ΑΡΘΡΟ ΠΡΩΤΟ – Άρθρο 11: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΡΑΣΗΣ

Το πρόγραμμα δράσης αφορά στην προγραμματική περίοδο 20012 – 2023 και περιλαμβάνει:

Α. ΜΕΤΡΑ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ ΘΕΣΜΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ

A.1 Μέτρα και Δράσεις Θεσμικού Χαρακτήρα Άμεσης Προτεραιότητας
Η προώθηση των μέτρων άμεσης προτεραιότητας συνδέεται με την εφαρμογή βασικών κατευθύνσεων του Ειδικού Πλαισίου.

1. Εναρμόνιση των Περιφερειακών Πλαισίων Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης.
α. Ενέργεια: Εναρμόνιση των εγκεκριμένων Περιφερειακών Πλαισίων προς τις κατευθύνσεις του παρόντος Ειδικού Πλαισίου.
β. Αρμόδιος φορέας: Υ.ΠΕ.Κ.Α.
γ. Αναγκαία μέτρα και δράσεις: Κατάρτιση εκθέσεων αξιολόγησης των Περιφερειακών Πλαισίων Χωροταξικού Σχεδιασμού και εκπόνηση μελετών για την τροποποίηση/ αναθεώρηση τους και την εναρμόνιση τους προς τις κατευθύνσεις του παρόντος (άρθρο 8 παρ. 6 και 5 ν. 2742/1999).
δ. Χρηματοδότηση: Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» –
ΕΣΠΑ 2007-2013.

2. Εναρμόνιση των Ρυθμιστικών Σχεδίων Αθήνας και Θεσσαλονίκης.
α. Ενέργεια: Εναρμόνιση των Ρυθμιστικών Σχεδίων Αθήνας και Θεσσαλονίκης προς τις κατευθύνσεις του παρόντος Ειδικού Πλαισίου.
β. Αρμόδιος φορέας: Υ.ΠΕ.Κ.Α.
γ. Αναγκαία μέτρα και δράσεις: Ενσωμάτωση των κατευθύνσεων του παρόντος Ειδικού Πλαισίου στα νέα Ρυθμιστικά Σχέδια Αθήνας και Θεσσαλονίκης.
δ. Χρηματοδότηση: Δεν απαιτείται, λόγω της επαρκούς ωρίμανσης των νέων Ρυθμιστικών Σχεδίων.

3. Εναρμόνιση των Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων (Γ.Π.Σ.) και των Σχεδίων Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτών Πόλεων (Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.) και επίσπευση της εκπόνησης νέων.
α. Ενέργεια: Εναρμόνιση των εγκεκριμένων Γ.Π.Σ. και Σ.Χ.ΟΟΑ.Π. προς τις κατευθύνσεις του παρόντος Ειδικού Πλαισίου και επίσπευση της εκπόνησης νέων.
β. Αρμόδιοι φορείς: Υ.ΠΕ.Κ.Α. – Αποκεντρωμένες Διοικήσεις -ΟΤΑ.
γ. Αναγκαία μέτρα και δράσεις: Εκπόνηση μελετών για την τροποποίηση/ αναθεώρηση των Γ.Π.Σ. και Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. και την εναρμόνιση τους προς τις κατευθύνσεις του παρόντος Ειδικού Πλαισίου (άρθρο 9 ν. 2742/1999, άρθρο 4 παρ. 7 ν. 2508/1997 όπως συμπληρώθηκε με την παρ. 3 του άρθρου 19 του ν. 3212/2003), καθώς και επίσπευση της εκπόνησης νέων για την κάλυψη του συνόλου της επικράτειας με σχέδια χρήσεων γης.
δ. Χρηματοδότηση: Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» και ΠΕΠ – Ε.Σ.Π.Α. 2007-2013.

Α.2. Μέτρα και Δράσεις Θεσμικού Χαρακτήρα 2ης Χρονικά Προτεραιότητας.
Η εφαρμογή του Ειδικού Πλαισίου μπορεί να καταστεί αποτελεσματικότερη με την προώθησή των μέτρων 2ης (χρονικά) προτεραιότητας, τα οποία είναι χρήσιμα και αναγκαία.

1. Τροποποίηση του ν. 2508/1997.
α. Ενέργεια: Τροποποίηση του ν. 2508/1997
Ενσωμάτωση του συνόλου των οργανωμένων χωρικών υποδοχέων για τον τουρισμό, όπως περιγράφονται στο άρθρο 9 του παρόντος Ειδικού Πλαισίου, στην πολεοδομική νομοθεσία και μείωση των χρόνων ολοκλήρωσης του υποκείμενου σχεδιασμού.
β. Αρμόδιος φορέας: Υ.ΠΕ.Κ.Α. – Υπουργείο Οικονομικών – ΥΠ.ΠΟ.Τ. – Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας
γ. Αναγκαία μέτρα και δράσεις: Τροποποίηση του ν. 2508/1997 και προώθηση διαδικασιών επίσπευσης της υλοποίησης του υποκείμενου σχεδιασμού. Ενσωμάτωση διάταξης, που αφορά σε οργανωμένους χωρικούς υποδοχής τουριστικών δραστηριοτήτων – Τροποποίηση λοιπής νομοθεσίας, ώστε να αποφεύγεται ο «πληθωρισμός» διατάξεων και εργαλείων και να ενισχύεται ο ρόλος των Γ.Π.Σ. και των Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.
δ. Χρηματοδότηση: Δεν απαιτείται.

2. Τροποποίηση των προδιαγραφών εκπόνησης των Γ.Π.Σ. και των Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.
α. Ενέργεια: Προσαρμογή των προδιαγραφών εκπόνησης Γ.Π.Σ. και Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. με σκοπό την υποστήριξη της εφαρμογής των κατευθύνσεων του παρόντος Ειδικού Πλαισίου (υπουργική απόφαση 9572/1845/2000, ΦΕΚ 209 Δ72000).
β. Αρμόδιος φορέας: Υ.ΠΕ.Κ.Α.
γ. Αναγκαία μέτρα και δράσεις: Ενσωμάτωση σχετικής δράσης επικαιροποίησης – προσαρμογής των προδιαγραφών εκπόνησης των Γ.Π.Σ. και Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. προς τις κατευθύνσεις του σχεδιασμού εθνικού επιπέδου.
δ. Χρηματοδότηση: Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» – Ε.Σ.Π.Α. 2007-2013.

3. Προσαρμογή της νομοθεσίας που αφορά στις αναπλάσεις, στις απαιτήσεις του τομέα του τουρισμού.
α. Ενέργεια: Προσαρμογή της νομοθεσίας περί αναπλάσεων, ώστε να εξυπηρετεί τις κατευθύνσεις του παρόντος σχεδίου.
β. Αρμόδιοι φορείς: Υ.ΠΕ.Κ.Α. – ΥΠ.ΠΟ.Τ.
γ. Αναγκαία μέτρα και δράσεις: Τροποποίηση νόμου.
δ. Χρηματοδότηση: Δεν απαιτείται.

4. Πιλοτικές μελέτες οργάνωσης και ανάπλασης περιοχών σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του παρόντος.
α. Ενέργεια: Εκπόνηση πιλοτικών μελετών με αντικείμενο την οργάνωση και ανάπλαση περιοχών εξειδικεύοντας τις κατευθύνσεις που παρέχει το παρόν.
β. Αρμόδιος φορέας: Υ.ΠΕ.Κ.Α.
γ. Αναγκαία μέτρα και δράσεις: Προκήρυξη – ανάθεση σχετικών μελετών.
δ. Χρηματοδότηση: Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη»- Ε.Σ.Π.Α. 2007-2013.

Β. ΜΕΤΡΑ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ – ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ
Β.1. Μέτρα και Δράσεις Διοικητικού – Οργανωτικού Χαρακτήρα Άμεσης Προτεραιότητας
Η προώθηση των μέτρων άμεσης προτεραιότητας συνδέεται με την εφαρμογή βασικών κατευθύνσεων του Ειδικού Πλαισίου.

1. Σύσταση Δι-υπουργικών ομάδων εργασίας για την παρακολούθηση της εφαρμογής του Ειδικού Πλαισίου και τη χάραξη πολιτικής στα θέματα που αφορά.
α. Ενέργεια: Σύσταση ομάδας εργασίας για κάθε Υπουργείο, το οποίο έχει αρμοδιότητες επί του κλάδου του Τουρισμού και εκπροσωπείται στην Επιτροπή του άρθρου 3, του Ν. 2742/1999, όπως τα Υπουργεία αυτά υφίστανται σήμερα, ή και για άλλα Υπουργεία, που κρίνεται ότι ασκούν πολιτική με σημαντικές χωρικές επιπτώσεις, με σκοπό την υποστήριξη της κατάρτισης των εκθέσεων για την παρακολούθηση και αξιολόγηση της εφαρμογής του Ειδικού Πλαισίου.
β. Αρμόδιοι φορείς: Υπουργεία, Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
γ. Αναγκαία μέτρα και δράσεις: Σύσταση ομάδων εργασίας, τακτικές ανά τρίμηνο ή και έκτακτες συνεδριάσεις, μετά από πρόσκληση της Δ/νσης Χωροταξίας του Υ.ΠΕ.Κ.Α., έως τη σύσταση της Επιστημονικής Γραμματείας του άρθρου 3 του Ν. 2742/1999 (η οποία και θα αναλάβει τη συγκεκριμένη αρμοδιότητα της Δ/νσης Χωροταξίας).
Κοινοποίηση από τη Δ/νση Χωροταξίας του Υ.ΠΕ.Κ.Α., έως τη σύσταση της Επιστημονικής Γραμματείας του άρθρου 3 του Ν. 2742/1999, των πορισμάτων που προκύπτουν από τις γραπτές απόψεις που καταθέτουν τα μέλη των ομάδων εργασίας και των πρακτικών που τηρούνται στο πλαίσιο των συνεδριάσεων.
Προσαρμογή των Προγραμμάτων, δράσεων και ενεργειών των Υπουργείων, των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, οι αρμοδιότητες και δραστηριότητες των οποίων συνδέονται ή επηρεάζουν, κατά οποιοδήποτε τρόπο, τον Τουρισμό, με τα ανωτέρω πορίσματα.
Σύνταξη απολογιστικών εκθέσεων για το βαθμό προσαρμογής τους.
δ. Χρηματοδότηση: Ανά φορέα.

2. Ενεργοποίηση του Εθνικού Δικτύου Πληροφοριών για το Χωροταξικό Σχεδιασμό με ενσωμάτωση και μηχανισμού παρακολούθησης και αξιολόγησης της εφαρμογής του Ειδικού Πλαισίου για τον Τουρισμό.
α. Ενέργεια: Ενεργοποίηση του Εθνικού Δικτύου Πληροφοριών για το Χωροταξικό Σχεδιασμό με ενσωμάτωση και μηχανισμού παρακολούθησης και αξιολόγησης της εφαρμογής του Ειδικού Πλαισίου για τον Τουρισμό.
β. Αρμόδιος φορέας: Υ.ΠΕ.Κ.Α.
γ. Αναγκαία μέτρα και δράσεις: α) Ενεργοποίηση του Εθνικού Δικτύου Πληροφοριών για το Χωροταξικό Σχεδιασμό, β) συλλογή, ταξινόμηση και επεξεργασία στοιχείων και δεδομένων για τη χωρική διάρθρωση και οργάνωση του τουρισμού, γ) επεξεργασία δεικτών παρακολούθησης και αξιολόγησης της εφαρμογής του Ειδικού Πλαισίου, δ) παρακολούθηση των σημαντικών επιπτώσεων στο περιβάλλον από την εφαρμογή του Ειδικού Πλαισίου, εντοπισμός απρόβλεπτων επιπτώσεων και πρόταση για τη λήψη επανορθωτικών μέτρων, ε) παρακολούθηση και αξιολόγηση της τήρησης των βασικών επιλογών, προτεραιοτήτων και κατευθύνσεων του Ειδικού Πλαισίου (άρθρα 7 παρ. 6 και 14 ν. 2742/1999, άρθρο 9 κοινή υπουργική απόφαση 107017/28.8.2006, ΦΕΚ 1225Β75.9.2006).
δ. Χρηματοδότηση: Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» – Ε.Σ.Π.Α. 2007-2013.

3. Συντονισμός των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του Ε.Σ.Π.Α. με το Ειδικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό.
α. Ενέργεια: Συντονισμός των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων «Ενίσχυση της Προσπελασιμότητας», «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη», «Ψηφιακή Σύγκλιση», «Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα» και των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του Ε.Σ.Π.Α. με το Ειδικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό.
β. Αρμόδιος φορέας: Υπουργεία ΠΕ.Κ.Α. – ΠΟ.Τ. – Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας – Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων – Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης – Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Περιφέρειες (Συντονισμένη δράση).
γ. Αναγκαία μέτρα και δράσεις: α) Κατάθεση πρότασης στις Επιτροπές Παρακολούθησης των ανωτέρω Προγραμμάτων για την ενσωμάτωση κριτηρίου ένταξης πράξεων για τη συνάφεια με το Ειδικό Πλαίσιο του Τουρισμού.
δ. Χρηματοδότηση: Δεν απαιτείται.

4. Κοινή δράση Υπουργείων ΠΕΚΑ – ΠΠΟΤ για τον καθορισμό των περιοχών Α2 «Φθίνουσες ανεπτυγμένες περιοχές» και Γ «Περιοχές τουριστικού ενδιαφέροντος με μειονεκτικά χαρακτηριστικά και κυρίαρχες χρήσεις άλλες από τον τουρισμό».
α. Ενέργεια: Ανάληψη κοινής δράσης Υπουργείων ΠΕΚΑ – ΠΠΟΤ για τον καθορισμό των περιοχών Α2 «Φθίνουσες ανεπτυγμένες περιοχές» και Γ «Περιοχές τουριστικού ενδιαφέροντος με μειονεκτικά χαρακτηριστικά και κυρίαρχες χρήσεις άλλες από τον τουρισμό».
β. Αρμόδιος φορέας: Υπουργεία ΠΕ.Κ.Α. – ΠΟ.Τ
γ. Αναγκαία μέτρα και δράσεις: Κοινή δράση των ΥΠΠΟΤ και ΥΠΕΚΑ, βάσει της οποίας θα καθορίζονται οι περιοχές αυτές με τη χρήση σύνθετων δεικτών και ακολούθως, θα παρακολουθούνται.
δ. Χρηματοδότηση: Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» και Επιχειρησιακό Πρόγραμμα “Επιχειρηματικότητα και Ανταγωνιστικότητα» – Ε.Σ.Π.Α. 2007-2013.

5. Ενίσχυση του επιτελικού ρόλου της Δ/νσης Χωροταξίας του ΥΠΕΚΑ
α. Ενέργεια: Ενίσχυση της Δ/νσης Χωροταξίας με προσωπικό και εξοπλισμό, προκειμένου να υποστηριχθεί ο ρόλος της ως επιτελικού φορέα στην άσκηση πολιτικής για το χωροταξικό σχεδιασμό.
β. Αρμόδιος φορέας: ΥΠΕΚΑ
γ. Αναγκαία μέτρα και δράσεις: Ενίσχυση με προσωπικό και εξοπλισμό, πραγματοποίηση ενημερωτικών σεμιναρίων στους φορείς με αρμοδιότητες στην αδειοδότηση τουριστικών καταλυμάτων, δημιουργία γραφείου υποστήριξης (help desk) για τη διευκρίνιση θεμάτων που προκύπτουν αναφορικά με την εφαρμογή του Ειδικού Πλαισίου.
δ. Χρηματοδότηση: Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη».

Β.2. Μέτρα και Δράσεις Διοικητικού – Οργανωτικού Χαρακτήρα 2ης Χρονικά Προτεραιότητας
Η εφαρμογή του Ειδικού Πλαισίου μπορεί να καταστεί αποτελεσματικότερη με την προώθησή των μέτρων 2ης (χρονικά) προτεραιότητας, τα οποία είναι χρήσιμα και αναγκαία.

1. Αξιολόγηση του ρόλου των παραδοσιακών οικισμών για τον τουρισμό
α. Ενέργεια: Δημιουργία μηχανισμού ελέγχου των χρήσεων γης και της έντασης της τουριστικής δραστηριότητας, με στόχο τη διαφύλαξη της αξίας των παραδοσιακών οικισμών ως τουριστικού πόρου και την προστασία του παραδοσιακού χαρακτήρα τους.
β. Αρμόδιοι φορείς: Υπουργεία ΠΕ.Κ.Α. – ΠΟ.Τ. – Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας (Συντονισμένη δράση).
γ. Αναγκαία μέτρα και δράσεις: α) δημιουργία ενός τμήματος σε κάθε Υπουργείο, β) επεξεργασία κριτηρίων και δεικτών (όπως: επιφάνεια δομημένου χώρου, συνολικός αριθμός τουριστικών επιχειρήσεων με έδρα ή πραγματική λειτουργία στον οικισμό, αριθμός υφιστάμενων κλινών).
δ. Χρηματοδότηση: Επιχειρησιακά Προγράμματα «Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» και «Επιχειρηματικότητα και Ανταγωνιστικότητα».

  • Συμπεράσματα επί του Συνόλου του προτεινόμενου σχεδίου της ΚΥΑ
    Κατανοούμε ότι η τροποποίηση του ισχύοντος Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τον Τουρισμό φαίνεται πως ήταν αναγκαία, αφ’ ενός λόγω των αρνητικών οικονομικών συνθηκών της χώρας και αφ’ ετέρου προκειμένου να ενσωματώσει νέες κατευθύνσεις και νομοθετικές διατάξεις που εντωμεταξύ είχαν προωθηθεί. Πάντως, φαίνεται ότι εξαιτίας της σοβαρής και μακράς διαρκείας οικονομικής συγκυρίας, οι ρυθμίσεις του Πλαισίου εστιάζονται δυσανάλογα στη δημιουργία συνθηκών για την προσέλκυση, αβέβαιων για την εθνική οικονομία, τουριστικών επενδύσεων, χωρίς την κατοχύρωση όλων των συνεργειών που θα εγγυώνται την οικονομική επιτυχία και βιώσιμη ανάπτυξη της προστασίας του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος και την κοινωνική συνοχή. Προς το σκοπό αυτό η άμεση ενεργοποίηση του υποκείμενου σχεδιασμού (Περιφερειακά Πλαίσια, ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ, ΕΧΜ), στον οποίο το νέο Ειδικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό αναθέτει την περαιτέρω προσέγγιση, αποτελεί μονόδρομο προς την ορθή κατεύθυνση τουριστικής ανάπτυξης, ώστε να περιοριστούν οι πιθανοί κίνδυνοι από καταστροφικές για το περιβάλλον και την ανάπτυξη εφαρμογές. Η άμεση ενεργοποίηση του σχεδιασμού χρήσεων γης και ο καθορισμός ζωνών, όρων και προϋποθέσεων τουριστικής ανάπτυξης ανά Περιφέρεια σύμφωνα με τις ιδιαιτερότητες της και την φέρουσα ικανότητα ιδίως στον νησιώτικο χώρο μπορεί να διασφαλίσει την ισόρροπη ανάπτυξη σε αρμονία με το κοινωνικοοικονομικό , φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον των Περιφερειών. Η χρονική σύμπτωση της τροποποίησης του Ειδικού Πλαισίου για τον Τουρισμό με την επικαιροποίηση των Περιφερειακών Πλαισίων φαίνεται ότι δεν είναι τυχαία και αποτελεί ίσως μια σημαντική ευκαιρία προς την σωστή κατεύθυνση.
    Από τα παραπάνω εκτεθέντα συνάγεται ότι το υπό διαβούλευση σχέδιο ΚΥΑ παρουσιάζει σοβαρές νομοτεχνικές και ουσιαστικές αδυναμίες, οι οποίες καθιστούν ατελέσφορη την εφαρμογή της και, επομένως, χρειάζεται επαρκής χρόνος διαβούλευσης ώστε να επιτευχθούν ουσιαστικές βελτιώσεις.

  • Άρθρο 11
    Στα θετικά του σχεδίου της ΚΥΑ εντάσσεται το άρθρο 11, όχι ως προς το ακριβές περιεχόμενο, αλλά ως προς το ότι η διοίκηση αναλαμβάνει συγκεκριμένες δεσμεύσεις για θεσμικές παρεμβάσεις, αλλά και για την ανάπτυξη υποδομών, ώστε να εξυπηρετήσει κάποιους από τους στόχους του σχεδίου.