Αρχική Ενεργειακή απόδοση κτιρίωνΆρθρο 04: Καθορισμός των ελάχιστων απαιτήσεων ενεργειακής απόδοσης

Άρθρο 04: Καθορισμός των ελάχιστων απαιτήσεων ενεργειακής απόδοσης

1. Οι ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης κτιρίων καθορίζονται με τον ΚΕΝΑΚ και αφορούν, τόσο στο σύνολο του κτιρίου ή της κτιριακής μονάδας, όσο και τα επιμέρους στοιχεία του κτιρίου ή της κτιριακής μονάδας, που έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην ενεργειακή απόδοση, με στόχο την επίτευξη βέλτιστων από πλευράς κόστους επιπέδων,
2. Οι ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης για κτίρια ή κτιριακές μονάδες ορίζονται, λαμβάνοντας υπόψη τα βέλτιστα από πλευράς κόστους επίπεδα, όπως υπολογίζονται με το συγκριτικό μεθοδολογικό πλαίσιο του άρθρου 5. Η ενεργειακή απόδοση υπολογίζεται σύμφωνα με τη μεθοδολογία που αναφέρεται στο άρθρο 3.
3. Θεσπίζονται ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης για τα δομικά στοιχεία του κελύφους και τα τεχνικά συστήματα, που επηρεάζουν σημαντικά την ενεργειακή απόδοση του κτιρίου, λαμβάνοντας υπόψη τα βέλτιστα από πλευράς κόστους επίπεδα.
4. Κατά τον καθορισμό των ελάχιστων απαιτήσεων, δύναται να γίνει διάκριση μεταξύ νέων και υφιστάμενων κτιρίων και μεταξύ διάφορων κατηγοριών χρήσης κτιρίων.
5. Στις εν λόγω απαιτήσεις συνεκτιμώνται γενικές απαιτήσεις κλιματικών συνθηκών εσωτερικού χώρου, ώστε να αποφεύγονται ενδεχόμενες αρνητικές επιδράσεις, όπως ο ανεπαρκής αερισμός, καθώς και οι τοπικές συνθήκες, η προβλεπόμενη χρήση και η ηλικία του κτιρίου.
6. Οι ελάχιστες απαιτήσεις αναθεωρούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα, τα οποία δεν υπερβαίνουν τα πέντε (5) έτη και, εάν χρειαστεί, επικαιροποιούνται προκειμένου να αντικατοπτρίζουν την τεχνική πρόοδο στον κτιριακό τομέα.
7. ΟΙ ελάχιστες απαιτήσεις δεν εφαρμόζονται στις εξής κατηγορίες κτιρίων:
α) μνημεία,
β) κτίρια επισήμως προστατευόμενα ως μέρος συγκεκριμένου περιβάλλοντος ή λόγω της ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής ή ιστορικής τους αξίας (διατηρητέα, εντός παραδοσιακών οικισμών κ.ά.), στο βαθμό που η συμμόρφωση προς ορισμένες ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης θα αλλοίωνε κατά τρόπο μη αποδεκτό τον χαρακτήρα ή την εμφάνισή τους,
γ) κτίρια χρησιμοποιούμενα ως χώροι λατρείας ή για θρησκευτικές δραστηριότητες,
δ) προσωρινής χρήσης κτίρια που με βάση το σχεδιασμό τους η διάρκεια χρήσης τους δεν υπερβαίνει τα δύο (2) έτη, βιομηχανικές εγκαταστάσεις, βιοτεχνίες, εργαστήρια, αποθήκες, χώροι στάθμευσης οχημάτων, πρατήρια υγρών καυσίμων, κτίρια αγροτικών χρήσεων – πλην κατοικιών – με χαμηλές ενεργειακές απαιτήσεις και κτίρια που χρησιμοποιούνται από τομέα καλυπτόμενο από εθνική συμφωνία που αφορά την ενεργειακή απόδοση κτιρίων.
8. Για τις περιπτώσεις β), γ) και δ) της ως άνω παραγράφου, καθώς και για μεμονωμένα κτίρια, με συνολική ωφέλιμη επιφάνεια μικρότερη από πενήντα τετραγωνικά μέτρα (50 τ.μ.), ισχύουν μόνο οι ελάχιστες απαιτήσεις που αφορούν αποκλειστικά σε δομικά στοιχεία του κτιριακού κελύφους.

Σχόλια
  • 14 Σεπτεμβρίου 2012, 09:44 | Ένωση Ελληνικών Επιχειρήσεων Θέρμανσης Ενέργειας

    Προκειμένου να εξειδικευτεί το γεγονός ότι οι ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης αφορούν σε δομικά στοιχεία και τεχνικά συστήματα τα οποία τοποθετούνται εκ των υστέρων ή αντικαθίστανται και όχι στα ήδη υπάρχοντα, σύμφωνα και με τη διατύπωση της Οδηγίας, προτείνεται η εξής προσθήκη στην παράγραφο 3 του άρθρου 4:

    3. Θεσπίζονται ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης για τα δομικά στοιχεία του κελύφους και τα τεχνικά συστήματα, που επηρεάζουν σημαντικά την ενεργειακή απόδοση του κτιρίου, ΟΤΑΝ ΤΟΠΟΘΕΤΟΥΝΤΑΙ ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ Η ΑΝΤΙΚΑΘΙΣΤΑΝΤΑΙ, λαμβάνοντας υπόψη τα βέλτιστα από πλευράς κόστους επίπεδα.»

  • 12 Σεπτεμβρίου 2012, 13:53 | Απόστολος Ευθυμιάδης

    Στο εδάφιο 1 και 2 του άρθρου αυτού ορίζεται ότι ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης κτιρίων καθορίζονται όχι μόνο για το σύνολο του κτιρίου αλλά και για τα επιμέρους στοιχεία του κτιρίου, ήτοι δομικά στοιχεία ή τεχνικά στοιχεία. Ο ορισμός αυτός για τις ελάχιστες ενεργειακές απαιτήσεις είναι σε ευθεία αντίθεση με το αντίστοιχο εδάφιο 1 της νέας Οδηγίας με το οποίο καθορίζεται ότι:
    «1. Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε να καθοριστούν ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης για κτίρια ή κτιριακές μονάδες, με στόχο να επιτευχθούν βέλτιστα από πλευράς κόστους επίπεδα.»
    Δηλαδή ο νέα Οδηγία ορίζει με σαφήνεια ότι ελάχιστες απαιτήσεις ορίζονται μόνο για το κτίριο ή τμήμα αυτού και όχι για τα επιμέρους δομικά ή τεχνικά στοιχεία.
    Όμως στο άρθρο 8 του ΚΕΝΑΚ και κατά παράβαση της νέας Οδηγίας προβλέπονται τέτοιου είδους επιμέρους υποχρεωτικές απαιτήσεις για το κτιριακό κέλυφος (παρ. 1 και 2) και για τις ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις (παρ. 3). Αυτές οι απαιτήσεις όχι μόνο δεν βελτιώνουν την συνολική ενεργειακή απόδοση του κτιρίου διότι αυτή καθορίζεται ούτως ή άλλως με το κτίριο αναφοράς, αλλά συχνά προκαλούν ανυπέρβλητα τεχνικά προβλήματα στην αδειοδότηση και κατασκευή των κτιρίων.
    Παραδειγματικά αναφέρεται ότι με τον ΚΕΝΑΚ επιβάλλονται νέες απαιτήσεις θερμομόνωσης έναντι του παλαιού κανονισμού θερμομόνωσης για κάθε δομικό στοιχείο του κτιρίου. Ετσι εάν κάποιο κτίριο κατοικίας διαθέτει μη θερμαινόμενο υπόγειο αλλά θερμαινόμενο χώρο κλιμακοστασίου, απαιτείται βάσει του ΚΕΝΑΚ η κλίμακα του υπογείου να είναι θερμομονωμένη! Τέτοιου είδους κωμικοτραγικές καταστάσεις δημιουργούνται κατά κόρον με τις απαιτήσεις θερμομόνωσης κάθε δομικού στοιχείου με μη θερμαινόμενο χώρο, ανεξάρτητα από την ασήμαντη συνεισφορά στην μείωση των καταναλώσεων ενεργείας.
    Αλλα αντίστοιχα παράλογα φαινόμενα προκαλούνται από την υποχρέωση τήρησης του κανονισμού θερμομόνωσης για όλο το κέλυφος του κτιρίου. Σε περίπτωση ενός βιοκλιματικού κτιρίου, το γεγονός αυτό επιβάλλει την χρήση υαλοπινάκων μεγάλης θερμομονωτικής ικανότητας και υψηλού τιμήματος, παρά το γεγονός ότι αυτό απέχει πολύ από το τεχνικοοικονομικό βέλτιστο που επιβάλει η νέα Οδηγία. Στην χώρα μας ένας απλός διπλός υαλοπίνακας έχει θετικό ενεργειακό ισοζύγιο ενώ ένα υπερμονωμένο υαλοστάσιο με χαμηλό g (συντελεστής ηλιακής διαπερατότητας) δεν επιφέρει καλύτερα ενεργειακά αποτελέσματα! Παράλληλα σημειώνεται ότι ένα τέτοιο βιοκλιματικό κτίριο είναι δυνατόν σήμερα να λάβει βαθμό Γ βάσει ΚΕΝΑΚ αντί για Α ή Α+ που θα έπρεπε!
    Σε ότι αφορά τις ελάχιστες απαιτήσεις στον ενεργειακό εξοπλισμό, αυτές είναι και αντίθετες με την Οδηγία 2010/31/ΕΕ διότι θέτουν φραγμούς στο εμπόριο προϊόντων τα οποία δεν έχουν τους προβλεπόμενους βαθμούς απόδοσης από τον ΚΕΝΑΚ. Για παράδειγμα ο ΚΕΝΑΚ ορίζει ότι ο εποχιακός βαθμός απόδοσης μίας αντλίας θερμότητας πρέπει υποχρεωτικά να είναι μεγαλύτερος του 3,3. Η απαίτηση αυτή συνιστά σαφή διάκριση για όλες τις αντλίες θερμότητας που κυκλοφορούν νομίμως στο εμπόριο οι οποίες έχουν εποχιακή απόδοση χαμηλότερη. Επομένως η απαίτηση αυτή αποτελεί «αδικαιολόγητο φραγμό για το εμπόριο» και απαγορεύεται από την νέα Οδηγία 2010/31/ΕΕ (εδάφιο 11 του διατακτικού). Το ίδιο ισχύει και με τους λαμπτήρες φωτισμού όπου ο ΚΕΝΑΚ θέτει απαίτηση ελάχιστης απόδοσης τα 55 lumen ανά W.
    Το γεγονός αυτό είχε πλήρως επισημανθεί από την ομάδα εργασίας του ΤΕΕ για τον ΚΕΝΑΚ επί προεδρίας Γ. Αλαβάνου, αλλά δεν ελήφθη υπ’ όψιν.
    Στο εδάφιο 3 το νομοσχέδιο επαναλαμβάνει την ανωτέρω απαίτηση για θέσπιση ελαχίστων ενεργειακών απαιτήσεων για τα δομικά στοιχεία και τα τεχνικά συστήματα «που επηρεάζουν σημαντικά την ενεργειακή απόδοση του κτιρίου».
    Αντίθετα στο αντίστοιχο εδάφιο του άρθρου 4 της Οδηγίας προβλέπεται ότι:
    «Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να εξασφαλισθεί η θέσπιση ελάχιστων απαιτήσεων ενεργειακής απόδοσης για τα δομικά στοιχεία που αποτελούν τμήμα του κελύφους του κτιρίου και έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην ενεργειακή απόδοση του κελύφους, όταν τοποθετούνται εκ των υστέρων ή αντικαθίστανται, με στόχο την επίτευξη βέλτιστων από πλευράς κόστους επιπέδων».
    Δηλαδή η Οδηγία προβλέπει ελάχιστες ενεργειακές απαιτήσεις μόνο στα δομικά στοιχεία και μόνο στις περιπτώσεις ανακαινίσεως, όπου «τοποθετούνται εκ των υστέρων ή αντικαθίστανται».
    Συμπερασματικά διαπιστώνεται ότι το άρθρο 4 πρέπει να γραφεί ακριβώς με βάση το αντίστοιχο άρθρο 4 της Οδηγίας, χωρίς να επιτρέπει παρεκκλίσεις και εκτροπές, όπως αυτές που περιλαμβάνονται στο άρθρο 8 του ΚΕΝΑΚ, οι παράγραφοι 2 και 3 του οποίου πρέπει να ισχύουν μόνο για το κτίριο αναφοράς. Επίσης η παράγραφος 8.1 του ΚΕΝΑΚ περί σχεδιασμού του κτιρίου είναι εντελώς εκτός πνεύματος Οδηγίας και πρέπει να καταργηθεί.
    Πάντα ταύτα είχαν προταθεί από την ομάδα εργασίας του ΤΕΕ για τον ΚΕΝΑΚ επί προεδρίας Γ. Αλαβάνου, αλλά δεν ελήφθησαν υπ’ όψιν.

  • 12 Σεπτεμβρίου 2012, 12:18 | Φιλήμων Ι. Αρφαράς

    Να μην εξαιρούνται Βιομηχανίες _ Βιοτεχνίες.

  • 11 Σεπτεμβρίου 2012, 21:56 | ΚωνσταΝτίνος Διαμάντος

    • Άρθρο 4 παράγρ. 7 : Με το δεδομένο ότι, υπάρχουν «αξιόλογοι ορεινοί οικισμοί» χωρίς να έχουν χαρακτηρισθεί παραδοσιακοί», και με το δεδομένο ότι, το τμήμα μας ήδη εκπονεί μία «πιλοτική μελέτη» για εφαρμογή συστημάτων ΑΠΕ με εφαρμογή στα Αμπελάκια και στο Περτούλι (μη χαρακτηρισμένο) να προβλεφθεί ότι, «με Υπουργική απόφαση μπορεί να εξαιρεθούν «αξιόλογοι ορεινοί οικισμοί» από τις ελάχιστες απαιτήσεις εφόσον, υπάρξει εγκεκριμένο «ειδικό πλαίσιο εφαρμογής συστημάτων ΑΠΕ» για τις περιοχές αυτές σε όλη την Ελλάδα.

    Αποτελεί και ομόφωνη απόφαση της ΔΕ ΤΕΕ/ Τμ. Κεντρ. & Δυτ. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

  • 5 Σεπτεμβρίου 2012, 15:11 | Ηλίας Καμπουρλίδης

    Θα παρακαλούσα τον διαχειριστή να αντικαταστήσει στο προηγούμενό μου σχόλιο το » Το πρόβλημα προκύπτει στην περίπτωση που γίνεται λειτ. εξαρτ. προσθήκη 50 τμ που δε συνιστά ριζ. ανακαίνιση.»
    με το:

    Το πρόβλημα προκύπτει στην περίπτωση που γίνεται λειτουργικά εξαρτώμενη προσθήκη μικρότερη από 50 τμ ή στην περίπτωση λειτουργικά εξαρτώμενης προσθήκης μεγαλύτερης από 50 τμ που δε συνιστά ριζ. ανακαίνιση.

    Ελπίζω αυτή τη φορά να περάσει σωστά.

  • 5 Σεπτεμβρίου 2012, 15:54 | Ηλίας Καμπουρλίδης

    Θα παρακαλούσα τον διαχειριστή να αντικαταστήσει στο προηγούμενό μου σχόλιο το » Το πρόβλημα προκύπτει στην περίπτωση που γίνεται λειτ. εξαρτ. προσθήκη 50 τμ που δε συνιστά ριζ. ανακαίνιση.»

    με το:

    » Το πρόβλημα προκύπτει στην περίπτωση που γίνεται λειτ. εξαρτ. προσθήκη 50 τμ που δε συνιστά ριζ. ανακαίνιση. »

    γιατί για κάποιο λόγο νομίζω ότι δεν πέρασε σωστά η πρόταση.

  • 5 Σεπτεμβρίου 2012, 15:49 | Ηλίας Καμπουρλίδης

    Θα ήθελα να επισημάνω ένα πρόβλημα που προκύπτει σε περιπτώσεις λειτουργικά εξαρτώμενων προσθηκών σε υφιστάμενα κτίρια.

    Με την 3η διευκρινιστική οικ. 2021/14-6-2012 εγκύκλιο ΥΠΕΚΑ δόθηκαν επιτυχώς διευκρινίσεις για τον χειρισμό όσον αφορά τον έλεγχο θερμομονωτικής επάρκειας για τις περιπτώσεις αλλαγής χρήσης ή λειτουργικά εξαρτώμενης προσθήκης σε υφιστάμενο κτίριο αφού ορίζει ότι πρέπει να εξετάζονται λαμβανομένων υπόψη των διατάξεων για τη ριζική ανακαίνιση. Σε αυτήν την περίπτωση είναι δυνατό να γίνει αποδεκτή η μη τήρηση των ελάχιστων απαιτήσεων του άρθρου 8 του ΚΕΝΑΚ.

    Προφανώς περιλαμβάνεται και η αδυναμία επίτευξης τιμής του μέσου συντελεστή θερμοπερατότητας (Um) μικρότερη από τον μέγιστο επιτρεπόμενο του πιν. Γ2 του ΚΕΝΑΚ (η παρ. 2γ του άρθρου 8 νομίζω ότι χρειάζεται να επαναδιατυπωθεί).

    Σε ένα κτίριο που γίνεται λειτουργικά εξαρτώμενη προσθήκη είναι εξαιρετικά απίθανο να επιτευχθεί η παραπάνω συνθήκη χωρίς να επέμβεις στο σύνολο του κτιρίου με πρόσθετες μονώσεις, αντικαταστάσεις κουφωμάτων κλπ. Σε αυτήν την περίπτωση ο ΚΕΝΑΚ ουσιαστικά θα απαγόρευε αυτού του είδους τις κατασκευές.

    Το πρόβλημα προκύπτει στην περίπτωση που γίνεται λειτ. εξαρτ. προσθήκη 50 τμ που δε συνιστά ριζ. ανακαίνιση.

    Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν απαιτείται ΜΕΑ αλλά έλεγχος θερμομονωτικής επάρκειας, η οποία όμως μελέτη είναι άνευ νοήματος αφού δεν υπάρχει περίπτωση να επιτευχθεί το Um<Um,max.

    Θα πρότεινα να δοθεί διευκρίνηση για τον τρόπο χειρισμού τέτοιων περιπτώσεων. Μπορεί π.χ. να θεωρηθεί ότι το υφιστάμενο τμήμα καλύπτει εικονικά τις ελάχιστες απαιτήσεις του ΚΕΝΑΚ και να εξετάζεται αν το συνολικό κτίριο μετά προσθήκη καλύπτει και αυτό την συνθήκη του Um<Um,max .

  • 3 Σεπτεμβρίου 2012, 16:58 | Παπαγιαννάκης Μιχαήλ

    Θα πρέπει στο άρθρο αυτό να γίνει ρητή αναφορά των κτιρίων που εξαιρούνται της εφαρμογής του νόμου, δεδομένου ότι δεν υπάρχει πουθενά η (έστω προβληματική) διατύπωση της παρ.3 του άρθρου 4 του Ν.3661/08 στην οποία παραπέμπει του άρθρο 2 του ΚΕΝΑΚ «πεδίο εφαρμογής». Την προηγούμενη προβληματική διατύπωση κάλυψε η εγκύκλιος 2279/10 η οποία ανέφερε ότι εξαιρούνται βιοτεχνίες, αποθήκες, χώροι στάθμευσης κλπ.
    Απαιτείται προσθήκη των ανωτέρω στο παρον άρθρο με αναδιατύπωση των παραγράφων 7 και 8 και ανάλογη συμπλήρωση/διορθωση της παρ.6 του άρθρου 12.

  • 3 Σεπτεμβρίου 2012, 15:40 | Παπαγιαννάκης Μιχαήλ

    Η διατύπωση της παρ.8 που δεν προβλέπει εξαιρέσεις είναι προβληματική όσον αφορά στα διατηρητέα και λοιπά προστατευόμενα κτίρια. Για παράδειγμα σε διατηρητέο κτίριο, η συγκεκριμένη διατύπωση συνεπάγεται ότι υποχρεωτικά τα δομικά του στοιχεία θα πρέπει να ικανοποιούν τις ελάχιστες απαιτήσεις του κανονισμού ασχέτως εαν αυτό αλλοιώνει κατά τρόπο μη αποδεκτό την εμφάνισή του.
    Η διατύπωση της παρ.7β υπερκαλύπτει τις ανάγκες των υπόψη κτιρίων όσον αφορά στην εφαρμογή ή μη όλων των απαιτήσεων ενεργειακής απόδοσης και δεν χρειάζεται διαφορετική αντιμετώπιση των στοιχείων του δομικού κέλύφους.
    Θα πρέπει συνεπώς από την παρ.8 να απαλειφθεί η αναφορά στην περίπτωση β της παρ.7.

  • 31 Αυγούστου 2012, 09:25 | Γιώργος Μ.

    Ίσως θα έπρεπε να μην ισχύει ο περιορισμός των 50τμ, ειδικά για τα κτίρια του τριτογενούς τομέα, πολλά από οποία είναι ιδιαιτέρως ενεργοβόρα..

Σχόλια