Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'ΔΑΝΙΗΛΙΔΗΣ ΣΥΜΕΩΝ' | 12 Ιανουαρίου 2010, 11:43

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Είναι κοινή διαπίστωση, η σημαντική υστέρηση των δημόσιων εσόδων που προέρχονται από τη μη απόδοση του ΦΠΑ. Το ζήτημα αυτό είναι απολύτως συνυφασμένο με το γενικότερο φαινόμενο της φοροδιαφυγής στη χώρα μας και ως εκ τούτου χρήζει ιδιαίτερης μελέτης και ειδικών πολιτικών για την αντιμετώπιση του. Η πάταξη της φοροδιαφυγής, εκτός των ελεγκτικών μηχανισμών, συνδέεται ευθέως και άμεσα με την εμπέδωση της φορολογικής συνείδησης στους πολίτες. Σε κάθε περίπτωση, όποτε ο Έλληνας πολίτης καταλάβαινε ότι ωφελείται, απαιτούσε σε κάθε αγορά αγαθών ή υπηρεσιών την έκδοση παραστατικών, με αποτέλεσμα την αύξηση των κρατικών εσόδων. Αυτός ο άτυπος μηχανισμός μπορεί να εξελιχθεί στον ασφαλέστερο τρόπο χτυπήματος της φοροδιαφυγής του ΦΠΑ. Πως όμως θα συμβεί, αποτελεσματικότερα, αυτό; Η ιδέα της σύνδεσης του ΦΠΑ με τους πόρους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι παλιά - από το 1989 - και έχει επισημοποιηθεί ως πρόταση στις αποφάσεις των συνεδρίων της ΚΕΔΚΕ. Η ιδέα ξεκινάει ακριβώς από την γενική αρχή ότι ο κάθε πολίτης μπορεί να γίνει φορέας ελέγχου και ορθής απόδοσης του ΦΠΑ από όλες τις επιχειρήσεις. Αρκεί να συνδεθεί ο φόρος με το τοπικό, κοινωνικό και ατομικό του συμφέρον. Αρκεί να συνειδητοποιήσει ότι ωφελείται ο ίδιος και ο τόπος του. Παράλληλα θα μπορούσαν να θεσπιστούν κίνητρα υπέρ των σχολείων και των Σχολικών Επιτροπών, με στόχο την ανάπτυξη και εμπέδωση φορολογικής συνείδησης στη νέα γενιά και ειδικά στους μαθητές. Ποιος πολίτης δεν θα ήθελε περισσότερο πράσινο, καλύτερους και ασφαλέστερους δρόμους, περισσότερα και καλύτερα σχολεία και παιδικούς σταθμούς, σύγχρονες υποδομές και υπηρεσίες πολιτισμού και αθλητισμού, αποτελεσματικούς θεσμούς κοινωνικής πρόνοιας και αλληλεγγύης. Ποιος πολίτης δεν θα ζητούσε απόδειξη ή τιμολόγιο από εκείνες τις κατηγορίες των επιχειρήσεων που συνήθως φοροδιαφεύγουν, όταν θα γνωρίζει ότι ένα μέρος των χρημάτων του θα επέστρεφε στον ίδιο και δεν θα πήγαινε στην τσέπη του επιτήδειου φοροφυγάδα. Εξάλλου κάθε φόρος ή τέλος που συνδέεται με τους πόρους της αυτοδιοίκησης είναι αναλογικά, πολύ αποδοτικός. Για παράδειγμα το τέλος παρεπειδημούντων, πριν φυσικά από την ρύθμιση της προηγούμενης κυβέρνησης για την ουσιαστική κατάργηση του. Στην περίπτωση λοιπόν αυτή, τα έσοδα των δήμων και ιδιαίτερα των τουριστικών, από το τέλος αυτό ήταν πολλαπλάσια των τακτικών εσόδων από το κράτος (ΚΑΠ). Κάτι ανάλογο μπορεί να συμβεί και με τον ΦΠΑ. Ο τρόπος είναι η σύνδεση του ΦΠΑ με τους πόρους του κάθε δήμου τοπικά, στο πλαίσιο της φορολογικής αποκέντρωσης, με την άμεση απόδοση ενός ποσοστού προς τους ΟΤΑ. Οι διάφορες ανισότητες που μπορεί να υπάρξουν εξαιτίας της πιθανής απόκλισης εσόδων από δήμο σε δήμο, λόγω της μικρής ή μεγάλης επιχειρηματικής δραστηριότητας και επομένως απόδοσης του ΦΠΑ, μπορούν να καλύπτονται από τον κεντρικό εξισορροπητικό ρόλο που μπορεί να παίξουν οι Κ.Α.Π ή ποσοστό από αυτούς ή ποσοστό από τον ΦΠΑ. Γίνεται σαφές ότι αυτή και μόνο η κίνηση, η σύνδεση δηλαδή της απόδοσης του ΦΠΑ με τα έσοδα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, θα μετέτρεπε αυτόματα τους πολίτες, τους αιρετούς, τις δημοτικές υπηρεσίες και τους δημοτικούς ελεγκτικούς μηχανισμούς των 1034 δήμων και κοινοτήτων της χώρας σε ενεργούς πολίτες και αμείλικτους κυνηγούς της φοροκλοπής. Θα αντιλαμβάνονταν όλοι ότι η νόμιμη και συνολική απόδοση του ΦΠΑ σχετίζεται άμεσα με τα έσοδα του οικείου δήμου τους και ως εκ τούτου με τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής τους σε τοπικό επίπεδο. Επίσης ένα τέτοιο μέτρο φορολογικής αποκέντρωσης θα συνέβαλε καθοριστικά και στην εξυγίανση των οικονομικών των ΟΤΑ, ενώ οι πόροι αυτοί θα λειτουργούσαν ευεργετικά στην τοπική ανάπτυξη, την τοπική απασχόληση, την επιχειρηματικότητα κλπ. Ταυτόχρονα η θέσπιση της δημοτικής φορολογικής ενημερότητας θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ένας συμπληρωματικός μηχανισμός ελέγχου των δημόσιων εσόδων, ειδικά σε ότι αφορά τον ΦΠΑ. Η σύνδεση λοιπόν ενός ποσοστού του ΦΠΑ με τα έσοδα των δήμων είναι ένας ασφαλής τρόπος για να επιτευχθεί ταυτόχρονη εξυγίανση του φορολογικού συστήματος, να υπάρξει φορολογική δικαιοσύνη και να γίνει γενναία αύξηση των εσόδων της αυτοδιοίκησης και του κράτους.