ΚΕΦΑΛΑΙΟ Θ’ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ Άρθρο 44 Διάρκεια, περιεχόμενο και διαδικασία αναθεώρησης της εθνικής στρατηγικής για την βιοποικιλότητα – Τροποποίηση περ. α) παρ. 3 άρθρου 17 ν. 3937/2011

Η περ. α) της παρ. 3 του άρθρου 17 του ν. 3937/2011 (Α’ 60), περί εθνικής στρατηγικής για την βιοποικιλότητα, αντικαθίσταται ως εξής:
«α) Η εθνική στρατηγική για τη βιοποικιλότητα. Αυτή καθορίζει τις στρατηγικές στοχεύσεις, τις γενικές κατευθύνσεις, τους ειδικότερους στόχους και τους δείκτες παρακολούθησης για τη διαχείριση και προστασία της βιολογικής ποικιλότητας σε εθνικό επίπεδο σε εναρμόνιση με συναφείς άλλες εγκεκριμένες εθνικές τομεακές στρατηγικές, καθώς και με εγκεκριμένες στρατηγικές για την προστασία και τη διαχείριση της βιοποικιλότητας σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Η εθνική στρατηγική για τη βιοποικιλότητα εκπονείται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και εγκρίνεται με Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου, μετά από γνώμη της Επιτροπής «Φύση 2000» του άρθρου 19. Η στρατηγική καλύπτει χρονική περίοδο τουλάχιστον δέκα (10) ετών, αξιολογείται τουλάχιστον ανά πενταετία από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και αναθεωρείται, εφόσον απαιτείται, με τη διαδικασία του δεύτερου εδαφίου. Η εθνική στρατηγική συνοδεύεται από αναλυτικό σχέδιο δράσης, το οποίο εγκρίνεται από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας και μπορεί να αναθεωρείται όποτε κρίνεται αναγκαίο.».

  • 13 Νοεμβρίου 2023, 20:24 | WWF Ελλάς

    Θετική κρίνεται η μείωση της διάρκειας της εθνικής στρατηγικής για τη βιοποικιλότητα από 15 σε 10 χρόνια και η σαφής πρόβλεψη για αξιολόγηση και αναθεώρησή της κάθε 5 χρόνια. Επίσης σημαντική είναι η πρόβλεψη εναρμόνισης της εθνικής στρατηγικής με τις αντίστοιχες στρατηγικές σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο ειδικά σε ό,τι αφορά τους εκεί προβλεπόμενους στόχους και το χρονοδιάγραμμα επίτευξής τους.
    Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη ότι η επίτευξη των στόχων για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας απαιτεί μια ολοκληρωμένη και διατομεακή προσέγγιση και την ενσωμάτωση των στόχων και των απαιτούμενων δράσεων για την επίτευξή τους σε όλες τις τομεακές στρατηγικές της χώρας μας, η πρόβλεψη στην υπό διαβούλευση διάταξη ότι η εθνική στρατηγική για τη βιοποικιλότητα θα «καθορίζει τις στρατηγικές στοχεύσεις […] σε εναρμόνιση με συναφείς άλλες εγκεκριμένες εθνικές τομεακές στρατηγικές» είναι εσφαλμένη. Η εθνική στρατηγική θα πρέπει να δίνει σαφείς κατευθύνσεις για τις απαιτούμενες αλλαγές και την ενσωμάτωση σαφών στόχων και δράσεων που αφορούν στη βιοποικιλότητα σε άλλες εθνικές τομεακές πολιτικές και στρατηγικές (π.χ. βιομηχανία, γεωργία, αλιεία, ναυτιλία, τουρισμός, ενέργεια κ.α.) με σκοπό την από κοινού και με συντονισμένο τρόπο επίτευξη των στόχων για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας. Αυτή η διατομεακή προσέγγιση και η ενσωμάτωση της διατήρησης της βιοποικιλότητας σε άλλες τομεακές πολιτικές διαπνέει τόσο την Ευρωπαϊκή στρατηγική για τη βιοποικιλότητα όσο και το Κούνμινγκ-Μόντρεαλ Παγκόσμιο πλαίσιο για τη βιοποικιλότητα της Σύμβασης του ΟΗΕ για τη βιοποικιλότητα, και θα πρέπει να αποτελέσει κύριο στοιχείο της νέας εθνικής στρατηγικής. Η υπό διαβούλευση διάταξη θα πρέπει να προβλέπει ρητά ότι η εθνική στρατηγική για τη βιοποικιλότητα δίνει κατευθύνσεις για την ενσωμάτωση των στόχων σε άλλες τομεακές πολιτικές και προσδιορίζει τις απαιτούμενες δράσεις και ενέργειες που θα πρέπει να ενσωματωθούν σε αυτές. Ομοίως, η διάταξη θα πρέπει να περιλαμβάνει σαφή αναφορά στην υποχρέωση όλων των αρμόδιων δημόσιων αρχών και άλλων φορέων να υλοποιήσουν και να εφαρμόσουν τις πολιτικές και δράσεις για την επίτευξη των στόχων για τη βιοποικιλότητα στο πλαίσιο της άσκησης των αρμοδιοτήτων τους.
    Επίσης, θεωρούμε απαραίτητο να προβλεφθεί – πέραν της γνώμης της Επιτροπής “Φύση 2000” – και η παροχή γνώμης από τον ΟΦΥΠΕΚΑ επί του σχεδίου της Εθνικής Στρατηγικής βάσει του προβλεπόμενου στον ν. 4685/2020 σκοπού και των αρμοδιοτήτων του (άρθρο 27) ειδικά σε ό,τι αφορά τις προστατευόμενες περιοχές, που αποτελούν ένα κρίσιμο στοιχείο της εθνικής στρατηγικής για την επίτευξη των στόχων διατήρησης της βιοποικιλότητας. Η πρόβλεψη για γνωμοδότηση της Επιτροπής “Φύση 2000” και του ΟΦΥΠΕΚΑ θα πρέπει να αφορά και τη διαδικασία έγκρισης του ΣΔ από το ΥΠΕΝ.
    Επιπλέον, ένα σημαντικό κενό της προωθούμενης διάταξης αποτελεί η απουσία αναφοράς σε διαδικασίες δημόσιας διαβούλευσης πριν από την έγκρισή της στρατηγικής και του ΣΔ. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τις υποχρεώσεις της χώρας βάσει της Σύμβασης του Άαρχους και των κατοχυρωμένων περιβαλλοντικών δικαιωμάτων των πολιτών για συμμετοχή στη λήψη περιβαλλοντικών αποφάσεων, και με την εθνική νομοθεσία (βλ. ν. 4622/2019 για το επιτελικό κράτος) και διαφοροποιείται από διατάξεις σχετικές με την εκπόνηση και έγκριση άλλων τομεακών στρατηγικών (π.χ. άρθρο 5 ν. 4936/2020 για την εθνική στρατηγική για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή). Η συμμετοχή των πολιτών θα πρέπει να είναι στο επίκεντρο των διαδικασιών διαμόρφωσης ενός κρίσιμου εργαλείου σχεδιασμού των πολιτικών της χώρας για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας. Προτείνεται να συμπεριληφθεί σαφής διάταξη για τη διενέργεια δημόσιας διαβούλευσης επί του σχεδίου της Εθνικής Στρατηγικής και επί του προσχεδίου του ΣΔ μέσω του opengov.gr χρονικής διάρκειας τουλάχιστον δύο μηνών, καθώς και για τη διενέργεια ημερίδων και άλλων μορφών διαβουλεύσεων σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα σε όλους τους πολίτες να ενημερωθούν και να συμμετάσχουν ουσιαστικά.
    Τέλος, η τροποποίηση του τελευταίου εδαφίου του άρθρου 17 παρ. 3 σχετικά με τη διάρκεια του σχεδίου δράσης (ΣΔ) κρίνεται αρνητική. Λαμβάνοντας υπόψη τόσο ότι το σχέδιο δράσης αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την υλοποίηση της εθνικής στρατηγικής όσο και την ταχύτητα που συντελούνται πλέον οι αλλαγές στο φυσικό περιβάλλον και την αβεβαιότητα λόγω της κλιματικής κρίσης, θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι το ΣΔ αξιολογείται και επικαιροποιείται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Η υπό διαβούλευση διάταξη θα πρέπει να περιλαμβάνει σαφή ρύθμιση για την αξιολόγηση και την επικαιροποίησή του ΣΔ, βάσει των συμπερασμάτων της αξιολόγησης, κάθε 5 χρόνια, χρονικό διάστημα που συμπίπτει με την αξιολόγηση της Εθνικής Στρατηγικής βάσει της προτεινόμενης πρόβλεψης του παρόντος άρθρου. Η προσαρμοστική διαχείριση μέσω της αξιολόγησης και αναθεώρησης δράσεων αποτελεί κρίσιμο στοιχείο για την επίτευξη των στόχων διατήρησης της βιοποικιλότητας.

  • 13 Νοεμβρίου 2023, 13:26 | ΣΕΠΟΧ – ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΟΛΕΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΚΤΩΝ

    Θεωρούμε λάθος και επιπλέον αντίθετη προς τις ευρωπαϊκές οδηγίες και τις κατευθύνσεις των διεθνών οργανισμών την πρόταση του άρθρου η εθνική στρατηγική για τη βιοποικιλότητα να εναρμονίζεται “με συναφείς άλλες εγκεκριμένες εθνικές τομεακές στρατηγικές”. Μία τέτοια εναρμόνιση είναι πολύ πιθανό να οδηγήσει σε συρρίκνωση ή στρέβλωση των γενικών ή ειδικών στόχων της εθνικής στρατηγικής και γενικότερα να απομειώσει την αποτελεσματικότητά της. Αντί της εναρμόνισης, η συγκεκριμένη διάταξη θα πρέπει να αναφέρεται σε λήψη υπόψη συναφών εθνικών στρατηγικών.