Αρχική Διάλογος για ένα Δίκαιο και Aποτελεσματικό φορολογικό σύστημα19) Επισημαίνεται ότι το προαναφερθέν μέτρο για την επέκταση των εκπτώσεων από το φορολογητέο εισόδημα φυσικών προσώπων ποσών βάσει αποδείξεων αγορών, έχει επίσης ως στόχο τον περιορισμό της φοροδιαφυγής.Σχόλιο του χρήστη Μιλτιάδης Σ.Χατζηπαύλου | 28 Δεκεμβρίου 2009, 10:28
ΓΙΑ ΜΙΑ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΗ ΛΥΣΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΉΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ - ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ και ΑΠΛΟ-ΔΙΚΑΙΟ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Για να είναι αποτελεσματική η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής πρέπει να μην επικεντρώνεται αποκλειστικά στον ενδεχόμενο δόλο και την προσπάθεια πλουτισμού ή εξοικονόμησης ποσών σε βάρος του κράτους. Αυτή η σκανδαλώδης φοροδιαφυγή είναι ασφαλώς υπαρκτή και τα μέτρα ηλεκτρονικής διασταύρωσης στοιχείων η πιο ορατή λύση. Ωστόσο υπάρχει επίσης η μορφή - και ίσως "νομιμοποιεί" την προηγούμενη - της εκτεταμένης μικροφοροδιαφυγής λιγότερο ή περισσότερο προνομιούχων στρωμάτων. Για αυτήν ένας σημαντικός παράγοντας που παραπέμπει και στη μοναδική μακροπρόθεσμη επίλυση του χρόνιου φαινομένου της φοροδιαφυγής είναι η φορολογική συνείδηση. Αυτή όμως δεν είναι μια ηθικοπλαστικού χαρακτήρα έννοια και ούτε μπορεί να οικοδομηθεί με αφελείς-ναϊφ καμπάνιες. Αυτή μπορεί να είναι μόνο το αποτέλεσμα του αμοιβαίου σεβασμού και εμπιστοσύνης κράτους - φορολογούμενου. Όταν και όσο ο πολίτης θεωρεί ότι το κράτος δεν του ζητάει παράλογα πράγματα ή ότι η τήρηση φορολογικής συνέπειας δεν θα του επιφέρει καίρια και δυσανάλογο ή δυσβάσταχτο οικονομικό πλήγμα, τότε μπορεί να αναπτύξει φορολογική συνείδηση. Ένα απλό παράδειγμα διάρρηξης της εμπιστοσύνης φορολογικής διοίκησης-διοικουμένου και άρα υποχώρησης φορολογικής συνείδησης: Σήμερα οι διαζευγμένοι γονείς που έχουν αναλάβει τη διατροφή των παιδιών τους δεν απαλλάσσονται ούτε για ένα μικρό τμήμα της από τη φορολογία. Αντιθέτως η εφορία υπολογίζει αυτό το ποσό ως φορολογήσιμο εισόδημα. Με άλλα λόγια όσα χρήματα και αν δίνει (ο διαζευγμένος πατέρας ή η μητέρα) για τα παιδιά του (και για τον/την πρώην σύζυγο στο βαθμό που μόνο ένα μικρό ποσό της διατροφής συζύγου απαλλάσσεται από το φόρο) αυτά θεωρούνται ως εισόδημα που φορολογείται. Ακόμα και στην περίπτωση που υπάρχει κοινή γονική επιμέλεια η εφορία δεν απαλλάσσει εκείνον που δεν διαμένει με τα τέκνα. Εάν ο γονέας αυτός δεν φοροδιαφύγει τότε η εφορία θα του ζητήσει φόρο για ένα εισόδημα που δεν υπάρχει! (αφού έχει ήδη καταβληθεί για διατροφή) και μάλιστα με φορολογική κλίμακα εργένη! Δεδομένης δε της οικονομικής επιβάρυνσης μιας διάστασης-διαζυγίου (εφόσον μάλιστα ο γονέας που απολαμβάνει τη διατροφή δεν εργάζεται) η μοναδική λύση για φορολογική συνέπεια είναι ο γονέας που επιβαρύνεται με τη διατροφή να λάβει τραπεζικό δάνειο για την εξόφληση του φόρου! Όταν δε η οικονομική του κατάσταση του βελτιωθεί και του επιτρέψει να καταβάλλει φόρο, αυτός ο φορολογούμενος θα δεχθεί να φορολογηθεί με τον παραπάνω τρόπο ή θα συνεχίζει να φοροδιαφεύγει; Σε αυτήν την περίπτωση η μοναδική λύση για την αποκατάσταση της φορολογικής συνείδησης και της εμπιστοσύνης διοίκησης-διοικουμένου είναι η δίκαιη και ρεαλιστική φορολογία του διαζευγμένου. Άλλωστε, στη βάση κάθε τεθλασμένης οδού, παράκαμψης της διαδικασίας ή ακόμη και εξαπάτησης του δημοσίου βρίσκεται η καταγγελία της δυσλειτουργίας του, του άδικου φορολογικού συστήματος, της ανομοιογενούς εφαρμογής του από εφορία σε εφορία κλπ. κλπ. Ας αρχίσει λοιπόν να εξορθολογίζεται (και να κωδικοποιείται) η φορολογική νομοθεσία. Τότε η φορολογική συνείδηση μπορεί να αναπτυχθεί στη βάση της αμοιβαίας εμπιστοσύνης και σεβασμού φορολογικής διοίκησης και διοικουμένου.