Yπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

1. Στόχοι για την πρόληψη και τον περιορισμό των επιπτώσεων από την κλιματική αλλαγή είναι: (α) η πρόληψη και ο περιορισμός των εκπομπών αερίων που συμβάλλουν στην κλιματική αλλαγή με την υιοθέτηση καινοτόμων πολιτικών και πρακτικών, (β) η έγκαιρη και αποτελεσματική προετοιμασία για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, (γ) Η συνεισφορά στους στόχους του Εθνικού Σχεδίου Δράσης, όπως εκάστοτε ισχύει. Οι στόχοι αυτοί ενσωματώνονται στις διαδικασίες σχεδιασμού των χρήσεων γης και διαχείρισης του αστικού πρασίνου και λαμβάνονται υπόψη στο σχεδιασμό και στην άσκηση τομεακών και οικιστικών πολιτικών καθώς και στο σχεδιασμό της διαχείρισης των φυσικών πόρων και των οικοσυστημάτων στην περιοχή εφαρμογής του νέου ΡΣΘ.
2. Στην περιοχή του νέου ΡΣΘ, με τη συνεργασία του ΟΡ.ΘΕ. και των αρμόδιων υπουργείων, υπηρεσιών και φορέων, εφαρμόζονται γενικά ή ειδικά προγράμματα και μέτρα που στοχεύουν στον περιορισμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά την παραγωγή ή κατανάλωση ενέργειας από οικιακές ή παραγωγικές χρήσεις και από τις μεταφορές. Τα μέτρα αφορούν: τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας ιδιωτικών ή δημόσιων κτιρίων, την εγκατάσταση ΑΠΕ, την εφαρμογή ειδικών προδιαγραφών εκπομπής ρύπων και κατανάλωσης ενέργειας από οικιακά συστήματα θέρμανσης και ψύξης, την ενίσχυση συστημάτων συμπαραγωγής ενέργειας στη βιομηχανία, την εγκατάσταση κοινόχρηστων – έξυπνων δικτύων ενέργειας (energy smart grids) στον αστικό χώρο, την προώθηση «καθαρών μεταφορών», τη λήψη μέτρων περιορισμού της χρήσης Ι.Χ. αυτοκινήτου, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 53, την ολοκληρωμένη διαχείριση των αερίων που παράγονται από τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας αστικών αποβλήτων, την ορθή διαχείριση (μη καύση) των γεωργικών υπολειμμάτων, τον περιορισμό των εκπομπών που προκαλούνται από τη χρήση λιπασμάτων και από την κτηνοτροφία. Τα μέτρα αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν ειδικούς για την περιοχή του νέου ΡΣΘ κανονισμούς, οικονομικά ή φορολογικά κίνητρα, δράσεις ενημέρωσης, ειδικούς πολεοδομικούς ή περιβαλλοντικούς όρους, σύμφωνα με την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία. Η θέσπιση των μέτρων τεκμηριώνεται από σχετικές εκθέσεις όπου θα καταγράφονται τα αναμενόμενα αποτελέσματα από την εφαρμογή, το κόστος και το όφελος καθώς και ο τρόπος επιμερισμού του στο κράτος και στους χρήστες.
3. Για τη λήψη ή τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των μέτρων πρόληψης και αντιμετώπισης των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, εκπονούνται με ευθύνη του ΟΡ.ΘΕ. έρευνες και μελέτες συνολικά για την περιοχή ευθύνης του ή για επιμέρους τμήματά της ή για συγκεκριμένα οικοσυστήματα όπως παράκτια ζώνη, δασικές περιοχές, αστικός χώρος ή για συγκεκριμένα προβλήματα, όπως ερημοποίηση, διάβρωση ακτών. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και των κατά περίπτωση συναρμόδιων Υπουργών, ύστερα από σχετική εισήγηση της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΟΡ.ΘΕ., σε εφαρμογή των μελετών αυτών, εφαρμόζονται ειδικά προγράμματα και δράσεις που στοχεύουν στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Μέτρα που εφαρμόζονται στην περιοχή του νέου ΡΣΘ περιλαμβάνουν: α) την υλοποίηση έργων βελτίωσης των συνθηκών του μικροκλίματος σε αστικές περιοχές μέσα από παρεμβάσεις ποσοτικής και ποιοτικής αύξησης του ενδοαστικού και περιαστικού πρασίνου, β) εφαρμογή κανόνων βιοκλιματικής δόμησης σε δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους και κτίρια, γ) έργα προφύλαξης των ακτών κατά της διάβρωσης, δ) έργα εμπλουτισμού και βελτίωσης της διαχείρισης των φυσικών πόρων, κυρίως υπόγειων υδάτων, ε) προγράμματα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης πολιτών, κοινωνικών φορέων και επαγγελματικών ομάδων και στ) μέτρα ή κίνητρα για την ενσωμάτωση ή την αποφυγή συγκεκριμένων πρακτικών στην άσκηση δραστηριοτήτων όπως η γεωργία, η κτηνοτροφία και η βιομηχανία.
4. Η χωροθέτηση εγκαταστάσεων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στην περιοχή εφαρμογής του νέου ΡΣΘ γίνεται σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 9 του ν. 3851/2010 (Α΄ 85) και τις ρυθμίσεις του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΑΑ) για τις ΑΠΕ (κοινή υπουργική απόφαση υπ΄αριθμ. 49828/2008, B΄ 2464), όπως αυτό εκάστοτε ισχύει. Θέματα ενισχύσεων για την εγκατάσταση ΑΠΕ στον εξωαστικό χώρο ρυθμίζονται από τις διατάξεις του ΕΧΠΣΑΑ για τις ΑΠΕ, όπως αυτό ισχύει.
5. Ο αστικός δημόσιος και ιδιωτικός χώρος και οι χώροι οργάνωσης παραγωγικών και εμπορικών δραστηριοτήτων αποτελούν προτεραιότητα για την εγκατάσταση μικρών μονάδων ΑΠΕ και την εφαρμογή μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας. Με αποφάσεις των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, μετά από εισήγηση της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΟΡ.ΘΕ., είναι δυνατή η εφαρμογή στην περιοχή ειδικών προγραμμάτων, μέτρων και κινήτρων για την εγκατάσταση ΑΠΕ και τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4122/2013 (Α΄42), όπως ισχύει, με τον οποίο ενσωματώνεται η Οδηγία 2010/31/ΕΕ (ΕΕ L153 της 18.6.2010). Ειδικά για τις αστικές περιοχές και τις θεσμοθετημένες επεκτάσεις τους όπου υπάρχουν ικανά αποθέματα γεωθερμίας, πρέπει να προωθείται η χρήση τους για την εγκατάσταση οικιακών συστημάτων κλιματισμού.