ΑΡΘΡΟ ΠΡΩΤΟ : Εγκρίνουμε:

Καλοσορίζω , επι τέλους μιά ολοκληρωμένη πρόταση γιά την σωστή ανάπτυξη της πρώτης Ελληνικής βιομηχανίας , τον Τουρισμό.
Θα ήθελα να προσθέσω κάποια πολύ σημαντικά πράγματα τα οποία θεωρώ απαραίτητα γιά την πληρότητα του υπο διαβούλευση νομοσχεδίου.
1.Θα πρέπει η επόμενη Βουλή να είναι αναθεωρητική τουλάχιστον για τα άρθρα 16 και 24,προκειμένου να απελευθερώσουμε δύο πολύ σημαντικούς παράγοντες ενίσχυσης του Εθνικού Τουριστικού εισοδήματος.
2. Ελεύθερα Πανεπιστήμια Διεθνών Σπουδών και σε επίπεδο μεταπτυχιακών και διδακτορικών σπουδών.(Βλέπε Αγγλικό σύστημα)
3. Αγροτοτουριστικές εγκαταστάσεις σ΄όλόκληρη την Επικράτεια χωρίς τις αναστολές των καθ όλα σεβαστών δασικών εκτάσεων και φυσικού κάλλους.
4.Να θεωρείται δεδομένη η πρωτοστασία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και στίς δύο πιό πάνω περιπτώσεις.
5.Να ενισχυθεί η εκπαιδευτική πολιτική ενασχόλησης με το τουριστικό κεφάλαιο σε επίπεδο Λυκείου και Τ.Ε.Ι. σ όλες τις ειδικότητες.
6.Η καθιέρωση και ενίσχυση τοπικών ετησίων εκδηλώσεων με διεθνή απείχηση.
Τέλος,
Να αναδείξουμε την απαράμιλλη Ελληνική φιλοξενία , φροντίζοντας τον επισκέπτη μας με σεβασμό στην τσέπη του και την προσωπικότητα του.
Ευχαριστώ για την φιλοξενία ,Εύχομαι κάθε επιτυχία.

Καλησπέρα σας
Να κανουμε ποδαρικό ρωτώντας:
Στη σελίδα 103 της Εκθεσης Αξιολόγησης αναφερετε για τον Συνοδευτικό Χάρτη.
Πού ειναι αυτός ο Χάρτης κι εμεις δεν τον βλέπουμε;

^[1]

Το παρακάτω κείμενο είναι μια έρευνα μου για τον τουρισμό.
Πολλά παράδοξα τα οποία παρατηρούνται και μερικές προτάσεις.
Έχει δημοσιευθεί και από διαδικτυακές εφημερίες όπως:

^[2]

^[3]

Τουρισμός, κάτι δεν πάει καλά

Προβάλλουμε και διαφημίζουμε τον τουρισμό, θεωρώντας ότι, όσο περισσότεροι άνθρωποι επισκέπτονται την Ελλάδα, τόσο περισσότερα χρήματα θα εξοικονομήσουμε.
Αυτό όμως, όπως θα αποδείξουμε παρακάτω δεν ισχύει.
Για το σκοπό λοιπόν αυτόν, ας χωρίσουμε τον τουρισμό σε δύο κύριες κατηγορίες:

Α) «τον ελεύθερο τουρισμό», όταν τα άτομα από μόνα του αποφασίζουν να επισκεφθούν την χώρα μας και

Β) «τον οργανωμένο τουρισμό» όταν δηλαδή οι τουρίστες έρχονται «πακέτο» με κάποιο τουριστικό γραφείο.
Υπάρχουν πολύ σημαντικές διαφορές στα δύο είδη τουρισμού και αυτές κυρίως επισημαίνονται στον τρόπο και τον τόπο, που καταβάλλονται τα χρήματα, από ποιους και γιατί φορολογούνται, οι ανταγωνιστικές πιέσεις που ασκούνται στην χώρα, για φθηνά τουριστικά πακέτα, καθώς και άλλοι μέθοδοι που θα αναλύσουμε παρακάτω

Α) Ελεύθερος τουρισμός
Ο τρόπος που κινείται το χρήμα στον ελεύθερο τουρισμό είναι ο εξής:
Όταν ένας τουρίστας έρχεται και κάνει ελεύθερο τουρισμό στην Ελλάδα πληρώνει:
Μεταφορικά μέσα: Αεροπλάνα, ταξί, συγκοινωνίες τοπικές, υπεραστικές, ενοικιαζόμενα αυτοκίνητα ή μοτοποδήλατα, ενοικιαζόμενα σκάφη, πλοία της γραμμής κλπ
Διαμονή: μικρά ή μεγάλα ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, κάμπινγκ κλπ
Διατροφή – διασκέδαση: εστιατόρια, fast food, σουβλατζίδικα, κέντρα διασκέδασης, μπαρ, καφετέριες, club κλπ
Καταστήματα: τουριστικών ειδών, σουβενίρ, εποχικά καταστήματα και καταστήματα σε τουριστικές περιοχές γενικά.
Όλοι οι παραπάνω επαγγελματίες κερδίζουν απευθείας από τον τουρίστα για τις υπηρεσίες και τα αγαθά που προσφέρουν. Δεν μοιράζονται με κανέναν το κέρδος τους, ενώ το κράτος φορολογεί τους επαγγελματίες πάνω στο καθαρό κέρδος και εισπράττει Χ φόρους από αυτούς.
Βάσει στατιστικών στοιχείων 15.000.000 τουρίστες καταφθάνουν στην χώρα μας ετησίως. Και το κράτος και οι επιχειρήσεις κερδίζουν, ενώ από τους φόρους που εισπράττει, το κράτος μπορεί και συντηρεί τις υποδομές του.

Β) Οργανωμένος τουρισμός
Όταν ο τουρίστας χρησιμοποιεί τουριστικά γραφεία του εξωτερικού τότε συμβαίνει το εξής:
Τα τουριστικά γραφεία κλείνουν όλες τις παραπάνω υπηρεσίες για λογαριασμό του τουρίστα, εισπράττοντας όμως ένα ποσοστό επί των κερδών των προαναφερομένων επιχειρήσεων, ή χειρότερα, επινοικιάζουν τις ελληνικές τουριστικές επιχειρήσεις για δική τους εκμετάλλευση.
Όλα τα χρήματα του τουρισμού προεισπράττονται στο εξωτερικό, ενώ οι τουριστικές επιχειρήσεις διαπραγματεύονται με το συγκεντρωμένο δανεικό ρευστό, τις ελληνικές τουριστικές επιχειρήσεις, από τις οποίες αποσπούν πακέτα απαράδεκτα χαμηλά.
Οι ελληνικές τουριστικές επιχειρήσεις έχουν ελάχιστο καθαρό κέρδος πάνω στο οποίο μπορεί το ελληνικό κράτος να φορολογήσει. Τα κέρδη του ελληνικού τουρισμού μεταφέρονται στις τουριστικές επιχειρήσεις του εξωτερικού, όπου τα εκάστοτε κράτη φορολογούν και εισπράττουν φόρους, ουσιαστικά όμως, για τον δικό μας ελληνικό τουρισμό.
Ακόμα χειρότερα, μερικές χώρες προέλευσης του τουρίστα, φορολογούν αυστηρά τις τουριστικές τους επιχειρήσεις, αφού εκείνες βλέπουν χρήματα να φεύγουν από την χώρα τους.
Τα τουριστικά γραφεία από την άλλη, πιέζουν για καλύτερες τιμές στα πακέτα τους, λόγο ανταγωνισμού και βαριάς φορολόγησης, εκβιάζοντας ότι θα στραφούν σε άλλες χώρες.
Ένας φαύλος κύκλος με επίκεντρο τις ελληνικές τουριστικές επιχειρήσεις.
Με άλλα λόγια η κα Μέρκελ εισπράττει φόρους, όχι μόνο για την δική της βαριά βιομηχανία, αλλά και για την δική μας.

Το παράδοξο της διαμονής:
Αν κάποιος επισκεφθεί τα Μάλια της Κρήτης και ζητήσει από μόνος του να νοικιάζει ένα δωμάτιο ξενοδοχείου, τους καλοκαιρινούς μήνες, τότε θα πληρώσει τουλάχιστον 50 ευρώ τη βραδιά.
Ο ίδιος ιδιοκτήτης του ξενοδοχείου, επινοικιάζει προς 8 – 10 ευρώ τη βραδιά τα δωμάτια του σε τουριστικά γραφεία του εξωτερικού.
Υπάρχει δηλαδή μια διαφορά της τάξης των 40 – 42 ευρώ.
Τα τουριστικά γραφεία του εξωτερικού νοικιάζουν τα δωμάτια μέσω των γραφείων τους ή ιστοσελίδων προς 38 ευρώ τη βραδιά. Κερδίζουν δηλαδή ΚΑΘΑΡΑ 28 – 30 ευρώ για κάθε βραδιά για κάθε δωμάτιο στα Μάλια της Κρήτης.
Χρήματα που κερδίζουν από υπηρεσίες που παρέχονται στην Ελλάδα, από επιχειρήσεις που κατοικοεδρεύουν στην Ελλάδα, τα οποία όμως φορολογούνται αλλού.
Ακόμα πιο παράξενο είναι το φαινόμενο των ελλήνων, οι οποίοι πλέον γνωρίζοντας ότι μέσω ιστοσελίδων θα πετύχουν καλύτερες τιμές, κλείνουν από Ελλάδα, μέσω ιστοσελίδων δωμάτια στην Ελλάδα, όμως μέσω τουριστικών γραφείων του εξωτερικού, με άλλα λόγια στέλνουμε τα χρήματα μας έξω, για να μας παραχθεί μια υπηρεσία στην χώρα μας.
Επειδή τα γραφεία γνωρίζουν ότι όταν ο τουρίστας που κάνει ελεύθερο τουρισμό δεν μπορεί να κλείσει δωμάτια ή να εξυπηρετηθεί όπως πρέπει, τότε θα στρέφεται φυσικά στον οργανωμένο τουρισμό, κλείνουν όλα τα δωμάτια των ξενοδοχείων για τους μήνες αιχμής του ελληνικού τουρισμού, που είναι συνήθως Ιούλιος, Αύγουστος, προκαταβολικά, ενώ το ίδιο έχει παρατηρηθεί και στα αεροπορικά εισιτήρια, δεσμεύοντας τα «εικονικά» κάνοντας ομαδικές κρατήσεις. Κατά αυτόν τον τρόπο δημιουργείται ένα εσφαλμένο κλίμα, που εμποδίζει την ανάπτυξη του ελεύθερου τουρισμού.
Και τέλος το «All inclusive» ή καλύτερα το μάντρωμα. Είναι η νέα μόδα στον Τουρισμό. Ένας τρόπος να εισπράξουν χρήματα από το φαγητό και την διασκέδαση του τουρίστα, μέσα από το ξενοδοχείο, με άλλα λόγια ακόμα λιγότερα χρήματα στις επιχειρήσεις εστίασης και διασκέδασης των τουριστικών περιοχών, ακόμα λιγότερα χρήματα στα ταμεία του κράτους.

Το παράδοξο της «Κρουαζιέρας»:
Ένα άλλο παράδειγμα που θα περιγράψουμε, είναι τα κρουαζιερόπλοια ή αλλιώς, πλωτά εμπορικά κέντρα.
Στεγάζουν, σιτίζουν, προμηθεύουν με αγαθά και υπηρεσίες, καθώς μεταφέρουν τους τουρίστες.
Όλο το χρήμα κινείται από την πλώρη στην πρύμνη.
Πιάνουν συνήθως λιμάνι σε κοσμοπολίτικα νησιά και μεγάλες πόλεις, ενώ λίγος χρόνος, πριν από τον απόπλου, μένει στον κόσμο, να διασκεδάσει, να ψωνίσει, να πιει ένα καφέ ή να περιηγηθεί τα αξιοθέατα, με άλλα λόγια να ξοδέψει χρήματα σε ελληνικές επιχειρήσεις.
Το καλοκαίρι του 2010 με κρουαζιερόπλοια κατέπλευσαν 1 εκατομμύριο κόσμος στην χώρα μας.
Ελάχιστο κέρδος έχει το ελληνικό κράτος από τα σκάφη αυτά, ενώ αν το 20% των επιβατών, έκαναν ελεύθερο τουρισμό στην Ελλάδα, θα κερδίζαμε το δίχως άλλο πολύ περισσότερα χρήματα, από όσα από το σύνολο τους.
Στο Κατάκολο είχαν προγραμματισμένες προσεγγίσεις, από 15 Μαρτίου έως 15 Νοεμβρίου 2010, 360 κρουαζιερόπλοια, εκτός από τα έκτακτα δρομολόγια.
«Ο μέσος όρος παραμονής των πλοίων είναι οι 7 ώρες και στο διάστημα αυτό οι επιβάτες επισκέπτονται την Αρχαία Ολυμπία ή τις κοντινές παραλίες».
Το κόστος δε μιας τέτοιας κρουαζιέρας, για μια τετραμελή οικογένεια ανέρχεται από 3.000 έως 10.000 ευρώ (ανάλογα το σκάφος και τη θέση κράτησης), χωρίς να συνυπολογίσουμε τα χρήματα τα οποία θα δαπανήσουν στα καταστήματα του πλοίου, τα μπαρ, και τα εστιατόρια.
Παράδειγμα προγράμματος επταήμερης κρουαζιέρας ανά άτομο:
Sampled Prices:
Inside staterooms $1,349.00
Outside stateroom $1,549.00
Outside staterooms with balcony $1,699.00
Suites with balcony $2,399.00
Schedule: Bari, Italy (01 Aug d1800); Katakolon (Olympia), Greece (02 Aug 1230-1730); Santorini, Greece (03 Aug 0800-1430); Mykonos, Greece (03 Aug 1930(+1)0100); Piraeus (Athens), Greece (04 Aug 0730-1630); Corfu (05 Aug 1400-1930); Dubrovnik, Croatia (06 Aug 0730-1400); Venice, Italy (07 Aug 0900-1800); Bari, Italy (08 Aug a1200)
Κατά παρόμοιο τρόπο λειτουργούν και τα ενοικιαζόμενα ιστιοφόρα και τα σκάφη αναψυχής.
Κλείνονται στο εξωτερικό μέσω γραφείων, ή ιστοσελίδων του Διαδικτύου.
Τα χρήματα όλα καταβάλλονται προκαταβολικά στο εξωτερικό.
Ο τουρίστας παραλαμβάνεται από το αεροδρόμιο, από άτομο του πληρώματος των σκαφών και κατευθύνεται σε αυτό.
Διαμονή, διατροφή, μεταφορά όλα παρέχονται εδώ, αλλά πληρώνονται και φορολογούνται αλλού.
Ακόμα πιο τραγική είναι η κατάσταση με τα σκάφη τα οποία προέρχονται από Τουρκία και άλλες γειτονικές χώρες. Νοικιάζουν κρουαζιέρες για περιήγηση σε ελληνικά νησιά, σα να ήταν δικά τους. Όλο το Αιγαίο είναι κατάμεστο με ιστιοφόρα, πολυτελή σκάφη, φουσκωτά κλπ τα οποία από την μία δεν πληρώνουν στο ελληνικό κράτος τίποτα, από την άλλη έχουν την αξίωση να τους παραχθεί βοήθεια σε περίπτωση ανάγκης, ενώ απαιτούν καθαρές θάλασσες και παραλίες. Για του που αδειάζουν τα σκουπίδια και τις αποχετεύσεις τους καλύτερα να μη ρωτάμε.

Το παράδοξο της ξενάγησης:
Μεταφορά των τουριστών από ξηράς, εδώ συμβαίνει το εξής:
Τα τουριστικά γραφεία του εξωτερικού νοικιάζουν πούλμαν, τα οποία και πληρώνουν ανά μέρα ή ώρα πχ από 400-750 ευρώ αναλόγως.
Στις μετακινήσεις τους χρεώνουν για την μετάβαση στην Ακρόπολη και την επιστροφή στο ξενοδοχείο προς 50 ευρώ το άτομο. Αν έχουν ένα γκρουπ των 100 ατόμων τότε θα χρειαστούν 2 πούλμαν τα οποία θα στοιχίσουν από 800-1500 ευρώ, ενώ θα εισπράξουν, 5.000 ευρώ. Τα ποσά αυτά δεν φαίνονται πουθενά, μπορεί να έχουν χρεωθεί στο πακέτο, ή μπορεί να θεωρηθούν ως extra και να εισπραχθούν, χωρίς πουθενά να πληρωθεί κάποιος φόρος. Το να αποδοθούν στην Ελλάδα φόροι, ούτε κουβέντα.
Οι αποστάσεις και οι εκδρομές που καλύπτουν τα τουριστικά γραφεία ποικίλουν και θα πρέπει να ερευνηθούν. Μυκήνες, Ολυμπία, Δελφούς, μικρές εκδρομές με σκάφη σε κοντινά νησιά, Αίγινα, Τζιά κλπ

Το παράδοξο της εστίασης:
Άλλη χαρακτηριστική εκμετάλλευση είναι οι προμήθειες που εισπράττουν από τουριστικά μαγαζιά και εστιατόρια.
Και τα τουριστικά γραφεία και τα κρουαζιερόπλοια, κλείνουν συμφωνίες με καταστήματα και εστιατόρια από τις περιοχές που περνάνε, για ποσοστά επί των πωλήσεων τους και κατευθύνουν τους επιβάτες τους σε αυτές τις επιχειρήσεις και ΜΟΝΟ.
Τα ποσοστά τα οποία εισπράττουν είναι ένα μέρος από τα καθαρά κέρδη των επιχειρήσεων, είναι δηλαδή τα χρήματα αυτά, τα οποία θα φορολογούσε το ελληνικό κράτος και θα είχε οικονομικό όφελος.
Τώρα όμως, είναι στα χέρια των ξένων τουριστικών γραφείων και για άλλη μια φορά, τελείως αφορολόγητα.

Διαπιστώσεις

Γεγονός είναι ότι, τα τουριστικά γραφεία χρησιμοποιούν την Ελλάδα, την ιστορία, τις θάλασσες, τα νησιά και ότι άλλο θα μπορούσε να φανεί χρήσιμο, προκειμένου να κερδίσουν χρήματα.
Από πλευράς και μόνο πνευματικών δικαιωμάτων τίθονται ερωτήματα.

Γεγονός είναι, ότι η Ελλάδα, δεν εισπράττει από τα γραφεία αυτά, κανένα φόρο ή τέλος ή έχει κάποιο άλλο οικονομικό όφελος.
Η οικονομική δυναμική των τουριστών που καταφθάνουν μέσω αυτών, είναι αρκετά περιορισμένη. Έχουν ήδη καταβάλει τον οβολό τους, έχουν ήδη απορία αν το ταξίδι τους, αξίζει τα χρήματα που ξόδεψαν.
Και εδώ τίθονται ερωτήματα και εδώ το ελληνικό κράτος θα έπρεπε να ελέγξει ποιοι, φέρνουν ποιους, που.
Τηρούνται κάποιες ελάχιστες προδιαγραφές μεταφοράς, στέγασης σίτισης; βάσει των χρημάτων που έχουν πληρώσει οι τουρίστες; στο τέλος τέλος, οι ελληνικές τουριστικές υπηρεσίες θίγονται, όταν κάτι δεν πάει καλά, οπότε θα πρέπει να υπάρχει κάποιος μηχανισμός ελέγχου.

Γεγονός είναι, ότι απομυζούν τον τουρισμό, ενώ βλάπτουν την ελληνική τουριστική βιομηχανία, αφού κυριολεκτικά, οι πανάκριβες επενδύσεις μας, έχουν καταστεί βιοτεχνίες τουριστικού «φασόν».

Γεγονός είναι, ότι οι χώρες προέλευσης του τουρίστα, έχουν όφελος, αφού εισπράττουν φόρους για υπηρεσίες που παρέχονται αλλού και για το λόγω αυτό η παραγωγικότητα πχ των Γερμανών είναι αυξημένη, αφού θα πρέπει να συνυπολογιστούν και οι παραγωγικότητες της Ελλάδος, Ιταλίας, Ισπανίας, αφού εισπράττουν φόρους για τον τουρισμό των κρατών αυτών.

Γεγονός είναι ότι κυρίως οι χώρες του νότου έχουν οικονομικό πρόβλημα αφού δεν τους επιτρέπεται να κερδίσουν από τις «βαριές βιομηχανίες τους». Σχεδόν όλες οι τουριστικές επενδύσεις, δίνουν κέρδη σε ξένα κράτη.

Γεγονός είναι ότι όλος αυτός ο κόσμος που επισκέπτεται την χώρα μας, μετακινείται, προστατεύεται, επιβαρύνει το περιβάλλον, χρησιμοποιεί τις υποδομές μας, περιθάλπεται όταν χρειαστεί, δημιουργεί ατυχήματα και γενικά υπάρχει σχετική οικονομική επιβάρυνση. Ας σκεφτούμε πως 15.000.000 άτομα έρχονται μέσα σε χρονικό διάστημα 3-5 μηνών. Μιάμιση φορά ο πληθυσμός της χώρας.
Αν υποθετικά μόνο το 1% αυτών των ανθρώπων πάθαινε κάτι κατά τη διάρκεια των διακοπών του, (τσίμπημα από τσούχτρα, τροφική δηλητηρίαση, άτσαλο πέσιμο, πνιγμός, τροχαίο ατύχημα) και αν μόνο το 1% αυτών είχε ανάρμοστη συμπεριφορά (μεθυσμένοι ταραξίες, κλοπές, βανδαλισμοί, εμπρησμοί, βιαστές κλπ) τότε θα πρέπει να περιθάλψουμε 150.000 άτομα και να σωφρονίσουμε άλλα τόσα, χώρια τις ζημιές και την επιβάρυνση στο περιβάλλον.
Αλήθεια πόσο επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό μας;
Πόσο πιέζουν τις υποδομές μας; (ύδρευση, σκουπίδια, αποχέτευση, οδικό δίκτυο κλπ)

Τι εισπράττουν οι δήμοι των τουριστικών περιοχών, για να αντεπεξέλθουν στις αυξημένες ανάγκες των καλοκαιρινών μηνών;
Έτσι λογικό είναι το Ελληνικό κράτος να πρέπει να εισπράξει φόρους για να συντηρήσει τις υποδομές και τις υπηρεσίες, ώστε να μπορεί να καλύψει τις τουριστικές ανάγκες των επισκεπτών του.

Προτάσεις
Για να μην αυξηθεί το τουριστικό προϊόν, είναι σημαντικό να μην επιβαρυνθεί ο τουρισμός με άλλους φόρους. Η αναδιανομή των φόρων, από τα κράτη προέλευσης του τουρίστα, θα πρέπει να είναι ο στόχος των κρατών υποδοχής του τουρισμού. Η δημιουργία ενός φόρου τουρισμού που θα αποδίδεται στην Ελλάδα για τον σκοπό αυτό.
Ένας άλλος τρόπος θα ήταν να υπήρχε μια ελάχιστη τιμή, στις ενοικιάσεις δωματίων, ανάλογα την κατηγορία του ξενοδοχείου. Το κράτος θα εισέπραττε βάση αυτού, άσχετα από το πόσο τελικά συμφώνησε ο ξενοδόχος.
Θα μπορούσε να υπολογιστεί πόσο κοστίζει την ημέρα ένας τουρίστας στο Ελληνικό κράτος και να προεισπράττονταν τα χρήματα αυτά από τα τουριστικά γραφεία.

Να γίνει μια ολοκληρωμένη οικονομική – περιβαλλοντική μελέτη για τον τουρισμό, με στατιστικά στοιχεία, προκειμένου να αναλυθεί σωστά το πρόβλημα, «τι μας στοιχίζει και τι εξοικονομούμε από αυτόν».
Στρατηγικές συμμαχίες γύρω από τα κράτη της Mεσογείου.

Λόγω της οικονομικής κρίσης και της κακής οικονομικής κατάστασης της χώρας, θα μπορούσε να εκτεθεί το πρόβλημα και να επιδιωχθούν αλλαγές και επεμβάσεις σε διεθνές επίπεδο, αφού και οι άλλες χώρες της μεσογείου κυρίως, έχουν παρόμοιο πρόβλημα με τον τουρισμό τους. Στρατηγικές συμμαχίες των κρατών αυτών ίσως έδινε λύσεις.

Φόρος τουρισμού
Κάθε έλληνας πολίτης πρέπει να πληρώνει φόρους για να συντηρεί τις υποδομές και της υπηρεσίες της χώρας, προκειμένω να ζει ελεύθερα στην πατρίδα του.
Κάθε μετανάστης κάνει το ίδιο εφόσον είναι βέβαια νόμιμος και όλα είναι σωστά και ωραία. Κάθε πολίτης σε κάθε χώρα, πράττει το ίδιο.
15 εκατομμύρια άτομα συντηρούνται από το Ελληνικό κράτος τα οποία φυσικά βαρύνουν τον προϋπολογισμό. Αν σαν πολίτες του κόσμου έχουν απαιτήσεις για παροχές και υπηρεσίες, για υποδομές και εξυπηρέτηση, τότε πρέπει να συμβάλουν με τον οβολό τους και αυτοί.
Αν υπολογίζαμε το χρόνο παραμονής τους στην χώρα μας κατά μέσο όρο, από είκοσι μέρες έως ένα μήνα, τότε ισοδύναμα το Ελληνικό κράτος θα έπρεπε να συντηρεί επιπλέον πληθυσμό 1 εκατομμύριο με 1,250,000 άτομα, για όλο το χρόνο, χωρίς να εισπράττει φόρους από αυτούς.

Οι επιχειρήσεις του εξωτερικού που κερδίζουν χρήματα από την Ελλάδα, πρέπει να πληρώσουν φόρους στην Ελλάδα, αλλιώς δεν συμφέρει να είμαστε τουριστική χώρα. Δεν είναι δυνατόν να πληρώνουμε εμείς τις διακοπές του γερμανού.
Υπάρχουν διακρατικές συμβάσεις και διμερείς σχέσεις, όμως κάτω από αυτές τις συνθήκες θα πρέπει να αναλογιστούμε αν μπορούμε να έχουμε τουρισμό στην Ελλάδα.

Θα πρέπει λοιπόν να δημιουργηθεί ένας τουριστικός φόρος, ο οποίος θα επιβαρύνει όσους κερδίζουν από τον ελληνικό τουρισμό και όσους θέλουν να κάνουν με ασφάλεια διακοπές στην Ελλάδα. Το πώς θα εισπραχθεί αυτός είναι τεχνικό θέμα, όμως είναι ένας φόρος ο οποίος
α) δεν επιβαρύνει τον έλληνα πολίτη,
β) είναι δίκαιος,
γ) θα αυξήσει τον ΑΕΠ
δ) θα φέρει θέσεις εργασίας, και τέλος
ε) θα βοηθήσει στην οικονομική εξισορρόπηση της χώρας

Ιουλία Πλημμυρίδου

Χωρίς τον επισυναπτόμενο Χάρτη, το Σχεδιο αυτο της ΚΥΑ είναι
TABULA RASA

ΘΕΜΑ : Διατύπωση απόψεων επί του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό το οποίο έχει τεθεί προς διαβούλευση.

Με την παρούσα επιστολή μας επιθυμούμε να σας υποβάλλουμε τις απόψεις μας επί του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό το οποίο έχει τεθεί προς διαβούλευση.
Μια πρώτη γενική παρατήρηση είναι πως για τον τουρισμό που όλοι μας θεωρούμε πως μπορεί – και πρέπει – να αντιμετωπίζεται ως ο σημαντικότερος πυλώνας της Ελληνικής Οικονομίας, το όποιο ειδικό πλαίσιο εν τέλει τεθεί θα πρέπει να είναι προιόν ευρύτατης διαβούλευσης και εκτεταμένης επεξεργασίας και όχι βιαστικό, κάτι που με βεβαιότητα θα οδηγήσει σε λάθη. Από μια προσεκτική ανάγνωση λοιπόν του υπό διαβούλευση σχεδίου εντοπίσαμε σημεία που οπωσδήποτε χρήζουν αναθεώρησης, όπως :

1.Το προτεινόμενο πλαίσιο δεν είναι σε συμφωνία σε αρκετά σημεία του με το Γενικό αλλά και με το Περιφερειακό Χωροταξικό, πολύ περισσότερο με τα κατά τόπους θεσμοθετημένα Γ.Π.Σ. – Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. Ο Δήμος Σητείας για παράδειγμα, έχει σε όλη του την έκταση θεσμοθετημένο Γ.Π.Σ. – Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. με καθορισμένους όρους, περιορισμούς, ζώνες αλλά και είδος της τουριστικής ανάπτυξης που έχει ανάγκη η περιοχή μας με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της, τα οποία με την έλευση του εν λόγω Πλαισίου στην ουσία ακυρώνονται.
2.Η γενική φιλοσοφία του υπό διαβούλευση Πλαισίου είναι να ευνοεί γενικά την επέκταση των υφιστάμενων τουριστικών μονάδων και να αποθαρρύνει την ανάπτυξη νέων. Αυτό μας βρίσκει κατηγορηματικά αντίθετους γιατί τέτοιες ρυθμίσεις επιτείνουν την ανισορροπία μεταξύ περιοχών αλλά και μεταξύ των ίδιων των πολιτών, καταστρατηγώντας την καινοτομία η οποία είναι ζητούμενη σήμερα, που η χώρα μας θέλει απεγνωσμένα ανάπτυξη.
3.Στις προτάσεις του Πλαισίου επίσης, προσδιορίζεται ότι η ανάπτυξη νέων τουριστικών μονάδων εκτός σχεδίου θα γίνεται μόνο εντός οργανωμένων υποδοχέων (προφανώς Π.Ε.Ρ.Π.Ο., κλπ.). Έτσι όμως αποκλείονται οι ντόπιοι επενδυτές από τη δυνατότητα να αναπτύξουν μικρές οικογενειακές μονάδες με επιπλωμένες τουριστικές κατοικίες, επαύλεις, μικρά ξενοδοχεία, αγροτοτουριστικές εγκαταστάσεις, κλπ., αφού οι οργανωμένοι υποδοχείς κατά κανόνα ευρίσκονται στην ιδιοκτησία ολίγων !
4.Η διατύπωση αναφορικά με τη χωροθέτηση οργανωμένων υποδοχέων στις περιοχές NATURA 2000 είναι τουλάχιστον ατυχής και ανοιχτή σε πολλές ερμηνείες, αφού δε διευκρινίζει ποιος θα αξιολογήσει αν «η χωροθέτηση είναι επιτακτικού δημόσιου οικονομικού ή κοινωνικού συμφέροντος», όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο σχέδιο του Πλαισίου. Και βέβαια δε μπορούμε να αντιληφθούμε γιατί σε ένα Δήμο όπως αυτόν της Σητείας (μεγάλο μέρος του οποίου είναι ενταγμένο στο δίκτυο NATURA 2000) η ανάπτυξη ποιοτικών τουριστικών μονάδων θεωρείται ασύμβατη με την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.
5.Δύο ακόμη σημεία του σχεδίου που ενισχύουν την αναπτυξιακή ανισορροπία που σας προαναφέραμε, είναι και τα επόμενα : Από τις Ειδικές – Εναλλακτικές μορφές τουρισμού όπως είναι ο Συνεδριακός – Εκθεσιακός τουρισμός, κατ’ ουσίαν αποκλείονται περιοχές αναπτυσσόμενες (όπως η δική μας) αφού η αυτή η σημαντική μορφή θεματικού τουρισμού προτείνεται να επιτρέπεται μόνο στις αναπτυγμένες τουριστικές περιοχές και στα αστικά κέντρα. Επίσης, στο κεφάλαιο των ασύμβατων χρήσεων, οι υδατοκαλλιέργειες θεωρούνται ασύμβατες με τον τουρισμό μόνο στις ήδη αναπτυγμένες τουριστικά περιοχές, αλλά θεωρούνται συμβατές στις αναπτυσσόμενες (περιοχή Σητείας). Δηλαδή ακολουθώντας αυτές τις λογικές, οι ήδη αναπτυγμένες τουριστικά περιοχές και τα αστικά κέντρα θα αναπτυχθούν περαιτέρω, ενώ η υπόλοιπη (θεωρητικά «αναπτυσσόμενη») περιφέρεια θα μείνει στο περιθώριο !
6.Τέλος, ένα ακόμη χαρακτηριστικό δείγμα της προχειρότητας και της βιασύνης με την οποία συντάχθηκε το προς διαβούλευση κείμενο, είναι το σημείο που αναφέρεται στην ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού, από όπου απουσιάζει τελείως η Κρήτη. Μάλιστα, ειδικά για την ανάπτυξη cruise passenger terminals ως περιοχές προτεραιότητας αναφέρονται η Θεσσαλονίκη, η Ρόδος, ο Βόλος, η Καβάλα, η Κως, η Πάτμος και το Κατάκωλο, ενώ η Κρήτη που είναι το μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας και αποτελεί ένα από τους σημαντικότερους τουριστικούς προορισμούς του κόσμου, δεν θεωρείται ως «προτεραιότητα» για την ανάπτυξη κρουαζιέρας !

Οι παραπάνω παρατηρήσεις μας είναι μερικές μόνο από εκείνες που απομονώσαμε μεταξύ πολλών, αλλά είναι αρκετές για να δείξουν αυτό που κατά τη γνώμη μας προκύπτει ως προφανές. Ότι δηλαδή το υπό διαβούλευση σχέδιο θα πρέπει να αποσυρθεί και να υποστεί τις απαραίτητες εκείνες διορθώσεις (προς τις κατευθύνσεις που σας αναλύσαμε παραπάνω) ώστε να καταστεί ένα Πλαίσιο πραγματικά ισόρροπο και δυναμικά αναπτυξιακό για τον Τουρισμό με έμφαση στην αειφορία και στην προστασία του περιβάλλοντος, αλλά χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς…

Από Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών ΔΗΜΟΥ ΣΗΤΕΙΑΣ
Π.Βαρθολομαίου 9,τ.κ.72300
Τηλ.: 28433 40513
Fax: 28430 24584
E-mail:info@sitia.gr
URL:www.sitia.gr

ΣΥΝΟΨΗ ΣΧΟΛΙΩΝ
Από τον τίτλο της διαβούλευσης λείπει ο όρος ‘Στρατηγική’ για τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Η διαφορά ΣΜΠΕ και ΜΠΕ είναι ουσιαστική.
Για τη διαβούλευση ενός τόσο σημαντικού ζητήματος πολιτικής προτεραιότητας και στρατηγικής σημασίας, το χρονικό διάστημα των 11 ημερών είναι ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΑ μικρό. Τα δύο κείμενα της διαβούλευσης – η ΣΜΠΕ και η Έκθεση Αξιολόγησης της Εφαρμογής του θεσμοθετημένου Ειδικού Πλαισίου του Τουρισμού – θα έπρεπε να ‘επικοινωνούν’ και όχι να παρουσιάζονται ως παραθέσεις κατά τα άλλα ενδιαφέρουσας πληροφορίας. Δεν είναι σαφές αν η εκπόνηση της ΣΜΠΕ έλαβε υπόψη, όπως θα έπρεπε, την Έκθεση Αξιολόγησης.
Η ΣΜΠΕ των 220 σελίδων επαναλαμβάνει την προηγούμενη, παραθέτει μεγέθη χωρίς να υποδεικνύει τη σχέση τους με τον τουρισμό και το αξιολογούμενο σχέδιο (εφεξής ΕΠΧΣΑΑΤ για συντομία), αφιερώνει μόνο 24 σελίδες σε μια υποτυπώδη και ατεκμηρίωτη εκτίμηση και αξιολόγηση των επιπτώσεων του προτεινόμενου ΕΠΧΣΑΑΤ και όχι των άλλων δύο εναλλακτικών και πάσχει από σοβαρές μεθοδολογικές αδυναμίες. Ξενίζει η χρήση των όρων «πρωτογενή ή δευτερογενή χαρακτήρα των πιθανών επιπτώσεων» αντί των δόκιμων «άμεσες και έμμεσες επιπτώσεις» όπως και η παράληψη της σημαντικής για τον τουρισμό κατηγορίας των «παράγωγων» επιπτώσεων. Η επίπτωση του ΕΠΧΣΑΑΤ στους εδαφικούς και σε άλλους πόρους κυρίως λόγω των παράγωγων επιπτώσεων της τουριστικής ανάπτυξης είναι σαφώς υποτιμημένη.
Το κυριότερο πρόβλημα εντοπίζεται στο ότι η ΣΜΠΕ δεν λαμβάνει υπόψη, ως όφειλε, τις πηγές και τους παράγοντες μελλοντικής, χωρικής και μη, αβεβαιότητας. Μια αξιόπιστη Στρατηγική Εκτίμηση Επιπτώσεων εξετάζει, άσχετα αν δεν αναφέρεται ρητά στη νομοθεσία, τις επιπτώσεις ενός προτεινόμενου σχεδίου κάτω από εναλλακτικά, ρεαλιστικά μελλοντικά σενάρια για το ευρύτερο περιβαλλοντικό και κοινωνικο-οικονομικό πλαίσιο στο οποίο θα υλοποιηθεί ένα σχέδιο. Τούτο καθίσταται ιδιαίτερα αναγκαίο σε περιόδους κρίσης που επιτείνουν την αβεβαιότητα. Τέτοια σενάρια αφορούν σε (α) διακυμάνσεις μεγέθους και σύνθεσης της αγοράς, (β) εισόδημα τουριστών, (γ) εξάντληση πετρελαίου που επηρεάζει την πρόσβαση από μακρινούς προορισμούς, (δ) ανταγωνισμό φθηνότερων προορισμών, (ε) ανταγωνισμό από άλλες χρήσεις γης και θάλασσας στη χώρα με την ανάπτυξη ΑΠΕ, ανάπτυξη εμπορίου και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων, (στ) κλιματική αλλαγή, (ζ) επισιτιστική κρίση. Η εξέταση αυτών των σεναρίων θα οδηγούσε σε επαναξιολόγηση και επαναδιατύπωση πολλών προτάσεων του ΕΠΧΣΑΑΤ που θα μείωναν τους κινδύνους για το περιβάλλον και την οικονομία της χώρας από την εφαρμογή του στη παρούσα μορφή του.
Περιεχόμενο του προτεινόμενου αναθεωρημένου ΕΠΧΣΑΑΤ. Η τρέχουσα παγκόσμια κρίση δηλώνεται ως κίνητρο επανεξέτασης του ΕΠΧΣΑΑΤ αλλά δεν τονίζεται επαρκώς η αστάθεια της τουριστικής ζήτησης που αυτή η κρίση έχει αναδείξει και επιβεβαιώνει για μια ακόμα φορά. Οι πηγές και παράγοντες αβεβαιότητας του μέλλοντος που προαναφέρθησαν δεν λαμβάνονται υπόψη με αποτέλεσμα η συζήτηση του ΕΠΧΣΑΑΤ να στηρίζεται σε μεροληπτικές αφετηριακές παραδοχές. Υπό το πρίσμα της τρέχουσας κατάστασης διεθνώς και στη χώρα, θα ήταν σκοπιμότερο να επανεξεταστεί πρώτα η προτεραιότητα του τουρισμού ως στρατηγικής επιδίωξης ανάμεσα σε άλλες εθνικές στρατηγικές επιδιώξεις και κατόπιν να συζητηθεί το πλαίσιο των χωροταξικών κατευθύνσεων για την τουριστική ανάπτυξη. Οι τρέχουσες συγκυρίες δίνουν την ευκαιρία να επανατοποθετηθεί ο τουρισμός σε ορθότερη βάση και προοπτική για να αποτελέσει σταθερό πυλώνα της οικονομίας και της προστασίας περιβάλλοντος θωρακισμένο έναντι της αβεβαιότητας του μέλλοντος.
Το προτεινόμενο ΕΠΧΣΑΑΤ αποτυγχάνει να αποτάξει το Ισπανικό μοντέλο, που αποτελούσε τον πυρήνα της σύλληψης του αρχικού ΕΠΧΣΑΑΤ, όταν είναι πλέον γνωστό ότι αυτό το μοντέλο ανάπτυξης είναι αίτιο και προϊόν της κρίσης και ότι η Ισπανία και όσες χώρες το εφάρμοσαν μαστίζονται από ανεργία και δημοσιονομικά προβλήματα, απειλούνται με χρεωκοπία και αντιμετωπίζουν πλήθος περιβαλλοντικών προβλημάτων.
Το προτεινόμενο ΕΠΧΣΑΑΤ συνεχίζει την παράδοση του προηγούμενου στη συμβατική, τομεακή αντίληψη για τον σχεδιασμό του χώρου, αναλώνεται σε γενικότητες και επαναλήψεις για αυτονόητα ζητήματα (π.χ. στα Άρθρα 5-8) τα οποία θα μπορούσαν να ομαδοποιηθούν εφόσον αφορούν όλες τις περιπτώσεις τουριστικής δραστηριότητας. Έκπληξη προκαλεί και το πλήθος ρυθμίσεων και κατευθύνσεων είτε καθαρά αρχιτεκτονικού και κτιριολογικού χαρακτήρα είτε μη χωροταξικού χαρακτήρα (π.χ. προβλέψεις για επιχειρηματικές δράσεις, επιμόρφωση, κ.λπ.). Περιλαμβάνει όλες τις μορφές τουρισμού (ασχέτως των χωρικών επικαλύψεων τους) χωρίς, όμως, να δίνει συγκεκριμένες χωροταξικές και περιβαλλοντικές κατευθύνσεις για ειδικές περιπτώσεις (πλην ελαχίστων ορίων πυκνότητας και απόστασης από αιγιαλό). Έτσι, όχι μόνο δεν αίρει αλλά ενισχύει τις αδυναμίες του αρχικού ΕΠΧΣΑΑΤ.
Οι κυριότερες αδυναμίες του προτεινόμενου ΕΠΧΣΑΑΤ και, κατ’ επέκταση, τα σημεία στα οποία υπάρχει ελλιπής παροχή ή κενό αναγκαίων κατευθύνσεων είναι τα εξής:
(α) Προστασία του περιβάλλοντος. Η περιβαλλοντική διάσταση προστίθεται αντί να συντίθεται με τις άλλες διαστάσεις της τουριστικής δραστηριότητας. Προτάσεις τεχνολογικών λύσεων (π.χ. ανακύκλωση νερού και αφαλάτωση) δεν λύνουν ουσιαστικά προβλήματα ορθής διαχείρισης κρίσιμων πόρων, εκτός του ότι είναι ενεργοβόρες και δαπανηρές. Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις κάποιων ειδικών μορφών τουρισμού (π.χ. χιονοδρομικός) αγνοούνται ενώ είναι σημαντικές τόσο κατά την εκτός περιόδου λειτουργία των περιοχών όσο και όταν εγκαταλειφθούν από την τουριστική δραστηριότητα (λόγω μειωμένης βιωσιμότητας, κλιματικής αλλαγής, κ.λπ.).
Η ουσιαστική ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής διάστασης στον χωρικό σχεδιασμό βασίζεται στην αναγνώριση της αναγκαιότητας προστασίας των οικολογικών λειτουργιών και των οικολογικών αποθεμάτων του χώρου, της καθοριστικής σημασίας του ιδιαίτερου φυσικού περιβάλλοντος της χώρας για την οικονομία, το τοπίο και το τουριστικό προϊόν και της θωράκισης έναντι φυσικών κινδύνων. Τούτο συνεπάγεται τον πλήρη αποκλεισμό ορισμένων φυσικών περιοχών – όπως ο παράκτιος χώρος (όχι μόνο τα 50 μέτρα…) και τα μικρά νησιά – από οποιασδήποτε μορφής και έντασης τουριστική δραστηριότητα (πλην επιλεγμένων παθητικών), κάτι το οποίο δεν περιέχεται στο παρόν ΕΠΧΣΑΑΤ. Σ’ αυτά τα πλαίσια, οι προβλέψεις και ρυθμίσεις για τουριστικές χρήσεις στις περιοχές του Εθνικού Συστήματος Προστατευόμενων Περιοχών θα πρέπει να επανεξετασθούν και επαναπροσδιορισθούν επί το αυστηρότερο.
(β) Σχέσεις και συγκρούσεις του τουρισμού με άλλες χρήσεις του χώρου. Η σχέση της γεωργίας με τον τουρισμό, παρά την κρίσιμη συμμετοχή της πρώτης στην ανάκαμψη και ανάπτυξη και στη θωράκιση της χώρας έναντι της επισιτιστικής κρίσης, αντιμετωπίζεται χαλαρά και μεροληπτικά υπέρ του τουρισμού ιδιαίτερα όσον αφορά στη χωροθέτηση ΣΤΚ και οργανωμένων υποδοχέων τουρισμού και όσα αυτά συνεπάγονται για τις συγκρούσεις για τη χρήση νερού και άλλων πόρων.
Η σύγκρουση της τουριστικής δραστηριότητας με τη χωροθέτηση εγκαταστάσεων ΑΠΕ (αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα, κ.ά.) αποσιωπάται παρόλο που οι τελευταίες, στην μεγάλη κλίμακα που προτείνονται, θα μειώσουν αισθητά την αξία του χαρακτηριστικού Ελληνικού τουριστικού προϊόντος. Το ίδιο ισχύει και για τις συγκρούσεις μεταξύ τουρισμού, βιομηχανίας (εξόρυξη, γεωτρήσεις για υδρογονάνθρακες, κ.ά.) και άλλων χρήσεων του χώρου, ιδιαίτερα του παράκτιου, οι οποίες δεν αντιμετωπίζονται με συγκεκριμένες, ουσιαστικές κατευθύνσεις με προτάσεις περιβαλλοντικών, χωροταξικών και άλλων κριτηρίων. Τούτο είναι ιδιαίτερα σημαντικό για συγκεκριμένες μορφές τουρισμού οι οποίες ήδη αντιμετωπίζουν προβλήματα ανάπτυξης (οικοτουρισμός, τουρισμός φύσης, αγροτουρισμός) λόγω της σημαντικής αλλοίωσης και υποβάθμισης του φυσικού περιβάλλοντος.
(γ) Άναρχη, εκτός σχεδίου δόμηση. Η ανάγκη πλήρους ελέγχου/κατάργησης της εκτός σχεδίου δόμησης, η οποία εντείνεται σε περιοχές τουριστικής δραστηριότητας, και αποτελεί τη σημαντικότερη παράγωγη επίπτωση του τουρισμού, δεν τονίζεται στο προτεινόμενο ΕΠΧΣΑΑΤ παρά το γεγονός ότι αποτελεί σημαντικό παράγοντα υποβάθμισης του τουριστικού προϊόντος, επηρεάζει αρνητικά τις επενδυτικές επιλογές, και ευνοεί την περαιτέρω διείσδυση της τουριστικής ανάπτυξης σε φυσικές περιοχές.
(δ) Αποκατάσταση τουριστικά κορεσμένων και κατεστραμμένων περιοχών. Οι κατευθύνσεις θα πρέπει να περιλαμβάνουν όχι την αύξηση των σχετικών πυκνοτήτων τουριστικής ανάπτυξης αλλά την ανάπλαση των περιοχών με παρεμβάσεις που θα απαλείψουν τα προβλήματα κορεσμού, θα προσφέρουν υψηλής προστιθέμενης αξίας προϊόν (αντισταθμίζοντας τον περιορισμό των πυκνοτήτων) και θα επιτρέψουν τη μελλοντική ομαλή ανάπτυξη τους.
(ε) Θωράκιση έναντι μελλοντικής αβεβαιότητας και μελλοντικών κινδύνων. Όπως προαναφέρθηκε, στο προτεινόμενο ΕΠΧΣΑΑΤ απουσιάζει η μέριμνα για τις μελλοντικές περιβαλλοντικές και κοινωνικο-οικονομικές αλλαγές που θα επηρεάσουν τόσο την τουριστική δραστηριότητα όσο και τις οικονομικές, περιβαλλοντικές και άλλες επιπτώσεις της. Η κυριότερη χωρική συνέπεια αυτού του κενού είναι η δέσμευση μεγάλων περιοχών για τουριστική ανάπτυξη και ο αποκλεισμός άλλων περισσότερο επωφελών επιλογών στο παρόν και στο μέλλον. Προβλέψεις για αποθέματα γης σε όλες τις γεωγραφικές ενότητες του Ελληνικού χώρου είναι περισσότερο από αναγκαίες.
(στ) Άρθρο 09: ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟΙ ΧΩΡΙΚΟΙ ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ (ΟΧΥΤΔ για συντομία). Προβληματισμό προκαλεί το άρθρο αυτό με δεδομένες τις σημαντικές ανεπιθύμητες, τοπικές και υπερτοπικές, άμεσες, έμμεσες και παράγωγες οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις των ΟΧΥΤΔ (και των υποδομών που συνεπάγονται) και την μειωμένη ευελιξία χωρικών επιλογών που προσφέρουν ενόψει της σημαντικής αβεβαιότητας της βιωσιμότητας τους και των επιτακτικών αναγκών εναλλακτικών χρήσεων του χώρου (γεωργία, βιομηχανία, αναψυχή, κ.λπ.) για κάλυψη μελλοντικών αναγκών. Δεν θα πρέπει να παραβλέπεται και το γεγονός ότι η αποκλειστική χρήση του χώρου από ΟΧΥΤΔ περιορίζει το δικαίωμα πρόσβασης και χρήσης φυσικών και πολιτισμικών «κοινών» από γηγενείς και επισκέπτες.
Οι παραχωρήσεις που προβλέπει το άρθρο 9 υπέρ των ΟΧΥΤΔ θα πρέπει να επανεξετασθούν στην προοπτική του μικρού μεγέθους της χώρας, των αναγκών σε χώρο πλήθους συγκρουόμενων δραστηριοτήτων, της ανάγκης προστασίας του περιβάλλοντος ιδιαίτερα σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες και πολύτιμες περιοχές όπως τα νησιά, της αδιαπραγμάτευτη ανάγκης προστασίας της γεωργικής γης και της αμφίβολης βιωσιμότητας των ΟΧΥΤΔ. Το τελευταίο συνεπάγεται ότι δεν πρέπει να δοθούν κίνητρα του επενδυτικού νόμου για ΟΧΥΤΔ διότι επιπλέον διαφημίζονται ως επικερδή επιχειρηματικά εγχειρήματα.

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Καλαμάτα 19 Μαρτίου 2012
ΝΟΜΟΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ Αριθ. πρωτ. : 14988
ΔΗΜΟΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ
ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Ψ Η Φ Ι Σ Μ Α

Το Δημοτικό Συμβούλιο Καλαμάτας, κατά τη συνεδρίαση του στις 16 Μαρτίου 2012, αφού έλαβε υπόψη την απόφαση της Επιτροπής Τουριστικής Ανάπτυξης και Προβολής του Δήμου Καλαμάτας και τις έντονες αντιδράσεις που υπάρχουν σε σχέση με το υπό διαβούλευση ειδικό χωροταξικό σχέδιο για τον Τουρισμό, τόσο για τον τρόπο διαβούλευσης (πολύ σύντομος με σημαντικές ελλείψεις) όσο και για το περιεχόμενο του (ριζικές αλλαγές)

Αποφασίζει

1. Να παρέμβει στη διαδικασία διαβούλευσης του Ειδικού Χωροταξικού Σχεδίου για τον Τουρισμό.
2. Να ζητήσει:
i. Την άμεση συμπλήρωση των στοιχείων που λείπουν (συνοδευτικοί χάρτες, κατηγοριοποιήσεις του Εθνικού χώρου κ.λ.π.) από το υπό διαβούλευση Σχέδιο του ΥΠΕΚΑ, προκειμένου να μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα.
ii. Την ύπαρξη επιπλέον επαρκούς χρόνου διαβούλευσης μετά την ανάρτηση των νέων στοιχείων, προκειμένου οι αρμόδιοι φορείς να εκφράσουν τις απόψεις τους.
iii. Την παραμονή των ορίων των αρτιοτήτων για την δόμηση τουριστικών καταλυμάτων όπως προβλέπονταν στο προηγούμενο εγκεκριμένο Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο για τον Τουρισμό του 2009.
iv. Την ένταξη του Λιμανιού της Καλαμάτας στην κατηγορία Γ 1 – θαλάσσιος τουρισμός, με δεδομένο ότι πραγματοποιούνται σημαντικές προσπάθειες για την ανάπτυξη του τουρισμού κρουαζιέρας στο λιμάνι της Καλαμάτας, με αναφορά όλη την Νότια Πελοπόννησο.
v. Τη διόρθωση των χρήσεων γης στο άρθρο 8, ώστε να αποφευχθεί η παράλληλη χρήση γης από αντικρουόμενες δραστηριότητες.
vi. Τη συμπλήρωση στο άρθρο 7 της αξιοποίησης και των «υφιστάμενων» περιφερειακών αεροδρομίων.
vii. Την ύπαρξη μεταβατικής διάταξης για ΓΠΣ και ΣΧΟΑΠ που έχουν εγκριθεί και να κατισχύουν ως προς τις χρήσεις γης και τους όρους δόμησης του ειδικού χωροταξικού μέχρι να αναθεωρηθούν.

Το παρόν ψήφισμα να κοινοποιηθεί στο ΥΠΕΚΑ, στο Γενικό Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου, στον Περιφερειάρχη Πελοποννήσου, στην ΠΕΔ Πελοποννήσου και στην ΚΕΔΕ.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΓΟΥΡΔΕΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Ε. ΝΙΚΑΣ

Σχετικά με το ανωτέρω Σχέδιο παρατηρούμε τα ακόλουθα:
1. Η προθεσμία που έχει δοθεί για τη διαβούλευση είναι τόσο περιορισμένη, που δίνει την εντύπωση ότι έχει τεθεί μόνο για να πληρωθεί ένας αναγκαίος «τύπος» και όχι για να διαμορφωθούν και κατατεθούν θέσεις που θα συνιστούν στην ουσία συμμετοχή στην τελική διαμόρφωση του Σχεδίου
2. Υπάρχουν ακόμη θέματα και αδυναμίες α) σχετικά με τη χρησιμοποιούμενη τουριστική ορολογία και β) σχετικά με την κατανομή των περιοχών σε κατηγορίες. Ιδίως η τελευταία οδηγεί με βεβαιότητα σε αδυναμία των υπό αναθεώρηση Περιφερειακών Πλαισίων να ακολουθήσουν την κατανομή αυτή με ομοιομορφία και χωρίς παρεκκλίσεις
3. Στα λιμάνια που είναι κατάλληλα για την ανάπτυξη τουρισμού κρουαζιέρας έχουν παραληφθεί η Καλαμάτα, λιμάνι κατάλληλο για επίσκεψη του σημαντικότατου αρχαιολογικού χώρου της Αρχαίας Μεσσήνης, και η Πύλος, από την οποία διευκολύνεται η επίσκεψη στο Ανάκτορο του Νέστορα. Και τα δύο αυτά λιμάνια είναι σε θέση να δεχθούν και να εξυπηρετήσουν κρουαζιερόπλοια, ενώ στα αντίστοιχα αστικά κέντρα υπάρχει όλη η αναγκαία αστική υποδομή για περίθαλψη, προμήθειες, συναλλαγές κ.λπ. Να σημειωθεί ότι τα δύο αυτά λιμάνια είναι πολύ πιο πιθανό να καθιερωθούν ως σταθμοί κρουαζιέρας, και λόγω της σημασίας και του ενδιαφέροντος των αντίστοιχων αρχαιολογικών χώρων και μουσείων, αλλά και γιατί βρίσκονται στη «ρότα» των κρουαζιερόπλοιων, που –μετά το Κατάκολο- περιπλέουν την Πελοπόννησο, ενώ δεν ισχύει το ίδιο για λιμάνια της Βόρειας Ελλάδας, που έχουν περιληφθεί στο Ειδικό Πλαίσιο αν και με πολύ μικρότερες πιθανότητες να προσελκύσουν κρουαζιερόπλοια, οι διαδρομές των οποίων στην Ανατολική Μεσόγειο είναι επί 10ετίες τυποποιημένες και με πολλή προσπάθεια μπορούν να μεταβληθούν. Θεωρούμε, ότι η αναγνωρισιμότητα, την οποία έχει αποκτήσει τα δύο τελευταία χρόνια η Μεσσηνία ως προορισμός, χάρη και στην εγκατάσταση του συγκροτήματος Costa Navarino, εγγυάται την επιτυχία της προσπάθειας αυτής.
4. Παρά την ύπαρξη βελτιώσεων σε σχέση με το ισχύον Ειδικό Πλαίσιο του Τουρισμού, που άλλωστε οφείλονται στη σχετικά πρόσφατη ψήφιση των περί σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων (ΣΤΚ) διατάξεων, η οποία ψήφιση αφαίρεσε από το νέο Σχέδιο Πλαισίου το μεγαλύτερο μέρος των συγκρούσεων και ενστάσεων, που θα μπορούσαν να προβληθούν (δεν θα επανέλθουμε εδώ στην επιχειρηματολογία για τις επιπτώσεις των ΣΤΚ στον Ελληνικό Τουρισμό και το περιβάλλον, δεδομένου ότι τα ΣΤΚ έχουν ήδη θεσμοθετηθεί), υπάρχουν εντούτοις σημεία, που θα πρέπει κατά τη γνώμη μας να προσεχθούν και να διορθωθούν/συμπληρωθούν, τα οποία και καταγράφουμε κατωτέρω:
5. Μία άλλη επίσης γενική παρατήρηση, που έχει τεθεί και κατά τη διάρκεια της συζήτησης για το ισχύον Ε.Π είναι ότι δεν περιορίζεται σε ζητήματα, κατευθύνσεις, προϋποθέσεις και κριτήρια αμιγώς χωροταξικού και περιβαλλοντικού περιεχομένου (και με την έννοια «περιβάλλον» αναφερόμαστε προφανώς όχι μόνο στο φυσικό και πολιτιστικό, αλλά και στο κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον) αλλά επεκτείνεται και σε θέματα οργάνωσης και λειτουργίας του Τουριστικού Τομέα, ορισμένα των οποίων είναι δύσκολο να διαγνωστούν, ενώ άλλα είναι αδύνατο (ή έστω επισφαλές) να ζητούμε να είναι εκ των προτέρων γνωστά. Δεν έχει ληφθεί επαρκώς υπόψη, ότι ο Τουρισμός είναι διεθνώς τομέας μη στατικός (ως προς τις προτιμήσεις και τις συνήθειες των τουριστών, τις διαμορφούμενες τάσεις της ζήτησης, τα εκάστοτε ειδικά ενδιαφέροντα που οδηγούν σε προσφορά ειδικών προϊόντων κ.ο.κ) ενώ υπάρχει μια ποικιλία προορισμών και συνολικής τουριστικής προσφοράς στους προορισμούς. Ας σημειωθεί, ότι με την απαξίωση των Αναπτυξιακών Εταιρειών, που λειτουργούσαν σε επίπεδο νομού, δεν υπάρχει πλέον ούτε στοιχειώδης παρέμβαση για τη διαχείριση προορισμού (destination management μέσω destination management organizations) και πιο συγκεκριμένα για την οργάνωση θεματικών προϊόντων, στο βαθμό, που οι εταιρείες αυτές μπόρεσαν σε λίγες περιπτώσεις να διαδραματίσουν αυτό το ρόλο (π.χ. KalamataCVB, ΕΤΑΠ Πελοποννήσου και Ιονίων Νήσων, Ενδιάμεσος Φορέας Διαχείρισης Κοινοτικών Προγραμμάτων, Αναπτυξιακή Κυκλάδων, Σερρών-ΑΝΕΣΕΡ κ.λπ.) τον οποίο αποσπασματικά μόνο αφέθηκε να ασκήσει ο ΕΟΤ τα τελευταία χρόνια. Κατά συνέπεια, δεν μπορούμε να προτείνουμε «δίκτυα», που θα τα αποφασίσουν και στήσουν μόνο οι ιδιώτες. Επίσης, δεν μπορούμε στο Ε.Π.:
• να αναφερόμαστε σε «προβολή» στοιχείων διότι η προβολή είναι εξαιρετικά σύνθετο ζήτημα, παντελώς άσχετο με το ζητούμενο του Ε.Π και το εκάστοτε προβαλλόμενο φυσικό ή πολιτιστικό στοιχείο ή στοιχεία προϋποθέτει μεταξύ άλλων έρευνες αγοράς. Χρονικά, η προβολή ακολουθεί ούτως ή άλλως τη δημιουργία τουριστικών εγκαταστάσεων και υποδομών και γενικά την ανάπτυξη
• να προϋποθέτουμε ή να υποδεικνύουμε πιστοποίηση υπηρεσιών σε συγκεκριμένα συστήματα (άλλωστε αυτή δεν είναι πανάκεια για την περιβαλλοντική απόδοση μιας επιχείρησης), διότι δεν χωροθετούνται επενδύσεις με όρους που θα εκπληρωθούν αργότερα, αν και εφόσον εκπληρωθούν
• να αναφερόμαστε σε «ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών σε υποδομές συνεδριακού τουρισμού» στο πλαίσιο ενός Ε.Π για τον Τουρισμό, όταν ήδη χωρίς αυτές δεν υπάρχει συνεδριακή δραστηριότητα και επομένως έχουν υιοθετηθεί ήδη σε σημαντικό βαθμό
• να μιλάμε για «σταθερή ζήτηση» ή «συνεχή ζήτηση» ή «διασφάλιση εξωγενούς ζήτησης» κ.α. όταν η ζήτηση υφίσταται αυξομειώσεις και κλυδωνισμούς λόγω εσωτερικών και εξωτερικών συγκυριών και παραγόντων.
6. Εν κατακλείδι, η τόσο συζητημένη τις παραμονές υιοθέτησης του ισχύοντος ΕΠΧΣΑΑ-Τ ανάμειξη του νέου Πλαισίου σε θέματα ΥΠΠΟΤ δεν έχει περιοριστεί στον ενδεικνυόμενο βαθμό. Εξάλλου, θα πρέπει να σημειωθεί ότι ορισμένες κατευθύνσεις είναι αποκλειστικά και μόνο ευχές που δεν μπορούν να υλοποιηθούν ούτε από το ΥΠΕΚΑ ούτε από το ΥΠΠΟΤ αν δεν υπάρξουν συγκεκριμένες και σαφείς προβλέψεις όπως πχ περιορισμοί της τουριστικής δόμησης σε αντιστοίχηση με την κατεύθυνση δ προκειμένου για την περιοχή Ε Ομάδα Ι (σελ.25) «Μέριμνα για την αποτροπή της μονόπλευρης εξάρτησης από τον Τουρισμό», πολύ δε περισσότερο, όταν το ίδιο το Πλαίσιο με πολλούς έμμεσους τρόπους ενισχύει την ήδη υφιστάμενη εξάρτηση.
7. Στο άρθρο 1 «Σκοπός και περιεχόμενο»,
O σκοπός με σειρά 5 («Η ενσωμάτωση των σχετικών με τον Τουρισμό αναπτυξιακών προγραμμάτων και παρεμβάσεων, που έχουν επιπτώσεις στην ανάπτυξη της Χώρας και τη διάρθρωση του Εθνικού Χώρου») δίνει την εντύπωση ότι το νέο Πλαίσιο στοχεύει- μεταξύ άλλων- στην ενσωμάτωση όλων των σχεδίων επενδύσεων, των γνωστών από τις αρχές της 10ετίας του 2000 ως «μεγάλες ιδιωτικές επενδύσεις», που δεν μπορούν να υλοποιηθούν, λόγω της ισχύουσας χωροταξικής και πολεοδομικής νομοθεσίας και των σχετικών ερμηνειών του ΣτΕ. Εξ όσων γνωρίζουμε, ολοκληρωμένος σχεδιασμός δεν υφίσταται για εκτάσεις του Δημοσίου ή του ΕΟΤ, ούτε καν για όσες εκάστοτε προκηρύσσονται για ιδιωτικοποίηση. Κατά συνέπεια, ένας τέτοιος διατυπωμένος στο Πλαίσιο σκοπός οδηγεί στον κίνδυνο ενσωμάτωσης ιδιωτικών σχεδιασμών εκ των προτέρων, μέσω των κατευθύνσεων του Πλαισίου, χωρίς τη βάσανο των κριτηρίων και προϋποθέσεων, που το ίδιο περιλαμβάνει.
8. Γενικά το Ε.Π δεν προβλέπει πουθενά σχεδόν απαγόρευση επενδύσεων και γενικά τουριστικής δραστηριότητας (δεν υπάρχει η κατεύθυνση «απαγορεύεται» ή «δεν επιτρέπεται»). Σε ορισμένα σημεία τίθεται ο όρος «περιορισμός», που μπορεί να εκληφθεί μόνο ως ποσοτικός περιορισμός ή χωρικός περιορισμός, που θα τεθεί από τον υποκείμενο σχεδιασμό. Θα πρέπει να καταστεί σαφές ότι όπου επιδιώκεται απαγόρευση θα πρέπει να διατυπωθεί ρητά, διότι η ερμηνεία του όρου «περιορισμός» ως απαγόρευση δεν είναι δόκιμη. Πότε τέλος πάντων θα αντιληφθεί η πολιτεία ότι υπάρχουν περιοχές (νησιά, μεγάλα αστικά κέντρα κ.α.) που έχουν προ πολλού ξεπεράσει τις δυνατότητες της περιοχής τους σε καταλύματα και οι πολιτικές μάρκετινγκ για την προσέλκυση πελατείας περιορίζεται μόνο στη τιμή των προσφερομένων υπηρεσιών γεγονός που υποβαθμίζει το συνολικό προσφερόμενο ελληνικό τουριστικό προϊόν και φυσικά οι πολιτικές αυτές (αποτέλεσμα πιέσεων) στερεί εθνικούς και κοινοτικούς πόρους από περιοχές που έχουν τεράστιες αναπτυξιακές δυνατότητες.
9. Είναι χαρακτηριστικό, ότι το Ε.Π προβλέπει δυνατότητα νέων καταλυμάτων σχεδόν παντού (σε ορισμένες περιπτώσεις με κάποιους περιορισμούς) ενώ πριμοδοτεί σαφώς τα υψηλής κατηγορίας καταλύματα (όπου προβλέπει κατηγορίες, αυτές είναι τα 4* και 5* και σε ορισμένα σημεία και τα 3*) και βασική κατεύθυνση, που το διατρέχει, είναι αφενός η προαγωγή υφιστάμενων ξενοδοχείων σε υψηλής κατηγορίας και αφετέρου η αναβάθμιση των Ενοικιαζομένων Δωματίων και Διαμερισμάτων (ΕΕΔΔ) και η μετατροπή τους σε κύρια καταλύματα. Με τον τρόπο αυτό αγνοεί:
• ότι η Χώρα και οι προορισμοί της έχουν ανάγκη όλης της γκάμας των καταλυμάτων για διάφορα βαλάντια, και το σημαντικό είναι, τα καταλύματα να είναι ποιοτικά γι αυτό που είναι και προσφέρουν (ποιότητα δεν σημαίνει πολυτέλεια) και σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις αφενός και με όσα υπόσχονται στην πελατεία τους αφετέρου.
• Ότι με τον Ν.3299/04 αλλά και προηγούμενα έχει προστεθεί στο ξενοδοχειακό δυναμικό της Χώρας πληθώρα κλινών 5* ή και 4*, που σήμερα λόγω της κρίσης πωλούνται σε χονδρικές ή ακόμη και λιανικές τιμές σημαντικά κατώτερες της κατηγορίας τους. Έρευνα αγοράς, που να προσδιορίσει τη δυνητική ζήτηση καταλυμάτων έχει να πραγματοποιηθεί από το 1999 και επομένως η ανάπτυξη καταλυμάτων προωθείται χωρίς να υπάρχει –έστω ως μία παράμετρος– η δυνητική ζήτηση και μάλιστα ανά προορισμό.
• Ότι ακόμη και αν ήταν σκόπιμο τα ΕΕΔΔ να μετατραπούν σε ξενοδοχεία αυτό προϋποθέτει κατάργηση ορισμένων κινήτρων στη νομοθεσία, τα οποία τα ευνοούν και που αυτή τη στιγμή θα έχει σημαντικό κοινωνικό κόστος, ενώ απαιτούνται και ειδικά προγράμματα κρατικών και κοινοτικών ενισχύσεων.
10. Ο ορισμός του «μαζικού τουρισμού» άνετα θα μπορούσε να αντιστοιχεί και σε άλλες θεματικές μορφές, αφού και αυτές είναι δυνατόν να έχουν να τρία συστατικά στοιχεία του ορισμού. Άλλωστε οι «εκάστοτε δημοφιλείς δραστηριότητες των τουριστών» αλλάζουν με ραγδαίους ρυθμούς. Ακόμη και αν δεχθούμε ότι ο συντάκτης είχε κατά νουν, ως σημερινές «δημοφιλείς δραστηριότητες των τουριστών» την απόλαυση του ήλιου και της θάλασσας, δεν δικαιολογείται για ποιο λόγο κατατάσσει στους «ανεπτυγμένους πυρήνες μαζικού τουρισμού» τις ιαματικές πηγές, που είναι παγκοσμίως αποδεκτό ότι εξυπηρετούν ειδικές μορφές τουρισμού και έχουν συγκριτικά περιορισμένη δυνητική πελατεία… Γενικά οι ορισμοί θα πρέπει- στο βαθμό που αναφέρονται άμεσα ή έμμεσα σε μορφές τουρισμού- να αναθεωρηθούν ώστε να είναι κατά το δυνατόν προσαρμοσμένοι στη σύγχρονη τουριστική βιβλιογραφία.
11. Στις «φθίνουσες ανεπτυγμένες περιοχές» η προτεινόμενη αναβάθμιση και διαφοροποίηση είναι η κατά Butler «ανανέωση του προορισμού» σε περίπτωση στασιμότητας ή παρακμής, η οποία προϋποθέτει μεταξύ άλλων εμπλοκή και συνεργασία όλων των τοπικών παραγόντων (αρχών, επιχειρηματιών, εξωτερικών επενδυτών, τοπικής κοινωνίας). Εξ άλλου δεν είναι σαφές τι σημαίνει «κοινή δράση» ΥΠΕΚΑ και ΥΠΠΟΤ και κατά πόσο νοείται σχετική ΚΥΑ.
12. Οι περιοχές (Γ), προβλέπεται ότι ορίζονται μέσω κοινής δράσης (μένει να διευκρινιστεί τι σημαίνει) ΥΠΕΚΑ-ΥΠΠΟΤ. όμως ένα άλλο Υπουργείο (το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων) είναι αυτό που σχεδιάζει και προωθεί την κατανομή των κοινοτικών κονδυλίων και τα σχετικά προγράμματα, με μόνο περιορισμό την απαιτούμενη κοινή απόφαση των αρμόδιων υπουργών (Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και ΠΟΤ) ως προς τις μορφές των εντασσόμενων στα προγράμματα εγκαταστάσεων, την εξουσιοδότηση της οποίας προώθησε ο ΕΟΤ, χωρίς όμως μέχρι στιγμής να επιτευχθεί ποσοτικός περιορισμός των ενισχυόμενων καταλυμάτων και έμφαση σε εγκαταστάσεις που διαφοροποιούν το προσφερόμενο προϊόν και αξιοποιούν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα των περιοχών. Η παρατήρηση τίθεται προκειμένου να διευκρινίσει το ΥΠΕΚΑ με ποιο τρόπο οι περιοχές που θα ορίζονται με κοινή δράση ΥΠΕΚΑ-ΥΠΠΟΤ θα αποτελούν προτεραιότητα, αν όχι δέσμευση, για το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, το οποίο μέχρι στιγμής προτάσσει την ανάγκη της εύκολης απορρόφησης των διατιθέμενων πόρων.
13. Στις περιοχές Ε Ομάδα Ι και ΙΙ, δεν σημειώνεται με ποιο τρόπο ορίζονται τα τμήματά τους που εμπίπτουν στις περιοχές Α1 και Β1 (ενδέχεται να έχουν οριστεί στους συνοδευτικούς χάρτες που δεν βρίσκονται στη Διαβούλευση).
14. Στις περιοχές 4.3 (κριτήριο ευαισθησίας των περιβαλλοντικών και πολιτιστικών πόρων) η κατεύθυνση «συνεργασίας μεταξύ περιοχών…μελών του δικτύου» παραμένει γράμμα κενό, εάν δεν προσδιοριστεί ποιος φορέας θα προωθήσει τη συγκεκριμένη δράση, θα προκρίνει περιοχές για συνεργασία, θα οργανώσει τη συνεργασία, θα στήσει και θα προβάλει τα δίκτυα. Πρόκειται για πεδίο στο οποίο θα μπορούσε να δραστηριοποιηθεί ο ΕΟΤ σε συνεργασία με τις Περιφέρειες ( το Πλαίσιο δεν αναφέρεται παρεμπιπτόντως καθόλου στον ΕΟΤ).
15. Στις Ρυθμίσεις για τις περιοχές Β2, επαναλαμβάνεται η εξαίρεση για τη δημιουργία ειδικών τουριστικών εγκαταστάσεων (προφανώς υποδομών) με ή χωρίς εγκαταστάσεις φιλοξενίας, που από τη φύση τους συνδέονται με την αξιοποίηση πόρων με έντονη χωρική ή θεματική εξάρτηση, που υπήρχε και στο ισχύον Ε.Π.Χ.Σ.Α.Α-Τ. Οι όροι «έντονη χωρική και θεματική εξάρτηση» θα πρέπει να διευκρινιστούν, σε όλα τα σημεία του Πλαισίου όπου συναντώνται, με παραδείγματα (με ενδεικτική απαρίθμηση) διότι είτε οδηγούν σε σχεδόν πλήρη αποκλεισμό τέτοιων εγκαταστάσεων πλην ίσως υδροθεραπευτηρίων σε τοπική Ι.Π, είτε οδηγούν σε κατάχρηση. Εξ άλλου όλες οι εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής έχουν θεματική εξάρτηση.
16. Στις κατευθύνσεις για τις περιοχές Γ –κατεύθυνση θ, δεδομένων των γενικής σχεδόν εφαρμογής κατευθύνσεων του Πλαισίου για ξενοδοχεία υψηλών-μέσων κατηγοριών και μετατροπή των ΕΕΔΔ σε ξενοδοχεία, αναρωτιέται κανείς για ποιο λόγο η συγκεκριμένη κατεύθυνση έχει τεθεί τόσο «κομψά» και δεν αναφέρεται σε αποκλεισμό των καταλυμάτων. Στις Ρυθμίσεις των περιοχών Γ τίθεται η δυνατότητα διαμόρφωσης ζώνης πλάτους 500 μ. από τα όρια του οικισμού για καταλύματα, με όριο αρτιότητας τα 2 στρ. και ΣΔ 0,3. Πρόκειται ουσιαστικά για τείχος καταλυμάτων πέριξ του οικισμού, που δεν δικαιολογείται με γνώμονα τις ανάγκες του Τουρισμού και που δεν θα προσφέρει τίποτε, πλην της σχετικής αστικοποίησης της ζώνης των 500 μ. στις οικείες περιοχές. Η ίδια παρατήρηση ισχύει για όλα τα σημεία του κειμένου, όπου προβλέπεται μια τέτοια ζώνη.
17. Σε όλα τα σημεία του κειμένου όπου υπάρχει κατεύθυνση για τη δημιουργία δικτύων μονοπατιών, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι στο πλαίσιο του Γ ΚΠΣ και όχι μόνο έχει συντηρηθεί και καθαριστεί μεγάλος αριθμός μονοπατιών (ευρωπαϊκά, εθνικά, τοπικά) και από τον ΕΟΤ και από τις Περιφέρειες. Μάλιστα ο ΕΟΤ έχει εκδώσει και σχετικούς χάρτες (αυτό που θεωρείται ζητούμενο στο στοιχ. Ζ του άρθρ.6) έτσι, ο υφιστάμενος αριθμός και η έκταση των μονοπατιών είναι πλέον δυσανάλογοι με τον αριθμό των τουριστών που τα ακολουθούν, ενώ η έμφαση θα πρέπει να δοθεί στη συντήρησή τους.
18. Στις ρυθμίσεις των περιοχών (Θ) «προστατευόμενοι και εγκαταλελειμμένοι οικισμοί», δεν είναι κατανοητή η ανάγκη για «νέες μεγαλύτερου μεγέθους επενδύσεις» (+20% της υφιστάμενης δομημένης επιφάνειας) όταν, στην περίπτωση οικισμών με αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον, η προστασία του στοιχείου αυτού είναι αυτή, που μπορεί να εξασφαλίσει τουρίστες στον οικισμό, ενώ η αλλοίωση του οικισμού (π.χ. ως προς την κλίμακα των κτιρίων) θα λειτουργήσει αποτρεπτικά.
19. Πριν το άρθρ.6 όπου γίνεται αναφορά στις ρυθμίσεις όλου του άρθρ.5 και ορίζεται ότι οι ρυθμίσεις του άρθρο 5 δεν έχουν εφαρμογή για τον εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων κατά την έναρξη ισχύος του νέου Πλαισίου καταλυμάτων, θα πρέπει να σημειωθεί ενημερωτικά, ότι ο εκσυγχρονισμός των καταλυμάτων είναι ούτως ή άλλως ελεύθερος, εκτός εάν συνεπάγεται επέκταση. Επομένως τι νόημα έχει η συγκεκριμένη μνεία;
20. Στον Αστικό Τουρισμό (city breaks–long week-ends) σημαντικό ρόλο παίζει το Εμπόριο, δηλαδή οι δυνατότητες αγορών τοπικών προϊόντων, ενθυμίων αλλά και ειδών μόδας κ.λπ., κατά τη διάρκεια της παραμονής στον προορισμό. Ανάπτυξη Αστικού Τουρισμού χωρίς ανοιχτά μαγαζιά κατά το Σαββατοκύριακο δεν νοείται. Το Πλαίσιο δεν αναφέρεται καθόλου στο Εμπόριο. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχουν ακόμη και σήμερα απαγορευτικές διατάξεις με τις οποίες δεν μπορούν να είναι ανοικτά τις Κυριακές καταστήματα (εμπορικά, τροφίμων κ.α.) σε τουριστικές περιοχές (π.χ. Μάνη κ.α.), όπως επίσης με άλλες απαγορευτικές διατάξεις δεν επιτρέπουν σε καταστήματα Υγειονομικού ενδιαφέροντος να έχουν ράφια και να προωθούν τα τοπικά αγροτικά προϊόντα στους ξένους επισκέπτες των Ιστορικών Κέντρων των Πόλεων.
21. Πλέον των παρατηρήσεων στην αρχή του κειμένου για την απουσία της Μεσσηνία θα πρέπει να τονίσουμε ότι δεν προκύπτει σαφώς με ποια κριτήρια έχουν επιλεγεί οι περιοχές/λιμάνια προτεραιότητας για κρουαζιέρες (Γ1 στο άρθρ.6). Στο στοιχ.Γ2 δεν γίνεται σαφής η ενδεικνυόμενη και γενικά πλέον αποδεκτή επιλογή να κατασκευάζονται μαρίνες, μόνο εφόσον υπάρχει προοπτική μόνιμου ελλιμενισμού σκαφών όλο το χρόνο, και αγκυροβόλια για τους τουρίστες που κάνουν διακοπές. Οι τουρίστες δεν κάνουν διακοπές σε μαρίνες και γενικά σε μεγάλα τεχνικά έργα, αλλά σε μικρά γραφικά λιμανάκια παραλιακών οικισμών. Ο στόχος «μαρίνες παντού» είναι σπατάλη πόρων και υποβάθμιση του περιβάλλοντος.
22. Στο στοιχ. Γ3.1του ίδιου άρθρ. αναρωτιέται κανείς ποιες είναι οι δραστηριότητες αλιευτικού τουρισμού που πραγματοποιούνται στη στεριά ( η ελπίδα είναι να μην είναι και πάλι καταλύματα……..)
23. Παρατηρούμε ότι ο νομοθέτης στο παρόν σχέδιο αγνοεί ότι τα σύνθετα τουριστικά καταλύματα αποτελούν εξ ορισμού τουριστικά καταλύματα και όχι υποδοχείς άλλων τουριστικών επενδύσεων. ΟΙ τουριστικές επιπλωμένες επαύλεις των συνθέτων τουριστικών καταλυμάτων είναι μέρος του τουριστικού καταλύματος, κατασκευάζονται με προδιαγραφές ΕΟΤ και αποδέχονται τουριστικές υπηρεσίες εκ μέρους του ξενοδοχειακού καταλύματος και του έργου ειδικής τουριστικής υποδομής τα οποία αποτελούν τα υπόλοιπα συστατικά στοιχεία του Συνθέτου Τουριστικού Καταλύματος.
Επίσης:
• Στο παρόν σχέδιο καταργείται στην ουσία αναπτυξιακές διατάξεις άλλων νόμων και μάλιστα νόμων που ψηφίστηκαν πρόσφατα όπως π.χ, το άρθρο 55 παρ. 13 του Νόμου 4030/2011 που επιτρέπει (υπό όρους) τη χρησιμοποίηση μικρών τμημάτων δασών και δασικών εκτάσεων για τη δημιουργία τουριστικών εγκαταστάσεων.
• Το χειρότερο απ όλα είναι ότι ουσιαστικά απενεργοποιεί τα άρθρα 8-10 του Ν4002/2011, με τα οποία θεσμοθετήθηκε σημαντικότατο εργαλείο για την τουριστική ανάπτυξη, τα «σύνθετα τουριστικά καταλύματα (ΣΤΚ)». Το «σχέδιο» πέρα από τις ανασταλτικές προϋποθέσεις που θέτει (π.χ. υποχρεωτική ενεργειακή αυτάρκεια με χρήση Α. Π. Ε.), αλλοιώνει πλήρως την έννοια του ΣΤΚ που θεσπίζει ο νόμος, ότι δηλαδή είναι τουριστικό κατάλυμα το οποίο μπορεί να εντάσσεται και σε χωρικό υποδοχέα τουρισμού (ΠΟΤΑ) και το θεωρεί το ίδιο ως «χωρικό υποδοχέα» επιβάλλοντας μάλιστα την πολεοδόμησή του, δηλαδή στην πράξη το καταργεί.
• Δεν περιλαμβάνει επίσης καμία πρόταση για περιοχές χωροθέτησης ΣΤΚ, όπως και καμία πρόταση για περιοχές χωροθέτησης και άλλες χωροταξικές κατευθύνσεις για τη δημιουργία ΠΟΤΑ, πράγμα άκρως απαραίτητο μετά την τροποποίηση που επέφερε στις διαδικασίες οριοθέτησης των ΠΟΤΑ το άρθρο 11 του Ν4002/2011 (που κατήργησε την πρόβλεψη που υπήρχε στο παλιό άρθρο του Ν 2545/97 για έκδοση ΚΥΑ με χωροταξικές κατευθύνσεις για τις ΠΟΤΑ, οπότε τώρα δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για το τι πρέπει να περιλαμβάνει μία ΠΟΤΑ, τι ελάχιστο ύψος επένδυσης πρέπει να έχει, σε ποιές περιοχές μπορεί να γίνει κ.λπ.).
• Τέλος επιβάλλει την ενσωμάτωση του συνόλου των οργανωμένων χωρικών υποδοχέων για τον τουρισμό στην πολεοδομική νομοθεσία (ΠΕΡΠΟ), καταργώντας την αποδεκτή από τη νομοθεσία και από το ΣΤΕ αυτονομία της ΠΟΤΑ ως ειδικού εργαλείου κατώτερου επιπέδου χωροταξικού σχεδιασμού για τον τουριστικό τομέα.
24. Στο άρθρ. 10, η απαιτούμενη κατά το κείμενο «προσαρμογή της τουριστικής νομοθεσίας κατά τρόπο, ώστε να μην απαιτούνται έργα υποδομής δυσανάλογης κλίμακας με τις απαιτήσεις ανάπτυξης μικρού μεγέθους καταλυμάτων» είναι φανερό ότι αναφέρεται στις ελάχιστες προδιαγραφές του ΕΟΤ, που ….. «απαιτεί» όσα είναι απόλυτα απαραίτητα για το σύγχρονο τουρίστα δηλ. προσπέλαση, ύδρευση, αποχέτευση κοκ. Να μην υπάρχουν ούτε αυτά; Ήδη το ΥΠΠΟΤ δια της Γενικής Γραμματείας Τουρισμού έχει επιφέρει «προσαρμογές» (και εκπτώσεις) στις προδιαγραφές αυτές. Επίσης, τα τοπικά σύμφωνα μπορούν να συναφθούν με βάση την ήδη ισχύουσα νομοθεσία. Το ίδιο ισχύει για το χαρακτηρισμό λουτροπόλεων.
Ολοκληρώνοντας την παρέμβασή μας στη Σ.Ε.Π. θέλουμε να τονίσουμε ότι κανένα στρατηγικό σχέδιο όπως στη περίπτωσή μας το νέο χωροταξικό σχέδιο για την αειφόρο ανάπτυξη για τον τουρισμό -απόλυτα αναγκαίο- αλλά η όποια επιτυχία του θα κριθεί από την καλή ενημέρωση της ελληνικής κοινωνίας, την αποδοχή του και φυσικά από την εξασφάλιση πόρων που θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν σε δράσεις που θα αξιοποιούν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της κάθε περιοχής με στόχο την διαφοροποίηση του τουριστικού μας προϊόντος και την ισομερή ανάπτυξη των τομέων της οικονομίας μας.
Σε κάθε περίπτωση ο περιορισμός της γραφειοκρατίας και η μείωση της πολυνομίας θα παίξει καθοριστικό ρόλο στην κινητοποίηση της ελληνικής επιχειρηματικής κοινότητας αλλά και της προσέλκυσης επενδυτών.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ
ΣΤΟ ΝΕΟ ΣΧΕΔΙΟ
ΕΙΔΙΚΟΥ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ

Το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο της Ελλάδος συμμετέχει στη δημόσια διαβούλευση του νέου Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τον τουρισμό, παρόλο που ο εξαιρετικά σύντομος χρόνος που έχει τεθεί από το ΥΠΕΚΑ προς διαβούλευση δεν αρκεί για τεκμηριωμένη σχολίαση των διατάξεων του νέου πλαισίου και σύνθεση των απόψεων των μελών του.
Επειδή όμως θεωρεί ότι το χωροταξικό πλαίσιο αποτελεί το πιο σημαντικό νομοθετικό εργαλείο που θα καθορίσει την τουριστική πολιτική τα επόμενα χρόνια, θα περιοριστεί σε πρώτες παρατηρήσεις, ζητώντας τις αναγκαίες διευκρινίσεις από το ΥΠΕΚΑ.
• Κατ’ αρχήν το Ξ.Ε.Ε. συμφωνεί με την μεταβίβαση της ευθύνης της ακριβούς χωροθέτησης σε υποκείμενο επίπεδο σχεδιασμού, ώστε οι τελικές αποφάσεις να λαμβάνονται υπό τη βάσανο της επιστημονικής προσέγγισης στην τοπική κλίμακα, αφού ζυμωθούν με τις αξίες και τις αρχές που εμφορούνται οι τοπικοί φορείς. Όμως, ενώ είναι κατανοητό και επιθυμητό το περιφερειακό επίπεδο δράσης, δεν ισχύει το ίδιο για τις αναφορές, που υπάρχουν στο σχέδιο ότι θα οριστούν περιοχές, (όπως οι φθίνουσες ανεπτυγμένες περιοχές ή οι περιοχές τουριστικού ενδιαφέροντος με μειονεκτικά χαρακτηριστικά και κυρίαρχες χρήσεις άλλες από τον τουρισμό)μέσω κοινής δράσης των Υπουργείων ΠΕΚΑ-ΠΟΤ.
• Η κατηγοριοποίηση του εθνικού χώρου σε 10 κατηγορίες περιοχών, οι οποίες μαζί με τις υποκατηγορίες ανέρχονται σε 18, δημιουργεί σύγχυση και καθιστά το πλαίσιο πολύπλοκο και δυσδιάκριτο. Εξάλλου, η έλλειψη των σχετικών χαρτών που δεν διατίθενται προς το παρόν στα πλαίσια της διαβούλευσης δεν βοηθά στη δημιουργία ασφαλούς υποστηρικτικής βάσης.
• Στις περιπτώσεις που δεν έχει ολοκληρωθεί η ακριβής οριοθέτηση των περιοχών, η αδειοδότηση των τουριστικών δραστηριοτήτων με τη μέθοδο της «συνεκτίμησης των χωροταξικών κατευθύνσεων και περιβαλλοντικών περιορισμών από τις αρμόδιες αρχές» δημιουργεί εύλογα ερωτηματικά.
• Ένας από τους κύριους στόχους του Ξ.Ε.Ε. είναι η αναβάθμιση της ποιότητας του υφιστάμενου ξενοδοχειακού δυναμικού όλης της χώρας, η οποία δεν συνδέεται υποχρεωτικά μόνο με την προαγωγή σε υψηλές κατηγορίες ξενοδοχειακών καταλυμάτων, αλλά και με τον συνεχή και ολοκληρωμένο ποιοτικό εκσυγχρονισμό όλων των κατηγοριών. Ο αποκλεισμός των χαμηλών κατηγοριών από τη δυνατότητα αναβάθμισης των υπηρεσιών τους, που επιχειρείται μέσω του χωροταξικού, θα αποβεί σε βάρος της συνολικής εικόνας του τουριστικού μας προϊόντος, θα αποτρέψει δηλαδή και θα αποκλείσει τον μεγαλύτερο όγκο των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων από την ποιοτική αναβάθμιση, διότι τα ξενοδοχεία αυτά, χωρίς δυνατότητα βελτίωσης και χωρίς ισχυρά κίνητρα απόσυρσης, θα συνεχίσουν να λειτουργούν με τους ίδιους όρους, μειώνοντας την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουρισμού.
• Η σωστή μέριμνα για τις λουτροπόλεις φαίνεται να προσκρούει στο ίδιο εμπόδιο της απαγόρευσης αναβάθμισης και εμπλουτισμού των εγκαταστάσεων των υφισταμένων ξενοδοχειακών καταλυμάτων χωρίς προαγωγή στην κατηγορία των 4 και 5 αστέρων, προϋπόθεση παράλογη με δεδομένες τις κτιριακές δυνατότητες του υπάρχοντος ξενοδοχειακού δυναμικού.
• Η ομαδοποίηση των νησιών εμφανίζεται προβληματική μέχρι τον καθορισμό τους από τα περιφερειακά πλαίσια, όπως επίσης και η σύνδεση της έκτασης του νησιού σε σχέση με τους οργανωμένους υποδοχείς παρουσιάζεται αυθαίρετη.
• Η κατάταξη των οργανωμένων υποδοχέων τουριστικών δραστηριοτήτων σε τρείς κατηγορίες από άποψη μεγέθους και βαθμού έντασης της ανάπτυξης και σε δύο κατηγορίες από άποψη τύπου και η επακόλουθη επιλεκτική σύνδεσή τους με τη χωροθέτηση νέων τουριστικών δραστηριοτήτων στις διάφορες περιοχές του εθνικού χώρου, σε πολλές περιπτώσεις δεν προκύπτει να έχει την αναγκαία τεκμηρίωση.
• Η καλή πρωτοβουλία της ένταξης των εγκαταλελειμμένων οικισμών ως διακεκριμένης κατηγορίας μαζί με τους προστατευόμενους οικισμούς δείχνει να υπονομεύει την αξιοποίησή τους με τη δυνατότητα πραγματοποίησης νέων μεγαλύτερου μεγέθους επενδύσεων ή ανάπτυξης σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων χωρίς περιορισμούς.

Το Ξ.Ε.Ε., μετά από αυτές τις γενικές επισημάνσεις, επιφυλάσσεται να καταθέσει λεπτομερείς θέσεις και προτάσεις επί του νέου χωροταξικού στα πλαίσια του Εθνικού Συμβουλίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης, όπου συμμετέχει ως μέλος.

Στο άρθρο 6 της ΚΥΑ γίνεται λόγος για τον τουρισμό υπαίθρου, τον αγροτουρισμό, καθώς και για άλλες μορφές εναλλακτικού τουρισμού. Είναι, όμως ιδιαιτέρως επισφαλές, και μόνο προβλήματα μπορεί να δημιουργήσει ο χωρικός και στρατηγικός σχεδιασμός αναφορικά με μορφές τουρισμού, για τις οποίες δεν υπάρχει ακόμη νομοθετικό πλαίσιο.
Επιπροσθέτως, στο σχέδιο νόμου για τον τουρισμό υπαίθρου γίνεται κάποια ανεπιτυχής προσπάθεια να λυθεί το ανωτέρω πρόβλημα, πλην, όμως, η διαφοροποίηση και μόνο από τον όρο οικοτουρισμός, που είναι παγκοσμίως γνωστός όχι μόνο δεν μπορεί να εξασφαλίσει την ανάπτυξη αυτής της μορφής τουρισμού, αλλά υπάρχει η πιθανότητα η μετάφραση ακόμη και των πινακίδων που θα οδηγούν σε τουριστικά καταλύματα που δραστηριοποιούνται στον «τουρισμό υπαίθρου» να απομακρύνει τους ξένους και ιδιαίτερα τους αγγλόφωνους τουρίστες από τις συγκεκριμένες επιχειρήσεις και όχι να τους προτρέψει να τις προτιμήσουν, καθώς ο όρος «τουρισμός υπαίθρου» είναι παντελώς άγνωστος παγκοσμίως και αποτελεί ελληνική καινοτομία, η οποία στον τομέα του τουρισμού μόνο ζημία προκαλεί.
Περαιτέρω, το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου ενώ έχει αποσταλεί στα συναρμόδια υπουργεία προς υπογραφή, παρόλα αυτά καθυστερεί και δεδομένης της προκήρυξης εκλογών και της συνακόλουθης αλλαγής των προσώπων στα υπουργεία θα καθυστερήσει ακόμη περισσότερο.

Ως εκ τούτου, ο όποιος στρατηγικός και χωροταξικός σχεδιασμός επιχειρείται με την υπό διαβούλευση ΚΥΑ καθίσταται μάλλον ανεφάρμοστος, ή ακόμη και προβληματικός αφού ακόμη δεν έχει θεσπιστεί νομοθετικό πλαίσιο για όλες τις μορφές τουρισμού.

Παρατηρήσεις επί του σχεδίου της ΚΥΑ για την έγκριση του νέου «Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό»

Στα πλαίσια της διαβούλευσης επί του σχεδίου της ΚΥΑ για την έγκριση του νέου ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό, συμμετέχουμε για να εκφράσουμε την ανησυχία μας, και να διατυπώσουμε αφ’ ενός, τις αμφιβολίες μας σε σχέση με την οικονομική αποτελεσματικότητα των προτάσεων που περιέχει και αφ’ ετέρου, την αγωνία μας για την ολέθρια και οριστική προδιαγραφόμενη υποβάθμιση των μεγαλύτερων τουριστικών πόρων της χώρας: του τοπίου και του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος.
Μέσα στη δεινή οικονομική κατάσταση που βρίσκεται η Ελλάδα, είναι φυσικά απαραίτητο να στηριχθούν προσοδοφόροι κλάδοι, όπως ο Τουρισμός, προς την κατεύθυνση, όμως, της αειφόρου ανάπτυξης, προκειμένου να μπορούν να παραμείνουν επικερδείς κλάδοι τώρα και μετά την κρίση.
Παρακάτω παρατίθενται παρατηρήσεις και σχόλια επί του σχεδίου της ΚΥΑ και επισημαίνονται τα σημεία στα οποία θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή για την ευημερία του Τουρισμού στη χώρα και για να αποσυρθούν οι προαναφερθείσες αρνητικές επιπτώσεις επί της οικονομικής αποτελεσματικότητας του Πλαισίου.

ΕΠΙ ΤΗΣ ΑΡΧΗΣ
Είναι κοινός τόπος πως η ελκυστικότητα μιας χώρας/τόπου, ως τουριστικού προορισμού, εξαρτάται πλήρως από την κατάσταση των θελγήτρων που διαθέτει (φυσικό, δομημένο και πολιτιστικό περιβάλλον) και του τοπίου της. Ενδεχόμενη καταστροφή των τουριστικών πόρων, σημαίνει αυτόματα και τη συνολική υποβάθμιση του τουριστικού προϊόντος, συμπαρασύροντας συνεπώς και τους αντίστοιχους οικονομικούς δείκτες.
Για το λόγο αυτό, εκφράζουμε τις αμφιβολίες μας, σχετικά με την οικονομική αποτελεσματικότητα ενός πρότυπου ανάπτυξης που στηρίζεται στην εκτεταμένη δόμηση άνευ ορθολογικού χωροταξικού σχεδιασμού, με μοιραίο αποτέλεσμα την υποβάθμιση τοπίων που μέχρι τώρα αποτελούσαν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας, και στη μετατροπή τους σε υπερδομημένες και κορεσμένες περιοχές.
Άλλωστε, η πρόταση για την στήριξη του Τουρισμού, με την κατασκευή οργανωμένων υποδοχέων έχει ήδη πραγματοποιηθεί στην Ισπανία, με ολέθρια για την οικονομία της (και το περιβάλλον) αποτελέσματα. Ενδεικτικά, αναφέρουμε ότι το Σεπτέμβριο του 2011 το απόθεμα νεόδμητων κατοικιών που παρέμεναν απούλητες στην Ισπανία έφθαναν τις 818.000 (το ένα τρίτο των οποίων αφορά παραθεριστική κατοικία στην παράκτια ζώνη), χωρίς να υπολογίζονται μέσα σε αυτές και όσες βρίσκονταν στα χέρια των τραπεζών -οι οποίες (την ίδια εποχή) εκτιμούνταν σε επιπλέον 200.000. Ταυτόχρονα, οι τιμές των ακινήτων στην Ισπανία πέφτουν συνεχώς (-15,4% πτώση στις τιμές των ιδιωτικών κατοικιών από την έναρξη της κρίσης, από 2.101€/μ2 σε 1.777€/μ2), χωρίς να υπάρχουν ακόμα σημάδια ανάκαμψης στην αγορά ακινήτων. Αντίθετα, η Τράπεζα της Ισπανίας υπολογίζει πως η μείωση αυτή θα φτάσει το 25% το 2013, με τάση για μεγαλύτερη μείωση στις παράκτιες περιοχές προσέλκυσης μαζικού τουρισμού, ενώ την ίδια στιγμή αυξάνεται το ποσοστό των ανέργων.
Έτσι, το επιχείρημα της αθρόας αγοράς τουριστικών κατοικιών στην Ευρώπη έχει πλέον καταρριφθεί, έπειτα από τις εμπειρίες των προσφάτων χρόνων και, ιδιαίτερα την αποτυχημένη εκστρατεία προσέλκυσης νέων αγοραστών από τη Γερμανία, Ρωσία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Ολλανδία και Ελβετία, εκ μέρους της προηγούμενης Ισπανικής Κυβέρνησης, με στόχο τη μείωση του τεράστιου αποθέματος κατοικιών που μόλις περιγράψαμε.

ΕΠΙ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ/ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΩΝ ΡΥΘΜΙΣΕΩΝ
Ακολουθούν σχόλια επί της έκθεσης αξιολόγησης και των ειδικότερων ρυθμίσεων:

1. Επί της Έκθεσης Αξιολόγησης:
Όπως αναφέρεται, η αναγκαιότητα της τροποποίησης του ισχύοντος ΕΠΧΣΑΑ και η έλλειψη συγκροτημένης πολιτικής στον κλάδο ως διαχρονικό πρόβλημα, αποτελούν απολύτως ορθές διαπιστώσεις, όπως επίσης και τα διαχρονικά προβλήματα του κλάδου που εντοπίζονται (η ποιότητα υπηρεσιών, οι υποδομές, η βραχεία τουριστική περίοδος, η ανάγκη διαφοροποίησης του τουριστικού προϊόντος, μείζονα περιβαλλοντικά θέματα και θέματα τοπίου). Σημαντικές είναι και οι επισημάνσεις σχετικά με την έλλειψη εναρμόνισης των Περιφερειακών Πλαισίων -που συντάχθηκαν και θεσμοθετήθηκαν προ της θέσπισης του ισχύοντος νομοθετήματος-, κάνοντας ακόμα εντονότερο το πρόβλημα της διαδοχικής χρονικής εναρμόνισης των διαφόρων επιπέδων χωροταξικού σχεδιασμού.
Ωστόσο, πρέπει να επισημανθεί πως η Στρατηγική που προτείνεται για τη μεσοπρόθεσμη περίοδο δεν διαφέρει σημαντικά από αυτήν της προηγούμενης ΚΥΑ, της οποίας αξίζει να σημειωθεί πως υλοποιήθηκαν περιορισμένες μόνο πτυχές. Αποτελεί πλέον κοινό τόπο ότι οι εγγενείς αδυναμίες του νομοθετήματος έχουν ήδη αποδειχθεί ως αλυσιτελείς.

2. Επί του Σχεδίου της ΚΥΑ
Πρόκειται υποτίθεται για ένα αναπτυξιακό, κανονιστικό πλαίσιο με ελάχιστες χωρικές αναφορές και παραπομπή σε έναν χάρτη που δεν έχει καν δημοσιευθεί και έτσι προς το παρόν αγνοείται απ’ όσους συμμετέχουν στη διαβούλευση.
Θα πρέπει να οριστεί ξεκάθαρα ποια είναι η «εθνική στρατηγική για τον τουρισμό» που αναφέρεται στην υπό διαβούλευση ΚΥΑ, καθώς και πώς θεωρείται ότι σχετίζεται η στρατηγική αυτή με το «τρέχον κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον και στις εξελίξεις στον κλάδο του τουρισμού» και τις «αλλαγές που έχουν επέλθει στο θεσμικό πλαίσιο…».
Πρέπει να επισημανθεί πως αρνητικές εξελίξεις με γνώμονα την αειφορική διαχείριση του τουριστικού πόρου έχουν ήδη συντελεσθεί και κατοχυρωθεί, δυστυχώς, θεσμικά. Τα «σύνθετα τουριστικά καταλύματα» (ΣΤΚ), και κάθε άλλο συναφές με τα ΣΤΚ ζήτημα, υιοθετήθηκαν με το ν.4002/2011, -χωρίς να προηγηθεί καμία διαβούλευση παρ’ όλης της σπουδαιότητας του νομοθετήματος και μάλιστα- ως τμήμα φορολογικού νομοσχεδίου. Το σχέδιο της ΚΥΑ για την έγκριση του ΕΠΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό περιλαμβάνει ρυθμίσεις στις οποίες γίνεται ευθεία αναφορά στο συγκεκριμένο νομοθέτημα, πλην όμως δε συγκεκριμενοποιεί. Για παράδειγμα, δεν αναφέρεται στην ΚΥΑ το ανώτερο ποσοστό των δυνάμενων να πουληθούν ή εκμισθωθούν μακροχρονίως τουριστικών επιπλωμένων κατοικιών επί της συνολικώς δομούμενης επιφάνειας του Σύνθετου Τουριστικού Καταλύματος. Στο άρθρο 5, καθορίζεται δίχως να δίνονται κριτήρια (ενώ η ύπαρξη τους είναι άκρως απαραίτητη), ότι τα ΣΤΚ επιτρέπονται σε: α) αναπτυσσόμενες τουριστικά περιοχές/περιοχές με περιθώρια ανάπτυξης ποιοτικού τουρισμού, β) ακατοίκητα νησιά και βραχονησίδες καθώς και σε γ) προστατευόμενους και εγκαταλελειμμένους οικισμούς αν και αυτοί αποτελούν υποκατηγορία του Εθνικού Συστήματος Προστατευόμενων περιοχών.
Συγκεκριμένα, δεν χρησιμοποιούνται ποιοτικά στοιχεία, αλλά αντίθετα το κείμενο επικεντρώνεται στην εκμετάλλευση φυσικών και ανθρωπογενών πόρων, γεγονός που θα οδηγήσει στο ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα από τον αρχικό στόχο της ποιότητας του τουριστικού προϊόντος και του κατάλληλου χωροταξικού σχεδιασμού.

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΔΗΜΟΣ ΝΑΞΟΥ & ΜΙΚΡΩΝ ΚΥΚΛΑΔΩΝ
ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Νάξος, 16-03-2012

ΨΗΦΙΣΜΑ

Το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων στην συνεδρίαση του στις 16-03-2012 προέβη ομόφωνα στο ακόλουθο ψήφισμα:
Ο Τουρισμός αποτελεί έναν από τους βασικότερους πυλώνες της οικονομίας της χώρας μας και έναν από τους βασικότερους κλάδους απασχόλησης για τους κατοίκους των νησιών μας. Είναι σημαντικό η πολιτεία να χειρίζεται τα θέματα του τουρισμού με την απαιτούμενη προσοχή. Εμείς, σαν Δημοτικό Συμβούλιο, θεωρούμε ότι η υπό διαβούλευση ΚΥΑ, που αφορά στον χωροταξικό σχεδιασμό και την αειφόρο ανάπτυξη για τον τουρισμό, θα συρρικνώσει την αντίστοιχη οικονομική δραστηριότητα των συμπατριωτών μας και θα παραδώσει σε χέρια λίγων την διαχείριση του τουρισμού.

Επίσης, η εφαρμογή της εν λόγω ΚΥΑ θα έχει ως αποτέλεσμα την δημιουργία μοντέλων τουριστικής ανάπτυξης, τα οποία υιοθετήθηκαν σε άλλες χώρες όπου δεν απέδωσαν και επιπλέον έχει κλείσει ο κύκλος τους. Είναι κρίμα η ελληνική πολιτεία ακόμα και σήμερα να αντιγράφει τέτοιου είδους αποτυχημένα μοντέλα και να καταδικάζει σε τέλμα την τουριστική βιομηχανία.

Μια ΚΥΑ που φαίνεται ότι θα απορυθμίσει όλο το τουριστικό και αναπτυξιακό πεδίο ενός νησιού ή μιας περιοχής, χρειάζεται μελέτη και διευκρινήσεις. Ζητάμε την άμεση απόσυρση ή τουλάχιστον τη δίμηνη παράταση της διαβούλευσης της συγκεκριμένης ΚΥΑ ώστε να υπάρχει χρόνος για να απαντηθούν όλα τα ερωτήματα που θα προκύψουν και να αποσαφηνιστούν τα σχετικά θέματα στο σύνολό τους.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Φώτιος Ι. Μαυρομάτης

κ.α.α.

Βλησίδης Νικόλαος
ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Ο χάρτης που συνοδεύει το παλιό χωροταξικό, είναι ακατάλληλος για ένα ΦΕΚ με τέτοια βαρύτητα, για την βαριά βιομηχανία της χώρας. Κάθε του μολυβιά, περιλαμβάνει μια ζώνη περίπου 100 μέτρων. Πρέπει να γίνει μια πολύ ποιο ακριβής και προσεκτική προσέγγιση όχι μόνο στο χάρτη, αλλά και στους ορισμούς της κατηγοριοποίησης του εθνικού χώρου.

Mετά από χρόνια μια ανάσα στον τουρισμό μας.

Το νεο νομοσχεδιο,ΚΥΑ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ,διορθωνει ασαφειες του προυπαρχοντος,το οποο δημιουργουσε διχογνωμιες στην ερμηνεια του,με αποκορυφωμα την απαγορευση ουσιαστικα της ανεγερσης ξενοδοχειου εκτος της ζωνης των 500 μ ,απο καθε οικισμο σχεδον σε ολη την Ελλαδα,. Η δε ταυτοχρονη αναφορα–στον υπαρχοντα Χωροταξικο Νομο του Τουρισμου–στην ζωνη των 350μ απο τον αιγιαλο,οπου επιτρεπονται ξενοδοχεια δεν υπερισχυε ,κατα την γνωμη υπαλληλων του ΥΠΕΚΑ,της απαγορευσης ιδρυσης νεων μοναδων αν το οικοπεδο ευρισκετο εκτος της ζωνης των 500 μ οικισμου

Με την παρούσα επιστολή μας σας υποβάλλουμε τις απόψεις μας επί του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό το οποίο έχει τεθεί προς διαβούλευση.
Η πρώτη παρατήρηση είναι ότι ο τουρισμός πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ο σημαντικότερος παραγωγικός τομέας της Ελληνικής Οικονομίας, και το Ειδικό Πλαίσιο που τον ρυθμίζει θα πρέπει να είναι προϊόν ευρύτατης διαβούλευσης και εκτεταμένης επεξεργασίας και όχι διαβούλευσης-εξπρές 10 ημερών, η οποία πιθανότατα θα οδηγήσει σε λάθη ή παραλήψεις.
Από μια πρώτη ανάγνωση λοιπόν του υπό διαβούλευση σχεδίου εντοπίσαμε σημεία που οπωσδήποτε χρήζουν αναθεώρησης, όπως:
• Κατηγοριοποίηση του εθνικού χώρου σε 10 κατηγορίες περιοχών με ελάχιστες χωρικές αναφορές που δημιουργεί σύγχυση και πολυπλοκότητα η οποία εντείνεται με την έλλειψη των σχετικών χαρτών που δεν διατίθενται.
• Στο Ειδικό Πλαίσιο γίνεται ελάχιστη αναφορά σε επάρκεια φυσικών πόρων και καμία σε δείκτες φέρουσας ικανότητας.
• Το Ειδικό Πλαίσιο δεν προσανατολίζεται στον ποιοτικό εναλλακτικό τουρισμό και στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας και υποβαθμίζει το ρόλο των τουριστικών καταλυμάτων μικρής και μεσαίας κλίμακας.
• Επιτρέπεται η δημιουργία σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων σε ακατοίκητα νησιά (μηδενικός πληθυσμός κατά την τελευταία υπογραφή).
• Η άποψη μας είναι ότι πρέπει να επιτρέπεται η χωροθέτηση οργανωμένων υποδοχέων σε περιοχές Natura 2000 μόνο εφόσον έχει εκπονηθεί και εγκριθεί ειδική περιβαλλοντική μελέτη (ΕΠΜ) που θα αξιολογεί αν οι περιοχές χρειάζονται ειδικές ρυθμίσεις ανεξάρτητα από το επιτακτικό των οικονομικών και κοινωνικών συμφερόντων.
• Στο σημείο που αναφέρεται στην ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού, και πιο συγκεκριμένα τουρισμού κρουαζιέρας απουσιάζει τελείως η Κρήτη. Ειδικά για την ανάπτυξη cruise passenger terminals ως περιοχές προτεραιότητας αναφέρονται η Θεσσαλονίκη, το Κατάκολο, η Ρόδος, ο Βόλος, η Καβάλα, η Κως και η Πάτμος, ενώ η Κρήτη που είναι το μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας και αποτελεί ένα από τους σημαντικότερους τουριστικούς προορισμούς του κόσμου και που διαθέτει λιμάνια που έχουν τη δυνατότητα να φιλοξενήσουν μεγάλα κρουαζιερόπλοια, δεν θεωρείται ως «προτεραιότητα» για την ανάπτυξη κρουαζιέρας.
• Γίνεται διευρυμένης κλίμακας χωροθέτηση εγκαταστάσεων Golf, όχι με βάση τους διαθέσιμους φυσικούς πόρους της περιοχής αλλά με εξεύρεση υδατικών πόρων από τριτοβάθμια επεξεργασία λυμάτων και αφαλάτωση. Σε κάθε περίπτωση θεωρούμε ότι όταν οι υδατικοί πόροι είναι ανεπαρκείς η χρήση νερού από τριτοβάθμια επεξεργασία λυμάτων ή αφαλάτωση πρέπει να έχουν άλλη προτεραιότητα χρήσης και όχι γήπεδα Golf. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει η συγκεκριμένη μορφή τουρισμού να εναρμονίζεται με τα περιβαλλοντικά δεδομένα της περιοχής εγκατάστασης ώστε να μην, αλλοιώνει την ταυτότητα του τοπίου που αποτελεί συγκριτικό πλεονέκτημα της.
Οι παραπάνω επισημάνσεις-παρατηρήσεις είναι μερικές από αυτές που καταγράφουμε και πιστεύουμε ότι η σχετική ΚΥΑ χρειάζεται παράταση στο χρόνο διαβούλευσης ώστε να υπάρχει χρόνος για παραπέρα επεξεργασία.

Αντιπεριφερειάρχης Χωροταξίας και Περιβάλλοντος Περιφέρειας Κρήτης
ΚΑΛΟΓΕΡΗΣ ΝΙΚΟΣ

Η δημοτική παράταξη της μειοψηφίας ΄΄Ενεργοί Δημότες Επιδαύρου΄΄, θέλοντας να συμβάλλει με δημιουργικό τρόπο στην υπό διαβούλευση ΚΥΑ, καταθέτει τις παρακάτω παρατηρήσεις:
• Η κατηγοριοποίηση του εθνικού χώρου σε 10 κατηγορίες περιοχών δημιουργεί σύγχυση και καθιστά το πλαίσιο πολύπλοκο και δυσδιάκριτο. Εξάλλου, η έλλειψη επικαιροποιημένων χαρτών που δεν διατίθενται δεν οδηγεί σε ασφαλή εντοπισμό και κατάταξη των διαφορετικών, γεωμορφολογικά, περιοχών που υπάρχουν πλέον στους καλλικρατικούς δήμους.
• Για το Δήμο Επιδαύρου θεωρούμε ότι, με εξαίρεση την Αρχαία και τη Νέα Επίδαυρο (παράλιο τόξο) που κατά την εκτίμηση μας, την έχετε εντάξει στη Β1 ζώνη (έλλειψη σαφήνειας στο χάρτη), τα υπόλοιπα δημοτικά διαμερίσματα που βρίσκονται στην ενδοχώρα, προτιμότερο θα ήταν να ενταχθούν στη Γ’ ζώνη, διότι σ’ αυτές τις περιοχές υπερτερεί ο πρωτογενής τομέας και καλό θα ήταν να ακολουθήσει τις κατευθύνσεις τουριστικής ανάπτυξης που προτείνει η συγκεκριμένη ζώνη.
• Το Λυγουριό που είναι έδρα του Δήμου, παρ’ όλο που βρίσκεται στην ενδοχώρα πρέπει να ενταχθεί στη Β1 ζώνη, λόγω της γειτνίασης με το παγκοσμίου φήμης και προστατευόμενο απο την UNESCO Αρχαίο Θέατρο Ασκληπιείου Επιδαύρου.
• Για τη Νέα Επίδαυρο που προτείνεται στις περιοχές ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους με όλες τις δεσμεύσεις που απορρέουν απο αυτήν την πρόταση, θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι αφορά τον κυρίως οικισμό και όχι το παραλιακό κομμάτι, που είναι ένας κατ’ εξοχήν τόπος μελλοντικής τουριστικής ανάπτυξης.
• Οι δεσμεύσεις που ισχύουν στην υπό διαβούλευση ΚΥΑ για τις αντικρουόμενες χρήσεις γης, στις αναπτυγμένες τουριστικά περιοχές, θα πρέπει να επεκταθούν και στις υπο ανάπτυξη τουριστικές περιοχές της Β1 ζώνης (βιομηχανία, εξόρυξη και υδατοκαλλιέργειες).

Για τη παράταξη Ενεργοί Δημότες Επιδαύρου
Ο Επικεφαλής
Χρήστος Τσακαλιάρης