Αρχική Διάλογος για ένα Δίκαιο και Aποτελεσματικό φορολογικό σύστημα14) Προτείνεται η επανεξέταση του ειδικού καθεστώτος φορολόγησης των ενοικίων των ιερών ναών, μονών, κοινωφελών ιδρυμάτων κλπ.Σχόλιο του χρήστη ΠΕΤΡΑΚΗΣ ΜΑΝΩΛΗΣ | 29 Δεκεμβρίου 2009, 02:27
Η φορολόγηση της Εκκλησίας (αλλά και όλων των γνωστών θρησκειών) έχει πολλές παραμέτρους. Πολλά ζητήματα-κριτήρια δεν είναι οικονομικά, αλλά πολιτικά. Πρέπει να είναι πολιτικά σαφές τι επιδιώκει το Κράτος (έστω με την οπτική ενός προοδευτικού-αριστερού σοσιαλιστικού κόμματος) από την "Εκκλησία" ως ένας οργανισμός που έχει πολιτική, αλλά και διπλωματική επιρροή (σε τρίτες χώρες και πληθυσμούς)... Στα πλαίσια αυτά η φορολόγηση της ελληνορθόδοξης Εκκλησίας (αλλά και όλων των γνωστών θρησκειών) οφείλει να υπακούει στις παραπάνω 'πραγματιστικές' επιλογές (και όχι σε ζητήματα ιστορίας και παλαιότερης προσφοράς ή συγκρούσεων) και να είναι δίκαια. Η ακίνητη περιουσία της Εκκλησίας πρέπει να φορολογείται ενιαία σε επίπεδο οργανισμού και όχι ανά μητρόπολη ή ναό. Ας επιμερίζει η Διοίκηση της Εκκλησίας την συμμετοχή κάθε ναού/φορέα της σε αυτή την δαπάνη. Προφανώς δεν χρειάζεται κανένα αφορολόγητο όριο. Μοναδική εξαίρεση (στο ενιαίο) πρέπει να είναι τα μοναστήρια που έχουν αυτοτελή διαχείριση της περιουσίας τους και το Άγιο Όρος. Για να είναι δίκαιη αυτή η φορολόγηση πρέπει να διασαφηνιστεί αν υπάρχει πρόθεση να φορολογηθεί το σύνολο της εκκλησιαστικής περιουσίας, δηλαδή και της κινητής ή άϋλης (επενδύσεις, μετοχές, κλπ). Σε περίπτωση που η φορολογία περιοριστεί στα ακίνητα τότε νομίζω ότι δεν πρέπει να εξαιρεθεί από την φορολόγηση κανένα ακίνητο (ούτε τα λατρευτικά κέντρα-ναοί) με εξαίρεση τις μονές του Αγίου Όρους. Για τις Μονές προτείνω να εξαιρούνται από τους φόρους τα κτίρια και η γη των Μονών εντός των διοικητικών ορίων του Αγίου Όρους, αλλά να φορολογούνται κανονικά όλα τα ακίνητα εκτός των ορίων του Αγίου Όρους. Ομοίως να φορολογούνται και ΟΛΑ τα ακίνητα των υπολοίπων Μονών. Από την φορολόγηση να δύναται να εξαιρούνται τα ακίνητα λατρευτικής χρήσης μόνο εφόσον μπορεί να αποδειχθεί με την μέθοδο εξόδων/εσόδων ότι δεν υπάρχουν έσοδα-καταθέσεις-επενδύσεις. Αντίθετα αν επιχειρηθεί να φορολογηθεί συνολικά η "οικονομική δραστηριότητα" των θρησκευτικών φορέων (κάτι που θεωρώ απίθανο ακόμα), τότε νομίζω ότι πρέπει να μην φορολογείται η ακίνητη περιουσία που χρησιμοποιείται για λατρευτικούς σκοπούς. Επίσης να μην φορολογείται η ακίνητη περιουσία ή τμήματα της που διατίθεται για κοινωφελείς και κοινωνικούς σκοπούς. Σε ότι αφορά την φορολόγηση της υπόλοιπης οικονομικής δραστηριότητας των θρησκευτικών φορέων αυτή θα πρέπει να γίνεται χωριστά ανά ναό ή φορέα-(πνευματικό/πολιτιστικό)κέντρο-ίδρυμα. Ο υπολογισμός του φορολογητέου εισοδήματος πρέπει να γίνεται με την λογική έσοδα-έξοδα και με λογιστικό προσδιορισμό. Είναι σαφές ότι γύρω από τις θρησκευτικές λειτουργίες υπάρχει μεγάλη οικονομική δραστηριότητα. Δραστηριότητα από επαγγελματίες του χώρου (αγιογράφοι, έμποροι εκκλησιαστικών ειδών, εταιρείες τελετών, κλπ) όπου θα πρέπει να φορολογηθούν για τα πραγματικά έσοδα τους. Επίσης και η εκκλησία (και φορείς άλλων θρησκειών) προμηθεύεται διάφορα είδη και προχωράει σε κατασκευές όπου δίνουν έσοδα και σε άλλους επαγγελματίες/επιχειρήσεις. Άρα και αυτός ο κύκλος εργασιών θα πρέπει να μπορεί να εντοπιστεί. Τέλος δυστυχώς υπάρχει και η κυκλοφορία "μαύρου χρήματος" και στον χώρο των θρησκευτικών φορέων. Ιδιαίτερα μιλώντας για την χριστιανική εκκλησία υπάρχουν αμοιβές (από το λεγόμενο "παγκάρι" και τις δωρεές) τόσο για τους ιερείς, όσο και για στους περισσότερους "Επιτρόπους" και άλλους "παρέχοντες υπηρεσίες", παρά την δήθεν "εθελοντική προσφορά" τους. Αυτή η αμοιβή είναι "μαύρη" και φορολογικά αδήλωτη! Άρα για να γίνει έλεγχος αυτής της ροής χρήματος και να φορολογηθεί τόσο όταν πηγαίνει σε ιδιώτες, όσο και αν αποθεματοποιείται από τους θρησκευτικούς φορείς, θα πρέπει: Οι θρησκευτικοί φορείς να κόβουν απόδειξη-τιμολόγιο για κάθε έσοδο τους από συγκεκριμένες θρησκευτικές τελετές ή ειδικές δωρεές (Το μόνο έσοδο που δεν μπορεί να ελεγχθεί και ίσως να ήταν άσκοπο και αδόκιμο είναι το "παγκάρι", το οποίο απευθύνεται στα αισθήματα των πιστών και όχι ως υποχρεωτικό αντίτιμο τελετών). Ίσως να ήταν σκόπιμο η Εκκλησία της Ελλάδος και οι άλλοι θρησκευτικοί φορείς (ίσως και σε συνεννόηση με την Πολιτεία) να ορίσουν μέγιστο αντίτιμο αυτών των τελετών. Ομοίως οι θρησκευτικοί φορείς να υποχρεούνται να προσκομίζουν απόδειξη για κάθε δαπάνη που κάνουν ή αμοιβή που δίνουν ή έργο που εκτελούν ή είδη που προμηθεύονται για να τύχουν ανάλογης φοροαπαλλαγής στο 100% της δαπάνης. Αφαιρώντας τα έξοδα/αμοιβές από τα έσοδα να προκύπτουν τα καθαρά έσοδα κάθε ναού/ιδρύματος/φορέα και αυτά να φορολογούνται με τον κατώτερο φορολογικό συντελεστή Νομικών Προσώπων. Φορολογώντας αυτά τα έσοδα, με τον χαμηλότερο συντελεστή, ανεξαρτήτως ύψους και συνεχίζοντας το Κράτος να καταβάλει τους μισθούς των ιερωμένων εκπληρώνονται οι όποιες "ιστορικές" ή άλλες υποχρεώσεις του Κράτους προς την Εκκλησία (φυσικά αυτή η μισθολογική μεταχείριση θα πρέπει να υπάρξει και για τις άλλες γνωστές θρησκείες, αλλιώς θα πρέπει σύντομα να καταργηθεί). Σε ότι αφορά τα κοινωφελή ιδρύματα... πρέπει να γίνεται το ίδιο, εκτός και αν από τους Ισολογισμούς τους προκύπτει ότι δεν έχουν έσοδα (μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί). Αυτό όμως σημαίνει ότι οι αμοιβές που δίνουν στο προσωπικό τους (και ειδικά στα μέλη της Διοίκησης τους) θα πρέπει να δηλώνονται και να φορολογούνται. Είναι προφανές ότι τα Κοινωφελή Ιδρύματα ή ο φορέας που τα διαχειρίζεται (π.χ. κάποια Μητρόπολη ή Μονή) θα πρέπει να δημοσιεύουν ισολογισμούς σε ειδική ιστοσελίδα της Εκκλησίας της Ελλάδος (όπως και σε κάθε αντίστοιχη δομή διοίκησης άλλης θρησκείας). Τέλος σε ότι αφορά Πατριαρχεία και θρησκευτικούς οργανισμούς με έδρα εκτός Ελλάδος προτείνω να μην φορολογείται ακίνητη περιουσία που χρησιμοποιείται για λατρευτικούς σκοπούς, αλλά να φορολογείται κανονικά (όπως πρότεινα και για την Εκκλησία της Ελλάδος) κάθε άλλη ακίνητη περιουσία. Για τα υπόλοιπα έσοδα/έξοδα προφανώς θα πρέπει να ισχύσει ότι ισχύσει για τους φορείς όλων των γνωστών δογμάτων (αν και βλέπω απίθανο μια τέτοια φορολόγηση). Άρα κλείνοντας για τα μεν έσοδα -ανεξαρτήτου πηγής- (που πρέπει να φορολογηθούν) προτείνω φορολόγηση με τον κατώτερο συντελεστή νομικών προσώπων. Για την δε ακίνητη περιουσία αυτή θα πρέπει να φορολογείται με τον συντελεστή που της αναλογεί και ο οποίος (αφού προτείνω να γίνεται αθροιστικά σε επίπεδο διοικητικής δομής δόγματος ή Μονής) συνήθως θα είναι ο μέγιστος (σε άλλη ενότητα έχω προτείνει αυτός να είναι 5 τις χιλίοις επί της αντικειμενικής αξίας.)