Εθνική Πολιτική της Χώρας για την Αξιοποίηση του Ορυκτού Πλούτου

Σχολιάζω το παρακάτω δημοσίευμα από την ιστοσελίδα του κ. Μανιάτη:
«ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΝΙΑΤΗΣ: «ΠΡΟΧΩΡΟΥΜΕ ΣΕ ΜΙΑ ΝΕΑ ΕΘΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΡΥΚΤΟ ΠΛΟΥΤΟ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ» (29/8/2011)
Σε δημόσια Διαβούλευση θέτει ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κ. Γιάννης Μανιάτης, την πολιτική αξιοποίησης του ορυκτού πλούτου της Ελλάδας. Εκτιμάται ότι το σύνολο του Ορυκτού Πλούτου της χώρας είναι της τάξης των 30 δις Ευρώ.
Ιδιαίτερης σημασίας για την εξορυκτική βιομηχανία της χώρας χαρακτηρίζονται εννέα ορυκτές πρώτες ύλες του Ελληνικού υπεδάφους, για την αξιοποίηση των οποίων θα προωθηθεί άμεσα η εκπόνηση σχεδίου βιώσιμης ανάπτυξης. Πρόκειται για τα ορυκτά λιγνίτης, λατερίτης, βωξίτης, μικτά θειούχα, χρυσός, λευκόλιθος, μάρμαρα, μπεντονίτης και περλίτης»
Είναι πλεόν γνωστό ότι η αξία των 30 δισ ευρώ που αναφέρεταιείναιπλήρως λανθασμένη
Επίσης οι ορυκτές πρώτες ύλες που αναφέρονται είναι λανθασμένες και αποτελούν κάλυψη των αληθινών υλών που στοχεύει η εξόρυξη, τις σπάνιες γαίες που ευρίσκονται σε αφθονία στα ελληνικά εδάφη και αποτελούν πλούτο αξίας άνω των 300 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, πλούτο του ταλαίπωρου έλληνα πολίτη που καλείται να δεχθεί περικοπές σε μισθούς-συντάξεις πείνας.
Σας παραπέμπω στα άρθρα μου στο ^[2] στις διευθύνσεις
^[3] και
^[4]
Με εκτίμηση
Κώστας Ποτήρης
Δημοσιογράφος
Σύδνεϋ

Το σχέδιο μπορεί να αντιμετωπίσει στρεβλώσεις όπως η εξόρυξη σμύριγδας στη Νάξο? Πως μπορεί να σταματήσει τέτοια κατασπατάληση πόρων?

Στο πλαίσιο της διαβούλευσης για την εθνική πολιτική για την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της χώρας θα ήθελα να σας ενημερώσω ότι στο πλαίσιο του ΕΠΠΕΡΑΑ 2007 – 2013 έχει εκπονηθεί μελέτη με τίτλο : «Εκπόνηση μελέτης για τη μεταφορά της Οδηγίας 2006/21/ΕΚ σχετικά με τη διαχείριση των αποβλήτων της εξορυκτικής βιομηχανίας στο εθνικό δίκαιο και εκπόνηση Τεχνικών Προδιαγραφών διαχείρισής τους».
Τα σημαντικότερα κεφάλαια της μελέτης αφορούν :
– Πλήρης καταγραφή του ισχύοντος εθνικού και κοινοτικού νομοθετικού πλαισίου που σχετίζονται με το αντικείμενο του έργου.
– Διεξεοδική διερεύνηση των σχετικών κειμένων BREF και των διαθέσιμων κειμένων των εργασιών της επιτροπής TAC του άρθρου 23 της Οδηγίας 2006/21/ΕΚ.
– Έκθεση της υφιστάμενης κατάστασης.
– Επεξεργασία της ΚΥΑ 39624/2209/Ε103/25-9-2009 για την εναρμόνηη της Οδηγίας 2006/21/ΕΚ.
– Σχέδιο εντύπου για την κατάρτηση «Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων».
– Σχέδιο εντύπου για την κατάρτηση αίτησης για την χορήγηση άδειας εγκατάστασης διαχείρισης αποβλήτων».
– Σχέδιο εντύπου για την κατάρτηση ¨εντύπου υποβολής εκθέσεων (ερωτηματολόγιο).
Η εν λόγω μελέτη βρίσκεται έντυπη και ηλεκτρονική μορφή στη βιβλιοθήκη του ΕΠΠΕΡΑΑ και μπορεί να αξιοποιηθεί από τους αρμόδιους, ιδιαίτερα στο θέμα των αποβλήτων από εξορυκτικές δραστηριότητες που, ως μέλος της επιτροπής παραλαβής της μελέτης μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι αναλύεται σε πολύ ικανοποιητικό βαθμό.

Με τιμή
Βασίλειος Στοϊλόπουλος

Εάν ισχύουν τα παρακάτω στοιχεία, τα οποία βλέπουμε κατά καιρούς να κυκλοφορούν στα διάφορα ΜΜΕ και στο διαδίκτυο, τότε το θέμα δεν είναι που θα βρεθούν πόροι για τη Χώρα μας, αλλά πως θα εκμεταλλευτούμε αυτούς που ήδη υπάρχουν.

Από δημοσιογραφικές πληροφορίες λοιπόν, που κυκλοφορούν σε διάφορα ΜΜΕ αλλά και σε Site του διαδικτύου, προκύπτουν τα παρακάτω στοιχεία:

1) Βρέθηκαν νοτίως της Κρήτης 175 δισεκατομμύρια βαρέλια πετρέλαιο, το 3ο μεγαλύτερο κοίτασμα παγκοσμίως.
Η αξία του πετρελαίου και του αερίου μας είναι – κρατηθείτε – 10.000.000.000.000 (10 ΤΡΙΣΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΔΟΛΛΑΡΙΑ !) όπως αναφέρει το Γεωλογικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ, το USGS.

2) Ο χρυσός που υπάρχει στην Θράκη μας, αξίζει 38 δις ευρώ.
Έχουμε δηλαδή εκεί, στην Μακεδονία και την Θράκη, τα 3 μεγαλύτερα κοιτάσματα χρυσού της Ευρώπης.

3) Υπάρχουν και άλλα κοιτάσματα από σπάνια μεταλλεύματα, των οποίων η αξία ανέρχεται σε πάρα πολλά Δις Ευρώ.

Σίγουρα υπάρχου κάποια σοβαρά εμπόδια, ως προς την εκμετάλλευση αυτού του πλούτου που διαθέτει η Χώρα μας, αλλά πρέπει εκεί να εστιάσουμε όλες μας τις προσπάθειες και με τη βοήθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην οποία είμαστε μέλος, ώστε να προσπεράσουμε αυτά τα εμπόδια.

Ο Μεταλλευτικός κλάδος είναι μια κατεξοχήν πηγή πόρων για το ελληνικό κράτος. Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια έχει αφεθεί στην τύχη του έχοντας πέσει θύμα νομικών κενών και ελλειπούς ελέγχου.
Χρειάζεται στρατηγικό σχέδιο για την αποτελεσματική ανάπτυξη του κλάδου που μπορεί να συντελέσει καταλυτικά στην αυξηση του εγχωριου προϊόντος. Ήδη έχουμε μείνει πίσω, οι καιροί απαιτούν γοργά βήματα σε όλους τους τομείς ανάπτυξης.
Η αλλαγή του ΚΜΛΕ και η παρούσα διαβούλευση είναι στη σωστή κατεύθυνση, αρκεί να μην σταματήσουμε εδω…

Γιατί δεν βάζετε το ΤΕΕ (εμδυδας) και το ΓΕΩΤ.Ε.Ε να νομοθετούν απευθείας τι την θέλετε την διαβούλευση αφού στο τέλος αυτά θα νομοθετήσουν!

πολύ μπλά μπλά με τον γνωστό τρόπο.
τίποτα συγκεκριμένο με βάση τα ως τώρα γνωστά απο δεκαετίες ερευνών.
γιατί πάντα ξανα-ανακαλύπτουμε τον τροχό?
θα έπρεπε το πρώτο και βασικό εργαλείο αυτής της επιτροπής να είναι ο χάρτης της Ελλάδας με απεικόνιση των ορυκτών σε γή και θάλασσα για να έχουμε μιά πρώτη ιδέα για ποιό πράγμα μιλάμε.
Μία εικόνα χίλια λόγια.

Διαφωνώ με την δημιουργία νέας επιτροπής (που ελπίζω να μην είναι αμοιβόμενη) γιατί το δημόσιο διαθέτει αρκετές υπηρεσίες ώστε μία απο αυτές να αναλάβει το έργο.

Η πρωτοβουλία της κυβέρνησης είναι αξιέπαινη αφού η εξορυκτική βιομηχανία θα παίζει για πολύ καιρό σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της χώρας. Χαίρομαι που στην επιτροπή υπάρχει το ΙΓΜΕ για το οποίο υπέβαλα αίτηση μετάταξης από την ΕΡΓΟΣΕ όπου εργάζομαι, αγωνιώ όμως για το μέλλον. Η μετάταξη 6 έμπειρων Μηχανικών και Γεωλόγων της ΕΡΓΟΣΕ στο ΙΓΜΕ «κόλλησε» περιέργως αναστατώνοντας την ζωή μας, αφού για να προβούμε στην αίτηση αυτή είχαμε λάβει αρμοδίως διαβεβαιώσεις για την βιωσιμότητα του ΙΓΜΕ (αλλιώς ορισμένοι δεν θα αιτούμασταν καν μετάταξη). Εύχομαι η Ελλάδα να αποκτήσει σύγχρονη συνεκτική εξορυκτική (και ενεργειακή) πολιτική ανάπτυξης. Ελπίζω και εύχομαι να συνεχίσει να υπάρχει το ΙΓΜΕ και να προσφέρει στην Ελλάδα. Ελπίζω και εύχομαι το ΥΠΕΚΑ να δώσει την ευκαιρία στους αιτούμενους της ΕΡΓΟΣΕ Γεωλόγους και Μηχανικούς να δείξουμε την εμπειρία μας, ειδικά τώρα που το ΙΓΜΕ χρειάζεται νέο επιστημονικό – τεχνικό αίμα.
Με εκτίμηση
Γιώργος Τσιφουτίδης
Μηχ/κος Γεωλόγος
MSc, PhD Engineering Geology, Durham, UK
MSc, Μελέτη & Κατασκευή Υπόγειων Έργων, ΕΜΠ

Εκμετάλλευση ορυκτού πλούτου.
Οτιδήποτε έχει σχέση με την Εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου, με οποιαδήποτε σχέση και μορφή, πρέπει να έχουν λόγο:
1) Η κυβέρνηση
2) Μια επιστημονική επιτροπή (αντίστοιχη με το αντικείμενο)
3) Η τοπική κοινωνία
4) Η επιτροπή πολιτών ως αντιπρόσωποι του λαού.

ΣΗΜ. καλόν θα είναι, σιγά-σιγά να μεριμνήσει η διεθνής κοινότητα τούτο:
Οποιοσδήποτε ορυκτός πλούτος, όποια μορφή και αν έχει και όπου κι αν βρεθεί στη γη, αφού προσφέρεται από τη μάννα-γη δωρεάν, πρέπει εν μέρει να τον απολαμβάνουν όλοι οι άνθρωποι στη γη. Αυτό σημαίνει ότι, μέρος των κερδών πρέπει να διαμοιράζεται σε τρίτες χώρες όπου πεινάνε, διψάνε και υποφέρουνε. Υπό μορφή επενδύσεων όμως και όχι υπό μορφή εξευτελιστικής βοήθειας ως τροφή και νερό. Έτσι θα αντιμετωπιστεί και το πρόβλημα της μετανάστευσης.
Όποιος έχει αναγκαστεί να φύγει μακριά από την γη που τον γέννησε, αντιλαμβάνεται πόσο πόνο προκαλεί αυτό. Είναι πολύ δύσκολο να γίνει κάποιος άνθρωπος ευτυχισμένος μακριά από το χώμα που τον γέννησε.

ΓΕΙΑ ΣΑΣ.ΤΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΕΙΝΑΙ ΕΞΑΙΡΕΤΟ ΜΕ ΤΗΝ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΦΟΡΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΗΣ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΜΑΖΙ ΜΕ ΟΣΟΥΣ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΚΑΙ Η Ε.Ε.Χ ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΚΕΦΕ ΔΗΜΟΚΡΤΙΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟ Ε.Ι.Ε ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ.ΕΤΣΙ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΜΙΑ ΣΦΑΙΡΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΩΣΤΟΤΕΡΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΟΡΥΚΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ.

σε περιπτωση που η ελληνικη κυβερνηση θελει πραγματικα ιδεες δεχομε να συμμετεχω σε επιχειριση η οποια θα ερθει σε συμφωνια με ξενες ετεριες κατασκευης αυτοκηνιτων (γιατι εδω δεν ξερω για ποιο λογο δεν θελουν τετοια πραγματα) ωστε να κατασκευαστη μια μοναδα παραγωγης μερων κινητηρων (και αλλων μερων φυσικα) ωστε να προμηθευει αυτα τα εργοστασια (ευρωπαικων και μη αυτοκινιτων). δεν θελω να πιστευω οτι οι τουρκοι ή οι βραζιλιανοι ειναι καλυτεροι απο εμας.

Εκείνο που θα ήθελα να επισημάνω ως απλός Έλληνας πολίτης, που δεν έχει καμμία απολύτως σχέση με το αντικείμενο, είναι κάτι πολύ γενικό που έχω παρατηρήσει τα τελευταία χρόνια: Η έλλειψη γρήγορης και αποτελεσματικής ανταπόκρισης του δημόσιου τομέα σε όλους τους φορείς του.
Συγκεκριμένα, στην προκειμένη διαβούλευση πιστεύω πως θα έπρεπε να είχε πραγματοποιηθεί εδώ και πολύ καιρό. Θα έπρεπε να είναι από τις πρώτες προτεραιότητες «μας» (ως κράτος) και οι ΟΠΥ και οι ‘Ηπιες Μορφές Ενέργειας, μιας και αφ’ ενός υπάρχουν (αν όχι να βγει κάποιος επιτέλους να το πει δημόσια), και αφ’ ετέρου είναι αναγκαίες. Αντ’ αυτού αναλωνόμαστε σε συζητήσεις επί συζητήσεων και διαβουλεύσεις επί διαβουλεύσεων, δημιουργώντας καθυστερήσεις που υποδεικνύουν είτε αδυναμία είτε και μερικές φορές δόλο.

Η ΕΚΜΕΤΑΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΟΡΥΚΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ ΣΑΦΩΣ ΘΑ ΔΩΣΕΙ ΜΙΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΩΘΗΣΗ ΣΤΗΝ ΚΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ. ΣΙΓΟΥΡΑ ΘΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΟΥΝ ΝΕΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΝΕΕΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΕΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΝΕΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΑ ΟΠΟΥ ΑΝΑΠΤΥΣΕΤΑΙ ΜΙΑ ΝΕΑ ΜΟΡΦΗ ΚΕΡΔΟΦΟΡΑΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΣΙΓΟΥΡΑ ΚΙΝΕΙΤΑΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΧΡΗΜΑ.ΚΛΑΣΙΚΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ (ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΓΝΩΡΙΖΩ ΑΠΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ) Η ΠΕΡΙΟΧΗ SILESIA ΣΤΗΝ ΠΟΛΩΝΙΑ ΟΠΟΥ Η ΕΞΟΡΥΞΗ ΑΝΘΡΑΚΑ ΕΧΕΙ ΚΑΝΕΙ ΤΗΝ ΟΛΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΡΚΕΤΑ ΔΥΝΑΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ.
ΒΕΒΑΙΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ Η ΑΛΛΗ ΠΛΕΥΡΑ ΤΟΥ ΝΟΜΙΣΜΑΤΟΣ.
ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΕΙΝΑΙ Η ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΟΝΤΟΣ.
ΤΟ ΜΟΝΟ ΣΙΓΟΥΡΟ ΕΙΝΑΙ ΟΤΙ Ο ΑΕΡΑΣ ΘΑ ΕΠΙΒΑΡΥΝΘΕΙ ΜΕ ΕΠΙΒΛΑΒΕΙΣ ΡΥΠΟΥΣ.Ο ΥΔΡΟΦΟΡΟΣ ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ ΘΑ ΜΟΛΥΝΘΕΙ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΑ Η ΦΥΣΙΚΗ ΙΣΟΡΟΠΙΑ ΘΑ ΔΙΑΤΑΡΑΧΘΕΙ ΠΡΟΣ ΤΟ ΧΕΙΡΟΤΕΡΟ.
ΔΕΥΤΕΡΟ ΑΛΛΑ ΕΞΙΣΟΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ.
ΠΟΙΟΣ ΘΑ ΕΚΜΕΤΑΛΕΥΤΕΙ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ ΤΟΝ ΟΡΥΚΤΟ ΠΛΟΥΤΟ???
ΕΧΟΥΜΕ ΤΗΝ ΚΟΤΑ ΜΕ ΤΑ ΧΡΥΣΑ ΑΥΓΑ. ΘΑ ΤΑ ΕΚΜΕΤΑΛΕΥΤΟΥΜΕ ΟΠΩΣ ΘΕΛΟΥΜΕ ΕΜΕΙΣ ΑΥΤΑ ΤΑ ΧΡΥΣΑ ΑΥΓΑ? Η ΘΑ ΕΡΘΕΙ ΜΙΑ ΠΟΛΥΕΘΝΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟ ΜΟΝΟ ΠΟΥ ΘΑ ΚΑΝΕΙ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΜΑΣ ΠΛΗΡΩΝΕΙ ΓΙΑ ΝΑ ΤΑ ΜΑΖΕΥΟΥΜΕ ΚΑΙ ΘΑ ΤΑ ΠΟΥΛΑΕΙ ΑΥΤΗ ΓΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΤΗΣ?
ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΕΙΝΑΙ ΑΠΛΑ.
ΑΣ ΜΑΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΟΥΝ ΟΙ ΚΥΒΕΡΝΩΝΤΕΣ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΑΝ ΑΥΤΟΣ Ο ΟΡΥΚΤΟΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΘΑ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Η ΕΑΝ ΠΡΟΤΕΙΘΕΝΤΑΙ ΝΑ ΤΟΝ ΞΕΠΟΥΛΗΣΟΥΝ ΣΤΙΣ ΠΟΛΥΕΘΝΙΚΕΣ ΤΟΥ ΕΒΡΑΙΚΟΥ ΛΟΜΠΙ.
ΜΗΝ ΠΡΟΣΠΑΘΟΥΝ ΝΑ ΧΡΥΣΩΣΟΥΝ ΤΟ ΧΑΠΙ ΛΕΓΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΝΕΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΛΠ ΓΙΑΤΙ ΕΤΣΙ ΜΑΣ ΔΙΑΦΕΥΓΕΙ Η ΟΥΣΙΑ.
ΚΑΙ Η ΟΥΣΙΑ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ.
Ο ΟΡΥΚΤΟΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΚΑΙ ΜΟΝΟ ΣΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ.ΔΕΝ ΑΝΗΚΕΙ ΣΕ ΚΑΜΙΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΚΑΝΕΝΑ ΚΟΜΜΑ ΚΑΜΙΑ ΟΜΑΔΑ.
ΟΨΟΜΕΘΑ…

Δεν υπάρχει εκμετάλευση φυσικών πόρων στην παρούσα φάση, ούτε και καμία άλλη εκμετάλευση δημοσίου πλούτου. Το ορίζει απόλυτα η δανειακή σύμβαση. Άρα λοιπόν μέχρι να εκδικασθεί η εκγυρότητα του μνημονίου και να εκποιηθούμε τα πανωτόκια να μήν γίνει καμία τέτοια κίνηση. Αν θέλουμε πραγματικά το καλό της χώρας.

-ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΑΠΟ ΚΡΑΤΙΚΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΙΕΣ, ΚΑΙ ΟΧΙ-ΟΧΙ ΣΕ ΑΛΛΟΔΑΠΕΣ.
– ΤΑ ΕΣΟΔΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΜΕΤΑΛΕΥΣΗ, ΝΑ ΠΑΝΕ ΚΥΡΙΩΣ ΣΕ: 1)ΑΠΟΠΛΗΡΩΜΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΓΕΝΟΥΣ ΧΡΕΟΥΣ, ΚΑΙ ΟΧΙ ΤΩΝ ΝΤΑΒΑΤΖΙΔΙΚΩΝ ΤΟΚΩΝ 2)ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ 3)ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΩΝ Ε.Δ. 4) ΤΟΜΕΑ ΥΓΕΙΑΣ-ΠΑΙΔΙΑΣ 5) ΠΟΛΥΤΕΚΝΕΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ΕΛΛΗΝΩΝ.
– ΟΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΣΕ ΑΥΤΕΣ ΤΙ ΚΡΑΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΙΕΣ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΜΟΝΟ ΕΛΛΗΝΕΣ ( ΔΙΚΑΙΟ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ), ΚΑΙ ΟΧΙ ΑΛΛΟΔΑΠΟΙ(ΔΙΑΦΟΡΟΙ ΒΑΦΤΙΣΜΕΝΟΙ ΠΑΡΑΝΟΜΩΣ ΠΑΣΟΚΟ-ΕΛΛΗΝΕΣ). ΤΑ ΧΡΗΜΑΤΑ ΘΑ ΜΕΝΟΥΝ ΕΤΣΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΚΑΙ ΟΧΙ ΣΕ ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ.
– ΣΤΕΛΕΧΩΣΗ ΤΩΝ ΕΤΙΑΡΙΩΝ ΑΠΟ ΑΝΕΓΝΩΡΙΣΜΕΝΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ, ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΕΥΘΥΝΤΕΣ ΑΠΟ ΣΤΕΛΕΧΗ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ, ΟΧΙ ΚΟΜΜΑΤΟΣΚΥΛΑ.

ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ

Είναι άραγε τυχαίο ότι ο τέταρτος βασικός άξονας στον οποίο πρέπει να βασίζεται η εθνική πολιτική για την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου (σεβασμός στο περιβάλλον και των αρχών της βιώσιμης ανάπτυξης) δεν εξειδικεύεται σε επιμέρους πολιτικές και ενέργειες;
Προδίδει πόσο δύσκολο είναι να συνδιάσουμε την εξόρυξη με το σεβασμό του περιβάλλοντος – που δεν μας περιβάλλει απλά, είναι το ίδιο μας το σπίτι, αυτός ο ζωντανός οργανισμός στο σώμα του οποίου είμαστε κύτταρα, δυστυχώς συχνά αδηφάγα καρκινικά κύτταρα.
Στην εποχή της ιδιωτικοποίησης και του ξεπουλήματος για να αποπληρώσουμε τα χρέη ενός άπληστου αποτυχημένου μοντέλου ανάπτυξης, διαφαίνεται ότι επιχειρούμε να ανοίξουμε τον δρόμο στις πολυεθνικές ή άλλες εταιρίες για να εκμεταλλευτούν τον ορυκτό πλούτο της χώρας. Με ποιο σκοπό; Θα ικανοποιηθούν βασικές ανάγκες των ανθρώπων – εντός ή εκτός συνόρων; Ή μήπως θα «αξιοποιήσουμε» τους πόρους για την ικανοποίηση της απληστίας των αγορών; Η τιμή του χρυσού απογειώνεται, οι έχοντες σπεύδουν να επενδύσουν σε αυτόν, ενώ παράλληλα κοινωνίες ολόκληρες ασφυκτυούν, αφού το αίμα τους – το χρήμα, η υλοποιημένη αυτή ενέργεια – αντί να κυκλοφορεί και να στηρίζει τη ζωή, συγκεντρώνεται και αποθηκεύεται στο όνομα της ασφάλειας. Και εμείς ονειρευόμαστε νέα κοιτάσματα…
Επιδιώκουμε την ικανοποίηση της απληστίας των οικονομικά δυνατών που θέλουν την πολυτέλεια ή των εκατομμυρίων ανθρώπων που στερούνται βασικά αγαθά για την επιβίωσή τους;
Άραγε μεγάλες ή μικρότερες εταιρίες θα εκμεταλλευτούν τους πόρους με τεράστια κέρδη δίνοντας ψίχουλα στις τοπικές κοινωνίες και αφήνοντας πίσω τους κατεστραμμένη και δηλητηριασμένη γη, νερό και αέρα;
Η τιμή των πρώτων θα διαμορφώνεται με βάσει τις ανάγκες και για τις ανάγκες της κοινωνίας ή με βάσει την κερδοσκοπία των «αγορών»;
Εγκατάλειψη της αγροτικής παραγωγής και μιας υγειούς – προς ικανοποίηση ντόπιων κυρίως αναγκών – βιοτεχνίας και βιομηχανίας, εικονικές επενδύσεις, τεράστια δημόσια έργα (ιδιωτικής πια εκμετάλλευσης), πληθωρικοί ολυμπιακοί αγώνες και έργα βιτρίνας, δεν οδήγησαν στο χείλος της χρεωκοπίας; Πόσο μπορεί κανείς να καταναλώνει διαρκώς και πέρα από τις πραγματικές του ανάγκες; Πόσο μπορεί να αντέξει αυτό το μοντέλο ανάπτυξης-μεγέθυνσης; Χαιρόμαστε στη λάμψη του χρυσού και δεν βλέπουμε ότι σκάβουμε το λάκο μας; Η κρίση δεν μας ανοίγει τα μάτια ότι πρέπει να αλλάξει ο προσανατολισμός μας;
Δεν είναι εύκολο. Δεν είναι όμως απαραίτητο;
Ναι, ο πλανήτης χρειάζεται να μας θρέψει, όπως εμείς θέλουμε να θρέψουμε και να αναπτύξουμε όλα τα μέρη ενός υγειούς σώματος. Που βρίσκεται όμως η ισορροπία;
Δεν μπορούμε πια να δεχόμαστε αξιωματικά τον ανταγωνισμό.
Οι άνθρωποι και τα κράτη πρέπει να συνεργαστούν πραγματικά για μια ήπια και βιώσιμη ευημερία όλων -και των μελλοντικών γενεών. Οι φυσικοί πόροι είναι ανάγκη να χρησιμοποιηθούν με σύνεση για την ικανοποίηση βασικών -όχι πλασματικών- αναγκών των ανθρώπων. Κάθε κράτος, σε πνεύμα συνεργασίας και αλληλεγγύης -όχι ανταγωνισμού- είναι ανάγκη να συνεισφέρει με σύνεση αυτά που προσφέρει η φύση στα πλαίσια της επικράτειάς του, ανταλλάσσοντάς τα δίκαια με εκείνα που στερείται και που η φύση πάλι δώρησε σε άλλες επικράτειες. Χωρίς ορισμένοι ισχυροί μεσάζοντες κεφαλαιούχοι να αποκομίζουν τεράστια, δυσανάλογα κέρδη από αυτή την ανταλλαγή.
Ποια εθνική ή ευρωπαϊκή πολιτική μπορεί να το κάνει αυτό; Είναι άραγε ακόμη ουτοπικό; Από την κρίση δεν προκύπτει ξεκάθαρα η ανάγκη να αλλάξει η συνείδησή μας και οι αξίες μας; Αν όχι, το μέλλον προδιαγράφεται ζοφερό.
Συνεργασία, όχι ανταγωνισμός. Πνευματικότητα, όχι υλισμός. Εστίαση στις πραγματικές και μετρημένες ανάγκες των πολλών και όχι στην απληστία των ολίγων -ή και περισσότερων. Δίκαιος μερισμός και εγκατάλλειψη της (χρηματιστηριακής) εμπορευματοποίησης της φύσης. Είναι ανάγκη να αλλάξουμε. Είναι δύσκολο. Υπάρχει όμως άλλος τρόπος;

Με την κατά δύναμη συνείδηση των δυσκολιών και των διλημμάτων, αλλά και του αδιεξόδου ενός αποτυχημένου μοντέλου μεγέθυνσης, πολυτέλειας, επιτάχυνσης (κι όχι απαραίτητα ανάπτυξης πόσο μάλλον πνευματικής ανέλιξης)
Ευάγγελος Κ.

Για την ενίσχυση των εξαγωγών προϊόντων της Ελληνικής Μεταλλουργίας, μεταλλευμάτων, ορυκτών και λατομικών, νομίζω ότι θα πρέπει να επιδιωχθούν τα πιο κάτω στην όποια σημερινή Κοινότητα που εργάζεται για τα συμφέροντα των μεγάλων της, χωρίς δισταγμούς ότι θα μας γράψουν στα παλαιότερα των υποδημάτων τους, αλλά και εγχώρια, χωρίς φόβο του πολιτικού κόστους:
1.Επιβολή δασμών στις εισαγωγές για ανάλογα μη κοινοτικά προϊόντα. Ότι ακριβώς μας αναγκάζουν να κάνουμε για τα βιομηχανικά τους προϊόντα.
2.Ανάπτυξη μεταλλευτικών-Λατομικών περιοχών με μεγάλους δείκτες ανεργίας, άσχετα των αντιρρήσεων των οποιασδήποτε σύνθεσης ομάδων των λεγόμενων Τοπικών Κοινωνιών που συνήθως δεν εκφράζουν όλους τους κατοίκους αλλά μειοψηφίες και συνήθως υστερούν στη σύγχρονη γνώση.
Τα περιβαλλοντικά μέτρα στις περιπτώσεις αυτές πρέπει να είναι αυστηρά.

Το ΙΓΜΕ, φορέας εγγύησης και αξιοπιστίας για την ορθολογική αξιοποίηση και την βιώσιμη ανάπτυξη του ορυκτού πλούτου της χώρας

Η διαχρονική αξιοποίηση των Ορυκτών Πρώτων Υλών (ΟΠΥ) έχει συμβάλλει καθοριστικά στην κοινωνική και πολιτιστική εξέλιξη του ανθρώπου. Ακόμη και σήμερα, στην περίοδο της μετα-βιομηχανικής εποχής, η εκμετάλλευση των ΟΠΥ εξυπηρετεί σε μεγάλο βαθμό καθημερινές αλλά και γενικότερες ανάγκες των πολιτών, και συνεισφέρει στην περαιτέρω οικονομική ανάπτυξη και πρόοδο. Η διαρκώς αυξανόμενη ζήτησή τους αποτελεί σταθερή προστιθέμενη αξία για το μέλλον. Παρά το γεγονός αυτό τόσο η Ελλάδα, όσο και η Ε. Ε. στερούνται συγκεκριμένης μεταλλευτικής στρατηγικής και πολιτικής. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα περιοχές με μεγάλο κοιτασματολογικό ενδιαφέρον για την Ευρώπη, να δεσμεύονται σε άλλες χρήσεις γης, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες της ευρωπαϊκής βιομηχανίας. Με την εξέλιξη αυτή, προβλέπεται στις επόμενες δεκαετίες, να βρεθεί απροστάτευτη απέναντι στον έντονο και συχνά αθέμιτο παγκόσμιο ανταγωνισμό, καθώς και εξαρτημένη σε θέματα παραγωγής και διάθεσης ΟΠΥ (π.χ. το φαινόμενο της Κίνας). Η μεταλλευτική βιομηχανία καλείται να αξιοποιήσει έγκαιρα τις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες για την ορθολογικότερη χρήση γης, ESDP (European Spatial Development Perspective) και INSPIRE (Infrastructure for Spatial Information in Europe, ^[5]) καθώς και GMES (Global Monitoring For Environment and Security, ^[6]), με στόχο τη δημιουργία ευνοϊκών χωροταξικών συνθηκών για τις περιοχές κοιτασματολογικού ενδιαφέροντος. Την ίδια στιγμή, με την είσοδο του 21ου αιώνα, οι στρατηγικές επιλογές της Ένωσης για βιώσιμη ανάπτυξη, επιδιώκουν να ρυθμίσουν τις συχνά αντικρουόμενες σχέσεις της οικονομικής προόδου με την απασχόληση και την προστασία του περιβάλλοντος. Βασικό ζητούμενο είναι η ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και η βελτίωση της ποιότητας ζωής. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από την πλευρά της με επικεφαλής την Δ/νση Περιβάλλοντος, συντάσσει σχετική οδηγία που αναφέρεται στην οριοθέτηση Θεματικών Στρατηγικών για την Βιώσιμη Εκμετάλλευση των Φυσικών Πόρων, κύριο αντικείμενο των οποίων είναι οι ΟΠΥ (Towards Thematic Strategy on the Sustainable Use of Natural Resources http: //ec.europa.eu /environment //natres). Ολοκληρώνεται επίσης η πρωτοβουλία σύστασης καθώς και τελικής αποδοχής από την Κοινότητα, της Ευρωπαϊκής Τεχνολογικής Πλατφόρμας για την Βιώσιμη Εκμετάλλευση των Φυσικών Πόρων ( European Technology Platform for Sustainable Mineral Resources, ETP-SMR, ^[7]), με στόχο την προβεβλημένη ένταξη θεματικών αντικειμένων και πεδίων που σχετίζονται με τις ΟΠΥ στο 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο αλλά και στις στρατηγικές επιλογές της ευρωπαϊκής μεταλλευτικής βιομηχανίας.

Το ΙΓΜΕ (που, με συνοπτικές διαδικασίες και έλλειμμα ορθολογιστικών χειρισμών, τελεί σήμερα υπό κατάργηση) συμμετείχε στις παραπάνω διαδικασίες και ανέλαβε συγκεκριμένες κοιτασματολογικές και μεταλλευτικές πρωτοβουλίες που συνέβαλλαν καθοριστικά στην ενίσχυση του στρατηγικού ρόλου και της βιωσιμότητας των ελληνικών και ευρωπαϊκών ΟΠΥ. Στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας για τις Πρώτες Ύλες και τη Βιώσιμη Πρόσβαση και Εκμετάλλευση ευρωπαϊκών ΟΠΥ, επιστήμονες του ΙΓΜΕ αποτελούν ενεργά μέλη στις Ομάδες Εργασίας «Βέλτιστων Πρακτικών σε θέματα χρήσεων γης, μεταλλευτικής νομοθεσίας και γεωλογικής γνώσης» (http: // ec. europa.eu / enterprise / policies / raw – materials / files / best-practices / sust – full-report_en. pdf) και «Κρίσιμων Ορυκτών για την Ευρώπη» (http: // ec.europa.eu / enterprise / policies / raw materials / critical / index_en.htm) που κατέληξαν ότι στα βασικά συμπεράσματα περιλαμβάνονται,
• η ανάγκη για την ανάδειξη ευρωπαϊκής πολιτικής και στρατηγικής για τις ΟΠΥ που θα διασφαλίζει την επαρκή διάθεση ορυκτών τόσο από εισαγωγές αλλά κυρίως από ενδογενείς πηγές
• η ανάγκη για την καθιέρωση συγκεκριμένων εθνικών, περιφερειακών και τοπικών πολιτικών που θα διασφαλίζουν την πρόσβαση σε γεωλογικά αποθέματα ΟΠΥ με κοιτασματολογικό ενδιαφέρον
• η ανάγκη προώθησης πολιτικών χρήσεων γης που λαμβάνουν υπόψη τους τις περιοχές κοιτασματολογικού ενδιαφέροντος
• η ανάγκη υιοθέτησης βέλτιστων πρακτικών στις χρονικές και γραφειοκρατικές διαδικασίες αδειοδότησης κυρίως στις περιπτώσεις που αφορούν σημαντικές επενδυτικές δραστηριότητες
• η επιλογή 14 κρίσιμων ΟΠΥ για την Ευρώπη μεταξύ των 41 που αρχικά αξιολογήθηκαν. Αυτά είναι τα Sb (Αντιμόνιο), Be (Βηρύλλιο), Co (Κοβάλτιο), Ga (Γάλλιο), Ge (Γερμάνιο), In (Ίνδιο), Mg (Μαγνήσιο), Nb (Νιόβιο), PGE (Πλατινοειδή μέταλλα), REE (Σπάνιες γαίες), Ta (Ταντάλιο), Sn (Κασσίτερος), φθορίτης, γραφίτης.
Η εφαρμογή της ΠΠΥ αποτέλεσε αντικείμενο δημόσιας διαβούλευσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο (http: // ec.europa.eu / enterprise / policies / raw-materials / public-consultation / index_en.htm με την συμμετοχή επίσης του ΙΓΜΕ.

Οι ΟΠΥ αποτελούν επίσης βασικό αντικείμενο και κυρίαρχο αναπτυξιακό στόχο της νέας ευρωπαϊκής στρατηγικής για την καινοτομία με ορίζοντα το 2020 (Europe 2020- Flagship Initiative Innovation Union, COM 1161/2010, http: // ec.europa.eu / research / innovation-union /pdf / innovation -union communication_en.pdf). Βασική επιλογή αλλά και πρόκληση είναι η Ευρώπη να αξιοποιήσει αποτελεσματικότερα και να διαχειρισθεί με βιώσιμο τρόπο τις πρώτες ύλες που διαθέτει στο σύνολο της παραγωγικής λειτουργίας. Στην κατεύθυνση αυτή έρχεται να συμβάλλει η πρωτοβουλία της Σύμπραξης για την Καινοτομία- European Innovation Partnership (A resource-efficient Europe Flagship initiative under the Europe 2020 Strategy: Tackling the challenges in commodity markets and on raw materials-COM 25/2011- ec.europa.eu/resource-efficient-europe). Στις βασικές επιδιώξεις περιλαμβάνονται η ανάπτυξη και εφαρμογή νέων φιλικών στο περιβάλλον τεχνολογιών κοιτασματολογικής έρευνας, εξόρυξης, τεχνικού εμπλουτισμού και διαχείρισης αποβλήτων έτσι ώστε η παραγωγική εκμετάλλευση και βιώσιμη χρήση των ΟΠΥ να ολοκληρώνει και να κλείνει με αποτελεσματικό τρόπο τον κύκλο ζωής τους. Η ανακύκλωση των αποβλήτων εξόρυξης, εμπλουτισμού και μεταλλουργίας είναι θέμα αξιοποίησης δευτερογενών κοιτασματολογικών πηγών. Το ΙΓΜΕ συμμετείχε τόσο στην διαμόρφωση των αντικειμένων των συμπράξεων όσο και στην σύνταξη προτάσεων πιλοτικών έργων με έμφαση στην αξιοποίηση των κρίσιμων ΟΠΥ π.χ. Σπάνιες Γαίες.

Η ελληνική εξορυκτική δραστηριότητα αποτελεί σημαντικό οικονομικό τομέα της χώρας με διαχρονική συμμετοχή στην αναπτυξιακή διαδικασία. Αποτελεί ακόμη δομικό στοιχείο απαραίτητο για την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη πολλών άλλων κλάδων της εθνικής οικονομίας, προμηθεύοντας πρώτες ύλες για τις ανάγκες της ελληνικής βιομηχανίας ευρύτερα αλλά και της καθημερινής ζωής. Η κοιτασματολογική βιωσιμότητα πλουτοπαραγωγικών ορυκτών διασφαλίζει την διάθεση απαραίτητων πρώτων υλών για την χώρα και τις διεθνείς αγορές, ενισχύει την ανταγωνιστικότητα τους για να αντιμετωπίσουν τις νέες προκλήσεις και διευρύνει παραπέρα τις αναπτυξιακές τους δυνατότητες και προοπτικές. Στην κατεύθυνση αυτή συμβάλλουν καθοριστικά η ολοκληρωμένη γεωλογική γνώση, οι καινοτόμες τεχνολογίες κοιτασματολογικής έρευνας και το υψηλό επίπεδο επαγγελματικής εκπαίδευσης, θέματα στα οποία η παρουσία του ΙΓΜΕ αποτελεί εγγύηση για την αξιόπιστη και αποτελεσματική εφαρμογή τους.

H αξιοποίηση του ελληνικού ορυκτού πλούτου αποτελεί κυρίαρχη αναπτυξιακή επιλογή και επενδυτική προτεραιότητα. Είναι ευρύτερα γνωστό σήμερα (κύρια από έρευνες του ΙΓΜΕ, που ενώ έχει δημιουργήσει αξιόλογη δημόσια περιουσία, περιλαμβάνεται σήμερα στους υπό κατάργηση οργανισμούς του μεσοπρόθεσμου) ότι η χώρα διαθέτει βεβαιωμένα αποθέματα ΟΠΥ με σημαντικό μεταλλευτικό περιεχόμενο και οικονομική αξία. Υπάρχουν επίσης περιοχές με νέα δυναμικά αποθέματα κοιτασμάτων. Η εκμετάλλευση των ορυκτών πρώτων υλών είναι πλουτοπαραγωγική πρόκληση και ευκαιρία, και μπορεί να συμβάλλει στην οικονομική πρόοδο. Η αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου προσφέρει πολλές και σημαντικές θέσεις εργασίες, σε ένα γενικότερο περιβάλλον ανεργίας, ενώ ενισχύει την προοπτική επαγγελματικής αποκατάστασης πολλών «καταδικασμένων» σήμερα πτυχίων ανώτατης εκπαίδευσης (για παράδειγμα η μεταλλευτική «Άνοιξη» στον Καναδά, Αυστραλία, Σκανδιναβία συνοδεύεται από μεγάλη ζήτηση γεω-επιστημόνων). Ο κοινωνικός πυλώνας της ΒΑ περιλαμβάνει επίσης την κοινωνική συνοχή και συναίνεση από πλευράς τοπικών κοινωνιών. Σε πρόσφατη έκθεση σχετικής ευρωπαϊκής επιτροπής αναφέρεται ότι οι απόψεις και προτάσεις των τοπικών κοινωνιών πρέπει να λαμβάνονται υπόψη, αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να είναι καθοριστικές για την τελική απόφαση παραγωγικής εκμετάλλευσης του ορυκτού πλούτου. Η περιβαλλοντική διάσταση δηλαδή, με άλλα λόγια η ποιότητα ζωής, αποτελεί σημαντική και αναπόσπαστη παράμετρο κάθε ανθρωπογενούς δραστηριότητας. Οι επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον συνοδεύουν κάθε είδους παραγωγική / βιομηχανική δραστηριότητα. Το ζητούμενο λοιπόν είναι να εφαρμοσθούν τεχνολογίες, να αναδειχθούν αξιόπιστοι μηχανισμοί παρακολούθησης και να τηρηθούν κανόνες για να ελαχιστοποιηθούν, και όπου είναι δυνατόν, να εκμηδενισθούν οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι και απειλές. Η «ευρωποποίηση» του περιβάλλοντος έχει φέρει και θέσει σε εφαρμογή την θέσπιση αυστηρών μέτρων για την προστασία του εξορυκτικού και μεταλλευτικού περιβάλλοντος. Η απόλυτη τήρηση των περιβαλλοντικών όρων που επιβάλλονται εγγυώνται ασφαλή λειτουργία της μεταλλευτικής παραγωγής, και θωρακίζουν το περιβάλλον και τον άνθρωπο από «εν δυνάμει» απειλές και επιπτώσεις.

Βασικός προσανατολισμός και προορισμός ενός ευρύτερα αποδεκτού οδικού χάρτη είναι η κοιτασματολογική αναβάθμιση και ολοκληρωμένη αποθεματική διαχείριση του ελληνικού ορυκτού πλούτου, η ανάδειξη και εφαρμογή συγκεκριμένων αναπτυξιακών πολιτικών και τεχνολογικών εργαλείων και η τήρηση όρων και δεικτών σχετικών με την βιώσιμη εκμετάλλευση των ΟΠΥ. Στην κατεύθυνση αυτή κύρια επιδίωξη είναι η συνθετική αξιολόγηση και παροχή αξιόπιστων επιστημονικών και αναπτυξιακών δεδομένων σχετικά με το κοιτασματολογικό δυναμικό των ΟΠΥ και ειδικότερα των Μη Ενεργειακών ΟΠΥ (ΜΕΟΠΥ) με αποδέκτες δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς χωροταξικού σχεδιασμού, επενδυτικού προγραμματισμού και κοινωνικού ενδιαφέροντος. Προκύπτουν προσεγγίσεις και διακρίνονται επιμέρους,

Επιστημονικοί στόχοι
 Ανάπτυξη και εφαρμογή ενός αξιόπιστου συστήματος αποτίμησης των ελληνικών ΜΕΟΠΥ, βάση της υφιστάμενης γνώσης και επιμέρους μελετών.
 Αξιολόγηση της σημερινής κατάστασης της ελληνικής μεταλλευτικής βιομηχανίας, σε σχέση με τις ευρωπαϊκές και διεθνείς εξελίξεις. Η σημασία των ΟΠΥ στην εθνική οικονομία και την περιφερειακή ανάπτυξη (μελέτη κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων). Προβλήματα και προοπτικές αξιοποίησης νέων αποθεμάτων.
 Ανάπτυξη και εφαρμογή ενός ελεγχόμενου, πρακτικού και αποτελεσματικού εργαλείου για την ένταξη επιλεγμένων κοιτασματολογικών περιοχών σε υφιστάμενα πλαίσια χωροταξικού σχεδιασμού, και την προώθηση ορθολογιστικών διαδικασιών και αποφάσεων για τις χρήσεις γης.
 Σύνθεση αντιπροσωπευτικών «οδηγών» μεταλλευτικής παραγωγής σε εναρμόνιση και σύμφωνα με ευρωπαϊκούς κανόνες διαχείρισης των ΜΕΟΠΥ.
 Δημιουργία και διάθεση επιστημονικού υποβάθρου για την λήψη ορθολογικότερων τεχνολογικών επιλογών κοιτασματολογικής έρευνας και πολιτικών αποφάσεων σε θέματα εντοπισμού και αξιοποίησης ΜΕΟΠΥ.

Κοινωνικό-οικονομικοί στόχοι
Είναι φανερό ότι οι ΟΠΥ θα παίξουν σημαντικό ρόλο στην μελλοντική ανάπτυξη της χώρας. Από την άλλη πλευρά η έλλειψη πολιτικών ορθολογικής και ολοκληρωμένης κοιτασματολογικής διαχείρισης μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τις δυνατότητες βιώσιμης αξιοποίησης και διάθεσής τους για τις μελλοντικές γενιές. Από κάθε άποψη το προτεινόμενο έργο θα συμβάλλει θετικά στα παρακάτω θέματα :

 Αποτύπωση όλων των βεβαιωμένων και των δυνατών γεωλογικών αποθεμάτων σε σχετικούς κοιτασματολογικούς και προγνωστικούς χάρτες.
 Προσέγγιση συστηματικότερης αποτίμησης που συγκεκριμενοποιεί τις προϋποθέσεις και τους όρους εκμετάλλευσης αλλά και γενικότερης διαχείρισης των ΟΠΥ (ειδικότερα των ΜΕΟΠΥ), και συμβάλλει στην βραχυ – και μακροπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη της Περιφέρειας και των τοπικών κοινωνιών.
 Ανάδειξη και επιλογή των αποκαλούμενων «κρίσιμων» ΜΕΟΠΥ, σε σχέση με το ευρωπαϊκό και παγκόσμιο οικονομικό ενδιαφέρον, που θα οδηγήσει στην διαμόρφωση μακροπρόθεσμης στρατηγικής για την ελληνική μεταλλευτική βιομηχανία.
 Συμβολή στην άρση «εν δυνάμει» και την αποφυγή μελλοντικών συγκρούσεων για θέματα χρήσης γης.
 Διασφάλιση και ενίσχυση της κοινωνικής προόδου και βελτίωση της ποιότητας ζωής.
 Διαφύλαξη της δημόσιας υγείας, εργασιακής ασφάλειας και προστασίας του περιβάλλοντος.
 Παροχή διαχρονικών οικονομικών και διαχειριστικών αναλύσεων των ελληνικών ΟΠΥ σε σχέση με τις αντίστοιχες εξελίξεις σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο.

Επικοινωνιακοί στόχοι
 Εφαρμογή ενός απόλυτα διαφανούς συστήματος μεταλλευτικής πληροφόρησης, στην υπηρεσία των τοπικών κοινωνιών, της βιομηχανίας και των ιδιοκτητών γης, με στόχο την βελτίωση της κοιτασματολογικής διαχείρισης των ΟΠΥ και την ενθάρρυνση της οικονομικής ανάπτυξης.
 Δημιουργία και λειτουργία ενός ενεργού επιστημονικού και διαχειριστικού δικτύου που οριοθετεί, προβλέπει και τοποθετεί σε συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα, τις μελλοντικές αναπτυξιακές δυνατότητες των ΟΠΥ, με έμφαση στις ΜΕΟΠΥ.
 Δημόσιος διάλογος, στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης με βασικούς συντελεστές τις απαιτήσεις για εταιρική ευθύνη την κοινωνική συναίνεση. Ανοικτή επικοινωνιακή αναφορά στους ενδεχόμενους κινδύνους.

Επενδυτικοί στόχοι

 καθιέρωση και εδραίωση ορθολογιστικής προσέγγισης σε σχέση με την συχνά στρεβλή παραγωγική και κοινωνική αντίληψη που υπάρχει ή καλλιεργείται για την αξιοποίηση των ΟΠΥ.
 εκμετάλλευση, διαχείριση και χρήση των ΟΠΥ, με έμφαση στις ΜΕΟΠΥ, στο πλαίσιο μιας βιώσιμης και δυναμικής οικονομικής ανάπτυξης.
 περιβαλλοντική διάσταση στο πλαίσιο συστηματικής ανάλυσης, παρακολούθησης και ελέγχου των «εν γένει» επιπτώσεων.
 κοιτασματολογική καταγραφή των στρατηγικών ΜΕΟΠΥ με σαφή περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό προσανατολισμό, αλλά και έρευνα-αναζήτηση αντίστοιχων κοιτασματολογικών στόχων με προτεραιότητα,
o στις ΜΕΟΠΥ για τις οποίες εξαντλούνται τα αποθέματα και αυξάνεται η ζήτηση
o στους μεταλλοφόρους τύπους με μεγάλη πιθανότητα κοιτασματολογικού εντοπισμού στην Ελλάδα και έντονο οικονομικό/επενδυτικό ενδιαφέρον
o στις κοιτασματολογικές περιοχές για τις οποίες δεν παρατηρείται καταρχήν σύγκρουση συμφερόντων με άλλες χρήσεις γης
 τεχνογνωσιακή πρόοδος, με βάση την επιστημονική έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη, και την δημιουργία σχετικής βάσης στατιστικών δεδομένων.

Η γνώμη μου είναι ότι κάθε κοίτασμα μεταλεύματος που είναι εκμεταλεύσιμο αξιοποιείται με την προϋπόθεση να τηρεί αυστηρά τους περιβαλοντολογικούς όρους και με υποχρέωση αποκατάστασης του περιβάλοντος και την δενδοφύτευση των εκτάσεων που θα χρησιμοποιηθούν ,και μάλιστα σταδιακά με την επιμέρους αποπεράτωση των εργασιών . Στο τέλος της εκμετάλευσης όλη η περιοχή να είναι «πάρκο». Στις λατομικές επιχειρήσεις να επιτρέπεται η εξόρυξη σε απόσταση απο οικισμό ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος ατυχήματος , να τηρούνται οι ώρες κοινής ησυχίας ,και να γίνεται σταδιακή αποκατάσταση του περιβάλοντος με το πέρας των εργασιών και δενδροφύτευση .Με το πέρας των λατομικών εργασιών είναι υποχρεωμένη η λατομική επιχείρηση να διαμορφώσει και να δνδροφυτεύσει κατά τρόπο καλαίσθητο ακόμα και τα πρανή και όχι να χάσκουν σαν σεληνιακός κρατήρας.

Το ΙΓΜΕ, φορέας εγγύησης και αξιοπιστίας για την ορθολογική αξιοποίηση και την βιώσιμη ανάπτυξη του ορυκτού πλούτου της χώρας

Συμμετοχή στις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες
Η διαχρονική αξιοποίηση των Ορυκτών Πρώτων Υλών (ΟΠΥ) έχει συμβάλλει καθοριστικά στην κοινωνική και πολιτιστική εξέλιξη του ανθρώπου. Ακόμη και σήμερα, στην περίοδο της μετα-βιομηχανικής εποχής, η εκμετάλλευση των ΟΠΥ εξυπηρετεί σε μεγάλο βαθμό καθημερινές αλλά και γενικότερες ανάγκες των πολιτών, και συνεισφέρει στην περαιτέρω οικονομική ανάπτυξη και πρόοδο. Η διαρκώς αυξανόμενη ζήτησή τους αποτελεί σταθερή προστιθέμενη αξία για το μέλλον. Παρά το γεγονός αυτό τόσο η Ελλάδα, όσο και η Ε. Ε. στερούνται συγκεκριμένης μεταλλευτικής στρατηγικής και πολιτικής. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα περιοχές με μεγάλο κοιτασματολογικό ενδιαφέρον για την Ευρώπη, να δεσμεύονται σε άλλες χρήσεις γης, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες της ευρωπαϊκής βιομηχανίας. Με την εξέλιξη αυτή, προβλέπεται στις επόμενες δεκαετίες, να βρεθεί απροστάτευτη απέναντι στον έντονο και συχνά αθέμιτο παγκόσμιο ανταγωνισμό, καθώς και εξαρτημένη σε θέματα παραγωγής και διάθεσης ΟΠΥ (π.χ. το φαινόμενο της Κίνας). Η μεταλλευτική βιομηχανία καλείται να αξιοποιήσει έγκαιρα τις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες για την ορθολογικότερη χρήση γης, ESDP (European Spatial Development Perspective) και INSPIRE (Infrastructure for Spatial Information in Europe, ^[5]) καθώς και GMES (Global Monitoring For Environment and Security, ^[6]), με στόχο τη δημιουργία ευνοϊκών χωροταξικών συνθηκών για τις περιοχές κοιτασματολογικού ενδιαφέροντος. Την ίδια στιγμή, με την είσοδο του 21ου αιώνα, οι στρατηγικές επιλογές της Ένωσης για βιώσιμη ανάπτυξη, επιδιώκουν να ρυθμίσουν τις συχνά αντικρουόμενες σχέσεις της οικονομικής προόδου με την απασχόληση και την προστασία του περιβάλλοντος. Βασικό ζητούμενο είναι η ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και η βελτίωση της ποιότητας ζωής. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από την πλευρά της με επικεφαλής την Δ/νση Περιβάλλοντος, συντάσσει σχετική οδηγία που αναφέρεται στην οριοθέτηση Θεματικών Στρατηγικών για την Βιώσιμη Εκμετάλλευση των Φυσικών Πόρων, κύριο αντικείμενο των οποίων είναι οι ΟΠΥ (Towards Thematic Strategy on the Sustainable Use of Natural Resources http: //ec.europa.eu /environment //natres). Ολοκληρώνεται επίσης η πρωτοβουλία σύστασης καθώς και τελικής αποδοχής από την Κοινότητα, της Ευρωπαϊκής Τεχνολογικής Πλατφόρμας για την Βιώσιμη Εκμετάλλευση των Φυσικών Πόρων ( European Technology Platform for Sustainable Mineral Resources, ETP-SMR, ^[7]), με στόχο την προβεβλημένη ένταξη θεματικών αντικειμένων και πεδίων που σχετίζονται με τις ΟΠΥ στο 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο αλλά και στις στρατηγικές επιλογές της ευρωπαϊκής μεταλλευτικής βιομηχανίας.

Το ΙΓΜΕ (που, με συνοπτικές διαδικασίες και έλλειμμα ορθολογιστικών χειρισμών, τελεί σήμερα υπό κατάργηση) συμμετείχε στις παραπάνω διαδικασίες και ανέλαβε συγκεκριμένες κοιτασματολογικές και μεταλλευτικές πρωτοβουλίες που συνέβαλλαν καθοριστικά στην ενίσχυση του στρατηγικού ρόλου και της βιωσιμότητας των ελληνικών και ευρωπαϊκών ΟΠΥ. Στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας για τις Πρώτες Ύλες και τη Βιώσιμη Πρόσβαση και Εκμετάλλευση ευρωπαϊκών ΟΠΥ, επιστήμονες του ΙΓΜΕ αποτελούν ενεργά μέλη στις Ομάδες Εργασίας «Βέλτιστων Πρακτικών σε θέματα χρήσεων γης, μεταλλευτικής νομοθεσίας και γεωλογικής γνώσης» (http: // ec. europa.eu / enterprise / policies / raw – materials / files / best-practices / sust – full-report_en. pdf) και «Κρίσιμων Ορυκτών για την Ευρώπη» (http: // ec.europa.eu / enterprise / policies / raw materials / critical / index_en.htm) που κατέληξαν ότι στα βασικά συμπεράσματα περιλαμβάνονται,
• η ανάγκη για την ανάδειξη ευρωπαϊκής πολιτικής και στρατηγικής για τις ΟΠΥ που θα διασφαλίζει την επαρκή διάθεση ορυκτών τόσο από εισαγωγές αλλά κυρίως από ενδογενείς πηγές
• η ανάγκη για την καθιέρωση συγκεκριμένων εθνικών, περιφερειακών και τοπικών πολιτικών που θα διασφαλίζουν την πρόσβαση σε γεωλογικά αποθέματα ΟΠΥ με κοιτασματολογικό ενδιαφέρον
• η ανάγκη προώθησης πολιτικών χρήσεων γης που λαμβάνουν υπόψη τους τις περιοχές κοιτασματολογικού ενδιαφέροντος
• η ανάγκη υιοθέτησης βέλτιστων πρακτικών στις χρονικές και γραφειοκρατικές διαδικασίες αδειοδότησης κυρίως στις περιπτώσεις που αφορούν σημαντικές επενδυτικές δραστηριότητες
• η επιλογή 14 κρίσιμων ΟΠΥ για την Ευρώπη μεταξύ των 41 που αρχικά αξιολογήθηκαν. Αυτά είναι τα Sb (Αντιμόνιο), Be (Βηρύλλιο), Co (Κοβάλτιο), Ga (Γάλλιο), Ge (Γερμάνιο), In (Ίνδιο), Mg (Μαγνήσιο), Nb (Νιόβιο), PGE (Πλατινοειδή μέταλλα), REE (Σπάνιες γαίες), Ta (Ταντάλιο), Sn (Κασσίτερος), φθορίτης, γραφίτης.
Η εφαρμογή της ΠΠΥ αποτέλεσε αντικείμενο δημόσιας διαβούλευσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο (http: // ec.europa.eu / enterprise / policies / raw-materials / public-consultation / index_en.htm με την συμμετοχή επίσης του ΙΓΜΕ.

Ένταξη των ΟΠΥ στην στρατηγική «Ευρώπη 2020»

Οι ΟΠΥ αποτελούν επίσης βασικό αντικείμενο και κυρίαρχο αναπτυξιακό στόχο της νέας ευρωπαϊκής στρατηγικής για την καινοτομία με ορίζοντα το 2020 (Europe 2020- Flagship Initiative Innovation Union, COM 1161/2010, http: // ec.europa.eu / research / innovation-union /pdf / innovation -union communication_en.pdf). Βασική επιλογή αλλά και πρόκληση είναι η Ευρώπη να αξιοποιήσει αποτελεσματικότερα και να διαχειρισθεί με βιώσιμο τρόπο τις πρώτες ύλες που διαθέτει στο σύνολο της παραγωγικής λειτουργίας. Στην κατεύθυνση αυτή έρχεται να συμβάλλει η πρωτοβουλία της Σύμπραξης για την Καινοτομία- European Innovation Partnership (A resource-efficient Europe Flagship initiative under the Europe 2020 Strategy: Tackling the challenges in commodity markets and on raw materials-COM 25/2011- ec.europa.eu/resource-efficient-europe). Στις βασικές επιδιώξεις περιλαμβάνονται η ανάπτυξη και εφαρμογή νέων φιλικών στο περιβάλλον τεχνολογιών κοιτασματολογικής έρευνας, εξόρυξης, τεχνικού εμπλουτισμού και διαχείρισης αποβλήτων έτσι ώστε η παραγωγική εκμετάλλευση και βιώσιμη χρήση των ΟΠΥ να ολοκληρώνει και να κλείνει με αποτελεσματικό τρόπο τον κύκλο ζωής τους. Η ανακύκλωση των αποβλήτων εξόρυξης, εμπλουτισμού και μεταλλουργίας είναι θέμα αξιοποίησης δευτερογενών κοιτασματολογικών πηγών. Το ΙΓΜΕ συμμετείχε τόσο στην διαμόρφωση των αντικειμένων των συμπράξεων όσο και στην σύνταξη προτάσεων πιλοτικών έργων με έμφαση στην αξιοποίηση των κρίσιμων ΟΠΥ π.χ. Σπάνιες Γαίες.

Δημιουργία δημόσιας περιουσίας με τις ΟΠΥ

Η ελληνική εξορυκτική δραστηριότητα αποτελεί σημαντικό οικονομικό τομέα της χώρας με διαχρονική συμμετοχή στην αναπτυξιακή διαδικασία. Αποτελεί ακόμη δομικό στοιχείο απαραίτητο για την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη πολλών άλλων κλάδων της εθνικής οικονομίας, προμηθεύοντας πρώτες ύλες για τις ανάγκες της ελληνικής βιομηχανίας ευρύτερα αλλά και της καθημερινής ζωής. Η κοιτασματολογική βιωσιμότητα πλουτοπαραγωγικών ορυκτών διασφαλίζει την διάθεση απαραίτητων πρώτων υλών για την χώρα και τις διεθνείς αγορές, ενισχύει την ανταγωνιστικότητα τους για να αντιμετωπίσουν τις νέες προκλήσεις και διευρύνει παραπέρα τις αναπτυξιακές τους δυνατότητες και προοπτικές. Στην κατεύθυνση αυτή συμβάλλουν καθοριστικά η ολοκληρωμένη γεωλογική γνώση, οι καινοτόμες τεχνολογίες κοιτασματολογικής έρευνας και το υψηλό επίπεδο επαγγελματικής εκπαίδευσης, θέματα στα οποία η παρουσία του ΙΓΜΕ αποτελεί εγγύηση για την αξιόπιστη και αποτελεσματική εφαρμογή τους.

H αξιοποίηση του ελληνικού ορυκτού πλούτου αποτελεί κυρίαρχη αναπτυξιακή επιλογή και επενδυτική προτεραιότητα. Είναι ευρύτερα γνωστό σήμερα (κύρια από έρευνες του ΙΓΜΕ, που ενώ έχει δημιουργήσει αξιόλογη δημόσια περιουσία, περιλαμβάνεται σήμερα στους υπό κατάργηση οργανισμούς του μεσοπρόθεσμου) ότι η χώρα διαθέτει βεβαιωμένα αποθέματα ΟΠΥ με σημαντικό μεταλλευτικό περιεχόμενο και οικονομική αξία. Υπάρχουν επίσης περιοχές με νέα δυναμικά αποθέματα κοιτασμάτων. Η εκμετάλλευση των ορυκτών πρώτων υλών είναι πλουτοπαραγωγική πρόκληση και ευκαιρία, και μπορεί να συμβάλλει στην οικονομική πρόοδο. Η αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου προσφέρει πολλές και σημαντικές θέσεις εργασίες, σε ένα γενικότερο περιβάλλον ανεργίας, ενώ ενισχύει την προοπτική επαγγελματικής αποκατάστασης πολλών «καταδικασμένων» σήμερα πτυχίων ανώτατης εκπαίδευσης (για παράδειγμα η μεταλλευτική «Άνοιξη» στον Καναδά, Αυστραλία, Σκανδιναβία συνοδεύεται από μεγάλη ζήτηση γεω-επιστημόνων). Ο κοινωνικός πυλώνας της ΒΑ περιλαμβάνει επίσης την κοινωνική συνοχή και συναίνεση από πλευράς τοπικών κοινωνιών. Σε πρόσφατη έκθεση σχετικής ευρωπαϊκής επιτροπής αναφέρεται ότι οι απόψεις και προτάσεις των τοπικών κοινωνιών πρέπει να λαμβάνονται υπόψη, αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να είναι καθοριστικές για την τελική απόφαση παραγωγικής εκμετάλλευσης του ορυκτού πλούτου. Η περιβαλλοντική διάσταση δηλαδή, με άλλα λόγια η ποιότητα ζωής, αποτελεί σημαντική και αναπόσπαστη παράμετρο κάθε ανθρωπογενούς δραστηριότητας. Οι επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον συνοδεύουν κάθε είδους παραγωγική / βιομηχανική δραστηριότητα. Το ζητούμενο λοιπόν είναι να εφαρμοσθούν τεχνολογίες, να αναδειχθούν αξιόπιστοι μηχανισμοί παρακολούθησης και να τηρηθούν κανόνες για να ελαχιστοποιηθούν, και όπου είναι δυνατόν, να εκμηδενισθούν οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι και απειλές. Η «ευρωποποίηση» του περιβάλλοντος έχει φέρει και θέσει σε εφαρμογή την θέσπιση αυστηρών μέτρων για την προστασία του εξορυκτικού και μεταλλευτικού περιβάλλοντος. Η απόλυτη τήρηση των περιβαλλοντικών όρων που επιβάλλονται εγγυώνται ασφαλή λειτουργία της μεταλλευτικής παραγωγής, και θωρακίζουν το περιβάλλον και τον άνθρωπο από «εν δυνάμει» απειλές και επιπτώσεις.

Οδικός χάρτης βιώσιμης ανάπτυξης των ΟΠΥ

Βασικός προσανατολισμός και προορισμός ενός ευρύτερα αποδεκτού οδικού χάρτη είναι η κοιτασματολογική αναβάθμιση και ολοκληρωμένη αποθεματική διαχείριση του ελληνικού ορυκτού πλούτου, η ανάδειξη και εφαρμογή συγκεκριμένων αναπτυξιακών πολιτικών και τεχνολογικών εργαλείων και η τήρηση όρων και δεικτών σχετικών με την βιώσιμη εκμετάλλευση των ΟΠΥ. Στην κατεύθυνση αυτή κύρια επιδίωξη είναι η συνθετική αξιολόγηση και παροχή αξιόπιστων επιστημονικών και αναπτυξιακών δεδομένων σχετικά με το κοιτασματολογικό δυναμικό των ΟΠΥ και ειδικότερα των Μη Ενεργειακών ΟΠΥ (ΜΕΟΠΥ) με αποδέκτες δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς χωροταξικού σχεδιασμού, επενδυτικού προγραμματισμού και κοινωνικού ενδιαφέροντος. Προκύπτουν προσεγγίσεις και διακρίνονται επιμέρους,

Επιστημονικοί στόχοι
 Ανάπτυξη και εφαρμογή ενός αξιόπιστου συστήματος αποτίμησης των ελληνικών ΜΕΟΠΥ, βάση της υφιστάμενης γνώσης και επιμέρους μελετών.
 Αξιολόγηση της σημερινής κατάστασης της ελληνικής μεταλλευτικής βιομηχανίας, σε σχέση με τις ευρωπαϊκές και διεθνείς εξελίξεις. Η σημασία των ΟΠΥ στην εθνική οικονομία και την περιφερειακή ανάπτυξη (μελέτη κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων). Προβλήματα και προοπτικές αξιοποίησης νέων αποθεμάτων.
 Ανάπτυξη και εφαρμογή ενός ελεγχόμενου, πρακτικού και αποτελεσματικού εργαλείου για την ένταξη επιλεγμένων κοιτασματολογικών περιοχών σε υφιστάμενα πλαίσια χωροταξικού σχεδιασμού, και την προώθηση ορθολογιστικών διαδικασιών και αποφάσεων για τις χρήσεις γης.
 Σύνθεση αντιπροσωπευτικών «οδηγών» μεταλλευτικής παραγωγής σε εναρμόνιση και σύμφωνα με ευρωπαϊκούς κανόνες διαχείρισης των ΜΕΟΠΥ.
 Δημιουργία και διάθεση επιστημονικού υποβάθρου για την λήψη ορθολογικότερων τεχνολογικών επιλογών κοιτασματολογικής έρευνας και πολιτικών αποφάσεων σε θέματα εντοπισμού και αξιοποίησης ΜΕΟΠΥ.

Κοινωνικό-οικονομικοί στόχοι
Είναι φανερό ότι οι ΟΠΥ θα παίξουν σημαντικό ρόλο στην μελλοντική ανάπτυξη της χώρας. Από την άλλη πλευρά η έλλειψη πολιτικών ορθολογικής και ολοκληρωμένης κοιτασματολογικής διαχείρισης μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τις δυνατότητες βιώσιμης αξιοποίησης και διάθεσής τους για τις μελλοντικές γενιές. Από κάθε άποψη το προτεινόμενο έργο θα συμβάλλει θετικά στα παρακάτω θέματα :

 Αποτύπωση όλων των βεβαιωμένων και των δυνατών γεωλογικών αποθεμάτων σε σχετικούς κοιτασματολογικούς και προγνωστικούς χάρτες.
 Προσέγγιση συστηματικότερης αποτίμησης που συγκεκριμενοποιεί τις προϋποθέσεις και τους όρους εκμετάλλευσης αλλά και γενικότερης διαχείρισης των ΟΠΥ (ειδικότερα των ΜΕΟΠΥ), και συμβάλλει στην βραχυ – και μακροπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη της Περιφέρειας και των τοπικών κοινωνιών.
 Ανάδειξη και επιλογή των αποκαλούμενων «κρίσιμων» ΜΕΟΠΥ, σε σχέση με το ευρωπαϊκό και παγκόσμιο οικονομικό ενδιαφέρον, που θα οδηγήσει στην διαμόρφωση μακροπρόθεσμης στρατηγικής για την ελληνική μεταλλευτική βιομηχανία.
 Συμβολή στην άρση «εν δυνάμει» και την αποφυγή μελλοντικών συγκρούσεων για θέματα χρήσης γης.
 Διασφάλιση και ενίσχυση της κοινωνικής προόδου και βελτίωση της ποιότητας ζωής.
 Διαφύλαξη της δημόσιας υγείας, εργασιακής ασφάλειας και προστασίας του περιβάλλοντος.
 Παροχή διαχρονικών οικονομικών και διαχειριστικών αναλύσεων των ελληνικών ΟΠΥ σε σχέση με τις αντίστοιχες εξελίξεις σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο.

Επικοινωνιακοί στόχοι
 Εφαρμογή ενός απόλυτα διαφανούς συστήματος μεταλλευτικής πληροφόρησης, στην υπηρεσία των τοπικών κοινωνιών, της βιομηχανίας και των ιδιοκτητών γης, με στόχο την βελτίωση της κοιτασματολογικής διαχείρισης των ΟΠΥ και την ενθάρρυνση της οικονομικής ανάπτυξης.
 Δημιουργία και λειτουργία ενός ενεργού επιστημονικού και διαχειριστικού δικτύου που οριοθετεί, προβλέπει και τοποθετεί σε συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα, τις μελλοντικές αναπτυξιακές δυνατότητες των ΟΠΥ, με έμφαση στις ΜΕΟΠΥ.
 Δημόσιος διάλογος, στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης με βασικούς συντελεστές τις απαιτήσεις για εταιρική ευθύνη την κοινωνική συναίνεση. Ανοικτή επικοινωνιακή αναφορά στους ενδεχόμενους κινδύνους.

Επενδυτικοί στόχοι

 καθιέρωση και εδραίωση ορθολογιστικής προσέγγισης σε σχέση με την συχνά στρεβλή παραγωγική και κοινωνική αντίληψη που υπάρχει ή καλλιεργείται για την αξιοποίηση των ΟΠΥ.
 εκμετάλλευση, διαχείριση και χρήση των ΟΠΥ, με έμφαση στις ΜΕΟΠΥ, στο πλαίσιο μιας βιώσιμης και δυναμικής οικονομικής ανάπτυξης.
 περιβαλλοντική διάσταση στο πλαίσιο συστηματικής ανάλυσης, παρακολούθησης και ελέγχου των «εν γένει» επιπτώσεων.
 κοιτασματολογική καταγραφή των στρατηγικών ΜΕΟΠΥ με σαφή περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό προσανατολισμό, αλλά και έρευνα-αναζήτηση αντίστοιχων κοιτασματολογικών στόχων με προτεραιότητα,
o στις ΜΕΟΠΥ για τις οποίες εξαντλούνται τα αποθέματα και αυξάνεται η ζήτηση
o στους μεταλλοφόρους τύπους με μεγάλη πιθανότητα κοιτασματολογικού εντοπισμού στην Ελλάδα και έντονο οικονομικό/επενδυτικό ενδιαφέρον
o στις κοιτασματολογικές περιοχές για τις οποίες δεν παρατηρείται καταρχήν σύγκρουση συμφερόντων με άλλες χρήσεις γης
 τεχνογνωσιακή πρόοδος, με βάση την επιστημονική έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη, και την δημιουργία σχετικής βάσης στατιστικών δεδομένων.

Στην παρ. 2 των Βασικών αξόνων – Απαιτούμενων Επιμέρους Πολιτικών – Ενεργειών και Εξειδίκευση Ενεργειών που αφορά στο χωροταξικό σχεδιασμό, κρίνεται απαραίτητο να συμπεριληφθούν επιπλέον περιοχές. Εκτός από τα υπό εκμετάλλευση και τα εντοπισθέντα κοιτάσματα, θα πρέπει να ενταχθούν και περιοχές στις οποίες πληρούνται οι γεωλογικές προϋποθέσεις ύπαρξης κοιτασμάτων και τεκμηριώνονται από τη βασική γεωλογική έρευνα. Δεν αρκεί μόνο οι περιοχές αυτές να ενταχθούν γενικά σε μια γεωχωρική βάση ψηφιακών χωροταξικών δεδομένων, αλλά θα πρέπει να κατέχουν στο χωροταξικο σχεδιασμό μια σχεδόν ισότιμη θέση με τα υπό εκμετάλλευση – εντοπισθέντα κοιτάσματα.

Δεν βλέπω στόχους.
Δεν βλέπω:
– Συγκεκριμένους (S)pecific
– Μετρήσιμους (M)easurable
– Ακριβείς (A)ccurate
– Ρεαλιστικούς και επιτεύξιμους (R)ealistic
– Χρονικά προσδιορισμένους (T)ime bound

Η κυβέρνηση δεν γνωρίζει (ή δεν θέλει να γνωρίζει) πως να σχεδιάζει όχι μόνο ένα πρόγραμμα, αλλά ούτε καν τους στόχους του προγράμματος.
Η επαγγελματική μου άποψη είναι ότι πρέπει να παραιτηθείτε ΑΜΕΣΑ.

ΥΓ
Για το πως να γράφεις σωστούς στόχους, τα λεγόμενα SMART objectives, μπορείτε να δείτε εδώ:
^[8]
Επίσης, το διδάσκουν σε όλα τα σοβαρά μαθήματα διαχείρισης έργων σε Πανεπιστήμια και ΤΕΙ. Πως και δεν έχουν τέτοιες γνώσεις τα περισπούδαστα στελέχη της κυβέρνησης;

ΟΠΟΙΑΔΗΠΟΤΕ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΞΕΠΟΥΛΗΜΑΤΟΣ ΕΝΔΕΧΕΤΑΙ ΘΑ ΚΡΙΘΕΙ ΠΑΡΑΝΟΜΗ ΠΟΛΥ ΣΥΝΤΟΜΑ ΑΠΌ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΑΟ.

Μιχάλης Τριανταφύλλου.

ΟΙ ΚΥΒΕΡΝΩΝΤΕΣ ΤΑ ΓΝΩΡΙΖΑΝ ΕΔΩ ΚΑΙ 10ΕΤΙΕΣ.
ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΤΑ ΕΚΜΕΤΑΛΕΥΟΝΤΑΝ;
ΠΕΡΙΜΕΝΑΝ ΝΑ ΦΤΑΣΕΙ Η ΧΩΡΑ ΣΤΟ ΧΕΙΛΟΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ (ΕΚΕΙ ΠΟΥ ΤΗΝ ΕΣΠΡΩΞΑΝ ΔΗΛΑΔΗ) ΩΣΤΕ ΝΑ ΔΩΣΟΥΜΕ ΣΕ ΞΕΝΟΥΣ ΤΟΝ ΟΡΥΚΤΟ ΜΑΣ ΠΛΟΥΤΟ, ΕΝΑΝΤΙ ΠΙΝΑΚΙΟΥ ΦΑΚΗΣ;
ΜΗΝ ΦΟΒΑΣΤΕ ΘΑ ΛΑΒΕΤΕ ΟΤΙ ΣΑΣ ΑΞΙΖΕΙ ΚΑΙ ΕΣΕΙΣ ΠΟΥ ΜΑΣ ΞΕΠΟΥΛΑΤΕ ΚΑΙ ΟΣΟΙ ΠΑΝΕ ΝΑ ΑΡΠΑΞΟΥΝ ΤΟΝ ΕΘΝΙΚΟ ΜΑΣ ΠΛΟΥΤΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΜΑΣ.

ΟΠΟΙΑΔΗΠΟΤΕ ΕΝΕΡΓΕΙΑ «ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ» ΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΜΑΣ ΕΝΔΕΧΕΤΑΙ ΝΑ ΚΡΙΘΕΙ ΠΑΡΑΝΟΜΗ ΑΠΌ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΑΟ.

Το υπό διαβούλευση κείμενο αποτελεί μια λεπτομερή, με υψηλό βαθμό πληρότητας και γι’ αυτό εξαιρετικά χρήσιμη δουλεια για την υπό αναθεώρηση Μεταλλευτική-Λατομική Νομοθεσία και τις κανονιστικές διατάξεις που θα εκδοθούν σύμφωνα με τις Ανακοινώσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς το Ευρωκοινοβούλιο και τα λοιπά όργανα της Ένωσης (Βρυξέλες 2-2-2011 COM (2011) 25 τελικό) για την υιοθέτηση από τα Κράτη Μέλη «βέλτιστων πρακτικών» με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη των ΟΠΥ σε συνθήκες παγκοσμιοποιημένης ανταγωνιστικότητας.
Συγχαρητήρια σε όλους που δουλεψαν γι’ αυτό!
Όμως η λεπτομερής αυτή εργασία δεν μπορεί να αποτελέσει το κείμενο μιας «Μεταλλευτικής Πολιτικής» που σύμφωνα και με την προαναφερθείσα (COM)2011 25 τελικό (παράγραφος 5.3 ενθάρρυνση του βιώσιμου εφοδιασμού με ΟΠΥ μέσα στην Ε.Ε. πυλώνας 2) πρέπει να είναι μία διακήρυξη αρχών που να διασφαλίζει ότι η εκμετάλλευση των Ορυκτών Πόρων θα γίνεται με οικονομικά βιώσιμο τρόπο, σε αρμονία με τις άλλες εθνικές πολιτικές, με βάση τις αρχές τις αειφόρου ανάπτυξης συμπεριλαμβανομένης της θέσπισης του κατάλληλου νομικού πλαισίου και του συστήματος πληροφόρησης.
Για την επίτευξη των παραπάνω μια τέτοια διακήρυξη αρχών θα μπορούσε (ενδεικτικά) να περιλαμβάνει:
– την αναγνώριση της έρευνας και εκμετάλλευσης των ΟΠΥ σε συνθήκες βιώσιμης ανάπτυξης σαν έναν από τους κυριους αναπτυξιακούς βραχίονες της Ελληνικής Οικονομίας και τη βούληση της στήριξης σε όλα τα στάδια της αξιοποίησης (εφόσον βέβαια υπάρχει αυτή η πολιτική βούληση).
– την χωροθέτηση των ΟΠΥ στα πλαίσια του γενικού χωροταξικού και την ευελιξία της χωροθεσίας όσων μελλοντικά θα ανακαλυφθούν όπως και την προστασία γνωστών σημαντικών κοιτασμάτων από ανταγωνιστικές χρήσεις γης(παραγρ 5.3 πυλωνας 2 της COM 2011 25 τελικο)
– τη θέσπιση όλων των απαραίτητων μέτρων για την ελαχιστοποίηση των Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και κυρίως την παρακολούθηση της εκτέλεσης των κατά την διάρκεια της εκμετάλλευσης και μετά το τέλος της, σύμφωνα και με τις οδηγίες της Ε.Ε.
– την εκ βάθρων αναμόρφωση της Μεταλλευτικής και Λατομικής Νομοθεσίας σε συσχετισμό με τις Περιβαλλοντικές, Χωροταξικές και Δασικές διατάξεις, με στόχο τον δραστικό περιορισμό της γραφειοκρατίας (one stop-shop κ.λ.π.) που σήμερα αποτελεί το μεγαλύτερο αντικίνητρο της μεταλλείας (είμαστε από τις πρώτες χώρες όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά στον κόσμο όσων αφορά τους χρόνους τελικής αδειοδότησης που διαρκεί αρκετά χρόνια).
– την άμεση πρόσβαση σε ψηφιοποιημένη βάση δεδομένων αναφορικά με τα μέχρι τώρα γνωστά κοιτάσματα και τις σχετικές έρευνες.
– την ιεράρχιση της έρευνας και εκμετάλλευσης των ΟΠΥ σε σχέση με άλλες ανταγωνιστικές δραστηριότητες χρήσεων γης λαμβανομένου υπ’ όψη του βαθμου ανταγωνιστικότητας του συγκεκριμένου ορυκτού στην διεθνή αγορά και τις προτερότητες που έχει θεσπίσει η Ε.Ε. προς ορθισμένα κρίσιμα ορυκτά (σπάνιες γαίες κ.λ.π.).
– τη θέσπιση Συμβουλίου Μεταλλευτικής Πολιτικής με στόχο την παρακολούθηση της έρευνας και εκμετάλλευσης των ΟΠΥ και την πρόταση μέτρων για παραπέρα αναπτυξιακή προώθηση και την επίλυση προβλημάτων που θα προκύπτουν.
– την θέσπιση αντισταθμιστικού τέλους υπερ του τοπικού δήμου για εκμετάλλευση κάθε κατηγορίας ΟΠΥ και η συνεχής διαβούλευση μεταξύ φορέων της εκμετάλλευσης και των τοπικών κοινωνιών με στόχο την άμβλυνση των τυχόν συνεπειών της εκμετάλλευσης στη ζωή των κατοίκων.
– ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στην Μεταλλευτική Έρευνα του Δημοσίου που θα πρέπει να αναπροσανατολιστεί σε προωθημένα στάδια (γεωτρήσεις, τεχνοοικονομικές αξιολογήσεις κ.λ.π.) αξιοποιώντας τις πάρα πολλές υπαρχουσες μελέτες που βασίζονται σε κοιτασματολογικές έρευνες με δειγματοληψίες, αναλύσεις κ.λ.π.
Στόχος η μετατροπή των Μεταλλευτικών Πόρων σε Μεταλλευτικά αποθέματα βέβαια και πιθανά σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον Ευρωπαϊκό Κώδικα αναφοράς PERC(Pan European Reserves & Resources Reporting Code), δεδομένου ότι μόνον αυτά αναγνωρίζονται διεθνώς ως δεδομένος Εθνικός Πλούτος.
Παράλληλα παροχή κινήτρων στους φορείς εκμετάλλευσης ΟΠΥ του ιδιωτικού τομέα για έρευνα πέραν της ενδοεργοταξιακής και σε πανελλαδική κλίμακα.
Η έρευνα αξιοποίησης μεταλλευτικών απορριμάτων πρέπει επίσης να αποτελέσει αντικείμενο παροχής κινήτρων στον ιδιωτικό τομέα.
Τέλος η έρευνα των Γεωλογικών και Μεταλλειολογικών Τμημάτων των Πανεπιστημίων και Πολυτεχνείων πρέπει με τα κατάλληλα κίνητρα να στραφει σε εφαρμοσμένη εργαστηριακή έρευνα αναβάθμισης και αξιοποίησης διαπιστωμένων χαμηλής ποιότητας κοιτασμάτων και απορριμάτων εκμετάλλευσεων

Εάν ο ορυκτός πλούτος δεν ανατεθεί προς εξόρυξη με ΔΙΕΘΝΗ και ΔΙΑΦΑΝΟ διαγωνισμό, ο λαός της χώρας δεν θα αφήσει λίθο επι λίθου!! Επίσης κ αν δοθούν προς εκμετάλλευση οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας Δ.Ε.Η., Ε.Υ.Δ.Α.Π., οι τηλεπικοινωνίες, απαραίτητες σε καιρό πολέμου, και τα λιμάνια-αεροδρόμια!!! Προσέξτε μήπως η ιστορία σας καταγράψει με τα μελανότερα των χρωμάτων….

Για την εξόρυξη του ορυκτού πλούτου, χρειάζεται ΔΙΕΘΝΗΣ διαγωνισμός με απόλυτα ΔΙΑΦΑΝΗ διαδικασία!! Επίσης, αν δοθούν σε ιδιωτικοποίηση οι ΔΕΚΟ και κυρίως η ΔΕΗ και το νερό, ο λαός της χώρας δεν θα αφήσει λίθο επί λίθου!!!!

Η ΠΡΩΤΗ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΑΝΗΣΥΧΙΑ, ΝΑ ΜΗΝ ΠΩ ΦΟΒΟΣ, ΠΟΥ ΝΟΙΩΘΩ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΟΛΕΣ ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΕΤΑΙΡΙΕΣ ΘΑ ΗΘΕΛΑΝ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΜΕ ΤΟΝ ΟΡΥΚΤΟ ΠΛΟΥΤΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ. <>. ΕΠΕΙΔΗ ΔΕΝ ΕΧΟΥΜΕ ΜΕΓΑΛΕΣ ΕΚΤΑΣΕΙΣ Η ΛΟΓΙΚΗ <> ΘΑ ΤΟΥΣ ΒΟΛΕΨΕΙ ΜΙΑ ΧΑΡΑ!!
ΚΑΝΕΝΑΣ ΔΕΝ ΛΕΕΙ ΤΙΠΟΤΕ ΓΙΑ ΜΙΚΡΕΣ ΜΕΤΑΛΕΥΤΙΚΕΣ ΕΚΜΕΤΑΛΕΥΣΕΙΣ ΑΠΟ ΕΛΛΗΝΕΣ,ΕΥΕΛΙΚΤΕΣ ΚΑΙ ΜΕ ΣΑΦΗ ΩΦΕΛΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΟΠΙΚΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ, ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ??? ΓΙΑΤΙ «ΠΡΕΠΕΙ» ΝΑ ΕΡΘΟΥΝ ΟΙ ΞΕΝΟΙ ΚΑΙ ΝΑ ΜΑΣ ΠΑΡΟΥΝ ΣΤΗ ΔΟΥΛΕΨΗ ΤΟΥΣ? ΠΑΝΤΟΤΕ ΡΑΓΙΑΔΕΣ??? ΣΗΜΕΡΑ, ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΚΑΝΕΝΑΣ ΕΛΛΗΝΑΣ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΜΙΑ ΕΤΑΙΡΙΑ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ, ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ. ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ «ΚΟΛΗΣΕΙ» ΣΤΗΝ ΛΟΓΙΚΗ ΤΟΥ ΜΕΑΛΛΕΥΤΙΚΟΥ ΚΩΔΙΚΑ. ΜΕΤΑΛΑ ΠΟΥ ΚΑΠΟΤΕ ΗΤΑΝ ΑΚΡΙΒΑ ΚΑΙ «ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΑ» ΣΗΜΕΡΑ ΟΙ ΤΙΜΕΣ ΤΟΥΣ ΕΙΝΑΙ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΑ ΠΟΥ ΟΙ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΙ ΣΕ ΣΠΑΝΙΑ,ΚΛΠ, ΕΧΟΥΝ ΑΛΛΑΞΕΙ. ΟΙ «ΜΕΓΑΛΕΣ ΞΕΝΕΣ ΕΤΑΙΡΙΕΣ» ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΥΠΟΧΡΕΩΘΟΥΝ ΝΑ ΠΑΡΑΓΟΥΝ ΕΔΩ ΤΟ ΤΕΛΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΡΥΚΤΟ ΜΑΣ ΠΛΟΥΤΟ. ΟΧΙ ΜΟΝΟΝ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΟΥΝ ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ «ΕΡΓΑΤΕΣ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ» ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΟΥΣ ΤΕΧΝΙΚΟΥΣ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΕΛΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ. ΤΙ ΚΡΙΜΑ ΝΑ ΜΑΣ ΠΑΡΟΥΝ Π.Χ. ΤΙΤΑΝΙΟ ΣΤΗΝ ΤΙΜΗ ΚΙΝΑΣ ΚΑΙ ΝΑ ΜΑΣ ΦΕΡΟΥΝ ΚΑΤΑΡΤΙΑ ΓΙΑ ΙΣΤΙΟΠΛΟΪΚΑ ΣΕ ΤΙΜΗ ΓΑΛΛΙΑΣ!! ΕΜΕΙΣ ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΜΕ?? ΝΑΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ!! ΕΣΕΙΣ ΣΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΜΠΟΡΕΙΤΕ?? ΤΕΛΟΣ, ΟΙ ΠΙΣΣΕΣ(ΑΓΟΥΡΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ) ΣΕ ΠΟΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΘΑ ΜΠΟΥΝΕ??

AΜΕΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ ΚΑΙ ΚΙΝΗΤΡΑ ΓΙΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΟΡΥΚΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ.

Ένα σχόλιο επί της διαδικασίας: Πώς είναι δυνατόν το Ι.Γ.Μ.Ε. που συμμετείχει επίσημα (και σωστά) στη διαμόρφωση της πρότασης, να είναι ο πρώτος και μοναδικός δημόσιος ερευνητικός φορέας στο χώρο των ΟΠΥ που καταργείται στα πλαίσια της πολιτικής περιορισμού του δημόσιου τομέα;
Επί της ουσίας: Την «εθνική πολιτική για τον ορυκτό πλούτο της χώρας» ποιος «εθνικός» φορέας θα την υλοποιήσει και τι θα απογίνει το τεράστιο αρχείο δεδομένων, η υλικοτεχνική υποδομή και το εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό του Ι.Γ.Μ.Ε. που καταργείται; Μπορούν τα αποτελέσματα των πολύχρονων ερευνών και όσων πρόκειται να γίνουν στο μέλλον, που αποτελούν δημόσια περιουσία στρατηγικής σημασίας, να εκχωρηθούν σε ιδιώτες κι αν ναι με ποιο ακριβώς τρόπο;
Πώς συνδυάζονται αυτές οι αποφάσεις με την πρόταση για: «Ουσιαστικότερη και αποτελεσματικότερη λειτουργία των ελεγκτικών υπηρεσιών (Επιθεωρήσεων Μεταλλείων, Επιθεωρητών Περιβάλλοντος , Δ/νσης Γνωμοδοτήσεων και Ελέγχου ΙΓΜΕ κ.λ.π.) για την η ασφάλεια, ορθολογική εκμετάλλευση, προστασία και αποκατάσταση περιβάλλοντος) οι οποίες πρέπει να στελεχωθούν κατάλληλα και να εξοπλιστούν με την αναγκαία υλικοτεχνική υποδομή» που αναφέρεται στην εισήγηση;
Πώς ακριβώς θα ενισχυθεί η διδασκαλία των γεωεπιστημών που σχετίζονται με τους ορυκτούς πόρους (δηλαδή της γεωλογίας), όταν καταργούνται όλα τα σχετικά μαθήματα από τη μέση εκπαίδευση και παράλληλα στις διαφαινόμενες προθέσεις της κυβέρνησης είναι και η κατάργηση γεωλογικών τμημάτων από τα ΑΕΙ;
Πώς θα γίνει η αναφερόμενη «Σύνδεση της εξορυκτικής βιομηχανίας με τα Ερευνητικά Ινστιτούτα και ΑΕΙ» όταν τα Ινστιτούτα καταργούνται και τα ΑΕΙ συρρικνώνονται;
Και τέλος πώς είναι δυνατό σε μια μακροσκελέστατη και αναλυτική εισήγηση για την πολιτική αξιοποίησης του ορυκτού πλούτου να υπάρχει μόνο μία (1) αναφορά στη λέξη γεωλογία-γεωλογικός; Ποιος είναι ο κύριος επιστημονικός κλάδος που έχει τη γνώση και την εξειδίκευση για την έρευνα και αξιολόγηση των ορυκτών και φυσικών πόρων;
Τόσο το ΙΓΜΕ όσο και το ΓΕΩΤΕΕ που είναι οι επίσημοι σύμβουλοι της πολιτείας, αλλά και τα Τμήματα Γεωλογίας και οι επιστημονικοί και επαγγελματικοί φορείς των γεωλόγων, έχουν και τη γνώση και το επιστημονικό δυναμικό να συμμετάσχουν στη διαμόρφωση ενός θεσμικού πλαισίου που θα διασφαλίζει ότι δε θα γίνει κατασπατάληση μή ανανεώσιμου πλούτου, όπως είναι οι ΟΠΥ και θα διασφαλιστεί η ορθολογική αξιοποίηση και εκμετάλλευσή τους.

Ευελπιστω πως η αξιοποιηση του ορυκτου πλουτου στην Ελλαδα,ενα πολυ σημαντικο και οικονομικα ελπιδοφορο κομματι του αναζητουμενου puzzle, δεν θα υποκειται πλεον σε συμφωνιες τυπου COOPER,οπου για 70 χρονια κρατουσε δεμενα χερια Ελληνικων κυβερνησεων απαγορευοντας οποιαδηποτε αξιοποιηση ορυκτου μας πλουτου και απο δω και περα η οποιαδηποτε Ελληνικη κυβερνηση να μπορει αυτονομα να πορευτει σ’ αυτη τη κατευθυνση,αξιοποιωντας τα τεραστια οικονομικα μεγεθη προς οφελος της Πατριδας και συναμα του περηφανου και αναδελφου Ελληνικου λαου.Σας διαβεβαιω δε διακατεχομαι απο ακραιες πολιτικες θεσεις.
Θα με βρειτε αρωγο(οπως φανταζομαι κι ολη την πλειοψηφια του Ελληνικου λαου),οταν οι προσπαθειες σας τεινουν προς αυτη τη κατευθυνση των εργων κι οχι των λογων.
Τα συμφεροντα σε παγκοσμια κλιμακα ειναι τεραστια,αδηφαγα κι αναλγητα.Θα πρεπει να περασετε μεσα απο συμπληγαδες και γι’ αυτο σας ευχομαι ολοψυχα καλη δυναμη,καλο κουραγιο.

Φιλικοτατα
Βλασης

Συγχαρητήρια στον Υπουργό για αυτήν του την πρωτοβουλία αλλά και όλους αυτούς που εργάστηκαν για μία Εθνική Πολιτική στον χώρο του Ορυκτού Πλούτου.

Πολλά έχουν λεχθεί για τον Ορυκτό Πλούτο της χώρας σε διάφορα μεταλλικά και μη μεταλλικά ορυκτά και ενέργεια, αστρονομικής εκτιμώμενης αξίας. Γεγονός είναι ότι έως τώρα, η παραγωγή ορυκτών πρώτων υλών περιορίζεται κατά μεγάλο μέρος σε βιομηχανικά ορυκτά από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται εδώ και πολλές δεκαετίες και οι οποίες αξιοποιούν κοιτάσματα που έχουν ανακαλύψει και αναπτύξει εδώ και 30-40 χρόνια (βωξίτης, μπεντονίτης, περλίτης, λιγνίτες, νικέλιο, λευκόλιθος κλπ) ενώ είναι πολύ λίγες οι περιπτώσεις ανάπτυξης καινούργιων κοιτασμάτων τα τελευταία χρόνια. Επενδύσεις στην μεταλλευτική έρευνα από εγχώριες ή ξένες επιχειρήσεις τουλάχιστον την τελευταία δεκαετία σε καινούργιες περιοχές σε όλους τους τομείς είναι σχεδόν ανύπαρκτη και συνεπώς η ανάδειξη νέων κοιτασμάτων είναι αδύνατη.

Ανασταλτικοί παράγοντες επενδύσεων σε έρευνα από τον επιχειρηματικό κόσμο είναι οι αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών – οι οποίες λένε όχι σε όλα – και η έλλειψη ενεργής συμμετοχής του κράτους στην διαδικασία «κοινωνικής συναίνεσης» αλλά και στις διαδικασίες ελέγχου εφαρμογής των περιβαλλοντικών όρων από τις επιχειρήσεις. Υπάρχει λοιπόν ένα τεράστιο κενό στην εφαρμογή της πολιτικής που θέτετε για διαβούλευση παρότι έχετε πολύ σωστά θίξει τα «κίνητρα επενδύσεων στην έρευνα» και «κοινωνική άδεια» καθώς επίσης και «έλεγχος εφαρμογής ΠΟ» και «συμμετοχή στην διαδικασία διαβούλευσης». Το κενό αυτό έχει να κάνει με το ΠΩΣ θα συνδέσετε την προσέλκυση επενδύσεων στην έρευνα διασφαλίζοντας στον επενδυτή την απαιτούμενη «κοινωνική άδεια» και στην τοπική κοινωνία τον αμερόληπτο και διάφανο «έλεγχο Περιβαλλοντικών όρων». Ποιές είναι δηλαδή οι συγκεκριμένες διαδικασίες που θα εφαρμοστούν με ενεργό συμμετοχή του κράτους που θα οδηγήσουν στην «απαιτούμενη κοινωνική άδεια» και τις οποίες θα εμπιστευθούν οι επιχειρήσεις ώστε να επενδύσουν στην έρευνα?

Με εκτίμηση
Κώστας Σαλονίκης

Αγαπητοί κύριοι θα ήθελα να καταθέσω τα ακόλουθα γενικά σχόλια.

Ι. Επί του πνεύματος του κειμένου: η κατάθεση ενός τέτοιου πλαισίου πιστεύω ότι εκπίπτει από τις αρμοδιότητες του ΥΠΕΚΑ, στο βαθμό που:
1. Αφορά μη ενεργειακές πρώτες ύλες
2. Δεν στοχεύει στην προστασία του περιβάλλοντος αλλά στην ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης (και αυτό με γενικόλογες παραινέσεις)
3. Δεν σχετίζεται με τις Κλιματικές Αλλαγές και την επίδρασή τους στην εκμετάλλευση ορυκτών πόρων (π.χ. μείωση ορυκτών καυσίμων)

Ως εκ τούτου, καλύτερα με τέτοια θέματα να ασχολείται το υπουργείο ανάπτυξης, ώστε να μη συγχέονται οι αρμοδιότητες.

ΙΙ. Επί της ουσίας, δεν διατυπώνονται πραγματικοί, επιτεύξιμοι στόχοι, με μετρήσιμο αποτέλεσμα (ειδικά σε ένα ‘νομοθέτημα’ – πλαίσιο, αυτό αποτελεί αναγκαιότητα). Έτσι, οτιδήποτε γίνει στο μέλλον σε σχέση με ορυκτές πρώτες ύλες θα μπορεί να γίνει αποδεκτό ή ακόμα και να θεωρηθεί αποτέλεσμα του πλαισίου αυτού. Άρα δεν αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο.

ΙΙΙ. Είναι παραπάνω από σαφές ότι το ΙΓΜΕ έχει πρωταγωνιστήσει στην σύνταξη του εν λόγω πλαισίου, καθώς αυτό βρίθει έμμεσης διαφήμισής του, προφανώς εν όψει της συγχώνευσης/κατάργησής του. Παρ΄όλα αυτά το Ελληνικό Δημόσιο θα πρέπει να αποφασίσει εάν θέλει το ΙΓΜΕ ή δεν το θέλει. Σε κάθε περίπτωση, όσα και αν έχει προσφέρει το ΙΓΜΕ στην χώρα, η παραγωγικότητά του είναι εξαιρετικά μειωμένη (ως προς το κόστος, αλλά και τον ανθρωποχρόνο που δαπανάται), με έκδηλα φαινόμενα φεουδαρχικής αντίληψης περί των δεδομένων, των μελετών και των επιστημονικών ευρημάτων.

Συμπερασματικά, διαπιστώνεται ότι το πλαίσιο θα πρέπει να αποσυρθεί, να απεμπλακεί από τάσεις προβολής του ΙΓΜΕ (αφού αυτό δεν θα υπάρχει σε λίγο) και να ξαναδουλευτεί με πραγματική διάθεση για στόχους και μετρήσιμα αποτελέσματα.

ΥΓ: Κάποια στιγμή θα πρέπει το ΥΠΕΚΑ να ξεκαθαρίσει στο κοινό αν επιθυμεί «αειφόρο» ή «βιώσιμη» ανάπτυξη. Πρόκειται για δύο διαφορετικές κατευθύνσεις και η ταυτόχρονη χρήση τους στο ίδιο κείμενο δημιουργεί σύγχυση στο κοινό ως προς τις προθέσεις του υπουργείου.

ΔΕΝ ΕΧΩ ΠΕΙΣΤΕΙ ΚΑΘΟΛΟΥ ΟΤΙ ΤΟ ΙΓΜΕ ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΔΕΝ ΕΚΟΒΕ ΒΟΛΤΕΣ ΣΤΑ ΒΟΥΝΑ ΚΑΙ ΣΤΑ ΚΑΦΕΝΕΙΑ ΤΩΝ ΟΡΕΙΝΩΝ ΧΩΡΙΩΝ. ΙΣΩΣ ΟΙ ΓΕΝΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ ΤΟΥΣ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΛΙΓΟ ΧΡΗΣΙΜΟΙ. ΕΝΑΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΟΥ ΘΑ ΘΕΛΗΣΕΙ ΝΑ ΨΑΞΕΙ ΘΑ ΤΗΝ ΚΑΝΕΙ ΚΟΣΚΙΝΟ ΣΕ ΧΡΟΝΟ ΜΗΔΕΝ. ΔΕΝ ΝΟΜΙΖΩ ΛΟΙΠΟΝ ΟΤΙ ΕΧΕΙ ΛΟΓΟ ΤΟ ΙΓΜΕ ΚΑΙ ΚΑΘΕ ΑΛΛΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΝΑ ΑΝΑΚΑΤΕΥΕΤΑΙ ΣΥΝΕΧΩΣ ΚΑΙ ΑΣΥΣΤΟΛΑ ΣΤΟΝ ΟΡΥΚΤΟ ΠΛΟΥΤΟ.ΠΑΛΙ ΜΙΖΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΠΛΟΚΗ?? ΚΑΝΤΕ ΕΝΑ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΝΟΙΧΤΟ ΚΑΙ ΣΩΣΤΟ ΚΑΙ ΑΦΗΣΤΕ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΝΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΣΕΙ. ΞΕΧΑΣΤΕ ΤΙΣ ΜΟΝΟΠΩΛΙΑΚΕΣ ΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΡΑΤΙΚΟ ΠΑΡΕΜΒΑΤΙΣΜΟ ΣΕ ΟΛΑ. ΤΕΛΟΣ ΣΤΑΜΑΤΗΣΤΕ ΤΟ ΧΑΛΙ ΤΗΣ ΑΣΥΔΟΣΙΑΣ ΤΩΝ «ΤΟΠΙΚΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΩΝ» ΟΠΟΥ ΜΑΖΕΥΟΝΤΑΙ ΟΙ ΑΡΓΟΣΧΟΛΟΙ ΤΕΜΠΕΛΗΔΕΣ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ, ΒΡΙΣΚΟΥΝ ΚΑΙ ΕΝΑΝ ΔΙΚΗΓΟΡΟ, ΚΑΝΟΥΝ ΕΝΑΝ ΣΥΛΛΟΓΟ ΚΑΙ ΑΡΧΙΖΟΥΝ ΜΙΑ ΛΟΓΙΚΗ «ΑΡΜΕΓΜΑΤΟΣ» ΚΑΙ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥΣ.

Δεν θα υπησέλθω, ούτε θα σταθώ σε ποσοτικά και επιστημονικά δεδομένα, αυτά είναι για τους συναδέλφους επιστήμονες. Οι κινήσεις της Κυβέρνησης πρέπει να γίνουν σε 3 άξονες.

1) Να ξεκαθαρίσει η Κυβέρνηση, σε εθνικό επίπεδο τα όρια της ΑΟΖ. Δημιουργείστε στρατηγικής σημασίας εταίρους και συμμάχους, όπως με τη Τουρκία, τις χώρες της Μ. Ανατολής και τη Ρωσσία, με σκοπό την ανταλλαγή της γεωλογικής γνώσης, του εν δυνάμει οικονομικού φορτίου των κοιτασμάτων αερίου και υδρογονοναθράκων της Ανατολικής Μεσογείου και δημιουργία οικονομικών συμβολαίων συνεκμετάλλευσης αυτών των κοιτασμάτων, με δυνατό διαπραγματευτικό λόγο, πάντα προς ώφελος της πατρίδας.

2) Απεμπλοκή και τελικώς ολική ανεξαρτητοποίηση των ενεργειακών αναγκών της χώρας από τους υδρογονάνθρακες. (Βλέπε αυτοκινούμενα οχήματα με αιθανόλη και ηλεκτρισμό). Με αυτό το τρόπο όλο το εξορυσσόμενο προιόν θα εξάγεται στην παγκόσμια αγορά και δεν θα καταναλώνεται στην εγχώρια, με αποτέλεσμα το πολλαπλό κέρδος στον ισολογισμό του Κράτους. Επένδυση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Π.χ κάθε νησί ανεξάρτητο ενεργειακώς, με χρήση ανεμογεννήτριων. Κάθε περιοχή με ενεργό τεκτονική, θερμές πηγές και γεωθερμικά πεδία, εφαρμογή γεωθερμικής ενέργειας (Βλέπε Ισλανδία).

3) Πλήρης συνέπεια, ευαισθησία και επιστημονική μελέτη για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των εξορυκτικών διαδικασιών σε ξηρά και θάλασσα. Μία επερχόμενη διαρροή σε αγωγό πετρελαίου (Βλέπε Κόλπο Μεξικού) στο Ανατολικό και Νότιο Αιγαίο, θα έχει αντίκτυπο, όχι μόνο σε εμάς, αλλά και στους απογόνους μας και είναι πράγματι κρίμα. Επιτέλους η χώρα μας να γίνει παράδειγμα παγκόσμιο, αν θέλουμε τα παιδιά μας να ζήσουν σε τουλάχιστον παρόμοιο περιβάλλον με αυτό που ζούμε εμείς.

ΕΛΠΙΖΩ ΝΑ ΜΗ ΓΙΝΕΙ Η ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΑΣ ΝΙΓΗΡΙΑ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΠΛΟΥΣΙΟΤΑΤΗ ΣΕ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ, ΑΛΛΑ ΞΕΠΟΥΛΗΜΈΝΗ ΣΕ ΜΙΑ ΚΑΙ ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ ΤΗΣ ΛΟΙΜΟΚΤΟΝΟΥΝ

ΑΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΟΙ ΕΚΑΣΤΟΤΕ ΝΤΟΠΙΟΙ ΚΟΤΣΑΜΠΑΣΗΔΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΟΥΣΑΝ ΤΟΝ ΟΡΥΚΤΟ ΠΛΟΥΤΟ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ, (ΠΡΟΣ ΟΦΕΛΟΣ ΤΟΥ ΛΑΟΥ ΤΗΣ ΚΑΙ ΜΟΝΟ!) ΚΑΙ ΔΕΝ ΥΠΕΡΔΑΝΕΙΖΟΝΤΑΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΤΟΚΟΓΛΥΦΟΥΣ, ΥΠΟΔΟΥΛΏΝΟΝΤΑΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΧΝΙΚΑ ΤΗ ΧΩΡΑ, ΤΟΤΕ ΘΑ ΥΠΗΡΧΕ ΕΛΠΙΔΑ…

ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΟΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΤΟΚΟΛΓΥΦΟΙ, ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΝΤΟΠΙΟΥΣ ΚΟΤΖΑΜΠΑΣΗΔΕΣ, ΘΑ ΑΠΟΜΥΖΗΣΟΥΝ Ο,ΤΙ ΚΑΛΟ ΕΧΕΙ ΑΥΤΗ Η ΈΡΜΗ ΧΩΡΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΜΑΣ ΔΕΝ ΘΑ ΜΕΙΝΕΙ ΟΥΤΕ ΕΝΑ ΞΕΡΟΚΟΜΜΑΤΟ…
ΜΑΚΑΡΙ ΝΑ ΚΑΝΩ ΛΑΘΟΣ…
Ο ΑΓΙΟΣ ΤΡΙΑΔΙΚΟΣ ΘΕΟΣ ΑΣ ΕΙΝΑΙ ΒΟΗΘΟΣ ΜΑΣ!

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Π.Υ.
ΓΙΑ ΤΑ ΜΑΡΜΑΡΑ
1η ΠΡΟΤΑΣΗ
Ένα σημαντικό ζήτημα είναι ο χρόνος αδειοδότησης. Η πρόταση για «λογικό χρόνο» είναι πολύ γενική. Νομίζω πως ο χρόνος αυτός από τη στιγμή της αίτησης (για τα λατομεία μαρμάρων π.χ.) δεν θα πρέπει να ξεπερνά τους έξη μήνες. Στο χρονικό αυτό διάστημα που πρέπει να θεσμοθετηθεί:
1. η αρχική φάση (γνωμοδότηση οχτώ υπηρεσιών) δεν πρέπει να ξεπερνά τον ένα μήνα.
2. οι εγκρίσεις για τις ΜΠΕ και τις τεχνικές μελέτες μαζί με όλα τα υπόλοιπα θα πρέπει να μην ξεπερνούν το πεντάμηνο.
Αν δεν πληροί τις προϋποθέσεις ο προτεινόμενος χώρος θα είναι γνωστό από τον πρώτο μήνα (αν και οι μελετητές με εμπειρία γνωρίζουν αν και που υπάρχουν προβλήματα). Σε τέτοια περίπτωση στο διάστημα του ενός μήνα να υπάρχει αρνητική διαπιστωτική πράξη.
Είναι προφανές πως η φάση για έγκριση των ερευνητικών εργασιών θα πρέπει να είναι σύντομη (τρίμηνο) και αν οι ερευνητικές εργασίες έχουν θετικό αποτέλεσμα να συμπληρώνονται οι μελέτες και όχι εξ αρχής διαδικασία.
2η ΠΡΟΤΑΣΗ
Η εγγυητική επιταγή για την εφαρμογή της ΜΠΕ να κατατίθεται στην οικεία Δνση Δασών, ώστε σε περίπτωση κατάπτωσης να χρησιμοποιείται αποκλειστικά για την αποκατάσταση του συγκεκριμένου λατομείου για το οποίο έχει εκδοθεί.

3η ΠΡΟΤΑΣΗ
Η τεχνική μελέτη να γίνει ένα σύγχρονο εργαλείο το οποίο να επικαιροποιείται ανάλογα με τις περιστάσεις. Π.χ. αν διαπιστωθεί στην πορεία της εκμετάλλευσης ότι μπορεί να γίνει υπόγεια εξόρυξη να συμπληρώνεται η τεχνική μελέτη χωρίς διακοπή των εργασιών με ταχύτατες και εδώ διαδικασίες έγκρισης.
4η ΠΡΟΤΑΣΗ
Ότι ισχύει για τα μισθοδοτικά δικαιώματα (προτεραιότητα) του διενεργήσαντα την έρευνα στα κοινοτικά λατομεία (στα οποία δεν έχει εκδοθεί άδεια από τους οικείους Δήμους) να ισχύει και για χώρους που ανήκουν σε ΝΠΔΔ (π.χ. μοναστηριακά κτήματα κλπ). Επίσης σε περίπτωση διένεξης για την ιδιοκτησία να προβλέπεται η κατάθεση των μισθωμάτων στο ταμείο παρακαταθηκών και δανείων μέχρι την χρονοβόρα επίλυση της διαφοράς. Με τον τρόπο αυτό δεν θα καθυστερεί η αξιοποίηση των κοιτασμάτων μαρμάρων (η λειτουργία του λατομείου δηλαδή) από διαδικασίες που μπορεί να κρατήσουν δεκαετίες.

ΓΙΑ ΤΑ ΑΔΡΑΝΗ ΥΛΙΚΑ –ΛΑΤΟΜΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ
Η εμπειρία έχει δείξει ότι ο καθορισμός λατομικών περιοχών 26 χρόνια μετά την εφαρμογή τους δεν έχει ολοκληρωθεί παρά τις αλλεπάλληλες παρατάσεις. Αυτό γιατί είτε οι νομάρχες δεν «ακουμπούσαν» το θέμα είτε ο ανταγωνισμός ήταν σκληρός και σίγουρα αναπτύχθηκαν φαινόμενα διαφθοράς στα διάφορα επίπεδα αποφάσεων σε βάρος του δημοσίου συμφέροντος. Ο έλεγχος των λατομείων αδρανών υλικών για την τήρηση των όρων μίσθωσης να ελέγχεται ανά δεκαετία από επιτροπή (στα πρότυπα της επιτροπής καθορισμού λατομικών περιοχών) και αν δεν έχουν τηρηθεί στην ουσία τους να αφαιρείται η άδεια και να επαναδημοπρατείται.

Η ΕΚΜΕΤΑΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΟΡΥΚΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΜΑΣ ΘΑ ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΕ ΜΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΤΡΕΙΣ ΠΡΩΤΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΜΑΣ ΥΠΟΣΤΑΣΗΣ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΓΕΩΡΓΙΑ.Η ΕΚΜΕΤΑΛΕΥΣΗ ΤΟΥ Ο.Π. ΘΑ ΕΔΕΙΝΕ ΤΗΝ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΒΑΡΕΙΑΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΜΕ ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΖΗΤΗΣΗ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΚΤΙΣΗ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΓΝΩΣΙΩΝ.Η ΕΚΜΕΤΑΛΕΥΣΗ ΤΟΥ Ο.Π. ΜΑΣ ΘΑ ΠΡΟΤΕΙΝΑ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΑΠΟ ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ΚΑΙ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΟΥΣ ΤΕΧΝΙΤΕΣ ΠΟΥ ΘΑ ΑΠΟΦΟΙΤΟΥΝ ΑΠΟ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΜΕΝΑ Α.Ε.Ι.ΜΕ PROFIL ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΟ ΓΙΑ ΤΟΝ Ο.Π.
ΣΕ ΟΤΙ ΑΦΟΡΑ ΤΑ ΥΓΡΑ ΚΑΙ ΑΕΡΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΟΡΥΚΤΑ ΕΙΜΑΙ ΣΕ ΘΕΣΗ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΩ ΕΚ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΟΣ ΜΟΥ ΟΤΙ ΘΑ ΑΠΟΡΟΦΗΣΟΥΝ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ 200.000ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΕ ΑΜΕΣΗ Η ΕΜΕΣΗ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΞΟΡΥΞΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗ ΤΟΥΣ.ΚΑΙ ΒΕΒΑΙΑ ΤΑ ΣΟΒΑΡΟΤΕΡΑ ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ ΘΑ ΕΞΟΡΥΧΘΟΥΝ ΣΤΗΝ Δ.ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΟ ΙΟΝΙΟ.Η ΧΩΡΑ ΕΧΕΙ ΑΝΑΓΚΗ ΑΠΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΘΑ ΤΗΝ ΒΓΑΛΟΥΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΣΦΥΞΙΑ ΚΑΙ ΘΑ ΤΗΝ ΒΑΛΟΥΝ ΣΕ ΤΡΟΧΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ.ΑΛΛΑ ΝΑ ΜΗΝ ΕΠΙΤΡΕΨΟΥΝ ΣΤΗΝ ΓΡΑΦΕΙΚΡΑΤΙΚΗ ΓΑΓΓΡΕΝΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΝΑ ΠΑΡΥΣΦΙΣΕΙ ΚΑΙ ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΧΩΡΟ.ΜΕΤΗΝ ΠΡΟΤΡΟΠΗ ΟΛΑ ΝΑ ΠΑΝΕ ΚΑΛΑ ΕΥΧΟΜΑΙ Η ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΜΕΙΝΕΙ ΣΤΙΣ ΚΑΛΕΝΔΕΣ ΚΑΙ ΣΤΑ ΣΥΡΤΑΡΙΑ ΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΩΝ.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΙΜΟΣ
ΓΕΩΛΟΓΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ

Σχόλια στο σχέδιο νόμου για την εθνική μεταλλευτική πολιτική
και στην ανακοίνωση COM 2008/699 της ευρωπαϊκής επιτροπής
προς το ευρωκοινοβούλιο

Περιεχόμενα:
Εισαγωγή
Α. Σχόλια στην ανακοίνωση COM 2008/699 της ευρωπαϊκής επιτροπής
Β. Σχόλια στο ΣΝ προς διαβούλευση

Εισαγωγή:
Θεωρώ το ΣΝ αυτό πολύ σημαντικό περιβαλλοντικά διότι αφορά τις πρώτες ύλες και την αγορά τους. Με δεδομένο τον τεράστιο αντίκτυπο των εξορύξεων στο περιβάλλον, πολλά δεινά ξεκινούν από εδώ.

Α. Σχόλια στην εισηγητική ανακοίνωση COM 2008/699 της επιτροπής (Η ανακοίνωση αυτή έγινε την 4/11/2008 στις Βρυξέλλες).

Α.1. Διαδικαστικά (ισχύουν και για την COM 2011/25):
Α.1.1. Τι νομική ισχύ έχει η ανακοίνωση αυτή της επιτροπής;
Α.1.2. Την παρήγγειλε κάποιο εκλεγμένο σώμα ή είναι προϊόν lobbying των μεταλλευτικών και άλλων βιομηχανιών;
Α.1.3. Το ευρωκοινοβούλιο ψήφισε ή έστω σχολίασε την ανακοίνωση αυτή;

Α.2. Ουσιαστικά θέματα:
Α.2.1. Ξεπερασμένο αναπτυξιακό μοντέλο: Ολη η έκθεση (και το ΣΝ) ιεραρχεί τις προτάσεις αρχίζοντας από την εξασφάλιση πρόσβασης σε πρώτες ύλες και όχι από την μείωση κατανάλωσης, την ανακύκλωση και την εύρεση εναλλακτικών πηγών. Βασίζεται δηλαδή στο μοντέλο της αενάως αναπτυσσόμενης οικονομίας που μας έχει φτάσει σε αυτά τα πρόσφατα οικονομικά, περιβαλλοντικά & οικονομικά χάλια.

Α.2.2. Πρώτες ύλες υπάρχουν άφθονες: «Από γεωλογική άποψη, για την πλειονότητα των πρώτων υλών στον κόσμο δεν υπάρχει ένδειξη για επικείμενη φυσική έλλειψη τους.» βλ. σελ. 5, παρ. 1.2 στην αρχή. Επειδή δηλαδή δεν επίκειται η έλλειψη σχεδιάζουμε και υλοποιούμε νόμους ωσάν να μην υπάρχει όριο στην ανάπτυξη, την κατανάλωση και φυσικά την εξόρυξη πρώτων υλών. Εχουν οι κύριοι/ες αυτοί/ες πρόσβαση σε δεύτερο πλανήτη;

Α.2.3. Ελλειψη πληροφόρησης σχετικά με ανακυκλωμένα υλικά !!
Σελ. 4 – τελευταία παρ.: «Στα εμπόδια περιλαμβάνονται η έλλειψη πληροφοριών σχετικά με την ποιότητα των ανακυκλωμένων υλικών και οι σημαντικές δαπάνες έρευνας και συναλλαγών, διότι είναι ιδιαίτερα δύσκολο για τους αγοραστές και τους πωλητές να βρουν ο ένας τον άλλο, ή ο ένας δεν γνωρίζει καθόλου ότι υπάρχει ο άλλος.»
Η έλλειψη συντονισμού μεταξύ επεξεργαστών απορριμμάτων και βιομηχανιών είναι σημαντική. Είναι χρήσιμο να φτιαχτούν δίκτυα ανά υλικό σε κάθε χώρα μέλος και ειδικές βάσεις δεδομένων ώστε να μην σπαταλιούνται πόροι για την εξόρυξη πρώτων υλών που υπάρχουν διαθέσιμες από την ανακύκλωση.

Α.2.4. Βιώσιμη ανάπτυξη;: Ο όρος αυτός χρησιμοποιείται πολύ συχνά στο κείμενο (βλ. σελ. 1 τελευταία παρ. & COM 2005/658). Κάποιος πρέπει να τους πληροφορήσει ότι είναι άτοπος.

A.2.5. Επέμβαση στα εσωτερικά τρίτων χωρών για την άρση των περιορισμών στην πρόσβαση σε πρώτες ύλες. Το αποικιοκρατικό μοντέλο καλά κρατεί!
Βλ. σελ. 6 – 3-παρ. στο τέλος: «Σε ορισμένες περιπτώσεις τέθηκαν ζητήματα σχετικά με πρακτικές εταιρειών όσον αφορά την προστασία του περιβάλλοντος και τα δικαιώματα των εργαζομένων, και σε άλλες διατυπώθηκαν ανησυχίες σχετικά με τις επιπτώσεις των συμβάσεων δημόσιου-ιδιωτικού τομέα στο χρέος των χωρών».
Δηλαδή κακώς κάποιες χώρες θέτουν ερωτήματα – θέματα για την προστασία του περιβάλλοντος! Να τους στείλουμε τον κο. Παπακωνσταντίνου να τις συμμορφώσει…

Α.2.6. Η πολιτική απάντηση με λάθος ιεράρχηση:
Οι παράγραφοι (1), (2) και (3) στο τέλος της 6-ης σελίδας και στην αρχή της 7-ης έπρεπε να είναι με ανάποδη σειρά: 3-2-1. (βλ. και σχόλιο Α.2.1.)

Α.2.7. Εξόρυξη σε μεγάλα βάθη και στην Αρκτική;;
«2.1. Πρώτος πυλώνας: Πρόσβαση στις πρώτες ύλες στις παγκόσμιες αγορές, χωρίς στρέβλωση των όρων.»
– Αμα ξεκινάς με λάθος παραδοχές καταλήγεις σε «παπάδες»:

Βλ. και σελ 7 στο τέλος: «Στις ενέργειες αυτές περιλαμβάνεται διάλογος σχετικά με την εξόρυξη εκμετάλλευσης στον πυθμένα της θάλασσας σε μεγάλο βάθος, την περιοχή της Αρκτικής και την ασφάλεια των διεθνών εμπορικών οδών για τις πρώτες ύλες»

Αξίζει κάποιος να μάθει κανείς πως και από ποιούς τίθενται τέτοιες προτεραιότητες στην πολιτική της ΕΕ. Αραγε τώρα μετά το ατύχημα στον κόλπο του Μεξικού ισχύουν ακόμα αυτές οι αρχές;

Α.2.8. Ενίσχυση των κρατών (για να επιτρέπουν την πρόσβαση στις πρώτες ύλες τους;)
«Στο πλαίσιο του 10ου Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης προβλέπεται η παροχή κινήτρων ύψους 2,7 δισεκ. ευρώ σε χώρες ανάλογα με τα προγράμματα διακυβέρνησής τους14. Πολλά προγράμματα διακυβέρνησης περιλαμβάνουν είτε γενικές δεσμεύσεις για οικονομική, χρηματοπιστωτική, φορολογική και δικαστική διακυβέρνηση είτε ειδικές δεσμεύσεις για τη διαχείριση των φυσικών πόρων και τη διαφάνεια των εμπορικών συναλλαγών στον εξορυκτικό τομέα και των εσόδων από τον εξορυκτικό τομέα.15» . βλ. σελ. 9 στο τέλος .
Αραγε τα 2,7 δις είναι το λάδωμα των μεταλλευτικών για να ανοίξουν οι πόρτες όπου είναι κλειστές;
Δείτε και παρακάτω στην ίδια παρ. για τα έργα :
«Ένα άλλο σημαντικό μέρος της βοήθειας που παρέχουμε διατίθεται για έργα υποδομών των μεταφορών σε χώρες ΑΚΕ, τα οποία είναι αναγκαία για τη βιώσιμη λειτουργία του εξορυκτικού τομέα16».
Μετά αναρωτιόμαστε τι έχουν και ψοφάν τα έρμα (τα κράτη)…

Α.2.9. Λεφτά υπάρχουν!: βλ. σελ. 10, Αρθρο Β στο τέλος (χωρίς σχόλια): Ένα άλλο μέτρο το οποίο συμβάλλει στην αύξηση του βιώσιμου εφοδιασμού με πρώτες ύλες είναι τα δάνεια της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για εξορυκτικά έργα. Η ΕΤΕ θα αυξήσει αυτά τα δάνεια πάνω από το μέσο ετήσιο ποσό, που ανέρχεται στα 140 εκατ. Ευρώ από τότε που άρχισε να ισχύει η συμφωνία εταιρικής σχέσης του Κοτονού το 2000, ιδίως για τις χώρες οι οποίες δεσμεύτηκαν να εφαρμόσουν μεταρρυθμίσεις στο πλαίσιο συμφωνημένων σχεδίων δράσης στον τομέα της διακυβέρνησης που επικεντρώνονται στη βελτίωση της διακυβέρνησης και της διαφάνειας στις εξορυκτικές βιομηχανίες. Η Επιτροπή υποστηρίζει με σθένος το στόχο αυτό. Γιατί τόσο σθένος δεν καταλαβαίνω….

Α.2.10. Ο δεύτερος πυλώνας Προώθηση εφοδιασμού & περιορισμός των άλλων χρήσεων γης!!.
Ολο το άρθρο 2.2. για τον δεύτερο πυλώνα βρίθει από «μαργαριτάρια»:
– Περιορισμός ανταγωνιστικών με την εξόρυξη χρήσεων γης
– Επιτάχυνση των αδειοδοτήσεων εξορύξεων
– Συνεργασία των γεωλογικών ινστιτούτων (εκτός του ΙΓΜΕ;;;)
– Κτηματική υπηρεσία Kopernikus
– Εξορύξεις σε Natura 2000: Αυτό το εδάφιο το μεταφέρω ατόφιο:
«Οι περισσότερες νομοθετικές διατάξεις σε επίπεδο ΕΕ για την εξορυκτική βιομηχανία μη ενεργειακών πρώτων υλών είναι οριζόντιες. Η εφαρμογή της νομοθεσίας «Natura 2000» έχει ιδιαίτερη σημασία για την εξορυκτική βιομηχανία. Κατά τη δημόσια διαβούλευση, η
βιομηχανία διατύπωσε ανησυχίες σχετικά με τους – μερικές φορές – ανταγωνιστικούς στόχους της προστασίας των περιοχών «Natura 2000» και της ανάπτυξης των εξορυκτικών
δραστηριοτήτων στην Ευρώπη. Η Επιτροπή τονίζει ότι οι εξορυκτικές δραστηριότητες δεν αποκλείονται κατά κανένα τρόπο από το νομικό πλαίσιο του «Natura 2000». Ωστόσο, η Επιτροπή και τα κράτη μέλη δεσμεύτηκαν να εκπονήσουν κατευθυντήριες γραμμές για τη
βιομηχανία και τις αρχές ούτως ώστε να διασαφηνιστεί ο τρόπος με τον οποίο οι εξορυκτικές δραστηριότητες που πραγματοποιούνται εντός ή πλησίον περιοχών «Natura 2000» μπορούν να συμβιβαστούν με την προστασία του περιβάλλοντος. Οι κατευθυντήριες γραμμές αναμένεται να οριστικοποιηθούν έως το τέλος του 2008 και θα βασίζονται στις υφιστάμενες ορθές πρακτικές» (απόσπασμα της παρ. 2.2.)
– Waterborne για εξορύξεις σε μεγάλα βάθη στη θάλασσα
– Και βέβαια σχετικά προγράμματα Erasmus: φοιτητικά προγράμματα εις όφελος των μεταλλευτικών βιομηχανιών και της νοοτροπίας τους.

A.2.11. Τρίτος πυλώνας: Μείωση της κατανάλωσης πρωτογενών πρώτων υλών από την ΕΕ. (σελ. 12 παρ. 2.3.) Αυτός έπρεπε να είναι ο πρώτος πυλώνας.

—————————————————————-

Χωρίς να μπορώ να είμαι σίγουρος πιστεύω πως το συνοδευτικό παράρτημα της COM 2008/699 (Αnnex 1 έως 8) είναι ξεπερασμένο. Αξίζει να αναμορφωθεί με βάση τα μετά την κρίση στοιχεία.

Συμπέρασμα σχετικά με την ανακοίνωση COM 2008/699:

Αντί η επιτροπή να καθιερώσει σαν πολιτική την αποανάπτυξη, την αποτελεσματικότητα, την προστασία των οικοσυστημάτων και των περιοχών Natura, την ενσωμάτωση στις πρώτες ύλες του πλήρους κόστους αποκατάστασης και χρήσης των εκτάσεων εξορύξεων και την ίση μεταχείριση των επαγγελματικών κλάδων, εισηγείται ουσιαστικά την πριμοδότηση των εξορύξεων και των συναφών αγορών με οικονομική ενίσχυση, αποτροπή ανταγωνιστικών δράσεων, περιορισμό περιβαλλοντικών δεσμεύσεων κλπ.

Δεν λαμβάνεται υπόψη επίσης η προστασία του τοπίου που αποτελεί ευρωπαϊκή κατάκτηση: Ευρωπαϊκή Σύμβαση του Τοπίου, που υπεγράφη στη Φλωρεντία, στις 20 Οκτωβρίου 2000.

B. Σχόλια στο προ-σχέδιο νόμου / δηλ. τον πίνακα του ΥΠΕΚΑ:

B.1. Εισαγωγή – γενικό σχόλιο:
Η πρόσκληση του κου, Μανιάκη καθώς και όλος ο πίνακας βασικών αξόνων, πολιτικών και ειδικών ενεργειών που φροντίζουν να ενσωματώσουν στο ΣΝ διαποτίζεται από την φιλο-εξορυκτική πολιτική της COM 2008/699 και ενισχύεται με εγχώριες ιδέες.

Β.2. ΤΕΕ-ΓΕΩΤΕΕ: Μια από τις αρχικές μου παρατηρήσεις είναι αν γνωρίζουμε την γνώμη του ΤΕΕ και του ΓΕΩ-ΤΕΕ στο ΣΝ αυτό δεδομένου ότι, όπως αναφέρεται και στην πρόσκληση ήταν από τους συνδιαμορφωτές των βασικών αξόνων του ΣΝ. Αξίζει να ερωτηθούν.

Β.3. ΙΓΜΕ: Επίσης, ερωτηματικά δημιουργεί και το πώς θα συνεχίσει τη δράση του και το ΙΓΜΕ: Από τη μια αξιοποιείται στην διαμόρφωση του σημαντικού αυτού ΣΝ από την άλλη καταργείται βάσει πρόσφατων εξαγγελιών.

Β.4. Αειφόρος ανάπτυξη: Και εδώ γίνεται προσπάθεια η ανάπτυξη να βαφτισθεί ακίνδυνη και ευεργετική. Μπορεί να είναι και αειφόρος (σε έναν διαστελλόμενο πλανήτη ίσως;)

Β.5. ΒΑΣΙΚΟΙ ΑΞΟΝΕΣ: (Πίνακας ΣΝ)
Β.5.1. Εθνική πολιτική βασισμένη σε κίνητρα και ενισχύσεις.
Β.5.2. Πρόληψη ανταγωνιστικών χρήσεων γης σε χώρους που έχουν υποψήφια μεταλλεία.
Πρόβλεψη κατ’ εξαίρεση διαδικασιών χρήσεων γης.
Β.5.3. Κωδικοποίηση νομοθεσίας: Απλοποίηση της διαδικασίας μεταλλευτικής αδειοδότησης.
Β.5.3.α. Εγκριση περιβαλλοντικών όρων με ΥΑ αντί για ΚΥΑ (υποβάθμιση της διαδικασίας σε αμιγώς εσωτερική).
Β.5. 3.β. Νομικό πλαίσιο λατομείων: Απουσιάζει οποιαδήποτε αναφορά στην ανακύκλωση οικοδομικών υλικών που έχει θεσπιστεί με το νόμο: ΦΕΚ 1312/Β/24-Αυγ-2010.
Β.5.4. Προώθηση διαλόγου: Οι μέχρι τώρα πρακτικές άλλα δείχνουν (βλ. Διάλογο για τη Χαλκιδική στην Αθήνα!)
– «Εμπρακτη εφαρμογή κανόνων βιώσιμης ανάπτυξης ως ΜΟΝΑΔΙΚΟΥ παράγοντα απρόσκοπτης λειτουργίας των εξορυκτικών έργων. Εφαρμογή σχετικών πιλοτικών προγραμμάτων»: Πείτε μου εσείς τι καταλαβαίνεται διότι εγώ σηκώνω τα χέρια!

– Επίσης, στην 3-η στήλη: «Δημοσίευση όλων των πληροφοριών εφαρμογής καλών πρακτικών από την εξορυκτική βιομηχανία αλλά και τις αρμόδιες Δ/νσεις του ΥΠΕΚΑ». Για τις καλές εντάξει , θα φροντίσουν όμως και στη δημοσιοποίηση των κακών πρακτικών;

ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ ΠΙΝΑΚΑ ΣΝ:
Γνώση του κοιτασματολογικού δυναμικού της χώρας: Αναφέρεται η έρευνα και τα προγράμματα εντοπισμού κοιτασμάτων σε μεγαλύτερα βάθη.

Σαν συμπέρασμα για το ΣΝ ισχύουν αυτά που ανέφερα για την COM 2008/699: Πρόκειται για εφαρμογή ευρωπαικής εξορυκτικής πολιτικής.

Αλέξανδρος Αργυρόπουλος
Πολιτικός Μηχανικός
Μέλος των Οικολόγων Πράσινων

Αν και είναι καταρχήν θετική η προσπάθεια να διατυπωθεί μία Εθνική Πολιτική για την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου, το κείμενο έχει μία σειρά από σοβαρές αδυναμίες:

1. Έλλειψη συνεκτικότητας. Το σχέδιο δεν αποτελεί ένα συνεκτικό, συνεχές κείμενο (έκθεση, μελέτη, διακήρυξη πολιτικής ή κάτι ανάλογο), αλλά μία σειρά σημείων ή θέσεων (bullets), πολλές από τα οποίες είναι δυσνόητες, ασαφείς ή ημιτελείς: για παράδειγμα, στο σημείο 3(β) γίνεται επίκληση ενός ευρωπαϊκού προγράμματα (SARMα), το οποίο δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα. Λείπουν χρονοδιαγράμματα, ορισμοί, μετρήσιμοι στόχοι, παραπομπή σε ισχύουσα νομοθεσία και βιβλιογραφία. Επίσης, σε ορισμένους βασικούς άξονες – με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα, δυστυχώς, το «σεβασμό στο περιβάλλον ..στο πλαίσιο των αρχών της βιώσιμης ανάπτυξης» – η εξειδίκευση είναι ανεπαρκής ή ανύπαρκτη.

2. Έλλειψη τεκμηρίωσης. Το σχέδιο Εθνικής Πολιτικής δεν συνοδεύεται από αιτιολογία ή στοιχειώδη τεκμηρίωση, που θα αναδείκνυε την σημασία του. Αν και επικαλείται τρία μη δεσμευτικά κείμενα ευρωπαϊκής προέλευσης, αποκλίνει, από τις προβλέψεις τους σε πολλά σημεία. Για παράδειγμα, η Πρωτοβουλία για τις Πρώτες Ύλες δεν αφορά την λατομική δραστηριότητα (αντιθέτως, αναφέρεται σαφώς εκεί ότι η Ε.Ε. είναι αυτάρκης σε αδρανή υλικά). Γενικότερα, η επικάλυψη ανάμεσα στις «Ο.Π.Υ. ιδιαίτερης σημασίας για την εξορυκτική βιομηχανία της χώρας» και τις πρώτες ύλες που αφορά η Πρωτοβουλία – κυρίως μεταλλικά ορυκτά για εφαρμογές υψηλής τεχνολογίας (π.χ., κοβάλτιο, νιόβιο, σπάνιες γαίες) – είναι μικρή. Συνεπώς, η επίκληση της Πρωτοβουλίας αυτής για να διασφαλισθεί «κατάλληλος χωροταξικός σχεδιασμός …ώστε να διασφαλίζεται η δυνατότητα αξιοποίησης» (σημείο 2 της Εθνικής Πολιτικής) λατομικών ορυκτών είναι ατελέσφορη. Γενικότερα, το σχέδιο Εθνικής Πολιτικής δεν διακρίνει γενικά μεταξύ λατομικών και βιομηχανικών ορυκτών και μεταλλευμάτων, και ενεργειακών και μη ορυκτών, μολονότι οι ανάγκες, το θεσμικό πλαίσιο και οι πολιτικές είναι ριζικά διαφορετικές.

3. Σύγχυση ανάμεσα σε νομικές υποχρεώσεις και πολιτικές κατευθύνσεις. Η πλήρης εφαρμογή του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου δεν αποτελεί «βάση για λήψη πολιτικών αποφάσεων», οι οποίες έχουν από καιρό ληφθεί και θεσμοθετηθεί. Για παράδειγμα, η υποχρέωση παροχής χρηματοοικονομικών εγγυήσεων για την τήρηση των περιβαλλοντικών όρων ήδη αποτελεί μέρος του θεσμικού πλαισίου των εξορυκτικών δραστηριοτήτων (14 Οδηγίας 2006/21· 16§1 περ. (α) ΚΥΑ 39624/2209/Ε103/2009]. Σε ορισμένα σημεία, το νομικό πλαίσιο παρερμηνεύεται: για παράδειγμα, οι διαχειριστικές μελέτες των προστατευόμενων περιοχών έχουν συγκεκριμένο σκοπό και περιεχόμενο, με το οποίο δεν συμβιβάζεται η επικαιροποίησή τους «σε ό,τι αφορά …την δυνατότητα χωροθέτησης» εξορυκτικών δραστηριοτήτων. Ούτε η «άρση των νομικών κωλυμάτων» της δασικής νομοθεσίας για την λειτουργία μεταποιητικών επιχειρήσεων μέσα σε λατομικούς χώρους είναι συμβατή με την συνταγματικά επιβεβλημένη αποκατάσταση του δασικού περιβάλλοντος, ιδίως αν ληφθεί υπόχη ότι οι επίμαχες εκτάσεις δεν έχασαν ποτέ τον δασικό τους χαρακτήρα.

4. Υποβάθμιση της χωροταξίας. Πρέπει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με την νομολογία του ΣτΕ, πρέπει να εξετάζεται η καταρχήν συμβατότητα «της ασκήσεως της συγκεκριμένης εξορυκτικής δραστηριότητος προς τις απαιτήσεις προστασίας του περιβάλλοντος, η οποία δεν αποκλείεται να καταλήξει, υπό τις ειδικές εκάστοτε περιστάσεις, σε άρνηση της έγκρισης της ασκήσεως της δραστηριότητος ακόμη και σε περιοχή όπου έχει εντοπισθεί κοίτασμα μεταλλευτικών ορυκτών». Ωστόσο, βασικός σκοπός του σχεδίου μοιάζει να είναι η αναγόρευση σε Εθνική Πολιτική της διάταξης του άρθρου 12§1 (α) Ν. 2837/2000, σύμφωνα με την οποία «ο χώρος στον οποίο εντοπίζεται κοίτασμα μεταλλευτικών,βιομηχανικών ορυκτών και μαρμάρων θεωρείται εκ του νόμου χωροθετημένο μεταλλείο ή λατομείο αντίστοιχα» (η οποία μάλιστα επεκτείνεται και σε λατομικές δραστηριότητες). Με τον τρόπο αυτό, αντιστρέφεται η λογική του σχεδιασμού: η εθνική πολιτική θα έπρεπε πρώτα να ορίσει και να ιεραρχήσει τις περιοχές εξορυκτικού ενδιαφέροντος (με την βοήθεια προγραμμάτων όπως το OneGeology), οπουδήποτε και αν βρίσκονται, να εντοπίσει συγκρούσεις με άλλες χρήσεις γης, λαμβάνοντας υπόψη τις εναλλακτικές λύσεις και την δυνατότητα αποκατάστασης και απορρόφησης του φυσικού περιβάλλοντος, και να ακολουθήσει στην συνέχεια η χωροθέτηση. Όπως προκύπτει και από τις μελέτες που επισυνάπτονται, αυτή είναι και η βέλτιστη πρακτική: για παράδειγμα, το έγγραφο καθοδήγησης της ΕΕ για τις περιοχές του Δικτύου Φύση 2000 αφιερώνει ένα ολόκληρο κεφάλαιο στον Στρατηγικό Μεταλλευτικό Σχεδιασμό (strategic mineral planning), που λειτουργεί με το τρόπο αυτό. Ταυτόχρονα, η μελέτη της ΕΕ για τις βέλτιστες πρακτικές στα Κράτη-Μέλη σε θέματα χρήσεων γης δείχνει ότι η απαγόρευση σε ορισμένες περιοχές της εξορυκτικής δραστηριότητας είναι διαδεδομένη (βλ. Πίνακα 3.2).

5. Περιβαλλοντικά θέματα. Το κείμενο αγνοεί τα περιβαλλοντικά προβλήματα που δημιουργεί η εξορυκτική δραστηριότητα. Επιπτώσεις όπως η ρύπανση και η υπεράντληση των υδάτων, ο θόρυβος, και η σκόνη, οι οποίες μπορούσαν να αμβλυνθούν με την σωστή χωροθέτηση, αναμένεται να επιδεινωθούν. Ελάχιστα εξετάζονται οι υποχρεώσεις που απορρέουν από τις Οδηγίες Seveso και την Οδηγία για τα εξορυκτικά απόβλητα, η εφαρμογή των οποίων καθυστερεί. Μία από οικειοθελείς δεσμεύσεις του κλάδου σε διεθνές επίπεδο είναι η αυστηρή τήρηση της διαδικασίας περιβαλλοντικής αδειοδότησης με την εκπόνηση άρτιων Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (βλ. “Berlin II” Guidelines for Mining and Sustainable Development, UN 2002). Στην αντίθετη κατεύθυνση, το σχέδιο ομιλεί για «απλοποίηση της διαδικασίας αδειοδότησης» (σημείο 3). Εκτός από μία σύντομη αναφορά σε «εγκαταλελειμμένους» χώρους (ο παραχωρησιούχος των οποίων δε είναι πάντα άγνωστος), δεν δίνεται η δέουσα σημασία στην αποκατάσταση, μολονότι οι χώροι εξορυκτικών αποβλήτων μπορεί να επιβαρύνουν το περιβάλλον για δεκαετίες.

6. Τέλος, θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι η Εθνική Πολιτική δεν είναι δεσμευτική: πρώτα-πρώτα, διότι η ίδια η Πρωτοβουλία δεν είναι δεσμευτική. Οι Ανακοινώσεις δεν αποτελούν πηγές δικαίου, και δεν υπερισχύουν φυσικά εθνικών διατάξεων, διεθνών συμφωνιών και κοινοτικών οδηγιών. ‘Αλλωστε, στην αντίθετη περίπτωση, θα έπρεπε να υποβληθεί σε (ή να συνοδευτεί από) στρατηγική εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων, διότι ενδέχεται να έχει σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον [2§1 Οδηγίας 2001/42 ].Οι επιπτώσεις αυτές είναι σαφείς στις προβλέψεις της «επικαιροποίησης των διαχειριστικών μελετών …για τις προστατευόμενες περιοχές, …σε ό,τι αφορά την δυνατότητα χωροθέτησης εξορυκτικών δραστηριοτήτων», καθώς και «κατ’ εξαίρεση διαδικασιών αλλαγής χρήσεων γης …όταν αυτό είναι αναγκαίο».

Στην πολιτική πιστεύουμε ότι πρέπει να προσδιορίζονται και τα ακόλουθα:
– Να δίδονται κίνητρα για την έρευνα ορυκτών πόρων από ιδιώτες (π.χ. φορολογικές διευκολύνσεις, επιχορήγηση απασχόλησης προσωπικού κλπ) και ιδιαίτερα στις περιοχές που προβλέπει ο χωροταξικός σχεδιασμός
– Ο χωροταξικός σχεδιασμός να προβλέπει εξίσου την πρόσβαση σε περιοχές που δεν έχουν ερευνηθεί (άρα δεν υπάρχει πληροφορία) και να διασφαλίζει την αξιόπιστη πρόσβαση σε αυτές, ισότιμα με τις υπόλοιπες που έχουν ερευνηθεί ή και εκμεταλλευθεί
– Διασφάλιση ότι οι χρηματοοικονομικές εγγυητικές σε περίπτωση κατάπτωσης θα χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την αποκατάσταση του χώρου για το οποίο χορηγήθηκαν

Πολύ ενδεικτικά μερικές μόνο παρατηρήσεις και κάποια γενικά σχόλια. Περισσότερα όταν εμφανιστεί συγκεκριμένο σχέδιο νόμου. Τα εντός εισαγωγικών παραπέμπουν στο υπο διαβούλευση κείμενο. Οι αριθμοί παραπέμπουν στις ενότητες του παραπάνω κειμένου.

2.»….Στον χωροταξικό σχεδιασμό θα πρέπει επίσης να λαμβάνονται υπόψη και τα τυχόν κοιτάσματα που έχουν εντοπισθεί αλλά δεν βρίσκονται ακόμη σε φάση εκμετάλλευσης ώστε να προληφθεί, στο μέτρο του δυνατού, η ενδεχόμενη «αδρανοποίησή τους» εξαιτίας θεσμοθέτησης ανταγωνιστικών χρήσεων γης ή κατασκευής έργων υποδομής.»

Με το παραπάνω φαίνεται οτι προκρίνεται η δια νόμου παρεμπόδιση, σε απροσδιόριστο βάθος χρόνου, όλων των πιθανών ανταγωνιστικών (και ίσως εξίσου ή και περισσότερο κερδοφόρων)χρήσεων γης, ή σημαντικών ίσως έργων υποδομής, έναντι μιας πιθανολογούμενης μελλοντικής εκμετάλλευσης κοιτασμάτων που έχουν απλά εντοπισθεί, ούτε καν με βεβαιότητα μελετηθεί και αξιολογηθεί ως προς την οικονομική τους σημασία και τη δυνατότητα αξιοποίησής τους. Είναι προφανέστατο οτι αυτή είναι μια άκρως αντιαναπτυξιακή πρόβλεψη.

2. «Αναθεώρηση Περιφερειακών Χωροταξικών Πλαισίων, όπου απαιτείται.»

Η αναθεώρηση αυτή να φανταστούμε οτι μπορεί να είναι προς αμφότερες τις κατευθύνσεις ή, όπως το όλο πνεύμα των προτάσεων του προς διαβούλευση σχεδίου αφήνει να υποθέσουμε, αποκλειστικά προς την κατεύθυνση επέκτασης των εξορυκτικών – μεταλλευτικών εις βάρος των όποιων άλλων δραστηριοτήτων;

3. «Κωδικοποίηση και εκσυγχρονισμός της λατομικής/μεταλλευτικής νομοθεσίας (αδειοδοτικό σύστημα, θέματα έρευνας και εκμετάλλευσης, ασφάλειας και ελέγχου, περιβάλλοντος κλπ)»

Οποιαδήποτε νέα κωδικοποίηση και «εκσυγχρονισμός» της λατομικής/μεταλλευτικής νομοθεσίας που δεν προβλέπει (όπως δεν προκύπτει από πουθενά οτι προβλέπει το υπό διαβούλευση κείμενο του ΥΠΕΚΑ)την καθιέρωση ενός εντελώς συγκεκριμένου συστήματος royalties, δεν είναι δυνατό να εγγυηθεί οτι η όποια εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου θα αποβεί εις όφελος του κοινωνικού συνόλου και όχι των μεταλλευτικών επιχειρήσεων μόνο. Η καθιέρωση ενός αυστηρού και καλά μελετημένου συστήματος royalties, που θα είναι δομημένο με αποκλειστική προτεραιότητα την, εντός των διεθνώς αποδεκτών πλαισίων, μεγιστοποίηση της κατακράτησης μέρους των κερδών των μεταλλευτικών επιχειρήσεων υπέρ της εθνικής οικονομίας, είναι το πρώτιστο ζητούμενο σε ό,τι αφορά την, με οικονομικούς τουλάχιστον όρους, ορθολογική αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της χώρας. Το οτι η επιλογή ενός συγκεκριμένου συστήματος royalties απαιτεί σχολαστικές οικονομοτεχνικές μελέτες μπορεί να είναι μια δικαιολογία για την μέχρι τώρα μη καθιέρωσή του, αλλά δεν μπορεί να είναι δικαιολογία και για το μέλλον, όταν μάλιστα συζητείται ακριβώς τώρα το νέο νομοθετικό πλαίσιο που θα διέπει την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου.

4. «Βασικό στοιχείο της εφαρμογής της μεταλλευτικής πολιτικής η προώθηση του διαλόγου και η εδραίωση εμπιστοσύνης μεταξύ Πολιτείας, βιομηχανίας και κοινωνικών εταίρων (τοπική κοινωνία, ΜΚΟ, καταναλωτές, εργαζόμενοι, κ.λ.π.).
– Ανάληψη ενημερωτικής εκστρατείας με σκοπό την ευαισθητοποίηση του κοινού και την αντιστροφή του αρνητικού κλίματος που έχει διαμορφωθεί στην κοινωνία απέναντι στον εξορυκτικό κλάδο. Η εξωστρέφεια, η αντικειμενική ενημέρωση για την σημασία των ΟΠΥ στην καθημερινή ζωή, και τη συμβολή του τομέα στην εθνική οικονομία και την περιφερειακή ανάπτυξη όπως και η διαφάνεια στις σχέσεις με τοπικές κοινότητες και φορείς, αποτελούν τα ισχυρότερα και αποτελεσματικότερα εργαλεία μιας τέτοιας πρωτοβουλίας.»

Το αρνητικό κλίμα που έχει διαμορφωθεί στην κοινωνία απέναντι στον εξορυκτικό κλάδο δεν είναι, όπως μάλλον πιστεύουν οι συντάκτες του προς διαβούλευση κειμένου, αποτέλεσμα ιδεοληψιών, ή ίσως ανεύθυνης προπαγάνδας κάποιων οικολόγων ή περιβαλλοντολόγων. Διαμορφώθηκε σταδιακά με εσωτερική εντός των κοινωνιών διαδικασία από τη συσσωρευμένη εμπειρία των επιπτώσεων του εξορυκτικού κλάδου, από τη σταδιακή γενική περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση του πληθυσμού, από τη συνειδητοποίηση της σημασίας του αδιατάρακτου φυσικού περιβάλλοντος, όχι μόνο ως αξίας αισθητικής αλλά και ως οικονομικής παραμέτρου και, τέλος, από την τοποθέτηση της ποιότητας ζωής ως αξίας υπέρτερης εκείνης του πλουτισμού (κάποιων τρίτων κατά κανόνα)με κάθε μέσο και εις βάρος του περιβάλλοντος. Εξάλλου, με την πληροφόρηση σε παγκόσμια κλίμακα πια, έγινε συνείδηση οτι η ύπαρξη σημαντικού ορυκτού πλούτου σε μια χώρα και η εκμετάλλευσή του δεν εγγυώνται πάντοτε, για να μην πω οτι σπάνια εγγυώνται, την ευημερία των κατοίκων της, αντίθετα, συχνά είναι η αιτία μιας πολύ υποβαθμισμένης ποιότητας ζωής, ιδίως σε μικρές χώρες με σημαντική πυκνότητα πληθυσμού, όχι βέβαια σε αχανείς και ιδιαίτερα αραιοκατοικημένες χώρες/περιοχές όπως η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Αλάσκα κ.α.
Ως αντίλογος στα παραπάνω μπορεί να προβληθεί το επιχείρημα οτι ακριβώς τις κακές πρακτικές του εξορυκτικού κλάδου έρχεται να διορθώσει το προς διαβούλευση κείμενο. Η γενική εν τούτοις φιλοσοφία που αποπνέει, εμφανώς φιλοεξορυκτική και ελάχιστα φιλοπεριβαλλοντική (π.χ. έγκριση περιβαλλοντικών όρων με Υ.Α. αντι Κ.Υ.Α) δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας, για όσους τουλάχιστον θεωρούν την προστασία του περιβάλλοντος πρωταρχικής σημασίας.
Η συμβολή του εξορυκτικού-μεταλλευτικού τομέα στην εθνική οικονομία και την περιφερειακή ανάπτυξη δεν είναι ούτε προφανής ούτε μονοσήμαντη. Ανέφερα παραπάνω τη διεθνή εμπειρία χωρών (μικρών και πυκνοκατοικημένων -πολύ περισσότερο εκείνων χωρίς καθιερωμένα royalties)με σημαντική τέτοια δραστηριότητα που όμως, και εξαιτίας αυτού ακριβώς, δεν ευημερούν καθόλου. Σε ό,τι αφορά την περιφερειακή ανάπτυξη αυτή, αν προκύψει, θα αφορά τις περιφέρειες μακράν των περιοχών με εξορυκτική-μεταλλευτική δραστηριότητα. Η όποια, ανταποδοτική υποτίθεται, παροχή των εξορυκτικών-μεταλλευτικών εταιριών προς τις τοπικές κοινωνίες είναι σύμφωνα με τη διεθνή εμπειρία τόσο ασήμαντη που μόνο ως στάχτη στα μάτια θα πρέπει να θεωρείται.
Αν φανταστούμε οτι πραγματοποιείται η προβαλλόμενη από το (πρώην) ΙΓΜΕ πλήρης ανάπτυξη των εξορυκτικών-μεταλλευτικών προτάσεών του για τη βόρεια ελλάδα, τότε αυτή από το ένα άκρο της στο άλλο θα έχει μετατραπεί σε μια απέραντη εξορυκτική ζώνη (λιγνιτορυχεία της δυτικής μακεδονίας, χαλκο-χρυσορυχεία της κεντρικής και ανατολικής μακεδονίας και της θράκης), με τη συνακόλουθη βέβαια καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος και την ανάπτυξη εκτεταμένων πεδίων όπου θα αποτίθενται τα διάφορα εξορυκτικά και μεταλλουργικά απόβλητα -με επικρεμάμενους τους περιβαλλοντικούς κινδύνους. Για την υπόλοιπη ελλάδα αυτό μπορεί(;) να θεωρηθεί «ανάπτυξη», για τους βορειοελλαδίτες όμως θα είναι μια σημαντική υποβάθμιση της ποιότητας ζωής τους και των προοπτικών για εναλλακτικές αναπτυξιακές λύσεις στον τόπο τους.
Σε ό,τι αφορά τη σημασία των ΟΠΥ(εννοείται φαντάζομαι τη θετική συμβολή τους)στην καθημερινή ζωή, αυτή αποτιμάται διαφορετικά ανάλογα με ποιο πρότυπο ζωής και «ανάπτυξης» προκρίνει κανείς ως σωστό. Εάν το κατ’ εξοχήν προβαλλόμενο και ισχύον σήμερα πρότυπο ζωής και ανάπτυξης θεωρηθεί ως αναμφισβήτητα σωστό, αν είμαστε δηλαδή απόλυτα ευχαριστημένοι από το ισχύον πρότυπο ζωής και «ανάπτυξης» και τις συνέπειές του στην καθημερινή μας ζωή, τότε πράγματι αυτή η τελευταία θα μεταβληθεί προς το καλύτερο αν προσπαθήσουμε να εξορύξουμε ο,τιδήποτε μπορεί να μας εξοικονομήσει μερικά γραμμάρια χρυσού, θορίου, βολφραμίου, νιοβίου κ.λπ. -με όποιο περιβαλλοντικό κόστος-, ωστε να απολαμβάνουμε π.χ. ακόμα ταχύτερες επικοινωνίες με το κινητό μας, μια καλύτερη οθόνη στην τηλεόρασή μας, καλύτερη θερμική μόνωση στα διαστημικα σκάφη, καλύτερη διατρητική ικανότητα των πολεμικών βλημάτων, αλλά όχι λιγότερες ώρες εργασίας -και άρα περισσότερες ελεύθερες ώρες- καλύτερες αμοιβές, καλύτερες κρατικές παροχές κ.α. τέτοια.
Αλήθεια, ποιές είναι οι θετικές συνέπειες στην καθημερινή μας ζωή από την πυρετική και περιβαλλοντικά καταστροφική συνεχή εξόρυξη χρυσού, ενός μετάλλου να σημειωθεί που υπάρχει ήδη εξορυγμένο και διαθέσιμο -όχι βέβαια σε όλους- σε υπερεπάρκεια, τα δε ήδη εξορυγμένα αποθέματά του μπορούν να καλύψουν τις όποιες πραγματικές ανάγκες στο μέταλλο αυτό για αρκετές επόμενες εκατονταετίες; Αφελής ρητορική ερώτηση θα πεί κάποιος, όμως λογική απάντηση δεν υπάρχει για το κοινό τουλάχιστον ανθρώπινο μυαλό.

Η Εθνική Πολιτική της Χώρας για την Αξιοποίηση του Ορυκτού Πλούτου

Η πρώτη επισήμανση σχετικά με την υπό διαβούλευση “Εθνική Πολιτική” είναι ότι δεν είναι τίποτα παραπάνω από ένα ευχολόγιο, μια συλλογή χιλιοειπωμένων “αρχών” που όλο διακηρύσσονται και ποτέ δεν εφαρμόζονται. Δεν υπάρχουν και πολλά πράγματα που να μπορεί να πει κανείς για ένα τέτοιο (σκόπιμα;) αόριστο κείμενο. Η ουσιαστική κριτική θα γίνει όταν θα τεθούν σε διαβούλευση τα νομοθετήματα που θα εξειδικεύσουν και θα προσπαθήσουν να θέσουν σε εφαρμογή αυτήν την “εθνική πολιτική”.

Η δευτερη επισήμανσή μας είναι ότι οι 14 σελίδες του κειμένου της Εθνικής Πολιτικής (ΕΠ) για τις Ορυκτές Πρώτες Ύλες έχουν συνταχθεί σαν οι εξορυκτικές και μεταλλευτικές δραστηριότητες στην Ελλάδα να ξεκινούν μετά την ΕΠ. Στην ΕΠ έχουν μεταφερθεί αυτούσιες οι απαιτήσεις του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων (ΣΜΕ) από την Πολιτεία, όπως αυτές έχουν διατυπωθεί και δημοσιευθεί επανειλημμένως στα ΜΜΕ. Το κείμενο επίσης φαίνεται να αγνοεί το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο για την μεταλλεία το οποίο εν πολλοίς κατοχυρώνει τους φερόμενους ως στόχους της ΕΠ, ειδικά σε θέματα χωροταξικού σχεδιασμού και χρήσεων γης. Το θεσμικό αυτό πλαίσιο καθιστά την μεταλλεία κυρίαρχη αναπτυξιακή δραστηριότητα στις μεταλλοφόρες περιοχές, έναντι όλων των υπολοίπων που θα μπορούσαν να τους εξασφαλίσουν σημαντικές δυνατότητες άνθησης.

Το σύνολο σχεδόν των κοιτασμάτων των εννέα σημαντικότερων ΟΠΥ περιέχονται σε Οριστικές Παραχωρήσεις δημόσιες και ιδιωτικές που είναι μεταγεγραμμένες στα οικεία Υποθηκοφυλακεία, στο όνομα ξένων και Ελληνικών μεταλλευτικών εταιρειών. Η εκμετάλλευση αυτών των κοιτασμάτων προσδιορίζεται αποκλειστικά από τις εταιρείες, από συμβάσεις και αδειοδοτικές πράξεις της Διοίκησης, με μηδενικά ή ελάχιστα περιθώρια “έξωθεν” διαμόρφωσής τους. Δηλαδή η ΕΠ, όπως αυτή προσδιορίζεται από το υπό διαβούλευση κείμενο και όπως τελικά θα εφαρμοστεί -ελάχιστα ρετουσαρισμένο – δεν αφορά τα κοιτάσματα αυτών των Οριστικών Παραχωρήσεων, παρά μόνο στο σκέλος της αδειοδότησης. Συγκεκριμένα:

1. Μεταλλεία Κασσάνδρας: 34 Οριστικές Παραχωρήσεις σε έκταση 317.000 στρεμμάτων στη Χαλκιδική. Περιέχουν τον μεγαλύτερο ορυκτό πλούτο της χώρας που εκτιμάται σε 22 δις ευρώ. Έχουν μεταβιβασθεί και σήμερα Ανήκουν κατά πλήρες δικαίωμα νομής κατοχής στην ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ (95% στην Καναδική EUROPEAN GOLDFIELDS, 5% στην ΕΛΛΑΚΤΩΡ).
2. Mεταλλείο χρυσού Περάματος Έβρου. Ανήκει στην ΧΡΥΣΩΡΥΧΕΙΑ ΘΡΑΚΗΣ Α.Ε., θυγατρική της Καναδικής ΕLDORADO GOLD.
3. Μεταλλεία χρυσού Σαπών (κοιτάσματα Οχιάς και Αγ. Δημητρίου). Ανήκουν στην ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΗ ΘΡΑΚΗΣ Α.Ε., θυγατρικής της Αυστραλιανής CAPE LAMBERT RESOURCES.
4. Μεταλλεία βωξίτη στους νομούς Φωκίδας, Φθιώτιδας και Βοιωτίας. Το σύνολο των Οριστικών Παραχωρήσεων ανήκει σε τρεις εταιρείες – S&B, ΕΛΜΙΝ, ΒΩΞΙΤΕΣ ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ.
5. Μεταλλεία λατερίτη- σιδηρονικελίου στη Βοιωτία, την Εύβοια και την Καστοριά. Ανήκουν συνολικά στη ΛΑΡΚΟ και τροφοδοτούν τη μεταλλουργία νικελίου της εταιρείας στη Λάρυμνα.
6. Ορυχεία λιγνίτη στη δυτική Μακεδονία και Μεγαλόπολη. Ανήκουν συνολικά στη ΔΕΗ.
7. Ορυχεία λευκολίθου Γερακινής. Ανήκουν στην εταιρεία ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΛΕΥΚΟΛΙΘΟΙ.
8. Ορυχεία λευκολίθου Εύβοιας (Μαντούδι). Ανήκουν στην ΤΕΡΝΑ.
9. Ορυχεία μπεντονίτη-περλίτη στη Μήλο. Ανήκουν στην S&B.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα, η εκτίμηση του αποθεματικού δυναμικού των δημόσιων μεταλλευτικών χώρων την οποία έχει ξεκινήσει εδώ και πολλούς μήνες το ΥΠΕΚΑ έχει προσδιορίσει μέχρι στιγμής ορυκτά αξίας γύρω στα 10 δις και προφανώς αυτά αφορά η ΕΠ. Το νούμερο είναι πολύ μικρό σε σχέση με τη συντριπτικά μεγαλύτερη αξία των ΟΠΥ που βρίσκονται ήδη υπό εκμετάλλευση από ιδιωτικές εταιρείες, με ελάχιστα ή καθόλου έσοδα για το Δημόσιο.

Α. ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΤΩΝ “ΣΤΟΧΩΝ” ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

α. “Η εναρμόνιση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών και αναγκών των τοπικών κοινωνιών με τις αναπτυξιακές δυνατότητες που δημιουργούν οι εκμεταλλεύσεις σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο”.

Αυτό πολύ απλά σημαίνει ότι και μέχρι σήμερα ισχύει στις περιοχές που προαναφέραμε: η λειτουργία της εκμετάλλευσης είναι δεδομένη και οι τοπικές κοινωνίες είναι υποχρεωμένες εκούσες άκουσες να “εναρμονίσουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες τους” με την εκμετάλλευση. Θα ήταν ενδιαφέρον να μας γνωρίσετε ΜΙΑ περίπτωση όπου η εκμετάλλευση εναρμονίζεται με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών και όχι το αντίθετο.

β. “Η διαμόρφωση των χώρων των λατομείων και μεταλλείων, ώστε να είναι αυτοί δεκτικοί άλλων προγραμματισμένων χρήσεων, μετά την ολοκλήρωση των εκμεταλλεύσεων”.

Δηλαδή οι ΜΠΕ των νέων εκμεταλλεύσεων θα περιλαμβάνουν πλέον ειδικές μελέτες χωροθέτησης και διαμόρφωσης των χώρων εξόρυξης και απόθεσης των αποβλήτων, με τις χρήσεις μετά τη λήξη της εκμετάλλευσης και θα υπάρχουν και αντίστοιχοι όροι στις ΑΕΠΟ. Αυτό μπορεί να είναι εφαρμόσιμο σε λατομεία κοντά σε αστικά κέντρα, π.χ. Λυκαβηττός. Πώς όμως μπορεί να εφαρμοστεί στα νταμάρια του βωξίτη στη Γκιώνα, στα εξορυκτικά τοπία της Μήλου και της δυτικής Μακεδονίας, στα open-pit των Σκουριών ή στα σεληνιακά τοπία που έχει αφήσει πίσω της η εκμετάλλευση του λευκολίθου στην Εύβοια και το Βάβδο της Χαλκιδικής;

γ. “ Η γνώση του αποθεματικού δυναμικού των ορυκτών της χώρας προϋποθέτει ότι όλα τα κοιτάσματα ΟΠΥ είναι καταγεγραμμένα με τεκμηριωμένο τρόπο…”.

Σύμφωνα με όσα γνωρίζουμε το έργο αυτό, για το σημαντικότερο μέρος των ΟΠΥ της χώρας το έχει ήδη εκτελέσει με επιτυχία το ΙΓΜΕ, ανεξάρτητα αν μεγάλο τμήμα αυτής της καταγραφής έχει περιέλθει πλαγίως σε ιδιώτες προς ίδιον όφελος. Αλλά το ΙΓΜΕ καταργείται από την κυβέρνηση. Ποιος θα συμπληρώσει την καταγραφή όλων των κοιτασμάτων ΟΠΥ της χώρας και με τι πόρους;

δ. “Να λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες της εξορυκτικής δραστηριότητας, που επηρεάζουν καθοριστικά τη χωροθέτηση και τη «βιώσιμη» διαχείρισή της απαιτώντας ειδικές παρεμβάσεις, που προκύπτουν από α) τον γεωγραφικό εντοπισμό τους σε θέσεις που έχει επιλέξει η ίδια η Φύση β) το γεγονός ότι οι ΟΠΥ δεν είναι «ανανεώσιμες» παρά μόνον σε κλίμακα γεωλογικού χρόνου και γ) Το γεγονός ότι η εκμετάλλευση των ΟΠΥ οδηγεί σε ορατό αποτύπωμα, οι επιπτώσεις του οποίου πρέπει να ελαχιστοποιούνται”.

Ο στόχος κάθε εξορυκτικής δραστηριότητας που ειναι στο στόχαστρο όλων των εταιρειών είναι η εξόφληση του κοιτάσματος στο συντομότερο χρόνο, ώστε να αποκομισθεί και να αποδοθεί στους μετόχους το μέγιστο δυνατό κέρδος. Αυτό με δεδομένο πάντα τον ορισμό ότι “κοίτασμα είναι ο γεωλογικός σχηματισμός, η εξόρυξη του οποίου στη δεδομένη χρονική περίοδο αποδίδει θετικό οικονομικό αποτέλεσμα”. Η “βιωσιμότητα” των δραστηριοτήτων αυτών καθορίζεται από τις διεθνείς τιμές των ΟΠΥ και δεν θεσμοθετείται από οποιαδήποτε ΕΠ.

Η “βιώσιμη διαχείριση” εξόρυξης ΟΠΥ “ανανεώσιμης σε κλίμακα γεωλογικού χρόνου” είναι ασφαλώς “στόχος” συγγραφέως έργων επιστημονικής φαντασίας ή τουλάχιστον αστροφυσικού εθισμένου στον ορισμό μιας γεωλογικής στιγμής ως εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια.

ε. “Να λαμβάνει υπόψη ότι η εξορυκτική βιομηχανία είναι ευάλωτη και άρρηκτα συνδεδεμένη με τις εθνικές και διεθνείς οικονομικοπολιτικές συγκυρίες και συνεπώς να συνεκτιμά τις τάσεις και διακυμάνσεις της παγκόσμιας αγοράς πρώτων υλών”.

Αυτό είναι έργο των μάνατζερ των μεταλλευτικών εταιρειών, στον οποίο η ΕΠ δεν μπορεί και δεν πρέπει να να επεμβαίνει. Δηλαδή η “εθνική πολιτική” θα επιλέγει τη χρονική στιγμή κατά την οποία μια συγκεκριμένη ΟΠΥ έχει υψηλή τιμή στη διεθνή αγορά, ώστε να αποφασίσει την παραχώρηση ενός δημόσιου μεταλλείου; Γιατί απο τη στιγμή που θα γίνει η παραχώρηση, δεν χωράει πλέον καμία “εθνική πολιτική”. Αν αυτό εννοούν οι συντάκτες του υπό διαβούλευση κειμένου, τότε μάλλον αγνοούν τις συνθήκες που διαμορφώνουν τις τιμές των ΟΠΥ διεθνώς.

στ. “Να δημιουργεί αξιόπιστο και κατάλληλο κλίμα για την προσέλκυση και πραγματοποίηση παραγωγικών επενδύσεων αξιοποίησης του ορυκτού πλούτου της χώρας”.

Διερωτώμαστε τι άλλο πρέπει να γίνει για να δημιουργηθεί “κλίμα” προσέλκυσης επενδύσεων! Δεν αρκεί ότι:

– Παραχωρούμε τα κοιτάσματα χωρίς οικονομικό αντιστάθμισμα (royalties) για το Δημόσιο και ο “επενδυτής” αποκτά το δικαίωμα να τα εξοφλήσει μέχρι το τελευταίο γραμμάριο.
– Επιδοτούμε τις επιχειρήσεις μέσα από τον επενδυτικό νόμο.
Επιτρέπουμε εξορυκτικές δραστηριότητες, ακόμα και επιφανειακές, μέσα σε δάση, δασικές εκτάσεις και προστατευόμενες περιοχές.
– Επιτρέπουμε επίσης την εγκατάσταση ρυπογόνων μεταλλουργικών βιομηχανιών μέσα σε δάση και δασικές περιοχές, χάριν της καθετοποίησης της παραγωγής, αλλά και την απόθεση των – συχνά επικίνδυνων – μεταλλουργικών αποβλήτων.
– Τους δίνουμε το δικαίωμα χρήσης απεριόριστων ποσοτήτων νερού και μάλιστα δωρεάν.
– Υποχρεώνουμε τη ΔΕΗ να κατασκευάσει, με τα χρήματα των φορολογουμένων, τις υποδομές παραγωγής και τα δίκτυα μεταφοράς του ρεύματος στις εξαιρετικά ενεργοβόρες μεταλλουργίες.

Κορυφαία πράξη εφαρμογής όλων των ανωτέρω αποτελεί η αδειοδότηση της πολυδιαφημισμένης μεγάλης επένδυσης των “Μεταλλευτικών-μεταλλουργικών εγκαταστάσεων Μεταλλείων Κασσάνδρας” στη Χαλκιδική. Royalties υπέρ του Δημοσίου μηδενικά. Μισθώματα μηδενικά. Ο επενδυτής έχει το δικαίωμα να εξοφλήσει το σύνολο των ΟΠΥ των Μεταλλείων Κασσάνδρας, εκτιμώμενης αξίας άνω των 22 δις προς αποκλειστικά ίδιον όφελος.

Στο πλαίσιο της “διαβούλευσης” παρακαλούμε να μας γνωρίσετε αν η επένδυση αυτή αποτελεί “αξιοποίηση” του ορυκτού πλούτου ή απλά ξεπούλημα.

ΒΑΣΙΚΟΙ ΑΞΟΝΕΣ – ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ & ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ –
ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΩΝ

1. “Επαναξιολόγηση και διερεύνηση της παραγωγικής αξιοποίησης των δημόσιων μεταλλείων και γενικότερα των δημόσιων μεταλλευτικών χώρων της χώρας, με ολοκλήρωση της κοιτασματολογικής έρευνας όπου χρειάζεται και στη συνεχεία δημοπράτηση με στόχο την βέλτιστη αξιοποίησή τους προς όφελος του δημόσιου συμφέροντος”.

Όπως προαναφέραμε, τα σημαντικότερα κοιτάσματα ΟΠΥ της χώρας έχουν ήδη παραχωρηθεί σε εταιρείες με μηδενικό αντάλλαγμα και μηδενικά royalties. Όμως ακόμα κι αν υπήρχαν δικαιώματα εσόδων του δημοσίου από την εκμετάλλευση των μεταλλείων η κυβέρνηση θα τα είχε ξεπουλήσει, όπως έγινε φανερό με την προσπάθεια “ιδιωτικοποίησης” των ανύπαρκτων εσόδων από τα μεταλλεία χρυσού Χαλκιδικής και Θράκης. Ποια “αξιοποίηση” και ποιο “δημόσιο συμφέρον”;

2. “Στον χωροταξικό σχεδιασμό θα πρέπει επίσης να λαμβάνονται υπόψη και τα τυχόν κοιτάσματα που έχουν εντοπισθεί αλλά δεν βρίσκονται ακόμη σε φάση εκμετάλλευσης ώστε να προληφθεί, στο μέτρο του δυνατού, η ενδεχόμενη «αδρανοποίησή τους» εξαιτίας θεσμοθέτησης ανταγωνιστικών χρήσεων γης ή κατασκευής έργων υποδομής”.

Απολύτως απαράδεκτη διάταξη. Αυτό σημαίνει απλά ότι εκτάσεις εκατοντάδων χιλιάδων στρεμμάτων στην ηπειρωτική και νησιωτική χώρα με “τυχόν υπάρχοντα κοιτάσματα” θα αδρανοποιούνται, ώστε να προληφθεί θεσμοθέτηση ανταγωνιστικών χρήσεων γης ή έργων υποδομής. Αυτό για τα κοιτάσματα που δεν βρίσκονται ακόμα σε φάση εκμετάλλευσης. Γιατί στα εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα των Οριστικών Παραχωρήσεων που κατέχουν οι μεταλλευτικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται επί δεκαετίες στη χώρα, ήδη ΔΕΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΖΟΝΤΑΙ έργα υποδομής και αυτές οι περιοχές είναι από τις πιο υπανάπτυκτες της χώρας. Και φυσικά οι συντάκτες της “εθνικής πολιτικής” δεν θα κάνουν τον κόπο να γνωρίσουν στον Ελληνικό λαό ποιο είναι το δημόσιο όφελος από την “αδρανοποίηση” και τι σημαίνει ακριβώς η έλλειψη έργων υποδομής σε όλες αυτές τις εκτάσεις της Ελλάδας.

3. “Επικαιροποίηση των διαχειριστικών μελετών για τις προστατευόμενες περιοχές υπό το φώς των νέων εξελίξεων της σχετικής νομοθεσίας αλλά και των κατευθυντήριων οδηγιών της Ε.Ε. σε ότι αφορά την δυνατότητα χωροθέτησης εξορυκτικών εργασιών εντός των περιοχών αυτών. Επίσης σαφέστερος καθορισμός των ορίων τους”.

Η φιλοσοφία του δικτύου NATURA ήτανε πάντα ότι οι ανθρώπινες δραστηριότητες είναι επιτρεπτές εφ’όσον συμβάλουν στην διατήρηση του προστατευόμενου οικοτόπου, ενώ απαγορεύεται αυστηρώς οποιαδήποτε υποβάθμιση. Η μεταλλεία σίγουρα δεν εμπίπτει σε αυτήν την περίπτωση, ακόμα κι αν δεχτούμε το υποθετικό σενάριο της πλήρους αποκατάστασης μετά από 10, 20 ή 30 χρόνια. Tελευταία το NATURA στη χώρα μας έχει δεχθεί πολλαπλά πλήγματα:

– Το “Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τη Βιομηχανία” επιτρέπει όχι μόνο εξόρυξη (ακόμα και επιφανειακή) αλλά και τη βαριά βιομηχανία της μεταλλουργίας  μεσα στις “προστατευόμενες” περιοχές, το δίκτυο NATURA και τους Εθνικούς Δρυμούς, εκτός των πυρήνων.

– Στον “Οδηγό” για εξορυκτικές δραστηριότητες σε περιοχές NATURA2000 η Επιτροπή, για να “βολέψει” και τη βιομηχανία έβαλε πολύ νερό στο κρασί της σε σχέση με τους στόχους προστασίας αυτών των τόπων. Πλέον επιτρέπονται όλες οι εξορυκτικές δραστηριότητες, πάλι χωρίς να αποκλείονται ούτε καν οι επιφανειακές.
Με τις πρόσφατες αλλαγές στην περιβαλλοντική αδειοδότηση, μειώνεται ο αριθμός των έργων για τα οποία θα απαιτείται ειδική οικογική αξιολόγηση.

Η προαναγγελόμενη “επικαιροποίηση των διαχειριστικών μελετών για τις προστατευόμενες περιοχές” και ο “σαφέστερος καθορισμός των ορίων τους” έχουν προφανή στόχο τη μείωση του επιπέδου προστασίας και πιθανόν και της συνολικής έκτασης αυτών των τόπων. Είναι περιττό να υπενθυμίσουμε ότι στην Ελλάδα το 70% της έκτασης των περιοχών Natura  είναι έξω από φορείς διαχείρισης, είναι δηλαδή κυριολεκτικά στον αέρα. Οι υφιστάμενοι φορείς διαχείρισης εδώ και χρόνια υπολειτουργούν με σοβαρά προβλήματα, καθώς δεν έχουν ούτε τα μέσα ούτε την εκτελεστική εξουσία για να πετύχουν τους στόχους τους.

4. “Στις περιοχές κοιτασμάτων πρώτων υλών που έχουν κατηγοριοποιηθεί ως ιδιαίτερης σημασίας για την εθνική οικονομία να γίνεται ειδική πρόβλεψη/αναφορά στα χωροταξικά/πολεοδομικά σχέδια, ώστε κατά το σχεδιασμό να προβλέπονται χρήσεις γης συμβατές με την εξορυκτική δραστηριότητα για να μην υπάρχει σύγκρουση χρήσεων γης κατά την εκμετάλλευσή τους”.

Άλλη μια απαράδεκτη διάταξη. Mε τις 9 ΟΠΥ που έχουν προσδιοριστεί ως “ιδιαίτερης σημασίας” – λιγνίτη, λατερίτη, βωξίτη, μικτά θειούχα, χρυσός, λευκόλιθος, μάρμαρα, μπεντονίτης, περλίτης – καλύπτεται το σύνολο σχεδών των ενεργών και προγραμματιζόμενων εξορυκτικών δραστηριοτήτων της χώρας. Εξαιρούνται μόνο κάποια δευτερεύοντα βιομηχανικά ορυκτά και διακοσμητικά πετρώματα. Έτσι σε ΟΛΕΣ τις περιοχές όπου υπάρχει εξορυκτικό ενδιαφέρον θα υπάρχει “ειδική πρόβλεψη/αναφορά” στα χωροταξικά σχέδια, ώστε να αποκλειστούν άλλες ενοχλητικές δραστηριότητες και να περιοριστούν τα δικαιώματα των τοπικών κοινωνιών.

Τελικό αποτέλεσμα αυτού του μέτρου θα είναι ο προσδιορισμός όλων αυτών των περιοχών στη βιομηχανία, αφού χρήσεις γης συμβατές με την εξορυκτική δραστηριότητα είναι μόνο οι βιομηχανικές.

5. “Απλοποίηση της διαδικασίας αδειοδότησης λαμβάνοντας υπόψη την εκφρασμένη μεταλλευτική πολιτική και τον χωροταξικό σχεδιασμό. “

Αφού λοιπόν τόσο η “εθνική πολιτική” όσο και ο χωροταξικός σχεδιασμός έχουν καθοριστεί από τις επιταγές του ΣΜΕ, η τροποποίηση της διαδικασίας αδειοδότησης είναι το μόνο που μένει πια ώστε να περιοριστεί στο ελάχιστο η δυνατότητα των πολιτών να προσφεύγουν στο ΣτΕ και να ακυρώνουν αντισυνταγματικά έργα.

6. “Δημιουργία Υπηρεσίας μιας στάσης (one stop shop), επαρκώς στελεχωμένης και με την κατάλληλη εξουσιοδότηση σε σχέση με τις διάφορες συναρμόδιες Υπηρεσίες. Αυτή, σε συνεργασία με την αντίστοιχη υπηρεσία περιβαλλοντικής αδειοδότησης, θα επιλαμβάνεται της ολοκλήρωσης της σχετικής διαδικασίας στον ταχύτερο δυνατό χρόνο. Ουσιαστικότερη και αποτελεσματικότερη λειτουργία των ελεγκτικών υπηρεσιών (Επιθεωρήσεων Μεταλλείων, Επιθεωρητών Περιβάλλοντος , Δ/νσης Γνωμοδοτήσεων και Ελέγχου ΙΓΜΕ”.

Το ΙΓΜΕ καταργείται, δεν το μάθατε;

Το είδος της “απλοποίησης” των διαδικασιών που προωθείται από την κυβέρνηση το έχουμε δει τόσο με το νόμο fast-track όσο και με το νέο νόμο για την περιβαλλοντική αδειοδότηση: πλήρης ανατροπή της ισχύουσας νομοθεσίας, υποταγή στις απαιτήσεις των επενδυτών και περιορισμός του ρόλου των τοπικών κοινωνιών σε αυτόν του απλού θεατή. Επιπλέον, δυναμική είσοδος των ιδιωτών τόσο στους τομείς τόσο της περιβαλλοντικής αδειοδότησης όσο και του ελέγχου των δραστηριοτήτων αυτών. Η προφανής σύγκρουση συμφερόντων, αφού τα μελετητικά γραφεία που συντάσσουν τις ΜΠΕ θα συντάσσουν επίσης και τα σχέδια των ΑΕΠΟ και θα ελέγχουν τους τωρινούς ή μελλοντικούς πελάτες τους, δεν φαίνεται να απασχολεί το ΥΠΕΚΑ. Προφανώς ιδιωτικές εταιρείες θα αναλάβουν το ρόλο του one stop shop και για τις εξορυκτικές δραστηριότητες, αφού οι κρατικές υπηρεσίες δεν έχουν ούτε το ανθρώπινο δυναμικό ούτε τους πόρους για να αναλάβουν αυτό το έργο στο σύνολο της επικράτειας.

7. “Σαφής καθορισμός υποχρεώσεων του εκμεταλλευτή για την μετά το κλείσιμο της δραστηριότητας περίοδο και αποτελεσματική παρακολούθηση εκπλήρωσής τους. Παροχή χρηματοοικονομικών εγγυήσεων για διασφάλιση υλοποίησής των περιβαλλοντικών όρων”.

Παρατηρούμε ότι και οι μέχρι σήμερα ΑΕΠΟ περιλάμβαναν αυτές τις υποχρεώσεις του εκμεταλλευτή. Αλλά βέβαια τότε το κράτος ήταν “αναποτελεσματικό”, ενώ τώρα έγινε “αποτελεσματικό”… Π.χ. όλες οι ΑΕΠΟ που εκδόθηκαν για την TVX και τα Μεταλλεία Κασσάνδρας περιλάμβαναν όρους πλήρους αποκατάστασης των επιπτώσεων και δεκαετή παρακολούθηση. Με το Ν. 3220/2004 (την Τροπολογία Πάχτα για την κύρωση της σύμβασης μεταβίβασης των Μεταλλείων Κασσάνδρας στην ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ) δίνεται νομικά κατοχυρωμένη αμνηστία στην TVX, την TVX GOLD και τα μέλη των διοικητικών της συμβουλίων για “βεβαιωθείσες ή μη” παραβιάσεις όλων των περιβαλλοντικών νόμων και διοικητικών εγκρίσεων, ενώ όλα τα σχετικά αδικήματα παραγράφονται. Η αυτή ακριβώς διάταξη, της διαγραφής περιβαλλοντικών αδικημάτων και αμνήστευσης των υπευθύνων, περιλαμβανόταν και στην προηγούμενη Τροπολογία Πάχτα, το νόμο 2436/1996 που κύρωσε τη μεταβίβαση των Μεταλλείων Κασσάνδρας στην TVX.

Επί πλέον, είθισται ο “εκμεταλλευτής” να είναι μια θυγατρική ξένης εταιρείας η οποία όταν το κοίτασμα εξωφληθεί ή όταν η εκμετάλλευση γίνει ζημιογόνα, πτωχεύει σε μια νύχτα ώστε να μην αναλάβει το κόστος της αποκατάστασης. Το πρώτο και κύριο θέμα με το οποίο θα έπρεπε να ασχοληθεί μια “εθνική πολιτική” είναι να κλείσει όλα τα νομικά παράθυρα που επιτρέπουν αυτά τα φαινόμενα που τα βλέπουμε να επαναλαμβάνονται ξανά και ξανά.

8. “Έγκριση περιβαλλοντικών όρων με Υ.Α. αντί Κ.Υ.Α.”

Μια μεταλλευτική δραστηριότητα ασκείται σε μεγάλες εκτάσεις με ποικιλία ιδιομορφιών και επιπτώσεων π.χ. ασκείται μέσα σε δάση. Είναι δυνατόν να μην έχει αρμοδιότητα ο αρμόδιος για τα Δάση Υπουργός;

9. “Προώθηση διαλόγου – Αποδοχή από τοπική κοινωνία”

Το καλύτερο! Από τη μια δημιουργείται ένα θεσμικό πλαίσιο που επιβάλλει την μεταλλεία, ακόμα και παρά την αντίθετη άποψη των πολιτών και από την άλλη προωθείται ο “διάλογος” και η “αποδοχή”; Τι διάλογος είναι αυτός που επιτρέπει μόνο την αποδοχή και όχι την απόρριψη;

Φαίνεται ότι ο όρος του “διαλόγου” θα εφαρμοστεί μόνο στις νέες εκμεταλλεύσεις, μετά τη θεσμοθέτηση της ΕΠ, αφού μέχρι σήμερα δεν έχει εφαρμοστεί σε καμία από τις υπάρχουσες. Το σημερινό ΥΠΕΚΑ έχει ήδη δώσει δείγμα γραφής με τον τρόπο που χειρίσθηκε την – υποχρεωτική από το νόμο – δημόσια διαβούλευση πριν την αδειοδότηση της επένδυσης της ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ, αλλά και στις νέες ΑΕΠΟ για νέες εκμεταλλεύσεις βωξίτη σε Φωκίδα και Φθιώτιδα.

10. “Αποδοτικότητα στην χρήση ΟΠΥ συμπεριλαμβανομένων της υποκατάστασης, της επαναχρησιμοποίησης, της ανακύκλωσης και της αξιοποίησης των παραπροϊόντων και των απορριμμάτων εξορυκτικών διεργασιών, τελμάτων εμπλουτισμού και αποβλήτων μεταλλουργίας”.

Σε αυτόν τον βασικό άξονα πιστεύουμε ότι πρέπει να επικεντρωθεί η ΕΠ για τις ΟΠΥ, αλλά και να εισαχθεί ως κύριο διδακτικό αντικείμενο σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης.

Από ομάδα εργαζομένων του ΙΓΜΕ.
Κατ’ αρχάς θέλουμε να τονίσουμε ότι με την σύνταξη και δημοσιοποίηση του κειμένου της Ομάδας Εργασίας διαμορφώθηκε επιτέλους ένα πλαίσιο συζήτησης για μια ορθολογική αξιοποίηση των ΟΠΥ της χώρας, συμβατή με την αειφόρο και βιώσιμη ανάπτυξη. Αυτό συνιστά αποφασιστικό βήμα για την σωστή εκμετάλλευση ενός κρίσιμου και πολλά υποσχόμενου τομέα της Εθνικής Οικονομίας.
Για την πρωτοβουλία αυτή εκφράζουμε τις ευχαριστίες μας τόσο στην ομάδα εργασίας που μόχθησε για τη σύνταξη του κειμένου, όσο και στην Πολιτική Ηγεσία του ΥΠΕΚΑ που σήμερα ανέλαβε την ευθύνη τη σύστασή της και αύριο θα κάνει τις απαραίτητες ενέργειες για την αξιοποίηση των ΟΠΥ.
Πιστεύουμε πως η Ομάδα Εργασίας, στην εισήγησή της, καλύπτει σχεδόν το σύνολο των παραμέτρων που είναι αναγκαίες για την βιώσιμη και αειφόρο εκμετάλλευση των ΟΠΥ και σε πολλά σημεία η παρέμβασή μας επικαλύπτει σημεία του κειμένου της.
Σε οποιοδήποτε μελλοντικό νομοθέτημα θεωρούμε πως πρέπει να αναφέρονται σαφώς και τα εξής:
Α. Ο ορυκτός πλούτος αποτελεί μη-ανανεώσιμη περιουσία του ελληνικού λαού.
Β. Η εκμετάλλευσή του πρέπει να στηρίζει την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής, την εξασφάλιση θέσεων εργασίας και την τεχνολογική πρόοδο.
Γ. Η εκμετάλλευση πρέπει να γίνεται από ιδιώτες κάτω από την επίβλεψη του δημοσίου, (κυβέρνηση και ΟΤΑ), μετά από δημόσιο διαγωνισμό για ορισμένο χρονικό διάστημα, (που μπορεί να επεκτείνεται με θεσμοθετημένους κανόνες και αναπροσαρμογές ως προς τις απαιτήσεις και τις οικονομικές επιβαρύνσεις), ενώ το δημόσιο εξακολουθεί να έχει την κυριότητα, (αυτά είναι απαραίτητο να εφαρμοστούν επίσης στα λατομικά και άλλα προϊόντα).
Δ. Η έρευνα και αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου πρέπει να γίνεται με τους κανόνες της επιστήμης και της τέχνης, αποδοτικά, με σεβασμό στο περιβάλλον, χωρίς υποβιβασμό της ποιότητας ζωής και χωρίς καταστροφικές επιπτώσεις για άλλες πλουτοπαραγωγικές πηγές της περιοχής, (πχ. Τουρισμός).

Στο σημείο αυτό χρειάζονται κάποιες αυτονόητες επισημάνσεις:
-Η εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας με άμεσες επιπτώσεις στην απασχόληση, στο συναλλαγματικό ισοζύγιο και σε άλλους ζωτικούς τομείς της οικονομίας.
-Η ύπαρξη και η εκμετάλλευση ενεργειακών ορυκτών ή πηγών υπαγορεύει σε μεγάλο ποσοστό την ενεργειακή πολιτική.
-Η ύπαρξη και η εκμετάλλευση μεταλλικών και βιομηχανικών ορυκτών επιδρά άμεσα στην πρωτογενή και δευτερογενή παραγωγή της κάθε περιφέρειας.
-Η εκμετάλλευση λατομικών προϊόντων και διακοσμητικών πετρωμάτων (μάρμαρα με την ευρύτερη έννοια), πέρα από τις άμεσες επιπτώσεις στον πρωτογενή τομέα της οικονομίας, έχει επίσης κυρίαρχο ρόλο στις εξελίξεις στον τομέα των κατασκευών (τεχνικά έργα, οικοδομές).
-Σχετικά με το επίμαχο θέμα της καταλληλότητας των λατομικών προϊόντων, θέλουμε να αναφέρουμε ότι είναι οικονομικά ασύμφορο, -ίσως και αδύνατο- να μεταφέρουμε λατομικά προϊόντα από την Σκανδιναβία στην Νότια Ευρώπη ή το αντίστροφο. Αρκετές φορές έχει διατυπωθεί η σκέψη πως, -εκτός από τις περιπτώσεις ακραίων επιβλαβών συστατικών- σε κάθε περιοχή θα έπρεπε να χρησιμοποιούμε το πιο κατάλληλο από τα «τοπικά» (με την ευρεία έννοια) προϊόντα.
-Η εκμετάλλευση του συνόλου των ορυκτών πρώτων υλών έχει μεγάλες περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Επίσης:
-Ένα Συμβούλιο Εθνικής Πολιτικής Ορυκτού Πλούτου μπορεί να παίξει ουσιαστικό και θετικό ρόλο. Αυτό όμως δεν πρέπει να είναι γραφειοκρατικό όργανο βολέματος υπαλλήλων ή κρατικοδίαιτων επιχειρήσεων (υπάρχουν!).
-Χρειάζεται περαιτέρω ανάπτυξη στον τομέα των διακοσμητικών πετρωμάτων, (μάρμαρα με την ευρύτερη έννοια), που έχει να προσφέρει πολλά στην Εθνική Οικονομία, ίσως περισσότερα από μικρά κοιτάσματα υδρογονανθράκων για τα οποία ξοδεύεται τόσο χρήμα και τόση μελάνη.
-Χρειάζονται συνεχείς επενδύσεις για εκσυγχρονισμό και καθαρές τεχνολογίες εκ μέρους αυτού που λαμβάνει την παραχώρηση.
-Είναι επιβεβλημένο να ακολουθούνται οι κανόνες της τέχνης και της επιστήμης για την ανάπλαση των χώρων με κριτήρια που περιγράφονται στην ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία, (δεν γίνεται σήμερα).
-Χρειάζεται αμέσως εξορθολογισμός να τεθεί τάξη στον τομέα των λατομικών προϊόντων, (διασφάλιση ποιότητας, περιβαλλοντικών παραγόντων και οικονομικής βιωσιμότητας) στον οποίο σήμερα η εκμετάλλευση σε πολλές περιπτώσεις είναι άναρχη.

ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ ΜΕΤΡΑ:
Για την οικονομικά αποδοτική ανάπτυξη των ΟΠΥ και για την οικονομική βιωσιμότητα σε βάθος χρόνου είναι απαραίτητη η αποδοχή των επενδύσεων από τον πληθυσμό.
Σήμερα η αποδοχή αυτή είναι σχεδόν ανύπαρκτη και η ανάπτυξη των ΟΠΥ παρεμποδίζεται. Χρειάζεται συμφιλίωση εξορυκτικής βιομηχανίας και πληθυσμού. Για να επιτευχθεί:
Είναι απαράβατος όρος η ύπαρξη ισχυρών υπηρεσιών ελέγχου, (υπουργεία επιθεώρηση μεταλλείων κλπ.) και η τήρηση των περιβαλλοντικών κανόνων (ενίσχυση επιθεωρήσεων περιβάλλοντος), ώστε να ακολουθούνται οι περιβαλλοντικοί και οικονομικοί όροι σύμφωνα με τα κριτήρια που περιγράφονται στην ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία
Είναι ουσιαστικής σημασίας η δημόσια πληροφόρηση του πληθυσμού για τις οικονομικές και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις στην ευρύτερη περιοχή, (όχι μόνο στην άμεση γειτονία όπου δίνεται προτεραιότητα στην απασχόληση)-
Σήμερα οι ελεγκτικοί μηχανισμοί έχουν αποτύχει στο έργο τους και η αξιοπιστία τους στον κόσμο φθίνει. Αυτός είναι ένας από τους κυριότερους λόγους που η κοινωνία δεν συνηγορεί στην προώθηση νέων επενδύσεων (βλέπε χρυσός-λατομεία κ.α.).
Επιπρόσθετα απαιτείται έλεγχος της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων από δημόσια ερευνητικά κέντρα που θα λειτουργούν ως σύμβουλοι της πολιτείας.
Πρέπει να τονιστεί ότι η ύπαρξη δημόσιου φορέα έρευνας στρατηγικής σημασίας, δεν αντιστρατεύεται τα τοπικά συμφέροντα υπαρχόντων ελεύθερων επαγγελματιών και τοπικών εταιρειών.

ΙΓΜΕ και ΟΠΥ
Ο φορέας αυτός υπάρχει και είναι το ΙΓΜΕ που σύμφωνα με το μεσοπρόθεσμο πλαίσιο δημοσιονομικής εξυγίανσης αναγγέλθηκε ότι πρέπει να καταργηθεί.
Αυτό πρέπει να αποτελεί το σύμβουλο της πολιτείας στα θέματα της εφαρμογής των γεωεπιστημών και να ασχολείται με την επίλυση των προβλημάτων που αντιστρατεύονται την εκμετάλλευση των ορυκτών πόρων, (προβλήματα περιβαλλοντικά, οικονομικά κ.α.), την στήριξη της μεταλλευτικής-μεταλλουργικής βιομηχανίας χωρίς την παραβίαση των κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς επίσης με την έρευνα και καταγραφή τους που ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί. Έστω και μόνον από Εθνικές Δημόσιες Επενδύσεις πρέπει να συνεχιστεί η αναζήτηση και η καταγραφή αποθεμάτων των ορυκτών πόρων.
Η κατανομή του ορυκτού πλούτου σε όλη τη χώρα, μακριά από την πρωτεύουσα, υπαγορεύει την περιφερειακή διάρθρωση του αρμόδιου ερευνητικού φορέα.
Κλείνουμε αναφέροντας τα εξής:
Πρώτον. Η γη της Ελλάδας δεν ανήκει μόνο στη γενιά μας. Όπως την παραλάβαμε εμείς, έτσι οφείλουμε να την παραδώσουμε στις μελλοντικές γενεές ανέπαφη.
Δεύτερον. Η αξιοποίηση μιας πλουτοπαραγωγικής πηγής δεν επιτρέπεται να καταστρέφει μία ή περισσότερες άλλες, πιθανόν ίσης ή και μεγαλύτερης αξίας.
Η αειφόρος, αρμονική ανάπτυξη είναι επομένως η μόνη λύση στις μέρες μας και αυτή υποχρεώνει την εξορυκτική δραστηριότητα να έχει επίσης μια περιβαλλοντική διάσταση, η οποία σήμερα είναι εφικτή, αφού η τεχνολογία προσφέρει τις αναγκαίες λύσεις, που μπορεί κάποιος να τις εκφράσει με μια φράση: Χρειάζεται περισσότερη επιστήμη.
Αυτή όμως η περιβαλλοντική διάσταση, η «περισσότερη επιστήμη» έχει ένα επιπλέον κόστος και εδώ γεννάται το ερώτημα. Τι γίνεται με το επιπλέον κόστος στις περιπτώσεις οριακών εκμεταλλεύσεων που είναι αρκετές στη χώρα μας; Ποιος θα το αναλάβει; Η απάντηση είναι διττή:
-Στην εξορυκτική βιομηχανία η μόνη κατευθυντήρια παράμετρος δεν επιτρέπεται να είναι η ελαχιστοποίηση του κόστους, αλλά πρέπει απαραίτητα να συνοδεύεται και από την περιβαλλοντική διάσταση.
-Από πλευράς πολιτείας χρειάζεται η ενίσχυση των ελέγχων που σήμερα είναι πρακτικά ανύπαρκτοι και η απαραίτητη επιστημονική συνδρομή για την έρευνα και ανάπτυξη-εκμετάλλευση.

ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ
Α. Ενώ έχουν ξοδευτεί αρκετά, γιατί δεν υπάρχει η πλήρης εθνική βάση δεδομένων. Γιατί με κάθε ΚΠΣ πρέπει να ξεκινάει μια καινούργια και όχι να γίνεται συμπλήρωση και εναρμονισμός των υπαρχόντων;
Β. Εκτός του SARMa (που αναφέρεται ρητά) μήπως έχουν εκτελεστεί και αρκετά άλλα προγράμματα για την ορθολογική εκμετάλλευση και οριοθέτηση λατομικών ζωνών;
Γ. Πότε θα επιλυθεί το θέμα, (χρονικά) των ζωνών ειδικών λατομικών προϊόντων; Επιτρέπεται να συνεχιστούν οι αθρόες εισαγωγές, λείπουν τα κατάλληλα υλικά από τον ελλαδικό χώρο;

Για την ομάδα εργαζομένων του ΙΓΜΕ,
Γιάννης Κατσίκης

Θα αναφερθώ στην 3β και ειδικότερα στα αντισταθμιστικά ωφέλη για τους ΟΤΑ από την επιβάρυνση του περιβάλοντος,και στη διαφάνεια στις σχέσεις με την τοπική κοινωνία.
Εδώ ισχύει ο νόμος 2130 του 1933 που ορίζει ειδικό τέλος 2% επί της αξίας των ακατέργαστων λατομικών προϊόντων ,υπέρ των ΟΤΑ.
Αποτέλεσμα του ανωτέρω νόμου (ο οποίος αντικατέστησε τον νόμο 1829 του 1989 που προέβλεπε τέλος 2% επί της αξίας των λατομικών προϊόντων στους ΟΤΑ) είναι το πιθανόν παγκόσμιο φαινόμενο η τιμή του ακατάργαστου τόνου περλίτη , μπετονίτη, κλπ στο Δήμο Μήλου που κατάγομαι και γνωρίζω, να παραμένει η ίδια για 18 συνεχή χρόνια. Έτσι για το 2010 τα έσοδα για τον δήμο Μήλου ήταν περίπου 219.618€.
Προτείνω λοιπόν, επειδή όλα τα τέλη, ο ΦΠΑ και οι φόροι(δημόσιοι και δημοτικοί) υπολογίζονται στο τελική τιμολογιθείσα αξία ,να ισχύσει το ίδιο και στο ανωτέρω τέλος. Αυτό θα δημιουργήσει και διαφάνεια στις σχέσεις εταιριών και δημοτικής αρχής(που …ξεχνούν να απαιτήσουν αναπροσαρμογή των τιμών).Περίπου 1,5% επί τις τιμολογιθείσας αξίας είναι η πρότασή μου.
Ένα δεύτερο σημείο που θέλω να αναφερθώ είναι ότι θα πρέπει να ξεκαθαριστεί με απόλυτη σαφήνεια το πως και το πότε επέρχεται το πέρας της εξορυκτικής δραστηριότητας(ελάχιστη ποσότητα ανά έτος;). Διότι για να αποφύγουν το έξοδο της αποκατάστασης του περιβάλοντος εξορύσουν κάποια μικρή ποσότητα.
Και ένα τρίτο σημείο είναι οι τεράστιοι όγκοι χώματος που δημιουργούνται(μέχρι να βρεθεί το ορυκτό ) να μην υπερβαίνουν κάποιο ύψος.