Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Γιώργος Λασκαρίδης' | 12 Ιανουαρίου 2010, 13:27

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  1. Ηλεκτρονική Υποβολή Δηλώσεων Σημαντικό βοήθημα στην αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής αποτελεί η υποχρεωτική υποβολή δηλώσεων. Η συγκέντρωση μεγάλων συνόλων πληροφοριών σε ηλεκτρονική μορφή βοηθάει σημαντικά τις ελεγκτικές διαδικασίες για γρήγορο και αξιόπιστο εντοπισμό περιπτώσεων φοροδιαφυγής ή ύποπτων περιπτώσεων που χρήζουν ελέγχου. Για αυτό πρέπει να διευρυνθεί η υποβολή δηλώσεων ηλεκτρονικά, είτε επιβάλλοντάς την ως υποχρεωτική, είτε με την παροχή κινήτρων. Παράδειγμα αποτελεί η υποχρεωτική ηλεκτρονική υποβολή δηλώσεων ΦΕΦΠ των επιτηδευματιών, καθώς και περιοδικών και εκκαθαριστικών δηλώσεων ΦΠΑ επιχειρήσεων και επιτηδευματιών που τηρούν βιβλία Β και Γ κατηγορίας. 2. Υποχρεωτική ηλεκτρονική υποβολή δηλώσεων παρακρατούμενων φόρων μισθωτών υπηρεσιών Αυτή τη στιγμή είναι υποχρεωτική μόνο για όσες επιχειρήσεις απασχολούν περισσότερους από 20 εργαζόμενους. Το αποτέλεσμα είναι να μην υπάρχει η συνολική πληροφορία σε ηλεκτρονική μορφή, οπότε και δεν είναι εφικτή μια αποτελεσματική και ασφαλής διασταύρωση με τα δηλούμενα εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες. Με τον τρόπο αυτό θα καταστεί εφικτός ο εντοπισμός περιπτώσεων μισθωτών ή φορολογούμενων που λαμβάνουν αμοιβές από περισσότερους από έναν φορείς και δεν δηλώνουν κάποια από αυτά τα εισοδήματα στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων. Παράλληλα θα πρέπει να γίνει μια αναμόρφωση, σύμφωνα με την οποία να είναι ξεκάθαρος ο τρόπος αναγραφής των πληροφοριών, ώστε να μην υπάρχουν περιπτώσεις διαφορετικής ερμηνείας των υποβληθεισών στοιχείων. Για παράδειγμα, οι αναδρομικές αποδοχές θα πρέπει να αποδίδονται ή στο έτος αναφοράς ή στο έτος είσπραξης και να μην είναι στην ευχέρεια του φορολογούμενου να διαλέξει υπό καμία προϋπόθεση. 3. Ηλεκτρονική Υποβολή αντιγράφων Βεβαιώσεων Αποδοχών για αμοιβές που δεν είναι μισθωτές και για την οποίες ο δικαιούχος δεν εκδίδει σχετικό παραστατικό (ΑΠΥ, Τιμολόγιο). Αυτή τη στιγμή μεγάλο πλήθος, κυρίως μισθωτών, λαμβάνει πρόσθετες αμοιβές από νομικά πρόσωπα (ιδιωτικού ή δημοσίου δικαίου), για τα οποία το νομικό πρόσωπο εκδίδει απόδειξη πληρωμής. Ο λήπτης της πληρωμής δεν εκδίδει κάποιο παραστατικό. Το νομικό πρόσωπο, κάνει παρακράτηση φόρου 20% για τις αμοιβές αυτές, ενώ υποχρεούται να δώσει στο λήπτη βεβαίωση αποδοχών για τη φορολογική του δήλωση. Επειδή τα νομικά πρόσωπα δεν υποβάλουν στις ΔΟΥ κάποια κατάσταση με αυτές τις πληρωμές, αλλά απλώς αποδίδουν τον παρακρατούμενο φόρο συνολικά, ενώ τις καταγράφουν και στα βιβλία τους ως έξοδα, το TAXIS δεν μπορεί να γνωρίζει ποιοι φορολογούμενοι δηλώνουν τα συγκεκριμένα ποσά. Το «κενό» είναι ευρύτατα γνωστό και αξιοποιείται καταλλήλως. Η διαδικασία υποβολής μπορεί να γίνει ηλεκτρονικά με βάση το μοντέλο του Ε7 (Οριστική δήλωση ΦΜΥ). Εναλλακτικά μπορεί να αυξηθεί η παρακράτηση φόρου στο 35% (που είναι ο συντελεστής που πιθανότατα θα ενταχθεί το ποσό κατά την εκκαθάριση της δήλωσης), οπότε να μην έχει σημαντική αξία η μη δήλωση των ποσών αυτών. 4. Αξιοποίηση εισπράξεων επιχειρήσεων μέσω πιστωτικών καρτών Παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η διασταύρωση των δοσοληψιών που πραγματοποιούνται υπέρ μιας επιχείρησης με τη χρήση πιστωτικών καρτών. Είναι φανερό πως αν τα πιστωτικά ιδρύματα παρέχουν στη φορολογική αρχή τα στοιχεία των συναλλαγών που πραγματοποιούνται μέσω πιστωτικών καρτών, αυτές θα μπορούν να διασταυρωθούν με τις δηλούμενες από την επιχείρηση συναλλαγές. Επίσης, αν δοθεί ιδιαίτερο κίνητρο στους καταναλωτές να χρησιμοποιούν τις πιστωτικές κάρτες στις συναλλαγές τους, τότε θα μειωθεί και το περιθώριο των επιχειρήσεων να φοροδιαφύγουν. Ένα τέτοιο κίνητρο είναι η μη αναγκαιότητα διακράτησης των σχετικών αποδείξεων, καθώς το statement της κάρτας θα είναι ικανό για να αναγνωριστεί η δαπάνη για π.χ. την αύξηση του αφορολογήτου μέσω αποδείξεων (βλέπε Β.3). 5. Αύξηση του κινήτρου έκπτωσης ενοικίου ή μεγαλύτερο όριο για την εκμετάλλευση της υφιστάμενης έκπτωσης. Με αυτό τον τρόπο θα περιοριστεί η έκταση των "συμφωνιών" ενοικιαστή - ιδιοκτήτη, με τις οποίες εμφανίζονται αμοιβαία μικρότερα ποσά. Ενδεχόμενη επιβολή τεκμαρτού ενοικίου για περιπτώσεις πολύ χαμηλών μισθωμάτων. 6. Αξιοποίηση Κοινοτικής Οδηγίας 2003/48/ΕΚ Δεν έχει αξιοποιηθεί ακόμα ελεγκτικά η πληροφορία της σχετικής κοινοτικής οδηγίας που αφορά τη φορολόγηση των τόκων καταθέσεων στη φορολογική κατοικία του καταθέτη. Στο πλαίσιο της οδηγίας αυτής, κάθε κράτος αποστέλλει στα άλλα κράτη, που μετέχουν στην οδηγία, ηλεκτρονικούς καταλόγους με τους καταθέτες και τους αντίστοιχους εισπραχθέντες τόκους, που δηλώνουν φορολογική κατοικία το κράτος-λήπτη του καταλόγου. Από εδώ είναι δυνατό: • Να διασταυρωθεί αν το σχετικό εισόδημα (τόκοι) δηλώνονται στην οικεία φορολογική δήλωση εισοδήματος • Να διαπιστωθεί αν υπάρχουν στο εξωτερικό μεγάλα ποσά καταθέσεων, των οποίων η πηγή μπορεί να μην είναι νόμιμη. Να σημειωθεί ότι στην οδηγία έχουν ενταχθεί και ένας μεγάλος αριθμός κρατών που θεωρούνται «καταθετικοί παράδεισοι». 7. Λήψη από ασφαλιστικές εταιρείες των ποσών για ασφάλιστρα ζωής κ.λπ. που εκπίπτουν από το εισόδημα για διασταύρωση. Ένταξή τους στα τεκμήρια. 8. Λήψη από ασφαλιστικά ταμεία αρχείων επιστροφής εισφορών που αυτή τη στιγμή θεωρούνται αφορολόγητα (π.χ. ΙΚΑ, ΤΕΒΕ, ΤΣΜΕΔΕ κ.λπ.) ως π.χ. αχρεωστήτως καταβληθέντα. Τα ποσά αυτά όταν παρακρατήθηκαν θεωρήθηκαν μείωση εισοδήματος και επομένως δε φορολογήθηκαν. Με την επιστροφή τους στο δικαιούχο πρέπει να προστεθούν στη φορολογητέα ύλη, είτε του αντίστοιχου οικονομικού έτους, είτε του τρέχοντος οικονομικού έτους. 9. Αντιμετώπιση του θέματος των κοινοχρήστων εξόδων πολυκατοικιών. Οι δαπάνες των πολυκατοικιών αποτελούν σημείο σημαντικής φοροδιαφυγής ως προς τις υπηρεσίες, καθώς στις περισσότερες περιπτώσεις οι σχετικές αποδείξεις (καθαρισμού, συντήρησης κήπου κ.α.), είναι απλά αθεώρητα χαρτάκια που απλώς συλλέγονται για να δικαιολογούνται τα έξοδα προς τους ενοίκους. Θα πρέπει να θεσπιστεί ένα μοντέλο ελέγχου αυτών των αποδείξεων, ώστε να είναι επίσημες. 10. Διαχρονική αξιολόγηση των Δηλώσεων Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων Στόχος είναι η παρακολούθηση των δηλουμένων στοιχείων για κάποιο χρονικό διάστημα (π.χ. 5 έτη), έτσι ώστε να διαπιστωθούν τυχόν μη λογικές αποκλίσεις και μεταβολές, οι οποίες ενδεχομένως να υποκρύπτουν φοροδιαφυγή. Παραδείγματα είναι ο αριθμός των ανηλίκων τέκνων και των ατόμων με αναπηρία, το ποσό του ενοικίου κύριας κατοικίας, το ύψος των στεγαστικών δανείων, η ιδιοκατοίκηση, τα τεκμήρια κ.α. 11. Ειδικά για τις καταστάσεις Πελατών Προμηθευτών οικ. έτους 2009 και για όσο καιρό συνεχίζουν να υφίστανται Προτείνεται τροποποίηση του υφισταμένου ορίου των 300 € ανά τιμολόγιο, ώστε στις συγκεκριμένες καταστάσεις να αναγράφονται και οι συναλλαγές που το συνολικό ύψος των τιμολογίων ξεπερνούν ένα ποσό (π.χ. 1.000 €), ανεξάρτητα από το ύψος των επιμέρους τιμολογίων. Έτσι αντιμετωπίζεται και το φαινόμενο «σπασίματος» μιας συναλλαγής σε πολλά μικρά τιμολόγια, ώστε να μην αποτυπώνεται στις εν λόγω καταστάσεις.