ΜΕΡΟΣ Β΄ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ (άρθρα 3-56)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄

ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΣΤΑΘΜΟΥΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ ΥΨΗΛΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ -ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ Ν. 4414/2016

Άρθρο 3

Σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης από αυτοκαταναλωτές – Τροποποίηση παρ. 16 άρθρου 3 ν. 4414/2016

Η παρ. 16 του άρθρου 3 του ν. 4414/2016 (Α’ 149), περί εγκατάστασης σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.) και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (Σ.Η.Θ.Υ.Α.), που εγκαθίστανται από αυτοκαταναλωτές, αντικαθίσταται πλην της περ. α, και η παρ. 16 διαμορφώνεται ως εξής:

«16. Για τους σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. που εγκαθίστανται από αυτοκαταναλωτές, τα όρια εγκατεστημένης ισχύος ή Μέγιστης Ισχύος Παραγωγής των περ. α και β της παρ. 5 αφορούν στο σύνολο της εγκατεστημένης ισχύος ή Μέγιστης Ισχύος Παραγωγής τους και η Λειτουργική Ενίσχυση χορηγείται στους κατόχους των σταθμών αυτών, για το πλεόνασμα της ηλεκτρικής ενέργειας που διατίθεται στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα ή το Διασυνδεδεμένο Δίκτυο, στη βάση της αντίστοιχης Τ.Α. του πίνακα 1 της περ. β της παρ. 1 του άρθρου 4 ή της Τ.Α., η οποία προκύπτει από τη συμμετοχή σε ανταγωνιστικές διαδικασίες υποβολής προσφορών. Για τους αυτοκαταναλωτές που εγκαθιστούν τους ανωτέρω σταθμούς, ισχύουν τα εξής:

α. Συνάπτουν συμβάσεις των άρθρων 9 και 10, σύμφωνα και με τους ειδικούς όρους που προβλέπονται για αυτούς στο περιεχόμενο των εν λόγω συμβάσεων. Για τους κατόχους αυτούς που συνάπτουν Σ.Ε.Δ.Π., η συμμετοχή τους στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, σύμφωνα με το άρθρο 5, γίνεται με το σύνολο της εγκατεστημένης ισχύος τους.

β. Συμμετέχουν σε ανταγωνιστικές διαδικασίες υποβολής προσφορών εάν η Μέγιστη Ισχύς Παραγωγής είναι μεγαλύτερη ή ίση του ενός (1) MW. Σταθμοί, οι οποίοι σε ετήσια βάση εγχέουν ενέργεια που δεν υπερβαίνει την ενέργεια που αντιστοιχεί σε Μέγιστη Ισχύ ίση του ενός (1) MW, με εφαρμογή του συντελεστή απόδοσης (MWh/MW) της υποπαρ. ΙΓ.4 της παρ. ΙΓ, του άρθρου πρώτου του ν. 4254/2014 (Α’ 85) δεν υποχρεούνται να συμμετέχουν σε διαδικασίες υποβολής προσφορών.

Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας δύναται να καθορίζεται η διαδικασία εκκαθάρισης για το πλεόνασμα της ενέργειας, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα για τους σταθμούς της παρούσας. Με την ίδια απόφαση δύναται να καθορίζονται διοικητικές κυρώσεις και χρηματικά πρόστιμα στην περίπτωση υπέρβασης της ποσότητας έγχυσης ενέργειας, που υπολογίζεται βάσει της περ. β.».

Άρθρο 4

Καθορισμός ανώτατου ορίου χρεώσεων – Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 5α ν. 4414/2016

Το τρίτο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 5α του ν. 4414/2016 (Α΄ 149), περί κόστους εξισορρόπησης, τροποποιείται ως προς τον καθορισμό του ανώτατου ορίου χρεώσεων, και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής:

«2. Οι σταθμοί αυτοί, φέρουν την οικονομική ευθύνη για τις αποκλίσεις τους («κόστος εξισορρόπησης»). Το κόστος εξισορρόπησης υπολογίζεται στη βάση μεθοδολογίας, η οποία καθορίζεται στον Κώδικα του Διαχειριστή Α.Π.Ε. και Εγγυήσεων Προέλευσης και παρακρατείται απευθείας από τη Δ.Α.Π.Ε.Ε.Π. Α.Ε. στο πλαίσιο εφαρμογής της σύμβασής τους. Το κόστος εξισορρόπησης δεν μπορεί να υπερβαίνει το πενήντα τοις εκατό (50%) των χρεώσεων και του αντικινήτρου παρατεταμένης παραμονής που επιβάλλει ο Φο.Σ.Ε.Τε.Κ., σύμφωνα με το άρθρο 8 της απόφασης της παρ. 5 του άρθρου 5 του παρόντος, για σταθμούς Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. της ίδιας κατηγορίας κατά την ίδια περίοδο εκκαθάρισης. Τα έσοδα που προκύπτουν από την εφαρμογή της μεθοδολογίας του προηγούμενου εδαφίου, αποτελούν έσοδα του Υπολογαριασμού Αγοράς του Ειδικού Λογαριασμού Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. του Διασυνδεδεμένου Συστήματος και Δικτύου, του Ειδικού Λογαριασμού του άρθρου 143 του ν. 4001/2011 (Α΄ 179), όπως ισχύει.».

Άρθρο 5

Παράταση προθεσμίας υπογραφής Συμβάσεων Λειτουργικής Ενίσχυσης – Τροποποίηση άρθρου 7 ν. 4414/2016

1. Η παρ. 3γ του άρθρου 7 του ν. 4414/2016 (Α’ 149), περί σύμβασης λειτουργικής ενίσχυσης για φωτοβολταϊκούς σταθμούς, τροποποιείται ως προς την αναφερόμενη ημερομηνία, και η παρ. 3γ διαμορφώνεται ως εξής:

«3γ. Μετά την 1η Ιανουαρίου 2024, δεν δύναται να υπογραφεί σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης για φωτοβολταϊκούς σταθμούς, εξαιρουμένων των σταθμών του Ειδικού Προγράμματος Ανάπτυξης Φωτοβολταϊκών Συστημάτων σε κτιριακές εγκαταστάσεις, χωρίς την προηγούμενη συμμετοχή σε ανταγωνιστική διαδικασία υποβολής προσφορών.».

2. Η παρ. 3δ του άρθρου 7 του ν. 4414/2016, περί σύμβασης λειτουργικής ενίσχυσης για φωτοβολταϊκούς σταθμούς, τροποποιείται ως προς την αναφερόμενη ημερομηνία, και η παρ. 3δ διαμορφώνεται ως εξής:

«3δ. Ειδικά για φωτοβολταϊκούς σταθμούς που αναπτύσσονται από Ενεργειακές Κοινότητες (Ε.Κοιν.), εξαιρουμένων των περιπτώσεων της παρ. 3ε, και επιπροσθέτως των οριζομένων στην παρ. 3β, η ίδια Ε.Κοιν. δεν δύναται, μετά την 30ή Σεπτεμβρίου 2023, να συνάψει περισσότερες από δύο (2) συμβάσεις λειτουργικής ενίσχυσης για φωτοβολταϊκούς σταθμούς ισχύος έως μισό (0,5) MW έκαστος, χωρίς την προηγούμενη συμμετοχή σε ανταγωνιστική διαδικασία υποβολής προσφορών.».

3. Στο άρθρο 7 του ν. 4414/2016 προστίθεται περ. 3θ), περί σύναψης συμβάσεων λειτουργικής ενίσχυσης για αιολικούς σταθμούς, ως εξής:

«3θ. Ειδικά για αιολικούς σταθμούς, μέγιστης ισχύος παραγωγής, μικρότερης ή ίσης των έξι μεγαβάτ (6 MW), που πληρούν το κριτήριο της παρ. 3α, συνάπτονται συμβάσεις λειτουργικής ενίσχυσης, χωρίς την υποχρέωση συμμετοχής σε ανταγωνιστική διαδικασία υποβολής προσφορών, μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2024.».

Άρθρο 6

Έναρξη λειτουργίας σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης εκτός του καθεστώτος στήριξης του ν. 4414/2016 – Τροποποίηση άρθρου 12Α ν. 4414/2016

1. Στην παρ. 3 του άρθρου 12Α του ν. 4414/2016 (Α’ 149), περί συμβάσεων λειτουργικής ενίσχυσης, προστίθεται τρίτο εδάφιο, και η παρ. 3 διαμορφώνεται ως εξής:

«3. Οι κάτοχοι σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. που έχουν ήδη καταρτίσει συμβάσεις λειτουργικής ενίσχυσης του ν. 4414/2016 ή συμβάσεις πώλησης κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 12 του ν. 3468/2006 (Α΄ 129) και οι οποίοι δεν έχουν λάβει επενδυτική ενίσχυση, δύνανται να συμμετέχουν στην αγορά ή να πραγματοποιούν συναλλαγές ως Συμμετέχοντες στις Αγορές Ηλεκτρικής Ενέργειας του ν. 4425/2016 ως ισχύει, χωρίς να λαμβάνουν Λειτουργική Ενίσχυση, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον νόμο αυτόν, καθώς και τους οικείους Κανονισμούς, εφόσον δεν έχει παρέλθει διάστημα τεσσάρων (4) ετών από την έναρξη δοκιμαστικής λειτουργίας του σταθμού.

Στην περίπτωση που συμμετέχουν στην αγορά ή πραγματοποιούν συναλλαγές ως Συμμετέχοντες χωρίς να λαμβάνουν Λειτουργική Ενίσχυση, επέρχεται αυτοδίκαιη λύση των συμβάσεων του προηγούμενου εδαφίου της παραγράφου αυτής.

Για τις ως άνω περιπτώσεις, η εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης επιστρέφεται στους κατόχους των σταθμών κατόπιν αιτήματός τους στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (Ρ.Α.Ε.) και προσκόμισης της σχετικής Βεβαίωσης που εκδίδεται από τη Δ.Α.Π.Ε.Ε.Π Α.Ε., περί συμμετοχής των εν λόγω σταθμών στις Αγορές Ηλεκτρικής Ενέργειας.

Σχετικά με τη συμμετοχή των σταθμών αυτών στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας ή την πραγματοποίηση συναλλαγών στις Αγορές από τους σταθμούς αυτούς ως Συμμετέχοντες, ισχύουν αναλογικά τα οριζόμενα στις παραγράφους 1, 2, 6, 7, και 14 του άρθρου 5 του ν. 4414/2016 όπως ισχύει.

Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας δύναται να καθοριστούν λεπτομέρειες εφαρμογής της εν λόγω διάταξης.

2. Στο άρθρο 12Α του ν. 4414/2016, περί έναρξης λειτουργίας σταθμών, εκτός καθεστώτος στήριξης, προστίθεται παρ. 3Α ως εξής:

«3Α. Κατά παρέκκλιση της παρ. 3, οι κάτοχοι σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. που έχουν καταρτίσει σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης του παρόντος, έχουν δικαίωμα να συμμετέχουν στην αγορά ή να πραγματοποιούν συναλλαγές ως συμμετέχοντες στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας του ν. 4425/2016, χωρίς να λαμβάνουν λειτουργική ενίσχυση, σύμφωνα με τον ως άνω νόμο, καθώς και τους οικείους Κανονισμούς, για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει τα δύο (2) έτη από την έναρξη εμπορικής λειτουργίας του σταθμού. Για το διάστημα αυτό αναστέλλεται προσωρινά η εφαρμογή της σύμβασης λειτουργικής ενίσχυσης. Η διάρκεια ισχύος της σύμβασης και της αδειας λειτουργίας του σταθμού παρατείνεται για ίσο χρονικό διάστημα.».

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄

ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ΕΙΔΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΥΒΡΙΔΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΣΤΑ ΜΗ ΔΙΑΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΑ ΝΗΣΙΑ – ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ Ν. 4414/2016

Άρθρο 7

Ειδικό πλαίσιο Καθεστώτος Λειτουργικής Ενίσχυσης στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά – Αντικατάσταση άρθρου 21 ν. 4414/2016

Το άρθρο 21 του ν. 4414/2016 (Α΄ 149), περί του καθεστώτος ενίσχυσης Υβριδικών Σταθμών στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά, αντικαθίσταται ως εξής:

«Άρθρο 21

Θέσπιση ειδικού πλαισίου Καθεστώτος Λειτουργικής Ενίσχυσης

Θεσπίζεται ειδικό πλαίσιο Καθεστώτος Λειτουργικής Ενίσχυσης για τη σύναψη Σύμβασης Λειτουργικής Ενίσχυσης για Υβριδικούς Σταθμούς (ΥΒ.Σ.) στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά (Μ.Δ.Ν.), έως και την 31η Δεκεμβρίου 2026, που αφορά σε Υ.Β.Σ. με ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά συστήματα, ως μονάδες παραγωγής από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Στο πλαίσιο του πρώτου εδαφίου εντάσσονται οι ΥΒ.Σ. οι οποίοι, κατά την 1η Μαρτίου 2023, δεν έχουν συνάψει Συμβαση Λειτουργικής Ενίσχυσης, ούτε έχουν εκκινήσει διαδικασίες κατασκευής, με εξαίρεση τις αναγκαίες μελέτες και ενέργειες για την αδειοδότησή τους και την απόκτηση της νόμιμης κατοχής του χώρου εγκατάστασης, σύμφωνα με τους όρους που καθορίζονται στην αντίστοιχη εγκριτική απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τα άρθρα 107 και 108 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ενίσχυση των ΥΒ.Σ. με βάση το ειδικό πλαίσιο υλοποιείται με τα τρία (3) διακριτά μέτρα του άρθρου 21Α. Ειδικές διατάξεις για Ειδικά Πιλοτικά Έργα σε Μ.Δ.Ν., σύμφωνα με τα άρθρο 151 του ν. 4495/2017 (Α’ 167) και το άρθρο 152 του ίδιου νόμου, για το Ερευνητικό Επιδεικτικό Έργο, στη νήσο του Αγίου Ευστρατίου, εξακολουθούν να εφαρμόζονται.».

Άρθρο 8

Μέτρα ενίσχυσης Υβριδικών Σταθμών στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά – Προσθήκη άρθρου 21Α στον ν. 4414/2016

Στον ν. 4414/2016 (Α΄ 149) προστίθεται άρθρο 21Α, ως εξής:

«Άρθρο 21Α

Μέτρα ενίσχυσης Υβριδικών Σταθμών

1. Το πρώτο μέτρο υλοποίησης του ειδικού Καθεστώτος Λειτουργικής Ενίσχυσης του άρθρου 21 αφορά Υβριδικούς Σταθμούς (ΥΒ.Σ.) που αναπτύσσονται στα εξής Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά (Μ.Δ.Ν.): Μεγίστη, Αντικύθηρα, Γαύδος, Ερεικούσσα και Οθωνοί. Σε κάθε νησί του πρώτου εδαφίου οι ΥΒ.Σ. αναπτύσσονται μέσω ανταγωνιστικής διαδικασίας, στην οποία συμμετέχει κάθε ενδιαφερόμενος που υποβάλλει αίτηση στο Ηλεκτρονικό Μητρώο της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (Ρ.Α.Ε.), σύμφωνα με την προκήρυξη για την εγκατάσταση ΥΒ.Σ., στο εν λόγω Μ.Δ.Ν., ανεξάρτητα αν έχει ήδη λάβει άδεια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΥΒ.Σ. για το συγκεκριμένο Μ.Δ.Ν..

Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας ορίζονται, διακριτά για κάθε ηλεκτρικό σύστημα Μ.Δ.Ν. ή για περισσότερα ηλεκτρικά συστήματα Μ.Δ.Ν. του Μέτρου αυτού:

α) Το ηλεκτρικό σύστημα Μ.Δ.Ν., στο οποίο πρόκειται να υλοποιηθεί ο ΥΒ.Σ., η σύνθεση των τεχνολογιών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.) και αποθήκευσης, ο χρόνος υλοποίησης και ενεργοποίησης του έργου, καθώς και ειδικότερες τεχνικές ή άλλες απαιτήσεις.

β) Ο τρόπος ανάπτυξης ΥΒ.Σ. και η απαιτούμενη διαστασιολόγηση, ύστερα από εισήγηση του Διαχειριστή Μ.Δ.Ν. και γνώμη της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (Ρ.Α.Ε.), ώστε να επιτευχθεί το επιθυμητό επίπεδο διείσδυσης ενέργειας από σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας Α.Π.Ε. στο ηλεκτρικό σύστημα Μ.Δ.Ν.. Η ανάπτυξη ΥΒ.Σ. στα Μ.Δ.Ν. του Μέτρου γίνεται είτε σε μια φάση, προκειμένου να επιτευχθεί διείσδυση ενέργειας Α.Π.Ε. στο ηλεκτρικό σύστημα του κάθε Μ.Δ.Ν., υψηλότερη του ογδόντα τοις εκατό (80%), της ετήσιας ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, είτε σε δύο διακριτές φάσεις: τη φάση Α, η οποία διαρκεί από τρία (3) έως πέντε (5) έτη και επιτυγχάνει διείσδυση Α.Π.Ε., τουλάχιστον ίση με το πενήντα τοις εκατό (50%), και τη Φάση Β η οποία ακολουθεί και οδηγεί σε επίτευξη διείσδυσης Α.Π.Ε., τουλάχιστον ίση με ογδόντα τοις εκατό (80%). Στην περίπτωση υλοποίησης σε δύο διακριτές Φάσεις Α και Β, η υλοποίηση της Φάσης Β πραγματοποιείται με επαύξηση ισχύος του ήδη ενταγμένου στο Μέτρο της παρούσας, σταθμού, κατά τη Φάση Α ή με νέα διαγωνιστική διαδικασία, όπως καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μετά την ολοκλήρωση της Φάσης Α, ύστερα από γνώμη της Ρ.Α.Ε..

γ) Η μορφή της Λειτουργικής Ενίσχυσης και η ανώτατη επιτρεπόμενη τιμή προσφοράς για κάθε ανταγωνιστική διαδικασία υποβολής προσφορών, κατόπιν εισήγησης της Επιτροπής του άρθρου 12, που μπορεί να διαφοροποιείται ανά Μ.Δ.Ν. στο οποίο αφορά ο διαγωνισμός, καθώς και κάθε άλλο θέμα σχετικά με την τιμολόγηση.

δ) Η ελάχιστη χρονική διάρκεια από την προκήρυξη μέχρι την υποβολή προσφορών.

ε) Το ελάχιστο ποσοστό ανταγωνισμού, το οποίο δεν υπολείπεται του εκατόν πενήντα τοις εκατό (150%) και των δύο (2) ανεξάρτητων συμμετεχόντων, καθώς και λοιποί κανόνες για τη διασφάλιση συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού μεταξύ των συμμετεχόντων, ιδίως αναφορικά με την αποφυγή συγκέντρωσης στην ανταγωνιστική διαδικασία του κάθε αυτόνομου συστήματος Μ.Δ.Ν. υποψήφιων έργων από το ίδιο ή τα ίδια πρόσωπα.

στ) Ο τύπος και ο τρόπος διενέργειας των ανταγωνιστικών διαδικασιών.

ζ) Τα κριτήρια συμμετοχής και επιλογής στις διαγωνιστικές διαδικασίες της Φάσης Α, στην περίπτωση των δύο διακριτών Φάσεων Α και Β, καθώς και τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των συμμετεχόντων σε κάθε στάδιο, σε περίπτωση σταδιακής διεξαγωγής των διαγωνιστικών διαδικασιών.

η) Το τέλος συμμετοχής υπέρ της Ρ.Α.Ε. που καταβάλλουν οι συμμετέχοντες.

θ) Ο τρόπος επιλογής του παραγωγού για την υλοποίηση του ΥΒ.Σ. στα νησιά του πρώτου εδαφίου, στα οποία δεν έχει εκδηλωθεί επενδυτικό ενδιαφέρον ή έχουν αποβεί άγονες οι σχετικές ανταγωνιστικές διαδικασίες. Στην περίπτωση αυτή, με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κατόπιν εισήγησης της Επιτροπής του άρθρου 12, που υποστηρίζεται από ανεξάρτητο μηχανικό, όπως προβλέπεται από την οικεία εγκριτική απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και όπως εξειδικεύεται στην ως άνω απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, καθορίζεται, διακριτά και ατομικά για καθένα από τους σταθμούς αυτούς, η Τιμή Αναφοράς (Τ.Α.), σε «€/MWh», με την οποία τιμολογείται η εγχεόμενη στο δίκτυο ηλεκτρική ενέργεια από τον ΥΒ.Σ., ανεξαρτήτως της μονάδας του σταθμού από την οποία παράγεται, με βάση το Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας («Levelized Cost of Energy – LCOE»), του εξεταζόμενου ΥΒ.Σ..

ι) Η ανώτατη τιμή προσφορών της διαγωνιστικής διαδικασίας, σε €/MWh, κατόπιν εισήγησης της Επιτροπής του άρθρου 12.

ια) Ειδικές διαδικασίες αδειοδότησης, κατά παρέκκλιση των ν. 3468/2006 (Α΄ 129), 4685/2020 (Α΄ 92) και του παρόντος νόμου, που αφορούν ιδίως στην έκδοση Βεβαιώσεων Ειδικών Έργων για ΥΒ.Σ., εγκατάστασης και λειτουργίας, τη χορήγηση προσφοράς σύνδεσης, την καταβολή εγγυοδοσίας και τη σύναψη συμβάσεων με τον Διαχειριστή Μ.Δ.Ν..

ιβ) Οι προθεσμίες έγκαιρης υλοποίησης των έργων.

ιγ) Κάθε άλλο σχετικά με τα ανωτέρω θέμα, βάσει και των σχετικώς προβλεπομένων στην οικεία εγκριτική απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

2. Το δεύτερο μέτρο υλοποίησης του Ειδικού Καθεστώτος Λειτουργικής Ενίσχυσης του άρθρου 21 αφορά στην ανάπτυξη ΥΒ.Σ. στην Κρήτη, συνολικής εγγυημένης ισχύος έως εκατόν είκοσι μεγαβάτ (120 MW), συντιθέμενης από ΥΒ.Σ. που αποτελούνται από συστήματα αντλησιοταμίευσης με αιολικούς σταθμούς, έως και πενήντα (50) MW εγγυημένης ισχύος, από ισχύ συσσωρευτών (μπαταριών) με αιολικούς σταθμούς, έως και πενήντα (50) MW εγγυημένης ισχύος, και από ισχύ συσσωρευτών (μπαταριών) με φωτοβολταϊκούς σταθμούς, έως και πενήντα (50) MW εγγυημένης ισχύος. Στους σταθμούς αυτούς περιλαμβάνονται κατ΄ αρχήν οι τέσσερις (4) ΥΒ.Σ. που αναφέρονται ονομαστικά στην οικεία εγκριτική απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και βρίσκονται σε ώριμο αδειοδοτικό στάδιο, συνολικής εγγυημένης ισχύος ογδόντα τέσσερα κόμμα σαράντα πέντε (84,45) MW, και επιπρόσθετα όσοι ΥΒ.Σ. αποκτήσουν, με βάση τη χρονική σειρά ολοκλήρωσης, τις αναγκαίες άδειες και εγκρίσεις, εντός του χρόνου που ορίζεται με την απόφαση του επόμενου εδαφίου, με στόχο την κάλυψη της εναπομένουσας ως άνω ισχύος.

Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας ορίζονται για το Μέτρο αυτό:

α) Το επίπεδο της αδειοδοτικής ωριμότητας, η διαδικασία επιλογής και η περιγραφή των απαιτούμενων δικαιολογητικών για την ένταξη ΥΒ.Σ. στο Μέτρο, πέραν των τεσσάρων (4) ΥΒ.Σ. που κατονομάζονται στην οικεία εγκριτική απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

β) Οι προθεσμίες υποβολής αίτησης, η επίλυση οριακών καταστάσεων για την κάλυψη της ανώτατης επιτρεπόμενης ισχύος ανά τεχνολογία σταθμών, το όριο εγγυημένης ισχύος σταθμών που αναπτύσσονται από τον ίδιο επενδυτή, το οποίο δεν υπερβαίνει το πενήντα τοις εκατό (50%) της συνολικής εγγυημένης ισχύος του πρώτου εδαφίου, και κάθε άλλο ζήτημα που αφορά στην ένταξη πρόσθετων σταθμών στο Μέτρο, σύμφωνα και με την οικεία εγκριτική απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

γ) Η μορφή της λειτουργικής ενίσχυσης και ο τρόπος χορήγησης αυτής.

δ) Η διαδικασία και κάθε ειδικότερο ζήτημα για την εισήγηση της Επιτροπής του άρθρου 12 για τον προσδιορισμό και την αναθεώρηση των Τ.Α., συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης της Επιτροπής από ανεξάρτητο μηχανικό, όπως προβλέπεται από την οικεία εγκριτική απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς και ο τρόπος επιλογής του ανεξάρτητου αυτού μηχανικού.

ε) Αναγκαίες παρεκκλίσεις από το ισχύον πλαίσιο αδειοδότησης και χορήγησης προσφορών σύνδεσης των σταθμών στο ηλεκτρικό δίκτυο.

στ) Ειδικοί όροι και περιορισμοί διαστασιολόγησης, σύμφωνα με την οικεία απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

ζ) Οι προθεσμίες υλοποίησης των έργων ένταξης και ζητήματα τμηματικής θέσης σε λειτουργία σταθμών που εντάσσονται στο Μέτρο, καθώς και οι ρήτρες για τη μη έγκαιρη υλοποίηση των σταθμών, βάσει του εγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος.

η) Ο τρόπος συμμετοχής και τα κίνητρα αποτελεσματικής δραστηριοποίησης των έργων στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας του Ελληνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (Ε.Σ.Μ.Η.Ε.), μετά την πλήρη διασύνδεση της Κρήτης με αυτό.

θ) Κάθε άλλο ζήτημα που αφορά στην εφαρμογή του Μέτρου, βάσει και των σχετικώς προβλεπομένων στην οικεία εγκριτική απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Η ένταξη κάθε επιμέρους ΥΒ.Σ. στο δεύτερο μέτρο λαμβάνει χώρα με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η οποία εκδίδεται πριν την υπογραφή της σύμβασης της παρ. 5 του άρθρου 21Β και την έναρξη της κατασκευής του σταθμού, ύστερα από εισήγηση της Επιτροπής του άρθρου 12. Με την απόφαση αυτή ορίζεται διακριτά για κάθε σταθμό, η Τ.Α., σε «€/MWh», με την οποία τιμολογείται το σύνολο της καθαρής εγχεόμενης στο δίκτυο, ηλεκτρικής ενέργειας, από τον σταθμό στο σύνολό του, ανεξάρτητα από τη μονάδα του ΥΒ.Σ. από την οποία παράγεται.

3. Το τρίτο μέτρο υλοποίησης του Ειδικού Καθεστώτος Λειτουργικής Ενίσχυσης του άρθρου 21 αφορά στην ανάπτυξη ΥΒ.Σ. στα Μ.Δ.Ν. που δεν εντάσσονται στα μέτρα των παρ. 1 και 2 του παρόντος. Η ανάπτυξη ΥΒ.Σ. στα εν λόγω Μ.Δ.Ν. και ο καθορισμός Τ.Α. για κάθε έναν από αυτούς, πραγματοποιείται μέσω μειοδοτικής ανταγωνιστικής διαδικασίας υποβολής προσφορών, με δικαίωμα συμμετοχής των φυσικών ή νομικών προσώπων που κατέχουν άδεια παραγωγής/βεβαίωση παραγωγού ειδικών έργων για ΥΒ.Σ., στο εν λόγω Μ.Δ.Ν. και την αντίστοιχη περιβαλλοντική αδειοδότηση, με μοναδικό κριτήριο την προσφερόμενη ελάχιστη τιμή («€/MWh»), ανά εγχεόμενη στο δίκτυο ηλεκτρική ενέργεια, ανεξαρτήτως της μονάδας του ΥΒ.Σ. από την οποία παράγεται αυτή. Η Τ.Α. που αποδίδεται σε κάθε προκρινόμενο σταθμό, ταυτίζεται με την προσφορά του στη διαγωνιστική διαδικασία («pay as bid»). Η διεξαγωγή των ανταγωνιστικών διαδικασιών διέπεται από την παρούσα, όπως εξειδικεύεται με την απόφαση του έκτου εδαφίου.

Για τα οκτώ (8) υπό διασύνδεση συστήματα Μ.Δ.Ν. των νήσων Αμοργού, Ανάφης, Δονούσας, Θήρας, Κύθνου, Μήλου, Σερίφου και Σίφνου, με απόφαση της Ρ.Α.Ε., στη βάση ειδικής μελέτης που εκπονείται από τον Ανεξάρτητο Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, σε συνεργασία με τον Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας, καθορίζεται εάν εντάσσονται στο Μέτρο, βάσει της ανάγκης εγκατάστασης νέου δυναμικού που απαιτείται να παραμένει και μετά τη διασύνδεσή τους για λόγους ασφάλειας εφοδιασμού των Μ.Δ.Ν..

Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ύστερα από γνώμη της Ρ.Α.Ε., καθορίζονται για τα Μ.Δ.Ν. που εντάσσονται στο μέτρο:

α) Ο αριθμός ανταγωνιστικών διαδικασιών που διεξάγονται και τα Μ.Δ.Ν. που αφορούν.

β) Οι επιλέξιμες τεχνολογίες ΥΒ.Σ. παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

γ) Η διεξαγωγή μιας ή περισσότερων ανταγωνιστικών διαδικασιών και η μέγιστη ισχύς ΥΒ.Σ. που εντασσονται στο μέτρο, ανά σύστημα Μ.Δ.Ν. για την κάλυψη του αντίστοιχου περιθωρίου ανάπτυξης ΥΒ.Σ., το οποίο έχει εγκριθεί με απόφαση της Ρ.Α.Ε. βάσει του άρθρου 14 του ν. 4685/2020 (Α’ 92) και του άρθρου 16 του Κανονισμού Βεβαιώσεων Παραγωγού Ηλεκτρικής Ενέργειας από Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α.,

δ) Η ελάχιστη χρονική διάρκεια από την προκήρυξη κάθε διαγωνισμού μέχρι την υποβολή προσφορών.

ε) Το ελάχιστο ποσοστό ανταγωνισμού, το οποίο δεν υπολείπεται του εκατόν πενήντα τοις εκατό (150%), καθώς και λοιποί κανόνες για τη διασφάλιση συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού μεταξύ των συμμετεχόντων, ιδίως για την αποφυγή συγκέντρωσης έργων στο ίδιο ή τα ίδια πρόσωπα.

ζ) Η διαδικασία έγκρισης της ανώτατης επιτρεπόμενης τιμής προσφοράς για κάθε ανταγωνιστική διαδικασία υποβολής προσφορών, η οποία εγκρίνεται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κατόπιν εισήγησης της Επιτροπής του άρθρου 12, η οποία μπορεί να διαφοροποιείται ανά Μ.Δ.Ν. του διαγωνισμού, καθώς και κάθε άλλο θέμα σχετικά με την τιμολόγηση.

η) Ο τύπος και ο τρόπος διενέργειας των ανταγωνιστικών διαδικασιών.

θ) Τα κριτήρια συμμετοχής και επιλογής, καθώς και τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των συμμετεχόντων σε κάθε στάδιο, σε περίπτωση σταδιακής διεξαγωγής των διαγωνιστικών διαδικασιών.

ι) Το τέλος συμμετοχής υπέρ της Ρ.Α.Ε. που καταβάλλουν οι συμμετέχοντες.

ια) Οι προθεσμίες έγκαιρης υλοποίησης των έργων.

ιβ) Τα ανώτατα και κατώτατα όρια ισχύος ανά έργο που συμμετέχει στη διαγωνιστική διαδικασία, καθώς και ο ελάχιστος ή μέγιστος αριθμός έργων που προκρίνονται από αυτή, ανά σύστημα Μ.Δ.Ν., εφόσον αυτό κρίνεται αναγκαίο.

ιγ) Ειδικές διαδικασίες αδειοδότησης, κατά παρέκκλιση των ν. 3468/2006 και 4414/2016, που αφορούν ιδίως στην έκδοση αδειών παραγωγής, εγκατάστασης και λειτουργίας, τη χορήγηση προσφοράς σύνδεσης, την καταβολή εγγυοδοσίας και τη σύναψη συμβάσεων με τον Διαχειριστή Μ.Δ.Ν..

ιδ) Η διαδικασία μετάπτωσης, ο τρόπος συμμετοχής και τα κίνητρα αποτελεσματικής δραστηριοποίησης των ΥΒ.Σ. στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας μετά τη διασύνδεση του νησιού με το Ε.Σ.Μ.Η.Ε..

ιε) Ο τρόπος ανάπτυξης ΥΒ.Σ. και η απαιτούμενη διαστασιολόγηση, ύστερα από εισήγηση του Διαχειριστή Μ.Δ.Ν. και γνώμη της Ρ.Α.Ε., ώστε να επιτευχθεί το επιθυμητό επίπεδο διείσδυσης ενέργειας από σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε. στο ηλεκτρικό σύστημα Μ.Δ.Ν., καθώς και κάθε άλλο σχετικό με τα ανωτέρω, θέμα.

ιστ) Κάθε άλλο σχετικά με τα ανωτέρω θέμα, βάσει και των σχετικώς προβλεπομένων στην οικεία εγκριτική απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.».

Άρθρο 9

Εφαρμογή των μέτρων ενίσχυσης Υβριδικών Σταθμών στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά – Προσθήκη άρθρου 21Β στον ν. 4414/2016

Στον ν. 4414/2016 (Α΄ 149) προστίθεται άρθρο 21Β, ως εξής:

«Άρθρο 21Β

Εφαρμογή των μέτρων ενίσχυσης Υβριδικών Σταθμών

1. Αρμόδια για τη διενέργεια και την κατακύρωση των αποτελεσμάτων των ανταγωνιστικών διαδικασιών των μέτρων των παρ. 1 και 3 του άρθρου 21Α είναι η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (Ρ.Α.Ε.). Η πρώτη ανταγωνιστική διαδικασία διεξάγεται τουλάχιστον τρεις (3) μήνες μετά τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της απόφασης εκάστου μέτρου και της αντίστοιχης απόφασης της παρ. 8 του παρόντος. Κάθε ανταγωνιστική διαδικασία που ακολουθείται στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά (Μ.Δ.Ν.), σε εφαρμογή των μέτρων των παρ. 1 και 3 του άρθρου 21Α, προκηρύσσεται με απόφαση της Ρ.Α.Ε., και μπορεί να αφορά ένα ή περισσότερα Μ.Δ.Ν., ταυτόχρονα. Η διεξαγωγή της ανταγωνιστικής διαδικασίας και η επιλογή των έργων διεξάγονται διακριτά ανά Μ.Δ.Ν.. Με την προκήρυξη καθορίζονται και εξειδικεύονται:

α) Τα Μ.Δ.Ν. για τα οποία προκηρύσσεται η ανταγωνιστική διαδικασία.

β) Η σύνθεση των τεχνολογιών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.) και αποθήκευσης του Υβριδικού Σταθμού (ΥΒ.Σ.), καθώς και οι επιμέρους τεχνικές απαιτήσεις για τους σταθμούς.

γ) Οι όροι διεξαγωγής της ανταγωνιστικής διαδικασίας, τα κριτήρια συμμετοχής και αξιολόγησης των υποψήφιων έργων, καθώς και η μεθοδολογία επίλυσης οριακών καταστάσεων.

δ) Στοιχεία για τις απαιτούμενες εγγυητικές επιστολές για τη συμμετοχή στη διαδικασία, καθώς και την κατασκευή και ενεργοποίηση της σύνδεσης των σταθμών που επελέγησαν σε αυτή.

ε) Ρήτρες και κυρώσεις που επιβάλλονται σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης υλοποίησης των έργων.

στ) Ειδικότερα θέματα και λεπτομέρειες εφαρμογής των αποφάσεων των μέτρων των παρ. 1 και 3 του άρθρου 21Α.

Μετά την ολοκλήρωση κάθε ανταγωνιστικής διαδικασίας υποβολής προσφορών, η Ρ.Α.Ε. εκδίδει και αναρτά στην ιστοσελίδα της πίνακα αποτελεσμάτων.

Για τις ανταγωνιστικές διαδικασίες για ανάπτυξη ΥΒ.Σ. στα Μ.Δ.Ν. του μέτρου της παρ. 1 του άρθρου 21Α, με την ως άνω προκήρυξη μπορούν να καθορίζονται το ειδικό πλαίσιο λειτουργίας και οι αρχές διαχείρισης του κάθε ΥΒ.Σ. και του ηλεκτρικού συστήματος Μ.Δ.Ν., κατά παρέκκλιση του Κώδικα Διαχείρισης Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών, εκτός αν το εν λόγω ειδικό πλαίσιο ήδη έχει τεθεί σε ισχύ με σχετική τροποποίηση του εν λόγω Κώδικα.

2. Ο καθορισμός της Τιμής Αναφοράς (Τ.Α.) στις περιπτώσεις σταθμών του μέτρου της παρ. 1 του άρθρου 21Α που δεν επιλέγονται μέσω διαγωνιστικής διαδικασίας, της Τ.Α. των σταθμών του μέτρου της παρ. 2 του άρθρου 21Α και της ανώτατης τιμής προσφορών, κάθε διαγωνιστικής διαδικασίας των μέτρων των παρ. 1 και 3 του άρθρου 21Α, ανά τυπικό σταθμό της αντίστοιχης κατηγορίας, που αφορά ο διαγωνισμός, γίνεται με βάση το Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας («Levelized Cost of Energy – LCOE»), του εξεταζόμενου ΥΒ.Σ. ή του τυπικού ΥΒ.Σ., προκειμένου, περί ανώτατης τιμής προσφορών, να διασφαλίζεται η οικονομική βιωσιμότητά του, στη βάση των όρων και των προϋποθέσεων της οικείας εγκριτικής απόφασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπως εξειδικεύονται κατά περίπτωση στην παρούσα και την οικεία απόφαση του άρθρου 21Α, λαμβάνοντας υπόψη:

α) Το σύνολο των κεφαλαιουχικών δαπανών για την κατασκευή του ΥΒ.Σ., συμπεριλαμβανομένων των χρηματοπιστωτικών δαπανών της κατασκευαστικής περιόδου και του συνολικού κόστους με το οποίο επιβαρύνεται ο κάτοχος του ΥΒ.Σ., για τη διασύνδεση του σταθμού στο ηλεκτρικό δίκτυο.

β) Τις λειτουργικές δαπάνες για μισθούς, ημερομίσθια και συναφή έξοδα, συντήρηση και επισκευή του σταθμού και τη σύνδεσή του στο δίκτυο, κάθε είδους τέλη και δασμούς για τη λειτουργία του, πλην του φόρου εισοδήματος, καθώς και τις δαπάνες για εκπλήρωση των υποχρεώσεων κοινής ωφέλειας.

γ) Τον εσωτερικό βαθμό απόδοσης της συνολικής επένδυσης («project IRR»), λαμβάνοντας υπόψη την οικεία απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ώστε να διασφαλίζεται η πλήρης απόδοση των επενδυθέντων ιδίων και ξένων (δανειακών) κεφαλαίων, ανεξάρτητα από τη διάρθρωση αυτών, συμπεριλαμβανομένου και του αναγκαίου κεφαλαίου κίνησης.

δ) Την εκτιμώμενη καθαρή ηλεκτρική ενέργεια που ο σταθμός εγχέει στο δίκτυο.

ε) Τα τεχνικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά του σταθμού.

στ) Τη χρονική περίοδο χορήγησης της ενίσχυσης.

ζ) Κάθε άλλο αναγκαίο στοιχείο ή ζήτημα που καθορίζει ή επηρεάζει την οικονομική βιωσιμότητα του σταθμού.

Οι ως άνω δαπάνες δεν λαμβάνονται υπόψη, αν και κατά το ποσό που αυτές καλύπτονται, από άλλο μέτρο οικονομικής στήριξης, εφόσον αυτό συνιστά κρατική ενίσχυση κατά την παρ. 1 του άρθρου 107 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Για έγκριση Τ.Α. χωρίς διαγωνιστική διαδικασία, οι ενδιαφερόμενοι υποβάλλουν στην Επιτροπή του άρθρου 12 κάθε αναγκαίο, κατά την κρίση της Επιτροπής, στοιχείο του επιχειρηματικού τους σχεδίου και του φορέα της επένδυσης, προκειμένου να διαμορφώσει την εισήγησή της προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τον καθορισμό Τ.Α..

3. Για την αποζημίωση κατόχων ΥΒ.Σ. στα Μ.Δ.Ν., οι οποίοι έχουν ενταχθεί στα μέτρα του άρθρου 21Α, εφαρμόζονται τα άρθρα 21 έως 21Δ, μη εφαρμοζομένων του άρθρου 13 του ν. 3468/2006 (Α’ 129) ή άλλων σχετικών διατάξεων. Εξαιρούνται οι ΥΒ.Σ. που έχουν ήδη τεθεί σε λειτουργία ή εμπίπτουν στα άρθρα 151 και 152 του ν. 4495/2017 (Α’ 167).
4. Για τους ΥΒ.Σ. που εντάσσονται στα μέτρα των παρ. 1 και 3 του άρθρου 21Α, ο κάτοχος του ΥΒ.Σ. συνάπτει Σύμβαση Λειτουργικής Ενίσχυσης ΥΒ.Σ. Σταθερής Τιμής («Feed-in Tariff») με τον Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε.), ως Διαχειριστή Μ.Δ.Ν., και λαμβάνει την προβλεπόμενη αποζημίωση, από τον Υπολογαριασμό Ενισχύσεων του Ειδικού Λογαριασμού Α.Π.Ε. και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού – Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (Σ.Η.Θ.Υ.Α.) Μ.Δ.Ν. του άρθρου 143 του ν. 4001/2011 (Α’ 179), βάσει του Κώδικα Μ.Δ.Ν., για όσο χρόνο το ηλεκτρικό σύστημα του νησιού παραμένει σε καθεστώς Μ.Δ.Ν..
5. Για τους ΥΒ.Σ. που εντάσσονται στο μέτρο της παρ. 2 του άρθρου 21Α, ο κάτοχος του ΥΒ.Σ. συνάπτει Σύμβαση Λειτουργικής Ενίσχυσης ΥΒ.Σ. Διαφορικής Προσαύξησης με τον Διαχειριστή Α.Π.Ε. και Εγγυήσεων Προέλευσης (Δ.Α.Π.Ε.Ε.Π.) και λαμβάνει την προβλεπόμενη αποζημίωση από τον Υπολογαριασμό Νέων Έργων Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. του Ειδικού Λογαριασμού Α.Π.Ε., Σ.Η.Θ.Υ.Α. και Αποθήκευσης Διασυνδεδεμένου Συστήματος και Δικτύου του άρθρου 143 του ν. 4001/2011, ή επιστρέφει ποσά σε αυτόν, σύμφωνα με την απόφαση του τρίτου εδαφίου της παρ. 2 του άρθρου 21Α του παρόντος.
6. Σε περίπτωση διασύνδεσης Μ.Δ.Ν. με το Ελληνικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, άμεσα ή μέσω του Ελληνικόυ Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας, για τους ΥΒ.Σ. που λειτουργούν στα Μ.Δ.Ν. που διασυνδέονται και οι οποίοι, είτε έχουν ενταχθεί στα μέτρα των παρ. 1 και 3 του άρθρου 21Α, είτε είναι σε λειτουργία κατά την 1η Μαρτίου 2023, είτε εμπίπτουν στα άρθρα 151 και 152 του ν. 4495/2017, με πράξη του Διαχειριστή Μ.Δ.Ν., η Σύμβαση Λειτουργικής Ενίσχυσης με τον Διαχειριστή Μ.Δ.Ν. λήγει και συνάπτεται νέα σύμβαση με τον Δ.Α.Π.Ε.Ε.Π., για το εναπομείναν διάστημα της σύμβασης που έληξε.
7. Η σύμβαση της παρ. 6 που συνάπτεται με τον Δ.Α.Π.Ε.Ε.Π. είναι Σύμβαση Λειτουργικής Ενίσχυσης Διαφορικής Προσαύξησης («Feed-in Premium»), με τη λειτουργική ενίσχυση να υπολογίζεται ως η διαφορά μεταξύ της Τ.Α. που έχει αποδοθεί σε κάθε ΥΒ.Σ. και της μηνιαίας μεσοσταθμικής τιμής εκκαθάρισης αγοράς που έχει διαμορφωθεί για την αντίστοιχη τεχνολογία σταθμών Α.Π.Ε., βάσει των αρχών που καθορίζονται με τις αποφάσεις των παρ. 2 και 3 του άρθρου 21Α.
8. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μετά από εισήγηση της Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε., ως Διαχειριστή Μ.Δ.Ν., για σταθμούς που εντάσσονται στα μέτρα των παρ. 1 και 3 του άρθρου 21Α, και του Δ.Α.Π.Ε.Ε.Π. για τους σταθμούς που εντάσσονται στο μέτρο της παρ. 2 του άρθρου 21Α, και γνώμη της Ρ.Α.Ε., καθορίζονται ο τύπος, το περιεχόμενο, η διάρκεια ισχύος που δεν υπερβαίνει τα είκοσι (20) έτη, η διαδικασία κατάρτισης των Συμβάσεων Λειτουργικής Ενίσχυσης ΥΒ.Σ. στα Μ.Δ.Ν., καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα. Συμβάσεις που έχουν συναφθεί βάσει του προϋφιστάμενου πλαισίου και αφορούν σε εν λειτουργία σταθμούς κατά την 1η Μαρτίου 2023 ή έχουν συναφθεί βάσει ειδικού πλαισίου, ιδίως των άρθρων 151 και 152 του ν. 4495/2017, εξακολουθούν να ισχύουν μέχρι τη λήξη τους.
9. Ερευνητικά έργα ή έργα επίδειξης εντάσσονται στο ειδικό πλαίσιο του άρθρου 21 και δύναται να λαμβάνουν ενίσχυση εκτός ανταγωνιστικής διαδικασίας υποβολής προσφορών, σύμφωνα με την οικεία εγκριτική απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εφόσον πληρούται ο ορισμός της παρ. 19 της Ανακοίνωσης της Επιτροπής για τις «Κατευθυντήριες γραμμές του 2022 για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του κλίματος, της προστασίας του περιβάλλοντος και της ενέργειας» (2022/C 80/01). Στην περίπτωση αυτή, με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κατόπιν εισήγησης της Επιτροπής του άρθρου 12, που υποστηρίζεται από ανεξάρτητο μηχανικό, και γνώμης της Ρ.Α.Ε., όπως προβλέπεται από την οικεία εγκριτική απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθορίζεται, διακριτά και ατομικά για τον κάθε σταθμό, η Τ.Α. σε €/MWh, με την οποία τιμολογείται η εγχεόμενη στο δίκτυο ηλεκτρική ενέργεια από τον ΥΒ.Σ., ανεξαρτήτως της μονάδας του σταθμού από την οποία παράγεται, με βάση το Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας («Levelized Cost of Energy – LCOE»), του εξεταζόμενου ΥΒ.Σ..».

Άρθρο 10

Ζητήματα αδειοδότησης των

Υβριδικών Σταθμών στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά – Προσθήκη άρθρου 21Γ στον ν. 4414/2016

Στον ν. 4414/2016 (Α΄ 149) προστίθεται άρθρο 21Γ, ως εξής:

«Άρθρο 21Γ

Ζητήματα αδειοδότησης των Υβριδικών Σταθμών

1. Οι κάτοχοι άδειας παραγωγής Υβριδικών Σταθμών (ΥΒ.Σ.) ή Βεβαίωσης Ειδικών Έργων για την υλοποίηση ΥΒ.Σ. που επιθυμούν ένταξη των σταθμών τους στα μέτρα των παρ. 1 και 3 του άρθρου 21Α τροποποιούν τις άδειες παραγωγής ή τις Βεβαιώσεις Ειδικών Έργων των σταθμών τους, ως προς το μέγεθος της εγκατεστημένης ισχύος των μονάδων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.) του ΥΒ.Σ. και της εγγυημένης ισχύος και ενέργειας αυτού, ώστε να ικανοποιούν τις απαιτήσεις διαστασιολόγησης που αναφέρονται στην οικεία εγκριτική απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στις αποφάσεις του τρίτου εδαφίου των παρ. 1 και 2, καθώς και του έκτου εδαφίου της παρ. 3, του άρθρου 21Α, καθώς και στις ειδικότερες απαιτήσεις της προκήρυξης της αντίστοιχης ανταγωνιστικής διαδικασίας. Οι αιτήσεις για τροποποίηση αδειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ή Βεβαίωσης Ειδικών Έργων κατά τα ανωτέρω αξιολογούνται από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (Ρ.Α.Ε.), κατά προτεραιότητα, έναντι άλλων εκκρεμών αιτήσεων για χορήγηση Βεβαίωσης Παραγωγού ή Βεβαίωσης Ειδικών Έργων.
2. Κατά παρέκκλιση της παρ. 2 του άρθρου 11 του ν. 4685/2020 (A’ 92), οι αιτήσεις για τη χορήγηση Βεβαίωσης Ειδικών Έργων για την εγκατάσταση ΥΒ.Σ. σε Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά (Μ.Δ.Ν.) υποβάλλονται ηλεκτρονικά από την πρώτη, έως και τη δεκάτη ημέρα, εκάστου μήνα του έτους.
3. Οριστική προσφορά σύνδεσης στο Δίκτυο ή το Σύστημα χορηγείται αποκλειστικά στους ΥΒ.Σ. που εντάσσονται στα μέτρα του άρθρου 21Α.
4. Άδειες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ή Βεβαιώσεις Παραγωγού Ειδικών Έργων για ΥΒ.Σ. οι οποίοι δεν έχουν ενταχθεί στο πλαίσιο στήριξης των άρθρων 21 έως 21Δ, μέχρι τη λήξη της περιόδου ισχύος του πλαισίου ή την πλήρη κάλυψη του αντίστοιχου περιθωρίου ανάπτυξης ΥΒ.Σ. των παραπάνω άρθρων, δύνανται να μετατραπούν σε άδειες σταθμών αποθήκευσης του άρθρου 132Ε του ν. 4001/2011 (Α’ 179), με μέγιστη ισχύ έγχυσης, ίση με την εγγυημένη ισχύ του ΥΒ.Σ.
5. Κατά παρέκκλιση κάθε αντίθετης διάταξης, από την 1η Μαρτίου 2023, οι άδειες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΥΒ.Σ. ή οι αντίστοιχες Βεβαιώσεις Παραγωγού Ειδικών Έργων που εκδίδονται από τη Ρ.Α.Ε., δεν καθορίζουν τις τιμές αποζημίωσης της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας από τις μονάδες Α.Π.Ε. του ΥΒ.Σ., η οποία εγχέεται απευθείας στο Δίκτυο των Μ.Δ.Ν., τις τιμές αποζημίωσης της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας, από τις μονάδες ελεγχόμενης παραγωγής του ΥΒ.Σ., την τιμή με βάση την οποία τιμολογείται το σύνολο της ηλεκτρικής ενέργειας που απορροφά ο ΥΒ.Σ. από το Δίκτυο του Μ.Δ.Ν. για την πλήρωση του συστήματος αποθήκευσής του και την τιμή αποζημίωσης για την παροχή διαθεσιμότητας ισχύος του ΥΒ.Σ.. Μέχρι την έκδοση των αποφάσεων του άρθρου 21Α, οι αιτήσεις για την έκδοση άδειας παραγωγής από ΥΒ.Σ. ή αντίστοιχης Βεβαίωσης Παραγωγού Ειδικών Έργων, αξιολογούνται από τη Ρ.Α.Ε., βάσει των κριτήριων που προβλέπονται στο υφιστάμενο πλαίσιο, πλην του κριτηρίου της οικονομικής βιωσιμότητας του έργου. Οι αιτούντες δεν περιλαμβάνουν στην αίτησή τους πρόταση τιμολόγησης της διαθεσιμότητας της ισχύος των μονάδων ελεγχόμενης παραγωγής του ΥΒ.Σ., της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας από τις μονάδες αυτές, καθώς και της ηλεκτρικής ενέργειας, την οποία απορροφά ο σταθμός από το Δίκτυο για την πλήρωση των συστημάτων αποθήκευσής του. Εκκρεμείς αιτήσεις ενώπιον της Ρ.Α.Ε. για χορήγηση άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΥΒ.Σ. ή αντίστοιχης Βεβαίωσης Παραγωγού Ειδικών Έργων, κατά την 1η Μαρτίου 2023, καταλαμβάνονται και αξιολογούνται σύμφωνα με τα άρθρα 21 έως 21Δ.».

Άρθρο 11

Ζητήματα επενδυτικών ενισχύσεων των

Υβριδικών Σταθμών στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά – Προσθήκη άρθρου 21Δ στον ν. 4414/2016

Στον ν. 4414/2016 (Α΄ 149) προστίθεται άρθρο 21Δ, ως εξής:

«Άρθρο 21Δ

Ζητήματα επενδυτικών ενισχύσεων των Υβριδικών Σταθμών

1. Στους σταθμούς που έχουν επιλεγεί για ένταξη στα μέτρα του άρθου 21Α, δύναται να καταβάλλεται και επενδυτική ενίσχυση από εθνικούς ή ενωσιακούς πόρους μέσω του Προγράμματος Δημόσιων Επενδύσεων (Π.Δ.Ε.), εντός των εκάστοτε ετησίων ορίων του Π.Δ.Ε. του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και, στην περίπτωση εθνικών πόρων, εντός του ορίου του προϋπολογισμού του Τομεακού Προγράμματος Ανάπτυξης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ή μέσω του ν. 4887/2022 (A’ 16). Με κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Οικονομικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, καθορίζονται η διαδικασία χορήγησης και καταβολής της επενδυτικής ενίσχυσης, καθώς και κάθε ειδικότερο θέμα σχετικό με την εφαρμογή της παρούσας. Στην περίπτωση αυτή η επενδυτική ενίσχυση δύναται να συνυπολογίζεται κατά τον καθορισμό των τιμών εκκίνησης των διαγωνιστικών διαδικασιών και κατά τον καθορισμό ή επανακαθορισμό των Τιμών Αναφοράς, μέσω του προσδιορισμού του Σταθμισμένου Κόστους Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας Υβριδικών Σταθμών (ΥΒ.Σ.).
2. Για τους κατόχους Υβριδικών Σταθμών που συνάπτουν Σύμβαση Λειτουργικής Ενίσχυσης ΥΒ.Σ. και στους οποίους χορηγείται παράλληλα επενδυτική ενίσχυση, υπό τη μορφή κεφαλαιακής ενίσχυσης ή ενίσχυση άλλης ισοδύναμης μορφής που ανάγεται σε όρους κεφαλαιακής ενίσχυσης, εφαρμόζονται οι παρ. 7, 8 και 9 του άρθρου 3, με ομοιόμορφη ποσοστιαία απομείωση των εσόδων από την παραγωγή ενέργειας του ΥΒ.Σ.. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθορίζεται η τιμή του επιτοκίου αναγωγής που ισχύει και εφαρμόζεται στη διαδικασία απομείωσης για τους ΥΒ.Σ..».

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΣΤΑΘΜΟΥΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ ΥΨΗΛΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΚΑΙ ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΟΥΣ ΣΤΑΘΜΟΥΣ – ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ Ν. 4685/2020

Αρθρο 12

Ρυθμίσεις για σταθμούς Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας με ενσωματωμένη αποθήκευση που αναπτύσσονται στο Διασυνδεδεμένο Συστημα ή Δίκτυο – Τροποποίηση παρ. 11Α και 11Β άρθρου 10 ν. 4685/2020

Οι παρ. 11Α και 11Β του άρθρου 10 του ν. 4685/2020 (Α’ 92), τροποποιούνται ως προς τους ορισμούς των Σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης και οι παρ. 11Α και 11Β διαμορφώνονται ως εξής:

«11Α. Σταθμός παραγωγής Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. με ενσωματωμένη αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας, χωρίς δυνατότητα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας που απορροφάται από το δίκτυο: Σταθμός παραγωγής Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. που συνδέεται στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα ή το Διασυνδεδεμένο Δίκτυο και περιλαμβάνει διατάξεις αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας εγκατεστημένες κατάντη του μετρητή, χωρίς να έχει δυνατότητα να απορροφά ενέργεια από το σύστημα μεταφοράς ή το δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας στο οποίο συνδέεται για σκοπούς αποθήκευσής της, σύμφωνα με το άρθρο 11Β.

11Β. Σταθμός παραγωγής Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. με ενσωματωμένη αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας και δυνατότητα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας που απορροφάται από το δίκτυο: Σταθμός παραγωγής Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. που συνδέεται στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα ή το Διασυνδεδεμένο Δίκτυο και περιλαμβάνει διατάξεις αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας εγκατεστημένες κατάντη του μετρητή, ο οποίος έχει δυνατότητα να αποθηκεύει ηλεκτρική ενέργεια, την οποία απορροφά από το Σύστημα Μεταφοράς ή το Δίκτυο Διανομής ηλεκτρικής ενέργειας στο οποίο συνδέεται, σύμφωνα με το άρθρο 19Α.».

Άρθρο 13

Αίτηση για Βεβαίωση Ειδικών Έργων – Τροποποίηση περ. γ) παρ. 2 άρθρου 19 ν. 4685/2020

Το τρίτο εδάφιο της περ. γ) της παρ. 2 του άρθρου 19 του ν. 4685/2020 (Α’ 92), περί ενεργειακών μελετών, επικαιροποιείται ως προς τις παραπομπές και την ορολογία, και η παρ. γ) διαμορφώνεται ως εξής:

«γ) Ενεργειακή μελέτη και επιχειρηματικό σχέδιο του έργου.

Ειδικά για τους υβριδικούς σταθμούς, η αίτηση συνοδεύεται από τεχνοοικονομική μελέτη, η οποία περιλαμβάνει εκτίμηση της ενεργειακής αποδοτικότητας του σταθμού (ωριαία προσομοίωση της λειτουργίας του υβριδικού σταθμού, ωριαία προσομοίωση της λειτουργίας του αυτόνομου συστήματος, με και χωρίς τον υβριδικό σταθμό, για διάρκεια ενός έτους) με βάση τις αρχές που ορίζονται στο υφιστάμενο νομοθετικό και κανονιστικό πλαίσιο και τον Κώδικα Διαχείρισης Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών.

Ειδικά για τους σταθμούς της παρ. 11Β του άρθρου 10, η αίτηση συνοδεύεται από μελέτη λειτουργίας και εσόδων αγοράς, η οποία προσδιορίζει τον τρόπο συμμετοχής του σταθμού στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και τα αναμενόμενα έσοδα από αυτή, με διάκριση τουλάχιστον μεταξύ εσόδων από την αγορά ενέργειας και την αγορά εξισορρόπησης, κατά τη διάρκεια ισχύος της Βεβαίωσης.».

Άρθρο 14

Ρυθμίσεις για τη δόμηση μεγάλων και υπόγειων Υδροηλεκτρικών Σταθμών – Τροποποίηση άρθρου 101 ν. 4685/2020

Ο τίτλος και η παρ. 1 του άρθρου 101 του ν. 4685/2020 (Α’ 92), τροποποιούνται ως προς το εύρος της εφαρμογής τους, προκειμένου να συμπεριληφθούν και οι μεγάλοι υδροηλεκτρικοί σταθμοί, και διαμορφώνονται ως εξής:

«Άρθρο 101

Ρυθμίσεις για τη δόμηση μεγάλων και υπόγειων Υδροηλεκτρικών Σταθμών

1. Η έκδοση οικοδομικής άδειας για την κατασκευή υπογείων Υδροηλεκτρικών Σταθμών με τις συνοδές υπέργειες εγκαταστάσεις τους, καθώς και Υδροηλεκτρικών Σταθμών ισχύος μεγαλύτερης ή ίσης των δέκα πέντε (15) MW γίνεται κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης με την διαδικασία και υπό τους όρους του παρόντος.».

Άρθρο 15

Εξορθολογισμός τιμών αποζημίωσης σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας από κατ’ επάγγελμα αγρότες – Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 123 ν. 4685/2020

Στο τέλος της παρ. 2 του άρθρου 123 του ν. 4685/2020 (Α’ 92), περί τιμής αποζημίωσης, προστίθεται  δεύτερο εδάφιο, και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής:

«2. Η τιμή που προκύπτει με την εφαρμογή της προσαύξησης της παραγράφου 1 δεν δύναται να υπερβαίνει την αντίστοιχη τιμή με την οποία αποζημιωνόταν κάθε σταθμός κατά την 1.1.2014. Στο πρώτο εδάφιο δεν συμπεριλαμβάνονται οι φωτοβολταϊκοί σταθμοί από κατ’ επάγγελμα αγρότες των οποίων οι τιμές αποζημίωσης διαμορφώθηκαν, σύμφωνα με την υπό στοιχεία 2301/οικ.16933/9.8.2012 απόφαση του Υφυπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (Β’ 2317) και οι οποίοι ενεργοποίησαν τη σύνδεσή τους, μετά το πέρας της προθεσµίας των δεκαοκτώ (18) ή τριάντα έξι (36) µηνών, από την ηµεροµηνία υπογραφής της σύµβασης πώλησης, που τίθεται σύµφωνα µε την περ. α) της παρ. 5 του άρθρου 27Α του ν. 3734/2009 (Α’ 8) και μετά την έναρξη ίσχυος της ως άνω απόφασης.».

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΣΤΑΘΜΟΥΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ ΥΨΗΛΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ, ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ – ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ Ν. 4951/2022

Άρθρο 16

Αδειοδοτούσα αρχή έκδοσης Άδειας Εγκατάστασης και Λειτουργίας – Τροποποίηση περ. 3 άρθρου 3 ν. 4951/2022

Οι περ. α) και β) της περ. 3 του άρθρου 3 του ν. 4951/2022 (Α’ 129), περί αδειοδοτούσας αρχής, τροποποιούνται ως προς τις αρμόδιες υπηρεσίες αδειοδότησης, και η παρ. 3 διαμορφώνεται ως εξής:

«3. Αδειοδοτούσα αρχή Άδειας Εγκατάστασης και Άδειας Λειτουργίας ή αδειοδοτούσα αρχή: Οι υπηρεσίες οι οποίες είναι αρμόδιες για την έκδοση Αδειών Εγκατάστασης και Λειτουργίας, ήτοι:

α) Η αρμόδια κατά τον οικείο Οργανισμό Διεύθυνση της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για έργα τα οποία κατατάσσονται κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για χορήγηση άδειας εγκατάστασης, στην κατηγορία περιβαλλοντικής κατάταξης Α1, του άρθρου 1 του ν. 4014/2011 (Α΄ 209) και στην κατ’ εξουσιοδότηση αυτού εκδοθείσα κανονιστική πράξη, καθώς και για υδροηλεκτρικούς σταθμούς με συνολική ισχύ μεγαλύτερη των δεκαπέντε μεγαβάτ (15 MW), ανεξαρτήτως περιβαλλοντικής κατάταξης.

β) Οι οικείες Διευθύνσεις Τεχνικού Ελέγχου των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων ή άλλη Διεύθυνση αυτών αν διαφορετικά ορίζεται στους οικείους Οργανισμούς, για έργα τα οποία κατατάσσονται, κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για χορήγηση άδειας εγκατάστασης, στις Α2 και Β΄ κατηγορίες περιβαλλοντικής κατάταξης του άρθρου 1 του ν. 4014/2011 και στην κατ’ εξουσιοδότηση αυτού εκδοθείσα κανονιστική πράξη.

γ) Η Γενική Διεύθυνση Στρατηγικών Επενδύσεων της Γενικής Γραμματείας Ιδιωτικών Επενδύσεων και Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων για τις άδειες ή εγκρίσεις εγκατάστασης ή λειτουργίας στρατηγικών επενδύσεων των ν. 3894/2010 (Α΄ 204), 4608/2019 (Α΄ 66) και 4864/2021 (Α΄ 237), σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 9 του ν. 4864/2021.».

Άρθρο 17

Τροποποίηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης λόγω προσθήκης εγκατάστασης αποθήκευσης – Τροποποίηση παρ. 19 άρθρου 5 ν. 4951/2022

Στην παρ. 19 του άρθρου 5 του ν. 4951/2022 (Α’ 129), περί Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης, προστίθεται περ. ζ), και η παρ. 19 διαμορφώνεται ως εξής:

«19. Με την επιφύλαξη της παρ. 18, πέρα από την υποχρέωση απλής γνωστοποίησης στον αρμόδιο διαχειριστή, δεν απαιτείται τροποποίηση της Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης, στην περίπτωση που υφίσταται:

α) Μεταβίβαση της Βεβαίωσης ή της Βεβαίωσης Ειδικών Έργων ή της Άδειας Παραγωγής. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται τροποποίηση της εγγυητικής επιστολής ή υποβολή νέας εγγυητικής επιστολής υπό τη νέα επωνυμία ή νομική μορφή του κατόχου του σταθμού.

β) Αλλαγή επωνυμίας ή νομικής μορφής. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται τροποποίηση της εγγυητικής επιστολής ή υποβολή νέας εγγυητικής επιστολής του κατόχου του σταθμού.

γ) Αλλαγή εξοπλισμού του σταθμού (ανεμογεννήτριες, φωτοβολταϊκά, γεννήτριες), χωρίς αλλαγή στη μέγιστη παραγόμενη ισχύ.

δ) Αλλαγή στο δίκτυο διασύνδεσης Μέσης Τάσης σταθμού που συνδέεται στο Σύστημα.

ε) Μεταβολή του πολυγώνου εγκατάστασης του σταθμού.

στ) Μείωση της μέγιστης ισχύος παραγωγής του σταθμού, χωρίς αλλαγή του τρόπου σύνδεσης, με την αντίστοιχη τροποποίηση της εγγυητικής επιστολής,

ζ) Μετατροπή του σταθμού Α.Π.Ε. ή Σ.Η.Θ.Υ.Α. σε σταθμό Α.Π.Ε. ή Σ.Η.Θ.Υ.Α. των ορισμών των περ. 11Α και 11Β του άρθρου 10 του ν. 4685/2020.».

Άρθρο 18

Αποστάσεις μεταξύ έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας κοινού αιτήματος περί χορήγησης Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης – Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 14 ν. 4951/2022

Η ακτίνα εφαρμογής της περ. α της παρ. 2 του άρθρου 14 του ν. 4951/2022 (Α’ 129), περί χωρικής τοποθέτησης των αναφερόμενων σταθμών, αποσαφηνίζεται, και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής:

«2. Οι σταθμοί πληρούν σωρευτικά τις εξής προϋποθέσεις:

α) Οι σταθμοί του κοινού αιτήματος περιέχονται στο σύνολό τους σε κύκλο με ακτίνα που δεν ξεπερνά τα είκοσι (20) χιλιόμετρα.

β) Κάθε σταθμός παραγωγής είναι ίσος ή μεγαλύτερος των εκατό κιλοβάτ (100 kW).

γ) Ένας εκ των ενδιαφερομένων ορίζεται, πριν την υπογραφή της Σύμβασης Σύνδεσης, εκπρόσωπος των σταθμών για την υποβολή του κοινού αιτήματος, περί χορήγησης της Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης, ή για την κατασκευή και διαχείριση του Υποσταθμού, μέχρι το όριο του Συστήματος, όπου απαιτείται.».

Άρθρο 19

Ζητήματα αρμοδιότητας για τη χορήγηση Άδειας Εγκατάστασης – Τροποποίηση άρθρου 17 του ν. 4951/2022

1. Η παρ. 2 του άρθρου 17 του ν. 4951/2022 (Α’ 129) αντικαθίσταται ως εξής:

«2. Η Άδεια Εγκατάστασης χορηγείται με απόφαση του Προϊσταμένου της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ή του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ή του Προϊσταμένου της Γενικής Διεύθυνσης Στρατηγικών Επενδύσεων της Γενικής Γραμματείας Ιδιωτικών Επενδύσεων και Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κατά περίπτωση, σύμφωνα με την περ. 3 του άρθρου 3.».

2. Η παρ. 1 ισχύει από την έναρξη ισχύος του ν. 4951/2022.

Άρθρο 20

Τεκμηρίωση της νομίμου χρήσεως του ακινήτου εγκαταστάσεως – Τροποποίηση περ. α) παρ. 1 άρθρου 18 ν. 4951/2022

Στο τελευταίο εδάφιο της υποπερ. αβ) της περ. α) της παρ. 1 του άρθρου 18 του ν. 4951/2022 (Α΄ 129), περί απόδειξης της νόμιμης χρήσης ακινήτου, προστίθεται και η προσκόμιση κάθε άλλου δημόσιου ή ιδιωτικού εγγράφου, πρόσφορου για την απόδειξη της νόμιμης χρήσης δυνάμει περιορισμένου εμπράγματου ή ενοχικού δικαιώματος, και η υποπερ. αβ) διαμορφώνεται ως εξής:

«αβ) Σε περίπτωση τρίτου που έχει τη νόμιμη χρήση του χώρου, τα αποδεικτικά έγγραφα της υποπερ. αα), καθώς και αποδεικτικό τίτλο νόμιμης χρήσης, ήτοι αντίγραφο του ιδιωτικού συμφωνητικού μακροχρόνιας μίσθωσης και απόδειξη ηλεκτρονικής υποβολής του στη Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία, ή αντίγραφο της συμβολαιογραφικής πράξης μίσθωσης και του πιστοποιητικού μεταγραφής αυτής στο υποθηκοφυλακείο ή το αντίγραφο κτηματολογικού φύλλου αυτής του αρμόδιου Κτηματολογικού Γραφείου ή κάθε άλλο δημόσιο ή ιδιωτικό έγγραφο, πρόσφορο για την απόδειξη της νόμιμης χρήσης δυνάμει περιορισμένου εμπράγματου ή ενοχικού δικαιώματος.».

Άρθρο 21

Αποστάσεις ασφαλείας ανεμογεννητριών – Τροποποίηση παρ. 6 άρθρου 21 ν. 4951/2022

Η παρ. 6 του άρθρου 21 του ν. 4951/2022 (Α’ 129) τροποποιείται ως προς την παραπομπή της σε άρθρο του ίδιου νόμου, και η παρ. 6 διαμορφώνεται ως εξής:

«6. Στον Κανονισμό της παρ. 1 του άρθρου 51, δύναται να ορίζονται επιπλέον αποστάσεις ασφαλείας Α/Γ, καθώς και να τροποποιούνται οι υφιστάμενες αποστάσεις και οι περιορισμοί που ορίζονται στο παρόν για το γήπεδο ασφαλείας.».

Άρθρο 22

Δυνατότητα μεταφοράς θέσης εγκατάστασης σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 24 ν. 4951/2022

Στην παρ. 1 του άρθρου 24 του ν. 4951/2022 (Α’ 129), περί εγκατάστασης σταθμών, α) προστίθεται στο εισαγωγικό εδάφιο η δυνατότητα μεταφοράς θέσης εγκατάστασης σταθμών αποθήκευσης, β) στην περ. δ) αφαιρείται η δεύτερη αναφορά στις βεβαιώσεις και διευκρινίζεται το είδος της προσφοράς, γ) αντικαθίσταται το δεύτερο εδάφιο της περ. ε), δ) προστίθεται περ. ζ), και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:

«1. Η θέση εγκατάστασης υπό αδειοδότηση ή εν λειτουργία σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (Α.Π.Ε.) και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (Σ.Η.Θ.Υ.Α.), καθώς και σταθμού αποθήκευσης, συμπεριλαμβανομένων των συνοδών έργων, δύναται να μεταφερθεί άπαξ, κατόπιν αιτήσεως του ενδιαφερομένου, μετά το στάδιο χορήγησης της Βεβαίωσης Παραγωγού ή της Βεβαίωσης Παραγωγού Ειδικών Έργων ή της Άδειας Παραγωγής ή της Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης, σε περίπτωση εξαιρούμενου σταθμού, αν δεν είναι δυνατή η εγκατάσταση στη θέση που είχε αρχικά προβλεφθεί, αποκλειστικά και μόνο στις ακόλουθες περιπτώσεις:

α) Μεταβολής του νομοθετικού ή κανονιστικού πλαισίου της χωροθέτησης και περιβαλλοντικής αδειοδότησης του σταθμού ή εύρεσης αρχαιοτήτων κατά τη διάρκεια εκτέλεσης εργασιών και της κατασκευής του σταθμού συμπεριλαμβανομένων των συνοδών έργων, που καθιστά αδύνατη την εγκατάστασή του.

β) Μεταβολής του ιδιοκτησιακού καθεστώτος του χώρου εγκατάστασης, συμπεριλαμβανομένων των συνοδών έργων, ο οποίος είχε καθορισθεί στις απαιτούμενες άδειες και είχε βεβαιωθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες, οι οποίες επήλθαν λόγω: βα) τελεσίδικης δικαστικής απόφασης ή ββ) πράξης των αρμοδίων υπηρεσιών, η οποία είτε εκδόθηκε μεταγενέστερα, είτε είχε εκδοθεί στο παρελθόν, αλλά δεν κοινοποιήθηκε στην αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή ή βγ) αναγνώρισης δικαιώματος νομής ή κατοχής επί του χώρου εγκατάστασης άλλου φυσικού ή νομικού προσώπου έναντι του δημοσίου.

γ) Σημαντικών μεταβολών που συνδέονται με γεωλογικά αίτια, ιδίως καθιζήσεων εδάφους, κατολισθήσεων, βραχοπτώσεων, σεισμικών γεγονότων, και έχουν επέλθει ή υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να επέλθουν, λόγω των φυσικών καταστροφών και φαινομένων, στην επιφάνεια ή στο υπέδαφος του σταθμού.

δ) Επικάλυψης, εν όλω ή εν μέρει, του χώρου εγκατάστασης σταθμού που φέρει Βεβαίωση ή Βεβαίωση Ειδικών Έργων ή Άδεια Παραγωγής με χώρο εγκατάστασης για τον οποίο έχει χορηγηθεί Οριστική Προσφορά Σύνδεσης ή άδεια ή έγκριση σε Εξαιρούμενο Σταθμό.

ε) Μείωσης του συνολικού κόστους σύνδεσης Εξαιρούμενων Σταθμών που έχουν λάβει από τον αρμόδιο Διαχειριστή κοινή οριστική προσφορά σύνδεσης, υπό την προϋπόθεση της σύμφωνης γνώμης του Διαχειριστή του Ελληνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (Ε.Σ.Μ.Η.Ε.) και εφόσον δεν μεταβάλλεται το σημείο σύνδεσης με το Ε.Σ.Μ.Η.Ε. και δεν εγκαθίστανται σταθμοί σε θέσεις όπου έχουν υποβληθεί αιτήσεις ή έχουν χορηγηθεί Βεβαιώσεις Παραγωγού ή Βεβαιώσεις Ειδικών Έργων ή Άδειες Παραγωγής ή έχουν υποβληθεί αιτήσεις για την εγκατάσταση άλλων εξαιρούμενων σταθμών. Στην περίπτωση του πρώτου εδαφίου, επιτρέπεται άπαξ η μεταφορά της θέσης εγκατάστασης των εξαιρούμενων σταθμών, μέχρι το ογδόντα τοις εκατό (80%) των έργων που περιλαμβάνονται, είτε στο κοινό αίτημα για χορήγηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης, είτε στην εκδοθείσα κοινή Οριστική Προσφορά Σύνδεσης, εντός της ίδιας ή όμορης περιφερειακής ενότητας, χωρίς να ελέγχεται το κριτήριο της περ. α) της παρ. 2 του άρθρου 14, για Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης που εκδόθηκαν πριν την έναρξη ισχύος του παρόντος.

στ) Για την υλοποίηση από τον ανάδοχο των Ειδικών Πιλοτικών Έργων (Ε.Π.Ε.) του άρθρου 151 του ν. 4495/2017 (Α΄ 167), και χωρίς να μεταβάλλεται το χρονικό διάστημα θέσης του Ε.Π.Ε. σε λειτουργία, όπως αυτό περιγράφεται στη σχετική προκήρυξη του Έργου αυτού.

ζ) Σταθμών Α.Π.Ε. ή Σ.Η.Θ.Υ.Α., που χρησιμοποιούν τεχνολογία διαφορετική από αυτή των φωτοβολταϊκών σταθμών και αναπτύσσονται στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, εφόσον η νέα θέση εγκατάστασης βρίσκεται εντός Ζώνης Απολιγνιτοποίησης, σύμφωνα με τον ν. 4759/2020 (Α’ 245).».

Άρθρο 23

Έκδοση άδειας λειτουργίας σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης – Τροποποίηση παρ. 1 και 2 άρθρου 28 του ν. 4951/2022

1. Στο τέλος της παρ. 1 του άρθρου 28 του ν. 4951/2022 (Α’ 129) προστίθεται νέο εδάφιο ως προς το αρμόδιο όργανο έκδοσης της άδειας λειτουργίας, και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:

«1. Για τη λειτουργία σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (Α.Π.Ε.) και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης και σταθμού αποθήκευσης απαιτείται η έκδοση Άδειας Λειτουργίας κατά τα οριζόμενα στο παρόν και στον οικείο Κανονισμό. Η Άδεια Λειτουργίας χορηγείται με απόφαση του Προϊσταμένου της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ή του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ή του Προϊσταμένου της Γενικής Διεύθυνσης Στρατηγικών Επενδύσεων της Γενικής Γραμματείας Ιδιωτικών Επενδύσεων και Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κατά περίπτωση, σύμφωνα με την περ. 3 του άρθρου 3.

2. Η περ. η) της παρ. 2 του άρθρου 28 του ν. 4951/2022, περί δικαιολογητικών για την έκδοση αδειας λειτουργίας, αντικαθίσταται ως εξής:

«η) απόφαση της παρ. 5 του άρθρου 50 του ν. 4710/2020 (Α’ 142), για τη διαπίστωση της πληρότητας φακέλου δομικών κατασκευών σε χώρο, για τον οποίο έχει παραχωρηθεί το δικαίωμα χρήσης, σύμφωνα με το άρθρο 14 του ν. 2971/2001 (Α’ 285).».

3. Στην παρ. 4 του άρθρου 28 του ν. 4951/2022, περί χορήγησης άδειας λειτουργίας, προστίθεται νέο τρίτο εδάφιο σχετικά με τη σύνθεση του κλιμακίου αυτοψίας και η παρ. 4 διαμορφώνεται ως εξής:

«4. Η Άδεια Λειτουργίας χορηγείται, εφόσον διαπιστώνεται η συμβατότητα εκτέλεσης του έργου με τους όρους της Άδειας Εγκατάστασης, όπως ορίζονται στον οικείο Κανονισμό. Προς τον σκοπό αυτόν, η αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή, εντός προθεσμίας είκοσι (20) ημερών από την υποβολή της αίτησης της παρ. 1, αποστέλλει κλιμάκιο αυτοψίας, που αποτελείται από δύο (2) στελέχη της αδειοδοτούσας αρχής, ειδικότητας Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης Μηχανικών ή, ελλείψει αυτών, άλλης σχετικής με το αντικείμενο, ειδικότητας, προκειμένου να διενεργηθεί επιτόπια αυτοψία του έργου. Στα έργα για τα οποία έχει εκδοθεί η απόφαση της παρ. 5 του άρθρου 50 του ν. 4710/2020, στο κλιμάκιο αυτοψίας μετέχει και υπάλληλος οργανικής μονάδας υπαγόμενης στη Γενική Διεύθυνση Πολεοδομίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης Μηχανικών ή, ελλείψει αυτού, άλλης συναφούς, ειδικότητας. Η γνωστοποίηση της αποστολής κλιμακίου, η ημέρα και η ώρα της αυτοψίας κοινοποιούνται στον ενδιαφερόμενο. Σε συνέχεια της διενεργηθείσας αυτοψίας, συντάσσεται έκθεση, η οποία ομοίως κοινοποιείται στον αιτούντα. Σε περίπτωση κατά την οποία διαπιστωθούν ελλείψεις, οι οποίες δύνανται να θεραπευθούν, η έκθεση αυτοψίας συνοδεύεται από επιστολή με την οποία τίθεται ρητή προθεσμία, εντός της οποίας ο αιτών συμμορφώνεται με τις υποδείξεις της αδειοδοτούσας αρχής. Για τον προσδιορισμό της διάρκειας της τεθείσας προθεσμίας συμμόρφωσης, λαμβάνονται υπόψη η σοβαρότητα της έλλειψης ή των ελλείψεων και ο εκτιμώμενος χρόνος συμμόρφωσης. Ο ενδιαφερόμενος έχει τη δυνατότητα υποβολής αιτιολογημένου αιτήματος για παράταση της τεθείσας προθεσμίας συμμόρφωσης. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης του αιτούντος εντός της προθεσμίας, η αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή απορρίπτει το αίτημα περί χορήγησης της Άδειας Λειτουργίας και του κοινοποιεί την απορριπτική απόφαση.».

4. Η παρ. 1 ισχύει από την έναρξη ισχύος του ν. 4951/2022.

Άρθρο 24

Προώθηση εγκαταστάσεων συστημάτων αποθήκευσης – Προσθήκη περ. μγ) στην παρ. 2 του άρθρου 29 του ν. 4495/2017

1. Στην παρ. 2 του άρθρου 29 του ν. 4495/2017 (Α’ 167) προστίθεται περ. μγ) σχετικά με την έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας για εργασίες εγκατάστασης σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας ως εξής:

«μγ) εργασίες εγκατάστασης σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας τεχνολογίας συσσωρευτών».

2. Οι ελάχιστες αποστάσεις των εγκαταστάσεων και των οικίσκων στέγασης ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού των σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας που τηρούνται από τα όρια των γηπέδων, ορίζονται σε μία και μισή φορά (1,5) του ύψους της εγκατάστασης. Η ελάχιστη απόσταση δεν μπορεί να είναι μικρότερη από δύομιση (2,5) μέτρα.

Άρθρο 25

Τμηματική Άδεια Λειτουργίας για σταθμούς Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας – Προσθήκη παρ. 3 στο άρθρο 29 του ν. 4951/2022

Στο άρθρο 29 του ν. 4951/2022 (Α’ 129), περί τμηματικής άδειας λειτουργίας σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.), προστίθεται παρ. 3 ως εξής:

«3. Για σταθμούς Α.Π.Ε., με ισχύ μεγαλύτερη των διακοσίων μεγαβάτ (200 MW):

α) το ποσοστό της παρ. 1 ανέρχεται σε είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) της συνολικής ισχύος για την οποία έχει εκδοθεί η Άδεια Εγκατάστασης,

β) δεν απαιτείται η συνδρομή των προϋποθέσεων του πρώτου εδαφίου της παρ. 2.

Ειδικά για σταθμούς Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας που εγκαθίστανται σε περιοχές Ζωνών Απολιγνιτοποίησης επιτρέπεται να εκδοθούν μέχρι και δύο (2) τμηματικές Άδειες Λειτουργίας.».

Άρθρο 26

Διασφάλιση υλοποίησης έργων – Τροποποίηση άρθρου 31 ν. 4951/2022

Στο άρθρο 31 του ν. 4951/2022 (Α’ 129), περί διασφάλισης υλοποίησης έργων: α) η παρ. 1 αντικαθίσταται, β) στο τέλος της παρ. 6 προστίθεται εδάφιο, γ) προστίθενται παρ. 8 και 9, και το άρθρο 31 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 31

Διασφάλιση υλοποίησης των έργων

1. Η Βεβαίωση ή η Βεβαίωση Ειδικών Έργων καθώς και η Άδεια Παραγωγής του άρθρου 3 του ν. 3468/2006 (Α΄ 129) παύουν αυτοδικαίως να ισχύουν:

α) Για φωτοβολταϊκούς, χερσαίους αιολικούς και υβριδικούς σταθμούς Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.), εάν εντός δώδεκα (12) μηνών από την αποδοχή της Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης, δεν έχουν υποβάλλει πλήρες αίτημα για την έκδοση Άδειας Εγκατάστασης και τη σύναψη Σύμβασης Σύνδεσης.

β) Για τις λοιπές τεχνολογίες σταθμών Α.Π.Ε. και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (Σ.Η.Θ.Υ.Α.) ή/και σταθμούς αποθήκευσης, εάν εντός δεκαοκτώ (18) μηνών από την αποδοχή της Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης δεν έχουν υποβάλλει πλήρες αίτημα για την έκδοση της Άδειας Εγκατάστασης και τη σύναψη Σύμβαση Σύνδεσης.

γ) Για τους σταθμούς Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α., που ανήκουν στην κατηγορία των Ειδικών Έργων, κατά την έννοια του άρθρου 10 του ν. 4685/2020 (Α΄ 92), και για υβριδικούς σταθμούς που συμπεριλαμβάνουν στο έργο τους την κατασκευή υποθαλάσσιας διασύνδεσης δύο (2) ή περισσοτέρων Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών, εάν εντός είκοσι τεσσάρων (24) μηνών από την αποδοχή της Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης, δεν έχουν υποβάλλει πλήρες αίτημα για την έκδοση Άδειας Εγκατάστασης και τη σύναψη Σύμβαση Σύνδεσης.

Τα αποδεικτικά υποβολής για όλες τις ως άνω περιπτώσεις καταχωρίζονται από τον ενδιαφερόμενο στο Ηλεκτρονικό Μητρώο του άρθρου 20 του ν. 4685/2020 (Α΄ 92).

Οι προθεσμίες της παρούσας παραγράφου μπορούν να παρατείνονται για διάστημα μέχρι δώδεκα (12) μήνες, εφόσον ο κάτοχος Βεβαίωσης ή Βεβαίωσης Ειδικού Έργου δηλώσει εγγράφως στον Φορέα Αδειοδότησης του άρθρου 20 του ν. 4685/2020 και στον αρμόδιο Διαχειριστή την πρόθεσή του να ολοκληρώσει το έργο και εφόσον καταβάλλει το Τέλος Δέσμευσης Φυσικού Χώρου Εγκατάστασης, το οποίο ορίζεται σε δύο χιλιάδες (2.000) ευρώ, ανά μεγαβάτ (MW) Μέγιστης Ισχύος Παραγωγής για κάθε μήνα παράτασης. Αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία των δώδεκα (12) μηνών ή δεν τηρηθούν τα οριζόμενα στον Κανονισμό Βεβαιώσεων του άρθρου 18 του ν. 4685/2020, η ισχύς της Βεβαίωσης ή της Βεβαίωσης Ειδικών Έργων παύει αυτοδικαίως και το ως άνω ποσό δεν επιστρέφεται.

Ειδικά σε περίπτωση κατά την οποία απαιτείται και εκκρεμεί απόφαση της αρμόδιας αρχής για την απαλλοτρίωση ή την παραχώρηση του συνόλου ή μέρους του γηπέδου εγκατάστασης, προκειμένου να υλοποιηθεί το έργο, οι προθεσμίες της παρούσας παραγράφου μπορούν να παρατείνονται για διάστημα έως και δώδεκα (12) μηνών, εφόσον ο κάτοχος Βεβαίωσης ή Βεβαίωσης Ειδικού Έργου υποβάλλει τα σχετικά δικαιολογητικά και αποδεικτικά στοιχεία στον Φορέα Αδειοδότησης Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. του άρθρου 20 του ν. 4685/2020, στον αρμόδιο Διαχειριστή και την αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή, η οποία αξιολογεί και αποφασίζει για τη δυνατότητα ή μη παράτασης.

2. Η Βεβαίωση ή η Βεβαίωση Ειδικών Έργων, καθώς και οι Άδειες Παραγωγής του άρθρου 3 του ν. 3468/2006, παύουν αυτοδικαίως να ισχύουν στις κάτωθι περιπτώσεις:

α) Εάν, μέχρι την ημερομηνία λήξης της Άδειας Εγκατάστασης, δεν έχει υποβληθεί από τον κάτοχο του σταθμού Δήλωση Ετοιμότητας προς τον αρμόδιο Διαχειριστή, σύμφωνα με το άρθρο 4α του ν. 4414/2016 (Α΄ 149) ή αίτηση προς την αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή για τη χορήγηση Άδειας Λειτουργίας.

β) Εάν στον ενδιαφερόμενο έχει χορηγηθεί Οριστική Προσφορά Σύνδεσης από τον αρμόδιο Διαχειριστή και δεν έχει γίνει αποδεκτή από τον ενδιαφερόμενο, εντός της τεθείσας χρονικής προθεσμίας ή αυτός δεν έχει αιτηθεί τη διατήρηση της εγγυητικής επιστολής, που είναι κατατεθειμένη στον αρμόδιο Διαχειριστή.

γ) Εάν μετά τη γνωστοποίηση της αδυναμίας σύνδεσης ο ενδιαφερόμενος είτε:

γα) δεν έχει αιτηθεί τη διατήρηση της σχετικής αίτησης για να λάβει Οριστική Προσφορά Σύνδεσης είτε

γβ) υποβάλει σχετικό αίτημα για την επιστροφή της εγγυητικής επιστολής, σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 6.

3. Για την παύση ισχύος της Άδειας Παραγωγής ή της Βεβαίωσης ή της Βεβαίωσης Ειδικών Έργων, δεν απαιτείται η έκδοση διαπιστωτικής πράξης. Η παύση ισχύος αποτυπώνεται στο Ηλεκτρονικό Μητρώο και στο γεωπληροφοριακό σύστημα του Φορέα Αδειοδότησης Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. του άρθρου 20 του ν. 4685/2020, ενημερώνεται ο αρμόδιος Διαχειριστής και αποδεσμεύεται:

α) η έκταση, η οποία είχε δηλωθεί ως θέση εγκατάστασης του σταθμού αυτού, και

β) ο δεσμευθείς ηλεκτρικός χώρος για το εν λόγω έργο.

4.Σε περίπτωση παύσης ισχύος της Βεβαίωσης ή Βεβαίωσης Ειδικών Έργων κατά τα ανωτέρω, παύουν να ισχύουν όλες οι άδειες που έχουν εκδοθεί για τον σταθμό, ιδίως Αποφάσεις Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης, πράξεις που προβλέπονται στη δασική νομοθεσία, Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης και Άδειες Εγκατάστασης.

5. Σε περίπτωση υποβολής αιτήματος του κατόχου του σταθμού για προσωρινή σύνδεση του σταθμού ή για έκδοση Άδειας Λειτουργίας ή τμηματικής Άδειας Λειτουργίας, παρατείνεται αυτοδικαίως η διάρκεια της Άδειας Εγκατάστασης μέχρι την ημερομηνία αποδοχής ή απόρριψης του σχετικού αιτήματος. Η παράταση του πρώτου εδαφίου εκκινεί από την ημερομηνία λήξης της Άδειας Εγκατάστασης.
6. Για τους σταθμούς του άρθρου 24, το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για τη μεταφορά της θέσης εγκατάστασης, μέχρι την έκδοση της σχετικής διαπιστωτικής πράξης από την αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή, προσαυξανόμενο κατά έξι (6) μήνες, δεν συνυπολογίζεται: α) στη διάρκεια ισχύος του άρθρου 19, β) στο διάστημα που απαιτείται για την πλήρωση των οροσήμων του παρόντος και γ) στις προθεσμίες ενεργοποίησης της σύνδεσης σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. που επιλέγονται σε ανταγωνιστικές διαδικασίες. Για σταθμούς που εμπίπτουν στην περ. β) της παρ. 1 του άρθρου 24, οι οποίοι έχουν επιλεγεί σε ανταγωνιστικές διαδικασίες υποβολής προσφορών της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, για τους οποίους απαιτείται τροποποίηση της Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (Α.Ε.Π.Ο.) και απαιτείται η παροχή εκ νέου γνωμοδοτήσεων από τους αρμόδιους φορείς, το χρονικό διάστημα του πρώτου εδαφίου της παρούσας προσαυξάνεται κατά δεκαοχτώ (18) μήνες.
7. Κατά παρέκκλιση της παρ. 2α, για σταθμούς οι οποίοι έχουν επιλεγεί σε διαγωνιστική διαδικασία, ισχύουν οι χρονικές προθεσμίες, που ορίζονται στην απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας της παρ. 3 του άρθρου 7 του ν. 4414/2016 (Α΄ 149) και ρυθμίζουν τον χρονικό ορίζοντα θέσης σε λειτουργία των επιλεγέντων σταθμών.
8. Για τις Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης (Ο.Π.Σ.) που βρίσκονταν σε ισχύ κατά την 4η Ιουλίου 2022, η Βεβαίωση ή η Βεβαίωση Ειδικών Έργων ή η Άδεια Παραγωγής παύουν αυτοδικαίως να ισχύουν, αν ο κάτοχος της Βεβαίωσης ή της Βεβαίωσης Ειδικών Έργων ή της Άδειας Παραγωγής δεν αιτηθεί τη σύναψη Σύμβασης Σύνδεσης, εντός των κάτωθι προθεσμιών:

Οι οριστικές προσφορές σύνδεσης που χορηγήθηκαν μετά την 4η Ιουλίου 2022, ως προς την υποχρέωση υποβολής αίτησης για σύναψη σύμβασης σύνδεσης, καταλαμβάνονται από την παρ. 1.

9. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας δύναται να τροποποιούνται τα χρονικά ορόσημα της παρ. 1 και του πίνακα της παρ. 8 και να ρυθμίζονται ζητήματα σχετικά με τη διαδικασία, τους όρους, την αξιοποιούμενη τεχνολογία, καθώς και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια.».

Άρθρο 27

Αδυναμία έκδοσης βεβαίωσης καταχώρισης πολυγώνου εξαιρούμενου σταθμού – Τροποποίηση παρ. 6 άρθρου 33 ν. 4951/2022

Στο τέλος της παρ. 6 του άρθρου 33 του ν. 4951/2022 (Α’ 129), περί εξαιρούμενων σταθμών, προστίθενται πέντε νέα εδάφια, και η παρ. 6 διαμορφώνεται ως εξής:

«6. Οι Εξαιρούμενοι Σταθμοί, προκειμένου να συνάψουν Σύμβαση Λειτουργικής Ενίσχυσης ή προκειμένου ο Διαχειριστής Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης (Δ.Α.Π.Ε.Ε.Π. Α.Ε.) να εκδώσει Βεβαίωση απευθείας συμμετοχής στην Αγορά, αναρτούν τα πολύγωνα των σταθμών τους στη γεωπληροφοριακή πλατφόρμα του Φορέα Αδειοδότησης του άρθρου 20 του ν. 4685/2020. Ειδικότερα, ο ως άνω Φορέας Αδειοδότησης παρέχει οδηγίες στον ενδιαφερόμενο για την ανάρτηση στοιχείων σχετικά με την ακριβή θέση εγκατάστασης του σταθμού (συντεταγμένες πολυγώνου και θέσεων ανεμογεννητριών, εφόσον πρόκειται για Αιολικό Σταθμό), και γεωχωρικών δεδομένων και μετά την υποβολή τους, απεικονίζει γεωγραφικά σε ειδική προσβάσιμη εφαρμογή του Ηλεκτρονικού Μητρώου, την ακριβή θέση εγκατάστασης του σταθμού (πολύγωνο και θέσεις ανεμογεννητριών, εφόσον πρόκειται για Αιολικό Σταθμό) και εκδίδει Βεβαίωση Καταχώρησης Πολυγώνου Εξαιρούμενου Σταθμού. Ο ενδιαφερόμενος προσκομίζει στη Δ.Α.Π.Ε.Ε.Π. Α.Ε. ή στον Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε.) τη Βεβαίωση Καταχώρησης Πολυγώνου Εξαιρούμενου Σταθμού. Ειδικά για Εξαιρούμενους Σταθμούς που εγκαθίστανται από αυτοπαραγωγούς του άρθρου 14α του ν. 3468/2006 και για σταθμούς του Ειδικού Προγράμματος Ανάπτυξης Φωτοβολταϊκών Συστημάτων σε κτιριακές εγκαταστάσεις, οι αρμοδιοι Διαχειριστές ενημερώνουν σχετικώς, ανα τέσσερις (4) μήνες, τον Φορέα Αδειοδότησης και παρέχουν όλες τις απαιτούμενες πληροφορίες για την ακριβή θέση εγκατάστασης των σταθμών.

Σε περίπτωση αδυναμίας έκδοσης Βεβαίωσης Καταχώρησης Πολυγώνου Εξαιρούμενου Σταθμού λόγω επικάλυψης με Βεβαίωση Παραγωγού ή Βεβαίωση Ειδικών Έργων ή Άδεια Παραγωγής ή Άδεια Αποθήκευσης, ο Φορέας Αδειοδότησης προβαίνει σε συγκριτική αξιολόγηση των εν λόγω σταθμών με βάση τα κάτωθι κρίτηρια και προκρίνεται:

α) ο Εξαιρούμενος Σταθμός, αν ο εν λόγω σταθμός εγκαθίσταται σε ιδιωτικές εκτάσεις και ο κάτοχος του σταθμού έχει τη νόμιμη χρήση αυτής, άλλως

β) ο σταθμός που έχει σύναψει Σύμβαση Σύνδεσης με τον αρμόδιο Διαχειριστή, άλλως

γ) βάσει χρονικής προτεραιότητας που υποβλήθηκε πλήρες αίτημα, είτε για Βεβαίωση Παραγωγού ή Βεβαίωση Παραγωγού ή Βεβαίωση Ειδικών Έργων ή Άδεια Παραγωγής, είτε, όσον αφορά τον Εξαιρούμενο Σταθμό, για Οριστική Προσφορά Σύνδεσης.

Σε περίπτωση πρόκρισης του Εξαιρούμενου Σταθμού, ο Φορέας Αδειοδότησης εκδίδει τη Βεβαίωση Καταχώρησης Πολυγώνου Εξαιρούμενου Σταθμού και αυτοδίκαια τροποποιεί τη σχετική Βεβαίωση ή Βεβαίωση Ειδικών Έργων ή Άδεια Παραγωγής. Σε περίπτωση μη πρόκρισης του Εξαιρούμενου Σταθμού, δεν εκδίδεται Βεβαίωση Καταχώρησης Πολυγώνου Εξαιρούμενου Σταθμού και η θέση του σταθμού δύναται να μεταφερθεί σύμφωνα με το άρθρο 24. Αν, εντός τριών (3) μηνών από τη γνωστοποίηση μη καταχώρησης του πολυγώνου, δεν έχει γίνει αίτηση για μεταφορά της θέσης εγκατάστασης του σταθμού, παύουν αυτοδίκαια όλες οι εν λόγω άδειες και εγκρίσεις και επιστρέφεται η Εγγυητική Επιστολή του άρθρου 6, κατόπιν αιτήματος του ενδιαφερομένου.».

Άρθρο 28

Προθεσμία σύναψης σύμβασης σύνδεσης Εξαιρουμένων Σταθμών – Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 35 ν. 4951/2022

1. Στην παρ. 2 του άρθρου 35 του ν. 4951/2022 (Α’ 129), περί προθεσμίας σύναψης σύμβασης σύνδεσης Εξαιρουμένων Σταθμών, στο πρώτο εδάφιο προστίθεται νέα ειδικότερη προθεσμία για την υποβολή κοινών αιτημάτων εξαιρούμενων σταθμών, προστίθεται δεύτερο εδάφιο και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής:

«2. Εντός τεσσάρων (4) μηνών, ή δώδεκα (12) μηνών στην περίπτωση κοινών αιτημάτων Εξαιρούμενων Σταθμών, από τη χορήγηση της Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης, ο ενδιαφερόμενος υποχρεούται να υποβάλει αίτηση για τη σύναψη Σύμβασης Σύνδεσης, άλλως η Οριστική Προσφορά Σύνδεσης παύει να ισχύει. Η παρούσα καταλαμβάνει και τις οριστικές προσφορές που βρίσκονται εν ισχύι κατά τη δημοσίευση του παρόντος.».

Άρθρο 29

Αύξηση ισχύος σταθμού ριζικής ανανέωσης – Τροποποίηση παρ. 4 άρθρου 42 ν. 4951/2022

Στην παρ. 4 του άρθρου 42 του ν. 4951/2022 (Α΄ 129), περί ριζικής ανανέωσης σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης, αυξάνεται το ποσοστό μέγιστης ισχύος παραγωγής της περ. α), διευκρίνιζεται το είδος της προσφοράς της περ. β) και η παρ. 4 διαμορφώνεται ως εξής:

«4. Η αίτηση για χορήγηση νέας Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης, εξετάζεται κατά προτεραιότητα έναντι λοιπών αιτήσεων εφόσον δεν προκύπτει:

α) αύξηση της μέγιστης ισχύος παραγωγής, μεγαλύτερη από δεκαπέντε τοις εκατό (15%),

β) ότι τα νέα τεχνικά χαρακτηριστικά επιβαρύνουν περισσότερο το δίκτυο, συγκρινόμενα με τα τεχνικά χαρακτηριστικά βάσει των οποίων χορηγήθηκε αρχικά η Οριστική Προσφορά Σύνδεσης.».

Άρθρο 30

Προθεσμίες εξαιρούμενων σταθμών για σύναψη Σύμβασης Σύνδεσης – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 54 ν. 4951/2022

1. Η παρ. 1 του άρθρου 54 του ν. 4951/2022 (Α’ 129), περί μεταβατικών διατάξεων, αντικαθίσταται ως εξής:

«1. Οι εν ισχύι Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης καταλαμβάνονται από τον παρόντα, υπό την επιφύλαξη του άρθρου 10 ή άλλων ειδικών ρυθμίσεων περί παρατάσεων. Η προθεσμία της παρ. 2 του άρθρου 35, καθώς και οι προθεσμίες του άρθρου 31 καταλαμβάνουν τις Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης που βρίσκονται εν ισχύι κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος και τίθενται σε εφαρμογή από 1ης Σεπτεμβρίου 2022.».

Άρθρο 31

Διόρθωση παραπομπής για τον καθορισμό της τιμής αναφοράς – Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 93 ν. 4951/2022

Στην παρ. 2 του άρθρου 93 του ν. 4951/2022 (Α’ 129), διορθώνεται εσφαλμένη νομοθετική παραπομπή, και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής:

«2. Η Τιμή Αναφοράς των Π.Θ.Π.Φ.Σ. καθορίζεται με την απόφαση της παρ. 5 του άρθρου 4 του ν. 4414/2016.».

Άρθρο 32

Αύξηση εγκατεστημένης ισχύος φωτοβολταικών σταθμών – Διάθεση περιθωρίων για φωτοβολταϊκούς σταθμούς στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά – Τροποποίηση άρθρου 97 του ν. 4951/2022

1. Στην παρ. 3 του άρθρου 97 του ν. 4951/2022 (Α’ 129), περί περιθωρίου απορρόφησης, προστίθεται νέο τέταρτο εδάφιο, και η παρ. 3 διαμορφώνεται ως εξής:

«3. Ο Διαχειριστής του Δικτύου από τη θέση σε ισχύ του παρόντος διαθέτει περιθώριο απορρόφησης ισχύος δέκα μεγαβάτ (10 MW) ανά υποσταθμό πλέον του υφιστάμενου περιθωρίου, αποκλειστικά για την εγκατάσταση σταθμών Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. αυτοπαραγωγών, αυτοπαραγωγών με εφαρμογή ενεργειακού συμψηφισμού, αυτοπαραγωγών με εφαρμογή εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού και παραγωγών του ειδικού προγράμματος ανάπτυξης φωτοβολταϊκών συστημάτων.

Το ως άνω περιθώριο καθίσταται διαθέσιμο στο σύνολο των Υ/Σ του ΕΔΔΗΕ, περιλαμβανομένων των περιοχών με κορεσμένα δίκτυα και εξαιρουμένου μόνο του δικτύου των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών, χωρίς να καταλαμβάνεται από περιορισμούς που σχετίζονται με τα περιθώρια απορρόφησης του Συστήματος και κατανέμεται στις κάτωθι κατηγορίες σταθμών ως εξής:

α) Σταθμοί Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. που εγκαθίστανται από αυτοπαραγωγούς και αφορούν οικίες (νοικοκυριά), συμπεριλαμβανομένων σταθμών του ειδικού προγράμματος ανάπτυξης φωτοβολταϊκών συστημάτων, σε ποσοστό σαράντα τοις εκατό (40%),

β) σταθμοί Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. που εγκαθίστανται από αυτοπαραγωγούς και αφορούν τον πρωτογενή τομέα (αγρότες), σε ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%),

γ) σταθμοί Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. που εγκαθίστανται από αυτοπαραγωγούς και αφορούν τον δευτερογενή τριτογενή τομέα (λοιπές χρήσεις) σε ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%).

Για την διάθεση του ως άνω περιθωρίου, ο Διαχειριστής του Δικτύου χορηγεί Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης με ανώτατο όριο ισχύος τα δέκα κιλοβάτ (10 KW) ανά παροχή κατανάλωσης.

Ειδικά για σταθμούς αυτοπαραγωγής ενεργειακού συμψηφισμού που υλοποιούνται από νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου προνοιακού χαρακτήρα, εκκλησιαστικά νομικά πρόσωπα και φιλανθρωπικά ιδρύματα και οργανισμούς ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα οι οποίοι παρέχουν υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας, το όριο ισχύος του προηγούμενου εδαφίου αυξάνεται στα ογδόντα (80) kW.

Μετά την παρέλευση δώδεκα (12) μηνών από τη θέση σε ισχύ του παρόντος, ο Διαχειριστής του Δικτύου αξιολογεί τα διαθέσιμα περιθώρια των ανωτέρω κατηγοριών ανά Υ/Σ. Εάν το περιθώριο κάποιας κατηγορίας έχει εξαντληθεί, ο Διαχειριστής δύναται να αξιοποιεί περιθώριο άλλων κατηγοριών, εφόσον η ανακατανομή αυτή δεν υπερβαίνει την ισχύ του ενός μεγαβάτ (1 MW).».

2. Στην παρ. 6 του άρθρου 97 του ν. 4951/2022, περί αύξησης εγκατεστημένης ισχύος σταθμών, το τέταρτο εδάφιο τροποποιείται, προκειμένου να διευκρινίζεται ότι η δυνατότητα αύξησης της εγκατεστημένης ισχύος έως δέκα τοις εκατό (10%) αφορά αποκλειστικά σταθμούς που δεν έχουν ενεργοποιηθεί ή υποβάλλει δήλωση Ετοιμότητας, καθώς και οι σχετικές προϋποθέσεις, στο τέλος της παραγράφου, προστίθενται δύο εδάφια, και η παρ. 6 διαμορφώνεται ως εξής:

«6. Ο κάτοχος σταθμού Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. δύναται να ορίζει τη μέγιστη ισχύ παραγωγής του σταθμού ισχύ μικρότερη της εγκατεστημένης ισχύος των μονάδων παραγωγής του, η οποία και λαμβάνεται υπόψη από τον Διαχειριστή του Δικτύου για τη χορήγηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης. Οι κάτοχοι των σταθμών με Βεβαίωση ή Βεβαίωση Ειδικών Έργων ή Άδεια Παραγωγής, μετά την αποδοχή της Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης μεριμνούν για την τροποποίηση των σχετικών αδειών. Η μη υπέρβαση της μέγιστης ισχύος του σταθμού αποτελεί ευθύνη του Παραγωγού και ελέγχεται από τον Διαχειριστή, ο οποίος δύναται να επιβάλει κυρώσεις στον κάτοχο του σταθμού, όπως ειδικότερα ορίζεται στον Κώδικα Διαχείρισης του ΕΔΔΗΕ. Ειδικά για φωτοβολταϊκούς σταθμούς ισχύος έως και ένα μεγαβάτ (1 ΜW) που έχουν λάβει Οριστική Προσφορά Σύνδεσης ή έχουν υποβάλλει πλήρες αίτημα για χορήγηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης, και σε κάθε περίπτωση πριν την ενεργοποίηση της σύνδεσης των σταθμών ή την υποβολή δήλωσης Ετοιμότητας του άρθρου 4Α του ν. 4414/2016 (Α’ 149), επιτρέπεται η αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος σε ποσοστό μέχρι και δέκα τοις εκατό (10%), εφόσον δεν αυξάνεται η μέγιστη ισχύς παραγωγής, δεν απαιτείται η τροποποίηση της εκδοθείσας απόφασης περιβαλλοντικής αδειοδότησης, η οποία και θεωρείται ισχυρή, αν δεν αυξάνεται η μέγιστη ισχύς παραγωγής, και δεν μεταβάλλονται τα όρια του γηπέδου εγκατάστασης. Η παρούσα εφαρμόζεται αναλογικά και για εξαιρούμενους σταθμούς που συνδέονται στο Σύστημα μέσω ομαδικών αιτημάτων. Για τους σταθμούς του τέταρτου και πέμπτου εδαφίου, οι κάτοχοι των φωτοβολταϊκών σταθμών γνωστοποιούν στον αρμόδιο Διαχειριστή την πρόθεσή τους για τη σχετική αύξηση, ο οποίος, αποκρίνεται, θετικά ή αρνητικά, κατά προτεραιότητα, εντός δεκαπέντε (15) ημερών. Η εν λόγω γνωστοποίηση δεν συνιστά νέο αίτημα προς τον αρμόδιο Διαχειριστή.».

3. Στο άρθρο 97 του ν. 4951/2022, περί αίτησης για άυξηση ηλεκτρικού χώρου στο δίκτυο, προστίθεται παρ. 9, ως εξής:

«9. Τουλάχιστον το είκοσι τοις εκατό (20%) του διαθέσιμου περιθωρίου ανάπτυξης φωτοβολταϊκών σταθμών ανά σύστημα Μη Διασυνδεδεμένου Νησιού (Μ.Δ.Ν.) διατίθεται σε φωτοβολταϊκούς σταθμούς για αυτοκατανάλωση με ανώτατο όριο ισχύος τα δέκα κιλοβάτ (10 kW), ανα παροχή κατανάλωσης, που εγκαθίστανται από αυτοκαταναλωτές για οικιακές χρήσεις (νοικοκυριά), τον πρωτογενή τομέα (αγρότες), καθώς και τον δευτερογενή – τριτογενή τομέα (λοιπές χρήσεις). Αν η συνολική ισχύς των Οριστικών Προσφορών Συνδεσης που έχουν χορηγηθεί ή χορηγούνται ως την 28η Φεβρουαρίου 2023 για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών, έως δέκα κιλοβάτ (10kW), για αυτοκατανάλωση, ανά σύστημα Μ.Δ.Ν., δεν ξεπερνά το δέκα τοις εκατό (10%) του συνολικού περιθωρίου ανάπτυξης φωτοβολταϊκών σταθμών στο σύστημα αυτό, ο Διαχειριστής Μ.Δ.Ν. δύναται να χορηγεί Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης, καθ’ υπέρβαση του εγκεκριμένου περιθωρίου ανάπτυξης φωτοβολταϊκών σταθμών του αντίστοιχου συστήματος Μ.Δ.Ν., σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο και μέχρι κάλυψης του ανωτέρω ποσοστού.».

Άρθρο 33

Επιμερισμός κόστους σύνδεσης έργων επέκτασης ή ενίσχυσης του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας και του Ελληνικού Δικτύου Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας – Τροποποίηση άρθρου 98 ν. 4951/2022

Στο άρθρο 98 του ν. 4951/2022 (Α’ 129), περί έργων επέκτασης ή ενίσχυσης: α) στο πρώτο εδάφιο της παρ. 5, περι εφαρμογής του επιμερισμού του κόστους, διευκρινίζεται για ποια τιμολόγια εφαρμόζεται ο εν λόγω επιμερισμός κόστους, καθώς και ποιους σταθμούς αφορά, στην περ. β) της ίδιας παραγράφου τίθεται προθεσμία, β) στο πρώτο εδάφιο της παρ. 6, περί κατασκευής έργων, προστίθεται ποσοστό επιβάρυνσης, επέρχονται νομοτεχνικές βελτιώσεις και στην ίδια παράγραφο προστίθενται νέα εδάφια δεύτερο, τρίτο και τέταρτο, γ) προστίθεται παρ. 7Α, και το άρθρο 98 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 98

Επιμερισμός κόστους σύνδεσης έργων επέκτασης ή ενίσχυσης του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας και του Ελληνικού Δικτύου Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας μεταξύ του διαχειριστή του και των παραγωγών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού – Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης

1. Το κόστος κατασκευής των αναγκαίων έργων επέκτασης ή ενίσχυσης του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΔΔΗΕ) και του Ελληνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΜΗΕ) για τη διασφάλιση της δυνατότητας μελλοντικής διείσδυσης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από σταθμούς παραγωγής Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.) και Συμπαραγωγής Hλεκτρισμού-Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (Σ.Η.Θ.Υ.Α.), το οποίο τεκμηριώνεται από τον αρμόδιο διαχειριστή, κατά το μέρος που τον βαρύνει, ακόμα και αν δεν είχαν ενταχθεί στο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης (Δ.Π.Α.) του Διαχειριστή του Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας ή του αντίστοιχου Σχεδίου Ανάπτυξης Δικτύου (Σ.Α.Δ.) του Διαχειριστή του ΕΔΔΗΕ εντάσσεται στη ρυθμιζόμενη περιουσιακή βάση της ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε. ή της ΑΔΜΗΕ Α.Ε. κατά περίπτωση και ανακτάται μέσω των Χρεώσεων Χρήσης Δικτύου (Χ.Χ.Δ.) ή των Χρεώσεων Χρήσης Συστήματος (Χ.Χ.Σ.) αντίστοιχα χωρίς να απαιτείται απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (Ρ.Α.Ε.).
2. Για τα έργα επέκτασης του ΕΔΔΗΕ που απαιτούνται εντός υποσταθμών υψηλής προς μέσης τάσης, συμπεριλαμβανομένων των έργων προσθήκης μετασχηματιστών και πυλών αναχώρησης των γραμμών μέσης τάσης, το κόστος επιβαρύνει αρχικώς τη ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε., εντάσσεται στη ρυθμιζόμενη περιουσιακή του βάση και ανακτάται πλήρως μέσω των Χρεώσεων Χρήσης Δικτύου σύμφωνα με την παρ. 1. Παραγωγοί Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α., που εκμεταλλεύονται τα ως άνω έργα επέκτασης του δικτύου επιβαρύνονται με το κόστος κατασκευής των έργων αυτών, αναλογικά με την ισχύ που δεσμεύουν σε αυτά.
3. Για τα έργα επέκτασης ή ενίσχυσης που αφορούν στο ΕΔΔΗΕ:

α) Σε έργα νέων τμημάτων του δικτύου μέσης τάσης, που εκκινούν από υποσταθμούς υψηλής προς μέσης τάσης,

β) σε έργα ενίσχυσης του δικτύου μέσης ή χαμηλής τάσης, συμπεριλαμβανομένης ενδεικτικώς της αύξησης της διατομής των αγωγών ή των καλωδίων μέσης τάσης,

γ) σε έργα επέκτασης του δικτύου μέσης τάσης για τη σύνδεση μεμονωμένων παραγωγών μήκους μεγαλύτερου των εκατό (100) μέτρων,

δ) σε συστήματα αναγκαία για την ποιότητα και τη ρύθμιση της τάσης, συμπεριλαμβανομένων ενδεικτικώς πυκνωτών και ρυθμιστών τάσης,

ε) κατασκευή νέων υποσταθμών και επέκταση υφιστάμενων υποσταθμών.

Tο κόστος επιβαρύνει αρχικώς τον ΔΕΔΔΗΕ, εντάσσεται στη ρυθμιζόμενη περιουσιακή του βάση και ανακτάται πλήρως μέσω των Χρεώσεων Χρήσης Δικτύου σύμφωνα με την παρ. 1.

Εξαιρούνται: α) έργα αποκλειστικών γραμμών παραγωγών που δεν εξυπηρετούν καταναλωτές και συνδέονται σε ιδιωτικό υποσταθμό υψηλής ή μέσης τάσης (νέο ή υφιστάμενο) κατά την έννοια της υπ’ αριθμ. 787/2012 απόφασης της Ρ.Α.Ε. και β) έργα επέκτασης του δικτύου για τη σύνδεση μεμονωμένων παραγωγών μήκους μικρότερου των εκατό (100) μέτρων, το κόστος των οποίων αναλαμβάνουν εξ ολοκλήρου οι παραγωγοί Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α.

4. Παραγωγοί Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. που εκμεταλλεύονται τα ως άνω έργα επέκτασης του ΕΔΔΗΕ επιβαρύνονται με ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) του κόστους κατασκευής των έργων αυτών. Το κόστος αυτό για τον ΔΕΔΔΗΕ κατανέμεται στους παραγωγούς Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. αναλογικά με την ισχύ που δεσμεύουν σε αυτά.
5. Ο επιμερισμός του κόστους των αναγκαίων έργων επέκτασης ή ενίσχυσης του ΕΔΔΗΕ για τη σύνδεση σταθμών παραγωγής από Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α., σύμφωνα με το παρόν, εφαρμόζεται για περιπτώσεις τιμολογίων σχετικών με έργα σύνδεσης που έχουν εκδοθεί μετά την 1η Οκτωβρίου 2021 και αφορά σταθμούς που έχουν υποβάλλει ή υποβάλλουν μετά την 1η Ιανουαρίου 2021, είτε αίτηση για την ενεργοποίηση της σύνδεσης του σταθμού, είτε δήλωση ετοιμότητας του άρθρου 4Α του ν. 4414/2016 (Α’ 149). Για την εφαρμογή του προηγούμενου εδαφίου, η ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε. κατά περίπτωση:

α) Τροποποιεί συμβάσεις σύνδεσης που έχουν συναφθεί,

β) επιστρέφει τη διαφορά ποσού που προκύπτει κατόπιν σχετικής τροποποίησης της σύμβασης σύνδεσης, το αργότερο εντός δεκαοκτώ (18) μηνών από την υπογραφή της αρχικής συμβασης σύνδεσης ή από την έναρξη ισχύος του παρόντος, εφόσον οι δεκαοχτώ μήνες από την υπογραφή της σύμβασης σύνδεσης έχουν παρέλθει,

γ) τροποποιεί οριστικές προσφορές σύνδεσης που έχουν εκδοθεί, για τις οποίες δεν έχουν συναφθεί ακόμα οι σχετικές συμβάσεις σύνδεσης.

Τα ανωτέρω εφαρμόζονται ανεξάρτητα από τον φορέα υλοποίησης των έργων επέκτασης ή ενίσχυσης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην οικεία οριστική προσφορά σύνδεσης ή την οικεία σύμβαση σύνδεσης.

6. Το κόστος κατασκευής των έργων επέκτασης της παρ. 1 που αφορούν στο ΕΣΜΗΕ και παραμένουν στην κυριότητα της ΑΔΜΗΕ Α.Ε., επιβαρύνει την ΑΔΜΗΕ Α.Ε. με ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%), εντάσσεται στη ρυθμιζόμενη περιουσιακή της βάση και ανακτάται πλήρως μέσω των Χρεώσεων Χρήσης Συστήματος, σύμφωνα με την παρ. 1. Η ΑΔΜΗΕ Α.Ε. καταβάλλει την αναλογούσα οφειλή της, απολογιστικά, σε δόσεις, μετά την αποστολή όλων των επιλέξιμων τιμολογίων από τον Παραγωγό και υπό την προϋπόθεση έκδοσης Βεβαίωσης Ηλέκτρισης του σταθμού παραγωγής. Η ολική εξόφληση διενεργείται εντός δεκαοκτώ (18) μηνών από την αποστολή του τελευταίου τιμολογίου. Ο τρόπος υπολογισμού των δόσεων του πρώτου εδαφίου εξειδικεύεται στον Κώδικα Διαχείρισης του Συστήματος.

Τα ανωτέρω εφαρμόζονται ανεξάρτητα από τον φορέα υλοποίησης των έργων επέκτασης ή ενίσχυσης σύμφωνα με τα οριζόμενα στην οικεία οριστική προσφορά σύνδεσης ή την οικεία σύμβαση σύνδεσης.

7. Παραγωγοί Α.Π.Ε., Σ.Η.Θ.Υ.Α. που εκμεταλλεύονται τα ως άνω έργα επέκτασης του Ε.Σ.Μ.Η.Ε. επιβαρύνονται με ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) του κόστους κατασκευής των έργων αυτών. Στην περίπτωση έργων επέκτασης του Ε.Σ.Μ.Η.Ε. ο πρώτος παραγωγός Α.Π.Ε. ή Σ.Η.Θ.Υ.Α. που συνάπτει τη σχετική σύμβαση σύνδεσης ή οι πρώτοι παραγωγοί Α.Π.Ε. ή Σ.Η.Θ.Υ.Α. που συνάπτουν ταυτόχρονα κοινή σύμβαση σύνδεσης, επιβαρύνονται με το σύνολο του αναλογούντος κόστους κατά τα ανωτέρω και ανακτούν μέρος του κόστους από τους μελλοντικούς συνδεόμενους παραγωγούς Α.Π.Ε. ή Σ.Η.Θ.Υ.Α., αναλογικά με την ισχύ που δεσμεύουν σε αυτά. Η παρούσα εφαρμόζεται για έργα επέκτασης του Ε.Σ.Μ.Η.Ε., όπως περιγράφονται στις σχετικές συμβάσεις σύνδεσης, σταθμών για τους οποίους εκδίδεται Βεβαίωση Ηλέκτρισης από τον αρμόδιο Διαχειριστή μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος.

7Α. Ο επιμερισμός κόστους που προβλέπεται στις παρ. 6 και 7 εφαρμόζεται και στα έργα ενίσχυσης και επέκτασης του Ε.Σ.Μ.Η.Ε. για τη σύνδεση Καταναλωτών Υψηλής Τάσης.

8. Το κόστος των έργων επέκτασης δικτύων του παρόντος που έχει ενταχθεί στη ρυθμιζόμενη περιουσιακή βάση του ΔΕΔΔΗΕ απομειώνεται σταδιακά και αναλογικά με το ποσό που καταβάλλεται από τους τρίτους μελλοντικούς κατόχους σταθμών Α.Π.Ε. ή Σ.Η.Θ.Υ.Α. που συνδέονται και εκμεταλλεύονται το εν λόγω έργο επέκτασης εφόσον αυτό είναι τεχνικά εφικτό.
9. Οι λεπτομέρειες εφαρμογής των παρ. 1 έως 8 ρυθμίζονται στον Κώδικα διαχείρισης του ΕΔΔΗΕ (Κώδικας ΕΔΔΗΕ) και στον Κώδικα Διαχείρισης του Συστήματος (ΚΔΣ).
10. Τα παραπάνω εφαρμόζονται αναλογικά και για σταθμούς αποθήκευσης και για θερμικούς σταθμούς παραγωγής.».

Άρθρο 34

Απόσυρση σταθμών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της υπ’ αρ. 904/2011 απόφασης της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 102 ν. 4951/2022

Στην παρ. 1 του άρθρου 102 του ν. 4951/2022 (Α΄ 129), περί αποχώρησης σταθμών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της υπ’ αρ. 904/2011 απόφασης της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, στο πρώτο εδάφιο τροποποιείται η προθεσμία υποβολής της αίτησης αποχώρησης, στο επιστρεφόμενο πόσο της περ. α), προστίθενται οι εγγυητικές επιστολές των σταθμών που προσκομίστηκαν δυνάμει της παραπάνω απόφασης, και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:

«1. Κάτοχοι βεβαιώσεων παραγωγού ή αδειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της υπ’ αριθμ. 904/2011 απόφασης της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (Ρ.Α.Ε.), όπως έχει τροποποιηθεί με τις υπ’ αριθμ. 155/2012 (Β΄ 908) και 452/2015 (Β΄ 2859) αποφάσεις της Ρ.Α.Ε., δύνανται, έως την 30ή Σεπτεμβρίου 2023, να υποβάλουν στη Ρ.Α.Ε. αίτηση αποχώρησης η οποία κοινοποιείται στον Διαχειριστή του συστήματος ή στον Διαχειριστή του δικτύου. Η Ρ.Α.Ε., εντός δεκαπέντε (15) ημερών, κοινοποιεί στον αιτούντα και στους αρμόδιους διαχειριστές πράξη διαπίστωσης αποχώρησης. Εντός δύο (2) μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της πράξης διαπίστωσης του πρώτου εδαφίου, επιστρέφονται από τον κατά περίπτωση αρμόδιο διαχειριστή στους κατόχους των ως άνω βεβαιώσεων παραγωγού ή αδειών παραγωγής:

α) Το σύνολο του αναλογούντος κόστους σύνδεσης για το έργο «Σύνδεση Νέα Μάκρη Πολυπόταμος και δικτύου υψηλής τάσης Νότιας Εύβοιας», το οποίο επιστρέφεται πλήρως, καθώς και οι εγγυητικές επιστολές που έχουν προσκομισθεί στους αρμόδιους Διαχειριστές και τη Ρ.Α.Ε., σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 904/2011 απόφαση της τελευταίας,

β) το σύνολο του ποσού που έχει καταβληθεί για τις σχετικές συμβάσεις σύνδεσης για έργα δικτύου, εξαιρουμένων των ήδη εκτελεσθέντων έργων, στο πλαίσιο των ως άνω συμβάσεων,

γ) όλες οι εγγυητικές επιστολές που έχουν προσκομιστεί στους αρμόδιους διαχειριστές στο πλαίσιο του ν. 4062/2012 (Α΄ 70) και του ν. 4152/2013 (Α΄ 107).».

Άρθρο 35

Αιολικά πάρκα στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά – Τροποποίηση άρθρου 103 ν. 4951/2022

Στο τέλος της παρ. 1 του άρθρου 103 του ν. 4951/2022 (Α’ 129), περί εγκατάστασης ανεμογεννητριών σε Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά, προστίθενται τέσσερα εδάφια, σχετικά με τα πιστοποιητικά ανεμογεννητριών που έχουν χρησιμοποιηθεί σε άλλη εγκατάσταση, και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:

«1. Επιτρέπεται η εγκατάσταση ανεμογεννητριών που έχουν χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν σε άλλη εγκατάσταση για λιγότερο από είκοσι (20) έτη ειδικά για αιολικά πάρκα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, σε Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά (Μ.Δ.Ν.), εγκατεστημένης ισχύος ή μέγιστης ισχύος παραγωγής μεγαλύτερης των εξήντα κιλοβάτ (60 kW) και μικρότερης ή ίσης του ενός μεγαβάτ (1 MW). Στην περίπτωση αυτή, η άδεια λειτουργίας εκδίδεται με διάρκεια ισχύος μικρότερη των είκοσι (20) ετών, όπως ειδικότερα καθορίζεται με τον Κανονισμό σύνδεσης, εγκατάστασης και λειτουργίας σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.) και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (Σ.Η.Θ.Υ.Α.) της παρ. 1 του άρθρου 51. Για την έκδοση άδειας εγκατάστασης ή σύνδεσης του σταθμού στο Δίκτυο, εξαιρούμενων σταθμών, υποβάλλεται στην αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή ή τον Διαχειριστή του Δικτύου, βεβαίωση κατάλληλου φορέα ελέγχου, για την τεχνική και λειτουργική επάρκεια των ανεμογεννητριών, για την εγκατάστασή τους στον υπό αδειοδότηση αιολικό σταθμό, καθώς και για τον υπολειπόμενο χρόνο που δύνανται να λειτουργήσουν. Ως κατάλληλος φορέας ελέγχου θεωρείται ο κατασκευαστής των ανεμογεννητριών ή τρίτος διαπιστευμένος ως φορέας ελέγχου, σύμφωνα με το πρότυπο «ISO/IEC 17020» ή άλλο αντίστοιχο. H εγκυρότητα της βεβαίωσης για την τεχνική και λειτουργική επάρκεια των ανεμογεννητριών επιβεβαιώνεται από τον φορέα, ο οποίος εκδίδει βεβαίωση πιστοποίησης τύπου για τις ανεμογεννήτριες του σταθμού. Για τους αιολικούς σταθμούς αυτής της περίπτωσης, μπορούν να γίνουν αποδεκτά από τον φορέα που εκδίδει τη βεβαίωση πιστοποίησης τύπου και πιστοποιητικά τύπου, των οποίων η ισχύς έχει λήξει, αν ο κατασκευαστής της υπό εξέταση ανεμογεννήτριας δεν εκδίδει πλέον τέτοια πιστοποιητικά, επειδή έχει σταματήσει να κατασκευάζει τον εν λόγω τύπο ανεμογεννήτριας.».

Άρθρο 36

Προσδιορισμός χρεώσεων προμήθειας καθολικής υπηρεσίας – Τροποποίηση παρ. 6 άρθρου 138 ν. 4951/2022

Η παρ. 6 του άρθρου 138 του ν. 4951/2022 (Α’ 129), περί έκτακτων ρυθμίσεων μεταβατικού χαρακτήρα στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας, αντικαθίσταται ως εξής:

«6. Κατά την περίοδο εφαρμογής του πρώτου εδαφίου της παρ. 1 για τον προσδιορισμό των χρεώσεων προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας των προμηθευτών καθολικής υπηρεσίας, λαμβάνονται υπόψη τα τιμολόγια προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας των ανωτέρω προμηθευτών, ανά κατηγορία πελατών και επιλέγεται το τιμολόγιο με την ανώτερη τιμή χρέωσης προμήθειας, εκπεφρασμένη σε ευρώ ανά μεγαβατώρα («€/MWh)» σε κλίμακα κατανάλωσης από μηδέν (0) έως δυο (2) ΜWh. Για την εφαρμογή του πρώτου εδαφίου η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (Ρ.Α.Ε.) δημοσιεύει μηνιαίως στην ιστοσελίδα της, υπό τη μορφή πίνακα και έως την εικοστή έβδομη (27η) ημέρα του μήνα (Μ-1), πριν από τον μήνα εφαρμογής (Μ), τις πάγιες χρεώσεις και τις χρεώσεις προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας για το σκέλος ισχύος και ενέργειας, τις οποίες έχουν κοινοποιήσει οι προμηθευτές και εφαρμόζονται στα τιμολόγια προμήθειας κατά την παρ. 1. Βάσει του ανωτέρω πίνακα, η Ρ.Α.Ε. προκρίνει το ακριβότερο τιμολόγιο μεταξύ των προμηθευτών καθολικής υπηρεσίας ανά κατηγορία πελατών, το οποίο εφεξής καλείται «Τιμολόγιο Αναφοράς». Αν στο προκρινόμενο τιμολόγιο, περιλαμβάνονται επιπλέον, είτε πάγιες, είτε χρεώσεις νυχτερινής κατανάλωσης, τότε οι χρεώσεις αυτές μεταφέρονται και στο τιμολόγιο προμήθειας καθολικής υπηρεσίας. Οι εφαρμοζόμενες χρεώσεις προμήθειας καθολικής υπηρεσίας υπολογίζονται με βάση το Τιμολόγιο Αναφοράς, προσαυξημένο κατά πέντε τοις εκατό (5%), ανά κατηγορία πελατών. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας δύναται να προκρίνεται ως Τιμολόγιο Αναφοράς διαφορετικό τιμολόγιο, από αυτό με την ανώτερη τιμή χρέωσης προμήθειας των προμηθευτών καθολικής υπηρεσίας, αν το τελευταίο έχει απόκλιση μεγαλύτερη από είκοσι τοις εκατό (20%), από τον μέσο όρο των ακριβότερων, ανά προμηθευτή καθολικής υπηρεσίας και ανά κατηγορία πελατών, λοιπών τεσσάρων τιμολογίων του πίνακα της παρούσας. Το Τιμολόγιο Αναφοράς που δύναται να προκριθεί με την ανωτέρω απόφαση δεν δύναται να υπολείπεται από τον μέσο όρο των ακριβότερων, ανά προμηθευτή καθολικής υπηρεσίας και ανά κατηγορία πελατών, τεσσάρων (4) τιμολογίων του προηγούμενου εδαφίου.».

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄

ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΩΝ ΦΟΡΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΟΥ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Άρθρο 37

Ανάθεση αρμοδιοτήτων στις υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών για προγράμματα του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας

1. Οι υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας δύνανται να ασκούν αρμοδιότητες φορέα υλοποίησης δράσεων ή έργων του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ή υπηρεσίας του Υπουργείου ευθύνης για τον συντονισμό και την παρακολούθηση των σχετικών δράσεων και έργων που συνάπτονται με τις αρμοδιότητες της Γενικής Γραμματείας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών, με βάση την υπό στοιχεία 119126ΕΞ2021/28.9.2021 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών, περί καθορισμού Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου των δράσεων και των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Β΄ 4498), καθώς και αρμοδιότητες Δικαιούχου Έργου σε δράσεις συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων του «ΕΣΠΑ». Οι ανωτέρω αρμοδιότητες ανατίθενται και κατανέμονται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
2. Στο πλαίσιο άσκησης των αρμοδιοτήτων της παρ. 1, καθώς και στο πλαίσιο εφαρμογής καθεστώτων επενδυτικής και λειτουργικής ενίσχυσης για σταθμούς Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, αποθήκευσης και Συμπαραγωγής Θερμότητας – Ηλεκτρισμού Υψηλής Απόδοσης , η αρμόδια υπηρεσία μεριμνά για την υλοποίηση των έργων, συμπεριλαμβανομένων όλων των απαιτούμενων ενεργειών για τη σύναψη και εκτέλεση συμβάσεων προμηθειών, έργων, μελετών, παροχής υπηρεσιών, τη σύνταξη και επεξεργασία διακηρύξεων, προδιαγραφών, τευχών δημοπράτησης, σχεδίων συμβάσεων, αποφάσεων συγκρότησης επιτροπών, την κατακύρωση διαγωνισμών και την ενημέρωση των σχετικών πληροφοριακών συστημάτων.

Άρθρο 38

Μετακίνηση προσωπικού μεταξύ της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού και του Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας – Τροποποίηση παρ. 3Α άρθρου 125 ν. 4001/2011

Το πρώτο εδάφιο της παρ. 3Α του άρθρου 125 του ν. 4001/2011 (Α’ 179), τροποποιείται με την προσθήκη της αντίστροφης μεταφοράς προσωπικού από τον Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ) προς τη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (ΔΕΗ Α.Ε.), η σχετική προθεσμία παρατείνεται από τη λήξη της, και η παρ. 3Α διαμορφώνεται ως εξής:

«3Α. Κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης και διαδικασίας, για μεμονωμένες περιπτώσεις μεταφοράς προσωπικού από τη ΔΕΗ ΑΕ προς την ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ ή και αντιστρόφως, από τη ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ προς τη ΔΕΗ ΑΕ, η μετακίνηση πραγματοποιείται με αποφάσεις των Διοικητικών Συμβουλίων των δύο εταιρειών μετά από σχετική αίτηση του ενδιαφερομένου προς αυτά, η οποία υποβάλλεται μέχρι και την 31η.12.2023. Η προϋπηρεσία που έχει αναγνωριστεί από την εταιρεία προέλευσης αναγνωρίζεται πλήρως για όλα τα δικαιώματα που απορρέουν από αυτήν.».

Άρθρο 39

Κάλυψη έκτακτων αναγκών σε προσωπικό του Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης

1. Η διάρκεια ισχύος των συμβάσεων έργου, οι οποίες έχουν συναφθεί με την ανώνυμη εταιρεία «Διαχειριστής Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης Α.Ε.» (ΔΑΠΕΕΠ Α.Ε.) δυνάμει του άρθρου 75 του ν. 4602/2019 (Α’ 45) και της παρ. 3 του άρθρου 112 του ν. 4685/2020 (Α΄ 92) δύναται να παραταθεί κατά δύο (2) έτη από την κατά περίπτωση λήξη αυτών. Η εν λόγω παράταση δεν γεννά οποιοδήποτε δικαίωμα αποζημίωσης ή άλλη αξίωση ή προνόμιο κατά τη λήξη τους.
2. Κατά παρέκκλιση κάθε γενικής και ειδικής διάταξης, η ΔΑΠΕΕΠ Α.Ε. δύναται να συνάψει έως οκτώ (8) συμβάσεις έργου ή εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, καθώς και δύο (2) συμβάσεις έργου ορισμένου χρόνου με νομικούς, με διετή διάρκεια. Η πρόσληψή τους γίνεται από το Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας. Η παροχή υπηρεσιών δυνάμει των εν λόγω συμβάσεων δεν γεννά οποιοδήποτε δικαίωμα αποζημίωσης ή άλλη αξίωση ή προνόμιο κατά τη λήξη τους.

Άρθρο 40

Προσλήψεις συγγενών θανόντων σε εργατικά ατυχήματα εργαζομένων σε εργολάβους εγκαταστάσεων της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού – Τροποποίηση παρ. 7 άρθρου 6 ν. 2244/1994

Στο τέλος της παρ. 7 του άρθρου 6 του ν. 2244/1994 (Α’ 168), περί προσλήψεων στη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (Δ.Ε.Η.), συγγενών θανόντων σε εργατικά ατυχήματα, προστίθεται εδάφιο, και η παρ. 7 διαμορφώνεται ως εξής:

«7. Επίσης, με αποφάσεις του Δ.Σ. της Δ.Ε.Η., στις οποίες θα καθορίζονται οι ειδικότεροι όροι,  διαδικασίες και προϋποθέσεις, δύναται να προσλαμβάνεται στη Δ.Ε.Η., κατά παρέκκλιση των διατάξεων του ν. 2190/1994, ένα μέλος της οικογένειας μισθωτού, με οποιαδήποτε σχέση εργασίας, θανόντος συνεπεία εργατικού ατυχήματος. Με τη διαδικασία του ανωτέρου εδαφίου δύναται, κατά παρέκκλιση των διατάξεων της κείμενης νομοθεσίας, να προσλαμβάνεται στη ΔΕΗ το με οποιαδήποτε σχέση εργασίας έκτακτο προσωπικό της, το οποίο έχει υποστεί μόνιμη σωματική αναπηρία σε ποσοστό τουλάχιστον 50% συνεπεία εργατικού ατυχήματος στην Επιχείρηση. Σε περίπτωση που η πρόσληψη δεν είναι δυνατή λόγω νομίμως διαπιστωθείσας ανικανότητας εκτέλεσης οποιασδήποτε εργασίας στην Επιχείρηση, έχει εφαρμογή η διάταξη του πρώτου εδαφίου της παρούσας παραγράφου. Η ισχύς των ανωτέρω εδαφίων αρχίζει από 1ης Ιανουαρίου 2008. Ομοίως, με αποφάσεις του Δ.Σ. της Δ.Ε.Η., στις οποίες καθορίζονται οι ειδικότεροι όροι, διαδικασίες και προϋποθέσεις, δύναται να προσλαμβάνεται στη Δ.Ε.Η., κατά παρέκκλιση των διατάξεων της κείμενης νομοθεσίας, ένα μέλος της οικογένειας θανόντος, του οποίου ο θάνατος επήλθε συνεπεία εργατικού ατυχήματος, το οποίο έλαβε χώρα στο πλαίσιο εκτέλεσης της εργασίας του, σε εργολάβο, στις εγκαταστάσεις της Δ.Ε.Η..».

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ’

ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΣΗΣ

Άρθρο 41

Έγκριση Εθνικού Σχεδίου Ηλεκτροκίνησης και Υλοποίηση Σχεδίων Φόρτισης Ηλεκτρικών Οχημάτων – Τροποποίηση άρθρου 16 ν. 4710/2020

Στο άρθρο 16 του ν. 4710/2020 (Α’ 142), περί ανάπτυξης δημοσίως προσβάσιμων υποδομών επαναφόρτισης ηλεκτροκίνητων οχημάτων, το τρίτο εδάφιο της παρ. 1 τροποποιείται ως προς τον φορέα εκπόνησης του Εθνικού Σχεδίου για την Ηλεκτροκίνηση, στο δεύτερο εδάφιο της παρ. 2 αντικαθίσταται η λέξη «ενδεικτικές προδιαγραφές» με τις λέξεις «πρότυπα τεύχη που περιλαμβάνουν τις προδιαγραφές», προστίθεται τέταρτο εδάφιο σχετικά με τη διαδικασία έγκρισης των πρότυπων τευχών, στο πρώτο εδάφιο της παρ. 3 προστίθεται η αναφορά στα δεδομένα που λαμβάνονται υπόψη κατά την αξιολόγηση της ανάπτυξης των σημείων επαναφόρτισης, και το άρθρο 16 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 16

Ανάπτυξη δημοσίως προσβάσιμων υποδομών επαναφόρτισης Η/Ο

1. Η ανάπτυξη των δημοσίως προσβάσιμων υποδομών επαναφόρτισης Η/Ο πραγματοποιείται κατά προτεραιότητα ελεύθερα, μετά από πρωτοβουλία όσων ενδιαφέρονται να δραστηριοποιηθούν στην αγορά. Δύναται επίσης, να πραγματοποιείται μέσω διαφανών και χωρίς διακρίσεις διαγωνισμών παραχώρησης του δικαιώματος ανάπτυξης, διαχείρισης και λειτουργίας τέτοιων υποδομών, σύμφωνα με τις παρ. 2 και 4. Η ανάπτυξη των υποδομών γίνεται βάσει του Εθνικού Σχεδίου για την Ηλεκτροκίνηση που εκπονείται από το Αυτοτελές Τμήμα Ηλεκτροκίνησης και εγκρίνεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Υποδομών και Μεταφορών, Εσωτερικών και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού και βάσει των σχεδίων φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων του άρθρου 17. Κατά την εκπόνηση του Εθνικού Σχεδίου για την Ηλεκτροκίνηση λαμβάνεται υπόψη η κοινή υπουργική απόφαση της παρ. 2 του άρθρου 8 του ν. 4439/2016 (Α΄ 222).
2. Για την ανάπτυξη, διαχείριση και λειτουργία των δημοσίως προσβάσιμων υποδομών επαναφόρτισης Η/Ο, βάσει των σχεδίων φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων του άρθρου 17, οι δήμοι δύνανται να διενεργούν ανοιχτούς διαγωνισμούς παραχώρησης του δικαιώματος αυτού σε δημόσιους ή ιδιωτικούς χώρους, που προβλέπονται στην κατά περίπτωση πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος. Το Αυτοτελές Τμήμα Ηλεκτροκίνησης του άρθρου 40 καταρτίζει πρότυπα τεύχη που περιλαμβάνουν τις προδιαγραφές για την πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για τους διαγωνισμούς παραχώρησης του προηγούμενου εδαφίου. Μεταξύ των κριτηρίων αξιολόγησης των προσφορών περιλαμβάνονται υποχρεωτικά το κόστος των παρεχόμενων υπηρεσιών, ο χρόνος υλοποίησης, η λειτουργική διαθεσιμότητα των υποδομών και η εν γένει ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και, δυνητικά, ιδίως το πλήθος, η γεωγραφική κατανομή των σημείων επαναφόρτισης και τα βασικά ποιοτικά χαρακτηριστικά των υποδομών. Τα ως άνω πρότυπα τεύχη εγκρίνονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Εσωτερικών και Υποδομών και Μεταφορών.
3. Το Αυτοτελές Τμήμα Ηλεκτροκίνησης του άρθρου 40 προβαίνει ετησίως σε αξιολόγηση της ανάπτυξης των σημείων επαναφόρτισης Η/Ο, βάσει των δεδομένων που καταγράφονται στο Μητρώο Υποδομών και Φορέων Αγοράς Ηλεκτροκίνησης του άρθρου 13, προκειμένου να διαπιστώσει το επίπεδο ανάπτυξης στην αγορά ηλεκτροκίνησης, καθώς και την επάρκεια των υποδομών επαναφόρτισης Η/Ο, λαμβάνοντας υπόψη, μεταξύ άλλων, την αναλογία δημοσίως προσβάσιμων υποδομών επαναφόρτισης Η/Ο, σε σχέση με το πλήθος των Η/Ο που κυκλοφορούν στην Ελληνική Επικράτεια και ανά γεωγραφική περιοχή. Στην ετήσια αξιολόγηση επισημαίνονται και τα προβλήματα που έχουν παρουσιαστεί στην ανάπτυξη των υποδομών επαναφόρτισης Η/Ο σε σχέση με τα προβλεπόμενα στο Εθνικό Σχέδιο για την Ηλεκτροκίνηση και στα Σχέδια Φόρτισης Η/Ο των δήμων της Χώρας και προτείνονται σχετικές παρεμβάσεις, λαμβανομένων υπόψη των ιδιαιτεροτήτων που παρουσιάζονται ανά γεωγραφική περιοχή.
4. Αν, λαμβάνοντας υπόψη τους στόχους του Εθνικού Σχεδίου για την Ηλεκτροκίνηση, ιδίως για το πλήθος, τη γεωγραφική κατανομή και τον χρόνο υλοποίησης, δεν καταστεί εφικτή η ανάπτυξη επαρκούς δικτύου δημοσίως προσβάσιμων υποδομών επαναφόρτισης Η/Ο, μέσω του ανταγωνιστικού μοντέλου αγοράς και των διαγωνιστικών διαδικασιών της παρ. 2, το αρμόδιο όργανο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας κατά το άρθρο 37 του ν. 4622/2019 (Α΄ 133) δύναται, μετά από συμφωνία με τον κατά περίπτωση κύριο ή έχοντα το δικαίωμα χρήσης των χώρων, να διενεργεί διαφανή και χωρίς διακρίσεις διαδικασία με πρόσκληση υποβολής προσφορών, για τη χορήγηση δικαιώματος ανάπτυξης, διαχείρισης και λειτουργίας σημείων επαναφόρτισης για Η/Ο σε γεωγραφικές ενότητες ή σε τομείς ανάπτυξης των υποδομών, όπου παρατηρείται υστέρηση. Για την αξιολόγηση των προσφορών λαμβάνονται υπόψη τα κριτήρια της παρ. 2 και δύναται να γίνεται χρήση των προδιαγραφών πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος της ίδιας παραγράφου.».

Άρθρο 42

Υποχρέωση εγκατάστασης σημείων επαναφόρτισης Ηλεκτρικών Οχημάτων από Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης – Προσθήκη παρ. 2Α στο άρθρο 17 του ν. 4710/2020

Στο άρθρο 17 του ν. 4710/2020 (Α’ 142), περί χωροθέτησης σημείων στάθμευσης και επαναφόρτισης Ηλεκτρικών Οχημάτων (Η/Ο) από Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.), προστίθεται παρ. 2Α ως εξής:

«2A. Οι Δήμοι των παρ. 1 και 2 εκκινούν τους διαγωνισμούς για την εγκατάσταση δημοσίως προσβάσιμων σημείων επαναφόρτισης Η/Ο, σε χώρους αρμοδιότητάς τους, σύμφωνα με τα εγκεκριμένα Σ.Φ.Η.Ο., έως την 31η Δεκεμβρίου 2023. Η ως άνω προθεσμία δύναται να παρατείνεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Εσωτερικών.

Στις περιπτώσεις διενέργειας διαγωνισμών παραχώρησης της παρ. 2 του άρθρου 16, χρησιμοποιούνται υποχρεωτικά από τις αναθέτουσες αρχές τα πρότυπα τεύχη της παρ. 2 του άρθρου 16.».

Άρθρο 43

Αξιολόγηση Εθνικού Σχεδίου για την Ηλεκτροκίνηση – Τροποποίηση άρθρου 43 ν. 4710/2020

Στην παρ. 1 του άρθρου 43 του ν. 4710/2020 (Α’ 142), περί εκπόνησης του Εθνικού Σχεδίου για την Ηλεκτροκίνηση, προστίθεται η εισήγηση του Αυτοτελούς Τμήματος Ηλεκτροκίνησης, η παρ. 2 καταργείται και το άρθρο 43 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 43

Αξιολόγηση εφαρμογής Εθνικό Σχέδιο για την Ηλεκτροκίνηση

Για την παρακολούθηση της υλοποίησης των σκοπών του παρόντος εκπονείται Εθνικό Σχέδιο για την Ηλεκτροκίνηση, το οποίο εγκρίνεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Υποδομών και Μεταφορών, Εσωτερικών και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, μετά από εισήγηση του Αυτοτελούς Τμήματος Ηλεκτροκίνησης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.».

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ΄

ΛΟΙΠΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Άρθρο 44

Προσαρμογή αποζημίωσης σταθμών βιομάζας, βιοαερίου λόγω ενεργειακής κρίσης

Για σταθμούς των κατηγοριών 5, 6, 78, 11 και 12 του Πίνακα 1 του άρθρου 4 του ν. 4414/2016 (Α’ 149) και για τους σταθμούς του κατηγοριών 11, 12, 13, 16 και 17 του πίνακα Α της περ. β) της παρ. 1 του άρθρου 13 του ν. 3468/2006 (Α’ 129), οι οποίοι έχουν τεθεί σε λειτουργία, οι τιμές αναφοράς και οι τιμές αποζημίωσης αυτών προσαυξάνονται για χρονική περίοδο δώδεκα μηνών (12) μηνών από την πρώτη περίοδο εκκαθάρισης που έπεται της έναρξης ισχύος του παρόντος, κατά ποσοστό είκοσι πέντε τοις εκατό (25%). Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Οικονομικών δύναται να παρατείνεται η περίοδος εφαρμογής του παρόντος.

Άρθρο 45

Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας – Τροποποίηση άρθρου 32 ν. 4872/2021

Το πρώτο εδάφιο της παρ. 1 και το δεύτερο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 32 του ν. 4872/2021 (Α’ 247) τροποποιούνται, προκειμένου να προβλεφθεί απαλλαγή από την υποχρέωση καταβολής χρεώσεων Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας αντί για αναστολή της σχετικής υποχρέωσης, η παρ. 4 καταργείται, και το άρθρο 32 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 32

Αναστολή καταβολής χρεώσεων για την παροχή Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας

1. Για την περίοδο κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας από 1.11.2021 έως και 31.3.2022 απαλλάσσονται από την υποχρέωση καταβολής χρεώσεων Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (Υ.Κ.Ω.) οι κάτωθι κατηγορίες καταναλωτών του πίνακα της παρ. 1α του άρθρου 36 του ν. 4067/2012 (Α’ 79):

α) Βιομηχανικής χρήσης ΜΤ> 13GWh,

β) Βιομηχανικής χρήσης MT,

γ) Γενικής χρήσης ΜΤ,

δ) Aγροτικής χρήσης ΜΤ,

ε) Βιομηχανικής χρήσης ΧΤ για τις τριφασικές παροχές ισχύος μεγαλύτερης ή ίσης των 85kVA (τύπου υπ’ αρ. 5, 6 και 7), και

στ) αγροτικής χρήσης ΧΤ, για τις τριφασικές παροχές ισχύος μεγαλύτερης ή ίσης των 85kVA (τύπου υπ’ αρ. 5, 6 και 7).

2. Σε εφαρμογή της παρ. 1, οι προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας δεν περιλαμβάνουν τη σχετική χρέωση Υ.Κ.Ω. στους λογαριασμούς κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας των αντίστοιχων πελατών. Το ποσό το οποίο δεν χρεώνεται καταχωρίζεται σε ειδικό πεδίο του λογαριασμού με σημείωση περί της απαλλαγής από την υποχρέωση καταβολής χρεώσεων για την παροχή υπηρεσιών Υ.Κ.Ω. δυνάμει του παρόντος.
3. Για την περίοδο κατανάλωσης και τις κατηγορίες καταναλωτών της παρ. 1, ο Διαχειριστής του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε.):

α) υπολογίζει, αλλά δεν τιμολογεί τους Εκπροσώπους Φορτίου, αναφορικά με τα χρηματικά ποσά των χρεώσεων Υ.Κ.Ω. που αντιστοιχούν στους πελάτες τους και στις ιδιοκαταναλώσεις των Αυτοπρομηθευόμενων Πελατών, κατά την υλοποίηση των αντίστοιχων μηνιαίων εκκαθαρίσεων του Διασυνδεδεμένου Συστήματος (Δ.Σ). και των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών (Μ.Δ.Ν.),

β) κατά τον υπολογισμό των εγγυήσεων των Εκπροσώπων Φορτίου για τις χρεώσεις Υ.Κ.Ω. του Δ.Σ και των Μ.Δ.Ν. δεν λαμβάνει υπόψη τα χρηματικά ποσά των χρεώσεων Υ.Κ.Ω. που αντιστοιχούν στους πελάτες τους και στις ιδιοκαταναλώσεις των Αυτοπρομηθευόμενων Πελατών.

4. Καταργείται.».

Άρθρο 46

Αυτοτιμολόγηση σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης

1. Οι κάτοχοι σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.) και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (Σ.Η.Θ.Υ.Α.) με συμβάσεις πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας ή συμβάσεις λειτουργικής ενίσχυσης, αναθέτουν υποχρεωτικά στον Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης και στον Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας, κατά περίπτωση, την έκδοση των τιμολογίων αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας (αυτοτιμολόγηση) για την παραγόμενη ενέργεια του σταθμού ή των σταθμών τους, σύμφωνα με τις παρ. 5 και 8 του άρθρου 8 του ν. 4308/2014 (Α’251).
2. Το παρόν άρθρο εφαρμόζεται από τη δεύτερη περίοδο εκκαθάρισης που έπεται της έναρξης ισχύος του παρόντος.

Άρθρο 47

Αναβίωση φωτοβολταϊκών σταθμών για εφαρμογή ενεργειακού συμψηφισμού

Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης, η διάρκεια των οποίων έληξε μετά την 30ή Αυγούστου 2022 και μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος, δύναται να αναβιώσουν και να παραταθούν από την έναρξη ισχύος του παρόντος και για χρονικό διάστημα, όπως αυτό ορίζεται στη παρ. 4 του άρθρου 35 του ν. 4951/2022 (Α’ 129), εφόσον υφίσταται διαθέσιμος ηλεκτρικός χώρος και ο ενδιαφερόμενος καταβάλει, εντός ενός (1) μηνός, από την έναρξη ισχύος του παρόντος, το Τέλος Παράτασης Εγκατάστασης και Δέσμευσης Ηλεκτρικού Χώρου. Σε περίπτωση μη ύπαρξης διαθέσιμου ηλεκτρικού χώρου, ο Διαχειριστής του Δικτύου ενημερώνει σχετικά τον Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης και το καταβληθέν τέλος επιστρέφεται στον ενδιαφερόμενο. Στην περίπτωση, δε, υποχρέωσης για διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας, προκειμένου να υλοποιηθεί το έργο, το χρονικό διάστημα της παράτασης του πρώτου εδαφίου προσαυξάνεται κατά δέκα οκτώ (18) μήνες.

Αρθρο 48

Σύναψη διμερών συμβάσεων για σταθμούς – Τροποποίηση υποπαρ. ΙΓ4 παρ. ΙΓ άρθρου 1 ν. 4254/2014

Στο τέλος της υποπαρ. ΙΓ4 της παρ. ΙΓ του άρθρου πρώτου του ν. 4254/2014 (Α’ 85), περί σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού – Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης, προστίθενται τρία εδάφια, και η υποπαρ. ΙΓ διαμορφώνεται ως εξής:

«ΥΠΟΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ ΙΓ.4: ΕΠΕΚΤΑΣΗ -ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ

Για όλους τους σταθμούς Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (ΣΗΘΥΑ), που εμπίπτουν στις διατάξεις της υποπαρ. ΙΓ.1., με την επιφύλαξη της παρ. 3 της ίδιας υποπαρ. ΙΓ.1., και λειτουργούν για διάστημα μικρότερο των δώδεκα (12) ετών, με σημείο αναφοράς για τους σταθμούς ΑΠΕ την 1η Ιανουαρίου 2014 και για τους σταθμούς ΣΗΘΥΑ την 7η Απριλίου 2014, επεκτείνονται αυτοδίκαια, κατά επτά (7) χρόνια, η σύμβαση πώλησης και η σύμβαση συμψηφισμού του Ειδικού Προγράμματος Ανάπτυξης Φωτοβολταϊκών Συστημάτων σε κτιριακές εγκαταστάσεις και ιδίως σε δώματα και στέγες κτιρίων της υπό στοιχεία 12323/ΓΓ175/4.6.2009 κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών, Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (Β’ 1079), όπως εκάστοτε ισχύει, καθώς και οι απαιτούμενες άδειες παραγωγής και λειτουργίας, και για εγκατεστημένη ισχύ ίση με την ισχύ που είχαν κατά τα ως άνω αντίστοιχα σημεία αναφοράς. Ειδικά για αιολικούς σταθμούς, η άδεια λειτουργίας παρατείνεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 56 ^[1] του ν. 4546/2018 ^[2] (Α’ 101).

α) Στους παραγωγούς των σταθμών ΑΠΕ των προηγούμενων εδαφίων κατά το διάστημα επέκτασης της σύμβασης πώλησης χορηγείται διαζευκτικά η δυνατότητα επιλογής μεταξύ των εξής τρόπων αποζημίωσης:

αα) Βάσει μεθοδολογίας που καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που εκδίδεται μετά από εισήγηση της Επιτροπής του άρθρου 12 ^[3] του ν. 4414/2016 ^[4] (Α’ 149), λαμβανομένων υπόψη των χαρακτηριστικών των τεχνολογιών, του μεταβλητού και σταθερού κόστους των σταθμών αυτών, του τυχόν αναπόσβεστου κόστους των σταθμών αυτών, καθώς και των προσδοκώμενων εσόδων τους από τη συμμετοχή τους στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας.

αβ) Με τιμή ενενήντα (90) ευρώ/MWh για μέγιστη ετήσια ποσότητα ενέργειας που υπολογίζεται από τη μαθηματική σχέση:

Ενέργεια (kWh) = Εγκατεστημένη Ισχύς (kW) Χ Συντελεστής Απόδοσης (kWh/kW).

β) Στους παραγωγούς των σταθμών ΣΗΘΥΑ του πρώτου εδαφίου της παρούσας υποπαραγράφου κατά το διάστημα επέκτασης της σύμβασης πώλησης, η παραγόμενη ενέργεια αποζημιώνεται με τιμή που προκύπτει με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μετά από εισήγηση της Επιτροπής του άρθρου 12 ^[3] του ν. 4414/2016 ^[4], λαμβανομένων υπόψη των χαρακτηριστικών των τεχνολογιών, του μεταβλητού και σταθερού κόστους των σταθμών αυτών, του τυχόν αναπόσβεστου κόστους των σταθμών αυτών, καθώς και των προσδοκώμενων εσόδων τους από τη συμμετοχή τους στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας.

Ο Συντελεστής Απόδοσης ανά τεχνολογία αποτυπώνεται στον παρακάτω πίνακα.

Το πλεόνασμα ενέργειας που προκύπτει από την εφαρμογή της υποπερ. αβ) της περ. α) διοχετεύεται στο Σύστημα ή/και στο Δίκτυο, χωρίς υποχρέωση για οποιαδήποτε αποζημίωση στον παραγωγό.

Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που εκδίδεται μετά από πρόταση του Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ) και γνώμη της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ), καθορίζεται η μοναδιαία τιμή με την οποία υπολογίζεται η αποζημίωση για το πλεόνασμα της ενέργειας, η οποία καταβάλλεται από τους προμηθευτές, υπέρ του Ειδικού Λογαριασμού του άρθρου 143 ^[5] του ν. 4001/2011 ^[6] (Α’ 179).

Η επιλογή μεταξύ των υποπερ. αα) και ββ) της περ. α) γίνεται με αμετάκλητη δήλωση του παραγωγού στη ΔΑΠΕΕΠ ΑΕ, ή την Ανώνυμη Εταιρία με την επωνυμία Διαχειριστής Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ) ή τον προμηθευτή, κατά περίπτωση, η οποία πρέπει να υποβληθεί τουλάχιστον τρεις (3) μήνες πριν την έναρξη επέκτασης της σύμβασης. Σε περίπτωση μη υποβολής της δήλωσης εντός του ανωτέρω διαστήματος, η αποζημίωση κάθε φορά γίνεται με τη μικρότερη τιμή των υποπερ. αα) και αβ) της περ. α).

Ο παραγωγός, με αμετάκλητη δήλωσή του προς τη ΔΑΠΕΕΠ ΑΕ, δύναται να επιλέξει να μην γίνει αυτοδίκαιη επέκταση της σύμβασης πώλησης κατά επτά (7) έτη ή να καταγείλει τη σύμβαση, αν αυτή έχει επεκταθεί αυτοδίκαια. Στην περίπτωση αυτή, ο σταθμός δύναται να εγχέει ενέργεια στο σύστημα μόνο στη βάση σύναψης διμερούς σύμβασης. Με την πρόσκομιση της διμερούς σύμβασης στην αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή παρατείνονται για χρόνο ίσο με τη διάρκεια της διμερούς σύμβασης και όχι πάνω από επτά (7) έτη, οι απαιτούμενες άδειες παραγωγής και λειτουργίας, για εγκατεστημένη ισχύ, ίση με την ισχύ που είχαν, κατά τα αντίστοιχα σημεία αναφοράς του πρώτου εδαφίου της παρούσας υποπαραγράφου.».

Άρθρο 49

Συμμόρφωση στη Συμφωνία μεταφοράς επικίνδυνων υλικών («ADR») – Προσθήκη παρ. 13 στο άρθρο 15 ν. 3054/2002

Στο άρθρο 15 του ν. 3054/2002 (Α’ 230), περί γενικών διατάξεων, προστίθεται παρ. 13, ως εξής:

«13. Οι κάτοχοι αδειών του παρόντος, στο πλαίσιο συμμόρφωσης προς τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Συμφωνίας «ADR», περί οδικής μεταφοράς επικίνδυνων εμπορευμάτων, η οποία κυρώθηκε με τον ν. 1741/1987 (Α’ 225), καθ’ όλη τη διάρκεια ισχύος των αδειών τους, εφόσον οι δραστηριότητές τους περιλαμβάνουν την αποστολή ή τη μεταφορά επικίνδυνων εμπορευμάτων οδικώς, ή τις σχετικές εργασίες συσκευασίας, φόρτωσης, πλήρωσης ή εκφόρτωσης, διορίζουν έναν ή περισσότερους Συμβούλους Ασφαλούς Μεταφοράς Επικίνδυνων Εμπορευμάτων, ως υπεύθυνους για την αποφυγή κινδύνων εγγενών σε τέτοιες δραστηριότητες, όσον αφορά άτομα, ιδιοκτησίες και το περιβάλλον.».

Άρθρο 50

Κατανομή βιοντίζελ – Προσθήκη περ. ζ) στην παρ. 7 άρθρου 15Α ν. 3054/2002

Στο τέλος της παρ. 7 του άρθρου 15Α του ν. 3054/2002 (A’ 230), περί βιοκαυσίμων και ανανεώσιμων καυσίμων, προστίθεται περ. ζ) ως εξής:

«ζ) Η περίοδος κατανομής, σύμφωνα με την υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/91141/3744/1.10.2021 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για την κατανομή του έτους 2021 (Β’ 4643), παρατείνεται πέραν της 31ης Δεκεμβρίου 2021 και για χρονικό διάστημα μέχρι την ημερομηνία δημοσίευσης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της κοινής απόφασης της περ. α). Στο χρονικό διάστημα της παράτασης της κατανομής, οι ποσότητες αυτούσιου βιοντίζελ, επιπλέον της κατανομής έτους 2021, που απαιτούνται για το χρονικό διάστημα της παράτασης, παραλαμβάνονται από τους υπόχρεους ανάμειξης εκ των δικαιούχων της κατανομής έτους 2021, με τρόπο ώστε στο τέλος κάθε μήνα:

ζα) οι ποσότητες αυτούσιου βιοντίζελ που παραδόθηκαν από τους δικαιούχους να είναι ανάλογες με τα ποσοστά συμμετοχής τους στην κατανομή έτους 2021, και

ζβ) το ποσοστά ανάμειξης του αυτούσιου βιοντίζελ στο πετρέλαιο κίνησης που διατίθεται στην αγορά να είναι επτά τοις εκατό (7%) κατ’ όγκο.

Στο χρονικό διάστημα της παράτασης της κατανομής συνεχίζουν να ισχύουν τα λοιπά καθοριζόμενα στην ανωτέρω υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/91141/3744/1.10.2021 κοινή απόφαση.».

Άρθρο 51

Αξιοποίηση διαθέσιμου περιθωρίου αιολικών σταθμών στα συστήματα των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών

1. Το ανά σύστημα Μη Διασυνδεμένου Νησιού (Μ.Δ.Ν.) διαθέσιμο περιθώριο υποδοχής ισχύος αιολικών σταθμών προσδιορίζεται με βάση το εγκεκριμένο, με απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (Ρ.Α.Ε.), περιθώριο αιολικών σταθμών, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, από το οποίο αφαιρείται η μέγιστη ισχύς των εν λειτουργία αιολικών σταθμών του συστήματος, των αδειών παραγωγής που έχουν χορηγηθεί για ριζική ανανέωση του υφιστάμενου εξοπλισμού, καθώς και των αιολικών σταθμών που έχουν λάβει οριστική προσφορά σύνδεσης.
2. Το διαθέσιμο, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, περιθώριο ισχύος για την εγκατάσταση αιολικών σταθμών στα κορεσμένα δίκτυα των αυτόνομων συστημάτων των Μ.Δ.Ν., όπως υπολογίζεται στην παρ. 1, αξιοποιείται κατά προτεραιότητα:

α) Για αύξηση της μέγιστης ισχύος παραγωγής ήδη λειτουργούντων αιολικών σταθμών, οι οποίοι λειτουργούν με περιορισμό της μέγιστης ισχύος παραγωγής τους σε τιμή χαμηλότερη της συνολικής εγκατεστημένης ισχύος των ανεμογεννητριών τους, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην άδεια παραγωγής ή τη βεβαίωση παραγωγού που διαθέτουν. Η αύξηση λαμβάνει χώρα μέχρι το επίπεδο της εγκατεστημένης ισχύος των ανεμογεννητριών, κατ’ επιλογή των κατόχων των σταθμών. Αν η δυνατότητα αύξησης της ισχύος των ανωτέρω σταθμών υπερβαίνει το διαθέσιμο περιθώριο υποδοχής ισχύος αιολικών σταθμών του συστήματος Μ.Δ.Ν., τότε το διαθέσιμο περιθώριο κατανέμεται στους δικαιούμενους σταθμούς αναλογικά προς την ισχύ της άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ή της Βεβαίωσης Παραγωγού του κάθε σταθμού. Υπολειπόμενο περιθώριο, το οποίο δεν αξιοποιείται κατά τα ανωτέρω, διατίθεται σε σταθμούς της περ. β).

β) Για την ανάπτυξη νέων αιολικών σταθμών. Η επιλογή παραγωγού στην περίπτωση αυτή γίνεται μέσω ανταγωνιστικής διαδικασίας υποβολής προσφορών του άρθρου 7 του ν. 4414/2016 (Α’ 149).

3. Για την ένταξη στην περ. α) της παρ. 2 οι κάτοχοι των σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.) υποβάλλουν, εντός τεσσάρων (4) μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος, στον Φορέα Αδειοδότησης Έργων Α.Π.Ε., αίτηση για τροποποίηση των αδειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ή Βεβαιώσεων Παραγωγού που διαθέτουν.
4. Για την παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια από υφιστάμενους αιολικούς σταθμούς της περ. α), η οποία αντιστοιχεί στην επαύξηση της μέγιστης ισχύος αυτών, οι παραγωγοί λαμβάνουν την Τιμή Αναφοράς ή τιμή αποζημίωσης που ήδη ισχύει για τον εκάστοτε σταθμό.

Άρθρο 52

Απαγόρευση έκδοσης νέων αδειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με καύσιμο φυσικό αέριο ή πετρελαϊκά προϊόντα – Παύση αδειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας – Δυνατότητα μετατροπής αδειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε άδειες αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας – Τροποποίηση άρθρου 132 ν. 4001/2011

Στο άρθρο 132 του ν. 4001/2011 (Α’ 179), περί αδειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, αντικαθίσταται η παρ. 14, ως προς την απαγόρευση χορήγησης νέων αδειών παραγωγής, προστίθεται παρ. 15, και οι παρ. 14 και 15 διαμορφώνονται ως εξής:

«14. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος δεν εκδίδονται νέες άδειες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για εγκαταστάσεις με καύσιμο λιθάνθρακα, λιγνίτη, φυσικό αέριο ή πετρελαϊκά προϊόντα. Υφιστάμενες άδειες παραγωγής για τις οποίες δεν έχει χορηγηθεί Προσφορά Συνδεσης μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος, παύουν αυτοδικαίως. Το ίδιο ισχύει για κάθε άλλη αδεια ή εγκριση που έχει χορηγηθεί στους εν λόγω σταθμούς. Η τροποποίηση αδειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για εγκαταστάσεις με καύσιμο λιθάνθρακα, λιγνίτη, φυσικό αέριο ή πετρελαϊκά προϊόντα είναι δυνατή εφόσον δεν αφορά στην αύξηση ισχύος των μονάδων παραγωγής, με εξαίρεση σταθμούς που βρίσκονται σε λειτουργία ή δοκιμαστική λειτουργία, για τους οποίους επιτρέπεται και η τροποποίηση για την αύξηση της ισχύος τους. Οι άδειες παραγωγής του προηγούμενου εδαφίου δύναται να τροποποιούνται και λόγω αλλαγής καυσίμου σε καύσιμο με χαμηλότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Το πρώτο εδάφιο δεν εφαρμόζεται για σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής σε Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά, σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής στα νησιά που αδειοδοτούνται για λόγους εφεδρείας και σταθμούς Σ.Η.Θ.Υ.Α..

15. Οι υφιστάμενες άδειες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για εγκαταστάσεις με καύσιμο λιθάνθρακα, λιγνίτη, φυσικό αέριο ή πετρελαϊκά προϊόντα για τις οποίες, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, έχει χορηγηθεί Προσφορά Σύνδεσης και δεν έχουν τεθεί σε λειτουργία ή δοκιμαστική λειτουργία, δύνανται έως την 30ή Ιουνίου 2023 να μετατραπούν σε άδειες αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, μετά από αίτημα των κατόχων των αδειών παραγωγής στη Ρ.Α.Ε.. Η ισχύς (MW) της άδειας αποθήκευσης δεν δύναται να υπερβαίνει το ήμισυ της ισχύος της υφιστάμενης άδειας παραγωγής. Για τη μετατροπή της άδειας παραγωγής και τη χορήγηση της άδειας αποθήκευσης εφαρμόζεται το άρθρο 132ΣΤ. Οι οικείες Προσφορές Σύνδεσης, οι αποφάσεις περιβαλλοντικής αδειοδότησης, καθώς και κάθε άλλη άδεια ή έγκριση τροποποιούνται ως προς την τεχνολογία και τη νέα ισχύ των σταθμών, έπειτα από σχετικό αίτημα των κατόχων των αδειών αποθήκευσης. Για τους σταθμούς της παρούσας ισχύουν οι περιορισμοί έγχυσης για προκαθορισμένες χρονικές περιόδους, εντός της ημέρας που επιβάλλονται κάθε φορά, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.».

Άρθρο 53

Εγγυητική επιστολή σε σταθμούς παραγωγής με καύσιμο λιθάνθρακα, λιγνίτη, φυσικό αέριο ή πετρελαϊκά προϊόντα

1. Οι κάτοχοι αδειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με καύσιμο λιθάνθρακα, λιγνίτη, φυσικό αέριο ή πετρελαϊκά προϊόντα, στους οποίους έχει χορηγηθεί Προσφορά Σύνδεσης, συμπεριλαμβανομένων των κατόχων Αδειών Εγκατάστασης, έως την 30ή Ιουνίου 2023, προσκομίζουν στον αρμόδιο Διαχειριστή εγγυητική επιστολή με διάρκεια ισχύος τουλάχιστον δύο (2) έτη, η οποία ανανεώνεται προ της λήξης της, μέχρι την έκδοση Άδειας Λειτουργίας, προκειμένου να διατηρηθούν σε ισχύ η Προσφορά Σύνδεσης και οι οικείες άδειες και εγκρίσεις του σταθμού.
2. Από την υποχρέωση προσκόμισης της εγγυητικής επιστολής της παρ. 1 εξαιρούνται οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά, οι σταθμοί Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού – Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης, οι σταθμοί οι οποίοι, εντός του χρονικού διαστήματος της παρ. 1, έχουν υποβάλλει αίτηση για μετατροπή της Άδειας Παραγωγής σε αδεια αποθήκευσης, σύμφωνα με την παρ. 15 του άρθρου 132 του ν. 4001/2011 (Α’ 179), καθώς και οι σταθμοί για τους οποίους οι κάτοχοί τους, εντός του χρονικού διαστήματος της παρ. 1, προσκομίζουν στην αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή, υπογεγραμμένες συμβάσεις προμήθειας του κύριου παραγωγικού ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού της επένδυσης. Στην περίπτωση προσκόμισης υπογεγραμμένων συμβάσεων, η αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή, χορηγεί στον ενδιαφερόμενο Βεβαίωση Εξαίρεσης Προσκόμισης Εγγυητικής Επιστολής, η οποία κοινοποιείται στον αρμόδιο Διαχειριστή. Με την προσκόμιση από τον ενδιαφερόμενο σε μεταγενέστερο χρόνο, στην αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή, υπογεγραμμένων συμβάσεων προμήθειας του κύριου παραγωγικού ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού της επένδυσης, το ύψος της εγγυητικής επιστολής μειώνεται κατά το ήμισυ.
3. Το ύψος της εγγυητικής επιστολής ορίζεται σε δέκα χιλιάδες ευρώ ανά μεγαβάτ (10.000€/MW), βάσει της ονομαστικής ισχύος της άδειας παραγωγής. Το συνολικό ποσό της απαιτούμενης για τον σταθμό εγγυητικής επιστολής δύναται να καλύπτεται από περισσότερες της μιας εγγυητικές επιστολές.
4. Εάν η εγγυητική επιστολή δεν ανανεωθεί τουλάχιστον τρεις (3) εργάσιμες ημέρες πριν από τη λήξη της ή εάν δεν εκδοθεί Άδεια Λειτουργίας για τον σταθμό, αυτή καταπίπτει υπέρ του Ειδικού Λογαριασμού του άρθρου 143 του ν. 4001/2011.
5. Η εγγυητική επιστολή επιστρέφεται στον ενδιαφερόμενο, κατόπιν υποβολής αιτήματος, στις κάτωθι περιπτώσεις:

α) με την έκδοση της Άδειας Λειτουργίας του σταθμού,

β) αν η ισχύς οποιασδήποτε Βεβαίωσης, άδειας ή έγκρισης, η οποία απαιτείται για τη νόμιμη εγκατάσταση ή λειτουργία του σταθμού ανασταλεί ή ακυρωθεί με δικαστική απόφαση.

6. Σε περίπτωση μη προσκόμισης της εγγυητικής επιστολής, εντός της προθεσμίας της παρ. 1, με την επιφύλαξη της παρ. 2, παύει αυτοδικαίως η ισχύς της Προσφοράς Σύνδεσης, καθώς και η ισχύς της Άδειας Παραγωγής και γενικότερα όλων των αδειών και εγκρίσεων που έχουν χορηγηθεί για τον εν λόγω σταθμό.
7. Εντός ενός (1) μηνός από την έναρξη ισχύος του παρόντος, ο αρμόδιος Διαχειριστής αναρτά στην ιστοσελίδα του το υπόδειγμα της εγγυητικής επιστολής.

Αρθρο 54

Διαδικασίες απαλλοτρίωσης για αιολικούς σταθμούς

Στο πρώτο εδάφιο της παρ. 7 του άρθρου 4 του ν. 4951/2022 (Α’ 129), περί απαλλοτριώσεων, προστίθενται τα γήπεδα ασφαλείας, προστίθεται τελευταίο εδάφιο, και η παρ. 7 διαμορφώνεται ως εξής:

«7. Σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε. ή/και σταθμοί αποθήκευσης, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται τα έργα δικτύων μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, κατασκευής υποσταθμών, οδοποιίας, και εν γένει κάθε κατασκευής που αφορά στην υποδομή, εγκατάσταση και λειτουργία σταθμών ηλεκτροπαραγωγής από Α.Π.Ε. ή/και σταθμών αποθήκευσης, συμπεριλαμβανομένων των γηπέδων ασφαλείας του άρθρου 21, χαρακτηρίζονται ως δημόσιας ωφέλειας που εξυπηρετούν, εκτός των άλλων, τη δημόσια ασφάλεια και υγεία και έχουν θετικές επιδράσεις πρωταρχικής σημασίας για το περιβάλλον, ανεξάρτητα από τον φορέα υλοποίησής τους. Η αναγκαστική απαλλοτρίωση ακινήτων ή η εις βάρος αυτών σύσταση εμπραγμάτων δικαιωμάτων λαμβάνει χώρα σύμφωνα με τον ν. 2882/2001 (Α΄ 17). Ο βαρυνόμενος με τη δαπάνη της απαλλοτρίωσης υποχρεούται στην αποκατάσταση και κάθε βλάβης ή φθοράς ή στέρησης της χρήσης που προέρχεται από την εκτέλεση των ανωτέρω τεχνικών εργασιών. Η δαπάνη για τη συντέλεση των κατά τα ανωτέρω αναγκαίων αναγκαστικών απαλλοτριώσεων βαρύνει το φυσικό ή νομικό πρόσωπο υπέρ του οποίου εκδίδεται η άδεια εγκατάστασης ή η Οριστική Προσφορά Συνδεσης στις περιπτώσεις που δεν εκδίδεται Αδεια Εγκατάστασης. Ο κάτοχος του σταθμού παραγωγής προβαίνει σε αναγκαστική απαλλοτρίωση του γηπέδου εγκατάστασης, εφόσον έχει εξαντλήσει κάθε άλλο μέσο απόκτησης της νόμιμης χρήσης αυτού. Ειδικά για φωτοβολταϊκούς σταθμούς η απαλλοτριωμένη έκταση δεν μπορεί να καταλαμβάνει ποσοστό μεγαλύτερο του είκοσι τοις εκατό (20%) επί του συνολικού γηπέδου εγκατάστασης. Ο ως άνω περιορισμός δεν ισχύει για δάση, δασικές ή άλλες εκτάσεις, εφόσον επιτρέπεται επί αυτών η εκτέλεση έργων, σύμφωνα με τα άρθρα 45 και 53 του ν. 998/1979. Για την τεκμηρίωση του δικαιώματος χρήσης του γηπέδου ασφαλείας της παρ. 2 του άρθρου 18 για την έκδοση της Αδείας Εγκατάστασης του αιολικού σταθμου αρκεί η απόφαση κήρυξης της απαλλοτρίωσης.».

Άρθρο 55

Προώθηση υλοποίησης πιλοτικών έργων Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων – Προσθήκη περ. 32λστ στο άρθρο 2 και άρθρου 7Α στον ν. 4964/2022 – Τροποποίηση άρθρου 174 ν. 4964/2022

1. Στο άρθρο 2 του ν. 3468/2006 (Α΄ 129) προστίθεται ο ακόλουθος ορισμός, ως περ. 32λστ:

«32λστ. Περιοχή Πρώτης Επιλογής για Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ): η επί εδάφους ή η θαλάσσια περιοχή που κρίνεται ως ιδιαίτερα κατάλληλη για την ανάπτυξη σταθμών ΑΠΕ, εκτός από σταθμούς βιομάζας.».

2. Στον ν. 3468/2006 προστίθεται άρθρο 7Α, ως εξής:

«Άρθρο 7Α

Περιοχές Πρώτης Επιλογής για Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας

2. Οι Περιοχές Πρώτης Επιλογής Α.Π.Ε. είναι υποσύνολο των περιοχών που απαιτούνται για την επίτευξη των ποσοτικών στόχων του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ, Β’ 4893/2019) για το 2030. Οι περιοχές αυτές οριοθετούνται όπου η ανάπτυξη συγκεκριμένου τύπου ή τύπων Α.Π.Ε. δεν αναμένεται να έχει σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
3. Η έγκριση Περιοχής Πρώτης Επιλογής για ΑΠΕ γίνεται με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται μετά από πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Χωροταξικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων, κατόπιν Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Με το προεδρικό διάταγμα: (α) ορίζονται οι όροι ανάπτυξης των ΑΠΕ, η κατανομή των περιοχών εγκατάστασης και η μέγιστη ισχύς των έργων σε κάθε περιοχή εγκατάστασης, (β) εγκρίνονται οι κατευθύνσεις, όροι και τα μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος.
4. Τα έργα ΑΠΕ που αναπτύσσονται εντός Περιοχών Πρώτης Επιλογής για ΑΠΕ, σύμφωνα με τους όρους και τα μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος της παρ. 2, και τα οποία ευρίσκονται εκτός προστατευομένων περιοχών του Δικτύου Natura 2000, εξαιρούνται από τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης και την Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση του ν. 4014/2011 (Α’ 209).».
5. Στο τέλος της παρ. 1 του άρθρου 174 του ν. 4964/2022 (Α’ 150), περί πιλοτικής εφαρμογής των Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων, προστίθεται εδάφιο, και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:

«1. Η θαλάσσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως της ακτογραμμής της Περιφερειακής Ενότητας Έβρου και βορείως-βορειοανατολικώς της Σαμοθράκης, ορίζεται ως περιοχή ανάπτυξης πιλοτικών Έργων ΥΑΠ, για Έργα ΥΑΠ μέχρι συνολικής ισχύος εξακοσίων (600) MW. Η θαλάσσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως της ακτογραμμής της Περιφερειακής Ενότητας Έβρου και βορείως-βορειοανατολικώς της Σαμοθράκης, ορίζεται ως περιοχή ανάπτυξης πιλοτικών Έργων ΥΑΠ, για Έργα ΥΑΠ μέχρι συνολικής ισχύος εξακοσίων (600) MW. Με τη διαδικασία του άρθρου 7α του ν. 3468/2006 (Α΄ 129), οριοθετείται τμήμα της περιοχής του πρώτου εδαφίου ως Περιοχή Πρώτης Επιλογής για ΑΠΕ και ως Περιοχή Οργανωμένης Ανάπτυξης ΥΑΠ.».

3. Η παρ. 3 του άρθρου 174 του ν. 4964/2022 αντικαθίσταται ως εξής:

«3. Με το προεδρικό διάταγμα του άρθρου 7α του ν. 3468/2005, ορίζονται, μετά από εισήγηση του Φορέα ΥΑΠ, η κατανομή των Περιοχών Εγκατάστασης ΥΑΠ, εντός της Περιοχής Οργανωμένης Ανάπτυξης ΥΑΠ και η μέγιστη ισχύς Έργων ΥΑΠ που εκτιμάται ότι μπορεί να εγκατασταθεί σε κάθε μια από αυτές, η οποία δεν μπορεί να είναι μικρότερη των διακοσίων (200) MW.».

4. Στο άρθρο 174 του ν. 4964/2022, προστίθενται παρ. 16 έως 18, ως εξής:

«16. Οι κάτοχοι υφιστάμενων αδειών Παραγωγής ή Βεβαιώσεων Ειδικών Έργων για έργα ΥΑΠ και οι κάτοχοι εκκρεμών αιτήσεων που έχουν υποβληθεί στη ΡΑΕ, για την έκδοση αδειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ή Βεβαιώσεων Ειδικών Έργων, για τα οποία μέρος των έργων εντάσσεται στην περιοχή ανάπτυξης πιλοτικών έργων ΥΑΠ της παρ. 1, δύνανται να αποκτήσουν Άδεια Έρευνας Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων για όλη την ευρύτερη Περιοχή ανάπτυξης πιλοτικών Έργων ΥΑΠ της παρ. 1, κατά παρέκκλιση της παρ. 2 του άρθρου 69. Για τη χορήγηση Άδειας Έρευνας Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων του πρώτου εδαφίου, υποβάλλεται στον Φορέα ΥΑΠ σχετική αίτηση. Δικαίωμα υποβολής αίτησης έχουν τα νομικά πρόσωπα του πρώτου εδαφίου. Ο Φορέας ΥΑΠ αξιολογεί τις αιτήσεις και εκδίδει τις σχετικές Άδειες Έρευνας ΥΑΠ, εντός τριάντα (30) ημερών, από την υποβολή της σχετικής αίτησης, σύμφωνα με την περ. α) της παρ. 1, και τις παρ. 3, 4 και 6 του άρθρου 70. Η Άδεια Έρευνας ΥΑΠ του παρόντος έχει διάρκεια ισχύος τρία (3) έτη από την έκδοσή της και μπορεί να ανανεώνεται για ίσο χρόνο κατόπιν υποβολής σχετικής αίτησης από τον κάτοχο αυτής.

17. Για τη χορήγηση Άδειας Έρευνας ΥΑΠ, της παρ. 16 απαιτούνται με την υποβολή της αίτησης προς τον Φορέα ΥΑΠ η προσκόμιση εγγυητικής επιστολής Άδειας Έρευνας ΥΑΠ και αποδεικτικό κατάθεσης εφάπαξ Τέλους Άδειας Έρευνας Υπεράκτιων Αιολικών Ερευνών που ανέρχεται σε ποσό δέκα χιλιάδων ευρώ (10.000 €). Το ύψος της εγγυητικής επιστολής του πρώτου εδαφίου ορίζεται σε δέκα χιλιάδες ευρώ ανά μεγαβάτ (10.000 €/MW), βάσει της μέγιστης ισχύος των υφιστάμενων αδειών παραγωγής ή βεβαιώσεων ειδικών έργων τους ή εκκρεμών αιτήσεών τους που έχουν υποβληθεί στη ΡΑΕ.
18. Για τη διασύνδεση των Έργων ΥΑΠ του παρόντος με τμήματα του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, δεσμεύεται από τον Διαχειριστή του Συστήματος ισχύς εξακοσίων (600) MW.».

Άρθρο 56

Παρατάσεις προθεσμιών έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας- Τροποποίηση παρ. 2 και 7 άρθρου 56 ν. 4903/2022

1. Η παρ. 2 του άρθρου 56 του ν. 4903/2022 (Α’ 46), τροποποιείται ως προς τις προθεσμίες έναρξης εφαρμογής των τιμών αναφοράς, και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής:

«2. Παρατείνεται κατά τριάντα (30) μήνες η έναρξη εφαρμογής των τιμών αναφοράς, οι οποίες ορίζονται στην υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/30971/1190/26.3.2020 απόφαση του Υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Β΄ 1045) για τις κατηγορίες 29α, 29β, 30α, 30β, 30γ του Πίνακα 1 της περ. β΄ της παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 4414/2016, ώστε οι τιμές αναφοράς των κατηγοριών αυτών να ισχύουν από την 1η.9.2024.».

2. Η παρ. 7 του άρθρου 56 του ν. 4903/2022, τροποποιείται ως προς τις ημερομηνίες έναρξης εφαρμογής των τιμών αναφοράς, και η παρ. 7 διαμορφώνεται ως εξής:

«7. Παρατείνονται:

α) η έναρξη εφαρμογής των τιμών αναφοράς που ορίζονται με την υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕK/25511/ 882/2.3.2019 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Β΄ 1021), ώστε να ισχύουν από την 1η.1.2025,

β) η έναρξη εφαρμογής των τιμών αναφοράς που ορίζονται με την υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/30971/1190/26.3.2020 απόφαση του Υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, εκτός των τιμών αναφοράς των κατηγοριών 29α, 29β, 30α, 30β, 30γ, ώστε να ισχύουν από την 1η.1.2026, αν η έναρξη εφαρμογής ήταν από 1ης.1.2022 και από την 1η.1.2027, αν η έναρξη εφαρμογής ήταν από 1ης.1.2023.».