Άρθρο 04 – Γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά ορειβατικών – πεζοπορικών μονοπατιών

Τα ορειβατικά – πεζοπορικά μονοπάτια γενικά έχουν διαφορετικό βαθμό δυσκολίας, ο οποίος καθορίζεται με τους παρακάτω όρους: εύκολη, μέτρια και δύσκολη πορεία, η οποία στη σήμανση αναγράφεται με τους όρους easy – medium – hard και υπογραμμίζεται η εκάστοτε περίπτωση (Εικόνα 23). Η υψομετρική διαφορά τους υπολογίζεται από το χαμηλότερο έως το υψηλότερο σημείο και το μήκος τους υπολογίζεται οριζοντιογραφικά επί χαρτών ή μετρώντας την κεκλιμένη απόσταση από την αρχή (σημείο Α) μέχρι το τέλος (σημείο Τ). Το πλάτος τους κυμαίνεται ανάλογα με την αναμενόμενη ένταση χρήσης και το υψόμετρο στο οποίο βρίσκονται καθώς και την κλίση τους.
Κατηγορίες βαθμού δυσκολίας :
1. ΕΥΚΟΛΗ – EASY : Αφορά σε μονοπάτια εύκολης διέλευσης, με επαρκές πλάτος και ομαλή κλίση. Κατάλληλο για όλες τις ηλικίες και φυσικές καταστάσεις.
2. ΜΕΤΡΙΑ – MEDIUM : Αφορά σε μονοπάτια μετρίου βαθμού δυσκολίας διέλευσης, κατάλληλο για ενηλίκους, με μέτρια έως καλή φυσική κατάσταση. Οι απότομες αλλαγές στην κλίση είναι λίγες (ανηφόρα / κατηφόρα) και μικρό μήκος της πορείας γίνεται σε στενό ή τραχύ έδαφος.
3. ΔΥΣΚΟΛΗ – HARD: Αφορά σε μονοπάτια με υψηλό βαθμό δυσκολίας διέλευσης. Η διαδρομή γίνεται σε δύσκολο έδαφος (τραχύ ή/και ολισθηρό ή/και στενό ή/και απόκρημνο έδαφος) και με απότομες αλλαγές στην κλίση (ανηφόρα / κατηφόρα). Κατάλληλο για ενήλικες με καλή έως πολύ καλή φυσική κατάσταση.

  • 22 Αυγούστου 2016, 08:42 | Ηλίας Τζηρίτης

    Εδώ η κατηγοροποίηση πρέπει να βασίζεται στα εξής κριτήρια: 1. Χρόνος πεζοπορίας, 2. Ελάχιστο-Μέγιστο, 3. Ανάγλυφο διαδρομής, 4. πραγματικό μήκος διαδρομής, 5. Μέγιστο-ελάχιστο πλάτος.

    Μπορούν να υιοθετηθούν άλλα μοντέλα βαθμονόμησης δυσκολίας όπως το ελβετικό ή τουλάχιστον ένα που να αναγνωρίζεται εύκολα και από Ευρωπαίους πεζοπόρους.

  • 22 Αυγούστου 2016, 03:17 | Ελληνικός Ορειβατικός Σύλλογος Καρδίτσας

    1) Ο βαθμός δυσκολίας είναι σε μεγάλο μέρος υποκειμενικός παράγοντας και έχει να κάνει με την φυσική κατάσταση και την επιδεξιότητα του περιπατητή. Επίσης μια διαδρομή μπορεί να περιλαμβάνει ένα δύσκολο τμήμα, που δεν μπορεί να χαρακτηρίσει όλο το μονοπάτι:
    – Προτείνουμε όπως αναφέρεται στην πρόταση υπ. απόφασης η δυσκολία να περιγράφει περισσότερο την κατάσταση του μονοπατιού παρά το μήκος και την διάρκεια, καθώς ένας περιπατητής μπορεί να επιλέξει τμήμα της διαδρομής. Επίσης καθώς μπορεί κάποιο τμήμα μόνο της διαδρομής να παρουσιάζει δυσκολία, αυτό δεν πρέπει να χαρακτηρίσει την διαδρομή στο σύνολό της με αποτέλεσμα να αποθαρρύνει τον πεζοπόρο. Οι κατάλληλες πληροφορίες μπορούν να δίδονται στον πίνακα υποδοχής, στα έντυπα, στο διαδίκτυο, κλπ, καθώς και στα σημεία όπου υπάρχει η δυσκολία, όπως αναφέρεται στην πρόταση νόμου, με πινακίδες επισήμανσης (προειδοποιητικές). Άρθρο 4

  • Από την αρχαιότητα, τα μονοπάτια είχαν πλάτος ανάλογο με τη χρήση τους. Οι ημιονικές οδοί για παράδειγμα, έφταναν σε πλάτος και τα 2,5 μέτρα ώστε να μπορούν να διασταυρώνονται δύο φορτωμένα μουλάρια. Αυτό φαίνεται και από το πλάτος των τειχών που οριοθετούν το μονοπάτι (βλ. Ζαγοροχώρια ή Τήνο για παραδείγματα). Τα στενά μονοπάτια των τσοπάνηδων καμιά φορά έχουν πλάτος που δεν ξεπερνάει τους 30 πόντους. Για τη σημερινή χρήση των μονοπατιών, προτείνουμε τα πλάτη να είναι όσο το δυνατόν κοντά στο αρχικό τους πλάτος. Για τα νέα μονοπάτια, το πλάτος 120cm είναι κατάλληλο ώστε να μπορέσουν δύο πεζοπόροι να διασταυρωθούν με ασφάλεια, αλλά και πάλι εξαρτάται από τη χρήση του μονοπατιού.

    Το μήκος και η υψομετρική διαφορά παράγονται από το αρχείο GPX το οποίο αποτελεί την δορυφορική και ψηφιακή καταγραφή του μονοπατιού.

    Η αναφορά σε βαθμό δυσκολίας εξυπηρετεί το χρήστη ο οποίος θα επιλέξει μια διαδρομή για περπάτημα. Για το βαθμό δυσκολίας, το αν ένα μονοπάτι είναι εύκολο ή δύσκολο εξαρτάται από τη φυσική κατάσταση του ανθρώπου που θα το περπατήσει. Ένα πολύ δύσκολο μονοπάτι για παράδειγμα για έναν άνθρωπο που δεν περπατάει, σίγουρα είναι πολύ εύκολο για κάποιον ο οποίος αθλείται συστηματικά. Η Γαλλική Συνομοσπονδία Πεζοπορίας (http://www.ibpindex.com/ibpindex/analyser.php) χρησιμοποιεί ένα σύστημα 5 επιπέδων δυσκολίας, που διαιρούνται σε επιμέρους επίπεδα ανάλογα με τη φυσική κατάσταση του πεζοπόρου. Για τη διευκόλυνσή της επιλογής του πεζοπόρου, που είναι και το ζητούμενο, και για την πιο ακριβή αναφορά σε βαθμό δυσκολίας, η πρακτική έχει δείξει πως μια κλίμακα 1 έως 5 είναι η πιο σαφής, χρησιμοποιώντας ως στοιχείο αναφοράς τον πεζοπόρο μέτριας φυσικής κατάστασης. Η κλίμακα αυτή πρέπει να αφορά μόνο την πεζοπορία, και όχι και ορειβασία ή άλλα αθλήματα. Παραπάνω κατηγορίες δεν βοηθούν στην κατανόηση της διαβάθμισης, ενώ λιγότερες αναγκαστικά δεν δίνουν επαρκή πληροφορία.

  • Πάλι εδώ υπάρχει σύγχυση γύρω από την πεζοπορία και την ορειβασία. Στον τίτλο του συγκεκριμένου άρθρου αναφέρεται μόνο η ορειβασία. Η κατηγοριοποίηση με βάση τη σπουδαιότητα ενός μονοπατιού έχει να κάνει με την υποκειμενική αντίληψη του χρήστη. Προτείνουμε, όπως και στο άρθρο 2, η κατηγοριοποίηση των μονοπατιών να είναι η απλούστερη δυνατή, δηλαδή Ευρωπαϊκά, Εθνικά, τοπικά.

  • 19 Αυγούστου 2016, 22:43 | ΜΑΙΝΑΛΟΝ ΚΟΙΝΣΕΠ

    ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΩΝ ΤΩΝ ΔΥΟ ΗΔΗ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ (ΜΑΙΝΑΛΟΝ, ΑΝΔΡΟΣ) ΚΑΙ ΤΕΣΣΑΡΩΝ ΥΠΟ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ (ΜΕΤΣΟΒΟ, ΣΚΙΑΘΟΣ, ΧΙΟΣ, ΞΑΝΘΗ) ΑΠΟ ΤΗΝ «ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΠΕΖΟΠΟΡΩΝ» ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΜΟΝΟΠΑΤΙΩΝ

    Άρθρο 4

    – καθώς η όποια συντήρηση και ανάδειξη μονοπατιών και πεζοπορικών διαδρομών στη χώρα μας δεν αφορά αποκλειστικά και μόνο Έλληνες και δεδομένου πως στόχος είναι και η προσέλκυση περιπατητών από την υπόλοιπη Ευρώπη αλλά και τον κόσμο καλό θα ήταν να ληφθεί υπόψη και η κατηγοριοποίηση βαθμών δυσκολίας σύμφωνα με τα πρότυπα της Πανευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Πεζοπορικών Συλλόγων (European Ramblers Association) που προβλέπει τις εξής επί μέρους κατηγορίες με τα αντίστοιχα χαρακτηριστικά :
    o εύκολη
    o μέτρια
    o δύσκολη
    o πολύ δύσκολη

  • Στη μέριμνα που θα πρέπει να υπάρξει για τα ποδηλατικά μονοπάτια θα πρέπει να υπάρξει και κατηγοριοποίηση ανάλογη με αυτή των χωρών του εξωτερικού καθ’ ότι είμαστε μια χωρα με πολλούς τουρίστες.
    Μια καλή και δοκιμασμένη μέθοδος κατηγοριοποίησης είναι αυτη της ΙΜΒΑ(https://www.imba.com/resources/maps/trail-difficulty-ratings_) η οποία και ακολουθείται σχεδόν σε όλο τον κόσμο και είναι και η πιο πετυχημένη.
    Tα ποδηλατικά μονοπάτια θα πρέπει να διακρίνονται στις εξής κατηγορίες:
    1) Πολύ εύκολη
    2) Εύκολη
    3) Μέτρια
    4) Δύσκολη
    5) Πολύ δύσκολη

    Για τη περίπτωση που ο νομοθέτης συμπεριλάβει και τα μονοπάτια »ΜΙΚΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ» στο νομοσχέδιο τότε αυτά θα πρέπει να έχουν επίπεδο δυσκολίας ή ΠΟΛΥ ΕΎΚΟΛΑ ή ΕΥΚΟΛΑ, καθ’ ότι σε αντίθετη περίπτωση θα δημιουργηθούν προβλήματα χρήσης κυρίως σε μονοπατια 2ης κατεύθυνσης.
    Στο σύνδεσμο που σας παρέθεσα υπάρχουν και όλες οι τεχνικές λεπτομέρειες διάκρισης δυσκολίας του κάθε μονοπατιού

  • ΑΡΘΡΟ 4
    Οι κατηγορίες (βαθμοί) δυσκολίας θα έπρεπε απαραίτητα να συνδέονται με ένα σύστημα δεικτών και την αξιολόγηση κάθε διαδρομής ή τμήματος. Χωρίς αυτό, υπάρχει κίνδυνος αυτές οι αναφερόμενες τρεις κατηγορίες να αποδοθούν πρόχειρα, απλώς με την θεσμοθέτηση του άρθρου 4 της Υ.Α.

  • 11 Αυγούστου 2016, 12:17 | ΣΤΕΦΑΝΙΔΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ

    Η κατηγοριοποίηση των μονοπατιών ανάλογα με τον βαθμό δυσκολίας είναι πολύ απλουστευμένη και δεν μπορεί να δώσει τον πραγματικό βαθμό δυσκολίας του μονοπατιού στον πεζοπόρο. Προτείνεται να υπάρχει η κάτωθι κατηγοριοποίηση
    1 Καμία δυσκολία. Το έδαφος είναι επίπεδο χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία
    2 Υπάρχει μικρή υψομετρική διαφορά. Το έδαφος δεν είναι τελείως στρωτό
    3 Η υψομετρική διαφορά είναι τουλάχιστον 300 μ. και το μήκος της διαδρομής φτάνει και ξεπερνά τα 10χλμ. Τα άτομα που θα την ακολουθήσουν θα πρέπει να έχουν εξοπλισμό και εμπειρία σε περπάτημα.
    4 Η υψομετρική διαφορά ξεπερνά τα 700 μέτρα σε δύσκολο και απότομο έδαφος.
    5 Υπάρχουν όλα τα στοιχεία που αναφέραμε παραπάνω και πλέον τούτου ο πεζοπόρος πρέπει να χρησιμοποιήσει τα χέρια του και ειδικό εξοπλισμό για να συνεχίσει την πορεία του.
    Και μπορούν να χρησιμοποιούντα τα πρόσημα + και – για να δηλώνεται η ενδιάμεση κατάσταση.

  • Η κατηγορίες δυσκολίας των μονοπατιών θα μπορούσε να γίνει σύμφωνα με το Ελβετικό σύστημα σε 6 βαθμούς από Τ1 έως και Τ6. Οι βαθμολογίες αυτές έχουν επικρατήσει στον Ευρωπαϊκό χώρο. Αναλυτική κατηγοριοποίηση υπάρχει στο http://www.swissvistas.com/hiking-in-switzerland.html#tips

  • Νομίζω ότι είναι η πιο σημαντική πληροφόρηση για τον χρήστη του μονοπατιού, και η κατηγοριοποίηση του άρθρου είναι εύστοχη. Το ζητούμενο είναι ποιος θα αποφασίσει για την κατάταξη αυτή, αφού στα μονοπάτια μπορούν να κινούνται από πρωταθλητές μαραθωνοδρόμοι μέχρι άτομα μα άσχημη φυσική κατάσταση. Άρα πρέπει να υπάρξει μια σχετική προσέγγιση και να χρησιμοποιηθούν το κατάλληλο προσωπικό και η διεθνής εμπειρία.
    Επίσης θα πρέπει να υπάρχει πληροφόρηση στον χρήστη για την υψομετρική διαφορά που πρόκειται να καλύψει, για την προβλεπόμενη χρονική διάρκεια, για την ύπαρξη ή μη νερού στην διαδρομή, αλλά και άλλες κατά περίπτωση πληροφορίες.

  • Και αυτή η κατηγοριοποίηση είναι ανεπαρκής. Υπάρχουν άλλωστε υπάρχοντα συστήματα κατηγοριοποίησης όπως το Ελβετικό που έχουν επικρατήσει στον Ευρωπαϊκό χώρο. Προτείνω να αφαιρεθεί αφού άλλωστε είναι άσχετη με το περιεχόμενο του άρθρου. Η συντήρηση-κατασκευή μονοπατιού δεν μπορεί να συσχετιστεί με το βαθμό δυσκολίας. Ενα εύκολο μονοπάτι μπορεί να είναι τεχνικά πιο δύσκολο να ανακατασκευαστεί-συντηρηθεί από ένα δύσκολο.

  • Λίγο αφηρημένο και μη λειτουργικό. Το δύσκολο συνήθως το ορίζει η υψομετρική διαφορά , το μήκος και κατ επέκταση οι ώρες, όπως και το υψόμετρο στο οποίο κινείται. Από τους ορειβατικούς συλλόγους έχει συνταχθεί ένας πίνακας δυσκολιών που παρ όλες τις αδυναμίες του προσφέρει κάποια καλή ένδειξη. Δείτε http://www.pezoporia.gr/pez/pez.asp?cat=viv&art=6

  • 23 Ιουλίου 2016, 21:22 | ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΜΠΡΗΣ

    Η υψομετρική διαφορά πρέπει να έχει τρια στοιχεία: ελάχιστο υψόμετρο, μέγιστο υψόμετρο, και υψομετρικά ανάβαση. Όταν λέμε υψομετρική ανάβαση εννοούμε το σύνολο των υψομετρικών που ανεβαίνει το μονοπάτι (όταν δηλαδή ανεβοκατεβαίνει, προσθέτουμε τις υψομετρικές από όλες τις ανηφόρες που συναντάμε). Το μήκος δεν υπολογίζεται οριζοντιογραφικά, αλλά αναφέρεται στο συνολικό πραγματικό ανάπτυγμα του μονοπατιού.
    Αυτά τα στοιχεία βγαίνουν πλέον πανεύκολα χρησιμοποιώντας gps.

    Στις κατηγορίες βαθμού δυσκολίας πρέπει να προστεθούν ΑΠΑΡΑΊΤΗΤΑ νούμερα για το ελάχιστο και το μέγιστο πλάτος *.
    1. Ένα εύκολο μονοπάτι θα πρέπει να έχει πλάτος από 0,7 έως 1,0 μέτρο
    2. Ένα μέτριο μονοπάτι θα πρέπει να έχει πλάτος από 0,4 έως 0,7 μ, και
    3. Ένα δύσκολο μονοπάτι θα πρέπει να έχει πλάτος από 0,2 έως 0,4 μ

    Επίσης πρέπει να προστεθεί μια παράγραφος που θα λέει:
    «Στα υφιστάμενα μονοπάτια διατηρούνται τα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά που είχαν κατά το παρελθόν (πλάτος, είδος καταστρώματος, κλπ)».

    Θα πρέπει να γίνει σαφές ότι σε ένα υφιστάμενο μονοπάτι δεν θα πρέπει να αλλοιώνονται τα χαρακτηριστικά του έτσι ώστε να το μετατρέπουμε από δύσκολο που πιθανόν ήταν στο παρελθόν, σε εύκολο σήμερα. Αν ήταν κάποτε δύσκολο θα πρέπει να παραμείνει δύσκολο.

    * Σημείωση: πλάτη μονοπατιού πάνω από 1 μέτρο δεν αφορούν σε ορειβατικά / πεζοπορικά μονοπάτια, αλλά σε περιαστικά μονοπάτια, μονοπάτια διαβίωσης ή εκπαιδευτικά μονοπάτια για χρήση από μαθητές.
    Πρέπει δηλαδή να προστεθούν και άλλα άρθρα που θα αναφέρονται στα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά των μη ορειβατικών μονοπατιών (περιαστικά, εκπαιδευτικά, κλπ).