1. Η διαχείριση του ΕΣΜΗΕ διενεργείται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Διαχείρισης του Ελληνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (Κώδικας Διαχείρισης ΕΣΜΗΕ), ο οποίος καταρτίζεται και υποβάλλεται στη ΡΑΕ από τον Διαχειριστή του ΕΣΜΗΕ. Η ΡΑΕ, κατόπιν δημόσιας διαβούλευσης και αφού προβεί σε τυχόν τροποποιήσεις και προσθήκες, εκδίδει με απόφασή της το τελικό κείμενο του Κώδικα Διαχείρισης του Συστήματος, το οποίο δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, Ο Κώδικας τροποποιείται είτε με πρωτοβουλία της ΡΑΕ, είτε κατόπιν αιτήματος του Διαχειριστή ή τρίτων προσώπων που έχουν έννομο συμφέρον, κατ΄ εφαρμογή της διαδικασίας του προηγούμενου εδαφίου.
2. Με τον Κώδικα Διαχείρισης του Συστήματος ρυθμίζονται ιδίως:
(α) Οι τεχνικές προδιαγραφές σχεδιασμού, λειτουργίας και συντήρησης του Συστήματος. Ειδικότερα, ορίζονται οι ελάχιστες τεχνικές προδιαγραφές, τα κριτήρια και οι απαιτήσεις σχεδιασμού και λειτουργίας όσον αφορά στη σύνδεση εγκαταστάσεων χρηστών, περιλαμβανομένων δικτύων διανομής, με το Σύστημα, το βαθμό της αξιοπιστίας εξυπηρέτησής τους, τον εξοπλισμό καταναλωτών με άμεση σύνδεση, τα κυκλώματα διασυνδέσεων και τις απευθείας γραμμές. Οι τεχνικοί αυτοί κανόνες εξασφαλίζουν τη διαλειτουργικότητα των συστημάτων, είναι αντικειμενικοί και δεν εισάγουν διακρίσεις. Επίσης, καθορίζονται δείκτες για την παρακολούθηση της απόδοσης του Συστήματος.
(β) Η διαδικασία κατάρτισης του προγράμματος συντήρησης του Συστήματος, στο οποίο περιλαμβάνονται κατ’ελάχιστο οι εργασίες συντήρησης και τα χρονοδιαγράμματα εκτέλεσης αυτών, προκειμένου να διασφαλίζεται η άρτια και έγκαιρη συντήρηση του συστήματος.
(γ) Οι προϋποθέσεις για την υποβολή αίτησης πρόσβασης στο σύστημα, τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, οι ελάχιστες τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές για την πρόσβαση στο σύστημα, ιδίως εκείνων που σχετίζονται με τη σύνδεση, και η διαδικασία διακανονισμού των σχετικών συμβάσεων Η πρόσβαση των δικαιούμενων στο σύστημα γίνεται με τον πλέον οικονομικό, διαφανή και άμεσο τρόπο, χωρίς διακρίσεις μεταξύ των χρηστών και μεταξύ των κατηγοριών χρηστών του Συστήματος. Ο Διαχειριστής του Συστήματος Μεταφοράς μπορεί να αρνείται την πρόσβαση των δικαιούμενων στο Σύστημα, μόνο για λόγους εξάντλησης της ικανότητας φόρτισης του Συστήματος. Η άρνηση πρόσβασης αιτιολογείται ειδικώς, με βάση αντικειμενικά, τεχνικά και οικονομικά κριτήρια. Σε περίπτωση άρνησης πρόσβασης ο Διαχειριστής του Συστήματος οφείλει να παρέχει πληροφορίες σχετικά με τα αναγκαία μέτρα ενίσχυσης του Συστήματος έναντι ανταλλάγματος που αντικατοπτρίζει το κόστος της παροχής των εν λόγω ενισχύσεων και το οποίο προσδιορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του 151 του παρόντος νόμου.
(δ) Η προθεσμία μέσα στην οποία ο Διαχειριστής του Συστήματος υποχρεούται να απαντά στις υποβαλλόμενες αιτήσεις και οι συνέπειες της παράλειψης της απάντησης μέσα στην προθεσμία αυτή.
(ε) Τα κριτήρια που εφαρμόζει ο Διαχειριστής του Συστήματος για την κατανομή του φορτίου στις διαθέσιμες εγκαταστάσεις παραγωγής, και των επικουρικών υπηρεσιών στις διαθέσιμες εγκαταστάσεις παραγωγής, και σε εγκαταστάσεις που παρέχουν δυνατότητες διαχείρισης της ζήτησης και εξοικονόμησης ενέργειας, καθώς και τη χρήση των Διασυνδέσεων. Για τον καθορισμό των κριτηρίων, μεταξύ άλλων, λαμβάνονται υπόψη:
(αα) Ο προγραμματισμός εγχύσεων ηλεκτρικής ενέργειας στο Σύστημα και απορροφήσεων ηλεκτρικής ενέργειας από το Σύστημα, καθώς και παροχής επικουρικών υπηρεσιών για δεδομένη χρονική περίοδο, κατά τα προβλεπόμενα στον Κώδικα Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας.
(ββ) Τα τεχνικά χαρακτηριστικά των διαθέσιμων εγκαταστάσεων παραγωγής και των Διασυνδέσεων.
(γγ) Οι τεχνικοί περιορισμοί του Συστήματος , καθώς και των εγκαταστάσεων που μπορούν να παρέχουν δυνατότητες διαχείρισης της ζήτησης και εξοικονόμησης ενέργειας,
(στ) Ο τρόπος, η έκταση, οι όροι και οι προϋποθέσεις σύμφωνα με τους οποίους κατά την κατανομή του φορτίου στις διαθέσιμες εγκαταστάσεις παραγωγής, ο Διαχειριστής του Συστήματος δίνει προτεραιότητα:
(αα) Στις εγκαταστάσεις παραγωγής που χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, σύμφωνα με το άρθρο 9 του ν. 3468/2006 (ΦΕΚ A΄129).
(ββ) Σε εγκαταστάσεις παραγωγής που χρησιμοποιούν πρωτογενή ενέργεια από εγχώρια ενεργειακά καύσιμα μέχρι ποσοστού 15% της συνολικής ποσότητας πρωτογενούς ενέργειας η οποία είναι αναγκαία για την παραγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνεται στην ελληνική επικράτεια κατά τη διάρκεια ενός (1) ημερολογιακού έτους.
(ζ) Ο τρόπος, η διαδικασία και οι όροι διευθέτησης, από τον Διαχειριστή του Συστήματος, των Αποκλίσεων Παραγωγής – Ζήτησης, μεταξύ των κατόχων άδειας παραγωγής, των προμηθευτών, των επιλεγόντων πελατών και των χρηστών των Διασυνδέσεων. Η διευθέτηση γίνεται ενιαία κατά τρόπον ώστε να προάγεται η διαθεσιμότητα των εγκαταστάσεων παραγωγής, και το κόστος να επιμερίζεται κατά το δυνατόν σε αυτούς που προκαλούν τις αποκλίσεις.
(η) Ο τρόπος, η διαδικασία και οι όροι διαχείρισης της υδροηλεκτρικής παραγωγής και της διαχείρισης των αποθεμάτων ύδατος στους ταμιευτήρες, λαμβάνοντας υπόψη και τις ρυθμίσεις του ν.3199/2003 (ΦΕΚ Α΄ 280)
(θ) Οι υποχρεώσεις προσκόμισης εγγυήσεων διαθεσιμότητας επαρκούς ισχύος που πρέπει να πληρούνται για την απορρόφηση ηλεκτρικής ενέργειας από το Σύστημα και ο τρόπος εκπλήρωσης των υποχρεώσεων αυτών, ιδίως μέσω συμβάσεων. Οι προϋποθέσεις και η διαδικασία παροχής κινήτρων και επιβολής κυρώσεων από τον Διαχειριστή του Συστήματος ιδίως για τη διαθεσιμότητα επαρκούς ισχύος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας περιλαμβανόμενης και της διατήρησης ασφαλών περιθωρίων προσφοράς ισχύος και την εύρυθμη λειτουργία του προγραμματισμού εγχύσεων και απορροφήσεων και της κατανομής φορτίου, καθώς και την προστασία του περιβάλλοντος.
(ι) Ο τρόπος, η διαδικασία και οι όροι διευθέτησης τυχόν πληρωμών για τη διαθεσιμότητα των εγκαταστάσεων παραγωγής.
(ια) Οι προϋποθέσεις και η διαδικασία που οφείλει να ακολουθεί ο Διαχειριστής του Συστήματος Μεταφοράς για τη σύναψη συμβάσεων σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 106 του παρόντος νόμου.
(ιβ) Ο τρόπος συλλογής πληροφοριών σχετικά με την πρωτογενή μορφή ενέργειας που χρησιμοποιούν όσοι εγχέουν ηλεκτρική ενέργεια στο Σύστημα, καθώς και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, τουλάχιστον όσον αφορά τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
(ιγ) Ο τύπος και το ελάχιστο περιεχόμενο των συμβάσεων σύνδεσης Σταθμών Παραγωγής, με το Σύστημα και κάθε άλλο σχετικό θέμα.
(ιδ) Οι διαδικασίες έγκρισης της κατασκευής των έργων σύνδεσης σταθμών ηλεκτροπαραγωγής με το Σύστημα από τους κατόχους άδειας εγκατάστασης, και ελέγχου και παραλαβής των έργων αυτών από τον Διαχειριστή. Μετά την παραλαβή τα έργα αυτά αποτελούν μέρος του Συστήματος και περιέρχονται στην κυριότητα του ΑΔΜΗΕ Α.Ε. Σε περίπτωση σύνδεσης στο Σύστημα Μεταφοράς νέου σταθμού ηλεκτροπαραγωγής μέσω ακτινικών καλωδιακών γραμμών σε υποσταθμό (Υ/Σ) ή κέντρο υπερυψηλής τάσης (ΚΥΤ), η κυριότητα και η διαχείριση των έργων σύνδεσης υψηλής τάσης μέχρι τον εν λόγω Υ/Σ ή ΚΥΤ δύναται να παραμένει στον κάτοχό της οικείας άδειας παραγωγής με απόφαση της ΡΑΕ, μετά από εισήγηση της ΑΔΜΗΕ Α.Ε.
(ιε) Οι διαδικασίες επίλυσης των διαφορών που ανακύπτουν μεταξύ των χρηστών του Συστήματος και του Διαχειριστή του Συστήματος.
(ιστ) Κάθε άλλη ρύθμιση απαραίτητη για την εύρυθμη, ασφαλή και αποδοτική διαχείριση του Συστήματος.
3. Υπολογισμοί και ειδικές εγκρίσεις, που προβλέπονται από τον Κώδικα Διαχείρισης του Συστήματος, αποφασίζονται από τη ΡΑΕ, μετά από γνώμη του Διαχειριστή του Συστήματος και δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
4. Με απόφαση της ΡΑΕ εκδίδονται εγχειρίδια για τις λεπτομέρειες εφαρμογής του Κώδικα Διαχείρισης του Συστήματος, σύμφωνα με τη διαδικασία της παραγράφου 1.
Ο κώδικας διαχείρισης του συστήματος και ο κώδικας συναλλαγών ηλεκτρικής ενέργειας είναι κείμενα που εκτός από τις γενικές τεχνικές οδηγίες για τη λειτουργία της αγοράς και του συστήματος, στην Ελλάδα περιγράφουν και το μοντέλο οργάνωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Το μοντέλο οργάνωσης της αγοράς είναι σημαντική ευθύνη που κρίνεται ότι πρέπει να ανήκει στη δικαιοδοσία της εκτελεστικής εξουσίας. Οι υπηρεσίες εξισορρόπησης στις οποίες αναφέρεται η Οδηγία, των οποίων τις λεπτομέρειες υπολογισμού αναθέτει στις ρυθμιστικές αρχές, είναι η λεπτομέρεια εφαρμογής της λειτουργίας της αγοράς. Κρίνεται ότι η Οδηγία προϋποθέτει ότι υπάρχει άλλο θεσμικό κείμενο το οποίο καθορίζει το γενικό πλαίσιο λειτουργίας των αγορών, όπως το πόσες αγορές υπάρχουν και ποιοι τις λειτουργούν. Θα πρέπει να προβλεφθεί πρόσθετη διαδικασία για την εμπλοκή της εκτελεστικής εξουσίας στον καθορισμό των όρων συναλλαγών ή θα πρέπει να αφαιρεθεί η δικαιοδοσία αυτή από τη ΡΑΕ.