• Σχόλιο του χρήστη 'Μιχάλης Μυτιληναίος' | 30 Δεκεμβρίου 2009, 13:52

    Εναλλακτικός τρόπος καταβολής ΦΠΑ-«πλαστικό χρήμα» και κάποιες αποσπασματικές ιδέες για την πάταξη της φοροδιαφυγής. Εναλλακτικός τρόπος καταβολής ΦΠΑ-«πλαστικό χρήμα». Στο ισχύον σύστημα καταβολής-απόδοσης του ΦΠΑ εμπλέκονται τρείς οντότητες: α) ο καταναλωτής ο οποίος καταβάλει τον ΦΠΑ άμεσα κατά τη διεκπεραίωση των αγορών του, β) ο πάροχος υπηρεσιών/έμπορος αγαθών ο οποίος τον εισπράττει και οφείλει στη συνέχεια να τον αποδώσει στο κράτος και γ) το κράτος που τελικώς τον εισπράττει μέσω Δ.Ο.Υ. Από την ως τώρα αποκτηθείσα εμπειρία συμπεραίνουμε σαφώς ότι α) ο καταναλωτής κατά βάση τον πληρώνει, β) ο πάροχος/έμπορος δεν τον αποδίδει εξ ολοκλήρου, οπότε και γ) το κράτος τελικώς δεν εισπράττει εξ ολοκλήρου αυτά που ήδη έχει πληρώσει ο καταναλωτής. Η φοροδιαφυγή δηλαδή γίνεται ουσιαστικά από τον πάροχο/έμπορο. Με δεδομένη τη διαφθορά που μαστίζει την κοινωνία μας και συνακόλουθα τους κρατικούς ελεγκτικούς-εισπρακτικούς μηχανισμούς, οσοδήποτε κι αν εντατικοποιηθούν οι επιτηρήσεις-έλεγχοι, είτε αυξηθούν τα πρόστιμα, πάντα θα υπάρχουν επίορκοι κρατικοί υπάλληλοι ώστε να ευδοκιμούν οι καταχραστές δημοσίου χρήματος. Η λύση (κατ’ αρχήν γενικά) είναι μία και μοναδική: Η απεμπλοκή του παρόχου/εμπόρου από την είσπραξη-απόδοση ΦΠΑ, η άμεση πληρωμή του από τον καταναλωτή στο κράτος και ο ηλεκτρονικός έλεγχος των εσόδων του παρόχου/εμπόρου. Ο τρόπος που υιοθετούμε για την υλοποίηση αυτής της λύσης είναι η κυκλοφορία «πλαστικού χρήματος» δηλαδή καρτών (όχι πιστωτικών) με αγοραστική δύναμη αναγραφομένου ορίου όπου κατά την πώλησή τους στους καταναλωτές (χωρίς να καταγράφονται πουθενά προσωπικά τους στοιχεία) θα παρακρατείται ο ΦΠΑ. Για παράδειγμα μια τέτοια κάρτα αγοραστικής δύναμης 1.000 Ευρώ θα πωλείται 1.190 Ευρώ. Στη φάση αγοράς υπηρεσιών/αγαθών, μια κάρτα θα χρεώνεται το αντίστοιχο κόστος απαλλαγμένο βέβαια από τον (ήδη πληρωμένο) ΦΠΑ. Ο τρόπος χρέωσης θα γίνεται με ανάλογη υποδομή με την ισχύουσα για τις χρονο-χρεωστικές κάρτες (π.χ. ΟΤΕ, πάροχοι internet κ.λ.π.). Η υποδομή χρέωσης των καρτών των καταναλωτών/πίστωσης των πωλητών θα είναι άμεσα (τουλάχιστον on line αν όχι real time) και αδιάψευστα ελέγξιμη από κρατικούς ελεγκτές σε τρόπο που να ελαχιστοποιείται αν όχι μηδενίζεται ο βαθμός απάτης ένθεν κακείθεν. Το νέο σύστημα για να επιβιώσει χρειάζεται την ένθερμη υποστήριξη του καταναλωτή ο οποίος χωρίς να «χάνει» κάτι έναντι του προηγούμενου καθεστώτος, πληρώνει όπως και πριν τον φόρο αυτό. Παρ’ όλα αυτά η φοροδιαφυγή σήμερα ανάγεται σε τέτοια οργιώδη μεγέθη, που ένα εκπτωτικό κίνητρο θα ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματικό για τον καταναλωτή. Για παράδειγμα: α) στις αγορές αξίας Χ Ευρώ να πριμοδοτείται με Χ/Υ (όπως σε μερικές πιστωτικές π.χ. με Χ/10), ή β) στις αγορές αξίας Χ Ευρώ μέσα σε χρόνο Τ, να πριμοδοτείται με Χ/Υ, ή γ) να γίνονται συμβάσεις με καταστήματα (όπως κάνουν συχνά οι υπαλληλικοί σύλλογοι) όπου θα ενθαρρύνονται οι καταναλωτές να ψωνίζουν από εκεί. Ας δούμε τώρα την περίπτωση που ο πωλητής θέλει να πιστώσει την ηλεκτρονική του υποδομή με λιγότερα χρήματα δελεάζοντας τον καταναλωτή με παραπάνω έκπτωση αν του πληρώσει όλο το ποσόν ή μέρος του σε μετρητά. Θα πρέπει να γίνει συνείδηση (μέσα από τα ΜΜΕ) στον καταναλωτή ότι η κάθε αγορά του θα πρέπει να γίνεται με την κάρτα του γιατί μόνον έτσι η οικονομία μας δεν θα βουλιάξει τελικά. Βέβαια, ακόμη και στην περίπτωση αυτή ο καταναλωτής θα επιμείνει να «περαστεί» στην κάρτα του έστω κάποιο μικρό ποσό για να μαζεύει πόντους να κερδίσει και το κίνητρο που θα του δίνει το κράτος. Άρα, έστω και με μικρότερο ποσόν η αγοραπωλησία καταγράφεται και στον πωλητή, του οποίου η φοροδιαφυγή θα είναι φανερή κατόπιν. Πιο απλά, όταν ένα κατάστημα με συγκεκριμένη αξία «αέρα» πουλάει παπούτσια προς μέσο όρο βιτρίνας 100 Ευρώ, δεν θα μπορεί να εμφανίζει 300 μηνιαίες πωλήσεις των 40 Ευρώ κατά μέσο όρο η κάθε μία. Οπωσδήποτε βέβαια το νέο αυτό σύστημα του πλαστικού χρήματος θα πρέπει να περιλαμβάνει και αντικίνητρα παραβίασής του (π.χ. χρηματικές ποινές) όταν στην κάρτα δηλώνονται ψευδή ποσά. Συμπερασματικά το νέο σύστημα: 1) περιορίζει δραστικά την φοροδιαφυγή του ΦΠΑ (προπληρωμή του και ηλεκτρονικός έλεγχος on line) 2) ενισχύει τη ρευστότητα του κράτους 3) περιορίζει τη χρήση πιστωτικών καρτών, οπότε οι απορρέοντες απ’ αυτές τόκοι που «γλιτώνονται» ενισχύουν την αγοραστική δύναμη του καταναλωτή 4) δεν καταγράφονται δεδομένα του καταναλωτή κατά τις αγορές (όπως γίνεται με τις πιστωτικές κάρτες) 5) ενισχύει την (ατομική) ηθική συμβολή στην ανάκαμψη της οικονομίας Έλεγχος εσόδων επαγγελματιών που δέχονται πελατία στο χώρο εργασίας. Στην ενότητα αυτή εντάσσουμε επαγγελματίες όπως γιατρούς, οδοντιάτρους, ψυχολόγους κ.λ.π. Ο έλεγχος εσόδων των επαγγελματιών αυτών θα ήταν πολύ αποτελεσματικότερος αν υπήρχε η πληροφορία των επισκέψεων στο χώρο εργασίας τους, πόσους δηλαδή πελάτες δέχονται, οπότε μια μέση αξία υπηρεσίας (ανά επίσκεψη) x αριθμό επισκέψεων = μέσα έσοδα. Την πληροφορία αυτή μπορεί να μας την παρέχει ένας μετρητής «εισόδων» δηλαδή όλα τα «άνοιξε-κλείσε» (και όχι τα άτομα που μπαίνουν σε κάθε άνοιγμα της πόρτας γιατί για έναν ασθενή μπορεί να προσέρχονται δύο ή και τρία άτομα). Εξαιρουμένου προφανώς ενός μέσου αριθμού «άνοιξε-κλείσε» π.χ. από ιατρικούς επισκέπτες ή από την γραμματέα κ.λ.π. υπάρχει έτσι ένας αντικειμενικός και σημαντικά προσεγγιστικός τρόπος υπολογισμού των εσόδων του επαγγελματία. Έλεγχος εσόδων εταιριών-διακίνηση μαύρου χρήματος. Εδώ επιγραμματικά αναφέρουμε το «Data Mining» ως τη χαρακτηριστικότερη μέθοδο που εντοπίζει τις συσχετίσεις ανάμεσα στις εταιρείες εγχώριες και υπεράκτιες ώστε να φανεί ξεκάθαρα ποιος είναι πίσω από ποιον, τι χρήμα πάει πού, πότε, πώς και με ποια αιτιολογία. Οι «κανόνες συσχέτισης» κάλλιστα μπορούν να φανερώσουν εκείνα τα «πρότυπα» δηλαδή τους σταθερούς κύκλους συναλλαγών τους που υποκρύπτουν φοροδιαφυγή.