Αρχική Σχέδιο νέου Ποινικού ΚώδικαΠΡΩΤΟ ΒΙΒΛΙΟ – ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ – Ο ΠΟΙΝΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣΣχόλιο του χρήστη Μαρίνα Γαλανού - Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών | 13 Απριλίου 2019, 16:28
  • Σχόλιο του χρήστη 'Μαρίνα Γαλανού - Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών' | 13 Απριλίου 2019, 16:28

    ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Θέμα: «Οι παρατηρήσεις – προτάσεις του ΣΥΔ για το Σχέδιο για τον νέο Ποινικό Κώδικα». Το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών (Σ.Υ.Δ.) μη κυβερνητική οργάνωση εθελοντικού χαρακτήρα για την προαγωγή των δικαιωμάτων και ελευθεριών των τρανς, φυλοδιαφορετικών ανθρώπων, με το παρόν δελτίο τύπου καταθέτει τις παρατηρήσεις και προτάσεις του για το Σχέδιο Νόμου για τον νέο Ποινικό Κώδικα που έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση από το Υπουργείο Δικαιοσύνης Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων . Μία πρώτη επισήμανση που αφορά τόσο το σύνολο του σχεδίου νόμου, όσο και όλα τα προτεινόμενα νομοσχέδια, είναι ότι η γλώσσα που επιλέγεται θα πρέπει πάντα να είναι ουδέτερη ως προς το φύλο, δίχως να είναι προσανατολισμένη σε αναφορές μόνο στο αρσενικό γένος, όπως «όποιος» ή «καθένας». Είναι λανθασμένο να διατηρούνται στη σύγχρονη νομοθεσία αναφορές μόνο στο αρσενικό γένος και να θεωρείται ότι αφορά όλους τους ανθρώπους καθώς αυτό συντηρεί υπόρρητα πατριαρχικές αντιλήψεις. Αντί αυτών μπορεί κάλλιστα να επιλέγεται η αναφορά «όποιο, ή κάθε πρόσωπο». Μία δεύτερη επισήμανση, σχετίζεται με την απάλειψη κάθε αναφοράς σε χρηστά ήθη –όπου υπάρχει, καθώς αυτού του τύπου οι αναφορές είναι απαρχαιωμένες και κυρίως αόριστες. Συγκεκριμένα επί των άρθρων: Πρώτο Βιβλίο, Κεφάλαιο 1, Άρθρο 13β: Στο Άρθρο 13β, ορίζονται τα οικεία πρόσωπα. Προτείνουμε σε αυτά να προστεθούν πέραν των κατηγοριών που ήδη προστέθηκαν, τα πρόσωπα με τα οποία διατηρείται σταθερή σχέση προσηκόντως αποδεδειγμένη, κατά τα πνεύμα της ΚΥΑ 23443/2011 καθώς και της ΚΥΑ 15380/2017 που την συμπληρώνει, ώστε να καλύπτονται ρητά και πρόσωπα που είναι υπήκοοι τρίτων χωρών, και είναι σύντροφοι πολίτη καταγωγής από την Ε.Ε. ή τη χώρα μας. Πρώτο Βιβλίο, Κεφάλαιο 5, Άρθρο 79 (Επιμέτρηση Ποινής - Επαναφορά του παλαιού άρθρου 79 παρ. 3 σε ασθενέστερη μορφή και κατάργηση του Άρθρου 81Α): Με το νέο προτεινόμενο Άρθρο 79, παράγραφος 5, επιχειρείται η κατάργηση του Άρθρου 81Α (Έγκλημα με ρατσιστικά χαρακτηριστικά), και παράλληλα εισάγεται μία ασθενέστερη εκδοχή του παλαιού Άρθρου 79, παράγραφος 3 που υποβαθμίζει τα εγκλήματα με αυτά τα χαρακτηριστικά Πράγματι, συναθροιστικά με την προτεινόμενη διάταξη της παραγράφου 4 του Άρθρου 79 που αναφέρει τα στοιχεία που εκτιμώνται για το βαθμό ενοχής του υπαιτίου, όπως αναφέρεται: «α) την ένταση του δόλου ή το βαθμό της αμέλειάς του, β) τα αίτια που τον ώθησαν στην εκτέλεση του εγκλήματος, την αφορμή που του δόθηκε και τον σκοπό που επιδίωξε, γ) τον χαρακτήρα του και τον βαθμό της ανάπτυξής του που επηρέασαν την πράξη, δ) τις ατομικές και κοινωνικές περιστάσεις και την προηγούμενη ζωή του στο μέτρο που σχετίζονται με την πράξη, ε) τον βαθμό της δυνατότητας και της ικανότητάς του να πράξει διαφορετικά, στ) τη διαγωγή του κατά τη διάρκεια της πράξης και μετά την πράξη και ιδίως τη μετάνοια που επέδειξε και την προθυμία του να επανορθώσει τις συνέπειες της πράξης του». Με αυτόν τον τρόπο, δηλαδή όχι μόνον καταργείται το Άρθρο 81Α, άρθρο του Ποινικού Κώδικα που αναφέρεται με συγκεκριμένο και αναλυτικό τρόπο στο ρατσιστικό έγκλημα και διατυπώνει ρητές ποινές, όχι μόνο επαναφέρεται η αναποτελεσματική λογική του παλαιού Άρθρο 79, παράγραφος 3, αλλά γίνεται ακόμη πιο ασθενές από το παλαιό, καθώς εάν ενδεχομένως κατά τη τέλεση ενός εγκλήματος συναθροιστούν λόγοι που αναφέρονται στα στοιχεία α’ και β’ και γ’ (αμέλεια, αφορμή κλπ), όχι μόνο δεν θα υπάρξει αποτελεσματική τιμωρία του ρατσιστικού εγκλήματος, αλλά ενδεχομένως μειωμένες ποινές. Όχι μόνο δηλαδή καταργείται η έννοια του ρατσιστικού εγκλήματος, αλλά αδυνατίζει και συνιστά οπισθοδρόμηση και υποβάθμιση των εγκλημάτων αυτών που θα έπρεπε να είναι απεχθή για τη δημοκρατία μας. Το ΣΥΔ προτείνει την διατήρηση του Άρθρου 81Α του Ποινικού Κώδικα, με την επιπλέον προσθήκη των υπερασπιστών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και των προσώπων λόγω νομιζομένων χαρακτηριστικών, ώστε το Άρθρο 81Α Π.Κ. να βρίσκεται σε συμφωνία με το Άρθρο 2, παρ. 2, στοιχείο στ’ του ν. 4443/2016 . Αξίζει, δε να σημειώσουμε ότι σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε τον Ιανουάριο του 2019 μεταξύ εκπροσώπων των ΛΟΑΤΚΙ οργανώσεων και της Γενικής Γραμματέως του Υπουργείου Δικαιοσύνης, κυρίας Μαρίας Γιαννακάκη, το αίτημα για την προσθήκη των υπερασπιστών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των προσώπων λόγω νομιζομένων χαρακτηριστικών στο Άρθρο 81Α Π.Κ. είχε γίνει αποδεκτό. Συνεπώς προτείνουμε αφενός μεν την διατήρηση του Άρθρου 81Α Π.Κ., αφετέρου την ενίσχυσή του, και απορρίπτουμε με ισχυρό τρόπο κάθε σκέψη υποβάθμισης ή και κατάργησης της έννοιας του ρατσιστικού εγκλήματος. Βιβλίο Δεύτερο, Κεφάλαιο 6, Άρθρο 184, παρ. 2: Με το Άρθρο 184, παρ. 2, τιμωρούνται τα εγκλήματα της διέγερσης σε διάπραξη εγκλημάτων, βιαιοπραγίες ή διχόνοια: «Με φυλάκιση έως τρία έτη ή χρηματική ποινή τιμωρείται η πράξη της προηγούμενης παραγράφου αν με αυτήν επιχειρείται η τέλεση βιαιοπραγιών κατά ομάδας ή προσώπου που προσδιορίζεται με βάση τη φυλή, το χρώμα, τη θρησκεία, την εθνική ή εθνοτική καταγωγή ή το γενετήσιο προσανατολισμό, καθώς και αν ο υπαίτιος είναι θρησκευτικός λειτουργός». Προτείνουμε να αντικατασταθεί ο ονομαζόμενος «γενετήσιος προσανατολισμός» με το ορθό σεξουαλικός προσανατολισμός, καθώς και να προστεθούν η αναπηρία, το φύλο, η ταυτότητα και τα χαρακτηριστικά φύλου, ώστε να βρίσκεται σε συμφωνία με όλες τις σχετικές νομοθεσίες. Επιπλέον, δημιουργείται έντονη ανησυχία για την προτεινόμενη τροποποίηση του Άρθρου 187 Π.Κ., ιδιαίτερα στην παράγραφο 2, που ορίζει ότι: «2. Η διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης αποτελεί επιβαρυντική περίσταση». Τούτο, κυρίως εν όψει της δίκης της Χρυσής Αυγής, αλλά και για το μέλλον, δημιουργεί έντονο προβληματισμό καθώς με αυτόν τον τρόπο θα υπάρξει μείωση στις ποινές παρόμοιων απεχθών εγκλημάτων, αλλά και να πυροδοτήσει αύξηση των οργανωμένων επιθέσεων νεοναζιστικών οργανώσεων. Βιβλίο Δεύτερο, Κεφάλαιο 15, Άρθρο 300: Στο άρθρο αυτό, προβλέπεται η ποινικοποίηση για τις περιπτώσεις όπου κάποιο πρόσωπο «εκτέλεσε ανθρωποκτονία ύστερα από σπουδαία και επίμονη απαίτηση του θύματος και από οίκτο γι’ αυτόν που έπασχε από ανίατη ασθένεια». Θεωρούμε ότι πρέπει το ζήτημα αυτό, της ευθανασίας, σε περιπτώσεις που είναι αποδεδειγμένο και διασφαλισμένο και μετά από πράγματι σπουδαία και επίμονη αντίθεση του προσώπου η αποποινικοποίηση της πράξης αυτής. Βιβλίο Δεύτερο, Κεφάλαιο 15, Άρθρο 304Α: Στο Άρθρο 304Α, προβλέπονται ποινές που αφορούν τη σωματική βλάβη εμβρύου ή νεογνού. Προτείνουμε να προστεθεί διάταξη που να αφορά την διακοπή της κύησης όταν ο μόνος λόγος που γίνεται είναι τα χαρακτηριστικά φύλου του νεογνού, καθώς τόσο στη χώρα μας, όσο και διεθνώς αποτελεί απεχθή πρακτική η διακοπή της κύησης με μόνο λόγο ότι κατά τον προγεννητικό έλεγχο διαπιστώνεται ότι το νεογνό είναι ίντερσεξ. Βιβλίο Δεύτερο, Κεφάλαιο 16, Άρθρο 315: Το Άρθρο 315 του Ποινικού Κώδικα τιμωρεί όσα πρόσωπα «καταπείθουν γυναίκα να υποβληθεί σε ακρωτηριασμό των γεννητικών της οργάνων». Προτείνουμε να τροποποιηθεί αυτό το άρθρο ώστε να συμπεριλαμβάνει και τα ίντερσεξ πρόσωπα (πρόσωπα που γεννιούνται χωρίς σαφή χαρακτηριστικά φύλου) που συχνότατα τόσο στη χώρα μας, όσο και διεθνώς, υποβάλλονται από την βρεφική κιόλας ηλικίας, πολύ συχνά δίχως καν τη συναίνεσή τους, σε χειρουργικές επεμβάσεις στα γεννητικά όργανα, που τους στερεί με βάρβαρο τρόπο το στοιχειώδες δικαίωμα στη σωματική ακεραιότητα και τη φυσική αυτονομία. Σημειώνουμε ότι αυτές οι απεχθείς πρακτικές, έχουν καταχωριστεί από την Επιτροπή κατά των Βασανιστηρίων των Ηνωμένων Εθνών στην κατηγορία των βασανιστηρίων και της απάνθρωπης και εξευτελιστικής μεταχείρισης , καθώς και από την Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού . Επιπλέον, σε μία ιστορική απόφασή της η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης ενέκρινε στις 12 Οκτωβρίου 2017, το Ψήφισμα 2191/2017 «για την προώθηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων και την κατάργηση των διακρίσεων των ίντερσεξ ανθρώπων» . Συγκεκριμένα, ανάμεσα στα υπόλοιπα, το Συμβούλιο της Ευρώπης καλεί τα κράτη μέλη, ανάμεσα στα υπόλοιπα: «να απαγορευθούν οι μη αναγκαίες ιατρικές χειρουργικές επεμβάσεις «κανονικοποίησης» του φύλου, η στείρωση και άλλες θεραπείες που εφαρμόζονται στα ίντερσεξ παιδιά χωρίς την συγκατάθεσή τους κατόπιν προηγούμενης ενημέρωσής τους και να διασφαλιστεί ότι κάθε επέμβαση που αποσκοπεί στην μεταβολή των χαρακτηριστικών φύλου του παιδιού, συμπεριλαμβανομένων των γονάδων, των γεννητικών οργάνων και των εσωτερικών αναπαραγωγικών οργάνων, αναβάλλεται μέχρι τον χρόνο κατά τον οποίο το παιδί θα είναι σε θέση να λάβει μέρος στην λήψη της απόφασης, βάσει του αυτοπροσδιορισμού του και σύμφωνα με την αρχή της ελεύθερης και ενημερωμένης συγκατάθεσης, εκτός από τις περιπτώσεις που η ζωή του παιδιού βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο». Σε αυτήν την λογική θεωρούμε παραπάνω από απαραίτητη την συμπερίληψη των ίντερσεξ ανθρώπων στην διάταξη αυτή. Βιβλίο Δεύτερο, Κεφάλαιο 19, Άρθρο 336, παρ. 1: Το Άρθρο 336 του Ποινικού Κώδικα ορίζει την έννοια του βιασμού. Συγκεκριμένα ορίζεται ότι: «Όποιος με σωματική βία ή με απειλή σοβαρού και άμεσου κινδύνου ζωής ή σωματικής ακεραιότητας εξαναγκάζει άλλον σε επιχείρηση ή ανοχή γενετήσιας πράξης τιμωρείται με κάθειρξη». Σε αυτή τη κατεύθυνση το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών, συντάσσεται πλήρως με την καμπάνια της Διεθνούς Αμνηστίας , αλλά και του συνόλου των φεμινιστικών οργανώσεων για την τροποποίηση του ορισμού του βιασμού ώστε να συμπεριλαμβάνει ρητά την έννοια της συναίνεσης. Αν δεν υπάρχει συναίνεση, χωρίς ψυχολογική βία, εκφοβισμό ή αντίστοιχη άλλου είδους έντονη πίεση, θα πρέπει να θεωρείται ότι εμπίπτει στην έννοια του βιασμού. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η Αγγλία, η Ουαλία, η Σκωτία, η Βόρεια Ιρλανδία και η Δημοκρατία της Ιρλανδίας, καθώς και το Βέλγιο, η Κύπρος, το Λουξεμβούργο και η Γερμανία έχουν συμπεριλάβει το μη συναινετικό σεξ στην κατηγορία του βιασμού. Τέλος, θα πρέπει να υπομνήσουμε ότι κατά τη συζήτηση στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής για τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, ο τότε Υπουργός Δικαιοσύνης, κύριος Κοντονής, είχε συμφωνήσει σε αυτήν την τροποποίηση του ορισμού του βιασμού, ωστόσο τούτο δεν έγινε. Με βάση όλα τα παραπάνω προτείνουμε την τροποποίηση του ορισμού του βιασμού ώστε να συμπεριλαμβάνει ρητά το μη συναινετικό σεξ. Βιβλίο Δεύτερο, Κεφάλαιο 21, Κατάργηση του Άρθρου 361Β: Στο Κεφάλαιο 21, καταργείται το Άρθρο 361Β του Ποινικού Κώδικα που αναφέρει: «1. Όποιος προμηθεύει αγαθά ή προσφέρει υπηρεσίες ή αναγγέλλει με δημόσια πρόσκληση την παροχή ή προμήθεια αυτών αποκλείοντας από καταφρόνηση πρόσωπα λόγω των χαρακτηριστικών φυλής, χρώματος, εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής, γενεαλογικών καταβολών, θρησκείας, αναπηρίας, σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας ή χαρακτηριστικών φύλου τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών (3) μηνών και με χρηματική ποινή τουλάχιστον χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ» . Με την διάταξη αυτήν τιμωρείται ο αποκλεισμός και η αναγγελία αποκλεισμού από αγαθά ή υπηρεσίες από καταφρόνηση προσώπων λόγω συγκεκριμένων χαρακτηριστικών που σχετίζονται με ρατσιστική συμπεριφορά. Η κατάργηση αυτής διάταξης, αθροιστικά μάλιστα με την προτεινόμενη κατάργηση του Άρθρου 81Α, δημιουργεί ιδιαίτερα έντονη ανησυχία για τις προτεινόμενες αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα, όχι μόνο για την υποβάθμιση, αλλά για την κατάργηση κάθε διάταξης που σχετίζεται με απεχθείς εκφράσεις του ρατσισμού, ιδιαίτερα σε μία συγκυρία που το ρατσιστικό έγκλημα και οι εκφράσεις του ρατσισμού πληθαίνουν. Το ΣΥΔ, θεωρεί ότι η κατάργηση του 361Β Π.Κ. αθροιστικά με την κατάργηση του 81Α Π.Κ., θα λειτουργήσουν ως θρυαλλίδα για να θεωρούνται κοινωνικά αποδεκτές και συμβατές με την δημοκρατία μας οι απεχθείς ρατσιστικές συμπεριφορές και εγκλήματα, και κάθε σκέψη κατάργησής τους θα είναι εγκληματική. Το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών, καταθέτει τις προτάσεις του, και ελπίζει το αρμόδιο Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων να δείξει τη δέουσα προσοχή, ιδιαίτερα όσον αφορά την κατάργηση των Άρθρων 81Α και 361 του Ποινικού Κώδικα που αφορούν το ρατσιστικό έγκλημα και γενικότερα τις ρατσιστικές συμπεριφορές, αλλά και τα σχετικά άρθρα που αφορούν τα ίντερσεξ πρόσωπα που παραβιάζονται με βάναυσο τρόπο τα δικαιώματά τους στη σωματική ακεραιότητα. ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΌ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΔΙΕΜΦΥΛΙΚΩΝ Συγγρού 29, 1ος όροφος, Αθήνα, 11743 Τηλ. 210.9210697 Ώρες γραφείου: Δευτέρα έως Παρασκευή 09.00-14.00 & 17.00-20.00 http://www.tgender.gr - http://www.transgender-association.gr/ contact@tgender.gr - transgender.support.association@gmail.com