Αρχική Ενίσχυση του εισοδήματος των μισθωτών, των νέων και της οικογένειαςΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’ – ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ – Άρθρο 48 – Αρμοδιότητα δημοσιονομικού συμβουλίου για έλεγχο οικονομικών συνεπειών προγραμμάτων κομμάτων – Τροποποίηση παρ. 5 άρθρου 2 ν. 4270/2014

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’ – ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ – Άρθρο 48 – Αρμοδιότητα δημοσιονομικού συμβουλίου για έλεγχο οικονομικών συνεπειών προγραμμάτων κομμάτων – Τροποποίηση παρ. 5 άρθρου 2 ν. 4270/2014

Στην παρ. 5 του άρθρου 2 του ν. 4270/2014 (Α’ 143), περί των αρμοδιοτήτων του Δημοσιονομικού Συμβουλίου, προστίθεται περ. εα, και η παρ. 5 διαμορφώνεται ως εξής:
«5. Μετά το δεύτερο έτος από τη σύστασή του, επιπρόσθετα προς τις αρμοδιότητες που αναφέρονται στην παράγραφο 4 το Δημοσιονομικό Συμβούλιο προβαίνει σε:
α. Αξιολογήσεις των μακροοικονομικών προβλέψεων επί των οποίων βασίζονται το Μ.Π.Δ.Σ., το προσχέδιο και το σχέδιο του ετήσιου Κρατικού Προϋπολογισμού, κατόπιν σύγκρισης των προβλέψεων αυτών με τις πλέον πρόσφατες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και, αν απαιτείται, και άλλων ανεξάρτητων φορέων, καθώς και σε αξιολογήσεις των μεθοδολογιών και των υποθέσεων που χρησιμοποιήθηκαν για την εκπόνηση των προβλέψεων και σε συστάσεις για τη διόρθωση τυχόν σημαντικών μεροληψιών, κατά την έννοια της παραγράφου 6 του άρθρου 4 της Οδηγίας 2011/85/ΕΕ.
β. Αξιολογήσεις των δημοσιονομικών προβλέψεων σε σχέση με το Μ.Π.Δ.Σ. και τον ετήσιο Κρατικό Προϋπολογισμό και ειδικότερα μέσω:
αα. της σύγκρισης των δημοσιονομικών προβλέψεων με τις πλέον επικαιροποιημένες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και, αν κρίνεται σκόπιμο, και άλλων ανεξαρτήτων φορέων,
ββ. των αξιολογήσεων των μεθοδολογιών και των παραδοχών που χρησιμοποιήθηκαν για τις δημοσιονομικές προβλέψεις, και
γγ. των συστάσεων για τη διόρθωση συστημικών μεροληψιών κατά την έννοια της παραγράφου 6 του άρθρου 4 της Οδηγίας 2011/85/ΕΕ στις δημοσιονομικές προβλέψεις.
γ. Αξιολογήσεις των μακροοικονομικών και δημοσιονομικών προβλέψεων επί των οποίων βασίζεται ο συμπληρωματικός Κρατικός Προϋπολογισμός, ειδικότερα μέσω συγκρίσεων με εκείνες που περιλήφθηκαν στον Ετήσιο Κρατικό Προϋπολογισμό για το οικείο έτος.
δ. Αξιολογήσεις των δημοσιονομικών στόχων του οικείου έτους ή των ετών που καλύπτει το Μ.Π.Δ.Σ. και ο Κρατικός Προϋπολογισμός, και της εφαρμογής της σχετικής πολιτικής, περιλαμβανομένης και της ανάλυσης της βιωσιμότητας του χρέους.
ε. Αξιολογήσεις των δημοσιονομικών αποτελεσμάτων ειδικότερα μέσω της σύγκρισης με τους δημοσιονομικούς στόχους που περιλαμβάνονται στο Μ.Π.Δ.Σ. και τον ετήσιο Κρατικό Προϋπολογισμό.
εα. Αξιολογήσεις και ποσοτικοποιήσεις του δημοσιονομικού αντικτύπου που αναμένεται να έχουν οι προτάσεις που περιλαμβάνονται στα προγράμματα των πολιτικών κομμάτων, κατόπιν αιτήματός τους. Οι αξιολογήσεις και ποσοτικοποιήσεις εξετάζονται σύμφωνα με το υπόδειγμα, τη διαδικασία και τη μεθοδολογία που ορίζεται από το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο. Η υποβολή του αιτήματος του δευτέρου εδαφίου γίνεται κατόπιν απόφασης του αρμόδιου οργάνου του κάθε πολιτικού κόμματος.
στ. Αναλύσεις των μακροοικονομικών και δημοσιονομικών εξελίξεων που επηρεάζουν την οικονομική ανάπτυξη και την απασχόληση και τα αποτελέσματα του Κοινωνικού Προϋπολογισμού, σύμφωνα με την περίπτωση ιδ΄ του άρθρου 53, σε σχέση με δημογραφικούς παράγοντες, με δική του πρωτοβουλία ή κατόπιν αιτήματος του Υπουργικού Συμβουλίου ή της Βουλής.
ζ. Οποιαδήποτε άλλη ενέργεια είναι απαραίτητη για την υλοποίηση των αρμοδιοτήτων του, σύμφωνα με τις παραγράφους 4 και 5, καθώς και τους Κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αφορούν τη δημοσιονομική διαχείριση.».

Σχόλια
  • 16 Ιουλίου 2023, 11:51 | Ιωάννης Κυμιωνής

    Ιωάννης Ελ. Κυμιωνής

    Δικηγόρος ΔΣΑ παρ’Αρείω Πάγω,
    Εμμισθος Δικηγόρος ΔΝΥ τ.ΟΑΕΔ/ΔΥΠΑ,
    LL.M. Δημοσίου Δικαίου (Αθήνα), LL.M. Θεωρίας Δικαίου (Αθήνα), YΔ Παντείου Πανεπιστημίου,
    Νομικός Παραστάτης Διαμεσολαβήσεων, Διαπιστευμένος Διαμεσολαβητής

    Πρωτοβουλία «ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΕΠΙΛΟΓΗ»

    Ακαδημίας και Θεμιστοκλέους 34, Αθήνα 10678 – ioanniskymionis@yahoo.gr

    Αθήνα 14.07.2023
    ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΗΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ / ΣχΝόμου «Ενίσχυση του εισοδήματος (…) οικογένειας» / Αρ. 48

    Ι. Κατά την διάρκεια της «μεσο-προεκλογικής» περιόδου – μεταξύ των δύο Εκλογών 21.05.2023 και 25.06.2023 – έλαβε ευρεία δημοσιότητα στις ρητορικές προεκλογικές αντεγκλήσεις ιδίως των τριών μεγαλυτέρων πολιτικών κομμάτων στην Χώρα μας η ιδέα της προηγούμενης «κοστολόγησης» των δημοσιοποιούμενων πολιτικών προγραμμάτων και εξαγγελιών από ένα ανεξάρτητο (από ποίον άραγε;) Φορέα (είχε προταθεί λχ το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στην ΒτΕ) με στόχο την ενημέρωση της κοινής γνώμης για την βασιμότητα, την βιωσιμότητα και την λειτουργικότητα του προεκλογικού προγράμματος των κομματικών σχηματισμών. Στην μετεκλογική κυβερνητική πρόταση επελέγη χωρίς αιτιολόγηση το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο (ΕΔΣ) ως Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή (ΑΔΑ) για τον ρόλο αυτό. Ωστόσο η προτεινόμενη νομοθετική πρωτοβουλία λόγω πλημμελούς προετοιμασίας δεν κινείται προς την σωστή κατεύθυνση, ενώ άνευ ουδενός λόγου δημιουργεί εκ του μηδενός έντονα προβλήματα αντισυνταγματικότητας στην προτεινόμενη ρύθμιση.
    Α. Το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο προβλέπεται ως ΑΔΑ στο άρ. 2 Ν.4270/28.06.2014 (Α’ 143), όπως έχει τροποποιηθεί πρόσφατα κατά την προεκλογική περίοδο διά του Ν.5042/10.04.2023 (Α’ 88), όταν και μάλλον προετοιμαζόταν η εξαγγελία της πρωτοβουλίας, ήδη από τις ημέρες του Β’ Μνημονίου, αλλά ετέθη σε λειτουργία επί Γ’ Μνημονίου τον Νοέμβριο 2015, εξοπλισμένο θεωρητικώς με τις εγγυήσεις λειτουργικής ανεξαρτησίας κατά τον Κανονισμό ΕΕ 473/2013 (ΕΕ L 140/2011). Οι αρμοδιότητες του ΕΔΣ κατά το άρ. 2 παρ. 4-7 Ν.4270/2014 είναι πολύ σημαντικές, αλλά δεν παύουν να έχουν μόνο πολιτικό προσανατολισμό και κύριο περιεχόμενο την διαρκή επιτήρηση των μνημονιακών υποχρεώσεων της Χώρας. Το ΕΔΣ έχει 5μελές ΔΣ με μία και μη ανανεώσιμη πενταετή θητεία, ενώ τα Μέλη του επιλέγονται κατόπιν ανοικτού διαγωνισμού από Επιτροπή με την συμμετοχή του Υπουργού Οικονομικών, του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος και του Προέδρου του Ελεγκτικού Συνεδρίου από κατάλογο επικρατέστερων υποψηφίων με βάση προκαθορισμένα στην δημόσια προκήρυξη και αντικειμενικά κριτήρια, ο δε κατάλογος υποβάλλεται στο Υπουργικό Συμβούλιο, που τελικώς επιλέγει τα Μέλη, τα οποία εγκρίνονται στην συνέχεια από την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της ΒτΕ. Οπως προκύπτει, η όλη σύνθετη διαδικασία επιλογής των Μελών ΔΣ ΕΔΣ είναι αποκλειστικώς κυβερνητική αρμοδιότητα [πχ και τα τρία μέλη της Επιτροπής Επιλογής είναι προηγούμενες … επιλογές του ίδιου Υπουργικού Συμβουλίου!] κινούμενη στο υψηλότερο δυνατό πολιτικό επίπεδο, αυτό του Υπουργικού Συμβουλίου. Το αυτό ισχύει και για την όλη λειτουργία, την άσκηση των ελεγκτικών και λοιπών αρμοδιοτήτων της ΑΔΑ και την διοικητική πρακτική του ΕΔΣ, που είναι αυστηρώς οριοθετημένες και προσανατολισμένες πολιτικά και κυβερνητικά στην επιτήρηση και στην επίτευξη των μνημονιακών και μετα-μνημονιακών στόχων και δεσμεύσεων της Χώρας. Συνεπώς πόσο συνταγματικώς ανεκτό είναι άραγε ένα τέτοιο διοικητικό όργανο κυβερνητικής προέλευσης και σύμπλευσης υπό τον τύπο της ΑΔΑ κατά περιγραφή θεσμού είτε να περιορίζεται να διατυπώνει με καλυμμένη ή όχι πολιτική σκοπιμότητα επιμέρους κρίσεις ή και απλές υποδείξεις είτε να προ-ελέγχει πολιτικώς αδέσμευτα και αμερόληπτα – ακόμα και όταν θα έχουν ευθέως αντι-μνημονιακό προσανατολισμό! – τα προγράμματα των πολιτικών κομμάτων ακόμα και στην περίπτωση, που θα περιέχουν αυτά την πολιτική εξαγγελία της ίδιας της … κατάργησης του «μνημονιακού» ΕΔΣ;!
    Β. Η προτεινόμενη ρύθμιση [με το δακτυλογραφικό/τυπογραφικό λάθος στην αρίθμηση των εδαφίων ως «εα» αντί του ορθού «στ» και την ανάγκη πλέον επαναναρίθμησης των εδαφίων] αναθέτει στην εν λόγω ΑΔΑ «(…) [τις] Αξιολογήσεις και ποσοτικοποιήσεις του δημοσιονομικού αντικτύπου που αναμένεται να έχουν οι προτάσεις που περιλαμβάνονται στα προγράμματα των πολιτικών κομμάτων κατόπιν αιτήματός τους. (…)», και διευκρινίζει ότι «(…) Η υποβολή του αιτήματος του δευτέρου εδαφίου [και πάλι δακτυλογραφικό/τυπογραφικό λάθος – αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο] γίνεται κατόπιν απόφασης του αρμοδίου οργάνου του κάθε πολιτικού κόμματος. (…)». Από την ανάγνωση και μόνο της διάταξης προκύπτει η αντισυνταγματικότητα εκ πλαγίου της διάταξης προς το άρ. 29 Συντάγματος 1975/1986/2001/2008/2019, διότι η τιθέμενη έμμεση προϋπόθεση προηγούμενης «θετικής» αξιολόγησης και μνημονιακής συμβατότητας των προγραμμάτων επί τη βάσει «ελεύθερης» πρωτοβουλίας των κομμάτων κατόπιν αβίαστης τάχα «απόφασης των οργάνων του» μεν, έμμεσα δε ευθέως εξαναγκαστής, δεν συνδέεται προς το παρόν ως όρος καν του ενεργού με την ελεύθερη και απρόσκοπτη συμμετοχή στις Εκλογές, αλλά κατά το πρόσφατο παράδειγμα του αποκλεισμού κομμάτων από την συμμετοχή στις Εκλογές με συνταγματικώς ετοιμόρροπες Αποφάσεις του Α1 Τμήματος Αρείου Πάγου μπορεί να συνοδευθεί ακόμα και με την ίδια την οικονομική ενίσχυση και χρηματοδότηση των κομμάτων από το Κράτος ή και συν τω χρόνω με την ίδια την ελεύθερη λειτουργία των κομμάτων.
    Γ. Και ενώ τυπικώς σκοπός της νομοθετικής πρωτοβουλίας είναι η άσκηση της εξόχως πολιτικής αρμοδιότητας ελέγχου των πολιτικών προγραμμάτων από τα ανεξάρτητα, αμερόληπτα και με έλλειψη σύγκρουσης συμφερόντων (άρ. 9 Ν.4270/2014) Μέλη ΔΣ ΕΔΣ, όπως το τελευταίο ως κώλυμα διορισμού κατ’άρ. 5 παρ. 3 εδ. α’ Ν.4270/2014 ειδικώς προβλέπεται, δηλαδή εάν στο παρελθόν έχουν διατελέσει Μέλη της ΒτΕ, της Ευρωβουλής, της Κυβέρνησης ή εκτελεστικών οργάνων πολιτικού κόμματος, στο επόμενο εδάφιο (β’) του αυτού άρθρου προβλέπεται κατ’εξαίρεση ότι … δύο (2) από τα … πέντε (5) Μέλη ΔΣ ΕΔΣ μπορούν να διορισθούν επί πενταετία στο όργανο αυτό μόλις μία … τετραετία από την αφυπηρέτησή τους από τις θέσεις αυτές! Δηλαδή πολιτικώς εκτεθέντα ίσως και επί μακρόν πρόσωπα και πλέον ξαφνικώς … «ανεξάρτητα» Μέλη ΔΣ θα αξιολογούν αμερόληπτα (;) τις εξαγγελίες των έως πρότινος αντιπάλων κομμάτων!
    Δ. Η αστοχία της προτεινόμενης διάταξης συνεχίζεται περαιτέρω, διότι η διατύπωση «(…) Οι αξιολογήσεις και οι ποσοτικοποιήσεις εξετάζονται σύμφωνα με το υπόδειγμα, τη διαδικασία, και τη μεθοδολογία που ορίζεται από το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο. (…)» αποτελεί προφανώς μία άνευ σοβαρού λόγου υποκρυπτόμενη, αλλά αποτυχημένη στην σύλληψη και την υλοποίηση, απόπειρα εισαγωγής στον πολιτικό βίο προχωρημένων εφαρμογών της κατά λοιπά ευπρόσδεκτης στην κοινωνία μας και πολλαπλώς αναγκαίας τεχνητής νοημοσύνης. Ωστόσο η πολιτική πρωτοβουλία αυτή πάσχει παρανομία, διότι κείται εκτός των προβλέψεων του άρ. 43 Σ/τος ως κινούμενη ασύδοτα από πλευράς πλαισίου κανονιστικής εξουσιοδότησης. Κυρίως όμως αποτελεί μία υπονομευτική για την ελεύθερη πολιτική δράση των κομμάτων στοχευμένη κυβερνητική ενέργεια για την θέσπιση άνευ συνταγματικών ορίων και κανονιστικών όρων δεσμευτικών επί θεσμική ποινή ακόμα και της μη δυνατότητας συμμετοχής στις εκλογές έως και εκβιαστικών πολιτικών όρων χειραγώγησης και ποδηγετημένης διεξαγωγής από τα κόμματα του εκλογικού αγώνα υπό το κάλυμμα μίας αθώας …«οικονομετρικής μεθόδου»! Προς την κατεύθυνση αυτή άλλωστε συνηγορούν και οι προβλέψεις των άρ. 10, 11 και 12 Ν.4270/2014 : αλήθεια, τι θα αποφαινόταν ο ΕΔΣ κατά την αξιολόγηση και την ποσοτικοποίηση (;) του προγράμματος κόμματος με αυξημένες μονομερώς τις εκτός ΝΑΤΟικού σχεδιασμού αμυντικές δαπάνες για την οργάνωση του Δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου Ελλάδος-Κύπρου ή του Δόγματος της Παλλαϊκής Αμυνας, τι στην περίπτωση της χρηματοδότησης του Εθνικαπελευθερωτικού Αγώνα της ΕΟΚΑ στην Κύπρο το 1955-1959 (!), τι στην περίπτωση της αντιμετώπισης του σχεδίου αφελληνισμού και εκρίζωσης της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας στην Βόρεια Ηπειρο, αλλά επίσης – αντίστροφα! – δεν θα … επαινούσε «τεχνοκρατικώς» και θα διέσωζε πολιτικώς από την δημόσια χλεύη και κοινωνική κατακραυγή τις δηλώσεις/απόψεις πολιτικών-ανακηρυγμένων από το Α1 Τμήμα ΑΠ υποψηφίων Βουλευτών, όπως κατά την πρόσφατη προεκλογική περίοδο των Καθηγητών Ιατρικής Σχολής, ΚΚ Πνευματικού (ΝΔ), Αθ.Λινού (ΣΥΡΙΖΑ) και Ηλιόπουλου (ΣΥΡΙΖΑ) περί την εκτός παλισίου αρχών Ηθικής και Βιοηθικής ανάγκη (;) πολιτικής αθρόας έως απάνθρωπης περικοπής δαπανών στην δημόσια υγεία ;

    ΙΙ. Σε κάθε περίπτωση και προς κάλυψη της ανάγκης θέσπισης ελεγκτικού οργάνου για τις κομματικές εξαγγελίες αντί της εσφαλμένης και στα όρια της αντισυνταγματικότητας πρότασης περί του ΕΛΣ αποδεκτή συνταγματικά και πολιτικά λύση θα μπορούσε να αποτελέσει η καθιέρωση της ελευθερίας ανάθεσης σύνταξης μίας αναβαθμισμένης Εκθεσης Ελέγχου από ένα έκαστο κόμμα ως «οντότητα δημοσίου συμφέροντος» (άρ. 44 επ. Ν.4449/2017) και υπό την απόλυτη ελευθερία της σχετικής επιλογής της ανάθεσης του έργου της αξιολόγησης του προγράμματός του σε Πιστοποιημένο Ορκωτο Ελεγκτή-Λογιστή ή Πιστοποιημένη Ελεγκτική Εταιρεία εκ του Δημοσίου Μητρώου της ΕΛΤΕ κατά Ν.4449/24.01.2017 (Α’ 7), όπως έχει τροποποιηθεί διά του Ν.5000/ 09.12.2022 (Α’ 226). Στην περίπτωση αυτή (α) η συνταγησόμενη Ειδική Εκθεση Ελέγχου θα εκπονείτο με την εγγύηση και υπό τον έλεγχο και την εποπτεία των σχετικών προδιαγραφών εκ των επί δεκαετίες πολυδοκιμασμένων και αποδεκτών και στην Χώρα μας Διεθνών Λογιστικών και Ελεγκτικών Προτύπων του ΝΠΔΔ «Επιτροπή Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχων – ΕΛΤΕ» (Ν. 3148/05.06.2003 – Α’ 136), (β) με την απολύτως εξασφαλισμένη ελευθερία επιλογής πιστοποιημένου ελεγκτή στην βάση της εμπιστοσύνης από τον ίδιο τον πολιτικώς ελεγχόμενο, (γ) υπό τις κατοχυρωμένες γενικές αρχές και θεσμικές εγγυήσεις της επαγγελματικής δεοντολογίας, της ανεξαρτησίας, της αντικειμενικότητας, της εμπιστευτικότητας και του επαγγελματικού απορρήτου των Πιστοποιημένων Φορέων ελέγχου και αφού προηγηθούν ακόμα και οι αξιολογήσεις των ίδιων των απειλών της ανεξαρτησίας αυτών (!), (δ) ενώ οι Πιστοποιημένοι Φορείς θα υπόκειντο σε ειδικώς καθιερωνόμενο και συνταγησόμενο Σύστημα Διασφάλισης Ποιότητας και Ποιοτικού Ελέγχου περί την εργασία τους.

    Ιωάννης Ελ. Κυμιωνής,
    Δικηγόρος ΔΣΑ.

Σχόλια