Άρθρο 01: Δελτίο Δομικής Τρωτότητας

«4.Το Δ.Ε.ΔΟ.Τ.Α. συντάσσεται για το σύνολο του κτιρίου, με βάση τα στοιχεία του σχετικού Φύλλου Καταγραφής Αυθαίρετης Κατασκευής (Παράρτημα Α του ν. 4178/2013) και σύμφωνα με το Παράρτημα του παρόντος. Επίσης συνοδεύεται από αναλυτική τεχνική έκθεση και περιλαμβάνει και φωτογραφίες.»

Όταν κάνουμε υπαγωγή οριζόντιας ιδιοκτησίας στον Ν.4178/13 , εννοούμε ως «σύνολο κτιρίου», την υπό εξέταση οριζόντια ιδιοκτησία να υποθέσω, για την οποία μας δόθηκε και εξουσιοδότηση να ελέγξουμε. Παρακαλώ να διευκρινιστεί.

Επίσης σε γήπεδα με περισσότερα του ενός κτιρίων, υποθέτω ότι εξετάζουμε τις αυθαίρετες κατασκευές και όχι το σύνολο των κτιρίων.

ΕΝΑ ΠΡΑΓΜΑ ΜΟΝΟ ΘΑ ΣΗΜΕΙΩΣΩ….Ο ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΟΠΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΑΠΟ ΟΠΟΙΟΔΗΠΟΤΕ ΜΗΧΑΝΙΚΟ,ΑΛΛΩΣΤΕ Ο ΚΑΘΕΝΑΣ ΕΧΕΙ ΤΗΝ ΕΥΘΥΝΗ ΤΗΣ ΥΠΟΓΡΑΦΗΣ ΤΟΥ…..ΕΛΠΙΖΩ ΝΑ ΜΗΝ ΚΑΝΕΤΕ ΑΛΛΟ ΕΝΑ ΔΩΡΟ ΣΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ…..ΕΧΟΥΜΕ 150 000 ΜΗΧΑΝΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΕΔΩ ΚΑΙ ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΝΕΙ ΡΟΥΣΦΕΤΙΑ- ΔΩΡΑ ΣΕ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΕΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΕΣ………ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΚΑΥΣΤΗΡΩΝ ΕΠΙΤΡΕΨΑΤΕ ΠΡΙΝ 3 ΜΗΝΕΣ ,ΣΕ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥΣ….ΟΙ 150 ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ΤΟΥΣ ΔΕΝ ΚΟΙΜΟΥΝΤΑΙ ΠΛΕΟΝ

θα πρέπει να γίνει ξεκάθαρο ότι με βάση τον ν 4178/13 δεν απαιτείται ΔΕΔΟΤΑ ή Μελέτη στατικής επάρκειας για κτίρια της κατηγορίας 1 και 2 ( αυθαίρετα με χρήση κατοικίας προ 1975 και αυθαίρετα με οποιαδήποτε χρήση προ 1-1-1983 ).
Επίσης θα πρέπει να διευκρινισθεί ότι αυθαίρετες αλλαγές χρήσης τυχόν υπογείων ή αποθηκών σε χώρο εμπορικών ή άλλων καταστημάτων δεν απαιτούν μελέτη στατικής επάρκειας αλλά ΔΕΔΟΤΑ.

«Το Δ.Ε.ΔΟ.Τ.Α. βασίζεται σε ταχύ οπτικό έλεγχο (ΤΟΕ), μακροσκοπικό και πρωτοβάθμιο»
Από την παραπάνω φράση και μόνο αποδεικνύεται ότι δεν χρειάζεται καν να υπάρχει ως δικαιολογητικό αυτό το έκτρωμα που λέγεται δελτίο δομικής τρωτότητας αυθαιρέτου για τα ιδιωτικά κτίρια. Το έφτιαξες με δική σου ευθύνη? Πάρε και την ευθύνη πάνω σου.
Ή κανονική στατική μελέτη ή τίποτα.

Άρθρο 1, παρ.2 : “ … κτίρια που η χρήση τους δε συμπεριλαμβάνεται στο επόμενο άρθρο του παρόντος.» . Π.χ. ένα καφενείο 70 τ.μ. ή μια ταβέρνα 100.00τ.μ., ή γενικά ένα κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος αναλόγου εμβαδού, πως θα αντιμετωπίζεται; Είναι χώρος συνάθροισης κοινού, όπως το θέατρο, ο κινηματογράφος κτλ. και πρέπει να αντιμετωπίζεται ανάλογα; Kαι όταν τα αυθαίρετα κτίσματα αφορούν βοηθητικούς χώρους των παραπάνω χρήσεων, απαιτείται σεισμική επάρκεια;
Με τα παραπάνω παραδείγματα, συμπεραίνουμε ότι πολλά αυθαίρετα κτίσματα κυρίως στην επαρχία με τις παραπάνω χρήσεις , τα οποία λόγω του μικρού εμβαδού τους, της μικρής αντικειμενικής τους αξίας, της παλαιότητας, του τρόπου κατασκευής τους (π.χ. φέρουσα τοιχοποιία), του μικρού αριθμού τραπεζοκαθισμάτων που εξυπηρετούν προτείνεται σαφώς να εξαιρούνται από την απαίτηση στατικής επάρκειας.

1. Θεωρώ ότι πρέπει να διευκρινίζεται με λεπτομέρεια τι εννοείται ως τουριστικό κατάλυμα του άρθρου 1 παρ.2 και τι εννοείται ως λοιπές τουριστικές εγκαταστάσεις του άρθρου 2 παρ.1Βαxi.
2. Όπως γίνεται αντιληπτό τα γραφεία ανήκουν γενικώς στο άρθρο 1. Ωστόσο τι συμβαίνει με τα κτήρια γραφείων, τα οποία έχουν εμπορικά καταστήματα στο ισόγειο με αυθαιρεσίες στα καταστήματα αυτά; Πρέπει να γίνει στατική επάρκεια όλου του κτηρίου, εφόσον δεν συντρέχουν οι λόγοι του άρθρου 2 παρ.1Ββ;
3. Τα ΔΕΔΟΤΑ ποιες ειδικότητες μηχανικών τά υπογράφουν;
4. Τα γραφεία με αυθαιρεσίες ή με διαφορετική διαμερισμάτωση, τα οποία βρίσκονται μέσα στα εμπορικά κέντρα, οφείλουν να κάνουν στατική επάρκεια όλου του εμπορικού κέντρου βάσει του άρθ.2παρ.1Βαvi εφόσον δεν συντρέχουν οι λόγοι του άρθ.2παρ.1Ββ;
5. Εν γένει θεωρώ υπερβολικό το γεγονός, ότι αν κάποιος έχει ένα μικρό κατάστημα σε εμπορικό κέντρο με αυθαιρεσίες 25 τ.μ. και στη συγκεκριμμένη ιδιοκτησία δεν υπάρχουν αλλαγές στις διαστάσεις του φορέα βάσει οικ. αδείας και βάσει άρθρου 2 παρ.1β, να υποχρεώνεται ο μηχανικός να κάνει τεύχος υπολογισμών άρθ.2παρ.1Ββiii για όλο το κτίριο, με αντίστοιχο κόστος για τον ιδιοκτήτη και με πολλές δυσκολίες στις αυτοψίες σε όλες τις ιδiοκτησίες του συνόλου του κτηρίου.
6. Γενικά, είναι εξαιρετικά δύσκολο έως και αδύνατο να γίνεται αυτοψία (τομές εδάφους) και λήψη δοκιμίων στα θεμέλια των κτηρίων, διότι δεν συναινούν οι ιδιοκτήτες. Αυτό σημαίνει ότι πολλά στοιχεία στις μελέτες στατικής επάρκειας είναι στην κρίση του κάθε μηχανικού, ο οποίος όμως φέρει ευθύνη υπογράφοντας.
7. Είναι υποχρεωτική η λήψη δοκιμίων για κτήρια που θέλουν στατική επάρκεια?
8. Στο άρθρο 2 παρ.1Α αναφέρεται ότι η μελέτη στατικής επάρκειας γίνεται με την κείμενη νομοθεσία. Εδώ εννοείται η σημερινή ισχύουσα; Διότι στο άρθρο 2 παρ.1Β η μελέτη στατικής επάρκειας εκπονείται, εφόσον υπάρχει οικ. άδεια, βάσει της νομοθεσίας που ίσχυε κατά το χρόνο έκδοσης της αδείας.
Ευχαριστώ.

Θεωρώ ότι στην υπουργική απόφαση θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και η εξής περίπτωση : Έστω ότι ένα αυθαίρετο αποτελεί προσθήκη καθ’ύψος επί υπάρχοντος κτιρίου κατοικιών, το οποίο έχει κατασκευασθεί με νόμιμη οικοδομική άδεια χωρίς πρόβλεψη ορόφων. Η αυθαίρετη προσθήκη επηρεάζει στατικά το υπάρχον νομίμως υφιστάμενο κτίριο. Άρα η ασφάλεια του νόμιμου κτιρίου περιορίζεται και ως εκ τούτου δεν είναι πλέον σύμφωνη με τους κανονισμούς. Κατά συνέπεια θεωρώ ότι θα πρέπει να προβλεφθεί για τη συγκεκριμένη περίπτωση να απαιτείται μελέτη στατικής επάρκειας για το νομίμως υφιστάμενο κτίριο.

1. Ο νόμος αναφέρεται και σε κτίριο και σε μεμονωμένη κατασκευή. Η Υπουργική Απόφαση αναφέρεται σε κάθε περίπτωση σε στοιχεία όλου του κτιρίου. Θα πρέπει να διευκρινιστεί τι γίνεται σε περίπτωση πολυκατοικιών όπου γίνεται υπαγωγή στον 4178 οριζόντιας ιδιοκτησίας με χρήση διαφορετική από την επικρατούσα χρήση του κτιρίου.
Παράδειγμα πολύ συνηθισμένο:
Kάνω υπαγωγή στο 4178 οριζόντιας ιδιοκτησίας ισογείου και υπογείου με χρήση κατάστημα. Το κτίριο έχει επικρατούσα χρήση κατοικία.
Πρόβλημα 1: Το σύστημα υπαγωγής του ΤΕΕ δεν δέχεται επικρατούσα χρήση
κατοικίας εφόσον τουλάχιστον σε ένα φύλλο καταγραφής δεν συμπίπτει με την χρήση της υπαγόμενης οριζόντιας που είναι κατάστημα.Κατά συνέπεια δεν μπορεί να καταγραφεί η επικρατούσα χρήση του κτιρίου.
Πρόβλημα 2: Για την υπαγωγή λοιπόν του παραπάνω καταστήματος, παρόλο που βρίσκεται σε κτίριο με επικρατούσα χρήση κατοικία και σύμφωνα με το άρθρο 1 εδάφιο 2 απαιτείται ΔΕΔΟΤΑ, δεν είναι δυνατή η καταγραφή της επικρατούσας χρήσης κτιρίου και στο φύλλο καταγραφής υπαγωγής θα φαίνεται χρήση κατάστημα και θα απαιτείται μελέτη στατικής επάρκειας. Θα πρέπει άμεσα να δοθεί η δυνατότητα υπαγωγής στο σύστημα αυθαιρέτων επικρατούσας χρήσης διαφορετικής από τις χρήσεις των φύλλων καταγραφής και να δοθούν οδηγίες για την υπαγωγή των οριζόντιων που αποτελούν πλειοψηφία όπως στο παραπάνω παράδειγμα, στην Υπουργική Απόφαση.
Πρόβλημα 3. Μεγάλο και άλυτο πρόβλημα για την σύνταξη ΔΕΔΟΤΑ για όλο το κτίριο αποτελεί η καταγραφή όλου του κτιρίου. Δεν είναι δυνατόν να κάνω υπαγωγή μιας οριζόντιας σε πολυκατοικία και να απαιτήσω από όλους τους ενοίκους του κτιρίου να έχω πρόσβαση στις ιδιοκτησίες τους για να καταγράψω ας πούμε αν ανά διηρημένη ιδιοκτησία υπάρχουν αυθαίρετες κατασκευές μικρότερες των 20τ.μ. αλλά και για οποιοδήποτε έλεγχο. Είναι αδύνατον να γίνουν οποιεσδήποτε καταγραφές, αυτοψίες, επιμετρήσεις κλπ σε ξένες ιδιοκτησίες. Ο κάθε μηχανικός έχει την δυνατότητα να κάνει αυτοψία μόνον στην οριζόντια της οποίας θα κάνει την υπαγωγή και το πολύ στα κοινόχρηστα τμήματα των πολυκατοικιών και σε τίποτε άλλο. Κατά συνέπεια το ΔΕΔΟΤΑ είναι αδύνατο να συνταχθεί με τον προβλεπόμενο τρόπο.
Πρόβλημα 4. Σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση και τις συνημμένες οδηγίες για κάθε αυτοτελές κτίριο συντάσσεται ένα και μόνον ΔΕΔΟΤΑ.
Σε περίπτωση πολυκατοικιών όπου μπορεί 10 διαφορετικοί μηχανικοί να κάνουν υπαγωγές στον 4178 πόσα ΔΕΔΟΤΑ θα πρέπει να συνταχθούν?

Θα πρέπει να ορισθεί το ποιοι έχουν δικαίωμα σύνταξης του ΔΕΔΟΤΑ.
α)Γενικώς και β) ειδικώς όταν απαιτούνται υπολογισμοί των υποπεριπτώσεων iii και iv της §1.Β του άρθρου 2.

Καθώς και το ποιοι μπορούν να εκπονούν τις στατικές μελέτες επάρκειας όταν απαιτούνται. Μόνο οι διπλωματούχοι Πολιτικοί Μηχανικοί εμπειρίας >5 ετών όπως ορίζει ο ΚΑΝΕΠΕ;

Θα πρέπει να γίνει σαφές ότι το ΔΕΔΟΤΑ αφορά το κτήριο και όχι την οριζόντια ιδιοκτησία και μάλιστα ως στατικώς ανεξάρτητη οντότητα.
Σε μια δήλωση μπορούμε να έχουμε αυθαίρετες κατασκευές σε περισσότερα του ενός στατικά ανεξάρτητα κτήρια εντός του οικοπέδου. Δηλωμένα όλα σε ένα φύλλο καταγραφής (π.χ. κτήρια που διαχωρίζονται με αντισεισμικό αρμό).

Τέλος, θεωρώ ότι:
_ Η ασφάλεια των αυθαίρετων κτισμάτων δεν αφορά μόνο τους ιδιοκτήτες αυτών, όχι μόνο τους ιδιοκτήτες των όμορων κτηρίων, αλλά όλους μας.

_ Αν η Πολιτεία ενδιαφέρεται πραγματικά για την ασφάλεια των πολιτών και των κατασκευών, δεν δύναται ο έλεγχος να περιορίζεται μόνο σε Ταχύ, Οπτικό, Μακροσκοπικό και Πρωτοβάθμιο.

_ Σε κατασκευές που ΔΕΝ έχουν οικοδομική άδεια, ανεξαρτήτως χρήσης, δεν μπορεί ο ιδιοκτήτης να τη «βγάζει καθαρή» με ένα ΔΕΔΟΤΑ! Πρέπει να απαιτείται μελέτη στατικής επάρκειας.

_ Πρέπει να απαιτείται υποχρεωτική ασφάλιση των αυθαίρετων κατασκευών και να καλύπτονται ζημιές σε όμορα κτήρια και υποδομές, θάνατος και τραυματισμός που θα προκληθούν από μερική ή ολική κατάρρευση του αυθαιρέτου ή και μόνο από κρούσεις αυτού στα όμορα κτήρια όταν δεν υπάρχει επαρκής αντισεισμικός αρμός.

_ Να γίνει ξεκάθαρο ότι καμία κρατική οικονομική ενίσχυση δεν θα λάβουν οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων σε περίπτωση σεισμού ή άλλης θεομηνίας εκτός αν προβούν σε πλήρη στατικό έλεγχο και προκύψει η στατική επάρκεια της αυθαίρετης κατασκευής χωρίς να απαιτούνται ενισχύσεις.

Κύριοι,
Αν δεν θέλετε να αντιμετωπίσετε την πραγματικότητα … μην παρασύρετε σ΄αυτό τους πολίτες και μάλιστα εμπλέκοντας ολόκληρο επιστημονικό κλάδο στο εκτελεστικό σκέλος του εμπαιγμού.

Εδώ και 4-5 νόμους αυθαιρέτων προσπαθείτε να προσπεράσετε στη στροφή τις συνταγματικές ερμηνείες του ΣτΕ. Κάθε φορά ισχυρίζεστε ότι θα τα καταφέρετε αλλά μάταια … πάντα χάνετε.
Τώρα τελευταία κάποιοι σας υπέδειξαν μιά φόρμουλα. Με βάση αυτή στρώνετε τον τελευταίο νόμο και οδεύετε (τάχα μου) στην «ολιστική αντιμετώπιση» του φαινομένου των αυθαιρέτων. Όμως πάλι μάταια …

Νομιμοποίηση-εξαίρεση-τακτοποίηση-whatever χωρίς κατεδάφιση (αυτών που πρέπει) δε γίνεται. Σας το είπε και το ΣτΕ …
Εμπαιγμός (ή μάλλον εκβιασμός) του πολίτη «πλήρωσε και δε θα στο κατεδαφίσω» γίνεται … αλλά μόνο για εισπρακτικούς λόγους …
Και δυστυχώς για τον επειχειρούμενο εμπαιγμό-εκβιασμό, το Σύνταγμα έχει πολλά άρθρα …
Τώρα απασχολείστε να ικανοποιήσετε το άρθρο 17 – παρ.1 «περί ιδιοκτησίας», αλλά παρακάτω το άρθρο 24 γράφει «… η πολεοδόμηση και η επέκταση των πόλεων και των οικιστικών γενικά περιοχών υπάγεται στη ρυθμιστική αρμοδιότητα και τον έλεγχο του Κράτους, με σκοπό να εξυπηρετείται η λειτουργικότητα και η ανάπτυξη των οικισμών και να εξασφαλίζονται οι καλύτεροι δυνατοί όροι διαβίωσης. Οι σχετικές τεχνικές επιλογές και σταθμίσεις γίνονται κατά τους κανόνες της επιστήμης …»
Λοιπόν, αφήστε τις οριζόντιες ιδιοκτησίες προς το παρόν στην άκρη … ζητάτε να ασκήσετε ρυθμιστική αρμοδιότητα και έλεγχο σε (δηλ. να νομιμοποιήσετε) κτήρια που (τουλάχιστον) πρέπει να είναι ασφαλή. Όμως «οι σχετικές τεχνικές επιλογές και σταθμίσεις γίνονται κατά τους κανόνες της επιστήμης» … άρα μ’ αυτούς πρέπει να κριθεί και η ασφάλεια του πολίτη και η στατική επάρκεια !

Σαν έλεγχος, στη φάση αυτή, μπορεί να εννοηθεί : α) το ΔΕΔΟΤΑ (πρώτο, δεύτερο ή και τρίτο ή και μελέτη μέχρι την οριστ. εξαίρεση) για σπουδαιότητα κατοικίας ή χαμηλότερη και β) ΜΕΛΕΤΗ στατικής επάρκειας για τα όλα τα υπόλοιπα (και αυτή ενδεχόμενα με περαιτέρω στάδια). Και τα δύο ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΚΤΗΡΙΟΥ. Οι νομικοί σύμβουλοί σας ας ασχοληθούν ΜΟΝΟΝ με τα θέματα του πίνακα συνιδιοκτησίας.

1. Το επιστημονικό πλαίσιο και οι κανόνες για τον έλεγχο υπάρχουν. Χρησιμοποιήστε τα ! ΣΑΦΩΣ και όχι με αλληθωρισμούς ή σκοπιμότητες.
2. Αν χρησιμοποιήσετε αυτά που πρέπει, ξέρετε πολύ καλά ότι το κόστος δεν το αντέχει ο πολίτης. Βγείτε να του το πείτε ή βρείτε τρόπο να τον επιδοτήσετε δραστικά. Το οικονομικό κριτήριο-σημείο είναι κάπου μεταξύ του ιδιοκτήτη του αυθαιρέτου και του κοινωνικού συνόλου. Βρείτε το !
3. Αν θέλετε μιά οικονομικότερη λύση, επιλέξτε τη μέσω της στάθμης επιτελεστικότητας. Εξηγήστε στον ιδιοκτήτη τι είναι αυτό. Ότι δε μπορείς να είσαι σαν όλους τους άλλους, θα είσαι κάτι παρακάτω. Για να δούμε το πόσο παρακάτω χρειάζεται ο έλεγχος, ο έλεγχος δεν είναι χαράτσι. Όταν όμως βρούμε τι τελικά είσαι πρέπει αυτό να γίνει δημόσια γνωστό και αν είσαι κάτω από κάποιο όριο τότε δεν πρέπει να υπάρχεις. Πείτε το !
4. ΟΛΑ τα κτήρια πρέπει να περάσουν τον έλεγχο. Διευκρινίστε το στο ν.4178, γιατί εννοεί ότι εξαιρούνται τα κτήρια των κατηγοριών Α και Β. Γιατί ; Σ’ αυτά δε θα μπαίνουν παιδιά μέσα ; Αν ναι, να το γράφουν σε μεγάλη ταμπέλα στην είσοδο !
5. Μάθετε να γράφετε νόμους ! Ο νόμος ετοιμάζεται και δοκιμάζεται πριν το ΦΕΚ. Η εγκύκλιος δεν είναι για να τον διορθώνει αλλά για να τον ερμηνεύει και η ΥΑ δε μπορεί να διαφωνεί με το νόμο που την εξουσιοδοτεί.
6. Αν δεν προλαβαίνετε να το διαμορφώσετε τώρα αφήστε το για αργότερα (πχ για την ηλεκτρονική ταυτότητα κτηρίου). Εν τω μεταξύ, θα λυθούν και τα προβλήματα ερμηνείας του νόμου, αφού πλέον θα έχετε βρει πως γίνεται μελέτη στατικής επάρκειας σε κτήριο που δε σε αφήνουν να το δεις ή πως κατεδαφίζεται αυθαίρετη οριζόντια ιδιοκτησία σε πολυκατοικία …
7. Πριν γράψετε απαλλαγές από έλεγχο στατικής επάρκειας σκεφτείτε (πολλές φορές) τι ακριβώς σημαίνει η κάθε περίπτωση. Δε μπορεί με την απαλλαγή i) να εξαιρείτε της μελέτης τις περισσότερες αυθαίρετες εκκλησίες, σχολεία, πανεπιστήμια, νοσοκομεία κλπ. Δυστυχώς, χάρη σε σας, έχουμε πολλά τέτοια αυθαίρετα. Καιρός πιά να ελεγχθούν ή να κατεδαφιστούν !
8. Η μέχρι σήμερα αντιμετώπιση του κράτους (και του κρατικού μηχανισμού) σε θέματα στατικής επάρκειας είναι υπεύθυνη για το πόσο την λαμβάνει υπόψη του σήμερα ο πολίτης και τα αυθαίρετα το ζωντανό και διαρκές δείγμα του. Καλό είναι να μη συνεχίσει και σε άλλες γενιές γιατί στοιχίζει πολύ !

Αν δεν αντιμετωπίσετε όλα τα παραπάνω, νόμος αυθαιρέτων δε στεριώνει, η «κόκκινη γραμμή» σβήνει … και το ΣτΕ έρχεται !
Αν αυτό θέλετε, μαζί με κάποια εκατομμύρια ευρώ, μη χρησιμοποιείτε μελέτες μηχανικού στη διαδικασία … γίνεται και χωρίς αυτές !

Ίσως θα πρέπει να εξετασθεί να εξαιρεθούν του ΔΕΔΟΤΑ απλές κατασκευές με βοηθητική χρήση όπως αποθήκες, γκαράζ κ.τ.λ. κατασκευασμένες με απλά υλικά (πέτρα, τούβλα, ξύλο ή λαμαρίνα) καθώς επίσης και στέγαστρα (ζευκτά ξύλινα ή μεταλλικά) που γεφυρώνουν μικρά ανοίγματα και για τα οποία παλαιότερα δεν χρειαζόταν καμιά στατική μελέτη.
Για τα συγκεκριμένα κτίσματα η συμπλήρωση του ΔΕΔΟΤΑ είναι πολύ επιβαρυντική και ψυχοφθόρα για κάθε μηχανικό που έχει επίγνωση ότι είναι χωρίς νόημα.

Η συναδελφος ΚΑΡΑΚΙΟΖΟΓΛΟΥ ΠΟΛΥΤΙΜΗ έθεσε τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε κατά τη σύνταξη των Δ.Ε.ΔΟ.Τ.Α. κατά άριστο τρόπο.
Μήπως θα ήταν σκόπιμο για την περίπτωση αυτή τουλάχιστον να λάβετε υπόψη τα σχόλια και να ξαναδείτε το θέμα με απλή λογική και όχι (όπως συνηθίζετε) με αδιαφορία και να δόσετε λύσεις;
Πως είναι δυνατό διάφοροί μηχανικοί που ασχολούνται με την ρύθμιση διαφόρων οριζοντίων ή καθέτων ιδιοκτησιών να εκδίδουν Δ.Ε.ΔΟ.Τ.Α. για όλο το κτίριο και μάλιστα να είναι και μοναδικό; Με ποιά εξουσιοδότηση θα ψάξουν όλο το κτίριο και ποιός θα πληρώσει την αμοιβή;
Γιατί δεν απαντάται με σαφήνεια πότε χρειάζεται Δ.Ε.ΔΟ.Τ.Α. και πότε στατική επάρκεια τουλάχιστον για τις απλές συνήθεις περιπτώσεις;

1. ΓΙΑ ΤΙΣ ΟΡΙΖΟΝΤΙΕΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΕΣ, Η ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΕΓΚΑΙΡΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ (ΕΝΤΟΣ ΤΗΣ 18 ΜΗΝΗΣ ΠΡΟΘΕΣΜΙΑΣ ΠΟΥ ΔΙΝΕΙ Ο ΝΟΜΟΣ) ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΕΝΟΣ ΚΤΙΡΙΟΥ ΜΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΜΙΑΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΕΣ ΣΕ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΜΕΝΟ ΠΡΟΣ ΤΟΥΤΟ ΜΗΧΑΝΙΚΟ ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ ΝΑ ΠΡΟΒΕΙ ΣΤΟΥΣ ΣΧΕΤΙΚΟΥΣ ΕΛΕΓΧΟΥΣ ΠΡΟΣ ΣΥΝΤΑΞΗ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ, ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΠΙΒΛΗΘΕΙ ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΑΤΑΞΗ Ή ΜΕ ΑΛΛΟ ΝΟΜΙΜΟ ΤΡΟΠΟ.ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΑΡΝΗΣΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΑΠΟ ΑΛΛΟ ΣΥΝΙΔΙΟΚΤΗΤΗ, ΟΙ ΜΕΛΕΤΕΣ ΔΕΝ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ ΠΑΡΑ ΜΟΝΟ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΤΕΛΕΣΙΔΙΚΗ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ, ΔΗΛΑΔΗ ΠΡΑΚΤΙΚΑ, ΠΟΤΕ. ΚΑΙ ΕΤΣΙ ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΘΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΘΕΙ Η ΕΝΤΑΞΗ ΤΟΥ ΑΥΘΑΙΡΕΤΟΥ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΕΞ ΑΙΤΙΑΣ ΑΡΝΗΣΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΣΤΟ ΜΗΧΑΝΙΚΟ ΟΧΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΙΤΟΥΝΤΑ ΤΗΝ ΕΝΤΑΞΗ, ΑΛΛΑ ΑΠΟ ΑΛΛΟΝ ΙΔΙΟΚΤΗΤΗ.
2. ΤΑ ΙΔΙΑ ΩΣ ΑΝΩΤΕΡΩ ΘΑ ΣΥΜΒΟΥΝ ΚΑΙ ΜΕ ΤΗΝ Υ.Α.55174/4-10-2013 (ΦΕΚ 2605/Β/15-10-2013) «Διαδικασία έγκρισης και απαιτούμενα δικαιολογητικά για εργασίες για τις οποίες απαιτείται Έγκριση Εργασιών Μικρής Κλίμακας» ΣΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΠΑΛΙ ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ Η ΣΥΝΑΙΝΕΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ. ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΜΕ ΑΥΤΗ ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΝΑΝΕΩΣΕΙ ΤΟ ΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟ ΣΤΗ ΠΡΟΣΟΨΗ ΤΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΤΟΥ ΑΝ ΔΕΝ ΤΟΥ ΤΟ ΕΠΙΤΡΕΨΕΙ Ο ΚΑΘΕ ΚΑΚΟΒΟΥΛΟΣ ΣΥΝΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ ΚΑΙ ΤΕΛΙΚΑ ΑΝ ΔΕΝ ΠΑΡΕΙ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ. ΔΟΥΛΕΙΑ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΘΕΤΕΙ ΟΡΟΥΣ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗ ΔΟΜΗΣΗ κλπ ΚΑΙ ΟΧΙ ΝΑ ΕΙΣΑΓΕΙ ΕΠΙ ΠΛΕΟΝ ΟΡΟΥΣ ΠΑΡΑΚΩΛΗΣΗΣ ΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΙ ΝΟΜΙΜΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ ΧΩΡΙΣ ΟΥΣΙΩΔΕΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ.ΚΑΤΙ ΤΕΤΟΙΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΕΦΑΛΤΗΡΙΑ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΔΙΕΝΕΞΕΩΝ, ΩΘΟΥΝ ΣΕ ΠΑΡΑΝΟΜΙΑ ΤΟΝ ΚΑΛΟΠΙΣΤΟ ΙΔΙΟΚΤΗΤΗ ΔΙΟΤΙ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΑΛΛΙΩΣ – ΟΥΤΕ ΤΟ ΜΑΓΑΖΙ ΤΟΥ ΝΑ ΒΑΨΕΙ – ΚΑΙ ΤΙΠΟΤΕ ΑΛΛΟ. ΔΥΣΤΥΧΩΣ Η ΔΙΚΟΜΑΝΙΑ ΑΝΤΙ ΝΑ ΠΑΡΑΚΩΛΥΕΤΑΙ ΕΚΤΡΕΦΕΤΑΙ.ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΡΩΤΑΤΕ ΚΑΙ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΠΡΙΝ ΒΓΑΛΕΤΕ ΤΕΤΟΙΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ;
2. ΟΠΟΥ ΣΤΑ ΔΕΛΤΙΑ Ή ΟΠΟΥ ΑΛΛΟΥ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ «ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ» ΝΑ ΑΝΑΦΕΡΘΕΙ «ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ ΚΑΤΑ ΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ».

Αναφέρομαι παρακάτω, σε σχολιασμό και συγκεκριμένες προτάσεις βελτίωσης, αφενός για τα κτίσματα κατηγορίας Ι (όπου απαιτείται μόνον το ΔΕ.ΔΟ.Τ.Α. και αφετέρου για τα κτίσματα κατηγορίας ΙΙ (όπου απαιτείται πλήρης μελέτη στατικής επάρκειας)

Κτίσματα κατηγορίας Ι
Εμπλουτισμός του “ΔΕλτίου ΔΟμικής Τρωτότητας Αυθαιρέτων ΔΕ.ΔΟ.Τ.Α.”

Σύμφωνα με την εισήγηση του Υπουργού Αναπληρωτή ΠΕΚΑ Σταύρου Καλαφάτη, η υπό έκδοση Υπουργική Απόφαση στοχεύει να “κλείσει μια εκκρεμότητα ετών στα θέματα της στατικότητας των αυθαιρέτων” γιατί η Πολιτεία ενδιαφέρεται για τους πολίτες της, και “οφείλει να μεριμνήσει για την ασφάλεια των κτισμάτων τους”
Πράγματι όλοι μας (στον Τεχνικό κόσμο) συμφωνούμε ότι πρέπει να υπάρχει ένας έλεγχος της ασφάλειας των αυθαίρετων κτισμάτων, που κατασκευάστηκαν με αλλοίωση της στατικής μελέτης που συνόδευε την οικοδομική τους άδεια, και πολύ περισσότερο αυτών που κατασκευάστηκαν χωρίς καθόλου οικοδομική άδεια.

Θα ήταν όντως ευχής έργο, να γίνεται κανονική στατική μελέτη επάρκειας για όλα τα αυθαίρετα κτίσματα, ανεξάρτητα από την χρήση του καθενός.
Αυτό όμως απαιτεί καλή γνώση του σκελετού του κτίσματος και της θεμελίωσής του, με έλεγχο της ποιότητας και της ποσότητας των υλικών του φέροντος οργανισμού του.
Όμως στα αυθαίρετα κτίσματα, δεν υπάρχουν (συνήθως) κατασκευαστικά σχέδια.
Είναι πράγματι δύσκολη και ακριβή η διαδικασία να αποτυπωθούν πλήρως τα στοιχεία του φέροντα οργανισμού ενός υφισταμένου κτηρίου (π.χ. Αποτύπωση οπλισμών μέσα σε στοιχεία οπλισμένου σκυροδέματος, έλεγχος αντοχής beton ή φέρουσας τοιχοποιίας, αποτύπωση θεμελίωσης κλπ)

Για τον λόγο αυτόν, το Προσχέδιο της Υπουργικής Απόφασης που σχολιάζουμε εδώ, διαχωρίζει τα αυθαίρετα κτίσματα σε δύο κατηγορίες:
Αφενός σε κτίσματα κυρίως κατοικιών και αφετέρου σε κτίσματα “ειδικών χρήσεων”

Για τα δεύτερα (τα κτίσματα “ειδικών χρήσεων”) προβλέπεται κανονικός έλεγχος – μελέτη στατικής επάρκειας.
Για τα πρώτα όμως, προβλέπεται μόνον η “συμπλήρωση” ενός Δελτίου Δομικής Τρωτότητας Αυθαιρέτων, όπου θα γίνεται μια απλή οπτική περιγραφή της στατικής συμπεριφοράς που έχει επιδείξει έως σήμερα το κτίσμα. Θα γίνεται δηλαδή με μια μορφή matrix choice, απογραφή για το κτίσμα, εάν είναι από σκελετό beton ή όχι, αν έχει pilotis, εάν έχει ρωγμές (σήμερα) και άλλα παρόμοια, σε επίπεδο μιας απλής “καταγραφής” ή “απογραφής”
Ερώτημα: Ποιος μπορεί να ξέρει πως θα συμπεριφερθεί ένα κτίσμα σε έναν μελλοντικό σεισμό, συμπεραίνοντας από το γεγονός ότι σήμερα δεν έχει ρωγμές; Σε ένα δε κτίσμα, που μπορεί να μην έχει υποστεί ΠΟΤΕ στο παρελθόν του μια σεισμική φόρτιση !

Αυτό σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι “κλείνει την εκκρεμότητα ετών στα θέματα της στατικότητας των αυθαιρέτων” ούτε ότι η Πολιτεία “μεριμνά ως οφείλει για την ασφάλεια των κτισμάτων των πολιτών της” όπως είναι η επιθυμία του Υπουργού κ. Σταύρου Καλαφάτη, και ολόκληρου του Τεχνικού Κόσμου, που αισθάνεται “υπόλογος” (γιατί “ξέρει”) απέναντι στην κοινωνία (που “δεν ξέρει”).

Συνοψίζοντας, βρισκόμαστε ενώπιον της σύγκρουσης δύο “καθηκόντων”:
Από την μία να ελέγξουμε την ασφάλεια που παρέχουν τα αυθαίρετα κτίσματα κατοικιών και από την άλλη να μην επιβαρύνουμε με σημαντικά έξοδα τους ιδιοκτήτες τους, υποχρεώνοντάς τους να πληρώσουν για μία πλήρη στατική ανάλυση και έλεγχο στατικής επάρκειας της κατοικίας τους.

Συμπέρασμα – πρόταση:
Θεωρώ καταρχήν σωστή την διαφοροποίηση των κτισμάτων σε δύο κατηγορίες που προτείνει το σχέδιο της Υπουργικής Απόφασης.
Αλλά πιστεύω ότι το “Δελτίου Δομικής Τρωτότητας Αυθαιρέτων” που πρέπει να συνοδεύει την πρώτη κατηγορία (κυρίως κατοικίες) πρέπει να “εμπλουτιστεί” και με κάποιους έστω στοιχειώδεις στατικούς υπολογισμούς, για να μπορούμε να έχουμε μια “αίσθηση” της παρεχόμενης ασφάλειας του κτίσματος, χωρίς να απαιτείται η πλήρης γνώση φέροντα οργανισμού του (οπλισμοί, θεμέλια, αντοχή Beton ή φέρουσας τοιχοποιίας κλπ)

Ο “εμπλουτισμός” αυτός του ΔΕ.ΔΟ.Τ.Α, μπορεί να γίνει ως εξής:

Να ζητηθεί καταρχήν μία αποτύπωση του φέροντος οργανισμού του κτίσματος (πάνω από την θεμελίωση) σε επίπεδο ΜΟΝΟΝ διατομών φερόντων στοιχείων (πχ διατομές δοκών – υποστυλωμάτων ή πάχη φερουσών τοιχοποιιών). Είναι μια εύκολη διαδικασία, η οποία μπορεί να ενταχθεί άνετα στην φάση της γενικής αρχιτεκτονικής αποτύπωσης του αυθαιρέτου, που προβλέπεται ούτως ή άλλως.
Αφού έχουμε την αποτύπωση του φέροντος οργανισμού της ανωδομής (σε επίπεδο διατομών και όχι σιδήρων ή αντοχών), μπορούμε να προβούμε σε μια στατική ανάλυση και να καθορίσουμε τους “απαιτούμενους οπλισμούς” ή την “απαιτούμενη αντοχή φέρουσας τοιχοποιίας”. Η στατική αυτή ανάλυση προτείνεται να γίνεται σύμφωνα με τους κανονισμούς που ίσχυαν την περίοδο κατασκευής του αυθαιρέτου. (Βλέπε αναλυτική τεκμηρίωση της απόψεως αυτής παρακάτω, στις παρατηρήσεις για τις στατικές μελέτες επάρκειας που προβλέπονται για τα κτίσματα κατηγορίας ΙΙ)
Η γνώση και μόνον των “απαιτουμένων οπλισμών” δοκών και υποστυλωμάτων (ή της απαιτούμενης αντοχής της φέρουσας τοιχοποιίας), έστω και αν δεν γνωρίζουμε τους πραγματικά υπάρχοντες οπλισμούς (ή την υπάρχουσα αντοχή της φέρουσας τοιχοποιίας) είναι ήδη ένα ΠΟΛΥ ΚΑΛΟ εργαλείο για να προβούμε σε μια εκτίμηση της παρεχόμενης ασφάλειας του κτίσματος. Π.Χ: Αν από την στατική μελέτη προκύψει ότι μια υπάρχουσα κολόνα διαστάσεων 30/30 απαιτεί οπλισμό 4Φ20, μπορούμε να “υποθέσουμε” ότι η κολόνα είναι “επαρκής” έστω και αν δεν γνωρίζουμε πόσος οπλισμός υπάρχει σε αυτήν στην πραγματικότητα. Ενώ αν η ίδια κολόνα (διατομής 30/30) προκύψει ότι απαιτεί οπλισμό 12Φ20, μπορούμε με ασφάλεια να υποθέσουμε ότι η υπάρχουσα κολόνα “χρειάζεται ενίσχυση”
Για ακόμη μεγαλύτερη απλούστευση της διαδικασίας της “συμβατικής” αυτής στατικής μελέτης, και σε μια προσπάθεια να μειωθεί ο υπολογιστικός κόπος, άρα και το κόστος της μελέτης, μπορούμε να προτείνουμε και την εξής απλουστευτική διαδικασία μελέτης: Για κτήρια ήσσονος σημασίας (κατά την κρίση του μελετητή) με σκελετό οπλισμένου σκυροδέματος, ο έλεγχος επάρκειας των δοκών, επιτρέπεται να παραλείπεται.

Η απαλλαγή αυτή προτάθηκε από το ΥΠΕΧΩΔΕ στην απόφαση 5371 / Β11 / 9-7-2008 που αφορούσε τις μελέτες στατικής επάρκειας και ενίσχυσης κτιρίων που υπέστησαν ζημιές από τον σεισμό του Ιουνίου 2008 στην Πάτρα (άρθρο 2 Κεφάλαιο ΙΙΙ παράγραφος 1 εδάφιο η/VII)

Πρόταση 1. Να προστεθεί στην Υπουργική Απόφαση το εξής κείμενο:

Το ΔΕλτίο ΔΟμικής Τρωτότητας Αυθαιρέτων ΔΕ.ΔΟ.Τ.Α., πρέπει να συνοδεύεται και από σχέδια αποτύπωσης του φέροντα οργανισμού του κτίσματος πάνω από την θεμελίωση, σε επίπεδο διατομών φερόντων στοιχείων (πχ δοκοί – υποστυλώματα – φέροντες τοίχοι)
Η αποτύπωση των περιεχομένων οπλισμών καθώς και ο έλεγχος ποιότητας υλικών (beton ,ή φέρουσας τοιχοποιίας) επιτρέπεται να παραλείπεται.
Για κτίσματα με σκελετό οπλισμένου σκυροδέματος, θα γίνεται στατική μελέτη όπου θα καθορίζεται ο απαιτούμενος οπλισμός δοκών και υποστυλωμάτων.
Για κτίσματα από φέρουσα τοιχοποιία, θα γίνεται έλεγχος πεσσών και υπολογισμός της απαιτούμενης αντοχής της τοιχοποιίας.
Η στατική ανάλυση για τα ανωτέρω επιτρέπεται να γίνεται σύμφωνα με τους κανονισμούς που ίσχυαν την περίοδο κατασκευής του αυθαιρέτου.
Ειδικά για κτίσματα ήσσονος σημασίας (κατά την κρίση του μελετητή) με σκελετό οπλισμένου σκυροδέματος, ο υπολογισμός του απαιτούμενου οπλισμού των δοκών, επιτρέπεται να παραλείπεται.

Κτίσματα κατηγορίας ΙΙ
Παρατηρήσεις για την “Μελέτη Στατικής Επάρκειας Αυθαιρέτων”
Η έννοια “νομιμοποίηση αυθαιρέτου κτίσματος”, έχει (κατά την άποψή μου) την εξής λογική ανάλυση:

“Νόμιμο” κτίσμα θεωρείται αυτό που έχει μελετηθεί και κατασκευαστεί σύμφωνα με τις πολεοδομικές (και στατικές) διατάξεις που ισχύουν κατά τον χρόνο έκδοσης της σχετικής οικοδομικής άδειας.

“Αυθαίρετο” θεωρείται ένα κτίσμα που έχει κατασκευαστεί (εν όλω ή εν μέρει) μη συμμορφούμενο με τις διατάξεις των “νομίμων” κτισμάτων, καθ υπέρβαση της αρχικής οικοδομικής του αδείας, ή και χωρίς καθόλου οικοδομική άδεια.

“Νομιμοποίηση” νοείται η διαδικασία που θα εντάξει ένα “αυθαίρετο” κτίσμα στην οικογένεια των “νομίμων” κτισμάτων.

Επομένως το μέγιστο που μπορούμε να ζητήσουμε από ένα αυθαίρετο κτίσμα που νομιμοποιείται, είναι να εκπληρώνει τις ίδιες υποχρεώσεις με τα “συνομήλικά” του νόμιμα κτίσματα.
Και αφού εν προκειμένω αναφερόμαστε στο θέμα της στατικής επάρκειας, το μέγιστο που μπορούμε να ζητήσουμε κατά την νομιμοποίηση ενός αυθαιρέτου, είναι να ελεγχθεί (και πιθανώς να ενισχυθεί) σύμφωνα με τις διατάξεις που ίσχυαν την εποχή της κατασκευής του, έτσι ώστε να συμπεριληφθεί και αυτό στην κατηγορία των νόμιμων κτισμάτων της ιδίας περιόδου.

Αυτή η λογική πρέπει να γίνει απόλυτα σαφής στην εν λόγω Υπουργική Απόφαση.

Πρόταση 2. Να προστεθεί στην Υπουργική Απόφαση το εξής κείμενο:

Ο έλεγχος της στατικής επάρκειας ενός (εν όλω ή εν μέρει) αυθαιρέτου κτίσματος, γίνεται με τις διατάξεις και τους κανονισμούς που ίσχυαν κατά την περίοδο της κατασκευής του.

Αυτό δε, είτε η αυθαιρεσία έγκειται σε υπέρβαση ή αλλοίωση της αρχικής οικοδομικής αδείας (μερικώς αυθαίρετα κτίσματα), είτε έγκειται στην πλήρη ανυπαρξία οικοδομικής αδείας (συνολικά αυθαίρετα κτίσματα).

Παρατηρήσεις στα κτίσματα κατηγορίας ΙΙ που απαλλάσσονται από την απαίτηση πλήρους στατικής μελέτης επάρκειας.

Στο προσχέδιο της Υπουργικής Απόφασης, το εδάφιο ii, επιτρέπει να απαλλάσσονται από την υποχρέωση για πλήρη στατική μελέτη επάρκειας τα κτίσματα στα οποία το εμβαδόν του αυθαίρετου τμήματος, είναι μικρότερο από 20 m2.

Εκτιμώ ότι είναι προτιμότερο οι εξαιρέσεις αυτού του είδους να γίνονται με βάση κάποιο ποσοστό επί του συνολικού εμβαδού του κτίσματος, και όχι με απόλυτους αριθμούς.
Αυτό δε γιατί, σε ένα νόμιμο κτίσμα 500 πχ m2, μία υπέρβαση 20 m2 είναι όντως αμελητέα.
Ενώ για ένα νόμιμο κτίσμα 40 m2, μία υπέρβαση 20 m2 είναι σημαντική.

Ήδη όμως, τα εδάφια iii και iv αναφέρονται σε τέτοια ποσοστά, οπότε το εδάφιο ii μπορεί να καταργηθεί.

Πρόταση 3. Να καταργηθεί το εδάφιο ii
Να προστεθεί στην Υπουργική Απόφαση το εξής κείμενο:

Για όλα τα αυθαίρετα κτίσματα κατηγορίας Ι και ΙΙ, όταν συντρέχει μία των περιπτώσεων που αναφέρονται στα δύο τελευταία εδάφια, τότε επιτρέπεται να συντάσσεται μόνον το ΔΕ.ΔΟ.Τ.Α, χωρίς την ανάγκη εκτέλεσης κανενός είδους στατικής μελέτης.

«Δελτίο Δομικής Τρωτότητας Αυθαιρέτου (Δ.Ε.ΔΟ.Τ.Α.) απαιτείται για κάθε αυθαίρετη κατασκευή ή αλλαγή χρήσης που έχει εγκατασταθεί σε κτίρια με επικρατούσα χρήση κατοικία, τουριστικά καταλύματα ή κτίρια που η χρήση τους δεν συμπεριλαμβάνεται στο επόμενο άρθρο του παρόντος. Ως επικρατούσα χρήση νοείται η χρήση άνω του 50% της πραγματοποιούμενης δόμησης μετά την ολοκλήρωση της αυθαίρετης κατασκευής ή την αυθαίρετη αλλαγή χρήσης»

Επομένως αν έχει γίνει αλλαγή χρήσης σε νόμιμα υφιστάμενο κτίσμα από κατοικία σε κατάστημα, θεωρούμε ως επικρατούσα χρήση τη νέα χρήση (κατάστημα) και απαιτείται έλεγχος στατικής επάρκειας ή θεωρούμε ως επικρατούσα χρήση την αρχική νόμιμη (κατοικία) άρα απαιτείται ΔΕΔΟΤΑ;

ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ
Στο άρθρο 1 του σχεδίου της ΥΑ αναφέρεται (και σε όλη την ΥΑ επαναλαμβάνεται) :
«… για κάθε αυθαίρετη κατασκευή ή αλλαγή χρήσης που έχει εγκατασταθεί σε κτίρια με επικρατούσα χρήση κατοικία, τουριστικά καταλύματα ή κτίρια που η χρήση τους δεν συμπεριλαμβάνεται στο επόμενο άρθρο του παρόντος.».
Στο άρθρο 11, παρ. 8 του Ν.4178 αναγράφεται :
«… για κάθε αυθαίρετη κατασκευή ή αλλαγή χρήσης που έχει εκτελεστεί ή εγκατασταθεί σε κτίρια με επικρατούσα χρήση κατοικίας, τουριστικά
καταλύματα ή κτίρια που δεν περιλαμβάνονται στο επόμενο εδάφιο, καθώς και για μεμονωμένες αυθαίρετες κατασκευές με τις παραπάνω χρήσεις.»
Είναι προφανές ότι η ΥΑ είναι ελλειπής και πρέπει να συμφωνήσει με το νόμο για την αποφυγή προβλημάτων.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΑΠΑΛΛΑΓΕΣ (άρθρο 2.Β.β)
1. Πριν την απαρίθμηση προϋποθέσεων για την απαλλαγή από τη μελέτη στατικής επάρκειας αναφέρεται :
«… αν έχει εφαρμοστεί, ως προς τις διαστάσεις του φορέα του φέροντος οργανισμού στη συγκεκριμένη ιδιοκτησία η εγκεκριμένη στατική μελέτη για το νόμιμο τμήμα του ακινήτου και συντρέχει …».
Η προϋπόθεση αυτή δεν είναι δυνατόν να δώσει την απαλλαγή όταν συντρέχει με την προϋπόθεση i. («i. Το κτίριο είναι μονόροφο, δηλαδή να υπάρχουν μόνο οι στάθμες θεμελίωσης, υπογείων, ισογείου και παταριού.»), γιατί με τον τρόπο αυτό θα απαλλαγούν κτίρια με κάποιο
υλοποιημένο νόμιμα τμήμα που φέρει ένα άλλο εξαρτημένο αυθαίρετο ποικίλης έκτασης. Π.χ. παρεκκλήσιο νόμιμο με αυθαίρετη εκκλησία κατ’
επέκταση, σχολείο με μία αίθουσα νόμιμη και δέκα αυθαίρετες κλπ.
2. Σαν απαλλαγή, πάντα σύμφωνα με το πνεύμα της προηγούμενης παρατήρησης, πρέπει να θεωρηθεί και η οδηγία που δίνεται στο τέλος
της παρ. 2.Β.α «Σε περίπτωση που υπάρχει άδεια οικοδομής, η μελέτη στατικής επάρκειας εκπονείται βάση της νομοθεσίας που ίσχυε κατά το
χρόνο έκδοσης της άδειας οικοδομής.». Δεν μπορεί να ελέγχουμε αυθαίρετη κατασκευή του 2006 με διατάξεις του 1959 επειδή η μοναδική
άδεια που υπάρχει είναι του 1960 ή ακόμη παλαιότερη.

ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΣΤΟ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι
Στο στοιχείο 30. της ενότητας Ε, πρέπει να διαγραφεί η λέξη «ΜΗ» και να παραμείνουν μόνο οι λέξεις «ΚΑΝΟΝΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ ΤΟΙΧΟΠΛΗΡΩΣΗΣ ΣΕ ΚΑΤΟΨΗ» ώστε να λαμβάνεται υπόψη σωστά ο μόνος θετικός συντελεστής του Πίνακα (ΑΔΒ). Τώρα οδηγεί σε λάθος συμπέρασμα όπως φαίνεται καθαρά και στο συνημμένο του Παραρτήματος Παράδειγμα 1.

Η προσπάθεια ένταξης του στατικού ελέγχου των παραβάσεων (παρ.8 του άρθρου 11 του Ν.4178/2013) μέσα στη διαδικασία αντιμετώπισης της αυθαίρετης δόμησης ενός συγκεκριμένου νόμου (Ν.4178/2013) σε συνδυασμό με το σχέδιο Υπουργικής Απόφασης το οποίο αναφέρεται σε στατικό έλεγχο (είτε Δελτίο Δομικής Τρωτότητας είτε Μελέτη Στατικής Επάρκειας) στο σύνολο του κτιρίου δημιουργεί άλυτα πρακτικά προβλήματα ως προς την εφαρμογή της αλλά και παρεκκλίνει από τον ουσιώδη στόχο (σύμφωνα και με το ΥΠΕΚΑ) της μέριμνας για την ασφάλεια των κτισμάτων και κατά συνέπεια την ασφάλεια των πολιτών.

Για να πραγματοποιηθεί στατικός έλεγχος του συνόλου του κτιρίου είναι προφανώς αναγκαίως ο έλεγχος/αποτύπωση του φέροντος οργανισμού όλου του κτιρίου αλλά και η αποτύπωση/καταγραφή του συνόλου των αυθαίρετων κατασκευών ή χρήσεων του κτιρίου. Για να γίνει αυτό π.χ. σε κτίριο με οριζόντιες αυτοτελείς ιδιοκτησίες απαιτείται πρόσβαση σε όλες τις ιδιοκτησίες γεγονός το οποίο προκαλεί πρακτικά προβλήματα ακόμα και νομικής φύσεως. Η αδυναμία καταγραφής του συνόλου του κτιρίου δημιουργεί άλυτα προβλήματα στο στατικό έλεγχο αυτού όπως προβλέπεται στην Υ.Α. Συγκεκριμένα:
1. Δεν μπορεί να οριστεί η επικρατούσα χρήση του κτιρίου, αφού σύμφωνα με την παρ.2 του άρθρου 1 της Υ.Α. αυτή ορίζεται συμπεριλαμβάνοντας τις αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετες αλλαγές χρήσης. Επομένως, δεν μπορεί να βγει ούτε καν συμπέρασμα σε ποιο άρθρο της Υ.Α. εντάσσεται το κτίριο.
2. Δεν μπορεί να βγει συμπέρασμα για να συντρέχουν οι προϋποθέσεις ii, iii, iv της παρ. 1Ββ) του άρθρου 2, καθώς μπορεί να συντρέχουν για την διηρημένη ιδιοκτησία προς ένταξη αλλά μπορεί να μην συντρέχουν για μια άλλη διηρημένη ιδιοκτησία του ίδιου κτιρίου.
3. Αδυναμία σωστής συμπλήρωσης του ΔΕΔΟΤΑ όπως π.χ. στα στοιχεία 14, 15 και 17.

Επίσης, στο Παράρτημα ΙΙ αναφέρεται ότι ‘για κάθε αυτοτελές και ανεξάρτητο κτίριο (από στατική και αντισεισμική άποψη) αντιστοιχεί αμφιμονοσήμαντα ένα και μόνον ΔΕΔΟΤΑ’.
1. Σε κτίριο με πολλές οριζόντιες ιδιοκτησίες με ποιο τρόπο θα γίνει αυτό? Θα πρέπει να συνεννοούνται οι μηχανικοί και να συντάσσουν ένα ΔΕΔΟΤΑ από κοινού?
2. Αν δεν γίνει πλήρης καταγραφή του κτιρίου όπως αναφέρεται και παραπάνω πως θα γίνει σωστή συμπλήρωση του ΔΕΔΟΤΑ?
3. Δεν είναι δυνατόν η ένταξη μίας αυτοτελούς ιδιοκτησίας να εξαρτάται από το στατικό έλεγχο όλου του κτιρίου με τα όλα αυτά τα πρακτικά προβλήματα (και νομικής φύσεως επαναλαμβάνω) πραγματοποίησης του.

Όσο αφορά στον ουσιώδη στόχο του ελέγχου των κτισμάτων, την ασφάλεια δηλαδή αυτών, δημιουργούνται τα εξής σημαντικά προβλήματα:
1. Εφόσον είναι αδύνατη η καταγραφή του συνόλου του κτιρίου (για τους λόγους που αναφέρονται παραπάνω) το αποτέλεσμα θα είναι πολλές στατικές μελέτες επάρκειας για το ίδιο κτίριο οι οποίες θα λαμβάνουν υπόψιν μόνο μέρος των αυθαιρεσιών. Επομένως, δεν θα γίνεται κανένας έλεγχος της ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗΣ κατάστασης του κτιρίου με όλους τους κινδύνους που συνεπάγεται αυτό.
2. Δεν προβλέπεται πουθενά καμία μελέτη για τη στατική επάρκεια αυθαίρετων κατασκευών οι οποίες εντάσσονται μεν στο σύνολο του κτιρίου αλλά είναι στατικά ανεξάρτητες αυτών, όπως π.χ. μεταλλική κατασκευή σε κτίριο με σκελετό από οπλισμένο σκυρόδεμα, στέγη, στέγαστρα κ.τ.λ. Επομένως, δεν ελέγχεται η ασφάλεια των αυθαίρετων αυτών κατασκευών. Το πρόβλημα αυτό δεν είναι αμελητέο καθώς μπορεί να πρόκειται για κατασκευές σε κτίρια συνάθροισης κοινού οπότε ενδεχόμενη κατάρρευση τους μπορεί να μην αποτελεί κίνδυνο για τη κατάρρευση του κτιρίου αποτελεί όμως κίνδυνο για της ασφάλεια των ατόμων.

Συμπερασματικά, η Υ.Α. οξύνει τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα του στατικού ελέγχου των αυθαιρέτων. Εφόσον ο στατικός αυτός έλεγχος πρέπει να γίνεται στο σύνολο του κτιρίου, θα πρέπει να αποσυνδεθεί από το νόμο περί αυθαιρέτων και να ενταχθεί σε κάποιον νόμο ο οποίος θα αφορά το σύνολο του κτιρίου, όπως π.χ. στο Ν.3843/2010 που αναφέρεται στην ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίων. Με αυτό τον τρόπο το κτίριο θα μπορεί πραγματικά να αντιμετωπιστεί με ενιαίο τρόπο και να βγουν ολοκληρωμένα συμπεράσματα για την στατική ασφάλεια αυτού. Φυσικά, οι αδυναμίες και στο επιστημονικό κομμάτι της ΥΑ έχουν επισημανθεί και από τα σχόλια των συναδέρφων και θα πρέπει ούτως ή άλλως να αντιμετωπιστούν.