Κάθε δημόσια αρχή η οποία προβαίνει σε προκήρυξη έργου το οποίο εμπίπτει μερικώς ή ολικώς στο πεδίο εφαρμογής του παρόντα νόμου, οφείλει:
1. Να εντάσσει πλήρως στο σχεδιασμό και τις τεχνικές προδιαγραφές του έργου τις προβλέψεις του Εθνικού Πλαισίου Διαλειτουργικότητας Γεωπληροφορίας και Υπηρεσιών και της Εθνικής Πολιτικής Γεωπληροφορίας.
2. Να εξασφαλίζει από τον ανάδοχο του έργου:
- α) τη μεταφορά σε αυτήν των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας επί των γεωχωρικών δεδομένων, των συνόλων αυτών και των σχετικών μεταδεδομένων ή
- β) την παροχή σε αυτήν άδειας με διάρκεια όσο χρόνο διατηρούνται από τον ανάδοχο τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και χωρίς τοπικούς περιορισμούς, ώστε να μπορεί η δημόσια αρχή να προβεί στις ενέργειες που προβλέπονται στον παρόντα νόμο.
3. Πριν τη παραλαβή του έργου να λάβει βεβαίωση από τον ΟΚΧΕ ότι τα δεδομένα, μεταδεδομένα και υπηρεσίες του έργου συμμορφώνονται πλήρως με το Εθνικό Πλαίσιο Διαλειτουργικότητας Γεωπληροφορίας και Υπηρεσιών και την Εθνική Πολιτική Γεωπληροφορίας. Για την έκδοση αυτής της βεβαίωσης ο ανάδοχος του έργου διαθέτει στον ΟΚΧΕ το σύνολο των γεωχωρικών δεδομένων και μεταδεδομένων ή σε περίπτωση που λόγω όγκου δεν είναι δυνατή η πρόσβαση σε αυτά (απομακρυσμένη πρόσβαση), την πλήρη τεκμηρίωση τους, καθώς και την πρόσβαση στις υπηρεσίες.
Στην παράγραφο 3 αναφέρεται ότι πριν την παραλαβή του έργου θα πρέπει να λαμβάνεται βεβαίωση από τον ΟΚΧΕ ότι τα δεδομένα, τα μεταδεδομένα και υπηρεσίες του έργου συμμορφώνονται πλήρως με το Εθνικό Πλαίσιο Διαλειτουργικότητας Γεωπληροφορίας και Υπηρεσιών και την Εθνική Πολιτική Γεωπληροφορίας. Όμως το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας INSPIRE δεν είναι τα έργα ούτε οι διαδικασίες παραλαβής αυτών, αλλά τα γεωχωρικά δεδομένα που πιθανόν προκύπτουν από αυτά.
Με την εμπλοκή ενός επιπλέον οργανισμού στις διαδικασίες παραλαβής έργων δημιουργείται επιπλέον γραφειοκρατικός φόρτος με κίνδυνο αδικαιολόγητων καθυστερήσεων. Για την εξασφάλιση του επιθυμητού αποτελέσματος (συμβατότητα δεδομένων, μεταδεδομένων και υπηρεσιών με την οδηγία INSPIRE) προτείνονται:
α) η ένταξη στις συμβατικές υποχρεώσεις του αναδόχου της υποχρέωσης συμβατότητας με την οδηγία INSPIRE και
β) η αποκέντρωση της διαδικασίας πιστοποίησης στους ΚΟΣΕ.
Αγαπητή Κυρία Υπουργέ,
Φαίνεται να έχει γίνει μια αξιόλογη δουλεία. Συγχαρητήρια συνεπώς.
Θα ήθελα μόνο να σας επιστήσω το θέμα που χρίζει άκρας προσοχής σε όλα τα σχέδια.
1) Πρέπει να είναι ξεκάθαρες και λεπτομερείς οι αρμοδιότητες και τα αναμενόμενα παραδοτέα εντός συγκεκριμένου χρονικού περιθωρίου, για κάθε φορέα/κυρίου/ΟΚΧΕ/ΚΟΣΕ.
2)Επίσης πρέπει να υπάρχει ένα σύστημα γρήγορης απόδοσης ευθυνών και τυχών κυρώσεων.
3) Ένα καλό νομοσχέδιο πρέπει είναι πρωτίστως ισορροπημένο (κάτι το οποίο διαφαίνεται ως προς το παρών) αλλά και να υπάρχει ξεκάθαρη και λεπτομερής μέριμνα για την εφαρμογή και υλοποίηση του, διαφορετικά οι κόποι σας θα πάνε χαμένοι και το παρών κατεστημένο που ταλανίζει τον τόπο θα παραμένει.
Συγχωρείστε με αν ακούγομαι αυστηρός αλλά πραγματικά θέλω να πετύχετε στο δύσκολο έργο σας. Στη κατάσταση που βρισκόμαστε είμαστε ή του ύψους ή του βάθους, δεν υπάρχει περιθώριο για αβλεψίες.
Και πάλι συγχαρητήρια για την αξιέπαινη προσπάθεια.
Φιλικά
Αφορδακός Ορέστης
Στο παρόν άρθρο, η παράγραφος 3 είναι περιττή και ανάγει απλώς σε νομικό πλαίσιο που διέπει υπηρεσίες και έργα «αναλογικών» ή «συμβατικών» τεχνολογιών, έξω και πέρα από τη λογική διαχείρισης της πληροφορίας σε ηλεκτρονική μορφή ειδικότερα μέσω του διαδικτύου.
Επιπλέον, αντίκειται ουσιαστικά στις διατάξεις του άρθρου 2 (παρ. 1 και 2) για τους εξής λόγους:
Σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 1 προάγεται η λογική της ΕΥΓΕΠ ως ένα υπερσύνολο από συλλογές δεδομένων που παραμένουν στους φορείς που αυτή τη στιγμή τα κατέχουν έναντι της λογικής συγκέντρωσης σε ένα φορέα όλης της χωρικής πληροφορίας.
Σύμφωνα με την παρ. 2 απαιτείται «η προσαρμογή των δημοσίων αρχών στις μεθόδους οργάνωσης και διάθεσης γεωχωρικών πληροφοριών που προβλέπονται στον παρόντα νόμο». Συνεπώς η ευθύνη εναρμόνισης των στοιχείων θα πρέπει να βαρύνει την αναθέτουσα δημόσια αρχή (με πιθανές κυρώσεις για μη συμμόρφωση στο φορέα) και όχι ουσιαστικά τον κάθε ανάδοχο του εκάστοτε έργου ή μελέτης.
Άρα, πιο λογικό θα ήταν να εξασφαλίζεται μηχανισμός πιστοποίησης της κάθε δημόσιας αρχής για τις μεθόδους οργάνωσης και διαχείρισης χωρικών πληροφοριών, από την εποπτεύουσα αρχή ή οργανισμό που στην περίπτωση θα είναι ο ΟΚΧΕ. Πιστοποίηση η οποία θα πρέπει να ανανεώνεται σε τακτική βάση ώστε να παρακολουθούνται ουσιαστικά οι τεχνολογικές εξελίξεις.
Επιπλέον, αν απαιτείται τέτοια βεβαίωση για κάθε έργο που ανατίθεται και εμπίπτει μερικά ή ολικά στις διατάξεις του παρόντος νόμου, τότε θα πρέπει πρακτικά για τις δημόσιες μελέτες σχεδόν όλων των κατηγοριών που ανατίθενται ανά την Ελλάδα να εκδίδονται τέτοιες βεβαιώσεις. Επιπλέον, σχεδόν για κάθε έργο (ειδικότερα στις υποδομές μεταφορών, ενέργειας, επικοινωνιών, δικτύων κοινής ωφέλειας κτλ) που υλοποιείται θα πρέπει να εκδίδεται σχετική βεβαίωση με δεδομένο ότι σχεδόν σε όλα, παράλληλα με το έργο, παράγεται και νέα χωρική πληροφορία (π.χ. Ένας νέος δρόμος όπως κατασκευάστηκε καταλαμβάνει το χώρο που κάποτε στη θέση του βρισκόταν κάτι άλλο για το οποίο πιθανά υπάρχουν σχετικές χωρικές πληροφορίες σε μια άλλη αρχή).
Αυτή η πρακτική εισάγει περιττή γραφειοκρατία και θολώνει τα νερά των αρμοδιοτήτων μεταξύ υπηρεσιών που ας σημειωθεί θα αποκτήσουν νέα υπόσταση οι περισσότερες με την εφαρμογή του Σχεδίου Καλλικράτης.
Προτείνω την απαλοιφή της παραγράφου 3 ή την αναδιατύπωση της στη λογική της πιστοποίησης κάθε δημόσιας αρχής από τον ΟΚΧΕ για τη γνώση και συμμόρφωση στις μεθόδους οργάνωσης και διάθεσης χωρικών πληροφοριών σύμφωνα με τα ισχύοντα πρότυπα και αρχές που θέτει ο νόμος.
Το πρόβλημα της πιστοποίησης δεδομένων και μεταδεδομένων από τον ΟΚΧΕ δεν είναι μόνο γραφειοκρατικό αλλά ουσιαστικό. Είναι πολύ δύσκολο για τους υπαλλήλους του ΟΚΧΕ να έχουν εμπειρίες και γνώσεις από όλα τα μοντέλα χωρικών δεδομένων. Ουσιαστικά αυτό που αναφέρεται στην παράγραφο 3, είναι διαδικασία μη πιστοποίησης. Επομένως ο υπερσυγκεντρωτισμός του ΟΚΧΕ, μπορεί να αντικατασταθεί με άλλες διαδικασίες όπως αυτές που αναφέρθηκαν οι κύριοι Σαλαχώρης και Δογάνης, ή σε ανάθεση του έργου πιστοποίησης σε κάποια εξειδικευμένη εταιρεία(αν υπάρχει φυσικά).
Στην παράγραφο 3, πιστεύω, ότι η υποβολή για έλεγχο των μεταδεδομένων και των δεδομένων θα πρέπει να γίνεται από τον φορέα στον ΟΚΧΕ και όχι από τον Ανάδοχο.
Συμφωνώ με την συμπλήρωση του κ. Σαλαχώρη για την αυτοματοποίηση της διαδικασίας για να μην εξελιχθεί αυτή σε μια χρονοβόρα γραφειοκρατική διαδικασία.
Σε αυτό το άρθρο θα έπρεπε να προστεθεί και η υποχρέωση κάθε φορέα που προκηρύσει ένα έργο που αφορά συλλογή δεδομένων που υπάγονται στις ρυθμίσεις του νόμου να έχει εξετάσει τεκμηριωμένα αν τα δεδομένα αυτά υπάρχουν ήδη σε άλλο φορέα για να αποφεύγονται άσκοπες και δαπανηρές προμήθειες.
Σύμφωνα με την παράγραφο 3. του άρθρου αυτού, η διακρίβωση και πιστοποίηση της συμφωνίας των δεδομένων και των μεταδεδομένων που εμπίπτουν στον παρόντα νόμο προβλέπεται να γίνεται από τον ΟΚΧΕ.
Αυτό αναμένεται να επιφέρει καθυστερήσεις στις παραλαβές είτε εξ’ αιτίας ελλείψεων υλικοτεχνικού εξοπλισμού, είτε ελλείψεων εξειδικευμένου προσωπικού, για συγκεκριμένες κατηγορίες γεωδεδομένων.
Προτείνεται να διευρυνθεί το λεκτικό της παραγράφου 3, ώστε να προβλεφθεί η δυνατότητα πιστοποίηση δεδομένων και μεταδεδομένων μέσω της χρήσης αυτοματοποιημένων διαδικασιών (validators), από τις οποίες να προκύπτουν, αυτοματοποιημένα, η έκδοση των αντιστοίχων πιστοποιητικών. Η πρακτική αυτή ακολουθείται από τα Κοινοτικά Όργανα όπως το Inspire (Metadata Validator), το WISE κλπ