Αρχική Στρατηγικές Κατευθύνσεις του Ελληνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και ΑνθεκτικότηταςΣτρατηγικές Κατευθύνσεις του Ελληνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και ΑνθεκτικότηταςΣχόλιο του χρήστη Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) | 20 Δεκεμβρίου 2020, 15:15
  • Σχόλιο του χρήστη 'Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ)' | 20 Δεκεμβρίου 2020, 15:15

    ΑΠΟ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΔΗΜΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ (ΚΕΔΕ) 12 και 1 προτάσεις – αλλαγές στο σχέδιο για το ταμείο ανάκαμψης Η αποτελεσματική αξιοποίηση των πόρων του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας από τους ΟΤΑ έχει ως βασική προϋπόθεση την ύπαρξη των κατάλληλων δομών σχεδιασμού και προγραμματισμού έργων και δράσεων. Η μέχρι σήμερα εμπειρία έχει δείξει ότι οι πολιτικές στην διαχείριση τόσο των εθνικών πόρων όσο και των κοινοτικών διακρίνονται από μία λογική συγκεντρωτισμού αγνοώντας την ουσιαστική συμβολή της τοπικής αυτοδιοίκησης α και β βαθμού σε οποιοδήποτε σχέδιο για την Ανάπτυξη της Χώρας. Ο σχεδιασμός συνήθως είναι από πάνω προς τα κάτω με έμφαση στην ανάδειξη των επιτελικών δομών των υπουργείων σε κεντρικούς φορείς εφαρμογής πολιτικών με αποτέλεσμα να υπάρχει μεγάλη απόσταση μεταξύ της θεωρητικής προσέγγισης της ανάπτυξης των χρηματοδοτικών εργαλείων και της πρακτικής εφαρμογής. Σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία για τη χώρα είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι δεν πρέπει να πέσουμε στην παγίδα της εμφάνισης μιας μαγικής εικόνας με γνώμονα την "απορροφητικότητα" και όχι την ουσιαστική προστιθέμενη αξία των έργων και δράσεων που θα επιλεγούν. Σε αυτό το Πρόγραμμα λοιπόν είναι απαραίτητη η συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης που δεν φαίνεται διακριτά σε αυτό το πρώτο κείμενο τόσο σε επίπεδο σχεδιασμό όσο και υλοποίησης. Καθώς διαθέτει και την εμπειρία αλλά και την ουσιαστική γνώση των πραγματικών προβλημάτων σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο που πολλές φορές οι επιτελικές δομές δείχνουν να αγνοούν. Ακόμα και στην τελευταία περίοδο, αυτή που διανύουμε δηλαδή, υπήρχαν μία σειρά από αιρεσιμότητες και αυτοδέσμευσεις που έπρεπε να εκπληρωθούν σε όλους σχεδόν τους τομείς πολιτικής προκειμένου να καταστεί εφικτό να ενεργοποιηθούν όλες οι παρεμβάσεις καθώς η προηγούμενη περίοδος 2007-2013 δεν είχε ολοκληρωθεί κατά τη διάρκεια της έναρξης της περιόδου 2014 – 2020 όπως ακριβώς συμβαίνει και σήμερα. Άρα λοιπόν το κρίσιμο ερώτημα που τίθεται είναι εάν θα δοθεί η δυνατότητα της συμβολής της αυτοδιοίκησης στο να εφαρμόσει τις πολιτικές της. Σε ένα περιβάλλον όπου δεν θα εφαρμοστούν οι ίδιες πολυσύνθετες και γραφειοκρατικά χαοτικές διαδικασίες που διέπουν τη σημερινή λειτουργία του κρατικού μηχανισμού. Όπως επίσης και δεν θα υιοθετηθούν και πρακτικές του παρελθόντος όπως πχ να εμφανίζονται σχέδια σε όλη την Ελλάδα, κατ’ εντολή των οδηγιών της κεντρικής διοίκησης, σχεδόν παρόμοια χωρίς ουσιαστική προσαρμογή στα τοπικά χαρακτηριστικά και ιδιαιτερότητες. Μια τέτοια προσέγγιση θα οδηγούσε για άλλη μια φορά σε έργα χαμηλής προστιθέμενης αξίας. Πιο συγκεκριμένα i. Στον άξονα 1.4 θα πρέπει να προβλεφθεί η χρηματοδότηση έργων που βοηθούν στη μείωση της σπατάλης οικονομικών όσο και περιβαλλοντικών πόρων. Ειδικότερα δράσεις που έχουν να κάνουν με την παρακολούθηση των δικτύων της ύδρευσης ψηφιακά εργαλεία (ψηφιακοί μετρητές) αλλά και συστήματα παρακολούθησης διαρροών. Δράσεις για την ανάπτυξη καινοτόμων εφαρμογών στα ζητήματα διαχείρισης της ενέργειας. ii. Ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή χωρίς χρηματοδότηση σε συμπληρωματικά έργα οδοποιίας ταυτόχρονα με τα έργα δικτύων σημαίνει απουσία επιτελικού σχεδιασμού. Ειδικότερα, βελτιώσεις των οδικών αξόνων με υλικά χαμηλής περιβαλλοντικής όχλησης και ταυτόχρονα , έργα προσβασιμότητας ΑΜΕΑ υπό την έννοια της μείωσης του περιβαλλοντικού αποτυπώματος εντός του αστικού ιστού κρίνονται άκρως απαραίτητα. Παράλληλα τα συγκεκριμένα έργα θα συμβάλουν σημαντικά στην οδική ασφάλεια των πολιτών, αφού οι οδικοί άξονες, ειδικά των πόλεων, θα έχουν πληγεί ιδιαίτερα από το πέρασμα των όποιων νέων δικτύων. iii. Οι έκτακτες συνθήκες απαιτούν την ύπαρξη καλά οργανωμένων, στελεχωμένων και επανδρωμένων Τοπικών Μονάδων Πολιτικής Προστασίας, με διαδημοτικό πεδίο δράσης. Η πρόταση για ενίσχυση των υποδομών Πολιτικής Προστασίας και για Δημιουργία Διαδημοτικών Κέντρων Πολιτικής Προστασίας δεν φαίνεται να μπορεί να χρηματοδοτηθεί από το Ταμεία Ανάκαμψης. Επιπλέον, δεν υπάρχει μέριμνα για τη χρηματοδότηση του θεσμού της δημοτικής αστυνομίας, η λειτουργία της οποία αποτελεί πάγιο αίτημα της τοπικής αυτοδιοίκησης και χαίρει την υποστήριξης του ΥΠΕΣ. iv. Η πρόταση για παροχή δυνατοτήτων υλοποίησης των δράσεων που αφορούν τον πράσινο μετασχηματισμό των πόλεων/ Δήμων για την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών και κλιματικών προκλήσεων μέσω Δημοτικών Ενεργειακών Κοινοτήτων δεν φαίνεται να είναι δυνατόν να υλοποιηθεί καθώς στον Άξονας 1.1 του σχεδίου (Μετάβαση σε νέο ενεργειακό μοντέλο φιλικό στο περιβάλλον) δεν έχει περιληφθεί σχετική αναφορά. v. Σε σχέση με την πρόταση για “Ενίσχυση Ηλεκτροκίνησης - Βιώσιμη «Πράσινη» Κινητικότητα: Προμήθεια & εγκατάσταση σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων σε δημοτικούς χώρους/εγκαταστάσεις και προμήθεια ηλεκτρικών οχημάτων των ΟΤΑ Α’ Βαθμού/ αντικατάσταση συμβατικού στόλου (στόχος σε ποσοστό 30%)” υπάρχει αναφορά για δημιουργία σημείων φόρτισης αλλά δεν υπάρχει αντίστοιχη αναφορά για δυνατότητα αντικατάστασης του συμβατικού στόλου των οχημάτων των ΟΤΑ Α’ Βαθμού με ηλεκτροκίνητα. vi. Στον Άξονα 1.4: Αειφόρος χρήση των πόρων, ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και διατήρηση της βιοποικιλότητας υπάρχει αναφορά για έργα διαχείρισης αποβλήτων χωρίς καμία περαιτέρω εξειδίκευση. Κρίνεται σκόπιμο να συμπεριληφθεί ειδική αναφορά για την ενίσχυση επενδύσεων παραγωγής εναλλακτικών καυσίμων (SRF/RDF) από τα υπολείμματα των μονάδων Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) και των Κέντρων Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ), καθώς τα έργα αυτά αναμένεται να συμβάλλουν καθοριστικά στο στόχο μείωσης των αποβλήτων που καταλήγουν στους ΧΥΤΑ. vii. Σε σχέση με τις προτάσεις της ΚΕΔΕ για “Δημιουργία Πανελλήνιου Δικτύου Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας” και “Αναβάθμιση Πρωτοβάθμιας Κοινωνικής Φροντίδα & Πρόνοιας” το σχέδιο αναφέρεται σε αντίστοιχες δράσεις πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και κοινωνικής φροντίδας και πρόνοιας χωρίς όμως να αναφέρεται σε συνέργειες με τους φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης. viii. Τα έργα οδικών υποδομών και τα λιμάνια μπορούν υπό προϋποθέσεις να ενταχθούν στον Άξονα 4.6: Εκσυγχρονισμός και βελτίωση της ανθεκτικότητας κύριων κλάδων οικονομίας της χώρας, ως έργα που συμβάλλουν στην “βελτίωση των εθνικών μεταφορών και των υποδομών εφοδιαστικής αλυσίδας”. Αντίθετα η πρόταση της ΚΕΔΕ “Εθνική στρατηγική για πόλεις χωρίς λακκούβες: Ανακατασκευή Δρόμων στις Πόλεις” με βάση την προηγούμενη προϋπόθεση φαίνεται δύσκολο να μπορεί να υλοποιηθεί με χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης αν δεν υπάρξει μέριμνα να εισαχθεί σχετική αναφορά στο τελικό κείμενο του σχεδίου, όπως αναφέρουμε και παραπάνω. ix. Δεν έχει περιληφθεί σχετική αναφορά για την επέκταση των δικτύων Φυσικού αερίου σε όλους τους Δήμους της Χώρας. x. Επίσης κρίνουμε απαραίτητο να περιληφθούν συγκεκριμένες αναφορές για την ενίσχυση της Προσβασιμότητας ΑμΕΑ στο σύνολο των Κρατικών και Δημοτικών Υποδομών xi. Η ΚΕΔΕ έχει προτείνει την υλοποίηση δράσης με τίτλο ‘Νέοι υποδοχείς επιχειρηματικότητας. Η Ελλάδα μετά τους νέους οδικούς και σιδηροδρομικούς άξονες”. Είναι μια οριζόντια δράση για το Σχεδιασμό και τη Δημιουργία νέων βιοτεχνικών και βιομηχανικών περιοχών. Οι περιοχές αυτές θα αποτελέσουν νέους υποδοχείς επιχειρηματικότητας με σεβασμό στο περιβάλλον, και με έμφαση στην πράσινη επιχειρηματικότητα (π.χ. παραγωγή τεχνογνωσίας για ΑΠΕ - κατασκευή συσσωρευτών), την καινοτομία και τις τεχνολογίες IoT και Ai, την αγροτική παραγωγή, και την γαλάζια οικονομία, ανάλογα με τα χαρακτηριστικά τους. Η δυνατότητα υλοποίησης της συγκεκριμένης δράσης προκύπτει εμμέσως. Συγκεκριμένα στο σχέδιο και ειδικότερα στον άξονα 4.7 (Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και προώθηση ιδιωτικών επενδύσεων και εξαγωγών) αναγράφεται ότι η παροχή οικονομικών κινήτρων για ιδιωτικές επενδύσεις συμπληρώνεται από μια σειρά μεταρρυθμίσεων που στοχεύουν στην βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, στην μείωση της γραφειοκρατίας και του διοικητικού κόστους, στην αύξηση του μεγέθους των ελληνικών επιχειρήσεων, και ενισχύουν τον εξαγωγικό και παραγωγικό προσανατολισμό της οικονομίας. Δεν υπάρχει περαιτέρω εξειδίκευση, ούτε ειδική αναφορά στην ανάγκη δημιουργίας νέων βιομηχανικών περιοχών. xii. Για τη βελτίωση της Επιχειρηματικότητάς προτείνουμε την ενσωμάτωση δράσεων για την παρακολούθηση των κανόνων λειτουργίας της αγοράς με ψηφιακά εργαλεία αλλά και ενίσχυση της Δημοτικής Αστυνομίας. Η ενίσχυση του αισθήματος ασφάλειας και ισονομίας στο επιχειρηματικό κλίμα είναι πολύ κρίσιμη. xiii. Πέραν των 10 προτάσεων που αναλύθηκαν στο κείμενο των προτάσεων που έχει υποβληθεί, η ΚΕΔΕ έχει προτείνει την Αναμόρφωση του Συστήματος Κοινωνικής Πολιτικής σε τοπικό επίπεδο με τη δημιουργία Διαδημοτικού Κοινωνικού Δικτύου και την Κοινωνική Ενσωμάτωση των προσφύγων-μεταναστών στις τοπικές κοινωνίες. Για τις δράσεις ενσωμάτωσης των προσφύγων-μεταναστών δεν υπάρχει σχετική μέριμνα (πιθανώς γιατί προγραμματίζεται η χρηματοδότησή τους από άλλες πηγές) και για τις δράσεις κοινωνικού χαρακτήρα όπως έχουμε αναφέρει παραπάνω, δεν προσδιορίζεται ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης