Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'ΔΑΝΙΗΛΙΔΗΣ ΣΥΜΕΩΝ' | 12 Ιανουαρίου 2010, 11:20

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Οι Κοινωφελείς Επιχειρήσεις των ΟΤΑ έχουν συσταθεί, σε εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 254 του ΔΚΚ, με αρμοδιότητες σχετικές κυρίως με την κοινωνική φροντίδα, τον πολιτισμό, τον αθλητισμό και την παιδεία. Δηλαδή αρμοδιότητες κοινωνικού χαρακτήρα. Εξάλλου οι Κοινωφελείς Επιχειρήσεις απαγορεύεται να έχουν εμπορικό ή βιομηχανικό χαρακτήρα. Οι διατάξεις του άρθρου 259 του ΔΚΚ (ν.3463/2006) δίνουν τη δυνατότητα στους ΟΤΑ να χρηματοδοτούν τις δραστηριότητες και τις παρεχόμενες υπηρεσίες των Κοινωφελών Επιχειρήσεων τους. Στην ουσία, λοιπόν, οι Κοινωφελείς Επιχειρήσεις χρηματοδοτούνται για να επιτελούν συγκεκριμένο ρόλο που συνδέεται ευθέως με την άσκηση των αρμοδιοτήτων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης όπως αυτές προσδιορίζονται στο άρθρο 75 του ΔΚΚ. Οι Κοινωφελείς Επιχειρήσεις δεν είναι ιδιωτικές εταιρίες που αποβλέπουν στο κέρδος μέσα από την παροχή διαφόρων υπηρεσιών. Δεν είναι εμπορικές εταιρίες που με τη δράση τους «στρεβλώνουν» τον ανταγωνισμό. Οι επιχειρήσεις αυτές προσφέρουν δωρεάν ή χαμηλού κόστους υπηρεσίες στο σύνολο των πολιτών και ιδιαίτερα τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, υλοποιούν προγράμματα κοινωνικής πρόνοιας, καλλιεργούν τις τέχνες και τον πολιτισμό, προβάλλουν την τοπική ιστορία, προάγουν τον αθλητισμό και τη σωματική αγωγή, προστατεύουν το περιβάλλον, κλπ. Ταυτόχρονα οι δήμοι παραχωρούν κατά χρήση στις Κοινωφελείς Επιχειρήσεις εγκαταστάσεις και εξοπλισμό (θέατρα, βιβλιοθήκες, γήπεδα, γυμναστήρια, κολυμβητήρια κλπ) προκειμένου αυτές να ανταποκριθούν στην άσκηση των αρμοδιοτήτων τους (άρθρο 259 παρ.6 του ν. 3463/2006). Είναι λοιπόν εύλογο και προφανές να τις ενισχύουν οικονομικά, ώστε να συντηρούν αυτές τις εγκαταστάσεις. Άρα λοιπόν η σχέση των ΟΤΑ με τις επιχειρήσεις τους δεν είναι σχέση παροχής χρηματοδοτήσεων – αντιπαροχής υπηρεσιών, αλλά σχέση συνεργασίας για την άσκηση των θεσμοθετημένων αρμοδιοτήτων της αυτοδιοίκησης. Όπως προβλέπει ο ΔΚΚ (άρθρο 259) για τη χρηματοδότηση των Κοινωφελών Επιχειρήσεων από τους ΟΤΑ, ισχύουν οι διατάξεις του Κώδικα ΦΠΑ. Η διάταξη αυτή έχει δημιουργήσει πολλά ερωτηματικά, αρκετές δυσερμηνείες κι ακόμη περισσότερα προβλήματα. Το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών μέσω της 14ης Διεύθυνσης ΦΠΑ έκρινε - εσφαλμένα κατά τη γνώμη μας - ότι οι χρηματοδοτήσεις σε κοινωφελείς επιχειρήσεις συνιστούν αντιπαροχή για τις υπηρεσίες που οι επιχειρήσεις αναλαμβάνουν και ως εκ τούτου υπάγονται καταρχήν σε ΦΠΑ, ενώ είναι ερευνητέο εάν ορισμένες δραστηριότητες τους εμπίπτουν στις απαλλακτικές διατάξεις του άρθρου 22 του Κώδικα ΦΠΑ (αρ.πρ. 1039405/2117/322/Β0014πε/2031/458/Α0014πε / 4-6-2009). Η παραπάνω εγκύκλιος περιέπλεξε ακόμη περισσότερο τα πράγματα, αφού τελικά καταλήγει ότι οι αρμόδιες ΔΟΥ πρέπει να εξετάζουν κατά περίπτωση τις χρηματοδοτήσεις και τα συμβατικά κείμενα προκειμένου να διαπιστώνεται η ύπαρξη ή μη σχέσης παροχής - αντιπαροχής για την εφαρμογή των διατάξεων του κώδικα ΦΠΑ. Συνέπεια της παραπάνω εγκυκλίου είναι οι περισσότερες ΔΟΥ να αποφεύγουν να απαντήσουν ευθέως σε συγκεκριμένα αιτήματα των Κοινωφελών Επιχειρήσεων και να περιορίζονται στην επαναδιατύπωση τμημάτων της εγκυκλίου του Υπουργείου. Με λίγα λόγια δεν προβαίνουν σε καμία διαπίστωση και αρνούνται να κρίνουν τις δράσεις των επιχειρήσεων στη βάση των απαλλακτικών διατάξεων του άρθρου 22 του κώδικα ΦΠΑ. Έτσι, κατά την διαδικασία του προληπτικού ελέγχου των δαπανών των ΟΤΑ τα σχετικά εντάλματα χρηματοδοτήσεων είτε παραμένουν αθεώρητα λόγω μη χορήγησης βεβαίωσης απαλλαγής από τις ΔΟΥ ή απορρίπτονται κατά την κρίση των επιτρόπων του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Σε κάθε περίπτωση το γεγονός αυτό οδηγεί τις Κοινωφελείς Επιχειρήσεις σε οικονομική καταστροφή, αφού δεν μπορούν να πληρώσουν τις υποχρεώσεις τους κυρίως απέναντι στους εργαζόμενους. Από όλα τα παραπάνω διαπιστώνεται ότι: • Είναι γενική και εντέλει προβληματική, η διατύπωση του άρθρου 259 του ΔΚΚ σχετικά με την ισχύ των διατάξεων του Κώδικα ΦΠΑ για τη χρηματοδότηση των Κοινωφελών Επιχειρήσεων. • Οι αρμόδιες ΔΟΥ δεν υπακούν στις κατευθύνσεις και τις οδηγίες του πρώην Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών, πράττωντας κατά το δοκούν. Είναι λοιπόν απαραίτητο να αναληφθούν πρωτοβουλίες σε δύο κατευθύνσεις: • Να περιληφθεί στο άρθρο 22 του Κώδικα ΦΠΑ ως απαλλασσόμενη η χρηματοδότηση του άρθρου 259 του ΔΚΚ προς τις Κοινωφελείς Επιχειρήσεις των ΟΤΑ • Μέχρι να γίνει αυτό, να δοθεί σαφής οδηγία προς τις ΔΟΥ για να χορηγούν συγκεκριμένες βεβαιώσεις απαλλαγής από τον ΦΠΑ για τις περιπτώσεις του άρθρου 22 του Κώδικα ΦΠΑ.