1. Γενικοί Όροι
α. Σε ολόκληρη την έκταση του Εθνικού Πάρκου, δεν επιτρέπονται τα έργα και δραστηριότητες της 1ης υποκατηγορίας της Α΄ κατηγορίας της υπ’ αρ. 15393/2332 Κ.Υ.Α. (ΦΕΚ1022 Β’ /5.8.02) όπως ισχύει.
β. Η κάθε είδους επιτρεπόμενη δραστηριότητα έχει ως γνώμονα την εξασφάλιση της αειφορίας των φυσικών πόρων.
γ. Στα τμήματα των ζωνών προστασίας που συμπίπτουν με τις θεσμοθετημένες περιοχές των Καταφυγίων Άγριας Ζωής ισχύουν οι προβλεπόμενες από τη σχετική νομοθεσία ρυθμίσεις.
δ. Οι επιτρεπόμενες δραστηριότητες ασκούνται σύμφωνα με τους όρους και περιορισμούς που κατωτέρω περιγράφονται ανά δραστηριότητα εκτός και αν κατά περίπτωση ορίζεται διαφορετικά.
Ειδικότερα επιτρέπονται:
1.1. Επιστημονική Έρευνα
Η επιστημονική έρευνα που σχετίζεται με την παρακολούθηση βιοτικών και αβιοτικών παραμέτρων, καθώς και αρχαιολογικών, ιστορικών, πολιτιστικών και κοινωνικών στοιχείων, δύναται να διεξάγεται από νομικά ή φυσικά πρόσωπα τα οποία διαθέτουν τις απαραίτητες άδειες από τους κατά περίπτωση αρμόδιους φορείς για το φυσικό αντικείμενο της έρευνας.
Σε κάθε περίπτωση, ο ενδιαφερόμενος υποχρεούται να ενημερώσει το Φορέα διαχείρισης εγγράφως για το ερευνητικό πρόγραμμα με εκτενή περίληψη του ερευνητικού προγράμματος, στην οποία να αναφέρεται ο σκοπός της συγκεκριμένης έρευνας, τα μέσα που θα χρησιμοποιηθούν, το προσωπικό που θα εργαστεί στην περιοχή του ΕΠ, ο τρόπος και η περιοχή μετακίνησης, ο τόπος και ο τρόπος παραμονής του ερευνητικού προσωπικού, καθώς και το ακριβές χρονοδιάγραμμα της έρευνας.
Τα αποτελέσματα της έρευνας να κοινοποιούνται υποχρεωτικά στο Φορέα Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης.
1.2. Διαχειριστικές Δράσεις
Οι διαχειριστικές δράσεις που ασκούνται στην περιοχή σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, ενσωματώνονται στο ές Σχέδιο Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου.
1.3. Φύλαξη – Επόπτευση του Ε.Π.Ο.Ρ.
Η φύλαξη, επόπτευση και προστασία του Εθνικού Πάρκου σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, τους όρους και περιορισμούς του παρόντος και του Σχεδίου Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου
1.4. Αρχαιολογικοί Χώροι – Αρχαιολογική Έρευνα
Η συντήρηση, επισκευή – αναστήλωση, αξιοποίηση και ανάδειξη μνημείων, κτισμάτων, αρχαιολογικών και πολιτισμικών χώρων που βρίσκονται εντός των ζωνών προστασίας του Εθνικού Πάρκου, καθώς και η αρχαιολογική έρευνα εφόσον έχει εκδοθεί η απαραίτητη άδεια από τους κατά περίπτωση αρμόδιους για το φυσικό αντικείμενο φορείς. Επίσης, για τις ζώνες Α και Β απαιτείται άδεια του Φορέα Διαχείρισης. Η αίτηση για τη χορήγηση της άδειας συνοδεύεται κατά περίπτωση από σχέδια και κατασκευαστικές λεπτομέρειες στην οποία αναφέρονται ο σκοπός της συγκεκριμένης παρέμβασης, οι μέθοδοι και τα χρονοδιαγράμματα υλοποίησης, το απαιτούμενο προσωπικό και το μέσον μετακίνησης.
2. Εξειδίκευση όρων και περιορισμών ανά ζώνη
Στις ζώνες Α1, Α2, Α3, Β1, Β2, Β3, Β4, Β5, Β6, Β7, Γ1, Γ2, Γ3, Γ4, Γ5 και Γ6 ισχύουν οι ακόλουθοι όροι, περιορισμοί και απαγορεύσεις :
2.1 Ζώνες Α1, Α2, Α3 : Απόλυτης Προστασίας της Φύσης
Στις ζώνες αυτές επιτρέπονται :
2.1.1. Η επιστημονική έρευνα με τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1.1. τού παρόντος άρθρου
2.1.2. Οι διαχειριστικές δράσεις με τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1.2 τού παρόντος άρθρου μόνο για την διατήρηση του χαρακτήρα της περιοχής ως φυσικού αποθέματος
2.1.3. Η φύλαξη – επόπτευση με τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1.3 τού παρόντος άρθρου
2.1.4. Η συντήρηση αρχαιολογικών χώρων και η αρχαιολογική έρευνα σύμφωνα με τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1.4. τού παρόντος άρθρου.
2.2 Ζώνες Β1, Β2, Β3, Β4, Β5, Β6, Β7 : Περιοχές Προστασίας της φύσης
Στις ζώνες αυτές επιτρέπονται :
2.2.1. Η επιστημονική έρευνα με τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1.1. τού παρόντος άρθρου.
2.2.2. Οι διαχειριστικές δράσεις με τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1.2. τού παρόντος άρθρου.
2.2.3. Η φύλαξη-επόπτευση με τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1.3. τού παρόντος άρθρου.
2.2.4. Η επίσκεψη της περιοχής και παραμονή σ’ αυτήν από την ανατολή μέχρι τη δύση του ηλίου, με σκοπό την υπαίθρια αναψυχή, περιήγηση, περιβαλλοντική εκπαίδευση και παρατήρηση της φύσης.
Για την υποστήριξη αυτών των δραστηριοτήτων επιτρέπεται η δημιουργία ελαφράς υποδομής, μικρής κλίμακας, προσαρμοσμένης στη φυσιογνωμία της περιοχής, βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας.
Για την περιβαλλοντική αδειοδότηση η προαναφερόμενη υποδομή αντιμετωπίζεται ως έργο της Α2 κατηγορίας της υπ’ αρ. 15393/2332 Κ.Υ.Α. όπως ισχύει.
Στους επισκέπτες απαγορεύεται η κατασκήνωση σε όλες τις ζώνες του Εθνικού Πάρκου, πλην των χώρων κατασκήνωσης που έχουν διαμορφωθεί από τη Δασική Υπηρεσία εντός των χώρων των διάσπαρτων μόνιμων δασικών εργοταξίων.
Η συμμετοχή σε παραδοσιακές – λαογραφικές εκδηλώσεις σε καθιερωμένους και ελεγχόμενους από τις δασικές υπηρεσίες χώρους.
Η διανυκτέρευση των υλοτόμων, των κτηνοτρόφων και εν γένει των απασχολούμενων σε επιτρεπόμενες δράσεις και δραστηριότητες σε τροχόσπιτα ή σε πρόχειρες ξύλινες κατασκευές μόνο κατά την περίοδο άσκησης των δραστηριοτήτων τους. Μετά το πέρας αυτής της περιόδου οι ομάδες αυτές υποχρεωτικά απομακρύνουν τις κατασκευές αυτές καθώς και ότι άλλο έχουν χρησιμοποιήσει, λαμβάνοντας μέριμνα για την καθαριότητα και προστασία του περιβάλλοντα χώρου.
2.2.5. Τα έργα συντήρησης, βελτίωσης και συμπλήρωσης των υφιστάμενων δικτύων και υποδομών που εξυπηρετούν
τις επιτρεπόμενες δραστηριότητες καθώς και αυτές των οικισμών και των οικιστικών χρήσεων. Τα προαναφερόμενα έργα, αντιμετωπίζονται για την Περιβαλλοντική Αδειοδότηση ως έργα της Α2 κατηγορίας της υπ’ αρ. 15393/2332 Κ.Υ.Α., όπως ισχύει.
Τα έργα ανάπτυξης και προστασίας δασών, καθώς και έργα προστασίας εδαφών και διευθέτησης χειμάρρων σύμφωνα με την ισχύουσα δασική νομοθεσία.
2.2.6 Η διαχείριση των δασικών συστάδων βάσει της εγκεκριμένης δασοπονικής μελέτης και των διατάξεων του Δασικού Κώδικα (αυτεπιστασία, ΠΔ 126/1986, ΝΔ 86/69 κτλ) με σκοπό την αναβάθμιση και προστασία των οικοσυστημάτων.
2.2.7 Η συντήρηση-αξιοποίηση αρχαιολογικών ιστορικών και πολιτισμικών χώρων και η αρχαιολογική έρευνα σύμφωνα με τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1.4 του παρόντος άρθρου.
2.2.8 Η διάνοιξη οδικών αξόνων σύμφωνα με τις διατάξεις της ισχύουσας δασικής και περιβαλλοντικής νομοθεσίας
2.2.9 Η κτηνοτροφία στη ζώνη Β3 με οικόσιτα ζώα, πλην των χοίρων, σε εκτατική μορφή, σύμφωνα με τις ισχύουσες
διατάξεις και βάσει εγκεκριμένης μελέτης βοσκοϊκανότητας και διαχείρισης βοσκοτόπων.
Ειδικές ρυθμίσεις όσον αφορά τον τρόπο άσκησης της κτηνοτροφίας, τον αριθμό και το είδος των ζώων, την περίοδο βόσκησης και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την άσκηση της παραπάνω δραστηριότητας, προβλέπονται στο Σχέδιο Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Οροσειράς Ροδόπης.
Για την εξυπηρέτηση της δραστηριότητας επιτρέπεται η κατασκευή και χρήση υποδομής (στέγαστρα, ποτίστρες, στάνες, μικρά οικήματα διανυκτέρευσης κτηνοτρόφων) με έγκριση της καθ’ ύλη αρμόδιας υπηρεσίας και μετά από σύμφωνη γνώμη του Φορέα Διαχείρισης.
2.2.10 Η κυκλοφορία με οχήματα και η προσπέλαση – διαμονή σε 24ωρη βάση, είτε σε μόνιμες εγκαταστάσεις είτε σε
προσωρινές, των υπαλλήλων και του προσωπικού συνεργείων που απασχολούνται σε επιτρεπτές διαχειριστικές δραστηριότητες ή στη φύλαξη και επόπτευση της περιοχής.
Η ρύθμιση της κυκλοφορίας των οχημάτων και δικύκλων των επισκεπτών στη ζώνη Β1 τόσο κατά την χειμερινή περίοδο (στον αυχένα είσοδος της Β1) όσο και για όλο το χρόνο στη διασταύρωση στο δρόμο προς το Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης.
2.3 Ζώνη Γ1: Περιοχή Ειδικής Διαχείρισης Δασών Σημύδας,
Ζώνη Γ2 : Περιοχή Ειδικής Διαχείρισης Δασών Ερυθρελάτης –Δασικής Πεύκης,
Ζώνη Γ3 : Περιοχή Ειδικής Διαχείρισης Δασών Φαλακρού,
Ζώνη Γ5: Περιοχή Ειδικής Διαχείρισης Αρκουδορέματος Χαϊντούς,
Ζώνη Γ6-Α: Περιοχή Ειδικής Διαχείρισης Συνδετικών Εκτάσεων της Κύριας Έκτασης του Εθνικού Πάρκου
Στις ζώνες αυτές επιτρέπονται :
2.3.1 Η επιστημονική έρευνα και η εκπαίδευση με τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1.1 τού παρόντος άρθρου.
2.3.2 Οι διαχειριστικές δράσεις με τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1.2 τού παρόντος άρθρου.
2.3.3 Η φύλαξη-επόπτευση με τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1.3 τού παρόντος άρθρου.
2.3.4 Η επίσκεψη της περιοχής με σκοπό την περιήγηση, εκπαίδευση και παρατήρηση της φύσης.
Για την υποστήριξη αυτών των δραστηριοτήτων επιτρέπεται η δημιουργία ελαφράς υποδομής, μικρής κλίμακας, προσαρμοσμένης στη φυσιογνωμία της περιοχής, βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας.
Για την περιβαλλοντική αδειοδότηση, η προαναφερόμενη υποδομή αντιμετωπίζεται ως έργο της Α2 κατηγορίας της υπ’ αρ. 15393/2332 Κ.Υ.Α. (1022 Β΄/2002) όπως ισχύει.
Στους επισκέπτες απαγορεύεται η κατασκήνωση σε όλες τις ζώνες του Εθνικού Πάρκου, πλην των χώρων κατασκήνωσης που έχουν διαμορφωθεί από τη Δασική Υπηρεσία εντός των χώρων των διάσπαρτων μόνιμων δασικών εργοταξίων.
Η παραμονή και εστίαση μόνο σε διαμορφωμένους για το σκοπό αυτό χώρους από την ανατολή έως την δύση τού ήλιου ή καθ’ όλο το 24ωρο μετά από σχετική έγκριση της αρμόδιας αρχής που διαχειρίζεται τους χώρους διημέρευσης και ενημέρωση του Φορέα Διαχείρισης.
2.3.5 Η διανυκτέρευση των υλοτόμων, των κτηνοτρόφων και εν γένει των απασχολούμενων σε άλλες επιτρεπόμενες δράσεις και δραστηριότητες σε τροχόσπιτα ή σε πρόχειρες ξύλινες κατασκευές μόνο κατά την περίοδο άσκησης των δραστηριοτήτων τους. Μετά το πέρας αυτής της περιόδου υποχρεωτικά απομακρύνουν αυτές τις κατασκευές καθώς και ότι άλλο έχουν κατασκευάσει ή χρησιμοποιήσει, λαμβάνοντας μέριμνα για την καθαριότητα και την προστασία του περιβάλλοντα χώρου.
2.3.6 Τα έργα συντήρησης, βελτίωσης και συμπλήρωσης των υφιστάμενων δικτύων και υποδομών που εξυπηρετούν τις επιτρεπόμενες δραστηριότητες καθώς και αυτές των οικισμών και των οικιστικών χρήσεων. Τα προαναφερόμενα έργα αντιμετωπίζονται για την Περιβαλλοντική Αδειοδότηση ως έργα της Α2 κατηγορίας της υπ’ αρ. 15393/2332 Κ.Υ.Α. (1022 Β΄/2002) όπως ισχύει.
Τα έργα ανάπτυξης και προστασίας δασών, καθώς και έργα προστασίας εδαφών και διευθέτησης χειμάρρων σύμφωνα με την ισχύουσα δασική νομοθεσία.
2.3.7 Η κτηνοτροφία – βόσκηση σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις σε εκτατική μορφή με παραδοσιακές μεθόδους.
2.3.8 Η συντήρηση-αξιοποίηση αρχαιολογικών χώρων και η αρχαιολογική έρευνα βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας.
2.3.9 Η θήρα και η εκγύμναση κυνηγετικών σκύλων που συνοδεύονται από κυνηγούς ή κυναγωγούς, χωρίς να φέρουν κυνηγετικό όπλο, σε οριοθετημένες για το σκοπό αυτό ζώνες, βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, εκτός και εάν διαφορετικά ορίζεται κατά περίπτωση ή συνολικά από το Σχέδιο Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου.
2.3.10 Η εκμετάλλευση των δασικών συστάδων βάσει των εγκεκριμένων δασοπονικών μελετών και των διατάξεων του Δασικού Κώδικα (αυτεπιστασία, Π.Δ. 126/1986, άρθρο 134, ΝΔ86/69 κτλ).
Η διαχείριση των δασών των εν λόγω ζωνών αποσκοπεί πρωτίστως :
α. Στη διατήρηση των προστατευόμενων κατά ζώνη δασικών σχηματισμών (σημύδας, δασικής πεύκης κλπ.)
β. Στην ορθολογική και αειφορική διαχείριση του παραγωγικού δυναμικού
γ. Στη σαφή τήρηση των οδηγιών της ΕΕ και διεθνών συμβάσεων περί αειφορίας και διατήρησης της βιοποικιλότητας
2.3.11 Η μελισσοκομία βάσει της ισχύουσα νομοθεσίας
2.3.12 Η συλλογή φύλλων, καρπών και κλάδων βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας.
2.3.13 Η γεωργία στις νομίμως υφιστάμενες καλλιεργούμενες εκτάσεις, βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας.
2.3.14 Η κατασκευή, ήπιας μορφής και επέμβασης, έργων διαχείρισης υδάτινων πόρων (υδρομαστεύσεις, μεταφορά ύδατος, μικρές υδατοδεξαμενές και ποτίστρες), σύμφωνα με τη ισχύουσα νομοθεσία και τους ειδικότερους όρους, με την προϋπόθεση ότι δεν αλλοιώνονται βασικές οικολογικές διεργασίες (ύδατα, χλωρίδα, πανίδα κ.λπ.) και η απαιτούμενη οικολογική παροχή στο υπάρχον υδάτινο οικοσύστημα.
2.3.15 Η διοργάνωση πολιτιστικών και αθλητικών εκδηλώσεων σε καθιερωμένους και ελεγχόμενους από τις δασικές υπηρεσίες χώρους μετά από σύμφωνη γνώμη του Φορέα Διαχείρισης.
2.3.16 Η κυκλοφορία με οχήματα και η προσπέλαση – διαμονή σε 24ωρη βάση, είτε σε μόνιμες εγκαταστάσεις είτε σε προσωρινές, των υπαλλήλων και του προσωπικού συνεργείων που απασχολούνται σε επιτρεπτές διαχειριστικές δραστηριότητες ή στη φύλαξη και επόπτευση της περιοχής.
2.3.17 Η κατασκευή και λειτουργία οδικού άξονα Παρανεστίου – Βουλγαρίας σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και τους ειδικούς όρους και τα κατάλληλα τεχνικά και άλλα αντισταθμιστικά έργα, όπως θα ρυθμίζονται από το Σχέδιο Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου.
2.3.18 Η δυνατότητα οικοτουριστικής αξιοποίησης και ανάδειξης της φύσης και του τοπίου και ειδικότερα της γειτνίασης του οικότοπου προτεραιότητας 7130* «Επιφανειακοί ενεργοί τυρφώνες», ζώνες Β4 και Β5 τού παρόντος, και μετά τη σύμφωνη γνώμη τού Φορέα Διαχείρισης τού Εθνικού Πάρκου στις εγκαταστάσεις του Δασικού Χωριού Ελατιάς στο πλαίσιο του Σχεδίου Διαχείρισης του Εθνικούβ Πάρκου καθώς και των ισχυουσών διατάξεων.
2.3.19 Εντός της ζώνης Γ6-Α ορίζεται υποζώνη προστασίας όξινου τυρφώνα της έκτασης με την ονομασία:
– Ζώνη προστασίας όξινου τυρφώνα Λεπίδα (ζώνη Β8)
Οι συντεταγμένες των σημείων των ορίων της ανωτέρω ζώνης αναφέρονται στο συνημμένο Παράρτημα Ι, που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του παρόντος Προεδρικού Διατάγματος.
Εντός της ανωτέρω υποζώνης ισχύουν οι όροι, περιορισμοί και απαγορεύσεις της παραγράφου 2.2 του άρθρου 3 του παρόντος.
Τα αναλυτικά μέτρα διαχείρισής των θα καθορισθούν στο Σχέδιο Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 4, παράγραφος 5 του ν.3937/201.
Ειδικότερα στην ανωτέρω υποζώνη απαγορεύεται κάθε δραστηριότητα που είναι πιθανό να διαταράξει την υδραυλική και οικολογική λειτουργία του εν λόγω οικότοπου, ενώ οι επιτρεπόμενες δραστηριότητες οφείλουν να γίνονται με την ανωτέρω αποκλειστική προϋπόθεση.
Ειδικές ρυθμίσεις όσον αφορά τον τρόπο άσκησης των επιτρεπόμενων δραστηριοτήτων καθορίζονται στο Σχέδιο Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου.
2.4 Ζώνη Γ4 : Περιοχή Ειδικής Διαχείρισης Νέστου
Στη ζώνη αυτή επιτρέπονται :
2.4.1 Η επιστημονική έρευνα με τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1.1 τού παρόντος άρθρου
2.4.2 Οι διαχειριστικές δράσεις με τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1.2 τού παρόντος άρθρου.
2.4.3 Η φύλαξη-επόπτευση με τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1.3 τού παρόντος άρθρου.
2.4.4. Η επίσκεψη της περιοχής με σκοπό την περιήγηση, εκπαίδευση, άθληση και παρατήρηση της φύσης.
Για την υποστήριξη αυτών των δραστηριοτήτων επιτρέπεται η δημιουργία ελαφράς υποδομής, μικρής κλίμακας, προσαρμοσμένης στην φυσιογνωμία της περιοχής, βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας.
Για την περιβαλλοντική αδειοδότηση η προαναφερόμενη υποδομή αντιμετωπίζεται ως έργο της Α2 κατηγορίας της υπ’ αρ. 15393/2332 Κ.Υ.Α. (10022 Β΄/2002) όπως ισχύει.
Στους επισκέπτες απαγορεύεται η κατασκήνωση. Επιτρέπεται η παραμονή και εστίαση μόνο σε διαμορφωμένους για το σκοπό αυτό χώρους από την ανατολή έως την δύση τού ήλιου.
2.4.5 Τα έργα συντήρησης, βελτίωσης και συμπλήρωσης των υφιστάμενων δικτύων και υποδομών που εξυπηρετούν τις επιτρεπόμενες δραστηριότητες καθώς και αυτές των οικισμών και των οικιστικών χρήσεων.
Τα προαναφερόμενα έργα αντιμετωπίζονται, για την Περιβαλλοντική Αδειοδότηση, ως έργα της Α2 κατηγορίας της υπ’ αρ. 15393/2332 Κ.Υ.Α. (1022 Β΄/2002) όπως ισχύει.
2.4.6 Η συντήρηση – αξιοποίηση των αρχαιολογικών – ιστορικών και πολιτιστικών χώρων και η αρχαιολογική έρευνα βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας.
2.4.7 Η γεωργία και τα έργα αναδασμού στις νομίμως υφιστάμενες καλλιεργούμενες εκτάσεις βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας.
2.4.8 Η λειτουργία τού φράγματος Τεμένους και της σχετικής με αυτό υποδομής.
2.4.9 Η αλιεία. Οι ειδικότεροι όροι για την δραστηριότητα αυτή ρυθμίζονται από το Σχέδιο Διαχείρισης τού Εθνικού Πάρκου.
2.4.10 Η μελισσοκομία βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας
2.4.11 Στις παραποτάμιες – παραλίμνιες περιοχές, όπως αυτές έχουν διαμορφωθεί από τη δημιουργία των φραγμάτων Θησαυρού, Πλατανόβρυσης και Τεμένους επιτρέπεται η κατασκευή ναυταθλητικών και συναφών εγκαταστάσεων για την ασφαλή πρόσβαση του κοινού στο υγρό στοιχείο, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και την σύμφωνη γνώμη του Φορέα Διαχείρισης.
2.4.12 Η δασική εκμετάλλευση σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και με την πρόβλεψη απαγόρευσης της αποψιλωτικής υλοτομίας στα δάση δρυός και καστανιάς. Κατ’ εξαίρεση η αποψιλωτική υλοτομία επιτρέπεται για ειδικούς λόγους διατήρησης της βιοποικιλότητας και με σύμφωνη γνώμη του Φορέα Διαχείρισης.
2.4.13 Η εκτέλεση δασοτεχνικών έργων και αναδασώσεων για την προστασία των παραποτάμιων εδαφών και την αποτροπή πλημμυρικών και διαβρωτικών φαινομένων, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.
2.4.14 Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση έργων, που αφορούν στην αποκατάσταση και βελτίωση των ιχθυοαποθεμάτων, σύμφωνα με το Σχέδιο Διαχείρισης και μετά από σύμφωνη γνώμη του Φορέα Διαχείρισης.
2.4.15 Η λειτουργία παρόχθιων αθλητικών δραστηριοτήτων και η κατασκευή των αναγκαίων ελαφρών εγκαταστάσεων υποδομής (αποβάθρες, προβλήτες), σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και μετά από σύμφωνη γνώμη του Φορέα Διαχείρισης.
2.4.16 Η κατασκευή και λειτουργία έργων που διασφαλίζουν τη διαχείριση, την επιβίωση και την προστασία της χλωρίδας και της πανίδας, όπως δασικών δρόμων, αντιπυρικών ζωνών, στεγασμένων αντιπυρικών ζωνών, υδατοδεξαμενών αντιπυρικής προστασίας, παρατηρητηρίων, έργων αντιπλημμυρικής και αντιδιαβρωτικής προστασίας, φυτοτεχνικής διευθέτησης χειμάρρων, φυτοκομικών εργασιών και αναδασώσεων.
2.4.17 Η κτηνοτροφία με οικόσιτα ζώα, πλην των χοίρων, σε εκτατική μορφή, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και βάσει εγκεκριμένης μελέτης βοσκοϊκανότητας και διαχείρισης βοσκοτόπων.
Ειδικές ρυθμίσεις όσον αφορά τον τρόπο άσκησης της κτηνοτροφίας, τον αριθμό και το είδος των ζώων, την περίοδο βόσκησης και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την άσκηση της παραπάνω δραστηριότητας καθορίζονται στο Σχέδιο Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου.
Για την εξυπηρέτηση της δραστηριότητας επιτρέπεται η κατασκευή και χρήση υποδομής (στέγαστρα, ποτίστρες, στάνες, μικρά οικήματα διανυκτέρευσης κτηνοτρόφων) με έγκριση της καθ’ ύλη αρμόδιας υπηρεσίας.
2.5. Ζώνη Γ6.Β : Περιοχή αειφορικής χρήσης και ανάπτυξης
Στη ζώνη αυτή επιτρέπονται :
2.5.1 Η επιστημονική έρευνα και η εκπαίδευση με τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1.1. τού παρόντος άρθρου.
2.5.2 Οι διαχειριστικές δράσεις με τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1.2. τού παρόντος άρθρου.
2.5.3 Η φύλαξη-επόπτευση με τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1.3 τού παρόντος άρθρου.
2.5.4 Η συντήρηση-αξιοποίηση των ιστορικών, αρχαιολογικών και πολιτιστικών χώρων, καθώς και η αρχαιολογική έρευνα βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας.
2.5.5 Η γεωργία και τα έργα αναδασμού στις νομίμως υφιστάμενες καλλιεργούμενες εκτάσεις βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας.
2.5.6 Η μελισσοκομία βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας.
2.5.7 Η βόσκηση και η λειτουργία κτηνοτροφικών μονάδων βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας.
2.5.8 Η υλοτομία-δασική εκμετάλλευση βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας. Ειδική απαγόρευση αποψιλωτικών υλοτομιών ισχύει στην περιοχή των πηγών των Θερμιών και σε ακτίνα 1000 μέτρων απ’ αυτές.
2.5.9 Η λειτουργία εκτροφείων άγριων ζώων στο πλαίσιο της διατήρησης της βιοποικιλότητας, βάσει τού Σχεδίου Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου και της ισχύουσας νομοθεσίας.
2.5.10 Τα έργα συντήρησης, βελτίωσης και συμπλήρωσης των υφιστάμενων δικτύων και υποδομών που εξυπηρετούν τις επιτρεπόμενες δραστηριότητες, βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας.
2.5.11 Η κατασκευή κτηρίων και υποδομών κοινής ωφέλειας που αφορούν την περίθαλψη, την εκπαίδευση και τον αθλητισμό βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας.
2.5.12 Η κατασκευή κατοικίας βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας.
2.5.13 Η κατασκευή έργων υδροληψίας και ΑΠΕ σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και με τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1 τού παρόντος, καθώς και μετά από τη σύμφωνη γνώμη του Φορέα Διαχείρισης
2.5.14 Η κατασκευή τουριστικών καταλυμάτων και λοιπών τουριστικών εγκαταστάσεων, λειτουργικών μορφών και κατηγοριών όπως καθορίζονται στην με αριθμό ΚΥΑ 2974/8-4-2009 (ΦΕΚ 670Β΄/10-04-2009) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.
2.5.15 Ο ιαματικός τουρισμός στην περιοχή Πηγών Θερμιών και σε ακτίνα έως 1.000 μέτρα από τις πηγές όπου επιτρέπεται :
α) η κατασκευή έργων μάστευσης του ιαματικού νερού
β) η κατασκευή ξενοδοχειακού καταλύματος-θεραπευτηρίου με τα απαραίτητα συνοδά έργα.
Τα ως άνω έργα κατασκευάζονται βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας με τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1 του παρόντος και μετά από τη σύμφωνη γνώμη του Φορέα Διαχείρισης και για την περιβαλλοντική τους αδειοδότηση αντιμετωπίζονται ως έργα της Α2 κατηγορίας της υπ’ αριθμόν 15393/2332 Κ.Υ.Α. όπως ισχύει.
2.5.16 Η θήρα και η εκγύμναση κυνηγετικών σκύλων σύμφωνα με την ισχύουσα νομoθεσία.
Απαγορεύεται η θήρα γύρω από τις πηγές Θερμιών και σε απόσταση 1500 μέτρων.
2.5.17 Η λειτουργία μικρών παραγωγικών μονάδων, που είναι συμβατές με το χαρακτήρα της περιοχής, όπως η παραδοσιακή ή ορεινή γεωργία, η νομαδική ή οικόσιτη ή ημιελεύθερη κτηνοτροφία, η μελισσοκομία, μικρής κλίμακας εκμετάλλευση του δασικού πλούτου κλπ.
Βιοτεχνικές μονάδες επίσης επιτρέπονται με την προϋπόθεση και στο βαθμό που υποστηρίζουν την αναζωογόνηση της αγροτικής οικονομίας (πρωτογενής κατεργασία κτηνοτροφικών και γεωργικών προϊόντων, κατεργασία ξύλου).
2.5.18 Η κατασκευή χώρων εστίασης βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας.
2.5.19 Η διανυκτέρευση των υλοτόμων και των κτηνοτρόφων σε τροχόσπιτα ή σε πρόχειρες ξύλινες κατασκευές μόνο κατά την περίοδο άσκησης υλοτομικών ή κτηνοτροφικών δραστηριοτήτων, σε απόσταση μεγαλύτερη των 3000 μέτρων από τις ιαματικές πηγές Θερμιών και όχι πάνω στον κεντρικό δρόμο Παρανέστι –Θερμιά – Φρακτό.
Μετά το πέρας αυτής της περιόδου υποχρεωτικά απομακρύνουν αυτές τις κατασκευές καθώς και ό,τι άλλο έχουν κατασκευάσει ή χρησιμοποιήσει, λαμβάνοντας μέριμνα για την καθαριότητα και προστασία του περιβάλλοντα χώρου.
2.5.20 Οι πολιτιστικές και αθλητικές εκδηλώσεις σε καθιερωμένους και ελεγχόμενους από τη δασική υπηρεσία χώρους.
2.5.21 Η ιχθυοκαλλιέργεια, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και με την προϋπόθεση ότι δεν αλλοιώνονται βασικές οικολογικές διεργασίες και η κατάσταση της ήδη υπάρχουσας, γηγενούς ιχθυοπανίδας.
Ειδικότεροι όροι για την δραστηριότητα αυτή μπορούν καθορίζονται στο Σχέδιο Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου.
2.5.22 Η προσωρινή εγκατάσταση και διαμονή επί 24ώρου βάσης των ασκούντων νομίμως το επάγγελμά τους στην περιοχή καθ’ όλη τη διάρκεια άσκησης της δραστηριότητάς τους.
2.5.23 Η κυκλοφορία οχημάτων – μηχανημάτων και η προσπέλαση – διαμονή σε 24ωρη βάση είτε σε μόνιμες εγκαταστάσεις είτε σε προσωρινές των πεζών συνεργείων ή υπαλλήλων που θα απασχολούνται στις επιτρεπτές διαχειριστικές δραστηριότητες ή στη φύλαξη και επόπτευση της περιοχής.
2.5.24 Η κατασκευή και λειτουργία δασικών έργων που διασφαλίζουν τη διαχείριση και προστασία του δάσους, σύμφωνα με την ισχύουσα δασική νομοθεσία.
2.5.25 Η αναστήλωση, συντήρηση, ανάδειξη των οικισμών στους χώρους των ερειπίων των παλαιών οικισμών (πριν το 1923).
2.5.26 Εντός της ζώνης Γ6-Β ορίζεται υποζώνη προστασίας όξινου τυρφώνα της έκτασης με την ονομασία:
– Ζώνη προστασίας όξινου τυρφώνα Λειβαδίτη (ζώνη Β9)
Οι συντεταγμένες των σημείων των ορίων της ανωτέρω ζώνης αναφέρονται στο συνημμένο Παράρτημα Ι, που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του παρόντος Προεδρικού Διατάγματος.
Εντός της ανωτέρω υποζώνης ισχύουν οι όροι, περιορισμοί και απαγορεύσεις της παραγράφου 2.2 του άρθρου 3 του παρόντος Π.Δ/γματος.
Τα αναλυτικά μέτρα διαχείρισής των καθορίζονται στο Σχέδιο Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 4, παράγραφος 5 του ν.3937/201.
Ειδικότερα στην ανωτέρω υποζώνη απαγορεύεται κάθε δραστηριότητα που είναι πιθανό να διαταράξει την υδραυλική και οικολογική λειτουργία του εν λόγω οικοτόπου, ενώ οι επιτρεπόμενες δραστηριότητες οφείλουν να γίνονται με την ανωτέρω αποκλειστική προϋπόθεση.
Ειδικές ρυθμίσεις όσον αφορά τον τρόπο άσκησης των επιτρεπόμενων δραστηριοτήτων καθορίζονται στο Σχέδιο Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου.
Τα όρια και η ζωνοποίηση του πάρκου πολλές φορές είναι ευθείες γραμμές χωρίς πολλές φορές να διακρίνεται απο κάποιο φυσικό όριο (δρόμο ή ράχη ή ρέμα) με αποτέλεσμα να δημιουργείται πρόβλημα στη χωροθέτηση κάποιων γραμμικών έργων τα οποία μεταβαίνουν απο ζώνη σε ζώνη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα υδροηλεκτρικά έργα τα οποία εξαιτίας της διάταξής τους καταλαμβάνουν γραμμικά μήκη έως και 3 χλμ. Πολλές φορές όριο ζώνης είναι κάποιο ρέμα με αποτέλεσμα απο τη μια μεριά να επιτρέπεται η ίδρυση μικρού υδροηλεκτρικού έργου και από την άλλη όχι. Αυτά θα πρέπει να προσεχθούν ώστε να είναι επιτέλους ξεκάθαρη η χωροθέτηση των συγκεκριμένων έργων. Η χωροθέτηση αυτών των έργων δεν μπορεί να είναι γραμμική αλλά να εξετάζεται και να χωροθετούνται ανά λεκάνη απορροής με επιστημονική προσέγγιση και όχι απο ιδεοληπτικές επιθυμίες δίχως τη συνδυασμένη γνώση υδρολογικής και βιολογικής επιστημοσύνης.
Κοινό κείμενο παρατηρήσεων επί του σχεδίου Π.Δ. των παρακάτω φορέων:
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΔΡΑΜΑΣ, Π.Ε.Δ Α.Μ.Θ., ΔΗΜΟΣ ΠΑΡΑΝΕΣΤΙΟΥ, ΔΗΜΟΣ ΔΡΑΜΑΣ, ΔΗΜΟΣ ΚΑΤΩ ΝΕΥΡΟΚΟΠΙΟΥ, ΚΥΝΗΓΕΤΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ – ΘΡΑΚΗΣ, ΚΥΝΗΓΕΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΔΡΑΜΑΣ, ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΔΡΑΜΑΣ, ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΩΝ ΚΑΤΩ ΝΕΥΡΟΚΟΠΙΟΥ, ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΩΝ Ν. ΔΡΑΜΑΣ, ΤΕΕ ΑΜ, ΓΕΩ-ΤΕΕ ΑΜ, ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΥΛΟΤΟΜΩΝ ΚΑΤΩ ΝΕΥΡΟΚΟΠΙΟΥ ΔΡΑΜΑΣ
με την παρουσία και τη συμβολή του Φορέα Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης.
Tο 43% του Νομού Δράμας αποτελείται από προστατευμένες περιοχές. Οι κάτοικοι δραστηριοποιούνται κυρίως στον πρωτογενή τομέα, κτηνοτροφία, υλοτομία και λιγότερο στον τριτογενή. Η ανάπτυξη του δευτερογενούς τομέα είναι αναγκαίο ζητούμενο ενώ η γενικότερη οικονομική δυσπραγία λειτουργεί ανασταλτικά στις επενδύσεις. Η δημιουργία υποδομών για την ανάπτυξη δραστηριοτήτων από τους φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με χρηματοδοτήσεις από το ΕΣΠΑ συμβάλει στη συνέχεια καθοριστικά και στην ανάπτυξη γύρω από αυτές ιδιωτικών πρωτοβουλιών. Στην περιοχή του ΕΠΟΡ και αναφορικά με το τρίπτυχο κτηνοτροφία, υλοτομία και οικοτουρισμός τα «μελανά σημεία» που εμπεριέχονται στο υπό διαβούλευση πδ είναι βέβαιο ότι πρέπει να αμβλυνθούν, διότι η έννοια της αειφορίας δεν έχει απολύτως καμία αξία απεξαρτημένη από τον άνθρωπο.
Η διατύπωση που ακολουθείται ορίζοντας ποιες είναι οι επιτρεπόμενες χρήσεις στις ζώνες του Εθνικού Πάρκου δημιουργεί έντονα και πιθανόν δυσεπίλυτα στο μέλλον προβλήματα, καθώς βάσιμα μπορεί να υποστηριχθεί, ότι, ό,τι δεν αναφέρεται ρητά ως επιτρεπόμενο θα απαγορεύεται στο μέλλον. Σε κάθε περίπτωση θα ήταν σωστότερο να αναφέρεται τι απαγορεύεται και όχι τι επιτρέπεται σε κάθε ζώνη. Η γενική απαγόρευση στο άρθρο 1α λογικά σημαίνει ότι κάθε έργο-δράση της Α2 και κατώτερης κατηγορίας, εν δυνάμει επιτρέπεται. Η αναφορά όμως στην συνέχεια των επιτρεπόμενων έργων – δράσεων «αντιστρέφει» πιθανά το προηγούμενο λογικό συλλογισμό!
Η εύλογη αυτή ανησυχία ενισχύεται έτι περαιτέρω από το γεγονός ότι δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή σχέδια διαχείρισης.
Παρατηρείται έντονα, ότι σε πεδία που αναφέρονται ποιες χρήσεις επιτρέπονται, εισάγονται παράλληλα και απαγορεύσεις. Έτσι όμως δημιουργούνται ασάφειες. Επίσης, αναφέρονται επιτρεπόμενες χρήσεις όπως στο άρθρο 3 παρ. 2.5.15 όπου αναφέρεται ότι στη ζώνη Γ6Β «επιτρέπεται ο ιαματικός τουρισμός στην περιοχή Πηγών Θερμιών και σε ακτίνα έως 1.000 μέτρα από τις πηγές όπου επιτρέπεται: α) η κατασκευή έργων μάστευσης του ιαματικού νερού β) η κατασκευή ξενοδοχειακού καταλύματος – θεραπευτηρίου με τα απαραίτητα συνοδά έργα. Τα ως άνω έργα κατασκευάζονται βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας με τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1 του παρόντος και μετά από τη σύμφωνη γνώμη του Φορέα Διαχείρισης και για την περιβαλλοντική τους αδειοδότηση αντιμετωπίζονται ως έργα της Α2 κατηγορίας της υπ’ αριθμόν 15393/2332 Κ.Υ.Α. όπως ισχύει». Τα αναφερόμενα στο τελευταίο αυτό εδάφιο ουσιαστικά αποκλείουν τον ιαματικό τουρισμό στην περιοχή αφού τα υδροθεραπευτήρια σύμφωνα με την ΥΑ 1958/2012 (και όχι την 153939/2332 ΚΥΑ που έχει σχεδόν στο σύνολό της καταργηθεί) χαρακτηρίζονται ως έργα της υποκατηγορίας 1 της Α΄ κατηγορίας και συνεπώς δεν επιτρέπεται να δημιουργηθούν στο Εθνικό Πάρκο. Μετά από προσπάθεια δεκαετιών η αναγνώριση του συγκεκριμένου Ιαματικού Φυσικού Πόρου έγινε με την αρ. 10795/8-6-2016 ΥΑ ΦΕΚ 1860 Β΄/24-06-2016. Ο Δήμος Παρανεστίου έχει εδώ και δεκαετίες δαπανήσει χρήματα για τη σύνταξη μελετών προκειμένου για την αξιοποίηση του συγκεκριμένου φυσικού πόρου, που αναμένεται να συνδράμει τα μέγιστα στην οικονομία όχι μόνο αυτού αλλά ολόκληρου του Νομού Δράμας.
Είναι λοιπόν απαραίτητο να γίνουν οι αναγκαίες διορθώσεις όπως αυτές αναφέρονται παρακάτω διότι άλλως δεν θα επιτρέπεται η κατασκευή υδροθεραπευτηρίου και των συνοδών και παράλληλων αυτού έργων στην περιοχή των Θερμιών. Σε κάθε περίπτωση οι λέξεις «με τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1 του παρόντος και μετά από τη σύμφωνη γνώμη του Φορέα Διαχείρισης και για την Περιβαλλοντική τους αδειοδότηση αντιμετωπίζονται ως έργα της Α2 κατηγορίας της υπ’ αρ. 15393/2332 ΚΥΑ όπως ισχύει» πρέπει να διαγραφούν.
Παράλληλα εντός της έκτασης του ΕΠΟΡ, βρίσκεται το ΒΑ τμήμα της έκτασης που αναπτύσσεται και λειτουργεί το Χιονοδρομικό Κέντρο Φαλακρού (το οποίο σύμφωνα με την ΥΑ 1958/2012, αποτελεί έργο κατηγορίας Α1), το οποίο λόγω φύσης της δραστηριότητας και λόγω της “αυστηρής” εποχικότητάς της κρίνεται συμβατή με τη Ζώνη Γ3 του ΕΠΟΡ στην οποία βρίσκεται και μπορεί να αναπτυχθεί.
Η άρδην απαγόρευση δραστηριοτήτων ήπιας ανάπτυξης του ορεινού όγκου όπως και των παραδοσιακών επαγγελμάτων του πρωτογενούς τομέα, που συμβάλλουν καθοριστικά όχι μόνο στην τοπική αλλά στην εθνική οικονομία, κινδυνεύει να γίνει αιτία περαιτέρω ερήμωσης της περιοχής, με κίνδυνο για το ίδιο το προστατευταίο αντικείμενο δηλαδή για το περιβάλλον. Η άσκηση κτηνοτροφίας στις προτεινόμενες νέες ζώνες Β1-Β18, από καμία μελέτη δεν προκύπτει ότι έχει βλάψει το περιβάλλον ενώ αντίθετα η μη βόσκηση είναι βέβαιο ότι θα επιφέρει την εξαφάνιση των λιβαδιών με δυσμενείς συνέπειες και για τους τυρφώνες.
Η διαχείριση των βοσκοτόπων είναι πλέον αρμοδιότητα των Περιφερειών και η σύνταξη του Διαχειριστικού Σχεδίου Βοσκοτόπων έχει προθεσμία έως το 2021. Είναι λοιπόν προφανές ότι θα πρέπει να προβλεφθεί ένα μεταβατικό στάδιο όσον αφορά την άσκηση της βόσκησης μέχρι την εκπόνηση των εγκεκριμένων μελετών βοσκοϊκανότητας και διαχείρισης βοσκοτόπων και τη σύνταξη του Διαχειριστικού Σχεδίου του ΦΔΟΡ. Ομοίως, ισχύει και για την υλοτομία.
Άρθρο 3
Στην παράγραφο 1 «Γενικοί ΄Οροι» στοιχ. α΄ η αναφερόμενη ΚΥΑ έχει ήδη αντικατασταθεί από την υπ’ αρ. 1958/13.01.2012 ΥΑ ΦΕΚ 21 Β΄/13-01-2012. Μετά το τέλος αυτού του στοιχείου να προστεθεί η φράση «με εξαίρεση τα έργα -δραστηριότητες με Α/Α 7 και 10, της ομάδας 6 του παραρτήματος 6 της ανωτέρω ΥΑ».
Στην παράγραφο 1.1. Επιστημονική έρευνα: να προστεθούν οι λέξεις «και εκπαίδευση» Ο αποκλεισμός της εκπαίδευσης, ως μη αναφερόμενης ως επιτρεπόμενης δράσης, δεν βρίσκει έρεισμα σε ένα νομοθέτημα που στόχο έχει την προστασία του περιβάλλοντος. Οι εκπαιδευόμενοι είναι βέβαιο ότι δεν θα έχουν τάσεις καταστροφής ή βλάβης του. Συνακόλουθα, στην ίδια παράγραφο και στο πρώτο εδάφιο στίχος α΄ μετά τις λέξεις «Η επιστημονική έρευνα» να προστεθεί «και εκπαίδευση».
΄Αρθρο 3, παρ. 2.2.2: Να εξειδικευτούν οι διαχειριστικές δράσεις άλλως να αναγραφεί «ενδεικτικά υλοτομίας, κτηνοτροφίας» προς αποφυγή περιορισμού εφαρμογής της διάταξης.
΄Αρθρο 3, παρ. 2.2.4 εδάφιο α΄ μετά τη λέξη «περιήγηση» να προστεθεί η φράση «τη συμμετοχή σε αθλητικές εκδηλώσεις».
΄Αρθρο 3, παρ. 2.2.4 εδάφιο δ΄ να αντικατασταθεί ως εξής: “Στους επισκέπτες απαγορεύεται η κατασκήνωση στις παραπάνω ζώνες του Εθνικού Πάρκου πλην των χώρων που διαμορφώνονται από τη Δασική Υπηρεσία ή άλλο φορέα του Δημοσίου εντός των χώρων των διάσπαρτων μόνιμων δασικών εργοταξίων”.
΄Αρθρο 3, παρ. 2.2.4 εδάφιο ε΄ να αντικατασταθεί ως εξής: «Η συμμετοχή σε παραδοσιακές-λαογραφικές, αθλητικές εκδηλώσεις σε καθιερωμένους ή ελεγχόμενους από τις δασικές υπηρεσίες χώρους» Προτείνεται το διαζευκτικό «ή» αντί του συνδέσμου «και» διότι γίνεται αναφορά σε ήδη καθιερωμένους από τη δασική υπηρεσία χώρους και τέτοιος υπάρχουν μόνο δύο στην περιοχή Καλύβια Κούτρα και στην περιοχή Λειβαδίτη ενώ υπάρχουν αθλητικές δραστηριότητες που διοργανώνονται από το Δήμο Παρανεστίου και την Π.Ε. Δράμας με τη συμμετοχή του Φορέα Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης ανελλιπώς από το 2007 στην περιοχή του Εθνικού Πάρκου με άδεια της Δασικής Υπηρεσίας πλην όμως όχι σε καθιερωμένους χώρους αλλά στα μονοπάτια που έχουν συντηρηθεί όλα αυτά τα χρόνια. Συνακόλουθα με τα ανωτέρω στο άρθρο 3, παρ. 2.2.4 εδάφιο στ΄ μετά τη λέξη «των απασχολούμενων» να προστεθεί «και των συμμετεχόντων». Επίσης, στο τέλος αυτού του εδαφίου θα πρέπει να προβλεφθεί «με δυνατότητα διανυκτέρευσης» δεδομένου ότι τόσο οι παραδοσιακές – λαογραφικές εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται κάθε χρόνο στις περιοχές Καλύβια Κούτρα και στην περιοχή Λειβαδίτη όσο και οι Αγώνες Βουνού Παρθένου Δάσους Παρανεστίου διεξάγονται με διάρκεια 40 ωρών.
΄Αρθρο 3 αρ. 2.2.5 να αντικατασταθεί το εδάφιο β΄ «Νέα έργα αντιμετωπίζονται για την Περιβαλλοντική Αδειοδότηση ως έργα της Α2 κατηγορίας της υπ’ αρ. 153939/2332 ΚΥΑ όπως ισχύει”.
΄Αρθρο 3 αρ. 2.2.9 εδάφιο α΄ Να αντικατασταθεί η λέξη «οικόσιτα» με τη λέξη «παραγωγικά» διότι άλλως επέρχεται αποκλεισμός όλων των κτηνοτρόφων της περιοχής.
΄Αρθρο 3 αρ. 2.2.9 εδάφιο γ΄ μετά τη λέξη «στάνες» να προστεθούν οι λέξεις «υποδομές διαχείρισης αποβλήτων» διότι οι υποδομές αυτές είναι επιβαλλόμενες προκειμένου να εκδοθούν άδειες ίδρυσης και λειτουργίας των σταυλικών εγκαταστάσεων.
΄Αρθρο 3 αρ. 2.2. Να προστεθεί εδάφιο με αρ. 2.2.10 «Η μελισσοκομία βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας» και
το εδάφιο 2.2.10 του σχεδίου ΠΔ να αριθμηθεί ως εδάφιο 2.2.11 και να προστεθεί στο τέλος αυτού «καθώς και στους συμμετέχοντες στις επιτρεπόμενες δραστηριότητες» για τους προαναφερόμενους λόγους.
Επί του άρθρου 3, παρ. 2.3.2: Να εξειδικευτούν οι διαχειριστικές δράσεις άλλως να αναγραφεί «ενδεικτικά υλοτομίας, κτηνοτροφίας» προς αποφυγή περιορισμού εφαρμογής της διάταξης.
΄Αρθρο 3 παρ. 2.3.4 εδάφιο α΄ μετά τη λέξη «περιήγηση» να προστεθεί η φράση «τη συμμετοχή σε αθλητικές εκδηλώσεις» για τους προαναφερθέντες υπό 2.2.4 λόγους.
΄Αρθρο 3 παρ. 2.3.4 εδάφιο γ΄ να αντικατασταθεί ως εξής: “Για την περιβαλλοντική αδειοδότηση η προαναφερόμενη υποδομή σε περίπτωση που κατατάσσονται στην Β΄ κατηγορία της ΥΠ 1958/2012 αντιμετωπίζονται ως έργα της Α2 κατηγορίας της ΥΠ 1958/2012”.
΄Αρθρο 3 παρ. 2.3.4 εδάφιο δ΄ να αντικατασταθεί ως εξής «Στους επισκέπτες απαγορεύεται η κατασκήνωση στις παραπάνω ζώνες του Εθνικού Πάρκου πλην των χώρων που διαμορφώνονται από τη Δασική Υπηρεσία ή άλλο φορέα του Δημοσίου εντός των χώρων των διάσπαρτων μόνιμων δασικών εργοταξίων”.
΄Αρθρο 3 παρ. 2.3.5 μετά τη λέξη «απασχολούμενων» να προστεθεί η λέξη «συμμετεχόντων» για τους προαναφερόμενους ήδη λόγους που αφορούν και αυτή τη Ζώνη.
΄Αρθρο 3 παρ. 2.3.6 να αντικατασταθεί το εδάφιο β΄ «Νέα έργα αντιμετωπίζονται για την Περιβαλλοντική Αδειοδότηση ως έργα της Α2 κατηγορίας της υπ’ αρ. 153939/2332 ΚΥΑ όπως ισχύει”.
΄Αρθρο 3 παρ. 2.3.7 Στο τέλος να προστεθεί «Για την εξυπηρέτηση της δραστηριότητας επιτρέπεται η κατασκευή και χρήση υποδομής (στέγαστρα, ποτίστρες, στάνες, υποδομές διαχείρισης αποβλήτων, μικρά οικήματα διανυκτέρευσης κτηνοτρόφων) με έγκριση της καθ’ ύλη αρμόδιας υπηρεσίας και μετά από σύμφωνη γνώμη του Φορέα Διαχείρισης. Η πρόβλεψη αυτή υπάρχει στη Ζώνη Β3 και δεν υπάρχει λόγος μη εφαρμογής της στις Ζώνες Γ1 -Γ2 -Γ3- Γ5 -Γ6Α.
΄Αρθρο 3 παρ. 2.3.9 Να διαγραφεί η φράση «εκτός και εάν διαφορετικά ορίζεται κατά περίπτωση ή συνολικά από το Σχέδιο Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου» και να προστεθεί «Το Σχέδιο Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου μπορεί να περιλάβει μέτρα με σκοπό την προστασία και ανάπτυξη των θηραματικών ειδών και της άγριας ζωής εν γένει».
΄Αρθρο 3 παρ. 2.3.10 στοιχ. β΄ στο τέλος να προστεθεί σε παρένθεση (δασοκομικής και βοσκήσιμης ύλης). Η βελτίωση των υπαρχόντων βοσκοτόπων είναι αναγκαία προϋπόθεση για την αειφορία, η οποία αποδεδειγμένα δεν μπορεί να υπάρξει σε περίπτωση περαιτέρω υποβόσκησης, η οποία θα επιφέρει διατάραξη της ισορροπίας των φυσικών οικοσυστημάτων με πρώτη συνέπεια την εξαφάνιση των λιβαδιών.
΄Αρθρο 3 παρ. 2.3.15 η φράση «σε καθιερωμένους και ελεγχόμενους» να αντικατασταθεί «σε καθιερωμένους ή ελεγχόμενους» για τους λόγους που αναφέρονται ανωτέρω υπό 2.2.4.
΄Αρθρο 3 παρ. 2.3.17 Να αντικατασταθεί ως εξής: «Η κατασκευή και λειτουργία οδικού άξονα Παρανεστίου-Βουλγαρίας και τα κατάλληλα τεχνικά και άλλα αντισταθμιστικά έργα σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία»
΄Αρθρο 3 παρ. 2.3.18 Να αντικατασταθεί ως εξής: «Η δυνατότητα εκπαιδευτικής, ερευνητικής και ήπιας τουριστικής αξιοποίησης, ανάδειξης και προβολής της φύσης και του τοπίου και ειδικότερα λόγω της γειτνίασης του οικοτόπου προτεραιότητας 7130* «Επιφανειακοί ενεργοί τυρφώνες», ζώνες Β4 και Β5 του παρόντος, με τη σύμφωνη γνώμη του Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου, στις εγκαταστάσεις του Δασικού Χωριού Ελατιάς, ούτως ώστε να είναι δυνατή η αειφορική διαχείριση και λειτουργία τους, ο εκσυγχρονισμός τους, όπως και η κατασκευή και λειτουργία νέων υποδομών υποδοχής και υποστήριξης εκπαιδευτικών, αθλητικών, συνεδριακών, πολιτιστικών και συναφών δραστηριοτήτων. Άπασες οι ανωτέρω, υπό το παρόν στοιχείο χρήσεις και δραστηριότητες θα είναι ενταγμένες αρμονικά στο περιβάλλον της περιοχής, σύμφωνα με το ισχύον Σχέδιο Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου και την κείμενη νομοθεσία.».
΄Αρθρο 3.παρ. 2.3.19 Τα τρία πρώτα εδάφια αντικαθίστανται ως εξής:
Εντός της Γ6-Α και στις περιοχές που οριοθετούνται από τις συντεταγμένες των κορυφών των πολυγώνων του παραρτήματος Ι με κωδικό Β8-1 έως Β8-18, το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του παρόντος π.δ., ισχύουν οι όροι, περιορισμοί, απαγορεύσεις και επιτρεπόμενες χρήσεις της παραγράφου 2.2 του άρθρου 3 του παρόντος. Οι περιοχές αυτές χαρακτηρίζονται όξινοι τυρφώνες Λεπίδα.
Μετά το τέλος της παραγράφου αυτής να προστεθεί εδάφιο:
«Επιπλέον στις ανωτέρω περιοχές και ειδικότερα στα υποτμήματα του παραρτήματος 1 Β8-1 έως Β8-18, πλην του Β8-7, επιτρέπεται η κτηνοτροφία-βόσκηση με παραγωγικά ζώα, πλην των χοίρων, σε εκτατική μορφή, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και βάσει εγκεκριμένης μελέτης βοσκοϊκανότητας και διαχείρισης βοσκοτόπων. Ειδικές ρυθμίσεις όσον αφορά τον τρόπο άσκησης της κτηνοτροφίας, τον αριθμό και το είδος των ζώων, την περίοδο βόσκησης και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την άσκηση της παραπάνω δραστηριότητας προβλέπονται στο Σχέδιο Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Οροσειράς Ροδόπης». Οι ανωτέρω τροποποιήσεις προτείνονται σε συνδυασμό με τις προταθείσες τροποποιήσεις του άρθρου 3.2.2 και έχουν προταθεί ως ανωτέρω από τον Φορέα Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης.
΄Αρθρο 3 παρ.2.3.20: Να προστεθεί εδάφιο ως εξής: «Η ανάπτυξη και λειτουργία του χιονοδρομικού κέντρου Φαλακρού και συνοδευτικών αυτού εγκαταστάσεων» σύμφωνα με την πρόταση προσθήκης εδαφίου β΄ στο στοιχ. α της παρ. 1 «Γενικοί ΄Οροι» του άρθρου 3 «και μετά τη σύμφωνη γνώμη του Φορέα Διαχείρισης».
΄Αρθρο 3 παρ. 2.4.2: Να εξειδικευτούν οι διαχειριστικές δράσεις άλλως να αναγραφεί «ενδεικτικά υλοτομίας, κτηνοτροφίας» προς αποφυγή περιορισμού εφαρμογής της διάταξης.
΄Αρθρο 3 παρ. 2.4.4 να αντικατασταθεί το εδάφιο γ΄ ως εξής: “Για την περιβαλλοντική αδειοδότηση η προαναφερόμενη υποδομή σε περίπτωση που κατατάσσονται στην Β΄ κατηγορία της ΥΠ 1958/2012 αντιμετωπίζονται ως έργα της Α2 κατηγορίας της ΥΠ 1958/2012”.
΄Αρθρο 3 παρ. 2.4.4 εδάφιο δ΄ στο τέλος να προστεθεί «καθώς και η κατ’ εξαίρεση διανυκτέρευση των απασχολούμενων και συμμετεχόντων σε επιτρεπόμενες δράσεις και δραστηριότητες ύστερα από έγκριση του Φορέα Διαχείρισης».
΄Αρθρο 3 παρ. 2.4.5 να αντικατασταθεί το εδάφιο β΄ «Νέα έργα αντιμετωπίζονται για την Περιβαλλοντική Αδειοδότηση ως έργα της Α2 κατηγορίας της υπ’ αρ. 153939/2332 ΚΥΑ όπως ισχύει”.
΄Αρθρο 3 παρ. 2.4.8 Να αντικατασταθεί ως εξής: «Η κατασκευή και η λειτουργία του φράγματος Τεμένους και της σχετικής με αυτό υποδομής ανεξαρτήτως των προβλεπομένων στην παράγραφο 1 του άρθρου αυτού» διότι το φράγμα Τεμένους δεν έχει ακόμη αλλά πρόκειται κατασκευαστεί πρωτίστως ως απαραίτητο έργο για την εξασφάλιση της ελάχιστης οικολογικής παροχής στον ποταμό Νέστο και την γενικότερη τήρηση των εγκριθέντων περιβαλλοντικών όρων της κατασκευής των φραγμάτων Θησαυρού-Πλατανόβρυσης που ήδη λειτουργούν.
΄Αρθρο 3 παρ. 2.4.17 εδάφιο α΄ Η λέξη «οικόσιτα» να αντικατασταθεί με τη λέξη «παραγωγικά» διότι άλλως επέρχεται αποκλεισμός όλων των κτηνοτρόφων της περιοχής.
΄Αρθρο 3 παρ. 2.4.17 εδάφιο γ΄ μετά τη λέξη «στάνες» να προστεθούν οι λέξεις «υποδομές διαχείρισης αποβλήτων» διότι οι υποδομές αυτές είναι επιβαλλόμενες προκειμένου να εκδοθούν άδειες ίδρυσης και λειτουργίας των σταυλικών εγκαταστάσεων.
΄Αρθρο 3 παρ. 2.5.2 Να εξειδικευτούν οι διαχειριστικές δράσεις άλλως να αναγραφεί «ενδεικτικά υλοτομίας, κτηνοτροφίας» προς αποφυγή περιορισμού εφαρμογής της διάταξης.
΄Αρθρο 3 παρ. 2.5.8 Το εδάφιο β΄ να διαγραφεί, διότι διαφορετικά είναι αδύνατη η αξιοποίηση του ιαματικού φυσικού πόρου Θερμιών Παρανεστίου Δράμας που έχει αναγνωρισθεί με την αρ. 10786/8-06-2016 ΦΕΚ 1860Β΄/24-06-2016.
΄Αρθρο 3 παρ. 2.5.14 Να αντικατασταθεί ως εξής: «Η κατασκευή τουριστικών καταλυμάτων και λοιπών τουριστικών εγκαταστάσεων, λειτουργικών μορφών της κατηγορίας Α2 της Ομάδας 6 «Τουριστικές εγκαταστάσεις και έργα αστικής ανάπτυξης, κτιριακού τομέα, αθλητισμού και αναψυχής» του Παραρτήματος 6 της με αριθμό 1958/2012 ΥΑ, όπως ισχύει.
΄Αρθρο 3 παρ. 2.5.15 στοιχείο α΄ Να αντικατασταθεί ως εξής: «Η κατασκευή έργων μάστευσης και μεταφοράς του ιαματικού νερού»
Το στοιχ. β΄ να΄ αντικατασταθεί ως εξής: β) Η κατασκευή τουριστικών καταλυμάτων με τα απαραίτητα συνοδευτικά έργα (ύδρευσης-μονάδας επεξεργασίας λυμάτων κλπ).
Στο β΄ εδάφιο του στοιχ. β η αναφερόμενη ΚΥΑ να αντικατασταθεί από την ΥΑ 1958/2012.
Να προστεθεί στοιχείο γ’ ως εξής: “Η κατασκευή θεραπευτηρίου (υδροθεραπείας-ποσιθεραπείας) και των συνοδευτικών αυτού εγκαταστάσεων” σύμφωνα με την πρόταση προσθήκης εδαφίου β΄ στο στοιχ. α της παρ. 1 «Γενικοί ΄Οροι» του άρθρου 3 «και μετά τη σύμφωνη γνώμη του Φορέα Διαχείρισης».
Και τούτο σύμφωνα με την αρ. 10786/8-6-2016 ΦΕΚ 1860Β’ /24-6-2016 απόφαση αναγνώρισης του ιαματικού φυσικού πόρου Θερμιών όπως προβλέπεται ότι μπορεί να γίνει εκμετάλλευση του πόρου αυτού.
Να προστεθεί στοιχ. δ΄ ως εξής «Η κατασκευή και λειτουργία εντός ή εκτός του χώρου του ξενοδοχειακού καταλύματος συνεδριακού κέντρου, και η κατασκευή και λειτουργία αθλητικών εγκαταστάσεων».
Οι τροποποιήσεις αυτές προτείνονται προκειμένου να μην αποκλειστεί η αξιοποίηση του ιαματικού φυσικού πόρου που πρόσφατα αναγνωρίσθηκε όπως προαναφέρεται.
΄Αρθρο 3 παρ. 2.5.16 το εδάφιο β΄ να καταργηθεί.
΄Αρθρο 3 παρ. 2.5.20 η φράση «σε καθιερωμένους και ελεγχόμενους» να αντικατασταθεί «σε καθιερωμένους ή ελεγχόμενους». Προτείνεται το διαζευκτικό «ή» αντί του συνδέσμου «και» διότι γίνεται αναφορά σε ήδη καθιερωμένους από τη δασική υπηρεσία χώρους και τέτοιοι υπάρχουν μόνο δύο στην περιοχή Καλύβια Κούτρα και στην περιοχή Λειβαδίτη ενώ υπάρχουν αθλητικές δραστηριότητες που διοργανώνονται από το Δήμο Παρανεστίου και την Π.Ε. Δράμας με τη συμμετοχή του Φορέα Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης ανελλιπώς από το 2007 στην περιοχή του Εθνικού Πάρκου με άδεια της Δασικής Υπηρεσίας πλην όμως όχι σε καθιερωμένους χώρους αλλά στα μονοπάτια που έχουν συντηρηθεί όλα αυτά τα χρόνια.
Στο άρθρο 3 παρ. 2.5.21 και στην αρχή αυτού να προστεθούν οι λέξεις “Η ερασιτεχνική αλιεία και”
Στο άρθρο 3 παρ. 2.5.23 και στο τέλος αυτού να προστεθεί η φράση ως εξής: «καθώς και εκείνων που θα συμμετέχουν στις επιτρεπόμενες δραστηριότητες».
Στο άρθρο 3 παρ. 2.5.26 Τα τρία πρώτα εδάφια να αντικατασταθούν ως εξής:
Εντός της Γ6-Β και στις περιοχές που οριοθετούνται από τις συντεταγμένες των κορυφών του πολυγώνου του παραρτήματος Ι με κωδικό Β9, το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του παρόντος π.δ., ισχύουν οι όροι, περιορισμοί, απαγορεύσεις και επιτρεπόμενες χρήσεις της παραγράφου 2.2 του άρθρου 3 του παρόντος. Η περιοχή αυτή χαρακτηρίζεται όξινοι τυρφώνες Λειβαδίτη.
Μετά το τέλος της παραγράφου αυτής να προστεθεί εδάφιο:
«Επιπλέον στην ανωτέρω περιοχή επιτρέπεται η κτηνοτροφία-βόσκηση με παραγωγικά ζώα, πλην των χοίρων, σε εκτατική μορφή, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και βάσει εγκεκριμένης μελέτης βοσκοϊκανότητας και διαχείρισης βοσκοτόπων. Ειδικές ρυθμίσεις όσον αφορά τον τρόπο άσκησης της κτηνοτροφίας, τον αριθμό και το είδος των ζώων, την περίοδο βόσκησης και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την άσκηση της παραπάνω δραστηριότητας προβλέπονται στο Σχέδιο Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Οροσειράς Ροδόπης». Οι ανωτέρω τροποποιήσεις προτείνονται σε συνδυασμό με τις προταθείσες τροποποιήσεις του άρθρου 3.2.2.
΄Αρθρο 3 παρ. 2.5.27 Να προστεθεί εδάφιο ως εξής: “Η κατασκευή και λειτουργία έργων – δραστηριοτήτων της Ομάδας 6 “Τουριστικές εγκαταστάσεις και έργα αστικής ανάπτυξης, κτιριακού τομέα, αθλητισμού και αναψυχής” του Παραρτήματος 6 της ΥΑ 1958/2012, όπως ισχύει. Τα παραπάνω έργα για την περιβαλλοντική αδειοδότησή τους σε περίπτωση που κατατάσσονται στην Β΄ κατηγορία της ΥΠ 1958/2012 αντιμετωπίζονται ως έργα της Α2 κατηγορίας της ΥΠ 1958/2012”.
Στο άρθρο 3 παράγραφος 1 αναφέρεται:
1. Γενικοί Όροι
α. Σε ολόκληρη την έκταση του Εθνικού Πάρκου, δεν επιτρέπονται τα έργα και δραστηριότητες της 1ης υποκατηγορίας της Α΄ κατηγορίας της υπ’ αρ. 15393/2332 Κ.Υ.Α. (ΦΕΚ1022 Β’ /5.8.02) όπως ισχύει.
Η υπ’ αρ. 15393/2332 Κ.Υ.Α. (ΦΕΚ1022 Β’ /5.8.02) καταργήθηκε από την Υ.Α. 1958/2012 (ΦΕΚ 21Β/13-1-2012) και σύμφωνα με το άρθρο 6 αυτής. Θεωρούμε επιβεβλημένη την αλλαγή της συγκεκριμένης αναφοράς γιατί πρόκειται για παλαιά κατηγοριοποίηση έργων, δυσμενέστατη για τα ΜΥΗΕ.
2. Ο διαχωρισμός των ζωνών, σε πολλές περιπτώσεις γίνονται με όριο ρέματα, κατά συνέπεια δημιουργούνται ασάφειες ως προς την ένταξη έργων χρήσης νερού σε ζώνες και επαφίενται στη γνώμη του φορέα. Η ζωνοποίηση θα πρέπει να είναι ξεκάθαρη και η διαδικασία ένταξης των έργων να προσδιορίζεται ξεκάθαρα από το Π.Δ.
Σχόλιο για την παράγραφο 2.5.13 του Άρθρου 3
Στο άρθρο 3 παρ. 2.5.13 προβλέπεται η κατασκευή έργων υδροληψίας και ΑΠΕ σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και με τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1 του παρόντος, καθώς και μετά τη σύμφωνη γνώμη του Φορέα Διαχείρισης.
Μπροστά στη μεγάλη απειλή της κλιματικής αλλαγής, κάθε πηγή ενέργειας που δεν εκλύει αέριους ρύπους δεν μπορεί να αποκλειστεί. Το ίδιο ισχύει και για τα Μικρά Υδρο-Ηλεκτρικά Έργα (ΜΥΗΕ). Δεν πρέπει όμως αυτή η αναγκαιότητα να μας οδηγήσει σε καινούργιες απώλειες: το περιβαλλοντικό, κοινωνικό και οικονομικό κόστος από την εκμετάλλευση των ΑΠΕ δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από τα οφέλη που προκύπτουν.
Ωστόσο, η κατασκευή ΜΥΗΕ, όπως και κάθε άλλο έργο ΑΠΕ, απαιτεί σεβασμό σε αυστηρούς περιβαλλοντικούς όρους, εξασφάλιση της αναγκαίας οικολογικής παροχής, προσεκτικές μετρήσεις και μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων και έναν τοπικό, περιφερειακό, αλλά και εθνικό σχεδιασμό ώστε να μην γυρίσει «μπούμερανγκ» ενάντια στο ίδιο το περιβάλλον το οποίο υποτίθεται ότι εξυπηρετεί.
Αναδιατυπώνοντας την τοποθέτηση που είχαμε ως Περιβαλλοντική Οργάνωση «Καλλιστώ» από το 2009 ακόμα, με επιστολή που αποστείλαμε σε όλες τις συναρμόδιες υπηρεσίες (με Αριθμό Πρωτοκόλλου 73/09 και θέμα «Γνωμοδότηση επί των Προκαταρκτικών Περιβαλλοντικών Εκτιμήσεων και Αξιολογήσεων (ΠΠΕΑ) των προτεινόμενων ΜΥΗΕ στην ευρύτερη περιοχή της Οροσειράς Ροδόπης»), εκτιμούμε ότι η κατασκευή των ΜΥΗΕ σε ένα Εθνικό Πάρκο, όπως αυτό της Οροσειράς Ροδόπης, προϋποθέτει:
– Την εκπόνηση Ειδικού Διαχειριστικού Σχεδίου της περιοχής του ΕΠΟΡ, που θα περιλαμβάνει ειδικό κεφάλαιο για τα ΜΥΗΕ και, γενικότερα, τις ΑΠΕ
– Τον υπολογισμό της φέρουσας ικανότητας του υδάτινου οικοσυστήματος σε ΜΥΗΕ ανά λεκάνη απορροής
– Τον ακριβή υπολογισμό της αναγκαίας οικολογικής παροχής σε κάθε ρέμα, με υιοθέτηση του προτεινόμενου κριτηρίου ύψους στάθμης πάνω από 20 cm ακόμα και στα πλατύτερα σημεία, ώστε να εξασφαλίζεται η επιβίωση της ιχθυοπανίδας
– Την ακριβή μέτρηση της συνολικής παροχής κάθε ρέματος για την εκτίμηση της βιωσιμότητας και της σκοπιμότητας του κάθε προτεινόμενου ΜΥΗΕ
– Την απόρριψη των προτάσεων για κατασκευή ΜΥΗΕ που προϋποθέτουν διάνοιξη νέων δρόμων
– Την κατάρτιση τεκμηριωμένων Προμελετών και Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με ακριβή και αληθή στοιχεία, ιδιαίτερα για την ιχθυοπανίδα κάθε ρέματος
– Τη σύμφωνη γνώμη του Φορέα Διαχείρισης για κάθε νέο ΜΥΗΕ
Εναλλακτικά, και μέχρι την ικανοποίηση των ανωτέρω συνθηκών, προτείνεται η απαγόρευση των έργων ΑΠΕ στο Εθνικό Πάρκο Οροσειράς Ροδόπης (πλην των φωτοβολταϊκών στη ζώνη Γ6-Β).
Σχόλιο για την παράγραφο 2.5.8 του Άρθρου 3
Στο άρθρο 3, παρ. 2.5.8 του σχεδίου ΠΔ, ορίζεται ότι οι αποψιλωτικές υλοτομίες απαγορεύονται μόνο σε μια ακτίνα 1000 μέτρων από τα Θερμιά και ως εκ τούτου επιτρέπονται σε όλη την υπόλοιπη Ζώνη Γ6Β.
Ωστόσο, οι αποψιλωτικές υλοτομίες δεν συνάδουν με το σκεπτικό ενός Εθνικού Πάρκου, έστω και στην περιφερειακή του ζώνη, οπότε πρέπει να απαγορευτούν τελείως σε ολόκληρη τη ζώνη Γ6Β και να προκριθούν επιλεκτικές και ορθολογικές μέθοδοι στις υλοτομίες που θα γίνονται στο Ε.Π.Ο.Ρ., με γνώμονα την προστασία και αειφορική διαχείριση της βιοποικιλότητάς του.
Σχόλιο για την παράγραφο 2.2.8 του Άρθρου 3
Στην παράγραφο 2.2.8 αναφέρεται ότι επιτρέπεται η διάνοιξη νέων οδικών αξόνων, σύμφωνα με τις διατάξεις της ισχύουσας δασικής και περιβαλλοντικής νομοθεσίας.
Προτείνεται η διαγραφή αυτής της παραγράφου που επιτρέπει διάνοιξη οδικών αξόνων σε περιοχές προστασίας της φύσης, ως απολύτως αναντίστοιχη με το καθεστώς αυξημένης προστασίας που πρέπει να απολαμβάνουν οι περιοχές αυτές.
Εξάλλου, στην περιοχή πλησίον του Δημαρίου, εντός της ζώνης Β2 και στα σύνορα μεταξύ της ζώνης Β2 και Γ6-Β, διαπιστώθηκε πρόσφατα (Ιούνιος 2016) η ύπαρξη Απολιθωμένου Δάσους μεγάλης σημασίας, η διατήρηση του οποίου θα επηρεαστεί καθοριστικά από την διάνοιξη του υπό κατασκευή οδικού άξονα Ξάνθης-Δημαρίου-Βουλγαρίας, η οποία θα πρέπει να αναθεωρηθεί αποφεύγοντας, φυσικά, την διέλευσή του από τη Ζώνη Β2.
Εναλλακτικά προτείνεται να αναφέρεται ρητά ότι επιτρέπεται μόνον η διάνοιξη νέων δασικών δρόμων, έπειτα από σχετική έγκριση του Φορέα Διαχείρισης και βάσει των προδιαγραφών του Σχεδίου Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου.
Σχόλιο για την παράγραφο 2.3.17 του Άρθρου 3
Στην παράγραφο 2.3.17 προβλέπεται η «κατασκευή και λειτουργία οδικού άξονα Παρανεστίου – Βουλγαρίας σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και τους ειδικούς όρους και τα κατάλληλα τεχνικά και άλλα αντισταθμιστικά έργα, όπως θα ρυθμίζονται από το Σχέδιο Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου». Κατά τη γνώμη μας, μια τέτοια κατασκευή θα πρέπει να τεκμηριωθεί από μελέτη σκοπιμότητας (και μάλιστα επικαιροποιημένη στη σημερινή πραγματικότητα), αφού ήδη υπάρχουν γειτονικές συνδέσεις από το Νευροκόπι και την Ξάνθη, και το δίκτυο από την αντίστοιχη πλευρά της Βουλγαρίας είναι φτωχό και διασχίζει εξ ίσου δύσκολες και δύσβατες περιοχές.
Συνεπώς, η απόφαση κατασκευής ενός τέτοιου έργου δεν εμπίπτει στο πλαίσιο ενός ΠΔ προστατευόμενης περιοχής και κάθε σχετική αναφορά θα πρέπει να αφαιρεθεί.
Σχόλιο για την παράγραφο 2.3.10 του Άρθρου 3
Το σχέδιο ΠΔ για την άσκηση της υλοτομίας στις ζώνες Γ1, Γ2, Γ3, Γ5, Γ6-Α προβλέπει (2.3.10) «…εκμετάλλευση των δασικών συστάδων βάσει των εγκεκριμένων δασοπονικών μελετών και των διατάξεων του Δασικού Κώδικα (αυτεπιστασία, Π.Δ. 126/1986, άρθρο 134, ΝΔ86/69 κτλ). Η διαχείριση των δασών των εν λόγω ζωνών αποσκοπεί πρωτίστως
α. Στη διατήρηση των προστατευόμενων κατά ζώνη δασικών σχηματισμών (σημύδας, δασικής πεύκης κλπ.)
β. Στην ορθολογική και αειφορική διαχείριση του παραγωγικού δυναμικού
γ. Στη σαφή τήρηση των οδηγιών της ΕΕ και διεθνών συμβάσεων περί αειφορίας και διατήρησης της βιοποικιλότητας …».
Αν και συμφωνούμε με τις βασικές αρχές προστασίας και διαχείρισης δασών που μνημονεύονται, που αφορούν όλα τα δάση της χώρας, εντούτοις δεν υπάρχουν σαφείς προβλέψεις για τη διατήρηση αλλά και την ενίσχυση των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητάς τους, όπως επιβάλλεται στην περιοχή του Εθνικού Πάρκου.
Κατά τη γνώμη μας, για την παράγραφο 2.3.10, του Άρθρου 3, πρέπει να χρησιμοποιηθεί η διατύπωση που εισηγήθηκε η Επιστημονική Επιτροπή του Φορέα Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης (Φ.Δ.Ο.Ρ.) και η οποία υιοθετήθηκε από το Δ.Σ. του ΦΔΟΡ στη συνεδρίασή του της 31ης Μαρτίου 2016:
«2.3.10 Η εκμετάλλευση του δασικού πλούτου και ειδικότερα του παραγωγικού δυναμικού των δασών σε ξυλώδη προϊόντα, βάσει της κείμενης νομοθεσίας και των εγκεκριμένων μελετών προστασίας και διαχείρισης δασών. Η διαχείριση των δασών των εν λόγω ζωνών πρέπει να έχουν ως γνώμονα την τήρηση βασικών αρχών προστασίας και διαχείρισης δασών όπως:
• η διατήρηση των προστατευόμενων κατά ζώνη δασικών σχηματισμών (σημύδας, δασικής Πεύκης κλπ.),
• η ορθολογική και αειφορική διαχείριση του παραγωγικού δυναμικού,
• η σαφής τήρηση οδηγιών της ΕΕ και διεθνών συμβάσεων περί αειφορίας και διατήρησης της βιοποικιλότητας.
Σε κάθε περίπτωση πρέπει δεσμευτικά η εγκεκριμένη μελέτη προστασίας και διαχείρισης δασών των δασικών υπηρεσιών να προβλέπει καλλιέργεια και ανόρθωση του παραγωγικού δυναμικού του δάσους σε ποσοστό τουλάχιστον 20% της συνολικής έκτασης διαχείρισης των δασών αυτών.
Για λόγους προστασίας της βιοποικιλότητας και για διαχειριστικούς λόγους θα εξαιρούνται της παραγωγικής διαδικασίας εκτάσεις σχετικά υψηλής βιοποικιλότητας για να διατηρούνται ως φυσικά αποθέματα. Οι εκτάσεις αυτές θα ορίζονται κατά την εκπόνηση των μελετών προστασίας και διαχείρισης δασών των δασικών υπηρεσιών, σε συνεργασία της δασικής υπηρεσίας με τους καθ’ ύλη αρμόδιους ειδικούς επιστήμονες (Πανεπιστημίων, ΤΕΙ, ΕΘΙΑΓΕ, ιδιώτες κ.λπ.), θα έχουν μόνιμο χαρακτήρα και θα ικανοποιούν ερευνητικούς σκοπούς».
Σχόλιο για την παράγραφο 2.3.9 του Άρθρου 3
Στην παράγραφο 2.3.9 ορίζεται ότι θα επιτρέπεται το κυνήγι σε όλες τις ζώνες ειδικής διαχείρισης Γ1, Γ2, Γ3, Γ5 και Γ6-Α.
Σύμφωνα, όμως, με το «Διασυνοριακό Σχέδιο Δράσης Βουλγαρίας-Ελλάδας για τη Διατήρηση της Αρκούδας στην περιοχή Δυτικής Ροδόπης» που εκπονήθηκε στο πλαίσιο του έργου «Ανάπτυξη της Διασυνοριακής Συνεργασίας ως βάσης για την Αποτελεσματική Διατήρηση του Πληθυσμού και των Βιοτόπων της Καφέ Αρκούδας στην περιοχή Δυτικής Ροδόπης», που χρηματοδοτήθηκε από το πρόγραμμα PHARE (2007), οι ζώνες «Γ2 : Περιοχή Ειδικής Διαχείρισης Δασών Ερυθρελάτης –Δασικής Πεύκης» και «Γ5: Περιοχή Ειδικής Διαχείρισης Αρκουδορέματος Χαϊντούς» αποτελούν ζώνες/διαδρόμους συνδεσιμότητας και γεωγραφικής επικοινωνίας των πληθυσμών αρκούδας μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας, συνεπώς είναι εξαιρετικά σημαντικές για τη διατήρηση του υπάρχοντος τοπικού υποπληθυσμού της αρκούδας στην Ελληνική πλευρά της Οροσειράς Ροδόπης, που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την σύνδεσή του με τον αντίστοιχο πληθυσμό της Βουλγαρίας.
Δυστυχώς, ο τρόπος με τον οποίο ασκείται η θήρα στον ορεινό όγκο, και ειδικότερα η θήρα αγριογούρουνου (με τη μέθοδο της παγάνας), ενέχει σοβαρούς κινδύνους, αφού παρά τις προφυλάξεις που λαμβάνονται, τα λάθη και τα ατυχήματα είναι συχνά (είναι, δηλαδή, πιθανή η θανάτωση αρκούδας κατά λάθος, πάνω στην παγάνα). Πέραν αυτού, με την απαγόρευση της θήρας στις ζώνες αυτές, μπορεί να γίνει πιο εύκολη η αντιμετώπιση της λαθροθήρας, η οποία, δυστυχώς, παρουσιάζεται αυξημένη, ειδικότερα στην παραμεθόριο με τη Βουλγαρία. Πρόσφατα, καταγράφηκαν τρία περιστατικά λαθροθήρας στην περιοχή του ΕΠΟΡ, με την ανάμιξη Βούλγαρων λαθροκυνηγών.
Θεωρούμε, λοιπόν, απαραίτητο να εξαιρεθεί η θήρα από τις επιτρεπόμενες χρήσεις στις ζώνες Γ2 και Γ5, για προληπτικούς λόγους.
Σχόλιο για την παράγραφο 2.3.8 του Άρθρου 3
Στην παράγραφο 2.2.8 αναφέρεται ότι επιτρέπεται η διάνοιξη νέων οδικών αξόνων, σύμφωνα με τις διατάξεις της ισχύουσας δασικής και περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Ωστόσο, η πρόβλεψη αυτή έρχεται σε αντίφαση με την παράγραφο 2.2.5 της ίδιας ενότητας 2.2, με την οποία επιτρέπονται μόνο «Τα έργα συντήρησης, βελτίωσης και συμπλήρωσης των υφιστάμενων δικτύων και υποδομών που εξυπηρετούν τις επιτρεπόμενες δραστηριότητες καθώς και αυτές των οικισμών και των οικιστικών χρήσεων».
Προτείνεται η διαγραφή αυτής της παραγράφου που επιτρέπει διάνοιξη οδικών αξόνων σε περιοχές προστασίας της φύσης, ως ανακόλουθη και αναντίστοιχη με το καθεστώς αυξημένης προστασίας που πρέπει να απολαμβάνουν οι περιοχές αυτές.
Σχόλιο για την παράγραφο 2.3.7 του Άρθρου 3
Η παράγραφος 2.3.7 προβλέπει, κατ’ αρχήν ορθά, ως επιτρεπόμενη την κτηνοτροφική δραστηριότητα στις ζώνες Γ1, Γ2, Γ3, Γ5, Γ6-Α με τη διατύπωση (επιτρέπεται) «Η κτηνοτροφία – βόσκηση σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις σε εκτατική μορφή με παραδοσιακές μεθόδους …».
Συμφωνούμε με το σχόλιο της ΕΕΠΦ που προηγήθηκε στη διαβούλευση για την παράγραφο αυτή και, ειδικότερα, με την επισήμανση ότι οι βοσκότοποι που έχουν απομείνει στις ζώνες αυτές, μετά την εγκατάλειψη των ορεινών περιοχών και κυρίως του τμήματος της ΠΕ Δράμας, συρρικνωμένοι τις τελευταίες δεκαετίες, θα πρέπει να τεθούν σε διαχείριση με βάση τα συμπεράσματα και τις προτάσεις μελέτης βοσκοϊκανότητας και διαχείρισης βοσκοτόπων.
Συμπληρώνουμε ότι αν προηγηθεί η μελέτη αυτή (διαχείρισης βοσκοτόπων), θα γίνει εφικτή η κινητοποίηση οικονομικών πόρων και χρηματοδοτικών εργαλείων για την εφαρμογή διαχειριστικών μέτρων για την αναβάθμιση των περιοχών βόσκησης (όπως π.χ. διάνοιξη διαδρόμων σύνδεσης μεταξύ κοντινών δασολίβαδων ή θαμνολίβαδων), προς όφελος τόσο των κτηνοτρόφων όσο και της βιοποικιλότητας. Για να μην χάσουμε και τους τελευταίους κτηνοτρόφους των ορεινών περιοχών, διατηρώντας ταυτόχρονα τύπους βλάστησης και την ιδιαίτερη σημαντική βιοποικιλότητά τους!
Συμφωνούμε λοιπόν με την πρόταση να αντικατασταθεί η σχετική διατύπωση στην παράγραφο 2.3.7 με την εξής:
«Η κτηνοτροφία – βόσκηση σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις σε εκτατική μορφή με παραδοσιακές μεθόδους σε η κτηνοτροφία με οικόσιτα ζώα, πλην των χοίρων, σε εκτατική μορφή, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και βάσει εγκεκριμένης μελέτης βοσκοϊκανότητας και διαχείρισης βοσκοτόπων».
Θα ήθελα να σας επισημάνω, κύριοι συντάκτες του σχεδίου Π.Δ. ότι με το Άρθρο 6 της 1958/13-01-2012 (ΦΕΚ Β’ 21)έχει καταργθεί η αριθμ 15393/2332 Κ.Υ.Α. (ΦΕΚ 1022 Β’/5.8.02) και συγκεκριμένα αναφέρεται:
Καταργούμενες διατάξεις: Από την έκδοση της παρούσας απόφασης καταργείται η κοινή υπουργική απόφαση 15393/2332/2002 για την
«Κατάταξη δημόσιων και ιδιωτικών έργων και δραστηριοτήτων σε κατηγορίες σύμφωνα με το άρθρο 3 του Ν. 1650/1986, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 1 του Ν. 3010/2002 “Εναρμόνιση του ν.1650/1986 με τις Οδηγίες 97/11/ΕΕ και 96/61/ΕΕ κ.ά. (ΦΕΚ Α΄91)”», με την εξαίρεση του Παραρτήματος ΙΙ που παραμένει σε ισχύ.
Να επιτρέπεται η ερασιτεχνική αλιεία στις περιοχές ευθύνης του Εθνικού πάρκου σε αυτούς που είναι εφοδιασμένοι με την Ειδική Άδεια Αλιείας από το Φορέα του Ε.Π.Ο.Ρ. και επιπρόσθετα με Άδεια αλιείας από τις αρμόδιες υπηρεσίες Αλιείας (όπου προβλέπεται), εκτός από τις περιοχές που χαρακτηρίζονται και με πινακίδες ως «Ζώνη προστασίας των ψαριών – Απαγόρευση Αλιείας», όπου η αλιεία πάντα απαγορεύεται.
π.χ. 2.5 Ζώνη Γ6-Β: να επιτρέπεται η ερασιτεχνική αλιεία με τους ισχύοντες περιορισμούς.
Ειδικά στη περιοχή Γ4 να επιτρέπεται η άσκηση επαγγελματικής αλιείας με νόμιμη άδεια.
Στην παρ.1.2 «Διαχειριστικές δράσεις», δεν διευκρινίζεται ποιές θα είναι αυτές οι δράσεις. Αναφέρεται μόνο ότι «Οι διαχειριστικές δράσεις που ασκούνται στην περιοχή σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, ενσωματώνονται στο πενταετές Σχέδιο Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου». Χρειάζεται διευκρίνιση.
Αξίζει να επισημανθεί ότι δεν αναφέρεται σε κανένα σημείο εάν επιτρέπεται ή όχι η παρατήρηση ή/και φωτογράφιση της φύσης/άγριας ζωής, καθώς και αν απαιτείται άδεια από το Φορέα Διαχείρισης ή του ΥΠΕΝ, εφόσον πρόκειται για επιστημονική έρευνα. Κρίνουμε επίσης σημαντικό να υπάρξει μέριμνα και για τη χρήση συστημάτων μη επανδρωμένων αεροσκαφών (drones), τα οποία μπορούν να προκαλέσουν σημαντική όχληση στην άγρια πανίδα.
Στην παράγραφο 2.2.5 αλλά και αλλού στο σχέδιο ΠΔ γίνεται αναφορά στην ΥΑ ΗΠ 15393/2332/2002 (και όχι ΚΥΑ), η οποία ωστόσο έχει καταργηθεί και αντικατασταθεί από την Υ.Α. 1958/12, (21/Β/13.1.12) «Κατάταξη δημοσίων και ιδιωτικών έργων και δραστηριοτήτων σε κατηγορίες και υποκατηγορίες σύμφωνα με το άρθρο 1§4 του Ν. 4014/21.9.11 (ΦΕΚ 209/Α/2011)».
Στην παράγραφο 2.2.8 αναφέρεται ότι επιτρέπεται η διάνοιξη νέων οδικών αξόνων, σύμφωνα με τις διατάξεις της ισχύουσας δασικής και περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Προτείνεται να αναφέρεται ρητά ότι επιτρέπεται μόνον η διάνοιξη νέων δασικών δρόμων, έπειτα από σχετική έγκριση του Φορέα Διαχείρισης και βάσει των προδιαγραφών του Σχεδίου Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου.
Στις ζώνες Β (Περιοχές Προστασίας της Φύσης) επιτρέπονται αρκετές δραστηριότητες, καθώς και η παραμονή υλοτόμων, κτηνοτρόφων, κ.λπ. σε πρόχειρες κατασκευές. Επειδή η θήρα δεν αναφέρεται στις επιτρεπόμενες δραστηριότητες, και ορθώς απαγορεύεται, θα πρέπει να υπάρχει και ειδική διάταξη που να απαγορεύει και τη μεταφορά κυνηγετικών όπλων (ακόμη και σε θήκη) από τους παραπάνω χρήστες καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
Στις περιοχές Ειδικής Διαχείρισης, παράγραφος 2.3.9 ορίζεται ότι θα επιτρέπεται το κυνήγι σε όλες αυτές τις ζώνες Γ1, Γ2, Γ3, Γ5 και Γ6-Α. Προτείνεται σε όλες αυτές τις περιοχές να ορίζεται σαφώς η απαγόρευση της θήρας και της εκγύμνασης κυνηγετικών σκύλων. Σε όλες τις προαναφερόμενες περιοχές απαντώνται ορισμένα απειλούμενα είδη πουλιών, μεταξύ των οποίων και κάποια σπάνια είδη, χαρακτηριστικά των βορειοευρωπαϊκών δασών. Επίσης, πολλά τμήματα των περιοχών αυτών είναι σημαντικά για την Αρκούδα καθώς και για άλλα απειλούμενα θηλαστικά (π.χ. Αγριόγιδο). Η άσκηση της θήρας στις περιοχές αυτές (ιδίως στις ζώνες Γ1, Γ2, Γ5 και Γ6Α) θα οδηγήσει στον κατακερματισμό των προστατευόμενων περιοχών στην παραμεθόριο με τη Βουλγαρία και θα διευκολύνει τη λαθροθηρία (από λαθροθήρες προερχόμενους και από τις δύο πλευρές των συνόρων). Αντιθέτως, η ολική απαγόρευση της θήρας σε όλες τις προαναφερθείσες περιοχές, θα διευκολύνει την αντιμετώπιση της λαθροθηρίας. Ομοίως και για την πολύ σημαντική περιοχή Γ3, στις βόρειες υπώρειες του Φαλακρού. Η δε ζώνη Γ6Α είναι εξαιρετικά σημαντική, ως ενδιάμεση ζώνη, για τη συνεκτικότητα των προστατευόμενων περιοχών υψηλής προστασίας, καθώς και για την εξασφάλιση των διαδρόμων επικοινωνίας για τη βιοποικιλότητα. Προτείνεται συνεπώς να επιτρέπεται η θήρα μόνο στη Ζώνη Γ6.Β (όπως ορίζεται στο 2.5.16). Στην περίπτωση που επιτραπεί η θήρα στις ζώνες Γ, θα πρέπει να διεξάγεται σε ελεγχόμενες κυνηγετικές ζώνες και με συγκεκριμένο αριθμό κυνηγών. Ο ΦΔ θα πρέπει να ενημερώνεται για τον αριθμό των κυνηγών, ενώ θα πρέπει να υπάρξει και ένα σύστημα καταγραφής της κάρπωσης.
Το σχέδιο ΠΔ για την άσκηση της υλοτομίας στις ζώνες Γ1, Γ2, Γ3, Γ5, Γ6-Α προβλέπει (2.3.10) «…εκμετάλλευση των δασικών συστάδων βάσει των εγκεκριμένων δασοπονικών μελετών και των διατάξεων του Δασικού Κώδικα (αυτεπιστασία, Π.Δ. 126/1986, άρθρο 134, ΝΔ86/69 κτλ).Η διαχείριση των δασών των εν λόγω ζωνών αποσκοπεί πρωτίστως
α. Στη διατήρηση των προστατευόμενων κατά ζώνη δασικών σχηματισμών (σημύδας, δασικής πεύκης κλπ.)
β. Στην ορθολογική και αειφορική διαχείριση του παραγωγικού δυναμικού
γ. Στη σαφή τήρηση των οδηγιών της ΕΕ και διεθνών συμβάσεων περί αειφορίας και διατήρησης της βιοποικιλότητας …».
Για να επιτευχθούν τα παραπάνω θα πρέπει εντός των διαχειριζόμενων δασών να εξαιρούνται συστάδες από την παραγωγική διαδικασία. Οι εκτάσεις αυτές θα ορίζονται στις αντίστοιχες μελέτων των δασικών υπηρεσιών σε συνεργασία με ειδικούς επιστήμονες. Αξίζει να αναφερθεί ότι στη ζώνη Γ2 (Ελατιά) συναντώνται ορισμένα είδη που εξαρτώνται από ώριμα ή νεκρά δέντρα Ερυθρελάτης. Αυτά είναι κυρίως ο Τριδάχτυλος Δρυοκολάπτης, αλλά και ο Αιγωλιός, η Σπουργιτόγλαυκα, η Βουνοπαπαδίτσα κ.λπ. Είναι σημαντικό συνεπώς ορισμένες συστάδες να εξαιρούνται από υλοτόμηση και τα νεκρά δέντρα να μην αφαιρούνται.
Αναφέρεται στην παράγραφο 2.3.17 «Η κατασκευή και λειτουργία οδικού άξονα Παρανεστίου – Βουλγαρίας σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και τους ειδικούς όρους και τα κατάλληλα τεχνικά και άλλα αντισταθμιστικά έργα, όπως θα ρυθμίζονται από το Σχέδιο Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου». Η κατασκευή ενός τέτοιου έργου δεν εμπίπτει στο πλαίσιο ενός ΠΔ και θα πρέπει η αναφορά αυτή να αφαιρεθεί. Θα πρέπει να προηγηθεί επικαιροποιημένη μελέτη σκοπιμότητας, καθώς υπάρχουν ήδη γειτονικές συνδέσεις από το Νευροκόπι και την Ξάνθη, και το δίκτυο από την αντίστοιχη πλευρά της Βουλγαριας είναι φτωχό, και διασχίζει εξίσου δύσκολες και δύσβατες περιοχές.
Στη Ζώνη Γ6.Β προτείνεται η αυστηριοποίηση των όρων που διέπουν ορισμένες επιτρεπόμενες δραστηριότητες, όπως η διάταξη 2.5.9 που αναφέρεται στη λειτουργία εκτροφείων άγριας ζωής. Κρίνουμε απαραίτητο να διευκρινίζεται στο ΠΔ ότι από την πρόβλεψη αυτή των εκτροφείων εξαιρούνται τα μη-ιθαγενή είδη ζώων (μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται και κάποια είδη που συχνά εκτρέφονται για τη γούνα τους, όπως π.χ. το μινκ), διότι τέτοια ξενικά είδη μπορεί να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στην τοπική βιοποικιλότητα, σε περίπτωση διαφυγής τους στο φυσικό περιβάλλον.
Στη παρ. 2.5.8, ορίζεται ότι οι αποψιλωτικές υλοτομίες απαγορεύονται μόνο σε μια ακτίνα 1000 μέτρων από τα Θερμιά και ως εκ τούτου επιτρέπονται σε όλη την υπόλοιπη Ζώνη Γ6Β. Οι αποψιλωτικές υλοτομίες πρέπει να απαγορευτούν τελείως σε ολόκληρη τη ζώνη Γ6Β. Οι αποψιλωτικές υλοτομίες δεν συνάδουν με το σκεπτικό ενός Εθνικού Πάρκου, έστω και στην περιφερειακή του ζώνη, ιδίως όταν μιλάμε για το Ε.Π. της Οροσειράς της Ροδόπης. Στις αποψιλωτικές υλοτομίες γίνεται ολική ξύλευση και αποδάσωση, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα την κατάρρευση των δασικών οικοσυστημάτων και την εξαρχής επανεκκίνηση της διαδικασίας της διαδοχής της δασικής βλάστησης. Επίσης, όπως αναφέρει στις μελέτες που έκανε στο Άγιο Όρος ο καθηγητής Σπ. Ντάφης, οι επαναλαμβανόμενες αποψιλωτικές υλοτομίες κατά τακτά χρονικά διαστήματα απομακρύνουν μία σημαντική ποσότητα θρεπτικών στοιχείων (τα οποία δεν επανέρχονται στο έδαφος) ενώ παράλληλα καθιστούν τα εδάφη ευάλωτα στη διάβρωση. Καταλήγει δε στο συμπέρασμα ότι στο πλαίσιο της αειφορικής διαχείρισης, είναι πλέον αναγκαία η παύση των αποψιλωτικών υλοτομιών και η ανόρθωση των πρεμνοφυών δασών που έχουν προκύψει από αυτές, με την εφαρμογή αναγωγικών αραιώσεων. Πρέπει λοιπόν να προκριθούν επιλεκτικές και ορθολογικές μέθοδοι στις υλοτομίες που θα γίνονται στο Ε.Π.Ο.Ρ., με γνώμονα την προστασία και αειφορική διαχείριση της βιοποικιλότητάς του.
Στην παρ. 2.5.13 προβλέπεται η κατασκευή έργων υδροληψίας και ΑΠΕ σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και με τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1 του παρόντος, καθώς και μετά τη σύμφωνη γνώμη του Φορέα Διαχείρισης. Τις ΑΠΕ και κυρίως τα μικρά υδροηλεκτρικά, σε μια περιοχή όπου αφενός υπάρχουν μεγάλες πιέσεις ανάπτυξης τέτοιων έργων και αφετέρου υπάρχει ένας σπουδαίος φυσικός πλούτος από μικρά ρέματα και ποτάμια με αξιοσημείωτη βιοποικιλότητα (ιχθυοπανίδα, παρουσία Βίδρας κλπ). Προτείνεται η απαγόρευση των έργων ΑΠΕ στο Εθνικό Πάρκο Ροδόπης.
Στην παράγραφο 2.5.15 όπου αναφέρεται ο ιαματικός τουρισμός στην περιοχή των Θερμιών προτείνεται να αυστηροποιηθούν οι προϋποθέσεις (π.χ. αριθμός κλινών των καταλυμάτων κ.λπ.). Η κατασκευή ξενοδοχειακών μονάδων ιαματικού τουρισμού στην περιοχή αυτή (σε χρονικό διάστημα το οποίο λογικά θα πρέπει να έπεται της απομάκρυνσης των αυθαιρέτων) θα πρέπει να πληροί συγκεκριμένες προϋποθέσεις και προδιαγραφές. Μέσα σε ένα Εθνικό Πάρκο, οι προϋποθέσεις και οι προδιαγραφές αυτές, δεν μπορούν να είναι ίδιες με εκείνες που αφορούν στις μη-προστατευόμενες περιοχές. Δεν είναι δυνατόν η ανάπτυξη του ιαματικού τουρισμού στα Θερμιά του Ε.Π. της Οροσειράς της Ροδόπης να πραγματοποιηθεί με το ίδιο νομικό πλαίσιο που ισχύει και για μια λουτρόπολη όπως π.χ. τα Καμμένα Βούρλα. Γι’ αυτό και πρέπει να μπουν σαφείς προϋποθέσεις στο ΠΔ και να προσδιοριστούν οι προδιαγραφές βάσει της ενωσιακής νομοθεσίας. Επίσης, πρέπει να προβλέπεται ότι κατασκευή τέτοιων μονάδων θα πρέπει να έχει την έγκριση του ΦΔ του ΕΠΟΡ.
Στην παράγραφο 2.2 του αρ. 3 της πρότασης του Π.Δ. του θέματος, για τα επιτρεπόμενα έργα και δραστηριότητες στις ζώνες Β1, Β2, Β3, Β4, Β5, Β6, Β7 (Περιοχές Προστασίας της Φύσης) θα μπορούσε, ειδικά για τις ζώνες Β2 και Β3, που βρίσκονται σχετικά πλησίον περιοχών με ανθρώπινη παρουσία και δραστηριότητα, να εξεταστεί η δυνατότητα να εξεταστεί να επιτραπεί η ιχθυοκαλλιέργεια (με τις αναγκαίες υποδομές) και η μελισσοκομία, καθώς εντάσσονται στις παραδοσιακές ασχολίες και δραστηριότητες και αποσκοπούν στην βιώσιμη τοπική ανάπτυξη μέσα από την ορθολογική και αειφορική χρήση των φυσικών πόρων.
Σημειώνεται ότι ενώ δεν έχει κατασκευαστεί έως σήμερα το Φράγμα Τεμένους, παρόλα αυτά υπάρχουν δυο αναφορές μέσα στο κείμενο (αρ. 2, στην περιγραφή των Ζωνών: Ζώνη Γ4 και Χωρική Ενότητα 2 Ζώνη Γ4) για την «περιοχή που κατακλύζεται από τα νερά της τεχνητής λίμνης Τεμένους».
Άρθρο 3, παράγραφοι 1, 2.2.4, 2.2.5, 2.3.6, 2.5.15
Στο άρθρο αυτό και συγκεκριμένα στις παραγράφους που αναφέρονται, διατηρήθηκε η πρόβλεψη της ΚΥΑ 40379/2009 «Χαρακτηρισμός χερσαίων και υδάτινων περιοχών της Οροσειράς Ροδόπης ως Εθνικό Πάρκο» για την πλήρη απαγόρευση έργων κατηγορίας Α1 της ΚΥΑ ΗΠ 15393/2332/2002 (παρ. 1.α) και την αντιμετώπιση, ως προς την περιβαλλοντική αδειοδότηση των επιτρεπόμενων έργων και δραστηριοτήτων εντός των ζωνών ως έργα κατηγορίας Α2 της ίδιας ΚΥΑ.
Τονίζεται ότι η ΚΥΑ ΗΠ 15393/2332/2002 έχει καταργηθεί από τη δημοσίευση της ΥΑ 1958/2012 (ΦΕΚ 21/Β΄/13-1-2012), στην οποία πολλά έργα και δραστηριότητες που κατηγοριοποιούνταν ως κατηγορίας Α1 και εξετάζονταν από το Υπουργείο (Κατηγορία Πρώτη, υποκατηγορία πρώτη) στην ΚΥΑ 15393/2332/2002 κατατάχθηκαν στην κατηγορία Α2 της ΥΑ 1958/2012 και εξετάζονται από τις υπηρεσίες της Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Οι ως άνω διατάξεις (για την απαγόρευση έργων κατηγορίας Α1 και την αντιμετώπιση έργων ως έργα κατηγορίας Α2 της καταργηθείσας ΚΥΑ) είχαν ήδη δημιουργήσει προβλήματα ως προς την ερμηνεία και είχαν γίνει σχετικά ερωτήματα προς το Υπουργείο ήδη από το 2012, στα οποία το Υπουργείο δεν έλαβε θέση.
Η άποψη της Υπηρεσίας μας -όταν έγιναν τα σχετικά ερωτήματα προς το Υπουργείο και έως σήμερα- είναι ότι «…παρότι με τη δημοσίευση της σχετικής απόφασης (σ.σ. 1958/2012) καταργήθηκε η Κ.Υ.Α. Η.Π.15393/2332/5-8-2002 και τα προτεινόμενα έργα κατατάσσονται πλέον στην Α2 κατηγορία, εξακολουθούν να έχουν τα ίδια τεχνικά χαρακτηριστικά, το ίδιο μέγεθος και τις ίδιες επιπτώσεις στο περιβάλλον που είχαν ως έργα Α1 και δεν επιτρέπονται σε ολόκληρη την έκταση του Εθνικού Πάρκου».
Στην άποψη αυτή δεν συμφώνησε ο Φ.Δ. του Εθνικού Πάρκου Οροσειράς Ροδόπης κατόπιν αποδοχής σχετικής γνωμοδότησης του νομικού συμβούλου του.
Από τα ως άνω εκτεθέντα γίνεται εμφανές ότι η διατήρηση, στο υπό διαβούλευση Π.Δ., της συγκεκριμένης αναφοράς ως έχει στην καταργηθείσα ΚΥΑ ΗΠ 15393/2332/2002 δεν επιλύει τα προβλήματα που έχουν ανακύψει κατά την εφαρμογή των διατάξεων προστασίας και διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Οροσειράς Ροδόπης και μάλλον έρχεται σε αντίθεση με τους σκοπούς και τις αρχές διαχείρισης της περιοχής. Άποψή μας, προκειμένου να τηρηθεί η αναλογικότητα του μεγέθους των επιτρεπόμενων έργων στο ΕΠΟΡ, είναι η αναφορά στην παρ.1.α του αρ. 3 να διατυπωθεί ως: «Σε ολόκληρη την έκταση του Εθνικού Πάρκου, δεν επιτρέπονται τα έργα και δραστηριότητες που λόγω του μεγέθους τους (και των επιπτώσεών τους) κατηγοριοποιούνται στους Πίνακες της 1ης υποκατηγορίας της κατηγορίας Α της καταργηθείσας ΚΥΑ ΗΠ 15393/2332/2002».
Να εφαρμοστεί ελεγχόμενο κυνήγι σε ελεγχόμενες κυνηγετικές περιοχές, με όριο επιτρεπόμενων κυνηγών. Τώρα το κυνήγι που ασκείται είναι ανεξέλεγχτο, καμιά αρμόδια υπηρεσία δε γνωρίζει πόσοι κυνηγοί κυνηγάνε στην περιοχή, πόσα και ποια είδη θηρεύονται και πολλά άλλα σημαντικά που θα έπρεπε να ελέγχονται πλήρως σε μια περιοχή που χαρακτηρίζεται ως Εθνικό πάρκο και αναγνωρισμένης περιβαλλοντικής αξίας.
Αύξηση των μόνιμων καταφυγίων άγριας ζωής και τοποθέτηση μπαρών σε όλους τους δασικού δρόμους όπου υπάρχουν καταφύγια, όπως προβλέπεται και από τη δασική νομοθεσία αλλά δεν εφαρμόζεται (πλην του καταφυγίου περιμετρικά του παρθένου δάσους).
Οι υλοτομικές δραστηριότητες στα καταφύγια άγριας ζωής κυρίως να μην έχουν πρωτευων σκοπό την απόκτηση ξυλείας αλλά το να διατηρούν το δάσος σε όσο το δυνατόν καλύτερη κατάσταση για τη διατήρηση της άγριας ζωής, με τη διατήρηση ξεφώτων, οποροφόρων δέντρων, διατήρηση των δέντρων πολύ μεγάλης ηλικίας ή νεκρών ιστάμενων δέντρων τα οποία έχουν τεράστια οικολογική αξία για μεγάλο αριθμό ειδών της άγριας ζωής και που τώρα αντιμετωπίζονται σαν ‘άχρηστα’.
Η υλοτομία να εφαρμόζεται με σύγχρονους πίνακες όσον αφορά το λήμμα και την ετήσια προσαύξηση και όχι με απαρχαιωμένους που δεν αντικατοπτρίζουν την παραγματικότητα.
Αύξηση της έκτασης του καταφυγίου άγριας ζωής του Φρακτού μέχρι τη διασταύρωση Ζ και νότια μέχρι το Φαρασινό όπως ίσχυε παλαιότερα, αφού πρόκειται ίσως για το σημαντικότερο κομμάτι της οροσειράς για τη διατήρηση της άγριας ζωής και ειδικότερα για ζώα προτερταιότητας, απειλούμενα και προστατευόμενα (όπως η αρκούδα, το ελάφι, το αγριόγιδο, ο αγριόκουρκος, η δασόκοτα και πολλά άλλα).
Παρουσία μόνιμης φύλαξης από άτομα της δασικής υπηρεσίας ή και του Φορέα στο καταφύγιο άγριας ζωής του Φρακτού το οποίο δεν προστατεύεται επαρκώς λόγω έλλειψης προσωπικού και κονδυλίων. Αυτή τη στιγμή έχουν αποδειχθεί συστηματικά κρούσματα λαθρηθηρίας τόσο από Έλληνες όσο και από Βούλγαρους λαθροθήρες που δείχνουν την ανεπαρκή φύλαξη της πειοχής.
Πλήρη απαγόρευση της θήρας και της εκγύμνασης σκύλων σε όλες τις ζώνες. Και ειδικότερα στις ζώνες που διαβιούν απειλούμενα είδη όπως η αρκούδα, το αγριόγιδο, το ελάφι και ο αγριόκουρκος.
Άρθρο 3: Χρήσεις, δραστηριότητες, μέτρα, όροι και περιορισμοί προστασίας και διαχείρισης
Στα εδάφια 2.4.11 και 2.4.15 της παραγράφου 2.4, αναφέρονται τα εξής:
«Στη ζώνη αυτή επιτρέπονται:
…
2.4.11 Στις παραποτάμιες – παραλίμνιες περιοχές, όπως αυτές έχουν διαμορφωθεί από τη δημιουργία των φραγμάτων Θησαυρού, Πλατανόβρυσης και Τεμένους επιτρέπεται η κατασκευή ναυταθλητικών και συναφών εγκαταστάσεων για την ασφαλή πρόσβαση του κοινού στο υγρό στοιχείο, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και την σύμφωνη γνώμη του Φορέα Διαχείρισης.
…
2.4.15 Η λειτουργία παρόχθιων αθλητικών δραστηριοτήτων και η κατασκευή των αναγκαίων ελαφρών εγκαταστάσεων υποδομής (αποβάθρες, προβλήτες), σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και μετά από σύμφωνη γνώμη του Φορέα Διαχείρισης.»
Στα υπόψη εδάφια προβλέπονται οι ως άνω επεμβάσεις στην ευρύτερη περιοχή των φραγμάτων της ΔΕΗ, χωρίς να επιβάλλεται η έκφραση σύμφωνης γνώμης (ή άποψης) της ΔΕΗ και χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι υφιστάμενοι περιορισμοί του ισχύοντος νομικού και ιδιοκτησιακού πλαισίου των παραλίμνιων εκτάσεων, με αποτέλεσμα την αδικαιολόγητη απόδοση ευθυνών στο αρμόδιο προσωπικό της ΔΕΗ για παραβάσεις τρίτων ή/και ατυχήματα.
Επομένως, να προστεθεί και η σύμφωνη γνώμη του Φορέα των Υδροηλεκτρικών Έργων Θησαυρού, Πλατανόβρυσης και Τεμένους, ως ακολούθως:
«2.4.11 Στις παραποτάμιες – παραλίμνιες περιοχές, όπως αυτές έχουν διαμορφωθεί από τη δημιουργία των φραγμάτων Θησαυρού, Πλατανόβρυσης και Τεμένους επιτρέπεται η κατασκευή ναυταθλητικών και συναφών εγκαταστάσεων για την ασφαλή πρόσβαση του κοινού στο υγρό στοιχείο, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και την σύμφωνη γνώμη του Φορέα Διαχείρισης, καθώς και του Φορέα Λειτουργίας των Υδροηλεκτρικών Έργων (ΔΕΗ)» και
«2.4.15 Η λειτουργία παρόχθιων αθλητικών δραστηριοτήτων και η κατασκευή των αναγκαίων ελαφρών εγκαταστάσεων υποδομής (αποβάθρες, προβλήτες), σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και μετά από σύμφωνη γνώμη του Φορέα Διαχείρισης. Σε περίπτωση που η λειτουργία και η τυχόν κατασκευή που θα προκύψει βρίσκεται στην περιοχή των φραγμάτων Θησαυρού, Πλατανόβρυσης και Τεμένους, η οποιαδήποτε επέμβαση θα πραγματοποιείται έπειτα και από τη σύμφωνη γνώμη του Φορέα Λειτουργίας των Υδροηλεκτρικών Έργων (ΔΕΗ)»
Σχόλια της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ στο Προεδρικό Διάταγμα για το ΕΠΟΡ
1) Κτηνοτροφία στις ζώνες Γ1, Γ2, Γ3, Γ5, Γ6-Α
Η κτηνοτροφική δραστηριότητα όπως και κάθε άλλη ενσωματώνεται στο υπό δημιουργία «Σχέδιο ∆ιαχείρισης» του Εθνικού Πάρκου. Υπό τον κίνδυνο της αυξημένης πίεσης σε στοιχεία και δομές του Πάρκου, που μεγεθυνεται από την πιθανή καθυστέρηση της τελικής διαμόρφωσης αλλά και, στη συνέχεια, της έγκρισης και εφαρμογής του ΠΔ, προτείνουμε την επανεξέταση του άρθρου 2.3.7, σύμφωνα με το οποίο «… Η κτηνοτροφία – βόσκηση σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις σε εκτατική μορφή με παραδοσιακές μεθόδους …»
Οι βοσκότοποι που έχουν απομείνει στις ζώνες Γ1, Γ2, Γ3, Γ5, Γ6-Α, μετά την εγκατάλειψη των ορεινών περιοχών κυρίως του τμήματος της ΠΕ Δράμας, συρρικνωμένοι τις τελευταίες δεκαετίες, θα πρέπει να τεθούν σε διαχείριση βάσει εγκεκριμένης μελέτης βοσκοϊκανότητας και διαχείρισης βοσκοτόπων. Καθώς οι λιβαδικές εκτάσεις του παρελθόντος μειώθηκαν λόγω φυσικής διαδοχής, η άσκηση της σημερινής κτηνοτροφικής δραστηριότητας, παρά τον περιορισμένο αριθμό εκμεταλλεύσεων, πιέζει και υποβαθμίζει τα εναπομείναντα υγρολίδαδα, δασολίβαδα και άλλες δομές βλάστησης λιβαδικού τύπου, ακόμη και τα σπάνια τυρφοέλη.
Όσοι έχουν επαφή με την περιοχή γνωρίζουν ότι υπάρχει παρουσία βοοειδών ακόμη και σε εκτάσεις (όπως περιοχές των ζωνών αναφοράς) που η τοπικές Δασικές Υπηρεσίες δεν το επιτρέπουν. Με τη σειρά τους οι κτηνοτρόφοι που έχουν απομείνει απαιτούν βοσκοτόπια.
– Τύποι οικοτόπων οι οποίοι οφείλουν να προστατευθούν συρρικνώνονται, δίνοντας τη θέση τους σε θαμνώνες αρχικά και δάση στη συνέχεια ή ακόμη και σε πατατοχώραφα. Με την παρούσα κατάσταση:
– Οι οδηγίες τής ΕΕ και διεθνών συμβάσεων περί αειφορίας και διατήρησης της βιοποικιλότητας σαφώς δεν τηρούνται.
– Δεν προάγεται η διατήρηση των προστατευόμενων κατά ζώνη δασικών σχηματισμών.
– Καταστρέφονται δομές και οικότοποι που είναι δύσκολο, ίσως και αδύνατον να επανακάμψουν, όπως ο τυρφώνας του Λειβαδίτη που προσφατα οργώθηκε και έγινε… χωράφι.
– Καταστρέφονται ευαίσθητα ενδιαιτήματα ορχεοειδών και άλλων σπανίων ειδών χλωρίδας, όπως τα υγρολίβαδα, κάτι που μπορεί να οδηγήσει τα είδη που φιλοξενούν σε εξαφάνιση.
Στο πλαίσιο αποδοχής της ορθολογικής και αειφορικής διαχείρισης του παραγωγικού δυναμικού θα πρέπει να προσδιοριστεί μέσα από το μελλοντικό σχέδιο διαχείρισης τι θέλουμε να διαφυλάξουμε και τι όχι.
Κατά τη γνώμη μας, απαραίτητο εργαλείο αποτελεί η αντικατάσταση της διατύπωσης για τις ζώνες Γ1, Γ2, Γ3, Γ5 και Γ6-Α της 2.3.7 σε: «Η κτηνοτροφία – βόσκηση σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις σε εκτατική μορφή με παραδοσιακές μεθόδους σε η κτηνοτροφία με οικόσιτα ζώα, πλην των χοίρων, σε εκτατική μορφή, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και βάσει εγκεκριμένης μελέτης βοσκοϊκανότητας και διαχείρισης βοσκοτόπων», αλλά και η πρόβλεψη της δυνατότητας εφαρμογής διαχειριστικών μέτρων (όπως διάνοιξη διαδρόμων σύνδεσης μεταξύ κοντινών δασολίβαδων ή θαμνολίβαδων) για την αναβάθμιση των περιοχών βόσκησης.
Για να μην χάσουμε και τους τελευταίους κτηνοτρόφους των ορεινών περιοχών, διατηρώντας ταυτόχρονα τύπους βλάστησης και την ιδιαίτερη σημαντική βιοποικιλότητά τους.
2) Υλοτομία στις ζώνες Γ1, Γ2, Γ3, Γ5, Γ6-Α
Το σχέδιο ΠΔ για την άσκηση της υλοτομίας στις ζώνες Γ1, Γ2, Γ3, Γ5, Γ6-Α προβλέπει (2.3.10) «…εκμετάλλευση των δασικών συστάδων βάσει των εγκεκριμένων δασοπονικών μελετών και των διατάξεων του Δασικού Κώδικα (αυτεπιστασία, Π.Δ. 126/1986, άρθρο 134, ΝΔ86/69 κτλ).
Η διαχείριση των δασών των εν λόγω ζωνών αποσκοπεί πρωτίστως: α. Στη διατήρηση των προστατευόμενων κατά ζώνη δασικών σχηματισμών (σημύδας, δασικής πεύκης κλπ.) β. Στην ορθολογική και αειφορική διαχείριση του παραγωγικού δυναμικού γ. Στη σαφή τήρηση των οδηγιών της ΕΕ και διεθνών συμβάσεων περί αειφορίας και διατήρησης της βιοποικιλότητας …»
Αν και συμφωνούμε με τις βασικές αρχές προστασίας και διαχείρισης δασών που μνημονεύονται, εντούτοις δεν υπάρχουν σαφείς προβλέψις για τη διατήρηση αλλά και την ενίσχυση των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητάς τους.
Ας λάβουμε υπόψη ένα δυσμενές σενάριο. Έστω ότι το ιδιαίτερης δομής «Παρθένο Δάσος» υποστεί μια ισχυρή διατάραξη λ.χ πυρκαγιά (έχουν σημειωθεί τουλάχιστον τρεις, μικρής ευτυχώς έκτασης, πυρκαγιές τα τελευταία 30 περίπου χρόνια). Τι θα χαθεί στην πραγματικότητα από το Πάρκο; Μία έκταση φυσικού δάσους κάποιων εκατοντάδων εκταρίων ή και η ιδιαίτερη και σημαντική βιοποικιλότητά του που ακόμη δεν έχει πλήρως ερευνηθεί;
Πρόταση μας είναι η δημιουργία ενός δικτύου προστατευόμενων θέσεων μικρής έκτασης, αλλά μόνιμου χαρακτήρα στις διαχειριζόμενες συστάδες των ζωνών Γ1, Γ2, Γ3, Γ5, Γ6-Α (σε ποσοστό 20% τής συνολικής έκτασης διαχείρισης των δασών αυτών). Σε αυτές τις θέσεις το δάσος είτε θα αφήνεται στη φυσική εξέλιξή του, είτε θα πραγματοποιείται καλλιέργεια και ανόρθωση του δυναμικού τους ώστε να επιτευχθούν συστάδες κανονικής δομής, τόσο σε ομήλικες όσο και σε κηπευτές και υποκηπευτές δασοκομικές μορφές.
Τα παραπάνω μπορούν να επιτευχθούν με την επιλογή και διατήρηση εκτάσεων υψηλής βιοποικιλότητας, ή δημιουργώντας μέσα σε διαχειριζόμενα δάση δομές – μορφές αντίστοιχες με αυτές του Παρθένου Δάσους, οι οποίες θα εξαιρούνται από την παραγωγική διαδικασία. Έτσι θα μπορούν να λειτουργήσουν ως φυσικά αποθέματα επιτυγχάνοντας αύξηση της βιοποικιλότητας και της οικολογικής σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή. Οι εκτάσεις αυτές θα ορίζονται κατά την εκπόνηση των μελετών προστασίας και διαχείρισης δασών των δασικών υπηρεσιών, σε συνεργασία με αρμόδιους ειδικούς επιστήμονες.
Στην Ζώνη Α2 του εθνικού πάρκου οροσειράς Ροδόπης βρίσκεται η ψηλότερη κορυφή του νομού Ξάνθης με την ονομασία «Γυφτόκαστρο». Δεκαετίες τώρα το μονοπάτι που οδηγεί στην κορυφή χρησιμοποιείται για λόγους υπαίθριας αναψυχής και περιήγησης από τους επισκέπτες της περιοχής καθώς και από πλήθος συλλόγων(ορειβατικών/φυσιολατρικών κτλ). Επίσης είναι ένα από τα πιο σημαντικά μονοπάτια που έχει κατά καιρούς προωθήσει για διαφήμιση του πεζοπορικού τουρισμού η νομαρχία Ξάνθης , ο δήμος Σταυρούπολης-Ξάνθης ,διάφορες ιστοσελίδες και έντυπα τουριστικού ενδιαφέροντος. Επιπλέον ακόμη και ο Φορέας Διαχείρισης του εθνικού πάρκου οροσειράς Ροδόπης ξόδεψε ένα σημαντικό οικονομικό ποσό για να εκδώσει έντυπο με το μονοπάτι που διασχίζει την Α2 ζώνη και μάλιστα το διέθεσε στις επιχειρήσεις εντός του ΕΠΟΡ.
Συνεπώς επειδή πρόκειται για ένα από τα πιο γνωστά, πολυδιαφημισμένα και παραδοσιακά μονοπάτια ορεινής πεζοπορίας στην Ξάνθη, επειδή αποτελεί πόλο έλξης με θετικές οικονομικές προεκτάσεις για τους κατοίκους και τις επιχειρήσεις της περιοχής, προτείνω κατά εξαίρεση να επιτρέπεται η πεζοπορία σε αυτό, αυστηρά υπό την συνοδεία πιστοποιημένων Οδηγών ή Συνοδών Βουνού (ΟΤΕΚ) ή Ξεναγών εθνικών Δρυμών , οι οποίοι θα εξασφαλίζουν την μηδενική όχληση της ζώνης αυτής κατά την διάρκεια της πεζοπορίας.
Επιπρόσθετα, θα ήθελα να επισημάνω ότι η παρουσία μεγαλύτερου αριθμού πεζοπόρων, ορειβατών ,αναρριχητών , επισκεπτών εντός του εθνικού πάρκου μπορεί να συνεισφέρει στην καλύτερη φύλαξη, δεδομένου ότι οι 6 εποπτών δεν επαρκούν για το σύνολο της έκτασης του ΕΠΟΡ. Η προσέλευση των ευαισθητοποιημένων επισκεπτών θα παρουσίαζε μεγάλη αύξηση αν είχε συντηρηθεί το υπάρχον δίκτυο μονοπατιών, αν είχαν μετατραπεί σε καταλύματα τα παλιά δασικά εργοτάξια και στρατιωτικά φυλάκια και αν είχε ξεκινήσει η δημιουργία αναρριχητικών πεδίων στο εθνικό πάρκο.
Ευχαριστώ