Στο άρθρο 59 του ν. 4001/2011 (Α’ 179), περί ευφυών συστημάτων μέτρησης κατανάλωσης ενέργειας: α) αντικαθίσταται η παρ. 1, β) στην παρ. 2 διασαφηνίζεται το χρονικό πλαίσιο επικαιροποίησης της εισήγησης των Διαχειριστών Δικτύων Διανομής στο πρώτο εδάφιο και προστίθεται τέταρτο εδάφιο, γ) τροποποιούνται οι περ. β) και ε) της παρ. 3, προς τον σκοπό περαιτέρω εξειδίκευσης του περιεχομένου της σχετικής απόφασης της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ), δ) τροποποιείται η παρ. 4 ως προς το χρονικό διάστημα εξοπλισμού των Πελατών με ευφυή συστήματα μέτρησης, ε) προστίθενται παρ. 5, 6 και 7, και το άρθρο 59 διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 59
Εφαρμογή ευφυών συστημάτων μέτρησης
1. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η οποία εκδίδεται μετά από εισήγηση του αρμόδιου Διαχειριστή και γνώμη της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ), προβλέπεται, μετά από αξιολόγηση, η ευρείας κλίμακας αντικατάσταση υφιστάμενων συστημάτων μέτρησης της τελικής κατανάλωσης ενέργειας στο Δίκτυο Διανομής, με αντίστοιχα ευφυή συστήματα και ρυθμίζεται κάθε συναφές ζήτημα, με στόχο την παροχή δυνατότητας ενεργού συμμετοχής των τελικών καταναλωτών στην αγορά ενέργειας και γενικότερα την αποτελεσματικότερη και οικονομικότερη λειτουργία της.
2. Η εισήγηση των αρμόδιων Διαχειριστών των Δικτύων Διανομής υποβάλλεται στη ΡΑΕ εντός ενός έτους από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, επικαιροποιείται εντός του 2022 και σε περίπτωση αρνητικής αξιολόγησης κάθε δύο (2) έτη, λαμβάνει υπόψη τη μεγιστοποίηση του κοινωνικού οφέλους και περιλαμβάνει εναλλακτικές προτάσεις για τα παραπάνω θέματα.
Για την κατάρτιση της εισήγησής του, ο αρμόδιος Διαχειριστής λαμβάνει υπόψη τα αποτελέσματα τεχνοοικονομικής μελέτης κόστους – οφέλους (ΜΚΟ), την οποία και συνυποβάλλει με την παραπάνω εισήγηση.
Η ΜΚΟ εκπονείται με μέριμνα του αρμόδιου Διαχειριστή και περιλαμβάνει την εξέταση εναλλακτικών τεχνικών λύσεων για την εφαρμογή ευφυών συστημάτων μέτρησης στο Δίκτυο Διανομής, την εκτίμηση του αναμενόμενου κόστους κάθε λύσης, καθώς και του οφέλους της για τη δραστηριότητα της διανομής, για τις διάφορες κατηγορίες χρηστών του Δικτύου και τους Προμηθευτές, και την εκτίμηση του εφικτού χρόνου υλοποίησής της.
Στην αξιολόγηση των εναλλακτικών λύσεων λαμβάνεται υπόψη η μεθοδολογία της ανάλυσης κόστους – οφέλους, οι ελάχιστες λειτουργίες ευφυών συστημάτων μέτρησης της Σύστασης 2012/148/ΕΕ της Επιτροπής, της 9ης Μαρτίου 2012, «σχετικά με τις προετοιμασίες για την εμπορική εξάπλωση των έξυπνων συστημάτων μέτρησης» (L 73), καθώς και οι βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές για τη διασφάλιση του υψηλότερου επίπεδου ασφάλειας στον κυβερνοχώρο και προστασίας των δεδομένων.
3. Με απόφαση της ΡΑΕ ρυθμίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την ένταξη του έργου στον προγραμματισμό της ανάπτυξης του Δικτύου Διανομής ηλεκτρικής ενέργειας και Φυσικού Αερίου, όπως, μεταξύ άλλων:
(α) οι ελάχιστες λειτουργικές απαιτήσεις και προδιαγραφές όσον αφορά είτε στα μετρητικά συστήματα ή στις σχετικές υπηρεσίες που παρέχονται στην αγορά ενέργειας και εξειδίκευσή τους για διάφορες κατηγορίες συμμετεχόντων σε αυτήν,
(β) οι ελάχιστες απαιτήσεις όσον αφορά σε θέματα τυποποίησης, διαλειτουργικότητας και επεκτασιμότητας των ευφυών συστημάτων μέτρησης, σε σχέση, μεταξύ άλλων, με την ικανότητά τους να παρέχουν στοιχεία για τα συστήματα ενεργειακής διαχείρισης των καταναλωτών και με τη δυνατότητα ένταξης στο σύστημα μετρητικού εξοπλισμού της επιλογής των χρηστών του Δικτύου,
(γ) ο προϋπολογισμός έργου και όροι προσδιορισμού της δαπάνης που εντάσσεται στη ρυθμιζόμενη περιουσιακή βάση του Δικτύου,
(δ) το αναλυτικό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του έργου, καθώς και αντίστοιχο χρονοδιάγραμμα ταμειακών ροών,
(ε) η μεθοδολογία επιμερισμού δαπάνης μεταξύ του αρμόδιου Διαχειριστή και των Χρηστών του Δικτύου, λαμβάνοντας υπόψη το μακροπρόθεσμο όφελος για ολόκληρη την αλυσίδα αξίας.
4. Ειδικά για την ηλεκτρική ενέργεια στόχοι για την ολοκλήρωση του έργου είναι η δεκαετία καθώς και ο εξοπλισμός με ευφυή συστήματα μέτρησης τουλάχιστον ποσοστού 80% των Πελατών, εντός επτά (7) ετών από τη θετική αξιολόγηση της ανάπτυξης των ευφυών συστημάτων μέτρησης, σύμφωνα με την παρ. 1.
5. Η ΡΑΕ παρακολουθεί σε τακτική βάση την εγκατάσταση ευφυών συστημάτων μέτρησης, με σκοπό την παρακολούθηση των οφελών για τους καταναλωτές.
6. Όταν η εγκατάσταση ευφυών συστημάτων μέτρησης αξιολογείται αρνητικά, σύμφωνα με την παρ. 1, ως απόρροια της αξιολόγησης κόστους – οφέλους της παρ. 2, η εν λόγω αξιολόγηση επανεξετάζεται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανά τέσσερα (4) έτη. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας κοινοποιεί στις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τα αποτελέσματα της επικαιροποιημένης αξιολόγησης κόστους – οφέλους, μόλις καταστούν διαθέσιμα.
7. Τα ευφυή συστήματα μέτρησης ηλεκτρικής ενέργειας που είναι εγκατεστημένα ή των οποίων η έναρξη εργασιών τοποθετείται πριν από την 4η.7.2019, μπορούν να παραμείνουν σε λειτουργία καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους, στη δε περίπτωση ευφυών συστημάτων μέτρησης ηλεκτρικής ενέργειας που δεν πληρούν τις απαιτήσεις της παρ. 3 του παρόντος και του άρθρου 59Α έως την 5η Ιουλίου 2031.
Για τον σκοπό της παρούσας ως έναρξη εργασιών νοείται είτε η έναρξη των εργασιών κατασκευής για την επένδυση, είτε η πρώτη δέσμευση της εταιρείας για την παραγγελία εξοπλισμού ή άλλη δέσμευση που καθιστά την επένδυση αμετάκλητη, οποιαδήποτε και αν είναι πρώτη χρονικά. Η αγορά οικοπέδων και οι προπαρασκευαστικές εργασίες, όπως η έκδοση αδειών και η εκπόνηση προκαταρκτικών μελετών σκοπιμότητας δεν λογίζονται ως έναρξη εργασιών. Αναφορικά με τις εξαγορές, ως «έναρξη εργασιών» νοείται η χρονική στιγμή της απόκτησης των στοιχείων ενεργητικού που συνδέονται άμεσα με την αποκτηθείσα επιχείρηση.».
Η προτεινόμενη διάταξη της παρ.1 του αρ.59 ορίζει ότι «Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η οποία εκδίδεται μετά από εισήγηση του αρμόδιου Διαχειριστή και γνώμη της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ), προβλέπεται, μετά από αξιολόγηση, η ευρείας κλίμακας αντικατάσταση υφιστάμενων συστημάτων μέτρησης της τελικής κατανάλωσης ενέργειας στο Δίκτυο Διανομής, με αντίστοιχα ευφυή συστήματα και ρυθμίζεται κάθε συναφές ζήτημα, με στόχο την παροχή δυνατότητας ενεργού συμμετοχής των τελικών καταναλωτών στην αγορά ενέργειας και γενικότερα την αποτελεσματικότερη και οικονομικότερη λειτουργία της.» Οι έννοιες «αποτελεσματικότερη» και «οικονομικότερη» θεωρούμε ότι είναι ασαφείς καθώς αναφέρονται σε όλο το φάσμα λειτουργίας της αγοράς (Διαχειριστές, Προμηθευτές, Καταναλωτές). Ως εκ τούτου και με σκοπό τη βέλτιστη αξιολόγηση της Μελέτης Κόστους Οφέλους του αρ.59, κρίνουμε αναγκαίο τον καθορισμό συγκεκριμένων δεικτών που θα προσδιορίζουν τις ανωτέρω έννοιες.
Η προτεινόμενη διάταξη της παρ.2 του αρ.59 ορίζει ότι: «Η εισήγηση των αρμόδιων Διαχειριστών των Δικτύων Διανομής υποβάλλεται στη ΡΑΕ εντός ενός έτους από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, επικαιροποιείται εντός του 2022 και σε περίπτωση αρνητικής αξιολόγησης κάθε δύο (2) έτη, λαμβάνει υπόψη τη μεγιστοποίηση του κοινωνικού οφέλους και περιλαμβάνει εναλλακτικές προτάσεις για τα παραπάνω θέματα…».
Στο σημείο αυτό είναι απαραίτητο να επισημανθεί ότι τον Οκτώβριο του 2021 και κατ’εφαρμογή του ισχύοντος άρθρου 59, η ΡΑΕ αξιολογώντας τις ήδη υποβληθείσες Μελέτες από τους Διαχειριστές Δικτύων Διανομής, έθεσε πρόσθετες κατευθυντήριες οδηγίες προς αυτούς καθώς και καταληκτική προθεσμία εκ νέου υποβολής ως το τέλος Οκτωβρίου του περασμένου έτους. Δεδομένης όμως της εκκρεμούς διαδικασίας ολοκλήρωσης της συναλλαγής για την απόκτηση του 100% του μετοχικού κεφαλαίου της ΔΕΠΑ ΥΠΟΔΟΜΩΝ Α.Ε. από τον Προτιμητέο Επενδυτή, θεωρήθηκε σκόπιμη η υποβολή της Μελέτης Κόστους Οφέλους εντός του 2023 και σε κάθε περίπτωση έπειτα από την ολοκλήρωση της εν λόγω συναλλαγής, αίτημα το οποίο προωθήθηκε στην ΡΑΕ. Ως εκ τούτου, προτείνεται η υποβολή των Μελετών Κόστους Οφέλους εντός του 1ου εξαμήνου του 2023.
Παράλληλα, με την προσθήκη της παρ.6 του ίδιου άρθρου ορίζεται ότι: «Όταν η εγκατάσταση ευφυών συστημάτων μέτρησης αξιολογείται αρνητικά, σύμφωνα με την παρ. 1, ως απόρροια της αξιολόγησης κόστους – οφέλους της παρ. 2, η εν λόγω αξιολόγηση επανεξετάζεται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανά τέσσερα (4) έτη…».
Η διαφοροποίηση της περιόδου επαναξιολόγησης/επανεξέτασης της Μελέτης Κόστους Οφέλους, μεταξύ της ΡΑΕ (2 έτη) και του ΥΠΕΝ (4 έτη), ενδεχομένως να δημιουργήσει δυσχέρεια στη διαδικασία επικαιροποίησης της εισήγησης του Διαχειριστή, η οποία αποτελεί και τη βάση της γνωμοδότησης της ΡΑΕ. Εξ’ άλλου, σύμφωνα με τα οριζόμενα της παρ.5 του αρ.19 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/944, «…τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι η εν λόγω αξιολόγηση επανεξετάζεται τουλάχιστον ανά τέσσερα έτη ή συχνότερα ως απάντηση σε σημαντικές αλλαγές στις υποκείμενες παραδοχές και τις εξελίξεις της τεχνολογίας και της αγοράς…».
Ως εκ τούτου και δεδομένου ότι η ανωτέρω πρόβλεψη δεν αποτυπώνει κάποια αναγκαιότητα χρονικά διακριτής αξιολόγησης, προτείνεται ο συγχρονισμός του μηχανισμού αξιολόγησης/επανεξέτασης από το ΥΠΕΝ και τη ΡΑΕ σε συχνότητα 2 (δύο) ετών.
Αναφορικά με την προτεινόμενη διάταξη της παρ.3 του αρ.59 και την υπό στοιχείο (β) υποπαράγραφο (ελάχιστες απαιτήσεις τυποποίησης και διαλειτουργικότητας), θα θέλαμε να τονίσουμε ότι η παροχή στοιχείων για τα συστήματα ενεργειακής διαχείρισης των καταναλωτών θα πρέπει να αναλυθεί περαιτέρω, καθώς κάποιες κατηγορίες έξυπνων μετρητών απαιτούν προσαρμογές στην πλατφόρμα διαχείρισης προκειμένου να αποστέλλουν δεδομένα σε ημερήσια βάση. Ο ανωτέρω περιορισμός προτείνεται να ληφθεί υπόψη και κατά τη διατύπωση και εφαρμογή των οριζόμενων του στοιχείου (β) της παρ.2 του αρ. 12 του Ν. 4342/2015, σχετικά με τη διαθεσιμότητα των δεδομένων σε ημερήσια βάση.
Επιπλέον και αναφορικά με την υπό στοιχείο (γ) υποπαράγραφο της παρ.3 του αρ.59 του Ν.4001/2011, είναι απαραίτητο να επισημανθεί ότι ο προσδιορισμός της δαπάνης που θα εντάσσεται στη Ρυθμιζόμενη Περιουσιακή Βάση θα πρέπει να ορίζει την αλυσίδα αξίας καθώς αυτή θα επηρεάζει το αποτέλεσμα της Μελέτης Κόστους Οφέλους που θα υποβάλλει ο Διαχειριστής και ανάλογα θα επηρεάζεται η δαπάνη που θα εντάσσεται κάθε φορά στη Ρυθμιζόμενη Περιουσιακή Βάση του Διαχειριστή.
Ok ένταξει μπράβο