Το άρθρο 1 του ν. 2939/2001 ( Α΄ 179 ) αντικαθίσταται ως εξής :
«Άρθρο 1
Σκοπός
1. Σκοπός του παρόντος νόμου είναι η θέσπιση και εφαρμογή μέτρων που στοχεύουν :
α) στην κατά προτεραιότητα πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων σύμφωνα με το άρθρο 23 του ν. 4042/2012
β) στην κατά προτεραιότητα προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και στην ανακύκλωση των αποβλήτων συσκευασιών και άλλων προϊόντων σύμφωνα με το άρθρο 27 του ν. 4042/2012
γ) στην θέσπιση στόχων προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωσης των αποβλήτων συσκευασίας από την οποία θα προκύψουν σαφή περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά οφέλη. Στη διασφάλιση ότι πολύτιμα υλικά ανακτώνται προοδευτικά και αποτελεσματικά μέσω της ορθής διαχείρισης των αποβλήτων σύμφωνα με την ιεράρχησή των μεθόδων διαχείρισής τους, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται ότι τα αξιοποιήσιμα υλικά που περιέχονται στα απόβλητα θα διοχετεύονται ξανά στην οικονομία, συμβάλλοντας έτσι στην κυκλική οικονομία.
δ) σε άλλου είδους ανάκτηση ως δευτερεύουσα επιλογή και εφόσον έχουν εξαντληθεί οι δυνατότητες εφαρμογής των ανώτερων ιεραρχικά δράσεων και εργασιών διαχείρισης αποβλήτων συσκευασιών και άλλων προϊόντων, σύμφωνα με το άρθρο 29 του ν. 4042/2012.
ε) στον περιορισμό των συνολικών επιπτώσεων της χρήσης των πόρων και τη βελτίωση της αποδοτικότητάς της, με την ανάκτηση δευτερογενών πρώτων υλών,
στ) στη βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων όλων των φορέων που εμπλέκονται στον κύκλο ζωής των αποβλήτων συσκευασιών και άλλων προϊόντων
ζ) στην εφαρμογή της αρχής της διευρυμένης ευθύνης των παραγωγών σύμφωνα με το άρθρο 25 του ν.4042/2012,ώστε να επιτυγχάνεται η προστασία του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης υγείας, σύμφωνα με το πλαίσιο των κανόνων και των απαιτήσεων του άρθρου 29 του ν. 4042/2012 (άρθρα 1 και 4), συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην αειφόρο ανάπτυξη.
2. Ειδικότερα οι ρυθμίσεις του νόμου αυτού αποσκοπούν:
α) Στην υλοποίηση της στρατηγικής, των πολιτικών, των στόχων, των δράσεων και των μέτρων του ΕΣΔΑ που κυρώθηκε με την ΚΥΑ 51373/4684/25−11−20 και εγκρίθηκε με την υπ΄αρ. 49/15.12.2015 Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 31 του ν. 4342/2015.
β) Στην πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων συσκευασιών και άλλων προϊόντων σύμφωνα με το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων που κυρώθηκε με την ΚΥΑ 51373/4684/25−11−20 και εγκρίθηκε με την υπ΄αρ. 49/15.12.2015 Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 31 του ν. 4342/2015.
γ) Στη μείωση της τελικής διάθεσης των αποβλήτων συσκευασιών ή άλλων προϊόντων με την ενθάρρυνση κατά προτεραιότητα: της προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση τους, καθώς και ανάκτησης υλικών και ανακύκλωσής τους, ώστε να μειωθεί η κατανάλωση ενέργειας και πρωτογενών πρώτων υλών. Η ανάκτηση ενέργειας αποτελεί δευτερεύουσα επιλογή και μόνο εφόσον έχει τηρηθεί αυστηρά η ιεράρχηση των εργασιών διαχείρισης αποβλήτων.
δ) Στον καθορισμό ποσοτικών στόχων για την προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση και τις άλλες εργασίες ανάκτησης των αποβλήτων συσκευασιών και άλλων προϊόντων,
ε) Στο σχεδιασμό και την καθιέρωση προγραμμάτων επιστροφής (εγγυοδοσίας), συλλογής και ανάκτησης με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων μερών.
στ) Στην ενθάρρυνση πρωτοβουλιών συμμετοχής της κοινωνικής οικονομίας και ανάπτυξη συνεργασιών μεταξύ των τοπικών κοινωνιών και των εμπλεκόμενων φορέων στη διαχείριση αποβλήτων, με στόχους κοινωνική συμμετοχή, κοινωνικό έλεγχο και επίτευξη κοινωνικών συναινέσεων.
ζ) Στη βελτιστοποίηση της λειτουργίας των Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ), θέτοντας όρους που αποσκοπούν στη διαφάνεια τον καλύτερο έλεγχο και τον εξορθολογισμό του κόστους των αντίστοιχων υπηρεσιών καθώς και την προώθηση οικονομικά και περιβαλλοντικά βιώσιμων επενδύσεων, ώστε να προκύπτει ανταποδοτικό όφελος προς τον πολίτη από την ανακύκλωση.
η) Στον καθορισμό των βασικών απαιτήσεων ως προς τη σύνθεση και τη φύση της επαναχρησιμοποιήσιμης και αξιοποιήσιμης συσκευασίας και άλλων προϊόντων συμπεριλαμβανομένης της ανακύκλωσης.
θ) Στον διαχωρισμό των αποβλήτων στην πηγή, ως του πλέον δόκιμου τρόπου συλλογής, ώστε να επιτυγχάνεται υψηλό επίπεδο ανακύκλωσης και ανάκτησης υλικών.
Ι) Στον περιορισμό των συνολικών επιπτώσεων της χρήσης των πόρων και τη βελτίωση της αποδοτικότητάς της, με την ανάκτηση δευτερογενών πρώτων υλών και την ανάπτυξη της αντίστοιχης αγοράς,
ια) Στην υιοθέτηση προτύπων τυποποίησης των συσκευασιών.
ιβ) Στην πρόβλεψη μέτρων και όρων για τη συμμετοχή στην ευθύνη των παραγωγών συσκευασιών και άλλων προϊόντων
ιγ) Στην καθιέρωση προγραμμάτων ενημέρωσης του καταναλωτή για την προσαρμογή της στάσης και συμπεριφοράς του κατά τη διαχείριση των συσκευασιών και άλλων προϊόντων.
ιδ) Στην καθιέρωση διαδικασίας πληροφόρησης του κοινού στον τομέα των τεχνικών προτύπων και προδιαγραφών.
3. Η πραγματοποίηση των στόχων του νόμου αυτού ανατίθεται στον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (Ε.Ο.ΑΝ.) σύμφωνα με τις διατάξεις του Κεφαλαίου Ε΄ του νόμου αυτού.
ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΒΙΟΜΗΧΑΝIΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΣΥΣΚΕΥΩΝ (Σ.Β.Ε.Η.Σ.) ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΝΟΜΟΥ ΠΟΥ ΤΡΟΠΟΠΟΙΕΙ ΤΟΝ Ν. 2939/2001
O Σ.Β.Ε.Η.Σ. υπήρξε ο πρωτοπόρος της ανακύκλωσης των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών και σταθερός συνομιλητής του Υπουργείου Περιβάλλοντος, του Υπουργείου Ανάπτυξης και άλλων υπουργείων καθώς και διοικητικών Αρχών για ζητήματα εναλλακτικής διαχείρισης, εξοικονόμησης ενέργειας, επαναχρησιμοποίησης κοκ. από την ίδρυσή του μέχρι σήμερα.
Στην επιχειρούμενη όμως τροποποίηση του ν. 2939/2001 δεν ζητήθηκε η γνώμη μας ούτε από τον ΕΟΑΝ ούτε από την προηγούμενη ηγεσία του αρμόδιου υπουργείου. Εκτός όμως από την παράκαμψη του ΣΒΕΗΣ, του εκπροσώπου δηλαδή όσων πληρώνουν για την εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων ΗΗΕ, εκφράζουμε και επί της ουσίας των αλλαγών την έντονη αντίθεσή μας για την παρεμβατική λογική τους, η οποία είναι αντίθετη προς την Ευρωπαϊκή εμπειρία και μετά βεβαιότητος πρόκειται να επηρεάσει αρνητικά τη λειτουργία των συλλογικών συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης.
Ενώ τα συλλογικά συστήματα ήσαν πρότυπο αποκεντρωμένης και επιτυχούς εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων, με σημαντικά αποτελέσματα, χωρίς να έχουν παρατηρηθεί σοβαρές δυσλειτουργίες, χωρίς να έχει υπάρξει η παραμικρή καταγγελία για αδιαφάνεια ή κατάχρηση των πόρων κατά τη λειτουργία των συστημάτων, ενώ τα συστήματα λειτουργούν ως αυτόνομα νομικά πρόσωπα (ως επί το πλείστον ως ανώνυμες εταιρείες), το σχέδιο νόμου αξιώνει δίχως προφανή λόγο να επέμβει ένας κρατικός οργανισμός στη διοικητική τους λειτουργία και στην οικονομική τους αυτοτέλεια. Η επέμβαση αυτή, με τον τρόπο που γίνεται, προδίδει πλήρη άγνοια για τον τρόπο που λειτουργεί η αγορά, για τις συνθήκες και τον μεταβαλλόμενο όγκο των αποβλήτων που πρέπει να ανακυκλώνονται, ενώ θέτει ένα ασφυκτικό πλαίσιο λειτουργίας των ΣΣΕΔ, ιδίως δε της εταιρείας Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε., η οποία αξίζει να επισημανθεί κατατάσσεται στις πρώτες θέσεις πανευρωπαϊκά τόσο στην επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί από την Ε.Ε. στα κράτη μέλη όσο και στα ποσοστά ανάκτησης.
Με το παρόν υπόμνημά μας προβαίνουμε στις ακόλουθες βασικές προτάσεις-επισημάνσεις:
– Προτείνεται η διόρθωση της τελευταίας πρότασης της παραγράφου 8 του άρθρου 2 «Ορισμοί» : «Τα ΣΕΔ λειτουργούν με πλήρη αυτονομία, εξυπηρετούν σκοπούς δημοσίου συμφέροντος».
– Στην παρ. 2 του άρθρου 4Α μεταξύ των μετόχων των ΣΣΕΔ δεν προβλέπονται εταιρείες συμμετοχών των παραγωγών ή Συνδέσμων παραγωγών αλλά μόνο η απευθείας συμμετοχή αυτών. Τα ΣΣΕΔ είναι μη κερδοσκοπικές επιχειρήσεις που λειτουργούν με τη μορφή κυρίως της ανώνυμης εταιρείας. Σ΄αυτά συμμετέχουν ως μέτοχοι πολλοί υπόχρεοι παραγωγοί. Επί παραδείγματι, το ΣΣΕΔ Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε. έχει ως μετόχους της την εταιρεία Ανακύκλωση Συσκευών Συμμετοχική Α.Ε., της οποίας το σύνολο των μετοχών κατέχουν υπόχρεοι παραγωγοί πλην μίας μετοχής, την οποία κατέχει ο Σύνδεσμος μας, μέλος του αντιστοίχου ευρωπαϊκού συνδέσμου CECED. Η λογική της ύπαρξης εταιρειών συμμετοχών με μετόχους μόνο υποχρέους παραγωγούς ή/και Ο.Τ.Α. εξυπηρετεί τους εξής στόχους: Α) διευκολύνει την ομαλή λειτουργία των ΣΣΕΔ και αποτρέπει τυχόν μετοχικές διενέξεις στα πλαίσια αυτών, εξασφαλίζοντας την ομοφωνία στη λήψη αποφάσεων. Β) Σε ΣΣΕΔ με θετική καθαρή θέση τυχόν αλλαγές στο μετοχικό σχήμα θα επέφεραν σημαντική φορολογική επιβάρυνση στους αποχωρούντες μετόχους χωρίς καμμία αντίστοιχη ωφέλεια. Προτείνεται η τροποποίηση του εδαφίου α της παρ. 2 του άρθρου 4Α με τη συμπλήρωση της φράσης «α) (…) ή εταιρείες συμμετοχών με μετόχους παραγωγούς συσκευασίας ή παραγωγούς ή διαχειριστές άλλων προϊόντων ή συνδέσμους παραγωγών».
– Σοβαρό θέμα ανακύπτει με το άρθρο 4Α παρ. 6, με την πρόβλεψη ότι μερίδια ή μετοχές περιέρχονται στον ΕΟΑΝ. Η λύση που προτείνεται στην παράγραφο 4Α παρ. 6, η οποία προβλέπει ότι σε περίπτωση που συντρέξει κάποιο από τα ασυμβίβαστα των παραγράφων 3 και 4 θα περιέρχονται αυτοδίκαια και χωρίς αντάλλαγμα στον ΕΟΑΝ τα μερίδια ή οι μετοχές εταίρου του Φορέα ΣΣΕΔ ή μετόχου, και ο ΕΟΑΝ με τη σειρά του θα τις μεταβιβάζει με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, έρχεται σε απόλυτη αντίθεση με το Σύνταγμα, το Ενωσιακό Δίκαιο και τις κείμενες διατάξεις περί ανωνύμων εταιρειών και προτείνεται η διαγραφή της.
– Προτείνουμε τη διαγραφή της παρ. 7 του άρθρου 4Α, σύμφωνα με την οποία απαγορεύεται στα ΣΣΕΔ να ασκούν εργασίες εναλλακτικής διαχείρισης. H απαγόρευση αυτή δεν έχει κάποιον ουσιαστικό δικαιολογητικό λόγο, δεν ισχύει σε καμμιά άλλη Ευρωπαϊκή χώρα και εάν εφαρμοστεί συντρέχει ο κίνδυνος να ακυρώσει πλήρως τη λειτουργία πολλών ΣΣΕΔ.
– Με τη διάταξη της παρ. 13 του άρθρου 4Α τίθεται όριο στο διοικητικό κόστος των ΣΣΕΔ. Το κόστος δεν μπορεί να υπερβαίνει το 10% των εσόδων από εισφορές χωρίς προηγούμενη έγκριση του ΕΟΑΝ. Η διάταξη αυτή χωρίς επαρκή αιτιολογία και προφανές όφελος για κάποιον, αποτελεί ευρωπαϊκή πρωτοτυπία και παραβιάζει την αυτονομία των συλλογικών συστημάτων, η οποία προβλέπεται από τις κείμενες διατάξεις και το Ενωσιακό δίκαιο. Προτείνεται η διαγραφή της καθώς το διοικητικό κόστος τίθεται πάντοτε υπό την κρίση της αγοράς, ημών των υποχρεών παραγωγών και των μετόχων των ΣΣΕΔ.
– Στην παρ. 14 του νέου άρθρου 4Α, όπως προτείνεται να διαμορφωθεί με το νομοσχέδιο, ορίζεται ότι τα ειδικά αποθεματικά του άρθρου 5 ν. 3320/2004 δεν δύνανται να υπερβούν το 35% επί του συνόλου των εισφορών του προηγουμένου έτους. Κι αυτή η διάταξη δε συναντάται σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Τα ειδικά αποθεματικά σχηματίζονται, σύμφωνα με την πρόβλεψη του άρθρου 5 ν. 3320/2004, με σκοπό την κάλυψη ζημιών από μελλοντικές χρήσεις. Πρέπει να σημειωθεί, επίσης, ότι τα συλλογικά συστήματα δεν αποφασίζουν τα ίδια το ύψος των εισφορών, αλλά αυτές αποφασίζονται από τον ΕΟΑΝ. Επομένως, τα συστήματα δεν έχουν τρόπο να καλύψουν ζημίες με αύξηση εισφορών ούτε να ανταποκριθούν, στην περίπτωση αύξησης των στόχων ανακύκλωσης, η οποία θα συνεπάγεται επιπλέον δαπάνες. Έτσι, τα αποθεματικά είναι ο μόνος τρόπος για να διασφαλισθεί η ομαλή λειτουργία τους στο μέλλον. Επίσης με την επίμαχη διάταξη τίθεται όριο στο αποθεματικό, για όλα ανεξαιρέτως τα ρεύματα αποβλήτων, αγνοώντας εντελώς τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους. Ειδικώς για την Ανακύκλωση Συσκευών ΑΕ δεν λαμβάνεται υπ΄όψιν α) η διάρκεια ζωής τoυ ηλεκτρικoύ και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΗΗΕ) (λ.χ. οι εισφορές που εισπράχθηκαν κατά την πενταετία 2006-2010 θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν κατά κύριο λόγο για την ανακύκλωση αποβλήτων ΗΗΕ που θα αποσυρθούν από τη δεκαετία 2016-2025) και β) οι αυξημένοι στόχοι ανακύκλωσης ΑΗΗΕ που θα ισχύουν από το 2019 (από 45% σε 65% του μ.ο. των ποσοτήτων που πωλήθηκαν στην αγορά (Put on the market) των 3 προηγούμενων ετών, δηλαδή περίπου 20.000-25.000 τόνους παραπάνω, γεγονός που απαιτεί πρόσθετους πόρους της τάξεως των 8-10 εκατομμυρίων ευρώ ανά έτος). Επίσης θα πρέπει να υπάρχει πρόσθετο αποθεματικό για την κάλυψη του κόστους ανακύκλωσης των ιστορικών αποβλήτων (ΗΗΕ που πουλήθηκε πριν την έναρξη λειτουργίας των ΣΕΔ, για την πώληση του οποίου δεν έχει αποδοθεί χρηματική εισφορά και συνεχίζει και απορρίπτεται). Ακόμη, η αυτονομία των συλλογικών συστημάτων (που διασφαλίζεται από το ενωσιακό δίκαιο) παραβιάζεται χωρίς κάποιον αποχρώντα λόγο δημοσίου συμφέροντος, ενώ η επιβάρυνση των παραγωγών (που μετακυλίεται, ως κόστος, στους καταναλωτές) ουδόλως επηρεάζεται. Προτείνεται η διαγραφή της σχετικής παραγράφου και η αντικατάστασή της ως ακολούθως: «Ο Ε.Ο.ΑΝ. δύναται να ελέγχει το ύψος του ειδικού αποθεματικού του άρθρου 5 ν. 3220/2004 που σχηματίζουν τα ΣΣΕΔ. Μπορεί να προτείνει στα ΣΣΕΔ εναλλακτικές λύσεις σε σχέση με την αξιοποίησή του.».
– Στην παράγραφο 9 του άρθρου 4Α ενώ κατά το πρώτο σκέλος της είναι ορθή, εν τούτοις, σε περίπτωση καθυστέρησης έγκρισης του Κανονισμού του Φορέα από τον Ε.Ο.ΑΝ. η επιλογή των συνεργατών των Συστημάτων θα γίνεται σύμφωνα με τον Πρότυπο Κανονισμό που θα εκδίδει ο Ε.Ο.ΑΝ.. Η πρόβλεψη αυτή ενέχει πολλούς κινδύνους να προκληθεί δυσλειτουργία των ΣΕΔ και να οδηγήσει και πάλι σε όρους διαγωνισμών που διέπονται από το δημόσιο δίκαιο, διακυβεύοντας έτσι σοβαρά την επίτευξη των ποσοτικών και ποιοτικών στόχων που θέτει η νομοθεσία. Προτείνεται η διαγραφή της.
– Προτείνεται η διαγραφή της παρ. 9 του άρθρου 16 του σχεδίου με το οποίο τροποποιείται το άρθρο 20 του ν. 2939/2001. Η διάταξη αυτή είναι προβληματική σε πολλά επίπεδα. Εκτός από την έλλειψη υπαιτιότητας, στην πραγματικότητα πρόκειται για ζήτημα που μπορεί να αντιμετωπισθεί στο σύνολό του μόνο με την καθοριστική συμβολή του φορέα κρατικής εξουσίας. Συνεπώς, η μη-επίτευξη στόχων δεν αντανακλά, κατ’ ανάγκην, σε παραλείψεις (και δη υπαίτιες) των συλλογικών συστημάτων. Επί παραδείγματι, το λαθρεμπόριο αποβλήτων, για την αντιμετώπιση του οποίου αρμόδια είναι αποκλειστικά η Πολιτεία, είναι ένας πολύ σημαντικός παράγων που επηρεάζει την επίτευξη των ετησίων στόχων της χώρας. Συνεπώς, δεν μπορεί να αξιωθεί από τα συλλογικά συστήματα να αναλάβουν μία ευθύνη, η οποία σχετίζεται ευθέως με την άσκηση κρατικών αρμοδιοτήτων.
– Επιπρόσθετα, στο άρθρο 4Β παρ. 5 προβλέπεται ότι το ανταποδοτικό τέλος που σήμερα ανέρχεται σε ποσοστό 2% επί του κύκλου εργασιών των ΣΣΕΔ θα καθορίζεται κατά την αυθαίρετη κρίση των Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος. Πρόκειται για μία διάταξη γενική χωρίς να προσδιορίζεται το ύψος του τέλους και ο τρόπος υπολογισμού του. Υποκρύπτεται η σαφής πρόθεση ωστόσο να αυξηθεί υπέρμετρα η επιβάρυνση των συλλογικών συστημάτων και κατ΄επέκταση των υποχρέων παραγωγών ιδίως μετά τις εξαγγελίες από μέρους της διοίκησης του ΕΟΑΝ να προχωρήσει σε προσλήψεις προσωπικού.
ΓΕΝΙΚΟ ΣΧΟΛΙΟ
Το συγκεκριμένο σ/ν στοχεύει κυρίως στην αφαίρεση αρμοδιοτήτων και κυρίως πόρων από τα ΣΣΕΔ, με παράλληλη περαιτέρω ενδυνάμωση (μέσω διοχέτευσης πόρων από τις χρηματικές ποινές και τις διοικητικές κυρώσεις κλπ, αλλά και την ανάθεση υπερεξουσιών) του ΕΟΑΝ.
Οι προθέσεις και επιδιώξεις του ΕΟΑΝ/ΥΠΑΠΕΝ, δεν συνάδουν ούτε με την εγχώρια, ούτε με την ενωσιακή νομοθεσία, αλλά ούτε φυσικά και με το Ευρωπαικό κεκτημένο.
Καταρτίστηκε ένα σ/ν εκ των αρμοδίων χωρίς την απαιτούμενη επαφή-διαβούλευση για την διαμόρφωσή του. Αγνοήθηκε η πολυετής τεχνογνωσία των ΣΣΕΔ τα οποία επί μια και πλέον δεκαετία έχουν σηκώσει κυριολεκτικά όλο το βάρος της εφαρμογής της πολιτικής για την ανακύκλωση, ουσιαστικά άνευ της οφειλόμενης συνδρομής και στήριξης των αρμοδίων οργάνων της Πολιτείας, η οποία παρεπιμπτόντως χρειάστηκε μία ολόκληρη δεκαετία για να συστήσει τον εκ της νομοθεσίας προβλεπόμενο οργανισμό, ο οποίος υποστελεχωμένος και υπολειτουργώντας έως και σήμερα, αδυνατεί αντικειμενικά να ανταποκριθεί στον ρόλο και στο έργο του.
Η προαναφερθείσα στάση, δημιουργεί την εύλογη πεποίθηση πως η άποψη των άμεσα και με καθοριστικό τρόπο εμπλεκομένων Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ) αποβλήτων, τα οποία ως γνωστόν σύμφωνα με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο έχουν την ευθύνη οργάνωσης των εργασιών που άπτονται της εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων, αλλά και των λοιπών εμπλεκομένων με την διαχείριση των αποβλήτων, θεωρείται άνευ σημασίας.
Η Πολιτεία αντί του οφειλόμενου γόνιμου και εποικοδομητικού διαλόγου που σαφέστατα θα συνέβαλλε στην περαιτέρω θωράκιση του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου, επέλεξε συνειδητά την προσχηματική αποστολή του καταρτισμένου αποκλειστικά από την ίδια σχεδίου νόμου, προκειμένου με μια επιφανειακή και συνοπτική διαδικασία να επικυρωθούν οι ήδη ειλημμένες αποφάσεις της.
Και ερχόμαστε τώρα στην μειωμένων προσδοκιών «συμμετοχική» διαδικασία της ηλεκτρονικής δημόσιας διαβούλευσης, η οποία όμως είναι τουλάχιστον αμφίβολης αποτελεσματικότητας.
Οι προσδοκίες λοιπόν από την εν γένει στάση κατά τους διαφαινόμενους οιωνούς είναι χαμηλές, παραταύτα ευελπιστώ πως έστω και την υστάτη ώρα θα υπάρξει η απαιτούμενη προδιαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους και κυρίως με τα ΣΕΔ, με στόχο το βέλτιστο αποτέλεσμα.
Ως μια πρώτη και γενική παρατήρηση που εξάγεται από τις νέες διατάξεις, πέραν της ανάθεσης υπερεξουσιών στον ΕΟΑΝ που με την παρούσα δομή, η οποία ουδείς γνωρίζει και πολύ περισσότερο εγγυάται αν και πότε θα αλλάξει, αδυνατεί πλήρως να ανταποκριθεί, αποτελεί το γεγονός πως επιχειρείται ευθέως η συλήβδην ανάθεση των εργασιών της εναλλακτικής διαχείρισης αποκλειστικά στην ιδιωτική πρωτοβουλία, η οποία όμως αποδεδειγμένα αδυνατεί να ανταποκριθεί και να καλύψει ειδικότερα την εργασία της συλλογής του επικίνδυνου αποβλήτου των συσσωρευτών και επίσης εμμέσως πλην σαφώς, επιχειρείται η ανάδειξη ως βασικού κριτηρίου της εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων με ιδιαίτερη οικονομική σημασία και δη του αποβλήτου των συσσωρευτών, της εμπορικής αξίας του για τις επιχειρήσεις συλλογής-ανακύκλωσης και με τον τρόπο αυτό επιδιώκεται η μετάθεση του βάρους της μέριμνας της Πολιτείας από την προστασία του Περιβάλλοντος, στον έλεγχο της αγοράς.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο όμως δεν προάγεται η εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων και κατ’ επέκταση η προστασία του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης υγείας, εφόσον βέβαια αυτά παραμένουν ως ζητούμενο.
Το ευκταίο λοιπόν θα ήταν η απόσυρση αυτούσιου του σχεδίου νόμου, προκειμένου από μηδενική βάση και με τον απαιτούμενο γόνιμο και ειλικρινή διάλογο με τους εμπλεκόμενους φορείς να υπάρξουν οι δέουσες νομοτεχνικές βελτιώσεις που θα συμβάλλουν πραγματικά στην βελτίωση των υφισταμένων διατάξεων με απώτερο στόχο την βελτίωση της εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων.
… συνέχεια
Άρθρο: «Έλεγχος προέλευσης αποβλήτου και καταβολής χρηματικών εισφορών»
– Ο ΕΟΑΝ υποχρεούται να διενεργεί τακτικούς διαχειριστικούς ελέγχους σε επιχειρήσεις σημείων συλλογής καθώς και προμηθευτών/ παραγωγών συσσωρευτών ή έκτακτους αν υπάρχουν αποχρώντες λόγοι ή ενδείξεις ή καταγγελία ή γνωστοποίηση δεδομένων από τα ΣΕΔ ή κάθε εμπλεκόμενο, για παράνομη διάθεση του υλικού ή για το ότι οι επιχειρήσεις των υπόχρεων δεν είναι εντεταγμένες σε ΣΕΔ ή δεν έχουν σύμβαση συνεργασίας σε ισχύ με αυτά ή δεν έχουν καταβάλλει εμπροθέσμως το σύνολο των οφειλόμενων χρηματικών εισφορών τους σ’ αυτά.
Αποκλίσεις από τις διατάξεις του Ν. 2939/2001 όσον αφορά στην τήρηση των υποχρεώσεων των υπόχρεων παραγωγών επισείει την επιβολή αντίστοιχων ποινών κατά τις οικείες διατάξεις.
Απόκλιση ή μη ορθή εφαρμογή των διατάξεων του Ν.2939/2001 για τις επιχειρήσεις υπόχρεων παραγωγών και τις επιχειρήσεις σημείων συλλογής συσσωρευτών είναι και η άρνηση συνεργασίας ή η μη επίδειξη στοιχείων, βιβλίων, παραστατικών κ.λπ. από αυτές κατά την άσκηση διαχειριστικού ελέγχου που διενεργείται από τον ΕΟΑΝ, κατά τα οριζόμενα στην οικεία νομοθεσία.
– Για τη συμμετοχή μίας επιχείρησης παραγωγού (εισαγωγέας/ κατασκευαστής) συσσωρευτών σε Διαγωνισμούς Προμηθειών του Ελληνικού Δημοσίου, των ΝΠΔΔ, των ΟΤΑ, των ΔΕΚΟ καθώς και όλων των εποπτευόμενων Οργανισμών του Δημοσίου Τομέα κατά την έννοια του Ν. 1232/1982, είναι απαραίτητη η προσκόμιση Βεβαίωσης Περιβαλλοντικής Ενημερότητας από τον παραγωγό στην Αναθέτουσα Αρχή που διενεργεί το Διαγωνισμό.
Η Βεβαίωση Περιβαλλοντικής Ενημερότητας εκδίδεται από τον ΕΟΑΝ στο πλαίσιο της τήρησης του Μητρώου Παραγωγών μετά από έγγραφη ενημέρωση που διενεργείται από το ΣΕΔ στο οποίο είναι εντεταγμένος ο παραγωγός και έχει ισχύ τριών (3) μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της.
Το Μητρώο Παραγωγών καθώς και το Μητρώο Σημείων Συλλογής συνδέονται υποχρεωτικά με το ΓΕΜΗ. Σχετικές λεπτομέρειες καθορίζονται με αποφάσεις των αρμοδίων οργάνων μετά από συνεργασία της Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων με τον ΕΟΑΝ.
Στη Βεβαίωση βεβαιώνεται η ύπαρξη σύμβασης συνεργασίας με ΣΕΔ σε ισχύ, καθώς και το γεγονός ότι προμηθευτές/ παραγωγοί είναι ενήμεροι και έχουν καταβάλλει την χρηματική τους εισφορά σ’ αυτά, σύμφωνα με τις οικείες συμβάσεις συνεργασίας.
Άρθρο: «Κανόνες υγιούς ανταγωνισμού για απόβλητα με εμπορική αξία»
Αιτιολογική Έκθεση:
Η προτεινόμενη διάταξη έρχεται να καλύψει το νομικό κενό που υπάρχει στην περίπτωση ΣΕΔ το οποίο διαχειρίζεται απόβλητο με εμπορική αξία, χρηματοδοτώντας τις δραστηριότητες του από την χρηματική εισφορά ενώ υπάρχουν και λειτουργούν επιχειρήσεις της ιδιωτικής οικονομίας που μπορούν με πλήρη επάρκεια και επιχειρηματικό ρίσκο να ανταποκριθούν σ’ αυτήν την αγορά. Για την αποφυγή στρεβλώσεων στον ανταγωνισμό η νομοθεσία πρέπει να απαγορεύσει ρητά τη διφυή υπόσταση του ΣΕΔ που λειτουργεί ως Σύστημα ή διαχειριστής- συλλέκτης ανταγωνιστικά προς τα συμβεβλημένα μέλη του. Η ανάγκη της διπλής φύσης των ΣΕΔ ήταν πραγματική στην πρώτη περίοδο εφαρμογής του Ν. 2939/2001 όταν δεν είχε αναπτυχθεί η ιδιωτική οικονομία στο πεδίο της εναλλακτικής διαχείρισης. Πλέον είναι επιβεβλημένο να απαγορεύεται η χορήγηση άδειας συλλογής σε Σύστημα που διαχειρίζεται απόβλητο με εμπορική αξία όταν η ιδιωτική οικονομία καλύπτει πλήρως αυτό το πεδίο.
Πρόταση Νομοθετικής ρύθμισης:
Αντικατάσταση της παρ. Α.2.α του Άρθρου 7 του Ν. 2939/2001
«2. Η υποπερίπτωση α της περίπτωσης 2 της παραγράφου Α του άρθρου 7 του Ν. 2939/2001 αντικαθίσταται ως ακολούθως :
α) σχεδιάζονται κατά τρόπο ώστε να αποφεύγονται εμπόδια στο εμπόριο ή στρεβλώσεις στον ανταγωνισμό σύμφωνα με το εθνικό και κοινοτικό δίκαιο. Ειδικότερα σε απόβλητα με εμπορική αξία όπου δραστηριοποιούνται επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα τα ΣΕΔ απέχουν από κάθε εμπορική δραστηριότητα συλλογής και ανακύκλωσης του αποβλήτου και να επιτρέπεται να παρεμβαίνουν στην διαδικασία συλλογής μόνο στις περιπτώσεις που εξαιτίας έλλειψης εμπορικού/οικονομικού ενδιαφέροντος από την ελεύθερη οικονομία καθίσταται αδύνατη η συλλογή. Στις περιπτώσεις αυτές και εφόσον το ΣΕΔ καλείται να δαπανήσει πόρους Χρηματικής Εισφοράς για να πραγματοποιήσει την συλλογή/ μεταφορά δεν καταβάλλεται τίμημα για την προμήθεια αποβλήτου στα Σημεία Συλλογής.»
Άρθρο: «Θαλάσσια μεταφορά αποβλήτων»
Θεωρούμε απαραίτητο να εισηγούμαστε την ψήφιση σχετικού άρθρου όπως είχε διατυπωθεί σε ανάλογο νομοσχέδιο το 2014 και ακολουθεί. Επιπροσθέτως κρίνεται σκόπιμο να εξεταστεί η περίπτωση θεσμοθέτησης ειδικών κινήτρων για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας στο νησιωτικό χώρο κατά αναλογία προς τα αναφερόμενα στο άρθρο 107 παρ. 3 α και γ της Συνθήκης Ε.Ε.
Προτεινόμενο Άρθρο:
«1. Επιτρέπεται η φόρτωση, εκφόρτωση και η θαλάσσια μεταφορά αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένων των ρευμάτων αποβλήτων που εμπίπτουν στην εναλλακτική διαχείριση του ν. 2939/2001, με επιβατηγά-οχηματαγωγά (Ε/Γ-Ο/Γ), φορτηγά (Φ/Γ) και φορτηγά-οχηματαγωγά (Φ/Γ-Ο/Γ) πλοία σε τακτικά δρομολόγια, σε δρομολόγια ειδικής ή ολικής ναύλωσης και σε ειδικά δρομολόγια άνευ επιβατών που συνδέουν τις εξυπηρετούμενες περιοχές αποστολής και παραλαβής των αποβλήτων, με την επιφύλαξη των διατάξεων που αφορούν φορτία αποβλήτων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Εθνικού (ΠΔ 405/1996, ΦΕΚ Α’272) και του Διεθνούς και Ναυτιλιακού Κώδικα Επικινδύνων Ειδών Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (IMDG-IMO CODE), όπως εκάστοτε ισχύει.
2. Για τη συσκευασία και σήμανση προς συλλογή, προσωρινή αποθήκευση και μεταφορά των επικινδύνων αποβλήτων του Ευρωπαϊκού Καταλόγου Αποβλήτων (ΕΚΑ) ισχύουν οι διατάξεις του άρθρου 17 του ν. 4042/2012, όπως εκάστοτε ισχύουν.
3. Με την επιφύλαξη των διατάξεων του Διεθνούς και Ναυτιλιακού Κώδικα Επικινδύνων Ειδών Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (IMDG-IMO CODE), όπως εκάστοτε ισχύει, κατά παρέκκλιση από κάθε άλλη διάταξη, επιτρέπεται να μεταφέρονται με Ε/Γ ή Ε/Γ-Ο/Γ πλοία των αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ), τόσο σύμμεικτων όσο και χωριστά συλλεγέντων ρευμάτων αυτών, σε ανοιχτό και κλειστό χώρο οχημάτων με την προϋπόθεση ότι το φορτίο είναι σε δέματα και καλυμμένο καλά με κατάλληλο αδιάβροχο κάλυμμα τουλάχιστον ανθεκτικό στη φωτιά, ή σε άλλη κατάλληλη συσκευασία. Η πόρτα της καρότσας θα είναι ασφαλώς κλειστή και απαγορεύεται η φόρτωση φορτίων επ’ αυτής. Ειδικά για τη μεταφορά σύμμεικτων ΑΣΑ απαιτείται μονάδα κλειστού τύπου σύμφωνα με την παράγραφο 13 του άρθρου 1 του ΠΔ 405/1996. Ως μονάδα κλειστού τύπου νοείται και το απορριμματοφόρο κλειστού τύπου.
4. Η δαπάνη της θαλάσσιας μεταφοράς αποβλήτων βαρύνει τους αντίστοιχους φορείς αποστολής των αποβλήτων. Αποκλίσεις σχετικές με την επιχορήγηση θαλάσσιων γραμμών μεταφοράς αποβλήτων είναι επιτρεπτές σύμφωνα με το ειδικό καθεστώς που απολαμβάνουν οι λιγότερο ευνοημένες νησιωτικές περιοχές κατά το άρθρο 107 παράγραφοι 3 α΄ και γ΄ της Συνθήκης ΕΕ.
5. Η οργάνωση της θαλάσσιας μεταφοράς αποβλήτων από το φορέα αποστολής των αποβλήτων λαμβάνει υπόψη τις υφιστάμενες υποδομές των λιμένων φόρτωσης και εκφόρτωσης, τις δυνατότητες των πλοίων που καταπλέουν στους λιμένες φόρτωσης και εκφόρτωσης.
6. Η θαλάσσια μεταφορά αποβλήτων υπόκειται σε περιοδικές επιθεωρήσεις από τις αρμόδιες ελεγκτικές αρχές, σύμφωνα με όσα ειδικότερα ορίζονται στο ν. 1650/1986, όπως τροποποιήθηκε με το ν. 3010/2003 (Α΄ 91) και το ν. 4014/2011 (Α΄ 209). Στα πλοία μεταφοράς των αποβλήτων εφαρμόζονται απαιτούμενες επιθεωρήσεις και έλεγχοι της κείμενης νομοθεσίας.
7. Σε περίπτωση πρόκλησης ρύπανσης της θάλασσας με απόβλητα ή πιθανού κινδύνου πρόκλησης αυτής, εφαρμόζονται οι διατάξεις του ν. 743/77 (Α’ 319), όπως κωδικοποιήθηκε με το Π.Δ. 55/98 (Α’ 58) και ισχύει κάθε φορά. Στους υπεύθυνους πρόκλησης ρύπανσης επιβάλλονται οι προβλεπόμενες κυρώσεις της κείμενης νομοθεσίας.»
… συνέχεια
Παράγραφος: «Κριτήρια/ Τρόπος Κατανομής Αποθεματικού/ Έλεγχος»
Το χρηματικό ποσό που έχει αποδοθεί στον ΕΟΑΝ κατά τις ανωτέρω διατάξεις αποδίδεται στα λειτουργούντα ΣΕΔ του ίδιου ρεύματος, σε δύο δόσεις σύμφωνα με την παρακάτω διαδικασία και κριτήρια αξιολόγησης της λειτουργίας των ΣΕΔ.
α)Στην περίπτωση ΣΕΔ που είχε αδειοδοτηθεί λειτουργούσε για περισσότερα του ενός απόβλητα και έπαψε να λειτουργεί καθ’ οποιοδήποτε τρόπο, το ως άνω ποσό κατανέμεται ανά απόβλητο, κατά την αναλογία των χρηματικών εισφορών που εισέφεραν στο ΣΕΔ οι υπόχρεοι διαχειριστές ανά απόβλητο, κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του.
β)Αν δεν υφίσταται τέτοιο θέμα ή με την περαίωση της παραπάνω κατανομής, το ποσό που αντιστοιχεί σε κάθε απόβλητο κατανέμεται μεταξύ των λειτουργούντων ΣΕΔ του ρεύματος, σε δύο δόσεις, με κριτήρια κατανομής τον χρόνο λειτουργίας κάθε ΣΕΔ από την ίδρυση του και το βάρος αποβλήτου που έχει απογράψει μέχρι την ημερομηνία διανομής/ κατανομής του ως άνω ποσού, ως κάτωθι:
i.Εντός τριάντα (30) ημερών από την απόδοση του ποσού στον ΕΟΑΝ κατανέμεται το 50% έως το 75% (του ως άνω ποσού) σύμφωνα με τη μαθηματική σχέση:
ΧiBi = % Π.Δ.
X1Β1 + Χ2Β2 + …. ΧjBj
Δηλαδή το ποσό που θα λάβει κάθε λειτουργούν ΣΕΔ υπολογίζεται ως ποσοστό του ποσού προς διάθεση από τον παραπάνω τύπο όπου:
Χi = Χρόνος λειτουργίας ΣΕΔ σε μήνες.
Bi = Ποσότητα (βάρος) διαχείρισης αποβλήτου στη διάρκεια λειτουργίας του, σύμφωνα με τις σχετικές εκθέσεις απολογισμού.
Π.Δ. = Ποσό προς Διάθεση.
ii.Το υπόλοιπο ποσό αποδίδεται στα λειτουργούντα ΣΕΔ του ρεύματος, ένα (1) έτος μετά την πρώτη απόδοση και κάθε ΣΕΔ λαμβάνει ποσοστό του υπολοίπου ποσού προς διάθεση, ανάλογο της ποσότητας αποβλήτου που διαχειρίστηκε, κατά το διαρρεύσαν έτος, σύμφωνα με τα στοιχεία της αντίστοιχης έκθεσης απολογισμού.
Η κατανομή ποσοστών διανομής μεταξύ των δύο δόσεων (1η και 2η) αποφασίζεται από το ΔΣ του ΕΟΑΝ με κριτήριο την σχέση πραγματοποιηθέντος και εθνικού στόχου, στο αντίστοιχο ρεύμα αποβλήτου.
Τα παραπάνω ποσά αποδίδονται στα ΣΕΔ υπό τις προϋποθέσεις:
α)Δεν οφείλουν στον ΕΟΑΝ ανταποδοτικά τέλη, πρόστιμα ή άλλες χρηματικές παροχές που απορρέουν από την ισχύουσα νομοθεσία, οπότε σε αντίθετη περίπτωση παρακρατούνται τα οφειλόμενα και αποδίδεται το υπόλοιπο της αναλογίας τους.
β)Δεν παραβίασαν ή δεν καθυστερούν οποιαδήποτε υποχρέωση έχουν προς τον ΕΟΑΝ σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, οπότε σε αντίθετη περίπτωση αναβάλλεται η απόληψη της αναλογίας τους μέχρι να άρουν την παραβίαση ή να εκπληρώσουν την καθυστερούμενη υποχρέωση.
γ)Οι διαχειριστές ή τα μέλη της Διοίκησης αυτών δεν έχουν καταδικαστεί τελεσίδικα για ποινικά αδικήματα που προβλέπονται και τιμωρούνται από την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία περί εναλλακτικής διαχείρισης συσκευασιών και άλλων προϊόντων και περί προστασίας του περιβάλλοντος, οπότε σε αντίθετη περίπτωση εκπίπτουν της αναλογίας τους.
Τα παραπάνω ποσά που διανέμονται στα λειτουργούντα ΣΕΔ αφορούν σε δαπάνες και χρηματικές εισφορές κάλυψης των αναγκών τους για τη διαχείριση προϊόντων που διετέθησαν στην αγορά σε παλαιότερο χρόνο από υπόχρεους διαχειριστές που δεν ήταν συμβεβλημένοι με αυτά, με σκοπό τη νόμιμη διαχείριση τους όταν αυτά (τα προϊόντα) θα καταστούν απόβλητα.
Απευθύνονται (τα παραπάνω ποσά) αποκλειστικά στην κάλυψη του κόστους εναλλακτικής διαχείρισης του προϊόντος/ αποβλήτου στον οποίο δραστηριοποιούνται και συναρτήσει του ύψους τους (των ποσών) θα πρέπει να ενισχύουν τις διοικητικές, οργανωτικές και διαχειριστικές ικανότητες των ΣΕΔ, γεγονός το οποίο αναλύεται και αξιολογείται ξεχωριστά στις ετήσιες απολογιστικές εκθέσεις που θα ακολουθήσουν.
Άρθρο: «Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις και Μητρώο Επιχειρήσεων Σημείων Συλλογής Συσσωρευτών»
Τροποποίηση ΚΥΑ 52891/26.09.2013 (ΦΕΚ Β’ 2446/30.09.2013)
Αιτιολογική Έκθεση:
Σύμφωνα με την Έκθεση Απολογισμού του ΕΟΑΝ 2014 οι ποσότητες αποβλήτου συσσωρευτών που κατεγράφησαν μέσω των ΣΕΔ ανέρχονται σε 24.403 tn έναντι 47.950 tn. Η συγκεκριμένη εικόνα καταγράφεται από τις Δημόσιες Αρχές για σειρά ετών ενώ είναι γνωστό ότι η συνολική ποσότητα αποβλήτου που προέρχεται από Σημεία Συλλογής της ελληνικής επικράτειας και ανακυκλώνεται κατά κανόνα στην χώρα μας ενώ μικρό μέρος αυτής εξάγεται παράνομα.
Εντοπίζοντας ότι το σύνολο της παράνομης ή παράτυπης διαχείρισης του αποβλήτου συσσωρευτών διενεργείται από τα Σημεία Συλλογής, γεγονός το οποίο εκτός των άλλων (περιβαλλοντική όχληση) εισάγει σημαντικές διακρίσεις σε όλο τον επιχειρηματικό κύκλο των εμπλεκόμενων στη διαχείριση των συσσωρευτών, οι οποίοι οφείλουν να είναι υπό τον έλεγχο των διατάξεων του Ν. 2939/2001, χρειάζεται προσθήκη ρυθμίσεων στην ως άνω ΚΥΑ μέσω των οποίων θα διασφαλίζεται η ορθή περιβαλλοντική διαχείριση του αποβλήτου συσσωρευτών και η οικονομική/ φορολογική ισονομία μεταξύ όλων των επιχειρήσεων των Σημείων Συλλογής και όλων των Υπόχρεων.
Μέρος των προτεινόμενων ρυθμίσεων έχουν κωδικοποιηθεί ως οδηγία με αριθμ. οικ. 651/18.06.2012 από τον ΕΟΑΝ, η οποία δυστυχώς δεν τηρείται και λόγω της ισχνής νομικής ισχύος της.
Πρόταση Νομοθετικής ρύθμισης:
Προσθήκη στην παρ. 3.6.3 του Παραρτήματος Γ1/ΚΥΑ 52891/26.09.2013 (ΦΕΚ Β’ 2446/30.09.2013)
– 3.6.3 Τα παραγόμενα επικίνδυνα απόβλητα, όπως:
•χρησιμοποιημένοι συσσωρευτές
•εξαντλημένοι καταλύτες
•συσκευασίες που περιέχουν κατάλοιπα επικίνδυνων ουσιών
•φίλτρα λαδιού
•απόβλητα (λάσπη, βαρέα σωματίδια, επιπλέουσες ελαιώδεις ουσίες) από τον καθαρισμό του συστήματος συλλογής και τη λειτουργία του συστήματος επεξεργασίας των αποβλήτων που προκύπτουν από το πλύσιμο των δαπέδων
•απόβλητα από διαδικασίες αντιμετώπισης έκτακτων περιστατικών διαρροών
•κορεσμένα φίλτρα (βαφείο)
να παραδίδονται σε εταιρείες αδειοδοτημένες για την συλλογή και μεταφορά των συγκεκριμένων επικίνδυνων αποβλήτων σύμφωνα με τις διατάξεις της κοινής υπουργικής απόφασης 13588/725/2006(Β`383)και του Ν.4042/2012(Α`24),όπως εκάστοτε ισχύουν.
Προσθήκη από οικ. 651/18.06.2012/ΕΟΑΝ: Οι επιχειρήσεις πώλησης και αντικατάστασης συσσωρευτών και τα συνεργεία θα πρέπει να ελέγχουν αν οι προμηθευτές τους είναι εντεταγμένοι σε ΣΕΔ με την εξακρίβωση της αναγραφής του ΑΜΠ στα σχετικά τιμολόγια. Στην περίπτωση που η προμήθεια δεν γίνεται άμεσα από τον παραγωγό (εισαγωγέα – κατασκευαστή) θα πρέπει ο προμηθευτής να αναγράφει στα τιμολόγια τον ΑΜΠ του εισαγωγέα.
Προσθήκη στην παρ. 3.6.6 του Παραρτήματος Γ1/ ΚΥΑ 52891/26.09.2013 (ΦΕΚ Β’ 2446/30.09.2013)
– 3.6.6 Οι συσσωρευτές να συλλέγονται στον χώρο του συνεργείου, να καταγράφονται στο βιβλίο διακίνησης συσσωρευτών οχημάτων και να υφίστανται διαχείριση σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις της κοινής υπουργικής απόφασης 41624/2010 (Β` 1625), όπως εκάστοτε ισχύει.
Προσθήκη: Το υπόψη Βιβλίο διακίνησης συσσωρευτών προορίζεται για την τήρηση αρχείων – μητρώων και αναγνωρίζεται με τη νομική ισχύ που περιγράφεται κατά τα οριζόμενα στο Άρθρο 20 του Ν. 4042/2012.
Στο Βιβλίο καταχωρούνται όλες οι αναγκαίες λεπτομέρειες σχετικά με την προέλευση των συσσωρευτών, αθροιστικά οι ποσότητες ανά παραγωγό/προμηθευτή ανά έτος. Με το όνομα του παραγωγού να αναγράφεται ο ΑΜΠ.
Στο Βιβλίο επίσης καταχωρούνται αναλυτικά όλα τα στοιχεία λιανικών πωλήσεων κατ’ έτος, καθώς και ο αριθμός του Εντύπου Αναγνώρισης Επικινδύνων Αποβλήτων (ΕΑΕΑ) που παράλαβε η επιχείρηση για την παράδοση του αποβλήτου.
Τα ΣΕΔ οφείλουν να τηρούν αναλυτικό τρόπο καταγραφής των ΕΑΕΑ και ως προς τις ως άνω πληροφορίες/ δεδομένα. Για κάθε απόκλιση από την υποχρέωση τήρησης των ανωτέρω από οποιοδήποτε κι αν προέρχεται ή για κάθε ασάφεια, παροχή διευκρινήσεων κ.λπ., οφείλουν να ενημερώνουν εγγράφως τον ΕΟΑΝ, αν τους ζητηθεί.
Η μη τήρηση των παραπάνω προϋποθέσεων στην προμήθεια συσσωρευτών και στη διακίνηση και διαχείριση τους από τα συνεργεία και τις επιχειρήσεις πώλησης/ αντικατάστασης συσσωρευτών, υπόκειται στον έλεγχο των αρμόδιων αρχών και επισύει την επιβολή ποινών κατά τις οικείες διατάξεις του Ν.2939/2001.
Ο ΕΟΑΝ δύναται να διενεργήσει διαχειριστικό έλεγχο σε συνεργεία και επιχειρήσεις πώλησης/ αντικατάστασης συσσωρευτών και σε επιχειρήσεις υπόχρεων παραγωγών, προκειμένου να διαπιστώσει την τήρηση των προϋποθέσεων της παρούσης και των άλλων συναφών διατάξεων και να προβεί σε κάθε νόμιμη ενέργεια για τα περαιτέρω.
-(Προσθήκη νέου εδαφίου): Κάθε μεταφορά φορτίου αποβλήτων ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών οχημάτων θα πρέπει να συνοδεύεται από συμπληρωμένο ΕΑΕΑ. Οι επιχειρήσεις πώλησης/ αντικατάστασης συσσωρευτών και τα συνεργεία θα πρέπει να συμπληρώνουν πλήρως το σχετικό πεδίο που τις αφορά και να κρατούν ένα (1) αντίγραφο και, όπως και είναι προφανές, η συμπλήρωση του εντύπου θα πραγματοποιείται κατά την παράδοση του φορτίου των αποβλήτων συσσωρευτών, στους νόμιμους συλλέκτες.
Στο ΕΑΕΑ που χορηγεί το ΥΠΕΝ και ειδικότερα στην ενότητα «1) Προέλευση Αποβλήτου», προστίθεται υποχρεωτικά ειδική θέση καταχώρησης του ΑΜΠ.
– (Σε αντικατάσταση του εδαφ. 3.6.3): Στην περίπτωση που τα επικίνδυνα απόβλητα πριν την παράδοση τους αποθηκεύονται προσωρινά εντός του συνεργείου, πρέπει να αποθηκεύονται σε στεγανά δοχεία κατάλληλων προδιαγραφών, σε ασφαλές σημείο, τα οποία να φυλάσσονται σε χώρο του συνεργείου, ο οποίος να πληροί τις προδιαγραφές που ορίζονται στο Κεφάλαιο 2 της ΚΥΑ 24944/2006 (Β` 791) και στον Ν. 4042/2012 (Α` 24), όπως εκάστοτε ισχύουν και πάντως να μην γίνεται υπέρβαση της αποθηκευτικής δυνατότητας των μέσων συλλογής ήτοι κατάλληλων κάδων συλλογής που θα φέρουν την κατάλληλη σήμανση. Η προμήθεια των κάδων είναι ευθύνη των συνεργείων που μπορούν να συμβουλευθούν τα συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης για τις απαιτούμενες προδιαγραφές που πρέπει να πληρούν οι κάδοι/ στεγανά δοχεία.
Σε τυχόν έλεγχο που διενεργείται από τον ΕΟΑΝ σε επιχείρηση συνεργείου ή/ και σε επιχείρηση πώλησης/ αντικατάστασης συσσωρευτών, η επιχείρηση οφείλει να παραδώσει όλα τα στοιχεία, τηρούμενα βιβλία κ.λπ. προς απόδειξη των ποσοτήτων αποβλήτου που διαχειρίστηκε νομίμως.
Σε κάθε περίπτωση, η δωδεκάμηνη ποσότητα διαχείρισης αποβλήτου μιας επιχείρησης που καταγράφεται σε ΕΑΕΑ δεν μπορεί να υπερβαίνει την ετήσια ποσότητα συσσωρευτών που η επιχείρηση προμηθεύτηκε στη δωδεκάμηνη περίοδο αναφοράς, με απόκλιση ± 20%, εκτός αν συντρέχουν ειδικοί απρόβλεπτοι λόγοι για την επιχείρηση, οι οποίοι θα πρέπει να τεκμηριώνονται επαρκώς και αναλυτικά.
Για την εξασφάλιση της δυνατότητας διασταύρωσης και επιβεβαίωσης των στοιχείων του Σημείου Συλλογής από όπου προέρχεται το απόβλητο, στα ΕΑΕΑ καταχωρούνται υποχρεωτικά τα στοιχεία ΑΦΜ, ΔΟΥ, επαγγελματική ιδιότητα του Σημείου Συλλογής από το οποίο προέρχεται το απόβλητο.
Τα έσοδα της επιχείρησης τα οποία προέρχονται από την πώληση αποβλήτου με εμπορική αξία δηλώνονται ξεχωριστά στην αρμόδια ΔΟΥ αλλά απαλλάσσονται από την υποχρέωση καταβολής Φόρου Εισοδήματος.
Με την παρούσα διάταξη θεσμοθετείται το Μητρώο Σημείων Συλλογής, η κατάρτιση και τήρηση του οποίου υπάγεται στις υποχρεώσεις του ΕΟΑΝ, σε συνεργασία με τα ΣΕΔ.
Λεπτομέρειες για τη διαδικασία κατάρτισης και τήρησης του καθώς και για τα στοιχεία που θα τηρούνται σ’ αυτό, αποφασίζονται από το ΔΣ του ΕΟΑΝ εντός έξι (6) μηνών από την ψήφιση της παρούσας.
συνεχίζεται…
…… συνέχεια
Άρθρο: «Λύση – Μη Ανανέωση ΣΕΔ/ Διαχειριστικός έλεγχος/ Κατανομή – Διάθεση Αποθεματικού»
Αιτιολογική Έκθεση:
– Λαμβάνοντας υπόψη το ιστορικό και τα γεγονότα που έχουν λάβει χώρα σε περιπτώσεις όπου ο ΕΟΑΝ αποφάσισε την παύση λειτουργίας ΣΕΔ ή τη μη ανανέωση κ.λπ.
– Εκτιμώντας ότι σ’ όλες αυτές τις περιπτώσεις ο ΕΟΑΝ αποδείχτηκε ανίσχυρος να δράσει αποτελεσματικά, για λόγους που, εκτός των άλλων, οφείλονται στην έλλειψη σχετικών νομικών ρυθμίσεων για την εξουσία και τις διαδικασίες που πρέπει ή μπορεί να τηρεί ο Οργανισμός.
– Για την αντιμετώπιση θεμάτων που προκύπτουν κατά την λήψη απόφασης από τον ΕΟΑΝ, περί μη ανανέωσης ή περί της διακοπής και ανάκλησης της άδειας λειτουργίας ΣΕΔ και την θεσμική θωράκιση των αποφάσεων του Οργανισμού από ενέργειες που δήθεν στηρίζονται σε νομικές ασάφειες ή σε νομικισμούς που μπορούν να επικαλεστούν τα θιγόμενα ΣΕΔ.
– Περαιτέρω σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο Άρθρο 7 παρ. Γ του Ν. 2939/2001 (ΦΕΚ Α’ 179) «Αν ανακληθεί η έγκριση ενός συστήματος από τον Ε.Ο.Ε.Δ.Σ.Α.Π. ή αν λυθεί το νομικό πρόσωπο ενός συστήματος, το ποσό που απομένει, ύστερα από την εξόφληση των οφειλών του συστήματος προς τρίτους, περιέρχεται στον ΕΟΕΔΣΑΠ, ο οποίος υποχρεούται να το αποδώσει σε υφιστάμενα ή νέα συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης συσκευασιών…..»
Ωστόσο από την γενική διατύπωση του παραπάνω νόμου δεν προκύπτει με σαφή και μονοσήμαντα προσδιορισμένο τρόπο η τεχνική διαδικασία προσδιορισμού του ύψους και του τρόπου διάθεσης του αποθεματικού ενός ΣΕΔ, όταν αυτό παύσει καθ’ οποιοδήποτε τρόπο να λειτουργεί. Ιδίως δε δεν έχει προβλεφθεί θεσμική μεθοδολογία για την κατανομή του αποθεματικού σε περισσότερα του ενός λειτουργούντα ΣΕΔ στο ίδιο ρεύμα, θέματα τα οποία έχουν αφεθεί να προσδιοριστούν μέσω σχετικής ΥΑ.
Πρέπει εξαρχής να διαπιστωθεί ως δεδομένο, μη αποδεχόμενο αμφισβήτησης, ότι η κατοχή αποθεματικού από ΣΕΔ που παύει να λειτουργεί θεωρείται σοβαρή αποτυχία, αν ο στόχος που κατέγραψε το ΣΕΔ κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του, υπολείπεται σημαντικά του στόχου για τον οποίο είχε δεσμευτεί από τις μελέτες έγκρισης ή ανανέωσης της λειτουργίας του. Πολύ πιο σοβαρή αποτυχία διαπιστώνεται αν οι επιτευχθέντες στόχοι υπολείπονται σημαντικά των στόχων που αναλογούν στις χρηματικές εισφορές που εισέφεραν οι συμβεβλημένοι υπόχρεοι, δηλαδή οι πολίτες στο ΣΕΔ, κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του.
Αναφερόμενοι ειδικότερα σε κριτήρια που αντικειμενικοποιούν τη διαδικασία και την ποσοτική κατανομή του αποθεματικού μεταξύ πολλών ΣΕΔ του ίδιου ρεύματος και λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Εθνικός Στόχος επιτυγχάνεται δια της μεγιστοποίησης των ποσοτήτων αποβλήτων που καταγράφεται από κάθε ΣΕΔ στο ρεύμα και ουδόλως σχετίζεται με τις ποσότητες που εισφέρουν οι συμβεβλημένοι Υπόχρεοι στα ΣΕΔ, όπως αυτές μετασχηματίζονται σε χρηματικές εισφορές, το πρώτο, κύριο και βασικό κριτήριο για την κατανομή του αποθεματικού μεταξύ πολλών ΣΕΔ είναι ο καταγεγραμμένος στόχος (ποσότητες αποβλήτου) που έχει καταγράψει κάθε ΣΕΔ στη διάρκεια της ζωής του.
Μόνο αυτό το κριτήριο είναι δίκαιο και η εφαρμογή του δημιουργεί ισχυρό κίνητρο για την εγρήγορση και επιτυχία κάθε ΣΕΔ, στην οργάνωση των διαδικασιών και συνεργασιών του για τη μεγιστοποίηση των ποσοτήτων καταγραφής, στόχος που ταυτίζεται απολύτως με τον Εθνικό Στόχο και τις επιδιώξεις της πολιτείας και των οργάνων της (ΕΟΑΝ/ ΥΠΕΝ).
Αντιστοίχως ισχυρό κριτήριο που πρέπει να ληφθεί υπόψη στην κατανομή του αποθεματικού μεταξύ περισσοτέρων του ενός ΣΕΔ είναι η χρονική διάρκεια λειτουργίας του κάθε ΣΕΔ, καθώς ο χρόνος λειτουργίας ενός ΣΕΔ πιστοποιεί, κατά κανόνα, την γενικότερη εισφορά του στον Εθνικό Στόχο, διαχρονικά. Ο παράγων χρόνος, ως κριτήριο, κρίνεται πολύ σημαντικός καθώς είναι πιθανό, ένα ΣΕΔ μικρής διάρκειας ζωής να έχει εισφέρει σημαντικότατες ποσότητες σε σχέση με λοιπά ΣΕΔ του χώρου που λειτουργούν για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα. Το κριτήριο του χρόνου λειτουργίας θα πρέπει βέβαια να εφαρμοστεί, σε συνδυασμό με την εκτίμηση της πορείας του, όπως αποτυπώνεται και εκτιμάται από τον ΕΟΑΝ κατά την αξιολόγηση των Ετήσιων Απολογιστικών Εκθέσεων σε διάρκεια λειτουργίας τουλάχιστον ενός έτους.
Τέλος προ όλων και πριν την κατανομή του αποθεματικού ενός ΣΕΔ που δραστηριοποιείται σε περισσότερα του ενός ρεύματα αποβλήτου, πρέπει να προηγηθεί η κατανομή του αποθεματικού κατά κατηγορία αποβλήτου, κατ’ αναλογία των χρηματικών εισφορών που το ΣΕΔ έλαβε, ανά κατηγορία αποβλήτου, στη διάρκεια λειτουργίας του.
Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που προαναφέρθηκαν με σκοπό την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του ΕΟΑΝ για την αντιμετώπιση κρίσεων αυτής της μορφής, προτείνεται η προσθήκη των παρακάτω διατάξεων/ παραγράφων.
Προτάσεις Νόμου:
Παράγραφος: «Διαχειριστικός Έλεγχος»
Εντός τριάντα (30) ημερών από την ανάκληση της άδειας λειτουργίας ΣΕΔ ή τη μη ανανέωση της άδειας λειτουργίας του, ή την καθοιονδήποτε τρόπο λύση ή λήξη της λειτουργίας του, ο ΕΟΑΝ διενεργεί διαχειριστικό έλεγχο που περαιώνεται εντός τριάντα (30) ημερών, μέσω πιστοποιημένου διεθνούς οίκου.
Αντικείμενο του διαχειριστικού ελέγχου είναι η καταγραφή/ πιστοποίηση και δημιουργία αναλυτικής κατάστασης για το σύνολο των οφειλών, των απαιτήσεων, των διαθεσίμων, της περιουσίας και του αποθεματικού του ΣΕΔ με ημερομηνία αναφοράς την ημερομηνία κατά την οποία αποφασίστηκε η λήξη, ή η μη ανανέωση της άδειας λειτουργίας του ΣΕΔ.
Με την εποπτεία και τη σύμφωνη γνώμη του ΕΟΑΝ εξοφλούνται οι βεβαιωμένες ή εκκαθαρισμένες οφειλές για δαπάνες που συνδέονται με τη λειτουργία του ΣΕΔ, σύμφωνα με την άδεια λειτουργίας του και το εγκεκριμένο Επιχειρησιακό Σχέδιο.
Το υπόλοιπο χρηματικό ποσό αποδίδεται αμελλητί στον ΕΟΑΝ.
Στο ποσό που αποδίδεται στον ΕΟΑΝ συμπεριλαμβάνεται και η κινητή και ακίνητη περιουσία του ΣΕΔ, είτε εκποιείται είτε όχι, ως μέρος του αποθεματικού του που αποκτήθηκε λόγω της έγκρισης της λειτουργίας του ως ΣΕΔ ή λόγω άσκησης άλλων συναφών δραστηριοτήτων που ασκήθηκαν με την έγκριση των δημόσιων αρχών, ως συνεπακόλουθα άσκησης της δραστηριότητας του, ως Μη Κερδοσκοπικού Οργανισμού.
Αν κατά το διαχειριστικό έλεγχο καταγραφούν δαπάνες ή οφειλές που δεν σχετίζονται με τη δραστηριότητα και τις κατά το νόμο υποχρεώσεις του ΣΕΔ, κατά απόλυτη κρίση του ΕΟΑΝ, αυτές βαρύνουν το ΣΕΔ υπό την εταιρική του μορφή και δεν εξοφλούνται ούτε εκκαθαρίζονται, από τους πόρους της χρηματικής εισφοράς ή άλλα έσοδα του ΣΕΔ τα οποία δημιουργήθηκαν από την εν γένει δραστηριότητα του ΣΕΔ, ακόμη και αν είναι βεβαιωμένες οφειλές.
Αν το ΣΕΔ το οποίο ετέθη σε διαδικασία λύσης ή λήξης και διαχειριστικού ελέγχου από τον ΕΟΑΝ ή από άλλη αιτία, προσφύγει στη διοικητική δικαιοσύνη ή σε όργανο της Διοίκησης για την αναίρεση ή την αναστολή της παύσης λειτουργίας του, η οικονομική διαχείριση του τίθεται υπό τον έλεγχο του ΕΟΑΝ, μέσω διαρκούς διαχειριστικού ελέγχου και μέχρι την λήξη κάθε σχετικής διοικητικής ή/και δικαστικής εκκρεμότητας.
Κατά την ως άνω περίοδο ελέγχεται και εγκρίνεται από τον ΕΟΑΝ κάθε δαπάνη του ΣΕΔ, αυστηρά και μόνον για την αντιμετώπιση των, κατά το νόμο, τρεχουσών αναγκών και υποχρεώσεων του.
Η παραπάνω διαδικασία εφαρμόζεται αναδρομικά από τον ΕΟΑΝ για όλα τα ΣΕΔ που εμπίπτουν στις παραπάνω κατηγορίες με αφετηρία εφαρμογής της παρούσας τη δημοσίευση της σε ΦΕΚ. Στην περίπτωση αυτή η προθεσμία των τριάντα (30) ημερών για την έναρξη διενέργειας διαχειριστικού ελέγχου αρχίζει από τη δημοσίευση της παρούσας σε ΦΕΚ.
Παράγραφος: «Θέματα Μεταβατικής Περιόδου Λύσης ΣΕΔ»
Με την λήψη απόφασης από το ΔΣ του ΕΟΑΝ για τη μη ανανέωση ή τη διακοπή και ανάκληση της άδειας λειτουργίας ΣΕΔ, όλες οι συμβάσεις που έχουν συναφθεί μεταξύ των ΣΕΔ και των εμπλεκόμενων/ συμβεβλημένων με αυτό υπόχρεων, συλλεκτών και ανακυκλωτών καταργούνται την ημερομηνία δημοσίευσης της παραπάνω απόφασης στο Διαύγεια.
Με αφετηρία την ως άνω ημερομηνία, οι υπόχρεοι διαχειριστές, οι συλλέκτες και οι ανακυκλωτές που είχαν συμβληθεί με το ΣΕΔ, υποχρεούνται να συνάψουν συμβάσεις συνεργασίας με τα ΣΕΔ που λειτουργούν στο ίδιο ρεύμα.
Οι υπόχρεοι διαχειριστές που ήταν συμβεβλημένοι με το ΣΕΔ του οποίου η άδεια λειτουργίας ανεκλήθη ή δεν ανανεώθηκε υποχρεούνται να εξοφλήσουν τις εισφορές τους σ’ αυτό και να καταβάλλουν την χρηματική τους εισφορά στα ΣΕΔ με τα οποία συνεβλήθησαν, με χρονική αφετηρία την ημερομηνία λήψης της σχετικής απόφασης από το ΔΣ του ΕΟΑΝ.
συνεχίζεται…
Αναφερόμενοι στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο και όπως ήδη έχουμε επισημάνει και σε προηγούμενα έγγραφα μας ή σε ανάλογες διεργασίες προετοιμασίας νομοσχεδίων στο παρελθόν, επαναφέρουμε τις βασικές μας παρατηρήσεις και προτάσεις:
– Με τις προτεινόμενες διατάξεις αντί να προβλέπονται ή να ενεργοποιούνται διαδικασίες και όργανα αυστηροποίησης των ελέγχων που αφορούν σε οικονομικές πράξεις, προορισμός χρηματικής εισφοράς/ κόστος εναλλακτικής διαχείρισης, συναλλαγές, κανόνες διαφάνειας και υγιούς ανταγωνισμού στα ΣΕΔ και προς όλους τους εμπλεκόμενους με την ανακύκλωση (παραγωγοί αποβλήτου, διαχειριστές, κ.λπ.) επιβάλλονται άκριτες, αναιτιολόγητες και οριζόντιες απαγορεύσεις συμμετοχής εμπλεκομένων (επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην ανακύκλωση) στο μετοχικό κεφάλαιο, γενικευμένες απαγορεύσεις στη λειτουργία των ΣΕΔ κ.λπ.
– Ουδεμία αναφορά γίνεται στις χρόνιες αδυναμίες της Διοίκησης σχετικά με την εφαρμογή νόμιμης ανακύκλωσης και εναλλακτικής διαχείρισης. Ούτε υιοθετούνται θεσμοί, μηχανισμοί και διαδικασίες που θα καταστήσουν τη Διοίκηση και ιδίως τον ΕΟΑΝ λειτουργικό και στοιχειωδώς αποτελεσματικό στα καθήκοντα και στις υποχρεώσεις του. Έτσι ενώ ουδείς θα μπορούσε να έχει αντίρρηση στη νέα οργανική διάρθρωση του Οργανισμού, όπως προτείνεται από το νομοσχέδιο, υπάρχουν σοβαρότατες επιφυλάξεις, αν ο Οργανισμός θα στελεχωθεί με το κατάλληλο πλήθος και ειδικότητες επιστημόνων, σε εύλογο χρόνο και εντέλει αν θα καταστεί δυνατή εκ νέου η αποτελεσματική διοίκηση του, στις αρμοδιότητες που πλημμελώς ασκεί και στις δεκάδες νέες ουσιαστικές αρμοδιότητες που προστίθενται.
– Mας προβληματίζει ιδιαίτερα το γεγονός ότι ο νομοθέτης που εισηγείται το προτεινόμενο νομοσχέδιο δεν έχει αντιληφθεί τεράστια διοικητικά κενά και μεγάλα χρονικά χάσματα που εντοπίζονται στην ηγεσία του Οργανισμού, αλλεπάλληλες φορές από την σύσταση του. Χάσματα και κενά στη διοίκηση του ΕΟΑΝ που καθιστούν τον υπηρεσιακό μηχανισμό στάσιμο και αδύναμο να ενεργήσει και επιτρέπουν ή διευκολύνουν ασύδοτες και παράνομες πρακτικές, πάντα ατιμώρητες, στην αγορά των αποβλήτων. Αν αυτά τα θέματα είχαν αξιολογηθεί με βάσει την σοβαρότητα και τις συνέπειες που δημιουργούν, ο νομοθέτης θα έπρεπε να προβλέπει τουλάχιστον δημόσια προκήρυξη και συγκεκριμένα προσόντα και διαδικασίες (π.χ. έγκριση από Βουλή) για την στελέχωση της ηγεσίας του Οργανισμού, καθώς και αυστηρές διαδικασίες που θα επέβαλλαν την απρόσκοπτη λειτουργία του ανεξάρτητα από πολιτικά χάσματα, μεταβολές και εξελίξεις.
– Mας προβληματίζει ιδιαίτερα και μας ανησυχεί το γεγονός ότι ο νομοθέτης δεν έχει εντοπίσει διαφορές μεταξύ των ΣΕΔ και ιδίως διαφορές μεταξύ των ΣΕΔ που εκτελούν εργασίες εναλλακτικής διαχείρισης και αυτών που ασκούν περιοριστικά έργο εποπτείας και συντονισμού, όπως η Re-Battery A.E. Στο ίδιο πλαίσιο μας προβληματίζει και μας ανησυχεί το γεγονός ότι ο νομοθέτης δεν έχει διαγνώσει και δεν νιώθει την ανάγκη να εισηγηθεί ρυθμίσεις για τη νόμιμη διαχείριση των επικινδύνων αποβλήτων, όπως π.χ. των μπαταριών και ενδεικτικά:
•θέματα θαλάσσιας μεταφοράς,
•θεσμοποίηση/ αυστηροποίηση τήρησης κανόνων σχετικών με την αρχή της εγγύτητας,
•θέματα περιορισμού και εξαφάνισης παράνομων εξαγωγών.
– Μας εκπλήσσει αρνητικά και μας προβληματίζει το γεγονός ότι συγχωρούνται και εξαφανίζονται όλα τα κακώς κείμενα στα ΣΕΔ που θα έπρεπε να τελούν υπό αυστηρή επιτήρηση. Ουδείς αναδρομικός έλεγχος προβλέπεται αν υπάρχουν ενδείξεις, αποφάσεις και θέματα. Ενώ αντιθέτως όλα τα ΣΕΔ αντιμετωπίζονται οριζόντια, με τον ίδιο τρόπο και με τα ίδια κριτήρια που αν μη τι άλλο εκφράζουν μια γενική επιφυλακτικότητα ως προς την ηθική και όχι μόνο, όλων των στελεχών που λειτουργούν σ’ αυτά.
Για μια πιο ολοκληρωμένη υπόδειξη αρχών και προτάσεων που η Re-Battery θα επιθυμούσε να αποτελέσουν το πλαίσιο του νέου νομοθετήματος, αρκούμαστε στο να δηλώσουμε ότι συμφωνούμε απόλυτα με τις προτάσεις της ΚΕΕ και στο μέγιστο μέρος τους όπως ανακοινώθηκαν στην από 09/11/2016 Ημερίδα που διοργάνωσε η ΚΕΕ και η ΚΕΔΕ για την «Ανακύκλωση – Εναλλακτική Διαχείριση συσκευασιών και άλλων προϊόντων»
Επιπροσθέτως λαμβάνουμε την ευκαιρία να υποδείξουμε ξανά προτάσεις νομοθετικού περιεχομένου που είχαμε υποβάλλει αρμοδίως σε παλιότερο χρόνο και στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο του ΥΠΕΚΑ «Ενίσχυση της ανακύκλωσης και βελτίωση της διαχείρισης των αποβλήτων», το 2014.Οι προτάσεις αυτές απορρέουν από την εμπειρία και τα διδάγματα που έχουν καταγραφεί, από την λειτουργία των ΣΕΔ στο ρεύμα της μπαταρίας και από την αδυναμία του ΕΟΑΝ και των λοιπών αρμοδίων υπηρεσιών να επιβάλουν την έννομη τάξη για σειρά ετών σ’ αυτό το ρεύμα.
Διευκρινίζεται ωστόσο ότι οι διατάξεις – προτάσεις που ακολουθούν προέρχονται από την εμπειρία των συσσωρευτών αλλά είναι γενικής εφαρμογής για όλα τα ρεύματα αποβλήτου.
Προτεινόμενα νέα Άρθρα:
Άρθρο: «Αντιστοίχηση Χρηματικής Εισφοράς και Στόχων επί περισσότερων του ενός ΣΕΔ στο ίδιο ρεύμα»
Αιτιολογική Έκθεση:
– Για κάθε λειτουργούν ΣΕΔ, η επίτευξη στόχου καταγραφής ουδόλως συναρτάται με το ύψος των χρηματικών εισφορών που το ΣΕΔ εισπράττει, μέσω των συμβεβλημένων υπόχρεων.
Συναρτάται αποκλειστικά με την οργανωτική του στρατηγική και μεθοδολογία και με το δίκτυο καλών επαγγελματικών σχέσεων που έχει αναπτύξει με τους συλλέκτες, οι οποίοι (αυτοί και μόνοι τους) κάνουν το έργο της συλλογής και «κτίζουν» τον Εθνικό Στόχο.
– Κατά συνέπεια, στην περίπτωση ύπαρξης περισσοτέρων του ενός ΣΕΔ, στο ίδιο ρεύμα αποβλήτου, το σύνολο της χρηματικής εισφοράς που καταβάλλεται ετησίως σε επίπεδο χώρας θα πρέπει να κατανέμεται από τον ΕΟΑΝ, στα ΣΕΔ του ρεύματος, ανάλογα με τον επιτευχθέντα στόχο εκάστου ΣΕΔ, όπως καταγράφεται στις ετήσιες απολογιστικές εκθέσεις των ΣΕΔ.
– Μια τέτοια πρόβλεψη, εκτός από δίκαιη, συνιστά και ουσιαστικό εργαλείο ανάπτυξης δυνάμεων δημιουργικής άμιλλας μεταξύ των ΣΕΔ, τα οποία θα επιδιώκουν να αναπτύξουν τις προσπάθειες τους για τη μέγιστη δυνατή αποτελεσματικότητα (μεγάλος όγκος συλλογής αποβλήτου), γεγονός που θα συνέβαλλε τα μέγιστα στην ταχύτερη επίτευξη του Εθνικού Στόχου που είναι η θεσμική υποχρέωση των υπόχρεων και ταυτόχρονα η εθνική επιδίωξη της χώρας.
– Μια διαφορετική προσέγγιση, όπως σήμερα ερμηνεύεται και εφαρμόζεται από τον ΕΟΑΝ ότι ισχύει, οδηγεί στην απίστευτη στρέβλωση, το ένα ΣΕΔ να εισπράττει μεγάλα μεγέθη χρηματικής εισφοράς, χωρίς να καταγράφει τις ποσότητες που αναλογούν σ’ αυτήν, εξυπηρετώντας τα (μικρά και μεγάλα) «συμφέροντα» των υπόχρεων που συμβάλλονται με αυτό και το άλλο (ή τα άλλα ΣΕΔ) να συμβάλλουν τα μέγιστα στον Εθνικό Στόχο, καταγράφοντας υπερπολλαπλάσιες ποσότητες αποβλήτου από αυτές που παράγονται από τους συμβεβλημένους με αυτά υπόχρεους, χωρίς να είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τις δαπάνες που αυτή η επιτυχία δημιουργεί.
Πρόταση Νόμου:
Στην περίπτωση λειτουργίας περισσοτέρων του ενός ΣΕΔ, στο ίδιο ρεύμα αποβλήτου, ο ετήσιος ποσοτικός στόχος που υποχρεούται να επιτύχει κάθε ΣΕΔ, θα πρέπει να διαμορφώνεται αναλογικά με το μερίδιο των συμμετεχόντων διαχειριστών στο εν λόγω ΣΕΔ, σε σχέση με τον Εθνικό Στόχο. Στην περίπτωση που ο ετήσιος επιτευχθείς στόχος του ΣΕΔ, όπως καταγράφεται στην ετήσια απολογιστική έκθεση του ΣΕΔ, μετά τον αναγκαίο έλεγχο από τον ΕΟΑΝ, υπολείπεται του μεριδίου των συμμετεχόντων διαχειριστών, όπως αυτό αντιστοιχεί στην εισφερθείσα χρηματική εισφορά, το ποσό της χρηματικής εισφοράς που αντιστοιχεί σε ποσότητα αποβλήτου πέραν του επιτευχθέντος στόχου, αποδίδεται στον ΕΟΑΝ και κατανέμεται/ αποδίδεται στα λοιπά ΣΕΔ του ρεύματος, σύμφωνα με την αναλογία της συμμετοχής τους στον πραγματοποιηθέντα ετήσιο Εθνικό Στόχο.
Για την εφαρμογή της παρούσας, οι έλεγχοι του ΕΟΑΝ, επί των ως άνω στοιχείων, στις σχετικές εκθέσεις περαιώνονται μέχρι 30 Απριλίου εκάστου ημερολογιακού έτους. Η απόδοση των διαφορών στον ΕΟΑΝ από τα ΣΕΔ που αφορούν, συντελείται εντός ενός μηνός από την επίδοση σχετικού εγγράφου σ’ αυτά από τον ΕΟΑΝ και αποδίδεται αναλογικά στα λοιπά ΣΕΔ, επίσης εντός μηνός από την απόδοση του στον ΕΟΑΝ και πάντως το αργότερο έως 30 Ιουνίου εκάστου ημερολογιακού έτους.
συνεχίζεται…
Στο παρόν η ΚΕΕ, περιορίζεται στη διατύπωση των γενικών θέσεων – προτάσεων που πρέπει να χαρακτηρίζουν το νέο νομοθέτημα και επιφυλάσσεται να διατυπώσει αναλυτικές προτάσεις στο διάλογο που θα ακολουθήσει.
Καταρχήν επισημαίνεται ότι οι επικείμενες αλλαγές του θεσμικού περιβάλλοντος στο επίπεδο της Ε.Ε., με αντικείμενο την κυκλική οικονομία κ.λπ. ενδεχομένως θα επέβαλαν την αναβολή ρυθμίσεων στο εθνικό δίκαιο που ίσως αποδειχθούν ανίσχυρες στο αμέσως προσεχές διάστημα.
Ειδικότερα τώρα σε σχέση με το προτεινόμενο νομοσχέδιο, οι προτάσεις της ΚΕΕ αφορούν διακριτά σε τέσσερις (4) ενότητες θεσμικών παρεμβάσεων. Αναλυτικά:
1η Ενότητα:
Προτάσεις βελτίωσης των μηχανισμών με σκοπό την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των δομών της Εναλλακτικής Διαχείρισης
Οι προτάσεις αυτές διαχέονται σε ένα ευρύ πεδίο θεσμικών παρεμβάσεων από τον καθορισμό εννοιών έως και ειδικά θέματα που αφορούν στη θαλάσσια μεταφορά επικινδύνων αποβλήτων ή την υιοθέτηση προτύπων και κωδικοποιημένα έχουν ως ακολούθως:
– Διεύρυνση πεδίου Εναλλακτικής Διαχείρισης/ Ορισμός Αποβλήτων/Αξιολόγηση θεσμοθέτησης ρευμάτων χωριστής συλλογής/ Βιοαπόβλητα/ ΑΕΚΚ/ Μεγάλοι χώροι συνάθροισης κοινού/ Υποχρεώσεις δημόσιων φορέων, ΔΕΚΟ, Τραπεζών κ.λπ.
– Εθνικό Μητρώο Παραγωγών (ΕΜΠΑ) – Ηλεκτρονικό Μητρώο Παραγωγών (ΗΜΑ)- Γενίκευση εφαρμογής.
Έλεγχος Παραγωγών/ Βεβαίωση Περιβαλλοντικής Ενημερότητας / ΓΕΜΗ.
Θεσμοποίηση του Αριθμού Μητρώου Παραγωγού σε όλα τα συναλλακτικά έντυπα της οικονομικής του δραστηριότητας. Εγκατάσταση συστήματος τύπου TAXIS/Διασταυρώσεις – Έλεγχος – Κυρώσεις.
– Ελάχιστες απαιτήσεις συμμόρφωσης Παραγωγού:
α) Κατανομή/ Διάκριση ευθύνης:
-παραγόμενες ποσότητες αποβλήτου σε επίπεδο χώρας (ευθύνη Κεντρικής Διοίκησης),
-ποσότητες που υπόκεινται σε διαδικασία εναλλακτικής διαχείρισης σύμφωνα με το ύψος των χρηματικών εισφορών που αποδίδονται στα ΣΕΔ του ρεύματος (ευθύνη ΣΕΔ),
-δεσμεύσεις ποσοτήτων ανά ΣΕΔ με βάση την εγκεκριμένη μελέτη (ευθύνη ΣΕΔ/ ΕΟΑΝ),
-πραγματικές ποσότητες διαχείρισης ανά ΣΕΔ (ευθύνη ΣΕΔ /ΕΟΑΝ)
β) Ανάληψη ευθύνης για τη μη ορθή και νόμιμη διαχείριση αποβλήτου, με προτεραιότητα στους μετόχους των ΣΕΔ.
– Ετήσιες Εκθέσεις αποβλήτου Παραγωγών και Διαχειριστών.
Θεσμοθέτηση υποχρέωσης της διοίκησης για τον έλεγχο και τη διασταύρωση Ετήσιων Εκθέσεων, στοιχείων ποσοτήτων διαχείρισης επικίνδυνων αποβλήτων με στοιχεία Ετήσιων Εκθέσεων ΣΕΔ.
– Άδειες διαχείρισης αποβλήτων.
Αυστηροποίηση όρων χορήγησης / εποπτείας / παρακολούθησης / δημοσιοποίηση.
– Μητρώο Επιχειρήσεων Σημείων Συλλογής Επικίνδυνων Αποβλήτων.
Θεσμοθέτηση / κατάρτιση / θέση σε ισχύ.
– Περιβαλλοντική αδειοδότηση Σημείων Συλλογής Επικίνδυνων Αποβλήτων.
Διεύρυνση πεδίου και όρων αδειοδότησης και τήρησης Περιβαλλοντικών Όρων.
– Θεσμοθέτηση διαδικασιών για την ασφαλή και απρόσκοπτη θαλάσσια μεταφορά επικίνδυνων αποβλήτων από τη νησιωτική Ελλάδα
– Λήψη μέτρων φορολογικής πολιτικής για την ενίσχυση της Εναλλακτικής Διαχείρισης.
– Υιοθέτηση Προτύπων ΕΛΟΤ/ Σήμανση.
Ποσοτικοποίηση / αυστηροποίηση κατευθύνσεων εφαρμογής
2η Ενότητα:
Προτάσεις διοικητικού εκσυγχρονισμού ΕΟΑΝ/ Προτάσεις θεσμοθέτησης προτύπων Διοίκησης μέσω στόχων
Αφορούν σε προτάσεις λειτουργικής οργάνωσης και δεσμεύσεων, αρμοδιοτήτων άσκησης ελέγχου και καθορισμού συναρμοδίων υπηρεσιών. Ειδικότερα:
– Έλεγχος λειτουργίας και αποτελεσματικότητας ΕΟΑΝ.
Κατάρτιση και εφαρμογή τριετούς Επιχειρησιακού Σχεδίου και Συμβολαίου Διαχείρισης / Διοίκηση μέσω Στόχων.
Εφαρμογή Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας και Π.Δ 28/2015 – «Πρόσβαση στη Δημόσια Πληροφορία για το Περιβάλλον».
– Επιθεωρήσεις – Έλεγχοι / Κυρώσεις:
-Απόδοση ισχυρής αρμοδιότητας στον ΕΟΑΝ.
-Ορισμός εμπλεκομένων υπηρεσιών ελέγχου και καθορισμός πεδίων ελέγχου (Επιθεωρητές Περιβάλλοντος/ Οικονομική Αστυνομία, αρμόδιες φορολογικές αρχές (TAXIS κ.λπ.), Λιμενικό Σώμα, Υπουργείο Μεταφορών και Δικτύων κ.λπ.)
-Σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού ύψους προστίμων.
-Έλεγχος πόρων χρηματικής εισφοράς για τη διασφάλιση της ανάλωσης της για το σκοπό που προορίζεται κατά το νόμο και το εγκεκριμένο επιχειρησιακό σχέδιο των ΣΕΔ.
-Εξαίρεση ΣΕΔ από την υποχρέωση καταβολής προστίμων, σε βάρος της χρηματικής εισφοράς/ Κοινωνικός Πόρος. Προτιμητέα η αυστηροποίηση των διοικητικών κυρώσεων στα ΣΕΔ που υπαίτια αποκλίνουν από εγκεκριμένους στόχους και νομιμότητα.
3η Ενότητα:
Προτάσεις για τον διοικητικό και λειτουργικό εκσυγχρονισμό των Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ)
Αφορούν σε προτάσεις μεθοδολογιών και εργαλείων αντικειμενικού ελέγχου της αποδοτικότητας των ΣΕΔ καθώς και σε προτάσεις επίλυσης προβλημάτων που διαπιστώθηκαν κατά την παρελθούσα περίοδο λειτουργίας τους. Ειδικότερα:
– Ετήσιες εκθέσεις ΣΕΔ.
Προτυποποίηση δεικτών απόδοσης/Θεσμοποίηση δείκτη κόστους διαχείρισης αποβλήτου ανά μονάδα βάρους του αποβλήτου/ Συσχέτιση ποσοτήτων διαχείρισης με χρηματική εισφορά και εγκεκριμένο Επιχειρησιακό Σχέδιο/ Οικονομικός απολογισμός βάσει εγκεκριμένου Επιχειρησιακού Σχεδίου.
Διάκριση Στόχων/ Ποσοτήτων Διαχείρισης/ Χρηματικής Εισφοράς/ Πραγματικής δαπάνης διαχείρισης ανά απόβλητο στο πλαίσιο του ρεύματος που διαχειρίζεται το ΣΕΔ.
– Ρυθμίσεις για όσους εγγράφονται σε ΣΕΔ αργότερα από την ημερομηνία που ξεκίνησε η σχετική υποχρέωση.
Περιορισμός εισφοροδιαφυγής/ Αναδρομική ανάληψη ευθύνης καταβολής χρηματικής εισφοράς.
– Συνέπειες μη συμμόρφωσης με την Ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Επιμερισμός ευθύνης και συνεπειών σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη (Κεντρική Διοίκηση, Παραγωγοί, ΣΕΔ)
– Ρυθμίσεις για την εύρυθμη λειτουργία περισσοτέρων του ενός ΣΕΔ που δραστηριοποιούνται στα ίδια ρεύματα αποβλήτων.
Ρύθμιση μηχανισμού αναλογισμού και απόδοσης της χρηματικής εισφοράς ανά ΣΕΔ, σύμφωνα με τους επιτευχθέντες στόχους.
– Μείωση ειδικού αποθεματικού του άρθρου 5 του Ν.3220/2004 των ΣΕΔ.
Αποτελεί αντικείμενο διακριτής μελέτης ανά ΣΕΔ που πρέπει να αντιμετωπίζεται στο πλαίσιο επικαιροποίησης, ελέγχου, αποδοχής και έγκρισης από τον ΕΟΑΝ,των ετήσιων εκθέσεων των ΣΕΔ με βάση τις πραγματικές και αντικειμενικές συνθήκες που επικρατούν στο ρεύμα.
– Ποιοτικά κριτήρια για τον υπολογισμό των ποσοτήτων ανακύκλωσης.
Διάκριση καταγραφικών και διαχειριστικών ΣΕΔ.
Κατάρτιση συγκεκριμένων και υλοποιήσιμων προγραμμάτων με τις βέλτιστες επιστημονικές μεθοδολογίες/ Εναρμόνιση με ΕΣΔΑ/ Δημιουργία Εθνικής Στρατηγικής για το σχεδιασμό επιτυχημένων επενδύσεων.
– Απαρέγκλιτη τήρηση κανόνων υγιούς ανταγωνισμού για απόβλητα με εμπορική αξία.
Θεσμοθέτηση διατάξεων που απαγορεύουν ρητά την άσκηση εμπορικής δραστηριότητας ΣΕΔ, που διαχειρίζεται απόβλητο με εμπορική αξία, όταν υπάρχει αναπτυγμένος επιχειρηματικός τομέας της ιδιωτικής οικονομίας, μέσω του οποίου εκπληρώνονται οι στόχοι που έχουν τεθεί για το ρεύμα αποβλήτου.
4η Ενότητα:
Προτάσεις για την ανάπτυξη επενδύσεων και την ενίσχυση της Επιχειρηματικότητας
Αφορούν στη θεσμοθέτηση ρυθμίσεων που θα ενισχύουν την επιχειρηματικότητα στην Εναλλακτική Διαχείριση και θα κατευθύνουν επενδυτικούς πόρους καταλλήλως από αντίστοιχα αναπτυξιακά προγράμματα. Ειδικότερα:
Θεσμοθέτηση κατευθύνσεων που να επιβάλουν διαδικασίες οργανικής και επαρκούς διασύνδεσης των φορέων εποπτείας Εναλλακτικής Διαχείρισης με φορείς κατάρτισης και υλοποίησης προγραμμάτων χρηματοδότησης και εφαρμογής αναπτυξιακών κινήτρων, για:
-την ενθάρρυνση επενδύσεων στην καινοτομία κυκλικής οικονομίας / Άρθ. 6 του Ν. 2939/01 (μείωση όγκου και βάρους συσκευασιών, συσκευασίες που να επιτρέπουν ευθέως την επαναχρησιμοποίηση, αξιοποίηση, κ.λπ., συσκευασίες με τις λιγότερες επιπτώσεις στο περιβάλλον, συσκευασίες με ελαχιστοποίηση επικινδύνων ουσιών και υλικών),
-τη χωροθέτηση και την ανάπτυξη Υποδοχέων Διαχείρισης Αποβλήτων (ιδίως επικινδύνων αποβλήτων),
-την προώθηση μεταρρυθμίσεων του χρηματοπιστωτικού συστήματος, με προσανατολισμό την «πράσινη» οικονομία,
-την ανάπτυξη καινοτόμων χρηματοδοτικών μέσων (μόχλευση, ΕΣΠΑ 2014 – 2020)
Με βάση τα παραπάνω στο πλαίσιο των εργασιών διαβούλευσης που θα ακολουθήσουν, θα πρέπει να αναζητηθούν και να αναδιατυπωθούν σειρά διατάξεων που δεν συμπεριλαμβάνονται στο νομοσχέδιο, είναι απόρροια εμπειριών που έχουν καταγραφεί και πρέπει να θεσμοθετηθούν όπως παραπάνω προτείνεται.
Ενδεικτικά αναφέρονται οι διατάξεις θεσμοποίησης των Μητρώων σε διασύνδεση με το ΓΕΜΗ για την πάταξη της εισφοροδιαφυγής, η ενεργός εμπλοκή των Επιμελητηρίων, η θαλάσσια μεταφορά επικίνδυνων αποβλήτων, ο επιχειρησιακός σχεδιασμός του ΕΟΑΝ και η θεσμοθέτηση της υποχρέωσης του να ασκεί διοίκηση μέσω στόχων και να ελέγχεται γι’ αυτό, κ.λπ.
Όσον αφορά αυτό καθ’ αυτό το νομοσχέδιο που είναι σε διαβούλευση και επειδή τα θέματα των ΣΕΔ έχουν αναδειχθεί ως θέματα μείζονος σημασίας και αντιρρήσεων εκ μέρους των ΣΕΔ και των υπόχρεων επιχειρήσεων, χρειάζεται η ριζική αναδιατύπωση του άρθρου 4α, αν όχι η κατάργηση του και ανάλογες προσαρμογές και βελτιώσεις σε διάφορες άλλες προτάσεις νομοθετικού περιεχομένου π.χ. άρθρο 20 (κυρώσεις). Στο πλαίσιο αυτό:
– Θα πρέπει να υπάρξει ρητή διάκριση μεταξύ των ΣΕΔ που διαχειρίζονται απόβλητο και παρέχουν εργασίες εναλλακτικής διαχείρισης και των ΣΕΔ που έχουν εποπτικό, συντονιστικό και καταγραφικό ρόλο εκ της συστάσεως και εγκρίσεως τους.
– Τα ασυμβίβαστα και τα κωλύματα που θα θεσμοθετηθούν πρέπει να είναι απολύτως τεκμηριωμένα, προκειμένου να διασφαλίζεται η λειτουργική στελέχωση των ΣΕΔ, να διαφυλάσσεται και να αξιοποιείται η υφιστάμενη τεχνογνωσία.
– Στη μετοχική σύνθεση θα πρέπει να διαγραφούν προτάσεις οριζόντιων και ατεκμηρίωτων αποκλεισμών παραγωγών που είναι και αναγεννητές/ ανακυκλωτές ή διαχειριστές αποβλήτων. Αν υπάρχουν υπόνοιες ή διεργασίες που υποκρύπτουν κατάλυση όρων υγιούς ανταγωνισμού και προτιμησιακές σχέσεις αγοράς, το αντίστοιχο απόβλητο του ρεύματος να διατίθεται από τα ΣΕΔ με την χρήση των διατάξεων για τις δημόσιες συμβάσεις ή με την χρήση κανόνων διαφάνειας που μπορούν να θεσμοθετηθούν στο πλαίσιο σχετικού κανονισμού που θα τεθεί σε λειτουργία με ΥΑ. Το θέμα πρέπει να αντιμετωπιστεί ανά ρεύμα και ανά ΣΕΔ διακριτά. Σε κάθε περίπτωση, στα καταγραφικά ΣΕΔ, όπου δεν διενεργούνται οικονομικές πράξεις εμπορικού χαρακτήρα όπως αγορά και πώληση αποβλήτων, ουδείς περιορισμός μπορεί να τεθεί στη μετοχική σύνθεση τους πέραν των όσων έως σήμερα ισχύουν. Όσον αφορά την άνευ ανταλλάγματος υποχρεωτική μεταβίβαση μετοχών στον ΕΟΑΝ, επισημαίνεται ο ακραία παράνομος χαρακτήρας αυτής της ανεφάρμοστης διάταξης που προτείνεται.
– Συμφωνούμε με την ύπαρξη κανονισμού προμηθειών, υπηρεσιών και έργων των ΣΕΔ που ωστόσο συντάσσεται και εγκρίνεται με απόφαση των οργάνων του φορέα και ιδίως των ΑΕ, όπως η έννομη τάξη επιβάλει. Στο πλαίσιο αυτό είναι αποδεκτή η ανάμιξη του ΕΟΑΝ για την υπόδειξη κοινών κανόνων δημοσιότητας. Κυρίως όμως επιβάλλεται, ο ΕΟΑΝ να προβαίνει σε αδιάλειπτους θεσμοθετημένους τακτικούς ελέγχους (στις ετήσιες εκθέσεις) προκειμένου να διαπιστώνει αν οι δαπάνες λειτουργίας των ΣΕΔ συνάδουν με τον σκοπό του και είναι σύμφωνες με τον προορισμό της χρηματικής εισφοράς όπως ορίζεται από το νόμο.
– Ουδεμία ηθική ή τυπική νομιμοποίηση υπάρχει για την οριζόντια θεσμοθέτηση ανωτάτων ορίων στα προγράμματα ενημέρωσης και στις διοικητικές δαπάνες. Ειδικώς για τα ΣΕΔ συντονιστικού και εποπτικού χαρακτήρα το σύνολο των δαπανών τους είναι διοικητικής φύσεως. Για την εκπλήρωση του στόχου που υπονοείται με την θεσμοθέτηση πλαφόν στις σχετικές δαπάνες, είναι υπερεπαρκής ο έλεγχος του ΕΟΑΝ στα ΣΕΔ, ο οποίος όμως πρέπει να ασκείται σταθερά και αποτελεσματικά.
– Από τα όσα έχουν αναφερθεί ειδικά και γενικά, η ΚΕΕ διατυπώνει την πλήρη συμφωνία της για την άσκηση τακτικών και έκτακτων ελέγχων στα ΣΕΔ με τη διαφορά ότι η αξιολόγηση της λειτουργίας και των επιδόσεων τους θα πρέπει να γίνεται αποκλειστικά και μόνο βάσει θεσμοθετημένων αντικειμενικών κριτηρίων, τα κύρια εκ των οποίων πρέπει να είναι ποσοτικά, ρητά και μονοσήμαντα εξαγόμενα. Ενδεικτικά αναφέρεται ως κριτήριο, ο δείκτης διαχείρισης κόστους ανά μονάδα βάρους αποβλήτου.
– Συμφωνούμε απόλυτα με τη διατύπωση κάθε διάταξης που θα διασφαλίσει το Μη Κερδοσκοπικό χαρακτήρα των ΣΕΔ και θα απαγορεύει ρητά τη διανομή κερδών. Ο χαρακτήρας αυτός είναι και το υπόβαθρο πάνω στο οποίο στηρίζουμε την άποψη ότι χρειάζεται απαρέγκλιτη τήρηση κανόνων υγιούς ανταγωνισμού για απόβλητα με εμπορική αξία, δηλαδή θεσμοθέτηση διατάξεων που να απαγορεύουν ρητά την άσκηση εμπορικής δραστηριότητας ΣΕΔ, που διαχειρίζεται απόβλητο με εμπορική αξία, όταν υπάρχει αναπτυγμένος επιχειρηματικός τομέας της ιδιωτικής οικονομίας, μέσω του οποίου εκπληρώνονται οι στόχοι που έχουν τεθεί για το ρεύμα αποβλήτου.
– Όσον αφορά στη ρύθμιση κανόνων για το ειδικό αποθεματικό, επισημαίνεται ο κίνδυνος ειδικά αποθεματικά που έχουν σχηματιστεί να οδηγηθούν σε άμεση εκταμίευση με αλόγιστες σπατάλες ενώ ενδέχεται να αποδειχθούν απαραίτητα στα επόμενα χρόνια. Σε κάθε περίπτωση σύμφωνα με την πρόταση της ΚΕΕ, το ειδικό αποθεματικό και ο τρόπος διαχείρισης του αποτελεί αντικείμενο διακριτής μελέτης και θεσμοθέτησης ανά ΣΕΔ. Γενικότερα δε πρέπει να αντιμετωπίζεται στο πλαίσιο επικαιροποίησης, ελέγχου, αποδοχής και έγκρισης από τον ΕΟΑΝ, των ετήσιων εκθέσεων των ΣΕΔ με βάση τις πραγματικές και αντικειμενικές συνθήκες που επικρατούν στο ρεύμα.
– Επισημαίνεται με έμφαση, όπως και προεισαγωγικά ετέθη, ότι η επιβολή προστίμων στα ΣΕΔ σε βάρος της χρηματικής εισφοράς, δηλαδή του περιβαλλοντικού τέλους στερείται κάθε λογικής. Υπό την έννοια αυτή οι συνέπειες που μπορούν να υποστούν μέτοχοι ή κακοί διαχειριστές ενός ΣΕΔ δεν τους αφορούν καθώς τα χρηματικά πρόστιμα (π.χ. παρ. 10 άρθρο 20) δεν είναι από ιδιωτικούς πόρους αλλά από χρηματικές εισφορές που αφορούν την ανακύκλωση του αποβλήτου και μόνο. Συμπερασματικά επαναλαμβάνουμε ότι οι κυρώσεις στα ΣΕΔ θα πρέπει να είναι αυστηρά διοικητικές και μόνο και για παραβάσεις που αξιολογούνται με αντικειμενικά και ποσοτικά κριτήρια που ουδόλως μπορούν να αμφισβητηθούν εκτός αν υπάρχουν ενδείξεις για ποινικά κολάσιμες πράξεις οπότε και παρεμβαίνει η ποινική διαδικασία.
Με την ευκαιρία της παρούσας νομοθετικής πρωτοβουλίας ή έστω μετά την ψήφιση του σχετικού νομοθετήματος χρειάζεται να γίνουν οι κατάλληλες ενέργειες για τον εξορθολογισμό της Νομοθεσίας της Εναλλακτικής Διαχείρισης. Ειδικότερα στο πλαίσιο αρμόδιας επιτροπής ή στο πλαίσιο της «Επιτροπής Διαβούλευσης» που θεσμοθετείται προτείνεται να μελετηθούν όλα τα συναφή νομοθετικά κείμενα (π.χ. Ν. 4042/2012, ΚΥΑ 51373/4684/2015 Κύρωση ΕΣΔΑ και ΕΣΣΠΔΑ, κ.λπ.) προκειμένου να ενοποιηθούν και να αποκτήσουν σαφές και μονοσήμαντο περιεχόμενο για όλες τις έννοιες και λειτουργίες της εναλλακτικής διαχείρισης. Το αποτέλεσμα αυτής της εργασίας θα είναι να καταρτιστεί μία απλή, κατανοητή και ενιαία νομοθεσία που θα αποτελέσει των Κώδικα Νομοθεσίας Εναλλακτικής Διαχείρισης.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΟΛΙΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗ· CISD
Το CISD επισημαίνει, καταρχήν, ότι η αειφορική διαχείριση των αποβλήτων είναι η μόνη απάντηση για την επίτευξη του εθνικού σχεδίου διαχείρισης αποβλήτων για κάθε ρεύμα αποβλήτων ή για σύνολο ρευμάτων αποβλήτων, μέσω της ολιστικής προσέγγισης του περιβάλλοντος, της υγείας, της οικονομίας και της κοινωνίας, με κεντρικό σημείο την πρόληψη του κινδύνου και τον υγιή ανταγωνισμό.
Η συνετή χρήση των φυσικών πόρων και η προστασία του οικοσυστήματος, συνάμα με βιώσιμη οικονομική ευημερία και ισόρροπη κοινωνική ανάπτυξη, αποτελούν προϋπόθεση για την αειφόρο ανάπτυξη. Τα αειφόρα καταναλωτικά πρότυπα και τα υψηλά περιβαλλοντικά πρότυπα αποτελούν κίνητρο για καινοτομία, δημιουργώντας νέες αγορές και επιχειρηματικές ευκαιρίες.
Είναι γεγονός ότι έχουν διαπιστωθεί από χρόνια οι σοβαρές παθογένειες των Συλλογικών Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων (ΣΣΕΔ) και η δραματική έλλειψη ελέγχων που ενισχύει την ασυδοσία, το έλλειμμα κανονικότητας και την υστέρηση που παρατηρείται στην Ανακύκλωση στη χώρα μας.
Το σ/ν του αρμόδιου Υπουργείου προσπαθεί να διαμορφώσει ένα νέο τοπίο στον χώρο αυτό, προτάσσοντας δημιουργικές και καινοτόμες αλλαγές με σκοπό την επίτευξη των εθνικών στόχων, αλλά και την κινητοποίηση του δημόσιου τομέα (των ΟΤΑ) που παραμένει στάσιμος και άτολμος. Και δεν είναι τυχαίο ότι ενοχλήθηκαν, τόσο τα συστήματα ανακύκλωσης, που επιμένουν ότι λειτουργούν κανονικά, όσο και η Κεντρική Ένωση Δήμων, υποστηρίζοντας ότι πολλές από τις προτεινόμενες ρυθμίσεις μπορούν να οδηγήσουν την ανακύκλωση πολλά χρόνια πίσω.
Είναι θετικό το γεγονός ότι το σ/ν περιορίζει την αυτονομία και την αυτοτέλεια των ΣΣΕΔ, θέτοντας τους αναγκαίου περιορισμούς με αποκλειστικό σκοπό να διασφαλίζεται η αξιοπιστία, ο έλεγχος και η διαφάνεια. Αυτό και μόνο εγείρει σοβαρές ανησυχίες στα ίδια τα Συστήματα που φοβούνται ότι δεν θα είναι σε θέση να συμμορφωθούν και έτσι θα υπάρξουν δυσλειτουργίες και εμπλοκές ή ακόμη και δραματική αύξηση του κόστους.
Το μέγα ζητούμενο ωστόσο, που είναι ο περιορισμός της εισφοροδιαφυγής των υπόχρεων παραγωγών, της συνεχιζόμενης παράνομης μεταφοράς και εμπορίας των αποβλήτων, της μη σύννομης διαχείρισης υλικών και των παράνομων εξαγωγών, εξακολουθεί να παραμένει ασαφές και προβληματικό, παρά το το σ/ν εισάγει διατάξεις που ισχυροποιούν τον ουσιαστικό έλεγχο.
Το σ/ν, επιχειρώντας να αντιμετωπίσει όλα τα προαναφερόμενα ζητήματα, προτάσσει την ανάγκη της ενίσχυσης της ανακύκλωσης μέσω ενός ορθολογικού συστήματος καταγραφής των ανακυκλούμενων υλικών και της ισχυροποίησης των ελέγχων, αποδίδοντας ενισχυμένες αρμοδιότητες και ευθύνες στον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης.
Κατά την άποψή μας το σ/ν είναι προς την σωστή κατεύθυνση, ως προς το σκοπό και τον προσανατολισμό.
Δεν μπορούμε ωστόσο να μην αναφέρουμε ότι χρειάζεται μεγαλύτερη επεξεργασία και προσοχή, καθώς βασίζεται σε αρκετά υψηλούς ποσοτικούς στόχους (π.χ. για τις συσκευασίες, σε συνδυασμό με την υποχρεωτική επιλογή 4 διακριτών ρευμάτων συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών που απαιτούν χρόνο για να υλοποιηθούν), λαμβάνοντας υπόψη την σημερινή κατάσταση, ώστε να μην αυξηθεί το κόστος της ανακύκλωσης και αυτό λειτουργήσει ως αντικίνητρο.
Δεν αρκούν οι πολύ αυστηρές διοικητικές & ποινικές κυρώσεις στην περίπτωση της μη επίτευξης των στόχων, την ευθύνη των οποίων μεταθέτει στα Συστήματα, εάν η Πολιτεία δεν καταφέρει να ενεργοποιήσει την Τοπική Αυτοδιοίκηση, στην οποία και θα πρέπει να μεταφερθεί η ευθύνη και οι αντίστοιχες κυρώσεις.
Για να επιλυθούν οι παθογένειες των Συλλογικών Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων (ΣΣΕΔ) απαιτείται ένας συνεχής και αδιάλειπτος έλεγχος και συνεργασία μεταξύ ΕΟΑΝ, ΣΣΕΔ και ΟΤΑ.
Η προωθούμενη εισαγωγή των βιοαποβλήτων στα πιθανά άλλα προϊόντα για εναλλακτική διαχείριση είναι μια ιδιαίτερα θετική ενέργεια και προς τούτο θα πρέπει να καλύπτεται από τις υποχρεώσεις των ΟΤΑ στο πνεύμα της πρόληψης προδιαγράφοντας συγκεκριμένα μέσα και εργαλεία (κίνητρα)
Ειδικότερα το CISD προτείνει:
1. Περιορισμό των παράνομων συναλλαγών (αυτών που δεν καταγράφονται ή/και των παράνομων εξαγωγών).
2. Καταγραφή του συνόλου των αποβλήτων που παράγονται στην χώρα μας.
3. Έλεγχο τήρησης των νόμιμων διαδικασιών συλλογής και ανακύκλωσης
4. Συντονισμό μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων Υπηρεσιών, φορέων και επιχειρήσεων
5. Εντοπισμό των υπευθύνων, με βάση την επεξεργασία του πλήθους των διαθέσιμων στοιχείων (έκθεση παραγωγού αποβλήτων, ετήσιες απολογιστικές εκθέσεις συλλεκτών, κ.λπ.), και παραδειγματική τιμωρία αυτών.
6. Έλεγχο των δραστηριοτήτων όλων των νομίμως λειτουργούντων Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης ως προς την τήρηση περιβαλλοντικών όρων και κανόνων υγιούς ανταγωνισμού
7. Θέσπιση νέων κανόνων και λήψη αναγκαίων θεσμικών και διοικητικών μέτρων για την περιστολή του φαινομένου της παράνομης απόρριψης αποβλήτων ή εξαγωγών σε Τρίτες χώρες
8. Προώθηση χωροθέτησης και δημιουργίας χώρων υγειονομικής ταφής επικίνδυνων αποβλήτων
9. Διερεύνηση για τον προσδιορισμό ειδικών δράσεων για την ενίσχυση του εκσυγχρονισμού των επιχειρήσεων ανακύκλωσης.
10. Ενδυνάμωση περιβαλλοντικών επιθεωρήσεων & ελέγχων και θέσπιση πιο αυστηρών και αποτελεσματικών ελέγχων συμμόρφωσης, σε συνδυασμό με υποστήριξη στις βέλτιστες πρακτικές και με ενημέρωση του κοινού με βάση το τρίπτυχο: όνομα, φήμη και ντροπή (αγγλιστί: name, fame, shame) και σύστημα επιβράβευσης ορθής συμπεριφοράς
11. Καθιέρωση, από τον επιβλέποντα φορέα, ενιαίου μητρώου υπόχρεων διαχειριστών ανά κατηγορία αποβλήτου και ενημέρωση αυτού σε ετήσια βάση.
12. Έκδοση πιστοποιητικού περιβαλλοντικής ενημερότητας με ετήσια ισχύ για τους καταχωρημένους στο μητρώο διαχειριστές, για τη χορήγηση της οποίας θα ελέγχεται η καταβολή της χρηματικής εισφοράς και η κατοχή των σχετικών αδειών λειτουργίας.
13. Καθιέρωση, από τον επιβλέποντα φορέα, μητρώου των σημείων συλλογής τοξικών αποβλήτων (π.χ. ηλεκτρολογεία/συνεργεία)
14. Καθιέρωση έκδοσης πιστοποιητικού περιβαλλοντικής ενημερότητας, με τριετή ισχύ.
ΓΕΝΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ
Απουσία συγκροτημένου διαλόγου
Το πρώτο ζήτημα που πρέπει να υπογραμμιστεί είναι η απουσία οργανωμένου και ουσιαστικού διαλόγου με τους κατεξοχήν εμπλεκόμενους παράγοντες που είναι οι επιχειρήσεις, οι Δήμοι, λοιποί κοινωνικοί εταίροι, αλλά και τα συστήματα. Τέτοιος διάλογος θα μπορούσε να οργανωθεί π.χ. με τη συγκρότηση Επιτροπής Προπαρασκευής και Διαβούλευσης, στην οποία διεξάγεται γόνιμος διάλογος, με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, και όπου παρουσιάζεται από την πλευρά της πολιτείας ο βασικός σκοπός και η στόχευση της υπό συζήτησης νομικής ρύθμισης, στοιχεία που απουσίασαν παντελώς.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση, τουλάχιστον μέχρι σήμερα, ο διάλογος συρρικνώθηκε στη δια επιστολής κλήση να διατυπωθούν γραπτώς παρατηρήσεις επί δύο κειμένων του νομοσχεδίου. Η κίνηση αυτή κρίνεται ανούσια σε σύγκριση με τις συνήθεις πρακτικές κατά την προετοιμασία και σύνταξη νομοσχεδίων.
Αποτέλεσμα αυτής της εσφαλμένης τακτικής είναι δύο εξαρχής σοβαρά προβλήματα:
• Είναι εξαιρετικά δύσκολο να κατανοηθούν συγκεκριμένες προβλέψεις του ν/σ καθόσον δεν έγινε δυνατό να αποσαφηνιστούν οι προθέσεις του συντάκτη.
• Δε μεταφέρθηκε η εμπειρία που έχει αποκτηθεί κατά τα 14 έτη υλοποίησης των έργων εναλλακτικής διαχείρισης.
Εσφαλμένη στρατηγική και στόχευση
Σε μεγάλο βαθμό οι προβλέψεις του νομοσχεδίου κρίνονται περιττές, καθόσον η πολιτεία, μέσω του ΕΟΑΝ, έχει ήδη τη δυνατότητα με τη διαδικασία έγκρισης και ανανέωσης των αδειών των συστημάτων και των Επιχειρησιακών Σχεδίων (ΕΣ) τους, να αποφασίζει για κάθε σύστημα, άρα και για κάθε υλικό ή προϊόν (π.χ. για τα απόβλητα συσκευασίας), κατάλληλα μέτρα (τεχνικά, λειτουργικά και οικονομικά), καθώς και να διενεργεί ελέγχους και γενικώς να προωθεί την πολιτική της στην ανακύκλωση.
Πολλά από τα σημερινά προβλήματα στην πορεία της ανακύκλωσης έχουν ανακύψει στο έδαφος χρονίζουσας αδράνειας των αρμόδιων αρχών (π.χ. εκτεταμένη εισφοροδιαφυγή η οποία στις συσκευασίες υπερβαίνει το 40%, μη λήψη αποφάσεων εκ μέρους των αρχών, έλλειψη ελέγχων και επιβολής μέτρων και κυρώσεων που αφορούν όλη την αλυσίδα της εναλλακτικής διαχείρισης, περιλαμβανομένων και των συστημάτων κλπ.). Το ν/σ δεν ασχολείται ουσιαστικά με τη θεραπεία αυτής της πηγής σοβαρών προβλημάτων, αντιθέτως στοχεύει γενικώς και οριζοντίως στα συστήματα, τα οποία σε τελική ανάλυση έχουν αποδώσει σημαντικά αποτελέσματα και έχουν επιτύχει Εθνικούς Στόχους ανακύκλωσης και αξιοποίησης.
Αυτή την περίοδο στην ΕΕ συζητείται γενική αναθεώρηση του νομικού πλαισίου υπό το νέο πρίσμα της Κυκλικής Οικονομίας (Circular Economy). Στην αναθεώρηση αυτή περιλαμβάνονται και ειδικές ρυθμίσεις για τα απόβλητα συσκευασίας (π.χ. στόχοι με χρονικό ορίζοντα το 2030). Είναι άστοχο να συντάσσεται νομοσχέδιο στη χώρα μας τώρα, όταν σύντομα θα υπάρχει ανάγκη εναρμόνισης του εθνικού νομικού πλαισίου με τις νέες ευρωπαϊκές οδηγίες.
Επαναφορά των βασικών αρχών
Το ν/σ αποκλίνει από τις βασικές αρχές των συστημάτων (αν δεν τις ανατρέπει) ως δομών που έχουν συσταθεί στη βάση της «Διευρυμένης Ευθύνης του Παραγωγού».
Είναι απολύτως αναγκαίο να περιληφθούν ρητώς στο ν/σ οι βασικές αρχές της λειτουργίας των Συστημάτων (Extended Producers Responsibility-EPR Schemes), όπως αυτές προκύπτουν από την εμπειρία και τη βέλτιστη ευρωπαϊκή πρακτική των τελευταίων 20 ετών. Συγκεκριμένα:
• Τα Συστήματα οργανώνονται και διευθύνονται από τους Παραγωγούς. Τηρώντας πλήρως και ξεκάθαρα αυτή την αρχή διασφαλίζεται κατά το μέγιστο βαθμό ότι η εναλλακτική διαχείριση θα επιφέρει το μικρότερο δυνατό κόστος στους Παραγωγούς, άρα και στην Κοινωνία, και θα επιτύχει το μέγιστο περιβαλλοντικό όφελος.
• Τα Συστήματα λειτουργούν σε μη κερδοσκοπική βάση, οι μετοχές τους δε διανέμουν μέρισμα. Με τα Συστήματα οι συμβεβλημένες επιχειρήσεις αυτοδιαχειρίζονται τους πόρους που υποχρεώνονται να καταβάλλουν. Με αυτές τις αρχές διασφαλίζεται, κατά το δυνατόν, η ισότιμη μεταχείριση των Παραγωγών και η αποτελεσματική εξυπηρέτηση του σκοπού του δημοσίου συμφέροντος που είναι η προώθηση του αγαθού της Ανακύκλωσης.
• Ειδικά για τα απόβλητα συσκευασίας τα έργα εναλλακτικής διαχείρισης υλοποιούνται με την καθοριστικής σημασίας συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Οι ΟΤΑ έχουν το δικό τους και πρωταρχικό ρόλο στο σχεδιασμό και την υλοποίηση των έργων ανακύκλωσης/αξιοποίησης και τελικά ωφελούνται από τη σχέση τους με τα Συστήματα και τις δράσεις της ανακύκλωσης.
Το ν/σ επιτείνει τη σύγχυση κυρίως με την προτεινόμενη κατάργηση του ισχύοντος άρθρου 7, παρ. Α του Νόμου 2939/2001 που αναφέρει ρητώς ότι οι Διαχειριστές (τώρα Παραγωγοί) υποχρεώνονται να οργανώνουν ή να συμμετέχουν σε Συστήματα. Η σχετική αναφορά του παρόντος ν/σ στο άρθρο 4Β, παρ.1 είναι ασαφής και αφήνει μετέωρο ένα θεμελιακό ζήτημα για την εναλλακτική διαχείριση.
Θα σταθώ λίγο στην αρχή:
Σκοπός
1. Σκοπός του παρόντος νόμου είναι η θέσπιση κ εφαρμογή μέτρων που στοχεύουν:
α) στην κατά προτεραιότητα πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων σύμφωνα με το άρθρο 23 του ν. 4042/2012
β) στην κατά προτεραιότητα προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και στην ανακύκλωση των αποβλήτων συσκευασιών και άλλων προϊόντων
1. α) ως προς την πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων σε νησιωτικές περιοχες (όπου δεν υπάρχει παροχή πόσιμου νερού απο το δίκτυο ύδρευσης), άρα υπάρχει τεράστια κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού, ειδικά κατά το καλοκαίρι κι ακόμη περισσότερο σε τουριστικές περιοχές. Ζω στη Μύκονο και είμαι μέλος του εποπτικού του Α.Σ.ανακύκλωσης ΜοίκοΝΟΣ. Ένα τεράστιο μέρος του όγκου που διαχειριζόμασταν επί 3 χρόνια αφορούσε στην ανακύκλωση μπουκαλιών PET. Περισσότερο από την ανάγκη ανακύκλωσης του PET θεωρούμε επιτακτική τη μείωση κατανάλωσης νερου σε εμφιαλωμένα μπουκάλια. Έχει αρχίσει και στη Μύκονο μια κίνηση (από το Σύλλογο Γυμνασίου) εγκατάστασης συστήματος φίλτρων αντίστροφης ώσμωσης χάρη στην οποία από ένα σχολείο και μόνο εξοικονομούνται 200000 τουλάχιστον μπουκαλάκια το χρόνο. Θα μπορούσε να ενισχύσει το κράτος / και οι δήμοι τέτοιες πρωτοβουλίες ωστε να βρουν εφαρμογή σε σχολεία, γήπεδα, δημόσιες υπηρεσίες (όπου επιτρέπεται από υγειονομική αποψη- βασει κατάστασης δικτύου -και με τέτοιο βρυσάκι βέβαια που να μην απαιτείται η χρήση πλαστικού ποτηριου).
1. α) και Β)
Δεύτερο θέμα ως προς την πρόληψη +επαναχρησιμοποίηση, έχει να κάνει με την πρόθεση μείωσης χρήσης της πλαστικής σακούλας. Θεωρώ ότι σταδιακά η τιμή χρέωσης θα πρέπει να αυξηθεί ώστε 1-να αποθαρρύνει τη χρήση αλλά και 2-για να ενθαρρύνει την επανάχρηση της σακούλας που ήδη βρίσκεται στα χέρια μας. Παρατήρησα -το πολύ ωραίο κατα τ’άλλα- ενημερωτικό φυλλαδιο του ΕΟΑΝ που διανεμήθηκε στην ΤΗΝΟ στην επετειακή παρουσίαση της ‘Καλλονής’ και μου έκανε εντύπωση στην πίσω σελίδα ότι ενώ ενθαρρύνει σαν κίνηση – τη χρήση τσάντας πολλαπλών χρήσεων , τη μείωση χρήσης πλαστικής σακούλας και τέλος την ανακύκλωσή της, παραλείπεται σαν θέμα το προηγούμενο στάδιο πριν την ανακύκλωση – ΕΚΕΙΝΟ ΤΗΣ ΟΣΟ ΤΟ ΔΥΝΑΤΟΝ ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΗΣ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΗΣ. Η επαναχρηση εξοικονομεί περισσότερους πόρους και ενθαρρύνει μια διαφορετική νοοτροπία του καταναλωτή-χρήστη:
Αποθαρρύνει την άμεση απόρριψη (ακόμη κι αν αυτή λέγεται ανακύκλωση, στον κύκλο ζωής ενός προιόντος θα πρέπει να τονιστεί πολύ περισσότερο η αύξηση χρήσιμης διάρκειας του, προτού ανακυκλωθεί).
Τέλος, παράλληλα με την παρουσια της τσάντας πολλαπλών χρήσεων θα ήταν χρήσιμο να υποχρεωθούν τα σούπερ μάρκετ να παρέχουν και βιοδιασπώμενη σακούλα από άμυλο (μέσω εξομοίωσης της τιμής χρέωσης αρχικά και μετά με μεγαλύτερη τιμή χρέωσης για την πλαστική).
Η τιμή χρέωσης της πλαστικής σακούλας θα πρέπει τελικά να περιλαμβάνει όχι μόνο το κόστος ανάκτησης της (εφόσον ανακυκλωθεί) αλλά και το μακροπρόθεσμο πιθανό περιβαλλοντικό κόστος- εφόσον απορριφθεί.
Ευχαριστώ,
Καίτη Φούσκη
Θα σταθώ λίγο στην αρχή:
Σκοπός
1. Σκοπός του παρόντος νόμου είναι η θέσπιση κ εφαρμογή μέτρων που στοχεύουν:
α) στην κατά προτεραιότητα πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων σύμφωνα με το άρθρο 23 του ν. 4042/2012
β) στην κατά προτεραιότητα προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και στην ανακύκλωση των αποβλήτων συσκευασιών και άλλων προϊόντων
1. α) ως προς την πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων σε νησιωτικές περιοχες (όπου δεν υπάρχει παροχή πόσιμου νερού απο το δίκτυο ύδρευσης), άρα υπάρχει τεράστια κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού, ειδικά κατά το καλοκαίρι κι ακόμη περισσότερο σε τουριστικές περιοχές. Ζω στη Μύκονο και είμαι μέλος του εποπτικού του Α.Σ.ανακύκλωσης ΜοίκοΝΟΣ. Ένα τεράστιο μέρος του όγκου που διαχειριζόμασταν επί 3 χρόνια αφορούσε στην ανακύκλωση μπουκαλιών PET. Περισσότερο από την ανάγκη ανακύκλωσης του PET θεωρούμε επιτακτική τη μείωση κατανάλωσης νερου σε εμφιαλωμένα μπουκάλια. Έχει αρχίσει και στη Μύκονο μια κίνηση (από το Σύλλογο Γυμνασίου) εγκατάστασης συστήματος φίλτρων αντίστροφης ώσμωσης χάρη στην οποία από ένα σχολείο και μόνο εξοικονομούνται 200000 τουλάχιστον μπουκαλάκια το χρόνο. Θα μπορούσε να ενισχύσει το κράτος / και οι δήμοι τέτοιες πρωτοβουλίες ωστε να βρουν εφαρμογή σε σχολεία, γήπεδα, δημόσιες υπηρεσίες (όπου επιτρέπεται από υγειονομική αποψη- βασει κατάστασης δικτύου -και με τέτοιο βρυσάκι βέβαια που να μην απαιτείται η χρήση πλαστικού ποτηριου).
1. α) και Β)
Δεύτερο θέμα ως προς την πρόληψη +επαναχρησιμοποίηση, έχει να κάνει με την πρόθεση μείωσης χρήσης της πλαστικής σακούλας. Θεωρώ ότι σταδιακά η τιμή χρέωσης θα πρέπει να αυξηθεί ώστε 1-να αποθαρρύνει τη χρήση αλλά και 2-για να ενθαρρύνει την επανάχρηση της σακούλας που ήδη βρίσκεται στα χέρια μας. Παρατήρησα -το πολύ ωραίο κατα τ’άλλα- ενημερωτικό φυλλαδιο του ΕΟΑΝ που διανεμήθηκε στην ΤΗΝΟ στην επετειακή παρουσίαση της ‘Καλλονής’ και μου έκανε εντύπωση στην πίσω σελίδα ότι ενώ ενθαρρύνει σαν κίνηση – τη χρήση τσάντας πολλαπλών χρήσεων , τη μείωση χρήσης πλαστικής σακούλας και τέλος την ανακύκλωσή της, παραλείπεται σαν θέμα το προηγούμενο στάδιο πριν την ανακύκλωση – ΕΚΕΙΝΟ ΤΗΣ ΟΣΟ ΤΟ ΔΥΝΑΤΟΝ ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΗΣ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΗΣ. Η επαναχρηση εξοικονομεί περισσότερους πόρους και ενθαρρύνει μια διαφορετική νοοτροπία του καταναλωτή-χρήστη:
Αποθαρρύνει την άμεση απόρριψη (ακόμη κι αν αυτή λέγεται ανακύκλωση, στον κύκλο ζωής ενός προιόντος θα πρέπει να τονιστεί πολύ περισσότερο η αύξηση χρήσιμης διάρκειας του, προτού ανακυκλωθεί).
Τέλος, παράλληλα με την παρουσια της τσάντας πολλαπλών χρήσεων θα ήταν χρήσιμο να υποχρεωθούν τα σούπερ μάρκετ να παρέχουν και βιοδιασπώμενη σακούλα από άμυλο (μέσω εξομοίωσης της τιμής χρέωσης αρχικά και μετά με μεγαλύτερη τιμή χρέωσης για την πλαστική).
Ευχαριστώ,
Καίτη Φούσκη
Ένα ακόμη νομοσχέδιο για την ανακύκλωση με προδιαγεγραμμένη αποτυχία
Συμμετοχή στη διαβούλευση του σχεδίου νόμου
«Τροποποίηση του Ν2939/2001 – Συσκευασίες και εναλλακτική διαχείριση των συσκευασιών και άλλων προϊόντων – Ίδρυση Εθνικού Οργανισμού Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσκευασιών και άλλων προϊόντων (ΕΟΕΔΣΑΠ) και άλλες διατάξεις»
Είναι γνωστό ότι η χώρα μας, έχει ιδιαίτερα χαμηλές επιδόσεις στον τομέα της ανακύκλωσης, καθώς και ότι έχει αποτύχει να ικανοποιήσει τους στόχους της κοινοτικής (Οδηγία 2008/98/ΕΚ) και της εθνικής νομοθεσίας (ν.4042/2012). Στην πραγματικότητα, το σύστημα ανακύκλωσης απορριμμάτων καρκινοβατεί και τα όποια ποσοστά ανακύκλωσης (το 20% που ανακοινώνεται είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν είναι πραγματικό) αφορούν κυρίως βιομηχανικά/εμπορικά απόβλητα και την ρακοσυλλογή.
Αναγνωρίζοντας αυτή την πραγματικότητα, με το πρόσφατο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΕΣΔΑ, 2015), τέθηκε εκ νέου η προτεραιότητα στην προδιαλογή των υλικών (με στόχο το ποσοστό 50% μέχρι το 2020) αλλά και η ριζική αναμόρφωση των συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης, στην κατεύθυνση της διαφάνειας, της ορθολογικής χρήσης των πόρων και του δημόσιου ελέγχου.
Σε συνέχεια των παραπάνω, το νέο νομοσχέδιο θα έπρεπε θεωρητικά να ανταποκρίνεται στο να διορθώσει τα κακώς κείμενα και να προωθήσει επί τέλους την μείωση των αποβλήτων προς τελική διάθεση, δίνοντας μια αποφασιστική ώθηση στην ανακύκλωση.
Δυστυχώς κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει. Το νέο νομοσχέδιο διατηρεί στο ακέραιο τη δομή αλλά και τη διανομή των ρόλων όπως είναι σήμερα. Περιορίζεται σε τυπικές εξαγγελίες χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα, όπως για παράδειγμα:
• την αποκομιδή των ανακυκλώσιμων σε χωριστά ρεύματα,
• τη δυνατότητα των δήμων να υλοποιούν δικά τους προγράμματα και συστήματα ανακύκλωσης και
• την εξυγίανση των αδιαφανών και αναποτελεσματικών ιδιωτικών συστημάτων που σήμερα νέμονται εξολοκλήρου τον τομέα της ανακύκλωσης.
Πρόκειται για εξαγγελίες που περιλαμβάνονται ως προβλέψεις στο νέο Εθνικό Σχέδιο, μέρος των οποίων έχουν γίνει και ξαναγίνει τα τελευταία χρόνια μέσω νομοθετημάτων και εγκυκλίων. Το νέο νομοσχέδιο όφειλε να θεσμοθετήσει αυτές τις εξαγγελίες, το κάνει όμως με τέτοιο τρόπο ώστε να εξασφαλίζει ότι για μια ακόμη φορά θα μείνουν κενό γράμμα: Οι συνήθεις παίκτες -μεγαλοεπιχειρηματίες καθώς και όλο το υπόλοιπο κύκλωμα που ευθύνεται για τις τραγικές καθυστερήσεις ενώ καρπώνονται τον έμμεσο φόρο (τέλη -εισφορές ανακύκλωσης), θα παραμείνει όπως έχει και θα υποστεί τις λιγότερες δυνατές απώλειες. Οι όποιες αντιδράσεις σημειώνονται από την πλευρά τους, σημειώνονται για λόγους διαπραγμάτευσης και όχι για λόγους πραγματικού κινδύνου των συμφερόντων τους. Στον «αγώνα» αυτό βρίσκουν αρωγούς εκπροσώπους φορέων της Αυτοδιοίκησης όπως η ΚΕΔΕ και το δίκτυο ΦοΔΣΑ.
Πιο συγκεκριμένα στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο:
1. Αναφέρεται (άρθρο 7.3) η υποχρεωτική λειτουργία χωριστών ρευμάτων συλλογής υλικών συσκευασίας (χαρτί, πλαστικό, μέταλλο, χαρτί), αλλά είναι ήδη γνωστό ότι οι περισσότεροι Περιφερειακοί Σχεδιασμοί και τα Τοπικά Σχέδια των Δήμων, ευνοούν τη συνέχιση της λειτουργίας του ενός κάδου ανακύκλωσης με την προσθήκη «ολίγον» από χωριστά ρεύματα (π.χ. κάδοι χαρτιού σε σχολεία και δημόσια κτίρια, καμπάνες γυαλιού σε κάποια σημεία κ.ά.).
2. Αναφέρεται η ανάγκη διαφάνειας και καλύτερης διαχείρισης των ιδιωτικών Συλλογικών Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης (δλδανακύκλωσης – επαναχρησιμοποίησης). Ωστόσο, αγνοείται η ρητή πρόβλεψη του ΕΣΔΑ ότι «κρίνεται επιβεβλημένη η δημοσιοποίηση των επιχειρησιακών σχεδίων των ΣΕΔ και του ΕΟΑΝ και της οικονομικής τους διαχείρισης.» . Αντί γιαυτήν υιοθετείται η γενικόλογη διατύπωση που περιλαμβάνεται στο άρθρο 19 του νέου νομοσχεδίου για το «Εθνικό σύστημα πληροφόρησης του κοινού».
3. Κεντρικό πρόβλημα της ανακύκλωσης αποτελεί η διαχείριση του λεγόμενου τέλους ανακύκλωσης, το οποίο πληρώνεται από τους καταναλωτές. Για το θέμα αυτό το Εθνικό Σχέδιο αναφέρει «Ριζική αναθεώρηση των Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης. Εξέταση δυνατότητας το τέλος ανακύκλωσης θα εισπράττεται και θα αποδίδεται με διαφανή τρόπο από δημόσιο φορέα (ΕΟΑΝ)». Για το μείζον αυτό πρόβλημα τη διαχείριση δηλαδή ενός έμμεσου φόρου που εισπράττουν και διαχειρίζονται ιδιώτες παραγωγοί, το νέο νομοσχέδιο δεν αλλάζει απολύτως τίποτε.
4. Αντίστοιχα, παρά το γεγονός ότι στο άρθρο 4 (4β.3)του νέου νομοσχεδίου προβλέπεται ότι τα ΣΣΕΔ καλύπτουν το σύνολο των δαπανών για την συλλογή, μεταφορά κλπ, ωστόσο στη συνέχεια το νομοσχέδιο αναφέρει ότι η σύμβαση των ΣΣΕΔ με τους Δήμους μπορεί να αφορά μόνο την παροχή εξοπλισμού (άρθρο 8.4). Τα υπόλοιπα κόστη συλλογής και μεταφοράς (καύσιμα, μισθοί, συντηρήσεις, ασφάλειες), που είναι πολλαπλάσια της αγοράς κάδων και απορριμματοφόρων θα συνεχίζουν να τα πληρώνουν οι δημότες, παρότι έχουν ήδη πληρώσει το τέλος ανακύκλωσης που προορίζεται για το σκοπό αυτό.
5. Το νομοσχέδιο ισχυρίζεται ότι δίνει το δικαίωμα στους Δήμους να αναπτύξουν δικά τους συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης, εφόσον είναι σε θέση να τα πληρώσουν (άρθρο 8 παρ. 1,2,3). Η πρόβλεψη αυτή είναι χωρίς αξία αφού τα ιδιωτικά ΣΣΕΔ θα συνεχίσουν να εισπράττουν εξολοκλήρου τις εισφορές από τα τέλη ανακύκλωσης. Αν λοιπόν κάποιοι Δήμοι αποφασίσουν να λειτουργήσουν δικά τους συστήματα, οι πολίτες θα πρέπει να επιβαρυνθούν εξολοκλήρου για την ανακύκλωση των υλικών για την οποία ωστόσο έχουν ήδη καταβάλει το τέλος ανακύκλωσης μέσω της τιμής αγοράς του προϊόντος. Αν εδώ συνυπολογισθεί ότι:
• δεν έχει προχωρήσει η πρόβλεψη του ΕΣΔΑ σχετικά με τις «Ρυθμίσεις που θα διευκολύνουν τη χωροθέτηση υποδομών ανακύκλωσης με Διαλογή στην Πηγή και κομποστοποίησης μικρής κλίμακαςπροδιαλεγμένου οργανικού υλικού στον αστικό ιστό, χαμηλής όχλησης ως προς τις χρήσεις γης.»
• οι υποδομές ανακύκλωσης δεν χρηματοδοτούνται από την πρόσφατη πρόσκληση τουΕΣΠΑ
• δεν έχει προχωρήσει η πρόβλεψη για νομοθετική ρύθμιση ώστε οι Δήμοι να μπορούν να διαθέτουν με αντίτιμο τα ανακυκλώσιμα που συλλέγουν,
καταλαβαίνουμε ότι αυτή η πρόβλεψη για τη δυνατότητα δημοτικών συστημάτωνανακύκλωσης είναι εντελώς προσχηματική. Άλλωστε το γεγονός ότι στο παράρτημα του νομοσχεδίου με τα περιεχόμενα των φακέλων υποβολής ΣΣΕΔ & ΑΣΕΔ, δεν περιλαμβάνονται αντίστοιχα περιεχόμενα για φακέλους υποβολής δημοτικών συστημάτων, αποτυπώνει ξεκάθαρα την τύχη που το ίδιο το νομοσχέδιο προβλέπει για την δυνατότητα που υποτίθεται ότι θεσμοθετεί.
6. Σχετικά με το ρόλο του ΕΟΑΝ, αυτός σύμφωνα με το ΕΣΔΑ θα έπρεπε «να αναβαθμιστεί, να εξετασθεί η δυνατότητα ώστε οι πόροι των ΣΕΔ να μεταφέρονται στον ΕΟΑΝ και ακολούθως να διανέμονται στους παρόχους υπηρεσιών ανακύκλωσης και τέλος να μετατραπεί σε φορέα συντονισμού διαχείρισης στερεών αποβλήτων με αντικείμενο του φορέα την οργάνωση, το συντονισμό και την υποστήριξη των σχεδιαζόμενων και υφιστάμενων φορέων διαχείρισης αποβλήτων (ΦοΔΣΑ, Δήμοι), των αρμόδιων υπηρεσιών της κεντρικής διοίκησης, την αδειοδότηση, έλεγχο και εποπτεία της λειτουργίας των συστημάτων ανακύκλωσης, καθώς και τη συνεργασία με τους φορείς εκμετάλλευσης μέσω των κλαδικών τους φορέων».Προφανώς καμία από τις σημαντικές αλλαγές σε σχέση με το ρόλο του ΕΟΑΝ δεν προβλέπεται στο παρόν νομοσχέδιο.
Τέλος πρέπει να επισημανθεί ότι αρκετές από τις προβλέψεις του νέου νομοσχεδίου (χωριστά, ρεύματα, αποθεματικά ΣΣΕΔ, μη δυνατότητά των ΣΣΕΔ να λειτουργούν υποδομές διαχείρισης, δυνατότητα των Δήμων να οργανώνουν δικά τους συστήματα) δεν είναι καινοφανείς. Περιέχονταν σε προηγούμενο νομοθέτημα που είχε κατατεθεί από τον κ.Μανιάτη, τότε υπουργό περιβάλλοντος και ενέργειας το 2014.
Συμπέρασμα και πρόταση
Το παρόν νομοσχέδιο διατηρεί τη βασική φιλοσοφία του υφιστάμενου συστήματος ανακύκλωσης που είναι«τα κέρδη στον ιδιώτη, τα βάρη στον πολίτη» και δεν θα έχει ουσιαστικά αποτελέσματα, τόσο στον τομέα της διαφάνειας και της χρηστής διαχείρισης του δημόσιου χρήματος, όσο και στην προώθηση της ανακύκλωσης. Θα πρέπει να αποσυρθεί και στη θέση του να εκπονηθεί ένα νέο σχέδιο νόμου που:
• θα αναδιαρθρώνει, επί της ουσίας, το αδιαφανές και αναποτελεσματικό ισχύον καθεστώς.
• θα καθορίζει το δημόσιο φορέα ο οποίος θα είναι υπεύθυνος για την είσπραξη, την κατανομή και τον έλεγχο των εισφορών ανακύκλωσης
• θα καθορίζει τις διαδικασίες με τις οποίες θα γίνεται η είσπραξη και η κατανομή της εισφοράς ανακύκλωσης
• θα αποσαφηνίζει την κύρια ευθύνη των δήμων για την διαλογή στην πηγή των αστικών αποβλήτων
• θα δημιουργεί ουσιαστικές προϋποθέσεις ώστε η ευθύνη των δήμων για τη διαλογή στην πηγή να μπορεί να γίνει πράξη. Θα διευκολύνει την εγκατάσταση δημοτικού ή διαδημοτικού ΚΔΑΥ και την εμπορία ανακυκλώσιμων από τους δήμους και θα θεσπίζει την επιστροφή μέρους της εισφοράς ανακύκλωσης στου δήμους, με βάση τις πραγματικές μετρήσιμες επιδόσεις στον τομέα της ανακύκλωσης.
• θα προωθήσει αποφασιστικά τη μείωση των αποβλήτων προς τελική διάθεση, με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος, την εξοικονόμηση πόρων και τη δραστική μείωση των τελών που βαρύνουν τους πολίτες.
11/11/2016
ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΣΥΝΕΝΝΟΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ (ΠΡΩΣΥΝΑΤ)
prosynat.blogspot.gr- prosynat@gmail.com
Άρθρο 1, σημείο 1. παρ. ζ΄ : Παραμένει η αρχή της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού, αλλά μόνον ως προς αυτόν, (παραγωγό) και όχι ως προς τους άλλους παράγοντες της διαχείρισης του αποβλήτου, (σημεία συλλογής, αποθήκευσης, συλλέκτες-μεταφορείς και ανακυκλωτές).
Επίσης, προβλέπονται κυρίως ευθύνες και υποχρεώσεις, χωρίς να αποδίδονται δικαιώματα ως προς την οργάνωση των εργασιών της εναλλακτικής διαχείρισης του αποβλήτου.
Ευκρινώς δε, αποτυπώνεται σ’ αυτό, η περαιτέρω περιστολή των οργανωτικών αρμοδιοτήτων της εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων από τα ΣΣΕΔ, επιφυλάσσοντας γι’ αυτά μόνο τον καταγραφικό-απογραφικό ρόλο, γεγονός που δεν συνάδει με το πνεύμα, τη φιλοσοφία και την καρτούσα αντίληψη της εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων.
Άρθρο 1, σημείο 2. παρ. ζ΄ : Τα ΣΣΕΔ και ειδικότερα το ΣΣΕΔ ΣΥΔΕΣΥΣ, εκτός των επίσημων οικονομικών και διαχειριστικών ελέγχων των αρμοδίων οργάνων από τα οποία έχουν επανειλημμένα ελεγχθεί, διαθέτει και επαρκές σύστημα ετήσιου αυτοελέγχου μέσω ανεξάρτητων ορκωτών ελεγκτών.
Με τα ανωτέρω ως δεδομένα, ως διαδικασίες ελέγχων η διαφάνεια στη λειτουργία των ΣΣΕΔ, ήδη υφίσταται και εφαρμόζεται προ του παρόντος σχεδίου. Ο εξορθολογισμός δε του κόστους των υπηρεσιών, δε θα πρέπει να εφαρμοστεί οριζόντια και στο ίδιο ποσοστό για όλα τα ΣΣΕΔ, με δεδομένο ότι καθένα από αυτά διαχειρίζεται διαφορετικά προϊόντα και ρεύματα ανακύκλωσης.
Αν σκοπός του σχεδίου νόμου είναι η βιωσιμότητα, με τον κατά τον συγκεκριμένο τρόπο οριζόντιο εξορθολογισμό, τα ΣΣΕΔ θα καταστούν μη βιώσιμα.
«2. παρ. ζ΄: Στη βελτιστοποίηση των ΣΕΔ, θέτοντας όρους που αποσκοπούν στη διαφάνεια, τον καλύτερο έλεγχο και τον εξορθολογισμό του κόστους των αντίστοιχων υπηρεσιών ….»
Είναι προσχηματική η αναφορά σε διαφάνεια, καλύτερο έλεγχο και εξορθολογισμό του κόστους, καθότι είναι πασιφανές πως αποτελούν την αιτιολόγηση προκειμένου να ελεγχθούν από τον και κατά γενική παραδοχή, αλλά του ιδίου, υποστελεχωμένο και υπολειτουργούντα ΕΟΑΝ, τόσο η συντριπτική πλειοψηφία των αποθεματικών όσο και οι ετήσιες χρηματικές εισφορές των ΣΕΔ. Εξάλλου εν αντιθέσει με τον ΕΟΑΝ όπου ο σχετικά πρόσφατος έλεγχος του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης (ΓΕΔΔ) σε «θέματα λειτουργίας του Οργανισμού που έχουν οικονομικές συνέπειες», διαπίστωσε και αποτύπωσε πρακτικές που δεν συνάδουν «με τα ισχύοντα στον λοιπό Δημόσιο Τομέα, με την παρούσα οικονομική κατάσταση της χώρας και την ανάγκη περιστολής κάθε μη αναγκαίας δαπάνης από τους φορείς του Δημοσίου» κλπ, δεν υφίσταται αντίστοιχη τεκμηρίωση για τα ΣΕΔ. Άρα ο εξορθολογισμός του λειτουργικού κόστους και η διαφάνεια, αποδεδειγμένα αφορά πρώτα και κύρια τον Οργανισμό Ανακύκλωσης. Οπότε η προσπάθεια περιστολής δαπανών και εξορθολογισμού του λειτουργικού κόστους επιβάλλεται να έχει ως αφετηρία τον Οργανισμό. Τα ΣΣΕΔ άλλωστε εκτός των επίσημων οικονομικών και διαχειριστικών ελέγχων των αρμοδίων οργάνων στους οποίους επανειλημμένα έχουν υποβληθεί και επί των οποίων ουδέν διεπιστώθη, εξ ου και ουδεμία διοικητική κύρωση, εξ όσων γνωρίζω, έχει επιβληθεί, αρκετά εξ αυτών διαθέτουν και επαρκές σύστημα ετήσιου αυτοελέγχου μέσω ανεξάρτητων ορκωτών ελεγκτών. Κατά συνέπεια είναι όλως αβάσιμες και συκοφαντικές οι αναφορές που εμπεριέχονται στον εν λόγω σχέδιο και θα πρέπει να απαλειφθούν.
Άρθρο 1 παράγραφος ζ: καθιερώνεται εκ νέου η περιβόητη αρχή της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού και μόνο ως προς αυτόν όμως και όχι για τους άλλους παράγοντες της διαχείρισης του αποβλήτου (σημεία συλλογής, αποθήκευσης, συλλέκτες-μεταφορείς και ανακυκλωτές). Προβλέπονται όμως μόνο ευθύνες και υποχρεώσεις για τον παραγωγό, άνευ δικαιωμάτων-ελευθεριών ως προς την οργάνωση των εργασιών της εναλλακτικής διαχείρισης του αποβλήτου. «Φιλοδοξία» των συντακτών του σχεδίου νόμου όπως ευκρινώς αποτυπώνεται σ’ αυτό, είναι η περαιτέρω περιστολή των οργανωτικών αρμοδιοτήτων της εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων από τα ΣΕΔ, επιφυλάσσοντας γι’ αυτά ως προς τις εργασίες της εναλλακτικής διαχείρισης, μόνο τον καταγραφικό-απογραφικό ρόλο, γεγονός που δεν συνάδει με το πνεύμα, την φιλοσοφία και την κρατούσα αντίληψη της εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων, αλλά και αντιβαίνει την εθνική και κοινοτική νομοθεσία.
Εν ολίγοις η επαναδιατύπωση και εκ νέου καθιέρωση της βασικής αρχής της ευθύνης του παραγωγού, δεν συνάδει επ’ ουδενί με τον επιχειρούμενο δια του σ/ν περιορισμό ως προς την εκπλήρωση της υποχρέωσης που απορρέει από της ως άνω βασική αρχή για την οργάνωση και εκτέλεση των εργασιών της εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων εκ μέρους του (του παραγωγού, μέσω των ΣΕΔ).
Οι παρακάτω παρατηρήσεις αποτελούν τις θέσεις του ΣΕΠΑΝ (Σύνδεσμος Βιοχηχανιών και Επιχειρήσεων Ανακύκλωσης και Ενεργειακής Αξιοποίησης Αποβήτων) επί του νομοσχεδίου.
Οι παρατηρήσεις αυτές, αποσκοπούν στη βελτίωση του προτεινόμενου νομοσχεδίου με την ανάδειξη σημείων που χρήζουν περαιτέρω ανάλυσης, τροποποίησης ή/και διόρθωσης.
Ακολουθούν γενικές παρατηρήσεις επί του ν/σ, καθώς και οι απόψεις και θέσεις του ΣΕΠΑΝ αναφορικά με τους εξής βασικούς άξονες:
– Συμβατότητα με το Κοινοτικό Δίκαιο
– Συμβατότητα με τους κανόνες της ελεύθερης αγοράς, κίνητρα για επενδύσεις – αποφυγή στρέβλωσης ανταγωνισμού
– Συμβατότητα με τις αρχές της κυκλικής οικονομίας
1. Γενικές παρατηρήσεις
Ο ΣΕΠΑΝ συμφωνεί με την αναγκαιότητα τροποποίησης του Νόμου δεδομένου ότι έχει παρέλθει μεγάλο χρονικό διάστημα από την θέσπισή του και απαιτείται επικαιροποίηση με στόχο τη βελτίωση προβληματικών, σήμερα, διατάξεων. Η αλλαγή ενός νόμου όπως ο Ν. 2939/2001 απαιτεί μια πολυεπίπεδη διαδικασία συζητήσεων με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Συνεπώς τα όποια θέματα έχουν ανακύψει και τα οποία οδηγούν στην αναγκαιότητα αλλαγής του θεσμικού πλαισίου για την ανακύκλωση, πρέπει να αναδειχθούν μέσα από διάλογο με τα ΣΕΔ και άλλους εμπλεκόμενους φορείς, πράγμα το οποίο δυστυχώς μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει επαρκώς.
Για την τροποποίηση του Νόμου θεωρούμε προαπαιτούμενη την ex-post αξιολόγηση του, χρησιμοποιώντας δείκτες για, μεταξύ άλλων, το επίπεδο των εισφορών και την επίδοση ανά ρεύμα. Ο στόχος πρέπει να είναι να γίνει αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του Νόμου στην επίτευξη στόχων με την όσο το δυνατόν χαμηλότερη επιβάρυνση στον τελικό καταναλωτή. Παράλληλα, στο πλαίσιο του οράματος της Ευρώπης για τη μετάβαση στο μοντέλο της κυκλικής οικονομίας, η αξιολόγηση αυτή θα πρέπει να περιλαμβάνει και τα οφέλη για την Εθνική Οικονομία δεδομένου ότι ο απώτερος σκοπός της ανακύκλωσης είναι η παραγωγή προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας.
Ο προτεινόμενος Νόμος επίσης θα πρέπει να περιλαμβάνει μία ex-ante αξιολόγηση ώστε να αποτιμηθεί η επίπτωση στη λειτουργία των συστημάτων, τυχόν επιβαρύνσεις στον καταναλωτή, προσδοκώμενη συμβολή στη βελτίωση επιδόσεων, κλπ.
Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, είναι υπό αναθεώρηση όλο το νομικό πλαίσιο διαχείρισης των αποβλήτων και αναμένεται η τροποποίηση σχετικών κοινοτικών οδηγιών στο άμεσο μέλλον, στο πλαίσιο των αρχών της Κυκλικής Οικονομίας. Θεωρούμε ότι είναι προτιμότερο, να αναμείνουμε και τη νέα Οδηγία πλαίσιο για τη συνολική αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου στον τομέα των αποβλήτων.
Σε ότι αφορά στα προβλεπόμενα για τον ΕΟΑΝ, δεν είναι σαφής από το κείμενο του ν/σ, ο τρόπος επιλογής του Προέδρου και των μελών ΔΣ του ΕΟΑΝ, καταγράφεται απλώς η πρόβλεψη να «…έχουν γνώσεις και εμπειρία σε θέματα περιβάλλοντος ή εναλλακτικής διαχείρισης».
Με το προτεινόμενο ν/σ δίνεται γενικά η εντύπωση «κρατικοποίησής» του, ενώ κατά την άποψή μας, ο ΕΟΑΝ πρέπει να έχει ρυθμιστικό και εποπτικό ρόλο για την ανακύκλωση και γενικότερα την εναλλακτική διαχείριση και αξιοποίηση αποβλήτων στην κατεύθυνση της προώθησης της βιώσιμης ανάπτυξης και της κυκλικής οικονομίας, με συμμετοχή από όλους τους φορείς και τους κοινωνικούς εταίρους που εμπλέκονται στην ανακύκλωση.
Τα ΣΕΔ πρέπει κατά βάση να έχουν ρυθμιστικό ρόλο σε σχέση με την ανακύκλωση και να υπάρχουν θεσμοθετημένα πρότυπα επεξεργασίας των αντίστοιχων υλικών. Σημειώνεται ότι, αναφορικά με τα πρότυπα διαχείρισης από τον ΕΛΟΤ (όπως προβλέπονται στο άρθρο 12) δεν αναφέρεται χρονοδιάγραμμα πλήρους εφαρμογής.
Στο παρόν ν/σ και αναφορικά με τα Συστήματα Ατομικής εναλλακτικής διαχείρισης (ατομικά ΣΕΔ), θα πρέπει να αναφέρεται ότι στο φάκελο που θα κατατίθεται στον ΕΟΑΝ, πρέπει να καθορίζεται το γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής, να διασφαλίζεται η χωριστή συλλογή αποβλήτων, κλπ.
Προκαλεί επίσης σύγχυση, η πρόβλεψη ότι στα ατομικά ΣΕΔ το ανταποδοτικό τέλος που καταβάλει το ΣΕΔ στον ΕΟΑΝ σχετίζεται με την έκταση του ΣΕΔ, ενώ στο Συλλογικό Σύστημα δεν ισχύει η ίδια πρόβλεψη.
Αναφορικά με τον ελεγκτικό μηχανισμό, ο ΣΕΠΑΝ συμφωνεί με την ενίσχυσή του διότι μπορεί να συμβάλει σημαντικά στη διαμόρφωση υγιούς ανταγωνισμού, ο οποίος απαιτείται για την προσέλκυση επενδύσεων. Σημειώνεται όμως ότι δεν είναι ξεκάθαρο αν η Δ/ση Επιθεωρήσεων και Ελέγχων που ασκεί έλεγχο σε ΣΕΔ, υπόχρεους φορείς διαχείρισης αποβλήτων, υπόχρεους παραγωγούς και διαχειριστές αποβλήτων, μπορεί να επεκτείνει τους ελέγχους και σε άλλους φορείς ή εγκαταστάσεις που διαχειρίζονται ρεύματα εναλλακτικής διαχείρισης κατά παράβαση της κείμενης νομοθεσίας ή αυτό εναπόκειται στους Επιθεωρητές Περιβάλλοντος. Στο πλαίσιο αυτό, σημειώνουμε ότι, δεν είναι ευθύνη ή αντικείμενο του διακινητή να ελέγχει κατά πόσο ο κάθε παραγωγός συμμετέχει σε ΣΕΔ. Η ευθύνη θα πρέπει να είναι αποκλειστικά του παραγωγού αλλά και του εποπτικού φορέα και ελεγκτικού μηχανισμού. Κατά συνέπεια, δεν είναι δόκιμο να ανατίθεται από τον ΕΟΑΝ η διενέργεια ελέγχων σε νομικά ή φυσικά πρόσωπα, δίχως να απαιτείται παράλληλα τούτα να είναι διαπιστευμένα από τον αρμόδιο Φορέα, ως προς την πιστοποίηση Συστημάτων Περιβαλλοντικής Διαχείρισης, ώστε να συνεισφέρουν ουσιαστικά στο ελεγκτικό έργο του ΕΟΑΝ.
Αναφορικά με την επίτευξη των ποσοτικών στόχων όπως αναφέρονται στο άρθρο 8, θεωρούμε ότι θα ήταν σκόπιμο να αναμορφωθεί η πρόβλεψη, ώστε να μην περιορίζεται η επίτευξη των στόχων, από την υπ’ αρ. 49 /15.12.2015 Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου και να επιτρέπεται η εκάστοτε προσαρμογή, σύμφωνα με τα ισχύοντα στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο, χωρίς να χρειάζεται νέα νομοθετική ρύθμιση.
Αναφορικά με το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής του ν/σ είναι χρήσιμο, σε κάθε περίπτωση, να υπάρχει μεταβατική περίοδος για την έναρξη ισχύος πολλών διατάξεων, για την επαρκή προετοιμασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων με τουλάχιστον ετήσιο ορίζοντα.
Επιπρόσθετα, με βάση την προτεινόμενη τροποποίηση τα καταστατικά των φορέων ΣΣΕΔ που λειτουργούν, θα πρέπει να προσαρμοσθούν ανάλογα με την προτεινόμενη τροποποίηση, μέσα σε προθεσμία τεσσάρων μηνών από την έναρξη ισχύος της. Αν παραληφθεί κάτι τέτοιο, επιβάλλεται με απόφαση του ΕΟΑΝ πρόστιμο 1.000 ευρώ για κάθε ημέρα καθυστέρησης εκπλήρωσης της υποχρέωσης αυτής, σε βάρος του φορέα ΣΣΕΔ. Θεωρούμε ότι η πρόβλεψη αυτή θα πρέπει να παραληφθεί εντελώς, καθώς είναι αδύνατο τα υφιστάμενα και λειτουργούντα ΣΣΕΔ να προσαρμοσθούν σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα σε κάτι τέτοιο.
Από το παρόν ν/σ, απουσιάζουν εντελώς οι υποχρεώσεις του ΕΟΑΝ, όπως η σύνταξη απολογισμού του, υποχρέωση ανταπόκρισης σε ερωτήματα εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος, έγκριση επιχειρησιακών σχεδίων, κλπ. ενώ είναι σημαντικό να υπάρχει ξεκάθαρο πλαίσιο προθεσμιών για όλους τους εμπλεκομένους.
Τέλος, είναι εξαιρετικά σημαντικό να αναφερθεί ότι θα πρέπει να θεσπιστούν αντικειμενικά κριτήρια καταμέτρησης των ποσοτήτων προϊόντων (put on the market) όπως επίσης και των συλλεχθέντων αποβλήτων, ενώ για τις απολογιστικές εκθέσεις των ΣΕΔ όπως και του ΕΟΑΝ θα πρέπει να θεσπιστεί μηχανισμός επαλήθευσης από ανεξάρτητο φορέα.
2. Συμβατότητα με Κοινοτικό Δίκαιο
Στο συγκεκριμένο ν/σ κατά την άποψή μας θα πρέπει να αναφερθούν αντιστοίχως και οι στόχοι ανάκτησης, όπως ακριβώς συμβαίνει με τον ισχύοντα Ν. 2939/2001, προκειμένου να εμπεριέχεται σαφώς και η άλλου είδους αξιοποίηση, όπως η ενεργειακή, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων της Οδηγίας 2008/98/ΕΚ και του Ν. 4042/2012, σε συσχέτιση με την Οδηγία 2010/75/ΕΕ.
Σημειώνεται ότι είναι ήδη σε εξέλιξη η διαδικασία έγκρισης ή/και υλοποίησης των Τοπικών Σχεδίων Διαχείρισης Απορριμμάτων στα οποία ορίζονται στόχοι, καθώς επίσης και η βέλτιστη μέθοδος συλλογής και διαλογής.
Το στοιχείο αυτό πρέπει να ληφθεί υπόψη για τη βελτίωση του συστήματος χωριστής συλλογής συσκευασιών και γενικότερα του ξηρού ρεύματος των ανακυκλωσίμων αστικών αποβλήτων σε συνδυασμό με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Εκτιμάται ότι η γενικευμένη εφαρμογή της χωριστής συλλογής αποβλήτων σε τέσσερα ρεύματα στον Ελληνικό χώρο δεν αποτελεί πάντα αποτελεσματική εφικτή λύση από τεχνική, περιβαλλοντική και οικονομική άποψη.
Με το παρόν νομοσχέδιο δίνεται η αίσθηση γενικής και μη σαφώς προσδιορισμένης μετάθεσης της ευθύνης επίτευξης των Εθνικών Στόχων στα ΣΕΔ, χωρίς σύνδεση με τους στόχους που τους ανατίθενται με τις εγκρίσεις της Πολιτείας, το ποσοστό συμμετοχής των παραγωγών που εκπροσωπούνται στο ΣΕΔ στη συνολική ποσότητα των αποβλήτων, αλλά και τις υποχρεώσεις που προκύπτουν από τα εν λόγω εγκεκριμένα Επιχειρησιακά Σχέδια τυχόν άλλων εμπλεκομένων φορέων.
Δεν θεωρείται λογικό ένα ΣΕΔ να έχει την αποκλειστική ευθύνη για την επίτευξη στόχου για κάποιο απόβλητο όταν έχουν συμβληθεί μαζί του Παραγωγοί (υπόχρεοι) που αντιστοιχούν σε μέρος μόνον του εν λόγω υλικού που διατίθεται στην εγχώρια αγορά, λόγω είτε λειτουργίας άλλου ΣΕΔ με το ίδιο αντικείμενο, είτε εισφοροδιαφυγής, κλπ.
Εξάλλου σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή πρακτική, τα ΣΕΔ έχουν υποχρέωση μόνο για τις ποσότητες που αντιστοιχούν στα υλικά που εισέρχονται στην αγορά (put on the market) από τις υπόχρεες επιχειρήσεις που συμμετέχουν στο ΣΕΔ.
Στο άρθρο 16, προβλέπεται η επιβολή κυρώσεων και προστίμων μεταξύ των άλλων και στα ΣΕΔ. Αντιθέτως, δεν υπάρχει καμιά πρόβλεψη ευθυνών για τον ΕΟΑΝ και την κεντρική διοίκηση (για παραλείψεις, μη εφαρμογή των διατάξεων για τις κυρώσεις κ.λπ.) που μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα τη βλάβη της εναλλακτικής διαχείρισης και τη διασπάθιση των πόρων που προορίζονται για εναλλακτική διαχείριση.
3. Συμβατότητα με κανόνες ελεύθερης αγοράς & κίνητρα για επενδύσεις – αποφυγή στρέβλωσης ανταγωνισμού
Με την προτεινόμενη τροποποίηση απαγορεύεται η λειτουργία ΣΕΔ τα οποία έχουν δημιουργηθεί από υπόχρεους διαχειριστές οι οποίοι τυγχάνει να πραγματοποιούν και δραστηριότητες εναλλακτικής διαχείρισης, το κύριο όμως αντικείμενο εργασιών τους είναι η παραγωγή προϊόντων τα οποία τους καθιστούν υπόχρεους. Επιτρέπεται η εκτέλεση τέτοιων εργασιών ύστερα από προηγούμενη έγκριση του ΕΟΑΝ, μόνο στις περιπτώσεις που εξαιτίας έλλειψης επιχειρηματικού ενδιαφέροντος από τον ιδιωτικό ή τον ευρύτερο δημόσιο τομέα καθίσταται αδύνατη η συλλογή-μεταφορά ή η επεξεργασία ρευμάτων αποβλήτων. Επιπρόσθετα σύμφωνα με την προτεινόμενη τροποποίηση, με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας η οποία εκδίδεται μετά από εισήγηση του ΕΟΑΝ, καθορίζονται οι ειδικότερες προϋποθέσεις και η διαδικασία εγκρίσεως εκτέλεσης εργασιών εναλλακτικής διαχείρισης καθώς και κάθε άλλο αναγκαίο ζήτημα για την εφαρμογή της.
Αξιοσημείωτο είναι, ότι στο πλαίσιο των τροποποιήσεων του εν λόγω ν/σ, στον καθορισμό των ‘’άλλων προϊόντων’’ θα πρέπει να συμπεριληφθούν και άλλα προϊόντα όπως πχ. σκάφη αναψυχής που βρίσκονται στο τέλος κύκλου ζωής, παραγόμενα απόβλητα από τα τηλεπικοινωνιακά και σιδηροδρομικά έργα, έντυπο χαρτί, κλπ. Τούτη η απαίτηση προκύπτει από την αναγκαιότητα αντιμετώπισης των παρουσιαζόμενων προβλημάτων διαχείρισής τους σε εθνική βάση, καθώς και την συσχέτιση αντιστοίχως με τα λαμβανόμενα μέτρα σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.
Η συγκεκριμένη προσπάθεια αλλαγής όχι μόνον έρχεται σε ευθεία αντίθεση με το πνεύμα και το γράμμα της Ελληνικής και Ευρωπαϊκής νομοθεσίας, αλλά ουσιαστικά δημιουργεί πρόβλημα λειτουργίας σε υφιστάμενα ΣΕΔ, τα οποία έχουν επιτύχει σημαντικότατες επιδόσεις για την Ελλάδα σε Ευρωπαϊκό αλλά και παγκόσμιο επίπεδο. Μία τέτοια τροποποίηση, πέραν της προφανούς αντίθεσης με την υπάρχουσα νομοθεσία, θέτει σε άμεσο κίνδυνο τη λειτουργία της εναλλακτικής διαχείρισης στην Ελλάδα. Θα πρέπει συνεπώς, από τις ανωτέρω απαγορεύσεις να εξαιρούνται επιχειρήσεις των οποίων ο κύριος σκοπός σύμφωνα με το καταστατικό τους, καθώς και το μεγαλύτερο μέρος του κύκλου εργασιών τους, τους καθιστά υπόχρεους διαχειριστές (παραγωγούς ή συσκευαστές κατά την έννοια του νόμου για το συγκεκριμένο υλικό).
Τα ΣΕΔ είναι ιδιωτικές εταιρείες, οι οποίες δεν είναι δυνατόν να ενταχθούν σε καθεστώς δημοσίου. Σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία περί διευρυμένης ευθύνης παραγωγού τα ΣΕΔ δημιουργούνται από παραγωγούς οι οποίοι είναι ιδιώτες. Αυτό σημαίνει ότι αφ΄ ενός μεν το κράτος δεν μπορεί να δημιουργεί ΣΕΔ, αφ’ ετέρου, οι πόροι των ΣΕΔ είναι ιδιωτικοί προοριζόμενοι από τους παραγωγούς για ανακύκλωση.
Τα ΣΕΔ, ως εκ του χαρακτήρα τους, αποτελούν εταιρείες παροχής υπηρεσιών εναλλακτικής διαχείρισης, όπως προβλέπονται βάσει της σχετικής νομοθεσίας αλλά και της εγκριτικής τους απόφασης. Η παροχή υπηρεσιών είναι κατ’ εξοχήν διοικητική ενέργεια η οποία συνεπάγεται διοικητικό κόστος.
Ο ΕΟΑΝ έχει την δυνατότητα και την ευθύνη ελέγχου του κόστους αυτού τόσο μέσω των εγκεκριμένων επιχειρησιακών σχεδίων των ΣΕΔ, όσο και μέσω των ετησίων αναφορών τις οποίες αυτά υποβάλλουν. Τα επιχειρησιακά σχέδια άλλωστε, αποτελούν το σημαντικότερο εργαλείο άσκησης πολιτικής από την πλευρά του ΕΟΑΝ στο εκάστοτε ΣΕΔ και επομένως η όποια παρέμβαση μπορεί να τεκμηριωθεί στη φάση αυτή. Ζητούμενο συνεπώς, είναι ο ουσιαστικός έλεγχος για τη χρηστή χρήση των πόρων και όχι οι γενικοί αποκλεισμοί, οι οποίοι μάλλον σύγχυση δημιουργούν παρά επιτυγχάνουν διαφανή λειτουργία.
Αναφορικά δε, με την πρόταση για τήρηση αποθεματικού 35% από τα ΣΕΔ και σύμφωνα με το εδάφιο 14 του προτεινόμενου άρθρου 4α, εκτιμάται ως εξαιρετικά χαμηλό, αφού σε περίπτωση οποιασδήποτε δυσκολίας στην λειτουργία του, θα υπάρχει δυνατότητα συνέχισής της μόνο για χρονικό διάστημα 3-4 μηνών. Πέραν τούτου, το αποθεματικό μπορεί να χρησιμοποιείται για κάλυψη αναγκών του ΣΕΔ οι οποίες θα προκύψουν στο μέλλον.
Στο ν/σ (Άρθρο 4) αναφέρεται ότι η επιλογή συνεργατών από τα ΣΕΔ αλλά και οι προμήθειες και εξοπλισμοί θα γίνονται σύμφωνα με τα Κανονισμό Προμηθειών, Υπηρεσιών και Έργων του φορέα που θα πρέπει να εγκρίνεται από τον ΕΟΑΝ, ενώ μέχρι την έγκρισή του ο φορέας υποχρεούται να εφαρμόζει Πρότυπο Κανονισμό Προμηθειών, Υπηρεσιών και Έργων που εκδίδει ο ΕΟΑΝ. Σημειώνεται ότι η επιβολή κανόνων περί προμηθειών στα ΣΕΔ (Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου- ΝΠΙΔ) σε περίπτωση εφαρμογής τους, ενδεχομένως να αφαιρέσει την ευελιξία και ταχύτητα τόσο στις αναθέσεις έργων, όσο και στην προμήθεια υλικών και θα οδηγήσει σε μακρόχρονες παύσεις των έργων, όπως επίσης και στην εκτόξευση του κόστους υπηρεσιών και προμηθειών ενώ δεν γίνεται κατανοητή η σκοπιμότητα αυτού του μέτρου.
Ο ΕΟΑΝ, με το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο μπορεί και οφείλει να ελέγχει τα συστήματα με βάση τις αρχές της διαφάνειας και της διασφάλισης των κανόνων του ανταγωνισμού ενώ δεν θεωρείται λογικό τα ΣΕΔ να λειτουργήσουν με κανόνες και τους όρους προμηθειών που θα τους επιβληθούν από ένα δημόσιο φορέα.
Επίσης, στο ν/σ αναφέρεται ότι τα ΣΕΔ δεν μπορούν να ασκούν εμπορία υλικών, πρόβλεψη η οποία αντίκειται στην κοινή ευρωπαϊκή πρακτική όπου όλα τα Συστήματα ασκούν εμπορία των ανακτώμενων δευτερογενών υλικών.
4. Συμβατότητα με τις αρχές της κυκλικής οικονομίας
Ο στόχος ανάκτησης στην ουσία καταργείται σύμφωνα με τις διατυπώσεις που περιλαμβάνονται στο ν/σ και ως εκ τούτου δεν προωθείται ολοκληρωμένα η κυκλική οικονομία. Επιπρόσθετα, στο εν λόγω ν/σ αγνοείται η λογική της διευρυμένης ευθύνης παραγωγού αποβλήτων (EPR – Extended producer responsibility), η οποία και αποτελεί τη σύγχρονη τάση και πολιτική της ΕΕ.
Θα πρέπει να ενθαρρύνεται και διευκολύνεται η δημιουργία και λειτουργία επιχειρήσεων στον τομέα της ανακύκλωσης και αξιοποίησης αποβλήτων και με ανάκτηση ενέργειας, όπως άλλωστε προβλέπεται από την ιεράρχηση της διαχείρισης των αποβλήτων αλλά και από τους κανόνες και τις προβλέψεις της κυκλικής οικονομίας.
Συνακόλουθα, στο πλαίσιο της υιοθέτησης των αρχών της Κυκλικής Οικονομίας θα πρέπει να εξασφαλίζεται ότι τα απόβλητα θα διοχετεύονται ξανά στην Εθνική οικονομία, μέσω εργασιών R, συμπεριλαμβανομένης της ανάκτησης/ενεργειακής αξιοποίησης σε εγκαταστάσεις που υιοθετούν ΒΔΤ βάσει της Οδηγίας 2010/75/ΕΕ.
Αξιοσημείωτο είναι ότι στη δέσμη μέτρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Κυκλική Οικονομία εμπεριέχεται αφενός μεν η Αναθεώρηση της Οδηγίας Πλαίσιο για τα Απόβλητα μέχρι το τέλος του 2016, αφετέρου δε η Ανακοίνωση της ΕΕ για την Ανάκτηση Ενέργειας, σύμφωνα με την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με θέμα «Towards a better exploitation of the technical potential of waste to energy».
Προσθέτως, στο πλαίσιο εφαρμογής των αρχών της αυτάρκειας και της εγγύτητας (άρθρο 16 της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2008/98/ΕΚ και άρθρο 16 του Ν.4042/2012), πρέπει να μεγιστοποιούνται οι δυνατότητες σε εγχώριες βιομηχανίες για την αξιοποίηση δευτερογενών πρώτων υλών και δευτερογενών καυσίμων δίνοντας προτεραιότητα στην ιεράρχηση διαχείρισης αποβλήτων εφ’ όσον πληρούνται οι προϋποθέσεις για οικονομική, περιβαλλοντική και κοινωνική βιωσιμότητα. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι σήμερα η ανακύκλωση προωθείται μέσω επιδότησης της συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών και όχι μέσω της ανακύκλωσής τους σε εγχώριες μεταποιητικές βιομηχανίες (χαρτιού, πλαστικού, αλουμινίου, κλπ.) με αποτέλεσμα οι δευτερογενείς πρώτες ύλες να οδηγούνται συχνά προς εξαγωγή και να μην παραμένει η προστιθέμενη αξία από την ανακύκλωση στη χώρα μας με ότι αυτό συνεπάγεται για την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας μας, τις θέσεις εργασίας αλλά και το ισοζύγιο πληρωμών της χώρας.
Καθίσταται προφανές από το περιεχόμενο των προτεινόμενων τροποποιήσεων του Ν. 2939/2001, ότι δεν έχει ληφθεί υπόψη η δέσμη μέτρων της ΕΕ, τα οποία έχουν ήδη εξαγγελθεί και προωθούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση στη βάση των Αρχών της Κυκλικής Οικονομίας. Επομένως, δεν θα σταθεί δυνατόν να φθάσουμε ως χώρα το στόχο της νέας Οδηγίας Πλαίσιο για τα απόβλητα, δεδομένου ότι στην αντίστοιχη πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προβλέπεται αφ’ ενός ο περαιτέρω σταδιακός περιορισμός της υγειονομικής ταφής των αστικών αποβλήτων σε ποσοστό 10% έως το 2030, αφ’ ετέρου δε, μέσω της ιεράρχησης των αποβλήτων δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα και στην ανάκτηση ενέργειας.
Τέλος ο βασικός σκοπός του ν/σ θα έπρεπε είναι η βελτιστοποίηση των τριών βασικών παραμέτρων, δηλαδή την επίτευξη των στόχων ανακύκλωσης, την ελαχιστοποίηση των εισφορών και τη μεγιστοποίηση οφέλους στην Εθνική οικονομία. Ο ΣΕΠΑΝ μπορεί να συμβάλει θετικά στη βελτίωση του ν/σ κατά τέτοιο τρόπο ώστε να δημιουργηθούν οι βάσεις ενός νέου θεσμικού πλαισίου εναλλακτικής διαχείρισης με στόχο τη βελτίωση των επιδόσεων μέσα από το οικονομικό μοντέλο της κυκλικής οικονομίας.
Ο Πρόεδρος του ΣΕΠΑΝ
Παναγιώτης Σκιαδάς
1.γ) «… από την οποία θα προκύψουν σαφή περιβαλλοντικά, οικονομικά …. »
Σχόλιο
Πώς προσδιορίζονται τα ΣΑΦΗ περιβαλλοντικά, οικονομικά… οφέλη; Πότε προκύπτει ΣΑΦΕΣ περιβαλλοντικό όφελος ή οικονομικό κλπ Και ποιός το κρίνει άν είναι ΣΑΦΕΣ η όχι Είναι αόριστη έκφραση. Ορθό είναι η λέξη να αφαιρεθεί
2. ιβ) «..Στην πρόβλεψη μέτρων και όρων για την συμμετοχή στην ευθύνη των παραγωγών συσκευασιών και άλλων προϊόντων »
Σχόλιο
Το αντίστοιχο εδάφιο θ) του προηγούμενου νόμου είναι πιο πλήρες και ορθά διατυπωμένο και πρέπει να μείνει ως έχει. Το νέο εδάφιο ιβ) που τίθεται είναι αόριστο δεν προκύπτει σε «ποιά συμμετοχή και ποιών υπόχρεων» αναφέρεται, και ούτε ορίζεται η αρχή ‘ο ρυπαίνων πληρώνει’.
ΓΕΝΙΚΟ ΣΧΟΛΙΟ
Η τροποποίηση του Ν. 2939/2001 για την εναλλακτική διαχείριση, μολονότι είναι αναγκαία και αποτελεί ευκαιρία βελτίωσης του υφιστάμενου πλαισίου, πραγματοποιείται χωρίς τον απαιτούμενο σχεδιασμό και την προηγούμενη διαβούλευση με τους φορείς, σε μία χρονική στιγμή μάλιστα που η διαδικασία αναθεώρησης της οδηγίας πλαίσιο για τα απόβλητα (2008/98/ΕΚ) βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη. Λαμβάνοντας υπόψιν τις βασικές ρυθμίσεις του νομοσχεδίου και τους στόχους που διαφαίνονται από αυτές, παραθέτουμε τις παρακάτω γενικές παρατηρήσεις:
1) Κατά τον σχεδιασμό των ρυθμίσεων δεν κλήθηκαν να υποβάλουν τις απόψεις τους τα ΣΕΔ που είναι κατεξοχήν υπεύθυνα για την οργάνωση της εναλλακτικής διαχείρισης, σε εφαρμογή της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού. Η έλλειψη προηγούμενης διαβούλευσης, θεωρούμε ότι είχε σημαντική αρνητική επίπτωση στη στόχευση των ρυθμίσεων, η οποία δεν διασφαλίζει τον βασικό σκοπό της προτεινόμενης αναμόρφωσης της νομοθεσίας, που δεν θα μπορούσε να είναι άλλος από την αντιμετώπιση των αδυναμιών του υφιστάμενου πλαισίου και τη βελτίωση των καλών πρακτικών, με στόχο αποδοτικότερη εναλλακτική διαχείριση. Αναφέρουμε για παράδειγμα τη νομοθετική παρέμβαση στον οικονομικό σχεδιασμό των συστημάτων για θέματα που θα μπορούσαν να επιλυθούν εξατομικευμένα στο πλαίσιο της παροχής έγκρισης κάθε ΣΕΔ, την εξαντλητική ρύθμιση δευτερεύουσας σημασίας θεμάτων, όπως είναι τα ασυμβίβαστα και τη σύνδεσή τους με αυστηρές κυρώσεις, την εισαγωγή άσκοπων διαδικαστικών προϋποθέσεων και προηγούμενων εγκρίσεων.
2) Για ένα τέτοιο νομοσχέδιο θα έπρεπε να προηγηθεί ουσιαστική αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της μέχρι σήμερα λειτουργίας των συστημάτων, με ποσοτικά και ποιοτικά κριτήρια και μελέτη για το προσδοκόμενο με τις νέες ρυθμίσεις όφελος.
3) Οι ρόλοι και οι ευθύνες των παραγόντων που εμπλέκονται στην εφαρμογή της διευρημένης ευθύνης του παραγωγού (παραγωγών, διαχειριστών, ΟΤΑ), αλλά και της εποπτεύουσας αρχής (ΕΟΑΝ) θα πρέπει να είναι πλήρως αποσαφηνισμένοι. Στο προτεινόμενο νομοσχέδιο δημιουργείται σύγχυση ρόλων των παραγόντων και πλήττεται η αρχή της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού. Οι ΟΤΑ δεν έχουν ξεκάθαρο ρόλο καθώς αφενός διαχειρίζονται, ακόμη και αυτόνομα, την ευθύνη του παραγωγού, ενώ ταυτόχρονα συμμετέχουν στη διοίκηση της εποπτεύουσας αρχής που εγκρίνει σχέδια, ελέγχει τους παράγοντες και επιβάλλει κυρώσεις.
4) Βασικός στόχος του νομοσχεδίου είναι ο έλεγχος των ΣΕΔ, οποίος είναι καταρχήν αναγκαίος και εφόσον γίνεται με ορθολογικούς όρους και αντικειμενικά κριτήρια θα βοηθήσει τα ίδια τα συστήματα και τη λειτουργία τους. Ωστόσο οι προτεινόμενες ρυθμίσεις επιβάλλουν έναν πρωτοφανή κρατικό παρεμβατισμό, που θα διογκώσει την γραφειοκρατία, θα αυξήσει τις διοικητικές διαδικασίες (παροχής εγκρίσεων από τον ΕΟΑΝ), θα επιβραδύνει τη λειτουργία της εναλλακτικής διαχείρισης και την αποτελεσματικότητα των συστημάτων και θα οδηγήσει σε αύξηση του κόστους διαχείρισης.
5) Οι αρμοδιότητες του ΕΟΑΝ αυξάνονται, ενώ σε πολλές περιπτώσεις οι ενέργειες των συστημάτων απαιτούν προηγούμενη απόφαση – έγκριση του ΔΣ του Οργανισμού. Πλην όμως στις περιπτώσεις αυτές δεν προβλέπονται τα αναγκαία οριζόντια και αντικειμενικά κριτήρια που διασφαλίζουν την διαφάνεια στις διαδικασίες και τις αποφάσεις του ΕΟΑΝ. Επιπλέον δεν προβλέπεται χρονικό περιθώριο (προθεσμία) εντός του οποίου ο Οργανισμός υποχρεούται να αποφασίσει επί των αιτημάτων των ΣΕΔ, μολονότι η εμπειρία μέχρι σήμερα έχει να επιδείξει πολύμηνες και πολυετείς ακόμη καθυστερήσεις στις διαδικασίες και τις αποφάσεις του ΕΟΑΝ.
Από την όλη τροποποίηση δεν προβλέπεται ξεκάθαρα πως θα επενδυθεί το όφελος από την εισφορά ανακύκλωσης των υπόχρεων παραγωγών στην ουσιαστική Διαχείριση αποβλήτων. Οι επιχειρήσεις του κλάδου λιανεμπορίου τροφίμων είναι υπόχρεοι διαχειριστές και το τηρούν στα μέτρα που προβλέπει μέχρι τώρα η Εθνική Νομοθεσία με τα κενά βέβαια που δεν καλύπτονται στον υπό τροποποίηση νόμο
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο ο ΕΟΑΝ (Εθνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης) που είναι επιβλέπουσα αρχή σε συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης ΣΣΕΔ γίνεται συγχρόνως ελεγκτικός μηχανισμός σε υπόχρεους παραγωγούς που συνεργάζονται επίσης με ΑΣΕΔ, γεγονός που προκαλεί τον προβληματισμό μας για την σκοπιμότητα αυτής της αλλαγής.
Η ανακύκλωση και οι δράσεις που σχετίζονται με αυτή, είναι πρωτίστως θέμα παιδείας. Θα ήταν σημαντική η συμβολή της δημιουργίας σημείων ανακύκλωσης σε όλα τα σχολεία της χώρας και η κινητοποίηση των μαθητών προς αυτή την κατεύθυνση.
Επίσης, θεωρούμε ότι απαιτείται ένα σύστημα ελέγχου και ενημέρωσης σχετικά με τα αποτελέσματα όλων των δράσεων του Ε.Ο.ΑΝ. Το γεγονός ότι δεν υπάρχει πληροφόρηση για το τι ποσότητες και είδη απορριμμάτων συλλέχθησαν προς ανακύκλωση από κάθε σημείο συλλογής, καθώς και ένας απολογισμός σε ετήσια βάση, δημιουργεί αβεβαιότητα για την αποτελεσματικότητα της ανακύκλωσης και αποθαρρύνει την ενεργή συμμετοχή των πολιτών.
ΜΕΡΟΣ Δ΄
Η ΠΟΛΩΣΗ Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΤΗΣ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΜΑΣ ΠΕΔΙΩΝ
Η ΨΗΦΙΑΚΗ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙΩΤΙΚΟ ΔΙΑΤΑΡΑΚΤΙΚΟ ΧΤΥΠΗΜΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥ ΜΑΣ
==========================================================
…οι ηλεκτρομαγνητικοι λοιπον ρυποι ειναι οι πιο υπουλοι γιατι ειναι αμεσα ανεπαισθητοι και επαγουν διαραταρχτικα φαινομενα που δυσκολα μαρτυρουν την βασικη αιτία τους, που ειναι τα α-φυσικα διαταρακτικα τεχνητα ηλεκτρομαγνητικα πεδια ….
…αυτη η επαγωγιμοτητα της ηλεκτρομαγνητικης ρυπανσης ( επαγει θερμικη , χημικη -βιοχημικη, βιολογικη αλλα και ηχορυπανση ) ειναι που την καθιστα την πιο κρισιμη κια υπουλη μορφη ρυπανσης, την ρυπαντικη κορωνιδα του απορριματογονου πολιτισμου μας..
.. βασικος παραγοντας που κανει τους ηλεκτρομαγνητικους ρυπους τετοιας σημασιας ρυπους είναι η «πολωση» των ηλεκτρομαγνητικων τεχνητων διαμορΦωσεων …
…η πολωση εχει σχεση με:
-την κατανομη ισχυος και την μονοκατευθυντικοτητα της
-τα περιορισμενα επιπεδα ταλαντωσης του ηλεκτρικου και μαγνητικου πεδιου των τεχνητων κυματων …
…σημειωτεον οτι η πολωση ειναι ο υπαριθμον ενας παραγοντας δυσλειτουργια των ζωντανων οργανισμων αλλα κια των οικολογικων διεργασιων και κανενα μετρο και οριο δεν εχει ουδεποτε τεθει για τηνπροστασια απο αυτη .. ολα τα επιτρεπτα θεσμοθετημενα ορια αφορουν μονο την ενταση της ακτινοβολιας, θεωρωντας τις θερμικες επιρροες και την αυξηση θερμοκρασιας τις μονες διαταρακτικες ..
.. ενα φυσικο πεδιο που βρισκεται υπο την διαρκη εκπομπη πολωμενων κυματων ειναι σαν να εντειχιζεται απο αυτα ειναι σα να φρασσεται η ενεργεια του, σαν να υψωνεται ΕΝΑ ΤΕΙΧΟΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΦΥΣΗ ΠΟΥ ΕΓΚΛΕΙΕΙ ΤΙΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ «ΠΑΓΩΝΕΙ» ΑΝΕΛΕΗΤΑ ΚΑΙ ΑΚΑΤΑΠΑΥΣΤΑ ..
…η πολωση γινεται ακομη πιο τραγικη κι ασφυκτικη για την Φυση οταν μιλαμε για τις ψηφιακες τετραγωνισμενες ηλεκτρομαγνητικες εκπομπες ..
..δεν ειναι υπερβολη αρα να πουμε οτι αυτο που αποτελει το απωγειο του τεχνολογικου πολιστισμου μας και την κορωνα του , η Ψηφιακη Ολοκληρωση, ειναι ο πιο σκληρος μεταλλακτης της Φυσης,, ενας ανελεητος καταπελτης της Ζωης που την εντειχιζει μεσα σε τετραγωνισμενες ηλεκτρομαγνητικες συχνοτητες παρεμποδιζοντας τις κρισιμες για τους οργανισμους αλλα και τον οικο φυσικες ενεργειακες διεργασιες ( αποθηκευση, ανταλλαγη , απορροφηση-εισροη, εκροη – εκλυση, μεταλλαγη-αφομοιωση της ενεργειας )
Όπως επιβάλετε (με τα ΤΣΔΑ) η ίδρυση Πράσινων Σημείων στους Δήμους, για την ποιοτική ανακύκλωση κλπ, έτσι πρέπει να γίνει και για τη δημιουργία κατάλληλων ελεγχόμενων χώρων υποδοχέων μπαζών. Είτε για προσωρινή αποθήκευση-διάθεση, είτε για διαχείριση, είτε για αποκατάσταση π.χ ανενεργών ή μη λατομείων, δανειο-θαλάμων υλικών , αυθαίρετων περιβαλλοντικών παρεμβάσεων κλπ.
Οι χώροι αυτοί θα πρέπει να είναι πλήρως ελεγχόμενοι, ακόμη και ηλεκτρονικά με κάρτα και σχετικό κίνητρο.
Είναι μεγάλη ευκαιρία τώρα (με βάση την ανωτέρω πρόταση) να προστεθεί και το απαραίτητο νομοθετικό πλαίσιο για την αποκατάσταση των ανενεργών λατομείων και άλλων περιβαλλοντικά «πληγωμένων» χώρων, πράγμα που θα βοηθήσει τους Δήμους στην κατεύθυνση αυτή.
Μέχρι σήμερα τεράστιοι τέτοιοι χώροι παραμένουν ως έχουν, αφού δεν υποχρεώνει κανείς για την περιβαλλοντική αποκατάσταση τους, οι εγγυητικές υπέρ του Δημοσίου ύστερα από τόσα χρόνια είναι συνήθως χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα ,οι μελέτες αποκατάστασης κοστίζουν, κλπ .
Αλλά ούτε υπάρχει έστω κάποιο κίνητρο για να αποκατασταθεί το τοπίο , ενώ πολλά μπάζα ρίχνονται ανεξέλεγκτα εδώ και εκεί αντί να χρησιμοποιούνται π.χ για το σκοπό αυτό.
Εαν θεσμοθετηθούν τα ανωτέρω , εκτός από την περιβαλλοντική αναβάθμιση «πληγωμένων» τοπίων θα μειωθεί σημαντικά και η ανεξέλεγκτη ρίψη απορριμμάτων (κυρίως μπαζών) που λόγω έλλειψης κατάλληλων χώρων παραμένει ένα μεγάλο πρόβλημα.
ΜΕΡΟΣ Γ΄
Ο ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΜΑΣ ΚΥΡΙΑ ΠΗΓΗ ΤΩΝ ΤΩΝ ΤΕΧΝΗΤΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΚΤΙΚΩΝ ΣΥΧΝΟΤΗΤΩΝ ΤΩΝ ΠΙΟ ΥΠΟΥΛΩΝ ΡΥΠΩΝ
======================================
Ο ορος «»ηλεκτρομαγνητικος ρυπος»»μας είναι στους περισσοτερους από αυτους που ασχολουνται με την διαχειριση των ρυπαντικων φορτιων αγνωστος, αλλα αρκετα γνωστός κι αποδεκτος σε οσους συστηματικα εδω και 2-3 δεκαετιες προβληματιζονται και ψαχνουν για την επιδραση των τεχνητων πεδιων που παραγει το συνολο του τεχνολογικου μας πολιτισμου, κυριως ομως ο τηλεπικοινωνιακος πολιτισμος μας..
….η διεθνης νομοθεσια ακομη δεν εχει αποδεκτει τον ορο, αν και μιλαμε για μια απειλη ακρως ρυπαντικη, αρα διαταρακτικη των θεμελιωδων βιολογικων, θερμικων και χημικων ισορροπιων που συνδεεται με ολες τις αλλες μορφες ρυπανσης ( χημικη-βιοχημικη-ραδιενεργη , βιολογικη , θερμικη ακομη και την ηχορυπανση ) και αποτελει κατι σαν εκκινητη-πυροδοτητη και διεγερτη τους ,, σε σημειο τετοιο ωστε να θεωρειται απο πολλους ερευνητες η ρυπανση απο τεχνητα πεδια ως ενας απο τους βασικους παραγοντες της κλιματικης αλλαγης του πλανητη …
…το ευρωπαικο δικαιο ειναι πολυ μακραν ακομη απο το να αναγνωρισει επισημως την εννοια της ηλετρομαγνητικης ρυπανσης… οι σχετικοι νομοι μιλανε ακομη για απλες πιθανες επιδρασεις στους ζωντανους οργανισμους και όχι για βεβαιες επιστημονικα εμπεριστατωμενες επιδρσεις και εφαρμοζουν με βαση την Αρχη της Προληψης ορια ανοχης και η επικινδυνοτητας, ορια που είναι μεχρι και ένα εκατομμυριο φορες πανω από τα σχετικα μετρα ( εντασεις, πυκνοτητα ισχυος πεδιων ) των φυσικων μας πεδιων ….οι επισημοι διεθνεις φορεις αποφευγουν συστηματικα να κοιταξουν την γενικοτερη οικολογικη διαταραχη λογω αυτων των αθορυβων και υπουλων και αδιαληπτης εκπομπης «»ρυπων «»…κι εντω μεταξυ η η ψηφικαη ολοκληρωση προχωραμε ανυποχωρητους ρυθμους .. και μαζι με αυτή η ρυπανση του πλανητη μας απο τον πιο υπουλο και αδιορατο «ρυπο» πουλεγεται ψηφιακη ηλεκτρομαγνητικη διαμορφωση πεδιου …
…καταθετουμε εδώ σε αυτή τη διαβουλευση ενα λογυδριο που μιλά για τις βασικες διαφορες φυσικων πεδιων και τεχνητων η/μ πεδιων καταδεικνυοντας την ρυπογονο φυση των τεχνητων πεδιων…
———————————————————————————-
<>
…Τα τεχνητά η/μ πεδία είναι πλέον μια οικτρή πραγματικότητα που κατακλύζει την καθημερινότητα μας …είναι διάχυτα και βρίσκονται παντού ρυπαίνωντας με ενα αθόρυβο, ανεπαίσθητο κι άρα ύπουλο τρόπο το ζωτικό μας περιβάλλον …
..τέτοια πεδια .παραγονται…
-απο κεραίες δορυφορικές
-από κεραίες ραδιοτηλεοπτικές
-απο κεραίες κινητής τηλεφωνίας (κεραίες βάσης αλλά και συσκευών )
-από κολώνες υψηλής τάσης και σύρματα μεταφοράς ρεύματος
-από ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές κι εγκαταστάσεις
-από συσκευές και κεραίες ασύρματων τηλεπικοινωνιακών συζεύξεων καθε λογής ( διαδικτυου , ασύρματα τηλεφωνα κτλ )
….. ζούμε πλέον μέσα σε ένα τεχνοποιημένο με διαταρακτικό τρόπο περιβάλλον, μέσα στο οποίο οι βιολογικοί μας ιστοί δινουν καθημερινά μάχη προσαρμογής και αναρρύθμισης των κρίσιμων για αυτούς ζωτικών τους λειτουργιών, καθώς έχουν να αντιμετωπίσουν ένα ενεργειακό περιβάλλον απολύτως ξένο και αλλοιώτικο από την δικη τους βιονεργειακή ποιότητα ..
…για να καταλαβουμε αυτη ακριβως την διαταρακτικότητα των τεχνητών πεδίων θα πρέπει να γίνει κατανοητή η διαφοροποίηση τους απο τις λεγόμενες φυσικές ηλεκτρομαγνητικες ακτνοβολίες- πεδία …
… χρειάζεται βαθιά γνώση της φύσης του ηλεκτρομαγνητισμού και των ποιοτικών χαρακτηριστικών που διαφοροποιούν τα πεδία μεταξύ τους, ώστε να μπορέσουμε να συνειδητοποιήσουμε την διαταρακτικότητα των τεχνητών πεδίων που παράγονται απο το τεχνολογικό μας πολιτισμό ..
…ας δούμε όμως αυτές τις κρίσιμες διαφορές …
-καταρχήν τα τεχνητά πεδία είναι γενικά πεδία πολύ υψηλότερων εντάσεων
( πυκνότητα ισχύος ) στην φύση σπανίως εμφανίζονται πεδία πάνω απο 10pW/m2 με εξαιρέσεις έκρυθμες καταστάσεις όπου οι εντασεις των φυσικών διάχυτων ακτινοβολιών υπερπολλαπλασιάζονται αλλά και πάλι είναι πολύ μικρότερες απο τις εντάσεις των τεχνητών πεδίων που είναι πάντα απο 1-100 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερες …
-οι φυσικες η/μ ακτινοβολίες ειναι πολυφασματικες ( πλήθος συχνοτήτων) πολυκατευθυντικές(η ισχύς τους μοιράζεται σχεδον ισοδύναμα προς όλες τις κατευθύνσεις και πολυφασικές ( οι κυματομορφές τους έχουν διαφορές φάσεις )δηλαδή οι διαταραχές που δημιουργούν στο μέσο διάδοσης είναι τέτοιες ώστε πολλές φορές η μια να εξουδετερώνει την άλλη,, σε αντίθεση με τις τεχνητές ακτινοβολίες που είναι περιορισμένων συχνοτήτων και κατευθυντικές ( η ισχύς τους εμφανίζει μεγάλη διαφοροποίηση ως προς τις διάφορες κατευθύνσεις )και βέβαια είναι σχεδόν ομοφασικές ( ίδια φάση )
-οι φυσικές η/μ ακτινοβολίες είναι δυνατόν να ανιχνευτούν σε συχνότητες από 100KHz- 300GHz ενώ οι τεχνητές μπορούν να ανιχνευτούν και έξω από το φάσμα αυτό των φυσικών συχνοτήτων …
(συνεχιζουμε και με αλλα λογυδρια σχετικα με την μεγιστη αυτή απειλη την πιο υπουλη από ολες που λεγεται ηλεκτρομαγνητικος ρυπος …. )
Kάλεσμα της Πρωτοβουλίας Πολιτών για την Επανάχρηση
Η Επαναχρησιμοποίηση είναι η 2η σε ουσία και σε σημασία οδηγία της Ε.Ε για την ορθή διαχείριση των απορριμμάτων και έχει εφαρμοστεί σε πολλές χώρες .Στην Ελλάδα δεν γίνεται τίποτα. Η Επανάχρηση δεν αναφέρεται καθόλου σε καποιες εφαρμογες και όλοι μιλούν για ανακύκλωση.
Στα Μέτωπα της Οικολογίας που συμμετέχουμε, όπως η Βιωσιμότητα, το Περιβάλλον, η Κοινωνική κ Αλληλέγγυα Οικονομία, στους αγώνες μας για τους Φυσικούς Πόρους ξεχάσαμε τους Υπάρχοντες Πόρους, δηλαδή τους Πόρους που εχουμε σε Χρήση. Οι Πόροι, Φυσικοι και Υλικοι στους οποίους αναφερόμαστε είναι οι εξής:
Πρώτον, η Ανθρώπινη Εργασία καθώς και η εργασία των Ζώων, που απο παντα υπηρχε σε σχεση με την ανθρωπινη.
Δεύτερον, η Ενέργεια που επενδύθηκε και δαπανήθηκε κατά τη διάρκεια της Παραγωγής,
Τρίτον, η χρήση των 1ων υλών που εξήχθησαν απο τη Γή, κυρίως.
Αυτη η Θέαση κινητοποιεί σήμερα πολλούς Πολίτες. Γιαυτο καλούμενοι να ανταποκριθούμε σ αυτη την ανάγκη αποφασίσαμε την ίδρυση της Πρωτοβουλίας Πολιτών για την Επανάχρηση.
Γιατί μια νέα Πρωτοβουλία Πολιτών?
Για το μεγάλο έλλειμμα πληροφόρησης και πρακτικών εφαρμογής στην Πόλη μας αλλά και στην Χώρα μας.
Τι μπορεί να κάνει μια πρωτοβουλία πολιτών για την Επανάχρηση?
1) Να παρεμβαίνει,συμβουλευτικα σε κεντρικές νομοθετικές πρωτοβουλίες,ειτε σε επιπεδο Περιφερειών και Δήμων για τήν θεσμοθετηση και τον Διαχωρισμό των πάσης φύσεως υλικών κσι πόρων που μπορουν να Επαναχρησιμοποιηθουν,
2) Να ελεγχει τον εξοπλισμο, να διαδωσει τις ιδεες, να ασκεί πρακτικές 3R (REPAIR-REUSE-RESALE)
α)Επ’ ωφελεία της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας (κοινωνική διαχείριση των απορριμμάτων),
β)των κατασκευών και των χώρων, που εχουν περιπεσει σε αχρηστεια για διαφορους λογους,
γ)του δημόσιου υλικού εξοπλισμού και του ιδιωτικού,
3) Να στηρίξει την δημιουργία και τη λειτουργία ΚΟΙΝΣΕΠ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΗΣ για συνεργασια με Δήμους και Περιφέρειες.
4) Να σχεδιασει κ να υλοποιησει το Μητρωο Υλικου προς Επαναχρηση,δημιουργοντας Διαδημοτικα δικτυα με σκοπο την Ανταλλαγη και Επαναχρηση των διαθεσιμων υλικων/πορων, για το συνολο των ΟΤΑ.
5) Να διαδοσει και να υλοποιησει τον θεσμο των Repair Cafe.
Για τη Βιωσιμότητα!
Καβακοπουλος Αθανασιος
Επαναχρηση Θεσσαλονικης
Reusers.Salonika@gmail.com
ΜΕΡΟΣ Β»
( ΚΑΤΕΠΕΙΓΟΥΣΑ Η ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΙΚΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΥ ΜΑΣ ΠΟΛΙΣΤΙΣΜΟΥ )
=================================================================
Η συζητηση για τα σκουπιδια που λεγονται συσκευασιες ειναι μια συζητηση που αφορα στο περιτυλιγμα του προβληματος των απορριματων κι οχι στο περιεχομενο…
…τα προβληματα ομως αν τα αγγιζεις μονο στο περιτυλιγμα τους , παραβλεπωντας την ουσια τους δεν θα μπορεσουν ποτε να λυθουν …
…κι η ουσια του προβληματος των σκουπιδιων ειναι οτι εχουμε σε λειτουργια ενα τεχνολογικο πολιτισμο που αποτελει μια ασταματητη κι ασυδωτη μηχανη γενεσης ρυπογενων απορριματων …
…. βασικες αποριμματογονες μητρες του τεχνολογικου και γενικα οικονομικου πολιτισμου μας ειναι η ενεργειακη βιομηχανια, η μεταλλουργια και η χημικη βιομηχανια …
…και το ερωτημα το βασικο ειναι πως επεμβαινουμε στα σαθρα τεχνολογικα προτυπα και στις ρητρες που διεπουν αυτα τα προτυπα ωστε να σταματησουν αυτες οι βιομηχανιες να γεννουν αποριμματα ??
….ο τομεας της ολοκληρωμενης διαχειρισης που ονομαζουν προληψη¨οι τεχνοκρατες της διαχειρισης αποριματων, αν ερευνηθει σε βαθος μας φερνει αντιμετωπους με αυτο που λεμε σαθροτητα των τεχνολογικων μοντελων και ρητρων που διεπουν τους τρεις βασικους βιομηχανικους κλαδους ..της ενεργειας , της μεταλλουργιας και της χημικης βιομηχανιας …
…ο ενας κλαδος αυτος της ενεργειας διεπεται απο την ρητρα -κορωνιδα του τεχνολογικου μας πολιτισμου μας που λεγεται ωφελιμοτητα κι αποκλειστικοτητα της ηλεκτρικης ενεργειας και της ενεργειας απο υπεδαφια δηλητηρια (γαιανθρακες , πετρελαιο, φυσικο αεριο κτλ )…
… ο κλαδος της μεταλλουργιας διεπεται απο τη ρητρα-κορωνιδα οτι τα μεταλλα πρεπει να αποτελουν την βαση των σκληρων ανθεκτικων υλικων με ολες τις επιμιξεις και προσμιξεις με αλλα υλικα που τα κανουν ως απορριματα ακομη πιο επιθετικα απεναντι στην φυση ..
…τελος ο κλαδος της χημικης βιομηχανικας διεπεται απο την ρητρα κορωνιδα της απομονωσης διασπασης των ουσιων της αναμιξης κι της ανασυνθεσης ανασυνδυασμου τους σε αφυσικες αναλογιες και σε ειδικες συνθηκες ακραιες αφυσικες ωστε να επιτευχθουν ειδικες φυσικοχημικες ιδιοτητες που εξυπηρετουν αναγκες ελαχιστοποιησης οικονομικου κοστους, ενατικοποιησης παραγωγης καποιων κοινωνικα χρησιμων αγαθων, η αναγκες καταστροφικες απεναντι στην ζωη [πχ η δημιουργια πολυμερων πλαστικων, η παραγωγη τοξικων αεριων (για πολεμικους σκοπους ή αλλους σκοπους εκβαστικης διαχειρισης ), δραστικων ουσιων ως καταλυτες αντιδρασεων που στην φυση δεν ευνοουνται , δημιουργια πυρηνικων υλικων, ανθεκτικων υλικων για αντοχη σε μεγαλες καταπονησεις ( εξυπηρετωντας κυριως αμυντικες και πολεμικες αναγκες ) υλικων για παρεμβαση στην ποιοτητα και διατηρησιμοτητα των βιομηχανοποιημενων τροφιμων , ουσιων για αυξηση της αγροτικης παραγωγης, φαρμακων, τεχνητων ινων κτλ κτλ ]
…και στους τρεις παραπανω κλαδους το συνολικο εγχειρημα του τεχνολογικου μας πολιτισμου διαπνεεται απο την αγωνια που ειναι και θρασος μαζι να υπερνικηθουν οι φυσικοι νομοι και συνθηκες που αναστελλουν κι εμποδιζουν τα ανθρωποογενη υπερφιαλα εργα και δραστηριοτητες που επιβαλλει ένα συνολικο συστημα που ελαχιστα λαμβανει υποψιν τις πραγματικες κοινωνικες αναγκες …
…ο τεχνολογικος πολτισμος μας δεν αφουγκραζεται και δε ερευνα σε βαθος τις φυσικες διεργασιες και δεν ειναι προσανατολισμενος στο να αξιοποιει αυτές τις διεργασιες, δεν τον αφορα μια τετοια αξιοποίηση ,,,δεν ενδιαφερεται για τις αναγκεςςτης φυσης δεν πτοειται οταν η φυση μπαινει εμποδιο ,, την υποστελει την φυση και την καταστελει αν χρειαστει και γενικως ασυδωτα την βιαζει και τη γυμνωνει απο πορους ..ετσι εχει την φυση διαρκη ανταγωνιστη της …κι αυτος ο ανταγωνισμος και βιασμός κρατα εως το σταδιο του συνολικου απορριματος που παραγει ο πολιτισμός αυτος , οπου εκει πλεον ο ανταγωνισμος κορυφωνεται και εκθρασυνεται .. χαρακτηριστικο της εκθρασνυσης αυτης είναι η λογικη της συμπιεσης ή πακετοποίησης και της στεγανοποίησης και τελικης ταφης μεσα στην γη ή της επιρριψης στα αβατα των θαλασσιων πυθμενων απορριματων ακραια επικίνδυνων και μη βιοαποικοδομησιμων .. δημιουργωντας μια συνεχως αυξανομανη μακαβρια κληρονομια στις επομενες γεννιες …να γιατι λεμε ότι αυτος ο τεχνολογικος πολιτισμος υπονομευει την ζωη του πλανητη και γιαυτο επειγει η αμφισβητηση των θεμελιωδων ρητρων του και η οριστικη εγκαταλειψη ολων των προτυπων του…
«Η Ένταξη των Ρομά στην αλυσίδα της ανακύκλωσης-διαχείρισης των Αποβλήτων».
Στο παρόντα Νομοθετικό πλαίσιο είναι απαραίτητο να προβλεφθεί το μεγάλο κεφάλαιο: «ΡΟΜΑ και πρόβλεψη απασχόλησης τους στην διαχείριση ,ανακύκλωση και εκμετάλλευση των αποβλήτων».
Οι εταιρείες (ΣΕΔ), οι Δήμοι, οι Διαδημοτικές επιχειρήσεις κλπ, πλέον δρουν ανταγωνιστικά σε αυτήν την ομάδα πληθυσμού και η οποία ουσιαστικά προσπαθεί να ζήσει από τον τομέα αυτό.
Στο ΕΣΔΑ,περιλαμβάνεται το κεφάλαιο οργανισμοί, διοικητικά μέτρα των δικτύων διαχείρισης, εταιρικά σχήματα κοινωνικής οικονομίας για την εμπλοκή Πολιτών στην διαχείριση αποβλήτων, ανακύκλωση κλπ
και στο παρόντα Νόμο στο άρθρο 1 παρ. στ΄ προβλέπεται η ενθάρρυνση της συμμετοχής της κοινωνικής οικονομίας και ανάπτυξη συνεργασιών μεταξύ των τοπικών κοινωνιών και των εμπλεκόμενων φορέων στη διαχείριση αποβλήτων, με στόχους κοινωνική συμμετοχή, κοινωνικό έλεγχο και επίτευξη κοινωνικών συναινέσεων.
Δεν αρκεί όμως μόνο η ενθάρρυνση στη ειδική αυτή περίπτωση, είναι ευκαιρία να προβλεφθεί με τον παρόντα Νόμο, η νομοθετική ρύθμιση ώστε τα ΣΕΔ να προσλαμβάνουν (αφού εκπαιδεύσουν-εξοπλίσει και πιστοποιήσει)ένα ποσοστό από τους Ρομά απαραίτητα, ώστε η πολυπληθής κοινωνική αυτή ομάδα να μην περιθωριοποιηθεί εντελώς.
Αν το ανθρωπινο ειδος ζουσε σε αρμονια με την φυση δεν θα παρηγαγε ουτε ενα γραμμαριο σκουπιδιων ,,,γιατι ο απολυτος ορισμος του σκουπιδιου ειναι αυτος… <> …αρα το καιριο και κρισιμο προβλημα που πρεπει πριν από ολα να λυθει για έχουμε επιτελους μια ορθολογικη ολοκληρωμενη διαχειριση των απορριματων γενικα ειναι «» πως ακριβως θα
αμφισβητησουμε τις θεμελιες ρητρες του τεχνολογικου απορριματογονου πολιτισμου μας»» …
…μια απο τις κορυφαίες ρητρες ειναι αυτή που επιβαλλει ως αναγκαια την εισαγωγη τεχνητων υλικων και ουσιων μεσα στο κοινωνικο ανθρωπογενες μας συμπαν …τα τεχνητα υλικα και ουσιες εχουν παραχθει σε ειδικες ακραιε ςσυνθηκες εμπλεκοντας φυσικα υλικα και ουσιες που απο μονα τους δεδομενων των φυσικων συνθηκων δεν μπορουν να εμπλακουν ,,, τα μη βιοαποκοδομησιμα εχουν εισαχθει πλεον στην καθημερινοτητα μας για τα καλα και μας πνιγουν απο παντου αποτελωντας, μετα τους ηλεκτρομαγνητικους ρυπους ,δευτερο σε σπουδαιοτηα προβλημα του οικου μας και των ανθρωπινων κοινωνιων που διαβιωνουν μεσα σε αυτον …
…μια εντιμη αληθως ορθολογικη ολοκληρωμενη διαχειριση δνε μπορει παρα να ξεκινησει τον προβληματισμο της εκει ακριβως, από τον αιτιωδη πυρηνα του κακου που λεγεται απορριματοφορος πολιτισμος και τις ρητρες του που όχι απλα παραμενουν στο απυροβλητο κάθε κριτικης, αλλα τεινουν να υπερσκελισουν κάθε επιχειρημα και να εξαφανισουν καθε υποψια ότι το κακο που λεγεται συσσωρευση απορριματων εχει την ριζα του στην ιδια την φυση του τεχνολογικου πολιτισμου μας …
Μιλαμε για νομους που απλα σκαλιζουν ζητηματα τοσο ασημαντα ως προς το συνολικο προβλημα που μοιαζει σαν κανεις να προσπαθει να βαψει ένα κομματι τοιχου μιας οικοδομης που καταρρεει …. Οσο πιο βαθια και σε ευρος κοιταμε το προβλημα της διαχειρισης των σκουπιδιων τοσο πιο εντονα ξεπηδουν από μεσα του οι συναφειες και συναρτησεις με όλα τα αλλα προβληματα του οικου μας…
…όλα μοιαζουν να αποτελουν ζητηματα-παρτιδες από το ιδιο συναφι …από τις ανεξελεγκτες πλεον απορρητες πυρηνικες δοκιμες, τον βιασμο του καιρου με τη δημιουργια τεχνητων χαμηλων βαρομετρικων, τον εγκλεισμο μας μεσα στα τηγανια και θερμοκηπια των τεχνητων ηλεκτρομαγνητικων πεδιων, την ταφη πυρηνικων ,ραδιενεργου τεφρας και χημικων δηλητηριων, μεχρι την διαχειριση μπουκαλιων καλωδιων, ηλεκτρικων συσκευων κι οργανικων καταλοιπων,,διατρεχοντας κανεις ολο αυτό το τεραστιο φασμα προβληματων με ανοικτο διευρυμενο πνευμα δεν μπορει παρα να συναντα παντα την ιδια φυτρα των προβληματων …τα θεσφατα κι ιερα τερατα τις κορωνιδες ρητρες για το τι είναι καλο και χρησιμο και τι όχι ενός τεχνολογικου πολιτισμου που η ασυδωσια του απεναντι σε αυτό που λεμε Φυση και Ζωη ,δεν γνωριζει πλεον ορια …
Το προβλημα της διαχειρισης απορριματων πρεπει πιαστει να από την ριζα του ….στο ξετυλιγμα αυτης της προβληματικης κανεις μας δεν πρεπει να μεινει αμετοχος .. και βεβαια δεν περιμενουμε από εντεταλμενα κυβερνητικα στελεχη και γραφειοκρατες νομομαθεις να καταπιαστουν με αυτό …το προβλημα και η λυση του είναι υποθεση της κοινωνιας των πολιτων ,, αυτοι μονο μπορουν να φτασουν το νυστερι τοσο βαθια αναζητωντας την πηγη του κι αληθως <>…για τα ζητηματα της ολοκληρωμενης διαχειρισης των απορριμάτων η μονη αρμοδια να αποφασίζει είναι η ιδια η κοινωνια στην ολοτητα της …..