Αρχική ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΜΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ»Άρθρο 34 Τροποποιήσεις άρθρου 15 ν. 3091/2002 για τον Ειδικό Φόρο επί των ΑκινήτωνΣχόλιο του χρήστη Νίκος | 13 Νοεμβρίου 2019, 15:01
  • Σχόλιο του χρήστη 'Νίκος' | 13 Νοεμβρίου 2019, 15:01

    Η νομοθετική στόχευση που επέβαλε την νομοθέτηση του Ειδικού Φόρου Ακινήτων (ΕΦΑ), όπως προκύπτει από την εισηγητική έκθεση αυτού και τις εκάστοτε τροποποιήσεις του, είναι η δημιουργία αντικινήτρων και η πάταξη της φοροαποφυγής, που παρατηρείται σε ακίνητα τα οποία ανήκουν σε «εξωχώριες εταιρείες» και άλλες εταιρικές οντότητες που λειτουργούν υπό καθεστώς αδιαφάνειας και ανωνυμίας των μετόχων ή ιδιοκτητών αυτών και που δεν δραστηριοποιούνται «υγιώς» στην οικονομία. Για τον λόγο αυτό, η εφαρμογή του νόμου καταλαμβάνει καταρχήν όλα τα νομικά πρόσωπα τα οποία και έχουν στην κυριότητα τους ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα και μετά τίθενται μια σειρά απαλλαγών από τον καταλογισμό του ΕΦΑ ώστε να εξασφαλιστεί ότι ο συγκεκριμένος φόρος δεν θα καταλογίζεται σε νομικά πρόσωπα τα οποία διαθέτουν ακίνητα στην Ελλάδα στα πλαίσια της bona fide εταιρικής τους δραστηριοποίησης στη χώρα και όχι στα πλαίσια σχημάτων φοροαποφυγής με στόχο την απόκρυψη των τελικών ιδιοκτητών τους. Η γενική απαλλαγή για «νομικά πρόσωπα με μετοχές εισηγμένες σε «οργανωμένες χρηματιστηριακές αγορές» ουσιαστικά απαλλάσσει από την καταβολή του ΕΦΑ τα νομικά πρόσωπα τα οποία έχουν ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα και αποδεικνύουν προς τις οικείες φορολογικές αρχές πως οι μετοχές τους είναι εισηγμένες σε «οργανωμένη» χρηματιστηριακή αγορά την 1η Ιανουαρίου του οικείου φορολογικού έτους. Ο νόμος, αν και χρησιμοποιεί τον όρο «οργανωμένη χρηματιστηριακή αγορά», δεν περιλαμβάνει ορισμό του σχετικού όρου αλλά ούτε και συγκεκριμένα κριτήρια που θα πρέπει να πληροί μια χρηματιστηριακή αγορά ώστε να θεωρείται «οργανωμένη». Αντίστοιχο νομοθετικό κενό υπήρχε άλλωστε και στον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος ο οποίος ίσχυε τότε, και στον οποίον επίσης γινόταν χρήση του όρου «οργανωμένη χρηματιστηριακή αγορά» (άρθρο 38 παρ. 5 του ΚΦΕ 2238/1994 ως ίσχυε) αναφορικά με την φορολογία υπεραξίας από πώληση εισηγμένων μετοχών σε «οργανωμένη χρηματιστηριακή αγορά», χωρίς πάλι να ορίζεται το ποια χρηματιστηριακή αγορά θεωρείται «οργανωμένη». Το ουσιαστικό ερμηνευτικό ζήτημα όμως τέθηκε αργότερα, τον Νοέμβριο του 2007 με την εισαγωγή στο Ελληνικό δίκαιο του ν. 3606/2007 για την εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας με την Ευρωπαϊκή Οδηγία MiFID (2004/39/EEC) με την οποία και για πρώτη φορά έγινε η διάκριση μεταξύ μιας “οργανωμένης χρηματιστηριακής αγοράς” (δηλαδή αγορών όπως η Κύρια Αγορά του Χ.Α.) και ενός «πολυμερή μηχανισμού διαπραγμάτευσης» (όπως η Εναλλακτική Αγορά του Χρηματιστηρίου Αθηνών). Για την άρση της υφιστάμενης αμφιβολίας ως προς την ερμηνεία της παραπάνω έννοιας έγινε ήδη μεταγενέστερη νομοθετική πρόβλεψη με τους νόμους 3697/2008, 3842/2010 και 4316/2014 για σκοπούς φορολογίας εισοδήματος με τους οποίους συμπεριελήφθη ρητά στις διατάξεις που ρύθμιζαν τη φορολογία υπεραξίας μετοχών που αποτελούσαν αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε οργανωμένες αγορές και η αναφορά σε πολυμερείς μηχανισμούς διαπραγμάτευσης οδηγώντας έτσι στην εναρμόνιση της σχετικής φορολογικής τους μεταχείρισης. Η παρούσα λοιπόν νομοθετική πρωτοβουλία στο πεδίο εφαρμογής του ΕΦΑ είναι απαραίτητη αλλά παρουσιάζεται ατελής. Θα πρέπει να εξασφαλιστεί ότι η απαλλαγή από τον Ειδικό Φόρο Ακινήτων, των εδαφίων α της παρ. 2, α της παρ. 3 και εδ β της παραγράφου 3 του άρθρου 15 του ν. 3091/2002 θα καλύπτει καθ’ όλη τη διάρκεια ισχύος των διατάξεων του ν. 3091/2002 εταιρείες οι μετοχές των οποίων διαπραγματεύονται τόσο σε ρυθμιζόμενες χρηματιστηριακές αγορές όσο και σε πολυμερείς μηχανισμούς διαπραγμάτευσης. Σε αντίθετη περίπτωση είναι δυνατόν να καταλογιστεί ΕΦΑ σε ακίνητα εταιρειών με μετοχές εισηγμένες σε πολυμερείς μηχανισμούς διαπραγμάτευσης, παρά το γεγονός ότι: i. Τα παραπάνω χαρακτηριστικά της αδιαφάνειας, της ανωνυμίας και της μη υγιούς επιχειρηματικής δραστηριότητας που αποτελούν στόχευση του 3091/2002 προφανώς δεν αφορούν περιπτώσεις εταιρειών με μετοχές που διαπραγματεύονται σε χρηματιστηριακές αγορές, που λειτουργούν από χρηματιστηριακούς φορείς υπό καθεστώς εποπτείας από ανεξάρτητες εθνικές εποπτικές αρχές ευρωπαϊκών και τρίτων κρατών. ii. Είναι πρακτικά και νομικά αδύνατο για τις εν λόγω εταιρείες να προσκομίσουν στοιχεία για τα φυσικά πρόσωπα που εμμέσως κατέχουν τις μετοχές τους αφού οι μετοχές τους όντας εισηγμένες κατέχονται επί το πλείστον από θεσμικούς επενδυτές, συνταξιοδοτικά ταμεία κτλ. iii. Εάν δεν περιληφθούν οι ΠΜΔ ρητά στην απαλλαγή, θα φτάσουμε στο άτοπο αποτέλεσμα υπαγωγής σε ΕΦΑ ελληνικών Α.Ε. με μετοχές εισηγμένες στην Εναλλακτική Αγορά του Χ.Α. για τα ιδιόκτητα ακίνητά τους. Εν όψει των ανωτέρω, θεωρώ ότι στην προτεινόμενη σχετική νομοθετική διάταξη η φράση «οργανωμένη χρηματιστηριακή αγορά» θα πρέπει να αντικατασταθεί με τη φράση «ρυθμιζόμενη αγορά και πολυμερές μηχανισμό διαπραγμάτευσης σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4514/2018». Περαιτέρω για την αποφυγή οιωνδήποτε ερμηνευτικών ζητημάτων, οι διατάξεις του παραπάνω εδαφίου θα πρέπει να εφαρμόζονται από την έναρξη ισχύος του 3606/2007 για την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2004/39/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου.