ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’: ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ – Άρθρο 2: Πεδίο εφαρμογή

1. Ως νέα εφόσον αλλάξουν χρήση τα τμήματα που αλλάζουν χρήση με δικαίωμα αποκλίσεων από την παθητική πυροπροστασία και εφόσον η αλλαγή χρήσης αφορά τμήμα ή τμήματα κτηρίου με επιφάνεια <50% του συνόλου του κτηρίου ή επιφάνεια τμήματος ή τμημάτων 50 % ή επιφάνεια >300 τ.μ
3.Ως νέα εξ ολοκλήρου, εφόσον αλλάξουν χρήση σε επιφάνεια > 50 % του συνόλου του κτηρίου ή επιφάνεια >300 τ.μ, χωρίς δικαίωμα αποκλίσεων από την παθητική πυροπροστασία.

Στην παρ. 2.1 αναγράφει μέτρα πυροπροστασίας σε υποσταθμούς ΔΕΗ χωρίς να υπάρχει συγκεκριμένο άρθρο.
Μήπως η παράγραφος 2.5 του Άρθρου 2 πρέπει να περιλαμβάνει και επιπλέον χρήσεις ώστε να μπορούν να εφοδιαστούν με πιστοποιητικό και άλλα κτίρια που έχουν ενταχθεί στον Ν.4178/2013 και με το Π.Δ 71/88 δεν υπήρχε τρόπος να εναρμονιστούν;

Προτείνουμε να περιληφθεί διάταξη ειδικά για τα υψηλά κτίρια με βάση την οποία να μπορεί να εκδοθεί Πιστοποιητικού Πυρασφάλειας για τα κτίρια αυτά όταν προσκομίζεται Μελέτη Πυρασφάλειας ΜΟΝΟ για τους κοινόχρηστους χώρους και αν μην απαιτείται η εκπόνηση μελέτης ΚΑΙ για τους ιδιόχρηστους χώρους.

Στην παράγραφο 2.5 γίνεται μνεία σύνταξης κατά παρέκκλιση μελέτη παθητικής
πυροπροστασίας με έγκριση πενταμελούς επιτροπής ειδικών, η οποία δεν προσδιορίζεται και παραπέμπει στις κοινές επιτροπές πυροσβεστικής, περιφέρειας, δήμου , αστυνομίας η στην παλαιά πυροσβεστική διάταξη 7600 περί υπόδειξης μέτρων.
Αυτή η διαδικασία θα δημιουργήσει προβλήματα, ακριβώς επειδή μπαίνει ο υποκειμενικός παράγοντας της κάθε επιτροπής.
Χωρίς να υπάρχει επιστημονικός τρόπος υπολογισμού και αποτίμησης των πρόσθετων μέτρων, η απόφαση των επιτροπών για αντίστοιχες μελέτες δεν μπορεί να είναι αντικειμενική. Για διαφορετικά κτίρια στην Ελλάδα, αντίστοιχες μελέτες ενδέχεται να αντιμετωπίζονται διαφορετικά από διαφορετικές συνθέσεις επιτροπών, δημιουργώντας νομικά προβλήματα. Τόσο για ιδιοκτήτες που θα διαμαρτύρονται για διακριτική μεταχείριση, αλλά και σε περίπτωση πυρκαγιάς με δυσάρεστα αποτελέσματα οι δικηγόροι των θιγόμενων θα μπορούν να αναδείξουν ότι άλλη επιτροπή, δεν είχε εγκρίνει αντίστοιχη πρόταση με απρόβλεπτες επιπτώσεις για όλους μαζί, ιδιοκτήτη, μελετητή και μέλη επιτροπών.

Προτείνω την κατάργηση περκκλίσεων για νέα κτίρια. Για ειδικές περιπτώσεις (σε όλες μάλιστα τις κατηγορίες κτιρίων), να γίνεται αποδεκτή πρόταση βασισμένη σε Performance Based Design, σύμφωνα με το άρθρο 5 του Αμερικάνικου κανονισμού NFPA 101, και με βάση τα προβλεπόμενα στη διεθνή βιβλιογραφία που αναφέρεται στο NFPA.

Θεωρούμε ιδιαίτερα σημαντικό τον εκσυγχρονισμό του κανονισμού πυροπροστασίας και πρέπει να πούμε ότι είναι ιδιαίτερο θετικό που έστω και με καθυστέρηση προχωράμε στον εκσυγχρονισμό του.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα όμως του προηγούμενου κανονισμού δεν ήταν το γεγονός ότι είχε καταστεί απαρχαιωμένος, αλλά το γεγονός ότι δεν γινόταν έλεγχος, ώστε αυτά που έγραφε να εφαρμόζονται και στο χαρτί (στις μελέτες) αλλά και στην πράξη.

Θεωρούμε σημαντικότατο για την επιτυχία του εδώ προτεινόμενου κανονισμού η θεσμοθέτηση ελέγχων και (α) των μελετών, αλλά και (β) των εφαρμοζόμενων στην πράξη. Φωτεινό παράδειγμα ήταν η θεσμοθέτηση μηχανισμού ενεργειακών ελέγχων στον ΚΕΝΑΚ, αλλά και έλεγχός τους από το Υπουργείο. Η παρούσα πρόταση, αν δεν κάνουμε λάθος, δεν προβλέπει μηχανισμούς ελέγχου (ενώ προβλέπει όμως μηχανισμό για παρέκκλιση από αυτόν τον κανονισμό).

Η θεσμοθέτηση μηχανισμών ελέγχου είναι σημαντικότατη παράλειψη της παρούσας πρότασης.

2) Το «Άρθρο 2 – Πεδίο εφαρμογής» να συμπληρωθεί ως ακολούθως:
«2.1. Ο Κανονισμός Πυροπροστασίας Κτιρίων έχει υποχρεωτική εφαρμογή […]
2.3. Εξαιρούνται όλων των ανωτέρω προϋποθέσεων, κτίρια που έχουν χαρακτηριστεί μνημεία ή διατηρητέα ή παραδοσιακά από τα αρμόδια Υπουργεία, στα οποία οι απαιτήσεις πυροπροστασίας καθορίζονται αναλόγως της χρήσης τους από την κατά περίπτωση ισχύουσα Πυροσβεστική Διάταξη, με δυνατότητα αποκλίσεων μέσω της επιβολής πρόσθετων αντισταθμιστικών μέτρων πυροπροστασίας από την αρμόδια Πυροσβεστική Υπηρεσία, εφ’ όσον τούτο επιβάλλεται για λόγους διαφύλαξης των στοιχείων που καθόρισαν τον προστατευόμενο χαρακτήρα τους. Οι ανωτέρω λόγοι αναγράφονται σε τεχνική έκθεση του αρμόδιου μηχανικού, η οποία υποβάλλεται στην Πυροσβεστική Υπηρεσία θεωρημένη από την κατά περίπτωση αρμόδια για τον χαρακτηρισμό του κτιρίου υπηρεσία. Σε κάθε περίπτωση όμως λαμβάνεται μέριμνα για την ασφαλή διαφυγή ατόμων με αναπηρία και με μειωμένη κινητικότητα εν γένει. […]».

Θα πρέπει με σαφήνεια να επιτρέπεται υποβολή ανεθεωρημένης μελέτης πυροπροστασίας υφιστάμενου κτιρίου με στόχο την ενταξή του στον παρόντα νόμο. Αυτό θα επιτρέψει πολλές αποθήκες να «αποβάλουν» τους περιορισμούς «διαμερισματοποίησης» απο προηγούμενους κανονισμούς και να επανεξετάσουν λειτουργικότερες διατάξεις πυροδιαμερισμάτων.

Θα πρέπει ο νέος κανονισμός να αντιμετωπίζει τα όλα τα κτήρια και όχι μόνο τα νέα, με μέριμνα για αποκλίσεις στα υφιστάμενα. Η ύπαρξη μίας ενιαίας νομοθεσίας θα βοηθήσει την Π.Υ., αλλά και το κοινό στην απόκτηση συνηθειών σχετικά με την πυροπροστασία των κτηρίων

Επιτροπές αποκλίσεων σε τρείς βαθμίδες: πρωτοβάθμια επιτροπή μόνο από Π.Υ., δευτεροβάθμια επιτροπή από Π.Υ. και Υπηρεσία Δόμησης και τριτοβάθμια από Δ/νση Ανάπτυξης Περιφερειακής Ενότητας ή Γενική Δ/νση Χωροταξικής και Περιβαλλοντικής Πολιτικής Αποκεντρωμένης Διοίκησης

Εάν το νέο Π.Δ. ισχύσει μόνο για τα νέα κτήρια και εφόσον το νέο νομοθέτημα διορθώνει σφάλματα του προηγούμενου Π.Δ. θα πρέπει να δίνεται η δυνατότητα ένταξης στο νέο Κανονισμό και υφιστάμενων κτηρίων εφόσον το επιθυμούν οι ιδιοκτήτες τους

Ο νέος κανονισμός αφήνει ένα κενό σε περιπτώσεις υφιστάμενων κτιρίων, αλλά και αλλαγών που θα γίνουν σε νές κτίρια στο μέλλον.
Και σήμερα ακόμη, σε αρκετές περιπτώσεις αναρωτιόμαστε ποιον επιμέρους κανονισμό να ακολουθήσουμε σε μία τροποποίηση/ επέκταση.
Μία λύση που δόθηκε το έτος 2006 στον Αμερικάνικο αντίστοιχο κανονισμό NFPA 101, ήταν η προσθήκη κεφαλαίου που προσδιορίζει σαφώς σε ποιες περιπτώσεις πάμε με τον τρέχοντα κανονισμό πυροπροστασίας και σε ποιες με τον κανονισμό που μελετήθηκε και ενεκρίθη αρχικά το κτίριο όπως και ποια άρθρα του κανονισμού πυροπροστασίας. Επίσης σε ποιες περιπτώσεις αφαρμόζεται ο παλιός επιμέρους κανονισμός (π.χ. σπρίνκλερ) και σε ποιες ο νέος.

Ορίζονται διακριτές περιπτώσεις με βάση αν πρόκειται για

1) Επισκευές
2) Ανακαίνιση
3) Τροποποίηση
4) Ανακατασκευή
5) Αλλαγή χρήσης η πληθυσμού
6) Επέκταση

Μία αντίστοιχη διατύπωση, ακόμη και μεταφράζοντας απλά το σχετικό άρθρο 43 Building Rehabilitation του NFPA 101 ed 2015, θα έλυνε εκτιμώ πολλά προβλήματα, τόσο ουσιαστικής πυρασφάλειας, αλλά και θα έβγαζε τους μηχανικούς από το βάσανο των πιέσεων από τους ιδιοκτήτες, που εις άγρα της πλεόν επιεικούς ερμηνείας των κανονισμών δίνουν τις μελέτες στον πιο πρόθυμο να ερμηνεύσει τον κανονισμό η να έρθει σε συναλλαγή με κρατικούς λειτουργούς.

1) Στην παράγραφο 2.1.ε θα πρέπει να διευκρινιστεί αν τα 300τμ αναφέρονται
στη συνολική επιφάνεια ή στην επιφάνεια της προσθήκης.
2) Στην παράγραφο 2.1.στ. Η ΔΕΗ πλέον δε διαχειρίζεται τους υποσταθμούς αλλά διάδοχες εταιρείες διαχείρισης των δικτύων μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας. Αν αναφέρεται η παράγραφος αποκλειστικά στο λεγόμενο χώρο της ΔΕΗ σε κτίρια όπου εγκαθίστανται διακόπτες μέσης τάσης, μετασχηματιστές και λοιπά όργανα μέτρησης και χειρισμού και έχει αποκλειστική πρόσβαση η εταιρεία ηλεκτρισμού, θα πρέπει να αποσαφηνιστούν οι προδιαγραφές των χώρων αυτών σε ιδιαίτερο άρθρο.
3) Πέραν των προδιαγραφών πυροπροστασίας των υποσταθμών που θα
ορισθούν, θα πρέπει να διατυπωθεί η ακόλουθη απαίτηση:Στους χώρους υποσταθμών θα πρέπει να υπάρχει ξεχωριστό διαμέρισμα εγκατάστασης των φιαλών του συστήματος αυτόματης κατάσβεσης. Ο χώρος εγκατάστασης των φιαλών θα πρέπει να έχει την ίδια ισοδυναμική προστασία στο δάπεδό του, με τον υπόλοιπο υποσταθμό και είναι ανεξάρτητο πυροδιαμέρισμα από αυτόν. Αιτιολόγηση: Η ανωτέρω πρόβλεψη είναι αναγκαία διότι οι φιάλες κατάσβεσης και τα δίκτυα προσαγωγής του κατασβεστικού μέσου είναι μεταλλικά στοιχεία τα οποία εισέρχονται σε χώρο μέσης/υψηλής τάσης και καταλήγουν συνήθως σε εξωτερικό χώρο που δε διαθέτει την απαραίτητη ισοδυναμική προστασία. Σε κάθε περίπτωση εμφάνισης υψηλής τάσης στο δίκτυο πυρόσβεσης θέτει σε άμεσο κίνδυνο το προσωπικό που βρίσκεται πλησίον των συστημάτων κατάσβεσης λόγω υψηλών τάσεων επαφής και βηματικής τάσης, όσο και σε κίνδυνο έκρηξης των φιαλών κατάσβεσης στην περίπτωση δημιουργίας ηλεκτρικών τόξων εκκένωσης σε αυτές.
4) Στην παράγραφο 2.5 θα πρέπει να προστεθούν τα πολύ ψηλά κτίρια (πχ με ύψος άνω των 50m) όπου για την διαφυγή και την αντιμετώπιση των πυρκαγιών εφαρμόζονται διαφορετικές διαδικασίες διεθνώς. Οι μελέτες των κτιρίων αυτών θα πρέπει να ελέγχονται από την επιτροπή.
5) Στην παράγραφο 2.5 θα πρέπει να προστεθεί στην αρμοδιότητα της επιτροπής ο έλεγχος μελετών αποθήκευσης σύμφωνα με την οδηγία SEVEZO III. Οι μελέτες αυτές αντιμετωπίζουν ιδιαίτερους κινδύνους που σχετίζονται με τις επικίνδυνες ύλες (εύφλεκτες ή μη) και οι επιμέρους ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως ενιαίο λειτουργικό σύνολο (αντικεραυνική προστασία, ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις, safety, security κτλ). Η αξιολόγηση δε μπορεί να περιοριστεί στις προδιαγραφές του παρόντος κανονισμού.
6) Στην παράγραφο 2.5 θα πρέπει η πενταμελής επιτροπή ειδικών να οριστεί σε μόνιμη βάση με συγκεκριμένη θητεία, ώστε να μην υφίστανται χρονοβόρες διαδικασίες εγκρίσεων από τον Υπουργό Περιβάλλοντος. Η ισοδυναμία των προτεινόμενων μέτρων θα πρέπει να ορίζεται από τον ενδιαφερόμενο και να τεκμηριώνεται με σαφήνεια με βάση τη διεθνής πρακτική ή κανονισμούς και όχι κατ’ εκτίμηση. Προτείνεται να αναπτυχθεί μεθοδολογία ελέγχου με βαθμολογία των ισοδύναμων μέτρων για όλες τις ανωτέρω κατηγορίες στα πρότυπα του κανονισμού υφιστάμενων ξενοδοχείων, η οποία θα ανανεώνεται
με βάση τις τεχνολογικές εξελίξεις.

Να προβλεφθεί στον παρόντα Κανονισμό Πυροπροστασίας Κτιρίων και ειδικότερα να συμπεριληφθούν στο πεδίο εφαρμογής του, τα κτίρια ή τμήματα κτιρίων που έχουν ρυθμιστεί βάσει του Ν.4178/2013, Ν.3843/2010 κ.α. προκειμένου να είναι δυνατή η λειτουργία τους με την εφαρμογή των κανόνων ασφαλείας του παρόντος κανονισμού και ειδικά για εμπορικά κτίρια που συγκεντρώνουν πολυάριθμο κοινό.

Σπύρος Πετρολέκας
χωροτάκτης – πολεοδόμος

Στα Εμπορικά Καταστήματα στο υπόγειο και στο ισόγειο, του σχεδίου, λαμβάνεται με 1 άτομο ανά 3 m2 στους δε ορόφους 1 άτομο ανά 6 m2 και στα κυλικεία 1 άτομο ανά 1.4 m2. Στους διαδρόμους κυκλοφορίας όμως 1 άτομο ανά 1.4 m2 και δεν είναι κατανοητή η διαφορά.

Στο άρθρο 2 , παρ. 2.5 χρειάζεται να προστεθεί η φράση «και χώρων» μετά τη λέξη κτιρίων.
Στο ίδιο άρθρο μνημονεύεται ο ορός «βαθμός πυρασφαλειας» χωρίς να υπάρχει ορισμός στο Άρθρο 3.
Επιπλέον, πρέπει να μνημονεύονται οι τρόποι ορθής διαμερισματοποίησης, τουλάχιστον για τις γαλαρίες τόσο τις οριζόντιες , όσο και τις κατακόρυφες.
Πρέπει να μνημονεύεται η απαίτηση για δυο εξόδους από ηλεκτρολογικούς χώρους. Επίσης θα πρέπει να γίνεται μνεία για μεταλλικές κατασκευές και τους τρόπους πυροπροστασίας ειδικά για τα υποστυλώματα (πυράντοχη βαφή, κάλυψη με πυράντοχο κονίαμα, γυψοσανίδες κλπ).

Αρθρο 2 : Πεδίο Εφαρμογής

2.1
ζ) Υποχρεωτική εφαρμογή και σε υφιστάμενα κτίρια μετά την 17/2/1989 και υφιστάμενα ξενοδοχεία πριν την 17/3/1989, που ανακαινίζονται ριζικά. Ριζική ανακαίνιση θεωρείται αυτή κατά την οποία το συνολικό κόστος των παρεμβάσεων υπερβαίνει το 25% της συνολικής αξίας του κτιρίου (μη περιλαμβανομένης της αξίας του οικοπέδου).
Ανάλογα διαμορφώνεται και ο Πίνακας 1

2.3
Από τις εξαιρέσεις εφαρμογής, των μνημείων ή διατηρητέων ή παραδοσιακών κτιρίων θα πρέπει να αποκλειστούν οι εφαρμογές διατάξεων του παρόντος κανονισμού που αφορούν οδεύσεις διαφυγής και πυροσποστασία πυροδιαμερισμάτων που εξασφαλίζουν την άμεση προστασία της ανθρώπινης ζωής των επισκεπτών των κτιρίων αυτών, αν η αναμόρφωσή τους δεν επηρεάζει μορφολογικά χαρακτηριστικά κελύφους ή εσωτερικών διαμορφώσεων για τα οποία το κ΄τιριο χαρακτηρίστικε διατηρητέο ή παραδοσιακό ή μνημείο.

Άρθρο 2 – Παράγραφος 5 – Ειδικά Κτήρια
«Στις περιπτώσεις ειδικών κατηγοριών κτηρίων ή χρήσεων, η κατά παρέκκλιση σύνταξη μελέτης παθητικής πυροπροστασίας με την αύξηση των ενεργητικών μέτρων θα πρέπει να γίνεται με ευθύνη του μελετητή ή να απλοποιηθεί η διαδικασία ώστε να μην απαιτείται σύσταση πενταμελούς επιτροπής αλλά αυτή να εγκρίνεται από τις δύο συναρμόδιες υπηρεσίες της ΥΔΟΜ και της Π.Υ.»
Άρθρο 2 – Προσθήκη παραγράφου – 4178/2013
«Θα πρέπει να προβλεφθεί η επέκταση της ισχύος του σχεδίου του Κανονισμού Πυροπροστασίας Κτηρίων και σε αυθαίρετες κατασκευές ειδικών κτηρίων που έχουν αναγερθεί νόμιμα, με την προϋπόθεση ότι για τις αυθαίρετες κατασκευές έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία της τακτοποίησής τους με βάση τις διατάξεις των Ν.1775/2009, Ν.3843/2010 καθώς και όσες έχουν ενταχθεί στις ρυθμίσεις του Ν. 4014/2011 και του Ν. 4178/2013, ώστε να είναι δυνατή η έκδοση οικοδομικών αδειών για τις εργασίες και τις αντίστοιχες μελέτες που είναι απαραίτητες για την λειτουργία τους με βάση τις ισχύουσες προδιαγραφές (πυρασφάλεια, στατική επάρκεια, Η/Μ εγκαταστάσεις κλπ). Ο θεσμός της «τακτοποίησης», ο οποίος εισήχθη με τον Ν.4178/2013 έχει ως σκοπό την διαφύλαξη της οικονομικής οντότητας του ακινήτου το οποίο τακτοποιείται και της ακώλυτης εκμετάλλευσης του σύμφωνα με τον προορισμό του έστω και για το χρονικό διάστημα της διατήρησης της αλλαγής χρήσεως, ήτοι των 30 ετών.»

Κεφάλαιο Α’
Άρθρο 2.1 [Ο Κανονισμός Πυροπροστασίας Κτιρίων έχει υποχρεωτική εφαρμογή]
Προσθήκη περίπτωσης (υποχρεωτικη εφαρρμογη)
ζ) Στις περιπτώσεις κτιρίων ή τμημάτων αυτών τα οποία ενέπιπταν στο πεδίο εφαρμογής του κεφ. Α΄ του προϊσχύοντος Π.Δ/τος 71/88 (ΦΕΚ 32 Α’), για τα οποία είχε συνταχθεί μελέτη πυροπροστασίας σύμφωνα με τις διατάξεις αυτού και στα οποία πραγματοποιείται μετά την ισχύ του παρόντος κανονισμού ανακαίνιση συνολικά ή μερικά, δαπάνης άνω του εικοσι τοις εκατό (20%) της τρέχουσας αξίας του κτιρίου ή της κτιριακής μονάδας, βάσει του ελαχίστου κόστους οικοδόμησης, εξαιρουμένης της αξίας του οικοπέδου επί του οποίου έχει κατασκευαστεί το κτίριο.

Συντηρηση πυράντοχων πορτών
Θεσμοθέτηση υποχρεωτικού πλαισίου τακτικού ελέγχου λειτουργίας και συντήρησης των πυράντοχων πορτών και του εξοπλισμού τους, από πιστοποιημένους φορεις, με την έκδοση και υποχρέωση διατήρησης αντίστοιχου πιστοποιητικού λειτουργίας.

ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

1. Ο προτεινόμενος κανονισμός εν αντιθέσει με την πάγια πρακτική υιοθέτησης προηγμένων υπολογιστικών εργαλείων που συναντά κανείς σε ανάλογα κανονιστικά πλαίσια, παραμένει απολύτως περιγραφικός και επομένως στατικός. Ήτοι, δεν δύναται στον κατασκευαστή να προβεί σε έναν επιτελεστικό σχεδιασμό έναντι της δράσης της φωτιάς ο οποίος να εξασφαλίσει τον ίδιο, αν όχι και καλύτερο, βαθμό ασφαλείας.

2. Ο διαχωρισμός της ύλης του κανονισμού μεταξύ πολιτικών μηχανικών και μηχανολόγων μηχανικών δημιουργεί χάσματα στον σχεδιασμό της παθητικής και της ενεργητικής πυροπροστασίας. Βέβαια η ανωτέρω συνθήκη είναι απόρροια
της περιγραφικής φιλοσοφίας του υπόψη εθνικού κανονιστικού πλαισίου.

3. Σημαντική παράλειψη του κανονισμού είναι η δυνατότητα χρήσης πυροπροστατευτικής επικάλυψης. Υπάρχουν επικαλύψεις οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να
προστατέψουν ευαίσθητες στρώσεις για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και συμβολίζονται με τον δείκτη Κ30 ή Κ60 (ο αριθμός ο χρόνος προστασίας) σύμφωνα με το πρότυπο
ΕΝ 14135:2004 μέρος 11 Coverings – Determination of fire protection ability. Η επικάλυψη της μόνωσης χωρίς κενό με κατάλληλη πυροπροστατευτική στρώση μπορεί να
έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Επομένως, σε κανονιστικό επίπεδο η συζήτηση δεν πρέπει να περιοριστεί στη δοκιμή αντίδρασης στη φωτιά αλλά και σε περαιτέρω κατασκευαστικά μέτρα.