τους σε σχέση με τις οικοδομικές γραμμές και τα πλάγια όρια του οικοπέδου και όποιο άλλο βασικό στοιχείο είναι απαραίτητο για τον υπολογισμό της κάλυψης, του όγκου και του ύψους του κτιρίου.

Σε περιπτώσεις προσθήκης, περιέχονται και τα παλαιά κτίσματα με τα ανωτέρω στοιχεία, οι αριθμοί των αδειών τους ή των τίτλων ή των αποφάσεων εξαίρεσης ή αναστολής κατεδάφισης, αν έχουν υπαχθεί σε καθεστώς τακτοποίησης ή νομιμοποίησης.

δ) Τα περιγράμματα επιφανειών και ο υπολογισμός εμβαδών για χώρους ειδικών χρήσεων του κτιρίου που απαιτούν βεβαιώσεις κύριας χρήσης.

ε) Τη σχηματική τομή για την ένδειξη του μέγιστου ύψους του κτιρίου, του ιδεατού στερεού και τη διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου, σε σχέση με το οριστικά διαμορφωμένο έδαφος στην οποία περιέχονται το πραγματοποιούμενο ύψος του κτίσματος και το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος.

στ) Ενδεικτικές όψεις.

ζ) Τη διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου με τις απαραίτητες ενδείξεις για τον υπολογισμό της φύτευσης και της στάθμης εδάφους σε κάθε διαμορφούμενο επίπεδο.

η) Ενδεικτική τρισδιάστατη απεικόνιση της κατασκευής, με γραμμικό ή με ελεύθερο σχεδιασμό η φυτογραφίες σε υφιστάμενα κτίρια.

Το διάγραμμα κάλυψης συνοδεύεται από υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 (Α’ 75) του μελετητή μηχανικού, ότι δεν έχει μεταβληθεί ο επιτρεπόμενος Συντελεστής Δόμησης του οικοπέδου και ότι στην επιτρεπόμενη δόμηση έχουν υπολογιστεί όλες οι κατασκευές, σύμφωνα με το άρθρο 11 του ν. 4067/2012 (Α’ 79), καθώς και οι απαιτούμενες επιφάνειες, ανά χρήση, για τον υπολογισμό των θέσεων στάθμευσης.

Αν απαιτείται γνωμοδότηση ή έγκριση άλλων οργάνων ή φορέων, το διάγραμμα κάλυψης πρέπει να τηρεί και τις προδιαγραφές που τίθενται από αυτούς.».

Άρθρο 130

Συγκρότηση Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων

Στην παρ. 2 του άρθρου 24 του ν. 4495/2017 (Α’ 167), περί σύνθεσης του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α), α) στο εισαγωγικό εδάφιο τα μέλη αυξάνονται από επτά (7) σε εννέα (9), β) η περ. δ) αντικαθίσταται, γ) στην περ. ε) ο αριθμός των μηχανικών αυξάνεται σε δύο (2), δ) προστίθεται περ. ζ) και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής:

«2. Το ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. είναι εννεαμελές και αποτελείται από:

α) τον Γενικό Γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ως Πρόεδρο,

β) τον Νομικό Σύμβουλο του Κράτους στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο οποίος αναπληρώνεται από άλλον Νομικό Σύμβουλο ή Πάρεδρο του γραφείου του Νομικού Συμβούλου στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας,

γ) τον Γενικό Διευθυντή Πολεοδομίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με τον εκάστοτε οριζόμενο αναπληρωτή του,

δ) τον Γενικό Διευθυντή Χωρικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με τον εκάστοτε οριζόμενο αναπληρωτή του,

ε) δύο (2) μηχανικούς, με εμπειρία σε θέματα χωροταξίας και πολεοδομίας, που υποδεικνύεται με τους αναπληρωτές τους από το Τ.Ε.Ε.,

στ) ένα (1) μέλος, πρόσωπο εγνωσμένου κύρους με εμπειρία σε θέματα πολεοδομίας και χωροταξίας, κάτοχο πτυχίου ανώτατης σχολής, με τον εκάστοτε οριζόμενο αναπληρωτή του.

ζ) δύο (2) Μηχανικούς, Προϊστάμενους Διευθύνσεων ή Τμημάτων ή υπαλλήλους Α’ βαθμού του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, από τις Διευθύνσεις που υπάγονται στη Γενική Γραμματεία Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ως άνω Υπουργείου και δύο (2) αναπληρωματικά μέλη.».

2. Εντός δύο (2) μηνών από τη θέση σε ισχύ του παρόντος, το ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. συγκροτείται εκ νέου με τη σύνθεση της παρ. 1 και η θητεία των μελών του υφιστάμενου ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. παύει αυτοδικαίως.

Άρθρο 131

Εγκατάσταση αυθαίρετης αλλαγής χρήσης – Τροποποίηση του άρθρου 86 του ν. 4495/2017

Το άρθρο 86 του ν. 4495/2017 (Α’ 167), περί προϋποθέσεων υπαγωγής αυθαίρετων κατασκευών και χρήσεων, εξειδικεύεται με νομοθετική παραπομπή και το άρθρο διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 86

Δικαίωμα υπαγωγής – Χρόνος αλλαγής χρήσης/ανέγερσης

Στις διατάξεις των άρθρων 96 επ. υπάγονται αυθαίρετες κατασκευές και χρήσεις για τις οποίες ο φέρων οργανισμός της αυθαίρετης κατασκευής έχει εκτελεστεί ή η αυθαίρετη αλλαγή χρήσης έχει εγκατασταθεί πριν από τις 28.7.2011, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 87.».

Άρθρο 132

Προσδιορισμός χρόνου εκτέλεσης αυθαίρετων κατασκευών – Τροποποίηση παρ. 1 του άρθρου 87 του ν. 4495/2017

Στην παρ. 1 του άρθρου 87 του ν. 4495/2017 (Α’ 167), περί απόδειξης του χρόνου εκτέλεσης αυθαίρετων κατασκευών, α) στην περ. β) εξειδικεύεται η απόδειξη του τρόπου κατασκευής, γ) καταργείται το τρίτο εδάφιο περί τεκμηρίου ως προς τον χρόνο αλλαγής χρήσης και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:

«1. Η απόδειξη του χρόνου ανέγερσης της αυθαίρετης κατασκευής γίνεται με την υποβολή σχετικής αεροφωτογραφίας. Αν δεν προκύπτει με βεβαιότητα ο χρόνος εκτέλεσης της αυθαίρετης κατασκευής ή της εγκατάστασης της αυθαίρετης χρήσης από την αεροφωτογραφία, για την απόδειξη του χρόνου κατασκευής:

α) ο χρόνος της αλλαγής χρήσης από κύρια χρήση σε άλλη κύρια αποδεικνύεται με έγγραφο φορολογικής ή άλλης δημόσιας αρχής, στο οποίο εμφαίνεται το ακίνητο και η χρήση όπως περιγράφονται κατά την υπαγωγή,

β) ο χρόνος εκτέλεσης της αυθαίρετης κατασκευής σε υπόγεια στάθμη ή εντός του όγκου νόμιμου κτιρίου αποδεικνύεται με έγγραφο φορολογικής ή άλλης δημόσιας αρχής ή τεκμαίρεται από τον τρόπο κατασκευής, όπως η ύπαρξη ηλεκτρομηχανολογικής εγκατάστασης για τηλεόραση, τηλέφωνο, θέρμανση, οικιακές συσκευές, υδραυλική εγκατάσταση για θέρμανση, καθώς και από τον τρόπο σύνδεσης με τον φέροντα οργανισμό του κτιρίου, ιδίως δε της απευθείας σύνδεσης με χώρους κύριας χρήσης,

γ) ο χρόνος εγκατάστασης της αλλαγής χρήσης από βοηθητική σε κύρια σε κτίρια με οικοδομική άδεια αποδεικνύεται με έγγραφο φορολογικής ή άλλης δημόσιας αρχής, άλλως λαμβάνεται ο χρόνος θεώρησης της αδείας για την ηλεκτροδότηση του ακινήτου.

Τα κατά περίπτωση αποδεικτικά έγγραφα υποβάλλονται στο πληροφοριακό σύστημα και μνημονεύονται στην τεχνική έκθεση μηχανικού.».

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ’

ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΠΕΡΙ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΚΑΙ ΛΥΜΑΤΩΝ

 Άρθρο 133

Ρυθμίσεις περί έργων διαχείρισης αστικών λυμάτων

1. Οι αναθέτουσες αρχές και οι αναθέτοντες φορείς κατά την έννοια του ν. 4412/2016 (Α’ 147) για την ανάθεση συμβάσεων εκτέλεσης έργων κατασκευής εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων που εντάσσονται σε Επιχειρησιακά Προγράμματα του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς, καθώς και λοιπά προγράμματα που χρηματοδοτούνται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, περιλαμβάνουν στο αντικείμενο των εν λόγω συμβάσεων, πέραν της κατασκευής, τη λειτουργία και τη συντήρηση των εγκαταστάσεων για διάρκεια τουλάχιστον τριών (3) ετών, ως υποχρέωση του αναδόχου. Ειδικότερα, όσον αφορά τα έργα κατασκευής του δικτύου αποχέτευσης, στο αντικείμενο των σχετικών συμβάσεων, περιλαμβάνονται η κατασκευή, λειτουργία και συντήρηση του δικτύου και των αντλιοστασίων. Στο αντικείμενο των συμβάσεων, στην περίπτωση εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, περιλαμβάνονται η κατασκευή, λειτουργία και συντήρηση των εγκαταστάσεων αυτών. Η υποχρέωση των ανωτέρω εδαφίων δεν καταλαμβάνει τις δημόσιες συμβάσεις των οποίων η διαδικασία ανάθεσης έχει εκκινήσει πριν την έναρξη ισχύος του παρόντος.
2. Οι φορείς λειτουργίας των Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Λυμάτων των οικισμών που εμπίπτουν στο άρθρο 4 της υπ’ αρ. οικ. 5673/400/5.3.1997 κοινής απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών, Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, Γεωργίας και Υγείας και Πρόνοιας, περί μέτρων και όρων για την επεξεργασία αστικών λυμάτων (Β` 192) εισάγουν απευθείας στην Εθνική Βάση Δεδομένων των Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Λυμάτων, μέσω του εξουσιοδοτημένου χρήστη καταχώρησης, όλα τα σχετικά πεδία που αποτυπώνουν τα τεχνικά στοιχεία και λειτουργικά δεδομένα των εγκαταστάσεων αρμοδιότητάς τους. Η καταχώρηση των δεδομένων γίνεται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους και ολοκληρώνεται υποχρεωτικά στο τέλος αυτού. Η προσθήκη διορθώσεων και στοιχείων για κάθε έτος είναι δυνατή μέχρι την 31η Μαρτίου του επόμενου έτους, οπότε και τα στοιχεία οριστικοποιούνται χωρίς τη δυνατότητα περαιτέρω τροποποίησης από τους υπεύθυνους καταχώρησης. Μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου των καταχωρημένων τεχνικών και λειτουργικών δεδομένων, από το Τμήμα Ελέγχου και Σχεδιασμού Επεξεργασίας Λυμάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων, επικυρώνεται ο κατάλογος των οικισμών που τελούν σε συμμόρφωση με την Οδηγία 91/271/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 21ης Μαΐου 1991 «για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων» (L 135) και δημοσιεύεται, με ανάρτηση σχετικών πινάκων στην Εθνική Βάση Δεδομένων των Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Λυμάτων και στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Η ανάρτηση πραγματοποιείται το πρώτο δεκαήμερο του Ιουνίου κάθε έτους και αφορά στη συμμόρφωση κατά το προηγούμενο έτος.
3. Με βάση τον χαρακτηρισμό των οικισμών που βρίσκονται σε συμμόρφωση με την Οδηγία 91/271/ΕΟΚ για το προηγούμενο έτος, παρέχεται σχετική βεβαίωση συμμόρφωσης στους ενδιαφερόμενους φορείς. Η βεβαίωση συμμόρφωσης εκδίδεται από το Τμήμα Ελέγχου και Σχεδιασμού Επεξεργασίας Λυμάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μετά από αίτηση του ενδιαφερόμενου φορέα και αποτελεί υποχρεωτικό δικαιολογητικό που υποβάλλεται από τους φορείς κατά τη διαδικασία έκδοσης, ανανέωσης ή τροποποίησης της σχετικής Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων, καθώς και κατά την υποβολή φακέλων χρηματοδότησης για σχετικά έργα.

Άρθρο 134

Οργάνωση και λειτουργία Γενικής Γραμματείας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων

1. Στο πλαίσιο οργάνωσης και λειτουργίας της Γενικής Γραμματείας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων, δύνανται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας να συστήνονται Ομάδες Διοίκησης Έργου, της παρ. 2 του άρθρου 20 του ν. 2503/1997 (Α’ 107). Με την απόφαση αυτή προβλέπονται η συγκρότηση των ομάδων, οι αρμοδιότητες τους, και κάθε άλλο ζήτημα σχετικό με την λειτουργία τους.
2. Συστήνεται Επιτροπή Συντονισμού και Καθοδήγησης Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, η οποία συντονίζει τις αρμόδιες υπηρεσίες και τους φορείς εξειδίκευσης και εφαρμογής του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (Ε.Σ.Δ.Α.) και των Περιφερειακών Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων (Π.Ε.Σ.Δ.Α.), υποστηρίζει και εποπτεύει τις Ομάδες Διοίκησης Έργου, της παρ. 2 του άρθρου 20 του ν. 2503/1997, εισηγείται στα αρμόδια κυβερνητικά όργανα τα νομοθετικά και διοικητικά μέτρα αποτελεσματικής εφαρμογής της δημόσιας πολιτικής διαχείρισης των στερεών αποβλήτων και συνεργάζεται με τις αρμόδιες αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη διασφάλιση της απρόσκοπτης συγχρηματοδότησης των έργων και των δράσεων του Ε.Σ.Δ.Α. και των Π.Ε.Σ.Δ.Α..
3. Στην Επιτροπή Συντονισμού και Καθοδήγησης συμμετέχουν με τους αναπληρωτές τους: α) ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων, που προεδρεύει της Επιτροπής, β) ο Γενικός Γραμματέας Διοίκησης και Οργάνωσης του Υπουργείου Εσωτερικών, γ) ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, δ) ο Πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος και ε) ο εκπρόσωπος του Δικτύου Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων. Η Επιτροπή της παρ. 2 συγκροτείται με κοινή απόφαση των αρμοδίων οργάνων των Υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Εσωτερικών.
4. Με την απόφαση συγκρότησης της παρ. 3 ρυθμίζονται και τα σχετικά με τη λειτουργία της Επιτροπής Συντονισμού και Καθοδήγησης, την εποπτεία και υποστήριξη που παρέχει στις Ομάδες Διοίκησης Έργου της παρ. 1, καθώς και κάθε άλλο σχετικό ζήτημα.

Άρθρο 135

Άσκηση καθηκόντων επαλήθευσης αντιστάθμισης από την «Επιτελική Δομή ΕΣΠΑ Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Τομέα Περιβάλλοντος» – Εξουσιοδοτική διάταξη

1. Καθήκοντα οργάνου επαλήθευσης της αντιστάθμισης και ελέγχου της ενδεχόμενης υπεραντιστάθμισης για όσα έργα υποδομών διαχείρισης αποβλήτων έχουν χαρακτηριστεί ως Υπηρεσίες Γενικού Οικονομικού Συμφέροντος, ασκεί η Ειδική Υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Επιτελική Δομή ΕΣΠΑ Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Τομέα Περιβάλλοντος» που συστάθηκε με την υπό στοιχεία 100008/ΕΥΘΥ 936/28.9.2016 κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Τουρισμού και Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Β’ 3296).
2. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Εσωτερικών και Τουρισμού προσδιορίζονται οι διαδικασίες επαλήθευσης της αντιστάθμισης και ελέγχου υπεραντιστάθμισης για τα έργα της παρ. 1, οι διαδικασίες έγκρισης των αντίστοιχων εκθέσεων, οι διαδικασίες και προθεσμίες υποβολής αντιρρήσεων, οι διαδικασίες ανάκτησης πιθανής υπεραντιστάθμισης, καθώς και κάθε άλλο σχετικό ζήτημα.

Άρθρο 136

Χρηματοδότηση κατασκευών επί του δικτύου αποχέτευσης – Αντικατάσταση του άρθρου 96 του ν. 4685/2020

Το άρθρο 96 του ν. 4685/2020 (Α’ 92) αντικαθίσταται ως εξής:

«Άρθρο 96

Χρηματοδότηση δαπάνης κατασκευής των εξωτερικών διακλαδώσεων του δικτύου αποχέτευσης

1. Για τους οικισμούς του άρθρου 4 της υπό στοιχεία οικ.5673/400/5.3.1997 κοινής απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών, Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, Γεωργίας και Υγείας και Πρόνοιας, περί μέτρων και όρων για την επεξεργασία αστικών λυμάτων (Β` 192), καθώς και για τους λοιπούς οικισμούς κάτω των δύο χιλιάδων (2000) κατοίκων, που βρίσκονται είτε σε περιοχή αρμοδιότητας δήμου ή Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης και Αποχέτευσης, είτε σε περιοχή αρμοδιότητας της Εταιρείας Ύδρευσης και Αποχέτευσης Πρωτευούσης ή της Εταιρείας Ύδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης, η δαπάνη για την κατασκευή της εξωτερικής διακλάδωσης των συγχρηματοδοτούμενων έργων αποχέτευσης, από τη ρυμοτομική γραμμή του ακινήτου, μέχρι τη θέση του κεντρικού αγωγού αποχέτευσης, δύναται να χρηματοδοτείται:

α. στο πλαίσιο των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του «ΕΣΠΑ 2014-2020», εφόσον η κατασκευή έχει πραγματοποιηθεί από τον δικαιούχο φορέα και η δαπάνη έχει πληρωθεί μετά την 1η Ιανουαρίου 2014, καθώς και στο πλαίσιο των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων της Προγραμματικής Περιόδου 2021-2027 «ΕΣΠΑ 2021-2027»,

β. από το εθνικό ή το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (Π.Δ.Ε.) του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, για έργα αποχέτευσης που χρηματοδοτήθηκαν στο πλαίσιο Επιχειρησιακών Προγραμμάτων προηγούμενων προγραμματικών περιόδων και δεν έχουν υλοποιηθεί, με την προϋπόθεση ότι διασφαλίζεται η άμεση λειτουργικότητα του συστήματος αποχέτευσης και επεξεργασίας, σύμφωνα με βεβαίωση που εκδίδεται από τον οικείο Δήμο ή την οικεία Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης και Αποχέτευσης,

γ. από το Π.Δ.Ε. στο πλαίσιο άλλων αναπτυξιακών προγραμμάτων.

2. Στις περιπτώσεις της παρ. 1, η δαπάνη κατασκευής της εξωτερικής διακλάδωσης της αποχέτευσης δεν βαρύνει τους κυρίους των ακινήτων.

  Άρθρο 13

Σύνδεση ακινήτων με δίκτυο αποχέτευσης – Προσθήκη άρθρου 96Α στον ν. 4685/2020

Στον ν. 4685/2020 (Α’ 92) προστίθεται άρθρο 96Α ως εξής:

«Άρθρο 96Α

Υποχρέωση πραγματοποίησης εσωτερικών συνδέσεων ιδιοκτησιών στο δίκτυο αποχέτευσης – Εξουσιοδοτική διάταξη

1. Οι κύριοι των ακινήτων, στους οικισμούς του άρθρου 4 της υπό στοιχεία οικ. 5673/400/5.3.1997 κοινής απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών, Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, Γεωργίας και Υγείας και Πρόνοιας, περί μέτρων και όρων για την επεξεργασία αστικών λυμάτων (Β` 192), που βρίσκονται είτε σε περιοχή αρμοδιότητας δήμου ή Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης και Αποχέτευσης, είτε σε περιοχή αρμοδιότητας της Εταιρείας Ύδρευσης και Αποχέτευσης Πρωτευούσης (Ε.Υ.Δ.Α.Π.) ή της Εταιρείας Ύδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης (Ε.Υ.Α.Θ.), έχουν υποχρέωση, εντός έξι (6) μηνών από τη σχετική έγγραφη ειδοποίηση της αρμόδιας για την ύδρευση και αποχέτευση επιχείρησης ή του οικείου δήμου, να πραγματοποιήσουν τη σύνδεση των ακινήτων τους με το δίκτυο αποχέτευσης. Η εν λόγω ειδοποίηση αποστέλλεται με μέριμνα της αρμόδιας για την αποχέτευση επιχείρησης ή του οικείου δήμου, μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής της εξωτερικής διακλάδωσης του δικτύου αποχέτευσης και εφόσον το συγκεκριμένο τμήμα του δικτύου είναι λειτουργικό.
2. Στους μη συνδεόμενους με το δίκτυο αποχέτευσης κυρίους ακινήτων, τα οποία βρίσκονται σε περιοχή αρμοδιότητας δήμου ή δημοτικής επιχείρησης ύδρευσης και αποχέτευσης, ή σε περιοχή αρμοδιότητας της Ε.Υ.Δ.Α.Π. ή της Ε.Υ.Α.Θ., επιβάλλεται ως διοικητική κύρωση, μετά την πάροδο της προθεσμίας έξι (6) μηνών από τη σχετική έγγραφη ειδοποίηση της αρμόδιας για την αποχέτευση επιχείρησης ή του οικείου δήμου, πρόστιμο υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παρ. 3. Η ανωτέρω έγγραφη ειδοποίηση αποστέλλεται στον κύριο ή νομέα του ακινήτου μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής του έργου της αποχέτευσης και των εξωτερικών διακλαδώσεων που χρηματοδοτήθηκαν, σύμφωνα με τις παρ. 1 έως 3 του άρθρου 3 και εφόσον το συγκεκριμένο τμήμα του δικτύου είναι λειτουργικό.
3. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Οικονομικών και Εσωτερικών καθορίζονται οι φορείς που επιβάλλουν το πρόστιμο της παρ. 2, ο τρόπος βεβαίωσης και ο τρόπος είσπραξης του προστίμου, ο λογαριασμός στον οποίο καταβάλλεται το εισπραχθέν πρόστιμο, το ύψος του επιβαλλόμενου προστίμου για κάθε έτος μη συμμόρφωσης, καθώς και κάθε άλλο σχετικό ζήτημα.

Άρθρο 138

Εξουσιοδότηση για την παροχή κινήτρων σχετικά με τη σύνδεση των αποχετεύσεων –Προσθήκη άρθρου 96Β στον ν. 4685/2020

Στον ν. 4685/2020 (Α’92) προστίθεται άρθρο 96Β ως εξής:

«Άρθρο 96Β

Χρηματοδότηση εσωτερικών συνδέσεων ιδιοκτησιών στο δίκτυο αποχέτευσης – Εξουσιοδοτική διάταξη

1. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και των κατά περίπτωση αρμόδιων Υπουργών δύναται να προκηρύσσονται δράσεις για την παροχή οικονομικών κινήτρων σχετικά με τη σύνδεση του εσωτερικού συστήματος αποχέτευσης ακινήτων με το αποχετευτικό δίκτυο του οικείου Δήμου ή της οικείας Επιχείρησης Ύδρευσης και Αποχέτευσης, στους οικισμούς του άρθρου 4 της υπό στοιχεία οικ.5673/400/5.3.1997 κοινής απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών, Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, Γεωργίας και Υγείας και Πρόνοιας, περί μέτρων και όρων για την επεξεργασία αστικών λυμάτων (Β` 192), καθώς και για τους λοιπούς οικισμούς κάτω των δύο χιλιάδων (2000) κατοίκων. Οι δράσεις του πρώτου εδαφίου δύναται να αφορούν την επιδότηση της ιδιωτικής δαπάνης για την προσαρμογή της αποχέτευσης των κτιριακών εγκαταστάσεων, προκειμένου να οδηγούνται τα λύματα στο φρεάτιο της εξωτερικής διακλάδωσης του δικτύου αποχέτευσης, το οποίο έχει κατασκευαστεί από τον αρμόδιο φορέα αποχέτευσης. Με την κοινή απόφαση του παρόντος καθορίζεται το αντικείμενο της δράσης, οι όροι και οι προϋποθέσεις για τη λήψη των οικονομικών κινήτρων, οι δικαιούχοι, η διάρκεια και οι διαδικασίες αίτησης, ένταξης, υλοποίησης και ολοκλήρωσης των δράσεων αυτών, ο φορέας και η πηγή χρηματοδότησης, ο υπεύθυνος φορέας υλοποίησης της δράσης, καθώς και κάθε άλλο σχετικό ζήτημα.
2. Ειδικότερα, με την απόφαση της παρ. 1 ορίζονται:

α) οι φορείς υποδοχής των αιτήσεων των ωφελούμενων για ένταξη στις δράσεις της παρ. 1,

β) οι φορείς πιστοποίησης της πραγματοποίησης των εσωτερικών συνδέσεων ιδιοκτησιών στο δίκτυο αποχέτευσης, και

γ) οι φορείς της καταβολής της χρηματοδότησης στους ωφελούμενους, καθώς και ο φορέας ελέγχου για την πιστοποίηση της τήρησης των όρων και προϋποθέσεων των δράσεων.

3. Στην περίπτωση ορισμού φορέων για την άσκηση αρμοδιοτήτων της παρ. 2, δύναται να καθορίζονται, με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Ανάπτυξης και Επενδύσεων, η διαδικασία και οι όροι μεταφοράς των πιστώσεων προς τον οριζόμενο, κατά την παρ. 2 φορέα καταβολής της χρηματοδότησης, τα απαιτούμενα δικαιολογητικά δημοσιονομικής τακτοποίησης των πληρωμών και κάθε άλλο σχετικό ζήτημα.