ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ ΚΙΝΗΤΡΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ
Άρθρο 32
Επέκταση κινήτρων για δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας – Τροποποίηση παρ. 1, 2 και περ. δ) παρ. 3, προσθήκη παρ. 4 έως 6 στο άρθρο 22Α Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος
1. Στο άρθρο 22Α του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Κ.Φ.Ε., ν. 4172/2013, Α΄167), περί δαπανών επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στην παρ. 1: αα) το δεύτερο εδάφιο αντικαθίσταται, αβ) στο τρίτο εδάφιο οι λέξεις «του ως άνω ποσοστού,» αντικαθίστανται από τις λέξεις «των ως άνω ποσοστών, κατά περίπτωση,», β) στην παρ. 2, η παραπομπή στην «παρ. 1» αντικαθίσταται από την παραπομπή στην «παρ. 6», γ) στην περ. δ) της παρ. 3 οι λέξεις «. Ο δειγματοληπτικός αυτός έλεγχος διενεργείται» διαγράφονται, δ) προστίθενται παρ. 4 έως 6, και κατόπιν νομοτεχνικών βελτιώσεων το άρθρο 22Α διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 22Α
1. Οι δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι αποσβέσεις του εξοπλισμού και των οργάνων, που χρησιμοποιούνται για τις ανάγκες εκτέλεσης της επιστημονικής και της τεχνολογικής έρευνας, εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων, κατά τον χρόνο της πραγματοποίησής τους, προσαυξημένες κατά ποσοστό εκατό τοις εκατό (100%). Ειδικά οι δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας που καταβάλλονται για την παροχή έργου ή υπηρεσίας προς επιχειρήσεις που είναι εγγεγραμμένες στο Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων του άρθρου 47 του ν. 4712/2020 (Α΄ 146) ή ερευνητικά κέντρα ή ινστιτούτα ή τεχνολογικούς φορείς του άρθρου 13Α του ν. 4310/2014 (Α΄ 258) ή Πανεπιστημιακά Κέντρα Έρευνας και Καινοτομίας (ΠΑ.Κ.Ε.Κ.) ή Κοινά Ερευνητικά Ινστιτούτα (Κ.Ε.Ι.) των άρθρων 131 και 134 του ν. 4957/2022 (Α΄ 141), εφόσον αυτές δεν είναι συνδεδεμένες με τον λήπτη του έργου ή της υπηρεσίας, καθώς και οι αποσβέσεις του εξοπλισμού και των οργάνων που χρησιμοποιούνται για τις ανάγκες εκτέλεσης της επιστημονικής και της τεχνολογικής έρευνας, εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων αυτών, κατά τον χρόνο της πραγματοποίησής τους, προσαυξημένες κατά ποσοστό εκατόν πενήντα τοις εκατό (150%). Αν προκύψουν ζημίες μετά από την αφαίρεση των ως άνω ποσοστών, κατά περίπτωση, αυτές μεταφέρονται με βάση το άρθρο 27.
2. Συγχρόνως με την υποβολή της φορολογικής της δήλωσης η επιχείρηση υποβάλλει στη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας του Υπουργείου Ανάπτυξης τα απαραίτητα δικαιολογητικά για τις δαπάνες έρευνας και τεχνολογίας που πραγματοποίησε. Ο έλεγχος και η πιστοποίηση των δαπανών αυτών διενεργούνται μέσα σε χρονικό διάστημα δέκα (10) μηνών. Σε κάθε περίπτωση, το Υπουργείο Ανάπτυξης ενημερώνει σχετικά το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, σύμφωνα με τη διαδικασία που καθορίζεται στην κοινή απόφαση της παρ. 6.
3. α) Για αιτούμενο ύψος δαπανών άνω του ποσού των εξήντα χιλιάδων (60.000) ευρώ, συγχρόνως με την υποβολή της φορολογικής δήλωσης, η επιχείρηση υποβάλλει στη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας του Υπουργείου Ανάπτυξης, τα απαραίτητα δικαιολογητικά, τα οποία συνοδεύονται υποχρεωτικά από έκθεση ελέγχου όπως αυτή περιγράφεται στο άρθρο 32 του ν. 4449/2017 (Α΄ 7), εφεξής «Έκθεση Διασφάλισης», για την πραγματοποίηση των δαπανών και το ύψος αυτών. Η Έκθεση Διασφάλισης υπογράφεται από ορκωτό ελεγκτή – λογιστή ή ελεγκτική εταιρεία που είναι εγγεγραμμένος/η στο Δημόσιο Μητρώο με την αντίστοιχη ασφαλιστική κάλυψη, σύμφωνα με όσα ορίζονται στα άρθρα 14 και 37 του ν. 4449/2017, μετά από τη διενέργεια σχετικού ελέγχου, σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (Δ.Χ.Π.Α.) και τη φορολογική νομοθεσία.
Η εν λόγω Έκθεση Διασφάλισης καταρτίζεται εγγράφως, σύμφωνα με τις απαιτήσεις των σχετικών διεθνών προτύπων και πιο συγκεκριμένα του Διεθνούς Προτύπου Αναθέσεων Διασφάλισης 3000 με τίτλο: «ΑΝΑΘΕΣΕΙΣ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΕΛΕΓΧΟΥΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΕΙΣ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ», και αποτελεί εργασία που εντάσσεται στους υποχρεωτικούς ελέγχους.
β) Η Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας προβαίνει σε έλεγχο επί του φυσικού αντικειμένου, ήτοι ελέγχει εάν οι πραγματοποιηθείσες δαπάνες αφορούν σε δραστηριότητες έρευνας και τεχνολογίας. Ο έλεγχος και η πιστοποίηση των δαπανών, σύμφωνα με τη διαδικασία της παρούσας, διενεργούνται από την αρμόδια Υπηρεσία μέσα σε χρονικό διάστημα έξι (6) μηνών. Μετά από την άπρακτη παρέλευση της εν λόγω προθεσμίας θεωρείται ότι οι σχετικές δαπάνες έχουν εγκριθεί.
γ) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Ανάπτυξης καθορίζεται η διαδικασία ελέγχου από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας. Η διενέργεια του ελέγχου των δαπανών επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας από ορκωτούς ελεγκτές λογιστές ή ελεγκτικές εταιρείες, όπως ορίζεται στο παρόν, θεωρείται υποχρεωτικός έλεγχος. Οι ορκωτοί ελεγκτές λογιστές ή ελεγκτικές εταιρείες, που διενεργούν τον εν λόγω έλεγχο, εφαρμόζουν αναλογικά τις διατάξεις περί απαγόρευσης παροχής μη ελεγκτικών υπηρεσιών που ισχύουν για τη διενέργεια υποχρεωτικού ελέγχου οντοτήτων δημοσίου συμφέροντος, όπως αυτές ορίζονται στον Κανονισμό (ΕΕ) 537/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Απριλίου 2014 (L 158) και τον ν. 4449/2017, για τις οντότητες μη δημοσίου συμφέροντος.
δ) Οι εκθέσεις ελέγχου της παρ. 3α υπόκεινται σε δειγματοληπτικό έλεγχο που διενεργείται από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας του Υπουργείου Ανάπτυξης σε ετήσια βάση και αφορά κατ` ελάχιστον στο δεκαπέντε τοις εκατό (15%) των κατατεθειμένων εκθέσεων ελέγχου. Αν κατά τον ως άνω δειγματοληπτικό έλεγχο διαπιστώνονται παραβάσεις των διατάξεων, ως προς την ακρίβεια και την πληρότητα της έκθεσης από τον ορκωτό ελεγκτή – λογιστή ή/και την ελεγκτική εταιρεία, η υπόθεση διαβιβάζεται στην Ε.Λ.Τ.Ε. για περαιτέρω έλεγχο και την επιβολή κυρώσεων της παρ. 10 του άρθρου 35 του ν. 4449/2017.
4. Δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι αποσβέσεις του εξοπλισμού και των οργάνων που χρησιμοποιούνται για τις ανάγκες εκτέλεσης της επιστημονικής και της τεχνολογικής έρευνας, οι οποίες πραγματοποιούνται από πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, όπως αυτές ορίζονται στο Παράρτημα της Σύστασης της Επιτροπής 2003/361/ΕΚ της 6ης Μαΐου 2003, εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων αυτών κατά τον χρόνο της πραγματοποίησής τους, προσαυξημένες κατά ποσοστό διακόσια τοις εκατό (200%) αν οι δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας αντιστοιχούν σε ποσοστό ανώτερο του είκοσι τοις εκατό (20%) επί του συνόλου των δαπανών που πραγματοποιήθηκαν το ίδιο έτος. Αν πληρούται η προϋπόθεση του πρώτου εδαφίου και, επιπλέον, οι δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας εντός ενός φορολογικού έτους υπερβαίνουν τον μέσο όρο των αντίστοιχων δαπανών των δύο (2) προηγούμενων ετών, όπως αυτές προκύπτουν από τα λογιστικά αρχεία της επιχείρησης, εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων αυτών, κατά τον χρόνο της πραγματοποίησής τους, προσαυξημένες περαιτέρω κατά ποσοστό δεκαπέντε τοις εκατό (15%). Αν προκύψουν ζημίες μετά από την αφαίρεση του ως άνω ποσοστού, αυτές μεταφέρονται με βάση το άρθρο 27. Οι παρ. 2 και 3 εφαρμόζονται αναλόγως και για τις δαπάνες της παρούσας.
5. Αν συντρέχουν περισσότερες από μία (1) περιπτώσεις έκπτωσης δαπανών μεταξύ των εκπτώσεων του πρώτου εδαφίου της παρ. 1, του δεύτερου εδαφίου της παρ. 1 και της παρ. 4, εφαρμόζεται η ευνοϊκότερη.
6. Τα κριτήρια χαρακτηρισμού των δαπανών των παρ. 1 και 4 καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Ανάπτυξης, που εκδίδεται μετά από εισήγηση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.».
Άρθρο 33
Επέκταση κινήτρων για επενδυτικούς αγγέλους – Τροποποίηση άρθρου 70Α Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος
1. Στο άρθρο 70Α του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Κ.Φ.Ε., ν. 4172/2013, Α΄ 167), περί έκπτωσης από το φορολογητέο εισόδημα ποσοστού επί κεφαλαίου που εισφέρουν φυσικά πρόσωπα σε εγγεγραμμένες επιχειρήσεις του Εθνικού Μητρώου Νεοφυών Επιχειρήσεων, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στον τίτλο, μετά από τις λέξεις «Νεοφυών Επιχειρήσεων» προστίθενται οι λέξεις «και σε αμοιβαία κεφάλαια επενδυτικών συμμετοχών», β) οι παρ. 1 και 2 αντικαθίστανται, γ) στην παρ. 3: γα) στο πρώτο εδάφιο, οι λέξεις «αρμόδιας φορολογικής αρχής» αντικαθίστανται από τις λέξεις «της αρμόδιας υπηρεσίας της φορολογικής διοίκησης», γβ) στο δεύτερο εδάφιο, οι λέξεις «το άρθρο 62 του ν. 4174/2013 (Α΄ 170)» αντικαθίστανται από τις λέξεις «το άρθρο 65 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (Κ.Φ.Δ., ν. 5104/2024, Α΄ 58)», δ) στην παρ. 4: δα) οι λέξεις «σε νεοφυή επιχείρηση ή σε νεοφυείς επιχειρήσεις (startups επιχειρήσεις)» αντικαθίστανται από τις λέξεις «σε επιχειρήσεις ή Α.Κ.Ε.Σ. της παρ. 1», δβ) οι λέξεις «και του Διοικητή της ΑΑΔΕ» αντικαθίστανται από τις λέξεις «που εκδίδεται μετά από εισήγηση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.)», και το άρθρο 70Α διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 70Α
Έκπτωση από το φορολογητέο εισόδημα ποσοστού επί κεφαλαίου που εισφέρουν φυσικά πρόσωπα σε εγγεγραμμένες επιχειρήσεις του Εθνικού Μητρώου Νεοφυών Επιχειρήσεων και σε αμοιβαία κεφάλαια επενδυτικών συμμετοχών
1. Αν ο φορολογούμενος – φυσικό πρόσωπο εισφέρει κεφάλαιο (angel investor) σε:
α) κεφαλαιουχική εταιρεία που είναι εγγεγραμμένη στο Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Καινοτομίας του Υπουργείου Ανάπτυξης ή
β) σε αμοιβαίο κεφάλαιο επιχειρηματικών συμμετοχών (Α.Κ.Ε.Σ.) του άρθρου 7 του ν. 2992/2002 (Α΄ 54), το οποίο συστήνεται στην ημεδαπή και η διαχείρισή του ασκείται από ημεδαπή εταιρεία για την πραγματοποίηση επενδύσεων χρηματοδότησης επιχειρηματικού κινδύνου, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 21α του ΕΚ 651/2014,
εκπίπτει από το φορολογητέο εισόδημά του ποσό έως πενήντα τοις εκατό (50%) του ποσού της εισφοράς του, αναλογικά ανά κατηγορία δηλωθέντος εισοδήματος, του φορολογικού έτους εντός του οποίου πραγματοποιήθηκε η εισφορά.
2. Η παρ. 1 εφαρμόζεται για εισφορές κεφαλαίων φυσικού προσώπου – επενδυτή, μέχρι του συνολικού ποσού των εννιακοσίων χιλιάδων (900.000) ευρώ ανά φορολογικό έτος, που εισφέρονται σε έως τρεις (3) διαφορετικές επιχειρήσεις ή Α.Κ.Ε.Σ. της παρ. 1 και μέχρι του ποσού των τριακοσίων χιλιάδων (300.000) ευρώ εισφερόμενου κεφαλαίου ανά επιχείρηση.
3. Η εισφορά κεφαλαίου της παρ. 1 εκτελείται υποχρεωτικά μέσω τραπεζικής καταθέσεως. Εφόσον αποδειχθεί, μετά από σχετικό έλεγχο της αρμόδιας υπηρεσίας της φορολογικής διοίκησης, ότι η εισφορά του κεφαλαίου έχει γίνει με σκοπό την απόκτηση φορολογικού πλεονεκτήματος, που ματαιώνει τον σκοπό της παρούσας, επιβάλλεται πρόστιμο στο φυσικό πρόσωπο ίσο με το ύψος του οφέλους που επιδίωξε. Για την επιβολή του προστίμου της παρούσας παραγράφου εφαρμόζεται αναλόγως το άρθρο 65 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 5104/2024, Α΄ 58).
4. Οι όροι και οι προϋποθέσεις που συντρέχουν για τον χαρακτηρισμό του φορολογουμένου – φυσικού προσώπου ως επενδυτή κατά την έννοια του παρόντος σε επιχειρήσεις ή Α.Κ.Ε.Σ. της παρ. 1, ο τρόπος, ο χρόνος και τα χαρακτηριστικά της εισφοράς του κεφαλαίου, η διαδικασία έκπτωσης από το φορολογητέο εισόδημα των φυσικών προσώπων της παρ. 1, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα, καθορίζονται με κοινή απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και του αρμοδίου για την έρευνα και την τεχνολογία Υπουργού που εκδίδεται μετά από εισήγηση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.).».
Άρθρο 34
Επέκταση κινήτρων για κίνητρα ευρεσιτεχνίας -Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 71Α Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος
1. Στην παρ. 1 του άρθρου 71Α του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013, Α΄ 167), περί κινήτρων ευρεσιτεχνίας, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στο πρώτο εδάφιο οι λέξεις «τρεις (3) συνεχόμενες χρήσεις, αρχής γενομένης από τη χρήση μέσα στην οποία» αντικαθίστανται από τις λέξεις «τρία (3) συνεχόμενα φορολογικά έτη, αρχής γενομένης από το έτος μέσα στο οποίο», β) προστίθεται νέο δεύτερο εδάφιο, και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:
«1. Τα κέρδη της επιχείρησης από την εκμετάλλευση ευρεσιτεχνίας διεθνώς αναγνωρισμένης στο όνομά της, που αναπτύχθηκε από την ίδια, απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος για έως τρία (3) συνεχόμενα φορολογικά έτη, αρχής γενομένης από τη έτος μέσα στο οποίο πραγματοποιήθηκαν για πρώτη φορά τα κέρδη αυτά. Για τα επτά (7) επόμενα συνεχόμενα έτη παρέχεται το κίνητρο της απαλλαγής από τον καταβαλλόμενο φόρο εισοδήματος των κερδών της επιχείρησης από την εκμετάλλευση της ευρεσιτεχνίας του πρώτου εδαφίου, κατά ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%). Η απαλλαγή χορηγείται με την προϋπόθεση ότι υπάρχει σύνδεση με τις δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης που πραγματοποιήθηκαν από την επιχείρηση για την ανάπτυξη της ευρεσιτεχνίας.».
Άρθρο 35
Φορολόγηση Αμοιβαίων Κεφαλαίων Επιχειρηματικών Συμμετοχών Κλειστού Τύπου – Αντικατάσταση παρ. 21 άρθρου 7 ν. 2992/2002
1. Η παρ. 21 του άρθρου 7 του ν. 2992/2002 (Α΄ 54), περί Αμοιβαίων Κεφαλαίων Επιχειρηματικών Συμμετοχών κλειστού τύπου, αντικαθίσταται ως εξής:
«21. Για τη φορολόγηση των Α.Κ.Ε.Σ. και των μεριδιούχων αυτών εφαρμόζονται τα ακόλουθα:
α) Η εταιρεία διαχείρισης του Α.Κ.Ε.Σ. υποχρεούται, στο όνομα και για λογαριασμό του αμοιβαίου κεφαλαίου επιχειρηματικών συμμετοχών που διαχειρίζεται, στην υποβολή δήλωσης και την απόδοση φόρου που υπολογίζεται σε ετήσια βάση επί της διαφοράς μεταξύ της αξίας των εταιρικών συμμετοχών του κεφαλαίου την 31η Δεκεμβρίου κάθε φορολογικού έτους και του κόστους απόκτησης των εταιρικών συμμετοχών, προσαυξημένου κατά τις σωρευτικές δαπάνες λειτουργίας του κεφαλαίου. Με την καταβολή του φόρου της παρούσας εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση του αμοιβαίου κεφαλαίου επιχειρηματικών συμμετοχών και των μεριδιούχων του για φόρο εισοδήματος κατά το χρονικό διάστημα διακράτησης των μεριδίων. Τα κέρδη με τη μορφή μερισμάτων ή άλλων ωφελημάτων εκ των μεριδίων δεν υπόκεινται σε παρακράτηση φόρου και προκειμένου περί Α.Κ.Ε.Σ. δεν εφαρμόζονται τα άρθρα 62 και 64 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013, Α΄ 167). Ο συντελεστής του φόρου ορίζεται σε δέκα τοις εκατό (10%) επί του εκάστοτε ισχύοντος επιτοκίου πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης του Ευρωσυστήματος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (εφεξής Επιτόκιο Αναφοράς). Ο φόρος αποδίδεται στην αρμόδια υπηρεσία της φορολογικής διοίκησης μετά από δήλωση που υποβάλλεται μέσα στο πρώτο δεκαπενθήμερο του μηνός Σεπτεμβρίου που έπεται της διαχειριστικής χρήσης στην οποία αφορά. Σε περίπτωση μεταβολής του Επιτοκίου Αναφοράς εντός του ίδιου φορολογικού έτους, η προκύπτουσα νέα βάση υπολογισμού του φόρου ισχύει από την πρώτη ημέρα του επόμενου της μεταβολής μήνα.
β) Με την καταβολή φόρου της περ. α) εξαντλείται η υποχρέωση του Α.Κ.Ε.Σ και των μεριδιούχων του λόγω της ιδιότητας αυτής και στο πρόσωπό τους, από πλευράς φορολογίας εισοδήματος. Η απαλλαγή καταλαμβάνει και το εισόδημα των μεριδιούχων που αντιστοιχεί στην τυχόν θετική διαφορά μεταξύ του ποσού που κατέβαλαν για τη συμμετοχή τους και του συνόλου των ποσών που τους καταβλήθηκαν από το Α.Κ.Ε.Σ. κατά τον χρόνο λειτουργίας του ή με τη λύση του.
γ) Από τον φόρο που αποδίδεται με τη δήλωση της περ. α) εκπίπτει ο φόρος που αποδεδειγμένα καταβλήθηκε στην αλλοδαπή. Αν ο φόρος που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή υπερβαίνει τον φόρο της περ. α), η σχετική διαφορά λογίζεται ως πιστωτικό υπόλοιπο που μεταφέρεται για έκπτωση από τον αντίστοιχο φόρο της περ. α) που θα αποδοθεί με τις οικείες δηλώσεις των επόμενων φορολογικών ετών.
δ) Η υπεραξία που προκύπτει από τη διαφορά μεταξύ της τιμής κτήσης μεριδίων Α.Κ.Ε.Σ. και της τιμής μεταβίβασής τους από επαχθή αιτία ή από την επιστροφή των μεριδίων αυτών και την ακύρωση τους απαλλάσσεται από κάθε φόρο, εισφορά, δικαίωμα ή οποιαδήποτε άλλη επιβάρυνση υπέρ του δημοσίου, νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και οποιουδήποτε τρίτου. Αν από τη μεταβίβαση προκύψει ζημία, αυτή δεν αναγνωρίζεται φορολογικά προς έκπτωση.
ε) Η απόκτηση μεριδίων συμμετοχής σε Α.Κ.Ε.Σ. δεν συνεπάγεται αφ’ εαυτής την απόκτηση από τον μεριδιούχο της ιδιότητας κατοίκου Ελλάδας ή μονίμως εγκατεστημένης στην Ελλάδα αλλοδαπής επιχείρησης ή οργανισμού για την εφαρμογή φορολογικών διατάξεων.».
2. Στο Παράρτημα Α’ του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (Κ.Φ.Δ., ν. 5104/2024, Α’ 58), προστίθεται περ. 55 ως εξής:
«55. Φόρος επί Αμοιβαίων Κεφαλαίων Επιχειρηματικών Συμμετοχών της παρ. 21 του άρθρου 7 του ν. 2992/2002 (Α’ 54).».
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΕ ΝΕΟΦΥΕΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ – ΑΔΕΙΑ ΔΙΑΜΟΝΗΣ ΤΥΠΟΥ Β.6
Άρθρο 36
Άδεια διαμονής για πραγματοποίηση επένδυσης σε νεοφυή επιχείρηση – Προσθήκη υποπερ. δστ) στην περ. δ) άρθρου 9 Κώδικα Μετανάστευσης
Στην περ. δ) του άρθρου 9 του Κώδικα Μετανάστευσης (ν. 5038/2023, Α΄ 81), περί κατηγοριών αδειών διαμονής, προστίθεται υποπερ. δστ., ως εξής:
«δστ. άδεια διαμονής για πραγματοποίηση επένδυσης σε νεοφυή επιχείρηση (άδεια διαμονής τύπου «Β.6»),».
Άρθρο 37
Διαδικασία επίδοσης σε πολίτη τρίτης χώρας που έχει αιτηθεί άδεια διαμονής τύπου «Β.6» – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 17 Κώδικα Μετανάστευσης
Στο τρίτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 17 του Κώδικα Μετανάστευσης (ν. 5038/2023, Α΄ 81), περί διαδικασίας επιδόσεων, οι λέξεις «ή 100 (μόνιμη άδεια διαμονής επενδυτή τύπου «Β.5»)» αντικαθίστανται από τις λέξεις «100 (μόνιμη άδεια διαμονής επενδυτή τύπου «Β.5») ή 100Α (άδεια διαμονής τύπου «Β.6»)», και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:
«1. Η άδεια διαμονής επιδίδεται στον αιτούντα από την αρμόδια για την έκδοσή της υπηρεσία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ή από την αρμόδια διεύθυνση του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου με αποδεικτικό επίδοσης και αντίγραφο της σχετικής απόφασης. Κατά την παραλαβή της άδειας, είτε αυτή διενεργείται αυτοπρόσωπα είτε μέσω πληρεξουσίου, ο παραλαμβάνων οφείλει να φέρει διαβατήριο ή άλλο ταξιδιωτικό έγγραφο του ενδιαφερόμενου πολίτη τρίτης χώρας, με εξαίρεση όσους έχουν διαπιστωμένα αντικειμενική αδυναμία προσκόμισης διαβατηρίου. Από την ανωτέρω υποχρέωση εξαιρείται η επίδοση των αδειών διαμονής σε πληρεξουσίους, στην περίπτωση πολιτών που έχουν αιτηθεί άδεια διαμονής ως επενδυτές, σύμφωνα με τα άρθρα 97 (άδεια διαμονής τύπου «Β.2»), 98 (άδεια διαμονής τύπου «Β.3»), 100 (μόνιμη άδεια διαμονής επενδυτή τύπου «Β.5») ή 100Α (άδεια διαμονής τύπου «Β.6»), για τους οποίους γίνεται δεκτή η προσκόμιση επικυρωμένου αντιγράφου του διαβατηρίου. Προϋπόθεση για την επίδοση της απόφασης αποδοχής αιτήματος χορήγησης άδειας διαμονής είναι η επίδειξη από τον ενδιαφερόμενο της βεβαίωσης κατάθεσης.».
Άρθρο 38
Εξαίρεση κατόχων αδειών διαμονής τύπου «Β.6» από την ενιαία άδεια διαμονής για εργασία – Τροποποίηση περ. θ) παρ. 2 άρθρου 81 Κώδικα Μετανάστευσης
Στην περ. θ) της παρ. 2 του άρθρου 81 του Κώδικα Μετανάστευσης (ν. 5038/2023, Α΄ 81), περί πεδίου εφαρμογής, οι λέξεις «σύμφωνα με τα άρθρα 96 έως 100» αντικαθίστανται από τις λέξεις «σύμφωνα με τα άρθρα 96 έως 100Α», και η περ. θ) διαμορφώνεται ως εξής:
«θ) σε πρόσωπα που έχουν υποβάλει αίτηση για εισδοχή ή έχουν γίνει δεκτοί στην ελληνική επικράτεια ως αυτοαπασχολούμενοι εργαζόμενοι ή είναι κάτοχοι αδειών διαμονής για επενδυτικούς σκοπούς, σύμφωνα με τα άρθρα 96 έως 100Α,».
Άρθρο 39
Προϋποθέσεις αιτούντων – Τροποποίηση άρθρου 94 Κώδικα Μετανάστευσης
Στο άρθρο 94 του Κώδικα Μετανάστευσης (ν. 5038/2023, Α΄ 81), περί προϋποθέσεων αιτούντων, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στην παρ. 1, οι λέξεις «στα άρθρα 96 έως 100» αντικαθίστανται από τις λέξεις «στα άρθρα 96 έως 100Α», β) στην παρ. 2 οι λέξεις «στα άρθρα 96 έως 99» αντικαθίστανται από τις λέξεις «στα άρθρα 96 έως 99 και 100Α», γ) στην παρ. 3: γα) στο πρώτο εδάφιο: i) οι λέξεις «διακράτησης επένδυσης του άρθρου 99» αντικαθίστανται από τις λέξεις «διακράτησης επένδυσης των άρθρων 99 και 100Α», ii) οι λέξεις «στις αποφάσεις των παρ. 46 και 47 του άρθρου 176» αντικαθίστανται από τις λέξεις «στις αποφάσεις των παρ. 46, 47 και 47Α του άρθρου 176»,
γβ) στο δεύτερο εδάφιο μετά από τις λέξεις «όπως προβλέπεται στην παρ. 4 του άρθρου 99» προστίθενται οι λέξεις «και στην παρ. 5 του άρθρου 100Α», δ) στην παρ. 4, οι λέξεις «των άρθρων 94 έως 100» αντικαθίστανται από τις λέξεις «των άρθρων 94 έως 100Α», ε) στην παρ. 5: εα) στο πρώτο εδάφιο: i) οι λέξεις «διακράτησης επένδυσης του άρθρου 99» αντικαθίστανται από τις λέξεις «διακράτησης επένδυσης των άρθρων 99 και 100Α», ii) οι λέξεις «στις αποφάσεις των παρ. 46 και 47 του άρθρου 176,» αντικαθίστανται από τις λέξεις «στις αποφάσεις των παρ. 46, 47 και 47Α του άρθρου 176,», εβ) στο δεύτερο εδάφιο, οι λέξεις «και την παρ. 3 του άρθρου 99» αντικαθίστανται από τις λέξεις «την παρ. 3 του άρθρου 99 και την παρ. 5 του άρθρου 100Α», στ) στην παρ. 6: στα) στο πρώτο εδάφιο, οι λέξεις «με τα άρθρα 96 έως 99» αντικαθίστανται από τις λέξεις «τα άρθρα 96 έως 99 και 100Α», στβ) στο δεύτερο εδάφιο, οι λέξεις «των άρθρων 96, 97, 98 και 99» αντικαθίστανται από τις λέξεις «98, 99 και 100Α», και το άρθρο 94 διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 94
Προϋποθέσεις αιτούντων
1. Πολίτες τρίτων χωρών, που έχουν εισέλθει νόμιμα στη χώρα με οποιαδήποτε θεώρηση εισόδου ή διαμένουν νόμιμα στη χώρα, μπορούν να υποβάλουν αίτηση για έκδοση ή ανανέωση άδειας διαμονής για επενδυτικούς λόγους (άδεια διαμονής τύπου «Β») που συνοδεύεται από τα δικαιολογητικά που ορίζονται, κατά περίπτωση στα άρθρα 96 έως 100Α και στην απόφαση της παρ. 1 του άρθρου 176.
2. Αρμόδια υπηρεσία για την επεξεργασία των αιτήσεων και την έκδοση των σχετικών αποφάσεων ορίζεται η Διεύθυνση Αδειών Διαμονής του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, κατόπιν εισήγησης των αρμοδίων κατά περίπτωση υπηρεσιών του Υπουργείου Ανάπτυξης, όπως προβλέπεται στα άρθρα 96 έως 99 και 100Α.
3. Πολίτης τρίτης χώρας, ο οποίος ευρίσκεται εκτός της ελληνικής επικράτειας, μπορεί πριν την είσοδό του στη χώρα να υποβάλει στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου μέσω νόμιμου αντιπροσώπου, δυνάμει σχετικού πληρεξουσίου που έχει συνταχθεί ενώπιον προξενικής αρχής ή ενώπιον αρμόδιου συμβολαιογράφου και φέρει επικύρωση της Σύμβασης της Χάγης (apostille), αίτηση για χαρακτηρισμό επένδυσης του άρθρου 97 ή πιστοποίηση πραγματοποίησης και διακράτησης επένδυσης των άρθρων 99 και 100Α, που συνοδεύεται από τα δικαιολογητικά που ορίζονται στις αποφάσεις των παρ. 46, 47 και 47Α του άρθρου 176. Η αίτηση διαβιβάζεται στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Ανάπτυξης, προκειμένου να εισηγηθεί, για τον χαρακτηρισμό της επένδυσης και τη σκοπιμότητα χορήγησης άδειας διαμονής όπως προβλέπεται στην παρ. 2 του άρθρου 97 ή την πραγματοποίηση και τη διακράτηση της επένδυσης, όπως προβλέπεται στην παρ. 4 του άρθρου 99 και στην παρ. 5 του άρθρου 100Α.
4. Πολίτες τρίτων χωρών, που έχουν εισέλθει νόμιμα στη χώρα με οποιαδήποτε θεώρηση εισόδου ή διαμένουν νόμιμα στη χώρα, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις των άρθρων 94 έως 100Α για επενδυτικούς λόγους (άδεια διαμονής τύπου «Β»), δεν υποχρεούνται να εγκαταλείψουν την ελληνική επικράτεια, προκειμένου να υποβάλουν αίτηση για άδεια διαμονής για τους σκοπούς των άρθρων αυτών.
5. Πολίτες τρίτων χωρών, που έχουν εισέλθει νόμιμα στη χώρα με οποιαδήποτε θεώρηση εισόδου ή διαμένουν νόμιμα στη χώρα, μπορούν να υποβάλουν στη Διεύθυνση Αδειών Διαμονής του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου αίτηση για τον χαρακτηρισμό της επένδυσης του άρθρου 97 ή για την υλοποίηση της επένδυσης και τη σκοπιμότητα χορήγησης άδειας διαμονής του άρθρου 98 ή για την πιστοποίηση της πραγματοποίησης και της διακράτησης επένδυσης των άρθρων 99 και 100Α, που συνοδεύεται από τα δικαιολογητικά που ορίζονται στις κοινές υπουργικές αποφάσεις των παρ. 45, 46, 47 και 47Α του άρθρου 176, αντίστοιχα. Η αίτηση διαβιβάζεται στην αρμόδια υπηρεσία, προκειμένου να εισηγηθεί, κατά περίπτωση, για τον χαρακτηρισμό ή την υλοποίηση της επένδυσης και τη σκοπιμότητα χορήγησης άδειας διαμονής ή την πραγματοποίηση και τη διακράτηση της επένδυσης, όπως προβλέπεται στην παρ. 1 του άρθρου 97, την παρ. 1 του άρθρου 98, την παρ. 3 του άρθρου 99 και την παρ. 5 του άρθρου 100Α, αντίστοιχα.
6. Η υπηρεσία που εισηγείται για την επένδυση, σύμφωνα με τα άρθρα 96 έως 99 και 100Α, είναι αρμόδια για την παρακολούθησή της μετά τη χορήγηση της άδειας διαμονής και ενημερώνει το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου για κάθε μεταβολή. Για τον σκοπό αυτόν, οι επενδυτές των άρθρων 96, 97, 98, 99 και 100Α υποχρεούνται να υποβάλουν, κατά την αίτηση ανανέωσης της άδειας διαμονής και όποτε τους ζητηθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες, τα δικαιολογητικά που ορίζονται, κατά περίπτωση στα ως άνω άρθρα, καθώς και στην απόφαση της παρ. 1 του άρθρου 176.».
Άρθρο 40
Χορήγηση άδειας διαμονής για οικογενειακή επανένωση σε μέλη οικογενειών κατόχων άδειας διαμονής τύπου «Β.6» – Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 95 Κώδικα Μετανάστευσης
Στο πρώτο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 95 του Κώδικα Μετανάστευσης (ν. 5038/2023, Α΄ 81), περί διάρκειας ισχύος αδειών διαμονής για επενδυτικούς λόγους, η παραπομπή στο άρθρο «100» αντικαθίσταται από την παραπομπή στο άρθρο «100Α», και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής:
«2. Οι πολίτες τρίτων χωρών – κάτοχοι άδειας διαμονής των άρθρων 96 έως 100Α μπορούν, κατά παρέκκλιση της παρ. 1 του άρθρου 84, να συνοδεύονται και από τα μέλη της οικογένειάς τους στα οποία χορηγείται, ύστερα από αίτησή τους, άδεια διαμονής για οικογενειακή επανένωση, η οποία λήγει ταυτόχρονα με την άδεια διαμονής του συντηρούντος.
Ως μέλη της οικογένειας νοούνται:
α) ο έτερος των συζύγων ή των συμβίων, με τον/την οποίο/α ο πολίτης τρίτης χώρας έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης,
β) τα άγαμα κοινά τέκνα των συζύγων ή των συμβίων κάτω των είκοσι ενός (21) ετών,
γ) τα άγαμα τέκνα του συντηρούντος ή του ετέρου των συζύγων ή συμβίων, εφόσον η επιμέλεια έχει νομίμως ανατεθεί για μεν τα τέκνα του/της συντηρούντος σε αυτόν/αυτήν για δε τα τέκνα του/της ετέρου των συζύγων ή συμβίων σε αυτόν/αυτήν κάτω των είκοσι ενός (21) ετών,
δ) οι απευθείας ανιόντες των συζύγων ή συμβίων.
Στα τέκνα των περ. β) και γ) που συμπληρώνουν το εικοστό πρώτο (21ο) έτος της ηλικίας τους, χορηγείται αυτοτελής άδεια διαμονής για τρία (3) έτη, κατ’ αναλογική εφαρμογή των οριζόμενων στο δεύτερο εδάφιο της παρ. 5 του άρθρου 90, με μόνη υποχρέωση την προσκόμιση της προηγούμενης άδειας διαμονής για οικογενειακή επανένωση.».
Άρθρο 41
Επενδύσεις σε νεοφυείς επιχειρήσεις – Προσθήκη άρθρου 100Α στον Κώδικα Μετανάστευσης
Στον Κώδικα Μετανάστευσης (ν. 5038/2023, Α΄ 81) προστίθεται άρθρο 100Α ως εξής:
«Άρθρο 100 Α
Επενδύσεις σε νεοφυείς επιχειρήσεις (άδεια διαμονής τύπου «Β.6»)
1. Με απόφαση του Υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου, η οποία εκδίδεται μετά από πιστοποίηση της Διεύθυνσης Άμεσων Ξένων Επενδύσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης σχετικά με την πραγματοποίηση της επένδυσης που προβλέπεται στον παρόντα, χορηγείται άδεια διαμονής στην Ελλάδα σε πολίτες τρίτων χωρών που εισφέρουν τουλάχιστον διακόσιες πενήντα χιλιάδες (250.000) ευρώ στο κεφάλαιο επιχείρησης που είναι εγγεγραμμένη στο Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων της εταιρείας «Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων Α.Ε.» για την απόκτηση μετοχών σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ή ομολόγων κατά την έκδοση ομολογιακού δανείου.
2. Για τη χορήγηση και ανανέωση της άδειας της παρ. 1, πρέπει να πληρούνται σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) Οι αποκτώμενες μετοχές, μερίδια ή συμμετοχές να μην υπερβαίνουν κατά ποσοστό του κεφαλαίου της επιχείρησης ή των δικαιωμάτων ψήφου το τριάντα τρία τοις εκατό (33%),
β) η επιχείρηση να δημιουργεί, εντός του πρώτου έτους από την πραγματοποίηση της επένδυσης, τουλάχιστον δύο (2) νέες θέσεις εργασίας και
γ) η επιχείρηση να διατηρεί, επί τουλάχιστον πέντε (5) έτη από την πραγματοποίηση της επένδυσης, τον ίδιο συνολικό αριθμό των θέσεων εργασίας προσαυξημένο κατά τις θέσεις της περ. β).
3. Αν η επένδυση της παρ. 1 πραγματοποιείται από νομικό πρόσωπο, χορηγείται άδεια διαμονής στην Ελλάδα σε πολίτες τρίτων χωρών ως εξής:
α) Για επένδυση που πραγματοποιείται από ημεδαπό νομικό πρόσωπο, δύναται να χορηγηθεί άδεια διαμονής στην Ελλάδα σε πολίτη τρίτης χώρας, εφόσον κατέχει το σύνολο των εταιρικών του μεριδίων,
β) για επένδυση που πραγματοποιείται από αλλοδαπό νομικό πρόσωπο, δύναται να χορηγηθεί άδεια διαμονής στην Ελλάδα σε μέχρι τρεις (3), αναλόγως του ύψους της επένδυσης, πολίτες τρίτων χωρών, οι οποίοι κατέχουν ποσοστό τουλάχιστον τριάντα τρία τοις εκατό (33%) του κεφαλαίου του αλλοδαπού νομικού προσώπου.
4. Η επένδυση πραγματοποιείται με κεφάλαια, τα οποία εμβάζονται από το εξωτερικό στην Ελλάδα για τους σκοπούς της επένδυσης από πολίτη τρίτης χώρας. Εντολείς του εμβάσματος δύνανται να είναι ο σύζυγος ή το άλλο μέρος του συμφώνου συμβίωσης ή συγγενείς εξ αίματος ή εξ αγχιστείας μέχρι β΄ βαθμού του επενδυτή.
5. Αν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 94, η αίτηση εισόδου στην Ελλάδα και τα δικαιολογητικά που καθορίζονται με την απόφαση της παρ. 47Α του άρθρου 176 υποβάλλονται στην αρμόδια ελληνική προξενική αρχή του τόπου διαμονής του επενδυτή, μέσα στο επόμενο από την πραγματοποίηση της επένδυσης έτος. Η προξενική αρχή, μέσα σε έναν (1) μήνα από την παραλαβή τους, τα διαβιβάζει στη Διεύθυνση Άμεσων Ξένων Επενδύσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης που ορίζεται ως αρμόδια υπηρεσία για την πιστοποίηση της πραγματοποίησης και της διακράτησης της επένδυσης. Η ανωτέρω υπηρεσία εξετάζει τα δικαιολογητικά και διαβιβάζει στην προξενική αρχή τη σχετική πιστοποίηση μέσα σε δύο (2) μήνες από την παραλαβή τους, προκειμένου να χορηγηθεί η εθνική θεώρηση εισόδου για «επενδυτική δραστηριότητα σε νεοφυείς επιχειρήσεις».
6. Αν οι αποκτώμενοι τίτλοι είναι ονομαστικοί, η πραγματοποίηση και η διακράτηση της επένδυσης πιστοποιούνται, με σχετική βεβαίωση της επιχείρησης στην οποία εισφέρεται το κεφάλαιο, αρμοδίως υπογεγραμμένη και επικυρωμένη. Αν οι αποκτώμενες μετοχές αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε ρυθμιζόμενες αγορές ή πολυμερείς μηχανισμούς διαπραγμάτευσης που λειτουργούν στην Ελλάδα, η πραγματοποίηση της επένδυσης γίνεται με διαμεσολαβητή επιχείρηση επενδύσεων του άρθρου 4 του ν. 4514/2018 (Α΄ 14), η οποία παρέχει την επενδυτική υπηρεσία της περ. 4 του Παραρτήματος I του Τμήματος Α΄ του ίδιου νόμου, ή πιστωτικό ίδρυμα, με έδρα ή υποκατάστημα στην Ελλάδα, με τη δημιουργία προσωπικής μερίδας του επενδυτή στο Σύστημα Άυλων Τίτλων (Σ.Α.Τ.) της «Ελληνικό Κεντρικό Αποθετήριο Τίτλων Α.Ε.». Η πραγματοποίηση της επένδυσης πιστοποιείται με βεβαίωση, η οποία εκδίδεται από τον διαμεσολαβητή του δευτέρου εδαφίου και η διακράτησή της με βεβαίωση που εκδίδεται από την επιχείρηση επενδύσεων, ή το πιστωτικό ίδρυμα του δευτέρου εδαφίου, με έδρα ή υποκατάστημα στην Ελλάδα, που τηρεί τον σχετικό λογαριασμό χειριστή.
7. Στον πολίτη τρίτης χώρας που έχει λάβει εθνική θεώρηση εισόδου ως επενδυτής της παρ. 1, εφόσον προσκομίσει πρόσφατη πιστοποίηση της αρμόδιας υπηρεσίας για τη διακράτηση της επένδυσης και τα λοιπά απαιτούμενα δικαιολογητικά της απόφασης της παρ. 1 του άρθρου 176, χορηγείται με απόφαση του Υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου, άδεια διαμονής, διάρκειας ενός (1) έτους, η οποία ανανεώνεται για διάστημα δύο (2) ετών κάθε φορά, για όσο πιστοποιείται η διακράτηση της συγκεκριμένης επένδυσης και πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις χορήγησης της άδειας. Εξαιρετικά, η άδεια ανανεώνεται και στις περιπτώσεις που έχει παρέλθει ο μέγιστος χρόνος λειτουργίας που τίθεται ως προϋπόθεση για την εγγραφή ή διατήρηση της επιχείρησης, ακόμα και αν, εκ του λόγου αυτού, η επιχείρηση έχει διαγραφεί από το Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων της «Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων Α.Ε.», εφόσον πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις χορήγησής της. Διαστήματα απουσίας από τη χώρα δεν συνιστούν λόγο που κωλύει την ανανέωση της άδειας διαμονής. Αρμόδια για την εξέταση της αίτησης και την έκδοση απόφασης χορήγησης ή ανανέωσης της άδειας διαμονής σε πολίτες τρίτων χωρών, που έχουν πραγματοποιήσει επένδυση του παρόντος άρθρου, είναι η Διεύθυνση Αδειών Διαμονής του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου.
8. Στην άδεια διαμονής των πολιτών τρίτων χωρών της παρ. 1 αναγράφεται «Β.6 Άδεια διαμονής για πραγματοποίηση επένδυσης σε νεοφυή επιχείρηση».
9. Οι άδειες διαμονής που χορηγούνται σύμφωνα με το παρόν δεν καθιερώνουν δικαίωμα πρόσβασης σε οποιαδήποτε μορφή εργασίας.
10. Πολίτης τρίτης χώρας, κάτοχος άδειας διαμονής σε ισχύ που χορηγήθηκε σύμφωνα με το παρόν, διακρατεί τις μετοχές της παρ. 1 για πέντε (5) έτη από την απόκτησή τους. Μετά την παρέλευση του ελάχιστου διαστήματος διακράτησης, ο πολίτης τρίτης χώρας διατηρεί την άδεια διαμονής του αν εκποιήσει τις μετοχές, εφόσον αποκτήσει νέες μετοχές της παρ. 1 και υπό τους όρους του παρόντος άρθρου εντός δύο (2) μηνών ή προχωρήσει σε επένδυση των άρθρων 96 έως 100 εντός δύο (2) μηνών. Στις περιπτώσεις πτώχευσης ή εταιρικού μετασχηματισμού της εταιρείας, ακόμη και πριν από την πάροδο του ελάχιστου διαστήματος διακράτησης, η άδεια διαμονής δεν ανακαλείται αν ο πολίτης τρίτης χώρας αποκτήσει, εντός δύο (2) μηνών, μετοχές της παρ. 1 και υπό τους όρους του παρόντος άρθρου σε άλλη επιχείρηση ή προχωρήσει σε επένδυση των άρθρων 96 έως 100 εντός δύο (2) μηνών, ακόμη και αν η αγορά μετοχών ή η επένδυση πραγματοποιηθεί με χρήματα που προέκυψαν από τη ρευστοποίηση της αρχικής επένδυσης. Σε όλες τις ανωτέρω περιπτώσεις μεταβολής της επένδυσης, ο πολίτης τρίτης χώρας, κάτοχος άδειας διαμονής σε ισχύ δυνάμει του παρόντος, και τα μέλη της οικογένειάς του διατηρούν την ήδη χορηγηθείσα άδεια διαμονής έως την ολοκλήρωση των διαδικασιών πιστοποίησης της νέας συνολικής επένδυσης και χορήγησης της άδειας διαμονής δυνάμει αυτής.
11. Οι πολίτες τρίτων χωρών ενημερώνουν τη Διεύθυνση Άμεσων Ξένων Επενδύσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης για τη ρευστοποίηση μέρους ή του συνόλου της επένδυσης, καθώς και για την πτώχευση ή τον εταιρικό μετασχηματισμό της εταιρείας, της οποίας απέκτησαν μετοχές, εντός προθεσμίας ενός (1) μηνός. Η παραπάνω Υπηρεσία ενημερώνει τη Διεύθυνση Αδειών Διαμονής του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου για τη διακοπή της διακράτησης της επένδυσης.
12. Η άδεια διαμονής ανακαλείται και, με την επιφύλαξη των περιπτώσεων μεταβολής ή παύσης λειτουργίας του φορέα της επένδυσης, επιβάλλεται, με κοινή απόφαση των αρμόδιων οργάνων των Υπουργείων Ανάπτυξης και Μετανάστευσης και Ασύλου, διοικητικό πρόστιμο ύψους πενήντα χιλιάδων (50.000) ευρώ:
α) στην επιχείρηση και στον πολίτη τρίτης χώρας, αν διαπιστώνεται παράβαση των όρων της παρ. 2, και
β) στον πολίτη τρίτης χώρας, αν δεν τήρησε την υποχρέωση διακράτησης της παρ. 10 ή δεν προέβη ή προέβη εκπρόθεσμα στην ενημέρωση του πρώτου εδαφίου της παρ. 11.».
Άρθρο 42
Παράβολο για τη χορήγηση και ανανέωση αδειών διαμονής τύπου «Β.6» – Τροποποίηση περ. γ΄ παρ. 1 άρθρου 171 Κώδικα Μετανάστευσης
Στην περ. γ΄ της παρ. 1 του άρθρου 171 του Κώδικα Μετανάστευσης (ν. 5038/2023, Α΄ 81), περί παραβόλων – προστίμων, προστίθεται δεύτερο εδάφιο, και η περ. γ΄ διαμορφώνεται ως εξής:
«γ. για τις άδειες διαμονής που περιλαμβάνονται στην κατηγορία «Β» του Μέρους Ε΄ και στους τύπους αδειών διαμονής «Β.1», «Β.2», «Β.3», «Β.4» και «Β.5» του Κεφαλαίου Β΄, σε δύο χιλιάδες (2000) ευρώ. Ειδικά για τις άδειες διαμονής τύπου «Β.6», η αίτηση για τη χορήγηση και την ανανέωσή τους συνοδεύεται και από αποδεικτικό καταβολής ηλεκτρονικού παραβόλου ύψους δύο χιλιάδων πεντακοσίων (2.500€) ευρώ, το οποίο εισπράττεται ως τέλος υπέρ της «Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων Α.Ε.» και δεν επιστρέφεται, ανεξαρτήτως της κατάληξης του αιτήματος.».
Άρθρο 43
Εξουσιοδοτικές διατάξεις – Προσθήκη παρ. 47Α στο άρθρο 176 Κώδικα Μετανάστευσης
Στο άρθρο 176 του Κώδικα Μετανάστευσης (ν. 5038/2023, Α΄ 81), περί εξουσιοδοτικών διατάξεων, προστίθεται παρ. 47Α ως εξής:
«47Α. α) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης, Εξωτερικών και Μετανάστευσης και Ασύλου δύναται να αναπροσαρμόζεται το απαιτούμενο ελάχιστο ύψος επένδυσης και τα λοιπά χαρακτηριστικά της επένδυσης του άρθρου 100Α, να καθορίζεται ο αριθμός των πολιτών τρίτων χωρών της περ. β) της παρ. 3 του άρθρου 100Α σε συνάρτηση με το ύψος της επένδυσης, το οποίο δεν μπορεί να είναι κατώτερο από το διπλάσιο του ελάχιστου ποσού που ορίζεται κατά περίπτωση στην παρ. 1 του ιδίου άρθρου, το περιεχόμενο της αίτησης εισόδου και τα δικαιολογητικά της παρ. 5 του ιδίου άρθρου και να ρυθμίζεται κάθε άλλο θέμα σχετικό με την εφαρμογή του άρθρου 100Α.
β) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης και Μετανάστευσης και Ασύλου δύναται να καθορίζονται η διαδικασία και η προθεσμία υποβολής αίτησης για τη νέα άδεια διαμονής του επενδυτή και των μελών της οικογένειάς του, τα δικαιολογητικά και ο τρόπος παρακολούθησης της τήρησης των όρων και των προϋποθέσεων αναφορικά με τη νέα επένδυση, καθώς και κάθε άλλο θέμα σχετικό με την εφαρμογή της παρ. 10 του άρθρου 100Α.
γ) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Μετανάστευσης και Ασύλου, Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Ανάπτυξης, κατόπιν εισήγησης του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, ορίζονται η διαδικασία και τα όργανα διενέργειας του ελέγχου για την εφαρμογή του άρθρου 100Α, καθορίζεται η διαδικασία βεβαίωσης και είσπραξης των προστίμων της παρ. 12 του ιδίου άρθρου, καθώς και κάθε άλλο ζήτημα σχετικό με την εφαρμογή του άρθρου 100Α.».
Άρθρο 34
Επέκταση κινήτρων για κίνητρα ευρεσιτεχνίας -Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 71Α Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος
Να δοθεί νέο, αντικειμενικός ορισμός στο τι αποτελεί διεθνής πατέντα ώστε να αντανακλάται σε αγορές με μεγάλη αγορά και όχι κατ’΄επίφαση διεθνείς αγορές.
Στο άρθρο 100Α – 3 Προτάσεις:
1. Για να πληρούν τα κριτήρια, οι εταιρείες δεν είναι υποχρεωτικό να έχουν έδρα στην Ελλάδα, εφόσον είναι μέλη του Elevate Greece αλλά μπορούν να έχουν έδρα εντός ΕΕ και να έχουν πάνω από το 80% του τζίρου τους στην Ελλάδα την στιγμή της επένδυσης, και το προηγούμενο έτος.
2. Τα φορολογικά κίνητρα & η golden visa να ισχύουν τόσο σε συμμετοχή Αυξήσεων Μετοχικού Κεφαλαίου, όσο και για αγορά μεριδίου 250.000 ευρώ από νομικό πρόσωπο (ή φυσικό πρόσωπο) που συμμετέχει σε νεοφυή επιχείρηση και όχι μόνο αγορά μεριδίων στα Venture Capital, καθώς έτσι δημιουργείται αθέμιτος ανταγωνισμός. Στα VCs δεν υπάρχει η υποχρέωση της επένδυσης των 250.000 ευρώ στην Ελλάδα, ενώ η νεοφυής επιχείρηση δραστηριοποιείται στην Ελλάδα.
3. Για να επωφεληθεί η ελληνική οικονομία – προστίθεται το εξής: Το φυσικό ή νομικό πρόσωπο θα είναι υποχρεωμένο σε ποσοστό τουλάχιστον 70% να επενδύσει τα χρήματα του στην Ελλάδα, σε οποιονδήποτε κλάδο της οικονομίας
Άρθρο 33
Επέκταση κινήτρων για επενδυτικούς αγγέλους – Τροποποίηση άρθρου 70Α Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος
1. Η αύξηση του ανώτατου ποσού από 300.000 € σε 900.000 € θα έχει περισσότερο νόημα εαν περιληφθούν και νομικές οντότητες Ειδικού Σκοπού (SPVs επενδυτικού χαρακτήρα). Ένας ιδιώτης δεν θα επενδύσει απευθείας αλλά μέσω τέτοιων σχημάτων
2. Να προβλεφθούν οι επενδύσεις και με Εναλλακτικά Χρηματοδοτικά Εργαλεία, όπως τα μετατρέψιμα ομολογιακά δάνεια (convertible notes) και συμφωνίες μελλοντικής απόκτησης μετοχών (SAFEs).
Επίσης η ισχύουσα νομοθεσία επιτρέπει convertible notes μόνο σε ΑΕ ενώ το 85% των ελληνικών startups είναι ΙΚΕ, που είναι πιο ευέλικτες για νεοφυείς επιχειρήσεις.
Επίσης απαιτείται επίσπευση της διαδικασίας δήλωσης και εκκαθάρισης μέσω διαλειτουργικότητας ΑΑΔΕ με Elevate Greece AE, μέσω ψηφιακής διαδικασίας.
Άρθρο 32
4. Δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι αποσβέσεις του εξοπλισμού και των οργάνων που χρησιμοποιούνται για τις ανάγκες εκτέλεσης της επιστημονικής και της τεχνολογικής έρευνας, οι οποίες πραγματοποιούνται από πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, όπως αυτές ορίζονται στο Παράρτημα της Σύστασης της Επιτροπής 2003/361/ΕΚ της 6ης Μαΐου 2003, εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων αυτών κατά τον χρόνο της πραγματοποίησής τους, προσαυξημένες κατά ποσοστό διακόσια τοις εκατό (200%) αν οι δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας αντιστοιχούν σε ποσοστό ανώτερο του είκοσι τοις εκατό (20%) επί του συνόλου των δαπανών που πραγματοποιήθηκαν το ίδιο έτος.
Το 20% είναι αρκετά υψηλό.
Στην Κύπρο είναι 10% (πιο εφικτό για ΜμΕ)
Άρθρο 32
Επέκταση κινήτρων για δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας – Τροποποίηση παρ. 1, 2 και περ. δ) παρ. 3, προσθήκη παρ. 4 έως 6 στο άρθρο 22Α Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος
Nα εξεταστεί η δυνατότητα να επιτρέπεται ο συμψηφισμός του φορολογικού οφέλους που προκύπτει από την υπερέκπτωση των δαπανών επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας με εργοδοτικές εισφορές, όπως προτείνεται στο Σχέδιο Ανάπτυξης για την Ελληνική Οικονομία. [Πισσαρίδης, Χ. κ.ά. (2020) “Σχέδιο Ανάπτυξης για την Ελληνική Οικονομία 2020”, Ελληνική Κυβέρνηση, 24 Νοεμβρίου, σελ. 167-168].
Έτσι θα προσελκυστούν Anchor Investors σε R&D (πρόταση και από McKinsey, Η Ελλάδα 10 χρόνια μετά) οι οποίοι επενδύουν στο ανθρώπινο κεφάλαιο της χώρας και δημιουργούν σημαντική διάχυση γνώσης.
Από το πεδίο εφαρμογής του άρθρου 22Α, όπως διαμορφώνεται με την προτεινόμενη διάταξη, έχουν παραλειφθεί, προφανώς εκ παραδρομής, τα Ερευνητικά Πανεπιστημιακά Ινστιτούτα (Ε.Π.Ι) των ΑΕΙ, τα οποία έχουν ιδρυθεί κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 17 του Ν. 2083/1992 και πλέον ρυθμίζονται από τα άρθρα 267 – 276 του Ν. 4957/2022.
Τα Ε.Π.Ι, κατ’ άρθρο 267 του Ν. 4957/2022, αναγνωρίζονται, ρητώς, ως νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, εποπτευόμενα από τον Υπουργό Παιδείας, ερευνητικοί φορείς, σύμφωνα με τους τους ορισμούς του άρθρου 2§19 του Ν. 4310/2014.
Διαθέτουν διακριτή νομική προσωπικότητα από αυτή του οικείου Α.Ε.Ι., διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια, ανήκουν στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, λειτουργούν προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος, διέπονται δε και από τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας για τους ερευνητικούς φορείς της ημεδαπής.
Επομένως σε εκτέλεση των ανωτέρω διατάξεων, της αρχής της ισότητας, του δεδομένου ότι ουδεμία διαφοροποίηση υφίσταται νομικά ή ουσιαστικά μεταξύ των Ινστιτούτου και των λοιπών ερευνητικών και τεχνολογικών φορέων αλλά και της επιδίωξης διαμόρφωσης του ενιαίου χώρου της έρευνας, τα Ε.Π.Ι θα πρέπει να περιληφθούν στο πεδίο εφαρμογής της διάταξης.
Προτεινόμενη Τροποποίηση για τις Κοιν.Σ.Επ.
Εισαγωγή ειδικής πρόβλεψης:
«Οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.) και οι Συνεταιρισμοί Εργαζομένων που επενδύουν σε έρευνα και ανάπτυξη (R&D), πράσινες τεχνολογίες, κυκλική οικονομία ή ευρεσιτεχνίες δικαιούνται:
Φορολογική απαλλαγή 50% για δαπάνες R&D που σχετίζονται με τις ανωτέρω δραστηριότητες.
Επιστροφή φόρου για το 50% των δαπανών που επενδύονται σε εξοπλισμό ή υπηρεσίες καινοτομίας.
Απαλλαγή από φόρους για έσοδα που προέρχονται από ευρεσιτεχνίες ή άλλες καινοτόμες δραστηριότητες για τα πρώτα πέντε έτη.»
Ανάλυση της Πρότασης
Ευθυγράμμιση με τα Άρθρα 32-34
Οι Κοιν.Σ.Επ. θα ενταχθούν στις επιλέξιμες κατηγορίες για τα φορολογικά κίνητρα, επεκτείνοντας την εφαρμογή τους πέραν των νεοφυών επιχειρήσεων και ευρεσιτεχνιών.
Τα κίνητρα μπορούν να επικεντρωθούν σε τομείς όπως η κυκλική οικονομία, οι πράσινες τεχνολογίες και η κοινωνική καινοτομία, τομείς στους οποίους οι Κοιν.Σ.Επ. έχουν ήδη σημαντική δραστηριότητα.
Διαφοροποίηση για κοινωνικό όφελος:
Η απαλλαγή ή η επιστροφή φόρου μπορεί να συνδυαστεί με την υποχρέωση των Κοιν.Σ.Επ. να επανεπενδύουν μέρος των κερδών σε κοινωνικά ή περιβαλλοντικά έργα, εξασφαλίζοντας διπλό όφελος.
Επιχειρήματα για τη νομική ένταξη:
Σύμφωνα με το άρθρο 32, οι δαπάνες που γίνονται για επιστημονική έρευνα είναι ήδη επιλέξιμες για απαλλαγές. Οι Κοιν.Σ.Επ. και Συν.Εργ. μπορούν να ενταχθούν μέσω ειδικής διάταξης, καθώς η κοινωνική καινοτομία συνάδει με τους στόχους έρευνας και ανάπτυξης.
Στο άρθρο 33, οι επενδυτικοί αγγέλοι ενισχύουν νεοφυείς επιχειρήσεις. Η πρόταση επεκτείνει αυτή τη δυνατότητα στις Κοιν.Σ.Επ., παρέχοντας κίνητρα σε ιδιώτες να επενδύσουν σε κοινωνικές καινοτομίες (impact investors).
Ενίσχυση μέσω ευρωπαϊκών πολιτικών
Η ΕΕ προωθεί την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, αναγνωρίζοντας τον ρόλο της κοινωνικής οικονομίας. Αυτή η πρόβλεψη μπορεί να συνδεθεί με ευρωπαϊκά κονδύλια, διευρύνοντας τις χρηματοδοτικές δυνατότητες των νομικών μορφών των Κοιν.Σ.Επ. και Συν.Εργ. του Ν.4430/2016.
Προτεινόμενη Νομική Διατύπωση
Στο Άρθρο 32 προστίθεται παράγραφος 6:
«Οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις και οι Συνεταιρισμοί Εργαζομένων δικαιούνται:
α) Επιστροφή φόρου για δαπάνες R&D που σχετίζονται με κοινωνική ή περιβαλλοντική καινοτομία, ύψους 50%.
β) Απαλλαγή από φόρους για εισοδήματα από ευρεσιτεχνίες για πέντε (5) έτη από την κατοχύρωσή τους.
γ) Κίνητρα για επενδυτές που συμμετέχουν σε χρηματοδοτικά σχέδια Κοιν.Σ.Επ. και Συνεταιρισμών Εργαζομένων, υπό την προϋπόθεση ότι επανεπενδύουν μέρος των κερδών τους σε κοινωνικά έργα.»
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η επιχειρηματική μορφή των Κοινωνικών Επιχειρήσεων (όπου στην Ελλάδα αναφέρονται ακόμα ως Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας με τη μορφή Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης ή Συνεταιρισμού Εργαζομένων των Κεφαλαίων Δ’ και Ε’, αντίστοιχα, του ν. 4430/2016 (Α΄ 205) ) είναι επιλέξιμη ως start-up.
Ωστόσο, στη χώρα μας, το επιχειρηματικό αυτό μοντέλο αντιμετωπίζεται περιοριστικά και παραγνωρίζεται, αν και προσφέρει αντίστοιχα δυναμική με τα startup και spin-offs.
Η ενίσχυση μέσω angel και impact investors θα μπορούσε να προσελκύσει επενδύσεις που διαφορετικά κατευθύνονται σε χώρες που αναγνωρίζουν τις κοινωνικές επιχειρήσεις ως τεχνολογικές startup.
Ως εκ τούτου και με βάση τις αρχές και οδηγίες της Ε.Ε. για την μη στρέβλωση του ανταγωνισμού, ζητάμε με το παρόν Νομοσχέδιο να δοθεί η δυνατότητα εγγραφής των Φορέων Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας με τη μορφή Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης ή Συνεταιρισμού Εργαζομένων των Κεφαλαίων Δ’ και Ε’, αντίστοιχα, του ν. 4430/2016 (Α΄ 205) στο Elevate Greece και στο Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων.
Ο θεσμός των Επιχειρηματικών Αγγέλων είναι ιδιαίτερα διαδεδομένος σε όλο τον ανεπτυγμένο κόσμο όπου οι Επιχειρηματικοί Άγγελοι απολαμβάνουν ιδιαίτερων φορολογικών κινήτρων για τις επενδύσεις τους σε χώρες όπως η Αγγλία, η Γαλλία, η Πορτογαλία, η Φινλανδία κ.ά. (βλέπε έκθεση EBAN, 2018). Αυτά τα κίνητρα ενισχύουν την επιχειρηματικότητα, καθιστώντας τον θεσμό έναν κρίσιμο μοχλό ανάπτυξης του καινοτόμου οικοσυστήματος.
Παρότι η ελληνική νομοθεσία έχει εισάγει φορολογικά κίνητρα, υφίστανται σημαντικοί περιορισμοί που δυσχεραίνουν την αποτελεσματικότητα του θεσμού. Ειδικότερα:
Αποκλειστικότητα Κεφαλαιουχικών Εταιρειών: Τα κίνητρα ισχύουν μόνο για εισφορές κεφαλαίου σε ΑΕ, ΕΠΕ και ΙΚΕ, αποκλείοντας πολλές startups που βρίσκονται σε πρώιμα στάδια και δεν έχουν ΑΦΜ.
Μη Κάλυψη Εναλλακτικών Χρηματοδοτικών Εργαλείων: Εργαλεία όπως μετατρέψιμα ομολογιακά δάνεια (convertible notes) και συμφωνίες μελλοντικής απόκτησης μετοχών (SAFEs) δεν προβλέπουν φορολογικά οφέλη, παρότι είναι ευρέως διαδεδομένα διεθνώς. Η τρέχουσα νομοθεσία επιτρέπει convertible notes μόνο σε ΑΕ. Πρέπει να επεκταθεί και στις ΙΚΕ, που είναι πιο ευέλικτες για νεοφυείς επιχειρήσεις.
Συμπερίληψη Επενδύσεων από Νομικά Πρόσωπα
Πολλοί Επιχειρηματικοί Άγγελοι επενδύουν μέσω νομικών οντοτήτων που ιδρύουν για καλύτερη παρακολούθηση / διαχειριστικούς λόγους. Αυτές οι επενδύσεις πρέπει να καλύπτονται από τα φορολογικά κίνητρα.
Χρονοβόρες Διαδικασίες και Εμπόδια: Οι επενδυτές συχνά καλούνται από τις ΔΟΥ για εξηγήσεις, ενώ η εκκαθάριση δηλώσεων καθυστερεί λόγω αναμονής επιβεβαιώσεων από το Elevate Greece.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ (άρθρο 33)
1. Ενσωμάτωση Convertible Notes και SAFEs στα Φορολογικά Κίνητρα
Το 90% των επενδύσεων αρχικού σταδίου πραγματοποιούνται με αυτά τα εργαλεία, καθώς η αποτίμηση των startups στο αρχικό στάδιο είναι συχνά ανέφικτη. Η μη ένταξή τους στα φορολογικά οφέλη ακυρώνει τον σκοπό του μέτρου.
– Τροποποίηση του Άρθρου 70Α (ΚΦΕ)
Επέκταση του φορολογικού πλαισίου για να περιλαμβάνει convertible notes, SAFEs και άλλες μορφές χρηματοδότησης, απαραίτητες για startups σε αρχικά στάδια.
2. Εξομοίωση Φορολογίας Υπεραξίας Μη Εισηγμένων Μετοχών
Ευθυγράμμιση του φορολογικού συντελεστή κερδών από υπεραξία μη εισηγμένων μετοχών με εκείνον των εισηγμένων, ενθαρρύνοντας επενδύσεις.
– Τροποποίηση του άρθρου 42 του Ν. 4172/2013, ώστε η φορολογία των κερδών από υπεραξία μετοχών μη εισηγμένων μετοχών να εξομοιωθεί με εκείνη των εισηγμένων μετοχών.
3. Επέκταση των κινήτρων και σε νομικά πρόσωπα πέρα των φυσικών προσώπων (Κάλυψη Επενδύσεων μέσω SPVs)
4. Απλοποίηση Διαδικασιών Υποβολής Δηλώσεων
Οι επενδύσεις να δηλώνονται μέσω μιας ψηφιακής διαδικασίας, χωρίς την ανάγκη φυσικής παρουσίας στις ΔΟΥ. Η επιβεβαίωση της ένταξης των startups στο Elevate Greece να ολοκληρώνεται σε λίγες ημέρες, όχι σε μήνες.
Ως business angel θα ήθελα να αναφέρω μερικά σημεία που είναι απαραίτητα να διορθωθούν για να μπορεί να έχει ανταπόκριση το μέτρο που, ενώ είναι προς την σωστή κατεύθυνση, χρειάζεται κάποιες διορθώσεις τεχνικού χαρακτήρα για να μπορούμε να το αξιοποιήσουμε:
1. Σήμερα τα κίνητρα καλύπτουν μόνο την περίπτωση direct equity investment. Τα περισσότερα όμως investments αρχικού σταδίου γίνονται με convertible notes ή SAFEs, για τον απλούστατο λόγο ότι είναι πολύ δύσκολο, ως αδύνατο, να γίνει σωστά η αποτίμηση μιας εταιρείας όταν είναι ακόμα στο αρχικό στάδιο της ιδέας ή του MVP. Είναι απολύτως απαραίτητο να παρέχεται το κίνητρο και σε επενδύσεις με convertible notes ή SAFE notes.
2. Σε πολλές περιπτώσεις τα startups αποφεύγουν να δέχονται individual investors στα cap tables τους για να μην το «φορτώνουν» και να απλοποιούν τις διαδικασίες. Σε αυτές τις περιπτώσεις μαζεύονται 10-15 angels και δημιουργούν ένα SPV το οποίο και κάνει την επένδυση ώστε να εμφανίζεται μόνο μια νέα εγγραφή στο cap table του startup. Χωρίς αυτήν την αλλαγή, το μέτρο εξαιρεί μεγάλο ποσοστό των angel investments στην Ελλάδα.
3. Πολλοί από τους angel investors έχουν ιδρύσει εταιρείες για να κάνουν τις επενδύσεις τους, για λόγους καλύτερης οργάνωσης και διαχείρισης των επενδύσεων. Το ίδιο ισχύει και για τα family offices. Σήμερα το tax benefit τους εξαιρεί. Θεωρώ πολύ σημαντικό το κίνητρο να καλύπτει και αυτές τις περιπτώσεις.
4. Δεδομένου ότι το 95% των startups που ιδρύονται στην Ελλάδα είναι ΙΚΕ, θα πρέπει να βρεθεί τρόπος να καλύπτεται νομικά και θεσμικά η επένδυση σε ΙΚΕ μέσω convertible note και SAFE note.
5. Κάθε φορά που δηλώνουμε στο Ε1 μια επένδυση στο σχετικό πεδίο, καλούμαστε για εξηγήσεις στις αρμόδιες ΔΟΥ. Θα πρέπει να καταργηθεί αυτή η τιμωρητική πρακτική και να αντικατασταθεί από μια online διαδικασία. Εφόσον υπάρχουν όλα τα απαραίτητα έγγραφα και δικαιολογητικά, η αυτοπροσώπως μετάβαση στην ΔΟΥ είναι χαμένα χρήματα και χρόνος και για το κράτος και για τους επενδυτές.
6. Σε όσες περιπτώσεις γνωρίζουμε, οι αρμόδιες ΔΟΥ καθυστερούν πολλούς μήνες να εκκαθαρίσουν τις δηλώσεις επειδή περιμένουν από το υπουργείο να τους επιβεβαιώσει ότι το εκάστοτε startup είναι μέλος του Elevate Greece. Θα έπρεπε αυτήν η διαδικασία να μην παίρνει 3-4 μήνες κάθε φορά αλλά λίγες ημέρες.
1. Τροποίηση του Άρθρου 70Α ώστε να περιλαμβάνεται πέρα της εισφοράς κεφαλαίου με έκδοση μετοχών και την παροχή δανείου μετατρέψιμου σε μετοχές καθώς και την συμφωνία μελλοντικής αγοράς μετοχών (SAFE). Οι νεουφείς επιχειρήσεις συχνά δεν έχουν τα χρήματα και τον χρόνο που απαιτείται για την υλοποίηση της διαδικασίας αύξησης κεφαλαίου με έκδοση μετοχών.
2. Επέκταση των κινήτρων και σε νομικά πρόσωπα πέρα των φυσικών προσώπων. Πολλοί business angels προτιμούν να οργανώνουν τις επενδύσεις τους μέσω εταιριών για καλύτερη παρακολούθηση.
3. Τροποποίηση του άρθρου 42 του Ν. 4172/2013, ώστε η φορολογία των κερδών από υπεραξία μετοχών μη εισηγμένων μετοχών να εξομοιωθεί με εκείνη των εισηγμένων μετοχών.
1. Να ωφελούνται των φοροαπαλλαγών επενδύσεις σε startups που γίνονται από νομικά πρόσωπα, καθώς είναι ο συνήθης τρόπος που άγγελοι επενδυτές κάνουν τις σοβαρές επενδύσεις που εν τέλει ωφελούν την οικονομία.
2. Να θεσμοθετηθούν με απλό τρόπο και να συμπεριληφθούν (αντί για μονο επενδύσεις equity) τα SAFE (Simple Agreement for Future Equity) όπως σε ολο τον υπόλοιπο κόσμο, καθώς είναι ο πιο γρήγορος και αποδοτικός τρόπος να χρηματοδοτηθεί μια early stage startup, χωρίς να εμπλέκονται αποτιμήσεις, χαρτόσημα κλπ.
3. Να θεσμοθετηθούν εταιρείες holding ειδικού σκοπού (SPV) που να έχουν μονσαδικό σκοπό τη συμμετοχή στο κεφάλαιο startups, με απλοποιημένες διαδικασίες και μηδενικό κόστος διατήρησης και γραφειοκρατίας και απλοποιημένη διαδικασία λύσης τους, καθώς σε όλες τις ανεπτυγμένες αγορές οι εταιρείες κλείνουν όσο γρήγορα ανοίγουν όταν πρόκειται απλά για passive SPVs, έτσι ώστε να μπορούν άγγελοι επενδυτές να συμμετέχουν ως μια νομική οντότητα στο cap table μιας startup, κάτι που θα διευκολύνει τη συμμετοχή περισσότερων επενδυτών.
4. Να λυθούν τα προβλήματα και οι καθυστερήσεις που υπάρχουν ως τώρα όταν ένας άγγελος επενδυτής καταθέτει τη φοροαπαλλαγή στο Ε1, και εν τέλει η δήλωση του κάνει μήνες να εκκαθαριστεί. Ήδη πάρα πολλοί επιλέγουν να μην δηλώσουν σχετικές επενδύσεις προκειμένου να αποφύγουν την ταλαιπωρία με την εφορία παρά το γεγονός ότι χάνουν την υφιστάμενη φοροαπαλλαγή. Δεν έχει νόημα να αυξήσετε τα ποσά φοροαπαλλαγής αν δεν γίνει εύκολη και γρήγορη η διαδικασία.
Για το Άρθρο 32 – Επέκταση κινήτρων για δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας
Καταρχάς, πρέπει να τονίσουμε ότι παρατηρείται έλλειψη επαρκών και έγκαιρα δημοσιευμένων στατιστικών δεδομένων σχετικά με την εφαρμογή του συγκεκριμένου άρθρου, γεγονός που δυσχεραίνει την τεκμηριωμένη δημόσια συζήτηση σχετικά με την αποτελεσματικότητα των υφιστάμενων δημόσιων πολιτικών. Αυτή η έλλειψη δεδομένων αντικατοπτρίζεται και στις αιτιολογικές εκθέσεις των σχετικών νόμων. Εξάλλου, από την ένταξή του στον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, το άρθρο 22Α έχει ήδη τροποποιηθεί τέσσερις φορές.
Δημοσιευμένα στοιχεία υπάρχουν μόνο για τα έτη 2016 [EKT (2019). Οι φορολογικές απαλλαγές για δραστηριότητες Έρευνας και Ανάπτυξης στην Ελλάδα με βάση τους Ν. 2238/1994 και N. 4172/2013 (2010-2016)], 2017 και 2018 [Spilioti, A. et al. (2021). Fostering R&D intensity in Greece: Policy experience and lessons learned, Case study contribution to the OECD TIP project on R&D intensity].
Για το λόγο αυτό πριν από την όποια αλλαγή του άρθρου είναι απαραίτητη η τακτική δημοσίευση επαρκών δεδομένων σχετικά με την αποτελεσματικότητα και το κόστος των φορολογικών κινήτρων, ώστε να αξιολογηθεί η επιτυχία τους στην επίτευξη των στόχων τους.
Επιπροσθέτως, εγείρονται σοβαρά ερωτήματα για το κατά πόσο από μόνη της η αύξηση του συντελεστή έκπτωσης για επιλέξιμες δαπάνες R&D θα αποφέρει ουσιαστικά οφέλη για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, λόγω της περιορισμένης τους κερδοφορίας. Θα πρέπει λοιπόν, να εξεταστεί η δυνατότητα επιστροφής χρημάτων σε ζημιογόνες εταιρείες (με τρόπο που να αποτρέπει την κατάχρηση και την απάτη). Εναλλακτικά, θα μπορούσε να εξεταστεί η δυνατότητα να επιτρέπεται ο συμψηφισμός του φορολογικού οφέλους που προκύπτει από την υπερέκπτωση των δαπανών επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας με εργοδοτικές εισφορές, όπως προτείνεται στο Σχέδιο Ανάπτυξης για την Ελληνική Οικονομία. [Πισσαρίδης, Χ. κ.ά. (2020) “Σχέδιο Ανάπτυξης για την Ελληνική Οικονομία 2020”, Ελληνική Κυβέρνηση, 24 Νοεμβρίου, σελ. 167-168].
Για το Άρθρο 34 – Επέκταση κινήτρων για κίνητρα ευρεσιτεχνίας
Η προτεινόμενη ενίσχυση του κινήτρου του άρθρου 71Α του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος φαίνεται λογική, καθώς το συγκεκριμένο κίνητρο έχει μέχρι σήμερα ελάχιστη πρακτική εφαρμογή. Σύμφωνα με δεδομένα του ΣΕΒ [ΣΕΒ (2016). Προτάσεις πολιτικής για την ενθάρρυνση των παραγωγικών επενδύσεων, σελ. 30] από τη βάση δεδομένων «Διαύγεια», έως τις αρχές του 2015 είχαν ενταχθεί μόλις 11 προϊόντα από μία εταιρεία του φαρμακευτικού κλάδου, με τον μέσο χρόνο έγκρισης για την ένταξη να ανέρχεται στους 16 μήνες. Καθώς δεν φαίνεται να υπάρχουν επίσημα δημοσιευμένα συγκεντρωτικά στοιχεία για τα εν λόγω ζητήματα, πραγματοποιήθηκε αναζήτηση στη «Διαύγεια» με τη λέξη-κλειδί «Άρθρο 71Α του Νόμου 4172/2013» για την περίοδο από 1 Ιανουαρίου 2020 έως 1 Σεπτεμβρίου 2024, στο πλαίσιο της οποίας εμφανίστηκαν 38 αποτελέσματα, εκ των οποίων τα 21 αφορούσαν εγκρίσεις ένταξης.
Ωστόσο, η απλή αύξηση του οικονομικού οφέλους, χωρίς αλλαγές στο πεδίο εφαρμογής της ρύθμισης, όπως αυτές που προτείνονται στο Σχέδιο Ανάπτυξης για την Ελληνική Οικονομία [Πισσαρίδης, Χ. κ.ά. (2020) “Σχέδιο Ανάπτυξης για την Ελληνική Οικονομία 2020”, Ελληνική Κυβέρνηση, 24 Νοεμβρίου, σελ. 169], είναι αμφίβολο αν θα αποδώσει τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Για τους λόγους αυτούς, προτείνεται το πρώτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 71Α του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος να αλλάξει ως εξής:
«1. Τα κέρδη της επιχείρησης από την εκμετάλλευση ευρεσιτεχνίας διεθνώς αναγνωρισμένης στο όνομά της, που αναπτύχθηκε από την ίδια, Ή ΑΠΟ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΙΣΟΔΥΝΑΜΑ ΜΕ ΔΙΠΛΩΜΑΤΑ ΕΥΡΕΣΙΤΕΧΝΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΝΤΑΙ ΝΟΜΙΚΑ, απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος για έως τρία (3) συνεχόμενα φορολογικά έτη, αρχής γενομένης από τη έτος μέσα στο οποίο πραγματοποιήθηκαν για πρώτη φορά τα κέρδη αυτά. (…)
Για το άρθρο 41 και για την άδεια διαμονής τύπου Β.6
Ως γνωστόν, οι «επενδυτές άγγελοι» είναι ιδιώτες που επενδύουν σε νεοφυείς επιχειρήσεις και τις βοηθούν να επιτύχουν τους επιχειρηματικούς τους στόχους. Διαθέτουν σημαντική επιχειρηματική εμπειρία και προσφέρουν όχι μόνο χρηματοδότηση αλλά και ανεκτίμητες γνώσεις. Επιπλέον, για νεοφυείς επιχειρήσεις στα πολύ πρώιμα στάδια ανάπτυξης, οι επενδυτές άγγελοι, μαζί με τα προγράμματα επιτάχυνσης αποτελούν τις κύριες πηγές χρηματοδότησης. (Δείτε ενδεικτικά, Draghi, M. (2024). The future of European competitiveness: In-depth analysis and recommendations.)
Όμως, η συμμετοχή ατόμων που ενδιαφέρονται κυρίως ή αποκλειστικά για την απόκτηση άδειας διαμονής μέσω επενδύσεων σε νεοφυείς επιχειρήσεις μπορεί να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα. Οι νεοφυείς επιχειρήσεις χρειάζονται όχι μόνο κεφάλαια, αλλά και επενδυτές με εμπειρία σε περιβάλλοντα που χαρακτηρίζονται από έντονη αβεβαιότητα.
Ενδεχομένως, θα ήταν προτιμότερο τέτοιοι επενδυτές να επενδύουν όχι άμεσα σε νεοφυείς επιχειρήσεις, αλλά σε Venture Capital Funds, τα οποία είναι σε θέση να διαχειριστούν επαγγελματικά και να κατανείμουν τα κεφάλαια σε μία ή περισσότερες νεοφυείς επιχειρήσεις εκ μέρους τους. Με αυτόν τον τρόπο μειώνονται και οι πιθανότητες απάτης, αλλά και το ελεγκτικό βάρος για τη δημόσια διοίκηση. Επίσης, έτσι μπορεί να απλοποιηθεί και η σχετική ρύθμιση και να υπάρχουν λιγότερες προϋποθέσεις.
Προτεινόμενη αλλαγή: Με απόφαση του Υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου χορηγείται άδεια διαμονής στην Ελλάδα σε πολίτες τρίτων χωρών που εισφέρουν τουλάχιστον διακόσιες πενήντα χιλιάδες (250.000) ευρώ στο κεφάλαιο Οργανισμών Εναλλακτικών Επενδύσεων (ΟΕΕ) που περιλαμβάνονται στον σχετικό κατάλογο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και επενδύουν σε επιχειρήσεις που είναι εγγεγραμμένες στο Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων της εταιρείας «Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων Α.Ε.»
Ζητούμε την Αναβίωση των 120 δόσεων, ΡΥΘΜΙΣΗ 120 ΔΟΣΕΩΝ Ν.4611/2019.
Λόγω ανωτέρας βίας (δευσμευση λογαριασμών) ενταχθήκαμε στο Ν.4821/2021 ΑΡ.75 72 ΔΟΣΕΙΣ και χρεωθήκαμε όλους τους τόκους των 120 δόσεων.
Οι τόκοι είναι δυσβάσταχτοι.
Μας αποτρέπουν στο να κάνουμε επενδύσεις στην Ελλάδα.
Εισήγηση για την τροποποίηση του αρ.100Α στον Κώδικα Μετανάστευσης (ν.5038/2023,Ά’81), ως κάτωθι:
Άρθρο 100Α
1. Με απόφαση του Υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου, η οποία εκδίδεται μετά από πιστοποίηση της Διεύθυνσης Άμεσων Ξένων Επενδύσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης σχετικά με την πραγματοποίηση της επένδυσης που προβλέπεται στον παρόντα, χορηγείται άδεια διαμονής στην Ελλάδα σε πολίτες τρίτων χωρών που εισφέρουν τουλάχιστον διακόσιες πενήντα χιλιάδες (250.000) ευρώ στο κεφάλαιο επιχείρησης που είναι εγγεγραμμένη ή θα εγγραφή στο Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων της εταιρείας «Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων Α.Ε.» ή στο Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων του αρ. 47 του ν.4712/2020(Α’146)για την απόκτηση μετοχών σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ή ομολόγων κατά την έκδοση ομολογιακού δανείου, ή σε αμοιβαίο κεφάλαιο επιχειρηματικών συμμετοχών (Α.Κ.Ε.Σ.) του άρθρου 7 του ν. 2992/2002 (Α΄ 54), το οποίο συστήνεται στην ημεδαπή και η διαχείρισή του ασκείται από ημεδαπή εταιρεία για την πραγματοποίηση επενδύσεων χρηματοδότησης.
Το HEBAN (Hellenic Business Angels Network), το μοναδικό non profit ελληνικό δίκτυο επιχειρηματικών αγγέλων, προτείνει σε σχέση με το άρθρο 33 τα παρακάτω:
ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ
————————–
1. Επειδή το 90% των επενδύσεων αρχικού σταδίου στην Ελλάδα (αλλά και παγκοσμίως) γίνεται με convertible notes ή SAFEs, για τον απλούστατο λόγο ότι είναι πολύ δύσκολο, ως αδύνατο, να γίνει σωστά η αποτίμηση μιας εταιρείας όταν είναι ακόμα στο αρχικό στάδιο της ιδέας ή του MVP, θα πρέπει να εντάσσονται και αυτά στο tax benefit, αλλιώς η δράση θα έχει σχεδόν μηδενικό αποτύπωμα.
2. Το μεγαλύτερο ποσοστό των business angels επενδύουν από νομικές οντότητες που ιδρύουν για αυτόν τον σκοπό. Θα πρέπει να αυτές οι νομικές οντότητες να εντάσσονται στην δράση.
3. Σε πολλές περιπτώσεις τα startups αποφεύγουν να δέχονται individual investors στα cap tables τους για να μην το «φορτώνουν» και να απλοποιούν τις διαδικασίες. Σε αυτές τις περιπτώσεις μαζεύονται 10-15 angels και δημιουργούν ένα SPV το οποίο και κάνει την επένδυση ώστε να εμφανίζεται μόνο μια νέα εγγραφή στο cap table του startup. Είναι απαραίτητο το tax benefit να καλύπτει και αυτές τις περιπτώσεις.
ΠΟΛΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ
————————–
1. Με την παρούσα νομοθεσία, μόνο ΑΕ μπορεί να δεχτεί convertible note. Θα πρέπει να μπορεί να γίνεται και σε ΙΚΕ.
2. Κάθε φορά που ένας Business angel δηλώνει στο Ε1 μια επένδυση στο σχετικό πεδίο, καλείται για εξηγήσεις στην αρμόδια ΔΟΥ. Θα πρέπει να καταργηθεί αυτή η τιμωρητική πρακτική και να αντικατασταθεί από μια απλή online διαδικασία. Εφόσον υπάρχουν όλα τα απαραίτητα έγγραφα και δικαιολογητικά, η αυτοπροσώπως μετάβαση στην ΔΟΥ είναι χαμένα χρήματα και χρόνος και για το κράτος και για τους επενδυτές.
3. Σε όσες περιπτώσεις γνωρίζουμε, οι αρμόδιες ΔΟΥ καθυστερούν πολλούς μήνες να εκκαθαρίσουν τις δηλώσεις επειδή περιμένουν από το υπουργείο να τους επιβεβαιώσει ότι το εκάστοτε startup είναι μέλος του Elevate Greece. Θα έπρεπε αυτήν η διαδικασία να μην παίρνει 3-4 μήνες κάθε φορά αλλά λίγες ημέρες.
4. Το Elevate Greece ζητάει από τα startups να δωλώνουν ένα-ένα τα ονόματα των angel investors στην δημόσια πλατφόρμα του Elevate Greece. Θα πρέπει αυτά να δηλώνονται σε κάποιο private πεδίο του Elevate και μόνο μετά από σύμφωνη γνώμη του κάθε angel investor να γίνεται δημόσιο.
1.Μείωση του συντελεστή φόρου που προκύπτει από την υπεραξία μεταβίβασης μετοχών ή ολόκληρης επιχείρησης μη εισηγμένης στο χρηματιστήριο από επαχθή αιτία από 15% στο 5%.
2. Μείωση του συντελεστή φόρου που προκύπτει από μεταβίβασης τίτλων ή ολόκληρης επιχείρησης αιτία θανάτου, δωρεάς ή γονικής παροχής από 5% σε 1,2% για συγγενείς α΄ βαθμού και 2,4% για συγγενείς β΄ βαθμού.
3.Σταδιακή μείωση της προκαταβολής φόρου νομικών προσώπων με μελλοντικό στόχο την κατάργηση του.
4.Δυνατότητα προσαύξησης των συντελεστών αποσβέσεων (υπεραποσβέσεων) των παραγωγικών επενδύσεων που πραγματοποιούν οι παραγωγικές επιχειρήσεις.
5.Μείωση ποσοστού δαπανών R&D από 20% σε 10% προκειμένου να ενισχυθεί περαιτέρω η επιστημονική και τεχνολογική έρευνα.
Η παράγραφος 10 του άρθρου 41 αναφέρεται σε περιπτώσεις πτώχευσης της εταιρείας, ακόμη και πριν από τη συμπλήρωση του ελάχιστου διαστήματος διακράτησης των μετοχών (5 έτη). Σε αυτήν την περίπτωση, ο επενδυτής οφείλει να προχωρήσει σε νέα επένδυση εντός 2 μηνών, προκειμένου να διατηρήσει την άδεια παραμονής του. Θεωρούμε ότι το ποσό της επανεπένδυσης θα πρέπει να είναι ισάξιο ή μικρότερο του ποσού ρευστοποίησης των μετοχών του, ώστε να διασφαλίζεται η διατήρηση της άδειας παραμονής του.
Μέτρα για την ενίσχυση του εισοδήματος & κλειστά επαγγελματα.
Η κυβέρνηση αυτή απο το 2019 παρόλες τις προεκλογικές της δεσμέυσεις για διόρθωση των στρεβλώσεων στο επιχειρείν οχι μόνο δεν προχώρησε σε κατάργηση των κλειστών επαγγελμάτων αλλά τα ενίσχυσε
Αυτην την στιγμή εχουμε τα περισσότερα κλειστά επαγγέλματα σε ολη την Ευρωπαική ενωση
Με το άρθρο 5 παρ.1 του Συντάγματος κατοχυρώνεται η προσωπική και οικονομική ελευθερία ως ατομικό δικαίωμα.
Ειδικότερη εκδήλωση αυτής της ελευθερίας αποτελεί η επαγγελματική ελευθερία, δηλαδή η ελευθερία επιλογής και άσκησης ορισμένου επαγγέλματος, ως αναγκαίου στοιχείου της προσωπικότητας του ατόμου. Στην ελευθερία αυτή μπορεί ο νόμος να επιβάλλει περιορισμούς. Οι τασσόμενοι όμως από το νόμο όροι και προϋποθέσεις επιλογής και ασκήσεως του επαγγέλματος είναι συνταγματικά επιτρεπτοί, εφόσον ορίζονται κατά τρόπο αντικειμενικό και δικαιολογούνται από αποχρώντες λόγους δημοσίου ή κοινωνικού συμφέροντος.
Η νομοθετική ρύθμιση που περιορίζει την ελευθερία αυτή, δεν μπορεί να έχει ως μοναδικό σκοπό την προστασία του οικονομικού συμφέροντος των ήδη ασκούντων συγκεκριμένη επαγγελματική δραστηριότητα προς βλάβη εκείνων που ενδιαφέρονται να επιλέξουν ορισμένο επάγγελμα. (ΣτΕ 3665/2005)Εδώ αντίθετα έχουμε όχι μία διάταξη υπέρ του Δημοσίου Συμφέροντος, αλλά μία προφανή προσπάθεια άσκησης πολιτικής κολακείας συγκεκριμένης ομάδας επαγγελματιών, γνωρίζοντας μάλιστα ότι η ρύθμιση αυτή είναι αντισυνταγματική και δεν πρόκειται να σταθεί ούτε μία μέρα αν κάποιος προσφύγει και ζητήσει την ακύρωσή της.
Το ζήτημα των κλειστών επαγγελμάτων και της απελευθέρωσης των υπηρεσιών είναι καταρχήν οικονομικό.
Από οικονομική άποψη, έχει αδιαμφισβήτητα τεκμηριωθεί με μελέτες έγκριτων οργανισμών, ότι το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων θα προσφέρει στην ελληνική οικονομία αύξηση του Α.Ε.Π κατά τουλάχιστον 2 μονάδες.
Δικαίωμα Ισότητας Το ζήτημα όμως των κλειστών επαγγελμάτων και της απελευθέρωσης των υπηρεσιών είναι και βαθύτατα πολιτικό.Είναι ζήτημα Δημοκρατίας και σεβασμού της ελευθερίας άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας.Οι Έλληνες πολίτες έχουν συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα στην ισότητα της ευκαιρίας.
Αυτό όμως το δικαίωμα πρέπει να μπορούν να το ασκήσουν και στην πράξη.Η Ελλάδα θα «απογειωθεί» μόνο αν μπορέσει να υλοποιήσουμε την πολιτική και κοινωνική βούληση ανοίγματος όλων των κλειστών επαγγελμάτων.Η Νέα Δημοκρατία καλείται να κάνει τώρα, υπό δυσμενέστερες συνθήκες, αυτά που όφειλε να είχε κάνει το άτολμο και αναποτελεσματικό ΠΑΣΟΚ συγχρόνως με την είσοδο μας στην Ο.Ν.Ε.
Η Κυβέρνηση καλείται τώρα να αγνοήσει το δήθεν πολιτικό κόστος που αφορα μειοψηφίες, να καταλύσει με τρόπο απόλυτο όλα τα τείχη που προστατεύουν τα μικρά και ιδιοτελή συμφέροντα, και να ανοίξει την οικονομία στην κοινωνία και στους πολίτες αυτού του τόπου.
Από την επιτυχία αυτής της προσπάθειας θα κριθεί η πορεία του κυβερνητικού έργου και η πολιτική υστεροφημία όλων όσοι μετέχουμε και στηρίζουμε το πολιτικό εγχείρημα της Νέας Διακυβέρνησης.
Bravo well done