1. Η πολιτική των μεταφορών της Αττικής σχεδιάζεται στη βάση τριών (3) συμπληρωματικών μεταξύ τους συστημάτων:
α) Υπεραστικά δίκτυα μαζικών μεταφορών (αεροδρόμια, λιμάνια, τερματικοί σταθμοί επιβατικών και εμπορευματικών μεταφορών).
β) Δημόσιες συγκοινωνίες μητροπολιτικής εξυπηρέτησης, με κορμό τα μέσα σταθερής τροχιάς, το βασικό δίκτυο λεωφορειακών γραμμών και τους σταθμούς μετεπιβίβασης.
γ) Κύριο οδικό δίκτυο Αττικής και δίκτυο υποδομής στάθμευσης.
2. Οι ειδικότεροι στόχοι της πολιτικής μεταφορών είναι:
α) Η ενίσχυση της συνεκτικής πόλης και της πολυκεντρικότητας μέσω της εφαρμογής των αρχών του ενιαίου χωροταξικού, πολεοδομικού, κυκλοφοριακού και συγκοινωνιακού σχεδιασμού.
β) Ο ανασχεδιασμός και η πύκνωση του δικτύου δημόσιας συγκοινωνίας, με στόχο την αυξανόμενη συμμετοχή του στην εξυπηρέτηση των καθημερινών μετακινήσεων. Προτεραιότητα δίδεται στην εξυπηρέτηση των βασικών ροών καθημερινών μετακινήσεων από τα δίκτυα των μέσων σταθερής τροχιάς και από το βασικό δίκτυο λεωφορειακών γραμμών.
γ) Η εναρμόνιση της πολιτικής μεταφορών με την πολιτική εξοικονόμησης φυσικών και οικονομικών πόρων, στο πλαίσιο της βιωσιμότητας των δημόσιων συγκοινωνιών, της αναβάθμισης του περιβάλλοντος, της μείωσης των αρνητικών επιπτώσεων σε επίπεδο εθνικής οικονομίας, της ενσωμάτωσης του εξωτερικού κόστους στη χρήση ανά μεταφορικό μέσο, της βελτίωσης της ποιότητας ζωής στα αστικά κέντρα και της ανάσχεσης του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής. Σε αυτό το πλαίσιο εξετάζεται η περαιτέρω ανάπτυξη των μέσων σταθερής τροχιάς στην Αττική, σε συνδυασμό με ένα ιεραρχημένο και προσαρμοσμένο στους στόχους του πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού σχέδιο συμπλήρωσης του δικτύου των αυτοκινητοδρόμων.
δ) Η οργάνωση της κυκλοφορίας σε επίπεδο δήμων και πολεοδομικών ενοτήτων, με βάση τις αρχές της βιώσιμης αστικής κινητικότητας και έμφαση στις ήπιες μορφές μετακίνησης, όπως δημόσια συγκοινωνία, ποδήλατο, περπάτημα.
ε) Η ελαχιστοποίηση των διαμπερών μετακινήσεων με μέσα ιδιωτικής χρήσης στην ευρύτερη κεντρική περιοχή του Λεκανοπεδίου και η ενθάρρυνση των ήπιων μορφών μετακίνησης.
στ) Η ανάδειξη του ρόλου της Αθήνας ως ευρωπαϊκής μητρόπολης διεθνούς εμβέλειας, μέσω της ανάδειξής της ως εθνικού και διεθνούς κόμβου μεταφορών και, ειδικότερα, κόμβου συνδυασμένων μεταφορών.
3. Μέσα για την επίτευξη των παραπάνω στόχων είναι :
α) Η επέκταση και η αναβάθμιση της δημόσιας συγκοινωνίας μητροπολιτικής εξυπηρέτησης, με κορμό τα δίκτυα των μέσων σταθερής τροχιάς . Η ιεράρχηση, ο καθορισμός και η χωροθέτηση των επί μέρους δικτύων και μέσων με βάση τα ειδικά χαρακτηριστικά τους και τη δυνατότητα συμβολής τους στους στόχους του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού.
β) Η αναδιάρθρωση και η ενίσχυση των τοπικών και διαδημοτικών γραμμών λεωφορείων και τρόλεϊ σε ρόλο συμπληρωματικό ή τροφοδοτικό των μέσων σταθερής τροχιάς και η δημιουργία συγκοινωνιακών κέντρων/ σταθμών μετεπιβίβασης σε κομβικά σημεία, σε συνδυασμό με την εφαρμογή πολιτικών διαλειτουργικότητας, όπως είναι το ενιαίο κόμιστρο και ο συνδυασμός κομίστρου και τελών στάθμευσης.
γ) Η ανάκτηση του δημόσιου χώρου, μέσω της αναβάθμισης και της επέκτασης του δικτύου κίνησης των πεζών και των ποδηλάτων και της χωροθέτησης θέσεων στάθμευσης ιδιωτικής χρήσης εκτός οδού σε περιοχές κατοικίας, σε συνδυασμό με προγράμματα αστικών αναπλάσεων.
δ) Η πολιτική στάθμευσης, ως συμπληρωματικό εργαλείο κυκλοφοριακής οργάνωσης, στην κατεύθυνση ενθάρρυνσης της χρήσης ήπιων μέσων μετακίνησης για προσπέλαση σε κορεσμένες κυκλοφοριακά περιοχές, σε περιοχές καλά εξυπηρετούμενες από μέσα μαζικής μεταφοράς και γενικά στις καθημερινές μετακινήσεις.
ε) Η αναβάθμιση των υπεραστικών μεταφορικών υποδομών και βασικών τερματικών σταθμών της Αττικής και η λειτουργική τους διασύνδεση και διεπαφή σε κομβικά σημεία με το αστικό σύστημα μεταφορών.
στ) Η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών και ιδιαίτερα της τηλεματικής με σκοπό, μεταξύ άλλων, την αποτελεσματικότερη διαχείριση της ζήτησης και των μετακινήσεων, μέσω της ενοποιημένης πληροφόρησης των μετακινουμένων, της συλλογής και του ελέγχου κομίστρου, της διαχείρισης της κυκλοφορίας, του διατιθέμενου αποθέματος χώρων στάθμευσης και του στόλου των επιφανειακών μέσων μετακίνησης.
ζ) Η σύνταξη σύγχρονων προδιαγραφών, όσον αφορά στις κατευθύνσεις σχεδιασμού των μεταφορών, στην εκπόνηση μελετών, καθώς και στο φυσικό σχεδιασμό και στην πληροφοριακή σήμανση.
4. Γενικές ή τομεακές συγκοινωνιακές μελέτες, οι οποίες αξιολογούνται και επικαιροποιούνται ανά πενταετία, βάσει των οποίων αναθεωρείται και εξειδικεύεται σταδιακά ο σχεδιασμός του συστήματος μεταφορών στην Αττική.
Δεν είναι σε βιώσιμη κατεύθυνση η προβλεπόμενη σήραγγα στον Υμηττό από Αργυρούπολη σε Παιανία, τα χρήματα αυτά θα αποδώσουν ΄περιβαλλοντικά και κοινωνικά όταν πάνε σε επεκτάσεις του ΜΕΤΡΟ και μάλιστα σε μια περιμετρική γραμμή που θα συνδέει μεταξύ τους τα κεντρικά σημεία – πλατείες των προαστείων.
ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΗΜΑΡΑ
Περιφερειακού Συμβούλου Αττικής
ΓΙΑ ΠΕΡΙΜΕΤΡΙΚΗ ΓΡΑΜΜΗ ΜΕΤΡΟ
Στο κατατεθέν νομοσχέδιο για το ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΤΤΙΚΗΣ προβλέπονται νέες μελλοντικές επεκτάσεις του ΜΕΤΡΟ. Οι προβλεπόμενες επεκτάσεις είναι νέες γραμμές ακτινωτά διατεταγμένες από το κέντρο προς την περιφέρεια ή είναι επεκτάσεις των υφιστάμενων γραμμών.
Αυτό που λείπει στην Αττική είναι μια περιμετρική γραμμή που θα περνάει από τα κεντρικά σημεία – πλατείες των προαστίων- πόλεων.
Οι υφιστάμενες γραμμές ακολουθούν κυρίως οδικούς άξονες και δεν περνούν από τα κέντρα των πόλεων, έτσι οι κάτοικοι πρέπει να χρησιμοποιήσουν άλλο μέσο μετακίνησης προς τους σταθμούς του ΜΕΤΡΟ και συνήθως χρησιμοποιούν το Ι.Χ αυτοκίνητο, επιβαρύνοντας τον κυκλοφοριακό φόρτο και προσθέτοντας ρύπους στην πόλη.
Η μεγαλύτερη σε μήκος από τις νέες προβλεπόμενες γραμμές ΜΕΤΡΟ ακολουθεί τη Λεωφόρο Κηφισίας και οι νέοι σταθμοί θα είναι πάλι έξω από τα κέντρα των πόλεων.
Έτσι μια σειρά περιμετρικών Δήμων όπως η Καλλιθέα , η Νέα Σμύρνη, η Καισαριανή, ο Χολαργός, η Αγία Παρασκευή, το Χαλάνδρι, η Ν. Φιλαδέλφεια , οι Άγιοι Ανάργυροι κ.λ.π. θα στερούνται σταθμών ΜΕΤΡΟ στα πιο κεντρικά σημεία τους.
Η έλλειψη περιμετρικής γραμμής ΜΕΤΡΟ κάνει πιο χρονοβόρες και ενεργοβόρες τις μετακινήσεις. Για παράδειγμα για να μετακινηθεί κάποιος με ΜΕΤΡΟ από τη πλατεία Χαλανδρίου στη γειτονική Καλογρέζα θα χρειάζεται να πάει με Ι.Χ. ή άλλο μέσο σ΄ ένα σταθμό ΜΕΤΡΟ και στη συνέχεια να ταξιδεύσει στο κέντρο της Αθήνας για να γυρίσει στη Ν. Ιωνία και από εκεί πάλι να χρησιμοποιήσει άλλο μέσο μεταφοράς για το σπίτι του.
Εάν δεν γίνει η πρόβλεψη για περιμετρική γραμμή ΜΕΤΡΟ στο ΝΕΟ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΤΤΙΚΗΣ η Αθήνα και οι περιμετρικοί Δήμοι θα συνεχίσουν να δέχονται τις περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις από τα ρυπαίνοντα οχήματα. και οι μετακινήσεις θα κοστίζουν ακριβά στον πολίτη και στο περιβάλλον . Όσα λέγονται για βιώσιμη κινητικότητα θα μένουν λόγια κενά περιεχομένου.
Η περιμετρική γραμμή πρέπει να σχεδιαστεί τώρα και να περιλαμβάνεται στο ρυθμιστικό σχέδιο, έστω και εάν καθυστερήσει η κατασκευή της.
Η χάραξη της νέας γραμμής πρέπει να ληφθεί υπ΄ όψιν στη μελέτη και των άλλων προβλεπόμενων επεκτάσεων του ΜΕΤΡΟ γιατί θα συνδέεται με αυτές.
Επειδή η επόμενη τροποποίηση του ρυθμιστικού σχεδίου δεν γνωρίζουμε πότε θα γίνει , είναι απόλυτη ανάγκη να κινηθούν ΤΩΡΑ να περιληφθεί η περιμετρική γραμμή ΜΕΤΡΟ στο ΝΕΟ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΤΤΙΚΗΣ .
Επειδή ακούστηκε το επιχείρημα «καλή είναι η ιδέα αλλά χρειάζεται μελέτη για την χάραξη» αρκεί στο νόμο του ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟΥ να διατυπώνεται η ανάγκη μελέτης ΠΕΡΙΜΕΤΡΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΜΕΤΡΟ που να συνδέει τα προαναφερόμενα προάστια έστω περιγραφικά και χωρίς σχέδιο χάραξης.
Λόγω της οικονομικής κρίσης υπάρχουν επιχειρήματα ότι δεν θα υπάρχουν χρήματα
μέχρι το έτος 2021. Το αντεπιχείρημα είναι ότι προβλέπονται στο αναφερόμενο νομοσχέδιο για το ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ άλλα έργα όχι τόσο αναγκαία όπως το τεράστιο ΤΟΥΝΕΛ στον Υμηττό μεταξύ Αργυρούπολης- Παιανίας που είναι σε αντίθετη κατεύθυνση από την βιώσιμη κινητικότητα, ανάλογα ισχύουν για το προβλεπόμενο έργο σύζευξης Περάματος– Σαλαμίνας.
Εάν δεν υπάρχουν όλα τα απαιτούμενα χρήματα η προτεινόμενη γραμμή ΜΕΤΡΟ μπορεί να γίνει τμηματικά με την πρώτη φάση σε μορφή ενός μεγάλου πετάλου.
***Για να δοθεί μια εικόνα και να κατανοηθεί καλύτερα η αναγκαιότητα και οι εξυπηρετήσεις των πολιτών σχεδιάστηκε μια ενδεικτική χάραξη της προτεινόμενης γραμμής ΜΕΤΡΟ πάνω στο χάρτη. .
ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΗΜΑΡΑΣ
Περιφερειακός Σύμβουλος Αττικής
ΑΤΤΙΚΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ