Άρθρο 04: Γενικές διατάξεις – Όροι και περιορισμοί δόμησης

Α.
i. Με το Σχέδιο Διαχείρισης της παραγράφου Δ του παρόντος άρθρου μπορεί να επιβάλλονται πρόσθετοι όροι για όλα τα επιτρεπόμενα έργα και δραστηριότητες του άρθρου 3 του παρόντος για λόγους προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.

ii. Για τα τμήματα του Εθνικού Πάρκου του όρους Παρνασσού ανεξαρτήτως ζώνης περιβαλλοντικής προστασίας, τα οποία εμπίπτουν εντός της θεσμοθετημένης Ζώνης Α΄ Απολύτου Προστασίας του Αρχαιολογικού Χώρου Δελφών και ευρύτερου Δελφικού Τοπίου, όπως αυτή εμφαίνεται στο τοπογραφικό διάγραμμα, που συνοδεύει την υπ’ αρ. ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Α1/Φ10/13624/725/27.3.1991 Απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού «Καθορισμός ζωνών προστασίας Αρχαιολογικού Χώρου Δελφών και ευρύτερου Δελφικού Τοπίου» (ΦΕΚ 259 Β’ ), κατισχύουν τα οριζόμενα στην παράγραφο Ι.γ της ως άνω Υπουργικής Απόφασης, σε συνδυασμό με το άρθρο 13, παρ. 2, του Ν. 3028/2002 (ΦΕΚ 153 Α΄).

iii. Για τα τμήματα της Ζώνης Γ του Εθνικού Πάρκου του όρους Παρνασσού (δηλαδή για την περιοχή του Εθνικού Πάρκου εκτός Περιοχής Απολύτου Προστασίας της Φύσης και Περιοχών Προστασίας της Φύσης), τα οποία εμπίπτουν εντός των ορίων της Ζώνης Β΄ Προστασίας του κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου Δελφών και ευρύτερου Δελφικού Τοπίου, όπως αυτά εμφαίνονται στο τοπογραφικό διάγραμμα που συνοδεύει την υπ’ αρ. ΥΠΠΟΤ/ΓΔΑΠΚ/ΑΡΧ/Α1/Φ43/16921/835/ 27.3.2007 Απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού «Αναοριοθέτηση κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου Δελφών και ευρύτερου Δελφικού Τοπίου» (ΦΕΚ 141 ΑΑΠ ), οι χρήσεις γης, οι επιτρεπόμενες δραστηριότητες, οι όροι δόμησης και η δυνατότητας και οι προϋποθέσεις συνέχισης της λειτουργίας υφισταμένων νομίμων δραστηριοτήτων θα καθορισθούν σύμφωνα με τη διαδικασία έκδοσης Κ.Υ.Α., που προβλέπεται από το άρθρο 13, παρ. 2, του Ν. 3028/2002, στο πλαίσιο της ρύθμισης του καθεστώτος προστασίας για το σύνολο του μείζονος σημασίας κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου Δελφών και ευρύτερου Δελφικού Τοπίου. Οι ρυθμίσεις που θα καθορισθούν με τη διαδικασία αυτή θα είναι οι ίδιες ή αυστηρότερες από τις ρυθμίσεις, που προβλέπονται στο παρόν για τη Ζώνη Γ. Μέχρι την έκδοση της εν λόγω Κ.Υ.Α., ισχύουν οι όροι και περιορισμοί των Περιοχών Προστασίας της Φύσης.

iv. Επί της εκτάσεως της παραχώρησης της παρ. 4 του άρθρου 53 του Ν.4042/2012 (ΦΕΚ 24 Α΄) επιτρέπεται η λειτουργία του χιονοδρομικού κέντρου Παρνασσού σύμφωνα με τα οριζόμενα σε αυτό, μετά από έγκριση περιβαλλοντικών όρων κατά τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης σύμφωνα με το Ν. 4014/2011 (ΦΕΚ 209 Α΄). Σε περίπτωση που έκταση της παραχώρησης εμπίπτει σε διαφορετικές ζώνες προστασίας, ισχύουν οι όροι και οι περιορισμοί της κάθε ζώνης προστασίας όπως ορίζονται στο άρθρο 3 του παρόντος. Οι περιβαλλοντικοί όροι του έργου (υποδομή, ενεργειακά έργα και λοιπά συνοδά έργα) εγκρίνονται συνολικά για το όλο έργο. Για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών του χιονοδρομικού κέντρου και αποκλειστικά και μόνον στη Ζώνη Γ είναι δυνατή η εγκατάσταση μικρού έργου ηλεκτροπαραγωγής από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), εφόσον δεν αλλοιώνονται τα φυσικά χαρακτηριστικά της περιοχής (οικότοποι, είδη χλωρίδας και πανίδας, ενδημικά, τοπίο, κλπ.).

v. Εντός δύο ετών, από την έναρξη ισχύος του παρόντος πρέπει να απομακρυνθούν από την περιοχή τα υφιστάμενα έργα, χρήσεις και δραστηριότητες, που έρχονται σε αντίθεση με τα οριζόμενα στο παρόν και να επιβληθεί η αποκατάσταση του περιβάλλοντος σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις και τις υποδείξεις του Φορέα Διαχείρισης.

Β. Σε όλη την έκταση του Εθνικού Πάρκου ισχύουν επί πλέον τα κάτωθι:
1. Απαγορεύεται:

i. Η κατασκευή έργων και η εγκατάσταση δραστηριοτήτων που περιλαμβάνονται στην πρώτη (Α1) κατηγορία του άρθρου 3 του Ν.1650/86 (ΦΕΚ 160 Α’ ), όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 1 του Ν. 4014/2011 (ΦΕΚ 209 Α΄),και όπως εφαρμόζεται με την ΥΑ 1598/2012 (ΦΕΚ 21 Β΄), με την επιφύλαξη των διατάξεων της παρ.4 του άρθρου 9 του Ν.3937/2011 εκτός αν άλλως ορίζεται από το παρόν Διάταγμα. Της απαγόρευσης αυτής εξαιρούνται τα έργα που αποδεδειγμένα αποσκοπούν στην αποκατάσταση, βελτίωση και διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής αυτής και προβλέπονται από ολοκληρωμένα σχέδια διαχείρισης.
ii. Η τοποθέτηση πάσης φύσεως ενημερωτικών ή διαφημιστικών πινακίδων από ιδιωτικούς φορείς, εκτός των επιτρεπομένων από το παρόν Διάταγμα για τη σήμανση των ορίων των ζωνών προστασίας και την εξυπηρέτηση των λειτουργιών του Εθνικού Πάρκου, σύμφωνα με το Σχέδιο Διαχείρισης της παραγράφου Ε΄ του παρόντος άρθρου, καθώς και των πινακίδων που προβλέπονται από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, των πινακίδων σήμανσης του Υπουργείου Μεταφορών και των πινακίδων σήμανσης και ενημέρωσης που αφορούν σε μνημεία και αρχαιολογικούς χώρους – ιστορικούς τόπους του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού.
iii. Η εισαγωγή οιουδήποτε είδους αγρίου πτηνού που δεν ανήκει στην ελληνική ορνιθοπανίδα, με σκοπό την απελευθέρωσή του στο φυσικό περιβάλλον, του Εθνικού Πάρκου Παρνασσού καθώς και η απελευθέρωση ειδών πτηνών εφ’ όσον αυτή (η απελευθέρωση) βρίσκεται εκτός των ορίων της φυσικής κατανομής των συγκεκριμένων ειδών, έτσι όπως αυτή έχει κατά περίπτωση και με την πάροδο του χρόνου διαμορφωθεί.
iv. Η εν γένει εισαγωγή στην περιοχή του Εθνικού δρυμού Παρνασσού μη ιθαγενών (τοπικών) ειδών της άγριας πανίδας και της αυτοφυούς χλωρίδας.
v. Κάθε μορφής αλλοίωση σε γεωλογικούς σχηματισμούς.
vi. Η απομάκρυνση των φυτοφρακτών και κάθε νέο έργο εκχέρσωσης δασικής βλάστησης. Η σύλληψη ή θανάτωση, από πρόθεση καθώς επίσης και η αιχμαλωσία ειδών της άγριας πανίδας, σε όλα τα στάδια της ζωής των ζώων, η από πρόθεση καταστροφή φωλεών και η καταστροφή και συλλογή των αυγών στο φυσικό περιβάλλον καθώς επίσης και κάθε ενέργεια με δυσμενείς επιπτώσεις στην άγρια πανίδα. Κατ’ εξαίρεση, είναι δυνατόν για επιστημονικούς – ερευνητικούς λόγους να επιτραπεί η συλλογή αυγών η/και νεογνών, η δακτυλίωση, ή και με άλλο αποδεκτό από την κοινή επιστημονική πρακτική, τρόπο παρακολούθηση ειδών σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και τη σύμφωνη γνώμη του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Παρνασσού, ο οποίος χορηγεί και σχετική άδεια. Η άδεια αυτή είναι ανεξάρτητη από άδειες που απαιτούνται από άλλες αρμόδιες υπηρεσίες (π.χ. δασική).
vii. Για την προστασία των ενδημικών ειδών χλωρίδας και πανίδας και των μικροοργανισμών απαγορεύεται η αποκομιδή, συλλογή, κοπή, εκρίζωση, κατοχή, μεταφορά δειγμάτων κάθε είδους, εμπορία, βλάβη, καταστροφή, και η απευθείας ή έμμεση θανάτωσή τους. Εξαιρούνται είδη της χλωρίδας και ιθαγενείς φυλές ζώων που είναι σημαντικά για την τοπική παραγωγή και κατανάλωση, εκτός αν το σχέδιο δράσης για τα είδη αυτά προβλέπει διαφορετικά.
viii. Κάθε φθορά της αυτοφυούς βλάστησης και του εδάφους στα δάση και στις δασικές εκτάσεις (υλοτομία ή ξερίζωμα δένδρων ή θάμνων, συλλογή φυτών και σπόρων, συλλογή και μεταφορά φυτοχώματος, κ.α,.) εξαιρουμένων των από το παρόν διάταγμα επιτρεπομένων. Επίσης απαγορεύεται και η συλλογή ασπονδύλων εκτός αυτών που εξυπηρετούν αποκλειστικά την κάλυψη των ατομικών αναγκών των μόνιμων κατοίκων του Εθνικού Πάρκου. Η εξαίρεση αυτή ισχύει μόνο για τη Ζώνη Γ΄ της εν λόγω περιοχής .
Επίσης κατ’ εξαίρεση είναι δυνατό να επιτραπεί η λήψη δειγμάτων για επιστημονικούς – ερευνητικούς λόγους, με την προϋπόθεση ότι τεκμηριωμένα δεν τίθεται σε κίνδυνο η βιωσιμότητα και η γενετική επάρκεια του πληθυσμού του είδους ή των ειδών χλωρίδας καθώς επίσης η εφαρμογή των ενδεδειγμένων από την επιστημονική μεθοδολογία και πρακτική, δασοπονικών χειρισμών, συμπεριλαμβανομένης και της υλοτομίας δένδρων, για λόγους προστασίας της φυσικής βλάστησης από ασθένειες, με την προϋπόθεση ότι τεκμηριώνονται επαρκώς η αναγκαιότητα, η σκοπιμότητα και η μέθοδος παρέμβασης και το γεγονός ότι η μη λήψη αυτών των μέτρων θα έθετε σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα ή την υφιστάμενη ικανοποιητική κατάσταση διατήρησης της φυσικής βλάστησης της περιοχής. Για την πραγματοποίηση των ανωτέρω επεμβάσεων απαιτούνται τα ακόλουθα:
α) για τη λήψη δειγμάτων της χλωρίδας, η έκδοση σχετικής άδειας από τον Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Δρυμού Παρνασσού αφού προηγηθεί σχετική αίτηση του επιστημονικού ή ερευνητικού ενδιαφερόμενου φορέα στην οποία θα πρέπει να αναφέρονται υποχρεωτικά ο σκοπός της έρευνας, η θέση, ο αριθμός και το είδος των δειγμάτων που θα συλλεχθούν και η μεθοδολογία συλλογής, έκθεση τεκμηρίωσης ότι η συλλογή αυτή δεν θέτει σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα και τη γενετική επάρκεια του είδους ή των ειδών της χλωρίδας, καθώς επίσης και υπεύθυνη δήλωση σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις ότι τα συλλεγέντα δείγματα θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά για τους σκοπούς της έρευνας. Η άδεια αυτή είναι ανεξάρτητη από άδειες που απαιτούνται από άλλες αρμόδιες υπηρεσίες (π.χ. δασική).
β) για την περίπτωση δασοκομικών επεμβάσεων που αποσκοπούν στην προστασία των ειδών χλωρίδας από ασθένειες, αυτές νοούνται μόνον εφόσον οι ασθένειες αυτές πάρουν τεκμηριωμένα τέτοια έκταση και ένταση, ώστε να θέτουν σε κίνδυνο την υφιστάμενη κατάσταση διατήρησης συνολικά του οικοτόπου των ειδών αυτών, οπότε για την πραγματοποίηση των επεμβάσεων χρειάζεται η εκπόνηση Ειδικού Σχεδίου Διαχείρισης το οποίο εγκρίνεται από τις καθ’ ύλη αρμόδιες δασικές υπηρεσίες κατόπιν σχετικής έκφρασης γνώμης του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Παρνασσού.
ix. Η χρήση χημικών σκευασμάτων για την καταπολέμηση των ασθενειών στη βλάστηση.
x. Η ρήψη κάθε είδους αδρανών, ανόργανων ή οργανικών υλών, υλικών και σκευασμάτων στο φυσικό περιβάλλον, με εξαίρεση την απόρριψη ή την τοποθέτηση των στερεών απορριμμάτων των επισκεπτών στα ειδικά για το σκοπό αυτό δοχεία απορριμμάτων που τοποθετούνται με ευθύνη του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Παρνασσού.
xi. Η εκτός σχεδίου δόμηση, εκτός των άλλως οριζομένων από το παρόν Διάταγμα

2. Επιτρέπεται:
i. Η συνέχιση της άσκησης των νόμιμα υφισταμένων χρήσεων και δραστηριοτήτων εφόσον αυτές δεν αντίκεινται στις διατάξεις του παρόντος Διατάγματος. Είναι δυνατή η επιβολή πρόσθετων όρων και περιορισμών στις ανωτέρω χρήσεις και δραστηριότητες, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, εφόσον, παρά τους ισχύοντες όρους και περιορισμούς, διαπιστωθεί ότι δημιουργούν προβλήματα υποβάθμισης ή και όχλησης του συνόλου ή στοιχείων των προστατευόμενων οικοσυστημάτων. Σχετική τεκμηριωμένη εισήγηση δύναται να υποβάλλουν οι καθ’ ύλη αρμόδιες υπηρεσίες, ο Φορέας Διαχείρισης και κάθε νομικό ή φυσικό πρόσωπο προς τις αρμόδιες δημόσιες αρχές, οι οποίες αποφαίνονται για την αναγκαιότητα της επιβολής των πρόσθετων όρων και προωθούν τη σχετική διαδικασία. Στην περίπτωση που διαπιστωθεί ότι, παρά την εφαρμογή των πρόσθετων όρων και περιορισμών δημιουργούνται προβλήματα υποβάθμισης ή/και όχλησης του συνόλου ή στοιχείων των προστατευόμενων οικοσυστημάτων, οι αρμόδιες υπηρεσίες, είτε με δική τους πρωτοβουλία είτε μετά από πρόταση του Φορέα Διαχείρισης με τεκμηριωμένη πρόταση εισηγούνται την αναστολή λειτουργίας τους και την απομάκρυνση τους σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Ειδικότεροι όροι για την άσκηση των νόμιμα υφισταμένων χρήσεων και δραστηριοτήτων καθώς και την ως άνω διαδικασία επαναξιολόγησης των όρων τους δύναται να περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Διαχείρισης του άρθρου 4 παρ. Ε΄ του παρόντος, μετά από συνεργασία του Φορέα Διαχείρισης με τις καθ’ ύλην αρμόδιες υπηρεσίες.
ii. Η αλλαγή της χρήσης νόμιμων κτισμάτων και κατασκευών, συμβατών με το παρόν Διάταγμα, μόνο εφόσον γίνεται για λόγους προστασίας και διαχείρισης της προστατευόμενης περιοχής ή για άλλη από το παρόν Διάταγμα επιτρεπόμενη χρήση.
iii. Η βελτίωση και ο εκσυγχρονισμός των νόμιμα υφιστάμενων μονάδων.

Γ. Όροι και περιορισμοί δόμησης
i. Ως όριο κατάτμησης και αρτιότητας ορίζονται τα 10 στρ. Κατά παρέκκλιση θεωρούνται άρτια και οικοδομήσιμα τα γήπεδα εμβαδού 4 στρ. τα υφιστάμενα έως 31/3/2011.
ii. Το πιο πάνω καθοριζόμενο ελάχιστο εμβαδόν γηπέδων δεν ισχύει για την ανόρυξη φρεάτων, την κατασκευή αντλητικών εγκαταστάσεων, μικρών γεωργικών αποθηκών και υδατοδε¬ξαμενών και την εγκατάσταση συνοδών έργων σταθμών ηλεκτροπαραγωγής από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.

iii. Δεν ισχύουν παρεκκλίσεις αρτιότητας για την παρόδια δόμηση, όπως αυτές ορίζονται στο από 6.10.78 Π.Δ. (ΦΕΚ Δ’ 538) και τα τροποποιητικά του διατάγματα.

iv. Η μέγιστη συνολική επιφάνεια για χρήση κατοικίας ορίζεται σε εκατόν πενήντα (150) τ.μ. και το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος κτιρίων τα 4,5 μ. στα οποία συμπεριλαμβάνεται το ύψος της στέγης.

v. Για τα εργαστήρια και τις μεταποιητικές μονάδες η μέγιστη συνολική επιφάνεια ορίζεται στα 300 τ.μ και το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος κτιρίων τα 4,5 μ.

vi. Ο αριθμός ορόφων των κτιρίων γεωργικών αποθηκών ορίζεται σε έναν (1) με μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος τέσσερα και μισό (4,5)μέτρα.

vii. Όπου κατά την εφαρμογή των ανωτέρω προκύπτουν επιτρεπόμενα κτίσματα εμβαδού μεγαλύτερου των 150m2, επιβάλλεται η διάσπαση του όγκου τους σε μικρότερου εμβαδού κτίσματα, εφόσον δεν έρχεται σε αντίθεση με Κοινοτικούς Κανονισμούς και Οδηγίες για ειδικά κτίρια.

viii. Κατά τα λοιπά, εφαρμόζονται οι λοιπές διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας για τις επιτρεπόμενες χρήσεις και τους όρους δόμησης.

ix. Για κάθε έκδοση οικοδομικής αδείας απαιτείται έλεγχος και έγκριση του αρμόδιου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής (ΣΑ).
Δ. Σχέδιο Διαχείρισης και Σχέδια Δράσης

Στο Σχέδιο Διαχείρισης της προστατευόμενης περιοχής και το συνοδεύον αυτό σχέδια δράσης εξειδικεύονται οι παραπάνω γενικοί όροι και περιορισμοί στις χρήσεις γης, στην εγκατάσταση και άσκηση δραστηριοτήτων, στην εκτέλεση έργων και στην εφαρμογή προγραμμάτων όπως της γεωργίας, της βόσκησης, της θήρας, της δασοπονίας, του οικοτουρισμού, της αναψυχής, της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, κλπ. (παρ. 5 του άρθρ0υ 4 του Ν. 3937/2011(ΦΕΚ 60/Α/2011).