Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών | Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

Σχόλιο του χρήστη 'Δρυλλεράκης Δικηγορική Εταιρεία' | 15 Νοεμβρίου 2024, 10:04

Μόνιμος Σύνδεσμος

Με τη μεταβατική διάταξη του άρθρου 56 του προτεινόμενου νομοσχεδίου ορίζεται ότι «από την έναρξη ισχύος του παρόντος καταργούνται: […] β) τα άρθρα 1 έως και 4 του ν. 2166/1993 (Α΄ 137), περί μετασχηματισμού επιχειρήσεων». Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να καταργείται στο σύνολό της η νομοθεσία, η οποία είχε διατηρηθεί σε ισχύ από το Ν. 4601/2019, επί τη βάσει της οποίας διενεργήθηκε τα τελευταία 30 έτη η συντριπτική πλειοψηφία των εταιρικών μετασχηματισμών – και η οποία σημειωτέον διατηρείται ακέραιη (και ορθώς) στην νομοθεσία μετασχηματισμών Τραπεζών. Συναφώς επισημαίνεται ότι, πέραν των φορολογικών διατάξεων (η κατάργηση των οποίων είναι κατανοητή, στο πλαίσιο της επιδιωκόμενης από το νομοθέτη ενοποίησης των διάσπαρτων φορολογικών κινήτρων για τους μετασχηματισμούς), ο Ν. 2166/1993 –και ιδίως το άρθρο 2 αυτού– εμπεριέχει και διατάξεις αμιγώς εταιρικού δικαίου, όπως ότι: • «Ο κατά τις διατάξεις του προηγούμενου άρθρου μετασχηματισμός, πραγματοποιείται με ενοποίηση των στοιχείων ενεργητικού και παθητικού των μετασχηματιζόμενων επιχειρήσεων, όπως αυτά εμφανίζονται σε ισολογισμούς αυτών συντασσόμενους για το σκοπό του μετασχηματισμού και μεταφέρονται ως στοιχεία ισολογι-σμού της νέας εταιρίας.» (άρθρο 2 παρ. 1) • «Όλες οι πράξεις, που διενεργούνται από τις μετασχηματιζόμενες επιχειρήσεις μετά την ημερομηνία του ισολογισμού μετασχηματισμού, θεωρούνται ως διενεργηθείσες για λογαριασμό της νέας εταιρείας και τα ποσά αυτών μεταφέρονται με συγκεντρωτική εγγραφή στα βιβλία της.» (άρθρο 2 παρ. 6) Εν όψει των ανωτέρω, καθίσταται σαφές ότι η διατήρηση του Ν. 2166/1993 –και ειδικά των εταιρικού δικαίου διατάξεών του– εξυπηρετεί πολλούς σκοπούς για τη λειτουργία και ανάπτυξη των ελληνικών εταιρειών, διότι: • προβλέπει (μόνον αυτός και η αντίστοιχη –μη καταργούμενη– διάταξη του νόμου για τους μετασχηματισμούς Τραπεζών) την απλή λογιστική ενοποίηση ισολογισμών, η οποία δεν συνεπάγεται ανάγκη αποτίμησης αλλά μόνο ελέγχου νομιμότητας και συμμορφώσεως με τα ισχύοντα Λογιστικά Πρότυπα. • εμπεριέχει ειδικότερη πρόβλεψη για την τύχη των αποτελεσμάτων της ενδιάμεσης περιόδου, τα οποία ρητώς θεωρούνται ως διενεργηθέντα για λογαριασμό της νέας (προκύπτουσας από τον μετασχηματισμό) εταιρείας. Επ’ αυτού, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η ίδια δυνατότητα εξακολουθεί – ορθώς – να παρέχεται στους μετασχηματισμούς Τραπεζών με το άρθρο 16 του Ν. 2515/1997, το οποίο (όπως προπαρατέθηκε) δεν καταργείται με βάση το προτεινόμενο νομοσχέδιο. Συναφώς, θα πρέπει να επισημανθεί ότι δεν τίθεται ζήτημα αντίθεσης των καταργούμενων (εταιρικού δικαίου) διατάξεων του Ν. 2166/1993 προς την εταιρική Οδηγία για τους μετασχηματισμούς ή τις αντίστοιχες διατάξεις του εταιρικού δικαίου (Ν. 4601/2019). Τούτο, διότι ο Ν. 2166/1993 εφαρμόζεται μόνο στις ειδικές εκείνες περιπτώσεις όπου ο εθνι-κός νομοθέτης εφήρμοσε το δικαίωμα επιλογής που του κατέλειπε η Οδηγία στα κράτη μέλη, ήτοι (ιδ. σχετ. εγκύκλιο Ε. 2048/2019 Διοικητή ΑΑΔΕ): (α) εφόσον όλοι οι εταίροι των μετασχηματιζόμενων εταιρειών συμφώνησαν να μην εξετασθεί το σχέδιο σύμβασης συγχώνευσης ή διάσπασης από ανεξάρτητο εμπειρογνώμονα και να μην συνταχθεί σχετική έκθεση (άρθρα 10 παρ. 7 και 62 του Ν. 4601/2019), και (β) στις περιπτώσεις εκείνες συγχώνευσης ή διάσπασης, στις οποίες μετέχουν προσωπικές εταιρείες, υπό την προϋπόθεση ότι κανέ-νας εταίρος δεν ζήτησε την εξέταση του σχεδίου από εμπειρο-γνώμονες (άρθρα 28 παρ. 1 και 81 παρ. 1 του Ν. 4601/2019). Επομένως, το ζήτημα ανάγεται αποκλειστικά στην κυριαρχική επιλογή του Έλληνα νομοθέτη, καθότι η Οδηγία καταλείπει σε αυτόν δικαίωμα επιλογής, το οποίο έχει την ευχέρεια να ασκήσει, διατηρώντας ή όχι τις επίμαχες διατάξεις για τις συγκεκριμένες περιοριστικά αναφερόμενες περιπτώσεις. Κατόπιν των ανωτέρω, θεωρούμε ότι πρέπει να επανεξεταστεί το προτεινόμενο νομοσχέδιο ως προς την κατάργηση των διατάξεων του Ν. 2166/1993, τις οποίες – ορθώς – διατήρησε κατ’ εξαίρεση ο Ν. 4601/2019, εφόσον μάλιστα δεν επιθυμούμε να «καταλογιστεί» στον (φορολογικό) νομοθέτη η κατάργηση δυνατοτήτων εταιρικών μετασχηματισμών, οι οποίες όχι μόνο υπηρέτησαν επιτυχώς την πράξη, αλλά για το λόγο αυτό επιλεγόταν ως σήμερα από τη συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων για τη διενέργεια μετασχηματισμών.