Αρχική Σχέδιο νέου Ποινικού ΚώδικαΠΡΩΤΟ ΒΙΒΛΙΟ – ΠΕΜΠΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ – ΕΠΙΜΕΤΡΗΣΗ ΠΟΙΝΗΣΣχόλιο του χρήστη ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΠΛΑΤΗ | 29 Μαρτίου 2019, 12:45
  • Σχόλιο του χρήστη 'ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΠΛΑΤΗ' | 29 Μαρτίου 2019, 12:45

    H παρούσα πρόταση για νομοθετική αποσαφήνιση με ερμηνευτική διάταξη νόμου, ενός θέματος που απασχολεί την βιβλιογραφία και την νομολογία επί χρόνο μεγαλύτερο των 100 ετών, αφορά: Την περίπτωση όπου αμετάκλητες πλημμεληματικές καταδίκες, με αναστολή, για το αν εξαλείφονται μαζί με την κύρια ποινή, οι παρεπόμενες της ποινής στερήσεις δικαιωμάτων και ανικανότητες, κατ’ άρθρον 104 του ΠΚ. Πιο αναλυτικά : Αν κάποιο από τα πρόσωπα αυτά καταδικαστεί αμετάκλητα σε πλημμεληματικό βαθμό, με αναστολή, τριετή έως και πενταετή, μετά την επιτυχή παρέλευση του χρόνου της αναστολής, θα δικαιούται σε αποκατάσταση στη θέση του, με επαναδιορισμό ή επαναπρόσληψη ή με οποιαδήποτε άλλη μορφή επανόδου, ακόμα και αν η καταδίκη παραμένει, για τεχνικούς λόγους, εγγεγραμμένη στο ποινικό μητρώο. Στο σημείο αυτό χρειάζεται μια σχετική προσοχή, αφού, πολλές φορές η βιβλιογραφία και η νομολογία, έχουν «μπερδέψει» το ζήτημα της μη ισχύος των παρεπόμενων ποινών και των στερήσεων δικαιωμάτων, αμέσως μετά την καταδίκη με αναστολή, που η αρνητική απάντηση έχει κάποια βάση, ΜΕ ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΗΣ ΜΗ ΙΣΧΥΟΣ ΤΩΝ ΠΑΡΕΠΟΜΕΝΩΝ ΠΟΙΝΩΝ ΚΑΙ ΣΤΕΡΗΣΕΩΝ, ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΠΙΤΥΧΗ ΠΑΡΕΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΟΛΗΣ !!! Στην περίπτωση αυτή, όλη η βιβλιογραφία και η νομολογία, έχουν δεχθεί ότι η καταδικαστική απόφαση τότε, δηλαδή μετά την παρέλευση του χρόνου δοκιμασίας, «παύει να υπάρχει και εξαφανίζεται από τον νομικό κόσμο», που σημαίνει ότι αυτονοήτως παύουν να υπάρχουν και να ισχύουν και οι παρεπόμενες κλπ. Επίσης, έχει επηρεαστεί μερικές φορές η νομολογία, από την διάταξη του ΚΠΔ, που αξιώνει στα πλημμελήματα, ακόμα και οι καταδίκες με αναστολή να παραμένουν στο Ποινικό Μητρώο επί οκταετία, πράγμα όμως που είναι καθαρά τεχνικό θέμα, και σχετικά δικαιολογημένο, αφού τα Δικαστήρια πρέπει να βλέπουν τις προηγούμενες καταδίκες, κυρίως στην περίπτωση που κάποιος μπορεί να ξαναζητήσει αναστολή, χωρίς να έχει τις προϋποθέσεις, κλπ. Συνεπώς άλλο το θέμα της αναγραφής στο Δελτίο Ποινικού Μητρώου, και άλλο το θέμα της μη αναστολής των παρεπόμενων και των στερήσεων, μετά τον χρόνο δοκιμασίας, που μπορεί να οδηγήσει στην ¨αιχμαλωσία¨ επί τρομαχτικά μεγάλο χρόνο, σημαντικό αριθμό των ενδιαφερομένων κατηγοριών, αφού υπολογίζεται ότι σήμερα, υπάρχουν τουλάχιστον τρεις χιλιάδες διακόσες οικογένειες, που αφορούν Δημόσιου Λειτουργούς, Δημοσίου Υπαλλήλους, Δικηγόρους, Συμβολαιογράφους, Δικαστικούς Επιμελητές και άλλες παρόμοιες κατηγορίες, των καταδικασθέντων σε πλημμέλημα με αναστολή που περιμένουν τις εκβάσεις τέτοιων εκκρεμών δικών για να επανέλθουν στην απολεσθείσα θέση, ή περιμένουν την απόφαση του εκάστοτε αρμόδιου Υπουργού, που συνηθέστατα πάει αντίθετα με τις Γνωμοδοτήσεις του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (ΝΣΚ), που μπορεί ενίοτε να επηρεάζονται από πολιτικούς λόγους ! Τέλος πρέπει να σημειωθεί, ότι συνηθέστατα, από την πράξη μέχρι το αμετάκλητο και την τριετία της δοκιμασίας, φτάνει περίπου τα 11 με 12 χρόνια από την πράξη, ουσιαστικά δηλαδή ο χρόνος της δοκιμασίας είναι 12ετία, αφού οποιαδήποτε ενδιάμεση καταδίκη αίρει την αναστολή, άρα είναι σαν να λέει το Δικαστήριο « Ένοχος με 11ετή ή 12ετή αναστολή», πραγματικά υπερβολικά επαχθές, ιδιαίτερα αν, κάποια Δικαστήρια συνεχίσουν τις απαγορεύσεις για άλλα πέντε χρόνια ή και ισοβίως, για τον άπαξ πλημμεληματικό παραβάτη. Είναι λοιπόν επιβεβλημένο και σύμφωνο με το περί δικαίου αίσθημα να δοθεί μία νομοθετική λύση στο επίμαχο θέμα, μετά από 100 με 120 χρόνια αμφιταλαντεύσεων ( να σημειωθεί ότι οι παλαιότερες αποφάσεις που βρίσκουμε να ασχολούνται με το θέμα είναι η ΑΠ 803/1925, Θεμ ΛΖ΄260, ΑΠ 16/1924, Θεμ ΛΕ΄195, τα στοιχεία αυτά από τον Ποινικό Κώδικα Α. Κονταξή , τομ Α΄, έκδοση γ΄ του έτους 2000, υπ’ άρθρο 104 !!!) στο οποίο κανένας νομικός δεν θα είχε αντίθετη άποψη, ιδιαίτερα την σημερινή δύσκολη και επίπονη χρονική περίοδο ! Εντελώς περιληπτικά παρατίθενται στοιχεία βιβλιογραφίας και νομολογίας των τελευταίων 50 ετών. Α. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Να παρατηρήσουμε ότι το σύνολο σχεδόν των συγγραφέων και καθηγητών του Ποινικού Δικαίου, τάσσονται σαφώς υπέρ της προτεινομένης ρύθμισης ! Έτσι ενδεικτικά να επισημάνουμε: 1. Από το «Συστηματική ερμηνεία του Ποινικού Κώδικα Άρθρα 1-133, με ευθύνη και εποπτεία των Ν. ΑΝΔΡΟΥΛΑΚΗ, Γ.Α. ΜΑΓΚΑΚΗ, Ι. ΜΑΝΩΛΕΔΑΚΗ, Δ. ΣΠΙΝΕΛΛΗ, Κ. ΣΤΑΜΑΤΗ, Α. ΨΑΡΟΥΔΑ – ΜΠΕΝΑΚΗ» , με επιμέλεια Δ. Σπινέλλη, έκδοση 2005, υπ’ άρθρο 104, με την συνεργασία των : Ανδρουλάκη Νικόλαου – Ομότιμου Καθηγητή Παν/μίου Αθηνών, Βασιλάκη Ειρήνης – Δ.Ν. – Δικηγόρου, Γιαννίδη Ιωάννη – Αναπληρωτή Καθηγητή Παν/μίου Αθηνών, Δημάκη Αλέξανδρου – Λέκτορα Παν/μίου Αθηνών, Δημητράτου Νικολάου – Δ.Ν. – Δικηγόρου, Κοτσαλή Λεωνίδα – Καθηγητή Παν/μίου Αθηνών, Λιούρδη Αγλαΐας – Λέκτορα Παν/μίου Αθηνών, Κωστάρα Αλέξανδρου – Αναπληρωτή Καθηγητή Πανεπιστημίου Θράκης, Μαγκάκη Γεωργίου – Αλέξανδρου – Ομότιμου Καθηγητή Πανεπιστημίου Αθηνών, Μπέκα Ιωάννη – Αναπληρωτή καθηγητή Παν/μίου Θράκης, Μυλωνόπουλου Χρήστου – Καθηγητή Παν/μίου Αθηνών, Παπαχαραλάμπους Χαράλαμπου – Δ.Ν. Δικηγόρου, Σοφού Θεμιστοκλή – Δ.Ν. Δικηγόρου, Σπινέλλη Διονυσίου – Ομότιμου Καθηγητή Παν/μίου Αθηνών, Σπινέλλη Καλλιόπης – Ομότιμης Καθηγήτριας Παν/μίου Αθηνών , Σπυράκου Δημητρίου – Δ.Ν. Δικηγόρου,Σταμάτη Κωνσταντίνου – Καθηγητή Παν/μίου Αθηνών – Εισαγγελέως Αρείου Πάγου, Τζαννετή Αριστομένη – Λέκτορα Παν/μίου Αθηνών, Τρωιανού Αγλαΐας – Δ.Ν. Παν/μίου Αθηνών, Ψαρούδα – Μπενάκη Άννας – Ομότιμης Καθηγήτριας Παν/μίου Αθηνών. Στο παραπάνω έργο, έχουμε ευθεία συμφωνία όλων των διακεκριμένων Νομικών που αναφέρονται πιο πάνω, ότι η πάροδος του χρόνου δοκιμασίας εξαφανίζει τις παρεπόμενες ποινές και τις στερήσεις δικαιωμάτων, μαζί φυσικά με την όποια ποινή φυλακίσεως. 2. Από τον « Ποινικός Κώδικας , Α.Κ. Κονταξή », τόμος Α΄, έκδοση γ΄ ,του έτους 2005 υπ’ άρθρον 104, Εδώ προκύπτει επίσης η ευθεία συμφωνία με την υποστηριζομένη άποψη και την πρόταση Νομοθετικής Ρύθμισης. 3. Από τον « Ποινικός Κώδικας Ερμηνεία κατ’ άρθρο , Α. Χαραλαμπάκη Αριστοτέλη Καθηγητή ΔΠΘ», τόμος 1ος , έκδοση 2011, υπ’ άρθρον 104, με την συνεργασία των: Κ. Βαθιώτη, Λέκτορα ΔΠΘ , Μ. Γεωργιάδου, Δικηγόρο LLM, A. Διονυσόπουλου, Δικηγόρο Ειδ. Επιστ. ΕΚΠΑ,Β. Ζλάκτου , Δικηγόρο ΜΔ, Υπ. ΔΝ, Γ, Κάβουρα, Δικηγόρο, ΔΝ, Π. Καίσαρη, Αντεισαγγελέα ΑΠ, έ.τ, Ε. Καμπέρου – Ντάλτα, Δικηγόρο, ΔΝ, Κ. Κοσμάτο, Λέκτορα ΔΠΘ, Δικηγόρος, Ν. Κουλούρης, Επικ. Καθηγητής ΔΠΘ, Εγκληματολόγος, Ν. Λαγού, Δικηγόρος, Υπ. ΜΔ Ποιν. & Εγκλ. Επιστημών ΔΠΘ, Ι. Μπέκας, Αναπληρωτής καθηγητής ΔΠΘ, Γ. Μπουρμάς, Δικηγόρος, ΔΝ, Σ. Παπαγεωργίου – Γονατάς, Επίκ. Καθηγητής ΔΠΘ, Κ. Παπαθανασίου, Δικηγόρος, Υπ. ΔΝ, Π. Παπανδρέου, Αντιεισαγγελέας πρωτοδικών, Υπ. ΔΝ, Σ. Παππάς, Αντιεισαγγελέας Πρωτοδικών, Α. Συκιώτη, Δικηγόρος, ΔΝ, Ε. Τρύφωνα, Δικηγόρος, Δ. Χιόνης, Δικηγόρος Εγκληματολόγος, Π. Χριστόπουλος , Δικηγόρος, Όπου και εδώ υπάρχει, εκτός των συντελεστών του ανωτέρω έργου, και συμφωνία των Ανδρουλάκη και Κατσαντώνη με την υποστηριζόμενη άποψη και την πρόταση Νομοθετικής Ρύθμισης, στα σχόλια υπ’ άρθρον 104. 4. Τέλος να πούμε για την απόλυτα όμοια θέση των Τούση – Γεωργίου: Ποιν. Κώδιξ σελ 315, Γαρδίκας: Σοφρωνιστική 1955 σελ 437, Χωραφά: Γεν Αρχαί του ΠΔ 1956 σελ. 313, Ζαγκαρόλα: Νομικά Ζητήματα Ποιν Χρ. Ι, σελ 281 επ., (τα στοιχεία από υπ αριθμό 54/2008 σχετική απόφαση της ολομέλειας του ΝΣΚ). Γενικά, σπάνια θα βρεθεί συγγραφέας με αντίθετη άποψη στο θέμα αυτό, πλείωνα όμως στοιχεία θα αναφερθούν παρακάτω στην ανάλυση στην εξέλιξη της σχετικής νομολογίας. Β. ΝΟΜΟΛΟΓΙΑΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ Πάλι, εντελώς ενδεικτικά πρέπει να αναφερθούν οι κυριότερες νομολογιακές εξελίξεις στο θέμα της επιτυχούς παρόδου του χρόνου της αναστολής, και της μη ισχύος των παρεπόμενων ποινών, στερήσεων απαγορεύσεων κλπ. Καταρχήν να αναφερθούνε οι αποφάσεις του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (ΝΣΚ) που είναι, επί χρόνο μείζονα της 50ετίας, ομοιόμορφα σύμφωνες με την προτεινόμενη Νομοθετική Ρύθμιση: 1. Γνωμοδότηση 54/2008, της Ολομέλειας του ΝΣΚ, (AD HOC) που αφορά Δικηγόρο καταδικασθέντα πλημμεληματικά σε ποινή 10 μηνών με τριετή αναστολή, όπου η πλειοψηφία ( 21 μέλη) τάσσεται υπέρ της προτεινόμενης Ρύθμισης, με την μειοψηφία (19 μέλη) να στηρίζεται σχεδόν αποκλειστικά στην παρ. 2 του άρθρου 80 του αναθεωρηθέντος Κώδικα περί Δικηγόρων που έλεγε « …κατ’ ουδεμίαν περίπτωση η αναστολή της ποινής επιφέρει άρσιν των δια του Κώδικος οριζομένων ανικανοτήτων…», διάταξη όμως που παρελήφθη και δεν ισχύει στον αναθεωρημένο και ισχύοντα Κώδικα περί Δικηγόρων, στο άρθρο 27, του Ν. 4194/2013, που αντικαθιστά το αντίστοιχο άρθρο 80 του προηγούμενου κώδικα !!! Επίσης είναι χαρακτηριστικό, ότι το ένα στήριγμα της μειοψηφίας ήταν η πιο πάνω καταργηθείσα διάταξη, του Κωδ. Δικηγόρων, ενώ το άλλο στήριγμα ήταν, η υπ αριθμόν 1/2003 της Ολομέλειας του Α.Π., η οποία όμως αν αναγνωσθεί σωστά είναι σύμφωνη με την παραπάνω άποψη !!! Δηλαδή οι 19 του Ν.Σ.Κ. τότε στηρίχθηκαν σε στοιχεία που τώρα ή είναι κατηργημένα ή που τότε εσφαλμένα και από παραδρομή επικαλέσθηκαν !!! Αποτέλεσμα αυτής της ισχυρής αλλά εσφαλμένης μειοψηφικής άποψης, ήταν ότι ο τότε Υπουργός Δικαιοσύνης κ. Σωτήρης Χατζηγάκης, αρνήθηκε να εφαρμόσει όλη την βιβλιογραφία και την γνωμοδότηση της Ολομέλειας του Ν.Σ.Κ., την οποία ό ίδιος είχε ζητήσει, με τελικό αποτέλεσμα ο εκεί ενδιαφερόμενος δικηγόρος να μπει σε αλλεπάλληλες δικαστικές περιπέτειες, για τις οποίες μέχρι να δικαιωθεί, συμπλήρωσε χρόνο πέραν της 15ετίας εκτός επαγγέλματος, μαζί με τον χρόνο μέχρι το αμετάκλητο, πράγμα αφύσικα εξοντωτικό για μία ποινή με αναστολή κάτω του ενός έτους !!! 2. Γνωμοδότηση 124/1970, της Ολομέλειας του ΝΣΚ (AD HOC) που αφορά δημόσιο υπάλληλο, με πλημμεληματική καταδίκη και ποινή με τριετή αναστολή, όπου η συντριπτική πλειοψηφία (11 μελών υπέρ 2 μελών) τάσσεται υπέρ της ίδιας άποψης. 3. Απόφαση 79/1973, της Ολομέλειας του ΣτΕ (AD HOC) που αφορά δικηγόρο με πλημμεληματική καταδίκη και ποινή με τριετή αναστολή, όπου η πλειοψηφία τάσσεται και εδώ υπέρ του ότι δεν υφίσταται κώλυμα επιστροφής του αιτούντος στην επαγγελματική του δραστηριότητα, αφού έχει εξαλειφθεί η καταδίκη, έπειτα από την πάροδο της επιτυχούς δοκιμασίας. 4. Προς αυτήν την κατεύθυνση κινούνται και άλλες αποφάσεις του ΣτΕ, Απόφαση 5534/1995 του Γ΄ τμήματος του ΣτΕ (AD HOC) , Απόφαση 1889/2001 του Γ΄ τμήματος του ΣτΕ (AD HOC), Απόφαση 1055/2003 του Γ΄ τμήματος του ΣτΕ (AD HOC), Απόφαση 1972/2003 του Διοικ. Εφετείου Αθηνών. Κατά συνέπεια, και επειδή υπάρχουν και αποφάσεις οι οποίες αντιμετωπίζουν διαφορετικά το θέμα, έτσι ώστε να δημιουργούνται ανισότητες στην απονομή του δικαίου και διαφοροποιήσεις στις δικαστικές αποφάσεις, είναι επιβεβλημένο να λυθεί νομοθετικά το θέμα, μετά από 120 και πλέον χρόνια παλινδρομήσεων, αμφιταλαντεύσεων και διαφορετικών ρυθμίσεων, και αυτό θα επιτευχθεί με την προτεινομένη νομοθετική ρύθμιση. Για τους λόγους αυτούς προτείνουμε την ακόλουθη διάταξη Νόμου ΠΡΟΤΑΣΗ ΝΟΜΟΥ Διάταξη νόμου Στο άρθρο 104 του ΠΚ προστίθεται παράγραφο 3, μετά την 2η παράγραφο, ως εξής: « Όσοι υπάγονται σε ειδικές κατηγορίες, όπου ορισμένα πλημμελήματα δημιουργούν ασυμβίβαστο και λόγους ανικανότητος ή στέρησης δικαιωμάτων, εφόσον έχουν καταδικαστεί σε πλημμέλημα με αναστολή, μετά την επιτυχή πάροδο του χρόνου της αναστολής, αποκαθίστανται πλήρως και οι τυχόν στερήσεις, ανικανότητες κλπ, παύουν να υπάρχουν και εξαφανίζονται μαζί με την κύρια ποινή. Εκτός εάν το δικαστήριο έχει διατάξει με την απόφαση να μην συναναστέλονται μετά της κύρια ποινής».