1. Στόχος του νέου ΡΣΘ είναι η προστασία και διατήρηση των βιολογικών πόρων, η αειφορική διαχείριση των υγροτοπικών, αγροτικών, δασικών και ορεινών οικοσυστημάτων, η αποτελεσματική και κατ’ απόλυτη προτεραιότητα προστασία των οικολογικά σημαντικών περιοχών, η διασφάλιση της οικολογικής ισορροπίας του αστικού χώρου και η αποκατάσταση των υποβαθμισμένων από τον άνθρωπο φυσικών σχηματισμών και συστημάτων.
2. Οι προστατευόμενες περιοχές του νέου ΡΣΘ εντάσσονται στο Εθνικό Σύστημα Προστατευόμενων Περιοχών, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3937/2011 (Α΄ 60). Στις περιοχές που είναι ενταγμένες στο δίκτυο NATURA 2000 βάσει του Εθνικού Καταλόγου και βρίσκονται εντός της Περιοχής Ευθύνης του νέου ΡΣΘ, ισχύουν, έως την εκπόνηση των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών (ΕΠΜ) και την έκδοση των προεδρικών διαταγμάτων που ορίζει η κείμενη νομοθεσία, οι ρυθμίσεις του άρθρου 9 του ίδιου νόμου. Μέχρι την εκπόνηση των ΕΠΜ, μπορούν να εξειδικευτούν μόνον αυστηρότεροι όροι και περιορισμοί μέσω των αποφάσεων έγκρισης των Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων που περιλαμβάνουν τις περιοχές αυτές ή τμήματά τους.
3 Για την επίτευξη των στόχων προστασίας της βιοποικιλότητας, αλλά και για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων, το νέο ΡΣΘ εξειδικεύει τον ορισμό περιοχών ως Περιφερειακών Πάρκων, σύμφωνα με τις διατάξεις των περιπτώσεων α), β), γ) και δ) της παραγράφου 3.2. του άρθρου 19 του ν. 1650/1986, όπως ισχύει (Α΄ 160). Η Εκτελεστική Επιτροπή του ΟΡ.ΘΕ. γνωμοδοτεί προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, σε εφαρμογή σχετικής Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης, για την έκδοση προεδρικού διατάγματος, σύμφωνα με το άρθρο 21 του ίδιου νόμου.
4. Τα χαρακτηρισμένα ως τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλους της περιοχής εφαρμογής του νέου ΡΣΘ, χωρίς να συμπεριλαμβάνεται το περιαστικό δάσος Θεσσαλονίκης, επανεξετάζονται και επανασχεδιάζονται ως προς τα όριά τους και τα μέτρα προστασίας τους, σύμφωνα με τις διαδικασίες που θεσπίζονται με το ν. 3937/2011 (Α΄ 60).
5. Ολοκληρώνεται, εντός πέντε (5) ετών από την ψήφιση του παρόντος, η καταγραφή και δημιουργία βάσης δεδομένων και η εγκατάσταση συστήματος παρακολούθησης των σημαντικών ειδών χλωρίδας και πανίδας στην περιοχή εφαρμογής του νέου ΡΣΘ. Ο ΟΡ.ΘΕ. συνεργάζεται με τις αρμόδιες σε τοπικό, περιφερειακό ή κεντρικό επίπεδο υπηρεσίες, για την εγκατάσταση, λειτουργία, διαχείριση και συντήρηση συστημάτων παρακολούθησης της βιοποικιλότητας. Έχει πρόσβαση και συμμετέχει στην επεξεργασία δεδομένων, τα οποία χρησιμοποιεί για την υλοποίηση των στόχων του και την εκπλήρωση των αρμοδιοτήτων του. Αναλαμβάνει συντονιστικό ρόλο μεταξύ των φορέων που εμπλέκονται άμεσα και έμμεσα σε θέματα προστασίας και διαχείρισης, και επικουρεί, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, υποστηρίζοντας τεχνικά, συμβουλευτικά και διαχειριστικά την εκπόνηση και εφαρμογή προγραμμάτων και σχεδίων που αυτοί εφαρμόζουν.
6. Για τη διασφάλιση επαρκών συνθηκών διατήρησης ειδών και οικοσυστημάτων, για τα οποία προκύπτει αντικείμενο προστασίας κατά τις διαδικασίες της προηγούμενης παραγράφου και σύμφωνα με την κείμενη εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία, ο ΟΡ.ΘΕ. αναλαμβάνει αμέσως την κίνηση διαδικασίας οριοθέτησης, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, νέων ζωνών προστασίας των κρίσιμων ενδιαιτημάτων που ενδεχομένως δεν περιλαμβάνονται σε υφιστάμενες προστατευόμενες περιοχές.
7. Ως ειδικά μέτρα ανά αντικείμενο προστασίας ή είδος οικοσυστήματος ορίζονται:
(α) Για τα δάση και τις δασικές εκτάσεις:
αα) Η διαδικασία κατάρτισης, θεώρησης και ανάρτησης των δασικών χαρτών υλοποιείται σύμφωνα με τα άρθρα 13 και 14 του ν. 3889/2010 (Α΄182) και ολοκληρώνεται κατά προτεραιότητα για τη Χωρική Ενότητα Μητροπολιτικού Κέντρου και τη Χωρική Ενότητα Χαλκιδικής.
ββ) Με ευθύνη της Γενικής Διεύθυνσης Δασών και Αγροτικών Υποθέσεων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης, λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου το σύνολο των δασών της Περιοχής του νέου ΡΣΘ να ενταχθεί σε καθεστώς διαχείρισης. Εκπονούνται ή επικαιροποιούνται οι ειδικές διαχειριστικές μελέτες υφιστάμενων ή εντασσόμενων δασών, με στόχο την αειφορική διαχείριση και ανόρθωση των δασών ώστε να ενσωματώνεται η ανάγκη διατήρησης της βιοποικιλότητας. Προς την κατεύθυνση αυτήν είναι δυνατή η πρόταση έργων ορεινής υδρονομίας για την εξοικονόμηση νερού προς όφελος της βιοποικιλότητας και της προστασίας των δασών. Με την επιφύλαξη περαιτέρω ρυθμίσεων για περιοχές που υπάγονται ή θα υπαχθούν στα άρθρα 19 του ν. 1650/1986, όπως ισχύει και 9 του ν.3937/2011 (Α΄ 60), χρήσεις όπως η βόσκηση, η υλοτομία, η αναψυχή, οι ήπιες τουριστικές δραστηριότητες ασκούνται μόνο σε καθορισμένες ζώνες και με καθορισμένη ένταση, μετά την έγκριση των σχετικών μελετών.
(β) Για τα υγροτοπικά οικοσυστήματα:
αα) Στην ευρύτερη περιοχή του Εθνικού Πάρκου Αξιού – Λουδία – Αλιάκμονα επιδιώκεται η λήψη μέτρων για τη διατήρηση των οικοτόπων και την ανάσχεση των απειλών που προκαλεί η ανύψωση της στάθμης της θάλασσας, η ανάληψη έργων και κατάλληλων διαχειριστικών μέτρων για την αποκατάσταση εντοπισμένων χαρακτηριστικών του οικοσυστήματος και των ζωνών που δέχονται πιέσεις παρουσιάζοντας σημαντική υποβάθμιση, όπως η λιμνοθάλασσα Καλοχωρίου, η απορρύπανση Λουδία καθώς και η ρύθμιση των αγροτικών και οστρακοκαλλιεργητικών δραστηριοτήτων, κατά τρόπο ώστε η άσκησή τους να συμβάλλει στους στόχους της προστασίας, και η ενθάρρυνση του οικοτουρισμού.
ββ) Στην ευρύτερη περιοχή του Εθνικού Πάρκου Λιμνών Κορώνειας – Βόλβης επιδιώκεται η ισορρόπηση των τάσεων υποβάθμισης των λιμνών και η αποκατάσταση του υδατικού ισοζυγίου μέσα από ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης και εξοικονόμησης υδατικών πόρων, η λήψη μέτρων για την αποφυγή εκδήλωσης και την έγκαιρη αντιμετώπιση τοξικών φαινομένων στη λίμνη Κορώνεια, και η ανάδειξη και ανάπτυξη ήπιων μορφών τουρισμού στην ευρύτερη περιοχή.
γγ) Ο ΟΡ.ΘΕ., σε συνεργασία με την αρμόδια Διεύθυνση Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης, προβαίνει στην καταγραφή, οριοθέτηση και εκτίμηση της οικολογικής κατάστασης των υγροτόπων που δεν εντάσσονται στον Εθνικό Σύστημα Προστατευόμενων Περιοχών και εισηγείται προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής την εκπόνηση ΕΠΜ και την έκδοση προεδρικών διαταγμάτων οριοθέτησης, προστασίας και αποκατάστασης, όπου αυτό απαιτείται.
(γ) Για τα αγροτικά οικοσυστήματα:
αα) Προωθείται, με συνεργασία ΟΡ.ΘΕ. και αρμόδιων υπηρεσιών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης, η σύνταξη σχεδίων εφαρμογής γεωργικών πρακτικών για την προστασία της άγριας ζωής. Τα σχέδια αυτά εκπονούνται κατά προτεραιότητα στις περιφερειακές ζώνες προστασίας των προστατευόμενων περιοχών. Στην προστασία των αγροτικών οικοσυστημάτων συμβάλλει και η παρακολούθηση και αξιολόγησή τους, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 67.
ββ) Επιτρέπεται ο χαρακτηρισμός αγροτικών περιοχών ως Περιφερειακών Πάρκων Προστασίας, σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης γ΄ της παραγράφου 3.2 του άρθρου 19 του ν. 1650/1986, μετά από εισήγηση προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΟΡ.ΘΕ., η οποία βασίζεται σε ειδική έκθεση που τεκμηριώνει την οικολογική σημασία και τις προστατευτέες αξίες της.